8.Ünite Sıcak ve Soğuk Uygulamalar

SICAK UYGULAMA

23. Hafta ( 03-07 / 03 / 2014 )

9.Sınıf

Meslek Esasları ve Tekniği

SICAK UYGULAMA

Vücudun bir bölümüne veya tamamına

sıcaklık veren yada sıcaklık yayan birtakım

fiziksel ajanlar uygulanmasına ‘’ sıcak

uygulama ‘’denir.

2

Sıcak Uygulama ;

a.)) tedavi etmek,

b.)) tedaviye yardımcı olmak

amacıyla yapılır.

3

Isı uygulama ;

… direkt yada indirekt

… kuru yada nemli

yapılabilir.

4

Sıcak Uygulamanın Fizyolojik Etkileri

1.) Vazodilatasyon ( damar genişlemesi ) :

…Isı uygulandığı bölgede kan akımını

hızlandırır ,

…Zarar görmüş, etkilenmiş alandaki

konjesyonu ( venlerdeki kanın geri dönüşünün

engellenmesi veya yetersizliği sonucu, kanın

organ veya dokularda birikmesi ) azaltır,

5

…Bölgeye giden kan akımını arttırarak,

bölgenin beslenmesini sağlar,

…Metabolik atık ürünlerin atımını hızlandırır,

…Venöz kan birikimini azaltır.

6

2.) Kanın Vizkozitesini ( akışkanlığa gösterilen

direnç ) Azaltır :

… Yaralı bölgeye lökositlerin ve antibiyotiklerin

hemen ulaşmasını sağlar.

7

3.) Kapiller Permiabilite ( geçirgenlik ) Artar :

…Besin ve metabolik artıkların geçişi artar.

Apsenin lokalize olarak yayılmasını önler.

8

4.) Doku Metabolizmasını Hızlandırır :

… Kan akımının artması sağlanır ve uygulama

yapılan bölgede sıcaklık artar.

5.) Kas Gerilimini Azaltır :

…Düz kasların gevşemesini sağlayarak spazmı

ortadan kaldırır ve ağrıyı azaltır.

9

…Sıcak uygularken, istenilen sonuca ulaşmak için

dokuda ısının 40-45 derece olmasını sağlamak

gerekir. …..Bu ısının dokuda birden yükselip belirli

bir süre bu dokuda tutulması ve uzun zaman dilimi

içinde azalması tercih edilir.

10

…..Post – operatif ( ameliyat sonrası )

dönemde ödem oluşumunu azaltmak için,

1.Gün soğuk uygulama

2.Gün hiçbir uygulama

yapılmaz(tercihan)

3.Gün sıcak uygulama

3.Günden sonra sıcak uygulama zorunlu

değildir.

11

Sıcak uygulanan bölgedeki ısının ;

..çabuk yükselmesi,

..yavaş düşmesi hedeflenir.

..Bu nedenle de hasta, uygulama sonrası,

soğuğa çıkmamalıdır. Çıkacaksa da, o bölgeyi

korumalıdır.

12

SICAK UYGULAMA YAPILMASI GEREKEN

DURUMLAR

Ağrıyı dindirmek ( analjezik ),

Kas spazmını çözmek ( antispazmotik ),

Yorgunluğu gidermek ( sedasyon ),

Kan dolaşımını hızlandırmak,

13

İnflamasyon tedavisi,

Konjesyonu azaltmak,

İyileşmeyi hızlandırmak,

Peristaltizmi ( barsak hareketleri )

hızlandırmak,

14

Vücut ısısını yükseltmek

amacıyla sıcak uygulama yapılır.

Sıcak Uygulama, Doktor İstemine Göre

Yap Yapılır !!

15

Sıcak Uygulamanın Yapılmasının

Sakıncalı Olduğu Durumlar :

Vazodilatasyonun zararlı olduğu

durumlar,

Akut inflamasyonlar,

16

17

18

Kötü huylu ( malign) tümörü olanlar,

Akciğer hastalığı,kalp hastalıkları ve

böbrek hastalıkları olanlarda,

yapılmamalıdır.

19

Sıcak Uygulamanın Riskli Olabileceği

Durumlar

Yeni doğanlarda ve çocuklarda, deri

katmanı ince olduğu için, çocuklar

acılarını dile getiremeyebilirler,

Yaşlılarda,ağrıya duyarlılık azalır ve ısıyı

tam olarak algılayamazlar, bu da yanıklara

sebeb olabilir.

20

Bazı ilaçların kullanımına bağlı olarak,

algılama bozukluğu gelişebilir. Buna

bağlı olarak sıcağın derecesini algılamakta

zorluk yaşayabilir ve doku kayıpları oluşabilir.

Konfüzyon,bilinç kaybı, spinal kord

yaralanmalarında, uyaranları alma ve

cevap verme azalacağından,sıcak uygulama

risklidir.

21

Açık yaralar, ısıya daha duyarlıdır.

Ödemli dokularda hücreler arasında sıvı

birikmesi olduğundan, duyarlılık azalmıştır.

Skarlı dokularda deri kalınlaşmış olduğu

için, o bölgelerde ısı iletimi zordur.

22

Periferal vasküler hastalıklarda,

ekstremitelerde ağrı ve sıcaklık uyarılarının

iletimi azaldığından,sıcak uygulama risklidir.

Ortopedik hastalıklarda kullanılan metal

vida yada metal plaklar, ısıyı çabuk

ilettiğinden,sıcak uygulama riskli olabilir.

23

Sıcak Uygulama Çeşitleri

1.) Kuru Sıcak Uygulamalar

2.) Yaş Sıcak Uygulamalar

olmak üzere iki bölümde incelenir.

24

Sıcak Uygulamalarda Isı Dereceleri :

..Çok Sıcak 41- 46 santigrad derece

..Sıcak 37- 40 santigrad derece

..Hafif Sıcak 34- 36 santigrad derece

..Ilık 28- 34 santigrad derece

25

○ KURU SICAK UYGULAMALAR :

○ 1.) Diyaterm,

○ 2.) Elektrikli yastık,

○ 3.) Elektrikli battaniye,

○ 4.) Aguatermik yastıklar,

○ 5.) Isıveren lambalar,

○ 6.) Isı petleri,

○ 7.) Termofor, kuru ısı veren araçlardır.

26

Kuru Sıcak Uygulamalar ;

a.) Direkt Olarak Uygulanan Yöntemler

b.) İndirekt Olarak Uygulanan Yöntemler

olarak iki çeşittir.

27

Aguatermik

Yastıklar

.)Isı : 40-43 derece

.)Uygulamadan

önce,üzerine yalıtımı ve

vücut terinin emilimi

için, pamuklu keten kılıf

yada havlu geçirilir.

28

29

Elektrikli Isı

Yastıkları

.)Elektrikli bobinlerden

oluşmuş,üzeri keten

yada pamuklu

kumaşla kaplı, su

geçirmez aletlerdir.

.)Aguatermik yastıklar

gibi kullanılır.

30

Isı Kafesi ( beşiği )

.)Çok sayıda akkor elektrik lambalarından

oluşan metal kemerlerdir. Birden fazla 45

Wattlık ampul kullanımı istenilenısıya ulaşmak

için gerekebilir.

.)Ampuller hastaya 40-45 cm. uzaklıkta

tutularak,hastanın geniş alanını ısıtmak için

kullanılır.

.)Uygulama süresi : 15 dakikadır.

31

32

.)Lambanın mesafesi ve ampıl sayısı,doktor

istemine göre ayarlanır.

.)Isı verilmeden önce, hastanın uygulama

yapılacak bölgesi bir çarşafla örtülür.

33

Isı Lambaları :

34

○ .)Oynar başlıklı seyyar lambalardır,

○ .)Lambalar 25-45-60 Watt olabilir,

○ .)Lamba hastadan 45-60 cm.lik uzaklıkta

olmalıdır,

○ .)İşlem süresi 15-30 dakikadır,

○ .)Her 5 dakikada bir, işlem bölgesi kontrol

edilir,

○ .)Hastanın vital bulguları alınır ve gözlenir.

35

Tek Kullanımlık ( disposable ) Kimyasal

Paketler :

.)Farklı kimyasal bileşenler içeren iki bölümden

oluşan plastik keselerdir.

.)Kese sıkıştırıldığında, içinde bulunan

kimyasal bileşenler aktif hale gelir ve kese

içindeki ısı yükselir.

.)Bu keseler tek kullanımlıktır,bu nedenle

pahalıdır.

36

.)Çapraz enfeksiyonların önlenmesi açısından,

kullanımları tercih edilir.

.)Keseler kullanılmadan önce, ısıları ön kol iç

yüzüne tutularak kontrol edilir.

.)Kese pamuklu bir örtüye sarılarak hastaya

uygulanır.

.)Keselerin yırtık olup olmadığı,kullanımdan

önce kontrol edilir.

37

Ultrasonik Isı

Uygulaması :

.)Ultrasonik ses

dalgalarının, ısıya

dönüştürülerek, US

probu ile vücuda ısı

uygulamasıdır.

.)Isı miktar ve süresini

hekim ayarlar.

38

Termofor ( sıcak Su Torbası ) :

39

40

..)Değişik ebatlarda,su sıcaklığına dayanıklı,sıvı

sızıntısını önleyen vidalı kapağı olan

torbalardır.Termoforun deriye doğrudan

temasını önleyen kılıfı vardır.

41

Termofor Kullanımında Gerekli Malzemeler :

..)Termofor ve kılıfı,

..)Sıcak su

Yetişkinler için : 46-55 derece

Çocuklar için : 40-45 derece

..)Vücut termometresi

..)Kurulama bezi

42

YAŞ ( NEMLİ ) SICAK UYGULAMALAR :

..Yaş sıcak uygulamalar, ısıyı çabuk ileten bir

yöntemdir.

.)kompres,

.)oturma banyosu,

.)lokal ve genel banyolar

43

Uygulamanın Amacı

..sirkülasyonu düzenlemek,

..ödemi ve enflamasyonu azaltmak,

..kas relaksasyonunu arttırmak,

..yara iyileşmesini hızlandırmak

44

1. Sıcak Yaş Kompresler :

…Pet,gazlı bez,havlu gibi malzemelerin sıcak

suya batırılarak gerekli bölgeye uygulanmasına

‘’

sıcak yaş kompres ‘’ denir.

45

. Kompresler büyük alana uygulanacaksa,

büyük kompres yada çarşaflar kullanılır.

. Küçük alanlarda ise, küçük kompresler

uygulanır.

46

Uygulamada Kullanılan

Malzemeler :

.Tepsi,

.Solusyon Kabı,

.Solusyon(40-50

derece),

.6-8 adet kompres,

.İki tahta kaşık veya

maşa,

.Plastik Örtü,

.Tedavi Bezi,

.Vazelin,

.Su Termometresi,

.Havlu,

.2 Çift Eldiven.

47

2.) Sitz Banyosu ( Oturma Banyosu ) :

48

49

50

..Özel küvet yada özel hazırlanmış banyoda,

istenilen özellikleri taşıyan sıcak solusyona

hastanın oturtulması suretiyle yapılan işlemlere

‘’ oturma banyosu ‘’ denir.

51

Uygulama Amacı :

..Rektal ameliyat geçiren hastalara,

..Epizyotomi yapılan hastalara,

..Ağrılı hemoroidi olanlara,

..Vaginal inflamasyonu

olan hastalara uygulanır.

52

Uygulamada Kullanılan

Malzemeler :

.Küvet,

.Sıcak su( 37-40

derece),

.Önerilen solusyon,

.Havlu,

.Örtü,

.Termometre,

.E ldiven .

53

3.) Parafin Banyosu :

54

55

56

..Mum yapımında kullanılan parafinin vücut

ısısından birkaç derece fazla ısıtılmasıyla

yapılan uygulamalardır.

..Bazen parafin ısısı uygulama yapılacal

bölgenin özelliğine göre 45-50 dereceye kadar

çıkarılabilir.

..Parafin direkt uygulanabildiği gibi, sargı bezi

batırılarak ta uygulanabilir.

..Uygulama süresi 230 dakikadır.

57

Dikkat Edilecek Noktalar :

.Parafin banyosu, el, ayak gibi küçük ve düz

yüzeyi olmayan bölgelerde tercih edilir.

.Parafin, açık yara, dermatit ve aktif

enfeksiyonlarda uygulanmaz.

.İşlemden sonra,bölge temizlenir,kurulanır ve

yapılan işlem kaydedilir.

58

4.) Daldırma Banyosu :

59

…Vücudun belli bir bölümünün sıcak

solusyona daldırılması esasına dayanır.

… Daldırma banyosu ;

.kas gevşemesi sağlar,

.ödemi azaltır,

.yara üzerinde sertleşmiş,kalınlaşmış kabukları

yumuşatır,

.ilaç uygulamaları ve ilaç emilimini kolaylaştırır.

60

.Daldırma banyosunda suyun sıcaklığı :40,5-43

derece olmalıdır.

.Uygulama bölgesi solusyon içine tam olarak

yerleştirilir.

.Solusyonun ısı kaybını önlemek

için,havlu,çarşaf vb. örtülür.

61

5.) Genel Banyolar :

..Sıcak su içine gerekli görülen solusyonlar

katılarak, hastanın tüm vücuduna uygulanan

banyo yöntemidir.

.bazı cilt hastalıklarında,

.bütün vücuda ilaç uygulaması gerekince,

.çok büyük yanıklarda,

.yara kabuklarının yumuşatılmasında,

.vücut ısısının yükseltilmesinde kullanılır.

62

○ Genel Banyoda ; hasta küvet içine alınır.

..İşlemden önce,hastanın vital bulguları alınır,

..hasta üşütülmeden uygulama yapılır,

..suyun sıcaklığı :37-40 derece olmalıdır,

..uygulama sırasında hastanın genel durumu

bozulursa,işlem sonlandırılır,

..işlem süresi :15-20 dakikadır.

63

Sıcak Uygulamada Dikkat Edilmesi Gereken

Noktalar :

..Uygulama yapılan kaplar,sızıntı yönünden

kontrol edilmelidir,

..Elektrikli aletler ve bağlantılarının çalışıp

çalışmadığı, elektrik kaçağı olup olmadığı

kontrol edilmelidir,

64

○ ..Kullanılacak bütün alet ve solusyonlar,ısı

yönünden, kullanımdan önce kontrol

edilmelidir,

○ ..Kullanılacak aletlerin voltajı, tedavi alanına

uzaklığı ve verilen pozisyonun uygunluğu

kontrol edilmelidir,

65

○ ..Elektrikli aletler kullanılırken, hastanın

üzerinde iletken bir madde olmamalıdır,

○ ..Hastaların, ısı veren araçların ayarlarıyla

oynamasına izin verilmemelidir,

○ ..Uygulamadan önce, hastanın vital bulguları

alınmalıdır,

66

○ ..Hastaya yapılacak uygulama süresi 15-20

dakika olmalı ve süresi 30 dakikayı

geçmemelidir,

○ ..Isı uygulamalarının süresi

kısaldıkça,vücudun ısıyı tolere etme yeteneği

artar,

67

68

○ ..Uygulama hemşire tarafından

yapılmalı,hastanın cildi 5 dakikada bir

gözlenmelidir,

○ ..Uygulama sırasında hasta yalnız

bırakılmamalıdır,

○ ..Hemşire, çocuklara, yaşlılara ve sistemik

hastalığı olanlara ,uygulama sırasında

özellikle dikkat etmelidir,

○ ..İşlem sırasında ve sonrasında,hastanın

genel durumu ve ciltteki değişimler yakından

gözlenmelidir,

69

○ ..Sıcak uygulamalar, açık yaralara yada göz

gibi organlara uygulanacaksa, cerrahi asepsi

kurallarına uygun olarak çalışılır

○ ..Diğer uygulamalarda ise, medikal asepsi

kurallarına uygun çalışılır.

70

○ HAZIRLAYAN

○ HARİKA

○ ATA

71