คํําน · ป.5 1. สํารวจ...

คานา

คมอครนจดทาขนเพอใชเสรมในการเรยน การสอน ดานพลงงานแบบบรณาการของโครงการวจย “โครงการพฒนากระบวนการเรยนรแบบบรณาการดานพลงงานเสรมในหลกสตรประถมและมธยมศกษา (ปท 2)” ซงไดรบการสนบสนนจาก กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกนโยบายและแผนพลงงาน ดาเนนการโดย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

คมอครนไดออกแบบและจดทาใหสอดคลองกบความรของนกเรยนในแตละระดบชนการศกษาตามสาระการเรยนรแกนกลางตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 ของสานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ คาศพทวชาการทใชสวนใหญอางองจาก พจนานกรมศพทพลงงาน (องกฤษ-ไทย) ราชบณฑตยสถาน (2551) โดยชดคมอครน ไดถกแบงออกเปน 8 สาระวชาเพอใหสอดคลองกบสาระการเรยนรแกนกลาง ดงทกลาวมาขางตน คอ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ และคณะทางานไดจดทาชดสอการสอน (บตรรปภาพ/บตรคาศพท, ชดทดลอง, สอภาพเคลอนไหว อนเมชนและโปรแกรมอนเตอรแอคทฟตางๆ) เพอใชประกอบการสอนในชดคมอครน

นอกจากนคณะทางานไดจดทาหนงสอความรพนฐานดานพลงงานสาหรบครเพอใชในการอบรมครโดยแบงเนอหาเปน 3 ระดบ ไดแก ระดบท1 สาหรบชนประถมศกษาและผไมมพนฐานดานพลงงาน ระดบท2 สาหรบชนมธยมศกษาตอนตน ระดบท3 สาหรบชนมธยมศกษาตอนปลาย

คณะผจดทาขอขอบคณ กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกนโยบายและแผนพลงงาน ทใหทนสนบสนนการดาเนนโครงการน ขอขอบคณผทรงคณวฒและคณครทกทานทกรณาใหขอคดเหนและขอเสนอแนะทเปนประโยชนในโครงการน

คณะผจดทาหวงเปนอยางยงวา คมอครชดนจะเปนประโยชนสาหรบกระบวนการเรยนรของนกเรยนในประเทศไทยโดยมการเพมสาระดานพลงงานเพอทาใหคณครสามารถนาไปใชเพอประกอบการเรยน การสอน ใหแกนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ และสามารถทาใหนกเรยนมความเขาใจทถกตองในเรองของพลงงาน ตลอดจนสามารถนาไปปรบใชกบชวตประจาวนทงในปจจบนและในอนาคตซงจะสงผลใหเกดการพฒนาพลงงานของประเทศไทยอยางยงยนสบไป

คณะผจดทา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

สารบญ

คมอครวชาวทยาศาสตร ชน ป.5

1. แผนผงสาระการเรยนร ................................................................................................................... 1

1.1 สาระการเรยนรในวชาวทยาศาสตรตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551 ..................... 1

1.2 กรอบองคความรดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาภายใต 5 หวขอหลกดงแผนภาพ . 2

2. สาระดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาวทยาศาสตร ........................................................... 3

2.1 พลงงานจากธรรมชาต .......................................................................................................... 4

สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551) ................. 4

สาระท 4 แรงและการเคลอนท (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551) ..................................... 5

กจกรรมท 1: วฏจกรนา .............................................................................................................. 9

กจกรรมท 2: มหศจรรยของแรงนา ........................................................................................... 10

กจกรรมท 3: เขอนจาลอง ......................................................................................................... 11

2.2 การเดนทางของเสยง .......................................................................................................... 12

สาระท 5 พลงงาน (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551) ...................................................... 12

กจกรรมท 4: เธออยไหนและโทรศพทเชอก .............................................................................. 13

3. ตารางกจกรรมการเรยนร ............................................................................................................. 14

4. แหลงขอมลเพมเตม ...................................................................................................................... 16

คมอครวชาวทยาศาสตร ชน ป.5

1

โครงการการพฒนากระบวนการเรยนรแบบบรณาการดานพลงงานเสรมในหลกสตรประถมและมธยมศกษา (ปท 2) วทยาศาสตร ชน ป.5

1. แผนผงสาระการเรยนร

1.1 สาระการเรยนรในวชาวทยาศาสตรตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551

วชาว

ทยาศ

าสตร

ชนปร

ะถมศ

กษาป

ท 5

oสา

ระท

1

สงมช

วตกบ

กระบ

วนกา

รดา

รงชวต

oสา

ระท

2

ชวตก

บสงแ

วดลอ

ม

oสา

ระท

3

สารแ

ละสม

บตขอ

งสาร

oสา

ระท

4

แรงแ

ละกา

รเคลอ

นท

oสา

ระท

5

พลงงา

น

oสา

ระท

6

กระบ

วนกา

รเปลย

นแปล

งขอ

งโลก

oสา

ระท

7

ดารา

ศาสต

รและ

อวกา

ศ

oสา

ระท

8

ธรรม

ชาตข

องวท

ยาศา

สตร

และเท

คโนโ

ลย

มฐ. ว

6.1

มบรณ

าการ

ทเกย

วกบพ

ลงงาน

ในตว

. 1, 2

มฐ. ว

5.1

มบรณ

าการ

ทเกย

วกบพ

ลงงาน

ในตว

. 2, 3

, 4

มฐ. ว

4.1

มบรณ

าการ

ทเกย

วกบพ

ลงงาน

ในตว

. 1, 2

, 3

2


1.2 กรอบองคความรดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาภายใต 5 หวขอหลกดงแผนภาพ

ความรพนฐานดานพลงงาน

ชนประถมศกษาปท 1-6

สถานการณพลงงาน

ของประเทศไทย

อนตรายและผลกระทบสงแวดลอม

จากการผลตและใชพลงงาน

การอนรกษพลงงาน

และสงแวดลอม

ความรเบองตน

เกยวกบพลงงาน

แหลงพลงงาน

การผลตและการใชประโยชน

3


2. สาระดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาวทยาศาสตร

ความรพนฐานดานพลงงาน

ชนประถมศกษาปท 1-6

สถานการณพลงงาน

ของประเทศไทย

อนตรายและผลกระทบสงแวดลอม

จากการผลตและใชพลงงาน

การอนรกษพลงงาน

และสงแวดลอม

ความรเบองตน

เกยวกบพลงงาน

แหลงพลงงาน

การผลตและการใชประโยชน

วชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5

• า� นรก จฏว

• า � นงรแงอข ยรรจศหม

• งอลา จนอ� ขเ

• กอ ชเ ทพ ศรทโะลแนหไ ยออธเ

4


2.1 พลงงานจากธรรมชาต

สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551)

มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตางๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการตางๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

ชน ตวชวด สาระการเรยนรหลกสตรแกนกลาง

ป.5 1. สารวจ ทดลองและอธบายการเกดเมฆ หมอก นาคาง ฝน และลกเหบ

• ไอนาในอากาศทควบแนนเปนละอองนาเลกๆ ทาใหเกดหมอกและเมฆละอองนาเลกๆ ทรวมกนเปนหยดนาจะทาใหเกดนาคางและฝน

• หยดนาทกลายเปนนาแขงแลวถกพายพดวนในเมฆระดบสงจนเปนกอนนาแขงขนาดใหญขนแลวตกลงมาทาใหเกดลกเหบ

2. ทดลองและอธบายการเกดวฏจกรนา • วฏจกรนาเกดจากการหมนเวยนอยางตอเนอง ระหวางนาบรเวณผวโลกกบนาใน บรรยากาศ

3. ออกแบบและสรางเครองมออยางงายในการวดอณหภม ความชนและความกดอากาศ

• อณหภม ความชน ความกดอากาศมการเปลยนแปลง ซงสามารถตรวจสอบโดยใช เครองมออยางงายได

4. ทดลองและอธบายการเกดลมและนาความรไปใชประโยชนในชวตประจาวน

• การเกดลมเกดจาการเคลอนทของอากาศตามแนวพนราบ อากาศบรเวณทมอณหภม มวลอากาศจะขยายตวลอยตวสงขน สวนอากาศบรเวณทมอณหภมตา มวลอากาศจะจมตวลงและเคลอนทไปแทนท

5


สาระท 4 แรงและการเคลอนท (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551)

มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวงและแรงนวเคลยร มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม


ป.5 1. ทดลองและอธบายการหาแรงลพธของแรงสองแรง ซงอยในแนวเดยวกนทกระทาตอวตถ

• แรงลพธของแรงสองแรงทกระทาวตถโดยแรงทงสองอยในแนวเดยวกนเทากบผลรวมของแรงทงสองนน

2. ทดลองและอธบายความดนอากาศ • อากาศมแรงกระทาวตถ แรงทอากาศกระทาตงฉากตอหนงหนวยพนท เรยกวา ความดนอากาศ

3. ทดลองและอธบายความดนของของเหลว • ของเหลวมแรงกระทาตอวตถทกทศทางแรงทของเหลวกระทาตงฉากตอหนงหนวยพนท เรยกวา ความดนของของเหลว ซงมความสมพนธกบความลก

4. ทดลองและอธบายแรงพยงของของเหลว การลอยตวและการจมของวตถ

• ของเหลวมแรงพยงกระทาตอวตถทลอยหรอจมในของเหลว การจมหรอการลอยตวของวตถขนอยกบนาหนกของวตถและแรงพยงของของเหลวนน

หมายเหต: ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางทเนนในแถบสเปนสาระทนาเอาองคความรดานพลงงานและ

กจกรรมมาบรณาการภายใตหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551 เฉพาะทเกยวของ

6


ความรดานพลงงานทสามารถนามาใชรวมกบกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

พลงงานจากนา

นาอาจอยในรปของแขง ของเหลวและแกส ไมมส พนผวโลกประกอบดวย พนดน 1 ใน 3 สวนหรอ 30% ของพนผวโลกทงหมด และพนนา 2 ใน 3 สวน หรอ 70% ของพนผวโลกทงหมด พนนาสวนใหญจะเปนนาทะเล เมอรงสอาทตยตกกระทบบนพนนา พนนาไดรบความรอนจ งเกดการระเหยกลายเปนไอ นาลอยขนไปเกาะกลมหนาแนนเปนเมฆในอากาศและเมอกระทบกบอากาศทมอณหภมตากวาจะควบแนนกลายเปนเมดฝนตกกลบมายง โลก การเคลอนทของนาระหวางชนบรรยากาศกบผวโลกในลกษณะทเปนวฏจกรอยางตอเนองเรยกวา วฏจกรนา นาสามารถ เปลยนรปรางตามภาชนะบรรจ ไหลจากทสงลงสทตาเนองจากพลงงานศกยทแตกตางกนโดยทสงจะมพลงงานศกยมากกวาและไหลลงมาดวยความเรวสงกวา ในขณะทเมอนาไหลลงมาสทตามากขนนาทไหลลงมาจะมความเรวสงขนเรอยๆ ซงแสดงใหเหนถงการเปลยนพลงงานศกยเปนพลงงานจลน

พลงงานศกยหาไดจาก Ep = mgh เมอ Ep คอ พลงงานศกย m คอ มวลของวตถ g คอแรงโนมถวงของโลก h คอความสง

พลงงานจลนหาไดจาก Ek = 12

mv2 เมอ Ek คอ พลงงานจลน m คอ มวลของวตถ v คอความเรวของนา ซงการไหลของนาสามารถนาไปใชในการสรางพลงงาน โดยการสรางเขอนหรอฝายปดลานาทมระดบความสง เพอใหนาไหลลงทตาและนาแรงนาไปหมนกงหนนาขบเครองกาเนดไฟฟา ในการผลตกระแสไฟฟา มนษยไดใชประโยชนจากการไหลของนาในการผลตพลงงาน โดยใหนาไหลผานกงหนนาเพอผลตไฟฟา สาเหตทตองมการเปลยนรปพลงงานเนองจากความตองการใชพลงงานขนสดทายเปนไปไดหลายรปแบบ ดงนนจงตองทาการเปลยนรปพลงงานใหอยในรปแบบทเหมาะสมกบการใชงานนนๆ

เสยง

เสยง เปนคลนกลทเกดจากการสนสะเทอนของวตถ ซงเรยกวาแหลงกาเนดเสยง เมอวตถสนสะเทอน กจะทาใหเกดการอดตวและขยายตวของคลนเสยงและถกสงผานตวกลาง เชน อากาศ ไปยงห เมอการสนสะเทอนนนมาถงห หจะทาหนาทเปลยนพลงงานกลทถกถายโอนผานคลนเสยงเปนพลงงานไฟฟา แลวยงสงไปยงสมองดวยสญญาณไฟฟาทาใหเรารบรและจาแนกเสยงตางๆ ได

แหลงกาเนดเสยง หมายถง วตถททาใหเกดเสยงเมอมการสนสะเทอนการเกดเสยงสามารถทาไดหลายวธ เชน การดด ส ต เปา เปนตน ซงความแตกตางของเสยงทเกดขนจะอยกบลกษณะของวตถทเปนแหลงกาเนดเสยง การสนสะเทอนทแตกตางกนทาใหไดเสยงแตกตางกน เชน การดดกตาร การตกลอง เปนตน

เสยงเคลอนทจากแหลงกาเนดเสยงในลกษณะของคลนกระจายออกรอบทศทาง โดยผานตวกลางจนถงอวยวะรบเสยง คอ ห ทาใหเราสามารถดยนเสยงทเกดขนได ตวกลาง หมายถง สงตางๆ ทอยรอบๆ วตถทเปนแหลงกาเนดเสยงซงนาพาคลนเสยงใหเคลอนทจากแหลงกาเนดเสยงมายงตวเราโดยเสยงสามารถ

7


เดนทางในตวกลางทเปนของแขง เชน เหลก ไม พลาสตก เปนตน ตวกลางทเปนของเหลว เชน นาจด นาทะเล เปนตน ตวกลางทเปนกาซ เชน อากาศ เปนตน แตเสยงไมสามารถเคลอนทในบรเวณสญญากาศได

เสยงแตละเสยงมความแตกตางกน เสยงสง-เสยงตา , เสยงดง-เสยง คอย, หรอคณภาพของเสยงลกษณะตางๆ ทงนขนอยกบแหลงกาเนดเสยงและจานวนรอบตอวนาทของการสนสะเทอน ความถของเสยง หมายถง จานวนรอบทแหลงกาเนดเสยงสนในเวลา 1 วนาท มหนวยเปนเฮรตซ ความดงของเสยงขนกบปรมาณของพลงงานเสยงทมาถงหของเรา แหลงกาเนดเสยงแตละชนดจะใหกาเนดเสยงทมความดงแตกตางกนไป ระดบความดงของเสยงมหนวยเปนเดซเบล (dB)

ปจจยทมผลทาใหวตถเกดเสยงดงหรอเสยงคอย ประกอบดวย

• ระยะทางจากแหลงกาเนดเสยงถงผฟง ถาระยะทางใกลๆ เราจะไดยนเสยงดงมากและจะไดยนเสยงคอยลงเมอระยะหางออกไป

• ความแรงในการสนของแหลงกาเนดเสยง ถาแหลงกาเนดเสยงสนดวยความรนแรงจะทาใหเกดเสยงดง แตถาแหลงกาเนดเสยงสนเบาๆ กจะทาใหเกดเสยงคอย

• ชนดของตวกลางทคลนเสยงเคลอนทผานไป ถาคลนเสยงเคลอนทไปในนาจะมความดงของเสยงมากกวาคลนเสยงทเคลอนทไปในอากาศ

• ขนาดและรปรางของวตถทสนและเปนแหลงกาเนดเสยง ระฆงใบเลกๆ หรอกระดงรถจกรยานอาจจะทาใหเกดเสยงดง และไดยนในระยะทางหลายรอยฟต แตระฆงทอยในโรงเรยนหรอวดตางๆ ทมขนาดใหญผฟงสามารถรบฟงไดเปนระยะทางหลายๆ กโลเมตร

ระดบเสยง เสยงสง เสยงตา เรยกวาระดบ เสยง ถาแหลงกาเนดเสยงมความเรวในการสนมาก (ความถสง) จะทาใหเกดเสยงสงหรอเสยงแหลม ถาแหลงกาเนดเสยงมความเรวในการสนนอย (ความถตา) จะทาใหเกดเสยงตาหรอเสยงทม คนเรามระดบเสยงไมเทากน คนทมเสนเสยงเลกจะมระดบเสยงสงกวาทมเสนเสยงใหญ ผหญงมระดบเสยงสงกวาผชาย

ปจจยทมผลตอการเกดเสยงสง เสยงตา ขนกบ ความถในการสนของวตถทเปนแหลงกาเนด แหลงกาเนดเสยงสนดวยความถตาจะเกดเสยงตา แตถาสนดวยความถสงจะเกดเสยงสง โดยระดบเสยงสง สามารถเปลยนแปลงตามขนาดความยาว และความตงของวตถกาเนดเสยง (เครองดนตรประเภทตางๆ เคาะ ต เปา) เชน ถาตนกาเนดวตถมสายขนาดเลกจะสนสะเทอนดวยเรวทาใหเกดเสยงสง ถาตนกาเนดเสยงมความยาวมากจะสนสะเทอนชาทาใหเกดเสยงตา ถาตนกาเนดมความตงมากจะสนสะเทอนเรวทาใหเกดเสยงสง

โดยปกต เราสามารถไดยนเสยงทมความถระหวาง 20 – 20000 เฮรตซ หากความถสงหรอตากจะไมไดยน นอกจากนสตวแตละประเภทกสามารถรบเสยงไดบางชวงความถเชนกน เชน คางคาว สนข สามารถไดยนเสยงในชวงความถทสงกวาคน เปนตน

8


ระดบความดงของเสยงวดเปนเดซเบล โดย เสยงระดบปกต (ตากวา 60 เดซเบล) เชน เสยงลมพด เสยงฝนตก เสยงกระซบเสยงระดบดง (มากกวา 80 เดซเบล) เชน เสยงการจราจร เสยงพดคยของกลมคน เสยงระดบดงมาก (มากกวา 100 เดซเบล) เชน เสยงเครองเจาะถนน เสยงเครองบน เปนตน

มลพษทางเสยง

คอ เสยงทกอใหเกดความราคาญ การฟงเสยงทมความดงมากตดตอกนเปนเวลานาน เชน เสยงขดเจาะถนน

เสยงเครองจกรในโรงงาน เสยงวงดนตรทมเสยงดงมาก (วงดนตรรอก) เสยงเครองบน เปนตน จะเปนอนตรายตอการไดยนและหของเราไดอาจทาใหเยอแกวหฉกขาด หรอเกดอาการหตง หรอหหนวกได

เสยงทมความปลอดภยตองมความดงไมเกน 85 เดซเบล และตองไมเกนวนละ 8 ชวโมง

การปองกนอนตรายทเกดจากเสยง ทาไดโดยหลกเลยงการอยในบรเวณทมเสยงดงโดยไมจาเปน ถาหลกเลยงไมไดอยางเชน

ผปฏบตงานในบรเวณทมเสยงดง ควรใชอปกรณปองกน เชน ปลกลดเสยง (ear plugs) หรอ ครอบหลดเสยง (ear muffs)

สรป

เสยงเกดจากการสนของแหลงกาเนดเสยงและเคลอนทจากแหลงกาเนดเสยงทกทศทางโดยอาศยตวกลาง เสยงทมความถตาจะมเสยงทมสวนเสยงทมความถสงจะมเสยงสง แหลงกาเนดเสยงทมพลงงานมากจะใหเสยงดง สวนแหลงกาเนดเสยงทมพลงงานตาจะใหเสยงเบา และเมอหไดยนเสยงดงจะเปนอนตรายเพราะทาใหแกวหแตกหรอหหนวกได เสยงทดงเกนไปททาใหเกดอนตรายหรอทาใหเกดความราคาญเรยกวาเกดมลพษทางเสยง

9


กจกรรมท 1: วฏจกรนา

ครอบคลมสาระท 6 มาตรฐาน ว 6.1 ตวชวดท 1 และ 2

เวลาทแนะนาใหใชในการทากจกรรม: 60 นาท

วตถประสงค เพอใหนกเรยนเขาในในวฎจกรของนา การระเหย การควบแนน โดยใชพลงงาน

คาอธบายกจกรรม:

1. ใหนกเรยนนาแกวนาใสขนาดเลก (หรอบกเกอร) ทมปรมาตรเทากน 2 ใบ และแกวนาใสขนาดใหญ 2 ใบมาทาการทดลองโดยใหใสนาในแกวนาขนาดเลกดวยปรมาณเทากน ใหนกเรยนจดบนทกระดบนา

2. ใหนาแกวทใสนา 1 ใบวางในภาชนะ (หรอถาด) นามาวางไว กลางแจงในททมแดดแลว นาแกวนาใสขนาดใหญมาวางครอบไว นาแกวนาใบเลกอก 1 ใบมาวางในถาดอก 1 ใบวางไวในรมแลวนาแกวนาขนาดใหญมาวางครอบไว

3. ใหนกเรยนบนทกระดบนาของแกวทง 2 หลงจากวางไวกลางแจง 1 ชม. และสงเกตทแกวใบใหญวาเกดอะไรขนทกนแกวใบใหญทงชดการทดลองทอยในรมและกลางแจง

4. นาชดการทดลองทอยกลางแจงเขามาในรมแลวทงไว 1 ชม. สงเกตวาเกดอะไรขนทถาดรองและระดบนาในแกวนาขนาดเลก

5. ใหนกเรยนอธบายสงทสงเกตเหน

แนวทางการประเมนผล:

ประเมนผลจากกจกรรมทนกเรยนเลอกทา และสามารถเขาใจกระบวนการทางานในกจกรรมทเลอก หรอทาตามทไดรบมอบหมายสาเรจ ถอวาผาน

10


กจกรรมท 2: มหศจรรยของแรงนา

ครอบคลมสาระท 4 มาตรฐาน ว 4.1 ตวชวดท 1 และ 2


วตถประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจกระบวนการเปลยนรปพลงงานศกยเปนพลงงานจลน และการใชพลงงานจากธรรมชาต เชน นาและลม


ใหนกเรยนเทนาจากทสงลงสใบพดกงหนประดษฐทนกเรยนทาขนเองทระดบความสงตางๆ หรอใชแบบจาลองของเขอน และใหนกเรยนเทนาจากดานบนเกบกกไวคอยๆ เปดประตทกนนาเพอใหนาไหลลงไปดานลาง ทมกงหนลมวางไวพอดกบตาแหนงทนาตกลงไปถกใบพด แรงนาจะทาใหเกดการหมนของกงหนลม

สอการสอนวดโอการผลตไฟฟาพลงงานนาจากเขอนกกเกบนา และการผลตไฟฟาจากกระแสลม

เขอนผลตกระแสไฟฟา สามารถดไดท http://www.youtube.com/watch?v=iQXOdeBtbrU


ประเมนผลจากกจกรรมทนกเรยนเลอกทา และสามารถเขาใจกระบวนการทางานในกจกรรมทเลอก หรอทาตามทไดรบมอบหมายสาเรจ ถอวาผาน

11


กจกรรมท 3: เขอนจาลอง

ครอบคลมสาระท 4 มาตรฐาน ว 4.1 ตวชวดท 3


วตถประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจในกระบวนการเปลยนรปพลงงานและการใชพลงงานจากธรรมชาต


ทาเขอนจาลองจากกลองทมการปรบใหเหมอนเขอนขนาดเลกทมประตกนและสามาถเปดใหนาไหลจากดานบนลงดานลาง และทดานลางตดกงหนลมในตาแหนงทรบนาทปลอยลงมาเพอใหใบพดหมน เปรยบเทยบกบสถานะของนาทอยในระดบเดยวกน ทไมมการไหลและทมการไหลในระดบตางๆ เพอเปรยบเทยบความแรงในการไหลของนาในพนทลาดเอยง พนทลาดเอยงมากหรอชนมากนาจะไหลเรวและแรงกวาเพราะทศทางการไหลใกลกบทศทางของแรงโนมถวงของโลก ในขณะทนาทไหลในแนวนอนจะไหลชาและเบาเนองจากทศทางการไหลตงฉากกบทศทางของแรงโนมถวงของโลก การไหลของนาทาใหเกดแรงไปทาใหกงหนหมนได

(ทาอยางไรจะตอจากการหมนแลวทาใหเหนวามพลงงานไฟฟาเกดขนจากการหมนของใบพด)


1. ใหนกเรยนจดทารายงานการผลตไฟฟาดวยแหลงพลงงานจากธรรมชาตมา จานวน 3 แหลง พรอมอธบายการทางานของแตละแหลง ถอวาผาน

2. นกเรยนอธบายหนาชนได โดยไมตากวา 2 ใน 3 แหลง ถอวาผาน

12


2.2 การเดนทางของเสยง

สาระท 5 พลงงาน (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551)

มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรปพลงงาน

ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอมมกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน


ป.5 1. ทดลองและอธบายการเกดเสยงและการเคลอนทของเสยง

• เสยงเกดจากการสนของแหลงกาเนดและเสยงเคลอนทจากแหลงกาเนดเสยงทกทศทางโดยอาศยตวกลาง

2. ทดลองและอธบายการเกดเสยงสง เสยงตา • แหลงกาเนดเสยงสนดวยความถตาจะเกดเสยงตา แตถาสนดวยความถสงจะเกดเสยงสง

3. ทดลองและอธบายเสยงดง,เสยงคอย • แหลงกาเนดเสยงสนดวยพลงงานมากจะทาใหเกดเสยงดง แตถาแหลงกาเนดเสยงสนดวยพลงงานนอยจะเกดเสยงคอย

4. สารวจและอภปรายอนตรายทเกดขนเมอฟงเสยงดงมากๆ

• เสยงดงมากๆ จะเปนอนตรายตอการไดยนและเสยงทกอใหเกดความราคาญ เรยกวา มลพษทางเสยง

หมายเหต: ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางทเนนในแถบสเปนสาระทนาเอาองคความรดานพลงงานและ

กจกรรมมาบรณาการภายใตหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551 เฉพาะทเกยวของ

13


กจกรรมท 4: เธออยไหนและโทรศพทเชอก

ครอบคลมสาระท 5 มาตรฐาน ว 5.1 ตวชวดท 1 2 3 และ 4


วตถประสงค เพอใหนกเรยนเขาใจเรอง เสยงและคลนเสยง


1. ครเลอกนกเรยน 2 คนและใหคนหนงปดตา ในขณะทอกคนหาตาแหนงยนเอง แลวใหเรยกชอคนทหลบตา หลงจากนนใหคนทปดตาบอกทศทางของเพอนทเปนคนเรยกชอ ใหทาแบบนทงหมด 5-10 ครง ใหนกเรยนทเหลอสงเกตวาถกตองกครงและหาเหตผลวาทาไมนกเรยนทปดตาจงบอกทศทางไดถก

2. ใหนกเรยนหนหลงใหครแลวลองฟงเสยงของครแลวเปรยบเทยบกนวาระหวางหนหนาและหนหลงการไดยนเสยงตางกนหรอไมอยางไร

3. ใหครพดดวยเสยงดงเบาตางกนแลวถามนกเรยนทนงในตาแหนงตางๆ วาไดยนเสยงเทากนหรอไม ใหนกเรยนอภปรายวาเสยงทนกเรยนหนาหองและหลงหองไดยนมความดงไมเทากนเพราะอะไร และถาอยากใหเสยงดงขนจะทาอยางไรแลวทาไมเสยงถงดงขน

4. ใหนกเรยนทาโทรศพทโดยใชกระปองพลาสตกสองใบ เสนดายหรอเชอกทมความหนาและความยาวตางกน หลงจากเสรจแลวใหนกเรยนลองใชโทรศพททสรางขนโทรคยกนแลวเปรยบเทยบกนระหวางกรณทเชอกตงและเชอกหยอนเสยงตางกนอยางไร และกรณทขนาดเสนดายไมเทากนไดยนเสยงตางกนอยางไร


นกเรยนสามารถเปรยบเทยบ และอธบายการเดนทางของเสยงในวสดทแตกตางกนได 2 อยาง พรอมใหเหตผลประกอบ ถอวา ผาน

14


3.ตา

รางก

จกรร

มการ

เรยน

ร

กจกร

รม

ชอกจ

กรรม

วต

ถประ

สงค

เนอห

า เว

ลา

สาระ

ท/มฐ

. ตว

ชวดท

1 วฏ

จกรน

า เพ

อใหนก

เรยนร

วาพล

งงานค

วามร

อนทา

ใหนา

ระเห

ยกลา

ยเปนไ

อและ

ความ

เยนทา

ใหนา

กลนต

วเปนห

ยดนา

เมอรงส

อาทต

ยตกก

ระทบ

บนพน

นา พ

นนาได

รบคว

ามรอ

นจงเก

ดการ

ระเห

ยกลา

ยเปนไ

อนา

ลอยข

นไปเ

กาะ

กลมห

นาแน

นเปนเม

ฆในอ

ากาศ

และเม

อกระ

ทบกบ

อากา

ศทมอ

ณหภม

ตากว

าจะ

ควบแ

นนกล

ายเป

นเมด

ฝนตก

กลบม

ายงโล

ก

60 น

าท

6 /

ว 6.1

1,

2

2 มห

ศจรร

ยของ

แรงน

า

เพอให

นกเรย

นศกษ

าการ

เคลอน

ทขอ

งจา

กทสง

ลงทต

าตาม

แรงโน

มถวง

ของโล

ก กา

รตกข

องนา

จากท

สงจะ

ทาให

เกดแร

ง เพ

อใชใน

การผ

ลตพล

งงานไ

ฟฟา

แรงท

าใหเกด

การเค

ลอนท

แรงจ

ากกา

รไหลข

องนา

สามา

รถนา

มาใชใ

นการ

เคลอน

ทของ

กงหน

ลม น

าทไห

ลแร

งหรอ

ตกจา

กทสง

ตามแ

รงดงด

ดของ

โลก เช

นจาก

เขอน

นาตก

จะมพ

ลงงาน

มากก

วานา

ทไหล

ตามล

าคล

อง เร

าสาม

ารถน

าควา

มแรงข

องนา

จากก

ารไห

ลไปหม

นกงห

นลมเพ

อผลต

กระแ

สไฟฟา

หรอง

านกล

ได

60 น

าท

4 /

ว 4.1

1,

2

3 เขอ

นจาล

อง

เพอให

นกเรย

นรจ

กสมบ

ตบางป

ระกา

รขอ

งนา ไ

ดแก ก

ารไห

ลจาก

ทสง

ลงทต

า ซง

สามา

รถนา

ไปผล

ตไฟฟ

าได

นาอา

จอยใน

รปขอ

งแขง

ของเห

ลวแล

ะแกส

ไมมส

เป

ลยนร

ปรางต

ามภา

ชนะบ

รรจ ไ

หลจา

กทสง

ลงสท

ตา

ซงกา

รไหลข

องนา

สามา

รถนา

ไปใชใ

นการ

สรางพ

ลงงาน

โด

ยการ

สรางเ

ขอนห

รอฝา

ยปดล

านาท

มระด

บควา

มสง

เพอให

นาไห

ลลงท

ตาแล

ะนาแ

รงนาไป

หมนก

งหนน

าขบ

เครอง

กาเนด

ไฟฟา

ในกา

รผลต

ไฟฟา

60 น

าท

4 /

ว 4.1

3

15


กจกร

รม

ชอกจ

กรรม

วต

ถประ

สงค

เนอห

า เว

ลา

สาระ

ท/มฐ

. ตว

ชวดท

4 เธอ

อยไห

นและ

โทรศ

พท

เชอก

เพอให

นกเรย

นไดเร

ยนรถ

งกา

รกาเน

ดขอ

งเสยง

การเค

ลอนท

ของเส

ยง แล

ะคว

ามสม

พนธข

องพล

งงานก

บควา

มดง

ของเส

ยง

เสยงเก

ดจาก

การส

นของ

แหลง

กาเนด

เสยง แ

ละเคล

อนทจ

ากแห

ลงกา

เนดเสย

งทกท

ศทางโ

ดยอา

ศยตว

กลาง

เสยงท

มควา

มถตา

จะมเส

ยงทม

สวนเส

ยงทม

ความ

ถสงจ

ะมเสย

งสง แ

หลงก

าเนดเส

ยงทม

พลงงา

นมา

กจะให

เสยงด

ง สวน

แหลง

กาเนด

เสยงท

มพลง

งานตา

จะให

เสยงเบ

า และ

เมอหไ

ดยนเส

ยงดง

จะเป

นอนต

ราย

เพรา

ะทาให

แกวห

แตกห

รอหห

นวกได

เสยง

ทดงเก

นไป

ททาให

เกดอน

ตราย

หรอท

าใหเกด

ความ

ราคา

ญเรย

กวา

เกดมล

พษทา

งเสยง

45 น

าท

5 /

ว 5.1

1,

2, 3

, 4

หมาย

เหต:

กจก

รรมท

กกจก

รรมส

ามาร

ถเลอ

กมาใ

ชตาม

ความ

เหมา

ะสม

ไมจา

เปนต

องใช

ตามล

าดบข

องกจ

กรรม

16


4. แหลงขอมลเพมเตม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) , 2556, คมอครความรพนฐานดานพลงงานระดบท 1,

โครงการ การพฒนากระบวนการเรยนรแบบบรณาการดานพลงงานเสรมในหลกสตรประถมและมธยมศกษา (ปท 2) ไดรบการสนบสนนโดย กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน

คณะผจดทา

ผศ.ดร.จรวรรณ เตยรถสวรรณ รศ.วารณ เตย ดร.นนทน ถาวรงกร นางเครอวลย มณวต นางสาวจตรลดา เจรญวฒเสถยร ดร.นคร ศรสขมบวรชย ผศ.ดร.ปรชา เตมสขสวสด ผศ.ดร.สพฒนพงษ ดารงรตน รศ.ดร.สรอยดาว วนจนนทรตน ผศ.จารรตน วรนสรากล รศ.ดร.ยวพน ดานดสตาพนธ ผศ.ดร.นงพงา คณจกร ผศ.ดร.มารศร เรองจตชชวาลย รศ.นฤมล จยโชค อาจารยปญญานย พราพงษ รศ.ดร.พรนภส ดาราสวาง ผศ.วลกษณา ศรมาวน อาจารยสรตน เพชรนล ดร.สจนต จระชวะนนท ดร.มงคล นามลกษณ นางอรณ โอฬารานนท

หนวยวจยระบบความรอนเชงนเวศ สายวชาเทคโนโลยอณหภาพ คณะพลงงานสงแวดลอมและวสด

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 126 ถนนประชาอทศ แขวงบางมด เขตทงคร กรงเทพฯ 10140

โทรศพท. 0-2470-8695-99 ตอ 515, 518 โทรสาร. 0-2470-8674

คํําน · ป.5 1. สํารวจ...

Documents

Transcript of คํําน · ป.5 1. สํารวจ...