A STUDY OF ORGANIZATION COMMITMENT OF ROYAL THAI … · 2014-05-14 ·...
Transcript of A STUDY OF ORGANIZATION COMMITMENT OF ROYAL THAI … · 2014-05-14 ·...
775
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
การศกษาความผกพนตอองคการของขาราชการทหารกองทพบก
A STUDY OF ORGANIZATION COMMITMENT OF
ROYAL THAI ARMY’S OFFICERS
ปทมา สมสนน 1 ผศ.ดร.รจาภา แพงเกษร 2
-------------------------------------------
บทคดยอ
การศกษาวจยน มวตถประสงคเพอศกษาถงความผกพนตอองคการ ของ
ขาราชการทหารกองทพบก โดยกาหนดปจจยทคาดวาจะมความสมพนธกบความ
ผกพนตอองคการประกอบดวยปจจยสวนบคคล ปจจยดานลกษณะของงาน ปจจย
แวดลอม ปจจยดานประสบการณในการทางาน ปจจยดานทศนคต กลมตวอยางทใช
ในการวจย คอ ขาราชการทหารกองทพบก จานวน 400 นาย และใชแบบสอบถาม
ในการเกบรวบรวมขอมล แลวนาขอมลไปทาการประมวลผล โดยใชโปรแกรม
สาเรจรปทางสงคมศาสตร สาหรบสถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ
คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตเชงอนมาน แบบการ
วเคราะหความแปรปรวน (ANOVA) , t – Test , F – Test และ MRA (Multiple
Regression Analysis ) หรอ การถดถอยพหคณ โดยกาหนดระดบนยสาคญทางสถต
ไวทระดบ 0.05 ผลการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลทสงผลตอความผกพนตอองคการ
ของขาราชการทหารกองทพบก ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษา อาย
ราชการ ยศ ตาแหนงงาน ปจจยประสบการณในการทางาน ไดแก ความรสกวาตนม
ความสาคญตอองคการ ความรสก วาองคการเปนทพงพงได ความคาดหวงทจะไดรบ
การตอบสนองจากองคการ ความรสก ตอองคการและเพอนรวมงาน ความรความ
เชยวชาญในงานททา มสงผลตอความผกพนองคการ ของขาราชการทหารกองทพบก
---------------------------------------------- 1 นกศกษาปรญญาโท หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยรงสต
2 อาจารยผรบผดชอบหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยรงสต
776
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ปจจยดานทศนคต ไดแก ความจงรกภกดตอสถาบนหลกของชาต ทศนคตตอ
องคการ และ อดมการณและความรกชาต สงผลตอความผกพนองคการของขาราชการ
ทหารกองทพบกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05อยทางสถต )
คาสาคญ : ปจจยสวนบคคล,ปจจยดานลกษณะงาน, ปจจยแวดลอม,ปจจยดาน
Abstract
The objectives of the research were to study the organization commitment
of Royal Thai Army which were set expected all possible factors related to
organization commitment as following ;
The samples composed of 400 of Army officers selected from Royal Thai
Army by proportional stratified random sampling. Questionnaires were used for
data and information collecting which analyzed by computer program. Statistical
tools used were descriptive statistic such as frequency, percentage, means, standard
deviation, t-Test, F-Test and inference statistics such as One Way ANOVA and
MRA, at the 0.05 level of significance. The result of study indicated that the
level of organizational commitment of Royal Thai Army was in the high level
according by hypothesis. Personal factors which composed of age, marital status,
education background, work period, rank, and position caused their organization
commitment at the 0.05 level of significance.
Meanwhile work experiences and attitude factors had related with their
organizational commitment caused their organization commitment at the 0.05 level
of significance.
KEY WORD: JOB CHARACTERISTICS, WORK EXPERIENCE, ATTITUDE,
ORGANIZATION COMMITMENT, ROYAL THAI ARMY
777
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
บทนา
ทามกลางการเปลยนแปลงในโลกอยางรวดเรว และสภาวะเศรษฐกจ สงคมท
เปลยนแปลงไป ทาใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางทางการบรหารขององคการ
ธรกจ เพอใหองคการอยรอดได จงจาเปนทองคการตองมการปรบตว เพอเพม
ประสทธภาพ และสรางความสามารถในการแขงขน โดยการพฒนาและการบรหาร
จดการองคการ ทสาคญคอการมงเนนการจดการพฒนาและมงเนนคนเปนสาคญ
ความรสกผกพนตอองคการจะเปนดชนชวด ประสทธภาพองคการอยางหนง
และเปนสงพงประสงค เมอหากขาราชการมความผกพนตอองคการในระดบสง กจะ
ทาใหขาราชการปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคการตอไป โดยขาราชการจะมงมน
ตงใจ และเตมใจทจะทางานใหกบองคการอยางเตมความสามารถ รวมทงทมเทการ
ปฏบตหนาทเพอใหองคการบรรลวตถประสงค
ดวยเหตผลดงกลาวมาขางตน ผวจยสนใจศกษาเกยวกบปจจยทสงผลตอ
ความผกพนในองคการของขาราชการทหารกองทพบก เพอเปนแนวทางให
กองทพบกสามารถธารงรกษากาลงพลทมคณภาพใหอยกบกองทพบกในอนาคต
ขางหนา ทงนเพอรวมสรางสรรคผลงานใหบงเกดแกแผนดนอนเปนทรกยงและดารง
เกยรตภมใหกบกองทพบกตอไปควบคกบความมอธปไตยของชาต และดารงไวซง
การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขสบไป
ดงนน ผวจยจงสนใจศกษาวจยเรอง การศกษาความผกพนตอองคการของ
ขาราชการทหารกองทพบก ผวจยจงไดกาหนดวตถประสงคของการวจยไวดงน
1. เพอศกษาปจจยสวนบคคล ของขาราชการทหารกองทพบก ประกอบดวย
เพศ อาย สถานภาพสมรส คนในครอบครวรบราชการทหาร ระดบการศกษา อายงาน
ยศ ตาแหนงงาน ภาระในการอปการะเลยงดบคคลอน
2. เพอ ศกษาปจจยดานลกษณะงานของขาราชการทหารกองทพบก
ประกอบดวยความมอสระในการทางาน , เอกลกษณของงาน, ความสาเรจในการ
ทางานและผลปอนกลบของงาน, ความพงพอใจในงาน, นโยบาย และโครงสราง
องคการ
778
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
3. เพอศกษาปจจยแวดลอมของขาราชการทหารกองทพบก ประกอบดวย
ความพรอมดานเครองมอและอปกรณ, เสนทางสายอาชพ หรอ แนวทางการรบ
ราชการ, การพฒนาบคลากร, สมพนธภาพกบผบงคบบญชา, การบรหารงานของ
ผบงคบบญชา
4. เพอศกษาปจจยดานประสบการณในการทางานของขาราชการทหาร
กองทพบก ประกอบดวย ความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ, ความรสกวา
องคการเปนทพ งพงได, ความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนองจากองคการ,
ความรสกตอองคการ และเพอนรวมงาน ความรความเชยวชาญในงานททา
5. เพอศกษาปจจยดานทศนคตของขาราชการทหารกองทพบก ประกอบดวย
ความจงรกภกด ตอสถาบนหลกของชาต , ทศนคตตอองคกร และ อดมการณและ
ความรกชาต
6. เพอศกษาปจจยความผกพนตอองคการของขาราชการทหารกองทพบก
ประกอบดวย ความตองการทจะคงอยเปนสมาชกภาพ ของกองทพบกตอไป, ความ
เชอมนและยอมรบในเปาหมายและอดมการณกองทพบก, ความเตมใจทจะใชความ
พยายามอยางเตมกาลงความสามารถเพอประโยชนแกกองทพบก และ ความตองการท
จะคงอยเปนสมาชกภาพ ของกองทพบกตอไป
7. เพอศกษาปจจยสวนบคคล ปจจยดานลกษณะงาน ปจจยแวดลอม ปจจย
ดานประสบการณในการทางาน และปจจยดานทศนคต ทสงผลดานความผกพนตอ
องคการของขาราชการทหารกองทพบก
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1. ทราบปจจยสวนบคคลของขาราชการทหารกองทพบก เพอนาไปใช
ประโยชนในการนาเสนอแนวทางการพจารณาคดเลอกบคคล แนวทางการสมภาษณ
บคคลเพอเขารวมงานกบกองทพบกตอไปในอนาคต
2. ทราบปจจยดานลกษณะงานของขาราชการทหารกองทพบก เพอนาไปใช
ประโยชนในการจดทากลยทธและนาเสนอแนวทางการพฒนาลกษณะงานใน
779
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ตาแหนงตางๆ ของขาราชการทหารกองทพบก อนจะนาไปสความผกพนตอ
กองทพบก
3. ทราบปจจยแวดลอมของขาราชการทหารกองทพบก เพอนาไปใช
ประโยชนในการจดทากลยทธ และนาเสนอแนวทางการพฒนาปจจยแวดลอมของ
ขาราชการทหารกองทพบก อนจะนาไปสความผกพนตอกองทพบก
4. ทราบปจจยดานประสบการณในการทางานของขาราชการทหาร
กองทพบก เพอนาไป ใชประโยชนในการจดทากลยทธ และนาเสนอแนวทางการ
พฒนาปจจยประสบการณของขาราชการทหารกองทพบก อนจะนาไปสความผกพน
ตอกองทพบก
5. ทราบปจจยดานทศนคต ของขาราชการทหารกองทพบก เพอนาไปใช
ประโยชนในการจดทากลยทธ และนาเสนอแนวทางการพฒนาทศนคตของ
ขาราชการทหารกองทพบก อนจะนาไปสความผกพนตอกองทพบก
6. ทราบความผกพนตอองคการของขาราชการทหารกองทพบก เพอนาไปใช
ประโยชนในการจดทากลยทธ และนาเสนอแนวทางการพฒนาความผกพนตอ
องคการของขาราชการทหารกองทพบก
7. ทราบความสมพนธระหวาง ปจจยสวนบคคล ปจจยดานลกษณะงานปจจย
แวดลอม ปจจยดานประสบการณในการทางาน ปจจยดานทศนคต ทสงผลตอความ
ผกพนตอองคการของขาราชการกองทพบก เพอใชเปนแนวทางในจดทากลยทธการ
เสรมสรางความผกพนตอองคการของขาราชการกองทพบก และแนวทางสาหรบ
ผบรหาร ในการศกษาปรบปรง ตลอดจนวางแผนกาลงพล รวมถงเปนแนวทางใน
การศกษาสาหรบองคการตางๆ ในเรองการบรหารทรพยากรมนษยในประเดนของ
ความผกพนตอองคการของพนกงาน อนจะกอใหเกดประโยชนสงสดตอกองทพบก
ตอไปโดยมขอบเขตของการวจยดงน
ขอบเขตดานเนอหา งานวจยครงน ศกษาเฉพาะ ปจจยสวนบคคล ปจจยดาน
ลกษณะงาน ปจจยแวดลอม ปจจยดานประสบการณในการทางาน ปจจยดานทศนคต
และ ปจจยทสงผลดานความผกพนในองคการของขาราชการทหารกองทพบก
780
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ขอบเขตดานประชากร ประชากรทใชในการศกษาครงน คอขาราชการทหาร
สงกดกองทพบก ทงระดบสญญาบตรและตากวาสญญาบตรทวประเทศ เปนกลม
ตวอยาง จานวน 400 นาย
ขอบเขตระยะเวลา งานวจยครงนศกษาตงแต 1 ตลาคม 2553 ถง 31 ตลาคม
2555
781
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
กรอบแนวคดของการวจย
1.ปจจยสวนบคคล
1.1 เพศ
1.2 อาย
1.3 สถานภาพสมรส
1.4 คนในครอบครวรบราชการทหาร
1.5 ระดบการศกษา
1.6 อายงาน
1.7 ยศ
1.8 ตาแหนงงาน
1.9 ภาระในการอปการะเลยงดบคคลอน
2.ปจจยดานลกษณะงาน
2.1 ความมอสระในการทางาน
2.2 เอกลกษณของงาน
2.3 ความสาเรจในการทางานและผลปอนกลบของงาน
2.4 ความพงพอใจในงาน
2.5 นโยบายและโครงสรางองคการ
3.ปจจยแวดลอม
3.1 ความพรอมดานเครองมอและอปกรณ
3.2 เสนทางสายอาชพ หรอ แนวทางการรบราชการ
3.3 การพฒนาบคลากร
3.4 สมพนธภาพกบผบงคบบญชา
3.5 การบรหารงานของผบงคบบญชา
4.ปจจยดานประสบการณในการทางาน
4.1 ความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ
4.2 ความรสกวา องคการเปนทพงพงได
4.3 ความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนองจาก
องคการ
4.4 ความรสกตอองคการและเพอนรวมงาน
4.5 ความรความเชยวชาญในงานททา
6.ความผกพนตอองคการ
6.1 ความเชอมนและยอมรบในเปาหมาย
และอดมการณ กองทพบก 6.2 ความเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตมกาลง ความสามารถเพอประโยชนแกกองทพบก
6.2 ความตองการทจะคงอยเปนสมาชกภาพของ
กองทพบกตอไป
5.ปจจยดานทศนคต
5.1 ความจงรกภกด ตอสถาบนหลกของชาต
5.2 ทศนคตตอองคการ
5.3 อดมการณและความรกชาต
782
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
สมมตฐานในการวจย
สมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลของขาราชการทหารกองทพบก
ประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพสมรส คนในครอบครวรบราชการทหาร ระดบ
การศกษา อายงาน ยศ ตาแหนงงาน ภาระในการอปการะเลยงดบคคลอน ท
แตกตางกน สงผลตอความผกพนตอองคการแตกตางกน
สมมตฐานท 2 ปจจยดานลกษณะงานของขาราชการทหารกองทพบก
ประกอบดวย ความมอสระในการทางาน, เอกลกษณของงาน, ความสาเรจและผล
ปอนกลบของงาน, ความพงพอใจในงาน, นโยบายและโครงสรางองคการ ทแตกตาง
กน สงผลตอความผกพนตอองคการแตกตางกน
สมมตฐานท 3 ปจจยแวดลอมของขาราชการทหารกองทพบก ประกอบดวย
ความพรอมดานเครองมอและอปกรณ, เสนทางสายอาชพ หรอแนวทางการรบ
ราชการ, การพฒนาบคลากร, สมพนธภาพกบผบงคบบญชา, การบรหารงานของ
ผบงคบบญชา สงผลตอความผกพนองคการแตกตางกน
สมมตฐานท 4 ปจจยดานประสบการณในการทางานของขาราชการทหาร
กองทพบก ประกอบดวย ความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ, ความรสกวา
องคการเปนทพ งพงได, ความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนองจากองคการ,
ความรสกตอองคการและเพอนรวมงาน ความรความเชยวชาญในงานททา สงผลตอ
ความผกพนองคการแตกตางกน
สมมตฐานท 5 ปจจยดานทศนคตของขาราชการทหารกองทพบก ประกอบดวย
ความจงรกภกด ตอสถาบนหลกของชาต, ทศนคตตอองคการ และ อดมการณและ
ความรกชาต สงผลตอความผกพนองคการแตกตางกน
การทบทวนวรรณกรรม
ในการศกษาครงน ผศกษาได ศกษาแนวความคด ทฤษฎ และ ผลงานวจยท
เกยวของ โดยแบงเปน 4 สวน ดงตอไปน
783
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
1. แนวคด
1.1 ความหมายและความผกพนตอองคการ
1.2 ลกษณะโดยทวไปของความผกพนตอองคการ
1.3 ความสาคญของความผกพนตอองคการ
1.4 ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ
1.5 ผลทเกดขนจากความผกพนตอองคการ
2. ทฤษฎทเกยวกบความผกพนตอองคการ
3. ขอมลเกยวกบกองทพบก
4. ผลงานทเกยวของ
1. แนวคด
1.1 ความหมายและความผกพนตอองคการ
ความผกพนตอองคการ หมายถง ความรสกของพนกงานทมตอองคการและมการ
แสดงออกทางพฤตกรรมอยางตอเนองและสมาเสมอในการทางาน ไดแก ความเตมใจ
ทมเทเพอผลประโยชนขององคการ การเสยสละเวลา กาลงกาย กาลงความคด ในการ
ทางานอยางเตมท โดยมงหวงใหงานทปฏบตประสบความสาเรจอยางมคณภาพ
ภายในระยะเวลาทกาหนด ซงสงผลดตอองคการในภาพรวม ความปรารถนาอยาง
แรงกลาในการคงไวซงการเปนสมาชกขององคการ หมายถง ความตองการทจะ
ปฏบตงานในฐานะกาลงพลคนหนงอยางแนวแน และไมมแนวคดหรอความตองการ
ทจะลาออกจากการเปนสมาชกขององคการ
1.2 ลกษณะโดยทวไปของความผกพนตอองคการ
Baron, (1986 : 162 อางถงในประทป วงศศรสนทร , 2547 :16)ใหแนวคด
ไววา ความผกพนตอองคการเปนทศนคตทมตอองคการ ซงแตกตางจากความพง
พอใจในงาน กลาวคอ ความพงพอใจในงานสามารถเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว
ตามสภาพการทางาน แตความผกพนตอองคการ เปนทศนคตทมความมนคงมากกวา
นนคอ เปนทศนคตทคงอยในชวงเวลานาน แตความผกพนตอองคการกเกดจากปจจย
ตาง ๆทคลายคลงกบความพงพอใจในการทางาน
784
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
1.3 ความสาคญของความผกพนตอองคการ
นภาเพญ โหมาศวน (2533:16) เหนวาความผกพนเปนทศนคตทสาคญยง
สาหรบองคการไมวาจะเปนองคการแบบใดเพราะความผกพนเปนตวเชอมระหวาง
จนตนาการของมนษยกบจดหมาย ขององคการ ทาใหผปฏบตงานมความรสกเปน
เจาขององคการ โดยสรปแลวความผกพนตอองคการเปนเงอนไขลวงหนาสาหรบ
องคการทางสงคมทประสบความสาเรจ
1.4 ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ
สพณดา ศวานนท (2545 : 24) ไดแบงปจจยทเปนตวสงเสรมหรอลดทอน
ระดบความผกพนตอองคการของบคคลไวดงน
ปจจยทจะเปนตวสงเสรมความผกพนตอองคการของบคคล ไดแก ศกยภาพ
ในการจงใจของงานเฉพาะดาน ความมอสระในการทางานระดบทสง การ
ประเมนผลอยางยตธรรม ความมอาวโสหรอระยะเวลาทปฏบตงานในองคการอาย
งานทมากขน ความพงพอใจในงานของตนเอง การบรหารและบงคบบญชาทม
คณธรรม
ปจจยทจะลดทอนความผกพนตอองคการ ไดแก ความคลมเครอในบทบาท
โอกาสในการหางานใหม ระบบการบงคบบญชาแบบการลงโทษ ความตงเครยดใน
การทางานและความเชอวาองคการไมสามารถจะดแลพนกงานได
1.5 ผลทเกดขนจากความผกพนตอองคการ
Steers, 1977 : 48 (อางถงในวารณ คาแกว,2550 :17) ความผกพนตอองคการ
สามารถใชทานายอตราการเขา – ออกจากงานของสมาชกองคการ ไดดกวาเรองความ
พงพอใจในงานเสยอก เพราะ
ความผกพนตอองคการ เปนแนวคดซงมลกษณะครอบคลมมากกวาความพง
พอใจในงาน สามารถสะทอนถงผลโดยทวไปทบคคลสนองตอบตอองคการ โดย
สวนรวมในขณะทความพงพอใจสะทอนถงการตอบสนองของบคคลตองานหรอแง
ใดแงหนงของงานเทานน
785
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ความผกพนตอองคการ คอนขางจะมเสถยรภาพมากกวาความพงพอใจ
ถงแมวาจะมการพฒนาไปอยางชา ๆ แตกจะอยไดอยางมนคงและเปนตวชวดถงความ
มประสทธภาพขององคการ
2. ทฤษฎทเกยวกบความผกพนตอองคการ
2.1 ทฤษฎลาดบความตองการของ Maslow อางถง Hoyer and
MacInnis (1997 : 39 อางถงใน ฉนทะ พทธสภะ, 2549:9) วา มาสโลว ไดจดลาดบขน
ความตองการ ซงเมอความตองการขนพนฐานเบองตน ไดรบการตอบสนองจนเปนท
พอใจกอน ความตองการในระดบสงจงจะเกดขน
2.2 ทฤษฎความเสมอภาค ( Equity Theory ) อางถง J.Stacy Adams
ฉนทะ พทธสภะ (2549 :11) ไววา โดยปกตคนเราจะแสวงหาความยตธรรม
ในการทางานโดยการเปรยบเทยบผลงานทเราอทศใหกบองคการกบสงทไดรบตอบ
แทนจากองคการ การทจะรวาตนไดรบความยตธรรมหรอไม กโดยการเปรยบเทยบ
กบผอนทมสถานภาพเดยวกนหรอใกลเคยง
2.3ทฤษฎสองปจจย ของเฮรซเบรก หรอ Herzberg
Herzberg (อางถงในสวมล ขนตชยขจร ,2552:40 ) วา ปจจยหรอ
องคประกอบสาคญทมความสมพนธกบความพงพอใจในการปฏบตงาน ไดแก ปจจย
ชนดแรกเรยกวา องคประกอบจงใจ (Motivator Factors) สวนปจจยอกชนด เรยกวา
องคประกอบคาจน (Maintenance Factor หรอ Hygiene Factors)
2.4 ทฤษฎความคาดหวง( Expectancy Theory )ของ Vroom
Vroom (อางถงในสวมล ขนตชยขจร, 2552:42) ซงตามทศนะของ Vroom นน
แรงจงใจของคนถกกาหนดโดยความคาดหวงในผลลพธ (Outcomes) ทจะเกดขน
3. ขอมลเกยวกบกองทพบก
กองทพบกไดถอกาเนดมาพรอมกบการกาเนดของประเทศไทย โดยเรมตงแต
การทชนเผาไทยไดเขามาตงถนฐานในดนแดนแหลมทอง กอนจงไดรวมตวกนกอตง
อาณาจกรสโขทย และไดมการทาสงครามกบชนชาตใกลเคยงเพอแผขยายอาณาเขต
ของชาตไทย จงไดมการจดตงกาลงกองทพเพอปองกนขาศกศตรมใหเขามารกราน
786
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
และปกปองเอกราชของชาตมาโดยตลอด
กองทพบกยคปจจบน ไดมบทบาทและภารกจในการปองกนประเทศตามท
ระบไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ซงกาหนดไววา รฐ
ตองพทกษรกษาไวซงสถาบนพระมหากษตรย เอกราช อธปไตย และ บรณภาพแหง
เขตอานาจรฐ และตองจดใหมกาลงทหาร อาวธยทโธปกรณ และเทคโนโลยททนสมย
จาเปนและพอเดยงเพอพทกษรกษาเอกราชอธปไตยความมนคงของรฐ สถาบน
พระมหากษตรย ผลประโยชนแหงชาตและการปกครองในระบอบประชาธปไตย
อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและเพอการพฒนาประเทศ
ระเบยบวธวจย
ในการศกษาวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research)
ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ขาราชการท
สงกดกองทพบก ไดแก ขาราชการทหารทงระดบสญญาบตรและตากวาสญญาบตร
สงกดกองทพบก ทงนมไดรวม ทหารกองประจาการ ลกจางชวคราว ลกจางประจา
และ พนกงานราชการในสงกดกองทพบก
กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เนองจากขาราชการทหารสงกดกองทพบก
มจานวนมากกวา 100,000 คน ซงกาหนดขนาดของกลมตวอยางโดยการใชตาราง
สาเรจรปคานวณหาขนาดของกลมตวอยางของ Taro Yamane (1967) (อางถงใน เอก
ชย อภศกดกล, กตตพนธ คงสวสดเกยรต และ จตพร เลศล า, 2551) ทระดบความ
เชอมน 95% และ ระดบความคลาดเคลอน ± 5 % จะไดกลมตวอยาง 400 นาย ทา
การสมตวอยางโดยใช วธการสมแบบโควตา โดยจดแบงขาราชการออกเปนกลม
ตางๆ ตามชนยศ จานวน 12 กลม แลวทาการกาหนดสดสวน จานวน 400 คน
จากนนแจกแบบสอบถามและเกบขอมลในสวนทเกยวของกบการ
ศกษาวจยทาการบนทกขอมลและทาการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรป
ทางสถต โดยสถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแกคาความถ (Frequency) คารอยละ
(Percentage) คาเฉลย ( Χ ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และการ
เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของตวแปรอสระทเปนตวแปรเชงคณภาพ และ
787
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ตวแปรตามเปนตวแปรเชงปรมาณ วเคราะหขอมลโดยใช ANOVA F-test การ
ทดสอบสมมตฐานเพอการพยากรณ หาปจจยทมอทธพลตอการเปนผนาทพงประสงค
วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะห การถดถอยพหคณ (Multiple Regression
Analysis) โดยกาหนดระดบความมนยสาคญทางสถต 0.05
ผลการวจยและอภปรายผล
กลมตวอยาง สวนใหญเปนเพศชาย จานวน 381 คน คดเปนรอยละ 95.2
และเพศหญง จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 4.8 กลมตวอยาง กลมใหญทสด มอาย
ระหวาง 21 – 30 ป จานวน 124 คน และ 31 – 40 ป จานวน 124 คน คดเปนรอยละ
31.0 กลมตวอยาง สวนใหญมสถานภาพสมรสแลว จานวน 272 คน คดเปนรอยละ
68.0 กลมตวอยางสวนใหญ ไมมบคคลในครอบครวรบราชการ จานวน 225 คน คด
เปนรอยละ 56.2 กลมตวอยาง สวนใหญมการศกษาในระดบตากวาปรญญาตร
จานวน 207 คน คดเปนรอยละ 51.8 กลมตวอยาง กลมใหญทสด คอ กลมทมอาย
ราชการ 26 ปขนไป จานวน 90 คน คดเปนรอยละ 22.5 สวนใหญครองยศ จาสบตร
– จาสบเอก จานวน 179 คน คดเปนรอยละ 44.8 กลมใหญทสดมตาแหนงงานเปน
กาลงพลระดบปฏบตงาน จานวน 311 คน คดเปนรอยละ 77.8 กลมตวอยาง สวน
ใหญรบภาระปานกลาง (ทาใหเดอนรอนกงวลใจพอประมาณ) จานวน 183 คน คด
เปนรอยละ 45.8
788
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
จากผลการวจย เรองปจจยทสงผลตอความผกพนตอองคการของขาราชการ
ทหารกองทพบก พบวา
ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช คานยสาคญ เปนไปตาม
สมมตฐาน
ไมเปนไป
ตาม
สมมตฐาน
เพศ F-Test 0.022 √
อาย t-Test 0.001 √
สถานภาพสมรส F-Test 0.190 √
คนในครอบครวเปนทหาร F-Test 0.302 √
ระดบการศกษาสงสด F-Test 0.043 √
อายราชการ t-Test 0.004 √
ยศ t-Test 0.000 √
ตาแหนงงาน F-Test 0.000 √
ภาระการอปการะบคคลอน F-Test 0.701 √
ปจจยลกษณะงาน MRA 0.192 √
ปจจยแวดลอม MRA 0.198 √
ปจจยประสบการณ MRA 0.000 √
ปจจยทศนคต MRA 0.000 √
ผลการทดสอบสมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลทสงผลตอความผกพนตอ
องคการ ของขาราชการทหารกองทพบก ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาย
ราชการ ยศ ตาแหนงงาน
ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 2 ปจจยดานลกษณะงาน ความมอสระใน
การทางาน ความมเอกลกษณและความนาสนใจของงาน ความสาเรจและผล
ปอนกลบของงาน ความพงพอใจในงานนโยบายและโครงสรางองคการไมม
ความสมพนธกบความผกพนตอกองทพบก
789
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 3 ปจจยแวดลอม ความพรอมดานเครองมอ
และอปกรณ เสนทางสายอาชพหรอแนวทางรบราชการ การพฒนาบคลากร
สมพนธภาพกบผบงคบบญชา การบรหารงานของผบงคบบญชาไมมความสมพนธ
กบความผกพนตอกองทพบก
ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 4 ปจจยดานประสบการณในการทางาน
ไดแก ความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ ความรสกวาองคการเปนทพงพงได
ความคาดหวงทไดรบการตอบสนองจากองคการ ความรสกตอองคการและเพอน
รวมงานความรความเชยวชาญในงานททา มความสมพนธกบความผกพนตอ
กองทพบก เพราะประสบการณในการทางานทาใหมความรความเขาใจในการ
ปฏบตงานไดอยางถกตอง ทาใหบคคลสามารถแกไขปญหา และมความคดในการ
สรางสรรคและพฒนาตางๆ ซงโดยภาพรวมขาราชการกองทพบกมระดบความ
คดเหนตอปจจยประสบการณในการทางานในระดบคอนขางสง ทาใหรสกวาตนม
ความสาคญตอองคการ และการปฏบตงานทาใหรสกวาตนมคาตอกองทพบก ม
ความรสกตอองคการและเพอนรวมงาน สามารถพงพงองคการได ทผานมาไดรบ
มอบหมายงานทมความนาสนใจ มความรความเชยวชาญในงานททา รวมถงความ
คาดหวงทไดรบการตอบสนองจากองคการ
ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 5 ปจจยดานทศนคต ไดแก ความจงรกภกด
ตอสถาบนหลกของชาต ทศนคตตอองคการ และอดมการณและความรกชาต ม
ความสมพนธกบความผกพนตอกองทพบก โดยรวมเมอแยกพจารณาเปนรายดานแลว
สามารถเรยงลาดบจากมากไปนอย เรมจาก อดมการณและความรกชาต อยในระดบ
มากทสด , ความจงรกภกดตอสถาบนหลกของชาตในระดบสงมาก และ ทศนคตตอ
องคการในระดบสงมาก ซงทศนคตจะทาใหคนเกดความผกพนตอองคการ และทมเท
และปรารถนาจะมสวนรวมในความสาเรจขององคการ
ความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตามทมคาสมประสทธ
สหสมพนธ และนยสาคญของตวแปรทอยในสมการพยากรณ Enter
790
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ตวแปร
Unstandardized
Coeffients
Standardized
Coeffients t sig
B Std.Error Beta
คาคงท
ปจจยดานลกษณะงาน
ปจจยแวดลอม
ปจจยดานประสบการณในการทางาน
ปจจยดานทศนคต
-.309
.077
-.077
.355
.680
.330
.059
.060
.068
.039
.075
-.083
.355
.585
-.936
1.307
-1.289
5.233
17.271
.350
.192
.198
.000*
.000*
* มระดบนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
ผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะห ขอมลดวยวธการวเคราะหถดถอยพหคณ
(Multiple Regression Analysis) เพอใชเปนคาพยากรณ โดยมรปแบบของสมการ
ดงน
Y = C + ß1 X1 + ß2 X2
โดยสามารถแทนคาสมการไดดงน
Y หมายถง ระดบความผกพนตอกองทพบก
C หมายถง คาคงท (Constant)
ß หมายถง คาเบตา (Beta)
X1 หมายถง ปจจยดานประสบการณในการทางาน
X2 หมายถง ปจจยดานทศนคต
ผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะห ขอมลดวยวธการวเคราะหถดถอยพหคณ
( Multiple Regression Analysis ) เพอใชเปนคาพยากรณ โดยมรปแบบของสมการ
ดงน
Y = -.309 +.355 x1 + .680 x2
791
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ตวแปร
Unstandardized
Coeffients
Standardiz
ed
Coeffients t sig
B Std.
Error Beta
คาคงท (a)
ปจจยดานประสบการณในการทางาน
ความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ
ความรสกวาองคการเปนทพงพงได
ความคาดหวงทไดรบการตอบสนองจากองคการ
ความรสกตอองคการและเพอนรวมงาน
ความรความเชยวชาญในงานททา
ปจจยดานทศนคต
ความจงรกภกดตอสถาบนหลกของชาต
ทศนคตตอองคการ
อดมการณและความรกชาต
0.186
.178
-.030
.118
-.017
.061
.077
.306
.285
.350
.043
.044
.049
.055
.047
.046
.040
.060
.208
-.039
.153
.017
.067
.076
.355
.247
.531
4.148
-.676
2.400
-.298
1.302
1.679
7.602
4.759
.596
.000*
.499
.017*
.766
.194
.094
.000*
.000*
* มระดบนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05
จากตารางพบวา ปจจยดานลกษณะงานของผตอบแบบสอบถาม ไดแกดาน
ความมเอกลกษณและความนาสนใจของงาน และดานนโยบายและโครงสราง
องคการ มความสมพนธกบความผกพนตอกองทพบกปจจยดานประสบการณในการ
ทางาน ไดแก ดานความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ และ ความคาดหวงท
ไดรบการตอบสนองจากองคการ มความสมพนธกบความผกพน ตอกองทพบก
ปจจยดานทศนคต ไดแก ดาน ทศนคตตอองคการ และ อดมการณและ
ความรกชาตมความสมพนธ กบความผกพนตอกองทพบก
จากตาราง ผลการวเคราะหไดสมการถดถอยดงน.-
792
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
Y = C + ß 1 x1 + ß 2 x2 + ß 3 x3 + ...... ß n xn
y = ระดบความผกพนตอกองทพบก
C = คาคงท
ß = Beta
x1 = ความรสกวาตนมความสาคญตอองคการ
x2 = ความคาดหวงทไดรบการตอบสนองจากองคการ
x3 = ทศนคตตอองคการ
x4 = อดมการณและความรกชาต
ผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ดวยวธการวเคราะหถดถอยพหคณ
(Multiple Regression Analysis) เพอใชเปนคาพยากรณ โดยมรปแบบของสมการ
ดงน
Y = .186 + .178 x1 + .118 x2 + .306 x3 +.285 x4
สรปผลการวจย
จากผลการวจย พบวาขาราชการทหารกองทพบก มระดบความคดเหน
เกยวกบปจจยดานทศนคต ในดานของอดมการณและความรกชาต ในระดบสงมาก
ทสด แสดงใหเหนวาทามกลางสถานการณทกองทพไมไดรบงบประมาณดานการ
พฒนากองทพเทาทควร การพฒนาและปลกฝงอดมการณ จะชวยธารงรกษาความ
ผกพนของกาลงพลไวไดในระดบสงมาก แตหากกองทพมงบประมาณสนบสนน ใน
การจดซออาวธยทโธปกรณ ในระดบพอสมควร กจะสรางความผกพนใหมตอ
องคการมากขน เนองจากอาชพทหารเปนอาชพทสามารถสละไดแมกระทงชวต การ
ทมเครองมอ อาวธ ยทโธปกรณททนสมยอนสงผลถงความปลอดภยและจะชวยรกษา
ชวตของกาลงพลไวได การเพมเตมงบประมาณในสวนเงนเดอน จะชวยใหขาราชการ
โดยสวนใหญลดภาระและคลายความกงวลใจเกยวกบภาระตางๆ ตามสมควร จะเหน
ไดวาในสวนของขาราชการชนสงทไมมภาระทางการเงนตองรบผดชอบมากแลว จะ
มระดบความผกพนตอองคการสงกวา ผมภาระมาก หรอ ปานกลาง ซงเดอดรอนใจ
793
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ระดบหนง จากผลการวจยพบวา กองทพบกนาจะเพมงบประมาณในการฝกอบรม
หรอ ดงานใหมากขน เพราะระดบความคดเหนตอการฝกอบรม หรอเปดโอกาสใหมๆ
ยงไมสงมากนก นาจะชวยเพมความผกพนตอองคการของขาราชการได กองทพบก
ควรกาหนดนโยบายในการคดเลอกผ บงคบบญชาของสวนราชการตางๆ โดยเนนผท
มคณธรรมและมความรความสามารถเปนอยางดเพอให เกดความยตธรรม และธารง
ความสมพนธระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชาของสวนราชการตางๆ ใหม
ความราบรนตลอดเวลา ควรมการจดโครงสรางองคการกองทพบกใหม จาก
ผลการวจย จะเหนไดวา เมอเทยบระดบอายและความผกพนตอองคการกองทพบก
แลว ทาใหสะทอนภาพความเปนจรงไดวา เมอการรบราชการมาถงจดหนงแลว ความ
ผกพนจะลดลง เนองจาก ในชวงระยะกลางถงปลายของอายราชการ จะมตาแหนงงาน
ทไมพงประสงค เชน ตาแหนงประจา แทนทจะเปนตาแหนงบรหาร เนองจากการ
ปรบโครงสรางกองทพทผานมา ตองการลดขนาดกองทพ จงทาใหกาลงพลทอยใน
สมยของการเรงผลตกาลงพลเพอตอสกบภยสงครามเยนในหวงทผานมา ไมไดรบ
ความกาวหนาถวนทว ดงนน จงควรปรบโครงสรางดงกลาว เพอรองรบกาลงพลทม
ประสบการณ ทงนเพอจะไมเปนการเสยเปลาของ งบประมาณดานกาลงพล และยง
สามารถสรางงานใหกองทพไดอก เพราะดวยระยะเวลาในการทางานทผานมา ไดม
การส งสมประสบการณอนเปนตนทนสาคญในการพฒนากองทพใหม ขด
ความสามารถตอไป ระบบคณธรรมจะชวยใหการปฏบตงานในกองทพบกทาไดม
ประสทธภาพยงขน ดงนนการสรางดชนชวดการปฏบตงาน และการประเมนผลการ
ปฏบตงาน เพอนาผลทไดมาใชในการพจารณาเลอนตาแหนง จะทาใหเกดความพง
พอใจมากขน ผบงคบบญชาทกระดบชนใหผลตอบแทนจากภายใน โดยการยกยอง
ชมเชยขาราชการ เมอปฏบตงานสาเรจอยางมประสทธภาพ และมประสทธผลสาหรบ
ผลตอบแทนจากภายนอก จะตองใหแกขาราชการตามสทธของแตละคนตามระเบยบ
ของทางราชการ โดยเฉพาะดานสวสดการเกยวกบเงนชวยเหลอและสงของหรอ
บรการตางๆ ผบงคบบญชาทกระดบชนปฏบตตนเปนตวอยางทดแกผใตบงคบบญชา
และปกครองบงคบบญชาผใตบงคบบญชาดวยความถกตองและมคณธรรม
794
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ควรมการศกษาวจยปจจยทสงผลตอ
ความผกพนตอองคการของเหลาทพอน เพอศกษาไดในองครวมของทกเหลาทพ
ทงนจะไดเปนแนวทางบรหารปรบปรงของแตละเหลาทพตอไป ควรมการศกษาวจย
ปจจยสงผลตอความผกพนตอองคการ ของสานกงานตารวจแหงชาต และตารวจ
ตระเวนชายแดน หรอ ทหารพราน เพอเปรยบเทยบปจจยทสงผลตอความผกพนตอ
องคการทมลกษณะการดาเนนงานทใกลเคยงกน ควรมการศกษาวจยในเชงคณภาพ
ในดานปจจย ทสงผลตอความผกพนตอองคการ เพอใหไดคาตอบเพมเตมในประเดน
ทการศกษาเชงปรมาณไมสามารถทาได และ การศกษาการทมเทการทางานใน
องคการสามารถวดไดจาก อตราการลาปวย อตราการขาดงาน เปนตน
เอกสารอางอง
กตตพนธ คงสวสดเกยรต, ไกรชต สตะเมอง,เฉลมพร เยนเยอก และเรวด อนนนนบ.
ระเบยบวธวจยทางธรกจ. , พมพครงท 3. กรงเทพฯ : เพยรสน เอด ดเคชน
อนโดไชนา, 2552
ฉนทะ พทธสภะ. “ ความพงพอในการปฏบตงานของพนกงานระดบปฏบตการสาย
งานบรหารอาคารชด.” รายงานการศกษาคนควาอสระ , คณะบรหารธรกจ
มหาวทยาลยรงสต, 2549
นภาเพญ โหมาศวน. “ปจจยทมอทธพลตอความผกพนของสมาชกในองคการ : ศกษา
เฉพาะกรณสานกงานปลดสานกนายกรฐมนตร.” สารนพนธหลกสตร
รฐศาสตรมหาบณฑต,คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร,2533
ประทป วงศศรสนทร . “ปจจยทสงผลตอความผกพนตองานของพนกงานใน
อตสาหกรรมเซมคอนดคเตอร.” การศกษาคนควาดวยตนเอง หลกสตร
บรหารธรกจมหาบณฑตสาหรบนกบรหาร, คณะบรหารธรกจ
มหาวทยาลยรงสต ,2547
795
วารสารการตลาด และการสอสาร ปท1 ฉบบท2 (เมษายน – มถนายน 2556)
วารณ คาแกว. “ความผกพนตอองคการของพนกงาน ธนาคาร ไทยธนาคาร จากด(
มหาชน ). ” วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการจดการทวไป ,
มหาวทยาลยราชภฎพระ นคร, 2550
สพณดา ศวานนท. “ความสมพนธระหวางความผกพนตอองคการกบลกษณะสวน
บคคล ลกษณะงาน ลกษณะองคการและผลการปฏบตงานของพนกงาน
โรงงานอตสาหกรรมอเลกทรอนกส.” วทยานพนธสงคมศาสตร
มหาบณฑต ,คณะสงคมศาสตร,มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2545
สวมล ขนตชยขจร. “ ปจจยสาคญในการสรางความผกพนในองคกาของพนกงาน
ธนาคารตางชาต กรณศกษา : ธนาคารยโอบ จากด ( มหาชน ).” วทยานพนธ
หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑตมหาวทยาลยรงสต , 2552
เอกชย อภศกดกล , กตตพนธ คงสวสดเกยรต และ จตพร เลศลา. การวจยธรกจ.
กรงเทพฯ : เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา,2552
เอกสารศนยประชาสมพนธกองทพบก. ประวตความเปนมาของกองทพบก. เขาถง
ไดจาก http://203.113.97.39/army/pdf/901531.pdf , 17 ตลาคม 2554เอกสาร
ศนยประชาสมพนธกองทพบก. สารอวยพรปใหม พทธศกราช 2554. เขาถง ไดจาก
http://203.113.97.39/army/pdf/901532.pdf, 17 ตลาคม 2554