8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR...

6
www.ortaokulmatematik.org #evdekalbizsoruyazarız Ahmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK 8. SINIF 1 Bir Doğal Sayının Pozitif Tam Sayı Çarpanları 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Aşağıdak sayılardan 60'ı kalansız bölen sayıları şaretleynz. 30 sayısının tüm poztf tam sayı çarpanlarını bulalım. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Aşağıdak sayılardan 36'yı kalansız bölen sayıları şaretleynz. 30'un 1,2,3,5,6,10,15,30 olmak üzere 8 tane poztf tamsayı çarpanı vardır. 30'un pozitif tam sayı çarpanları 1 30 = 30 2 15 = 30 3 10 = 30 4 = 30 5 6 = 30 1 2 3 5 6 10 15 30 Br doğal sayıyı tam böleblen poztf tam sayılara o sayının poztf tamsayı çarpanları denr. Br doğal sayının poztf tamsayı çarpanlarını bulmanın en kolay yolu sayıyı oluşturan kl çarpımları oluşturmaktır. 30 30 30 30 1'den başlayıp sıra le çarpanları aramak şmz kolaylaştırır. NOT 28 sayısının tüm poztf tam sayı çarpanlarını bulunuz. 65'n poztf tamsayı çarpanlarının toplamı kaçtır? 144 sayısının tüm poztf tam sayı çarpanlarını bulunuz. a b = 48'dr. Bu bahçenn çevres en az kaç metredr? Buna göre a+b ‘nn alableceğ en büyük değer le en küçük değern farkı kaçtır? Alanı 96 metrekare olan dkdörtgen bçmndek bahçenn kenar uzunlukları metre cnsnden brer tamsayıdır. a ve b poztf k tamsayı olmak üzere 1. 2. 3. 4. 5.

Transcript of 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR...

Page 1: 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR 64' ün poztf tam sayı çarpanlarından kaç tanes 56' nın da poztf tam sayı

www.ortaokulmatematik.org #evdekalbizsoruyazarızAhmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ

ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK 8. SINIF

1

Bir Doğal Sayının Pozitif Tam Sayı Çarpanları

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36

Aşağıdak� sayılardan 60'ı kalansız bölen sayıları

�şaretley�n�z.

30 sayısının tüm poz�t�f tam sayı çarpanlarını

bulalım.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Aşağıdak� sayılardan 36'yı kalansız bölen sayıları

�şaretley�n�z.

30'un 1,2,3,5,6,10,15,30 olmak üzere 8 tane poz�t�f

tamsayı çarpanı vardır.

30'un pozitif tam sayı çarpanları

1 30 = 30

2 15 = 30

3 10 = 30

4 = 30

5 6 = 30

1 2 3 5 6 10 15 30

B�r doğal sayıyı tam böleb�len poz�t�f tam

sayılara o sayının poz�t�f tamsayı çarpanları

den�r.

B�r doğal sayının poz�t�f tamsayı çarpanlarını

bulmanın en kolay yolu sayıyı oluşturan �k�l�

çarpımları oluşturmaktır.

30

30 30

30

1'den başlayıp sıra �le çarpanları

aramak �ş�m�z� kolaylaştırır.

NOT

28 sayısının tüm poz�t�f tam sayı çarpanlarını

bulunuz.

65'�n poz�t�f tamsayı çarpanlarının toplamı

kaçtır?

144 sayısının tüm poz�t�f tam sayı çarpanlarını

bulunuz.

a b = 48'd�r.

Bu bahçen�n çevres� en az kaç metred�r?

Buna göre a+b ‘n�n alab�leceğ� en büyük değer �le en

küçük değer�n farkı kaçtır?

Alanı 96 metrekare olan d�kdörtgen b�ç�m�ndek�

bahçen�n kenar uzunlukları metre c�ns�nden b�rer

tamsayıdır.

a ve b poz�t�f �k� tamsayı olmak üzere

1.

2.

3.

4.

5.

Page 2: 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR 64' ün poztf tam sayı çarpanlarından kaç tanes 56' nın da poztf tam sayı

NOT

ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK 8. SINIF

2

28'�n poz�t�f tam sayı çarpanlarından kaç

tanes� asal sayıdır?

32'n�n poz�t�f tam sayı çarpanlarından kaç

tanes� asal sayıdır?

60'ın poz�t�f tam sayı çarpanlarından kaç

tanes� asal sayı değ�ld�r?

6.

4.

Bir Doğal Sayının Asal Çarpanları

B�r ve kend�s�nden başka bölen� olmayan

doğalsayılara asal sayı den�r.

* 1 asal sayı değ�ld�r.

* En küçük asal sayı 2 d�r.

* 2 dışındak� tüm asal sayılar tek doğal sayıdır.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

Asal Sayılar

NOT

B�r doğal sayının çarpanlarından asal sayı

olanlarına o sayının asal çarpanları den�r.

B�r doğal sayının asal sayı çarpanları, asal sayı

çarpan l�stes� yöntem� ya da çarpan ağacı

yöntem� �le bulunab�l�r..

7.

8.

24

12

4

24 = 2 3 2 2

= 2 33

Çarpan Ağacı Yöntemi

24 sayısının asal sayı çarpanlarını çarpan

ağacı yöntem� �le bulalım.

3

2

2

2 232

Asal sayı olanlar

dallanmadan alt satıra

yazılır.

Satırda yer alan

çarpanların

tamamı asal sayı

olunca dallanma

b�ter.

24 sayısının asal sayı çarpanlarını asal çarpan

algor�tması yöntem� �le bulalım.

24

12

6

3

1

2

2

2

3

Ç�zg�n�n sağ tarafına

sadece doğal sayıyı

tam bölen asal sayılar

yazılab�l�r.

24'ün asal çarpanların çarpımı b�ç�m�nde yazılışı

şekl�nded�r.2 33

24'ün ve olma üzere �k� adet asal sayı çarpanı 2 3

vardır.

24 = 2 3 2 2

= 2 33

şekl�nded�r.

24'ün asal çarpanların çarpımı b�ç�m�nde yazılışı

2 33

24'ün ve olma üzere �k� adet asal sayı çarpanı 2 3

vardır.

Her �k� yöntemde de aynı sonuca ulaşılır.

İster Çarpan Ağacı Yöntem�n� �stersen�z Asal Çarpan

algor�tmasını kullanın doğal sayının sadece asal

çarpanlarına ulaşab�l�rs�n�z. Ş�md�l�k :)

Asal Çarpan Algoritması Yöntemi

www.ortaokulmatematik.org #evdekalbizsoruyazarızAhmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ

Page 3: 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR 64' ün poztf tam sayı çarpanlarından kaç tanes 56' nın da poztf tam sayı

ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK 8. SINIF

3

64 sayısını asal çarpanların çarpımı b�ç�m�nde

yazınız.

9.

490 sayısını asal çarpanların çarpımı

b�ç�m�nde yazınız.

10.

4 2 Asal çarpanlarına çarpımı b�ç�m�nde 2 5

olarak yazılab�len doğal sayı kaçtır?

11.

a b c

240 sayısını asal çarpanlarına ayrılmış b�ç�m�

2 3 5 olduğuna göre a + b + c kaçtır?

12.

Çarpan ağacı yöntem�

�le asal sayı çarpanlarına

ayrılmış doğal sayı �ç�n

ver�lmeyen

A, B, C, D ve E doğal

sayılarını bulunuz.

13. A

B2

123

DC

EE

K

L

M

N

5

1

2

2

2

3

5

K doğal sayısı asal çarpan

algor�tması �le asal çarpanlarına

ayrılmıştır. Buna göre ; K, L, M ve N

harfler�ne karşılık gelen doğal sayıları

bulunuz.

14.

25 �le 50 arasındak� sayılardan kaç tanes�n�n

sadece b�r adet asal sayı çarpanı vardır?

16.

a ve b sıfırdan farklı b�r doğal sayı olmak

üzere asal çarpanlarına çarpımı b�ç�m�nde 3 5

olarak yazılab�len en küçük üç basamaklı doğal

sayı kaçtır?

17.a b

360'ın asal olmayan poz�t�f tam sayı

çarpanlarının sayısı kaçtır?

15.

Bu sorunun

kolay b�r yolu

olmalı...

www.ortaokulmatematik.org #evdekalbizsoruyazarızAhmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ

Page 4: 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR 64' ün poztf tam sayı çarpanlarından kaç tanes 56' nın da poztf tam sayı

ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK 8. SINIF

4

ÇARPANLAR VE KATLARTEST 1

Aşağıdak�lerden hang�s� 75' �n doğal sayı

çarpanlarından b�r� değ�ld�r?

1.

A) 5 B) 15 C) 30 D) 75

Aşağıdak�lerden hang�s� 96'nın doğal sayı

çarpanlarından b�r�d�r?

2.

A) 15 B) 16 C) 17 D) 18

180 sayısının poz�t�f tam sayı çarpanlarından

kaç tanes� �k� basamaklıdır?

3.

A) 8 B) 9 C) 11 D) 12

28' �n poz�t�f tam sayı çarpanlarının toplamı

kaçtır?

4.

A) 14 B) 28 C) 52 D) 56

96 sayısının kaç tane poz�t�f tamsayı çarpanı

vardır?

5.

A) 12 B) 13 C) 14 D) 15

148 sayısının en büyük poz�t�f tamsayı çarpanı

�le en küçük poz�t�f tamsayı çarpanının toplamı

kaçtır?

6.

A) 143 B) 149 C) 151 D) 155

140'ın poz�t�f tamsayı çarpanlarından kaç

tanes� asal sayıdır?

7.

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5

180'n�n poz�t�f tamsayı çarpanlarından kaç

tanes� asal sayı değ�ld�r?

8.

A) 18 B) 16 C) 15 D) 12

5

3

7 2

A Yandak� çarpan ağacına

göre A �le göster�len sayı kaçtır?

9.

A) 210 B) 240 C) 320 D) 340

525

A

B

C

1

5

5

3

C

Yandak� asal çarpan

l�stes�nde ver�lenlere göre A+B+C

kaçtır?

10.

A) 154 B) 145 C) 141 D) 133

www.ortaokulmatematik.org #evdekalbizsoruyazarızAhmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ

Page 5: 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR 64' ün poztf tam sayı çarpanlarından kaç tanes 56' nın da poztf tam sayı

MATEMATiK 8. SINIF

5

ÇARPANLAR VE KATLAR

64' ün poz�t�f tam sayı çarpanlarından kaç

tanes� 56' nın da poz�t�f tam sayı çarpanıdır?

11.

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6

25' �n poz�t�f tam sayı çarpanlarından kaç

tanes� 36' nın da poz�t�f tam sayı çarpanıdır?

12.

A) 4 B) 3 C) 2 D) 1

Asal çarpanlarına çarpımı b�ç�m�nde yazılışı

2 3 11 olan sayının kaç tane poz�t�f tam sayı

çarpanı vardır?

13.

A) 3 B) 7 C) 12 D) 15

2

Farklı asal sayı çarpanlarının toplamı 10 olan

doğal sayı aşağıdak�lerden hang�s� olab�l�r?

14.

A) 25 B) 100 C) 147 D) 148

2

a ve b farklı �k� asal sayı olmak üzere asal

çarpanların çarpımı b�ç�m�nde a b olarak

yazılab�len en küçük doğal sayının rakamları toplamı

kaçtır?

15.

A) 8 B) 9 C) 11 D) 12

32

A ve B b�rb�r�nden farklı poz�t�f tamsayılar

olmak üzere 48 sayısının A’ya bölümünde bölüm B

kalan da 2'd�r?

16.

A) 8 B) 6 C) 4 D) 2

48 A

02B

Yukarıdak� ver�lere göre A yer�ne yazılab�lecek kaç

farklı tamsayı değer� vardır?

Yukarıdak� şek�lde ABCD kare ve CDEF b�r

d�kdörtgend�r.

ABCD ve CDEF dörtgenler�n�n kenar uzunlukları

sant�metre c�ns�nden b�rer tamsayı olduğuna göre,

aşağıdak�lerden hang�s� kare ve d�kdörtgen�n alanı

olamaz?

17.

2 2A) 144 cm 156 cm 2 2B) 121 cm 143 cm 2 2C) 121 cm 156 cm 2 2D) 144 cm 240 cm

A

B C

D E

F

Alan(ABCD) Alan(CDEF)

www.ortaokulmatematik.or #evdekalbizsoruyazarızAhmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ

Page 6: 8.SINIF ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK · 2020. 3. 29. · 8.SINIF MATEMATiK 5 ÇARPANLAR VE KATLAR 64' ün poztf tam sayı çarpanlarından kaç tanes 56' nın da poztf tam sayı

ÇARPANLAR VE KATLAR MATEMATiK 8. SINIF

6

Matemat�k öğretmen�n çarpanlar katlar konusunun

daha �y� anlaşılab�lmes� �ç�n aşağıdak� g�b� b�r etk�nl�k

hazırlamıştır. Bu etk�nl�kte öğrenc�ler 1'den 9' a kadar

rakamları aynı satır ya da sütunda tekrar etmeyecek şek�lde

boş (beyaz) karelere yazacaktır.

18.

A) 10 B) 15 C) 20 D) 30

36 56

5

16

A

42

Satırdak� boş karelere yazılan sayıların çarpımı 24 olacak

Sütundak� boş karelere yazılan sayıların çarpımı 48 olacak

4824

Bu etk�nl�ğ� aşağıdak� g�b� hazırlayan Hasan Öğretmen öğrenc�ler�nden boş

kareler� doldurup A sayısını bulmalarını �stem�şt�r.

Yukarıdak� ver�lere göre A kaçtır?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1'den 100'e kadar olan doğal sayılar aşağıdak� g�b� tabloya yazılıyor.19.

Sarı boyalı kutucuklar kırmızıya boyandığında turuncu renk oluyor.

Tablodak� sayılardan 96'nın poz�t�f tam sayı çarpanlarının yazılı olduğu kutucuklar sarı renge, 80'nın poz�t�f tam

sayı çarpanlarının yazılı olduğu kutucuklar kırmızı renge boyanıyor.

Buna göre tabloda sarı, kırmızı ve turuncu renge boyalı kutucuk sayısı aşağıdak�lerden hang�s�nde doğru

olarak ver�lm�şt�r?

B)

D)

C)

A)

Sarı Kırmızı Turuncu

8 6 4

8 6 5

7 5 5

7 6 4

www.ortaokulmatematik.org #evdekalbizsoruyazarızAhmet SAĞDIÇ Hasan CANLI Sinan SARITAŞ