และ เลขานุการแผนกคดีแรงงานใน ......ค...
Transcript of และ เลขานุการแผนกคดีแรงงานใน ......ค...
1
ดร. ฉนทนา เจรญศกด
ผพพากษาศาลชนตนประจ า
กองผชวยผพพากษาศาลฎกา
และ เลขานการแผนกคดแรงงานในศาลฎกา
เอกสารประกอบการบรรยายความรชนเนตบณฑต
ภาคหนง สมยท 72 (ภาคค า)
2
กฎหมายแรงงาน (หลกสตรเนตบณฑต)
พ.ร.บ. คมครองแรงงาน พ.ศ. 2541
พ.ร.บ. แรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518
พ.ร.บ. เงนทดแทน พ.ศ. 2537
พ.ร.บ. จดตงศาลแรงงานและวธพจารณา
คดแรงงาน พ.ศ. 2522
1
2
2
กฎหมายแรงงานสมพนธ
พระราชบญญตแรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518
(28 มนาคม 2518 - ปจจบน)
(กจการเอกชน)
พระราชบญญตแรงงานรฐวสาหกจสมพนธ พ.ศ. 2543
(8 เมษายน 2543 - ปจจบน)
(รฐวสาหกจ)
3
4
3
ถ5
พ.ร.บ. แรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518
มผลใชบงคบตงแต
วนท 28 มนาคม 2518
ลกษณะกฎหมายแรงงานสมพนธ เปนกฎหมายท
ก าหนดแนวทางปฏบตตอกนระหวางบคคลสองฝายคอ ฝายนายจาง และฝายลกจาง เพอใหบคคลทงสองฝายไดมความเขาใจอนดตอกน สามารถท าขอตกลงในเรองสทธ หนาท และผลประโยชนในการท างานรวมกนได
ก าหนดวธการระงบขอขดแยงหรอขอพพาทแรงงาน ทเกดขนใหยตลงโดยรวดเรว และดวยความพอใจของทงสองฝายมากทสด
ทงน เพอใหเกดความสงบสขในอตสาหกรรม อนจะน ามาซงความรง เ รองทาง เศรษฐกจและความมนคงของประเทศชาตเปนส าคญ
5
6
4
หมวด เน อหา มาตรา
ชอ, วนบงคบใช, ใชบงคบ, นยามศพท,
ตงส านกงานทเกยวของ
1 - 9
1 ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง 10 – 20
2 วธระงบขอพพาท 21 – 33
3 การปดงานและการนดหยดงาน 34 – 36
4 คณะกรรมการแรงงานสมพนธ 37 - 44
หมวด เน อหา มาตรา
5 คณะกรรมการลกจาง 45 – 53
6 สมาคมนายจาง 54 -85
7 สหภาพแรงงาน 86 – 111
8 สหพนธนายจางและสหพนธแรงงาน 112 – 120
9 การกระท าอนไมเปนธรรม 121 - 127
7
8
5
หมวด เน อหา มาตรา
10 บทก าหนดโทษ 128 - 159
บทเฉพาะกาล 160 - 163
ลกษณะส าคญ
✓ เปนกฎหมายสงคม
✓ มโทษทางอาญา
✓ เปนกฎหมายเกยวกบความสงบเรยบรอย(ค าพพากษาฎกาท 1217 / 2535)
9
10
6
11
ค าพพากษาศาลฎกาท 1217/2535
การนดหยดงานทกระท าโดยสหภาพแรงงานซงแจงขอเรยกรอง
ตอนายจาง ถอวาเปนการกระท าแทนลกจางทกคนทเปนสมาชกของ
สหภาพแรงงานดงกลาว และเมอไดมการแจงนดหยดงานโดยชอบแลว
สมาชกของสหภาพแรงงานนนทกคนกมสทธทจะนดหยดงานได ซงสทธ
ดงกลาวเกดขนตาม พระราชบญญตแรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518 อน
เปนบทบญญตเกยวกบความสงบเรยบรอยของประชาชน แมลกจางบาง
คนจะไดท าหนงสอวามความประสงคจะเขาท างานตามปกตกหาท าให
สทธทจะหยดงานทมอยตามกฎหมายระงบไปไม การทลกจางดงกลาวไม
มาท างานในระหวางทยงอยในชวงระยะเวลานดหยดงานโดยชอบจะถอวา
เปนการละทงหนาทโดยไมมเหตผลอนสมควรมได
12
ค าพพากษาศาลฎกาท 18660-18677 / 2557
”เงนใดจะเปนคาจาง ตองเปนไปตาม พ.ร.บ. คมครองแรงงาน พ.ศ. 2541
มาตรา 5”
การทนายจางกบสหภาพแรงงานท าขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
ก าหนดใหจาย “คาครองชพ” เปนรายเดอนท านองเดยวกบเงนเดอน โดยไม
ปรากฏวาเกยวของกบภาวะคาครองชพโดยเฉพาะหรอจายเพอชวยเหลออนใด
คาครองชพดงกลาวจงเปนคาจางทตองน าไปรวมค านวณคาลวงเวลา
ขอตกลงฯ ในสวนทไมใหน าคาครองชพไปค านวณคาลวงเวลา เปนการ
ฝาฝน พ.ร.บ. คมครองแรงงาน ฯ มาตรา 61ซงเปนกฎหมายเกยวกบความสงบ
เรยบรอย เปนโมฆะ ไมมผลใชบงคบ
11
12
7
13
ค าพพากษาศาลฎกาท 8938 – 8992 / 2552
”คาครองชพ” ทนายจางจายใหเปนสวนหนงของคาตอบแทน
ในการท างาน จงเปน “คาจาง”
การทนายจางกบสหภาพแรงงานท าขอตกลงเกยวกบสภาพ
การจางมเงอนไขไมใหน าคาครองชพไปค านวณคาชดเชย และ
เงนอน ๆ ทค านวณจากคาจาง เปนการฝาฝน พ.ร.บ. คมครอง
แรงงาน ฯ ซงเปนกฎหมายเกยวกบความสงบเรยบรอย เปน
โมฆะ ไมมผลใชบงคบ
ระบบแรงงานสมพนธในกฎหมาย
ขนตอน / วธการในการระงบขอพพาทแรงงาน
การเรยกรอง (ม. 13 – 15)
การเจรจาตอรอง (ม. 16 – 17)
การไกลเกลย (ม. 21 – 22)
การชขาด (ม. 26 – 29)
การปดงานและการนดหยดงาน
(ม. 34 - 36)
C O L L E C T I V E B A R G A I N I N G
การคมครองระหวางใชสทธ
คมครองระหวางกระบวนการ (ม. 31)
การกระท าอนไมเปนธรรม (ม. 121 – 127)
การจดตงองคการลกจาง / นายจาง
หมวด 6 (สมาคมนายจาง)
หมวด 7 (สหภาพแรงงาน)
หมวด 9 (สหพนธ)
13
14
8
ระบบแรงงานสมพนธในกฎหมาย
J O I N T C O N S U L T A T I O N
คณะกรรมการลกจาง
- ทมาของคณะกรรมการลกจาง (มาตรา 45 – 46)
- บทคมครองกรรมการลกจาง (มาตรา 52)
นยามศพทส าคญ)
มาตรา 5 ค าวา
“นายจาง” (ตวจรง, ตวแทน, รบมอบ)
“ลกจาง” (ตกลงท างานเพอรบคาจาง)
“สภาพการจาง” (...เกยวกบการจางหรอการท างาน)
“ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง” (เกยวกบสภาพการจาง)
“ขอพพาทแรงงาน” (...เกยวกบสภาพการจาง)
“การปดงาน” (...เนองจากขอพพาทแรงงาน)
“การนดหยดงาน” (...เนองจากขอพพาทแรงงาน)
15
16
9
17
ค าพพากษาศาลฎกาท 5586 / 2539
แมจะเปน “ลกจางทดลองงาน” กมฐานะเปนลกจาง
ทไดรบความคมครองตามพระราชบญญตแรงงานสมพนธ
พ.ศ. 2518 มสทธทจะยนค ารองตอคณะกรรมการแรงงาน
สมพนธกลาวหาวานายจางกระท าการอนไมเปนธรรมตาม
มาตรา 123 คณะกรรมการแรงงานสมพนธกมอ านาจทจะ
วนจฉยค ารองดงกลาวได
(ขอสอบความรชนเนตบณฑต สมยท 54 ปการศกษา 2544)
เงอนไขการจาง
เงอนไขการท างาน
ก าหนดวนและเวลาท างาน
คาจาง
สวสดการ
การเลกจาง
ประโยชนอนของนายจางหรอลกจางอนเกยวกบการจางหรอการท างาน
ลกจางนายจาง
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
สภาพการจาง
17
18
10
416 / 2524 คาครองชพ = คาจาง / ผลประโยชนเกยวของกบการจาง
4139 / 2530 การจดทพก / จายคาเชาบานใหลกจาง
6515 / 2543 การจดใหมพยาบาลประจ าเรอเพอความปลอดภยของลกจาง
สภาพการจาง=
สภาพการจาง=
3680 / 2532 การหกคาจางสงเปนคาบ ารงสหภาพแรงงาน
4503 / 2545 นายจางอนญาตใหสหภาพ
แรงงานมทท าการในบรษท
19
20
11
“ขอตกลง”
เกยวกบ “สภาพการจาง”
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
สมาคมนายจาง สหภาพแรงงาน
(ฝาย)นายจาง
(ฝาย)ลกจาง
สญญาจางแรงงาน
(ป.พ.พ. มาตรา 575)
ขอบงคบเกยวกบการท างาน
(พ.ร.บ. คมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 108)
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
(พ.ร.บ. แรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518)
21
22
12
ทมาของ “ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง”
เกดจากการ
ตกลงกน
(โดยชดแจง – ปรยาย)
เกดโดย
ผลของกฎหมาย
มาตรา
5
มาตรา10 วรรคสาม
องคประกอบ “ขอตกลงฯ (มาตรา 5)
ขอ
ตกลง
ระหวาง
2 ฝาย
เกยวกบ
สภาพ
การจาง
23
24
13
25
ค าพพากษาศาลฎกาท 3635 / 2525
ประกาศนโยบายเลอนขนพนกงานโดยท าเปน
หนงสอถงผจดการฝายพนกงาน ยงไมเปนขอตกลง
เกยวกบสภาพการจาง
ตอมาสหภาพแรงงานยนขอเรยกรอง และ
นายจางตกลงรบเอาประกาศดงกลาวใหมผลใชบงคบ
ประกาศนนจงเปนขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
26
ค าพพากษาศาลฎกาท
9403 - 9495 / 2538
การตกลงอนจะกอใหเกดขอตกลง
เกยวกบสภาพการจางนน หาได
จ าตองเฉพาะการตกลงโดยชดแจงไม
อาจมการตกลงโดยปรยาย กได
25
26
14
27
28
ค าพพากษาศาลฎกาท 2210 / 2523
นายจางประกอบกจการผลตและจ าหนายสรา
ตกลงใหลกจาง มสทธซอสราในราคาต ากวาราคาท
จ าหนายทวไป ถอเปนขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
ค าพพากษาศาลฎกาท 3676 / 2524
นายจางใหลกจางไดรบสวนลดคาไฟฟา ถอเปน
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
27
28
15
29
ค าพพากษาศาลฎกาท 651 / 2531
นายจางตกลงรบภาระออกภาษเงนไดบคคล
ธรรมดาแทนลกจาง ถอเปนขอตกลงเกยวกบสภาพ
การจาง
ค าพพากษาศาลฎกาท 3676 / 2524
นายจางตกลงจายเงนสงเคราะหใหลกจางเมอออกจากงาน
เพราะเกษยณอาย เปนสวสดการ หรอประโยชนอนเกยวกบการ
จางหรอการท างาน ถอเปนขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
30
ค าพพากษาศาลฎกาท 1306 / 2557
ขอตกลงระหวางนายจางกบสหภาพแรงงานระบวา
“นายจางจะใชแรงงานจากบรษทผรบเหมาชวยไมเกน 25 % ของ
ลกจางทงหมด ถาจ าเปนเพมไดไมเกน 30 %” ถอเปนเงอนไข
การจางหรอประโยชนอนของลกจาง เพราะหากนายจางรบลกจาง
เหมาชวงไปเรอย ๆ จะท าใหสดสวนของลกจางตามสญญาจาง
โดยตรงลดลง อาจสงผลกระทบโดยตรงตอคาจางและสวสดการ
ของลกจาง
จง “เปนขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง”
29
30
16
31
ค าพพากษาศาลฎกาท 8114 - 8868 / 2546
นายจางจายเงนโบนสใหแกลกจางตลอดมาจน
เปนปกตวสย โดยไมไดค านงถงผลประกอบการหรอ
ก าไรสทธ แตถอตามอายงานและผลงานของลกจาง
ถอเปนขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง ผกพนนายจาง
ตองถอปฏบต
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง=
3680 / 2532 การหกคาจางสงเปนคาบ ารงสหภาพแรงงาน
4503 / 2545 นายจางอนญาตใหสหภาพ
แรงงานมทท าการในบรษท
31
32
17
❖ สถานประกอบกจการทมลกจาง 20
คนขนไป จดใหม
❖ ใหท าเปนหนงสอ
❖ ขอบงคบเกยวกบการท างาน
= ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
34
ค าพพากษาศาลฎกาท 8396 - 8399 / 2550
ขอบงคบเกยวกบการท างานตาม
กฎหมายคมครองแรงงาน เปนขอตกลงเกยวกบ
สภาพการจางตาม พ.ร.บ. แรงงานสมพนธ พ.ศ.
2518 มาตรา 10 วรรคสาม ดวย
33
34
18
35
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
การแกไขเพมเตม
เปนคณแกลกจาง ไมเปนคณแกลกจาง
ท าไดทนทมผลบงคบ
ท าไมได ไมมผลบงคบ
ตองแจงขอเรยกรองตอลกจางและด าเนนการตามกฎหมายจนมขอตกลง
เกยวกบสภาพการจางฉบบใหม
การแกไขเพมเตมขอตกลงฯ
35
36
19
37
ค าพพากษาศาลฎกาท 2498 / 2529
เปลยนแปลง “ก าหนด
เกษยณอาย” โดยไมไดแจงขอเรยกรอง
และไมเปนคณแกลกจาง
= ไมมผลบงคบ
38
ค าพพากษาศาลฎกาท 9017 / 2550
ขอบงคบฯ ระบวา “หากจ าเปนนายจาง
สามารถก าหนดเวลาท างานนอกเหนอจากเวลา
ท างานปกตได” เดมมเวลาท างาน 7 – 16 น.
นายจางประกาศเวลาใหมเปน 2 ชวง คอ 7 –
16 น. และ16 – 1 น. ท าใหลกจางรบภาระ
เกนไป
= เปลยนแปลงไมเปนคณ ไมมผลใชบงคบ
37
38
20
39
ไมเปนคณ ไมมผลใชบงคบ
ค าพพากษาศาลฎกาท 2019 - 2022 / 2523
นายจางเปลยนแปลงเวลาท างานและเพม
ชวโมงการท างาน จาก 7 ชม. เปน 8 ชม.
โดยลกจางไมยนยอม และไมแจงขอ
เรยกรอง
40
ไมใชเปลยนแปลงสภาพการจาง
3066 - 3189 / 2548 นายจางประกาศ
ก าหนดเวลาท างานปกตไวไมเกนสปดาหละ 48
ชวโมง แตในทางปฏบตใหลกจางบางกลมท างานไม
เกนสปดาหละ 40 ชวโมง
นายจางมสทธประกาศยกเลกทางปฏบตโดยให
ลกจางทกกลมท างานไมเกนสปดาหละ 48 ชวโมงได
39
40
21
ท ขอพจารณา ท าไดทนท ตองท าตามขนตอนกอน
1 ไมเปน การเปลยนแปลงขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
2 เปน “การเปลยนแปลง” ขอตกลงเกยวกบสภาพการจางทเปนคณ (มผลทนท)
3 เปน “การเปลยนแปลง” ขอตกลงเกยวกบสภาพการจางทไมเปนคณ (ลกจางยอม)
ท ขอพจารณา ท าไดทนท ตองท าตามขนตอนกอน
4 เปน “การเปลยนแปลง” ขอตกลงเกยวกบสภาพการจางทไมเปนคณ (ลกจางไมยนยอม)
41
42
22
43
1. แจงขอเรยกรอง (ม.13 – 15)
2. เจรจา (ม.16 -17)
3. ไกลเกลย (ม.21 – 22)
4. มาตรการแรงงานสมพนธ (ม.23 – 30, 34)
(ช ขาด / ปดงาน / นดหยดงาน)
นายจาง ทประสงคจะเปลยนเวลาท างาน, วนหยด, สวสดการ, ระเบยบขอบงคบ … หรอ
ลกจาง ทประสงคจะไดรบคาจาง, สวสดการ, มความมนคงในการท างาน… เพมขน
ตองแจงขอเรยกรองตออกฝายหนงเปนหนงสอ
การแกไขเพมเตมขอตกลง
43
44
23
45
ขอเรยกรอง
ขอเรยกรอง ตองเปนหนงสอ
โดยมรายชอผเขารวมในการ
เจรจาไมเกน 7 คน
45
46
24
กรณ
นายจางแจงขอเรยกรอง
➢ ท าเปนหนงสอ➢ ระบชอผเขารวมในการเจรจาไมเกน 7 คน
1739 /2525 ปดประกาศ + สงส าเนาใหหวหนาแผนกทราบเพอชแจงแกลกจาง
กรณ
ลกจางแจงขอเรยกรอง
(ม. 13)
ลกจางมไดเปนสมาชกสหภาพแรงงาน➢ ท าเปนหนงสอ➢ มรายชอ + ลายมอชออยางนอย 15 %
ของลกจางซงเกยวของกบขอเรยกรอง
(1)
47
48
25
กรณ
ลกจางแจงขอเรยกรอง
(ม. 15)
ลกจางเปนสมาชกสหภาพแรงงาน➢ ท าเปนหนงสอ➢ แจงขอเรยกรองโดยสหภาพแรงงาน➢ ไมตองมรายชอ + ลายมอชอลกจาง
(2)
* ตองมลกจางในสถานประกอบกจการนนเปนสมาชกเกนกวา 20 % *
สมาคมนายจาง
(1) โดย องคการนายจาง
สหภาพแรงงาน
(2) โดย องคการลกจาง
49
50
26
การรบขอเรยกรอง
ฝายท รบขอเ รยกรองตองแจงชอตนเอง หรอผแทนเปนหนงสอ ใหฝายทแจงขอเรยกรองรบทราบ โดยมชกชา
(ม. 16)
52
51
52
27
(ม. 16)
➢ ตองเรมเจรจาภายใน 3 วนนบแตวนทไดรบขอเรยกรอง
➢ เจรจากนตอไปกครงกได➢ เจรจากนนานเทาใดกได
54
ผลของการเจรจา
ตกลงกนได
1. ท าขอตกลงฯ ตามแบบ
(มาตรา 18)
2. ใชไดนานเทาใด
(มาตรา 12)
3. ผกพนใคร? (มาตรา 19)
4. หามท าสญญา
ขดแยงฯ (มาตรา 20)
ตกลงกนไมได
เกดเปน
“ขอพพาทแรงงาน”
ด าเนนการตอไป
หรอ
53
54
28
(ม. 18)
❖ ท าเปนหนงสอ
❖ ลงลายมอชอ ฝายนายจาง และฝายลกจาง
❖ ประกาศโดยเปดเผย ณ ทท างานอยางนอย 30 วน
❖ เรมประกาศภายใน 3 วน นบแตตกลงกน
❖ น าไปจดทะเบยนภายใน 15 วน นบแตตกลงกน
หนาทนายจาง
ค าพพากษาศาลฎกาท 5191 / 2539
บนทกขอตกลงฯมนายจางลงลายมอชอฝายเดยว
= ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
55
56
29
นายจาง - ลกจาง ตกลงกนมผลตามระยะเวลานน(แตไมเกน 3 ป)
(1)
นายจาง - ลกจาง ไมไดตกลงกนมผล 1 ป นบแตวนทไดตกลงกน
(2)
หากสนสดเวลาตาม (1) และ (2)มผลตอไปอกคราวละ 1 ป
(3)
(ม. 12)
(1) กรณ ลกจางแจงขอเรยกรองเอง
= ผกพนลกจางทลงลายมอชอในขอเรยกรอง/ ผเขารวมประชม
(2) หากมลกจางเขารวมแจงขอเรยกรองเกน 2 ใน 3(3) หากสหภาพมสมาชกเกน 2 ใน 3 ของลกจางทงหมด
= ผกพนลกจางทกคนในสถานประกอบกจการ(ม. 19)
57
58
30
ค าพพากษาศาลฎกาท 4648 – 4685 / 2531
ลกจาง มได เปนสมาชกสหภาพแรงงานมได ลงลายมอชอในขอเรยกรองมได เขารวมประชมเลอกตง
ไมปรากฏวาสหภาพแรงงานมสมาชกเกน 2 ใน 3
ขอตกลงไมผกพนลกจางดงกลาวแฟมตอไป
ค าพพากษาศาลฎกาท 5455 – 5565 / 2544
ขอตกลงฯ ทเกดใหมจะผกพนเฉพาะลกจางซงท างานกบนายจางในขณะท าขอตกลงฯ เทานน
ลกจางลาออกกอนทนายจางกบสหภาพแรงงานจะท าขอตกลง ฯ
ขอตกลง ฯ ดงกลาวจงไมผกพนโจทก
แฟมตอไป
59
60
31
61
การท าสญญาขดแยงขอตกลง
➢ เมอ “ขอตกลงฯ” มผลใชบงคบ
➢ หาม! นายจางท าสญญาจางกบลกจาง
ขด / แยง กบขอตกลง
➢ เวนแต! เปนคณแกลกจางยงกวา
(ม. 20)
62
ค าพพากษาศาลฎกาท 4208 / 2530
ระเบยบทนายจางประกาศใช มไดเกด
จากการแจงขอเรยกรอง
= ไมอยในบงคบ
มาตรา 19 และ มาตรา 20
ฎกาท 5506/2538 วนจฉยท านองเดยวกน
61
62
32
63
ค าพพากษาศาลฎกาท 9071 / 2547
ระเบยบการจายเงนบ าเหนจทนายจางจด
ใหลกจางทกคน มใชสวสดการทเกดจากการแจงขอ
เรยกรอง เมอลกจางยนยอมใหเงนบ าเหนจเปนเงน
สะสม และใหถอวาเงนสะสมเปนคาชดเชย
ขอตกลงดงกลาวไมขดมาตรา 20 มผลใชบงคบ
64
ค าพพากษาศาลฎกาท 4301 - 4302 / 2548
นายจางแกไขขอบงคบฯ โดยก าหนด
ระยะเวลาทดลองงานจาก 115 วน เปน 1 ป เปนการ
แกไขเปลยนแปลงขอตกลงฯ ทเกดจากการยนขอ
เรยกรองทขดแยงกบขอตกลงฯ ทมผลใชบงคบ การท
นายจางท าสญญาขดกบขอตกลงฯ ทมผลใชอย ซงไม
เปนคณแกลกจาง ตกเปนโมฆะ ตาม ป.พ.พ.
มาตรา 150
63
64
33
65
ค าพพากษาศาลฎกาท 1707 / 2527
ลกจางทเขามาท างานหลงขอตกลงฯ
มผลใชบงคบ
= ไดรบความคมครอง ตามมาตรา
20 ดวย
ขอพพาทแรงงานเมอแจงขอเรยกรองแลว...
➢ ไมเจรจาภายใน 3 วน นบแต
วนรบขอเรยกรอง
➢ เจรจาครงแรกใน 3 วน แตตอมาตกลงกนไมได
ถอวาม “ขอพพาทแรงงาน” เกดขน(ม. 21)
65
66
34
67
การแจงขอพพาทแรงงานฝายแจงขอเรยกรองม
หนาทแจง เ ปนหนงสอให “พนกงานประนอมขอพพาทแรงงาน” ทราบภายใน 24ชวโมงนบแตเวลาทเกดขอพพาทแรงงาน
(ม. 21)
67
68
35
69
ค าพพากษาศาลฎกาท 6535 - 6775 / 2543
สหภาพแรงงาน ท. ท าหนงสอแจงพนกงานประนอม
ขอพพาทแรงงานทราบตามมาตรา 21 ในวนอาทตย ซง
เปนวนหยดราชการ โดยน าไปยนตอ ส. ซงท าหนาทเปน
เวรประจ าการของพนกงานประนอมขอพพาทแรงงาน
ถอไดวา สหภาพแรงงาน ท. ไดแจงขอพพาท
แรงงานเปนหนงสอตอพนกงานประนอมขอพพาทแรงงาน
(ชอบดวยมาตรา 21) แลว
การไกลเกลยขอพพาทแรงงาน❖ โดยพนกงานประนอมขอพพาทแรงงาน
❖ ระยะเวลาไกลเกลย = 5 วน
❖ ผลการไกลเกลยท าขอตกลงเปนหนงสอ ลงลายชอผแทนสองฝายนายจางประกาศ + จดทะเบยน
ตกลงกนได
ขอพพาทแรงงานทตกลงกนไมไดตกลงไมได(ม.22)
69
70
36
71
ผลของการไกลเกลย
ตกลงกนได
1. ท าขอตกลงฯ ตามแบบ
(มาตรา 18)
2. ใชไดนานเทาใด
(มาตรา 12)
3. ผกพนใคร? (มาตรา 19)
4. หามท าสญญา
ขดแยงฯ (มาตรา 20)
ตกลงกนไมได
เกดเปน
“ขอพพาทแรงงาน
ทตกลงกนไมได”
ด าเนนการตอไป
หรอ
72ชขาด (บงคบ / สมครใจ) – นายจางปดงาน - ลกจางนดหยดงาน
71
72
37
วธการ การใชมาตรการแรงงานสมพนธ มาตรา
1 กจการส าคญ / สถานการณพเศษ
: เขาสการชขาดโดยบงคบ (ค.ร.ส.)
23 - 25
2 กจการทวไป
: ตงผชขาดโดยสมครใจ
: นายจาง “ปดงาน”
: ลกจาง “นดหยดงาน”
26 – 29
34
34
ค าวนจฉยของ ครส. และค าชขาดของผชขาด มผลใชบงคบ 1 ป (ตามม. 30)
การระงบขอพพาทแรงงานในกจการส าคญขอพพาทแรงงานทตกลงกนไมได
คณะกรรมการแรงงานสมพนธ
อทธรณตอ รมต.กระทรวงแรงงานภายใน 7 วน
คกรณไมพอใจ
พจารณา – วนจฉยภายใน 30 วน
รมต. วนจฉยภายใน 10 วน
เวนแต วนจฉยโดยฝาฝนกฎหมายไมมอ านาจ ปราศจากหลกฐาน / เหตผล ขด / แยงหลกฐาน ไมชอบดวยกฎหมายในการฟงขอเทจจรงหรอไมสจรต
เปนทสด
(ม. 23)
73
74
38
การชขาดขอพพาทแรงงานโดยสมครใจเมอมขอพพาทแรงงานทตกลงกนไมได
ในกจการทวไป นายจางและลกจางตกลงกนตงผชขาด (คนเดยวหรอหลายคนกได) เพอชขาดขอพพาทแรงงานนนได
(ม. 26)
หนาทของผชขาด
กอนพจารณา➢ แจงเปนหนงสอใหนายจาง / ลกจางทราบ
➢ ก าหนดวน – เวลา สงค าชแจง
➢ ก าหนดวน – เวลา –สถานท ทพจารณา
ภายหลงพจารณา➢ ท าค าชขาดเปนหนงสอโดยมขอความตามมาตรา 29➢ สงใหทราบภายใน 3 วน➢ น าค าชขาดไปจดทะเบยนภายใน 15 วน
(ม.27 - 29)
75
76
39
ระยะเวลาใชบงคบ
ค าวนจฉยของคณะกรรมการแรงงานสมพนธ
ค าวนจฉยอทธรณของรฐมนตร
ค าชขาดของคณะกรรมการแรงงานสมพนธ
ค าชขาดขอพพาทแรงงาน
= มผลใชบงคบ 1 ป นบแตวนจฉย / ชขาด
(ม. 30)
การปดงาน / การนดหยดงาน
กรณทหามปดงาน / นดหยดงาน❖ ไมเคยมขอตกลง / ค าชขาด + ยงไมมการแจงขอเรยกรอง❖ อยในระหวางด าเนนการเจรจา ไกลเกลย ชขาด❖ อยในระหวางการบงคบใชขอตกลง ค าวนจฉย ค าชขาด❖ ยงไมไดแจงใหพนกงานประนอมขอพพาทแรงงาน และอกฝายทราบลวงหนา 24 ชวโมง
(ม. 34)
77
78
40
การปดงาน / การนดหยดงานกรณทปดงาน / นดหยดงานได❖ เมอม “ขอพพาทแรงงานทตกลงกนไมไ”❖ เมอมขอตกลงฯ และอกฝายไมปฏบตตาม หรอ❖ เมอมค าชขาดฯ และอกฝายไมปฏบตตาม และ❖ แจงใหพนกงานประนอมขอพพาทแรงงาน และอกฝายทราบลวงหนา 24 ชวโมงแลว
80
ค าพพากษาศาลฎกาท 1589 - 1605 / 2543
โจทกทง 62 เปนลกจาง ใชสทธนดหยดงานในวนท
6 ตลาคม 2540 เวลา 8 น. แจงเปนหนงสอให
นายจางทราบเมอวน 5 ตลาคม 2540 เวลา 15 น.
เปนการแจงลวงหนากอนนดหยดงานไมถง 24
ชวโมง เปนการนดหยดงานโดยไมชอบ
79
80
41
81
ค าพพากษาศาลฎกาท 16966 - 17658 / 2556
นายจางแจงตอสหภาพแรงงานและพนกงานประนอมขอพพาท
แรงงานแลววา ไมประสงคจะเจรจาไกลเกลยตอไป มผลเทากบเกด
“ขอพพาทแรงงานทตกลงกนไมได” นายจางยอมใชสทธปดงานไดตาม
ม. 34
การทจ าเลยท าหนงสอแจงการปดงานใหพนกงานประนอม
ขอพพาทแรงงาน และสหภาพแรงงานทราบ แตผแทนสหภาพแรงงาน
ปฏเสธไมรบหนงสอนน ผแทนจ าเลยจงอานขอความใหฟง เทากบ
จ าเลยใชสทธปดงานเปนหนงสอ ชอบดวยมาตรา 34 วรรคสอง แลว
82
ค าพพากษาศาลฎกาท 1217 / 2535
การนดหยดงานทกระท าโดยสหภาพแรงงานซงแจง
ขอเรยกรองตอนายจาง ถอวากระท าแทนลกจางทกคนท
เปนสมาชกของสหภาพแรงงานดงกลาว
เมอสหภาพแรงงานแจงนดหยดงานโดยชอบ
ลกจางซงเปนสมาชกสหภาพแรงงานมสทธนดหยดงานได
เปนการนดหยดงานโดยชอบ จะถอวาลกจางละท งหนาท
โดยไมมเหตอนสมควรไมได
81
82
42
83
ค าพพากษาศาลฎกาท 1389 / 2531
การปดงานตามมาตรา 5 มไดบงคบวาจะตองหยดหรอ
ปดกจการทงหมด และจะใหลกจางอนท างานตอไปไมได
บรษทจ าเลย กบสหภาพแรงงานทโจทกเปนสมาชก แจง
ขอเรยกรองเพอขอแกไขเปลยนแปลงสภาพการจาง แมพนกงาน
ประนอมขอพพาทแรงงานไดไกลเกลย กไมสามารถตกลงกนได
จ าเลยจงเสนอขอตกลวไปยงลกจางโดยตรง ลกจาง 623 คน
เหนดวยจงท าสญญาตามขอเสนอ สวนลกจาง 90 คน ไมเหน
ดวย ดงน จ าเลยยอมมสทธปดงานบางสวนและไมตองจาย
คาเสยหายระหวางปดงานแกโจทกดวย
84
ค าพพากษาศาลฎกาท 7362 / 2559
นายจางเลอกปดงาน 5 คน เฉพาะลกจางทเปนกรรมการ
สหภาพแรงงาน โดยอางวาไมทราบวาลกจางคนใหเปนสมาชก
สหภาพแรงงาน ทงทสามารถทราบได
เปนการจงใจเลอกปฏบต ปดงานโดยมเจตนากลนแกลงให
ลกจางทง 5 คน ไดรบความเสยหาย ไมสามารถทนท างานอย
ตอไปได เพราะเหตทสหภาพแรงงาน บ. ไดยนขอเรยกรอง และ
เปนการขดขวางการด าเนนการของสหภาพแรงงาน เปนการ
กระท าอนไมเปนธรรมตามมาตรา 121 (1) และ (4)
83
84
43
การจายคาจาง
ปดงาน➢ โดยชอบ
= ไมตองจายคาจาง➢ โดยไมชอบ
= ตองจายคาจาง(ในรปคาเสยหาย)
นดหยดงาน➢ โดยชอบ➢ โดยไมชอบ
= ไมตองจายคาจาง
การสนสดของการปดงาน / การนดหยดงาน
การปดงาน / การนดหยดงาน
- คกรณตกลงในขอพพาทแรงงานได
- ฝายแจงขอเรยกรองถอนขอเรยกรอง
ยตเมอ
85
86
44
การระงบการปดงานหรอการนดหยดงานการระงบการปดงานหรอการนดหยดงาน❖ การปดงาน / การนดหยดงานทท าให➢ เกดความเสยหายแกเศรษฐกจ
➢ เกดความเดอดรอนแกประชาชน
➢ เปนภยตอความมนคง / ขดตอความสงบเรยบรอย
❖ รฐมนตรมอ านาจ “สง”➢ เลกปดงาน + รบลกจางเขาท างาน และจายคาจางให
➢ ลกจางทนดหยดงานกลบเขาท างานตามปกต
➢ ใหบคคลอนเขาท างานแทนลกจาง
➢ ใหคณะกรรมการแรงงานสมพนธชขาด(ม. 35)
88
87
88
45
มาตราส าคญ (เจรจาตอรอง)
(บทคมครองลกจางระหวางใชสทธตามกฎหมาย)
มาตรา 31 (คมครองเมอแจงขอเรยกรอง
ระหวางเจรจา ระหวางไกลเกลย ระหวางชขาด)
มาตรา 123 (การกระท าอนไมเปนธรรม : คมครอง
เมอขอตกลงฯ หรอค าชขาดมผลใชบงคบ)
มาตรา 121 (การกระท าอนไมเปนธรรม : คมครอง
การด าเนนกจกรรมของสหภาพแรงงาน และอน ๆ )
90ไมใชการกระท าอนไมเปนธรรม : ฟองศาลไดทนท
89
90
46
บทคมครองลกจาง
- ลกจาง- ผแทนลกจาง - กรรมการ - อนกรรมการ - สมาชก - กรรมการ - อนกรรมการ
1. บคคลทไดรบความคมครอง
ซงเกยวของกบขอเรยกรอง
สหพนธแรงงาน
สหภาพแรงงาน
(ม. 31)
92
ค าพพากษาศาลฎกาท 15347 / 2558
ลกจางมไดรวมลงลายมอชอในขอเรยกรองมาตงแตตน
ระหวางการไกลเกลย ลกจางมาลงลายมอชอในขอเรยกรอง
เพมเตม เปนการลงลายมอชอในระหวางกระบวนการใชสทธ
ตามกฎหมาย (กระบวนการยงไมเสรจส น) แมนายจางจะ
ปฏเสธไมยอมรบ แตกถอวาลกจางนนเปนผลงลายมอชอในขอ
เรยกรองนนดวยแลว
จงเปนลกจาง “ซงเกยวของกบขอเรยกรอง”
91
92
47
บทคมครองลกจาง
➢ เลกจาง
➢ โยกยายหนาทการงาน
2. วธการคมครอง
หาม !
3. ระยะเวลาในการคมครอง
แจงขอเรยกรอง ไกลเกลย ชขาดเจรจา(ถาม)
(ม. 31)
94
289 / 2525 สหภาพแรงงานมสมาชกไมถง1 ใน 5 ขอเรยกรองจงไมสมบรณนายจางปลดลกจางออก= ไมเปนการฝาฝนมาตรา 31
2392 / 2526 การเลอนต าแหนง มใชการโยกยายหนาทตามมาตรา 31
93
94
48
แจงขอเรยกรอง เจรจา 4 ครง(ตกลงไมได)
ไกลเกลย(ตกลงกนไมได)
ค าพพากษาศาลฎกาท 5209 / 2537
และไมด าเนนการตอไป
= ขอเรยกรองยตโดยปรยาย
นายจางยายลกจางไมเปนการฝาฝนมาตรา 31
8137 / 2543 โยกยายลกจาง
= ใชอ านาจบรหารทเหมาะสมมใชการกลนแกลง
➢ เพอปองกนเหตราย
➢ ตามวาระโดยสจรต
➢ ยายลกจางถง 1,000 คน(ไมเกยวของกบขอเรยกรองโดยตรง)
เหตจ าเปน / สมควร = มใชการฝาฝน มาตรา 31
95
96
49
บทคมครองลกจาง
➢ ทจรตตอหนาท / กระท าผดอาญา โดยเจตนาแกนายจาง
➢ จงใจท าใหนายจางไดรบความเสยหาย
➢ ฝาฝนขอบงคบ ระเบยบ ค าสง ทไดตกเตอนเปนหนงสอแลว เวนแตกรณทรายแรง
➢ ละทงหนาท 3 วนท างานตดตอกน โดยไมมเหตอนควร
4. ไมคมครองหากกระท าการดงตอไปน
(ม. 31)
98กระท าอนไมเปนธรรม : ฟองศาลทนทไมได ตองรองกลาวหาตอ ครส. กอน
97
98
50
การกระท าอนไมเปนธรรม
UNFAIR LABOR PRACTICES
มาตรา121
มาตรา122
มาตรา123
1) เลกจาง / กระท าการใดๆ อนเปนผลใหไมสามารถท างานอยตอไปไดเพราะเหตทนดชมนม ท าค ารอง ยนขอเรยกรอง เจรจา ฟองรอง หรอเปนพยาน หรอเพราะก าลงจะกระท าการดงกลาว
2) เลกจาง / กระท าการใดๆ เพราะเปนสมาชกสหภาพแรงงาน
3) ขดขวางการเปนสมาชก หรอใหออกจากการเปนสมาชก...
4) ขดขวางการด าเนนการ / การใชสทธ
5) แทรกแซงการด าเนนการโดยไมมอ านาจโดยชอบ
หาม! นายจาง...
(ม. 121)
99
100
51
1695 / 2544 เลกจางประธานสหภาพซงเกยวของกบ
ขอเรยกรอง เพราะเขาใจวามนเมาสรา
ขณะท างาน มใชการกระท าอนไมเปนธรรม
993 / 2546 สงใหลกจางบางสวนท างานจาก 2 กะ เปน 3 กะ
เปนการเลอกปฏบตเพอบบคนไมใหลกจาง
ทนท างานตอไปได
เปนการกระท าอนไมเปนธรรม ตามมาตรา 121(1)
(1) บงคบ ขเขญ โดยทางตรงหรอทางออมใหลกจางตองเปนหรอตองออกจากสมาชกสหภาพแรงงาน
(2) กระท าการอนเปนผลใหนายจางฝาฝนมาตรา 121
(ม. 122)
101
102
52
บคคลทไดรบความคมครอง
กรรมการ / อนกรรมการสมาชก
สหภาพ / สหพนธแรงงาน
ผแทนลกจางลกจาง
ซงเกยวของกบขอเรยกรอง(ม. 123)
มผลบงคบใช
ขอตกลงเกยวกบสภาพการจาง
ค าชขาด
103
104
53
➢ ทจรตตอหนาท / กระท าผดอาญาโดยเจตนาแกนายจาง
➢ จงใจท าใหนายจางไดรบความเสยหาย➢ ฝาฝนขอบงคบ ระเบยบ ค าสง ...➢ ละทงหนาทเปนเวลา 3 วนท างานตดตอกนโดย
ไมมเหตผลอนสมควร➢ กระท าการใดๆเปนการยยง / สนบสนน / ชกชวน
ใหฝาฝนขอตกลงฯหรอค าชขาด
1245 / 2522 ในระหวางขอตกลงฯมผลใชบงคบ นายจางยบเลกแผนกสงของและเลกจางโดยไมหาต าแหนงให ทงลกจางมไดท าผดตามมาตรา 123(1)–(5)เปนการกระท าอนไมเปนธรรม
1612 – 1636 / 2523 นายจางเลกจางเพราะขาดทน โดยไดพยายามใหเขาท างานใหม และไดจายคาชดเชยแลว มใชการกระท าอนไมเปนธรรม
105
106
54
2844 / 2546 การเลกจางลกจางชวคราวเพราะเหตทไมมคณสมบตตามหลกเกณฑทจะบรรจเปนลกจางประจ าได โดย ไมมเจตนากลนแกลง เปนการเลกจางทมเหตผล มใชการกระท าอนไมเปนธรรมตามมาตรา 123
ผ เสยหาย
คณะกรรมการแรงงานสมพนธ
วนจฉยชขาดและออกค าสงใน 90 วน
- ใหรบกลบเขาท างาน- ใหจายคาเสยหาย
ยกค ารอง
รองกลาวหาใน 60 วน
(มาตรา 41 (4))
(ม. 124 , 125)
107
108
55
การกระท าอนไมเปนธรรม
➢ หากผถกกลาวหาปฏบตตามค าสง ค.ร.ส.
➢ การด าเนนคดอาญากระท าไดตอเมอ
✓ ผเสยหายยนค ารองตอ ค.ร.ส. และ
✓ ผกลาวหาไมปฏบตตามค าสงของ ค.ร.ส.
คดอาญาระงบ
(ม. 126 , 127)
110
109
110
56
คณะกรรมการลกจาง
แตงตง(โดยสหภาพแรงงาน)
เลอกตง(โดยลกจาง)
ลกจางเกน 1 / 5แตงตงไดมากกวากรรมการอน 1 คน
ลกจางเกน 1 / 2แตงตงไดทงคณะ
** สถานประกอบกจการทมลกจาง 50 คนขนไป **(ม. 45)
สถานประกอบกจการ
จ านวนลกจาง จ านวนคณะกรรมการ50 – 100 คน
101 – 200 คน
201 – 400 คน
401 – 800 คน
801 – 1500 คน
1501 – 2500 คน
2501 คนขนไป
5 คน
7 คน
9 คน
11 คน
13 คน
15 คน
17 – 21 คน
111
112
57
นายจาง...1) เลกจาง2) ลดคาจาง3) ลงโทษ4) ขดขวางการปฏบตหนาท5) กระท าการใดอนอาจเปนผลใหไมสามารถ
ท างานตอไปได** เวนแต ! ไดรบอนญาตจากศาลแรงงาน **
(ม. 52)
สหภาพแรงงาน จดประชมแตงตงโจทกและ ย. เปน กรรมการลกจาง โดยขณะทจดใหมการประชมนน ธ. ในฐานะประธานสหภาพแรงงานดงกลาว ทราบดอยแลววาโจทกและ ย. มเหตทะเลาะววาทกนในทท างานและในเวลาท างาน โจทกถกพกงานระหวางสอบสวน แตสหภาพแรงงานยงแตงตงโจทกและ ย. เปนกรรมการลกจาง ทงทยอมคาดหมายไดวาโจทกกบ ย. จะถกจ าเลยเลกจาง การประชมจดใหมขนเมอวนท 17 พฤศจกายน 2547 เวลาประมาณเทยงคน ทหนาบานพกของ ธ. ไมจดใหเปนกจจะลกษณะ พฤตการณทงหลายสอใหเหนถงความไมสจรตในการแสวงหาประโยชนโดยอาศยบทบญญตแหงกฎหมายอยางผดท านองคลองธรรม ขดตอวตถประสงคของกฎหมาย
2162/2551
113
114
58
บทบญญตแหงกฎหมาย เปนบทบญญตทมวตถประสงคคมครองกรรมการลกจางในบางกรณอาจเปนการขดตอผลประโยชนของนายจาง นายจางจงไมอาจพอใจและกลนแกลงกรรมการลกจางได จงจ าตองไดรบอนญาตจากศาลแรงงานเพอใหศาลแรงงานตรวจสอบเสยกอนวานายจางมเหตผลสมควรทจะกระท าการดงกลาวนนหรอไม เมอพฤตการณทงหลายสอใหเหนถงความไมสจรตในการแสวงหาประโยชนโดยอาศยบทบญญตแหงกฎหมายอยางผดท านองคลองธรรมและขดตอวตถประสงคของกฎหมายโจทกจงไมอาจอาศยเหตแหงการเปนกรรมการลกจางมาขอความคมครองจากศาลแรงงานกลางเพอใหศาลแรงงานกลางเพกถอนค าสงเลกจางกบใหจ าเลยรบโจทกกลบเขาท างานและชดใชคาเสยหายแกโจทกได
2162/2551
การใชสทธโดยไมสจรตเปนการวนจฉยไปถง อ านาจฟอง ของ
โจทกอน เปนขอกฎหมายเกยวดวยความสงบเรยบรอยของประชาชน
แมจ าเลยจะไมไดใหการตอสไว ศาลแรงงานกลางกมอ านาจยกขน
วนจฉยและพพากษาคดไดตาม ป.ว.พ. มาตรา 142 (5) ประกอบ
พ.ร.บ.จดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงาน พ.ศ.2522
มาตรา 31
2162/2551
115
116
59
1459 / 2524 ยนค ารองขอเลกจางกรรมการลกจางอางวา ... ไมพอใจการทดลองงาน +คณสมบตไมเหมาะสม ทางไตสวนน าสบวาขาดทนตองการลดคนงาน= ไมมเหตทจะอนญาตใหเลกจางได
2675 / 2524 เมอศาลแรงงานอนญาตใหนายจางเลกจางหรอกระท าการใดๆตอกรรมการลกจางแลวจะไมเปนการกระท าอนไมเปนธรรมอก
39 / 2531 เมอศาลอนญาตใหนายจางเลกจางแลวนายจางยอมเลกจางไดทนท(ไมตองรอผลคดชนอทธรณ)
3016 / 2533 นายจางเลกจางกรรมการลกจางโดยไมขออนญาต ถอวามความผดตามมาตรา52 นบแตวนทเลกจาง(เปนความผดส าเรจ + มใชความผดอนยอมความได)
117
118
60
8013 / 2538 นายจางขอลงโทษกรรมการลกจางดวยการตกเตอนเปนหนงสอ ศาลอนญาตใหตกเตอนดวยวาจาไดเมอศาลอนญาตแลว นายจางจงด าเนนการลงโทษนนตอไปได
4511 – 4512 / 2541 นายจางขอเลกจางกรรมการลกจางเพราะมวนลายอนหลงในป 2538 – 2540 เกน 45 วนโดยไมปรากฏวาการลาในรอบปดงกลาวไมชอบดวยขอบงคบ จงไมมเหตสมควรเพยงพอทจะอนญาตใหเลกจางได
1389 / 2544 กรรมการลกจางและรองประธานสหภาพ
ชกชวนคนงานเลนการพนน ฝาฝนขอบงคบกรณรายแรง
ศาลแรงงานอนญาตใหเลกจาง
2845 - 2847 / 2546 ลงโทษทางวนยแกลกจางทมไดเปนกรรมการลกจาง ไมตองขออนญาตศาลแรงงาน
119
120
61
1695 / 2544 เลกจางประธานสหภาพซงเกยวของกบ
ขอเรยกรอง เพราะเขาใจวามนเมาสรา
ขณะท างาน มใชการกระท าอนไมเปนธรรม
993 / 2546 สงใหลกจางบางสวนท างานจาก 2 กะ เปน 3 กะ
เปนการเลอกปฏบตเพอบบคนไมใหลกจาง
ทนท างานตอไปได
เปนการกระท าอนไมเปนธรรม ตามมาตรา 121(1)
121