90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
Transcript of 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
1/119
GII THIU
Lun vn c chnh sa theo yu cu ca Hi ng chm lun vn.
Nhng im mi t c khi nghin cu ti lun vn:
1. Hot ng M&A l mt trong nhng bin php hu hiu nng cao nng
lc cnh tranh ca cc NHTM Vit Nam. Tuy nhin, bn cnh cc li ch
th trong hot ng ny cng tim n nhiu ri ro.
2. Vic thc hin M&A ngn hng Vit Nam: ngoi cc c hi v nhng
yu t thun li th cng c khng t cc vn kh khn v thch thccn phi gii quyt v i mt.
3. Nh nc v cc c quan qun l l tc nhn h tr tch cc cho s thnh
cng ca hot ng M&A ngn hng Vit Nam thng qua vic hon thin
khung php l v xy dng cc chnh sch hiu qu dnh cho loi hnh
giao dch ny.
4. Cc ngn hng mun t c thnh cng trong M&A cn phi tht s ctm huyt v hnh ng mt cch khn ngoan, sng sut trong c qu trnh
M&A (t lc khi s cho n khi kt thc - hu M&A).
5. Vn hu M&A c bit quan trng nn cc ch th tham gia cn phi
ht sc lu tm n giai on ny th mi c th t c thnh cng trn
vn nht.
------
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
2/119
B GIO DC V O TOTRNG I HC KINH T TP.HCM
------
L TH I LINH
GI I PH P CH O H T H NG NGN H NGT H N G M I V I T N AM T R C XU T H
SP N H P, H P N H T V M U A LI
Chuyn ngnh: Kinh t ti chnh Ngn hng
M s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS.NGUYN NG DN
TP.H Ch Minh Nm 2009
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
3/119
LI CAM OAN
Ti xin cam oan lun vn ny l do chnh ti nghin cu v thc hin.Cc s liu v thng tin s dng trong lun vn ny u c ngun gc, trung
thc v c php cng b.
Tc gi lun vn
L Th i Linh
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
4/119
MC LCTRANG BA PH
LI CAM OAN
MC LCDANH MC CC T VIT TT
DANH MC CC BNG S LIU V BIU (HNH)
PHN M U
CHNG 1: TNG QUAN V HOT NG SP NHP, HP NHT
01
1.1 CC KHI NIM................................................................................ 01
1.1.1 Sp nhp............................................................................................... 011.1.2 Hp nht............................................................................................... 01
1.1.3 Mua li................................................................................................. 01
1.1.4 Phn bit sp nhp v hp nht............................................................ 02
1.1.5 Phn bit mua li ton b v sp nhp.................................................. 03
1.2 CC PHNG THC THC HIN M&A....................................... 04
1.2.1 Cho thu.............................................................................................. 04
1.2.2 Li ko c ng bt mn...................................................................... 051.2.3 Thng lng t nguyn...................................................................... 05
1.2.4 Thu gom c phiu trn th trng chng khon.................................... 06
1.2.5 Mua li ti sn ..................................................................................... 06
1.3 CC HNH THC M&A.................................................................... 06
1.3.1 Phn loi da trn hnh thc lin kt.................................................... 06
1.3.2 Phn loi da trn phm vi lnh th..................................................... 07
1.3.3 Phn loi da trn chin lc mua li................................................... 081.4 TC NG CA M&A...................................................................... 08
1.4.1 Tc ng tch cc Li ch ca M&A................................................. 08
1.4.2 Tc ng tiu cc................................................................................. 10
1.5 CC NI DUNG CA QU TRNH M&A....................................... 11
1.5.1 Lp k hoch chin lc v xc nh mc tiu ca M&A.................... 11
V MUA LI NGN HNG.......................................................................
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
5/119
1.5.2 Xc nh ngn hng mc tiu............................................................... 12
1.5.3 nh gi giao dch................................................................................ 12
1.5.4 m phn v giao kt hp ng giao dch M&A................................. 13
1.6 NH GI TRONG M&A................................................................... 13
1.6.1 Cc phng php nh gi ti sn hu hnh.......................................... 141.6.1.1 14
1.6.1.2 Phng php so snh th trng........................................................... 14
1.6.1.3 Phng php Dng tin chit khu....................................................... 15
1.6.2 Cc phng php nh gi ti sn v hnh (thng hiu)..................... 16
1.6.2.1 nh gi thng hiu da vo chi ph xy dng thng hiu............... 17
1.6.2.2 nh gi thng hiu da vo lng trung thnh ca khch hng.......... 18
1.6.2.3 nh gi thng hiu da vo thu nhp do thng hiu mang li........ 181.7 KINH NGHIM THNH CNG V THT BI TRONG HOT
NG M&A 20
1.7.1 Nguyn nhn ca vic tht bi trong hot ng M&A......................... 21
1.7.2 Kinh nghim thnh cng trong hot ng M&A.................................. 22
KT LUN CHNG 1................................................................................ 25
CHNG 2: THC TRNG V HOT NG SP NHP, HP NHT
262.1 S LC V HOT NG M&A TRN TH GII...................... 26
2.2 THC TRNG V HOT NG M&A NGN HNG
VIT NAM..................................................................................................... 27
2.2.1 Tng quan v hot ng M&A Vit Nam. 27
2.2.2 Thc trng v tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam 29
2.2.2.1 Giai on trc nm 2005. 29
2.2.2.2 Giai on t 2005 n nay. 312.2.3 c im ca hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam. 39
2.2.3.1 c im ca tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam....... 39
2.2.3.2Ngn hng Vit Nam cn thiu kin thc v M&A 40
2.2.4 Tc ng ca M&A n h thng ngn hng v nn kinh t
Vit Nam 41
Phng php s dng Bng tng kt ti sn.........................................
V MUA LI NGN HNG TI VIT NAM..........................................
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
6/119
2.2.4.1 Tc ng tch cc 41
2.2.4.2 Tc ng tiu cc. 42
2.3 NG C CA HOT NG M&A NGN HNG TI
VIT NAM..................................................................................................... 43
2.3.1 Ngn hng Vit Nam pht trin v s lng nhng cht lngcha cao........................................................................................................... 43
2.3.2 Ngn hng nh kh ng vng trc xu th hi nhp.......................... 45
2.3.3 iu kin thnh lp ngn hng mi rt kht khe.................................. 47
2.3.4 Ch o v s hng dn h tr ca Chnh ph v Ngn hng
nh nc........................................... 48
2.3.5 Tm nhn chin lc ca cc tp on ti chnh ngn hng nc
ngoi................................................................................................................ 492.3.6 Tnh hnh khng hong ti chnh th gii............................................. 50
2.4 MI TRNG THC T NH HNG N M&A NGN HNG
TI VIT NAM 51
2.4.1 Cc t chc t vn v h tr hot ng M&A ti Vit Nam................ 51
2.4.2 Mi trng kinh doanh v mi trng php l Vit Nam.................... 54
2.4.2.1 Mi trng kinh doanh........................................................................ 54
2.4.2.2 Mi trng php l............................................................................... 552.4.3 Tnh minh bch..................................................................................... 60
2.4.4 Yu t con ngi v ngun nhn lc.................................................... 61
2.5 M&A NGN HNG VIT NAM: THI C - THUN LI - KH
KHN - THCH THC 62
2.5.1 Thi c - Thun li....................................... 62
2.5.2 Kh khn - Thch thc.............................. 63
KT LUN CHNG 2................................................................................ 64CHNG 3: GII PHP CHO H THNG NGN HNG THNG
MI VIT NAM TRC XU TH SP NHP, HP NHT V
66
3.1 I VI NGN HNG NH NC V CC C QUAN
QUN L 66
MUA LI
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
7/119
3.1.1 Tng cng hot ng truyn thng v M&A...................................... 66
3.1.2 Hon thin khung php l v M&A...................................................... 67
3.1.3 Pht trin knh kim sot thng tin cng nh tnh minh bch ca
thng tin trong hot ng M&A...................................................................... 71
3.1.4 To iu kin h tr cho cc t chc t vn M&A............................... 713.1.5 Xy dng v pht trin ngun nhn lc cho th trng M&A............. 73
3.2 I VI CC NGN HNG THNH VIN.................................... 74
3.2.1 Giai on trc v trong qu trnh thc hin M&A.............................. 74
3.2.2 Giai on sau khi kt thc qu trnh M&A........................................... 78
KT LUN CHNG 3................................................................................ 80
KT LUN CHUNG...................................................................................... 80
TI LIU THAM KHOPH LC 1
PH LC 2
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
8/119
DANH MC CC T VIT TT
HQT : Hi ng qun trM&A : Sp nhp v mua li (Merges & Acquisitions)
NH : Ngn hng
NHNN : Ngn hng nh nc
NHTM : Ngn hng thng mi
NHTMCP : Ngn hng thng mi c phn
PwC : Cng ty kim ton PricewaterhouseCoopers
TMCP : Thng mi c phn
TP.HCM : Thnh ph H Ch Minh
WTO : T chc thng mi th gii (World Trade Organization)
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
9/119
Bng 1.1: Hai trng hp hp nht thnh cng ca ngn hng M vo thp nin
80..................................................................................................... 23
Bng 2.1: Nhng thng v mua bn ngn hng ln nht th gii trong giai on
1998-2007........................................................................................ 27
Bng 2.2: S lng v gi tr giao dch ca hot ng M&A ti Vit Nam t
2005 n 07/2009............................................................................. 28
Bng 2.3: Mt s thng v M&A gia ngn hng nng thn v ngn hng ln
th ti Vit Nam giai on 1999 2004.................................... 30
Bng 2.4: Cc th
ng v
M&A gi
a ngn hng n
i v nh
u t
n
c ngoi. 31Bng 2.5: Mt s thng v mua bn gia cc ngn hng trong nc t nm
2005 n 2008.................................................................................. 38
Bng 2.6: S lng ngn hng thng mi ti Vit Nam (tnh n 06/2009)..... 44
Hnh 2.1 T l phn trm cc gi tr mua bn theo cc ngnh ngh - mc tiu
M&A ti Vit Nam........................................................................... 28
Hnh 2.2 Gi tr v s lng thng v M&A ca 14 nc trong khu vc....... 29
DANH MC CC BNG
DANH MC CC HNH
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
10/119
PHN MU
1. Tnh thit thc ca tiTrong tin trnh pht trin kinh t, vic lin kt, sp nhp, hp nht cc
doanh nghip hnh thnh nhng doanh nghip ln mnh hn l xu hng
ph bin tt yu, nht l trong qu trnh hi nhp kinh t ton cu nh hin nay.
Xu th ny sm mun cng s trthnh ln sng mnh mlt qua tt c cc
nn kinh t trn th gii v n c d bo sbng pht trong tng lai gn.
Trn th gii, cc hot ng mua bn, sp nhp c hnh thnh rt
sm v ph bin cc nc c nn kinh t thtrng vi s cnh tranh quyt
lit gia cc cng ty vi nhau, ng thi cng to ra xu th tp trung li thng nht, tp hp ngun lc ti chnh, cng ngh, nhn lc, thng hiu...
Ti Vit Nam, vn ny c cp cch y hn 10 nm, nhu cu
bn v mua doanh nghip ngy cng tng cng vi xu hng hnh thnh cc tp
on kinh doanh, u t cho gia cc doanh nghip bo hiu mt tn hiu
tt cho nn kinh t, lm tng sc cnh tranh ca cc doanh nghip Vit Nam.
Hn na, y cng l mt lnh vc kh mi mVit Nam nn thu ht c s
quan tm u t ca cc nh u t nc ngoi.V d cn kh mi m nhng nc ta c nhng thng v nh
m bi s kt hp ca nhng thng hiu c tn tui, v tr trn thtrng,
ch yu thuc lnh vc chng khon, bo him, ti chnh, ngn hng, dch v.
Theo d bo ca cc chuyn gia, ln sng sp nhp, hp nht v mua li trn th
trng ti chnh s din ra nhanh hn so vi don trc y v ssi ng
hn trong ngnh ngn hng v chng khon.
Cng chnh v s mi m, s khai, si ng v nng bng ca vn ny
nn ti chn ti Gii php cho h thng ngn hng thng mi Vit Nam
trc xu th sp nhp, hp nht v mua li lm lun vn tt nghip cao hc.
2. Mc ch ca lun vnMc ch ca lun vn l nghin cu v sp nhp, hp nht v mua li
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
11/119
ngn hng t gi mt s gii php i vi cc c quan qun l, Ngn
hng nh nc v cc ngn hng thnh vin tham gia vo vic mua bn, sp
nhp nhm tn dng c ngoi lc ng thi pht huy ht ni lc cc ngn
hng thnh vin c ththam gia vo sn chi sp nhp, hp nht v mua li
mt cch vng vng, ttin, t c nhiu kt qu tt trong lnh vc ny trc
thi k hi nhp, gp phn gip cho th trng ti chnh Vit Nam ngy cng
pht trin hn.
3. i tng v phm vi nghin cu:i tng v phm vi nghin cu ca lun vn l hot ng sp nhp,
hp nht v mua li ca cc ngn hng thng mi Vit Nam v cc vn c
lin quan.
4. Phng php nghin cuLun vn ny c nghin cu da trn phng php h thng, tng
hp, phn tch, so snh, d bo, thng k, kt hp vi nn tng kin thc kinh t
hc, ti chnh ngn hng.... h thng ha l lun, nu ln nhng ni dung
c bn v sp nhp, hp nht v mua li ngn hng, cng vi thc trng v cc
gii php cho vn ny.
5. B cc ca lun vnLun vn gm ba phn chnh:
- Chng 1: Nhng vn l lun c bn v sp nhp, hp nht v mua li.
- Chng 2: Thc trng v hot ng sp nhp, hp nht v mua li ngn hng
ti Vit Nam.
- Chng 3: Gii php cho h thng ngn hng thng mi Vit Nam trc xu
th sp nhp, hp nht v mua li.
------
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
12/119
1------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHNG 1:
TNG QUAN V HOT NG
SP NHP, HP NHT V MUA LI NGN HNG
1.1 CC KHI NIM
Mua bn, sp nhp doanh nghip l mt thut ng mi xut hin trong
thi gian gn y Vit Nam. Thut ng ny c dch t thut ng ting Anh
Mergers & Acquisitions, vit tt l M&A, th hin hot ng hai hay nhiu
doanh nghip kt hp li vi nhau nhm t c nhng mc tiu c xc
nh trc trong chin lc kinh doanh ca mnh. Ngn hng l mt loi hnhdoanh nghip c bit nn M&A ngn hng cng c bn cht tng t nh
M&A doanh nghip ni chung: rt a dng, c din ra di nhiu hnh thc
v ni dung khc nhau:
1.1.1 Sp nhp (Mergers)Sp nhp l hnh thc kt hp m mt hoc nhiu ngn hng cng loi
(gi l ngn hng b sp nhp) chuyn ton b ti sn, quyn, ngha v v li
ch hp php ca mnh sang mt ngn hng khc (gi l ngn hng nhn sp
nhp). Bn b sp nhp gi l ngn hng mc tiu (target bank). Ngn hng
mc tiu s chm dt s tn ti sau khi sp nhp. Khi , thng thng thng
hiu ca ngn hng mc tiu s mt i, chuyn tn cng ngn hng tip nhn.
1.1.2 Hp nht (consolidation)
Hp nht l hnh thc hai hay mt s ngn hng (gi l ngn hng b
hp nht) c th hp nht thnh mt ngn hng mi (gi l ngn hng hp
nht) bng cch chuyn ton b ti sn, quyn, ngha v v li ch hp php
sang ngn hng hp nht, ng thi chm dt s tn ti ca cc ngn hng b
hp nht.
1.1.3 Mua li (hay cn gi l thu tm Acquisitions)
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
13/119
2------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mua li l hnh thc kt hp m mt ngn hng mua li mt phn hoc
ton b c phn ca ngn hng kia. Mc ch ca hot ng ny nhm hng
n vic thu tm th trng, mng li phn phi hoc tn dng mng li
phn phi a ra th trng nhng sn phm, dch v mi. Cc i tng
thng c ch n trong trng hp ny l nhng ngn hng ang hot
ng kinh doanh c hiu qu, c th phn n nh. Tuy vy, i khi hot ng
mua li cng gn lin vi vic mua bn n v cc i tng c nhm ti l
cc ngn hng ang trong tnh trng chun b gii th, ph sn, khng c kh
nng duy tr hot ng kinh doanh ca mnh. Hot ng ny cng c th c
gi bng ci tn khc l ti cu trc ngn hng.
Hnh thc M&A va cp thng do mt ngn hng ln mua li mt
ngn hng nh hn. Nhng thnh thong vn c trng hp mt ngn hng
ginh quyn qun l v iu khin mt ngn hng ln hn hoc mt ngn hng
c ting lu i v gi li danh ting cho ngn hng ln. y c gi l
nm quyn kim sot ngc (reverse takeover).
Thng thng ngn hng c th tin hnh mt trong hai cch mua li
nh sau:- Mua li c phiu: ngn hng c th dng tin mua li c phiu biu
quyt, c phn hoc cc chng khon khc ca ngn hng mc tiu. V
khon tin ny c chia cho cc c ng ca ngn hng mc tiu.
- Mua li ti sn: ngn hng c th mua ton b hoc mt phn ti sn ca
ngn hng mc tiu.
1.1.4 Phn bit sp nhp v hp nht
Mt thng v sp nhp hay hp nht ngn hng xy ra ng ngha vi
s chm dt hot ng kinh doanh ca mt hoc c hai bn tham gia. Nhng
s khc bit y l: trong giao dchsp nhp ch c mt bn chm dt tn ti
(bn b sp nhp) v ngn hng i sp nhp bao gi cng c ting ni mnh
hn trong mi quyt nh chung; cn i vi giao dch hp nhtthng l cc
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
14/119
3------------------------------------------------------------------------------------------------------
bn tham gia c cng quy m hp nht vi nhau v cho ra i mt php nhn
hon ton mi v t cch php nhn ca cc bn tham gia u khng tn ti
na. Mt v sp nhp vi tnh cht cng bng nh th c gi l sp nhp
ngang hng, nn gia cc bn lun c s cn bng trong qu trnh ra quyt
nh iu hnh t chc mi.
1.1.5 Phn bit mua li ton b v sp nhp.
Sp nhp v mua li ton b c cng bn cht l s kt hp ca hai hoc
nhiu ch th thnh mt ch th duy nht cn hot ng. Tuy nhin, sp nhp
l s kt hp ca hai ch th tng ng vi nhau (v quy m, uy tn, kh nng
ti chnh...) vi mc ch l s hp tc thn thin, cng c li cho c hai bn;cn mua li thng thng l hot ng c ln nut c b ca ch th ln
mnh i vi ch th yu hn bin ngn hng thnh phn s hu ca
mnh.
Tuy nhin, trn thc t, hnh thc sp nhp ngang bng, hp nht rt t
m thng l mua li. Thng thng mt ngn hng mua li ngn hng khc
vi iu khon cho php ngn hng b mua li tuyn b rng hai bn sp nhp
cn bng d trn gc k thut, l v mua li thu tm. Thm ch, as thng v thng khng c c s ng thun ca hai bn, bn thc hin
s dng nhiu cch thu tm v cu chuyn thng khng d chu nh
nhng hnh nh m ngi ngoi cuc nhn thy. Bi v cc v sp nhp, hp
nht i hi s hp tc rt cao gia cc bn tham gia, trong c hai bn phi
cng nhn thy c trin vng ca thng v, cng thng nht c cch lm
vic vi nhau...v vic qun tr sau ny lun cn c s chia s hp l gia hai
bn. Nhng c trng hp mt thng v mua li cng c xem l sp
nhp nu nh ban lnh o ca cc bn tha thun s cng ngi li vi nhau,
cng bn tho cho k hoch pht trin chung mang li li ch ln nht c th
c cho c hai bn. Nh vy, mt thng v c coi l mua bn hay sp nhp
hon ton ph thuc vo vic n c din ra nh th no: thn thin gia hai
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
15/119
4------------------------------------------------------------------------------------------------------
bn hay b p buc, thu tm nhau.
Nhn chung, M&A nh mt hnh thc huy ng vn. Theo quy nh ca
Lut Doanh nghip th nh u t c quyn gp vn, mua c phn ca cc
doanh nghip v M&A cng l mt trong nhng quyn ca nh u t. Tuy
nhin, M&A khc vi vic gi vn qua th trng chng khon ch: n
khng ch n thun gi vn m cn l thit lp mt quan h i tc chin
lc, trong ngi mua - i tc chin lc - khng ch gp thm vn, m
cn tng thm gi tr cho ngn hng c mua bng nng lc qun l, cc b
quyt cng ngh kt hp vi h thng phn phi sn c ca ngi mua V
vy, mc ch ca M&A l ginh quyn kim sot mc nht nh ch
khng n thun l u t ti chnh, s hu mt phn vn gp hay c phn nh
cc nh u t nh l.
1.2 CC PHNG THC THC HIN M&A
Cch thc thc hin M&A rt a dng v mang tnh chuyn bit ty
thuc vo mc tiu, c im qun tr, cu trc s hu v u th so snh ca
cc ngn hng lin quan trong tng trng hp c th. Cc giao dch M&A
khng ch l php cng n thun ca cc ngn hng vi nhau m cn ko theo
hng lot cc vn v t cch php nhn, v ti chnh, thng hiu, th phn,
th trng, kim sot tp trung kinh t, kim sot giao dch c phiu C th
chia thnh cc phng thc giao dch nh sau:
1.2.1 Cho thu (Tender Offer)
Cho thu l phng thc M&A m ngn hng c nh mua t
(buyout) ton b ngn hng khc v ngh c ng hin hu ca ngn hng bn li c phn ca h vi mc gi cao hn th trng rt nhiu (premium
price). V gi cho thu phi hp dn a s c ng chp nhn t b
quyn s hu cng nh quyn qun l ngn hng ca mnh. Hnh thc M&A
ny thng c p dng trong cc v thn tnh i th cnh tranh. Ngn hng
b mua thng l ngn hng yu hn. Tuy nhin, vn c mt s trng hp mt
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
16/119
5------------------------------------------------------------------------------------------------------
ngn hng nh nut c mt i th nng k hn, l khi h huy ng
c ngun ti chnh khng l t bn ngoi thc hin v thn tnh. Cc
ngn hng thc hin thn tnh theo hnh thc ny thng huy ng ngun tin
mt bng cch: s dng thng d vn, huy ng vn t c ng hin hu thng
qua pht hnh c phiu mi hoc tr c tc bng c phiu, pht hnh tri phiu
chuyn i, vay t cc t chc tn dng khc. im ng ch trong thng
v cho thu l ban qun tr ngn hng mc tiu b gt ra ngoi v mt quyn
nh ot, bi v y l s trao i trc tip gia ngn hng thn tnh v c
ng ca ngn hng mc tiu.
1.2.2 Li ko c ng bt mn (Proxy fights)Hnh thc M&A ny cng c s dng vi mc ch thn tnh i th
cnh tranh. Khi ngn hng mc tiu ang lm vo tnh trng kinh doanh yu
km v thua l th lun c mt b phn khng nh c ng bt mn, mun thay
i ban qun tr v iu hnh ca ngn hng mnh. Bn mua c th li dng
tnh hnh ny li ko b phn c ng . Trc tin, h s mua mt s
lng c phn tng i ln trn th trng (nhng cha sc chi phi)
tr thnh c ng ca ngn hng. Sau khi nhn c s ng h, h v ccc ng bt mn s triu tp hp i hi c ng, hi s lng c phn chi
phi loi ban qun tr c v bu i din ca h vo Hi ng qun tr mi.
1.2.3 Thng lng t nguyn (Friendly mergers)
Khi c hai bn mua bn u nhn thy li ch chung t thng v M&A
v nhng im tng ng gia hai bn (v vn ha, th phn...), ngi iu
hnh s xc tin ban qun tr hai bn ngi li v thng tho cho giao dch
M&A ny.
Ngoi cc phng n chuyn nhng c phiu, ti sn, tin mt hay kt
hp tin mt v n, hai bn thc hin M&A cn c th chn phng thc hon
i c phiu (stock swap) bin c ng ca ngn hng ny tr thnh c
ng ca ngn hng kia v ngc li. Mt hnh thc kh ph bin trong thi
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
17/119
6------------------------------------------------------------------------------------------------------
gian gn y l trao i c phn nm gi cho s hu ngn hng ca nhau.
Thc cht, hnh thc ny mang tnh lin minh hn l sp nhp v vic ny xut
pht t ng c lin minh gia hai ngn hng nhm chia s nhiu im chung
v li ch, khch hng... V vy, v sp nhp ny thng c li cho c hai bn.
1.2.4 Thu gom c phiu trn th trng chng khon
Bn mua s b mt gom dn c phiu ca ngn hng mc tiu thng qua
giao dch trn th trng chng khon hoc mua li ca cc c ng chin lc
hin hu. Phng n ny cn phi c thi gian, ng thi nu l thn
tnh, gi ca c phiu c th tng vt trn th trng. Tuy nhin, cch thu
tm ny c thc hin dn dn v tri chy, khi , bn mua s t c mcch cui cng ca mnh mt cch m thm vi mc gi r hn nhiu so vi
phng thc cho thu.
1.2.5 Mua li ti sn
Bn mua c th n phng hoc cng ngn hng mc tiu nh gi ti
sn ca bn bn (h thng thu mt doanh nghip chuyn nh gi ti sn c
lp). Sau cc bn s tin hnh thng tho a ra mc gi ph hp (c
th cao hoc thp hn). Phng thc thanh ton c th bng tin mt v n.
im hn ch ca phng thc ny l cc ti sn v hnh nh thng hiu, th
phn, khch hng, nhn s, vn ha t chc... rt kh c nh gi v c
cc bn thng nht. Do , phng thc ny thng ch p dng tip qun
li cc ngn hng nh, m thc cht l nhm n h thng knh phn phi, i
l ang thuc s hu ca ngn hng mc tiu.
1.3 CC HNH THC M&A
1.3.1 Phn loi da trn hnh thc lin kt
Sp nhp v mua li theo chiu ngang (Horizontal Merger)
Sp nhp v mua li theo chiu ngang l giao dch M&A gia hai ngn
hng hay doanh nghip kinh doanh v cnh tranh trc tip v mt dng sn
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
18/119
7------------------------------------------------------------------------------------------------------
phm v dch v trong cng mt th trng. Kt qu ca giao dch ny c th
s mang li cho bn sp nhp nhiu li ch: m rng th trng, gim bt i
th cnh tranh, tn dng ngun lc v con ngi, h thng cng ngh k
thut
Sp nhp v mua li theo chiu dc (Vertical Merger)
Sp nhp v mua li theo chiu dc l giao dch M&A gia mt ngn
hng vi mt doanh nghip l khch hng ca chnh ngn hng (M&A tin -
forward) hoc gia mt ngn hng vi mt doanh nghip l nh cung ng cho
h (M&A li backward). M&A theo chiu dc mang li cho ngn hng bn
mua cc li ch nh: kim sot c ri ro khi cp tn dng cho khch hng,gim cc chi ph trung gian...
Sp nhp kt hp (Conglomeration)
Sp nhp kt hp l giao dch M&A din ra gia ngn hng v doanh
nghip khc hot ng cc lnh vc kinh doanh, ngnh ngh khng lin quan
vi nhau. Mt tn gi khc ca giao dch ny l M&A hnh thnh tp on.
Kiu sp nhp ny rt ph bin vo thp nin 60 khi cc lut chng c quyn
ngn cn cc doanh nghip c nh sp nhp theo chiu ngang hoc chiu
dc. Bi v M&A hnh thnh tp on khng nh hng lp tc n mc
tp trung ca th trng. Li ch ca hot ng M&A ny l gim thiu ri ro
nh a dng ha, tit kim chi ph gia nhp th trng v li nhun gia tng
nh c nhiu sn phm dch v.
1.3.2 Phn loi da trn phm vi lnh th:
Sp nhp v mua li trong nc: l hot ng M&A din ra gia ccngn hng trong cng mt lnh th quc gia.
Sp nhp v mua li xuyn bin:l hot ng M&A din ra gia cc
ngn hng thuc cc quc gia khc nhau (mt trong nhng hnh thc
u t trc tip ph bin nht hin nay). Tuy nhin, cc thng v
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
19/119
8------------------------------------------------------------------------------------------------------
M&A ny din ra phc tp hn so vi M&A trong nc. Nguyn nhn
l do c s khc bit v mi trng chnh tr, kinh t, vn ha, phong
tc truyn thng, nguyn tc thu, k ton... gia cc quc gia.
1.3.3 Phn loi da trn chin lc mua li
M&A thn thin - Friendly takeover: l mt giao dch M&A m c hai
bn u mun thc hin v h u cm thy mnh s c li t thng v
ny.
M&A th nghch - Hostile takeover: l mt giao dch M&A m mt
bn bng mi cch phi mua li bn kia bt k bn bn c ng hay
khng. Trong trng hp ny bn mua s dng tim lc ti chnh ca
mnh mua li cng ty i th nhm trit tiu s cnh tranh ca i
th .
1.4 TC NG CA M&A
1.4.1 Tc ng tch cc Li ch ca M&A
Cc ngn hng khi mun thc hin M&A ngha l h mong mun t
c nhng li ch do hot ng ny mang li. Nhng g h mong i l: nngcao nng lc cnh tranh, gi tr cho c ng sau M&A s ln hn tng gi tr
hin ti ca hai bn khi cn ng ring r... ng thi, hot ng M&A cng
gip tit kim phn ln chi ph v thi gian hn so vi vic thnh lp mt ngn
hng mi.
Mt cng mt bng ba cng thc ny ni ln nng lc chuyn ha
c bit c c mi thng v M&A. chnh l s cng hng - ng c
quan trng v k diu nht ca M&A, gip cho hot ng kinh doanh hiu qu
v gi tr ngn hng mi (sau M&A) c nng cao nu giao dch M&A thnh
cng. C th, cc gi tr cng hng (li ch) l:
1. Ci thin tnh hnh ti chnh: ngn hng sau M&A s c tng thm
ngun vn s dng v kh nng tip cn ngun vn, chia s ri ro, tng
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
20/119
9------------------------------------------------------------------------------------------------------
cng tnh minh bch v ti chnh.
2. Gim nhn vin, tinh gn b my: Thng thng, khi hai hay nhiu bn sp
nhp li u c nhu cu gim vic lm, nht l cc cng vic gin tip nh:
marketing, cng vic vn phng, ti chnh k ton ng thi thng qua
M&A, bn mua cng c tip nhn ngun lao ng c k nng tt v
nhiu kinh nghim. y cng l dp cc doanh nghip sng lc v sa thi
nhng v tr lm vic km hiu qu.
3. t c hiu qu da vo quy m sau M&A/thng hiu ca i tc: Mt
ngn hng ln lc no cng c li th hn khi giao dch vi cc i tc v
m phn vi khch hng. Hn na, quy m ln cng gip gim thiu chiph: gim thiu trng lp trong mng li phn phi, tit kim chi ph hot
ng v chi ph qun l v hnh chnh... Hoc l khi mt ngn hng thc
hin M&A vi i tc c thng hiu vng mnh cng c thm ly.
4. Trang b cng ngh mi: Thng qua vic mua bn hoc sp nhp, ngn
hng mi c th tn dng cng ngh hay k thut ca nhau to li th
cnh tranh. Ngoi ra, ngun vn di do cng l mt trong nhng iu kin
thun li h trang b nhng cng ngh hin i phc v cho vic kinhdoanh ca mnh.
5. Tng kh nng cnh tranh, cng c v th trn th trng: Sau khi thc hin
M&A, hai bn c th khai thc c nhng li th ln nhau, tng th phn,
tn dng quan h khch hng, kh nng bn cho sn phm v dch v,
ng thi nng cao nng lc cnh tranh v to ra cc c hi kinh doanh
mi.
Tuy nhin, s cng hng thng khng d t c nh nhng g m
hai bn k vng, n khng t n khi hai bn mua-bn thc hin M&A. V
hot ng ny ging nh vic kt hn: ban u c hai bn lun mong i v
mt cuc sng hnh phc trong tng lai; tuy nhin, nu khng c s chun b
k v cc kin thc cng nh k nng sng v bo v hnh phc gia nh th
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
21/119
10------------------------------------------------------------------------------------------------------
cuc hn nhn ca h c th s tht bi. M&A cng vy, ng nhin khi hai
bn sp nhp d nhn thy kh nng t c nhiu li ch nhng i khi n li
c hiu ng ngc li. V th, trong nhiu trng hp, mt cng mt li nh
hn hai.
Bn cnh nhng li ch m M&A mang li cho hai bn i tc th nn
kinh t cng c hng li t hot ng ny, c th l:
Hot ng M&A s gp phn thc hin phng chm a dng ha i tc
u t v hnh thc u t.
Hot ng M&A gp phn thc hin chuyn dch c cu kinh t theo yu
cu pht trin ca t nc, ng thi to iu kin gii quyt vic lm chongi lao ng khi ngn hng mc tiu ang trn b vc ph sn v gi
vng h thng th trng ti chnh quc gia.
Nh nc v chnh ph s yn tm hn v khng mt nhiu ngun lc
khc phc nhng hu qu t vic ph sn doanh nghip, nht l cc doanh
nghip thuc ngnh ti chnh - ngn hng.
1.4.2 Tc ng tiu ccNh ni trn: gi tr cng hng t thng v M&A khng thnh
cng c th m (mt cng mt nh hn hai). Nguyn nhn l do c th hai bn
khng m phn k trong qu trnh M&A dn n mu thun sau ny v nhiu
mt nh: chin lc kinh doanh, ti chnh, qun l, nhn s ...; vn ha hai bn
khng tng ng, nht l i vi cc thng v M&A xuyn bin, hoc l
vic t chc v qun l tr nn kh khn hn, chng cho, dn n tnh trng
mt kim sot.Ngoi ra, ngn hng thnh vin c th mt thng hiu sau cc v
M&A. Thng hiu ngn hng l mt ti sn v cng qu gi, n to nn mt
phn rt ln gi tr trong tng gi tr ngn hng. Tuy nhin, do s thiu kinh
nghim ca cc ngn hng trong nc v yu t ny v hot ng M&A nn h
thng xem nh vic nh gi thng hiu hoc d dng chp nhn s mt i
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
22/119
11------------------------------------------------------------------------------------------------------
thng hiu ca mnh v nhng li ch khc khng tng xng. T , dn dn
c th h b thu tm bi i tc.
l nhng hu qu ca M&A i vi ngn hng thnh vin tham gia,
cn i vi nn kinh t, M&A c th mang li nhng kt qu tiu cc nh:
- Nu nh khng c s qun l cht ch t pha c quan qun l th
trng th c quyn l mt hu qu khng th trnh khi. V l thuyt, mt
ngn hng hoc nhm ngn hng (v doanh nghip) nm t 25% th phn tr
ln c th c nhng hnh vi mang tnh c quyn i vi ton th trng
nh: tng li sut cho vay, p dng cc loi ph dch v qu cao...
- Mt s ngn hng li dng vic mua bn-sp nhp trn thu, sauthi gian c min gim thu, h s tuyn b gii th v sp nhp vo ngn
hng (doanh nghip) khc.
- Sau khi sp nhp, ngn hng mi c th s ti cu trc li b phn
nhn s ca h, tinh gn b my lm cho nhiu ngi lao ng b mt vic,
gy nh hng n i sng ca cng nhn v mang li kh khn cho nn kinh
t.
1.5 CC NI DUNG CA QU TRNH M&A
Cc khi nim v phng thc M&A nh trnh by cho thy y l
mt hot ng kh phc tp. Tuy nhin, cc ni dung ca n cn khin cc nh
qun tr chin lc au u hn. Mt thng v M&A phi tri qua rt nhiu
giai on ty theo nhu cu, mong mun ca cc bn thc hin v thng thng
c cc ni dung sau:
1.5.1 Lp k hoch chin lc v xc nh mc tiu ca M&ANh ni trn, M&A mang li rt nhiu li ch. Nhng khng phi
ngn hng no tham gia M&A cng u hng c tt c cc li ch . V
vy, ngn hng trc khi tin hnh M&A, nh qun tr s phi lp k hoch
chin lc, xc nh nhng k vng ca mnh: tng tim lc ti chnh, m rng
th trng, nng cao kh nng cnh tranh, a dng ha sn phm dch v hay
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
23/119
12------------------------------------------------------------------------------------------------------
ti cu trc ngn hng... c th tp trung vo ch chnh ca mnh, i khi c
th phi hy sinh mt s li ch khc hng n mc tiu chung.
Vic lp k hoch ny l ca cc bn tham gia ch khng ring g bn
mua hay bn bn. Bi v n gip cho c hai bn c hng i ng n, c c
s ln lch cc cng vic c th nhm m bo cho thng v M&A c kt
qu tt p.
1.5.2 Xc nh ngn hng mc tiu
Vic xc nh ngn hngmc tiu ph hp vi nhng mc tiu t
ra c ngha rt ln n s thnh cng ca thng v M&A. Ngn hng mc
tiu phi p ng c yu cu l gip b sung nhng ngun lc m bnmua/bn bn ang thiu. Do , ngn hng mc tiu y c th c hiu l
bn mua hoc/v bn bn ch khng phi ch l bn bn. Hn na, khi c
nhiu ngn hng mc tiu, cc bn s c nhiu phng n v iu kin thun
li cho vic m phn giao dch M&A.
xc nh c ngn hng mc tiu khng phi l vic d dng i
vi tt c cc trng hp, nht l trong trng hp mun xc nh nhiu ngn
hng mc tiu. Bi v vic xc nh ngn hng mc tiu v bn cht l lyc cc thng tin chnh xc v h. C nhiu cch tip cn v c c
thng tin. Trong s , hin nay vic hp tc vi cc t chc ti chnh (nh
cng ty chng khon, qu u t) l mt trong nhng cch thc hiu qu
t c mc ch.
1.5.3 nh gi giao dch
Vic nh gi cho mt giao dch M&A khng hon ton ng nht vi
qu trnh nh gi ngn hng (nh gi l mt cng vic phc tp s c trnh
by mt phn ring sau). Thc cht, nh gi ngn hng s l c s cc bn
xc nh c gi tr giao dch. C th l cc bn s cn c vo gi tr nh gi
v cc iu kin c th khc m phn v thng lng cc mc gi giao
dch M&A khc nhau. Nhiu quan im ch coi trng vic nh gi ngn hng
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
24/119
13------------------------------------------------------------------------------------------------------
bn mua, tuy nhin khi xem xt rng hn khi nim xc nh gi tr giao dch
th bn bn cng l bn c nhu cu xc nh gi tr ca mnh khng km bn
mua. Bi v, nu bn bn khng nh gi chnh mnh v khng c c s tnh
ton gi tr ca mnh l bao nhiu th s rt bt li trong qu trnh m phn
giao dch vi i tc. Hoc ngc li, c th gy ra nhng kh khn khng cn
thit, thm ch l b l c hi khi a ra nhng mc gi qu cao, khng c c
s. Do vy, mc gi trong thng v M&A l mc gi thun mua va bn,
tha mn ch ca c hai bn.
1.5.4 m phn v giao kt hp ng giao dch M&A
y l bc cui cng v quan trng nht, quyt nh s thnh cng cathng v. m phn c th thc hin bt k giai on no ca qu trnh
M&A, thng thng cc bn ch chnh thc tin hnh m phn khi c c
mt lng thng tin nht nh v nhau v hiu c cc mc ch ca nhau.
Cn vic giao kt hp ng l bc a tt c cc ni dung, cc cam kt
c hai bn thng nht vo vn bn php l. y l cng on cui cng ca
vic tha thun giao dch khi cc bn hiu r v nhau, v mc ch v yu
cu ca mi bn, cng nh cc li ch v ri ro ca hp ng M&A. C nhnghp ng thi gian t khi giao kt n khi thc hin hon tt cc ngha v v
trch nhim ca mi bn l mt khong thi gian kh di.
1.6 NH GI TRONG M&A
Vic nh gi doanh nghip l mt trong nhng khu quan trng trong
qu trnh M&A. nh gi khng ch l mt mn khoa hc m cn l c mt
ngh thut. C rt nhiu phng php nh gi v mi phng php cho mtp s khc nhau, con s cao nht c th cch xa con s thp nht n vi ln.
ng thi hai bn mua bn thng c cch nh gi khc nhau v gi
tr cng ty b mua: bn bn c khuynh hng nh gi cng ty ca mnh mc
cao nht c th, trong khi bn mua s c gng tr gi thp nht trong kh nng.
a ra mt mc gi cng bng v c hai bn chp nhn, ngi ta a
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
25/119
14------------------------------------------------------------------------------------------------------
ra nhiu phng php ph hp nh gi cc cng ty, c nh gi ti sn hu
hnh v nh gi ti sn v hnh. Sau y l mt s cc phng php nh gi
tiu biu:
1.6.1 Cc phng php nh gi ti sn hu hnh
1.6.1.1 Phng php s dng Bng tng kt ti sn (Balance sheet)
y l cch thc d dng nht nh gi cng ty. N c s dng kh
ph bin v thng xuyn, nhng nu phn tch mt cch khch quan th
phng php ny s cho kt qu gi tr cng ty mc thp nht. Gi tr s sch
ca cng ty ch n gin l nhng con s c rt ra t ti sn hu hnh. Kh
nhiu nh phn tch tin rng vic s dng cng thc Gi tr s sch iu chnh Adjusted book value s gip vic nh gi c y v chun xc hn,
bi v cng thc ny cn tnh ti nhng gi tr thc t trn th trng i vi ti
sn v cc khon n ca cng ty hn l nhng con s trn s sch. Gi tr
thanh ton (liquidation value) l mt phng thc khc gip ta s dng Bng
tng kt ti sn mt cch hiu qu. Theo cch thc ny, bn ch cn tnh ton
nhng g cn li sau khi cc ti sn c bn v cc khon n c thanh ton.
Nhng g cn li chnh l gi tr cng ty.
1.6.1.2 Phng php so snh th trng (Market comparison)
Theo phng php ny, cc cng ty t nhn cha c nim yt trn th
trng chng khon s c so snh vi nhng cng ty cng chng trn th
trng chng khon. V d, nu mt cng ty nim yt ph thng c nh gi
mc ch s P/E t 23 im, th tiu chun so snh ny c th c p dng
nh gi gi tr ca mt cng ty tng t cha c nim yt trn th trng
chng khon. Ch c iu, cc cng ty t nhn cha nim yt thng iu
chnh gi tr ca mnh thp xung mt cht do tnh thanh khon ca c phiu
khng cao. thc hin phng php ny i hi th trng chng khon phi
hot ng hiu qu v ch cng khai thng tin c thc hin tt cc nh
u t c th tip cn c c s d liu v tnh hnh ti chnh ca cng ty.
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
26/119
15------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nhng so snh phi ti chnh c th bao gm cc sn phm tng t, th trng
hay cc tiu chun cng nghip. Nhng so snh ti chnh c th bao gm phm
vi, ln ca doanh thu, lu lng tin mt, gi tr trn s sch, ch s P/E
(Price to Earnings - th gi c phiu/thu nhp c phiu), P/S (Price to Shares
Gi mua/Doanh s), EPS (Earning per Share Li nhun rng/s c phiu
ang lu hnh)...
1.6.1.3 Phng php Dng tin chit khu (Discounted cash flow)
Phng php dng tin chit khu (DCF) l phng php xc nh gi
tr cng ty da trn kh nng sinh li ca cng ty trong tng lai, khng ph
thuc vo gi tr ti sn ca cng ty. Thi im xc nh gi tr cng ty l thiim kt thc nm ti chnh trc. Ni cch khc, phng php ny cho php
mt nh phn tch tnh ton cc dng thu nhp d on trc v cc lu lng
tin mt trong tng lai, thng qua vic tnh ton khon thu nhp v ti sn c
nh ti mt mc chi ph vn gi nh. Tuy nhin, chnh xc ca phng
php ny ph thuc vo chnh xc ca vic d bo cc dng tin trong
tng lai v t l chit khu. Cc bc cn thc hin nh gi doanh nghip
theo m hnh ny:
1. c lng dng tin t do trong tng lai (Free cash flow)
Dng tin t do chnh l dng tin mt i vo hay i ra khi doanh
nghip trong mt chu k nht nh, c tnh theo cng thc: Free cash flow
= Thu nhp rng + Khu hao + Cc khon tr li sau thu Thay i vn lu
ng + Tng n ngn hn Chi ph u t
2. Xc nh t l chit khu: (WACC)T l chit khu phn nh chi ph c hi ca tt c nhng ngi cung
cp vn cho doanh nghip (ch n ca doanh nghip v c ng) c tnh
bng trng s theo mc ng gp tng ng ca h vo tng s vn ca
doanh nghip. Vic u t ny c nh u t k vng ti thiu phi bng vi
chi phi vn, khon chi ph trung bnh m doanh nghip phi chi tr c c
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
27/119
16------------------------------------------------------------------------------------------------------
ngun vn kinh doanh hin ti. V vy, chi ph vn ca doanh nghip l chi ph
vn trung bnh m doanh nghip chi tr c c ngun vn kinh doanh
ti n v. Do , t l chit khu c th c tnh theo m hnh Chi ph s
dng trung bnh (WACC- Weighted Average Cost of Capital) theo cng thc:
WACC = (WD*rD)+(Wp*rp)+(We*re hoc ren)
Trong : WD l t l % ngun ti tr bng n vay di hn trong cu trc vn
Wp l t l % ngun ti tr bng c phn u i trong cu trc vn
We t l % ngun ti tr bng c phn thng trong cu trc vn
v: rD, rp v re ln lt l chi ph c c ngun ti tr bng n vay di
hn, c phn u i v c phn thng.
3. c lng tc tng trng ca doanh nghip trong tng lai:
Tc tng trng trong tng lai (g) = ROE * (% Thu nhp gi li)
(ROE : Li nhun trn vn c phn)
Ch cn mt s sai lch nh trong vic d on g - tc tng trng
trong tng lai ca doanh nghip cng c th dn n s thay i kh ln ca
gi tr doanh nghip.
4. Xc nh gi tr cn li vo cui k d bo (gi tr doanh nghip):
Phng php ny thng ph hp i vi cc doanh nghip hot ng
trong nhng ngnh cn u t nhiu ti sn c nh, c thu nhp trong qu kh
v s pht trin n nh trong tng lai, cu trc vn ca doanh nghip khng
c s bin ng trong sut thi gian d bo.
1.6.2 Cc phng php nh gi ti sn v hnh (thng hiu)
Gi tr thng hiu l mt yu t v hnh, n ch c th c nh gi
mt mc tng i cho nhng doanh nghip c mt qu trnh hot ng
n nh lu di. Gi tr thng hiu thng c quyt nh bi hai yu t: 1)
Gi tr doanh nghip =Dng tin vo cui k n +1
(WACC g) (1 + WACC)n
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
28/119
17------------------------------------------------------------------------------------------------------
Doanh nghip ny to nn c gi tr g qua cc sn phm hoc dch v ca
h m x hi ang cn v chp nhn mua; 2) Doanh nghip ny lm g
c x hi d dng nhn din c h, c cm tnh v tin tng quyt nh
chn mua sn phm, dch v ca doanh nghip ny thay v doanh nghip khc.
Tt c nhng iu h tr mc pht trin bn vng ca doanh nghip, c
bit l i vi ngnh ngn hng, mt lnh vc hot ng ch yu da trn lng
tin ca khch hng.
V vy, vic nh gi thng hiu vn rt kh khn v phc tp ny vn
cn l cng vic ca cc chuyn gia, i hi s nghin cu k cng v cn
trng v vn cn nhiu tranh ci. Tuy nhin, chng ta cng c th tham kho 3
cch nh gi thng hiu thng c s dng hin nay:
1.6.2.1 nh gi thng hiu da vo chi ph xy dng thng hiu
y l mt phng php rt n gin, n c xy dng da trn quan
im cho rng, gi tr m thng hiu c c chnh l chi ph u t cho
thng hiu .
Cc loi chi ph c xc nh l u t cho thng hiu bao gm cc
khon chi ph pht sinh trong qu kh nh: Chi ph qung co, chi ph nghincu th trng, chi ph khuyn mi, hoa hng bn hng, chi ph pht trin th
trng, pht trin sn phm, chi ph th nghim sn phm mi, chi ph ng k
v bo h thng hiu, chi ph hp php trong vic x pht, kin tng lin
quan n thng hiu...
Do , nh gi c gi tr thng hiu hin ti th cn chit khu
cc khon chi ph v hin ti. Thi gian thc hin chit khu ca cc
khon chi ph l thi gian xy dng c thng hiu t c mc nh
by gi.
Tuy nhin, nhc im ln nht ca phng php ny l khng c mt
mi lin quan chc chn gia chi ph u t v v tr ca thng hiu trn th
trng hin ti. Nhng y cng l mt phng php m doanh nghip c
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
29/119
18------------------------------------------------------------------------------------------------------
th tham kho v n xc nh c gi vn ca thng hiu.
1.6.2.2 nh gi thng hiu da vo lng trung thnh ca khch
hng
Phng php ny nhm lng ha lng trung thnh ca khch hng
i vi sn phm dch v mang mt thng hiu no .
Cng thc lng ha lng trung thnh ca khch hng:
ILOYAL = A B * C (2-D)
Trong :
ILOYAL: thu nhp do lng trung thnh ca khch hng mang li.
A: tng thu nhp ca sn phm, dch v s dng thng hiu B: thu nhp do mt khch hng khi s dng sn phm, dch v s dng
thng hiu mang li.
C: s lng khch hng s dng sn phm, dch v mang thng hiu
D: s lt quay li trung bnh ca khch hng s dng hng ha, dch v
mang thng hiu .
1.6.2.3 nh gi thng hiu da vo thu nhp do thng hiu
mang li
y l mt phng php nh gi thng hiu hin ang c tp on
Interbrand, mt t chc chuyn nh gi thng hiu ton cu, s dng nh
gi thng hiu ca nhiu hng ln trn th gii. Theo phng php ny th
"Gi tr thng hiu l tng hin gi rng (NPV) ca cc dng tin d bo
thu c trong tng lai nh thng hiu v c chit khu bi t l li sutchit khu ca thng hiu. Tnh NPV bao gm khong thi gian d bo v
khong thi gian ngoi d bo. Qua , s phn nh kh nng to ra nhng li
nhun trong tng lai ca thng hiu...". Sau y l 5 bc cn xem xt
nh gi mt thng hiu theo phng php ny:
1. Phn khc th trng:Thng hiu nh hng n s la chn ca
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
30/119
19------------------------------------------------------------------------------------------------------
ngi tiu dng, song cng c s khc bit mi th trng. Th trng ca
thng hiu c chia thnh nhiu nhm khch hng tng i ng nht vi
nhau theo nhng tiu chun nh sn phm hay dch v, knh phn phi, bng
sng ch, khu vc a l, khch hng hin ti v khch hng mi v.v Thng
hiu c nh gi theo mi phn khc v tng gi tr ca cc phn khc s cu
thnh tng gi tr ca thng hiu.
2. Phn tch ti chnh: Tip theo bc 1, mi phn khc, vic phi
lm y l xc nh v d bo doanh thu ln thu nhp t cc ti sn v hnh
c c nh thng hiu. Khon thu nhp v hnh bng doanh thu t thng
hiu tr i chi ph hat ng, cc khon thu lin quan v li vay. Li nhun
ca ti sn v hnh cng c xc nh nh li nhun trong kinh t hc.
3. Phn tch nhu cu: Ch s Vai tr ca xy dng thng hiu -
Role Branding Index (RBI) - th hin phn trm ng gp ca thu nhp v
hnh c c nh thng hiu. N c tnh bng cch xc nh nhng nhnh
nhu cu khc nhau ca vic kinh doanh di cng thng hiu, sau o
lng mc nh hng ca thng hiu. Thu nhp ca thng hiu bng chs Vai tr ca xy dng thng hiu nhn vi thu nhp v hnh.
4. Tiu chun cnh tranh: Phn tch nhng th mnh v im yu ca
thng hiu nhm xc nh Li sut khu tr thng hiu (li sut ny phn
nh ri ro ca thu nhp k vng trong tng lai c c nh thng hiu),
c o lng bi im s sc mnh thng hiu. c c kt qu ny,
ngi ta kt hp xem xt cc tiu chun cnh tranh v tp hp kt qu nh gi
v th trng ca thng hiu, mc n nh, v tr lnh o, xu hng pht
trin, h tr, ph th trng...
5. Tnh ton gi tr thng hiu: Gi tr thng hiu l gi tr hin ti
(NPV) ca thu nhp d on c c nh thng hiu, b khu tr bi T l
khu tr thng hiu. Kt qu NPV khng ch c rt ra thi im d on
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
31/119
20------------------------------------------------------------------------------------------------------
m cn thi im xa hn na c th phn nh kh nng to ra ngun thu
nhp lin tc trong tng lai ca thng hiu.
Tuy nhin, ti sn v hnh khng ch l thng hiu m cn nhiu yu t
c bit quan trng khc l: ngun nhn lc, h thng t chc qun l, vn
ha kinh doanh ca doanh nghip... y l nhng yu t khng d dng nh
lng c, l nhng gi tr nh tnh phi c thuyt phc trong qu trnh
thng lng v m phn gia hai bn.
Do , i vi loi hnh doanh nghip c bit ngn hng, i tng
m ti ny ang nghin cu, th cc phng php nh gi ti sn v hnh rt
c gi tr. Bi v ngn hng l doanh nghip cung cp dch v ti chnh, hotng ch yu da trn lng tin ca khch hng nn thng hiu v cc yu t
v con ngi, vn ha mi trng lm vic... ng vai tr quyt nh i vi
s thnh cng trong hot ng kinh doanh ca ngnh kinh t nhy cm ny.
1.7 KINH NGHIM THNH CNG V THT BI TRONG HOT
NG M&A
Hot ng M&A v ang din ra mnh m trn th gii, nht l ccnc pht trin. Vi mt giao dch M&A thnh cng c th em n nhng
thay i tch cc v di hn cho doanh nghip tham gia. Tuy nhin, theo nghin
cu th s thng v M&A tht bi trn th gii v c Vit Nam cng khng t.
Th trng M&A ca Vit Nam vn cn non tr v s khai. V vy, vic
tm kim v xut cc gii php cho h thng ngn hng Vit Nam trc ln
sng M&A bn cnh thc t ca th trng, chng ta cn phi hc hi nhiu
kinh nghim ca mt s th trng M&A chuyn nghip trn th gii, c bitl th trng M.
Nc M, mt nn kinh t pht trin bc nht th gii, vi th trng
M&A hot ng chuyn nghip nhng nhn chung cc ngn hng M khng
thnh cng lm trong vic to ra s ha nhp cho cc ngn hng c mua li.
Cc nghin cu cho rng vic sp nhp cc ngn hng ln hu nh khng tit
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
32/119
21------------------------------------------------------------------------------------------------------
kim c nhiu chi ph (t nht l i vi nhng mng hot ng khng c
cc th trng chng cho). Theo mt nghin cu ca Aston Associates v 150
v mua li ngn hng trong vng 5 nm M th hai nm sau khi hon tt
cng vic, trung bnh cc ngn hng ch tit kim c 10% chi ph phi li
sut. Nu iu chnh theo li sut th khon tit kim nh nhoi ny cng khng
cn na.
1.7.1 Nguyn nhn ca vic tht bi trong hot ng M&A
C rt nhiu nguyn nhn ca s tht bi ni trn.y c th l nhng
vn pht sinh trc, trong v sau khi kt thc thng v M&A v cng
chnh l nhng kinh nghim qu bu cho cc bn tham gia.Nhng vn trong giai on trc v trong khi tin hnh thng v
M&A thng l do hai bn mua bn khng tm hiu k i tc ca mnh, vic
thm nh v ti chnh v php l khng thu o nn khng th pht hin
c cc ri ro tim n bn trong; hoc l c tm hiu nhng do phng php
thm nh khng thc t dn ti vic mua bn khng ng gi tr... Hay ni
cch khc h chn nhm i tc c th mang li li ch cho h sau
thng v M&A.Tuy nhin, nu h chn ng i tc nhng trong qu trnh m phn
hai bn khng lu n mt s vic rt quan trng, c nh hng ln v
sau nh: vic hp nht h thng thng tin (khch hng, c tnh ca khch
hng, th trng, c bit l quy trnh thc hin nghip v ca cng ty, cch
hch ton k ton v bo co ti chnh trong doanh nghip...), mt s vn v
nhn s, chin lc pht trin chung v cc chin lc di hn... Kt qu l
khng c c s nht tr ng tnh trong cng vic chung, tt yu cng s dn
n nhng mu thun v cc quyn li v nh hng pht trin v sau.
ng thi trong qu trnh thc hin M&A, s phn cng ngi c thm
quyn ph trch thng v, cc cng vic phi thc hin khng c sp xp
hp l v iu phi nhp nhng cng nh hng khng nh n s thnh bi
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
33/119
22------------------------------------------------------------------------------------------------------
ca thng v M&A.
Khng nhng vy, cho d mt thng v M&A kt thc hon ton
tt p, tha mn ch ca c hai bn nhng vn cha phi l kt qu ca
mt thng v M&A hon ho. Bi v mc ch ca hot ng ny l li ch
kinh t ca hai bn tham gia. Thng thng cc vn pht sinh lm cho hu
M&A khng t c kt qu mong mun l: vn ha hai bn khng ph
hp, hai bn khng nhit tnh hp tc; k nng, th mnh ca cc bn khng
c chuyn giao y , s yu km trong qun l v iu hnh doanh nghip
mi; tp trung vo vn iu hnh t chc m khng ch trng n cng vic
kinh doanh (ng c v quyn lc hn l v kinh t)... iu ny s nh hng
n kt qu kinh doanh v ngun thu nhp ca h.
Ring i vi cc ngn hng M th h tht bi l do thiu quyt tm
ln k nng sp nhp mt cch c hiu qu. Mt phn nguyn nhn na l do
vic sp nhp c tin hnh theo cch khng tit kim. Cc ngn hng mua
li vn gi nguyn b my qun l c, xut hin nhu cu v mt b my quan
liu mi lm trung gian lin lc gia ngn hng i mua v ngn hng mua
li. Do cc quy trnh hai bn khng ging nhau nn cn c thm nhn vin gii thch v kim sot cc cng vic ca ngn hng mi c mua li. Lc ny
nhim v cho cc nhn vin cp di b tng ln; v khi gim c chi nhnh
kim tra cc con s do hi s cung cp s khng tha nhn s phn b cc chi
ph iu hnh v qun l chung nhiu hn d tnh.
1.7.2 Kinh nghim thnh cng trong hot ng M&A
S thnh cng ca mt thng v M&A c nh gi khng phi
giai on hon thnh xong cng vic m phn gia hai bn m l giai on
thc hin hp ng M&A v thi gian hp tc mang li li ch kinh t v
gi tr gia tng cho cc thnh vin tham gia thng v.
Cc kinh nghim dn n s thnh cng ca giao dch M&A chnh l
tm nhn xa trng rng ca cc nh qun tr, h cng nhau bn tho mt
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
34/119
23------------------------------------------------------------------------------------------------------
cch dt khot, c th v hp l v tt c cc vn c lin quan n thng
v, n quyn li ca hai bn. ng thi cc vn hu M&A cng c
gii quyt tt, s dng ngun nhn lc mt cch ti u... mang li kt qu
tt p cho thng v ca h.
Mt s trng hp M thc hin M&A rt thnh cng. Tiu biu l
hai v sp nhp ca Wells Fargo vi Crocker National Corporation v ngn
hng New York vi Irving Bank Corporation vo thp nin 80.
Bng 1.1: Hai trng hp hp nht thnh cng ca ngn hng M vo
thp nin 80
Ngn hng i mua Bank of New York Wells FargoNgn hng mc tiu Irving Bank Crocker
National
Nm 1987 1985
Trc
khi
sp
nhp
Chi ph hot ng rng tng th
*) triu USD)691 1,185
Tng ti sn trung bnh (t USD) 46,6 49,6
Chi ph hot ng rng/Ti sn
trung bnh 1,48% 2,39%
Sau
khi
sp
nhp
Chi ph hot ng rng tng th
(**) (triu USD)524 948
Tng ti sn trung bnh t USD) 49,3 44,4
Chi ph hot ng rng/Ti sn
trung bnh1,06% 2,14%
Tit kim chi ph rng (triu USD)
167
(24,17%)
237
(20%)
Thay i v im c bn -42 -25
(*) Thu nhp phi li sut thng xuyn tr i chi ph phi li sut thng xuyn tnh trn nm
trc khi sp nhp
(**) S liu trn nm sau khi sp nhp
Ngun: SNL securities
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
35/119
24------------------------------------------------------------------------------------------------------
Trong c hai trng hp, t l chi ph iu hnh rng so vi tng ti sn
trung bnh ca ngn hng tin hnh mua li gim sau khi sp nhp. Nguyn
nhn l do:
i vi thng v Wells Fargo v Crocker l do h bit cch s dng
chi ph hp l bng cch tin hnh ng ca cc chi nhnh trng lp v hp
nht cc hot ng hu vn phng: k ton, nhn s, h thng d liu, kim
sot ni b... nn Wells gim chi ph phi li sut xung khong 240 triu
USD, trong khi vn duy tr thu nhp phi li sut l 480 triu USD. Kt
qu l chi ph iu hnh rng gim t 1,185 t USD xung cn 948 triu
USD.
i vi v sp nhp gia New York vi Irving l do thu nhp phi li sut
tng 83 triu USD t hot ng kinh doanh mnh m ca Irving. iu ny
dn n t l chi ph iu hnh rng so vi tng ti sn trung bnh gim
42 im.
Cc kt qu ny t c l do cc ngn hng phi xem xt rt k
cng v thn trng v kh nng kt hp v h cng nhau vt qua nhng kh
khn. ng thi, h thit lp ngay t u nhng mc tiu c li v quytbng mi cch phi t c mc tiu .
Tuy nhin ngoi s n lc ca doanh nghip th Nh nc cng ng
vai tr khng km phn quan trng gip cho th trng M&A ngy cng pht
trin theo hng tch cc, mang li nhiu li ch cho doanh nghip v nn kinh
t. Hoc cng c th v c ch chnh sch ca Nh nc m hot ng M&A b
cn tr ch khng ch do ni ti bn trong cc ch th tham gia. Cc c quan
qun l Nh nc ta cng cn phi hc hi cc kinh nghim .
Mt v d l: hu ht cc nn kinh t pht trin u c Lut chng c
quyn, trong Hoa K v nhiu nc hin nay chu u quy nh nhng
giao dch lm thay i s hu cng ty t 5% tr ln u phi thng bo cho c
quan qun l cnh tranh ca nc . iu ny chng t, h u c c ch
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
36/119
25------------------------------------------------------------------------------------------------------
theo di cht ch nhng ng thi c nguy c lm suy gim tnh cnh tranh ca
th trng.
KT LUN CHNG 1
Nh vy, hot ng M&A qu l khng n gin v nhiu yu t lin
quan xoay quanh n cng khng km phn phc tp. Nhng ln sng ny s
lt qua tt c cc ni m nhu cu ni ti ca nn kinh t cn n n v Vit
Nam cng khng ngoi l. Do , cho d c kh khn nh th no th cc nh
qun tr, cc chuyn gia, ngi lao ng u phi i mt v hp tc vi
hot ng ny. Thc t M&A ngn hng v ang din ra nh th no nc
ta, bn cht ca n l g, c nhng kh khn, khc mc no cn phi tho g v
gii quyt? Chng 2 chng ta s i vo vn ny.
------
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
37/119
26------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHNG 2
THC TRNG V HOT NG SP NHP, HP
NHT V MUA LI NGN HNG TI VIT NAM
2.1 S LC V HOT NG M&A TRN TH GII
Hot ng M&A xut hin v pht trin qua nhiu giai on thng
trm trn th trng th gii, nht l M. Giai on khi u tnh t nm
1890 n nm 2000, hot ng M&A quc gia ny tri qua 5 t sng ln.
Tip sau M, th trng Anh cng xut hin hot ng M&A t thp nin 60 -
th k 20. Th trng cc nc Chu u cn li cng xut hin loi hnh giaodch ny vo nhng nm 1980. K t khi cc th trng ny u c hot ng
M&A th dng nh nhng ln sng ny din ra M s ko theo nhng t
sng mnh th trng Anh v Chu u; nguyn nhn l do s ton cu ha
ca nn kinh t, v y l nhng nn kinh t ln ca th gii v lin quan mt
thit vi nhau trong qu trnh pht trin.
Sau khng hong ti chnh Chu , M&A din ra mnh m hn, v c
phn trm lng trong giai on t nm 2000 n 2003, song li tip tc si
ng t nm 2004 n nay.
Theo thng k s b ca hng thng tin ti chnh Thomson Financial th
nm 2006 v 2007 l nhng nm c nhiu k lc mi v gi tr giao dch th
trng M&A ton cu. Nm 2006 l nm thit lp k lc v tc gia tng gi
tr giao dch, tng gi tr giao dch tng n 34% so vi nm 2005. V nm
2007 tng hn 21% so vi gi tr nm 2006. Cc chuyn gia kinh t nh gi
2007 l nm bng n ca th trng M&A do nh hng ca cuc khng
hong ti chnh, tp trung nhng nc c nn kinh t pht trin, ng u l
Chu u v M. Nhng v mua li, sp nhp trong nm ny tp trung ch yu
vo cc lnh vc nh ngn hng, ti chnh, cng nghip du kh, cng ngh
thng tin, cng nghip t. Trong lnh vc ti chnh, ngn hng in hnh nht
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
38/119
27------------------------------------------------------------------------------------------------------
l v ba ngn hng Scotland mua li ngn hng ABN Amro ca H Lan.
Bng 2.1: Nhng thng v mua bn ngn hng ln nht th gii trong
giai on nm 1998-2007
(Ngun: www.saga.com.vn )
(*) y l gi ngh mua li ABN Amro ca Barclays nhng sau RBS,
Santander, Fortis chin thng trong cuc ua ginh quyn kim sot ABN Amro.
Bc sang u nm 2008, th trng M&A ton cu c du hiu gim
st, gi tr giao dch gim n gn 25% so vi cng k nm trc. Tuy nhin,trong bi cnh nn kinh t c nhiu bin ng mnh, gy nh hng n hot
ng ca doanh nghip, th thng thng tip theo s l s pht trin mnh
ca th trng M&A. V th, theo d on th trng M&A trn ton cu s
vn gi c tc tng trng k lc.
2.2 THC TRNG V HOT NG M&A NGN HNG VIT NAM
2.2.1 Tng quan v hot ng M&A Vit NamLut doanh nghip ra i nm 1999 cp n mt hnh thc t
chc li doanh nghip l hp nht v sp nhp, m u cho s xut hin
M&A nc ta. Nm 2000 hot ng ny bt u khi ng Vit Nam v n
r t 2005 n nay. Theo bo co ca cng ty kim ton
PricewaterhouseCoopers (PwC):
Nm Bn bn Bn mua Gi tr (t USD)
2007 ABN Amro RBS, Santander, Fortis 96.6 ( ngh)*2007 ABN Amro Barclays 89.7 ( ngh) *2005 UFJ Holdings Mitsubishi Tokyo Financial Group 59.12004 Bank One JP Morgan Chase 56.92003 FleetBoston Financial Bank of America 47.71998 BankAmerica NationsBank 43.12006 Sanpaolo IMI Banca Intesa 37.71998 Citicorp Travelers 36.3
2005 MBNA Bank of America 35.21999 National Westminster Bank Royal Bank of Scotland 32.41998 Wells Fargo Norwest 31.72000 JP Morgan Chase Manhattan 29.5
http://www.saga.com.vn/http://www.saga.com.vn/ -
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
39/119
28------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bng 2.2: S lng v gi tr giao dch ca hot ng M&A ti Vit
Nam t 2005 n 07/2009:
Nm Tng s thng v
%
Tng/gim
Tng gi tr thng v
(vt: triu USD)
%
Tng/gim
2005 18 61
2006 38 111% 299 390%
2007 113 197% 1.753 486%
2008 146 29% 1.000 -58%
6 thng u nm 2009: 112 v 232 triu USD(Ngun: tc gi t tng hp t cc website)
T s liu trn, ta thy: nhn chung cc giao dch M&A nm sau tnghn nhiu ln so vi nm trc v tng gi tr cng nh s lng. Tuy nhin,
gi tr c phn gim st trong nm 2008 v 6 thng u nm 2009 do khng
hong kinh t ton cu. V c bit nht trong giai on ny: 2007 l nm pht
trin vt bc ca th trng M&A Vit Nam v c nh gi l c tc
tng trng nhanh nht trong khu vc chu - Thi Bnh Dng, trong cc
v M&A lin quan n lnh vc ti chnh - ngn hng chim n 76%. Nh
vy, ngnh ti chnh vn l ngnh nng ng nht trong nhng nm qua, tiptheo sau l cc ngnh cng nghip:
Hnh 2.1: T l phn trm cc gi tr mua bn theo cc ngnh ngh -
mc tiu M&A ti Vit Nam (2007-2008)
Ngu n: http://vneconomy.vn
(Ngun: http://economy.vn)
ngnhtic
hnh
ngnhcn
gnghip
ngnhngu
ynvtliu
ngnhgii
trvtruy
nthng
ngnhhn
gtiudng
0
5
10
15
20
25
30
nm 2007
nm 2008
http://vneconomy.vn/http://vneconomy.vn/ -
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
40/119
29------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuy nhin, so vi khu vc v trn th gii th hot ng M&A ca
chng ta vn cn kh khim tn. PwC cng cng b mt bng s liu tng
quan v hot ng M&A ca khu vc chu -Thi Bnh Dng trong nm
2006 va qua, trong cp v a ra nhiu thng tin v gi c, s lng cc
v M&A 14 nc trong khu vc (vt: triu USD):
Hnh 2.2: Gi tr v s lng thng v M&A ca 14 nc trong khu
vc
(Ngun: Asia Pacific M&A Bulletine (Year End 2006))
Khi ni v M&A ngi ta thng ngh ngay n vic bn ton b doanh
nghip hay nhng v sp nhp nh m ca nhng cng ty hng u. Tuy
nhin, trong thc t Vit Nam, phn ln cc giao dch M&A din ra thm
lng di dng mua li mt phn doanh nghip v quy m cc t sp nhp
phn ln mc trung bnh (t 5 triu USD n 250 triu USD).
2.2.2 Thc trng v tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam
2.2.2.1 Giai on trc nm 2005
Lch s ca h thng NHTM Vit Nam cng tri qua nhiu giai on
Austra
ulia
Nht
Bn
TrungQ
uc
HngK
ng
n
Mala
ysia
HnQ
uc
iL
oan
Singapore
Newzeland
Philip
ines
Thi
Lan
Indon
esia
VitNam
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
41/119
30------------------------------------------------------------------------------------------------------
thng trm. M&A ngn hng khi ng bt ngun t nhng yu km ni ti
ca bn thn cc ngn hng v xut ch o ca Nh nc v Chnh ph.
Vo nhng nm 1989-1993, c nc c 46 ngn hng th 10 ngn hng
buc phi sp nhp. y l nhng ngn hng yu, mt kh nng thanh ton,
cng hot ng cng ln su vo thua l. C th l vn iu l ca nhng ngn
hng ny kh thp, khong 5-20 t ng v n xu ca h c t trng rt ln,
c n v chim ti 40-50% tng d n. Nu cc ngn hng ny ph sn th
s ko theo nhiu h ly cho c h thng. Lc by gi cha c qu bo him
tin gi hay qu b p ri ro. V vy, Thng c NHNN c ch th yu cu cc
ngn hng ln nh Vietcombank, BIDV, AgriBank... tip nhn h tr cc ngn
hng yu, sp nhp nhng ngn hng ny vo h tip nhn cc khon n v
tip tc cho vay nhng i tng c kh nng tr n. S d c tnh trng nh
vy l v trc y: quy m nn kinh t nc ta cn nh, bn thn ngn hng
cho vay khng lnh mnh v NHNN cng cha c c ch qun l cht ch.
Trc tnh hnh , n Chn chnh v sp xp li cc Ngn hng TMCP
Vit Nam c Th tng Chnh ph ph duyt ti Quyt nh s
212/1999/Q-TTg ngy 29/10/1999, vi mc ch nng cao nng lc cnhtranh ca h thng NHTM Vit Nam. Trin khai thc hin n ny v trn c
s Quy ch 241 v sp nhp, hp nht, mua li t chc tn dng c phn Vit
Nam, c mt s Ngn hng TMCP nng thn thc hin vic sp nhp, cho
Ngn hng khc mua li, chuyn thnh Ngn hng TMCP th.
Bng 2.3: Mt s thng v M&A gia ngn hng nng thn v ngn
hng ln th ti Vit Nam giai on 1999 2004:
Nm Ngn hng nng thn Ngn hng ln th
1999 NH i Nam NH TMCP Phng Nam
2001 NH T Gic Long Xuyn (An Giang) NH TMCP ng
2001 NH Chu Ph (An Giang) NH TMCP Phng Nam
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
42/119
31------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nm Ngn hng nng thn Ngn hng ln th
2002 Qu Tn dng nh Cng (H Ni) NH TMCP Phng Nam
2002NH Thnh Thng (Cn Th) NH TMCP Si Gn Thng Tn
2003 NH Ci Sn (Cn Th) NH TMCP Phng Nam
2003 NH TMCP Ty NH TMCP Phng ng
2003 NH Nam NH u t v Pht trin
2003 NH Qu NH TMCP Quc t
2004 NH TMCP nng thn Tn Hip NH TMCP ng
(Ngun: tc gi tng hp t cc website)
2.2.2.2 Giai on t 2005 n nay
T nm 2005 tr li y, vic sp nhp ngn hng trong nc t i,
thay vo l hot ng u t gp vn, mua c phn ca cc nh u t trong
v ngoi nc i vi cc NHTM ni a thng qua vic tr thnh i tc
chin lc ca cc ngn hng . Ni cch khc, vic bn c phn cho cc i
tc chin lc, c bit l cc i tc nc ngoi ngy cng ph bin trong
hot ng ca cc ngn hng Vit Nam, nht l sau khi Vit Nam tr thnh
thnh vin ca WTO vi rt nhiu cam kt v vic m rng th trng ti chnh
- ngn hng.
Bng 2.4: Cc thng v M&A gia ngn hng ni v nh u t nc
ngoi:
i tc nc ngoi Ngn hng mc tiuT l % c
phn mua liNgn hng Hng Kng -
Thng Hi (HSBC)
NHTMCP K Thng
(Techcombank) 20%
Deutsche Bank
NHTMCP Nh H Ni
(Habubank) 20%
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
43/119
32------------------------------------------------------------------------------------------------------
i tc nc ngoi Ngn hng mc tiuT l % c
phn mua li
MayBank (Malaysia)
Ngn hng Berhard
NHTMCP An Bnh(ABBank)
15%
15%
Ngn hng Socite Gnrale
NHTMCP ng Nam
(SeaBank)15%
Ngn hng OCBC Singapore NHTMCP Ngoi quc doanh
(VPBank)15%
Ngn hng Sumitomo Mitsui
Vinacapital v qu Mira Asset
NHTMCP Xut nhp khu(Eximbank)
15%
10%
Ngn hng BNP Paribas
(Php)
NHTMCP Phng ng
(OCB)10%
Ngn hng United Overseas
Bank (UOB)
NHTMCP Phng Nam
(PNB)10%
Ngn hng Australia v New
Zealand (ANZ)
Dragon Financial Holdings
International Finance
Corporation (IFC)
NHTMCP Si Gn Thng
Tn (Sacombank)
9,83%
8,73%
7,63%
Standard Chartered Bank
International Finance
Corporation (IFC)
Connaught Investors LTD
Dragon Financial Holdings
NHTMCP Chu (ACB)
NHTMCP Chu (ACB)
15 %
7,3%
7,3%
6,8%
(Ngun: tc gi tng hp t cc website)
Di y l chi tit mt s thng v in hnh:
* Standard Chartered v ACB:
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
44/119
33------------------------------------------------------------------------------------------------------
Cuc m phn bt u t nm 2004, n thng 7/2005 Standard
Chartered chnh thc tr thnh c ng chin lc ca ACB, s hu 8,84%
c phn trong ACB. Sau hai thng bn c phn cho Standard Chartered, ACB
c nhng thay i ng k c v uy tn v cht lng.
n ngy 05/05/2008, Standard Chartered cng b tha thun mua
thm c phn ca ACB t Cng ty Ti chnh quc t (IFC) thm 6,16 % c
phn v thm 7,1% tri phiu chuyn i ca ACB, nng tng s c phn ca
Standard Chartered ti ACB t 8,84% c phn v 8,76% tri phiu chuyn i
ln ln lt l 15% c phn v 15,86% tri phiu chuyn i.
Ngy 08/09/2008, Standard Chartered Bank c NHNN Vit Nam
cho php thnh lp Ngn hng 100% vn nc ngoi ti Vit Nam.
Cuc hn nhn u tin y tin trin kh tt p v mi y ngy
12/03/2009, Standard Chartered Bank v ACB cng b lin kt h thng
my rt tin t ng ATM v hp tc ra mt sn phm th tn dng. Vi vic
lin kt ny, khch hng ca Standard Chartered v ACB c th s dng min
ph hn 270 my ATM trong mng li hp tc ti cc thnh ph ln ca Vit
Nam. Bn cnh , ACB s pht hnh th tn dng cho khch hng caStandard Chartered.
* HSBC v Techcombank
Thng 12/2005, sau khi c NHNN Vit Nam ph chun, 10% c phn
ca Techcombank, tng ng 17,3 triu USD thuc v Ngn hng Hng
Kng v Thng Hi (HSBC). HSBC l mt trong nhng ngn hng nc
ngoi ln nht ti Vit Nam vi tng vn u t 30 triu la M. Hin ti,
HSBC cung cp nhiu loi hnh dch v ti chnh c nhn v doanh nghip p
ng c nhu cu a dng ca khch hng.
n ngy 02/10/2007, HSBC chi 33,7 triu USD mua thm 5% c
phn ca Techcombank. Vi ln gia tng t l nm gi ny, HSBC l ngn
hng nc ngoi u tin nm gi 15% vn u t chin lc trong ngn hng
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
45/119
34------------------------------------------------------------------------------------------------------
c phn Vit Nam.
Theo Techcombank, vic HSBC u t chin lc vo Techcombank s
gip ngn hng ny tip tc y mnh hn na v tr ca mnh trn th trng
Vit Nam. Techcombank v HSBC cng k tha thun h tr k thut c
thi hn 5 nm, theo , HSBC c cc chuyn gia kinh nghim tham gia vo
i ng qun tr ca Techcombank trong cc lnh vc: qun tr, iu hnh,
marketing v pht trin dch v bn l, dch v th. ng thi HSBC s t
c mong mun ca mnh l m rng th trng kinh doanh ti Vit Nam.
Tip n thng 09/2008, Techcombank cng hon thnh vic pht
hnh thm 5% c phn bn cho HSBC, nng t l s hu c phn ca HSBC
ti Techcombank ln 20% v vn iu l tng ln 3.165 t ng. Nh vy,
HSBC l ngn hng nc ngoi u tin s hu 20% vn iu l ca ngn
hng trong nc.
* OCBC v VPBank:
Ngy 27/9/2006, Thng c NHNN Vit Nam k Quyt nh cho
php Ngn hng Ngoi Quc doanh (VPBank) c bn 10% c phn cho
OCBC (Oversea-Chinese Banking Corporation). OCBC l ngn hng hot
ng lu i nht ti Singapore k t nm 1912 v l mt trong cc Tp on
cung cp dch v ti chnh hng u ti Chu vi tng ti sn ln ti 180 t
USD. OCBC c mng li t ti 15 quc gia vi hn 460 chi nhnh ti
Singapore, Malaysia, Indonesia, Thi Lan, Vit Nam, Trung Quc, i Loan,
Nht Bn, Hn Quc, Brunei, Myanmar...
Sau Hp ng hp tc chin lc gia OCBC v VPBank, pha ngn
hng i tc c cc chuyn gia trong nhiu lnh vc hot ng sang VPBank
nghin cu, nh gi tim nng ca th trng Vit Nam, c bit l th trng
cho vay cc doanh nghip va v nh, cho vay p ng nhu cu tiu dng ca
dn c. Trong cc t kho st ca OCBC, cc chuyn gia pha OCBC cng
kho st v nh gi tim nng pht trin th trng th tn dng, th trng
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
46/119
35------------------------------------------------------------------------------------------------------
chng khon, th trng bo him ca Vit Nam OCBC c nhng thng tin
c th nhm gip VPBank xy dng chin lc tr thnh ngn hng bn l
hng u ti Vit Nam.
Ngay t thng 10/2006, cng vic c chn u tin hng u trong k
hoch h tr ca Ngn hng OCBC i vi VPBank l o to cn b cc cp
ca VPBank ti Vit Nam. Sau cc kha hc ny, nhng cn b tr c nng lc
s c chn lc v ln lt c c sang Singapore o to, li lm vic ti
OCBC mt thi gian v y chnh l ngun cn b ch cht lu di ca
VPBank.
Ngy 07/11/2007, theo ngh ca Ngn hng OCBC, VPBank
chnh thc ng bn thm c phn cho OCBC nng t l s hu ca c
ng chin lc ny ti VPBank t 10% ln 15%. Tha thun ny l kt qu
ca mi quan h hp tc tt p gia VPBank v OCBC. OCBC h tr tch
cc cho VPBank trong vic chuyn giao cng ngh, o to cn b, nng cao
nng lc qun tr ngn hng Nng lc cnh tranh ca VPBank ngy cng
c nng cao v pht trin mnh m. V n 14/5/2008, OBBC v VPBank
cng hon tt th tc trnh Ngn hng Nh nc Vit Nam cho php nng tl s hu c phn ca OCBC ti VPBank ln mc 15%.
*Deutsche Bank v Habubank:
Ngy 01/02/2007, Habubank v Deutsche Bank k hp ng hp tc
chin lc. Theo , Deutsche Bank s mua li 10% ca Habubank v c th
mua ti mc 20% c phn nu c lut cho php. Deutsche Bank l mt
trong nhng ngn hng u t ni ting trn th gii, c bit l th trng c
v chu u vi tng ti sn tr gi 1,097 t EURO. Deutsche Bank c mt ti
Vit Nam t nm 1992, hin c chi nhnh ti TP.HCM.
Vic k tho thun ny nm trong chin lc pht trin giai on
2006-2010 ca Habubank. Thng qua vic hp tc chin lc ny Deutsche
Bank cng cam kt thc hin vic h tr k thut cho Habubank trong cc hot
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
47/119
36------------------------------------------------------------------------------------------------------
ng ngun vn, th trng tin t, qun l ri ro v cng nhau tm hiu cc c
hi hp tc kinh doanh chin lc trong cc lnh vc th tn dng v cc sn
phm dch v u t. Deutsche Bank cng chia s vi Habubank nghip v
chuyn mn trong lnh vc qun l ngun vn v ri ro gip h tr cam kt
ca mnh tt nht theo thng l quc t.
*UOB v PNB:
u nm 2008, Ngn hng UOB (Singapore) u t trn 480 t ng
mua 10% c phn v tr thnh c ng nc ngoi chnh thc ca Ngn
hng TMCP Phng Nam (PNB). UOB l ngn hng ln nht ti Singapore
vi nhiu chi nhnh v cng ty con ti Malaysia, Thi Lan v Indonesia. UOBcam kt tng bc s h tr o to v pht trin sn phm, cng ngh v nhn
s gip cho PNB a dng ha sn phm, gia tng t l thu ph dch v trong
c cu thu nhp.
Vic hp tc chin lc gia ngn hng UOB v PNB mang tnh cht
chin lc h tr pht trin i bn cng c li. Trong tng lai, quan h hp
tc ny s gip nng tm qun tr ngn hng cho PNB, gip PNB a dng ha
cc chnh sch cung cp dch v ti chnh. Vi s hp tc ny, PNB s t tinsnh vai cng cc tp on ti chnh ngn hng trong khu vc.
*Maybank v ABBank
Cui thng 5/2008, theo ph chun ca Thng c NHNN, ABBank
c bn c phn cho Maybank vi t l ti a 15% vn iu l. S c phn
trn c mua vi gi 430 triu Ringgit, tng ng hn 2.240 t ng. Nh
vy, Maybank s l mt c ng ln ca ABBank sau Tp on in lc Vit
Nam - c ng ln nht ca ABBank - hin nm gi 28,3% c phn.
Hin ti, MayBank v ABBank k kt hp tc chin lc theo 2 hp
ng chnh:
Hp ng th nht cp n k hoch Maybank gp vn t u 15%
v s mua thm 5% khi c Th tng chp thun (d kin nm 2009). L
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
48/119
37------------------------------------------------------------------------------------------------------
trnh ca hp ng gp vn c xc nh ngay sau khi c NHNN chp
thun. Theo , MayBank cng s c ngi tham gia cng tc qun tr, iu
hnh v kim sot ti ABBank.
Hp ng th hai lin quan n vic h tr k thut, trong Maybank
s h tr ABBank v nghip v v k thut NHTM. Maybank s cng vi
ABBank xy dng k hoch kinh doanh, pht trin v qun l h thng khch
hng, pht trin mng li trong nc, nghin cu kh nng kt ni cc my
ATM gia hai bn, pht trin hot ng kinh doanh ngoi t v ngun vn, cc
hot ng thng mi nh thit lp hot ng ti tr thng mi, ti tr xut
nhp khu hng ho Ngoi ra, MayBank cn h tr ABBank trong cng tc
qun l ri ro hot ng v ri ro th trng, chia s kinh nghim v xy dng
chin lc nhn s, t vn v cung cp cc gii php cng ngh thng tin
Nhn chung, vic cc ngn hng, tp on ti chnh nc ngoi m rng
hot ng ti th trng Vit Nam thng qua con ng s hu vn c phn
ca cc NHTM trong nc em li nhiu li ch cho c hai bn trong qu
trnh cnh tranh v hp tc. Cc ngn hng v tp on ti chnh nc ngoi
khng tn km chi ph nh m chi nhnh mi, c sn mng li, c s vt chtk thut, ngun nhn lc v s lng khch hng ng o ti cc NHTM Vit
Nam. ng thi, cc NHTM Vit Nam khng nhng nng cao c nng lc
ti chnh m cn c iu kin tip tc hin i ho cng ngh, i mi b my
qun tr iu hnh, nng cao cht lng ngun nhn lc... theo tiu chun quc
t, ng thi m rng phm vi kinh doanh ca mnh.
Bn cnh vic cc tp on, t chc ti chnh ngn hng nc ngoi
mua li c phn cc ngn hng trong nc th cc ngn hng ni cng mun
tng tim lc ti chnh bng cch bn c phn cho cc t chc ti chnh, ngn
hng ln, c uy tn v thng hiu vng mnh.
Bng 2.5: Mt s thng v mua bn gia cc ngn hng trong nc t
nm 2005 n 2008.
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
49/119
38------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngn hng bn mua Ngn hng mc tiu
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam
Lin doanh qun l u t chng khon
Vietcombank
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn
Ngn hng TMCP Chu
Ngn hng TMCP Gia nh
Ngn hng u t v pht trin Vit Nam
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn
Ngn hng TMCP Pht trin nh
TP.HCM
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn
Ngn hng TMCP Phng ng
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam
Ngn hng Nng nghip v Pht trinnng thn Vit Nam
Ngn hng TMCP Quc T
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn Ngn hng TMCP Qun i
Ngn hng TMCP Nh H Ni
Ngn hng TMCP Chu Ngn hng TMCP Vit Nam
Thng Tn
Ngn hng TMCP i
Ngn hng TMCP Kin Long
Ngn hng TMCP Chu
Cng ty CP u t Chng Khon Bo
Ngn hng TMCP Xut nhp khu
Vit Nam
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
50/119
39------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngn hng bn mua Ngn hng mc tiu
Vit
Cng ty Ti chnh du kh
Qu u t chng khon Vit Nam
Cng ty c phn u t Ti chnh Si Gn
-u
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam
Ngn hng TMCP Du kh ton cu
Cng ty Ti chnh du kh
Ngn hng TMCP i Dng
(Ngun: tc gi tng hp t cc website)
Thc cht y l vic s hu c phn cho ca cc NHTM trong nc.
Vi s kt hp ny cc ngn hng trong nc cng h tr nhau v nhiu mt
trong qu trnh pht trin ca h trc thi k hi nhp quc t ngy cng su
rng.
2.2.3 c im ca hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam
2.2.3.1 c im ca tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit
Nam
Nh ni trn, gi tr cc thng v M&A ngn hng ca nc ta cn
kh khim tn so vi cc nc trong khu vc (ring i vi cc thng v c
gi tr ln thng c s tham gia ca bn mua nc ngoi). V ln sng M&Angn hng Vit Nam tr nn si ng hn l do cc t chc ti chnh - ngn
hng nc ngoi bt u xm nhp vo ngnh ti chnh Vit Nam. Bi l th
trng M&A nc ta l th trng mi pht trin v ang trong thi gian cn
c nhiu s iu chnh; ng thi phn ln cc ngn hng trong nc quy m
cng cn nh, vn iu l thp hn so vi cc nc trong khu vc. Theo , s
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
51/119
40------------------------------------------------------------------------------------------------------
yu km v nng lc ti chnh thng dn n s yu km trong qu trnh qun
tr, iu hnh v hiu qu hot ng. Hn na, cc NHTM Vit Nam ang
trong qu trnh cnh tranh d di ginh th phn. V th, nhm mc ch to
thm sc mnh c th tip tc hot ng v pht trin, h cn c cn s gp
sc v cng ngh, k thut, nng lc qun l, iu hnh... ca cc t chc ti
chnh nc ngoi.
V hnh thc thc hin th hot ng M&A nc ta cn kh n gin.
a s cc v M&A thng vi hnh thc mua li mt phn v bn cht ca cc
giao dch ch dng li mc gp vn kinh doanh hay u t ti chnh
di hn ch khng nhm ginh quyn kim sot. Chnh v vy m hot ng
M&A ngn hng ti Vit Nam cng cha c cc thng v mang tnh cht th
ch. Tt c cc thng v u hng n vic hp tc nng cao sc mnh
cnh tranh, cng nhau vt qua kh khn v khai thc li th ca nhau cng
pht trin. in hnh nh trng hp ca ACB, ngn hng khng nh c
thng hiu th trng trong nc, nn mc d bn 15% c phn cho
Standard Chertered Bank nhng vn gi c thng hiu v bn cht ACB,
tip tc tn ti v pht trin vng mnh.Nhn chung, cho n thi im hin ti, cc thng v M&A Vit
Nam hu ht u mang tnh thn thin, m hn, khc hn vi nc ngoi,
vic mua bn ca h thng mang tnh thn tnh i th hoc m rng cnh
tranh.
2.2.3.2 Ngn hng Vit Nam cn thiu kin thc v M&A
Trc y cc ngn hng nng thn sp nhp vo cc ngn hng th
nc ta hu ht l theo ch o ca Nh nc v Chnh ph. V vy, h khng
c s ch ng tm hiu v M&A, nn c th ni h thc hin M&A nhng
cha hiu su v loi hnh giao dch ny.
By gi cng vy, qua cc thng v M&A, kh nhiu ngn hng vn
cn nhiu lng tng, cha c trang b kin thc tt v M&A, nn h c th
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
52/119
41------------------------------------------------------------------------------------------------------
khng nhn thc ht cc li ch v ri ro m M&A s mang li cho mnh, dn
n nhiu cuc thng tho khng thnh cng, gy thit thi cho chnh bn
thn cc ngn hng . c bit i vi cc thng v m bn mua l cc t
chc ti chnh - ngn hng nc ngoi, h am tng qun tr, c tim lc ti
chnh v dy dn kinh nghim trong hot ng M&A.
2.2.4 Tc ng ca M&A n h thng ngn hng v nn kinh t Vit
Nam
Tc ng ca M&A i vi h thng ngn hng v nn kinh t Vit
Nam cng tng t nh i vi doanh nghip ni chung, song cng c nhng
nt c th ring ca n trc iu kin, hon cnh, mi trng kinh doanh v
tnh hnh kinh t ca nc ta.
2.2.4.1 Tc ng tch cc: * Gp phn cng c th trng ti chnh.Sau khi Nh nc thc hin cc n c cu li cc NHTM, cc ngn
hng nng thn nc ta i theo hng bn li cho cc ngn hng th ln
mnh. Nh vy m nhng ngn hng ang ngp ngh b vc ph sn (do thiu
vn, qun tr khng hiu qu...) ti sinh, gp phn lnh mnh ha ti chnh,
lm sch bng cn i thng qua x l s n tn ng 23 ngn t ng, tng
cng k lut trong hot ng ngn hng v nng cao kh nng cnh tranh ca
h thng ngn hng Vit Nam.
* Tng nng lc hot ng v sc mnh cnh tranh ca h thng
ngn hng Vit Nam.
i vi cc ngn hng ln trong nc (ngn hng i mua li hoc nhn
sp nhp): hot ng M&A gip gim bt chi ph u t v m rng mng li
hot ng cng nh khch hng v b sung h tr ln nhau khc phc nhc
im, hc hi nhng im mnh, u th ca cc thnh vin tham gia.
ng thi, M&A cng l c hi vng cho cc ngn hng Vit Nam
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
53/119
42------------------------------------------------------------------------------------------------------
khi hp tc vi cc t chc ti chnh, ngn hng quc t. y l gii php cn
thit gip cc NHTM nng cao nng lc hot ng, tng sc mnh cnh tranh
ngay trn sn nh v trn u trng quc t bi v M&A gip ngn hng:
tng vn iu l, ci thin im yu ti chnh, gim chi ph nh tng li ch t
quy m, nng cao cht lng dch v v a dng ha chui sn phm, nng cao
cht lng hot ng truyn thng (tn dng). c bit l cc i tc nc
ngoi mang li cho ngn hng ni nhng gi tr mi v qun tr ti chnh,
qun tr ri ro, nhng kinh nghim v k nng quc t vn l im yu v rt
cn thit vi cc NHTM Vit Nam trong qu trnh hi nhp. Thc t ny
c chng minh qua cc thng v hp tc gia cc ngn hng nc ngoi v
ngn hng trong nc nh trnh by.
Thm vo , M&A ngn hng nu t c cc mc tiu s lm gim
chi ph hot ng, tng cng mc tp trung ca th trng... v bao gi
cng lm tng thu nhp ca ngn hng.
* To iu kin cho Vit Nam c thm ngun vn ngoi cho tng
trng kinh t:
M&A s l con ng ngn nht thu ht mt lng vn ng k tu t nc ngoi cng nh m rng quy m ca cc ngn hng Vit Nam. Bi
v y l giai on cc ngn hng ngoi mun vt qua ro cn th trng
thm nhp ngnh ti chnh nc ta.
2.2.4.2 Tc ng tiu ccC th ni cho n by gi vn cha xut hin nhng hu qu ca M&A
ngn hng. Tuy nhin, nh ni trn, thng v M&A thnh cng s mangli rt nhiu li ch; nhng bt c mt th trng no, trong lc si ng nh
im nht cng lun tim n nhiu ri ro. Nhng hu qu ca M&A trong
ngnh ngn hng c th l:
- Nhng v "giao dch en" mang tnh cht thu tm quyn lc, hnh
thnh ngn hng c v tr thng lnh th trng v ngn hng c quyn, to ra
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
54/119
43------------------------------------------------------------------------------------------------------
s cnh tranh khng bnh ng.
- Vic sp nhp ngn hng c th lm tng danh mc sn phm, gy ri
thm cu trc chi ph ca ngn hng.
- Hot ng M&A to thm thch thc i vi vic qun l cc chi
nhnh cch xa hi s chnh. Qu trnh ny thng ko theo vic hi nhp ca
cc h thng, cc thi quen cng vic v vn ha khc nhau.
- i vi cc thng v M&A tht bi, nu kt qu xu nht ca n l
ngn hng b ph sn th s nh hng dy chuyn n h thng ngn hng
trong nc v gy ra nhng hu qu tiu cc cho nn kinh t.
Thng thng, tc ng ca hot ng M&A ch pht huy sau vi nm
k t khi kt thc v giao dch. V vy qu sm khng nh rng hot ng
M&A khng gy nh hng xu n h thng v nn kinh t trong nc. C
th nhng tc ng tiu cc ny cha xut hin hoc xut hin cha r nt th
trng M&A Vit Nam nhng cc nguyn nhn gy ra n vn ang tn ti. V
vy, ta khng nn ch quan v lu di ca cc t chc ti chnh ngn
hng nc ngoi, h c th thu tm chng ta lc no m ta khng hay bit.
2.3 NG C CA HOT NG M&A NGN HNG TI VIT NAM
Qua phn trnh by trn chng ta thy c ton cnh bc tranh M&A
ngn hng ti Vit Nam. N khi ng dn t cui thp nin 90 v tr nn
si ng hn trong thi gian gn y. Vy do u m hot ng M&A trong
ngnh ti chnh ngn hng ca nc ta li tr nn si ng nh vy? C th k
n mt s nguyn nhn chnh sau y.
2.3.1 Ngn hng Vit Nam pht trin v s lng nhng cht lngcha cao.
V qu d di trong vic qun l cp php nn s lng ngn hng mi
thnh lp ngy cng nhiu. Khng ch c cc tp on ti chnh, m ngay c
nhng lnh vc sn xut nh dt may (Tp on Vinatex), vin thng (VNPT),
bo him, nng lng... cng ln k hoch thnh lp ngn hng. Do , s
-
7/31/2019 90761164 Giai Phap Cho He Thong NHTM VN Truoc Xu the Sap Nhap Hop Nha
55/119
44------------------------------------------------------------------------------------------------------
lng cc ngn hng Vit Nam hin kh cao, hn c cc quc gia pht trin
nh Singapore, Hn Quc...
Bng 2.6: S lng ngn hng thng mi ti Vit Nam (tnh n
06/2009)
Loi hnh S lng
Ngn hng thng mi trong nc 44
Chi nhnh Ngn hng nc ngoi 40
Ngn hng lin doanh 5
Ngn hng 100% vn nc ngoi 5(Ngun: http://www.sbv.gov.vn)
Nh vy, c nc ta hin ti c tng cng gn 100 ngn hng. lcha k n cc cng ty ti chnh, cc qu tn dng nhn dn cng c chc
nng huy ng vn v cho vay nh ngn hng.
Theo danh sch xp hng ca Qu tin t Quc t, GDP bnh qun u
ngi ca Vit Nam xp th 123/180 quc gia v vng lnh th trn th gii.
Do thu nhp thp nn mc d dn s kh ng (hn 85 triu ngi), tng gi tr
GDP ca nc ta m