http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

91

คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน The Desired Characterisitcs of Thai Graduates in ASEAN Context

รองศาสตราจารยจนทนา ทองประยร

สาขาวชานเทศศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช chantanatpy@gmail.com

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ 1. ศกษาคณลกษณะของบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทของอาเซยน และ 2. ใหขอเสนอแนะแกสถานศกษาในการผลตบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน วธการวจยใชการส ารวจและการสนทนากลม กลมผ ใหขอมลประกอบดวยอาจารยในมหาวทยาลย ครทสอนในระดบมธยมศกษาและประถมศกษา นกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา รวมจ านวน 74 คน เครองมอวจยเปนแบบสอบถามปลายเปด และแบบสนทนากลม การวเคราะหขอมลใชคาความถและการพรรณนาวเคราะห

ผลการวจยพบวากลมผ ใหขอมลสวนใหญแสดงความคดเหนวาคณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยนดงน 1) ลกษณะภายในทางความคดคอเปนผมความรเทาทน รอบรขาวสารอาเซยน เขาใจความแตกตางระหวางประเทศไทยกบอาเซยนในดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ศาสนา วฒนธรรม ประวตศาสตร และกฎระเบยบ รขอดและขอดอยของไทยในการเขาสอาเซยน รวมทงการมคณธรรมจรยธรรม ตลอดจนการมทกษะในชวตและการท างาน 2) ดานบคลกภาพประกอบดวยความรกชาต อนรกษความเปนไทย และความกระตอรอรนในการเรยนร 3) ลกษณะภายนอกทแสดงใหเหน ประกอบดวยการใชภาษาองกฤษและภาษาอาเซยนได การมมนษยสมพนธ และการมทกษะทางตวเลขและไอท

ขอเสนอแนะจากงานวจยคอ สถาบนการศกษาทมพนธกจส าคญในการจดการเรยนการสอนและการผลตบณฑตทมคณภาพสสงคม รวมทงผ เกยวของกบการจดการศกษาโดยเฉพาะในระดบอดมศกษาทจดการเรยนการสอนแกนกศกษาในระดบปรญญาตรและสงกวา ควรก าหนดนโยบายและการด าเนนการในภาคปฏบต เพอใหสามารถผลตบณฑตทมคณลกษณะทสามารถด าเนนชวตและประกอบอาชพไดอยางเหมาะสม มความรความเขาใจ ความรเทาทนความแตกตางของสงคมอาเซยนในมตตางๆ และสามารถน าพาสงคมไทยใหกาวไปอยางมนคงกบพนธมตรอาเซยน ทงน เพอความมนคงของประเทศและของภมภาคโดยเฉพาะทางดานการเมอง ความมนคง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ตามค าขวญของอาเซยนทเปนหนงเดยวทงในดานวสยทศน อตลกษณ และความเปนชมชน

ค าส าคญ: คณลกษณะทพงประสงค บณฑตไทย บรบทอาเซยน

*บทความในวารสารฉบบนมการเปลยนแปลงปทและฉบบทของวารสารจาก ปท 3 ฉบบท 1 ม.ค.-ม.ย.2558 เปน ปท 5 ฉบบท 1 ม.ค.-ม.ย.2558

เนองจากมความคลาดเคลอนในการเรยงลาดบวารสาร กรณการอางองบทความน ขอใหอางตามปและฉบบตามทแกไขใหมน

หากมขอสงสย กรณาสอบถามเพมเตมไดท สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โทร.02 504 7588-9

92 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

Abstract

The objectives of this research were to: 1. study the desired characteristics of Thai

graduates in ASEAN context; and 2. provide suggestions for the higher education institutes

that produce qualified graduates in ASEAN context. This study was a qualitative survey

research using open-ended questionnaires and focus group discussion. The samples were 74

people consisted of lecturers, primary and secondary teachers, undergraduate and graduate

students. Research instruments were open-ended questionnaires and focus group discussion.

Data collection was done from August to October 2014 and analyzed via frequency,

interpretation and description.

Research results that most sample stated were that the desired characteristics of Thai

graduates in ASEAN context were 1) Internal cognition--be literate in ASEAN matters,

understand the diversity between Thailand and other ASEAN members in the region. This

included the society, economics, politics, religions, culture, history, laws, and regulations.

The graduates should know the pros and cons of being ASEAN. They should have ethics and

skills in life and work. 2) Personality—be patriotic, national conservative, and enthusiastic in

learning. 3) External character—be proficiency in English and ASEAN language usage,

human relation, and skills in numerical and IT.

This research suggested that the higher education institutes that had their prime

mission in producing qualified graduates and also other relevant sectors should focus their

prime concerns towards the policy and the implementation according to the research results

so that the graduates should be able to be literate and well-rounded of all ASEAN matters and

be able to lead the nation to go together with the other members of the region steadily. This

aimed for the security of the region in prime dimensions of the politics, the economics, the

social and the culture of the region and led to the slogan one vision, one identity, and one

community of ASEAN as a whole.

Keywords: desired characteristics, Thai graduates, ASEAN context

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ประเทศไทยก าลงเขาสสงคมอาเซยนตามก าหนดการในป 2558 การเตรยมความพรอมจากทก

ภาคสวนทงในระดบปจเจกและระดบตางๆ เปนสงจ าเปนทไมอาจหลกเลยง สถาบนการศกษามพนธกจ

ส าคญในการจดการเรยนการสอนและการผลตบณฑตทมคณภาพสสงคม บณฑตทมคณลกษณะ

เหมาะสมกบสงคมอาเซยนควรเปนเชนไร บทความวจยนน าเสนอผลจากการส ารวจในเรองดงกลาว โดย

น าเสนอวรรณกรรมตงแตก าเนดอาเซยน ประชาคมอาเซยนคออะไร การศกษาเปนกลไกลขบเคล อน

ประชาคมอาเซยน การจดการศกษาเพอเผชญสงทาทายในอนาคตและเสรมสรางความเปนอาเซยน การ

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

93

เตรยมความพรอมของบณฑตกอนเขาสประชาคมอาเซยน ในดานความสามารถ คณลกษณะบณฑตไทย

และคณธรรมของเยาวชนไทย

1. ก าเนดอาเซยน อาเซยนหรอสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใตตงขนโดยปฏญญากรงเทพฯ (Bangkok Declaration) ซงลงนามทวงสราญรมยในวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510 มวตถประสงคเพอสงเสรมความเขาใจอนดตอกนระหวางประเทศในภมภาค ธ ารงไวซงสนตภาพ เสถยรภาพ และความมนคงทางการเมอง สรางสรรคความเจรญทางเศรษฐกจ การพฒนาทางสงคมและวฒนธรรม การกนดอยดบนพนฐานของความเสมอภาคและผลประโยชนรวมกนของประเทศสมาชก (ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2552)

ความกาวหนาของอาเซยนมปจจยส าคญจากความไววางใจกนระหวางรฐสมาชก กอใหเกดบรรยากาศทสรางสรรคและเออตอความรวมมอระหวางกน ท าใหสถานการณในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปลยนผานมาสความมเสถยรภาพ ความมนคง และความรวมมออยางใกลชดในปจจบน

หลงวกฤตเศรษฐกจในป พ.ศ. 2540 ผ น าอาเซยนไดลงนามปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยนฉบบท 2 ในป พ.ศ. 2546 เพอประกาศจดตงประชาคมอาเซยน ภายในป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) โดยสนบสนนการรวมตวและความรวมมอในดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม

ผน าอาเซยนในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 12 ในเดอนมกราคม พ.ศ. 2550 ทเซบ ประเทศฟลปปนส ใหจดตงประชาคมอาเซยนกอนก าหนดเวลา โดยใหแลวเสรจภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) รวมทงจดโครงสรางองคกรอาเซยน เพอรองรบภารกจและพนธกจ ยกระดบอาเซยนเปนนตบคคล จนกระทงน าไปสการรางเปนกฎบตรอาเซยน ซงท าหนาทเปนธรรมนญ ในการบรหารปกครองกลมประเทศอาเซยนทงสบทผนกเปนหนงเดยวตามค าขวญสบชาต หนงอาเซยน

การใชกฎบตรอาเซยนเปนการปรบการท างานแบบรวมกลมทมกฎเปนฐานส าคญ มการก าหนดกลไกระงบขอพพาท มการปรบใหเปนองคกรทมประชาชนเปนศนยกลาง เกดประสทธภาพของการรวมกลมมากขน เกดกระบวนการตดสนใจจากการประชมระดบผน า ในลกษณะคณะมนตร (Councils) ของอาเซยน ซงท าหนาทเปนสามเสาหลก มการเพมอ านาจส านกเลขาธการ (Secretariat) และผด ารงต าแหนงเลขาธการ (Secretary General) มการจดสรรงบประมาณและลดชองวางระหวางสมาชกอาเซยน

2. ประชาคมอาเซยนคออะไร ประชาคมอาเซยนประกอบดวยความรวมมอในสามเสาหลก โดยมวตถประสงคดงน

94 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

1) ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political – Security Community: APSC) มวตถประสงคท าใหประเทศในภมภาคอยอยางสนตสขดวยสนตวธโดยยดหลกความมนคงรอบดาน

2) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) มวตถประสงคเพอท าใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมความมนคง มงคง และสามารถแขงขนกบภมภาคอนได โดยมงใหเกดการไหลเวยนอยางเสรของสนคา ลดปญหาความยากจน และความเหลอมล าทางสงคม ท าใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยว ลดชองวางการพฒนา สงเสรมความรวมมอในนโยบายการเงนและเศรษฐกจมหภาค

3) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community: ASCC) มจดมงหมายในการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน และเสรมสรางอตลกษณของวฒนธรรมอาเซยน เนนการสรางประชาคมทเอออาทร แกไขปญหาผลกระทบตอสงคมจากการรวมตวทางเศรษฐกจ สงเสรมและจดการสงแวดลอมอยางยงยน และสงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในระดบรากหญา การเรยนรประวตศาสตรและวฒนธรรมและการรบรขอมลขาวสาร ซงเปนรากฐานน าไปสการเปนประชาคมอาเซยน

3. การศกษาเปนกลไกขบเคลอนประชาคมอาเซยน ปฏญญาวาดวยแผนงานส าหรบประชาคมอาเซยนเนนย าความส าคญของการศกษา ทเปนกลไก

ส าคญท าใหอาเซยนบรรลวสยทศนอยางสนตสข มการเชอมโยงกนเปนหนสวนแบบประชาธปไตย อย

รวมกนอยางกลมกลน มการพฒนาทเปนพลวต มการรวมตวทางเศรษฐกจในสงคมทเอออาทร ระลกถง

สายสมพนธทางประวตศาสตร ตระหนกถงความส าคญของมรดกทางวฒนธรรมทมรวมกน และเชอมโยง

กน ในอตลกษณของภมภาค

วสยทศนอาเซยนเดมก าหนดในป ค.ศ. 2020 กลาวถงความส าคญของการพฒนามนษย โดยให

ประชาชนสามารถเขาถงโอกาสในการพฒนาดานตางๆ ทงการศกษา การเรยนรตลอดชวต การฝกอบรม

นวตกรรม การเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศดวยความรวมมอดานวชาการและการพฒนา ซงจะชวย

สนบสนนกระบวนการรวมตวของอาเซยน ชวยเสรมสรางขดความสามารถและการพฒนาทรพยากรมนษย

ชวยลดชองวางการพฒนา ซงจะชวยใหอาเซยนมความเจรญกาวหนาและแขงขนไดในระดบสากลยคโลกา

ภวตน ซงเปนยคของสงคมฐานความร

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

95

ในประเทศไทยมการยกระดบคณภาพการศกษาโดยเฉพาะผลสมฤทธของนกเรยนในวชาส าคญ

เชน ภาษาไทย ภาษาองกฤษ คณตศาสตร และวทยาศาสตร ทอาจสงผลโดยตรงตอคณภาพชวตของคน

ไทย และความสามารถในการแขงขนของประเทศ

4. ปญหาจากการน านโยบายการพฒนาบณฑตอดมคตไทยสการปฏบต ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) กลาวถงปญหาการน านโยบายการพฒนาบณฑต

อดมคตไทย พ.ศ. 2554-2558 สการปฏบต เกดจากประเทศไทยขาดความชดเจนในการก าหนดทศทางการ

พฒนาบณฑตไทย ขาดความเขาใจทตรงกนทงฝายก าหนดนโยบายและฝายปฏบต ขาดการออกแบบการ

พฒนาคนแบบองครวม ขาดการเตรยมความพรอมของอาจารยและของนกศกษา ระบบการศกษาไม

เชอมโยงกน สกอ.ไดจดท าราง กรอบ ทศทาง คณลกษณะทพงประสงคของบณฑต ดงน

1) บณฑตไทยมสมรรถนะและทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 มขดความสามารถในระดบสากล สอดคลองกบความตองการของผใชบณฑตในสาขาอาชพตางๆ

2) บณฑตไทยมคณลกษณะความเปนพลเมองไทย และพลเมองโลก

3) บณฑตไทยเกงทงวชาการและวชาชพตามเกณฑมาตรฐานของวชาการและวชาชพ อกทงสามารถพฒนาขดความสามารถในระดบสากล มความสามารถในการคดเชงเหตผล คดอยางมวจารณญาณ และมทกษะหลายดานเพอการด ารงชวต

สรนทร พศสวรรณ (2556) กลาวถงปญหาการศกษาไทยทดอยความสามารถในการแขงขนระดบโลก โดยอางขอมลจาก องคกร เวลด อโคโนมค ฟอรม (World Economic Forum: WEF) ทเสนอรายงานผลการศกษาดานความสามารถในการแขงขนระดบโลก (Global Competitiveness Report 2013-2014) ชใหเหนวา คณภาพการศกษาระดบพนฐาน ระดบมธยมศกษา และระดบอดมศกษาของไทยอยรงทายในภมภาคอาเซยน เปนคณภาพต าอยางผดปกต ทสะทอนถงความไมเชอถอและการไมยอมรบคณภาพการศกษาของไทยโดยรวม อนจะกระทบตอความเชอมนดานอนๆของประเทศในอนาคตดวย โดยกลาวถ งเหตผลวา มาจากความไมมเสถยรภาพทางการเมอง ความไมตอเนองในนโยบาย ระบบราชการทซบซอน และขาดประสทธภาพ การทจรตคอรรปชน และระบบพรรคพวก เสนสาย ท าใหความเชอมนตอสถาบนสาธารณะของไทยต าลง สงผลกระทบโดยตรงตอความสามารถในการแขงขนระดบประเทศ

งบประมาณการศกษาของไทยในป 2556 มมลคากวา 5 แสนลานบาท คดเปนรอยละมากกวา 20 ของงบประมาณแผนดน มบคลากรเฉพาะในกระทรวงศกษาธการเกอบหาแสนคน มอาจารย

96 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

ระดบอดมศกษามากกวาหาหมนคน แตผลส ารวจทกษะความสามารถในการใชภาษาองกฤษของคนไทยยงรงทาย แมภาษาจะเปนเครองมอส าคญในการแขงขนบนเวทในระดบภมภาคอาเซยนและระดบโลก แตในป 2555 ดชนวดระดบความรทางภาษาองกฤษ (Education First English Proficiency Index- EPI) ของคนไทยอยในล าดบ 53 จาก 54 ประเทศทส ารวจ ดกวาประเทศลเบยทอยในภาวะสงครามกลางเมอง ทงทกฎบตรอาเซยนก าหนดวาภาษาองกฤษ คอ ภาษาใชงานของอาเซยน เอกสารทกชน การประชมทกครง การตอรองทกเรองตองใชภาษาองกฤษเทานน การศกษาทมคณภาพเทานนทจะประกนความเชอมนของชาวโลกตอบทบาทของไทยในอนาคตได

5. การจดการศกษาเพอเผชญสงทาทายในอนาคตและเสรมสรางความเปนอาเซยน สงทาทายในอนาคตและการเสรมสรางความเปนอาเซยนในสวนของการจดการศกษาส าหรบ

เยาวชนนน ควรใหความรในดานวฒนธรรม ภาษาองกฤษ และภาษาเพอนบาน ความทาทายบณฑตใหมไมใชแคภาษาองกฤษ

ในสวนของคร ควรพฒนา ในดานเนอหาและเทคนคการสอน การเสรมสรางความรวมมอระหวางประเทศสมาชกในการก าหนดครอาเซยนทมจรรยาบรรณและกรอบมาตรฐานรวมกนส าหรบคร รวมทงพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน กรอบมาตรฐานการศกษาทกระดบ และการเรยนรตลอดชวต

จากการส ารวจทศนคตและการตระหนกรเกยวกบอาเซยน ใชกลมตวอยางนกศกษา 2,170 คน จากมหาวทยาลยชนน าในอาเซยน 10 ประเทศ แสดงใหเหนวา นกศกษาไทยมความรและทศนคต รวมทงการตระหนกรเกยวกบอาเซยนในระดบต า เมอเทยบกบนกศกษาชาตอน มเพยงรอยละ 68 ทคนเคยกบอาเซยน และรอยละ 27.5 เทานนทมความรเกยวกบอาเซยนเปนอนดบสดทาย (ชชชล อจนากตต, 2555)

การฝกทกษะดานภาษาองกฤษเปนเรองทไดรบการอภปรายมานาน แตทไมไดกลาวถงมากนก คอ นสยของคนไทย ทมกไมกลาตดสนใจ ไมสามารถดแลตวเอง ขาดทกษะการคดวเคราะห แกไขปญหา ท างานเปนทม ตรงตอเวลา และมระเบยบวนย ซงจ าเปนตอการประกอบอาชพในตางแดน

ผลจากการส ารวจพบวา เดกรนใหมไมมปญหาเรองการใชเทคโนโลย เนองจากเตบโตมากบการสอสารสมยใหมทเขาถงงาย รวดเรว เปนคนกลาแสดงออก คดเรว ท าเรว แตขอเสยคอ พดไมรเรอง ไมมความอดทน รอไมเปน ขาดการจดระบบความคด และระเบยบในการใชชวต

บณฑตไมควรรอการชวยเหลอจากรฐบาลฝายเดยว แตตองวเคราะหจดแขงและจดออนของตวเอง จากการส ารวจจดแขงและจดออนของแรงงานไทยในทศนะนายจาง ชใหเหนวา จดแขงของแรงงานไทย คอ

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

97

ฝกฝนได เรยนรงาย มความสภาพออนนอม ไมกาวราว สวนจดออน คอ ขาดการฝกอบรมทเพยงพอ ขาดทกษะทเปนมาตรฐานและระเบยบในการท างาน

จระ หงสลดารมภ (2555) กลาวถงการพฒนาคณภาพของทนมนษยไทยทรองรบการกาวสการเปดเสรอาเซยนในป 2015 ตองมองเปนภาพยทธศาสตรเดยวกน หวใจส าคญอยทคณภาพของทนมนษยวา สามารถแขงขนหรอไม สงแรกททนมนษยตองมเปนพนฐานคอ สมองของมนษยทสามารถคดเรองสรางสรรคตางๆได ทนมนษยส าคญทสด แตประเทศไทยสนใจทนมนษยนอยทสด ทงททนมนษยชวยพฒนาประเทศไทยไดมาก

ทนหมายถง การไดมาโดยทตองเสยไป ทนในโลกมอยสชนด ไดแก

1) คน ทนมนษยคอการลงทนทางปญญา 2) เงน ทนทางการเงน คอ การออม 3) เทคโนโลย เชน เครองจกร ไอโฟน 4) ทรพยากรธรรมชาต

การจะเปนทนมนษยไดตองลงทน การลงทนทยงใหญ คอ คดเปน วเคราะหเปน โลกในอนาคตเปลยนแปลงเรวและคาดไมถง เราตองสามารถบรหารการเปลยนแปลงได นกศกษาตองไมเรยนเพอวนน เทานน แตตองสามารถจดการกบสงทคาดไมถง นกศกษาตองไมหยดการเรยนร ไมใชแคจบปรญญา แตตองมทนทางปญญา การพฒนาคนตองพฒนาทงชวต

6. การเตรยมความพรอมของบณฑตกอนเขาสประชาคมอาเซยน การเตรยมความพรอมของบณฑตกอนเขาสประชาคมอาเซยน ควรพจารณาความสามารถและ

ทกษะในดานตางๆ คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในประชาคมอาเซยน คณลกษณะบณฑตไทยยคใหม และคณธรรมของเยาวชน

6.1 ความสามารถและทกษะในดานตางๆ

ความสามารถและทกษะในดานตางๆ ทบณฑตควรมเพอเตรยมพรอมกอนเขาสประชาคมอาเซยน ทส าคญ เชน

การคดเชงวเคราะห เชงสรางสรรค เชงวพากษ เชงวเคราะห การแกปญหา การมองอนาคต

1) ความสามารถในการใชคอมพวเตอร การรเทาทนคอมพวเตอร และไอซท

98 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

2) การรเทาทนขอมลสารสนเทศ การรเทาทนสอ 3) ความสามารถในการใชภาษาองกฤษ หรอภาษาทสาม เพอการสอสารอยางม

ประสทธผล 4) ความเขาใจวฒนธรรมทแตกตาง ความสมพนธระหวางบคคล การรบฟง ความเขาใจ

และการตอบสนอง 5) การเปนผน า การท างานรวมกบผ อน การน าเสนอผลงาน 6) การปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง 7) ความกระตอรอรน 8) ความสามารถในการเรยนร 9) ความรบผดชอบ 10) ทกษะนวตกรรม 11) ทกษะชวต

6.2 คณลกษณะบณฑตไทยยคใหม

คณลกษณะบณฑตไทยยคใหม มองคประกอบส าคญ 3 ประการ (จดหมายขาว สกอ. 2254) คอ ดานความร ดานทกษะ และดานบคลก อปนสย

6.2.1 ดานความร 1) เปนผ มหลกคดทางวชาการในศาสตรทศกษา และสามารถเชอมโยงกบศาสตรอนท

เกยวของ 2) สามารถหาความรเพมเตม มนสยใฝร 3) สามารถประยกตความรใหเหมาะสมกบบรบททางสงคม 4) มความเทาทนในความเคลอนไหวและความกาวหนาในศาสตรทตนศกษา

6.2.2 ดานทกษะ 1) มความเปนนกคด มกระบวนการคด วจารณญาณ คดเชงบวก และสรางสรรค อกทงมการ

ตคาและใชขอมลอยางสมเหตผล ทส าคญสดคอ การคดเชงสรางสรรคและการแกปญหา 2) มทกษะการด ารงชวตและประกอบอาชพ สามารถใชวจารณญาณในการรบขอมลขาวสาร

สามารถปรบตวไดดในสภาวะทมการเปลยนแปลง 3) มทกษะการเรยนรนวตกรรมใหม 4) มทกษะการสบหาขอมล การสอสารและการใชเทคโนโลย รวมทงการเรยนรผานสอตางๆ

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

99

5) สามารถบรหารจดการและเปนผประกอบการ 6) สามารถท างานรวมกบผ อนได ทงทมความคดและวฒนธรรมตาง อกทงมทกษะในการ

จดการความขดแยง และทกษะการท างานเปนทม สรางความรวมมอระหวางการท างานได 7) มทกษะการเปนผน า โดยเฉพาะผน าการเปลยนแปลง

6.2.3 ดานบคลก อปนสย 1) มความเปนพลเมองดของภมภาคและโลก และมคานยมทถกตองทงดานสงคมและ

มนษยธรรม 2) มความเขาใจในวฒนธรรมขามชาต (cross-cultural understanding) เคารพและเหน

คณคาในความแตกตางหลากหลาย 3) เปนผ มจรยธรรมและคานยมอนดงามอยในพนฐานจตใจ เชน การมจตอาสา การมวนยใน

ตนเอง มความรบผดชอบตอสงคม ยดมนในจรรยาบรรณวชาชพ ตลอดจนนอมน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

6.3 กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (มคอ.) กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (มคอ.) ใหความส าคญดาน

1) คณธรรม จรยธรรม 1) การรบผดชอบตอตนเอง สงคม วชาชพ และมความตระหนกตอ

ประโยชนสวนรวม 2) การเคารพกฏ ระเบยบ และขอบงคบตางๆ 3) การมระเบยบวนย ตรงตอเวลา ซอสตยสจรต เสยสละ มความเปน

กลางและเทยงตรง 4) การเคารพและรบฟงความคดเหนของผ อน เคารพในคณคาและ

ศกดศรของความเปนมนษย 2) ความร 3) ทกษะทางปญญา

1) มความสามารถสบคน วเคราะห ประเมนขอมล และสรปผลเพอน าไปใชในการแกปญหาและพฒนางานทางนเทศศาสตร

2) มทกษะในการคดเปนระบบ มเหตผลและมวจารณญาณ 3) มความสามารถประยกตความรสการปฏบต

100 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

4) มทกษะทจ าเปนตามวชาชพและทกษะทมความเฉพาะในวชาชพนเทศศาสตร

4) ความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ 1) ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบทตองพฒนา 2) มความสามารถในการเปนผน าหรอผ รวมงานทด มทกษะการท างานเปนทม

และการประสานงานกบบคคล/กลมในระดบตางๆได

3) มความสามารถในการน าเสนอประเดนและแนวทางการแกปญหาอยางเหมาะสม เพอประสานและลดความขดแยงในสงคม

4) มความรบผดชอบในการพฒนาการเรยนรทงของตนเองและของวชาชพอยางตอเนอง

5) มมนษยสมพนธและเขาใจวฒนธรรมของมนษยชาตทมความหลากหลาย 5) ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

1) ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศทตองพฒนา

2) สามารถสอสารไดอยางมประสทธภาพ และเลอกใชรปแบบของการสอสารไดอยางเหมาะสม

3) สามารถเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยไดอยางถกตอง เหมาะสม

6.4 คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในประชาคมอาเซยน

คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในประชาคมอาเซยน 7 ขอ (ชชชล อจนากตต 2555) ไดแก

1) ทกษะและความสามารถใชภาษาองกฤษและภาษาของประเทศเพอนบานในอาเซยน 2) ความรเกยวกบเพอนบาน ทงดานวฒนธรรมและประวตศาสตร 3) การตดตามขาวสารเกยวกบอาเซยน เรยนรกฎระเบยบของอาเซยน 4) การพฒนาทกษะฝมอ จนสามารถปรบตวเขากบมาตรฐานการท างานทเปนสากล 5) การพฒนาความสามารถในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 6) การปรบกระบวนทศนการเรยนรในการพฒนาศกยภาพรอบดาน 7) การสรางความสามารถในการท างานรวมกบผ อน โดยเฉพาะกบคนตางวฒนธรรม

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

101

6.5 คณธรรมของเยาวชนไทย ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.) กระทรวงศกษาธการ (ศธ.) รวมกบ “สวนดสตโพล”

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ส ารวจความคดเหนของนกเรยน/นกศกษา ผบรหารสถานศกษา ครอาจารย และผปกครอง จากทวประเทศ โดยสมตวอยางจากจงหวดตางๆ ทเปนตวแทนของภมภาค จ านวนกลมตวอยางทงสน 2,788 คน ทงนกเรยน ผบรหาร คร อาจารย และผปกครอง ระหวางวนท 10-18 มนาคม 2550 กรณภาวะวกฤตคณธรรมของเยาวชนไทย ททกฝายควรรวมมอกนแกไข เนน “คณธรรมน าความร” เปนสงส าคญทจะชวยแกไขวกฤตของเยาวชนไทย จากผลส ารวจพบ 5 พฤตกรรมของเยาวชนไทยทสงคมพงตระหนก ส าหรบ 10 คณธรรมของเยาวชนไทยท “ควรเรงสราง/ปลกฝง” (หนงสอพมพบานเมอง 2550) คอ

1) ความมระเบยบวนย 2) ความซอสตย 3) ความขยนหมนเพยร 4) ความมน าใจ เออเฟอเผอแผ 5) ความสภาพ มสมมาคารวะ 6) ความกตญญ 7) มจตส านกทด 8) ความสามคค 9) ความมเหตผล 10) การเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

จากวรรณกรรมทกลาวขางตน ชใหเหนถงกลไกการจดการศกษาในการขบเคลอนประชาคมอาเซยนทเผชญสงทาทายมากมาย ในสวนของประเทศไทยนน บณฑตไทยควรเปนปจจยส าคญในการมสวนชวยขบเคลอนดงกลาว งานวจยนมงศกษาคณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน ตามความคดเหนของผใหขอมลทมอาชพอาจารย คร และนกศกษา วตถประสงค

การวจยนมวตถประสงคเพอ

1. ศกษาคณลกษณะของบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทของอาเซยน 2. ใหขอเสนอแนะแกสถานศกษาในการผลตบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน

102 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

นยามศพท

คณลกษณะ หมายถง ลกษณะจ าเปนทบณฑตไทยควรมในสภาพแวดลอมของความเปนอาเซยน ทงในดานลกษณะภายในทางความคด บคลกภาพ และลกษณะภายนอกทแสดงใหเหนได

บณฑตไทย หมายถง ผส าเรจการศกษาจากสถาบนการศกษาในประเทศไทยในระดบปรญญาตรและสงกวา

บรบทอาเซยน หมายถง ความเปนประชาคมอาเซยนจากการรวมตะวของชนชาตตางๆ ในภมภาคอาเซยน 10 ประเทศ ไดแก บรไน กมพชา อนโดนเซย มาเลเซย พมา ฟลปปนส ลาว สงคโปร ไทย และเวยตนาม ตามก าหนดในปพ.ศ. 2558

ประโยชนทไดรบจากการวจย สถาบนการศกษาทมพนธกจส าคญในการจดการเรยนการสอนและการผลตบณฑตทมคณภาพส

สงคม รวมทงผ เกยวของกบการจดการศกษาโดยเฉพาะในระดบอดมศกษาทจดการเรยนการสอนแกนกศกษาในระดบปรญญาตรและสงกวา สามารถใชขอมลทไดไปประกอบการพจารณาโดยควรใหความส าคญในการผลตบณฑตทมคณลกษณะทสามารถด าเนนชวตและประกอบอาชพไดอยางเหมาะสม มความรความเขาใจ ความรเทาทนในความแตกตางของสงคมอาเซยนทางมตตางๆ และสามารถน าพาสงคมไทยใหกาวไปในขณะเดยวกน

วธด าเนนการวจย การวจยนเปนการวจยเชงส ารวจ กลมผใหขอมลประกอบดวย อาจารย คร นกศกษา จ านวน 74

คน เครองมอวจยประกอบดวย 1. แบบสอบถามปลายเปด 2. แบบสนทนากลม (focus group) การเกบรวบรวมขอมลใชวธการแจกแบบสอบถามแกกลมตวอยางทกคน จ านวน 74 คน โดยให

กลมตวอยางเขยนตอบค าถามในแบบสอบถามปลายเปด และผวจยรอรบกลบ ในกลมตวอยางจ านวนน ผวจยยงใชการสนทนากลม 3 กลมกบกลมตวอยางอกจ านวน 30 คน (จากทงหมด 74 คน) ผ ใหขอมลสามารถแสดงความคดเหนอยางกวางขวาง เกยวกบคณลกษณะของบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน

การวเคราะหขอมลใชการรวบรวมรอยความถทกลมตวอยางตอบ ซงกลมตวอยางแตละคนสามารถตอบแสดงความคดเหนไดหลากหลาย รวมทงการใชการพรรณนาวเคราะห (descriptive analysis) ขอมลทงหมด

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

103

ผลการวจย กลมผใหขอมลจ านวน 74 คน ประกอบอาชพคร 42 คน ในจงหวดนนทบรและฉะเชงเทรา

นกศกษาระดบปรญญาตร 22 คน นกศกษาระดบบณฑตศกษา 9 คน และอาจารยทสอนในมหาวทยาลย 1 คน ผใหขอมลทงหมดแสดงทศนะเกยวกบคณลกษณะของบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน อยางกวางขวาง ความคดเหนทงหมดรวมจ านวนได 274 ความถ โดยททงหมดสอดคลองกนตามประเดนทแสดงในตาราง ตามจ านวนความถจากมากไปนอย ดงตอไปน

คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน

ผใหขอมล 74 คน แสดงความคดเหนดวยจ านวน 274 ความถ*

คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน ความถ

1. มความรเทาทน รอบรขาวสารอาเซยน เขาใจความแตกตางระหวางประเทศไทยกบอาเซยนในดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ศาสนา วฒนธรรม ประวตศาสตร และกฎระเบยบ รขอดและขอดอยของไทยในการเขาสอาเซยน การคดของอาเซยนตอประเทศไทย มองอาเซยนไดทะลปรโปรง ยอมรบความเหนทแตกตาง มทศนคตทดในดานเชอชาต ศาสนาทงตอตนเองและตอประเทศเพอนบาน เทาทนความตองการของตลาดอยางไดมาตรฐาน ทนสมย และเปนสากล

77

2. มคณธรรมจรยธรรม จตใจดงาม ซอสตย สจรต กตญญรคณ 36

3. ใชภาษาองกฤษ และภาษาอาเซยนได ทงฟง พด อาน และเขยน 34

4. ตระหนก รกชาต อนรกษความเปนไทย แสดงความเคารพในขนบธรรมเนยมประเพณ มคานยมทด พอเพยง ประหยด บคลกภาพ วางตวเหมาะสม พดอยางมสมมาคารวะ จรรยามารยาท ใชภาษาไทยถกตอง

33

5. กระตอรอรนในการเรยนร ใฝร ขยน รบผดชอบ อดทน มมานะ มงมน สงาน ตงใจท างาน กลาแสดงออก และมวนย

31

6. มมนษยสมพนธ ปฏสมพนธ สามารถตดตอสอสารระหวางบคคลอยางมประสทธภาพ มจตอาสา อธยาศย ไมตร เอออาทร โอบออมอาร มน าใจ เคารพตนเองและผ อน พฒนาตน ค านงถงประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน รก

29

104 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

คณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงคในบรบทอาเซยน ความถ

สงแวดลอม เปนผน าและผตามทด สามคค ท างานเปนทมได ละเอยด รอบคอบ ประณต

7. มทกษะในชวตและการท างาน สามารถเขาใจการเปลยนแปลง พรอมรบมอ และสามารถปรบตวในบรบทอาเซยน มทกษะทางปญญา เหตผล สามารถคดวเคราะห มวสยทศน สามารถสรางความร และน าไปประยกตใชในในการแกไขปญหา

20

8. มทกษะทางตวเลขและไอท 14

* กลมตวอยางแตละคนตอบไดมากกวาหนงประเดน

ผลการวเคราะหขอมลแสดงวา ผ ใหขอมลแสดงความคดเหนในจ านวนมากทสด (77 ความถ) ทระบวา บณฑตไทยควรมคณลกษณะในดานความรเทาทน รอบรขาวสารอาเซยน เขาใจความแตกตางระหวางประเทศไทยกบอาเซยนในดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ศาสนา วฒนธรรม ประวตศาสตร และกฎระเบยบ รขอดและขอดอยของไทยในการเขาสอาเซยน การคดของอาเซยนตอประเทศไทย มองอาเซยนไดทะลปรโปรง ยอมรบความเหนทแตกตาง มทศนคตทดในดานเชอชาต ศาสนาทงตอตนเองและตอประเทศเพอนบาน เทาทนความตองการของตลาดอยางไดมาตรฐาน ทนสมย และเปนสากล

ความคดเหนจ านวนรองลงมา (36 ความถ) แตเปนจ านวนความถทตางมากจ าความถอนดบแรก ระบวา บณฑตไทยควรมคณลกษณะในดานมคณธรรมจรยธรรม จตใจดงาม ซอสตย สจรต กตญญรคณ

ความคดเหนดวยความถอนดบสาม (34 ความถ) ระบวา บณฑตไทยควรใชภาษาองกฤษ และภาษาอาเซยนได ทงฟง พด อาน และเขยน

ความคดเหนดวยความถอนดบส (33 ความถ) ระบวา บณฑตไทยควรตระหนก รกชาต อนรกษความเปนไทย แสดงความเคารพในขนบธรรมเนยมประเพณ มคานยมทด พอเพยง ประหยด บคลกภาพ วางตวเหมาะสม พดอยางมสมมาคารวะ จรรยามารยาท ใชภาษาไทยถกตอง

ความคดเหนดวยความถอนดบหา (31 ความถ) ระบวา บณฑตไทยควรกระตอรอรนในการเรยนร ใฝร ขยน รบผดชอบ อดทน มมานะ มงมน สงาน ตงใจท างาน กลาแสดงออก และมวนย

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

105

ความคดเหนดวยความถอนดบหก (29 ความถ) ระบวา บณฑตไทยควรมมนษยสมพนธ ปฏสมพนธ สามารถตดตอสอสารระหวางบคคลอยางมประสทธภาพ มจตอาสา อธยาศย ไมตร เอออาทร โอบออมอาร มน าใจ เคารพตนเองและผ อน พฒนาตน ค านงถงประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน รกสงแวดลอม เปนผน าและผตามทด สามคค ท างานเปนทมได ละเอยด รอบคอบ ประณต

ความคดเหนดวยความถอนดบเจด (20 ความถ) ระบวา บณฑตไทยควรมทกษะในชวตและการท างาน สามารถเขาใจการเปลยนแปลง พรอมรบมอ และสามารถปรบตวในบรบทอาเซยน มทกษะทางปญญา เหตผล สามารถคดวเคราะห มวสยทศน สามารถสรางความร และน าไปประยกตใชในในการแกไขปญหา

ความคดเหนดวยความถอนดบสดทาย ซงมจ านวนนอยทสด (14 ความถ) ระบ บณฑตไทยควรมทกษะทางตวเลขและไอท

อภปรายผล

จากผลการวจยครงนไดขอสรปวา กลมตวอยางทมอาชพเปนอาจารย คร และนกศกษาทงในระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาตางใหความส าคญกบคณลกษณะของบณฑตไทยในดาน 1) ลกษณะภายในทางความคด 2) บคลกภาพ และ 3) ลกษณะภายนอกทแสดงใหเหนได ดงน

ลกษณะภายในทางความคด ประกอบดวย ขอ 1, 2, 7 ตามตารางขางตน คอ การมความรเทาทน รอบรขาวสารอาเซยน เขาใจความแตกตางระหวางประเทศไทยกบอาเซยนในดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ศาสนา วฒนธรรม ประวตศาสตร และกฎระเบยบ รขอดและขอดอยของไทยในการเขาสอาเซยน การคดของอาเซยนตอประเทศไทย มองอาเซยนไดทะลปรโปรง ยอมรบความเหนทแตกตาง มทศนคตทดในดานเชอชาต ศาสนาทงตอตนเองและตอประเทศเพอนบาน เทาทนความตองการของตลาดอยางไดมาตรฐาน ทนสมย และเปนสากล (ขอ1) รวมทงการมคณธรรมจรยธรรม จตใจดงาม ซอสตย สจรต กตญญรคณ (ขอ2) ตลอดจนการมทกษะในชวตและการท างาน สามารถเขาใจการเปลยนแปลง พรอมรบมอ และสามารถปรบตวในบรบทอาเซยน มทกษะทางปญญา เหตผล สามารถคดวเคราะห มวสยทศน สามารถสรางความร และน าไปประยกตใชในในการแกไขปญหา (ขอ7)

บคลกภาพ ประกอบดวย ความตระหนก รกชาต อนรกษความเปนไทย แสดงความเคารพในขนบธรรมเนยมประเพณ มคานยมทด พอเพยง ประหยด บคลกภาพ วางตวเหมาะสม พดอยางมสมมา

106 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

คารวะ จรรยามารยาท ใชภาษาไทยถกตอง (ขอ 4) และความกระตอรอรนในการเรยนร ใฝร ขยน รบผดชอบ อดทน มมานะ มงมน สงาน ตงใจท างาน กลาแสดงออก และมวนย (ขอ 5)

ลกษณะภายนอกทแสดงใหเหน ประกอบดวยการใชภาษาองกฤษ และภาษาอาเซยนได ทงฟง พด อาน และเขยน (ขอ 3) รวมทงการมมนษยสมพนธ ปฏสมพนธ สามารถตดตอสอสารระหวางบคคลอยางมประสทธภาพ มจตอาสา อธยาศย ไมตร เอออาทร โอบออมอาร มน าใจ เคารพตนเองและผ อน พฒนาตน ค านงถงประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน รกสงแวดลอม เปนผ น าและผ ตามทด สามคค ท างานเปนทมได ละเอยด รอบคอบ ประณต (ขอ 6) และการมทกษะทางตวเลขและไอท (ขอ 8)

วรรณกรรมในอดตกลาวถงการจดการศกษาเพอเผชญสงทาทายในอนาคตและเสรมสรางความเปนอาเซยน วาจ าเปนตองใหความรความเขาใจแกเยาวชนในดานก าเนดอาเซยน นโยบายและวตถประสงคในการกอตงอาเซยน ประโยชนจากการรวมตวกนของสมาชกอาเซยน โดยใหความส าคญกบทฤษฎทนเพอการพฒนาทรพยากรมนษยในยคโลกาภวตน 5 ประการ ทกลาวถงทนแหงความคดสรางสรรค ทนทางความร ทนทางนวตกรรม ทนทางอารมณ และทนทางวฒนธรรม

ผ ใหขอมลในงานวจยนยงแสดงความคดเหนทสอดคลองกบขอมลคณลกษณะบณฑตไทยทพงประสงค และการเตรยมความพรอมของบณฑตกอนเขาสประชาคมอาเซยนในดาน ทกษะและความสามารถการใชภาษาองกฤษและภาษาของประเทศเพอนบานในอาเซยน มความรเกยวกบเพอนบาน ทงดานวฒนธรรมและประวตศาสตร ตดตามขาวสารเกยวกบอาเซยน เรยนรกฎระเบยบของอาเซยน พฒนาทกษะฝมอ จนสามารถปรบตวเขากบมาตรฐานการท างานทเปนสากล พฒนาความสามารถในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ปรบกระบวนทศนการเรยนรในการพฒนาศกยภาพรอบดาน ตลอดจนสรางความสามารถในการท างานรวมกบผ อน โดยเฉพาะกบคนตางวฒนธรรม ตลอดจนความสามารถในการใชคอมพวเตอร ความสามารถในการใชภาษาองกฤษ หรอภาษาทสาม การคดเชงวเคราะห การน าเสนอผลงาน การท างานรวมกบผ อน การรบฟง ความเขาใจ และการตอบสนอง การปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง การมความกระตอรอรน มความสามารถในการเรยนร และมความรบผดชอบ

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษากลาวถงคณลกษณะบณฑตไทยยคใหม วามองคประกอบส าคญ 3 ประการ คอดานความร ดานทกษะ และดานบคลก อปนสย ขอมลนสอดคลองกบความคดเหนของผ ใหขอมลในงานวจยนเชนเดยวกน นอกจากนคณธรรมทพงประสงคของเยาวชนไทยทง 10 ประการกสอดคลองกบความคดเหนของผ ให ขอมลเชนเดยวกน วาบณฑตไทยควรมระเบยบวนย ซอสตย ขยนหมนเพยร มน าใจ เออเฟอเผอแผ สภาพ มสมมาคารวะ กตญญ มจตส านกทด สามคค มเหตผล รวมทงเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

107

เมอพจารณาผลการเรยนรของบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (มคอ.) 5 ประการ ไดแก คณธรรม จรยธรรม ความร ทกษะทางปญญา ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ จะเหนไดวา กลมผใหขอมลมความคดเหนสอดคลองกน

ผใหขอมลยงแสดงความคดเหนทสอดคลองกบขอมลเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21 ไดแก ทกษะการท างาน ทกษะนวตกรรม ทกษะชวต การสอสารทมประสทธผลทงการอาน การน าเสนอ ความสมพนธระหวางบคคล ทกษะการคด เชงสรางสรรค เชงวพากษ เชงวเคราะห การแกปญหา การมองอนาคต ความเขาใจวฒนธรรมทแตกตาง ทกษะการท างานรวมกบผ อน การเปนผน า การรเทาทนขอมลสารสนเทศ การรเทาทนสอ และการรเทาทนคอมพวเตอรและไอซท

จากขอมลในอดตและผลการวจยนอภปรายไดวา เยาวชนรนใหมทเปนก าลงส าคญของประเทศสมาชกอาเซยน ควรแสดงความเปนเอกลกษณของประเทศ รกษาไวซงวฒนธรรมอนเปนมรดกส าคญทควรไดรบการสนบสนนเพอไมใหเลอนหายไปกบวฒนธรรมใหมๆ ทงในทางทเหมาะสมและไมเหมาะสม

เอกลกษณอนดงามของวถไทยเปนสงทบณฑตไทยและสงคมไทยควรอนรกษ สามารถประพฤตปฏบตตนอยางมจรรยามารยาท มสมมาคารวะ มความสภาพออนนอม ในขณะเดยวกน กสามารถใชชวตอยทามกลางวฒนธรรมทแตกตางหลากหลายของอาเซยนดวยความเชอมนและเดดเดยว หากเราสามารถประยกตความเปนไทยเขากบคณธรรมจรยธรรม เราจะเปนคนไทยทมความดงามทงทางกาย วาจา และใจ

สงส าคญล าดบถดไปคอ ภาษาและการสอสาร เพราะการท างานรวมกนจ าเปนตองใชการสอสารทตางเขาใจกนและกน ซงตองใชภาษาเปนสอกลาง ภาษาทใชในกลมอาเซยนจ าเปนตองเปนภาษาททกประเทศเขาใจรวมกน บณฑตไทยจ าเปนตองเรยนรภาษาทสามารถใชเปนสอกลางในภมภาคอาเซยนไดเปนอยางด อาท ภาษาองกฤษและภาษาทใชอยางแพรหลายในอาเซยน ทกษะการสอสารดวยภาษาเปนสงจ าเปนในการเขาถงความเปนชนชาต ประวตศาสตร ศาสนาและวฒนธรรมของประเทศสมาชก ทงในดานการฟง การพด การอาน และการเขยนทมประสทธภาพ และสามารถบรรลวตถประสงคในการสอสารได อกทงภาษายงสามารถใชเปนสอชวยลดปญหาทเกดจากความขดแยงและความแตกตางทางความคดได

การเปดประชาคมอาเซยนในป 2558 ทใหความส าคญกบ 3 เสาหลกในดานการเมองและความมนคง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมนน ประชาชนทกคนในภมภาคควรมความร ความเขาใจ และตระหนกในความส าคญของการหลอมรวมระหวางประเทศสมาชกในภมภาค ในสวนของประเทศไทย ประชาชนทกคนควรใหความส าคญในเรองดงกลาวดวย บณฑตทส าเรจการศกษาจากมหาวทยาลย ควรม

108 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

คณลกษณะทสามารถชน าและเปนก าลงส าคญในการน าพาประเทศไทยใหกาวสประชาคมอาเซยนอยางเชอมนและภาคภม

การบรหารจดการในสถาบนการศกษา ควรใหความส าคญกบนโยบายดงกลาว โดยสนบสนนสงเสรมใหครและบคลากรการศกษา สามารถพฒนาดานเนอหาและเทคนคการสอน การเสรมสรางความรวมมอระหวางประเทศสมาชกในการก าหนดครอาเซยนทมจรรยาบรรณกรอบมาตรฐานรวมกนส าหรบคร รวมทงพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน กรอบมาตรฐานการศกษาทกระดบ และการเรยนรตลอดชวต

อยางไรกตาม ทกฝายในสงคมตองใหความรวมมอในการท างาน จ าเปนตองยอมรบความแตกตางทางความคด ตองใจเยน สขม รอบคอบ สามารถวเคราะห วนจฉยขอดและขอดอยของตน สามารถมองเหนโอกาสในการสรางความสมพนธอนดตอกน สรางความรวมมอในดานความมนคงของภมภาค ความแขงแกรงทางเศรษฐกจ ความเขาใจในวถชวตความเปนอย ประเพณและวฒนธรรมอนดงามของกนและกน แมจะมความแตกตางและความหลากหลายของแตละชนชาต

การเตรยมตวเขาสสงคมอาเซยนตามก าหนดการในป 2558 จ าเปนททกภาคสวนทงในระดบปจเจกและระดบตางๆ ตองตนตว และตระหนกในความส าคญและความจ าเปน มฉะนนจะไมสามารถด าเนนชวตและประกอบอาชพในสงคมอาเซยนไดอยางรทน โดยตองไมตกเปนฝายเสยเปรยบ ในขณะเดยวกน กสามารถใชชวตทามกลางชนชาตทมความแตกตางหลากหลายได

สงทบณฑตไทยและทกคนควรรคอเรองราว ความเปนมาของอาเซยน ก าเนดอาเซยน สงทาทายในการเขาสความเปนอาเซยน โดยเฉพาะอยางยงดานภาษาองกฤษ ซงไดรบการยอมรบจากชาตตางๆในอาเซยนใหเปนภาษากลางททกชาตในอาเซยนใช

บณฑตไทยและคนไทยสวนใหญยงขาดทกษะและความช านาญในการใชภาษาองกฤษ และทส าคญยงอกประการหนงคอภาษาอาเซยน ชนชาตอาเซยนสวนใหญรและเขาใจภาษาไทยจนสามารถสอสารกบคนไทยดวยภาษาไทยได แตคนไทยสวนใหญยงไมเขาใจภาษาอนยกเวนภาษาไทย

บณฑตไทยยงตองมคณธรรมจรยธรรม รกชาต อนรกษความเปนไทย กระตอรอรนในการใฝรใฝเรยน มมนษยสมพนธ มทกษะชวตในการท างาน รวมทงทางตวเลขและไอท ซงลวนสอดคลองกบคณลกษณะของผ เรยนตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาทระบคณสมบตในดานความมคณธรรมจรยธรรม ความร ทกษะทางปญญา ความรบผดชอบ การสอสารระหวาวงบคคล และความสามารถทางการคดวเคราะหเชงตวเลขและทกษะทางไอท

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

109

สถาบนการศกษาซงมพนธกจส าคญในการผลตบณฑตและการจดการเรยนการสอน การวจย การทะนบ ารงศลปวฒนธรรม ควรใหความส าคญในเรองตางๆดงกลาว โดยใหความส าคญเชงนโยบายและการด าเนนการจนเกดผลสมฤทธทพงประสงค โดยการฝกอบรม ใหความรทงแกผ สอนและผ เรยน ในขณะเดยวกนภาคสวนอนๆ ในสงคมทงภาครฐและภาคเอกชนกจ าเปนตองใหความส าคญดวย เพอใหเกดพลงในการน าพาชาตไทยใหกาวไปขางหนาในสงคมอาเซยนอยางเชอมนและรเทาทน ไมเปนฝายเสยบเปรยบ ในขณะเดยวกนกเอออาทรตอกนและกนเพอสนตสขของประชาคมอาเซยนและของโลก

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะจากผลการวจย สถาบนการศกษาทมพนธกจส าคญในการจดการเรยนการสอนและการผลตบณฑตทมคณภาพส

สงคม รวมทงผ เกยวของกบการจดการศกษาโดยเฉพาะในระดบอดมศกษาทจดการเรยนการสอนแกนกศกษาในระดบปรญญาตรและสงกวา ควรพจารณาใชขอมลทไดจากการวจยนเพอใชประกอบการตดสนใจในการก าหนดนโยบายและการด าเนนการในภาคปฏบต เพอใหสามารถผลตบณฑตทมคณลกษณะทสามารถด าเนนชวตและประกอบอาชพไดอยางเหมาะสม มความรความเขาใจ ความรเทาทนในความแตกตางของสงคมอาเซยนทางมตตางๆ และสามารถน าพาสงคมไทยใหกาวไปอยางมนคงกบพนธมตรอาเซยน ทงนเพอความมนคงของภมภาคโดยเฉพาะทางดานการเมอง ความมนคง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ตามค าขวญของอาเซยนทเปนหนงเดยวทงในดานวสยทศน อตลกษณ และความเปนชมชน

2. ขอเสนอแนะเพอการท าวจยครงตอไป การวจยควรเพ มกลมตวอยางท มความหลากหลายและมสวนเกยวของกบบณฑตไทยใน

สภาพแวดลอมของความเปนประชาคมอาเซยน โดยเปนกลมผ มสวนไดเสยทงหมด กลมตวอยางยงควรมาจากทกภาคสวนทงภาครฐ ภาคธรกจ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม ทงนเพอใหผลการวจยเกดประโยชนตอผ มสวนไดเสยและสงคมมากยงขน

110 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 5 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2558

บรรณานกรม

กลมสารนเทศ สอ.สป. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2557 จาก http://www.asean.moe.go.th/.

คณลกษณะของบณฑตทพงประสงคตามความตองการของผ ใชบณฑต. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2557 จากwww.e-manage.mju.ac.th/openFile.aspx?id=MzIyOTU

จดหมายขาวส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2554). ปท 2 ฉบบท 74 ประจ าวนท 8 สงหาคม 2554.

จ ร ะ ห ง ส ล ด า รม ภ . (2555) . ส บ ค น เ ม อ 11 ต ล า ค ม 2 5 5 7 จ า ก https://www.gotoknow. org/posts/481258.

___________________. (2556). ส บ ค น เม อ 11 ต ล าคม 2557 จ าก https://www.facebook.com/ permalink.php?id=133230516687029&story_fbid=599113436765399.

ชชชล อจนากตต .(2555). สบ คน เม อ 10 ตลาคม 2557 จาก http://www.matichon.co.th/news_ detail.php?newsid=1348642687

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2552). การศกษา: รากฐานประชาคมอาเซยน. กรงเทพฯ: โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.

สรนทร พศสวรรณ (2013).สบคนเมอ 11 ต ล า ค ม 2 5 5 7 จ า ก https://th-th.facebook.com/notes/ somkiat-onwimon/.

หนง สอพ ม พ บ าน เม อง . (2550). สบ คน เม อ 11 ตลาคม 2557 จากhttp://www.manager.co.th/ Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9500000032288