¸าร... · Web viewส วนประกอบของร างกายเป นองค...

1

การประเมนสวนประกอบของรางกาย(Body Composition Assessment)

ผศ.ดร.อภชาต ไตรแสง**

สวนประกอบของรางกายเปนองคประกอบทสำาคญของสมรรถภาพทมความสมพนธกบสขภาพของแตละบคคล ความอวน (Obesity) เปนปญหาทางสขภาพเปนอยางมาก ทำาใหความ ยนยาวของการมชวตอยของบคคลทอวนนนลดลง และเปนการเพมความเสยงตอการเกดโรคหลอดเลอดหวใจตบ (Coronary Artery Disease) ความดนเลอดสง (Hypertension) โรคเบาหวานชนดท 2 ทไมพงพาอนซลน (Type 2 Diabetes) โรคเกยวกบระบบทางเดนหายใจ (Obstruction Pulmonary Disease) กระดกขออกเสบเรอรง (Osteoarthritis) อกดวย

การประเมนสวนตาง ๆ ของรางกายจะทำาการพจารณาสวนประกอบทางเคมตาง ๆ ของรางกายทงหมด รวมทงสวนทเปนเนอเยอและสารเหลวภายในรางกายมนษย มองคประกอบทแตกตางกนมากและสามารถจำาแนกออกเปน 5 ระดบ

1. ระดบอะตอม เชน ไนโตรเจน คารบอน ออกซเจน โซเดยม โปรแตสเซยม แคลเซยม เปนตน

2. ระดบโมเลกล เชน นำาตาล แปง ไขมน โปรตน3. ระดบเซลล เชน เซลลเมดเลอด เซลลประสาท4. ระดบเนอเยอ เชน เนอเยอ ไขมน กลามเนอ เปนตนโดยทวไปรางกายของมนษยจะประกอบไปดวยนำารอยละ

55-60 โปรตนรอยละ 15-20 โดยจะเปนสวนประกอบของกลามเนอประมาณครงหนงของโปรตนทงหมด ไขมนรอยละ 15-20 ทเหลอจะเปนแรธาตตาง ๆ ประมาณรอยละ 4 และ ไกลโคเจน (Glycogen) จะถกเกบไวทกลามเนอและตบประมาณรอยละ 1 ของนำาหนกตวของรางกาย การจำาแนกสวนประกอบของรางกายมหลาย

2

รปแบบ ในทนจะกลาวถงการจำาแนกสวนประกอบของรางกายเปน 2 องคประกอบ (2 Component model) คอ สวนทเปนไขมน (Fat mass) ซงพบไดในเนอเยอไขมน (Adipose tissue) กลามเนอและตบ ทงนเนอเยอไขมนทจะมปรมาณมากทสดจะประกอบดวย ไตรกลเซอรไรด รอยละ 80 นำา รอยละ 15 และ โปรตน รอยละ 2 สวนทเหลอไมใชไขมน (Fat-free mass) หมายถงสวนทเปนกระดก (Bone) กลามเนอ (Muscle) อวยวะภายในของรางกาย (Organ) และเนอเยอเกยวพน (connective tissue) ดงสมการดงน

**ผชวยศาตราจารย กลมวชาพฒนาสขภาพ คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยแมโจ

มวลของรางกาย (Body mass) = สวนทเปนไขมน (Fat mass) + สวนทเหลอทไมใชไขมน (Fat-Free Mass)

ดงนน ปรมาณไขมนในรางกาย หรอ เนอเยอไขมนในรางกายจะเปนองคประกอบทดทสดทจะเปนตวบงชถงการมสขภาพและสมรรถภาพทางกายทดได (Corbin and Lindey, 1985)

สวนประกอบของรางกายเปนองคประกอบทสำาคญประการหนง ซงจะบงบอกมาถงสภาวะทางสขภาพและสมรรถภาพของแตละบคคล ไดมการกลาววา บคคลทมนำาหนกปกตอาจจะมปรมาณไขมนมากกวากเปนได ทงน อาจจะเนองมาจากการขาดออกกำาลงกาย การประเมนทางดานสวนประกอบของรางกายจะถอวาเปนสวนหนงของการประเมนสขภาพและสมรรถภาพทางกายของแตละบคคล

ไขมนของรางกายแนวโนมเพมสงขนตามอาย (Durnin and Womersly, 1974) ภาวะนเรยกวา “Creeping Obesity” ทงน อาจจะเกยวของกบระดบการออกกำาลงกายขณะ

3

พก (Resting metabolic rate) การทมไขมนของรางกายเพมมากขนจะนำาไปสการลดลงของสภาวะสขภาพ และสมรรถภาพทางกาย

การมสขภาพทสมบรณเปนสงสำาคญของมนษย ดงคำาวา ความไมมโรคเปนลาภอนประเสรฐ คำาวาสขภาพเปนสภาวะความ“ ”

สมบรณของรางกายและจตใจ รวมถงการดำารงชวตอยในสงคมของแตละบคคลไดอยางมความสขปราศจากโรคภยไขเจบ หรอความทพพลภาพ บคคลใดกตามถาตองการมสขภาพทดจะตองมการดแล และปฏบตตนอยางถกตองเกยวกบการออกกำาลงกาย การมโภชนาการทด สามารถควบคมนำาหนกของรางกายไดอยางเหมาะสมกบวย มการจดการกบความเครยดทเกดขนกบตนเองไดอยางถกวธและสามารถปรบปรงพฤตกรรมสขภาพทไมเหมาะสมไดเปนอยางด

ปจจบนมหลกฐานทางการแพทยยนยนวารางกายของคนปกตทวไปจะหยดการเจรญเตบโตเมออายประมาณ 25 ป หลงจากวนนแลวอวยวะตาง ๆ ของรางกาจจะเรมเสอมลง และพบวาคนสวนใหญจะมนำาหนกของรางกายเพมมากขนเรอย ๆ อนเนองมาจากการมไขมนสะสมมากเกนไป จนทำาใหนำาหนกของรางกายเกนกวาปกตทควรจะเปน ซงเรยกกนวาความอวน (Obesity) ทงน อนเนองมาจากความไมสมดลระหวางพลงงานทรางกายไดรบจากอาหารและพลงงานทรางกายไดใชไปสำาหรบกจกรรมตางๆ ในชวตประจำาวน ซงสาเหตสำาคญ คอ การรบประทานอาหารทมปรมาณมากเกดความจำาเปนของรางกาย และรบประทานอาหารทมไขมนโดยเฉพาะไขมนผลตไดจากสตว ซงเปนไขมนอมตวทำาใหรางกายมการสะสมไขมนเพมมากขน นอกจากนอาจจะเปนสาเหตจากความผดปกตของขบวนการเผาผลาญเพอสรางพลงงาน พนธกรรม เชอชาต สภาพแวดลอม และขาดการออกกำาลงกาย เปนตน พนธกรรมเปนองคประกอบทมความสมพนธกบความอวนประมาณ 20-30 เปอรเซนต

4

เทานน บคคลทมความอวนเกดขนตงแตวยเดก เมอเขาสวยผใหญจะมโอกาสอวนมากกวาบคคลในวนเดกทมนำาหนกของรางกายปกตประมาณ 3 เทา เพศหญงมโอกาสอวนกวาเพศชาย

ความอวนซงเกดจากการทไขมนมการสะสมในรางกายมากจะมอตราเสยงตอการเกดโรคตาง ๆ ไดแก โรคหวใจโคโรนาร ความดนเลอดสง ไขมนในเลอดสง โดยเฉพาะปรมาณคอเลสเตอรอลในเลอดสงและไลโปโปรตนทมความหนาแนนตำา กอใหเกดโรคตางๆ ไดแก โรคไต โรคขอเลอมและอกเสบ โรคเกาท โรคถงนำาดอกเสบ และโรคเบาหวาน เปนตน โดยพบวา 80 เปอรเซนต ของบคคลทเปนโรคเบาหวานมกจะอวน มความรสกเปนปมดอยของตวเอง สำาหรบ การดอน และแคนเนท ไดกลาววา ชายและหญงทมนำาหนกตวมากกวาปกตและมไขมนมากกวา 35 เปอรเซนต ขนจะมโอกาสเสยงเปนโรคหวใจไคโรนารมากวาชายและหญงทมนำาหนกตวปกต ประมาณ 1.6 และ 1.4 เทา ตามลำาดบ ซงสอดคลองกบการศกษาของลและพาฟ เฟนบาเกอร ทไดทำาการศกษากบศษยเกามหาวทยาลยฮารวารด (Harvard alumni) เปนเวลา 27 ป พบวา ศษยเกาทเปนเพศชาย และมนำาหนกตวมากกวาปกตประมาณ 20 เปอรเซนตขนไปจะมอตราการตายเปน 2.5 เทาของบคคลทนำาหนกตวปกต

จากการศกษาทางพยาธสรรวทยาของความอวน (Pathophysiology of obesity) พบวาการมไขมนมการสะสมในเนอเยอรางกายมากทำาใหเกดความอวนนนจะเกดจากการเพมขนของขนาด และจำานวนของเนอเยอไขมน (Fat cell hypertrophy) ทงน ขนาดของเนอเยอไขมนของเดกจะมขนาดประมาณเศษหนงสวนสของวยผใหญ โดยจะมการเพมขนาดของเนอเยอไขมนอยางรวดเรวในชวงระยะ 6 ป แรกจนกระทงอาย 13 ป และมการสะสมไขมนในเนอเยอทำาใหจำานวนเนอเยอเพมมากขน จะพบในระยะตงแตแรกเกดจนกระทงอายหนงป โดยจะเพมจำานวนอยาง

5

รวดเรวและคอย ๆ เพมเรอย ๆ จนกระทงวยหนมสาว (Puberty) ซงเรยกวา Hypertrophic Obesity และจำานวนเนอเยอไขมนทเพมขนจะมจำานวนคงทเมออายประมาณ 20 ป (Pollock and Wilmore, 1990) ภายหลงจากนเมอเกดความอวนแลวจะมการสะสมไขมนในเนอเยออนเนองมาจากการเพมขนาดของเนอเยอ แตจะไมเพมจำานวนเนอเยอไขมน ซงเรยกวา Hyperplastic Obesity

ไขมนสวนใหญจะกระจายอยในเนอเยอไขมนของรางกาย ถาไขมนมการกระจายอยเนอเยอไขมนมากเทาใดกจะสงผลตออตราเสยงการเกดโรคอวนมากขนเทานน ลกษณะการกระจายของไขมนของคนอวน แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ การกระจายของไขมนบรเวณหนาทอง หนาอก และแขน สวนใหญมกพบในเพศชาย เรยกวา อวนแบบชาย (Central or android-type obesity) และการกระจายไขมนบรเวณขาหนบ สะโพก ทองสวนลางและกน มกพบในเพศหญง เรยกวาอวนแบบหญง (Peripheral of ganoids-type obesity)

ปจจยสำาคญทมผลตอสวนประกอบของรางกายโดยเฉพาะการมปรมาณไขมนในรางกายเพมมากขน หรอการทจะลดปรมาณไขมนในรางกายนนปจจยทมผลตอขนาด นำาหนก และโครงสราง ของสวนประกอบของรางกายททำาใหเปนสาเหตของความอวน ไดแก พฤตกรรมการดำารงชวต (Life style) พนธกรรม (Genetic) และการควบคมความสมดลของพลงงานโดยเฉพาะการควบคมการบรโภคอาหาร (Energy intake) และการนำาเอาพลงงานไปใช (Energy expenditure) ซงถกควบคมโดยฮอรโมนตางๆ ของรางกายททำางานผดปกต สภาวะแวดลอม เชน การออกกำาลงกาย ความเครยดของอารมณกมผลตอสวนประกอบของรางกาย

6

การวดสวนประกอบของรางกายเปนประโยชนในการทเปนตวบงชถงภาวะความเสยงตอสขภาพ ถามปรมาณไขมนในรางกายเพมมากหรอนอยเกนไปและจะเปนตวบงชถงความสมพนธกบภาวะของการเกดโรคได เชน ความดนเลอดสง เบาหวาน โรคหลอดเลอดหวใจ เปนตน

นอกจากนยงสามารถนำามาหาคานำาหนกทเหมาะสมเพอใหคำาแนะนำากบแตละบคคลจะไดทราบการพฒนาและการเปลยนแปลงของรางกาย ตลอดจนนำาไปกำาหนดแนวทางวธการดำาเนนการออกกำาลงกายและจดการทางโภชนาการไดเปนอยางด

ประโยชนของการวดสวนประกอบของรางกาย1. ใชเปนตวบงชถงภาวะความเสยงตอสขภาพอนเนอง

มาจากการมระดบไขมนในรายกายสงหรอตำาเกนไป2. ใชอธบายใหบคคลเขาใจถงภาวะความเสยงตอสขภาพ3. ใชคาการเปลยนแปลงของสวนประกอบของรางกายท

วดไดเปนตวบงชถงความสมพนธกบภาวะเสยงตอการเกดโรคบางชนด เชน โรคหลอดเลอดหวใจตบ โรคเบาหวาน โรคอวน เปนตน

4. ใชคาการเปลยนแปลงของสวนประกอบของรางกาย เปนการตรวจประเมนผลของภาวะโภชนาการและการออกกำาลงกายของแตละบคคล

หลกเกณฑการพจารณาวนจฉยเกยวกบความอวนนน มวธการวดและประเมนสวนประกอบของรางกายไดหลากหลายวธ ดงน

7

วธการการวดและประเมนสวนประกอบของรางกาย(Reference Methods for Assessing Body Composition)

1.การวดทางมนษยมต (Anthropometry)1.1 การวดดชนมวลรางกาย (Body Mass

Index: BMI)ดชนมวลกายเปนดชนทใชประเมนความเหมาะสมของนำา

หนกของรางกายเทยบกบความสงและไมจำาแนกเพศซงคำานวณไดจากนำาหนกของรางกายหนวยวดกบกโลกรม หารดวยความสง หนวยวดเปนเมตร ยกกำาลงสอง (เมตร 2)

สตรดชนมวลรางกาย เทากบ นำาหนกของรางกาย

( กโลกรม ) ความสงเปนเมตรยกกำาลงสอง

BMI =Wt (kg )H2 (m)

BMI หมายถง ดชนมวลของรางกาย (Body Med Index)Wt หมายถง นำาหนกของรางกาย (Body Weight)

หนวยวดเปนกโลกรมH หมายถง ความสงของรางกาย (Standing

height/Stature) หนวยวดเปนเมตร

8

สำาหรบองคการอนามยโลก (World Health Organization : WHO) ไดกำาหนดและจำาแนกเกณฑการพจารณาตดสนสำาหรบการเปนโรคอวนของคนเอเชย ดงน

เกณฑการพจารณา คาดชนมวลกาย (หนวยวดกโลกรม/ตารางเมตร)

BMI : kg/m2

ตำากวาปกต/ผอม (Underweight)

เทากบหรอนอยกวา 18.50 ( 18.50 )

ปกตสมสวน (Normal weight)

18.51 - 22.99

นำาหนกเกน ระดบ 1 (Overweight class I)

23.00 - 24.99

นำาหนกเกน ระดบ 2 (Overweight class II)

25.00 - 29.99

โรคอวน ระดบ 1 (Obesity class I)

30.00 - 34.99

โรคอวน ระดบ 2 (Obesity class II)

35.00 - 39.99

โรคอวนอนตราย (Morbid obesity)

มากกวา 40.00

ทมา : World health Organization, 2000 อางถงใน อญชล ศรจำาเรญ 2553 : 42

เกณฑการพจารณาการเปนโรคอวนของวทยาลยเวชศาสตรการกฬาแหงสหรฐอเมรกา (American College of Sports Medicine) ไดจำาแนกเกณฑการพจารณาตดสนการเปนโรคอวน ดงน

9


BMI : kg/m2

ตำากวาปกต/ผอม (Underweight)

เทากบหรอนอยกวา 18.50 ( 18.50)

ปกตสมสวน (Normal weight)

18.5 - 24.9

มากกวาปกต/นำาหนกเกนปกต (Over weight)

25.0 - 29.9

โรคอวน ระดบ 1 (Obesity class I)

30.0 - 34.9

โรคอวน ระดบ 2 (Obesity class II)

35.0 - 39.9

โรคอวนระดบอนตราย (Morbid obesity)


ทมา : American College of Sports Medicine, 2000 : 64

สำาหรบเกณฑการพจารณาตดสนการเปนโรคอวนของคนไทยนนไดมการกำาหนดแนวทางการตดสนสภาวะรางกายคนไทยทมอาย 18 ป ขนไป โดยใชดชนมวลของรางกายเปนเครองมอในการพจารณาประเมนความเหมาะสมโรคอวนของคนไทยตามเกณฑพจารณา ดงน


BMI : kg/m2

ตำ'ากวาปกต/ผอม (Underweight)

เทากบหรอนอยกวา 18.5 ( 18.5 )

ระดบ 3 (class III) นอยกวา 16.0ระดบ 2 (class II) 16.0 - 16.9

10

ระดบ 1 (class I) 17.0 - 18.4ปกตสมสวน (Normal weight)

18.5 - 22.9

มากกวาปกต/นำาหนกเกนปกต (Over weight)

23.0 - 24.9

อวน (Obesity)ระดบ 1 a (class I a) 25.0 - 29.9ระดบ 1 b (class I b) 30.0 - 34.9ระดบ 2 (class II) 35.0 - 39.9ระดบ 3 (class III) เทากบหรอมากกวา 40.0 (

40.0)ทมา : วรรณ นธยานนท 2554 : 2

นอกจากน การวนจฉยพจาณาวาบคคลใดอยในภาวะทมปรมาณไขมนของรางกายมากกวาปกตจนเสยงเกดเปนภาวะโรคอวน (Obesity) และอวนลงพง (Abdominal Obesity) สามารถทจะใชวธการวดเสนรอบวงของเอว (Waist circumference) เปนดชนการเปนโรคอวนลงพงไดเปนอยางดอกวธหนง

อวนลงพง หมายถง ภาวะทมปรมาณไขมนสะสมในชองทอง (Intra-abdominal adiposity) หรออวยวะในชองทอง (Visceral fat) มากเกนไป อาจทำาใหหนาทองยนออกมามากทำาใหขนาดของรอบเอวเพมขน จนเกดการอวนลงพง ซงมความสมพนธตอการเสยงตอการเปนโรคหลอดเลอดหวใจ (Coronary heart disease) โรคเบาหวาน (Diabetes) และความดนเลอดสง (Hypertension) ถาอวนและอวนลงพงมากเทาใด โอกาสเพมความเสยงตอโรคเหลานกเพมมากขนตามลำาดบ

1.2 การวดเสนรอบวงของเอว (Waist Circumference)

11

การวดเสนรอบวงของเอวควรวดในชวงเวลาเชา ภายหลงการปฏบตภารกจประจำาวนทเปนสวนตวแลว เชน การอาบนำา การขบถาย เปนตน และทำาการวดเสนรอบเอวกอนรบประทานอาหารเชานนดวย ตำาแหนงทวดรอบเอวมวธการวดดงน

1.2.1 การวดเสนรอบวงของเอวเพ'อการวนจฉยการอวนลงพง

1. ผถกวดอยในทายนตรง เทาทงสองขางหางกนประมาณหนงชวงไหล หรอประมาณ 10 เซนตเมตร

2. หาตำาแหนงขอบขนสดของกระดกเชงกรานและขอบลางของชายโครง อยางไรกตามถาจะวดไดงายและสะดวกใหทาบสายวดพนรอบเอว เหนอสะดอขนมาประมาณหนงเซนตเมตร โดยใหสายวดอยในแนวขนานกบพน

3. วดในชวงจงหวดการหายใจออกปกตแลวไมกลนลมหายใจและใหสายวดแนบกบลำาตวพอดไมรดแนนเกนไป

ตาราง แสดงเกณฑรอบเอวจำาแนกตามชนชาตสำาหรบวนจฉยอวนลงพง (หนวยวดเปนเซนตเมตร)

เชอชาต รอบเอว (เซนตเมตร)

ชาย หญงอเมรกา >

102 > 88

แคนาดา > 102

> 88

ยโรป > 102

> 88

ตะวนออกกลาง, เมดเตอเรเนยน, Sub-Saharan African

> 94 > 80

12

Ethic Central & South American, เอเชย

> 90 > 80

ญปน > 85 > 80จน > 85 > 80ไทย > 90 > 80

ทมา : วรรณ นธยานนท, (2554 : 3)

สำาหรบเกณฑมาตรฐานรอบเอวของคนไทยนน ปกตผชายจะตองนอยกวา 90 เซนตเมตร และผหญงจะตองนอยกวา 80 เซนตเมตร จงจะถอไดวาไมอวนและอวนลงพง อยางไรกตามขนาดรอบเอวมความสมพนธกบความเสยงตอการเกดโรคไดมากกวาการใชดชนมวลกายเพยงอยางเดยวเปนตวบงชการเกดโรคดงทไดกลาวมาแลว

1.2.2 การหาอตราสวนระหวางเสนรอบวงของเอวกบสะโพก(Waist - To - Hip Circumference Ratio = W H R)

W H R = Waist (W) Hip (H)

W หมายถง เสนรอบวงของเอวโดยวดผานบรเวณทเลกทสดเหนอสะดอ หนวยวดเปนนวหรอเซนตเมตร

H หมายถง เสนรอบวงของสะโพก โดยวดผานบรเวณสะโพกและกนทใหญทสดหนวยวดเปนนวหรอเซนตเมตร

13

ตาราง แสดงอตราสวนระหวางเสนรอบวงของเอวกบสะโพกกบระดบอตราเส'ยงตอความสมพนธกบการเกดโรคเรอรงตาง ๆ ของเพศชาย

อาย (ป) ระดบอตราเส'ยง (เพศชาย)ตำ'า ปานกลาง สง สงมาก

20 - 29 ป

นอยกวา 0.83

0.83 - 0.88

0.89 - 0.94


30 - 39 ป


0.84 - 0.91

0.92 - 0.96


40 - 49 ป


0.88 - 0.95

0.96 - 1.00


50 - 59 ป


0.90 - 0.96

0.97 - 1.02


60 - 69 ป


0.91 - 0.98

0.99 - 1.03


ท ม า : American College of Sports Medicine. ACSM’s Resource Manual for Guidelines for Exercise Testing and Prescription 1998 : 381

ตาราง แสดงอตราสวนระหวางเสนรอบวงของเอวกบสะโพกกบระดบอตราเส'ยงตอความสมพนธกบการเกดโรคเรอรงตาง ๆ ของเพศหญง

อาย (ป) ระดบอตราเส'ยง (เพศหญง)

14

ตำ'า ปานกลาง สง สงมาก20 - 29

ปนอยกวา 0.71

0.71 - 0.77

0.78 - 0.82


30 - 39 ป


0.72 - 0.78

0.79 - 0.84


40 - 49 ป


0.73 - 0.79

0.80 – 0.87


50 - 59 ป


0.74 - 0.81

0.82 – 0.88


60 - 69 ป


0.76 - 0.83

0.84 – 0.90


ท ม า : American College of Sports Medicine. ACSM’s Resource Manual for Guidelines for Exercise Testing and Prescription 1998 : 381

1.2.3 การหาสวนประกอบของรางกาย โดยวธการวดเสนรอบวงของรางกาย (Body Circumfourecs)

ตำาแหนงการวดและลกษณะการวดเสนรอบวงของรางกาย (Circumference Measurements) คาลลาเวย และคณะ (Callaway et al., 1998) ไดอางใน Anthropometric Standardization Reference Manual เกยวกบตำาแหนงของการวดเสนรอบวงของรางกายแตละตำาแหนง ดงน

15

ตาราง แสดงตำาแหนงการวดและลกษณะการวดเสนรอบวงของรางกาย

(Circumference Measurements)

ตำาแหนงการวด ลกษณะการวด1. บรเวณหนาอก (Chest)

วดรอบอกระดบกระดกหนาอกชนท 4 และวดภายหลงหายใจออกปกต

2. บรเวณทอง (Abdominal)

วดรอบลำาตวผานบรเวณสะดอ หรอบรเวณสวนทใหญทสดของทอง

3. บรเวณสะโพก (Hip) วดสวนทกวางทสดของสะโพก และผานบรเวณกนสวนทใหญทสด

4. บรเวณหนาขา (Thigh)

วดบรเวณกงกลางระหวางสวนบนสดของกระดสะบากบสะโพก

5. บรเวณนอง (Calf) วดบรเวณนองสวนทกวางทสด และอยในทายนตรง เทาทงสองหางกน 20 เซนตเมตร นำาหนกตวตกลงบรเวณเทาทงสองเทา ๆ กน

6. บรเวณขอเทา (Ankle)

วดบรเวณสวนทแคบทสดของนองเหนอตาตม

7. บรเวณแขน (Arm) วดแขนทอนบน กงกลางระหวาง olecranon process of the Ulna และ Bcromial process of the Scapula

8. บรเวณแขนดานหนา (Forarm)

วดสวนทกวางทสดของแขนทอนลาง ทงน ขอศอกจะเหยยด ฝามอแขนเหยยดไปทางดานหนา

16

9. บรเวณขอมอ (Wrist)

วดบรเวณโดยรอบขอมอ ผานปมกระดก Radius และ Ulna

ทมา : Heyward, Vivian H.; 2010 : 369

ตาราง แสดงสตรการทำานายของความหนาแนนของรางกาย และเปอรเซนตไขมนของรางกาย

โดยวธการวดเสนรอบวงของรางกาย

สตรการคำานวณ

สตรท 1 สำาหรบผหญง อาย 15-71 ปDb = 1.168297 - 0.002824 (X1) + 0.0000122098 (X1)2 - 0.000733128 (X2) + 0.000510477 (Ht) - 0.00021616 (Age)ทมา : Tran and Weltman, 1989สตรท 2 สำาหรบผหญง อาย 20-60 ป %BF = 0.11077 (X1) - 0.17666 (Ht) + 0.14354 (BM) + 51.033 ทมา : Weltman et al, 1988สตรท 3 สำาหรบผชาย อาย 15-78 ป%BF = - 47.371817 + 0.57914807 (X1) + 0.25189114 (X2) + 0.21366088 (X3) - 0.35595404 (BM)

17

ทมา : Tran and Weltman, 1988สตรท 4 สำาหรบผชาย อาย 24-68 ป %BF = 0.31457 (X1) + 0.10969 (BM) + 10.834 ทมา : Weltman et al, 1987

ทมา : Heyward, Vivian H. Advanced Fitness Assessment and Exercise Prescription, 2010:219

Db หมายถง ความหนาแนนของรางกาย (Body density) หนวยวดเปน กรม/มลลเมตร

BM หมายถง มวลของรางกาย (Body mass) หนวยวดเปน กโลกรม

%BF หมายถง เปอรเซนตไขมนของรางกาย (Percent body fat)

Ht หมายถง ความสง (height) หนวยวดเปน เซนตเมตรAge หมายถง อาย (Age) หนวยวดเปน ปX1 หมายถง ขนาดเสนรอบวงของทอง (Abdominal

Circumference : AC) หนวยวดเปน เซนตเมตร

X2 หมายถง ขนาดเสนรอบวงของสะโพก (Hip Circumference : HC)

หนวยวดเปน เซนตเมตรX3 หมายถง ขนาดเสนรอบวงของเชงกราน (Iliac crests

Circumference : IC) หนวยวดเปน เซนตเมตร

1.2.4 การวดเสนผาศนยกลางของรางกาย (Diameter Measurements)

ในการวดเสนผาศนยกลางของรางกาย สงสำาคญประการหนงคอ ตำาแหนงทวดจะตองมการกำาหนดใหชดเจนและ

18

แนนอน และจะทำาการวดตำาแหนงนน ๆ ซำาประมาณ 3 ครง โดยมหนวยวดเปนเซนตเมตร โดยทวไปแลวตำาแหนงการวดทนยมใชวดเสนผาศนยกลางของรางกายทกำาหนดมอย 6 ตำาแหนง ดงท วลมอร และคณะ (Wilmore et al., 1998) ไดอางถงใน Anthropometric Standardization Reference Manual ดงน

ตำาแหนงการวด ลกษณะการวด1. ความกวางของหว

ไหล (Shoulder width)

วดระยะระหวาง acromial process ของกระดกและสะบกหลง โดยแขนทงสองขางหอยลงขางลำาตว และผเขารบการทดสอบอยในทายน วดทางดานหลงของผเขารบการทดสอบ

2. ความกวางของขอศอก (Elbow width)

แขนอยในทางอพบ ทำามม 90 องศา และแขนทอนลางขนานกบพน โดยวดความกวางของขอศอกบรเวณ epicondyles ของกระดกแขนทอนลาง

3. ความกวางของขอมอ (Wrist width)

ขอศอกอยในทางอพบ ทำามม 90 องศา แขนทอนลางขนานกบพน มอทงสองขางอยในทาควำามอ วดความกวางของขอมล บรเวณปมกระดก radius กบ Ulna

4. ความกวางของสะโพก (Hip width)

วดระยะระหวาง iliac crest ทงสองขางและอยในทายนตรง โดยเทาทงสองขางหางกนประมาณ 5 เซนตเมตร และวดจากดานหลงของผเขารบการทดสอบ

5. ความกวางของเขา (Knee width)

วดระยะระหวางปมกระดกหนาแขง (Lateral and medial epicondyles of the Tibia) โดยผเขารบการทดสอบ

19

อยในทานงเขางอพบทำามม 90 องศา6. ความกวางของขอ

เทา (Ankle width)

วดระหวางปมกระดก malleoli ของกระดกหนาแขง และกระดกนอง โดยวดทางดานหลงของผเขารบการทดสอบ

ทมา : Heyward, Vivian H.; 2010 : 3701.3 การวดความหนาของไขมนใตผวหนง

(Skinfold Thickness Measurements)การวดความหนาของไขมนใตผวหนงโดยใชเครองมอวด

ความหนาของไขมนทเรยกวา Skinfold Calipers โดยทำาการวดความหนาของไขมนใตผวหนงตามตำาแหนงการวด ลกษณะการวด และจำานวนครงการวดในแตละตำาแหนง ดงน

ตาราง แสดงตำาแหนงและลกษณะการวดความหนาของไขมนใตผวหนง

ตำาแหนงของการวด ลกษณะของการวด1. บรเวณหนาทอง (Abdominal)

วดแนวตงดานขวามอ หางจากสะดอ 2 ซ.ม.

2. บรเวณดานหลงแขนทอนบน (Triceps)

วดแนวตงระหวางกงกลางของขอศอกกบหวไหลแขนปลอยสบาย ๆ ขางลำาตว

3. บรเวณดานหนาแขนทอนบน (Biceps)

วดแนวตงเหนอบรเวณสวนทกวางทสดของกลามเนอแขนทองบน 1 ซ.ม.

4. บรเวณหนาอก (Chest/Pectoral)

วดแนวเฉยงกงกลางระหวาง Anterior Axillary Line กบหวนม (ชาย) ถาเปนหญงจะเปนหนงในสามจาก Anterior

20

Axillary กบหวนม5. บรเวณนอง (Medial Calf)

วดแนวตง สวนรอบวงทใหญทสดของนองดานใน

6. บรเวณใตรกแร (Mid axillary)

วดแนวตง ใตรกแร ระดบลนป

7. บรเวณสะบกหลง (Subscapular)

วดแนวเฉยงประมาณ 45 องศา ตำากวามมลางของสะบดหลกประมาณ 1-2 ซ.ม. (ตามแนวกระดกสนหลง)

8. บรเวณเหนอกระดกสะโพก (Suprailiac)

วดแนวเฉยง เหนอกระดกสะโพกดานบนของ iliac crest

9. บรเวณหนาขาทอนบนดานหนา (Thigh)

วดแนวตงระหวางกงกลางของจดสงสดของกระดกสะบากบสะโพก

ทมา : American College of Sports Medicine., 2000.

หลกการและวธการวดความหนาของไขมนใตผวหนง1. การวดทกตำาแหนงใหทำาการวดขางทถนด และใหผรบ

การทดสอบอยในทายนตรง2. ผทดสอบใชนวหวแมมอกบนวชจบมนใตผวหนงตรง

บรเวณตำาแหนงททำาการวดแลวใชเครองวดความหนาไขมนใตผวหนงทถออยในมออกขางหนง หนบลงไปทเนอเยอทมออกขางหนงจบไว หางจากนวมอทจบไขมนใตผวหนงนนประมาณ 1 เซนตเมตร ในระดบเดยวกบตำาแหนงททำาเครองหมายในการวดไวรอบประมาณ 1-2 วนาท จนกระทงเขมสเกลนงแลวจงทำาการอานคาจากสเกล

21

3. ทำาการวดซำา ทกตำาแหนง ถาคาทวดซำาในแตละครงคลาดเคลอนมากกวา 1-2 มลลเมตร ทำาการวดในแตละตำาแหนงจำานวน 3 ครง แลวหาคาเฉลยจากการวดทถกตองทง 3 ครง บนทกคาทวดได หนวยวดเปนมลลเมตร

1.3.1 การหาเปอรเซนตไขมนของรางกาย (Percent of Body Fat)

ทำาได 2 วธ ดงน

วธท' 1 การหาเปอรเซนตไขมนของรางกายโดยใชหลกการตามวธของ Durnin and Womersley

เคร'องมอ Lange skinfold caliper1. วดความหนาของไขมนใตผวหนงดาน

ขวาของผเขารบการทดสอบทกคน เพราะคนทวไปถนดมอขวา และสะดวกในการปฏบต (กรณคนทถนดมอซายใหวดความหนาของไขมนใตผวหนงดานซาย)

2. การวดจะตองวดไขมนใตผวหนง 4 ตำาแหนง คอ ดานหนาแขนทอนบน (Biceps), ดานหลงแขนทอนบน (Triceps), สะบกหลง (Subscapular) และบรเวณเหนอกระดกสะโพก (Suprailiac) (ทงเพศหญงและชาย)

3. ขณะทำาการวดจะตองใหมอขางทถกวดของผเขารบการทดสอบอยในสภาวะพก

4. ในการวดความหนาไขมนใตผวหนง 4 ตำาแหนง มอของผวดจะถอเครองมอ Skinfold caliper และใชอกมอหนงในการจบไขมนใตผวหนง โดยไมใหเนอเยอของกลามเนอตดมาดวย โดยทวไประหวางนวหวแมมอ และนวชจะหางกน ประมาณ 1 นว ถาผเขารบการทดสอบไมอวนมากนก

22

5. ข ณ ะ ว ด ป ล า ย ข อ ง เ ค ร อ ง ม อ Skinfold caliper จะอยหางจากปลายนวมอขางทจบ ไขมนใตผวหนงประมาณ 1 เซนตเมตร และอานหลงจากปลอยใหเคร องมอกดบนผวหนงประมาณ 2 วนาท

การบนทก บนทกคาความหนาของไขมนทง 4 ตำาแหน ง (หน วยวดเป นมลล เมตร ) น ำามารวมก นแล วหาค าเปอรเซนตไขมนของรางกายจากตาราง ซงจำาแนกตามเพศและอาย

ตาราง แสดงคาเปอรเซนตไขมนของรางกายจากการวดท ง 4 แหง (เพศชาย)

23

ผลรวมความหนาของไขมน

4 ตำาแหนง

เปอรเซนตไขมน (อาย/ป)16-19

20-29

30-39

40-49 50+

15 5.0 4.6 9.1 8.5 8.416 5.7 5.4 9.7 9.3 9.317 6.4 6.1 10.4 10.1 10.218 7.1 6.7 10.9 10.8 11.019 7.7 7.4 11.5 11.5 11.820 8.3 8.0 12.0 12.2 12.621 8.9 8.5 12.5 12.9 13.322 9.4 9.1 13.0 13.5 14.023 9.9 9.6 13.4 14.1 14.624 10.4 10.1 13.9 14.6 15.225 10.9 10.6 14.3 15.2 15.826 11.4 11.0 14.7 15.7 16.427 11.8 11.5 15.1 16.2 17.028 12.3 11.9 15.5 16.7 17.529 12.7 12.3 15.8 17.1 18.130 13.1 12.7 16.2 17.6 18.631 13.5 13.1 16.5 18.0 19.132 13.8 13.5 16.8 18.5 19.533 14.2 13.9 17.2 18.9 20.034 14.6 14.2 17.5 19.3 20.435 14.9 14.6 17.8 19.7 20.936 15.2 14.9 18.1 20.1 21.337 15.6 15.2 18.4 20.4 21.738 15.9 15.6 18.6 20.8 22.139 16.2 15.9 18.9 21.1 22.540 16.5 16.2 19.2 21.5 22.941 16.8 16.5 19.4 21.8 23.342 17.1 16.8 19.7 22.2 23.743 17.4 17.0 19.9 22.5 24.044 17.7 17.3 20.2 22.8 24.4

24




20-29

30-39

40-49 50+

45 17.9 17.6 20.4 23.1 24.746 18.2 17.9 20.6 23.4 25.147 18.5 18.1 20.9 23.7 25.448 18.7 18.4 21.1 24.0 25.749 19.0 18.6 21.3 24.3 26.050 19.2 18.9 21.5 24.6 26.451 19.5 19.1 21.7 24.8 26.752 19.7 19.4 21.9 25.1 27.053 19.9 19.6 22.1 25.4 27.354 20.1 19.8 22.3 25.6 27.555 20.4 20.0 22.5 25.9 27.856 20.6 20.3 22.7 26.1 28.157 20.8 20.5 22.9 26.4 28.458 21.0 20.7 23.1 26.6 28.759 21.2 20.9 23.3 26.9 28.960 21.4 21.1 23.5 27.1 29.261 21.6 21.3 23.6 27.3 29.562 21.8 21.5 23.8 27.6 29.763 22.0 21.7 24.0 26.8 30.064 22.2 21.9 24.2 28.0 30.265 22.4 22.1 24.3 28.2 30.566 22.6 22.3 24.3 28.4 30.767 22.8 22.5 24.7 28.6 30.968 23.0 22.7 24.8 28.9 31.269 23.2 22.8 25.0 29.1 31.470 23.3 23.0 25.1 29.3 31.671 23.5 23.2 25.3 29.5 31.972 23.7 23.4 25.4 29.7 32.173 23.9 23.5 25.6 29.9 32.374 24.0 23.7 25.7 30.0 32.575 24.2 23.9 25.9 30.2 32.776 24.4 24.0 26.0 30.4 32.977 24.5 24.2 26.2 30.6 33.1

25




20-29

30-39

40-49 50+

78 24.7 24.4 26.3 30.8 33.379 24.8 24.5 26.4 31.0 33.680 25.0 24.7 26.6 31.2 33.881 25.2 24.8 26.7 31.3 34.082 25.3 25.0 26.8 31.5 34.183 25.5 25.1 27.0 31.7 34.384 25.6 25.3 27.1 31.8 34.585 25.8 25.4 27.2 32.0 34.786 25.9 25.6 27.4 32.2 34.987 26.0 25.7 27.5 32.3 35.188 26.2 25.9 27.6 32.5 35.389 26.3 26.0 27.7 32.7 35.590 26.5 26.1 27.9 32.8 35.691 26.6 26.3 28.0 33.0 35.892 26.7 26.4 28.1 33.1 36.093 26.9 26.6 28.2 33.3 36.294 27.0 26.7 28.3 33.5 36.395 27.2 26.8 28.4 33.6 36.596 27.3 27.0 28.6 33.8 36.797 27.4 27.1 28.7 33.9 36.998 27.5 27.2 28.8 34.1 37.099 27.7 27.3 28.9 34.2 37.2

100 27.8 27.5 29.0 34.3 37.3101 27.9 27.6 29.1 34.5 37.5102 28.0 27.7 29.2 34.6 37.7103 28.2 27.9 29.3 34.8 37.8104 28.3 28.0 29.4 34.9 38.0105 28.4 28.1 29.5 35.0 38.1106 28.5 28.2 29.6 35.2 38.3107 28.7 28.3 29.7 35.3 38.4108 28.8 28.5 29.8 35.5 38.6109 28.9 28.6 29.9 35.6 38.8110 29.0 28.7 30.0 35.7 38.9

26




20-29

30-39

40-49 50+

111 29.1 28.8 30.1 35.9 39.0112 29.2 28.9 30.2 36.0 39.2113 29.3 29.0 30.3 36.1 39.3114 29.5 29.1 30.4 36.2 39.5115 29.6 29.2 30.5 36.4 39.6116 29.7 29.4 30.6 36.5 39.8117 29.8 29.5 30.7 36.6 39.9118 29.9 29.6 30.8 36.7 40.1119 30.0 29.7 30.9 36.9 40.2120 30.1 29.8 31.0 37.0 40.3

ทมา : ฝายวทยาศาสตรการกฬา การกฬาแหงประทศไทย, 2542: 46-48

ตาราง แสดงคาเปอรเซนตไขมนของรางกายจากการวดทง 4 แหง (เพศหญง)




20-29

30-39

40-49 50+

15 10.4 10.2 13.5 16.4 17.816 11.2 11.1 14.3 17.2 18.617 12.0 11.9 15.0 17.9 19.418 12.7 12.7 15.7 18.5 20.119 13.4 13.4 16.3 19.2 20.8

27




20-29

30-39

40-49 50+

20 14.1 14.1 16.9 19.8 21.421 14.7 14.7 17.5 20.4 22.122 15.3 15.4 18.1 20.9 22.623 15.8 16.0 18.6 21.4 23.224 16.4 16.6 19.2 22.0 23.725 16.9 17.1 19.7 22.4 24.326 17.4 17.7 20.1 22.9 24.827 17.9 18.2 20.6 23.4 25.228 18.4 18.7 21.1 23.8 25.729 18.9 19.2 21.5 24.2 26.230 19.3 19.6 21.9 24.6 26.631 19.7 20.1 22.3 25.0 27.032 20.2 20.5 22.7 25.4 27.433 20.6 21.0 23.1 25.8 27.834 21.0 21.4 23.5 26.2 28.235 21.3 21.8 23.8 26.5 28.636 21.7 22.2 24.2 26.9 28.937 22.1 22.6 24.5 27.2 29.338 22.4 22.9 24.8 27.5 29.639 22.8 23.3 25.2 27.8 30.040 23.1 23.7 25.5 28.1 30.341 23.4 24.0 25.8 28.4 30.642 23.8 24.4 26.1 28.7 31.043 24.1 24.7 26.4 29.0 31.344 24.4 25.0 26.7 29.3 31.645 24.7 25.3 27.0 29.6 31.946 25.0 25.7 27.2 29.9 32.147 25.3 26.0 27.5 30.1 32.448 25.5 26.3 27.8 30.4 32.749 25.8 26.6 28.0 30.6 33.050 26.1 26.8 28.3 30.9 33.251 26.4 27.1 28.5 31.1 33.5

28




20-29

30-39

40-49 50+

52 26.6 27.4 28.8 31.4 33.853 26.9 27.7 29.0 31.6 34.054 27.1 27.9 29.3 31.9 34.355 27.4 28.2 29.5 32.1 34.556 27.6 28.5 29.7 32.3 34.857 27.9 28.7 30.0 32.5 35.058 28.1 29.0 30.2 32.7 35.259 28.3 29.2 30.4 33.0 35.460 28.6 29.5 30.6 33.2 35.761 28.8 29.7 30.8 33.4 35.962 29.0 29.9 31.0 33.6 36.163 29.2 30.2 31.2 33.8 36.364 29.4 30.4 31.4 34.0 36.565 29.7 30.6 31.6 34.2 36.766 29.9 30.8 31.8 34.4 36.967 30.1 31.1 32.0 34.6 37.168 30.3 31.3 32.2 34.7 37.369 30.5 31.5 32.4 34.9 37.570 30.7 31.7 32.6 35.1 37.771 30.9 31.9 32.8 35.3 37.972 31.1 32.1 33.0 35.5 38.173 31.3 32.3 33.1 35.6 38.374 31.4 32.5 33.3 35.8 38.575 31.6 32.7 33.5 36.0 38.776 31.8 32.9 33.7 36.2 38.877 32.0 33.1 33.8 36.3 39.078 32.2 33.3 34.0 36.5 39.279 32.3 33.5 34.2 36.6 39.480 32.5 33.7 34.3 36.8 39.581 32.7 33.8 34.5 37.0 39.782 32.9 34.0 34.7 37.1 39.983 33.0 34.2 34.8 37.3 40.084 33.2 34.4 35.0 37.4 40.2

29




20-29

30-39

40-49 50+

85 33.4 34.6 35.1 37.6 40.486 33.5 34.7 35.3 37.7 40.587 33.7 34.9 35.4 37.9 40.788 33.8 35.1 35.6 38.0 40.889 34.0 35.2 35.7 38.2 41.090 34.2 35.4 35.9 38.3 41.191 34.3 35.6 36.0 38.5 41.392 34.5 35.7 36.2 38.6 41.493 34.6 35.9 36.3 38.7 41.694 34.8 36.0 36.4 38.9 41.795 34.9 36.2 36.6 39.0 41.996 35.1 36.4 39.7 39.1 42.097 35.2 36.5 36.9 39.3 42.298 35.3 36.7 37.0 39.4 42.399 35.5 36.8 37.1 39.5 42.4100 35.6 37.0 37.3 39.7 42.6101 35.8 37.1 37.4 39.8 42.7102 35.9 37.3 37.5 39.9 42.9103 36.0 37.4 37.6 40.0 43.0104 36.2 37.6 37.8 40.2 43.1105 36.3 37.7 37.9 40.3 43.3106 36.4 37.8 38.0 40.4 43.4107 36.6 38.0 38.1 40.5 43.5108 36.7 38.1 38.3 40.7 43.6109 36.8 38.3 38.4 40.8 43.8110 37.0 38.4 38.5 40.9 43.9111 37.1 38.5 38.6 41.0 44.0112 37.2 38.7 38.7 41.1 44.1113 37.3 38.8 38.9 41.2 44.3114 37.5 38.9 39.0 41.4 44.4115 37.6 39.1 39.1 41.5 44.5116 37.7 39.2 39.2 41.6 44.6

30




20-29

30-39

40-49 50+

117 37.8 39.3 39.3 41.7 44.8118 38.0 39.4 39.4 41.8 44.9119 38.1 39.6 39.6 41.9 45.0120 38.2 39.7 39.7 42.0 45.1

ทมา : ฝายวทยาศาสตรการกฬา การกฬาแหงประทศไทย, 2542: 49-51

ตาราง แสดงเกณฑจ ำาแนกปรมาณไขมนในรางกายของประชาชนไทย (เปอรเซนตไขมนของรางกาย สำาหรบเพศชาย)

เกณฑพจารณาอาย (ป)

ดมาก ด ปานกลาง

ตำ'า ตำ'ามาก

17 - 19

20 - 29

30 - 39

40 - 49

50 - 59

5.7 - 8.1

7.3 - 9.5

13.7- 15.8

17.0- 19.4

19.1- 21.6

8.2 - 10.69.6 - 11.915.9-

18.019.5-

21.921.7-

24.2

10.7- 15.7

12.0- 16.8

18.1- 22.5

22.0- 27.0

24.3- 29.5

15.8- 18.2

16.9- 19.2

22.6- 24.7

27.1- 29.5

29.6- 32.1

18.3 ขนไป19.3 ขนไป24.8 ขนไป29.6 ขนไป32.2

31

60 - 72

15.7 - 18.8

18.9- 22.0

22.1 - 28.5

28.6 - 31.7

ขนไป31.8 ขนไป

ท'มา : การกฬาแหงประเทศไทย, 2543 : 28-39

ตาราง แสดงเกณฑจ ำาแนกปรมาณไขมนในรางกายของประชาชนไทย

(เปอรเซนตไขมนของรางกาย สำาหรบเพศหญง)เกณฑพจารณา

อาย (ป)

ดมาก ด ปานกลาง

ตำ'า ตำ'ามาก

17- 19

20 - 29

30- 39

40- 49

50- 59

60- 72

20.3- 22.3

20.4- 22.6

24.4- 26.5

29.8- 31.6

32.6- 34.5

27.5 - 30.3

22.4- 24.4

22.7- 24.9

26.6- 28.7

31.7- 33.5

34.6- 36.5

30.4 - 33.2

24.5- 28.7

25.0- 29.6

28.8- 33.2

33.6 - 37.436.6-

40.633.3 - 39.1

28.8- 30.8

29.7 - 31.533.3-

35.437.5-

39.340.7-

42.639.2 - 42.0

30.9 ขนไป

31.6ขนไป

35.5ขนไป

39.4 ขนไป

42.7ขนไป

42.1 ขนไป

ท'มา : การกฬาแหงประเทศไทย, 2543 : 28-39

32

วธท' 2 การหาเปอรเซนตไขมนของรางกายจากการคำานวณหาความหนาแนนของรางกาย (Body density)

หญง : ตำาแหนงการวดไขมนใตผวหนง 3 ตำาแหนง คอ ดานหลงแขนทอนบน

(Triceps) บร เ วณ เห น อ กร ะด กส ะ โพ ก (Suprailiac) และหนาขา (Thigh)

ความหนาแนนของรางกาย = 1.0994921 - 0.0009929 (ผลรวมของการวด 3 ตำาแหนง)

+ 0.0000023 (ผลรวมของการวด 3 ตำาแหนง ยกกำาลงสอง) - 0.0001392 ( อาย : ป)

หญง : ตำาแหนงการวดไขมนใตผวหนง 3 ตำาแหนง คอ ดานหลงแขนทอนบน

(Triceps) บรเวณเหน อกระดกสะโพก (Suprailiac) และทอง (Abdomen)


+ 0.0000025 (ผลรวมของการวด 3 ตำาแหนง ยกกำาลงสอง)

- 0.0000979 (อาย : ป)ชาย : ตำาแหนงการวดไขมนใตผวหนง 3 ตำาแหนง คอ

ดานหนาอก (Chest)

33

ทอง (Abdomen) และ หนาขา (Thigh) หนวยวดเปนมลลเมตร



- 0.0002575 (อาย : ป)ชาย : ตำาแหนงการวดไขมนใตผวหนง 3 ตำาแหนง คอ

ดานหนาอก (Chest) ดานหลง แ ข น ท อ น บ น (Triceps) แ ล ะ ส ะ บ ก ห ล ง

(Subscapular) หนวยวดเปน มลลเมตร



- 0.000244 (อาย : ป)ทมา : American College of Sport Medicine, 2000: 66เม'อคำานวณหาความหนาแนนของรางกายจากสตรดงกลาวแลว ใหนำาคาความหนาแนนของรางกายท'คำานวณไดมาทำาการคำานวณหาเปอรเซนตไขมนของรางกายตอไป ตามสตร

Brozek และคณะ

เปอรเซนตไขมนของรางกาย = [ 4 .570Db4 .142] x100

34

Siri

เปอรเซนตไขมนของรางกาย = [ 4 .950Db4 .500] x 100

ทมา : Pollock and Wilmore, 1990: 324

เปอรเซนตไขมนของรางกาย = 457Db

−414 .2


−450

ทมา : American College of Sport Medicine, 2000: 62

1.4 การวดรอบคอ (Neck Circumference)เปนวธการทางออมในการวดการสะสมไขมนทลำาตวและ

ปรมาณภาวะนำาหนกเกนคาทไดจากวธการวดนมความสมพนธสงกบคาทวดจากดชนมวลกาย การวดอตราสวนของรอบเอวตอรอบสะโพก การวดรอบคอในเพศชายและหญง

คาทวดได 37-39.4 เซนตเมตรเพศชาย แสดงวานำาหนกเกน

35

34-36.4 เซนตเมตรเพศหญง แสดงวานำาหนกเกน

เทากบหรอมากกวา 39.5 เซนตเมตรเพศชาย แสดงวาอวน

เทากบหรอมากกวา 36.5 เซนตเมตรเพศหญง แสดงวาอวน

1.5 การวเคราะหความตานแทนกระแสไฟฟาในรางกาย (Bioelectrical impedance analysis methods : BIA)

เปนวธการวดทรวดเรว ราคาไมแพงมากสำาหรบการหาคาสวนประกอบของรางกาย โดยใชหลกการของกระแสไฟฟาความถตำา ผานเขาไปในรางกายแลววดคา Impedance (Z) ซงเทากบคาความตานทานการไหลของกระแสไฟฟาในรางกาย สามารถประเมนปรมาณนำาหนกทงหมดในรางกาย (Total body water) จากคา Impedance ทวดไดเพราะอเลคโตรไลท (Electrolytes) ในนำาทวรางกายเปนตวเหนยวนำากระแสไฟฟาทด ถามปรมาณนำาในรางกายมาก กระแสไฟฟาจะไหลทวรางกายไดงายและมความตานทานกระแสนไฟฟานอย ถามไขมนในรางกายมากจะมความตานทานกระแสไฟฟามาก เพราะเนอเยอไขมน (Adipose tissue) เปนตวเหนยวนำาทไมด เนองจากมสวนประกอบทเปนนำานอย ซงเปนสวนประกอบของรางกายทเปนสวนทปราศจากไขมน (Fat Free Mass : FFM) จะมนำาหนกเปนองคประกอบมาก (ประมาณ 73%) ดงนน จงสามารถประเมนคาสวนของรางกายทปราศจากไขมน และปรมาณนำาทงหมดในรางกายมาก กระแสไฟฟาจะไหลเวยนในรางกายไดดกวาผทมคาสวนของรางกายทปราศจากไขมนนอย

36

1.6 การวดดวยคล'นใกลคล'นแสงอนฟราเรด (Near-infrared interactance method : NIR)

เปนวธการวดสวนประกอบรางกาย (ไขมนและนำา) ทางออม และนำามาใชในการหาคาประมาณเปอรเซนตไขมนในรางกาย ดวยหลกการของการรบและสะทอนแสง (Light absorption and reflection) ของเนอเยอรางกายสวนทเปนไขมนและนำา หวเครองเปนแบบ Fiber optic หรอ Light wand จะปลอยลำาแสงพลงงานตำา ในชวงความยาวคลนใกลคลนแสงอนฟราเรด 2 ชวงความยาวคลนเขาไปทบรเวณกงกลางกลามเนอตนแขนดานหนา (Biceps brachii) ของแขนขางทถนด แลววดคา Optical Density (OD) 2 คาทปรากฏทหนาจอเครอง ซงจะบงบอกถงจำานวนไขมนและนำาในรางกายเปนการวดทสะดวกและรวดเรว ไมเกดอาการเจบตอผรบการตรวจ เครองทใชในปจจบนมเครองหมายทางการคา คอ ยหอ Futrex เปนตน

1.7 การช'งนำาหนกใตนำา (Underwater weighing)

การหาเปอรเซนตไขมนของรางกาย สำาหรบการศกษาครงนใชวธการชงนำาหนกใตนำา โดยมอปกรณการทดสอบ ดงน

1. เครองชงนำาหนกใตนำา2. เครองชงนำาหนกและวดสวนสงทเปนมาตรฐาน

(หนวยวดเปนกโลกรมและเซนตเมตร)

การเตรยมตวสำาหรบผเขารบการทดสอบ1. ในวนททำาการทดสอบผเขารบการทดสอบจะตองงด

สบบหร สรา และกาแฟ

37

2. ในวนกอนทจะทำาการทดสอบจะตองไดรบการพกผอนอยางเตมท ไมนอนดก ไมใชความคดหนก และงดออกกำาลงกายทหนก

3. การรบประทานอาหารกอนการทดสอบเปนไปตามปกต และถามการรบประทานอาหารกอนการทดสอบจะตองรบประทานกอนอยางนอย 2 ชวโมง

4. การแตงกายสำาหรบผเขารบการทดสอบจะตองสวมชดวายนำา หรอ ชดเสอผาทมนำาหนกเบา ไมอมนำา และสามารถทจะเคลอนไหวรางกายไดสะดวก

ขนตอนในการดำาเนนการทดสอบ1. ใหผเขารบการทดสอบชงนำาหนกของรางกายบนบก

กอน โดยชงกบเครองชงนำาหนกทเปนมาตรฐาน ใหมคาคงท 50 กรม และทำาการวดสวนสง เปนเซนตเมตร

2. ชงนำาหนกของเสอผาชดทจะตองใสลงไปในนำา3. บนทกอณหภมของนำาทกครงทมการชงนำาหนก ทงน

เพอจะไดนำาไปหาความหนาแนนของนำา4. ใหผเขารบการทดสอบนงลงบนเครองชงนำาหนกในนำา

ทำาการหายใจออกอยางแรงและเตมท พรอมกบกดศรษะจมลงในนำาใหสวนของศรษะและรางกายทงหมดอยตำากวาระดบนำา

5. กลนลมหายใจและนงอยในนำาประมาณ 5-10 วนาท และบนทกนำาหนกทชงในนำาทมคาคงท 10 กรม

6. ทำาการชงนำาหนกใตนำาซำาๆ กนประมาณ 6-10 ครง เพอใหกลมตวอยางไดเรยนรเกยวกบการหายใจใตนำา และสามารถกลนลมหายใจใตนำาได

7. บนทกคาทไดใน 2-3 ครงสดทาย และนำามาเฉลยเปนคาของการชงนำาหนกใตนำาทแทจรง

38

8. คำานวณคาความหนาแนนของรายกาย (Body density) จากสตร

Db=W a

W a−Ww

Dw−(RV+100ml )

Dbหมายถง ความหนาแนนของรายกาย (Body density)

Dwหมายถงความหนาแนนของนำา (Density of water)

W aหมายถง นำาหนกของรายกายในสภาวะปกต (Body weight out of the

water)W wหมายถงนำาหนกของรางกายทชงไดในนำา (Weight

in the water)RV หมายถง ปรมาตรของอากาศทตกคางในปอด

ภายหลงการหายใจออก เตมท (Residual lung volume) หาไดจากสตร

ชาย : RV = 0.017 (อาย) + 0.027 (ความสงเปนเซนตเมตร) - 3.477

หญง : RV = 0.009 (อาย) + 0.032 (ความสงเปนเซนตเมตร) - 3.900

(ทมา : Heyward, Vivian H.; 2010 : 362)

39

ตาราง แสดงการเปรยบเทยบเพอใชคำานวณความหนาแนนของนำากบอณหภมของนำา

อณหภมของนำา(C)

ความหนาแนนของนำาDw



23 0.997569 31 0.99537224 0.997327 32 0.99505725 0.997075 33 0.99473426 0.996814 34 0.99440327 0.996544 35 0.99406328 0.996264 36 0.99371629 0.995976 37 0.99336030 0.995678

เมอหาความหนาแนนของรางกาย (Db) แลวนำาไปคำานวณหาเปอรเซนตไขมนของรางกาย จากสตร

Brozek และคณะ

เปอรเซนตไขมนของรางกาย = [ 4 .570Db4 .142] x100

Siri

เปอรเซนตไขมนของรางกาย = [ 4 . 950Db4 .500] x 100

ทมา : Pollock and Wilmore, 1990: 324

40


−414 .2


−450

ทมา : American College of Sport Medicine, 2000: 62

แบบฟอรมบนทกผลการทดสอบหาเปอรเซนตไขมนของรายกาย

41

กลมท'..........อนดบท'...........

ช'อ (นาย, นาง, นางสาว)..................................................นามสกล.....................................................อาย.......................ป เพศ ( ) ชาย ( ) หญง

1. นำาหนกของรางกาย (พรอมชดทจะใสชงนำาหนกใตนำา).......................กโลกรม (W a)

2. ความสง............เซนตเมตร ทำาเปนนว โดยเอา 2.54 หาร ความสง.............นว

3. นำาหนกของชดทจะใสชงนำาหนกใตนำา......................กโลกรม4. อณหภมของนำาขณะทำาการทดสอบ...........................องศา

เซลเซยส5. ความหนาแนนของนำา (Dw ) ....................................(เทยบ

จากตารางกบอณหภมของนำา)6. ปรมาณของอากาศทตกคางในปอดภายหลงการหายใจออกเตมท

(Residual Lung Volume : RLV).......................ลตร (คำานวณจากสตร)

7. นำาหนกของรางกายทชงใตนำาครงท 1............................... กโลกรม ครงท 6.............................. กโลกรมครงท 2.............................. กโลกรม ครงท 7.............................. กโลกรมครงท 3.............................. กโลกรม ครงท 8.............................. กโลกรม

42

ครงท 4.............................. กโลกรม ครงท 9.............................. กโลกรมครงท 5.............................. กโลกรม ครงท 10............................ กโลกรม

คาเฉลยของนำาหนกรางกายทชงใตนำา ............................... กโลกรม (เอาคานำาหนกทมากสามคาสดทายมาหาคาเฉลย)

8. นำาหนกของรางกายสทธทชงไดจากการชงนำาหนกใตนำา (W w) = ขอ 7 - ขอ 3

=

= ..................กโลกรม

9. ความหนาแนนของรางกาย (Db)

Db=W a

W a−Ww

Dw−(RV+100ml )

10. เปอรเซนตไขมนของรางกาย = [(4 .950−4 .50 ) x 100

Db ]== ............................เปอรเซนตไขมน

คดเปนรอยละ

43

11. นำาหนกของไขมน = ขอ 1 x ขอ 10 (นำาหนกของรายกาย คณกบ เปอรเซนตไขมนของรางกาย หารดวย 100)

==...................กโลกรม

12. นำาหนกของรายกายทปราศจากไขมน (Lean Body Mass : LBM)

= ขอ 1- ขอ 11 (นำาหนกของรายกาย - นำาหนกของไขมน)

==...................กโลกรม

ตาราง เปรยบเทยบเพอใชคำานวณความหนาแนนของนำากบอณหภมของนำา





23 0.997569 31 0.99537224 0.997327 32 0.99505725 0.997075 33 0.99473426 0.996814 34 0.99440327 0.996544 35 0.99406328 0.996264 36 0.99371629 0.995976 37 0.99336030 0.995678

เอกสารอางอง

กองวทยาศาสตรการกฬา กรมพลศกษา. วทยาศาสตรการกฬาพนฐาน. กรงเทพมหานคร : ม.ป.ป.ฝายวทยาศาสตรการกฬา การกฬาแหงประเทศไทย. การทดสอบความสมบรณรางกายนกกฬา.

44

กรงเทพมหานคร: นวไทยมตรการพมพ, 2542.ฝายวทยาศาสตรการกฬา การกฬาแหงประเทศไทย. เกณฑมาตรฐานสมรรถภาพทางกายประชาชน

ไทย. กรงเทพมหานคร: นวไทยมตรการพมพ, 2543.วรรณ นธยานนท เกณฑกำาหนดและกลไกการเกดอวนและอวนลงพง ใน วรรณ นธยานนท

(บรรณาธการ), อวนและอวนลงพง. หนา 1-2 กรงเทพมหานคร: บรษท สขมวทมเดย

มารเกตตง จำากด; เครอขายคนไทยไรพง ราชวทยาลยอายรแพทยแหงประเทศไทย, 2554.

วรศกด เพยรชอบ. หลกและวธการสอนพลศกษา กรงเทพมหานคร: สำานกพมพไทยวฒนาพาณช,

2527.สชาต โสมประยร. ว'งสมาชกสเสนทางสขภาพและสมรรถภาพท'สมบรณ. กรงเทพมหานคร :

เทพนมตการพมพ, 2535.อญชล ศรจำาเรญ. อาหารและโภชนาการ: การปองกนและบำาบดโรค. กรงเทพมหานคร: สำานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2553.American College of Sports Medicine. ACSM Fitness Book. 2 nd ed. Champaign: Human

Kinetics, 1997._______. ACSM’S Resource Manual for Guidelines for Exercise Testing and Prescription.

3 rd ed. Philadelphia: Williams & Wilkins, 1998._______. ACSM’s Guidelines for Exercise testing and Prescription 6 th ed. Philadelphia:

Lippincott Williams & Wilkins, 2000.

45

_______. ACSM’s Resource Manual for Guidelines for Exercise Testing and Prescription.

4 th ed. Philadelphia: Williams & Wilkins, 2001._______. ACSM’s Health-Related Physical Fitness Assessment Manual. 4 th ed. Philadelphia:

Lippincott Williams & Wilkins, 2014.Donatelle, Rebecca J., and Davis, Lorraine G. Access to Health, 4 th ed. Boston: Allyn and

Bacon, 1996.George, James D., Fisher, A. Garth., and Vehrs, Pat R. Laboratory Experiences in Exercise

Science, Boston : Jones and Bartlett Publishers, 1994.Heyward, Vivian H. Advanced Fitness Assessment and Exercise Prescription, 6 th ed. Champaign: Human Kinetics, 2010.Mc Ardle, William D., Katch, Frank I., and Katch, Victor L., Exercise Physiology, Nutrition,

and Human Performance.4 th ed. Philadelphian : Williams & Wilkins, 1996. Pollock, Michael L., and Wilmore, Jack H., Exercise in health and Disease : Evaluation and

Prescription for Prevention and Rehabilitation. 2 nd ed. Philadelphia : W.B. Saunders

Company, 1990.

¸าร... · Web viewส วนประกอบของร างกายเป นองค...

Documents

Transcript of ¸าร... · Web viewส วนประกอบของร างกายเป นองค...