્વી પર હંગકંગ, િસંગાપોર અને તાઇવાન આ ણ...

ÕñìÖýÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

તાઇવાન, િસગાપોર, હગકગ પાસ દિનયાએ શીખવાની જર છ� : દિનયા લડી રહી છ� યાર આ દશ ીતી ગયા!!

કોરોનાન કોરાણ કય�!!

�વી પર હગકગ, િસગાપોર અન તાઇવાન આ �ણ જ એવા દશ છ�, જ કોરોના વાઇરસન હાત આપવામા સફળ રયા છ�. આજ યાર કોરોના વાઇરસ સાસના ફ�િમલીમાથી જ આવલો આ વાઇરસ િવકરાળ વપ ધારણ કરી રયો છ� યાર દિનયાએ આ �ણ દશ પાસથી શીખવાની જર છ�. ભલ અયાર કોરોના વાઇરસ સામ કોઈ દશન ીત મળી ગઈ છ�, એવ કહવ વહલ ગણાશ, પણ આ �ણ દશ પોતાના આગણ કોરોના વાઇરસના દદ�ઓના આકડાઓ સીિમત રાખવામા સફળતા મળવી છ�. આન એ પણ એવી પ�ર�થિતમા યાર કોરોના વાઇરસના એપી સટરથી નીક હોવા છતા!

2 ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

રોના વાઇરસ �ડ થઈ રયો હોવાની યારથી તન ાણ થઈ હતી યારથી એમી હોન ડ�ઇલી �ટન બદલાઈ ગય હત. એમીન ડ�ઇલી �ટન પહલા

કરતા હવ થોડ�� વધાર કો�લક�ટ�ડ બની ગય હત. હવ ઘર આયા પછી એમી સૌથી પહલા પોતાના શઝન સિનટાઇઝ કરી લતી હતી. યાર પછી હાથન સાબથી ધોઈ લતી હતી. પોત પહરલ મ�ડકલ માક ઉતારી લતી હતી. માક ઉતાયા પછી સીધી નાન કરી કપડા ચજ કરવા લાગી હતી.

હગકગમા રહતી એમી જર હોય તો જ ઘરની બહાર પગ મ�ત હતી. સીધી કામ પર જતી અન યાથી સીધી ધર આવતી હતી. ઘરવખરી માટ� એમી હવ અઠવા�ડય એક વખત �ોસરી ટોરમા ાય છ�. બસ એનાથી વધાર ક�ઈ નહ. ાયઆરીથી એમીની ટીનજર દીકરી ફત બ વખત જ ઘરની બહાર નીકળી હતી!

એમીન કહવ છ� ક�, તમન આ વાત થોડી અજગતી લાગશ, પણ છ�વટ� તો આપણી હથ આ દિનયામા સૌથી વધાર મહ�વની બાબત છ�.

ઇટર વખત એમીના પ�રવાર ય.ક�. આન ઇટલીમા વક�શન મનાવવાનો લાન બનાયો હતો, પણ કોરોના વાઇરસ ફ�લાતા આ લાન ક�સલ કરી નાયો હતો. કદાચ એમીના આવા �ીકોસસ તમન થોડા િવિચ� લાયા હશ, પણ એમી એક એવા દશની નાગ�રક છ�, જ દશ કોરોના વાઇરસની લોબલ કટોકટી વચ તમાથી બહાર આવનારો પહલો દશ છ�! િવ� આખ કોરોના વાઇરસ સામ ઘટણીય પ� છ� યાર આ ભયાનક વાઇરસન હાત આપી હગકગ તમાથી બહાર આવી ગય છ�! એમી હગકગની નાગ�રક છ�.

હગકગના નાગ�રકો અન સરકાર પોતાની એિબિલટીથી કોરોના વાઈરસન પોતાના દશમા પગપસારો કરવા દીધો નથી. ન તન એકમા� કારણ વષ ૨૦૦૩ની મહામારી સાસ છ�. હગકગ ફરી એ ભલ નથી કરવા માગત જ વષ ૨૦૦૩મા કરી હતી. એ વખત સાસ� દિનયાભરમા હાહાકાર મચાયો હતો અન ૮ હારથી વધ લોકોન તના ભરડામા લીધા હતા, જમા ૭૭૫થી વધના મોત નીપયા હતા. આ ૭૭૫ લોકોમા

૨૯૯ના મોત એકલા હગકગમા જ થયા હતા.િસગાપોરની ઇ�ટ�ટ ઓફ લોબલ હથ

�ાસફોમ�શનના કો-�ડરટર જરમી લીમન કહવ છ� ક�, અયાર એવ લાગ છ� ક�, સાસ તો કોરોના વાઇરસન ��સ �રહસલ હત. સાસ વખત જ પ�ર�થિતનો સામનો કરવો પ�ો હતો એ નવી પ�ર�થિત હતી. એમાથી અમ ઘ શીયા હતા. અયાર અમ વધ સષમ બની ગયા છીએ.

તમન જણાવી દઈએ ક�, �વી પર હગકગ, િસગાપોર અન તાઇવાન આ �ણ જ એવા દશ છ�, જ કોરોના વાઇરસન હાત આપવામા સફળ રયા છ�. આજ યાર કોરોના વાઇરસ સાસના ફ�િમલીમાથી જ આવલો આ વાઇરસ િવકરાળ વપ ધારણ કરી રયો છ� યાર દિનયાએ આ �ણ દશ પાસથી શીખવાની જર છ�. ભલ અયાર કોરોના વાઇરસ સામ કોઈ દશન ીત મળી ગઈ છ�, એવ કહવ વહલ ગણાશ, પણ આ �ણ દશ પોતાના આગણ કોરોના વાઇરસના દદ�ઓના આકડાઓ સીિમત રાખવામા સફળતા મળવી છ�. આન એ પણ એવી પ�ર�થિતમા યાર કોરોના વાઇરસના એપી સટરથી નીક હોવા છતા!

િનણાતોન માનવ છ� ક�, હગકગ, િસગાપોર અન તાઇવાન વહલા પગલા ભયા� ન હોત તો ચીન પછી સૌથી વધ અસર આ �ણ દશન થઈ હોત.

કોરોના વાઇરસ પણ એવા સમય ફાટી નીકયો હતો, યાર લોકો યનર ય યરની તયારી કરી રયા હતા. આ એવો સમય છ� યાર સૌથી વધ લોકો એક થળ�થી બીા થળ� �વાસ કરતા હોય છ�. આ �ણય દશ ચીનથી સીધા ોડાયલા છ�.

આ �ણય દશની સફળતા પાછળન કારણ યાની સરકારોએ વ�રત આન અ�િસવલી લીધલા પગલા છ�.

તાઇવાનની વાત કરીએ તો, ૨૩ િમિલયસની વસતી ધરાવતા આ દશ તા.૨૦ ાયઆરીથી યાર હજ એવ કફમ પણ નોહત થય ક�, કોરોના માણસથી માણસમા ફ�લાઇ રયો છ� એ પહલા તના દશમા આવતા �વાસીઓન �ીનગ શ કરી દીધ હત! હજ આગળ સાભળો, તા.૧લી

ફ��આરીથી તાઇવાન, હગકગ અન િસગાપોર ચીનથી આવતા �વાસીઓ પર �િતબધ મકી દીધો હતો. ોક�, એ વખત ખદ વડ� હથ ઓગ�નાઈઝશન એવ કહી રય હત ક�, �ાવલ પર �િતબધની હજ જર નથી.

તમન ાણીન નવાઇ લાગશ ક� હગકગ, િસગાપોર અન તાઇવાનની ઇકોનોમી સીધી ચીન સાથના ��ડ પર િનભર હોવા છતા પોતાના નાગ�રકોના ાહર

આરોયન ોખમ ઊભ ન થાય તન �ાથિમતા આપી હતી.

ઉપરાત યાર દિનયા ચીનમા કોરોના વાઇરસન તાડવ ોવામા મશગલ હતી યાર આ �ણય દશ બધા જરી પગલા ઊઠાવી લીધા હતા.

વષ ૨૦૦૩મા સાસ ફાટી નીકયો હતો યાર તાઇવાન મહામારી સામ લડવા એક સ�લ કમાડ િસટમ ઊભી કરી હતી. આ િસટમન કોરોનાની ભનક આવતા જ એ�ટવટ કરી દીધી હતી. તા.૨૦ ાયઆરી સધીમા આ કમાડ િસટમ સરકારન કોરોના વાઇરસ મહામારી સામ લડવાની ય િ�ટ તયાર કરી આપી હતી. આ ય િ�ટમા ૧૨૪ એવી બાબતો સરકારન જણાવી દવામા આવી હતી, જના પર તા તાકાિલક પગલા લવાન કહવામા આય હત. આ ૧૨૪ એશનમા ક�લ કોલજ બધ કરવા, બોડ�ર સીલ કરવી, વક� પોિલસી, લોકોન ક�વી રીત માિહતગાર કરવા વગર બાબતો સામલ હતી. દશની આરોય સવાઓન કવી સજ રાખવી તનો રોડમપ પણ આપી દવામા આયો હતો.

તાઇવાન ચીનથી મા� ૮૧ માઇલના અતર આવલ છ�. એવ લાગત હત ક�, ચીન પછી સૌથી વધ ક�સ તાઇવાનમા ોવા મળશ, પણ દિનયાની એ ધારણાન ખોટી સાિબત કરી હતી.

એવ પણ કહવાત હત ક�, જ દશની હથક�ર િસટમ મજબત હશ તઓન કોરોના વાઇરસ સામ બહ વાધો

નહ આવ, પણ એ બાબત પણ ખોટી પડી હતી. કારણ ક�, ચીનની નીક આવલા દ.કો�રયા અન ાપાન તાઇવાનથી એડવાસ હથક�ર ધરાવતા હોવા છતા અટવાઈ ગયા હતા. ફરક એટલો જ હતો ક�, ાપાન, દ.કો�રયા સિહત અમ�રકા, ઈટલી, �ાસ વગર દશો ાયા યા સધીમા કોરોના વાઇરસ ફરી વયો હતો.

તમન ાણીન નવાઈ લાગશ ક�, કોરોના વાઇરસ ચીનની બોડ�ર �ોસ કરી યાર ચીન બહાર સૌથી વધ ક�સ િસગાપોરમા નધાયા હતા. ફ��આરીના મયમા ૮૦ ક�સ નધાઈ ગયા હતા. અહ આકડો મોટો હતો તની પાછળન કારણ િસગાપોર પાસ અવલબલ �ગ અન ફાટ �ડિસઝ �ડટ�શન સવ�લસ િસટમ હતી. પ�રણામ દશમા જ પ�ર�થિત હતી એ પટ થઈ ગઈ હતી.

કોઈ પણ �કારની રાહ ોવાના બદલ િસગાપોરની સરકાર ઇલએઝા અન િનમોિનયાના બધા ક�સન શોધી શોધીન �ીટમટ શ કરી દીધી હતી. ક�સ શોધી કાઢવા ૨૪*૭ હથ સટસ ધમધમતા કરી દીધા હતા. પ�રણામ શ આય? માચ ૧૩ સધીમા ૧૭૮ પોિઝ�ટવ ક�સ મયા, પણ મોત એક પણ થય નથી.

િસગાપોરના સૌથી મોટા અખબારના ��ટપજ પર સરકાર એવી ાહરાત �િસ� કરી હતી ક�, માઇડ શરદી હોય તો પણ હથ સટરનો સપક� કરો, ક�લ અન કામ પર જવાન ટાળો ઘર જ રહો.

આ ઉપરાત એવ કહવામા આય હત ક�, �ીટમટ અન ટ��ટગ �ી છ�. કોઈ િસગાપો�રયન િખસામાથી પસા કાઢવાની જર નથી. હો�પટલન િબલ સરકાર ચકવશ.

કોરોના વાઇરસની શકા હોય યાર દદ� પોતાન બીા વથ લોકોથી જ દર રાખવા તયાર થાય એ માટ� િસગાપોરની સરકાર સફ એલોઇડન રોજના ૧૦૦ ડોલર ભથ આપવાની ાહરાત કરી હતી અન ોબ કરતા લોકોની સલરી નહ કાપવાનો એલોયરન આદશ આયો હતો.

અલબત, આજ યાર અમ�રકા જવા સપરપાવર દશમા હથક�ર પોસાત નથી અન તના કારણ કોરોના વાઇરસ ઝડપથી ફ�લાઈ રયો છ� યાર આ ટચકડા દશોની કોરોના જવા િવકરાળ અન ખતરનાક વાઇરસ સામની સઝબઝ સાથની લડાઇ માટ� સયટ કરવી ોઈએ.

હગકગ, િસગાપોર અન તાઇવાન વહલા પગલા ભયા� ન હોત તો

ચીન પછી સૌથી વધ અસર આ �ણ દશન થઈ હોતકો

€ØíÕÀ ±ëåß

િવકપિવકપ

3ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

રજનીકાતની માિનસક દશા ોતા લાગ છ� ક� આગામી ચટણીઓમા એ એક નગય નતા બનીન રહી જશ. આ રીત અગાઉ તાિમલ

નાડ�મા અન આ�મા નતાઓ ગરજયા હતા એટલા ચટણીમા વરયા

ન હતા.

ક સમય હતો જમા હાથથી ઊછાળ�લી સળગતી િસગારટ, રજનીકાતના હોઠ સીધી આકાશમાથી ઝીલી લતા હતા એ હોઠ આજ બોલ

છ� તનો તના ભકતો જવા ચાહકોએ ભરોસો કરવાન છોડી દીધ છ�. રજનીકાત �ફમોમા ાદ કરતા પણ હરતઅગજ કારનામા દાખવી શક�. તના પરથી એમ કહવાત થય હત ક� દિનયામા કોઇ બાબત નથી જ રજની સર કાટ ડ�: મતલબ રજનીકાત શદ સાથ રાજની કાટની શદ રમત થઈ હતી. પણ બધી એકશનો અન બધી શદરમતો કરતા રાજરમત અઘરી છ� અન ખબ અઘરી છ� ત રજનીકાટ અન તના િવશાળ ચાહકવગન સમાઈ રહી છ�.

�ફમોમા કલાકારો જ આદશવાદી �ી-પરષના �ભના અવતારોના પા�ો ભજવ તઓ વાતિવક ીવનમા પણ એવા આદશવાદી, અશકયન શકય બનાવનારા મહાનાયકોના પમા ીવતા હશ એવી ભોળી માયતા દિષણની ભોળી �ામા ખબ �વતતી હતી. આથી તઓ એનટીઆરન એમીઆરન જયલિલલતાન ભગવાન માનતા થયા હતા. તઓના મિદરો ચણાયા તઓની યાદીમા રજનીકાત એક મહાનાયક છ�, જ કોઈપણ ભોગ પી�ડત અન ગરીબોન માટ� લડતો રહ છ�.

હવ આ રજનીકાત રાજકીય પષ લોચ કરવાના શમણા પણ બ-�ણ વરસથી લોચ કરતા રયા છ�. રજનીકાતની �ફમ �રિલઝ થાય યારના �યો ોવા જવા હોય છ�. લોકો મોટા ટોળાઓમા જમા થાય, �ફમ િવષ

અપષાો ખબ હોય, નાચ ગાન ચાલ, કાન ફાડી નાખ તવા ફટાકડા ટ� છ�. વાતિવક ીવનમા જઓ તો રજની સર, ગઇ બારમી માચના રોજ ચનઈમા એક પ�કાર પ�રષદ યોી હતી. તમા પણ એવા �યો સાયા� ક� ાણ રજનીકાતની નવી �ફમ �રલીઝ થવાની હોય. પ�કાર પ�રષદમા રજનીકાતના ��ડમાક� સમાન બની ગયલી એમની મ�ાઓ, હાવભાવ આ�ોશ, અન ભાષા ોવા મયા પણ તનાથી કોઇ નથી ઉમગો ાગી ન હતી. રજનીની છ�લી િલમ દરબારમા રજનીન એક સભાષણ વાતિવક ીવનમા લોકોન �રણા આપવામા િનફળ નીવડય છ� તમ રજનીની બાર માચની પ�કાર પ�રષદ પણ પીટાઈ ગઈ.

રજનીકાત કયારના કહી રયા છ� ક� એ પોતાનો નવો રાજકીય પષ લોચ કરશ. જના અનભવોના આધાર લોકોન અન રજનીન લાગ છ� ક� હવ પછીના તિમલનાડ�ના મયમ�ી એજ બનશ.

તાિમલનાડ� િવધાનસભાની ચટણીઓ 2012મા યોાશ અન છતા હી રજનીકાત ાહર કય� નથી ક� એ એનો નવો પષ કયાર લોચ કરશ! કયાર એ નવા પષનો મસ�ો �રિલઝ કરશ! લોકો એવા એક શ�વારની રાહ ોતા રહી ગયા છ�. ો ક� જયા રજનીકાતના ચાહકો િનરાશ થયા છ� યા તાિમલ નાડ�ના બ મહવના રાજકીય પષો �િવડ મનગ કખગમ (ડીએમક�) અન ‘ઓલ-ઈ�ડયા અના �િવડ મનમ કબગમ’ (એઆઈએડીએમક�)એ રાહતનો �ાસ લીધો છ�. જના અન વગથા કલાકારોની �િતમા અન �િત આધાર ચાલી રહલા આ બન

પષોન

રજનીકાતની લોકિ�યતાસતાવી રહી છ�. પરત એક સમય નાયક �ાની અપષામા ઊણો ઊતર યાર લોકિ�યતામા ઘટ શ થાય અના હઝાર પણ આ �થિતનો સમયનો કરવો પડયો. રજનીકાત યારના કહી રયા છ� ક� એ રાજકીય તળાવમા ક�દી પડવાના છ�� પણ ક�દી પડતા નથી. તથી ચાહકો માનતા થયા છ� ક� નાયક ડરપોક છ� પણ રજનીકાત મા� ડરી જ નથી રયા, પણ એમના રાજકીય િવચારોમા પણ સાતય જણાત નથી. િવચારો બદલાતા રહ છ�. આમ થવ ત અસલામતીની િનશાની છ�. તમનો અિભગમન, ઝાન અથવા ઢળાણ પણ બદલાતા રહ છ�. અય રાજકીય પષોન હવ લાગી રય છ� ક� રજનીકાતની માિનસક દશા ોતા લાગ છ� ક� આગામી ચટણીઓમા એ એક નગય નતા બનીન રહી જશ. આ રીત અગાઉ તાિમલ નાડ�મા અન આ�મા નતાઓ ગરજયા હતા એટલા ચટણીમા વરયા ન હતા. અથાત લોકોએ તમના

પર મતો વરસાયા ન હતા. રજનીકાતન કદાચ એ સભાિવત અપમાનનો ડર સતાવતો હસ. સતા પાછળ દોડવામા કદાચ સમાન પણ જત રહ.

આમ તો રજનીકાત પલા કહવતી �ામણની જમ ઘણા વરસોથી રાજકીય ભસના િશગડાઓ વચ માથ ઘસાડવાન િવચારી રયા છ�. ચોવીસ વરસથી પણ હમણા બ-પાચ વરસથી આ બાબતમા વધ વાચાળ બયા હતા. પણ આજ સધી અવઢવમા રયા તથી તાિમલ �ા પણ રાહ ોઈન થાકી ગઈ છ�. �ડસબર 2017મા એમણ ાહરાત કરી હતી ક� એ સતાવારપણ રાજનીિતમા �વશ કરશ અન હવ પચીની િવધાનસભા ચટણીઓ લડશ ત દ�રમયાન રજનીકાતના યવસાયી �િતપધ� કમલ હાસન બોયા મજબ એક રાજકીય પષ વહતો મકી દીધો અન 2019ની લોકસભાની ચટણીઓ પણ લડયો. એ ીતવા માટ� એમણ નથરામ ગોડસન દશના �થમ આતકવાદી ગણાયા હતા. એ વાત અલગ છ� ક� કમલ હાસનન ખાસ કશ હાસ થય નહ. ો ક� �થમ વકત 308 ટકા મત મયાન પણ લોકસભાની ચટણીમા ત આ�ાસન સમાન છ�.રજનીકાત 69 વરસના છ� તો કમલ હાસન 65

વરસના છ�. જ જયાિલલતા અન કરણાિનિધની િચરિવદાઈ બાદ �થમ 2016 અન યારબાદ 2018મા તાિમલનાડ�ના રાજકારણમા શયાવકાશ સાયો તનો આ બન અિભનતાઓ ફાયદો ઊઠાવવા માગ છ�. છ�લા �ીસ વરસમા બન િદવગતો વારાફરતી મયમ�ીઓ બનતા રયા હતા. વચ હવા ચાલી હતી ક� રજની અન

કમલ બન સાથ મળીન રાજકીય પષ લોચ કરશ. રજનીકાત મયમ�ી બનશ અન

કરણાિનિધના રાજકીય વારસદાર પ� એમ ક� સાિલન

હાથ ઘસતા રહી જશ એવી હવા પણ વહતી થઇ હતી. એમ પણ કહવાય ક� કમલ હાસનન મયમ�ી બ ન ા વ ી ન ર જ ન ી ક ા ત ટાિલનન પત કાપી નાખશ. પણ રજનીકાતના

રહયમય વતનન કારણ રાજકીય સમીકરણો માડવાન વધન વધ મક�લ બનવા માડય છ�. એક એવી વાત હતી ક� રજનીકાત પોત જ મયમ�ી બનવા માગ છ� પણ પોતાની ઈછાઓ ાહર કરી શકતા નથી તથી પોતાની તરફ�ણમા ક�વ રાજકીય ોર બધાય છ� તની રાહ ોઇ રયા છ�. પણ હવ રજનીએ ાહર કય� છ� ક� મયમ�ી બનવાન પોતાન લ�ય નથી. એમની આ ાહરાતથી એમના ચાહકો િનરાશ થયા છ�.

આજ રજનીકાત પોતાનો પષ લોચ કર તો તના ચાહકોમાથી ક�ટલા એમન મત આપશ ત એક સવાલ છ�. ો પરતા મત ના મળ� તો તમનો

પષ ડીએમક� અન એઆઈડીએમક�નો મજબત િવકપ છ� તવી ભાવના સદતર ધોવાઈ જશ. વળી રજનીકાત મયમ�ીના દાવદારના હોય અન છતા પષ રચ તો પષન ખાસ મતો ના મળ� ત સભાવના વધ છ�. ડીએમક�ના નતાઓ દાવો કર છ� ક� તઓ રજનીકાતન મહવન ફ�કટર માનતા નથી. તઓના કહવા �માણ એમનો પષ રજનીકાતની દરકાર કયા વગર અના�મક (જયલિલતા) સામ લડવા પર સઘળ�� યાન ક��ત કરી રયો છ�. એક એવી ભાવના પણ ફ�લાવવામા આવી છ� ક� રજનીકાતની રાજનીિત સોફટ િહદવની હશ. તાિમલનાડ�મા �િવડ તરફી રાજનીિત આજ સધી રાજનીિતથી ધમન દર રાખવામા સફળ રહી છ�. આ કારણથી તાિમલનાડ�મા ભારતીય જનતા પષ પગ જમાવી શકતો નથી. ોક� ભાજપની િવચારધારાન યા ધીમ ધીમ વધ આવકાર મળતો થયો છ�, છતા ભાજપ હી કોઇ ખાસ મહવનો પષન થી.

રજનીકાત પોતાના ધાિમક િવચારો અન વલણોન છ�પાયા નથી. ગયા ઓગટમા ક�� સરકાર જમ અન કામીરન અપાયલ પિશયલ ટ�ટસ રદ કય� યાર રજનીકાત ાહરમા આ ઘટનાન વાગત કય� હત. એટલ જ નહ, મોદી અન શાહન ક�ણ અન અજનની ોડી ગણાયા હતા. ભાજપ તરફનો એમનો ભાવ આ રીત યત કય� હતો. દિષણના જમણરી િવચારકો જવા ક� વગથ ચો રામાવામી અન સઘના ાણીતા એસ. ગરમિત સાથ રજનીકાતની િનકટના ાણીતી હતી અન છ� તથી તિમળ �ા પણ એવ માનવા લાગી છ� ક� રજનીકાત િહદવવાદી છ� અન ભાજપની કરીબ છ�.

પણ અગાઉ લય તમ રજનીકાતના માનસમા અવઘડ ચાલી રહી છ�. ગયા નવબરમા એમણ એવ ાહર િનવદન પણ આય ક� મન ભગવા રગમા લપટવાનો �યન થઈ રયો છ�. િદહીમા હમણા તોફાનો થયા ત માટ� એમણ ક��ના �હમ�ીની પણ ટીકા કરી જ બ મિહના અગાઉ એમના માટ� અજન હતા. ો ક� એમણ સીએએ અન એનપીઆરન સમથન ાહર કય� છ�, પરત એન આર સી (નશનલ રીટર ઓફ િસ�ટઝસ) બાબતમા પોતાન વલણ પટ કય� નથી. બીી તરફ અના �મક ભાજપનો સાથીદાર પષ છ� અન રાયમા તની સરકાર છ� જણ એનપીઆરની કામગીરી ગઈ 12 માચથી

થિગત કરી દીધી છ�. સરળ શદોમા કરીએ તો તાિમલનાડ�મા ભાજપ રજનીકાતના ખભ સવાર થઈન આગળ વધવા માગ છ�, પણ રજનીકાતન પોતાન જ ખબર નથી ક� વજન ઊપાડીન તઓ પોત ક�ટલ દર સધી જઈ શકશ? તામીલનાડ�મા ભાજપ િવરોધી ભાવના ોયા બાદ રજનીકાતન લાગી રય છ� ક� પોત આ રીત આગળ વધી શકશ નહ. રજનીકાતના ટ�ક�દારો કહ છ� ક�, ‘ભાજપન એ મ�ા �માણ સમથન આપી રયા છ� અન યા જણાય યા િવરોધ કરી રયા છ�. એમના મનમા કોઈ અવઢવ નથી, પણ તો પછી આટલી ઢીલ શા માટ�?

રહલા પષોન

€ìäLçí ÜßÇLË

એ

તિમળ �ાએ રજનીકાતન ગભીરતાથી લવાન છોડી દીધ


WOT એનાિલિસસ એટલ કોઈ પણ બ ા બ ત ન ા

િ વ િ વ ધ પાસાઓન �થ�રણ. S એટલ ��થ ( જમા પાસ ), W એટલ વીકનસ ( નબળા પાસાઓ ), O એટલ ઑપયિન�ટ ( તકો ન િનમાણ ) અન T એટલ �ટ ( પડકારો ). તમારી ક�પની નાની હોય યાર �ોથની ખબ જ તકો રહલી હોય છ� પરત ો તમ જ સમટમા િબઝનસ કરતા હોવ તો તના િવિવધ પાસાઓ અગ સભાન હોવ તો િબઝનસ કરવો આસાન થઇ ાય છ�. મોલ ક�લ ઇડ�ીઝમા કરાયલા

SWOT ન િવ�ષણ આ મજબ છ� ��થ - જમા પાસાઓ - નાની ક�પનીઓમા

ડીઝીસન મ�ક�ગ ફાટ થત હોય છ� ત સૌથી લસ પોઇટ હોય છ�. નાની ક�પનીઓમા મૉટ� ભાગ િનણય� ક�પનીના �મોટર લતા હોય છ�, આથી માક��ટ�ગ યહરચનાઓ અન �ાઇસગ પોિલસીના

િનણયો તકાલ લવાય છ�. મોટા ભાગના િનણયો પીપલ િ�વન �ોસસ આધા�રત હોય છ�. બીજ ક�

�રસોસન મોિબલાઇઝશન ઝડપથી થાય છ�. નવી �ોડટના લોચના િનણયો તરતજ લવાય છ�. માક��ટ�ગ ઓડ�સ અન �ોડકશન ક�પબલીટીઝ વચનો સમવય ક�પનીન ઉપાદનની ફટાફટ �ડિલવરી આપ છ�.ઝડપી િનણ�ય અન ઝોખમ લવાની શ�ત નાની ક�પનીઓમા વધાર હોય છ�.

િવકનસ ( નબળા પાસાઓ ) - કોઈ વખત ઝડપી અન જન વઞાિનક ઢબ �થકરણ ન કય� હોય તવા િનણયો ક�પનીન ભાર પડી ાય છ�. બીજ ક� ક�પનીની સાઈઝ નાની હોવાન અન ઓપરશન કોટ વધાર હોવાન કારણ નાની ક�પનીઓ મોટી ક�પનીઓન સામ �ાઈઝમા ટકી શકતી નથી. ઓછા માઝ�નના ઓડ�રન કારણ ક�પની હમશા વ�ક�ગ ક�િપટલની અછત અનભવ છ�. નાની ક�પનીઓન બીજ નબળ�� પાસ ફાઇનાસીઅલ �રકન છ�.ક�પનીન પરફોમસ મહદ અશ માણસો આધા�રત હોય છ�. અચાનક ચાવીપ કમચારીની િવદાય ક�પનીન થોડા સમય સધી અણગમતી પ�ર�થિતમા મકી શક� છ�. ઑપયિન�ટ - તકો ન િનમાણ - મોલ ક�લ ઇડ�ીમા ડબલ �ોથની આશા રાખી શકાય

છ�. તમારી ક�પની નાની હોય યાર એક સારા માિજનવાળો ઓડ�ર

તમન �ટ �ોથ આપી શક� છ�. જયાર તમ નાના હોવ

યાર દરરોજ એક તકન િનમાણ થત હોય છ�. તમારામા

ક�પીલીબીલીઝ હોવી ોઈએક� તમ એ તકન ઓળખો અન �ોથન િનમાણ કરતા રહો. મોલ ક�લ ��ીઝન િવશષતા

એ છ� ક� તમ સીધો કટમર ોડ� સપક� રાખી

શકો છો અન માક�ટ અન કટમરની જર�રિતયાતન તમ

અનભવી શકો છો. નાની ક�પની તરીક� તમ તમારી ક�િપિસટીન ડબલ

કરી શકવાની તાકાત ધરાવતા હોવ છો. ો તમ પીપલ મનજમટ સારી રીત કરી શકતા હોવતો �ોથ તમાર અિવભાય અગ બની રહશ તમા કોઈ શક નથી

�ટ - પડકારો - મૉટ� ભાટ� નાની ક�પનીઓન માક�ટના પડકારો મોટી અસર કર છ�. જ વત તમના ક�ોલ મા ન હોય ત બાબતનો પડકાર તમન િવશષ હોય છ�. બીજ ક�પનીની આિથક બાબતોમા ો િવશષ યાન ન અપાય તો ક�પનીન જદી ફડચામા નાખી દ છ�. ફાઈિનશીઅલ મનજમટ નાની ક�પનીઓનો સૌથી મોટો પડકાર હોય છ�. મોલ ક�લ ઇ�ીઝની હથ પોિઝ�ટવ રહ ત ખબ જ જરી હોય છ�

નાની ક�પનીઓ ો SWOT એનાિલિસસ કરશ તો તઓ િસક�ાની બ બાજ ોઈ શકશો .દરક ક�પનીન ઓજ�કવ �ોથ કરવાન હોય છ�, પરત ો તમ સાચી રીત તમારી ક�પનીન અન તમારી ક�પની જ સમટ છ� ત સમટન યોય �થકરણ કરશો તમારા િબઝનશ �ોથન કોઈ રોકી નિહ શક�. એક ક�પની તરીક� યા િબઝનશ તક રહલી છ� અન યા �રક છ� તનો તમન અદાો હોવો જ ોઈએ.

SWOT એનાિલિસસન સમયાતર �થકરણ કરવાથી તમ ક�પનીન �ોથ અપાવી શકશો તમા કોઈ બ મત નથી.

Email: [email protected]

બ ા બ ત ન ા િ વ િ વ ધ

S

શ તમ તમાર SWOT એનાિલિસસ યારય કય� છ�

€ ભાવશ ઉપાયાયયોર ગોલએિચવએિચવ

ક�ટલાક સચનો # તમ તમારી જમા બાજ પર વધાર ફોકસ કરો અન આગળ વધો # તમારી ોડ� કામ કરતી �ટમની પણ ��થ અન િવન ની

તમન ાણ હોવી જરી છ� # રાઇટ કમચારીન રાઇટ કામ આપશો તો જદી થઇ જશ # દરક વતમા થી પોિઝટીવટી શોધો અન આગળ વધો # તમારા સારા િવચારો જ સારી પ�ર�થિતન િનમાણ કરશ

મોલ ક�લ ��ીઝન િવશષતા એ છ� ક� તમ સીધો કટમર ોડ� સપક� રાખી શકો છો અન માક�ટ અન કટમરની જર�રિતયાતન તમ અનભવી શકો છો. નાની

ક�પની તરીક� તમ તમારી ક�િપિસટીન ડબલ કરી શકવાની

તાકાત ધરાવતા હોવ છો.

# િબહારના નાલદા ીલામા માધી ગામમા વષ�થી િહદ અન મલીમ લોકો �મથી સાથ રહતા હતા ગામમા મ�લમ સમાજ 200 વષ પહલા એક નાનકડી મીદ બનાવી હતી. આિથક અન સામાીક કારણોસર ગામના મ�લમો ધીમ ધીમ થળાતર કરી અય થળોએ રહવા જતા રયા હવ આ મીદની દખભાળન શ ? તો આ મીદન સાચવવાની તથા તની પિવ�તાન સાચવી રાખવાની જવાબદારી માધી ગામના િહદઓએ ઉપાડી લીધી.

હવ અઝાન માટ� મૌલવી નથી

અન િહદઓન અઝાન કરતા આવડત નથી એટલ પાચ સમયની સમયની થતી અઝાન પન �ાઇવમા રક�ડ કરી છ�. નમાજનો સમય થતા િદવસમા પાચવાર િનયિમત રીત અઝાન �સા�રત કરવામા આવ છ�. મીદની િનયિમત સફાઈ કરવાન તથા તની સભાળ રાખવાન કામ ગામનો ગૌતમ નામનો એક યવાન કરી રયો છ�. મીદ 200 વષ જની હોવાથી તની મરામત કરવાન કાય પણ િહદઓજ કર છ�.

ગામમા કોઈ પણ લન �સગ મા નાનો મોટો શભ �સગ હોય યાર

આ �થમ ગામના લોકો મીદમા સૌ �થમ આવ છ�. અન મીદના �ાર પર ચરણ પશ કર છ�.

આવી િહદ મ�લમ એકતા દશના દરક શહરોમા અન ગામમા હોય એકબીા �ય �મ સબધ હોય માન સમાન હોયતો માણસનો િવકાસ અનક ઘણો વધી ાય ધમન માટ� આપણ શા માટ� લડીએ છીએ? અલાહ અન ઈ�રતો એક જ છ�. મિદરમા ઘમટ અન મીદના િમનારા ઉપર આકાશ તો એક જ છ� ! �ભ સૌન સ બ�ધ આપ

- ડો. િકરીટ ડ�મસીયા

િહદ મ�લમ એકતાન અ�ત ઉદાહરણ

5

€ ÕþåVÖ Õ_ÍÝë

ઇટાલીમા આજ પણ લોકો પોલીસન ઇફોમ કરીન બહાર આટાફ�રા કર છ�. એક યઝ �રપોટ� મજબ કટોકટી છતા ઇટાલીમા અનક લોકો સવાર

કોઈ સરષા િવના ોિગગ કરતા ોવા મળ� છ�.

� સાડા �ણ મિહનામા િવ�ના ખણખણ કોરોનાની અસર �સરી ચકી છ�. ગયાગા�ા ટાપ અન આિ�કા ખડના ક�ટલાક દશોમા હજ

કોરોનાના કહરથી બચી શયા છ�. જ દશોએ ઝડપથી સાવચતી દાખવી યા આ વાઇરસ ધીમ-ધીમ �સરી રયો છ�. કોરાનાની અસર ન થઈ હોય તવા દશો હવ યાય જડતા નથી. ટ��કા ગાળામા જ કોરોના એ રીત ફ�લાયો છ� ક� અનક દશોએ સવ� આવાાહી પર �િતબધ લાદી દીધો છ�. ચીન, ઇટાલી, ય.ક�., જમની, પન અન અમ�રકા સિહતના દશોએ શહરોન ‘લોકડાઉન’ કરી દીધા છ�. પોસ ઇવટ ક�સલ થઈ ચકી છ�. ભારતમા ગજરાત સિહત અનક રાયોએ સાવચતીના પગલ શાળા-કોલો બધ કરી છ�. એક સદી અગાઉ 1920મા ઇલએઝા જ રીત �સય� હતો, ત રીત કોરોનાની અસર દખાય છ�. ત પછી લગ, વાઇન લ, સાક� અન કગો જવા વાઇરસ

આયા, પણ તન ષ� મયાિદત હત કા તો તનો મો�ટ�િલટી દર િનયિ�ત હતો. કોરોના એ રીત ઘાતકી છ� અન ટપોટપ લોકોન મારી રયો છ�. કોરોનાન લઈન િવ�ભરમાથી અપટ�ડ આવી રયા છ� તન લઈન થતા ��ોના જવાબ ાણીએ. ચીનમા કોરોનાના ક�સ ઘટી રયા છ� :

ચીનમા કોરોનાના ક�સ ઘટી રયા છ�, આ વાતની પ�ટ િવ�ના અનક અખબારો-યઝ પોટ�લ કરી રયા છ�. છ�લા પદર િદવસની ચીનની કોરોનાની �થિત તપાસીએ તો તમા નવા ક�સોની સયા સતત ઘટતી

ગઈ છ�. ‘વડ� હથ ઓગ�નાઇઝશન’ અયાર કોરોના અગ રોજરોજ અપટ�ડ આપ છ�, ત મજબ 15 માચ� ચીનમા નવા નધાયલા ક�સની સયા 27 અન �ય સયા 15 દશાવવામા આવી છ�. 2019ના મયમા કોરોના ચીનના વહાનમા �સય�. વહાનમા સૌથી વધ ક�સ 10 ફ��આરીએ આયા યાર એક જ િદવસમા 8,144 ક�સ નધાયા હતા. 27, ાયઆરીથી 20 ફ��આરી સધી કોરોનાનો ચીનમા સૌથી હાઇટાઇમ હતો, જ દરિમયાન મહતમ ક�સ નધાયા. ચીનની સરકાર લીધલા પગલાથી અન લોકોની ા�િતથી ધીમ-ધીમ ચીન કોરોના પર કાબ મળયો છ�. કોરાના પર કાબ ચીન મળવી શય તન એક ફ�ટર સરમખયાર શાસન પણ ગણાવાઈ રય છ�.

કોરોનાના કારણ ચીનમા �ય પર અક�શ આયો છ�. ોક�, અહયા એક વાત યાન પર લવી રહી ક�, હજ સધી વટન મી�ડયા ચીનની સરકાર કોરોનાના ખરા આકડા ક�વી રીત છ�પાવ છ� તન લઈન �રપો�ટ�ગ કર છ�. તની સામ ચીનના સરકારી મી�ડયાએ પણ મોરચો ખોલી દીધો છ�. ચીનન મી�ડયા �થિત ક�ોલ છ� અન સફળતાપવક કોરોનાન નાથશ તવી ટોરી

ચલાવ છ�.ઇરાન, ઇટલીમા ક�મ સૌથી વધ ક�સ :આ�ય લાગ પણ ત�ન િભન �ઠભિમ ધરાવતા

આ બ દશોમા કોરોનાનો કહર સૌથી વધ �સય� છ�. ચીનમા �થિત અક�શમા આવી છ�, યાર આ બન દશોમા કોરોનાન કારણ કટોકટી આવી પડી છ�. ઇટાલીએ પરા દશમા લોકડાઉન ાહર કરી દીધ છ�. ઇરાનમા ફ��આરીના મયમા કોરોનાની એ�ી થઈ. એક મિહનામા યા �થિત એટલી વણસી ક� ઇરાનમા સસદના 23 સયોન કોરોનાનો ચપ લાયો છ�! ઇરાનના અિત ઉચ પદ િબરાજલા અિધકારીઓ

અન રાજકીય નતાઓના કોરોનાના

કારણ �ય થયા છ�. અયાર સધીનો

કોરોનાના ચપ�તનો ઇરાનમા આકડો 13,938 પહચી ચયો છ� અન �યઆક 724 સધી. 15 માચ� એક િદવસમા જ ઇરાનમા 113 ય�તઓના �ય થયા છ�. ઇરાનમા આ �થિત આવી તન મહવન કારણ યાની સરકાર ન લીધલી સાવચતી છ�. ઇરાન કાળી ન લીધી બલક� વાઇરસન લઈન યાના ક�ટલાક પદાિધકારીઓએ એવી વાત ફ�લાવી ક� આ અમ�રકાની કરતત છ�. ઇરાનમા 'કોમ' નામની પિવ� જયાએ દશભરમાથી ��ાળ�ઓ જમા થાય છ�, યા ઘણા ક�સ દજ થયા છ�. તમ છતા ઇરાનની સરકાર યા �િતબધ લાદયો VlR. આ જયાના વડાએ 27 ફ��આરીએ પાછ�� એવ િનવદન આય હત ક�, “આ પિવ� જયા ઇલાજ માટ� યોય છ�.” ઇરાનની સરકારન લોકડાઉનની જર જણાતી નથી. આ ઉપરાત, વાયની પરતી સગવડ ન હોવાના કારણ પણ ઇરાનમા કોરોના �ાટયો છ�. સાડા આઠ કરોડની વસતી ધરાવતા ઇરાનમા �થિત પર કાબ નહ મળવ તો ચીન કરતા બદતર �થિત

સાશ. હવ ઇટાલીની વાત. ઇટાલી યરોિપય દશ છ�. �માણમા સ�� અન હથક�રની રીત સાગ દશ છતા પણ યા કોરોના ઝડપથી �સરી રયો છ�. ઇટાલીમા �થમ કોરોનાનો ક�સ 31, ાયઆરીએ �ડટ�ટ થયો. 22 ફ��આરીએ ઇટાલીમા કોરોનાના પોિઝ�ટવ ક�સની સયા 79 હતી, જ મા� 23 િદવસમા 24,747 સધી પહચી ગઈ! કોરોનાની મોટી ભીિત આ જ છ�, ક� તમા થોડી ઢીલ મકવાથી �થિત વણસ છ�.

ઇટાલીમા 80 ટકાથી પોિઝ�ટવ ક�સ સાઠ વષના ઉપરના છ�. 49 વષ સધી �મરના પોિઝ�ટવ ક�સ ધરાવનારાઓની સયા બ ટકા પણ નથી. ઇટાલીમા કોરોના વધ ઘાતકી ોવા મયો તન એક

કારણ ઇટાલી સમ� યરોપમા સૌથી વધ �� ધરાવનારો દશ છ�! અહયાની ચોથા ભાગની વસતી 65થી વધ �મર ધરાવ છ�. અહયા સરરાશ ઉમર 47.3 છ�, જ અમ�રકાના 38.3 મકાબલ વધ છ�. આ િસવાય વહાનમા જમ જડબસલાક લોકડાઉન કરવામા આય, તવ ઇટાલીમા બય નથી. ઇટાલીમા આજ પણ લોકો પોલીસન ઇફોમ કરીન બહાર આટાફ�રા કર છ�. એક યઝ �રપોટ� મજબ કટોકટી છતા ઇટાલીમા અનક લોકો સવાર કોઈ સરષા િવના ોિગગ કરતા ોવા મળ� છ�.

કોરોના હજ તન ઉ� વપ દાખવશ :

આ આગાહી રાજકીય નતાઓ અન સશોધકો તરફથી આવી છ� ક� કોરોના હજ તના ઉ� વપ દાખવશ. જમનીના ચાસલર એજલા માક�લ પણ આ ભય દશાયો છ�, તમના મત જમનીના

70 ટકા લોકો કોરોનાના ઝપટમા આવી શક� છ�. તમના મત હથક�ર િસટમ પર વધ દબાણ લાવવાની જર નથી, બલક� વાઇરસ ધીર �સર તના પર યાન ક��ત કરવાની જર છ�. િવ�મા આરોય

ષ� અિ�િતય કાય કરનારા િબલ ગસ પણ હાલમા ચતવણી ઉચારી છ� ક�, ો કોરોના આિ�કામા �સરશ (જની શઆત થઈ ચકી છ�) તો ચીન કરતા �થિત વધ વણસશ. િબલ ગસ આિ�કાનો સભિવત �યનો આકડો એક કરોડ દશાયો છ�!

આિ�કામા આરોય ષ� કામ કરવાનો િબલ ગસનો લાબો અનભવ છ�. આિ�કામા ફ�લાયલા કગોનો દાખલો આપીન િબલ ગસ આ શયતા દશાવી રયા છ�. તમણ આપલા આકડા મજબ આિ�કા અન ચીન વચ છ�લા દાયકામા િવમાની યવહારમા 600 ટકાનો વધારો થયો છ�.

ચીનના બ લાખ કામદારો આિ�કાના િવિવધ દશોમા કામ કર છ�. હવ, આવી �થિતમા કોરોના આિ�કામા વકર તો તનાથી થનારી ાનહાિન કપી શકાય એવી નથી. ભારતમા પણ આ વાઇરસ 60 ટકા લોકોન ચપ�ત કરશ તવ ઇફ��શઅસ એસપટ� ટી જકોબ ોહનન માનવ છ�. 'ડાઉન ટ� અથ' મગિઝનમા

તમનો ઇટય �કાિશત થયો છ�, જમા તમણ જણાય છ� : “એક વષમા ઓછામા ઓછી 60 ટકા વસતી આ વાઇરસના ઝપટમા આવશ. આટલી મોટી સયા આપવાન કારણ આ હવામાથી �સરતો વાઇરસ છ�.

ોક� સમય સાથ લોકોમા તનાથી બચવા અથ� �િતકારક શ�ત િવકિસત થશ અન પછી ત સમય સમય પર થનારી એક બીમારી બની જશ.” મતલબ, ક� ભિવયમા કોરોનાનો ચપ વધ �સરશ, પણ તનાથી થનારા �યઆકમા ઘટાડો થશ તવ ટી જકોબ ોહનન માનવ છ�.

ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

કોરોના ‘લોકડાઉન’ની આસપાસ

કોરાનાની વ�સન યાર?આ ��નો જવાબ અયાર સૌ કોઈન ોઈએ

છ�. હાલમા જ ઇઝરાયલમાથી કોરોનાની વ�સનના સશોધન આયા પણ ખરા. ઇઝરાયલના ઇ�ટ�ટ ઓફ બાયોલોિજ �રસચ તરફથી આ યઝ આયા હતા, જમા આ વાઇરસ સામ લડવા વ�સન શોધવાનો દાવો છ�. ોક� હજ પણ તમા �યોગો થશ અન પછી આગળન ડ�વલપમટ મળશ. િવ�મા 35થી વધ ક�પનીઓ અન શષિણક સથાઓ આ રસી માટ� રાત-િદવસ એક કરી રયા છ�. જમાથી ચાર ક�પનીઓન તમા સફળતા મળી છ� અન તમના �ાથિમક �યોગો �ાણીઓ પર શ થઈ ચયા છ�. ોક� હજ પણ તમા અનક ટ�પ બાકી છ�, ત બધા �યોગોમા વ�સન ખરી ઉતર યાર ત લોકો માટ� ઉપલધ બન. ભારતમા પણ વ�સનન સશોધન ોરો પર છ�. રાજથાનમા ભારતીય ડોટરોએ કોરોનાનો કરલો એક ઇલાજ હાલમા સશોધનની દિનયામા ચચામા છ�. બ િવદશીઓન જયપરના ડોટરોએ એચઆઈવી, વાઈન લ અન મલ�રયાની દવાઓન કો�બનશન આપીન તમન કોરોનાથી બચાયા છ�.

કોરોનાની આસપાસ આમ અનક ટોરી આવી રહી છ�, પણ ઠગલાબધ માિહતીમા ઉઠી રહલા ક�ટલા સવાલોના જવાબ વાચકોન મયા હશ ત ઉ�શથી આ �માણ િવગત આપી છ�.

મા


થન અન વદહી નવા ઘરમા િશટ થયા એ સાથ જ કથન ગાડ�િનગ પર યાન

આપવા લાયો. વીસ બાય દસ ટ આગળ અન પાછળ દસ બાય વીસન લબ ચોરસ ફિળય. આમ તો કથન ખડ�તનો દીકરો એટલ પછવ જ શ? સથારન મન બાિળય તમ ખડ�તન મન ઝાડવ. એ કહવત ખરી કરતો હોય તમ કથનન વનપિત મા� ગમતી. પછી ત લનો છોડ હોય ક� લીમડાની ડાળ.

એન કારણ એ જ ક� ગામ છોડીન શહરમા કથન રહવા આયો યાર પહલા તો કોલજની હોટ�લમા રયો. ભલ એની રમ �ીા માળ� હતી, પણ હોટ�લના ચોગાનમા આગળપાછળના પ�રસરમા બહ મોટા ઝાડ હતા. એટલ આસપાસની હ�રયાળી ોઈ એ ખશ

રહતો. એન ગામની ખોટ ન લાગતી. એનો રમ મટ એન ચીડવતો પણ ખરો,

‘કથન ત ગયા ભવમા ઝાડવ થયો હોઈશ.‘અન કથન હસી પડતો. પછી તો ભણીન આ જ

શહરમા ોબ મળી પણ શહરમા જમીન સાથન ઘર લવ ત કાઈ ખાવાના ખલ છ�? નીચ રહવા મળત ન હોય તથી ાત પર જમ કરતો હોય તમ છ�ક દસમા માળ� એણ ફલટ ભાડ�થી લીધો. ધરતી નહ તો આભની અટારી તો છ�! એમ કરીન સતોષ લીધો પણ મનમા એક સપન પલપત હત.

પછી તો લન કરીન વદહી ઘરમા આવી યાર એણ પહલા જ કહી દીધ,

‘ઘર લવા માટ� ઉતાવળ નહ કરતી. આપણો વત થાશ એટલ આપણ જમીન સાથન મોટા ફિળયાવાળ�� ઘર લઇશ.‘ વદહી સહમત થઈ હતી. એ પણ ોબ કરતી હતી એટલ બનના પગારથી જલદી પોતાના ઘરભગા થશ તવ એ સમી શકી. તઓ ભાડ� રયા ત દરિમયાન કથન એના અપાટ�મટની આસપાસ અનક �ષો વાવીન પોતાનો શોખ પરો કય� હતો. પણ બીાના છોકરા રમાડીન ક�ટલો આનદ મળ�? બસ એટલો આનદ કથનન ઝાડ વાવીન થતો. કારણ ક� એમા પસદગીન ઝાઝો અવકાશ ન હતો. લના છોડ તો લોકો રહવા દ જ નિહ. લોકો તો જ મળ� ત બધ તોડી નાખ. એટલ હવ કથનન પોતાના બાળકો સમાન છોડ રમાડવાની લગની લાગી હતી.

ઇ�રની ક�પા કહો ક� દસ વષમા તો ઘર લવા જટલી રકમ બનએ એકઠી કરી લીધી. શહરથી થોડ�ક દર પણ આગળ પાછળ જમીન હોય તવ એક ઘર

રીસલમા મળી ગય. ઘરના ફિળયામા મીઠો લીમડો, આબો, ચીક� અન કદબના ઝાડ ોઈન કથન તો હરખાઇ ગયો.

શય એટલી જલદી ક�પનીમાથી લોન પાસ કરાવી બનએ મકાનનો કબો લઈ લીધો. સાર મહત ોઈ બન મકાનન ઘર બનાવવા માટ� રહવા પણ આવી ગયા. કથનનો હવ ઓ�ફસ પછીનો સમય બાગ કામમા જ જતો. �કચન િસકમા સાબવાળ� પાણી વાપરવાન સદતર બધ કરાવીન તમાથી નીક કરીન ફિળયામા મકી જથી �કચન િસકમા વપરાત પાણી છોડન પીવડાવી શકાય. પાણીનો બચાવ પણ થાય અન વીજળીન િબલ પણ ઓછ�� આવ કારણ ક� ટાકીમા પાણી ભરવા માટ� મોટ ઓછી ચલાવવી પડ�. શાકભાીના વટમાથી એ ખાતર બનાવવા લાયો. પાચ છ મિહનામા તો કથનનો �કચન ગાડ�ન તયાર થઇ ગયો.

મરચા, કોથમીર, ટમટા, િદનો વગર બગીચામા લહરાતા થયા. રાતરાણી હજ સાજ મહકાવ તવી ન હતી થઈ પણ આવતી વસતઋતમા તો સાજ મહકાવતી થઇ જશ એટલી તો મોટી થઇ હતી નો કથનન આનદ હતો.

બસ એક જ તકલીફ હતી, આજબાજ વાળા પાડોશી એ ઘર ન હોય યાર ગલાબ–મોગરાના લ

તોડી જતા. તો કદીક મરચા ક� ટમટાના છોડ પરથી બ–ચાર ફળ ઓછા થઈ જતા. તથી કથનન બહ ગસો આવતો.

‘વદહી.... ત જરાક યાન રાખતી હોય તો? લોકો ક�ટલ તોડી ાય છ�! આપણા ભાગ તો કશ આવત જ નથી!‘

વદહી હસીન કહતી,‘શ લઈન આયા હતા અન શ લઇ જવાના

છીએ?‘કથન પછી કશ બોલતો નહી. પણ એન મનમા

ગસો તો આવતો જ,‘બધા સાવ નકામા છ�, મહનત કરવી નથી ન ફળ

ખાવા છ�.‘માચ મિહનો આયો. હોળીના

િદવસ ચાલતા હતા. ચીકડી પર ચીક� બઠા હતા અન આબાનો મોર મરવામા રપાત�રત થઇ ગયો હતો. કથન મરવા ોઈન હરખા તો હતો. આ વષ� ક�રી સારી પાકશ.

ધળ�ટી રમવા બધા િમ�ોન ઘર બોલાયા હતા. ઠ�ડાઇ–સમોસાની જયાફત ઊડાવી બધા ગયા. કથન અન વદહી બધાની મહમાનવાી

કરી થાકી ગયા હતા તથી બપોર થોડીવાર સતા. નમતા બપોર એ બહાર ફિળયામા ચા પીવા િહચક� બઠો અન એન યાન આબા ઉપર ગય તો આબા પરથી અડધી ક�રી ગાયબ હતી.

એ આચકો ખાઇ ગયો. ગસામા આવીન બમાબમ

કરવા લાયો. એ સાભળીન વદહી જ નહ આડોશી પાડોશી પણ બહાર આવી ગયા. વદહીન બધાન ોઇન ષોભ થઇ ગયો.

‘બ–ચાર ક�રી માટ� આમ બમબરાડા પાડવાના?‘ વદહી િવચારી રહી.

બધાની હાજરીમા તો એણ કથનન કશ કય નહી, બસ કથન શાત થાય તની રાહ ોઇ રહી. કથન પગ પછાડતો ઘરમા ગયો એટલ વદહી બધા સામ ષોભથી સોરી કય અન અદર ગઇ.

બીજ િદવસ કથન સવાર ઓ�ફસ જવા તયાર થતો હતો યાર વદહી એ પછય,

‘આપણો આબો કલમ કરીન વાયો હશ

ક� પછી ગોઠલામાથી ઊયો હશ?‘‘ગોઠલામાથી જ થયો છ�. ો ન ક�વો ઘઘર છ�.‘

કથન ાણકારની જમ જવાબ આયો.‘એમ તો તો ફળ આવતા આઠ દસ વષ થાય

નહ?‘ વદિહના સવાલન સમજયા િવના જ કથન બોયો,

‘હા હો...સાર છ� આપણન તયાર આબો મળી ગયો છ� નહી તો ક�રી ખાવા માટ� દસ નહ તો કમસકમ પાચ વરસ તો રાહ ોવી જ પડી હોત!‘

‘બસ હ એમ જ કહ છ��. આબો આપણ વાયો નથી, પણ જમીન ખરીદી એટલ ક�રી ખાવાનો આપણો હ� થઇ ગયો? કાલ કોઈ આવીન કહ ક� આ આબો મ વાયો છ�, એટલ ક�રી એ લઇ જશ તો?

વદહી શ કહવા માગ છ� ત કથનન સમયો. �ષ–છોડ �યનો �મ વાજબી છ પણ યાક પોત ઓવર �રએટ કય� હત.

બીજ િદવસ કથન �ચન ગાડ�નમા પાણી પીવડાવતો હતો યા એના કાન બ પડોશીની વાત કાન પડી,

‘આજ કઢી બનાવવી છ� પણ મીઠો લીમડો જ ઘરમા નથી. હવ એટલા માટ� યા તો શાકમાક�ટ થોડ�� જવાય?‘

કથન તરત જ લીમડાની ચાર–પાચ તીરખી તોડીન આપી,

‘લો બહન...અમારો લીમડો નાખો કઢી ટ�ટી બનશ.‘

(શીષક પ�ત: જવાહર બષી)

ક

જળનો જ ીવ છ�� ફરી જળમા વહી જઈશપળભર બરફમા બધ છ��, પળમા વહી જઈશ

‘બસ હ એમ જ કહ છ. આબો આપણ વાયો નથી, પણ જમીન ખરીદી એટલ ક�રી ખાવાનો આપણો હક થઇ ગયો? કાલ કોઈ આવીન કહ� ક� આ આબો મ� વાયો છ�, એટલ ક�રી એ લઇ જશ તો?

€ ÀëìÜÞí ç_Cëäí

äÞ ÕkëëÞí gÉØÃíäÞ ÕkëëÞí gÉØÃí

# લોકોન રહવા માટ� ફલ સ બનાવવામા આવ, એવ તો તમ સાભય જ હશ, જમા હાઇરાઇઝ િબડગો બાધવામા આવ છ�. પણ શ તમ કયારય પષીઓ માટ�ના ‘બડ� ફલટ’ િવશ સાભય છ�? િદહીના ગાિઝયાબાદમા પહલા �ાયોિગક ધોરણ આવા ‘બડ� ફલટ’ તયાર કરવામા આયા હતા. જમા એક સાથ સાઠ પષીઓ રહી શક� એવી સગવડ કરવામા આવી હતી. પષીઓ માટ�ના આ ફલટ લોખડના થાભલા પર ઉભા કરવામા

આયા છ�, જની �ચાઇ લગભગ પદર ટ છ�. જમા દસ ટ �ચો થાભલો અન પાચ ટમા પષીઓ માટ�ના ફલટ બનાવવામા આયા છ�. આ બડ� ફલટસ લગભગ બ લાખના ખચ� તયાર કરાયા છ�.

જમા પષીઓ માટ� પીવાના પાણીની સગવડ પણ ઉભી કરવામા આવી છ� સાથ પખીઓન હાવા માટ� પલ પણ તયાર કરાયા છ�. સવાર-સાજ આ ફલટમા દાણા પણ નાખવામા આવશ સાથ િનયિમત અતર પાણી પણ

બદલાશ.‘બડ� ફલટ’ની યોજના ભલ અયારના સમયની હોય, પણ પહલાના સમયમા તો ગામોમા, નગરોમા ચબતરા બનતા જ હતા ન! હજ આજય ઘણા શહરોમા ઠ�ર ઠ�ર, ગલીઓમા, ચોક પર ચબતરા ોવા મળ� છ�. જન આધિનક વપ ‘બડ� ફલટ’ છ�. અલબત હવ તો �ષો જ ઓછા રહયા છ�, યાર પષીઓના રહઠાણ િવશ િવચારવ તો રહય જ ન! ન આ બડ� ફલટ યોજના ક�ઇ ખોટી નથી, શ માનો છો તમ?

હવ બની રહયા છ� પષીઓ માટ�ના ‘બડ� ફલટ’

7ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

વરસ હોળી ગઇ તો અદર એક ટીસ છોડીન ગઇ. થય ‘ત િહનો �દના ગતા:’ - હોળી રમવાના એ �દવસો

ગયા. આમ િવચારતો હતો યા �પાિનઝ કિવ ઇરસાન આ હાયક� યાદ આય.

પહ�લા વરસાદમામારા રિતિનિધ ત�રક�

નહાય છ� એક કાગડો - ઇરસા.કિવ હવ �ધ થયા છ� નહ� તો પહ�લા વરસાદનો

રોમાચ િઝલવા ખલા આકાશ નીચ નહાવા બહાર ન નીકળ� તવ બન? અન તય મિહનાઓની રાહ �યા પછીના પહ�લા વરસાદમા! શરીર હવ ખમી શક� તવ નથી ર� ત વાત સાચી પણ મન�દયન કયા ઉ�મર છ� ત તો નહાવા નીકળી જ પડય છ� અન ભ��તા કાગડા�પ પોત જ નહાઇ રયા છ�. આ ટોળીબધ ઘર�યા રમ છ� ત હ જ ન! કપડાન અન શરીરન ભલ ર�ગ ન લાયો હોય મન તો ર�ગોથી ઉમગોથી છલકાય જ.

આ વરસ પણ ખબ હોળી રયા. હોળી ખ યો હોરી ઠમરીઓ સાભળતા - તના સરોથી ખબ છ�ટાયો, તરબોળ નાહયો. �ણ એ ગાયક નાયક ક� નાિયકા ત હ જ. પહ�લા સાભળી પ. કનલાલ િમરાની ગાયલી હોરી. ક�ણહોલીનો એક મખડો ‘હોળી ખલત નદક�માર / રજમ� ધમ મચી’ ગાઇ તમણ ગાઇ રાધાની હોરી.

ર�ગ ડા�ગી ડા�ગી ર�ગ ડા�ગીનદ ક� લાલન પ ર�ગ ડા�ગી.’િનરાત ઠમરી સાભિળય યાર� યાલ આવ ક�

સર, લય, અન આવતનથી ક�ટ ક�ટલા ભાવો, ક�ટક�ટલા અથ� સાવ સાદા એવા બોલમાથી નીકળી શક� છ�. અન સાથ સાથ શદના અથભાવ તરફ પણ વધ યાન �ય છ�. ‘ર�ગ ડા�ગી’ એમ નહ� પણ ‘ર�ગ ડા�ગી ડા�ગી’ - ડા�ગીના પનરાવતમા એક િનચય છ� ‘ક� આજ તો તન નહ� જ છોડ. અન ડાલગીન બદલ ‘લ’ નો ‘ર’ કરીન પણ એ ર�ડાન વધ લાડલી બનાવી, વધ રમિતયાળ બનાવી. હવ બી� પ�કતમા પશની ઇછા.

‘સાવર ર�ગ લાલ કર દગીમલી ગલાલ હોઉ ગાલન પ’

ગાલ ગલાલ એવો તો ઘસીશ ક� ક�ણનો યામર�ગ લાલ થઇ જશ અન રાધાક�ણના ગાલના પશન જ નહ� મદનનો આનદ લશ. અહી’ ‘કાલી’, ‘ગલાલ’

અન ‘લાલન’ મા ‘લ’ના આવતનો �યા? અન ગાલન વધ લાડભય� બનાયો ‘ગાલન’ શદથી અન ‘લાલન’, ‘ગાલન’નો રાસ પણ જળવાયો. પછી રાધાની મતીભરી િહ�મત તો જવો!

‘નારી બનાઇ ક� નાચ નચાઉ�ગી

ડફ �દ�ગ ક� તાલન પ’હવ રાધાની �દ અન આશય

છ� ક� આ ર�ગોસવમા આ રાગોસવમા ક�ણન માર� નારી બનાવીન. ડફ �દ�ગના તાલ નચાવવો છ�, આજ હોળી એટલ બાયાચારના કોઇ બધન વગર જ કાઇ કહ�વ કરવ છ� ત �હ�રમા જ. ક�ણ સામ જ આ બધ રગટ કયા પછી ભાગી જતો નથી. ધાર� તો કોઇના હાથમા ન આવ તમ ભાગી શક� પણ

ક�ણ પણ બધી રીત ર�ગાવા ઇછ� છ�. છ�લ તો રાધાએ પોતાની સખી ગોપીઓન પણ ઇજન આપી િરડામા �ડી.

‘ડરો ના એ પકડલો ઉનકોબ�દી લગાઉ� ભાલન પ - ર�ગ

ડા�ગી ડા�ગી શકય છ� ક� ક� ણન યામમાથી

લાલ બનાવી નારીવશ પહ�રાવી નચાયો હશ અન તના કપાળ�

િબદી પણ લગાવી જ હશ.એ પછી સાભળી બી� ‘હોરી’ રાગ સોિહણા

છ� ‘મારા પર ર�ગ નાખો’. �ક� ગોપી મનથી તો ઇછતી જ હશ ક� યામ સદર આવીન મન ર�ગથી ભરી મક�. ‘ર�ગ ન ડારો’ એ તો એક રીડાવશ બોલાયલ વાકય. ‘ર�ગ ના ડારો’નો અથ જ ‘ર�ગ

ડારો’. જમ દયારામ કહ� છ� ‘યામ ર�ગ સિમપ ન �વ માર� આજ થક�’.

એમ કહીન અત તો ઇછા તો યામ સિમપ જવાની જ વાત છ� ન આ હોરીમા રાધા ક� ગોપી ક� ણન િવનિત કર� છ�.

ર�ગ ના ડારો યામ� ગોરી પકારણ? કારણ એટલ ક� સાવ નવી નકકોર

સાડી પહ�રી છ� ત ર�ગાઇ જશ અન સખી સહ�લી મ�ક મકરી કરશ.

‘પ’રી લઇ ય નથી સારીસખી સહ�લી હસત ર� દ�ઇ ગારીછતા આમથી તમ ઠ�ક લગાવતો ક� ણ તો ગોપી

પાસ આવી જ ઉભો. હવ? પહ�લા ‘િખલાડી’ કહી ઉપાલભ આવી તની બળજબરીન વશ થઇ અત હાર કબલ કરી ર�ગ િપચકારીથી ર�ગાઇ �ય છ�.

‘ક�સ હો િખલારી માનત નાિહબર�રી ન કરો �ઓ મ� તો હારી’

ઠમરી કરતા થોડી વધાર� લયની આ હોરીમા અનનય, રીડા, હરમરા,છમરોષ જવા અનક ભાવો લઇ આવવા સહ�લા નથી પણ આ તો માિલિન રાજરકર. આ િખલાડી માનતો નથી ક�વો જકક� છ� ત દશાવવા એક વાર ‘માનત નાિહ’ કહ� તો બી�વાર અડધો ‘ ’ ઉમરી ‘માનત નાિહ’ - આ બધા વ�રયશનનો હ�ત એ જ અથ ઉપસાવવાનો ‘ક� જવો હ આટલી આટલી િવનિત ક� છ છતા યામ એવો તો જકક� છ� ક� મા� માનતો જ નથી.’

એ પછી તો એક પછી એક ઘણી ‘હોરી’ સાભળી. ‘હોરી ખલત - લષમીશકર, ‘�ના મારો િપચકારી / ર�ગ ક� ચોટ લગા’ - િસધવરી દ�વી ‘ઉડત અબીર ગલાલ’ - બડી મોતીબાઇ, ‘મ� તો ખલગી ઉન સગ હોરી / ગલ લગ બર�રી’ - શોભાગત, ‘ક�સી ય ધમ મચાઇ ય ર� કનયા’ - બગમ અબીર જવી બી� ઘણી. આ બધી ‘હોરી’ સાભળતા સાભળતા િવચાર આયો ક� બી� કોઇ એવો ઉસવ છ� ખરો જન િચર સગીત, હોરી જટલ થાન મય હોય? ના, એક પણ નહ�. અન ભલ થ� પણ નટખટ ર�ડાનટ ક�ણ કનયાન -જના િમષ આપણન આવી અનક હોરીઓ મળી જન સાભળતા જ આપણ ગમ ત ઋતમા હોરીના છાકથી છ�ટાઇ શક�ય ર�ગથી ર�ગાઇ શક�ય.

આ

Ú_Ôð ßõ€ Ýiëõå Øäõ

Ú_Ôð ßõ

ક�સ હો િખલારી માનત નાિહ બર�ર ન કરો �ઓ મ� તો હારી

ગાલ ગલાલ એવો તો ઘસીશ ક� ક�ણનો યામર�ગ લાલ થઇ જશ અન રાધાક�ણના ગાલના પશન જ નહ� મદનનો આનદ લશ. અહી’ ‘કાલી’, ‘ગલાલ’ અન ‘લાલન’ મા ‘લ’ના આવતનો �યા?

િસનલ પાડવાની પધિત કઇ રીત શોધાઇ?મી શતાદીના મયમા રાસમા નવી-નવી ર�લવ લાઇન નખાઇ હતી. એ વખત

રતાના રોિસગ પર સક�ત આપવા િસનલમનન પોતાની ઝપડીમાથી ચાલીન િસનલના થાભલા સધી જવ પડત અન યા જઇ, થાભલા પર ચઢી હાથ વડ િસનલ પાડવામા આવત. આમ િસનલમનન રમ કરવો પડતો.

આવી ફરજ બ�વતો એક આળસ

િસનલમન િસનલ પાડવાની િવિવધ તરક�બ િવચાયા કરતો હતો. એણ થાભલા પર ભાર (વજન) લટકાવીન એક તારન દોરડ પોતાની ઝપડી સધી લબાવી બાધી રાય. રન આવવાની હોય યાર� એ પોતાની ઝપડીમા બઠા બઠા જ પલ દોરડ ખ�ચતો, એટલ ભારના લીધ િસનલ નીચ નમત, રન ગયા પછી પાછ દોરડ ખ�ચી િસનલ અધર કરી, દોરડ બાધી દ�તો.

થોડાક સમય પછી રાસના ર�લવ

અિધકારીન આ તરક�બની �ણ થઇ, યાર� એમણ પલા કમચારીન આ શોધ બદલ ઇનામ આપી બીરદાયો અન પછી એ પધિત બધા િસનલ પર અમલી બનાવી આગળ જતા એ જ પધિત નવી ટ�કિનક સાથ આધિનક બની અન એ આખી દિનયામા ર�લવ એ અપનાવી આમ કોઇ આળસ પણ િવચારશીલ માણસ આવી શોધ કરી શક� એ વીકારવ પડ.

-દગ�શ ઉપાયાય

19

8 9

ણી કપર માટ� ૨૦૧૯ ની જમ ૨૦૨૦ ન વષ પણ સાર રહી શક� છ�. ગયા વષ� તની �રિતક રોશન સાથની 'વોર' ન મોટી સફળતા મળી હતી. આ વષ� તની રણબીર કપર સાથ 'શમશરા' આવવાની છ�. કરણ મહો�ાના

િનદ�શનમા બની રહલી આ એશન �ફમમા ત એક નવા જ અદાજમા દખાવાની છ�. વાણી વીકાર છ� ક� 'વોર' મા મારી નાની ભિમકા હતી. પરત થીમની ��ટએ સાથક હતી. આ �ફમએ મન આગળ વધવામા અન ઓળખ બનાવવામા મદદ કરી છ�. તની આ પહલી સફળ �ફમ હતી. છ વષની કાર�કદ�મા તણ �ણ જ િહદી �ફમો કરી છ�. ૨૦૧૩ મા પહલી �ફમ 'શધ દસી રોમાસ' પછી બીી 'બ�ફકર' મોટી લોપ રહી હતી. હવ 'વોર' લોકબટર બયા પછી તન ઓફર આવી રહી છ�. 'વોર' મા વાણીએ પોતાની ડાસર નનાની ભિમકાન યાય આયો હતો. એ માટ� લોકોની �શસા મળી હતી. �રિતક રોશન સાથ 'ઘઘર' ગીતમા તની ક�મ�ી ામી હતી.

તન આવા લમરસ લકમા વધ પસદ કરવામા આવ છ�. એટલ ત સોિશયલ િમ�ડયા પર પોતાના હોટ લકના ફોટા શર કરતી રહ છ�. યારક ત �ોલસનો િશકાર પણ બની ાય છ�. તણ ઇટા�ામ પર િમરર સફી મકી યાર તન ક�પોષણનો િશકાર બની હોવાની કમટસ મળી હતી. ક�ટ�રના, આિલયા અન દીિપકાની �ફટનસ ��નર યામીન પાસ જ વાણી વક�આઉટ લાન બનાવડાવ છ�. અન પોતાની �ફટનસન અય હીરોઇનો જટલી જ આકષક રાખ છ�. તણ બોડ બનવા સાથ અિભનય ઉપર પણ યાન આપવાની જર હોવાન સમીષકો માન છ�. બોલીવડની �ફમોમા લમરના તડકા માટ� હીરોઇનોની માગ વધ રહ છ� યાર મા� લમરસ રોલથી વાણીન કદાચ સફળતા જલદી મળશ પણ આગળ વધવા અન ટકી રહવા એક સારી અિભન�ીની ઇમજ બનવી જરી છ�. 'શમશરા' આ માટ� તન ક�ટલી મદદ કર છ� એની હવ ખબર પડશ. 'સમશરા' મા આઝાદીના સમયના ડાક�ઓની વાતા છ�. ખબર છ� ક� તમા રણબીર કપર ડબલ રોલમા છ� અન સજય દત િવલન તરીક� ચમકી રયો છ�. આ �ફમન શ�ટ�ગ પર થયા પછી વાણીએ સોિશયલ િમ�ડયામા પોતાનો અનભવ યત કરતા કય હત ક� મન આ �ફમના શ�ટ�ગમા મારામા રહલા એક નવા જ કલાકારનો પ�રચય થયો હતો. રણબીર સાથ કામ કરીન હ ખશ છ��. રણબીરની કાબિલયતનો કોઇ મકાબલો નથી. 'શમશરા' મા રણબીર એક નવા અવતારમા દખાવાનો છ�. તો વાણીની ભિમકા પણ મહવની હોવાથી આ �ફમથી તન એક અિભન�ી તરીક� લાભ થઇ શક� છ�.

ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦ ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

િમર ખાન સાથ ‘તલાશ’ અન ‘�ી ઇ�ડયટસ’ પછી વષ� બાદ કરીના કપર �ીી વખત ‘લાલિસહ ચ�ા’મા દખાવાની છ�. �ફમ આ વષ� િ�સમસ પર રજ થવાની છ� પણ આિમર કરીનાનો પહલો લક ાહર કરી દીધો છ�. કરીના એક ભારતીય

મિહલાના પા�મા અન આિમરની �િમકા તરીક� છ�. આિમર લક ાહર કરીન એમ કય હત ક� કાશ! હ દરક �ફમમા તારી સાથ રોમાસ કરી શક��! કરીનાએ આ �ફમ માટ� કાર�કદ�મા પહલી વખત ઓ�ડશન આય હત. ત તની ષમતા ોવા માટ� નહ પણ પા�મા ત બધબસતી છ� ક� નહ એ ોવા માટ� હત. કરીના કહ છ� ક� આિમર એ ોતા હતા ક� પા� માટ� જ ોઇએ છ� એ મારામા છ� ક� નહ. આિમર દરક કલાકારન �ફમના પા�ન યાનમા રાખીન સાઇન કર છ�. તણ પોત પોતાના લક અન પા� ઉપર છ મિહના મહનત કરી હતી. અન આ �ફમ હોિલવડની ‘ફોરટ ગપ’ ની રીમક હોવાથી આિમર વધ કાળી લઇ રયો છ�. યાર કરીનાન પા� માટ� ચકાસ એ વાભાિવક છ�. ોક�, ઇરફાન ખાનની ‘અ�ી િમડીયમ’ મા િબનજરી ભિમકા ોયા પછી એમ કહી શકાય ક� પહલી વખત �ફમની પસદગી કરવામા કરીના કપર થાપ ખાઇ ગઇ છ�. તની ભિમકા નાની છ� અન �ફમમા તના હોવા ન હોવાથી કોઇ ફરક પડતો નથી. કરીનાની ભિમકાથી વાતાન આગળ વધવામા કોઇ મદદ મળતી નથી. તણ ઇરફાનન મદદપ થવા આ �ફમમા પોતાના િનયમોમા સમાધાન કય� હોય એમ બની શક�. કરીના પોતાની ભિમકાની પસદગી જ નહ યોય ફી લવા માટ� પણ ાણીતી છ�. તણ હમણા એક �કસો ાહર કય� એ પછી આમ કહી શકાય. કરીનાએ એક �ફમ માટ� વધાર ફી માગી યાર તના થાન બીી હીરોઇનન લવામા આવી હતી. કરીનાન કહવ હત ક� ત અય કલાકારો જટલી જ મહનત કરવાની હતી અન સમય આપવાની હતી એટલ ઓછી ફી વીકારી

શકાય એમ ન હતી. કરીના મા બયા પછી પણ એટલી જ હોટ અન સિ�ય છ�. તણ લમરસ રોલ કરવા પોતાન વજન ઉતાય� હોવાન કહી રહી છ�. મા બયા પછી હીરોઇનોન લમરસ ભિમકાઓ મળતી નથી. યાર કરીનાએ ‘વીર દી વ�ડ�ગ’ જવી બોડ ભિમકાવાળી �ફમ કરીન બધાન ચકાવી દીધા હતા. તના લમરસ ફોટો વાઇરલ થતા હતા પણ અયાર સધી તન પોતાન સોિશયલ એકાઉટ ન હત. ચાહકો સાથ સીધી રીત ોડાવા ત ઇટા�ામ પર આવી છ�. તણ કય છ� ક� પોતાના િવશની વાતો અન ફોટો ત રજ કરતી રહશ. સોિશયલ િમ�ડયા પર હવ આ રીત તની સિ�યતા વધી રહી છ�. તણ ઇટા�ામ પર પોતાની તસવીરો સાથ વી�ડયો મકવાન શ કય� છ�. તણ

હમણા ધીમી ચાલનો િવ�ડયો પોટ કય� છ�. જન તના ચાહકોએ પસદ કય� હોવાથી ત ઝડપથી ઇટા�ામ પર પસદ થઇ રહી છ� એમ કહી શકાય.

ટરડ�મ ના યિઝયમ કવરમા આવલ વાન ગોઘ યિઝયમ ોઈન અમ બહાર નીકયા અન ોય ક� એની આસપાસ બીા

ઘણા યિઝયમ આવલા છ�. એમાના બ ઘણા �યાત છ� - ડાયમડ યિઝયમ અન રાઈસ યિઝયમ. એક નાનકડા ઘર જવા લાગતા િબ�ડ�ગમા બનાવલ હીરાન યિઝયમ, અમારો આગલો મકામ હતો.

400 વષના હીરાના ઇિતહાસ ના �દશન સાથ આ ટ�ર શર થાય. હીરાની ખાણ યા યા છ� અન યા એન પોિલિશગ વગર થાય એ બધી માિહતી પણ આપવામા આવી છ� એટલ નકશામા આપણા સરતન નામ તો ખર જ. ખરા અન ખોટા હીરાઓની સમજ પણ આપવામા આવી છ�. ઘણા બધા રાજમગટ ની �િતક�િત પણ બનાવવામા આવી છ�. એમા કોિહનર અન બીા િવયાત હીરાની પણ છ�. પણ એ બધા કરતા બ આક�િત ખાસ યાન ખચ એવી હતી. એક ટ�િનસના રક�ટ અન બોલ - બઉ હીરાથી જડ�લા અન બીી ભયાનક સદયન �તીક- િહરાજડ�લ માનવ કલ અથવા ખોપડી! આ બ ની સદરતાન અમારા ક�મરામા ક�દ કરીન અમ યાથી નીકયા. રાઇસ યિઝયમ - નધરલડ ના ઇિતહાસ અન મયકાલીન યગથી આજ સધીની કલાન સ�હથાન છ�. યિઝયમ પાસ લગભગ દાસ લાખ

વતઓનો સ�હ છ�, જમાથી એક ટકા જટલાન �દશનમા મકવામા આયા છ�. ડચ સોનરી યગના શઆતના �ણતા અન ગયા વખત વાત કરી ત વાન ગોઘના આદશ એવા સતરમી સદીના આ�ટ�ટ ર�ાડટ નો અહ મોટો સ�હ છ�. ર�ાડટ ની લોકિ�યતા એટલી છ� ક� તના િચ�ોન એક જદા મમા મકવામા આયા છ� અન તમા જવા માટ�

પહલથી જદી ફી આપી સમય બક કરાવવો પડ� છ�. પણ અમન ર�ાડટ ન એક સૌથી વધ ફ�મસ િચ� - નાઈટ વોચ ોવા મય. લગભગ 12 * 14 ટન આ પઇ�ટ�ગ એની સાઈઝન કારણ બહારના મોટા મમા રાખવામા આય છ�. ત િચ�ની ખાસ

ખબીઓ - �કાશ અન છાયાનો સમવય અન ગિત નો અહસાસ - ન કારણ ત એક માટરપીસ ગણાય છ�.ડાયમસ, અન કલાજગતના હીરાઓ વાન ગોઘ અન ર�ાડટની ક�િતઓ િનહાળી અમ ખાસા અાઈ ગયા હતા એટલ ફાઈન આટ�સ નો કોસ પરો ાહર કરી, આગલા કાય�મો મગજન ઓછી તદી પડ� એવા રાયા. યાથી નીકળી અમ �ામ પકડીન યાના �યાત આઈસ બાર પહયા. �વડનમા ઉ�વલો બરફના મયખાનાનો આ આઈ�ડયા હવ તો દિનયામા ઘણી જયાએ ફ�લાયો છ� - એટડ�મનો આઈસબાર એમા ઘણો સારો ગણાય છ�. એમા જવા માટ� પહલથી સમય બક કરવો પડ� છ�. દાખલ થાઓ એટલ બહાર લાઉજ આવ તમા તમ તમારો સમય આવ યા સધી અન બહાર નીકળીન ફરીથી બસી શકો. લાઉજમા અન આઈસ બારમા તમન િ��સ

માટ�ના િસ�ા આપી દ. 35 ટન ક�દરતી બરફમાથી અદરનો બાર બનાયો છ�. તમા સદર બરફની કલાક�િતઓ મોકવામા આવી છ�. બસવાની સીટ, વચના ટ�બલ, બાર કાઉટર અન લાસ સ�ા બરફમાથી જ બનાયા છ�. રગીન પણ સબ�ડ એલ ઈ ડી લાઈટ કલાક�િતઓ ન સશોિભત કર અન છતા તમની ગરમીથી બરફ ઓગળ� નહ એવી રીત ગોઠવી છ�. એ લોકો દર છ મિહન અદરની સાવટ બદલી

કાઢ� એટલ યાના રહવાસીઓ પણ ફરીફરી આવવા ઉસક રહ. બારમા િબયર અન વોડકા ઉપરાત ન પીનારા માટ� ઓરજ યસ મળ�. માઇનસ 10 �ડ�ી ટ�પરચર પર બરફની સીટ પર બસીન બરફના લાસ પકડીન ફોટા પડાવવા એ બહાદરીન કામ કહી શકાય! થોડા લોકો જદી બહાર નીકળી ગયા અન બાકીના એ પસા વસલ કયા પણ બધાએ બહાર આવીન લાઉજમા ગરમ ક�પચીનો કોફીનો સહારો તો લવો જ પ�ો! યાથી નીકળી અમ બધા સોડ� ડ� વોલન ફરવા નીકયા. આ શરી એટરડ�મની િવયાત રડ લાઈટ ડી�ીકટ છ�. એટરડ�મ મા ઘ વાતય છ� - નશીલી દવાઓ, �ો�ટ�શન, સમિલગીક સબધો, સસ ટોય શોપ વગર ન દાયકાઓથી કાનની માયતા મળ�લી છ�. જક લમનની �ફમ ઇમા લા ડ�સ ક� સીવક�મારની મનોરજન ોઈન રડ લાઈટ ડી�ીકટ ક�વ હશ એની અમ પણ એક ધારણા લઈન નીકળ�લા પણ અમારી સૌ માયતાથી િવપરીત અહ અ�ીલતાન બદલ સાધારણતા ોવા મળી. આખો મહોલો ક� ગલીઓ ગિણકાઓ ક� સસ વક�ર થી ભરલા તો નથી જ પણ કોઈ બહાર દખાય પણ નહ. ઘણા મકાનોમા લોકો રહ છ� ક� બીા વપાર ધધા કર છ�. એટલ સામાય લોકો બહાર બઠ�લા ક� વાતચીત કરતા ોવા મળ�.

થોડાક મકાનોમા બારીમા લાલ લાઈટ ચાલતી હોય તના પરથી ખબર પડ� ક� યા સસ વક�ર હશ. યા જઈ તમ એન ોઈ શકો પણ ફોટા ન પાડી શકાય. ગિણકા ક� તના દલાલ શરીમા આવીન �ાહક શોધી ન શક�. ત ઉપરાત યા ાહરમા શરાબ પીવા પર પણ �િતબધ છ�. અહ ઘણી �વાસી ટ�ર પણ આવ છ� પણ આવા �પ મા ક�ટલા માણસો હોઈ શક� તના પણ િનયમો છ� અન ગાઈડ પહલથી સમાવી દ ક� ફોટા પાડવા નહ. મનયની સહજ �િતન અટકાયા વગર, સસ વક�રન પણ સમાન જળવાઈ રહ અન સામાય લોકોન તકલીફ ન પડ� એવી રીત આ ષ�ન સચાલન છ�લા પચાસ વષ�થી યવ�થત ચાલી રય છ�. ો ક� �ણ મિહના પહલા જ યાના મયર આ થળ બીજ ખસડવાની ધમકી આપી છ�.

મિદરની આરતી પછી પારી �સાદ આપતા હતા!

તમણ મારી હથળીમા બ ટીપા નાયા...મ કીધ,‘પારીી આ તો કડવ છ�.’પારી: ...આ તો સનટાઇઝર છ�...�સાદ આપવાનો તો હજ બાકી છ�.

------સવાર જસ�...બપોર ટી શટ�

સાજ રઇનકોટ,,,રા� રાઇસાલ માચ મહીનો ચાલ છ� ક� ફ�શન

શો...----

લાગ છ� ક� આ વષ� અનાજ ઉપરવાળો નહ

રવા દ...!પસા બકવાળા નહ

રવા દ...અન ીવ

ચાઇનાવાળા નહ રવા

દ...----

વાય અન કયાણ િવભાગની ખાસીથી ચાલ થતી ાહરાત એટલી

લાબીચાલ છ� ક� ફોન કોનો કય�

હતો એ પણ ભલી જવાય છ�.....

-----નવો માક�ટ ��ડ

ઘર વચીન શર લઇ

યો....કા તો બ ઘર થઇ જશ....અથવાતો બઘર થઇ જશો...

----પશટ રિવવાર

દવાખાન ગયો...ડૉકટરન કય,મારી

પની બહ કચકચ કર છ�,કશ માનતી જ નથી....

કોઇ ઇલાજ ખરો?

ડૉકટર બોયા---ઇલાજ હોત તો હ શ કરવા રિવવાર

દવાખાન ખોલીન બઠો હોત?

------વાહ ર �ભ શ

તારી લીલા ક� ત આખી દિનયાનથાનકવાસી જન બનાવી

દીઘા....-----

સાવધાનો તમન નીચમાથી

કોઇ પણ સમયા જણાય 1.માથ ભાર લાગવ2.કળતર

3.અિન�ા4.ચ�ર આવવા

5.થાક ન હોવા છતા લાગવો6.િચડિચડયો વભાવ

તો ત કોરોનાના લષણો નથી, તમ શરબારમા રોકાણ કય છ�.

કાળી રાિ� અત થવાન નામ લતી નથી, આ જ સમય છ� સયના ઉદય થવાનો. જયાર કાળી રાત(િસયાહ રાત)ન અધાર ઘરી વળ�, એ જ તો સમય હોય છ� તજન પાથરવાનો. અધાર હોય યાર જ �કાશની �ક�મત સમાય. કાળી રાત યાર જ િવદાય લ જયાર સયન પહલ �કરણ તન તજ પાથર. મસઝની હાજરીથી જ કાળી રાિ� પોબારા ગણી ાય. અધકાર અન �કાશ વચ રાત અન િદવસ જટલો ફરક છ�. સરજન તજ ગમ તવી કાળી રાતન પણ �કાિશત કરીનાખ. સરજના �કાશની સામ અધકાર શરણાગિત વીકારવી જ પડ�. ક�ટલીક વખત આપણ એ અધકારથી એટલા ડરી જઇએ છીએ ક� આપણન િવ�ાસ જ હોતો નથી ક� સય જવી શ�ત પણ આપણી પાસ છ�. સયના ઉદયની રોજ બનતી ઘટના પરવાર કર છ� ક� રાત પછી િદવસનો ઉાસ આવ જ છ�. કોઈ પણ આફત ગમ તટલી ભયાનક હોય પરત તનો અત હોય જ છ�. દરક કાળી રાત પછી તજવી િદવસનો આરભ થતો હોય છ�. જ રીત રાત-િદવસ છ�, તમ અધકાર પછી �કાશના ઉદયનો �મ ક�દરતી છ�. જમ સખ અન દઃખનો �મ છ�. જ રીત ઉદાસી અન ખશીનો �મ છ�. જ રીત જદાઈ અન િમલનનો �મ છ�. તવી રીત જ રાત પછી િદવસનો �મ છ�. ક�ટલીક વખત રાતના અધકારથી આપણ એટલા ડરી જતા હોઇએ છીએ ક� સવાર થવાની પણ રાહ ોઇ શકતા નથી. રાતનો અધકાર જટલો ડરાવ છ� તની સામ િદવસનો �કાશ એટલો જ વધ તજવી બનીન સામ આવ છ�. કોઈ રાત કાયમ માટ� નથી. અધકાર ગમ તવો હોય એક સમય �કાશ સામ તનો પરાજય િનિ�ત છ�. આપણ ફત �કાશના પહલા �કરણની �તીષા કરવાની છ�. બસ યા સધી ો તમ અધકારનો મકાબલો કરો તો અધકાર તમાર કશ બગાડી શક� તમ નથી. એક દીવો પણ અધકારન દર કરવા કાફી છ�. ક�દરત અધકારની સામ �કાશની તાકાત આપી છ�. તો અધકારથી ડરવાન બદલ �કાશની શ�તનો જ મિહમા કરીએ. એ વધ યોય ગણાય.

િસયાહ રાત નહ લતી નામ ઢલન કા યહી તો વ�ત હ સરજ તર િનકલન કા

- શહરયાર € èÞíÎ Üèõßí

વાણી કપર ડાસ અન લમર સાથ અિભનયમા ષમતા બતાવી શકશ?

કરીના કપર ભિમકા બાબત સમાધાન કરી રહી છ�?

આ

વા

ßëÀõå ÌÀÀß

VÜë³á ±ùLáíÎùß Ýùß

માર બાળપણ શાહપોરમા વીય. ત વખત ત યિનિસપાિલટી ના 12 નબરના વોડ�મા આવત. પણ ઘણા તળ સરતીઓ માટ� 12 નબર એટલ િમશન ક�લ થી વ�રયાવી બાર જતો રતો - જ ચકલા બાર તરીક� ઓળખાતો અન યા વયાઓ - આજની ભાષામા સસ વક�ર નો મહોલો હતો. અહ થી પસાર થતા લોકો સામ એ �ીઓ અ�ીલ ચનચાળા કરતી! �ાચીન ભારતમા ગિણકાઓન એક સાર થાન અપાયલ. પણ છ�લા થોડા દાયકાઓમા સસ ક� તની લગતી દરક વાતોન અ�ીલ ગણવામા આવી અન જના પર કાનની િનય�ણ થઇ શક� એવા રડ લાઈટ �ડ��ટ બધ થઇ ગયા. ઇટરનટ પોન થી ભડક�લી સહજ �િતઓ માટ� કોઈ િવમ�ત માગ રયો નહ! શ એ

ફળવપ વધી ગયા હશ રપના �કસાઓ ક� ગર કાનની સસ પીરસતા મસાજ પાલરો?!

એ

એટરડ�મના

ડો. મક�ર પ�ોલવાળા

િવમયની સફર

આઇસબારમા બસી ફોટા પડાવવા એ તો બહાદરીન કામ ગણાય!

તઓ �થિત મજબ સસમા કોઈ વત સામાય નથી હોતી.

તમન શ ગમ છ�, તમાર ત યાર યાર ોઈએ છ� અન ત તમારા માટ� ક�ટલ મહવન છ�; આ તમામ બાબતો અગ દરક ય�ત અલગ અલગ મતય ધરાવતી હશ. �મર, શારી�રક તદરતી અન દિનક ીવનની જવાબદારીઓ જવા પ�રબળો વગરન કારણ તમારી કામછા અન �ાથિમકતાઓમા ફ�રફાર થાય છ�. પોતાની ાતીય જ�રયાતો અગ હમશા િજઞાસ રહતા, બાધછોડ ક� પ�રવતન કરવા તયાર રહતા અન પોતાની ાત િવશ બહતર અનભવતા યગલો સતોષ�દ ાતીય ીવન ીવ છ�.

સમય ફાળવો�મરની સાથ સાથ જ તમાર શરીર ાતીય

ઉતજનાનો �િતભાવ આપવામા વધ સમય લ છ�. �� પરષોમા ટ�ટોટ�રોનના ઘટતા તરન કારણ તમના માટ� િશ�ોથાન મક�લ બન છ�. મિહલાઓમા પણ રોિન�િતકાળ દરિમયાન એ�ોજનન �માણ નીચ જવાન કારણ યોનીમા શકતા આવવી તથા કામછા મદ પડવી જવી સમયાઓ ોવા મળ� છ�. સસ માટ� એકબીાન પરતો અન અલાયદો સમય આપો.

તઓ �યોગશીલ રહ છ�શ તમારી સસ લાઈફ ક�ટાળાજનક બની ગઈ છ�?

અલગ-અલગ પોિઝશન, પ�િત, પશ તથા ઉતજનાની રીતો

અજમાવી ાતીય ીવનન વધ મજદાર બનાવો. નવી પ�િતઓથી

ર ો મ ા ચ મ ા

વધારો થશ જથી તમ વધ બહતર રીત પરાકાટાની મા માણી શકશો.તઓ પોતાના સાથીની સભાળ

રાખ છ�સશોધનો દશાવ છ� ક� જઓ

પોતાના સાથીન સતોષ પરો પાડવાની દરકાર કર છ� અન જઓ પોતાના સાથીની ખશીમા જ ખશ રહ છ� તઓ �સન રહ છ�. અલગ સમય અન સતાહમા એક વારન બદલ બ વાર સમાગમ કરો અથવા તમારા સાથીની ાતીય પ � ર ક પ ન ા ઓ મજબન સસ માણો.તઓ સતોષ ઈછ�

છ�� ટ સ થ ી

સપણતા આવ છ�ઃ યાર તમ સસ, એસરસાઈઝ, હાય, કળા ક� અય કોઈ એવી િ�યા કરો છો ક� જનાથી તમ �સન રહો છો અન તમારા શરીરમા એડો�ફ�સન �માણ વધ છ� યાર તમ ાતીય િ�યા માટ� તમારી ાતન બહતર રીત સજ બનાવો છો, જ તમન ઉતિજત થવામા મદદપ બન છ�.

સાધનોનો ઉપયોગક�ટલાક યગલો શકતા

દર કરવા માટ� યિ�ક�શનનો

ઉપયોગ કર છ� અથવા તો સસ દરિમયાન પોિઝશનન અનપ થવા માટ� ઓિશકાનો ઉપયોગ કર છ�. જથી તમના સાથી માટ� સમાગમ સિવધાજનક બની રહ. તમ તમારી અન તમારા સાથીની સિવધા િવશ જટલ વધ યાન આપશો, સસની સત�ટ તટલી

જ બહતર રહશ.થરપીની મદદ િ ન ણ ા ત

સસોલોીટની સલાહ લવાથી તમ વધ બહતર રીત એકબીા સાથ સવાદ કરી શકશો. આ ઉપરાત ત તમન પશની કસરત અન ઉતજના અન કામછા િવશ યાપક ઞાન પર પાડશ. ો તમારી સમયા અય કોઈ કારણોન લીધ ઉદભવી હોય તો સવાદની મદદથી તમારા સ બ ધ ો ન બ હ ત ર

બનાવી શકાય છ�.

સસની યાપક સમજણજ યગલો પોતાના ાતીય ીવનથી િબલક�લ

સતટ છ� તઓ એ બાબત સારી રીત ાણ છ� ક� સસ એ મા� સભોગ નથી પરત તનાથી િવશષ છ�. અનક અયાસોમા એ પટ દશાવાય છ� ક� તઓ સતાહમા ઓછામા ઓછા એક વાર સમાગમ માણ છ�. વ�રત મા માટ� િનયિમત સમયપ�કની જર નથી, પરત શારી�રક રીત તમારા સાથીની િનકટ રહવાનો અથ એ છ� ક� તમ બન એકબીા �ય આકષણ ધરાવો છો.

પરત ઞાનસસ િવશન ઞાન પણ બહતર અન

સતોષ�દ સસ માટ� આિશવાદપ બની રહ છ�. એકબીાન ઉતિજત કરતા અગો િવશની ાણકારી, ઉતજના માટ� કોન શ અનક�ળ આવ છ� અન કઈ બાબતથી તમારામા કામછા �વિલત થાય છ� તની ાણકારી તમારા ાતીય ીવનન નવી �ચાઈએ લઈ જશ.

પોનન મયાિદત રાખ છ�ક�ટલાક યગલો માટ� ફોટો�ા�ફક ક�

સાિહ�યક ઉતજના રોમાચક અન કામછા �બળ બનાવનારી હોય છ�. પરત પોન��ાફીની લતથી પરષની િશ�ોથાનની અન ાતીય સખની પરાકાટા સધી પહચવાની ષમતા પર માઠી અસર થાય છ�. આ ઉપરાત પોનથી િબનવાતિવક અપષાઓ પદા થાય છ�, જ વાતિવક ીવનના ાતીય ીવન કરતા િબલક�લ િવપરીત હોય છ�. તનાથી તમના સાથીના આમસમાન પર અસર થાય છ� અન છ�વટ� તમના સબધોમા ખટાશ આવવાની સભાવના સાય છ�.

તઓ પરાકાઠાની દરકાર નથી કરતાદરક સભોગનો હત ાતીય સખની પરાકાઠા

સધી પહચવાનો નથી હોતો. ક�ટલાક યગલોમા તનાથી બીનજરી દબાણ સાય છ�. અયત �માળ પશ અથવા તો તમારા સાથીન ઉતિજત કર ત રીતની િ�યાઓથી િનકટતા વધારવી ોઈએ.

તઓ એકબીાના મનની વાત ાણ છ�તમારા સાથીન કયા થળ� પશ કરવાથી ત

ઉતિજત થાય છ� ત ાણવાથી ાતીય સખનો સપણ આનદ માણવામા મદદ મળ� છ�. ક�ટલાક લોકો, ખાસ કરીન પરષો કોઈ પણ �કારની ઉતજના વગર તાકાિલક સભોગના મડમા આવી ાય છ�. યાર અય લોકો ખાસ કરીન મિહલાઓન સમાગમ પવ� ઉતિજત કરવી પડ� છ�. આ તફાવતન યાનમા રાખવાથી પણ તમ એકમકન સપણ સત�ટ આપી શકશો.

૧૦ ÚðÔäëß ૧૮ માચ, ૨૦૨૦

çë_ìÞKÝ ÀùáÜ ±_Ãõ äëÇÀùÞõ Éõ À³ Õþ fÞù Üñ_{äÖë èùÝ Öõ ÃðÉßëÖìÜhë ÀëÝëýáÝ, çùÞíÎìâÝë, ÇùÀ, çðßÖÞë_ çßÞëÜõ ÜùÀáäë

ÖÜëßë Üñ_{äÖë Õþ fÞù ÜùÀáù

સમાગમનો સવ�તમ સતોષ માણતા યગલો

પાસથી શીખવા જવ

€ Íë". Õëßç åëè (çõÀçùáù°VË)

çëìLÞKÝçëìLÞKÝ


તિવકતા: આ સાચ હ ઈ શક� પણ હ�મશા નહ�.

દર�કના દાત એક જવા હ તા નથી. ઘણાખરા દાત ક� જ સપણ રીત સફ�દ નથી હ તા ત પણ વથ હ ઈ શક� છ�. સામાય રીત યિત જટલ ગ � તટલા તના દાત પીળાશ પડતા ક� ઘાટા હ ઈ શક� છ� યાર� કાળા યિતના દાત વધ સફ�દ �વા મળ� છ�. આ જ રીત વધતી ઉ�મર સાથ દાતન પીળ પડવ ક�દરતી છ�. િર�ટશ લ ક તઓના ક�દરતી રીત પીળા ર�ગના દાતના કારણ હ�મશા ટચકાઓન ક�ર બન છ�.

િવવભરમા સામિયક અન િસનમાના રભાવના કારણ સફ�દ દાતન એક ટ�સ ગણવામા આવ છ�. આવ �મત તમન હ લીવડના અિભનતા જવ ગવ અપાવ છ�. અયયન દશાવ છ� ક� 18-52% લ ક તમના દાતના ર�ગથી અસતટ છ�. આપણામાના મ ટાભાગના લ ક પણ ચમકતા સફ�દ દાતથી ભર�લી માઈલન વધ પસદ કર� છ�.

ય.એસ. જવા દ�શ મા, દાતન સફ�દ રાખવા કરવામા આવત “ટથ �લિચગ” એ દદ� વારા સ થી �ડમા�ડગ (િવનતી કરાયલી) ડટલ રિરયાઓમાની એક

છ�. ઘણી વખત ક�ટલાક પ�રબળ પણ તન બગાડવામા જવાબદાર હ ઈ છ�. આવા વખત દાતન સાફ કરાવવાથી પણ તમારા દાતન

મળભત ર�ગ પાછ મળવી શકાય છ�.સામાય કારણ :

- મ િખક વછતાના અભાવ દાત ઉપર ટાટર જમા થવાથી ત વધ પીળા દ�ખાઈ છ�. ય ય કાળ�ના અભાવ દાત ઉપર જમા થયલા ખ રાકના કણ તથા બટ��રયા તના વધ પડતા કાળા ક� પછી લીલાશ પડતા ડાઘ માટ� કારણભત છ�.

- શરીરમા પ�રવતન આવવાથી, વધ પડતી

એસીડીટી, દવા ક� બીમારી તમારા દાતના ર�ગમા પ�રવતન લાવી શક� છ�. � તમાર આહાર આર યરદ ન હ ય, ક� પછી, સ ડા તથા ક�ટલાક પીણાન વધ પડત સવન દાતના એનામલન નકસાન પહ�ચાડી તન પીળા બનાવવા માટ� ફાળ આપી શક� છ�. ટામટા આધા�રત ચટણી, ક ફ� તથા ર�ડ વાઈન િપતા લ ક ના દાત પર �વા મળતા નકર ટ�ઇન એ

ક ઈ આચયજનક વાત નથી.- દાતન પીળા પડવામા સ થી મ ટ ફાળ

આપનાર ધરપાન છ�. િસગાર�ટન ટાર અન િનક �ટન તથા તબાક�, પાન ક� માવા ખાવાથી લાગતા ડાઘ અિનછનીય છ�.

- અગાઉ જણાય તમ, બધા દાત એક જવા

નથી. ક�ટલાક લ ક આનવિશક કારણ ના લીધ વધ િછરાળ એનામલ સાથ જમ છ�. આવા યિતમા પહલાથી દાત અસામાય પણ પીળા �વા મળ� છ�. ક�ટલાક �કસાઓમા ટ�ઇન, સડ અથવા અય ર ગ દાતની સફ�દીન અસર કર� છ� અન ત માટ� દ�ત િચ�કસક વારા તની તપાસ કરાવવી જ�રી છ�.

રતમા લગભગ એક કરોડ થી વધ લોકોન મટોઇડ આથરાઈટીસ નામની સાધાની બીમારી છ�. આ િબમારીમા શરીર જકડાઈ જવ

અન સાધામા સોો આવવા જવી બાબતો ાણીતી છ�. પરત ક�ટલીક અાણી હ�ીત નીચ મજબ છ�.બીમારીથી શરીરન વજન ઓછ થવ.

આ સિધવાથી શરીરન વજન ઝડપથી ઘટવા માડ� છ�. ો સારવાર લવામા ન આવ તો છ મિહનામા પાચથી વધ �કલો�ામ વજન ઓછ�� થઈ શક� છ�. ો ક� આ લષણ બધા દદ�મા ોવા મળત નથી. સિધવાથી ભખ ઓછી થઈ ાય છ� અન નાયઓ નબળા પડવા માડ� છ� તથી મટ�લોીટ યોય સારવાર લવાની તથા િનયિમત કસરત ચાલવ સાઈકલ ચલાવવી અથવા તરવ કરવાની સલાહ આપ છ�.ધરપાન કરવ.

ો કોઇક ય�તમા ચો�સ �કારન જનીન બધારણ હોય (shared epitope) ધ�પાન કરવાથી સિધવાની બીમારી થવાની શકયતા લગભગ દસ ગણી વધી ાય છ�. આ ઉપરાત, સિધવાની બીમારીની સારવાર દરયાન ધ�પાન ચાલ રાખવામા આવ તો બીમારી વધ હઠીલી બન છ�. તથી ડોકટર �ારા ધ�પાન છોડી દવાની સલાહ આપવામા આવ છ�.િવટામીન ડી અન સિધવા.

ો શરીરમા િવટામીન ડીની ઉણપ હોય તો સિધવા થવાની શકયતા વધી ાય છ�. આ કારણથી જ ઠ�ડા �દશોમા, જયા સય�કાશ પરતા સમય માટ� મળતો ન હોય, યા સિધવાન �માણ વધ ોવા મળ� છ�. સારવાર દરયાન િવટામીન ડી િનયિમતપ લવાથી બીમારીની સારવાર સહી રીત કરી શકાય છ�. રદષણ અન સિધવા:

એક સશોધન મજબ વાહનોની વધ અવર-જવર ધરાવતા રતાની આસપાસ 300 મીટરના િવતારમા રહતા લોકોમા મટોઇડ આથરાઈટીસ થવાની સભાવના વધી ાય છ�,માટ� �ા�ફકથી દર રહવ િહતાવહ છ�.સિધવા સાથ �ડાયલ અય ર ગ :

ઘણી વખત સિધવાના દદ�મા અય ક�ટલીક બીમારીઓ પણ સાથ ોવા મળ� છ�. જમ ક�, થાઈરોઇડની બીમારી, શો�સન િસ�ોમ (આખ અન મોઢ�� સકાઈ જવ) અન ફાઈ�ોમાયાીઆ (અકારણ આખા

શરીરમા થતો દ:ખાવો) આ બધી બીમારી �ીઓમા વધ ોવા મળ� છ�.રગનસી અન �મટ ઇડ આથરાઈટીસ સિધવા

જયાર મટોઇડ આથરાઈટસીનો દ:ખાવો વધ હોય યાર �ગનસી ટાળવી ોઈએ. આ માટ� મટોલોીટની સલાહ મજબ સિધવાની દવા લવી ોઈએ અન જયાર દ:ખાવો લાબા સમય માટ� કાબમા લગભગ છ મિહના માટ�) આવી ાય ત પછી જ � નસી દરયાન �થમ �ણ મિહના બાદ બીમારી આપો આપ શાત થઈ ાય છ�. પરત �ગનસી પરી થયા

બાદ દ:ખાવો ફરીથી શ થતો હોય છ�. ઘણી વખત મટોઈડ આથરાઈટીસની શઆત જ �ગનસી બાદ થાય છ�.

બાળકો અન મટોઇડ આથરાઈટીસ:મટોઇડ આથરાઈટીસ વારસાગત બીમારી

નથી. માતાિપતા બનન સિધવા હોવા છતા બાળકમા સિધવવા આવવાની શકયતા સાધારણ જ રહ છ�. છતા ક�ટલીક વખત નાના બાળકોમા સિધવા ોવા મળ� છ� જની સારવાર બાળકોના ડોકટર અન મટોલોીટ પાસ કરાવવી ોઈએ. હકીકતમા બાળકોમા

સિધવાની સારવાર સરળ હોય છ�. અન પ�રણામ સાર ોવા મળ� છ�.સિધવાની સારવાર

ઘણા લોકો સિધવાની સારવારન રોિજદી ઘણી દવાઓ લવાની સાથ જએ છ�. પરત હકીકતમા સિધવાની સારવાર માટ� લાબ ગાળ� િદવસમા મા� એકાદ ગોળી લવાથી પણ વથ રહી શકાય છ�. આ ઉપરાત, મટોલોીટ ડોકટર ટીરોઇડ અન દ:ખાવાની દવાનો ઉપયોગ પણ ટાળવાની સલાહ આપ છ�. મા� બીમારીની સારવાર યોય દવાઓ �ારા કરવાથી સિધવા કાબમા રહ છ�.

વા

ભા

€ Íë".Üõèðá áëÕçíäëáë

તન-ત�તન-ત�

સફ�દ દાત એ તદરત અન મજબત દાતની િનશાની છ�

�મટોઇડ આથરાઈટીસ િવષ અ�ણી વાતો

€ ડો. અિકત જ. દસાઈદત િચ�કસાદત િચ�કસા

મારી આખની પાછળ ઓલી ‘ઓટીક નવ’ જનાથી તમ રોજ રોજ પળ� મળ� જ જદી જદી વતઓ આખથી જઓ છો તન ઞાન તમારા મગજન થાય છ�. આ ઓટીક નવ અથવા તો આખથી મગજ સધી સદશો પહચાડનાર ઞાનતત જયાર તમન લકોમા થયલ હોય યાર ધીર ધીર સકાઇ ાય છ� અન

પોતાનીસદશા લઇ જવાની શ�કત ગમાવી દ છ� અન આ િ�યા બન આખમા સાથ જ શ થાય છ� અન બન આખના ઞાનતત (ઓટીક નવ) નાશ પામ છ� અન અધાપો આવ છ�. આખ લગભગ પગપગ બોલની સાઇઝની હોય છ�. આખનો ગોળ આકાર તમા રહલા જલી જવા VITREOUS નામના પદાથન લીધ હોય છ�. બન આખમા AQUEOUS HUMOR નામન પાતળ�� વાહી પણ હોય છ�, જ આખમા ફયા કર છ� અન સતત આખની આગળના ભાગમા રહલા િછ�ો મારફત આખમા ઉપન થયલા અથવા દાખલ થયલા કચરા

સાથ બહાર નીકળી ાય છ�. જયાર લકોમા થાય યાર કોઇ અગય કારણોસર એકવીઅસ યમર પરપર અથવા ઝડપથી બહાર નીકળત નથી અન આખમા દબાણ વધ છ�. આ �શર એકદમ કોળમ ‘ઓટીક નવ’ન કામ કરતી બધ કર છ�. શઆતમા આ �શર વધ યાર PE-RIPHERAL VISION એટલ ક� તમ જ વત ોતા હો

તની આજબાજ રહલ બીજ બધ દખાત બધ થાય છ� અન પછી CENTRAL VISION એટલ ક� તમ જ ોતા હો ત વત દખાતી બધ થઇ ાય છ�. દરક ય�કતન આખમા રહલા �વાહીના જદા જદા દબાણથી બધ થઇ શક�. જયાર તમારા આખના ડોકટર તમારી આખની પાછળના ભાગમા ચોકસાઇથી તપાસ કર યાર અન ખાસ સાધનોની મદદથી આખન �શર આપ યાર તમન લકોમા છ� ક� નિહ ત તમન કહી શક�.લક માના ક�ટલા રકાર છ�?

1. �ોનીક લકોમા: સામાય રીત વધારમા વધાર ક�સ આ �કારના હોય છ�. આમા દખાવો થતો નથી. દદ�ન કોઇકવાર દખાત બધ થાય અથવા તો નબર કાઢ�લા અનક�ળ ન આવ અન કોઇકવાર ઝાખ પણ દખાય. મોટ� ભાગ આવા લોકો આખના ડોકટરન યા જવાન ટાળતા હોય છ�. ફકત એમ જ મન મનાવીન ક� આવ તો ચાયા જ કર.

2. એકયટ લોકમા: સામાય રીત બહ ઓછાન થાય, થાય યાર ઓિચતા થાય અન દખાવો બહ થાયએટલો બધો બધાવો થાય ક� તાકાિલક ડોકટર પાસ જવ પડ�.

3. સકડરી લકોમા: આખમા ઇા થઇ હોય યાર અથવા તો બીજ કોઇ ઓપરશન (આખન) કય� હોય યાર પણ લકોમા થઇ શક�.

4. જમાત લકોમા: ભાય જ આ �કાર ોવા મળ� છ�. બાળક જમ યારથી જ તન આ �કારનો લકોમા થઇ શક� છ�.

€ ડો. મક��દ મહતા

પહલ સખાત નયાપહલ સખાત નયા

ત

લકોમાથી તમારી ોવાની શ�કત નાશ ક�વી રીત પામ છ�?

મ િખક વછતાના અભાવ દાત ઉપર ટાટર જમા થવાથી ત વધ પીળા દ�ખાઈ છ�. ય ય કાળ�ના અભાવ દાત ઉપર જમા થયલા ખ રાકના કણ તથા બટ��રયા તના વધ પડતા કાળા ક� પછી લીલાશ પડતા ડાઘ માટ� કારણભત છ�

એક સશ ધન મજબ વાહન ની વધ અવર-જવર ધરાવતા રતાની આસપાસ 300 મીટરના િવતારમા રહ�તા લ ક મા �મટ ઇડ આથરાઈટીસ થવાની સભાવના વધી �ય છ�,માટ� રા�ફકથી દર રહ�વ િહતાવહ છ�.


ગ

€ રાજ પટ�લ

મનગલીમા�ાિફક ામમનગલીમા�ાિફક ામ

કનો ખાતદાર� જ લોન માટ� િમલકત મોગ�જ (ગીરો) કરી હોય ત લોન ચકવાઈ ગઈ હોય

તો પણ ખાતદારની બી� કોઈ લોનની રકમ બાક� પડતી રકમ માટ� બ�ક જનરલ િલયનના કાનની િસ ાત અવય િમલકત ગીરોમા ધરાવવાન ચાલ રાખી શક�: બ�કના ખાતદાર જ લોન માટ� િમલકત મોરગજ (ગીરો) કરી હોય ત લોન ચકવાઈ ગઈ હોય તો પણ � ત ખાતદારની બી� કોઇ લોનની રકમ બાક� પડતી હોય તો બ�ક જનરલ િલયનના કાનની િસ ાત અવય મજક�ર િમલકત ગીરોમા ધરાવવાન ચાલી રાખી શક�. એવો મહવનો કાનની િસ ાત સરત િજલાની રાહક અદાલત એક મહવના ક�સમા રથાિવત કય� છ�. દલપતભાઈ પરમાર િવગર� એ દિષણ ગજરાતની �ણીતી/રિતિઠત સરકારી બ�ક ધી સરત પીપસ કો. ઓ. બ�ક િલ. િવ� સરત �લાની રાહક અધાલતમા કર�લી ફ�રયાદમા જણાય હત ક� શહ�ર સરતમા નાણાવટ િવતારમા આવલ વોડ ન.11 ન�ધ ન.11 વાળી િમલકત ફ�રયાદીઓએ 7 વચાણ દતાવજ અવય મળ માિલકો

સર�શચર ચોકસી અન સાક�ત સર�શચર ચોકસી િવગર� કનથી ખરીદ�લી.

મજક�ર િમલકત સર�ર ચોકસી અન સાક�ત ચોકસીન સામાવાળી ધી. સરત પીપસ કો.ઓ.બ�કમાથી �.3 લાખની લોન લઈ ત લોનની સલામતી માટ� બ�કન ગીરો કર�લ હતી. ત અગની એરી સીટી સવ�ના દફતર� 1985મા પડલી. ફ�રયાદીઓએ જયાર� મજક�ર િમલકત ખરીદી યાર� પીપસ બ�કની મજક�ર લોનના �.3.29 લાખ બાક� પડતા હતા. જથી ફ�રયાદીઓએ સર�શચર ચોકસી અન સાક�ત ચોકસી

વતી અન તરફ� મજક�ર 3.29 લાખ પીપસ બ�કન ચકવી દીધા હતા. અન તથી ફ�રયાદીઓએ મજક�ર િમલકત ગીરોમાથી મકત કરવા ગીરો મિતનો ર�રશન બ�ક કરી આપવા માટ� પીપસ બ�કન િવનતીઓ કર�લી. પર�ત સાક�ત ચોકસી અન સર�શ પી. ચોકસીની બી� પઢીઓએ મળવલ લોનના 8.63 લાખ બાક� પડતા હોવાથી પીપસ બ�ક� મજક�ર િમલકત ગીરો મકત કરી આપવાનો ગીરોમિતનો લખ કરી આપવાનો ઇકાર કર�લો જથી ફ�રયાદીઓએ રાહક અદાલતમા પીપસ બ�ક સામ ફ�રયાદ કર�લી. પીપસ બ�ક તરફ� એડવોક�ટ રયસ દ�સાઈએ હાજર થઈ દલીલો કરી જણાય હત ક� જ લોન માટ� િમલકત મોરગજ કરાવલી ત ચકવાઈ ગઈ હોવા છતા સર�શચર ચોકસી અન સાક�ત ચોકસીની અય પઢીઓની લોન બાક� હોવાથી બ�કસ જનરલ લીયનના કાનની િસ ાત અવય બ�ક મજક�ર િમલકત ગીરોમા ધારણ કરવા હકદાર હતી જથી

ગીરો મિતનો લખ કરવાનો કોઇ રન દભો થતો ન હતો. વધમા ફ�રયાદમા જણાવલ લોનનો યવહાર કોમશીયલ હ�ત માટ� હતો જથી ફ�રયાદી રાહક સરષા ધારામા આપલ યાયા અનસાર રાહક ન હોવાથી પણ ફ�રયાદ રદ થવાન પાર હતી. સરત �લા રાહક તકરાર િનવારણ ફોરમ (મય)ના

ત ક ા િ લ ન ર મ ખ ર ી યાયાધીશ રી

એ.લ.એસ. રબારી અન સયરી રીમતી મઘાબન �શીએ એડવોક�ટ રયસ દ�સાઈની દલીલો સાથ મહદ અશ સગત થઈ ફ�રયાદીની ફ�રયાદ રદ કરવાનો હકમ કય� હતો.

ઈ આઠમી માચ� આતરરા�ીય મિહલા િદવસ હતો. પા�કતાની �ીઓએ આ િદવસ માટ� ‘ઔરત માચ’ન આયોજન કરલ જની તવીર આ સાથ ોઈ શકાય છ�. અહ માચ

એટલ પરડ અથવા ક�ચના અથમા. �ીઓ સમહમા પોતાના હક િવષ રજઆત કર એ પા�કતાન માટ� નવી વાત છ�. ૨૦૧૮મા શ થયલી આ ચળવળની પહલી પરડમા લોગન હત ‘ખાના ખદ ગરમ કરલો...’ આ સ� જ સચવ છ� ક� ક�ટલી પાયાની બાબતમા �ીઓ સાથ અનિચત યવહાર થાય છ�.પા�કતાનના વડા �ધાન ઇમરાન ખાન ગયા અઠવા�ડયાની એમના દશની આ ઔરત માચના દખાવના આધાર િશષણ િનતીમા ફ�રફાર કરવાન ાહર કય� છ�.

શોિષત ક� પી�ડત સમહની ક� ય�તની સૌથી મોટી િવડ�બના એ હોય છ� ક� એમન ખબર જ નથી હોતી ક� એમની સાથ કશક ખોટ�� થઇ રય છ�. મટોની ‘દસ િપય કી નોટ’ વારતામા ક�ટલાક અયાશ પરષો મનોરજન માટ� એક સગીર વયની બાળાન પોતાની સાથ મોટરકારમા ફરવા લઇ ાય છ�. અન બાળાન ફરી ઘર મકતી વખત એન દસ િપયાની ‘ચકવણી’ કર છ� યાર એ બાળાન આ�ય થાય છ� ક� પસા શના ! એણ તો મોટરકારમા ફરવાની મઝા માણી હતી અન ઉપરથી પસા !

�ીઓ સાથ સામાિજક તર એ હદ સધી અયાય થતો આયો છ�, એ હદ સધી એમન ત છભાવથી ોવામા આવતી રહી છ� ક� હવ એમન માણસ ગણી વતન કરવામા આવ તો તઓ આભાર માન છ� અન સમાન થયલ ગણ છ� જ પરષ વગ માટ� સૌથી મોટી નાલશી છ�.

હાલમાજ અનભવ િસહાની ‘ થપડ’ �ફમમા આ િવષય રજ થયો છ� ક� �ીઓન ક�ટલી સરળતા અન સહજતાથી આપણ હાિસયા બહાર મકી દીધી છ�. અન આ યવહાર પરપરામા એવો બસી ગયો છ� ક� અયાય કરતા પરષન એવો મ�લ યાલ નથી ક� ત જ ક�ઈ કર છ� એ અનિચત છ�.

મારી એક િમ� પોતાના ઘર કામ કરતી �ી અન એના પિતન ‘થપડ’ �ફમની ટીકીટ કઢાવી આપી. એ �ીન એનો પિત અવારનવાર મારઝડ કર છ�. યાર મારી િમ� એમન �ફમની ટીકીટ આપી યાર સધી તો એ ઉસાહમા હતી પણ યાર એ બન �ફમ ોવા ગયા યાર મારી િમ� િચિતત થઇ ગઈ. મન ફોન કરી પછવા માડી ક� �ફમ

ોઈ �ધી અસર તો નિહ થાય ન ? આવી �ફમ દખડાવી મન પાઠ ભણાવવો છ� ક� ? – એવા ગ સામા પલો માણસ એની પનીન વધ મારઝડ તો નિહ કર ન ! મ આ�ાશન આય ક� હા પરષો અિવચારી હોય છ� પણ આવી �ફમની �િતિ�યામા કોઈ પનીન માર એટલા બધા મખ પણ નથી હોતા. અલબત મ આ મા� આ�ાશન માટ� જ કય

હત ક�મક� કોઈ ય�ત ક�વી �િતિ�યા આપશ એ કળવ મ ક�લ હોય છ�. બીા િદવસ મારી િમ�નો ફોન આયો ક� �ફમ બાદ પિતએ એની પનીન એટલ જ કય ક� ‘તારી મડમ આ �ફમની ટીકીટ ક�મ આપી એ મન સમાય..’ અન એણ પોતાની પનીન સોરી તો ના કય પણ બહાર જમવા લઇ ગયો..

ખર, સોરી શદોમા જ કહવાય એવ નથી જ. અહ મ�ો એ છ� ક� મારી િમ� ક� એન યા કામ કરતી એ �ી બનએ હાશકારો અનભવવો પડ� એવ આ પિતન વતન ગણાય. બીા શદોમા અયાય કરનારન જણાવીએ ક� એ અયાય કર છ� યાર બાદ �િતિ�યામા એ વધ અયાય ન કર એ સારી વાત ગણાય એવી થીિતમા આપણ છીએ !

‘થપડ’ �ફમમા એક �ય છ�. મ ય પા�ોની પાડોશમા

એક પરષ સાથી િવનાની �ી એની �કશોર વયની બાળા સાથ રહ છ�. મ ય પા� પરષ અન એ પાડોશણનો કામ જવાનો સમય સયોગથી સમાન છ�. રોજ નાિયકાનો પિત કારમા દાખલ થાય યાર નાિયકા એની પાછળ ટીફીન, પસ વગર લઇ દોડતી એની પાછળ આવ અન પિતન આપ અન એ જ સમય પલી પાડોશણ પોતાની કારમા દાખલ થાય. એકલી. એની પાછળ ટીફીન, હાથમાલ ક� એન પસ વગર લઇ દોડત કોઈ સવા કરી નથી રય હોત. ખર, �ય એ છ� ક� એક િદવસ એ પાડોશણની નવી કાર ોઈ નાિયકાનો પિત આ�ય યકત કર છ� : ‘નઈ કાર ! આિખર કરતી યા હ ય ઔરત ?’ તરત નાિયકા એન જવાબ આપ છ� : ‘મહનત... વો મહનત કરતી હ’

નાિયકાના પિતન થત આ�ય એ આપણા પરષ �ધાન સમાજની માનિસકતાન ચોટડ�ક ઉદાહરણ છ�. યાર કોઈ પરષ કોઈક િસિ� �ાત કર છ� યાર એ િવષ કોઈન એવો િવચાર સ�ા નથી આવતો ક� આ િસિ� એણ ‘કઈ રીત’ �ાત કરી હશ. ક�મક� કશક મળવવા �યન કરવા પડ�, પ�ર�મ કરવો પડ�, ખત પવક પોતાના લ�યન વળગી રહવ પડ� એ વભાિવક છ� અન આપણ સહ ાણીએ છીએ. પણ યાર કોઈ �ી અમક િસિ� મળવ યાર થતા આ�ય ક� ‘આ એણ કઈ રીત મળય હશ !’ – એ

ઉસકતામા આપોઆપ એ માયતા પટ થાય છ� ક� �ીઓ મહનત ક� લગનથી કશક કરીન કોઈ પ�રણામ મળવ જ નિહ, એવ તો એ કરી જ ન શક� !

અર િસિ� જવા દો પરષોથી તો હી એ પણ સહન નથી થત ક� �ીઓ ક�ટર ક� કાર ચલાવવા માડી છ�. �ીઓના �ાઈિવગ ક� કાર પા�ક�ગ પરના ટ�ચકાઓ પરષોની આ અગની હતાશા અન ફ�રયાદના એસ ર છ�.

સામાિજક ક� નિતક ધારા ધોરણ બહારના સબધો બાધતી �ીઓન બદચલન ક� ચ�ર�હીન કહવાય છ�. આ બદચલન ક� ચ�ર�હીન િવશષણ પરષો માટ� સાભયો છ� યારય ? આપણ એટલ પણ િવચારવા તયાર નથી ક� એ ચ�ર�હીન �ીઓ જમની સાથ સબધ બાધ છ� એ પરષ જ હોય છ� ! ોક� ચ�ર�ન અન આડા સબધન કાયકારણનો સબધ નથી પણ એ ચચા ફરી કોઈ વાર.

બાલા દશના વડા �ધાન શખ હસીનાના આતકવાદ િવર�ના સખત વલણન વખાણતા આપણા વડા �ધાન મોદીએ કય હત ક� ‘... �ી હોવા છ�તા તમણ આતકવાદ િવર� જ અિભગમ રાયો છ� એન હ િબરદાવ છ��...’

�ી હોવા છ�તા ..!! અલબત મોદીનો આશય શખ હસીના ક� �ી વગન

અપમાન કરવાનો નિહ જ હોય પણ વ�તા એ છ� ક� �ી હોવ એટલ શ એ આપણી �ઢગત માયતામા એવ ખોટી રીત બસી ગય છ� ક� ‘સહજતાથી’ અયાય થઇ ાય છ� ! અય એક વ�તા એ છ� ક� િવ�ના કોઈ પણ ધમમા પરષો કરતા �ીઓ વધ માનતી હોય છ� અન િવ�મા કોઈ ધમ એવો નથી જણ �ીન યાયોિચત થાન આય હોય !

###

રાઝા : આખર �ીઓની અપષા શ છ� ?લલા : એ જ ક� પરષો કોઈ અપષા ન રાખ !

[email protected]

ઓ વમનીયા...યાર� કોઈ રી અમક િસિધ મળવ યાર� થતા આચય ક� ‘આ એણ કઈ રીત મળય હશ !’ - એ ઉસકતામા આપોઆપ એ માયતા પટ થાય છ� ક� રીઓ મહ�નત ક� લગનથી કશક કરીન કોઈ પ�રણામ મળવ જ નિહ

અય પઢીઓની લોન બાક� હોવાથી બ�કસ જનરલ લીયનના કાનની િસધાત અવય બ�ક મજક�ર િમલકત ગીરોમા ધારણ કરવા હકદાર હતી જથી ગીરો મિતનો લખ કરવાનો કોઇ રન ઊભો થતો ન હતો

બકનો જનરલ િલયનનો અિધકારબ

: ક�ડલ લાઇટ :બીજ તો કોણ �ાસનળીમા હરફર? ભટક�� છ�� હ પથ ભયા રાહગીર જમ.

અ�ત ઘાયલ€ lõÝç Øõçë³ (±õÍäùÀõË)


નથી માનતો ક� તમ �ીધર નાણાવટીન મયાછો. તમ એન નથી મયા એ બદલતમન ધયવાદ ઘટ� છ�. કારણ ક� ો તમ એન મયાહોત તો તમન દ:ખ એ વાતન

થાત ક� જગતના સૌથી વાથ�, વક��ી, જઠા, બવફા, લબાડ માણસન મળવ પડય!

�ીધર નાણાવટી નમનો હતો નીચતાનો! એક જમાનામા એક લખકન એક ભાઇ હતો. એ ભાઇ અિત ધિનક હતો, કારણ ક� એ દગાખોર હતો. સગી મા સાથ દગાખોરી કરતા પણ એ અચકાતો નિહ. પલા લખક� એક વાર આ અિત ધિનક માણસન મોઢામોઢ કહી દીધલ ક� ત મા� અિનટ જ કરી શક� છ� કશય ઇટ કરવાની તારી �ક�િત નથી.

�ીધર નાણાવટી આ �કારનો માણસ હતો.પણ આજકાલ જમાનો પણ અ ભત આયો છ�. મા�

અ�ામાિણક જ નફો રળ� છ�. જઠો જ ઇસાફન આગણ પાય છ�. બશરમ જ ચટણીઓ ીત છ� અન િનદય જ રાજકતા બન છ�. �ીધર નાણાવટી શહરનો �થમ પ�કતનો િબડર હતો. જમીનદાર હતો. અનક મિદરોનો �ટી હતો. િનરાધાર નારીઓના આ�મનો આધાર હતો. કોઇ રાજકીય પષનો સીધો સય નહોતો. પરત સરકારાની અગિણત કોપ�રશનો-કિમટીઓમા સતા થાન હતો. એનો આજકાલનો મ ય યવસાય બ�ક�ગનો હતો. મનોરથ સહકારી બકનો એ થાપક અયષ હતો. દાયકા ઉપરાત સમયથી એ આ બકનો અયષ હતો. બકની શર મડીમા એનો એટલો મોટો િહસો હતો ક� એ જ મરતા સધી આ બકનો કતાધતા રહવાનો હતો. મરહમ પછી એ વારસો પોતાના સતિત-સગાઓન સપી જવાનો હતો.

મનોરથ કો-ઓપરટીવ બકન એણ રચી હતી અન છળકપટની કાબિલયતથી ઘણી મોટી બનાવી હતી. એટલી મોટી ક� શહર વચ એન ચોવીસ માળ �ચ િવશાળ મકાન બધાય હત. આ મકાન �ીધર નાણાવટીન કાયાલય હત, િવરામાલય હત, અન િવલાસાલય પણ હત. અહનો એ રાા હતો. એ એક એવો રાા હતો ક� ઇતર સૌન પોતાના ખવાસ ગણતો. અથવા કહો ક� અય સૌન એ કીડીમકોડી ગણતો. જમન ગમ યાર જતા હઠળ કચડી શકાય!

અજય-રાિધકા આ મહાપરષના પરા�મોથી ઠીક ઠીક પ�રિચત હતા. અખબારોમા એન િવશ ઘણા સારા સમાચાર છપાતા અન એના ચ�ર� છપાતા, કારણ ક� ક�ટલાક લાલચ વચાઉ અખબારો થોડીક ાહર ખબરોના બદલામા બદમાશો અન દશ દ મનો િવશ પણ ઘ સાર સાર છાપતા હોય છ�. અજય-રાિધકાએ પણ ન છ�ટક� આ બધ વાય હત, પરત એનો �યષ ભટો એ બનન કદી થયો ન હોતો. આખર અજયન એના દશનનો લાભ મયો યાર તો એ મરણ પામી ચકયો હતો, અયની કમકમાટી ઉપાવ એવી રીત મય� હતો.

વાત એમ હતી ક� અજય-રાિધકાની �ડટ� ટીવ ઓ�ફસન બક ખાત �ીધરની મનોરથ કો-ઓપર�ટવમા હત. અઠવા�ડય એકાદ વખત નાણા ક� ચક ભરવા અથવા રોકડ ઉપાડવા માટ� અજય આ બકમા જઇ આવતો. જ િદવસ અજયન �ીધરના વરવા દશન થયા એ તારીખ હતી 20મી ઓગટ અન શ�વાર. અજય નાણા ભરનારાઓની લાઇનમા શાિતથી ઉભો હતો. એ શરીરથી તો બકમા હતો, પરત મનથી યિનવિસટી િવતારમા હતો, જયા એક િવ�ાિથનીનો બહદ રગદોળાયલો અન ચથાયલો દહ મળી આયો હતો. એની સાથ રગરાગ માણીન કોણ એની હયા કરી એનો ઉક�લ શોધવાનો હતો, અન એના િવચાર એના મનપર કબો જમાવી બઠા હતા. એન એ પણ ખબ હતી ક� મગલ મિતન સાતમ માળ� બઠી રાિધકા પણ આ જ િવચારો કરતી હતી- એટલતો પોતાન વારવાર હડકી આવી રહી હતી!

અજય પોતાના આવા અજબગજબ િવચારોમા લીન બનીન બકની લાઇનમા ઉભો હતો યા જ બકના નીચના આખા મોટા હોલન ગજવતી એક �ીની સાઇરન જવી તી� ચીસ સભળાઇ. ચીસ બકની લોબીન એક ખણથી આવી હતી. ચીસ ઘણા �કારની હોય છ�. ગ સાની ચીસ, છળી ગયાની ચીસ, આત�કત થયાની ચીસ, ભયની ચીસ અન કશક ભયાનક દીઠાની ચીસ. આ ચીસ કશક ભયાનક દીઠાની હતી, અન એ એક �ીની હતી, એથી એકદમ તીણી હતી.

એક ચીસ પછી બીી, પછી �ીી... ચીસો પડતી જ રહી. અજયન લાય ક� યા કશીક તાકાિલક મદદની આવયકતા છ�. એ લોબી અન બકના સિવસ એરીયા વચ �ણ પાઇપો વડ� એક આડશ ઉભી કરવામા આવી હતી. ઓળ�ગી શકાય એવી હતી. અજય એક જ ફલાગમા એ આડશ ઓળ�ગી ગયો, અન ચીસોની િદશામા દોડયો.

એણ બહ દોડવ ન પડય. લોબીન છ�ડ� જયા આ મકાનના ઉપરના મજલાઓ પર જવા માટ�ની િલફટો હતી એ તરફથી ચીસો આવી રહી હતી. યા એક િલફટન �ાર ખલ જ રહી ગય હત. એની અદર કશક ોઇન બહન ચીસો પાડતી હતી.

એ એક યવતી હતી. �ીસકની વયની જણાતી હતી. સારો પોશાક ધારણ કરલો હતો. કદાચ આ બકની જ કમચારી હતી, જ ઉપરન કોઇક મજલ કામ કરતી હતી. એણ ઉપર જવા માટ� િલફટનો ઉપયોગ કરવા ધાય� હશ.

િલફટ નીચ આવતાજ એણ સામ ઉતરી આવલી િલફટમા કશક ોય અન એ આત�કત બની ગઇ. ચીસો પાડવા લાગી. એણ અજયન ોયો. તરત જ એ ચપ થઇ ગઇ. એન મ ખલ રહી ગય. આખો

ફાટ�લી જ રહી. પણ ચીસો બધ થઇ ગઇ. અન બદલ એ બહન હવ અવા બની ગઇ. ચીસો પાડતી ઘણી �ીઓન આવ બન છ�. કોઇ દખાય નિહ યા સધી ચીસાચીસ કર અન કોઇ સાવન આપનાર મળી ાય તો તરત જ �િતમાવત બની ાય! આ બહનપણ અજયન ોતા જ જડવ થઇ ગઇ. એટલ અજય એ �ીની નજર જયા �થર થઇ ગઇ હતી યા ોય.

િલફટોની �ણીઓમા �થમ એવી આ િલફટ ખલી હતી. ફ�શનબલ હતી. એની �ણ બાજઓ પર પોિલશ કરલી સાગની પનલો હતો, જમા નાજક કોતરણી પણ કરલી હતી. આજકાલ નવધિનક લોકોમા રાા-મહારાાઓના જમાનાની જમ કોતરલા લાકડાનો વપરાશ કરવાની ફ�શન યાપક બનવા લાગી છ�. અહ તો એ કોતરણીમાય લ-પાદડીઓન સોનરી રનગ રગવામા આવી હતી. કદાચ શધ સોનાની જ ભકી વાપરીન એ રગ બનાવવામા આવલો લાગ. પસાવાળા લોકો હવ બ-ચાર લાખ િપયાના સડાસ બનાવડાવ છ� અન કલા�મી

હોવાનો ડોળ કર છ�, પછી િલફટા સોન ક�મ ન વાપર? િલફટની સીિલગમાથી �કાશન માટ�ની ગોળાકાર રચના લટકાવલી હતી. એની અદર ગોળો ક� ટયબ ગોઠયા હશ. િલફટનો પખો છતની અદર એવી રીત ગોઠયો હતો ક� એની આગળની ��મ જ દખાતી હતી. ફશ પર લીલા રગનો સવાળો ાડો ગાલીચો લગાડ�લો હતો. એક બાજ પર સચનાની તકતી લગાડ�લી હતી, જમા દશા ય હત ક� આ િલફટ મા� બકના ચરમન અન ચીફ એકઝીકય�ટવ ઓફીસર �ીધર નાણાવટીના જ વપરાશ માટ� હતી. �ાઇવટ િલફટ હતી.

પણ �ીધર નાણાવટી હવ ફરી આ િલફટ વાપરવાનો નહોતો. હવ એ જવાન �ીઓન આતકની ચીસો જ પડાવી શક� તમ હતો અન એના ો કોઇ અગત અન લાગણી ધરાવતા સગા હોય તો એમન રડાવી શક� તમ

હતો.કારણ ક� એ મરણ પાયો

હતો.અછા ભાઇ,મરણ તો સૌ

માનવી વહલા ક� મોડા પામ જ છ�.કોઇ શાિતથી તો કોઇ અશાિતથી મરણ પામ છ�. કોઇ ક�દરતી કારણ મર છ�

તો કોઇ હલડખોરીન હાથ મર છ�. કોઇ લાબી માદગી ભોગવીન મર છ� તો કોઇ થોડીક િમિનટોના હાટ� એટ�કથી મર છ�. પરત �ીધર નાણાવટી કમાલની રીત મરણ પાયો હતો.

હા એ કમાલની રીત મરણ પાયો હતો. એન શરીર િલફટન તિળય સામી બાજએ પથરાઇન પડય હત. એના ખભા િલફટની બ બાજઓથી વચ હતા. પણ એ ખભાઓની ઉપર કશ જ નહોત! �ીધરન મતક ખભાઓની ઉપર નહોત! એ મતક તો ફશની વચવચ પડય હત. એ મતકલોિહયાળ હત અન એનગળાન ભાગથી હજય લોહી ટપકત હત. પણ ખભાઓની વચથી જયાથી મતક કપાઇ ગય હત અન ખાલી ગરદન રહી હતી યાથી તો હજ ધગધગાટ લોહી નીકળત હત. એના

ડોળા આ�યથી ફાટી ગયા હતા અન એમા મો...ટો બધો �� વાચી શકાતો હતો. અર આ શ થઇ ગય?

વાચક િમ�ો! િલફટમા કોઇક� કોઇકન છરો માય� અગર િલફટમા કોઇક લપટ પરષ �ીની છ�ડતી કરી, એવા �કસા તો આપણ અનક વાયા છ� પરત િલફટમા કોઇના ધડથી એન માથ અલગ થઇ ાય અન િલફટમા એના િસવાય અય કોઇ ન હોય... આ તો અાયબ ઘટના છ�. શો હશ આ ઘટનાનો ભદ? ના, આપણ ચમકાર ફમકારમા માનતા નથી. જ નબળા મનના લોકો એવ માનતા હોય એમન માનવા દઇએ. આપણ તો તક�ન આધાર ન અજય-રાિધકાન આધાર આ અકળ લાગતો કોયડો ઉક�લવા કોિશશ કરીશ.

દરિમયાન ોઇએ ગત રહય કથાનો ઉક�લ.

રીધર નાણાવટી એવો માણસ હતો જ ઇટ નિહ માર અિનટ જ કરી શક�!િલફટમા કોઇક� કોઇન છરો હલાવી દીધાની વાત તમ વાચી હશ. િલફટમા કોઇક મજનએ કોઇકની મકરી કયાની વાત પણ વાચી હશ. પરત િલફટમા ચોવીસમ માળ�થી એક જ ય�કત �વશ, િલફટ અધવચ કયાય ન અટક�...ખાતરીબધ ન અટક�... છતા

િલફટ નીચ ઉતર યાર પલી ય�કતન માથ વઢાઇ ગય જણાય... શો હોય એનો ભદ તમ વાચલી રહયકથાઓથી સાવ િભન...

આરપાર

હ

€ Ýåä_Ö ÜèõÖë

રહય કથા- ‘�મપ�’નો ઉક�લ

‘ત સારો �� કય�, િદનકર,’ અજય બોયો, ‘આ ચારમાથી સરાવલીની હયા કરનાર હોય? જવાબ છ�?-’ એણ બોલતા અટકીન િવ�ાવતી, દવલ, જયદવ અન ગણશ પર નજર ફ�રવી. ચારય જણા નતમતક બઠા હતા. અજય ચલાય, ‘આ જયદવક�માર પોતાની પનની ટાક કરડી ન નાખ એ માટ� એમની પન મ ઝડપી લીધી છ�. આ પન એમન ફાસીએ ચડાવનાર એક પગિથય બનશ.’ આટલ બોલીન એ ફરી વાર અટકયો. એણ ોય ક� િવ�ાવતી જયદવથી દર ખસી ગયો હતો અન દવલ ગણશની નીક સરકી હતી. વચ એકલો રહી ગયલો જયદવ યાિઞક મીણના પતળા જવો બની ગયો હતો.‘સરાવલીએ જયદવની નોકરી જ માગી હતી, પણ જયદવ એનો બીી રતનો લાભ લવા માડયો. એની પાસથી એટલા બધા નાણા પડાયા ક� ઇતર દોતોન બબ લાખ ઉછીના આપી શક�! ો ક� એ દોતોન પણ એ �મમા રાખતી નહોતી. દોતની �ોમીસરી નોટ લખાવી તો જય એટલ ક� જયદવના જ �મપ� પર લખાવી!‘હવ જયદવન જણાય ક� છોકરી માથાની મળી છ� અન પોત પરણલો બચરવાળ આદમી છ�, સરાવલી ખબ નીચોવશ. આથી એમણ સરાવલીના �ાણ નીચોવી નાખવાની જ સાિઝશ રચી. એક પરોઢમા જઇન છોકરીન કહવા માડય ક� અલી, આપણી એક સી�રયલમા હીરોઇનની આપઘાતની િચ�ી આવ છ� ન એ િચ�ી માટ�ન શદો મન રી આાય છ�. જલદી લખવા માડ. સરાવલી કહ ક� મારી પાસ લખવાન સાધન હાથવગ નથી. જયદવન ઉતાવળ હતી. પોત સરાવલીની િપતોલ તો હાથ કરી જ લીધી હતી. પોતાની હીરાજ�ડત પન અગ લખવા આપી. અલબ, ગોળી દાટીદીધા પછી એપન પોત લઇ પણ લીધી. આ પન માટ� �ીમાનન ખબ મમત છ�! કોઇક ટીવી સી�રયલની હીરક જયતી િનિમત મળ�લી! આ જ કારણ સરાવલીના ફલટમાથી આપઘાતની િચ�ી તો મળી, પણ પન ન મળી? પોલીસન ન મળ�, મન ન મળી, સરાના �ય પછી �ોમીસરી નોટ શોધનાર ગણશન ન મળી! થોડા સમય અગાઉ દવલ મન પી �ોમીસરી નોટ બતાવી. એની ઉપર જ �મપ� છ� તના અષરોનો મરોડ અન કાળી શાહી તમજ મારી ઓ�ફસમા જયદવ ક�ટલાક સરનામા લખી આયાએના અષર અન કાળી શાહી બય મળતા આવ છ�. એટલ જ નિહ સરાવલીની આપઘાતની િચ�ીની શાહી અન અષરોની ાડાઇ પહોળાઇ એજ પનની િનપજછ�. એ બધ મળીન �ીમાન જયદવ યાિઞક સામ જડબસલાખ ક�સ સજ� છ�. િમટર યાિઞક! હવ તમન આ ભવ તો તક નિહ મળ�, પણ આવત ભવય �િમકાન �મ� લખો યાર એટલ યાન રાખો ક� ત એનો ઉપયોગ કોઇની �ોમીસરી નોટ લખાવવા માટ� ન કર!’

મનોરથ કો-ઓપર�ટીવ બકન એણ રચી હતી અન છળકપટની કાબિલયતથી ઘણી મોટી બનાવી હતી. એટલી મોટી ક� શહ�ર વચ એન ચોવીસ માળ ઊચ િવશાળ મકાન બધાય હત. આ મકાન રીધર નાણાવટીન કાયાલય હત


રતમાથી અનક િવ�ાથ�ઓ અમ�રકાની આગળ પડતી યિનવિસટીમા �વશ મળવી ‘ફ-૧’ િવઝા મળવ છ�. અમ�રકામા �વશી માના અનક

તાબડતોબ મના અગત સગા યા રહતા હોય, શહરમા આવલ કયિનટી કોલજ અથવા તો સામાય યિનવિસટીમા �વશ મળવ છ� અન મા ભણવાન શ કર છ�. કોઈ કોઈ િવ�ાથ�ઓ મણ જ યિનવિસટીમા �વશ મળયો હોય મા કાદ ટમ ભણ છ�. પછી યિનવિસટી બદલી કયિનટી કોલજ ક� બીી ઉતરતી યિનવિસટીમા ભણવા ાય છ�. આન કારણ છ� ક� િવ�ાથ�ઓનો ઈરાદો ભણવાનો નથી હોતો. ભણવાના બહાન તઓ અમ�રકામા �વશ મળવવા ઈછ� છ�. ો કયિનટી કોલજ ક� નીચલી યિનવિસટીમા �વશ મળયો હોય તો ટ�ડટ િવઝા મળવવામા તકલીફ પડ�. આથી તઓ સૌ�થમ સારી યિનવિસટીમા �વશ મળવ છ�. પછી યિનવિસટીની ફ�રબદલી કર છ�. યારબાદ ભણવાનો ડોળ કર છ� પણ અમ�રકામા રહતા મના સગાહાલાની મોટ�લ, ગસ ટ�શન ક� ટોરમા ગરકાયદસર કામ કર છ�. અનકો આવી ફ�રબદલી ટલા માટ� પણ કરતા હોય છ� ક� અમ�રકાની આગળ પડતી યિનવિસટીઓની ફી ખબ જ આકરી હોય છ�.

આવ કરવ છ�તરિપડી છ�. આના કારણ િવ�ાથ� યાર રામા વદશ આવ છ� યાર ન અમ�રકામા ફરીથી �વશતો અટકાવવામા આવી શક� છ�. મના માતાિપતા તમ જ ભાઈબહનની અમ�રકાના બી-૧/બી-૨ િવઝાની અરીઓ નકારાઈ શકાય છ�.

અમ�રકામા ભણવા જતા ભારતીય િવ�ાથ�ઓ �ણ �કારના છ�.

�થમ �કાર વા િવ�ાથ�ઓનો છ� જમનો ઉ�શ યા �ાત થત ઉચ િશષણ મળવવાનો છ�.

બીા �કાર વા િવ�ાથ�ઓનો છ� જઓનો, ‘અમ�રકામા ભણશ તો યા ક વષ યા વધ બ વષ ‘ઓપીટી પીરીયડ’ દરિમયાન કામ કરવા મળશ અન યારબાદ ચ-૧બી િવઝા મળવાના ચાસીસ વધી જશ’, વો ઈરાદો ધરાવતા હોય.

�ીા �કારના િવ�ાથ�ઓ ભણવાના બહાન અમ�રકામા �વશવા ઈછતા હોય છ�. ય ા

ભણવાનો ડોળ કરી ગરકાયદસર કામ કરતા

હોય છ�. પહલા �કારના િવ�ાથ�ઓન ટ�ડટ િવઝા

મળવવામા મક�લી નથી નડતી. બીા �કારના િવ�ાથ�ઓમાના મોટાભાગનાઓન, પરતી તયારી કરીન ઈટરયમા જતા, િવઝા મળી ાય છ�. �ીા �કારના િવ�ાથ�ઓન િવઝા મળવવામા ખબ જ મક�લી નડ� છ�.

ગજરાતના િવ�ાથ�ઓમાના મોટાભાગના િવ�ાથ�ઓન અ�ી ભાષા આવડતી હોય છ�. તઓ સારી રીત લખી વાચી શક� છ�. મન અ�ીમા બોલવાનો મહાવરો નથી હોતો. િવઝા નસલટટો મન ઈટરયમા વારવાર પછાતા સવાલોના જવાબો લખી આપ છ�. તઓ ગોખીન ઈટરયમા ાય છ�. આવા ગોખલા જવાબો

આપતા િવ�ાથ�ઓન કોયલર ઓ�ફસરો મોટાભાગ િવઝા નથી આપતા.

ટ�ડટ િવઝા સરળતાથી મળી ાય માટ� આ કટારના લખક�

ખાસ નીચની ૧૫ ટીસ તયાર કરી છ�. િવ�ાથ�ઓ નો અમલ કરશ તો મન ટ�ડટ િવઝા મળવવામા જરથી સફળતા મળશ.

૧) અમ�રકાની યિનવિસટીમા ભણવાનો િવચાર આવ િદવસથી તમારા માતાિપતા, ભાઈબહન, આડોશીપાડોશી, િમ�ો તમ જ િશષકો આ સવ�માથી જમન અ�ીમા ભાષા આવડતી હોય મની ોડ� િદવસમા ઓછામા ઓછી ૧૫ િમિનટ અ�ીમા વાતાલાપ કરવાન શ કરી દો. પોકન �લીશના લાસીસ ોઈટ કરો. અ�ી અખબારની હડલાઈસ તમ જ �ડટો�રયલ આટ�કલ રોજ સવારના કાચની સામ ઊભા રહી મોટ�થી વાચો.

ાણીતા અ�ી લખકોની ટ��કી વાતાઓમાની ક વાતા રોજ મોટ�થી વાચવાન શ કરો.

૨) ‘આઈટસ’ યા ‘ટોફ�લ’ જની પણ પરીષા આપવાના હોવ ની તાડામાર તયારીઓ કરો.

૩) ‘સટ’, ‘ીમટ’ અન ‘ીઆરઈ’ આમાથી જ કોઈ પણ પરીષા આપવાની જ�રયાત હોય માટ� તયારીઓ કરો. આ પરીષાના પ�રણામ

તમન ડિમશન તમ જ િવઝા મળવવામા મદદપ થશ.

૪) યિનવિસટીમા ડિમશન મળવવા માટ� જ ‘િનબધ’ યા ‘ટ�ટમટ ઓફ પરપઝ’ લખવાનો હોય તમારી ોત લખો. િવઝા નસલટટ ક� �ોફ�શર આગળ ન લખાવો. યિનવિસટીના �ોફ�શરો આવા સકડો િનબધો તપાસતા હોય છ�. મન વાચતા જ યાલ આવી ાય છ� ક� િનબધ િવ�ાથ� ાત લયો છ� ક� અય કોઈ

લખી આયો છ�. આ ‘િનબધ’ ક�

‘ટ�ટમટ ઓફ પરપઝ’મા મયવ તમ અયાર સધી તમારા અયાસ�મમા શ શ ભયા? શમા આગળ પડતા હતા? અયાસ િસવાય બીા શમા રસ છ�? તમ કોઈ મડલ, �ોફી યા �માણપ� મળયા

છ�? તમ જ િવષયનો અમ�રકામા અયાસ કરવા ઈછો છો ની પસદગી તમ

શા માટ� કરી? િવષયમા ભણી ર�ા બાદ તમન

તમારા દશમા ક�ટલો ઉપયોગી થઈ પડશ? તમારા ભિવયના શ ઈરાદા છ�? તમ તમારી ાતન પાચ-દસ યા વીસ વષ પછી યા ોવાની ઈછા રાખો છો? તમારા શોખ શ છ�? ક�ટ��બીજનો ોડ� તમારા સબધો ક�વા છ�? આ સવ� તમાર ‘િનબધ’ યા ‘ટ�ટમટ ઓફ પરપઝ’મા જણાવવાન રહ છ�. બારમા આ િનબધોના સપલો અન ક�મ લખી

શકાય િવષયન ગાઈડસ આપતા પતક ઉપલધ છ�. ખરીદો, વાચો અન મજબ તમારો િનબધ યા ટ�ટમટ ઓફ પરપઝ લખો.

૫) અનકોના ટ�ડટ િવઝા ટલા માટ� નકારાય છ� ક� તઓ અમ�રકામા ભણવાનો ખચ� કરવા સષમ છ� દખાડવામા િનફળ ાય છ�.

તમ યારથી અમ�રકામા ભણવ છ� વો િવચાર કરો યારથી તમારા માતાિપતાન કહો ક� તઓ ો મની ખરી આવક ઈકમટ�સ ખાતાથી છ�પાવતા હોય, આઈટી રીટન ભરતા ન હોય અથવા નીવી આવક દખાડતા હોય તો મણ �રટનમા આવક સરખી દખાડવી ોઈ. જથી તમ યાર ડિમશનની તમ જ િવઝાની અરી કરો યાર દખાડી શકો ક� તમારા માતાિપતા આગળ તમન અમ�રકામા ભણાવવા માટ� પસાની યોય ોગવાઈ છ�. આવ ફાયના�શયલ લાિનગ વષ બ વષ ક� થી પણ પહલાથી કરવ ોઈ.

૬) અમ�રકાના ક જ ટ�ટમા આવલ યિનવિસટીઓમા અરી ન કરો જદા જદા ટ�ટમા આવલ યિનવિસટીઓમા અરી કરો. બની શક� તો તમારા અગત સગાવહાલા જ ટ�ટમા રહતા હોય ટ�ટમા આવલ યિનવિસટીમા અરી કરવાન ટાળો.

૭) ડિમશન માટ� ઓછામા ઓછી સાત યિનવિસટીમા અરી કરો. �ણ ખબ જ આગળ પડતી, �ણ મયમ કષાની અન બ સામાય યિનવિસટી, આમ જદી જદી કષાની યિનવિસટીઓમા �વશ મળવવા અરી કરો.

િવ�ાથ�ઓ માટ�ના ફ-૧ િવઝા િવષ ‘ગજરાતી િમ�’ની ‘દપણ’ પિતમા ‘અમ�રકાના ઈિમ�શનન ક, ખ, ગ’ આ �ણી હઠળ ગયા અઠવા�ડય તમ જ આજ �િસ� કરવામા આવલ (૬) અન (૭) લખોમા માિહતી આપવામા આવી છ�. (૮)મા લખમા પણ ટ�ડટ િવઝા િવષ માિહતી આપવામા આવશ. અમ�રકા જવા ઈછતો દરક�દરક િવ�ાથ� ો આ �ણય લખો વાચશ અન મા આપલ ટીસ અનસરશ તો ટ�ડટ િવઝા મળવવામા સસસલ થશ.

અમ�રકામા ભણાવવા માટ� પસાની યોય �ગવાઈ છ�. આવ ફાયના�શયલ લાિનગ વષ બ વષ ક� તથી પણ પહ�લાથી કરવ �ઈએ

€ ડો. સઘીર શાહ (એડવોક�ટ-મબઈ)

અમિરકા િવઝા ગાઈડઅમિરકા

િવઝા ગાઈડ

ભા

અમ�રકાના ઈિમરશનન ક, ખ, ગ (૯) -

િવયાથ�ઓ માટ�ના F-1 િવઝા

વ મા� બ િમિનટમા હ મારી વાત પરી કરીશ...’ વકતાન પદરિમિનટ આપી હોય અન પા�ીસ િમિનટ પચાવી પાડી હોય

પછી ત �ોતાઓન ખોખલ આ�ાસન આપવા આવ બોલતા હોય છ�. કારણ ક� સમ� ભારત વષમા આજ સધી એવો એકપણ દાખલો નથી ક� બ િમિનટ કયા પછી વકતાએ ખરખર બ િમિનટમા જ પર કય� હોય. બ િમિનટ કયા પછી બાવીસ બાવીસ િમિનટ સધી ખયાના દાખલાઓ ઠ�ર-ઠ�ર ોવા મળ� છ�.

કયા અટકવ એની ો માણસન ખબર પડી ાય તો ીવનમા આનદ થઈ ાય આવ િચતકો ઉપદશકો, ગઓ કહતા હોય છ�. (અટકયા વગર) પણ વકતાએ એ વાતથી જરાય અાણ હોતા નથી. ‘કયા અટકવ’ એની તો એન પરપરી ખબર હોય છ� અન એટલ જ તઓ અટકતા નથી. કારણ ક� માડ મોકો મળયો હોય છ� એટલ અટકવાન બદલ ટકવાની તમની મથામણ હોય છ�. પછી ભલ સામ �ોતાઓ છટક�-ભાષણ કરતા કરતા કયા અટકવના િબદ પર વકતા પહચ છ� એટલ એન થાય ક� અિહ કાઇ અટકી થોડ�� જવાય! એ તો આયોજકોએ ન�ી કય� છ�. આપણ કયા ન�ી કય� છ�.

મળભત રીત વકતાનો ઇરાદો લોકિહતનો હોય છ�. જઓ �ોતાઓન ીવનન અમય ભાથ આપવા માગતા હોય છ�. અન એમની િમિનટો પરી થાય યાર જ તમન આ ભાથ યાદ આવ છ�. એટલ તઓ બોલ છ� ક� હવ ફકત બ જ િમિનટમા હ મારી વાત પરી કરીશ.’ આવ બોલ છ� યાર �ોતાઓ કરતા ય વકતયમા ચાલ વકતા પછી જમનો વારો હોય છ� એમન હાશ થાય છ�. કારણ ક� વકતાન કારણ એ આખ આખા લટકી પડયા હોય છ�. અલબત તઓ વકતાન િવરમી જવા માટ�ના ક�ટલાક સક�તો આપ છ�.

મચ પર હળવ હળવ પગનો બટ પછાડી સક�ત આપ છ� ક� અટક�! મનમા તો સન...ન...ન... કરત છ�� બટ ફટકારવાની તી� ઈછા હોય છ�. પણ સય સમાજમા બટનો આવો દપયોગ થઈ શકતો નથી. ો ક� ખરખર તો ભટનો સૌથી મોટો સદપયોગ એજ છ� કહવાય છ� ક� ક�શળ નતાઓ એક કાકર બ પષી માર છ� એ જ રીત અિહ એક બટથી બ વકતાન પાડી દવામા આવ તો એમાથી ડ�� બીજ શ?

એકવાર ો કોઇ મચથ મહાનભાવ (નકટ વકતા) ભાષણ આપી રહલા વકતા પર કાબ મળવવા િહમતપવક આવી બટ �હારની સા�વક પરપરા શ કર તો અમન સો ટકા ખાતરી છ� ક� એન જબરદત �િતસાદ મળ�. વળી તઓ �થમ બટ �હાર કતા તરીક� ઇિતહાસમા સવણ અષર થાન પામ અન એમન બટ રા�ીય કષાએ જબર સમાન પામ. વળી એ બટન કોહીનરના િહરાની જમ �ીટીશરો લઈ ાય અન તમના યઝીયમમા રાખ. એકવાર આ રીત બફામ બોય જતા વકતાન બટ �હારથી બસાડી દવામા આવ એ જનતાની સૌથી મોટી સવા ગણાય. બટ�હારન કારણ ો કાય�મ

િનધા�રત સમય કરતા વહલો પરો થઇ શક� તો વરિચ ભોજન જમવા માટ� સાિહ�યક ભાષણ સાભળી રહલા વાદ�મીઓ જમી કારવીન ગગનભદી ઓડકાર ખાતા ખાતા સમયસર ઘર ભગા થઈ શક�. આ રીત ઓછામા ઓછા બગાસામા તઓ વધન વધ વકતાઓન પતાવી શક�.

જનસવા એજ �ભ સવાો ક� આમ આ બટ�હારની કપના વધાર પડતી

લાગ પણ એનો સહજ છ� ક� કોઇ નવા અન �ાિતકારી િવચારોનો સહલાઈ નથી. વીકાર થતો નથી. પણ

ો ત િવચારન વળગીન સતત �ચાર કાય ચાલ રાખવામા આવ તો સમય જતા તનો જબરદત વીકાર થાય. ઘણા વકતાઓ લાબ અન ક�ટાળાજનક બોલવા માટ� ક�યાત હોય છ�. તમના માટ� �ોતાઓ હવ ખાનગી ધોરણ �રવોવરો લઈન આવવા માડયા છ�.

એટલા માટ� જ અમાર કહવ છ� ક� �રવોવરન બદલ ો બટનો ઉપયોગ કરવામા આવ તો સાપ પણ ન મર અન લાઠી પણ ન ભાગ એટલ ક� બટ �હારથી વકતા મર નિહ પણ માઈક ચોડી દ ખરો. આમ અિહસક રીત વકતાન માઈક મકત કરી શકાય. આમ બટ�હારનો �યોગ

ગાધીીની અિહસક લડાઈ પછીનો બીો સફળ અિહસક �યોગ બની રહ. પછી તો આ �યોગ વકતયથી આગળ િવતરીન અય સમારભોમા પણ આગવાનોન ક��ોલ કરવામા કારગત િનવડ�.

ો આ રીત બટ�હાની ��િત આગળ વધ તો ટવરના ધધામા પણ સારી એવી રોજગારીન સજન થાય. કહવાય છ� ક� લોકોના ચાવવાના અન દખાડવાના દાત જદા જદા હોય છ� એ જ રીત પચીનો પહરવાના અન ફટકારવાના બટ પણ જદા જદા હશ

અન શઝના મોટા શો-મમા બટ પહરવાના અન ફટકારવાના એવા જદા જદા ડીવીઝન હશ. તમા ફટકારવાના બટન વચાણ �મશ: વધશ કારણ ક� એકવાર ફટકારલ બટ કયારય પાછ�� આવત નથી. એટલ નવ જ ખરીદવ પડ� છ� અન એકવાર સફળતા મળયા પછી લોકો બીીવાર હશ-

હશ ખ�રદશ કારણ ક� આવી સવા ��િતમાથી એક અલૌ�કક આનદ મળતો હોય છ�. �હાર કરવા માટ�ના બટ સતા છતા વધ વજનદાર અન ન�ર પદાથના બનલા હશ. અન ત બટ એવા હસ ક� ો એક બટથી જ ત વકતા બરાબર અટાઈ જશ તો બીજ માગશ નિહ. મોટા નતાઓના ઘણા સભા-સમારભોમા અય કોઇ ચીજ સાથ લઇ જવા દવામા આવતી નથી. પણ બટની ના પાડી શકાય નિહ એટલ પગમા પહરલા બટ જર પડય �મા� બની શક�. ો ક� ભતકાળમા નતાઓન બટ ફટકારવાના �યોગો થયા છ�. પણ બહ જજ! પરત હવ એ ��િત રા�ીય તર યાપક બનાવવાનો સમય પાકી ગયો છ�. ો આન એક સવાકીય ��િત ગણી આગળ વધારવામા આવ તો ઘ થઇ શક�.

આ રીત બટ �હારની ��િત બહોળા �માણમા િવકસ તો વારવાર બટ �હાર કરનાર એક ખબ સારો િનશાનબાજ બની શક� અન િનશાન ચક માફ િનહ માફ નીચ િનશાન ના મ� સાથ ત આગળ વધી શક�. આવા િનશાનબાજન રા�ીય કષાના બટ બહાદર તરીક�નો એવોડ� આપી શકાય. આ રીત આ કલા આગળ વધ

તો સમય જતા આ ખલન ઓલો�પકમા પણ થાન મળી શક�. ો એમ થાય તો આ ખલના બધા જ મડલ ભારતીયોન મળ� અન આપણન ઓલો�પકમા મડલ મળતા નથી એ મ ભાગ. ો આ ��િત થોડી યાપક બન તો બટ �હાર �િશષણ ક��ો પણ શ થાય. રા�ીય તર વારવાર બટ �હાર કરી સફળ

થયલા િનશાનબાો આવા �િશષણ ક��ોમા કોચ તરીક� ોડાશ. અન યવા પઢીન યોય સમય યોય ટાગ�ટ પર બટ �હાર કરવાની તાલીમ આપશ. આવા ��િનગ સટરમા બટ�હાર માટ� ક�વા બટ પસદ કરવા, કોન ટાગ�ટ બનાવવા ઘટના થળ� કઇ રીત પહચવ, ટાગ�ટથી ક�ટલા અતર ઊભ રહવ, ટાગ�ટ�બલ ય�તના શરીરના ખાસ કરીન કયા ભાગન િનશાન બનાવવો (મહદ અશ તો મોઢાન જ િનશાન બનાવવામા આવ છ�) અન સફળ બટ �હાર કયા પછી કઈ રીત વ�રત ગિતએ ઘટના થળ છોડી જવ ત �કારની સધન તાલીમ ટોપ લવલ સધી આપવામા આવશ. આમ આવી અિહસક ��િત �ારા લાબા ભાષણ આપનારા વકતાઓ પર કાબ મળવી �ોતાઓની ઉતમ સવા કરી શકાય. બસ જર છ�. મચથ મહાનભાવો �ારા �થમ બટ �હારની!

ગરમાગરમ: હાય સ�ાટ પ�મ�ી શાહબ�ીનભાઈ રાઠોડ સાહબન અમ લવા ગયા. અમ તમન પછય, સાહબન કાઇ તકલીફ તો નથીન!તકલીફોમા જ ીવીએ છીએ એટલ કાઇ તકલીફ નથી. તમણ કય.

Email: [email protected]


બટ (�હાર) એજ �મા�!

પાના ન. 16ન અનસધાન

હકીકતમા તઓ ઠ�ડા �દશના હરણો જ છ�. તઓ ઉત�રય ‘મઇનલડ’ના વસાહતીના ખા� માસનો એક િહસો છ�. લીલા છોડવાઓ, મશમ, લાઇકન અન સીસ (પાણી ભરલા જળાશયોના કાઠ� ઉગત એક �કારન ઘાસ) વગર આ હરણનો ખોરાક છ�. વસત ઋતમા તઓ ખોરાક ફકત ન ફકત ઘાસ છ�. તઓ દવદાર �ષોના પાદડાઓ પણ ખાસ. વષ ૨૦૧૪મા આ હરણની વસિત સયા જ ૫૮૦૦ હતી ત અયાર ફકત ૩૮૦૦ જટલી રહી ગઇ છ�.આ ઉતર રવ પરના વસાહતી રાણીઓમા ઉતરરિવય િવશાળ, ઉતર રિવય વોલરસ અન ઉતર રિવય નાર યહ�લનો સમાવશ થાય છ�.

ઉતર �િવય િશયાળ: ઉતર �િવય િશયળન સફ�દ િશયાળ ક� ‘નો ફોડસ’ તરીક� પણ ઓળખવામા આવ છ�. તઓ �વીના ઉત�રય અધગોલકની ટોચ પર રહલા ઉતર �વ પર ોવા મળ� છ�. તઓ આક�ટીક � �દશના જવાવરણમા સવ� ોવા મળ� છ�. તઓ ઠ�ડા વાતાવરણમા રહવા માટ�ની અનક�લન �ષાતા ધરોવ છ�. તઓ તમના શરીરની હફ આપતી વાટીઓ માટ� મશહર છ�, જનો ધાબળાઓ બનાવવા માટ� ઉપયોગ કરવામા આવ છ�. તમની આ �વાટીઓ તમન િશકારીઓની નજર ચકવવામા મદદપ થાય છ�. અયાર તમની વસિત સયાએ �થર બતાવવામા આવી છ�. પત વયના નર �િવય િશયાળન વજન ૩.૨

�ક.�ા. થી માડીન ૯.૪ �ક.�ા. હોઇ શક�. ો ક� માદાઓન વજન ૧.૪ �ક.�ા. થી માડીન ૩.૨ �ક.�ા.ની મયાદામા હોઇ શક�.ઉતર રિવય બોલરસ

આ �ાણી જળચર અન ભચર બન છ�. ત હવામાથી �ાસ લ છ�. ત હવામાથી �ાસ લ છ�. [એટલ ક� ત મરક �સન કર છ�] તન દ�રયાઇ િસહ ક� સમ� ઘોડા તરીક� પણ ઓળખવામા આવ છ�. હાથીની જમ તના જડબાની બન બાજના દાત બહાર નીકળ�લા હોય. ઉતર �વની આસપાસ રહલા આક�ટીક [ઉતર �િવય] સમ�ના અન ઉપઆક�ટીક સમ�ના પાણીમા તમની વસિત અસતત રીત વહચાયલી છ�. મતલબ ક� યા તઓ અમક થળ� વધાર સથામા અન અમક થળ� ઓછી સયામા ોવા મળ� છ�. તઓ ‘ઓનોબનીડા’ વશના �ાણીઓ છ�. પત વયના ‘વોલરસ’ �ાબીન વજન ૧૦૦૦ �ક.�ા. [૧ ટન] જટલ હોય. તઓ સતન વગમા આવતા માસાહારી �ાણીઓ છ�. પત વયના વોલરસના શરીરની લબાઇ ૩.૬ મીટર હોય.

ઉતર �િવય નાર હલ: ત શરીરન મયમ કદ ધરાવત દાત સિહતન �ાણી છ� જ તના કરડવાના દાત આગળથી બહાર આવતી સડ ધરાવ છ�. સમ� વષ દરયાન આ �ાણી ઉતર �િવય સમ�ના રિશયા, �ીનલડ

અન ક�નડાની આસપાસના પાણીમા રહ છ�. ત ‘મોનોડોટીડા’ વગન �ાણી છ�. આ માછલીઓની બ �ાિતઓમાની એક �ાિત આ ઉતર �િવય નારહલ છ�. પત વયની નારહલન વજન ૯૪૦ �ક.�ા. હોય. તના શરીરની સરરાક લબાઇ ૫.૧ મીટર હોય. તઓ ‘સતન’ સમદાયના, ‘મોનોડોટીડા’ ફળના અન �મવાર સિચ ‘આટ�ઓડા ટાચલા’મા રહલા �ાણીઓ છ�.આ ઉપરાત આક�ટીક િવતારમા હ�લ માછલી, સીલ માછલી અન રિવય ર�ચતો ખરાજ. આક�ટીક રદ�શના ભ�યતિળય ક�દરતી તલ અન ખિનજના અખટ ભડારાઓ છ�.

આ ‘લોબલ વોમ�ગ’ની ઘટના આ આક�ટીક �દશ પર હદાર જ ત દશોમા યાની ક�દરતી સપિત તરફ હાથ લબાવવાની �િતન જગાડી શક�. અહના ભયતિળય ખિનજ અન ક�દરતી તલના અખટ ભડારાઓ છ�. માછલીઓના વપમા ખોરાકનો અખટ ખાનો છ�. આક�ટીક �દશની આસપાસના દશોમાનો �યક દશ આ મલકની જમીન પર પોતાના હકની માગણી કરશ. આનાથી ઉટ�� દિષણ �વ અગ તો શીતયધ દરયાન લાગતા વળગતા દશો માટ� ‘એટાકટ�કા સિધ કરાર’ કરવામા આવલા જ છ�.

લોબલ’ વોમ�ગ’ની ઉતર �વ પર શી અસર થશ

€ ÞËäß Õ_ÍÝëમનમા તો સન...ન...ન... કરત છ� બટ ફટકારવાની તીર ઈછા હોય છ�. પણ સય સમાજમા બટનો આવો દ�પયોગ થઈ શકતો નથી

હ

બલ વોમ�ગ’ન કારણ ઉતર �િવય �દશની હીમશીલાઓ પગળી રહી છ�. ત િવતારમા જગલોમા આગની ઘટનાઓ બની રહી છ�. ભિવયમા આન શ પ�રણામ આપી શક�?

ગરમીન �માણ વધવાથી વીજળી �ાટકવાની ઘટનાઓ બન. જન કારણ દિનયામા ગરમીન �માણ ઓર વધ! યા વધી રહલી ગરમીની વય �ાણીઓ પર શી અસર પહચી? ‘લોબલ વોમ�ગ’ન કારણ વાતાવરણમા આવલા િ�તક�ળ ફ�રફારોન કારણ યા ‘ક�રબ’ હરણોની સયા ખટી રહી છ�. ઉતર �વય�દશની જમીન અન ઉતર �િવય સમ�મા કયા �ાણીઓ રહલા છ�? યા �િવય રછ ઉતર �િવય િશયાળ બોલરસ નારહલ સીલ માછલીઓ અન હલ માછલીઓ ોવા મળ� છ�. ઉતર�વની બીી શી િવિશટતા છ�? તના ભયતિળય ખિનજ અન ક�દરતી તલના અખટ ભડારાઓ છ�! તો ચાલો, ‘લોબલ’ વોમ�ગ’ની ઉતર �વ પર શી અસર થશ ત િવશની રોમાચક વાતો ાણીએ!’‘લોબલ વોમ�ગ’ (વિવક તાપમાન વધવાની ઘટના)ની ઉતર રવ પર શી અસર થઇ

‘લોબલ વોમ�ગ’ન કારણ �વીના ઉતર�વ પર આક�ટીક સમ� (ઉતર �િવય સમ�)નીહીમશીલાઓ પીગળી રહી છ�. યા નવા �ષોની હારમાળાઓ ઉતર તરફ િવકિસત થઇ રહી છ�. યાના �િવય રછ પોતાના રોજદા ખોરાકની શોધમા શહરો સધી પહયા છ�. �વીનો ઉતર �વ હમણા હમણા �વીના બાકીના �દશો કરતા બ ગણી વધાર ઝડપ ગરમ થઇ રયો છ�. તન કારણ એ ક� સયના �કાશન પરાવતન કરીન ત �કાશન વાતાવરણમા પાછા ફ�કતા બરફનો ઉતર�વ પરનો જથો ઓછો થઇ રયો છ�. યા બરફથી ઢ�કાયલી જમીન પરનો બરફ પીગળવાન કારણ ત જયાની જમીન ખલી થવા માડી છ�. અન ત બરફન થાન પોતાનામા �કાશન શોષણ કરતા સમ�ના પાણીએ લીધ છ�. યા ‘લોબલ વોમ�ગ’ન કારણ ઉપન થયલી ગરમી એટલી �ચડ છ� ક� સાઇિબરીયાના જગલોમર છ�લા �ણ મિહનાથી લાગલી આગન કારણ ત જગલો બળીન રાખ થઇ ગયા બાદ તમન થાન હવ પોતાનામા �કાશન શોષણ કરતો બરફ લઇ

રયો છ�. આ કારણ આજકાલ યરોિપયન યિનયનની ઉપરના આકાશમા કાળી મશ અન રાખ છવાઇ ગયા છ�. સમ� આક�ટીક �દશ ાણ ક� જવાળામય બની રયો છ�. આ ભીષણ આગ સાઇિબરયાની ૪૦ લાખ હકટર

જમીન પર પથરાયલા જગલોન પણ પોતાની લપટમા લઇ લીધા. આ ઉપરાત ક�નડા, �ીનલડ અન અલાકાના જગલો પણ આ આગની ઝાપટમા આવી ગયા હતા. હકીકતમા આ જગલો એ �વીની િનવસન યવથાન એક અગયન પ�રબળ છ�. કારણ ક� તઓ સીવોમા જવવિવયનો પાયો િવતારવાની િ�યાન બઢતી આપ છ� અન વાતાવરણમા �ોષક �યોના ચ�ન ફરત રાખ છ�.આપણ માનવીઓ જ ઉતરરવના વાતાવરણન તળ� ઉપર કરી રયા છીએઉતર �વ અગની આ હકીકતો એ

વાત તરફ ઇશારો કર છ� ક� આપણ

અમાનવીઓ જ સમ�

યવથાન સજજડ ધકકો આપી રયા છીએ. આ રીત �વીના

વાતાવરણન તળ� ઉપર કરી નાખવ એ માનવી �ારા વાતાવરણન સજજડ લાતનો �હાર છ�!’ આ મજબની વાત આ આક�ટીક �દશ પર સશોધન કરી રહલા મોટાના યિનવિસટીના િવઞાની એવા �ફલીપ હીવરાએ જણાવી હતી. આ િવઞાની છ�લા ૨૦ વષ�થી પણ વધાર સમયથી આકટ�ક �દશ પર ઉદભવી રહલી આગની ઘટનાઓ અગનો અયાસ કરવા પર કાયરત છ�. આ િવઞાની અન તમની ટીમ મળવલા હમણાના કયટર મોડ�લગના આધાર આગાહી કરી છ� ક� ‘વષ ૨૧૦૦ સધીમા ઉત�રય પવનોથી અસર�ત જગલોમા અન આક�ટીક ‘ટ��મા હમણા જ આગની ઘટનાઓ બની રહી છ�. ત ઘટનાઓમા હમણા કરતા ચાર ગણો વધાર થઇ શક�!’ આજકાલ �વીના વાતાવરણમા ગરમીન �માણ વધવાન કારણ �વી પર અગાઉ કરતા વધાર સયામા વીજળી �ાટકવાની ઘટનાઓ બની રહી છ�. આવી ઘટનાઓ સરરાશ વિ�ક તાપમાન (ટ�પરચર)મા વધારો તો કર જ છ� પણ સાથ સાથ જગલોમા આપી આગજનીની ઘટનાઓમા પણ વધારો કર છ�. આ આક�ટીક �દશ પર વારવાર ઉદભવી રહલી જગલોની આવી આગની ઘટનાઓ �વીના �ાણીઓની િનવસન �ણાિલઓન બદલી રહી છ� અન ત �ાણાિલઓન નવસરથી પનિનમાણ કરી રહી છ�.આ બોરીઅલ જગલો અન ઉતર રિવય ટર રદ�શ બધ મળીન દિનયાનો ૩૩ ટકા િવતાર રોક� છ�

આજકાલ આ આક�ટીક �દશ પર એક થાનવત� દકાળની પ�ર�થિત છ�. અયાર સધી યા નિહ ોવા મળ�લા અન કથોપરિથત નિહ સાભળવામા આવલા છોડવાઓનો મળાવડો ામલો છ�. હમણાના એક સશોધનમા જણાવાય છ� ક� આજકાલ આ ઉતર�વ

પર વધી રહલા તાપમાનન લીધ આનસિગક રીત યાના હવામાનમા આવલા આનસિગક ફ�રફારોન કારણ ‘ક�રબ’ હરણોની વસાહતોમા ઘટાડો થયો છ�. તન કારણ આ હરણો િવિવધ �કારની લીલ (લાઇકન) ન શોધવામા િનફળ રયા હતા. આ ‘લાઇકન’ જ તોઆ

હરણોના ખોરાકનો �ોત છ�. આ આક�ટીક �દશની ૩૩ ટકા જમીન ઉત�રય પવનોથી અસર�ત બોરીઅલ જગલોથી અન ઉતર �િવય ટ�� દશથી બનલી છ�. આ ઉતર �વ પર અન ઉતર �િવય સમ�મા મયવ �િવય રછ, ઉતર �િવય િશયાળ, વોલરસ, શીલ માછલીઓ, હલ માછલીઓ અન નાર હલ જવા �ાણીઓ રહલા છ�.આ ક�રબ ઠ�ડા રદ�શના હરણો છ�

હકીકતમા આ ‘ક�રબ’ એ રીનડીયર હરણની કષામા આવતા �ાણીઓ જ છ�. ઉતર અમ�રકામા ો આવા હરણો જગલી હરણો હોય તો તમન ‘ક�રબ’ કહવામા આવ છ� અન ો તઓ પાલત હોય તો તમન ‘રીનડીયર’ કહવામા આવ છ�.


±ùkëëßíÞí, ±ë Úí Âw_!

અન. પાના ન. 15 પર...

કન એ. ોષી

અમાનવીઓ

લોબલ’ વોમ�ગ’ની ઉતર �વ પર શી અસર થશ‘લો

્વી પર હંગકંગ, િસંગાપોર અને તાઇવાન આ ણ...

Documents

Transcript of ્વી પર હંગકંગ, િસંગાપોર અને તાઇવાન આ ણ...