บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

GEN1102 เทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจ าวน 1

L o g o

ความหมายของเทคโนโลย

พจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน พ.ศ. 2542 (2546, หนา 534) เทคโนโลย หมายถง วทยาการทน าเอาความรทางวทยาศาสตรมาใชใหเกดประโยชนในทางปฏบตและอตสาหกรรม

2

L o g o

ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศ

รจจนทร พรยะสงวนพงศ ไดกลาวไววา เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง ชดของระบบคอมพวเตอร ทน าใชภายในองคกร

หรออกนยหนงคอ เทคโนโลยทประกอบไปดวย ฮารดแวร ซอฟตแวร ฐานขอมล เครอขายโทรคมนาคม ใช เพอจดประสงคดานการแลกเปลยนขอมลและสารสนเทศ

3

L o g o

ไพบลย เกยรตโกมล และณฎฐพนธ เขจรนนทร ไดกลาวไววา เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยทประกอบขนดวยระบบจดเกบและประมวลผลขอมล ระบบสอสารโทรคมนาคม และอปกรณสนบสนนการปฏบตงานดานสารสนเทศทมการวางแผน จดการ และใชงานรวมกนอยางมประสทธภาพ

4

ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศ

L o g o

สรปความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศ

เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง เทคโนโลยทประกอบดวย ระบบคอมพวเตอรและการสอสารโทรคมนาคม รวมทงอปกรณสนบสนนอนๆ เพอประโยชนในการปฏบตงานตางๆ ใหมประสทธภาพและอ านวยความสะดวกในชวตประจ าวนของมนษย

5

L o g o

สวนประกอบของเทคโนโลยสารสนเทศ

1. ระบบประมวลผลขอมล

2. ระบบสอสารโทรคมนาคม

3. การจดการขอมล

6

L o g o

องคประกอบของระบบคอมพวเตอร

อปกรณ (Hardware)

ชดค าสง (Software)

ขอมล (Dataware)

บคลากร (Peopleware)

กระบวนการท างาน (Procedureware)

7

L o g o

อปกรณ (Hardware)

อปกรณตางๆ ของเครองคอมพวเตอร แบงออกเปน 4 ประเภท ไดแก

1. หนวยรบขอมล (Input Unit) 2. หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit) 3. หนวยความจ า (Memory Unit) 4. หนวยแสดงผล (Output Unit)

8

L o g o

1. หนวยรบขอมล (Input Unit)

ท า ห น า ท ใ น ก า ร ร บ ข อ ม ล เ ข า สคอมพวเตอร โดยอปกรณทใชในการรบขอมล เชน

แปนพมพ (Keyboard)

เมาส (Mouse)

ซดไดรว (CD-Drive)

กลองดจตอล (Digital Camera)

9

L o g o

2. หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit)

เปนสวนประกอบส าคญทท าหนาทในการประมวลผลขอมลและควบคมการท างานของคอมพวเตอร

10

L o g o

3. หนวยความจ า (Memory Unit)

ใชในการเกบรวบรวมขอมล ชดค าสง หรอผลลพธท ไดจากการประมวลผล โดยหนวยความจ าจะแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ ไดแก

1. หนวยความจ าหลก (Main Memory)

2. หนวยความจ าส ารอง (Secondary Memory)

11

L o g o

หนวยความจ าหลก (Main Memory)

ใชบนทกขอมลและโปรแกรมทอยระหวางประมวลผล ไดแก

หนวยความจ า (Random Access Memory; RAM)

หนวยความจ ารอม (Read-Only Memory; ROM)

12

L o g o

หนวยความจ าส ารอง (Secondary Memory)

ใชในการบนทกขอมลไวอยางถาวร มขนาดใหญสามารถบนทกขอมลไดจ านวนมาก เชน

ฮารดดสก (Hard disk)

ซด (Compact Disk : CD)

ดวด (Digital Versatile Disk : DVD)

ฟลอปปดสก (Floppy Disk)

แฟลซเมมโมร (Flash Memory) เปนตน 13

L o g o

4. หนวยแสดงผล (Output Unit)

ท าหนาทแสดงผลลพธทไดจากการประมวลไปยงผใช อปกรณทใชในการแสดงผล เชน

เครองพมพ (Printer)

จอภาพ (Monitor)

ล าโพง (Speaker) เปนตน

14

L o g o

ชดค าสง (Software)

ท าหนาทในการตดตอสอสารระหวางผใชกบคอมพวเตอร สงงานและควบคมคอมพวเตอรใหท างานตามทผใชตองการ แบงออกเปน 2 ประเภท

1. ชดค าสงส าหรบระบบ (System Software)

2. ชดค าสงประยกต (Application Software)

15

L o g o

1. ชดค าสงส าหรบระบบ (System Software)

ท าหนาทควบคมและดแลการปฏบตงานของคอมพวเตอรใหเปนไปอยางเรยบรอย เปนสวนตดตอระหวางผใชกบโปรแกรมประยกตและฮารดแวร แบงออกเปน 3 ประเภท

1. ระบบปฏบตการ (Operating System : OS)

2. โปรแกรมอรรถประโยชน (Utility Programs)

3. ตวแปลภาษา (Language Translator)

16

L o g o

ระบบปฏบตการ (Operating System : OS)

ท าหนาทเปนสอกลางระหวางผใชงานกบโปรแกรมประยกต และโปรแกรมประยกตกบอปกรณ จดสรรทรพยากรของคอมพวเตอร และควบคมการท างานของอปกรณตางๆ ตวอยาง เชน

Microsoft Windows

Linux

Mac OS เปนตน

17

L o g o

โปรแกรมอรรถประโยชน (Utility Programs)

เปนชดค าสงทชวยเพมประสทธภาพการท างานและบ ารงรกษาระบบคอมพวเตอร เชน

โปรแกรมสแกนดสก (Disk Scanner)

โปรแกรมปองกนไวรส (Anti-Virus Program) เปนตน

18

L o g o

ตวแปลภาษา (Language Translator)

ชดค าสงทใชในปจจบนถกเขยนขนจากภาษาคอมพวเตอรระดบสง (High Level Language) ซงคอมพวเตอรไมสามารถเขาใจได ตองมตวแปลภาษาเพอแปลภาษาระดบสงใหเปนภาษาเครอง (Machine Language) เพอใหคอมพวเตอรสามารถเขาใจและท างานไดตามทก าหนดไว

19

L o g o

2. ชดค าสงประยกต (Application Software)

เปนชดค าสงทท าขนเพอใชงานตามทผใชงานตองการ อาจจะเปนโปรแกรมส าเรจรป (Software Package) ทมผจดท าขนมาจ าหนายตามทองตลาด ซงจะเปนชดค าสงส าหรบใชงานทวๆ ไป หรออาจจะเปนโปรแกรมทจดท าขนมาเฉพาะงานใดงานหนง (Custom Program) ทจดท าขนตามความตองการของหนวยงาน ซงจะเสยคาใชจายและเวลามากกวาการซอโปรแกรมส าเรจรปมาใช

20

L o g o

ขอมล (Dataware)

การประมวลผลของคอมพวเตอรตองมการน าขอมลเขาไปในระบบกอนจงจะสามารถประมวลผลไหไดผลลพธออกมา

ขอมลทจะน ามาใชในการประมวลผลตองเปนขอมลทถกตอง มาจากแหลง ทนาเชอถอและสามารถตรวจสอบได มเชนนนผลลพธทไดจากการประมวลผลกจะ ไมถกตอง ไมสามารถน าไปใชงานได ดงค าทกลาวไววา

“ใสขยะเขาไป ผลลพธออกมา กเปนขยะ (Garbage In, Garbage Out)”

21

L o g o

บคลากร (Peopleware)

บคลากรในงานดานคอมพวเตอร แบงออกได 4 ระดบ

1. ผจดการระบบ (System Manager) คอ ผวางนโยบายการใชคอมพวเตอร

2. นกวเคราะหระบบ (System Analyst) คอ ผทศกษาระบบงานเดมหรองานใหมและ ท าการวเคราะหความเหมาะสม ความเปนไปไดในการใชคอมพวเตอรกบระบบงาน

3. โปรแกรมเมอร (Programmer) คอ ผเขยนโปรแกรมสงงานเครองคอมพวเตอรเพอใหท างานตามความตองการของผใช

4. ผใช (User) ผใชงานคอมพวเตอรทวไป

22

L o g o

กระบวนการท างาน (Procedureware)

คอขนตอนทผใชตองปฏบตตามเพอใหไดผลลพธจากคอมพวเตอรตามทตองการ ผใชทกคนตองมความรพนฐานเกยวกบการท างานของคอมพวเตอรเพอทจะไดใชงานอยางถกตอง สวนใหญแลวการกระบวนการท างานกบคอมพวเตอรจะมคมอการปฏบตงานทชดเจน

23

L o g o

เทคโนโลยโทรคมนาคม

เปนเทคโนโลยชวยใหการสอสารระยะไกลมประสทธภาพ เทคโนโลยโทรคมนาคมมาชวยใหการท างานของคอมพวเตอรมประสทธภาพมากขน เกดระบบเครอขายคอมพวเตอร (Computer Network) ทสามารถเชอมระบบการท างานภายในองคกร หรอระหวางองคกรได เชอมโยงคนจาก ทวโลกเขาดวยกนท าใหเกดการสอสารแบบไรพรมแดนเกดขน

24

L o g o

สวนประกอบของเทคโนโลยสารสนเทศ (1/2) 1. คอมพวเตอร (Computer) ท าหนาทในการเกบรวบรวมขอมล และประมวลผล

ขอมล คอมพวเตอรทใชเปนแมขาย (Host Computer) ซงเปนใหบรการในระบบเครอขาย

2. เทอรมนอล (Terminal) เปนอปกรณทใชในการรบสงขอมลจากทหนงไปยงอก ทหนง ซงอาจจะเปนเพยงจอภาพกบแปนพมพเทานน

3. ตวประมวลผลในการสอสารโทรคมนาคม (Telecommunication Processor) เปนอปกรณทชวยสนบสนนใหการรบและสงขอมลด าเนนไปอยางราบรน เชน Switches, Routers, MODEM เปนตน

25

L o g o

สวนประกอบของเทคโนโลยสารสนเทศ (2/2)

4. ชองทางการตดตอสอสาร (Telecommunication channels) เปนตวกลางทท าหนาทเชอมโยงเพอทจะใหขอมลขาวสารระหวางอปกรณรบสงขอมลทอยในระบบเครอขาย สงผานกนไดอยางมประสทธภาพ เชน สายใยแกวน าแสง คลนสญญาณไมโครเวฟ คลนสญญาณดาวเทยม เปนตน

5. ชดค าสงควบคมการสอสารทางไกล (Telecommunication Software) เปนชดค าสงทควบคมกจกรรมการสอสารทางไกล ควบคมการน าขอมลเขาออกระบบเครอขาย รกษาความปลอดภยและเพมประสทธภาพการตดตอสอสาร

26

L o g o

บทบาทและความส าคญของเทคโนโลยสารสนเทศ

ดานเศรษฐกจ

ดานสงคม

ดานการศกษา

ดานการสอสารและโทรคมนาคม

ดานสาธารณสข

ดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

27

L o g o

ดานเศรษฐกจ

ใชเทคโนโลยสารสนเทศด าเนนงานหลกของธรกจใหสามารถแขงขนกบคแขงได

การฝากถอนเงนของธนาคารออนไลน e-banking

ตดตงตเอทเอมเพอใหบรการลกคาของธนาคารตามแหลงชมชนตางๆ

ชวยวเคราะหและแนะน าการลงทน

การตรวจสอบขอมลกบตลาดหลกทรพยทวโลกไดแบบ real time

การซอขายผานระบบออนไลน

28

L o g o

ดานสงคม

ชวยพฒนาสงคมใหเกดการเรยนรทสรางสรรค และท าใหคนในสงคมอยรวมกนอยางมความสขมากยงขน เชน

โครงการเทคโนโลยสารสนเทศตามพระราชด ารฯ ใหผดอยโอกาสมโอกาสใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางเทาเทยมกน

การน าเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยอานหนงสอเพอคนตาบอด

ชวยลดชองวางระหวางกลมคนในสงคม

29

L o g o

ดานการศกษา

การใหบรการการเรยนการสอนทางไกล ระบบเครอขายตางๆ

Education: every time, every where, every body

สงเสรมการแลกเปลยนความรทางการศกษา

30

L o g o

ดานการสอสารและโทรคมนาคม

ชวยใหการตดตอและแลกเปลยนท าไดสะดวกมากยงขน

ลดขอจ ากดเรองของสถานทสามารถพดคยสอสารหรอโตตอบกนได โดยท ไมจ าเปนตองไปพบปะกนจรง

เกดเครอขายอนเตอรเนต ทเขาถงคนไดทวโลกงาย ซงกอใหเกดกจกรรมและผลประโยชนตอมนษยมากมาย

31

L o g o

ดานสาธารณสข

ใชเพอสนบสนนและแลกเปลยนขอมลการรกษาผปวยทเรยกวา “โครงการการแพทยทางไกล (telemedicine)” ชวยลดปญหาการขาดแคลนแพทยผเชยวชาญ

การแพทยทางไกลนยงไดน าเอามาประยกตใชกบการถายทอดการเรยนการสอนและการประชมวชาการทางการแพทยใหสามารถแลกเปลยนความรระหวางผเชยวชาญไดอกดวย

32

L o g o

ดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

มการน าเอาเทคโนโลยสารสนเทศทเรยกวา GIS (Geographic Information System) หรอระบบสารสนเทศทางภมศาสตรเขามาจดเกบและประมวลผลขอมลทางภมศาสตร เพอน ามาเปนขอมลพนฐานในการพฒนาผงเมอง ประยกตใชงานดานธรณวทยา การพยากรณอากาศและการควบคมสงแวดลอมใหกาวหนาไปในทศทาง ทถกตองและเหมาะสม

33

L o g o

หนาทของเทคโนโลยสารสนเทศ

1. การบนทก (Capture)

2. การประมวลผล (Processing)

3. การผลตสารสนเทศ (Generation)

4. การจดเกบและเรยกใช (Storage and Retrieval)

5. การสงผานสารสนเทศ (Transmission)

34

L o g o

1. การบนทก

การรวบรวมและบนทกขอมล เชน การบนทกไวในแฟมเอกสาร หรอดวยคอมพวเตอร วธการรวบรวมไดแก การสงเกต การสมภาษณ การท าแบบสอบถาม การทดสอบและการใช แบบส ารวจ

ขอมลมคณลกษณะส าคญ 2 ประการ คอ

1. ตรงตามความตองการ + กะทดรด +ชดเจน

2. มความเชอถอได --->เปนจรง + ทนสมย + ครบถวน + แมนย า + มแหลงอางอง

35

L o g o

2. การประมวลผล

การจดแบงกลมขอมล

การจดเรยงขอมล

การสรปผล

การค านวณ

การตดตอ

36

L o g o

3. การผลตสารสนเทศ

Data --> Processing --> Information

ขอมล --> ประมวลผล --> สารสนเทศ

37

L o g o

4. การจดเกบและเรยกใช

การจดเกบ (Storage) จดเกบไวในสอตางๆ ถาเปนการจดการดวยคอมพวเตอรเกบไวในสอบนทกขอมล เชน แผนจานแมเหลก เทปแมเหลก เปนตน

การเรยกใช (Retrieval) เปนกระบวนการคนหาและดงขอมลทตองการออกจากสอบนทกขอมล

การเรยกใชม 2 จดประสงคคอ

1. เรยกใชเพอมาปรบปรงแกไขขอมล

2. เรยกใชเพอดขอมล 38

L o g o

5. การสงผานสารสนเทศ

คอการน าเสนอสารสนเทศใหกบผใชในรปแบบตาง ๆ ทงในแบบเอกสารหรอรายงาน หรอการเสนอบนจอภาพโดยใชเครองคอมพวเตอร

สงส าคญคอการก าหนดและออกแบบรายงานสารสนเทศทสามารถตอบสนอง ความตองการของผใชได

39

L o g o

พฒนาการของเทคโนโลยสารสนเทศ

ยคท 1 ระบบการประมวลผลขอมล (ค.ศ. 1950 – 1960)

ยคท 2 ระบบสรางรายงานส าหรบผบรหาร (ค.ศ.1960-1970)

ยคท 3 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (ค.ศ.1970-1980)

ยคท 4 บทบาททหลากหลาย (ค.ศ.1980-1990)

ยคท 5 ระบบเครอขายสากล (ค.ศ. 1990-ปจจบน)

40

L o g o

ยคท 1 ระบบการประมวลผลขอมล (ค.ศ. 1950 – 1960)

เปนยคแรกๆ ของการน าคอมพวเตอรมาใชงาน

น าคอมพวเตอรมาชวยท างานประจ าท ใชมนษยปฏบต เชน การท าบญช การเกบรกษาบนทกตางๆ และการประมวลผลทางอเลกทรอนกสอนๆ

41

L o g o

ยคท 2 ระบบสรางรายงานส าหรบผบรหาร (ค.ศ.1960-1970)

น าคอมพวเตอรมาชวยงานของผบรหาร

การใชคอมพวเตอรสรางรายงานการปฏบตงานตางๆ

การสรปผลการท างานส าหรบผ บรหาร เพ อประกอบการ ตดสน ใจ เชน รายงานยอดขายประจ าสปดาห ประจ าเดอน หรอประจ าป รายงานรายรบรายจายขององคกรหรอหนวยงานธรกจ เปนตน

42

L o g o

ยคท 3 ระบบสนบสนนการตดสนใจ (ค.ศ.1970-1980)

เปนระบบจ าลองงานบรหารเพอชวยผบรหารตดสนใจ การค านวณหาคาปจจยส าคญตาง ๆ แลวน ามาพจารณาประกอบในการตดสนใจตาง ๆ

เปนระบบใหขอมลสารสนเทศแกผบรหาร ณ เวลาทตองการและเปนแบบโตตอบกบระบบโดยตรงเพอสนบสนนการตดสนใจ

เปนระบบเฉพาะส าหรบผบรหารแตละคน ตามความตองการ และวธการตดสนใจในปญหาตาง ๆ

43

L o g o

ยคท 4 บทบาททหลากหลาย (ค.ศ.1980-1990)

ระยะแรกสด ผใชพฒนาเอง (End User Computing)

ระยะทสอง ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสง (EIS : Executive Information Systems)

ระยะทสาม ระบบปญญาดษฐ (AI : Artificial Intelligence)

44

L o g o

ยคท 5 ระบบเครอขายสากล (ค.ศ. 1990-ปจจบน)

1985 เปนตนมา มการพฒนาการเชอมตอเครอขายเชอมโยงทวโลก การเชอมตอเครอขายไปประยกตใชในองคกร เรยกวา (Intranet) เชอมตอระหวางองคกรทเปนเครอขายพนธมตร เรยกวา (Extranet) การด าเนนกจกรรมตาง ๆ โดยผานทางเครอขายเปนไปอยางกวางขวาง สะดวก

รวดเรว เชน E-Commerce, E-government ม Social media , cloud computing

45

L o g o

ผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศดานบวก

ชวยเพมความสะดวกสบายใหกบมนษย ชวยเพมประสทธภาพในภาคอตสาหกรรม ชวยสงเสรมการคนควาวจย ชวยสงเสรมสขภาพและพฒนาดานการแพทย ชวยสงเสรมและพฒนาดานการศกษา ชวยพฒนาเศรษฐกจ เกดการแลกเปลยนวฒนธรรมทวโลก

46

L o g o

ผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศดานลบ

กอใหเกดอาชญากรรมได

ความสมพนธระหวางมนษยลดลง

ปญหาการวางงาน

เกดการเผยแพรวฒนธรรมและขาวสารทไมเหมาะสมอยางกวางขวางและรวดเรว

47