หนวยยอยท่ี 5

เรื่อง

ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 จํานวน 1 ช่ัวโมง (ช่ัวโมงที่ 8) โดย

นางสุนีย อดุลพงศพันธุ ตําแหนงครู วทิยฐานะชํานาญการ

โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ เขตสวนหลวง

สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2

หนวยยอยท่ี 5

เรื่อง

ช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 จํานวน 1 ช่ัวโมง (ช่ัวโมงที่ 8) โดย

นางสุนีย อดุลพงศพันธุ ตําแหนงครู วทิยฐานะชํานาญการ

โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ เขตสวนหลวง

สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2

คํานํา

บทเรียนสําเร็จรูปชุดน้ี ไดจัดทําข้ึนเพ่ือเปนสื่อการเรียนการสอนประกอบการแกไขปญหาการเรียนรู ในสาระการเรียนรูหนวยที่ 4 เรือ่ง สารและการเปลี่ยนแปลง ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 ซึ่ง โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยมิไดยึดแบบเรียนจากสํานักพิมพใด มาใชประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู ซึ่งบทเรียนสําเร็จรูปชุดนี้มีสาระการเรียนรูและวิธีการเรียนรูที่เปนระบบ โดยเรียนรูจากงายไปยาก แตละเลม มเีนื้อหาที่สอดคลองและตอเนื่องกัน นักเรียนจะคนพบความรูดวยตนเอง เกิดทักษะกระบวนการคิดอยางเปนลําดับข้ันและตอเนื่อง สามารถเขาใจในเน้ือหาสาระไดอยางถูกตอง ครอบคลุม บทเรียนสําเร็จรูปชุดน้ี มทีั้งหมด 8 เลม จัดทําเลมละ 1 เรื่อง ซึง่นอกจากสาระการเรียนรูจะครบตามหลักสูตรท่ีกาํหนดแลว ผูเขียนยังเพ่ิมสาระที่มีความเกี่ยวของ เพ่ือใหเกิดความรูและความเขาใจท่ีชัดเจนข้ึน อีกทั้งยังเปนการทบทวนความรูเดิม เพ่ือเปนการเสริมใหผูเรียนมีความรูและทักษะพ้ืนฐานมากข้ึน ซึ่งสามารถนําไปใชเปนความรูพ้ืนฐานในการศึกษาตอระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายทุกแผนการเรียนไดเปนอยางดี ผูเขียนหวังเปนอยางยิ่งวาบทเรียนสําเร็จรูปชุดน้ี จะมีประโยชนตอการจัดการเรียนรู ชวยสงเสริมใหผูเรียนสามารถคนควาหาความรูเพ่ิมเติมหรือทบทวนความรูไดดวยตนเอง ชวยแบงเบาภาระครผููสอน สามารถใชเปนเครื่องมือกระตุนและนําทางใหนักเรียนประสบผลสําเร็จในการเรียนรูไดดวยตนเอง ตามความสามารถและความสนใจรวมถึงความแตกตางระหวางบุคคลดวย

( นางสุนีย อดุลพงศพันธุ ) 19 / มนีาคม / 2551

สารบัญ หนา คําชี้แจง ก คําแนะนําสําหรับครู ข คําแนะนําสําหรับนักเรียน ง จุดประสงคการเรียนรู จ แบบฝกหัดกอนเรียนชุดท่ี 5 เรื่อง ไอโซโทปและธาตุกัมมันตรังสี ฉ เฉลยแบบฝกหัดกอนเรียน ซ ไอโซโทป 1 โจโจแสนซน 5 ธาตุกัมมันตรังสี 9 ครึ่งชีวิต 9 ประโยชนของธาตุกัมมันตรังสี 13 ชนิดและสมบัติของรังสี 15 อันตรายจากกัมมันตรังสี 16 คําถามสรุปสาระสําคัญ 17 เฉลยแนวคําตอบ 18 แบบฝกหัดหลังเรียนชุดท่ี 5 เรื่อง ไอโซโทปและธาตุกัมมันตรังสี 20 เฉลยแบบฝกหัดหลังเรียน 22 เฉลยคําตอบอยางละเอียด 23 บรรณานุกรม 25

คําชี้แจง

บทเรียนสําเร็จรูปแบบเรียนรูดวยตนเองเลมน้ี ไดจัดทําข้ึนเพ่ือเปนเอกสารประกอบการสอนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 หนวยการเรียนรูที่ 4 เรื่อง สารและการเปลี่ยนแปลง บทเรียนสําเร็จรูปท่ีจัดทําข้ึนนี้ไดกําหนดสาระการเรียนรูและผลการเรียนรูที่คาดหวัง ตามมาตรฐานชวงชั้นของหลักสูตร ในสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 ซึ่งผูเรียนสามารถศึกษาสาระการเรียนรูและประเมินผลการเรียนรูไดดวยตนเอง ตามข้ันตอนท่ีกําหนดไว ซึ่งมีการเสริมแรงแกผูเรียนเปนระยะๆ โดยการเฉลยคําตอบใหทันที สาระการเรียนรูในหนวยนี้จัดแบงออกเปนเรื่องยอยๆ โดยเสนอสาระการเรียนรูทีละนอย มีคําถามใหผูเรียนคิด ทํากิจกรรมหรือตอบ แลวเฉลยคําตอบไดทันที ผูเรียนจะสามารถรับรูไดดวยตนเองตามความสามารถของแตละบุคคล

ก

1. ครูควรศึกษามาตรฐานการเรียนรู สาระการเรียนรู และผลการเรียนรูทีค่าดหวัง ของ

หลักสูตร ใหละเอียดครบถวน

2. ครูแนะนําใหนักเรียน ทราบวากอนศึกษาสาระการเรียนรูของบทเรียนสําเร็จรูปดวยตนเอง ควรทําแบบทดสอบกอนเรียน ( Pre – test ) และเม่ือศึกษาครบทุกเลม ( 8 เลม ) แลว ครูควรใหเวลานักเรียนเพื่อทบทวนเนื้อหาสาระตั้งแตเลม 1 ถึง เลม 8 อีกครั้ง แลวจึงทดสอบดวยแบบทดสอบหลังเรียน ( Post – test )

3. บทเรียนสําเร็จรูปชุดน้ีเหมาะกับนักเรียนท่ีมีความพรอมสามารถเรียนรูไดดวยตนเองเปนรายบุคคลแตถามีนักเรียนท่ีเรียนรูชาเนื่องจากนักเรียนมีความบกพรองในทักษะการอาน แนะนําใหครูผูสอน จัดกิจกรรมการเรยีนรูโดยใชบทเรียนสําเร็จรูปดวยวิธีเพ่ือนสอนเพ่ือน อาจจะจับคูระหวางเด็กที่เรียนรูเร็ว (เรยีนเกง) กับเด็กที่เรียนรูชา (เด็กออน) และเด็กที่เรียนรูระดับปานกลาง จับคูกันเอง แลวศึกษาบทเรียนสําเร็จรูปไปพรอมๆกัน แตถาในบางหองมีเด็กที่เรียนรูชาจํานวนมาก อาจจะจัดกิจกรรมการเรียนรูวิธีเพ่ือนสอนเพ่ือนแบบกลุม กลุมละ 4 คน โดยมีสัดสวน เด็กเรียนรูเร็ว 1 คน เดก็เรียนรูระดับปานกลาง 1 คน และเด็กที่เรียนรูชา 2 คน แลวศึกษาพรอมๆกัน ซึ่งท้ัง 2 วิธี ตองคํานึงถึงความพอใจและสมัครใจของนักเรียนเปนสําคัญ

คําแนะนําสําหรับครู

ข

4. การศึกษาบทเรียนสําเร็จรูปชุดน้ีมทีั้งหมด 8 เลม แตละเลมจะมีแบบฝก อยางละ 10 ขอ

กอนที่นักเรียนจะศึกษาในแตละเลมครูควรใหนักเรียนทําแบบฝกกอนเรียน โดยใหนักเรยีนศึกษาอยางอิสระตรวจคําตอบไดจากเฉลย เมื่อศึกษาเน้ือหาสาระจบเลมแลวใหนักเรียนทําแบบฝกหัดหลังเรียนอีกครั้ง ตรวจคําตอบจากเฉลย เพ่ือวัดความกาวหนาของการเรียนรูในแตละเลมเปน(รายบุคคล) โดยบันทึกคะแนนสอบทุกชดุและทุกครั้งในแบบประเมินผลการเรียนรูดวยตนเองรายบุคคล ซึ่งนักเรียนจะทราบวาตนเองมีความสามารถในการเรียนรูมากนอยเพียงใดและสามารถกลับไปทบทวนเพ่ิมเติมจากส่ิงท่ีไมรูไมเขาใจไดอีก กี่ครั้งก็ไดตามความพอใจ ซึ่งการใหโอกาสในการเรียนรูแบบนี้จะทําใหนักเรียนผานเกณฑ และผานจุดประสงคทุกจุดประสงค และเมื่อวัดประเมินผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน นอกจากผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนจะสูงเพ่ิมข้ึนแลว โอกาสท่ีจะพบนักเรียนไมผานเกณฑ (ติด 0) จะลดนอยลง หรืออาจไมพบเลย

5. บทเรียนสําเร็จรูปชุดน้ี ครูสามารถนําไปสอนซอมเสริมกับ

5.1 นักเรียนท่ีเรียนรูชา (มีความบกพรองในทักษะการอาน) 5.2 นักเรียนท่ีขาดความพรอมในการเรียนรูโดยเฉพาะการสอนแบบบรรยาย (เชน ไมต้ังใจเรียน , ขาดสมาธิ , ชอบคุย , ชอบเลนขณะท่ีครูสอน) 5.3 นักเรียนท่ีหยุดเรียนบอย (นักกีฬาโรงเรียน นกัเรียนท่ีปวยบอย หรือเกิดอุบัติเหตุ) สามารถนําไปศึกษานอกเวลาหรือศึกษาท่ีบานได 5.4 นักเรียนท่ียายมาเขาเรียนใหมในระหวางปการศึกษา ซึ่งอาจจัดสาระการเรียนรูไมตรงกัน 5.5 ใชสอนเสริมกับนักเรียนท่ีตองการคนควาหาความรูเพ่ิมเติมจากบทเรียน

ค

ค

1. รับชุดแบบประเมินและสรุปผลการเรียนรูดวยตนเอง (รายบุคคล) ทุกคร้ังท่ีใชบทเรียนสําเร็จรูป และสงคืนเม่ือใชบทเรียนสําเร็จรูปเสร็จแลว

2. ทําแบบฝกกอนเรียน 10 ขอ ลงในกระดาษคําตอบและตรวจคําตอบแบบฝกหดักอนและหลังเรียน ใหตรงกับบทเรียนสําเร็จรูปแตละหนวยยอยท่ีนกัเรียนศึกษาและตรวจคําตอบจากเฉลยรวมคะแนนและกรอกลงในชุดแบบประเมินและสรุปผลการเรียนรูดวยตนเอง (รายบุคคล)

3. ศึกษาจุดประสงคการเรียนรูและรายละเอียดของเนื้อหาในบทเรียนสําเร็จรูปแตละหนวยยอย โดยเร่ิมศึกษาจากหนวยยอยท่ี 1

4. เม่ือศึกษาเนื้อหาในหนวยยอยแลวทบทวนความรูโดยตอบคําถามสรุปสาระสําคัญทายเร่ือง ลงในสมุดประจําวิชาของนกัเรียน ตรวจคําตอบจากแนวคําตอบหนาถัดไป รวมและสรุปคะแนนท่ีไดลงในสมดุ

5. ทําแบบฝกหลังเรียนจํานวน 10 ขอ ลงในกระดาษคําตอบและตรวจคําตอบแบบฝกหัดกอนและหลังเรียนแผนเดิมสรุปคะแนนท่ีไดและกรอกคะแนนลงในชุดแบบประเมินและสรุปผลการเรียนรูดวยตนเอง (รายบุคคล)

6. นักเรียนสามารถประเมินความกาวหนาในการเรยีนรูของตนเองไดจากคะแนนกอนและหลังทําแบบฝกหัด 7. นักเรียนควรมีความซ่ือสัตยในการใช

บทเรียนสําเร็จรูป ไมควรเปดเฉลยกอนตอบคําถามสรุปสาระสําคัญ แบบฝกหัด กอนและหลังเรียนรวมถึงแบบ ทดสอบกอนและ หลังเรียนดวย

8. เก็บเอกสารบทเรียนสําเร็จรูป เขาแฟมใหเรียบรอย และเร่ิมศึกษาบทเรียนสําเร็จรูป เลมใหมตามลําดับ

ง

จุดประสงคการเรยีนรู

เมื่อนักเรียนศึกษาเรื่อง ไอโซโทปและธาตุกัมมันตรังสี นักเรียนสามารถ

1. บอกความหมายและอธิบายเกี่ยวกับธาตุไอโซโทปพรอมยกตัวอยางได

2. บอกความหมายและอธิบายเกี่ยวกับธาตุกัมมันตรังสีได

3. บอกความหมายและอธิบายเกี่ยวกับครึ่งชีวิตของธาตุกัมมันตรังสีได

4. อธิบายและยกตัวอยางประโยชนและโทษท่ีเกิดข้ึนจากธาตุกัมมันตรังสีได

5. สามารถบอกชนิดและอธิบายสมบัติของรังสีได

จ

บทเรียนสําเร็จรูป หนวยยอยที่ 5 เรื่อง ไอโซโทปและกัมมันตรังสี

รายวิชา ว22101 วิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 เวลา 1 ชั่วโมง

ไมยากหรอก ลองศึกษาดู พวกเราลองมาศึกษาความหมายของคําอีกคําหนึ่ง คือ ไอโซโทป (isotope) นักเรียนลองเติมจํานวนอนุภาคโปรตอน, อนุภาคนิวตรอน และ อนุภาคอิเล็กตรอน ของธาตุไฮโดรเจน แลวนําตัวเลขมาเติม เลขอะตอม และ เลขมวล ใหครบสมบูรณและใหถูกตอง ตามสัญลักษณนวิเคลียรของธาตุ (ทําลงในสมุด)

นักเรียนเคยไดยินคําวา ไอโซโทป ไหมคะและมันคืออะไรกันนะ ฟงดูยากจังเลย

p

e

H จํานวน p = ……….. ,, e = ………... n = ………...

p

n

e

p

n n

e

H จํานวน p = ……….. ,, e = ………... n = ………...

H จํานวน p = ……….. ,, e = ………... n = ………...

?....?....?....

?....?....?....

1

จากแบบจําลองของธาตุไฮโดรเจนท้ัง 3 อะตอม นักเรียน จะพบวา อะตอมท้ัง 3 มีความ

แตกตางกันเม่ือใส ตัวเลข เลขมวล และ เลขอะตอม ครบสมบูรณแลว จะไดเปน 1H , 1H , 1H ซึ่งเปนอะตอมของธาตุชนิดเดียวกัน คือ ธาตุไฮโดรเจน เพราะมีจํานวนอนุภาคโปรตอนเทากัน คือ เทากับ 1 ( เลขอะตอม = 1 )

เลขมวล ? เลขอะตอม ? เลขมวล = p + n

เลขอะตอม = p และ p = e เสมอ ในอะตอมของธาตุชนิดเดียวกัน

1 2 3

H จํานวน p = 1 ,, e = 1 n = 0

H จํานวน p = 1 ,, e = 1 n = 1

H จํานวน p = 1 ,, e = 1 n = 2

1 1

21

3 1

เฉลยคําตอบ

2

แตนักเรียนจะพบวา อะตอมท้ัง 3 มี จาํนวนอนุภาคนิวตรอนไมเทากัน ทําให เลขมวล

ไมเทากัน ( เปน 1, 2, 3 ) เราเรียก อะตอมของธาตุชนิดเดียวกันท่ีมีจํานวนอนุภาคโปรตอนเทากัน แตมีจํานวน

อนุภาคนิวตรอนไมเทากัน วาเปนธาตุ ไอโซโทป ซึ่งกันและกัน และในธรรมชาตินักวิทยาศาสตรพบ ธาตุที่เปน ไอโซโทป กัน หลายชนิด เชน

10Ne 10Ne หรือ 6C 6C เปนตน ฉะน้ันนักเรียนคงพอสรุปได แลววา ธาตุที่มี เลขอะตอมเทากัน แตมี เลขมวลตางกัน

เรียกวาเปน ธาตุไอโซโทป กัน

คือธาตุ

เลขอะตอมเทากัน เลขมวลตางกัน

22 20 14 16

3

จาการศึกษาเพ่ิมเติมพบวา ไอโซโทป ของธาตุบางชนิดมี จํานวนนิวตรอน ตางจากจํานวนโปรตอนมากๆ ทาํใหอะตอม ของธาตุ ไมเสถียร (ไมคงตัว) เชน

ธาตุเรเดียม 88Ra มี จํานวนโปรตอน 88 และ นิวตรอน 138 อนุภาค ระหวาง

โปรตอน กับ นิวตรอน มจํีานวนตางกันถึง 50 อนุภาค เชนเดียวกับ ธาตุยูเรเนียม 92U มีโปรตอน 92 และ นิวตรอน 146 อนภุาค ระหวาง โปรตอน

กับ นิวตรอน มีจํานวนตางกันถึง 50 อนุภาค เปนตน ไอโซโทปของอะตอมท่ีไมเสถียรเหลาน้ีจะสลายตัวเองโดยการปลดปลอยรังสีออกมา ทํา

ใหเกิดการเปลี่ยนแปลงเปนธาตุใหม ที่เสถียรกวา เรียก ธาตุไอโซโทปที่แผรังสีเหลาน้ี วา

ภาพที่ 5.1 แสดงลักษณะของธาตุกัมมันตรังสี ที่มา : http//www.rmutphysics.com

ซึ่งธาตุเหลาน้ีจะมีลักษณะพิเศษอยางไรบาง

ตามมาดูทางน้ี

ธาตุกัมมันตรังสี

226

238

4

เชาวันหนึ่ง อากาศกําลังเย็นสบายๆ โจโจแสนซน กําลังออกไปเที่ยว สนุกสนาน ต้ังใจวาจะไปหาเพ่ือนๆ ที่เคยเลนดวยกัน ขณะที่เดินผาน บริเวณเชิงเขาลูกหน่ึงซ่ึงเดิมเคยเปนที่ต้ังของเหมืองรางเกาแหงหน่ึง โจโจมองไปเห็นวัตถุกอนหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะตางจากกอนหินกอนอ่ืนทั่วๆไปท่ีอยูในบริเวณน้ัน ดวยความสงสัยอยากรู โจโจจึงเขาไปดูใกลๆ แลวยกมันข้ึน

ลองศึกษาเรื่องราวของ

!เอ ก็ไมหนกัเทาไหรนี่นา ทําไมมีลักษณะแปลกจัง ไมเคยเหน็

ดูหนอยซิ

5

และแลวโจโจก็นํา วัตถุกอนนี้ กลับบานพรอมความสงสัย พอถึงบานโจโจกลัววา แมจะดุ โจโจจึงนําวัตถุกอนนี้ไป แอบไวที่ โรงเก็บอาหารสําหรับเลี้ยงไก โจโจเห็นเครื่องชั่ง ที่แมใช สําหรับชั่งใหอาหารไก จึงนําวัตถุกอนนี้ไปชั่ง

ดวยความอยากรูอยากเห็นของ โจโจ จึงเฝา สังเกต และ จดบันทึก การเปลี่ยนแปลงที่เกิดข้ึน รวมถึง การชั่งหา มวล แลวจดบันทึก โดยใชเวลาชวงเชาของทุกๆวัน

โอโฮมีมวลเทากับ 1 ก.ก. พอดีเลย

6

กาลเวลาผานไป

เมื่อเวลาผานไป 30 วัน มวลของวัตถุกอนนี้ จาก 1 กิโลกรัม ลดลงเหลือ 0.125 กโิลกรัม และ มวลจะหายไปทีละครึ่งหนึ่งทุกๆ10วัน

มวล 1 กิโลกรัม มวลเหลือ

0.5 กิโลกรัม มวลเหลือ 0.25กิโลกรัม

ผานไป 10 วัน

ผานไป 10 วัน

ผานไป 10 วัน มวลเหลือ

0.125 กิโลกรัม

ลองคิดตามดู

7

! เอ วัตถุกอนนี้ทําไมกอนเล็กลง มวลหายไปไหนเนีย่ แลวทําไมจึงลดลงท่ีละคร่ึงหนึ่งในชวงเวลาท่ีเทาๆกัน แปลกจริง

โจโจบนพรึมพรําดวยความสงสัยทันใดนั้น มีเสยีงดังขึ้นจนโจโจตกใจ โจโจว่ิงไปชวยแมใหอาหารเลี้ยงไก ดวยความสงสัยจึงถามแม ใหหาย สงสัย และเลาเหตุการณทั้งหมดให แมฟง แมไดยินดังน้ันก็ตกใจ และ โกรธอยางมากพรอมกับดุโจโจ

ใครจะชวยโจโจ หายความสงสัยได

โจโจ ! กําลังทําอะไรอยูลูกมาชวยแมใหอาหารเล้ียงไกหนอยซิ

ไดฟงก็ตกใจ ทําไมหรือครับแม ชวยบอกใหผมฟงหนอย

รูไหมวาส่ิงท่ีโจโจทํา มันเปนอันตรายตอรางกาย อาจถึงตายไดนะ

ครับแม

8

แม จึงบอกโจโจวา โดยปกติธาตุสวนใหญในธรรมชาติ มักจะอยูตัว มวลจะไมสูญหายไปไหน ยกเวนถาไป รวมกับธาตุอ่ืนๆ หรือทําปฏิกิริยากับธาตุอ่ืน จนเกิด เปนสารใหม แตจะมีธาตุบางชนิดท่ีมักจะไมอยูตัว ไมคงตัว (ไมเสถียร) จะ เกิดการเสื่อมสลายในตัวเอง เมื่อเวลาผานไปมวลก็จะหายไปเรื่อยๆ เราเรียกธาตุ

ที่มีลักษณะเหลาน้ีวา สวนการหายไปของ มวล จนทําใหมวล ลดลงเหลือครึ่งหน่ึงโดยใชชวงระยะเวลาที่เทากัน นั้นก็เปน อตัราการสลายตัวของธาตุกัมมันตรังสี แตละชนิดท่ีไมเทากัน เราจะเรียก ระยะเวลาที่ใชใน การสลายตัวแลวทําใหมวลของธาตุกัมมันตรังสี ลดลงเหลือครึ่งหน่ึงของจํานวนเดิมวา

แม จะยกตัวอยางใหลูกฟง เชน ธาตุ ไอโอดีน 53I มี ครึ่งชีวิต 8.1 วัน หมายความวา ถาเริ่มตนมี 53I อยู 1 กิโลกรัม เมื่อเวลาผานไป 8.1 วัน จะเหลือ 0.5 กิโลกรัม และถาปลอยมันทิ้งไวอีก 8.1 วัน 53I จะมี มวล เหลือ เพียง 0.25 กิโลกรัม เรียก ระยะเวลา 8.1 วัน วา ครึ่งชีวิต ของธาตุ ไอโอดีน

53I เขาใจหรือยังจะลูก

ธาตุกัมมันตรังสี

ชื่อ สัญลักษณ คร่ึงชีวิต คารบอน-14 ไอโอดีน-131 โคบอลต-60 เรเดียม-226 ยูเรเนียม-238

6C 53I

27Co 88Ra 92U

5,730 ป8.1 วัน

5.3 ป 1,600 ป

4.5 x 109 ป

ตัวอยาง ครึ่งชีวิต ของธาตุกัมมันตรังสี

14

131

60

226

238

131

131

131

131

9

แมครับแลวมวลของมันหายไปไดอยางไร

ใชแลวลูก

แสดงวาวัตถุกอนนี้ เปนธาตุกัมมันตรังสีหรือครับแม

10

โจโจ จําไดไหมลูกวา ธาตุ ก็คือ สารบริสุทธิ์ ที่ประกอบข้ึนจากอะตอมท่ีมีคุณสมบัติเดียวกันหรือชนิดเดียวกัน และ ภายในอะตอม ก็ม ี อนุภาคเล็กๆ 3 อนุภาค แตละอนุภาค ก็มีมวลโดยเฉพาะ มวล ของอนุภาคโปรตอน และอนุภาคนิวตรอนที่อยูรวมกันในสวนของ นิวเคลียส มันเกิดการเสื่อมสลายดวยตัวของมันเอง ทําใหมวลของอะตอมมันหายไป จึงมีผลทําใหมวลของวัตถุกอนนี้ทั้งกอนหายไปดวย เราจึงเห็นกอนของวัตถุนี้ มีขนาดเล็กลง ไงละลูก

ชางสงสัยจริงนะลูกคนนี้ มองไมเห็นหรอกลูกเพราะมวลที่มันหายไปถูกปลดปลอย ออกมา อยูในรูปของรังสี ไดแก รังสีแอลฟา รังสีบีตา และ รังสีแกมมา แตถึงแมจะมองไมเห็นก็สามารถใชเคร่ืองไกเกอรมูลเลอรเคานเตอรตรวจหาแหลงและวัดปริมาณของรังสีไดจะลูก

ออพอเขาใจแลวครับ !เอ แมครับแลวการหายไปหรือการเส่ือมสลายไปของมวลในนิวเคลียสของอะตอม เราทําไมมองไมเห็นละครับแม

11

ใชแลวลูกเพราะฉะนัน้ตอไปนี้ ก็อยาเท่ียวซนจนลืมระมัดระวังอันตราย และ อยามองขามความปลอดภัยอันเกดิจากส่ิงท่ีเราไมรูนะลูก

แมเกงจงัเลย อยางนี้นี่เองแมจึงบอกโจโจวามันอันตรายมาก อาจทําใหเราถึงตายไดถารับรังสีในปริมาณมากนี่เอง

ครับแม นอกจากธาตุกัมมันตรังสีมันมีอันตรายแลว มันมี ประโยชนตอมนุษยบางไหมครับ

12

มีประโยชนอยางมากดวยจะ ถาเรารูจักใชมัน ปจจุบันเราไดนํารังสีมาใชประโยชนอยางกวางขวาง เชน

ทางการแพทย มีการใชในการตรวจ วินิจฉัยอาการโรคของผูเจ็บปวยจากโรครายตางๆ เชน การฉายรังสีเอกซ การตรวจสมอง การตรวจกระดูก การรักษาโรคมะเร็งดวย โคบอลต-60 และ เรเดียม-226 นอกจากนี้ยังใช ไอโอดีน-131 ตรวจสอบความผิดปรกติของตอมไทรอยด และ ตรวจสอบระบบการไหลเวียนของเลือดดวย โซเดียม-24

ภาพท่ี 5.2 แสดงการรักษาโรคมะเร็งดวยกัมมันตภาพรังสี ที่มา : http//www.rmutphysics.com

สวนทางอุตสาหกรรม การเกษตร และทางวิทยาศาสตร ก็มีประโยชนโดยใชตรวจสอบรอยเชื่อม รอยราวในชิ้นสวนของโลหะตางๆ การใชปายเรืองแสงในท่ีมืด การตรวจหาอายุวัตถุโบราณ ดวยคารบอน-14 การถนอมอาหาร การฆาเชื่อโรคในเครื่องมือแพทย การหยุดการเจริญเติบโตสําหรับผลผลิตทางการเกษตร การฉายรังสีเพ่ือปรับปรุงพันธุพืชโดยใชโคบอลต-60 เปนตน

ภาพที่ 5.3 แสดงการนํากัมมันตภาพรังสีใชคํานวณหาอายุวัตถุโบราณ ที่มา : http//www.rmutphysics.com

ภาพที่ 5.4 แสดงการใชกัมมันตภาพรังสีฆาเช้ือโรคผักและผลไม ที่มา : http//www.rmutphysics.com

13

ใชแลวลูก ลูกแมนี่เกงจริงๆเลยนอกจากจะเกงแลวลูกแมยังเปนเด็กดี มีน้ําใจชวยเหลืองานของแมอยูเสมอ แมรักลูกจะ

โอโฮ มีประโยชนมากมายจริงๆเลยครับ แตก็ตองระมัดระวังการใชไมใหเกิดอันตรายดวยใชไหมจะแม

จบแลว ! สนุกไหม

14

ก็มีอยู 3 ชนดิไง

1. รังสีแอลฟา เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาบวกซึ่งเทากับนิวเคลียสของฮีเลียม 2. รังสีบีตา เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาลบ ซึ่งเทากับอิเล็กตรอนที่มีพลังงานสูง 3. รังสีแกมมา เปนคลื่นแมเหล็กไฟฟาท่ีมีความถ่ีสูงมาก เปนรังสีที่ไมมีประจุไฟฟาแตมีพลังงานมาก และทําใหเกดิอันตรายมากมาย

รงัสีทั้ง 3 ชนิด มี ความสามารถในการแผรังสีทะลุทะลวง ผานส่ิงตางๆ ไดแตกตางกันดังน้ี

จากภาพนักเรียนจะพบวา รังสีแกมมาซ่ึงเปนคลื่นแมเหล็กไฟฟา มี ความสามารถในการทะลุทะลวงผานส่ิงตางๆไดดี กวา รังสีบีตา และ รังสีแอลฟา

นักวิทยาศาสตรชาวฝรั่งเศส ชื่อ อองตวน อองรี แบกเกอแรล เปนผูคนพบกัมมันตรังสีเปนครั้งแรกในปพ.ศ.2493 พบวาสารประกอบยูเรเนียม มีกัมมันตภาพรังสีซึ่งจะปลดปลอยรังสีออกมาอยู 3 ชนิด อะไรบางนา

ฟงทางนี้

เกร็ดความรู

รังสีแอลฟา

รังสีแกมมา รังสีบีตา

ตะก่ัวหนา อะลูมิเนียม

ภาพท่ี 5.5 แสดงความสามารถของรังสีในการทะลุทะลวงผานวัตถุ ท่ีมา : http//www.rmutphysics.com

15

อันตรายจากกัมมันตรังสี 1. อันตรายโดยตรงตอชีวิต เมื่อไดรับโดยตรงโดยเฉพาะจากรังสีแกมมาสามารถทําใหเซลลตายและเสียชีวิต 2. อันตรายตอเนื้อเยื่อสมองและอวัยวะสืบพันธุ รังสีแกมมาอาจทําใหโครโมโซมของเซลลสืบพันธุมีการ เปลี่ยนแปลงชั่วคราวหรือถาวร เกิดการกลายพันธุ 3. อันตรายตอเซลล ถาเซลลไดรับรังสีในปริมาณนอยแตเปนเวลานานก็จะทําใหเซลลนั้นกลายเปนเซลลมะเร็งได

อยามองขามความปลอดภัย

ถาพบเครื่องหมายแบบน้ีจะทําใหเราทราบวา บริเวณน้ีมีการใชรังสี จึงตองระมัดระวังอนัตรายจากการไดรับรังสี

ภาพท่ี 5.6 แสดงเคร่ืองหมายอันตรายขณะกําลังใชสารกัมมันตรังสี

16

ตอบคําถามทบทวนความเขาใจกันหนอย

คําถามสรุปสาระสําคัญ (5 คะแนน)

1. ธาตุกัมมันตรังสีคือ (1 คะแนน).......................................................................................... 2. คําวา “ครึ่งชีวิต” หมายถึง (ในความเขาใจของนักเรียน) (1 คะแนน) ................................................................................................................................................. 3. ยกตัวอยางธาตุกัมมันตรังสีและการใชประโยชนดังน้ี (1 คะแนน)

3.1 ................................................................................................................................ 3.2 ................................................................................................................................. 3.3 .............................................................................................................................. 4. ธาตุกัมมันตรงัสีปลดปลอยรังสีชนิดใดบาง แตละชนิดมีคุณสมบัติอยางไร(1 คะแนน) 4.1 ……………………………………………………………………………………… 4.2 ……………………………………………………………………………………… 4.3 ……………………………………………………………………………………… 5. ความสามารถในการแผรังสีทะลุทะลวงผานส่ิงตางๆ แตกตางกันอยางไร ชนิดใดอันตรายที่สุด (1 คะแนน ) ....................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ถูกหมดหรอืเปลา เกงจังเลย แตถามีบางขอที่ยังตอบไมได

ลองกลบัไปทบทวนดูใหมนะ

เปนอยางไรบาง เร่ืองราวของเจาโจโจแสนซน ทําใหนักเรียนมีความรูเก่ียวกับธาตุกัมมันตรังสีมากแคไหน ลองตอบคําถามกันหนอยซิ (ทําลงในสมุด) แลวลองเปล่ียนกันตรวจ

ทําไดกี่ขอ ถูก.........................ขอ ลงช่ือ ......................................ผูตรวจ

17

เฉลยแนวคําตอบ

1. ธาตุกัมมนัตรังสีคือธาตุท่ีสลายตัวเองโดยการปลอยรังสีออกมา ทําใหเกิดการเปล่ียนแปลงเปน ธาตุใหมท่ีเสถียรกวา 2. ครึ่งชีวิตหมายถึง ระยะเวลาที่ธาตุกัมมันตรังสีใชในการสลายตัวแลวมวลของธาตุลดลงเหลือ ครึ่งหน่ึงจากจํานวนเดิม 3. 1 ธาตุโคบอลต – 60 ใชรักษาโรคมะเร็ง 2 ธาตุไอโอดีน – 131 ใชตรวจสอบความผิดปกติของตอมไทรอยด 3 ธาตุคารบอน – 14 ใชตรวจหาอายุวัตถุโบราณ 4. 1 รังสีแอลฟา เปนอนุภาคที่มีประจุไฟฟาบวก + 2 รังสีบีตา เปนอนุภาคที่มีประจุไฟฟาลบ – 3 รังสีแกมมา เปนคลืน่แมเหล็กไฟฟาท่ีมีความถ่ีสูงมาก เปนรังสีท่ีไมมีประจุไฟฟาแตม ี พลังงานมาก ทําใหเกิดอันตรายมาก 5. 1 รังสีแอลฟา ไมสามารถผานฝามือได 2. รังสีบีตา สามารถผานฝามือได แตไมสามารถผานอลูมิเนียมบางได 3. รังสีแกมมา สามารถผานฝามือ และแผนอลูมิเนียมบางได แตไมสามารถผานตะกั่วหนาได รังสีท้ัง 3 ชนิด รังสีแกมมา อันตรายมากท่ีสุด โดยเฉพาะเซลลของสิ่งมชีีวิต

ทํากันไดไหม ถาผิดก็แกไขใหถูกตอง

ถูก 5 ขอ เย่ียมมาก ถูก 4 ขอ เกงมาก ถูก 3 ขอ พอใช ตํ่ากวา 3 ขอ ตองกลับไปทบทวนดูใหม

18

“ความพยายามอยูที่ไหน ความสําเร็จอยูที่น่ัน” อยาพ่ึงทอนะ

เปนอยางไรบางยากไหม บอกแลววาไมยากอยางท่ีคิด นักเรียนคงพอทราบแลวนะ วานอกจากมนุษยจะไดนําธาตุกัมมันตรังสีมาใชประโยชนในดานตาง ๆ แลวในอดีตกาลมนุษยยังผูกพันและรูจักที่จะนําเอาธาตุที่มีสมบัติเปนโลหะ อโลหะ และก่ึงโลหะมาใชประโยชนในการดํารงชีวิตอยางมากมาย เชน นํามาใชทําอาวุธ เครื่องมือลาสัตว เครื่องประดับ ภาชนะและเครื่องใชตางๆอีกดวย ซึ่งนักเรียนจะไดศึกษาเรื่องราวของตารางธาตุ และสมบัติของธาตุตอไป

19

แบบฝกหลังเรียนชุดท่ี 5 เรื่อง ไอโซโทปธาตุกัมมันตรังสี จํานวน10 ขอ 10 คะแนน เวลา 15 นาที

คําส่ัง : เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว แลวนําหมายเลขหนาขอคําตอบท่ีนักเรียน เลือก ใสลงในชุดแบบประเมินและสรุปผลการเรียนรูดวยตนเอง (รายบุคคล)ท่ีแจกให

1. ขอใดคือไอโซโทป 1. เลขอะตอมเหมือนกันแตเลขมวล ตางกัน 2. เลขอะตอมตางกันแตเลขมวล เหมือนกัน 3. เลขอะตอมกับเลขมวลเทากัน 4. เลขมวลมีคานอยกวาเลขอะตอม มากๆ 2. ไอโซโทปของอะตอมที่ไมเสถียรจะสลายตัวเองโดยการปลอยรังสีออกมา ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของธาตุใหม เรียกวา 1. ธาตุกัมมันตรังสี 2. ธาตุไอโซบาร 3. ธาตุฮาโลเจน 4. ธาตุไอโซเมอร 3. ขอใดไมใชรังสีที่ถูกปลดปลอยจากการสลายตัวของธาตุกัมมันตรังสี 1. รังสีเอกซ 2. รังสีแอลฟา 3. รังสีแกมมา 4. รังสีบีตา

4. ธาตุคารบอน-14 มีครึ่งชีวิตเทากับ 5,730 ป หมายความวา 1. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะ มีมวลลดลงเหลือครึ่งหนึ่งจาก ปริมาณเดิม 2. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะ มีมวลเพ่ิมข้ึนเปนหน่ึงเทาตัว 3. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะ มีมวลเพ่ิมข้ึนเปนสองเทาตัว 4. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 สลายตัวหมด 5. เขตอันตรายจากรังสี จะปรากฏสัญลักษณใด 1. 2. 3. 4.

20

6. ขอใดกลาวถึงรังสีแอลฟาไดถูกตอง 1. เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาลบ 2. เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาบวก 3. เปนรังสีที่ไมมีประจุไฟฟา 4. เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาบวก และประจุไฟฟาลบ 7. ขอใดจัดเปนธาตุกัมมันตรังสี 1. ไอโอดนี โบรมีน กาํมะถัน 2. เรเดียม โซเดียม อะลูมิเนียม 3. โคบอลต ยูเรเนียม ทองแดง 4. โคบอลต ไอโอดีน ยูเรเนียม 8. การใชรังสีฆาเชื้อราบางชนิดทําใหเก็บไวไดนาน ควรใชรังสีใด 1. รังสีแกมมา 2. รังสีบีตา 3. รังสีอินฟราเรด 4. รังสีแอลฟา

9. รังสีในขอใดมีความสามารถในการทะลุลวงผานส่ิงตางๆไดดีที่สุด 1. รังสีแอลฟา 2. รังสีแกมมา 3. รังสีอินฟราเรด 4. รังสีบีตา 10. ในทางการแพทยมักจะใชธาตุกัมมันตรังสีในการรักษาโรค ธาตุกัมมันตรังสีที่ใชในการรกัษามะเร็งคืออะไร 1. ลิเทียม 2. ไอโอดนี 3. ฟอสฟอรัส 4. เรเดียม

21

1 2

1 4

1 1

1 2

2 4

เฉลยคําตอบแบบฝกหดัหลังเรียน เร่ือง ไอโซโทปและธาตุกมัมันตรังสี

ถูก 10 ขอ เย่ียมมาก ถูก 8 – 9 ขอ เกงมาก ถูก 6 – 7 ขอ พอใช ถูก 5 ขอ หรือตํ่ากวา 5 ขอ ตองกลับไปทบทวนดูใหม

5

4

3

2

1

10

9

8

7

6

22

เฉลยคําตอบอยางละเอียด

1. ตอบ 1 เลขอะตอมเหมือนกันแตเลขมวลตางกัน เหตุผล ไอโซโทปคือ ธาตุที่เลขอะตอมเทากัน (p) แตเลขมวลตางกันแสดงวามีจํานวน n ไมเทากัน 2. ตอบ 1 ธาตุกัมมันตรังสี เหตุผล ธาตุกัมมันตรังสีเปนธาตุที่มีความสามารถในการสลายตัวไดเองโดยการปลอยรังสีออกมาทําใหมวลลดลงเกดิแปลงการเปลี่ยนแปลงเปนธาตุใหม 3. ตอบ 1 รังสีเอกซ เหตุผล รงัสีเอกซเปนคลื่นแมเหล็กไฟฟาท่ีมีความถี่อยูในชวง 106 – 1022 เฮิรต ความยาวคลื่นสั้นมาก ( ประมาณ 10-10 เมตร)สามารถเคลื่อนที่ทะลุผานส่ิงกีดขวางหนาๆไดในทางอุตสาหกรรมจึงใชรังสีเอกซหารอยราวภายในชิ้นสวนโลหะขนาดใหญ 4. ตอบ 1 ทุกๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะมีมวลลดลงเหลือครึ่งหนึ่งจากปริมาณเดิม เหตุผล เพราะในทุกๆ คารบอน-14 จะมีมวลลดลงเหลือครึ่งหนึ่งจากปริมาณเดิม คือ 14C มีครึ่งชีวิต 5,730 ปถาเริ่มตนมีอยู 1 กิโลกรัม ผานไป 5,730 ป เหลือ 0.5 กิโลกรมั และถาปลอยไปอีก 5,730 ป จะมีมวลเหลือเพียง 0.25 กิโลกรัม 5. ตอบ 2 เหตุผล เชนโรงพยาบาล โรงไฟฟานิวเคลียร สถาบันที่เกี่ยวของกับการปรับปรุงพันธุพืชตางๆ ฯลฯ

6

22

23

6. ตอบ 2 เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาบวก เหตุผล รังสีแอลฟาเปนรังสีที่เกิดจากการสลายของธาตุกัมมันตรังสีและปลอยมาในรูปรังสีแอลฟาซึ่งมีอนุภาคไฟฟาเปนบวกซ่ึงเทากับนิวเคลียสของฮีเลียม 7. ตอบ 4 โคบอลต ไอโอดีน ยูเรเนียม เหตุผล โคบอลต ไอโอดีน ยูเรเนียม ทั้ง 3 ชนิดเปนธาตุที่สลายตัวแลวปลดปลอยรังสี ออกมาโดยโคบอลตและยูเรเนียมใชรกัษาโรคมะเร็งสวนไอโอดีนยังใชตรวจสอบความผิดปกติของตอมไทรอยด 8. ตอบ 1 รังสีแกมมา เหตุผล รงัสีแกมมาใชฆาเชื้อราบางชนิดเพราะรังสีแกมมาสามารถทะลุทะลวงผานส่ิงตาง ๆ สามารถทําอันตรายตอสิ่งมีชีวิตทําใหเซลลตายและเสียชีวิต 9. ตอบ 2 รังสีแกมมา เหตุผล เพราะเปนคลื่นแมเหล็กไฟฟาท่ีมีความถี่สูงมากไมมีประจุไฟฟามีพลังงานมากทําใหทะลุทะลวงสิ่งตางๆได 10. ตอบ 4 เรเดียม เหตุผล เรเดียม-226

24

บรรณานุกรม ชัยวัฒน เจนวาณิชย (2525). สารานุกรมธาตุ สํานักพิมพโอเดียนสโตร. วังบูรพา. กรุงเทพมหานคร. __________. (2527). เคมีแผนใหม 5 ม.6.สํานักพิมพกราฟคอารต. สุรวงศ. กรุงเทพมหานคร. ประมวล ศิริผันแกว (2546). ฟสิกส หลักสูตรพื้นฐานแหงชาติระดับชั้นมัธยมศึกษา (GCSE) ประเทศ อังกฤษ .พิมพคร้ังท่ี 4. บริษัท นานมีบุคสพับลิเคช่ัน จํากัด. บางนา. กรุงเทพมหานคร. ประภากจิ เกษมศรี ณ อยุธยาแสงคณะ (2544). เคมีท่ัวไป เลม 1. สํานักพิมพแหงจฬุาลงกรณมหาวทิยาลัย. ปทุมวัน. กรุงเทพมหานคร. ลัดดา มีศุข (2537). เคมีท่ัวไป 1 ฉบับรวบรัด. โรงพิมพสหมิตรออฟเซต. กรุงเทพมหานคร. วิริยะ สิริสิงหและคณะ (2541). 110 ธาตุ คณุสมบัติและการคนพบ. พมิพคร้ังท่ี 3. สํานักพิมพอักษรวัฒนา. กรุงเทพมหานคร. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (2538). หนังสือเรียนวิทยาศาสตร เลม 4 ว204. พิมพคร้ังท่ี 5. โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว. บางกะป. กรุงเทพมหานคร. __________. (2544). หนงัสือเรียนสาระการเรียนรูพื้นฐาน สารและสมบัติของสาร. พิมพคร้ัง 1. โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว. วังทองหลาง. กรุงเทพมหานคร. เว็บไซต เทคโนโลยีราชมงคล, สถาบัน. (2549,ตุลาคม 20). โครงสรางของอะตอม [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http//www.rmutphysics.com/PHYSICS/oldfron/102/1/nudear_6.htm สงเสริมการสอนวิทยาศาสตร, สถาบัน. (2549,ตุลาคม 20). โครงสรางของอะตอม [ออนไลน]. เขาถึงได จาก: http//www.school.net.th/library/snet3/atom พิพิธภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติ, องคการ. (2549, ตุลาคม 21). โครงสรางของอะตอม [ออนไลน]. เขาถึงได จาก: http://www.nsm.or.th/ สงเสริมการสอนวิทยาศาสตร, สถาบัน. (2549,ตุลาคม 23). โครงสรางของอะตอม [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก: http://www.thaigoodview.com/library

25

แบบฝกกอนเรียนชุดท่ี 5 เรื่อง ไอโซโทปธาตุกัมมันตรังสี จํานวน10 ขอ 10 คะแนน เวลา 15 นาที

คําส่ัง : เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว แลวนําหมายเลขหนาขอคําตอบท่ีนักเรียน เลือก ใสลงในชุดแบบประเมินและสรุปผลการเรียนรูดวยตนเอง (รายบุคคล)ท่ีแจกให

1. ไอโซโทปของอะตอมที่ไมเสถียรจะสลายตัวเองโดยการปลอยรังสีออกมา ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของธาตุใหม เรียกวา 1. ธาตุกัมมันตรังสี 2. ธาตุไอโซบาร 3. ธาตุฮาโลเจน 4. ธาตุไอโซเมอร 2. ธาตุคารบอน-14 มีครึ่งชีวิตเทากับ 5,730 ป หมายความวา 1. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะ มีมวลลดลงเหลือครึ่งหนึ่งจาก ปริมาณเดิม 2. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะ มีมวลเพ่ิมข้ึนเปนหนึ่งเทาตัว 3. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 จะ มีมวลเพ่ิมข้ึนเปนสองเทาตัว 4. ทกุๆ 5,730 ป ธาตุคารบอน-14 สลายตัวหมด

3. รังสีในขอใดมีความสามารถในการทะลุลวงผานส่ิงตางๆไดดีที่สุด 1. รังสีแอลฟา 2. รังสีแกมมา 3. รังสีอินฟราเรด 4. รังสีบีตา 4. เขตอันตรายจากรังสี จะปรากฏสัญลักษณใด 1. 2. 3. 4.

ฉ

5. ขอใดกลาวถึงรังสีแอลฟาไดถูกตอง 1. เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาลบ 2. เปนอนุภาคท่ีมีประจุไฟฟาบวก 3. เปนรังสีที่ไมมีประจุไฟฟา 4. เปนอนุภาคท่ีมีทั้งประจุไฟฟาบวก และประจุไฟฟาลบ 6. การใชรังสีฆาเชื้อราบางชนิดทําใหเก็บไวไดนาน ควรใชรังสีใด 1. รังสีแกมมา 2. รังสีบีตา 3. รังสีอินฟราเรด 4. รังสีแอลฟา 7. ขอใดคือไอโซโทป 1. เลขอะตอมเหมือนกันแตเลขมวล ตางกัน 2. เลขอะตอมตางกันแตเลขมวล เหมือนกัน 3. เลขอะตอมกับเลขมวลเทากัน 4. เลขมวลมีคานอยกวาเลขอะตอม มากๆ 8. ขอใดจัดเปนธาตุกัมมันตรังสี 1. ไอโอดนี โบรมีน กาํมะถัน 2. เรเดียม โซเดียม อะลูมิเนียม 3. โคบอลต ยูเรเนียม ทองแดง 4. โคบอลต ไอโอดีน ยูเรเนียม

9. ขอใดไมใชรังสีที่ถูกปลดปลอยจากการสลายตัวของธาตุกัมมันตรังสี 1. รังสีเอกซ 2. รังสีแอลฟา 3. รังสีแกมมา 4. รังสีบีตา 10. ในทางการแพทยมักจะใชธาตุกัมมันตรังสีในการรักษาโรค ธาตุกัมมันตรังสีที่ใชในการรกัษามะเร็งคืออะไร 1. ลิเทียม 2. ไอโอดนี 3. ฟอสฟอรัส 4. เรเดียม

ช

1 1

1 1

2 4

2 1

2 4

ถูก 10 ขอ เย่ียมมาก ถูก 8 – 9 ขอ เกงมาก ถูก 6 – 7 ขอ พอใช ถูก 5 ขอ หรือตํ่ากวา 5 ขอ ไมตองตกใจ ลองต้ังใจศึกษาบทเรียนเร่ืองน้ีดูกอน แลวจะรูวาไมยาก

5

4

3

2

1

10

9

8

7

6

เฉลยคําตอบแบบฝกหดักอนเรียน เร่ือง ไอโซโทปและธาตุกมัมันตรังสี

ซ