วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 85 July-December 2011

 อล-นร

การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชน สอนศาสนาอสลามในจงหวดสตล

ซอหมาด ใบหมาดปนจอ ∗ รงชชดาพร เวหะชาต ∗∗ วาทต ระถ***

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาระดบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตล และเปรยบเทยบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตล จาแนกตาม ขนาดของโรงเรยน ประสบการณทางการบรหาร และคณวฒทางการศกษาของผบรหาร รวบรวมขอมลจากผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม จานวน 66 คน ดวยวธสมแบบแบงชนและสมอยางงาย โดยใชแบบสอบถามทผวจยพฒนาขนมาซงแบงเปน 2 ตอน ตอนท 1 เปนขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถามมลกษณะเลอกตอบตามรายการ ตอนท 2 วดระดบการใชหลกธรรมาภบาลมลกษณะประมาณคา 5 ระดบ โดยแบบสอบถามมคาดชนความตรงตามเนอหาเทากบ 0.78 และคาสมประสทธแอลฟาของ ครอน บราชเทากบ 0.98 สถตทใชในการวจยไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานดวยคา F-test ผลการวจยพบวา ระดบการใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตลโดยรวมมคาเฉลยในระดบปานกลาง ( X = 3.62) เมอพจารณาเปนรายดาน ดานหลกนตธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม และหลกความคมคา อยในระดบปานกลาง มคาเฉลย 3.53, 3.52, 3.50, และ 3.57 ตามลาดบ ดานหลกคณธรรมและหลกความรบผดชอบอยในระดบสง มคาเฉลย 3.83 และ 3.68 ตามลาดบ ผลการเปรยบเทยบระดบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตล โดยรวมไมแตกตางกน เมอพจาณาเปนรายดานพบวา ผบรหารในโรงเรยนขนาดเลกและขนาดกลาง มระดบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตล ดานหลกความคมคา มากกวา ผบรหารในโรงเรยนขนาดใหญ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 คาสาคญ หลกธรรมาภบาล, การบรหารจดการสถานศกษา, โรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม.

∗ นกศกษาระดบปรญญาโท หลกสตรการศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยทกษณ ∗∗ อาจารย ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ ∗∗∗ อาจารย ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

บทความวจย

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 86 July-December 2011

 อล-นร

Abstract The objectives of this research were to study the level of The Use of Principle of Good Governance for

Management of Islamic Private School in Satun Province and to compare the use of Principle of Good Governance for Management of Islamic Private School by size of school, the administrative experience and the qualifications of administrators. The data collected from the 66 administrators of Islamic Private School using stratified random and simple random. A questionnaire that developed by the researcher which is divided into two: part one the profile of the respondent look like listed choice. The part two is the level of the use of Principle of Good Governance for Management of Islamic Private School look around the 5 level. The query is based on the content validity index was 0.78 and coefficient alpha of Cronbach was 0.98.The statistics were used in this study were frequency, percentage, mean, standard deviation. And hypothesis testing with the F-test. The results showed that level of principles of good governance of the private Islamic schools in Satun Province, the overall mean score ( X = 3.62) when considering each component. The rule of law,the principle of transparency, The participation principles and value principles were moderate with the average 3.53, 3.52, 3.50, and 3.57, were in order respectively. For the moral principles and principle participate were the high average3.83and 3.68, were in order respectively.

The comparison of the level of principles of good governance for Management of Islamic Private School. The overall is no difference. When consideration of each component found that the administrators of small and medium- size school have the level of The Use of Principle of Good Governance for Management of Islamic Private School in Satun Province higher then the administrators of large size school there were statistically significant at the .05 level. Keywords: Good Governance, Administration school, Islamic Private School.

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 87 July-December 2011

 อล-นร

บทนา ปจจบนทกประเทศมการเปลยนแปลง มแนวทางการปรบปรงการบรหารกจการบานเมองและสงคมโดยมเปาประสงค คอ เสถยรภาพทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ทงนเพอความสงบสขของประชาชน รฐธรรมนญแตละฉบบมความพยายามในการสรางระบบบรหารกจการบานเมองทด โดยเนนการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการตดสนใจของภาครฐมากขน การประกนคมครองสทธขนพนฐานของประชาชน ภาครฐมการบรหารการปกครองทโปรงใสสามารถถกตรวจสอบได โดยประชาชนมากขนซงมเปาหมายรวมกน 3 ทางคอ การบรหารมงผลสมฤทธ การปรบเปลยนภาครฐ และการบรหารแบบพหภาค (สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน : 2546 )

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 39 ระบไวโดยชดเจนวา ใหกระทรวงศกษาธการกระจายอานาจการบรหาร การจดการศกษา ดานวชาการงบประมาณการบรหารบคลากรและการบรหารงานทวไป ไปยงเขตพนทการศกษาและสถานศกษา ในเขตพนทการศกษาโดยตรง (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร. 2551: 34) และใหสถานศกษามอานาจหนาทความรบผดชอบ มความเปนอสระคลองตวในการตดสนใจในการบรหารจดการมประสทธภาพตามหลกการกระจายอานาจ จดไดวาเปนความกาวหนาของการพฒนามนษยและถอไดวาเปนการปฏรปการศกษาครงสาคญเพอพฒนาคนไทยทกคนใหพรอมสาหรบการเปลยนแปลงในยคโลกาภวฒน และเนนหลกสาคญวาผเรยนมความสาคญทสดทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได การบรหารจดการการศกษา ผบรหารครผสอนบคลากรทางการศกษาและผเกยวของจะตองเขาใจในอานาจหนาทในการบรหารจดการ เนองจากการศกษาเปนกจการสาธารณะทมผเกยวของ และมผลกระทบจากการบรการจานวนมากดงนนเพอใหการบรหารและการตดสนใจมความถกตองและกอประโยชนสงสดตอผมารบบรการ สถานศกษาควรดาเนนการโดยใชระบบการบรหารเปนองคคณะมากทสดเทาทจะทาไดโดยรปแบบ ทใชไดแก การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (School Base Management : SBM) ในรปแบบคณะกรรมการสถานศกษา ซงประกอบดวยผแทนผปกครอง ผแทนคร ผแทนองคกรชมชน ผแทนองคกรปกครองสวนทองถนผแทนศษยเกา และผทรงคณวฒ โดยมผบรหารสถานศกษาเปนเลขานการ รวมกนวางนโยบายในการบรหารใหสอดคลองกบความตองการของผปกครองและชมชนมากทสด ภายใตกรอบทกฎหมายกาหนด ในการบรหารงานเพอใหภารกจของโรงเรยนบรรลตามวตถประสงคนน นอกจากจะตองใชทรพยากรเบองตนในการบรหารงานอนไดแก คน เงน พสด เทคนคการจดการแลว ผบรหารสถานศกษาและคร รวมทงผทมสวนไดเสยในการจดการศกษาจะตองมสวนรวมในการบรหารอยางจรงจงซงการทองคคณะทกลาวถงจะเขามามบทบาทในการบรหารนนจะตองทราบถงบทบาทและหนาทของตนเองอยางแทจรงโดยเฉพาะครนอกจากจะตองตระหนกถงบทบาทและหนาทของตนเองแลวยงตองตระหนกถงความสานกรบผดชอบในหนาทซงครจะตองมอยในตวตน จงจะสามารถเปนแบบอยางทดแกศษยได ซงความสานกรบผดชอบในหนาทนนความหมายกบงบอกในตวอยแลววา ผบรหารหรอครผสอนหนาททรบผดชอบทสาคญคอการจดการศกษาเพอสรางความร คณธรรม จรยธรรมใหเกดแกเยาวชน แตการทจะสรางลกษณะดงกลาวได ผบรหาร และหรอครผสอนจะตองเรมทตนเองเสยกอน โดยเฉพาะในปจจบนถาครขาดความสานกรบผดชอบในหนาทแลว นอกจากจะสงผลกระทบถงการจดการศกษาแลวยงสงผลกระทบถงความเจรญกาวหนาของตนเองและประเทศชาต เนองจากมองคกรอสระทงภาครฐและเอกชนทคอยตรวจสอบถงการบรหารจดการอยมากมาย รวมทงประชาชนกรจกสทธและหนาทของตนเองมากขน ซงหนงในนนคอการตรวจสอบการปฏบตงาน ของหนวยงานของรฐซงหมายถงการตรวจสอบการทางานของผบรหารและครผสอนนนเองนอกจากนรฐยงกาหนดใหสถานศกษาเปน “นต

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 88 July-December 2011

 อล-นร

บคคล” เพอใหการบรหารจดการ การศกษาเกดความคลองตวและผมารบบรการเกดความพงพอใจมากทสด ซงการกาหนดใหสถานศกษาเปน “นตบคคล” นเองไดถอวาเปนสวนหนงของการปฏรประบบราชการ ซงในการปฏรป ระบบราชการนจดวาเปนสงใหมในระบบราชการไทยและเพอใหการปฏรปเปนไปตามเจตนารมณ จงออกระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 และไดตราเปนพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ในเวลาตอมา เพอใหทกกระทรวง ทกกรมและสวนราชการถอปฏบต การบรหารจดการของสถานศกษาซงมหนาทใหบรการการศกษาแกประชาชนและเปนสถานศกษาของรฐ จงตองนาระเบยบ และพระราชกฤษฎกา ดงกลาวมาบรณาการในการบรหารจดการศกษาเพอเสรมสรางความเขมแขง ใหกบโรงเรยนการบรหารจดการบานเมองและสงคมทด มการใชศพทในภาษาไทยโดยนกวชาการตาง ๆไดแก หลกธรรมาภบาล การปกครองทด ธรรมรฐ กลไกประชารฐ กลไกภาคราชการทมคณภาพ ประชาคมภาคราชการทด กลไกราชการทด สานกนายกรฐมนตรเรยกวา “การบรหารจดการบานเมอง และสงคมทด” เพอใหเขาใจไดตรงกนในทนขอใชคาวา “หลกธรรมาภบาล” และใชศพทภาษาองกฤษวา Good Governance อยางไรกตามไมวาจะมนกวชาการ หรอหนวยงานใดกตามทใหความหมายทแตกตางกนออกไป แตเมอมองโดยภาพรวมแลวจะพบวามความคลายคลงกน ในสวนทตองการใหเกดความเปนธรรมในสงคม ปรองดองสรางสรรคการบรหารเปนไปอยางมคณภาพ โปรงใส ยตธรรม และการมสวนรวมของผทมสวนเกยวของซงจะตองผสมผสานกนเพอใหเปนไปในแนวทางเดยวกนและกอใหเกดประโยชนสงสด และพรอมกนนสานกนายกรฐมนตรไดกาหนด หลกการบรหารจดการบานเมองและสงคมทดหรอ “หลกธรรมาภบาล” ไวทงหมด 6 ประการ ดวยกนคอ หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ หลกความคมคา (สญญา ชาวไรม, 2546: 2- 3)

สถานศกษาซงมหนาทใหบรการการศกษาและเปนสถานศกษาของรฐ จงตองนาหลกการวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด หรอ “หลกธรรมาภบาล” ซงมดวยกน 6 ประการตามทกลาวมาแลวมาบรณาการใชในการบรหารจดการศกษาเพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบสถานศกษาทงนเพอเปนประโยชนในการพฒนาการบรหารจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพและถกตองตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและกฎหมายประกอบทเกยวของกบการศกษาการบรหารและการตดสนใจมความถกตองกอประโยชนสงสดตอผมารบบรการ รวมทงจะสามารถลดความขดแยงทงตอผมารบบรการและบคลากรในสถานศกษาไดเปนอยางด การรบรหลกการบรหารจดการ โดยใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาและครผสอนจงเปนสงจาเปนอยางยงในการบรหารจดการการศกษา (สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. 2546: 3)

โรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามเปนโรงเรยนเอกชนตามมาตรา 15 (1) และ 15(2) แหงพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2525 โรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามเปนทรจกกนดในนามวา “ปอเนาะ” ซงจดตงอยกระจดกระจายในพนทของจงหวดตางๆ ในภาคใตโดยเฉพาะอยางยงในพนทภาคใตตอนลาง ไดแกสตล สงขลา ปตตาน ยะลา และนราธวาส และมบางในเขตภาคกลางโดยกาหนดหลกสตรการสอนแบบแบงชนและระดบตางๆทงดานวชาศาสนา วชาสามญและวชาชพ มการอบรม ประชมและสมมนาครรวมทงการประเมนและการนเทศ

ปจจบนจงหวดสตลมโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามทงสนจานวน 16 โรงเรยน เมอพจารณากบจานวนนกเรยนระดบมธยมศกษาทงจงหวดสตลแลวจะเหนวานกเรยนสวนใหญจะนยมเรยนในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม ซงถอไดวาโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามมบทบาททสาคญตอการใหการศกษาแกเยาวชนเพอเปนสะพานเชอมตอการศกษาในระดบอดมศกษา ดงนนการบรหารจดการสถานศกษาของโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามจาเปนตองเปนไปอยางมคณภาพมาตรฐานมประสทธภาพและประสทธผลทงดานการบรหารจดการและดานวชาการ (สานกงานการศกษาเอกชนจงหวดสตล: 2552 สบคนจาก http://www.opes.go.th)

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 89 July-December 2011

 อล-นร

ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการบรหารของผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตลวาไดมการนาหลกธรรมาภบาลมาใชในการบรหารจดการสถานศกษามากนอยเพยงใด และทาการเปรยบเทยบวาโรงเรยนทมลกษณะตางกนมผลตอการใชหลกธรรมาภบาลหรอไมอยางไร ซงจะสามารถนาไปเผยแพรใหกบผทเกยวของและผทสนใจนาไปเปนขอมลในการสงเสรมการบรหารจดการสถานศกษา โดยใชหลกธรรมาภบาลซงจะกอใหเกดระบบการบรหารจดการทดตอไป วธการดาเนนการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาวจยในครงนคอ ผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามจงหวดสตล โดยผตอบแบบสอบถามคอผบรหารสถานศกษาจานวน 16 โรงเรยน โรงเรยนละ 5 คน ไดประชากรทงหมด 80 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอ ผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามจงหวดสตลโดยผตอบแบบสอบถามคอผปฏบตงานสายบรหารสถานศกษา ซงประกอบดวย ผรบใบอนญาต ผอานวยการ รองผอานวยการ ผจดการ หรอผททาหนาทหวหนาฝายทมสวนรวมในการบรหารสถานศกษา ไดขนาดกลมตวอยางจานวน 66 คน ซงไดมาโดยวธการสมแบบแบงชนตามสดสวน (Proportional Stratified Sampling) โดยใชอาเภอของโรงเรยนเปนชน (Strata) 2. เครองมอทใชในการวจย

การดาเนนการศกษาวจยครงน ผวจยพฒนาขนมาเองจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการบรหารจดการโดยหลกธรรมาภบาลในสถานศกษา เพอตองการทราบถงระดบการรบร โดยศกษาจาก ความร ความเขาใจพฤตกรรมการปฏบตงาน และความตระหนกของผตอบแบบสอบถามโดยเครองมอเปนแบบสอบถามความคดเหน แบบมาตราสวนประมาณคา ของ ลเครทจานวน 1 ชด แบงออกเปน 2 ตอนดงน

ตอนท 1 แบบสอบถามขอมลเกยวกบขอมลของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบเลอกรายการ จานวน 3 ขอ ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบการรบรการบรหารจดการโดยใชหลกธรรมาภบาล เปนแบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบ จานวน 75 ขอ 3. วธการดาเนนการเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการเพอเกบรวบรวมขอมลการวจยตามลาดบดงน 3.1 การประสานงานโดยหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยทกษณ ถงสานกงานการศกษาเอกชน

จงหวดสตล เพอขออนญาตเกบขอมลจากโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในสงกด 3.2 นาหนงสอแนะนาตวจากสานกงานการศกษาเอกชนจงหวดสตลไปยงโรงเรยนเพอดาเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง 4. การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลในการวจยครงนผวจยไดใชสถตในการวเคราะหขอมลดงน 4.1 สถตทใชในการหาคณภาพเครองมอ 4.1.1 การหาคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) เปนการหาคาความเทยงตรงของแบบสอบถาม โดยผวจยไดนาแบบสอบถามทสรางขนเสนอใหผทรงคณวฒพจารณาตรวจสอบความถกตองดานโครงเนอหาและภาษา โดยการคานวณหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) เพอใหมความสมบรณ

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 90 July-December 2011

 อล-นร

เกดความเขาใจแกผตอบและสามารถวดไดตรงกบเรองทตองการศกษา แลวนามาปรบปรงใหมความเหมาะสมมความถกตองกอนทจะนาไปใชเกบขอมลจรง 4.1.2 การหาคาความเชอมน (Reliability) โดยผวจยนาแบบสอบถามไปทดลองใชกบผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามทไมใชกลมตวอยางในการวจย และนาแบบสอบถามมาหาคาความเชอมนทงฉบบโดยวธหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค 4.2 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ผวจยไดดาเนนการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสถตสาเรจรปทางสงคมศาสตร spss/pc วเคราะหหาคาสถตตางๆ ดงน 4.2.1 คารอยละ (percentage) ของจานวนผตอบแบบสอบถามตามสถานภาพของการเปนผบรหารในโรงเรยน

4.2.2 นาคะแนนทไดจากขอ 1 มาหาคาเฉลย และหาคาเฉลยเบยงเบนมาตรฐานเปนรายขอ และรวมทกขอเปนรายดาน จากนนจงนาคาเฉลยมากกาหนดการแปลความหมายและผลทไดออกเปน 3 ระดบโดยแบงตามระดบความคดเหนของ (Best, John W., 1981)

4.2.3 ทดสอบสมมตฐาน โดยการทดสอบทดสอบ F-test โดยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way ANOVA) เพอทดสอบนยสาคญเปรยบเทยบคาเฉลยของตวแปรทมตงแต 3 กลมขนไป

สรปผลและอภปรายผลการวจย

การสรปผล จากการวเคราะหขอมลเกยวกบการใชหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตล

สรปไดดงน 1. ขอมลทวไปของกลมตวอยางพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนผบรหารโรงเรยนทม ขนาดเลก จานวน 35

คน รอยละ 53.00 รองลงมาคอขนาดกลาง จานวน 28 คน รอยละ 42.40 และขนาดใหญ จานวน 3 คน รอยละ 4.50 โดยสวนใหญแลวผบรหารมประสบการณในการบรหารระหวาง 6-10 ป จานวน 29 คน รอยละ 43.90 รองลงมาคอ นอยกวา 5 ป จานวน 23 คน รอยละ 34.80 และมประสบการณตงแต 11 ป ขนไป มจานวนนอยทสด คอ 14 คน รอยละ 21.20 และดานการศกษาสงสดของผบรหาร ผบรหารสวนใหญจบการศกษาสงสดระดบปรญญาตร จานวน 41 คน รอยละ 62.10 รองลงมาคอ สงกวาปรญญาตร จานวน 17 คน รอยละ 25.80 และตากวาปรญญาตรมจานวนนอยทสด 8 คน รอยละ 12.10

2. การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา สวนใหญอยในระดบปานกลาง คอหลกนตธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม และหลกความคมคา มสองดานทอยในระดบสง คอ ดานหลกคณธรรมและดานหลกความรบผดชอบ

3. คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐาน ระดบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนแยกเปนรายดาน ดงน

3.1 ดานหลกนตธรรมการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนในดานหลกนตธรรมโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา สวนใหญอยในระดบปานกลาง มเพยงขอเดยวทอยในระดบสงคอ ประเดนการชแจงแนะนาแนวทางการปฏบตตนใหถกตองตามกฎระเบยบ ขอบงคบใหบคลากรมความเขาใจตรงกน

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 91 July-December 2011

 อล-นร

3.2 ดานหลกคณธรรมการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนในดานหลกคณธรรมโดยรวมและรายขออยในระดบสง

3.3 ดานหลกความโปรงใส การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนในดานหลกความโปรงใส โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สวนใหญอยในระดบปานกลาง มขอเดยวทอยในระดบสง คอ การใหความไววางใจ มอบหมายใหบคลากรรบผดชอบงานทสาคญตางๆ

3.4 ดานหลกความรบผดชอบ การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนในดานหลกความรบผดชอบ โดยรวมอยในระดบสง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สวนใหญอยในระดบสงเชนกน

3.5 ดานหลกการมสวนรวม การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนในดานหลกการมสวนรวม โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สวนใหญอยในระดบปานกลาง แตมบางขอทอยในระดบสง 3.6 ดานหลกความคมคา การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยน ในดานหลกความคมคา โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา สวนใหญอยในระดบปานกลาง แตมขอเดยวทอยในระดบสง คอ การรณรงคใหบคลากรใชไฟฟาอยางประหยด

4. วเคราะหเปรยบเทยบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนโดยจาแนกตามตวแปรดงน 4.1 ขนาดของโรงเรยนพบวา การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยน เมอจาแนกตามขนาดโรงเรยน โดยรวมไมแตกตางกน แตเมอพจาณาเปนรายดานพบวา ดานหลกความคมคา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบดานหลกนตธรรม ดานหลกคณธรรม ดานหลกความโปรงใส ดานหลกความรบผดชอบและดานหลกการมสวนรวม พบวาไมมความแตกตางกน โดยทในดานหลกความคมคานน ผบรหารทอยในโรงเรยนขนาดเลกและขนาดกลาง มระดบการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนมากกวาผบรหารทอยในโรงเรยนขนาดใหญ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

4.2 ประสบการณการบรหารพบวา การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยน จาแนกตามประสบการณการบรหาร โดยรวมไมแตกตางกน เมอพจาณาเปนรายดานพบวา ดานหลกความคมคา ดานหลกนตธรรม ดานหลกคณธรรม ดานหลกความโปรงใส ดานหลกความรบผดชอบ และดานหลกการมสวนรวม ไมมความแตกตางกนดวยเชนกน

4.3 คณวฒทางการศกษาของผบรหาร พบวา การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยน จาแนกตามวฒการศกษาสงสดของผบรหาร โดยรวมไมแตกตางกน เมอพจาณาเปนรายดานพบวา ดานหลกความคมคา ดานหลกนตธรรม ดานหลกคณธรรมดานหลกความโปรงใส ดานหลกความรบผดชอบ และดานหลกการมสวนรวม ไมมความแตกตางกน

อภปรายผล

1. การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตลเมอพจารณาในภาพรวมแลวมคาเฉลยการใชธรรมาภบาลอยในระดบปานกลาง แตเมอพจารณาเปนรายดานพบวาการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนของผบรหารมระดบการใชธรรมาภบาลทแตกตางกน คอดานหลกนตธรรมมการใชในระดบปานกลาง ดานหลกคณธรรมมการใชในระดบสง ดานหลกความโปรงใสมการใชในระดบปานกลาง ดานหลกความรบผดชอบมการใชในระดบสง ดานหลกการมสวนรวมมการใชในระดบปานกลาง และดานหลกความคมคามการใชในระดบปานกลาง และมประเดนทควรอภปรายดงน

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 92 July-December 2011

 อล-นร

1.1 การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกนตธรรม พบวาผบรหารมการใชธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนอยในระดบปานกลางโดยเฉพาะการทผบรหารโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามจงหวดสตลมการกาหนดกฎระเบยบขอบงคบของการปฏบตงานโดยเปดโอกาสใหบคลากรไดมสวนรวมในการกาหนดกฎระเบยบขอบงคบ โดยมงเนนในการสงเสรมใหบคลากรในสถานศกษาปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบของสถานศกษาเพอใหเกดประสทธภาพในการบรหารสถานศกษารวมถงทาใหบคลากรในสถานศกษามระเบยบวนยในการทางานซงสอดคลองกบเจอจนทร จงสถตอย (2544 : 12) ไดกลาวไวในหนงองคประกอบของธรรมาภบาลวาการบรหารงานใหบรรลตามภารกจอยางมประสทธภาพตองสรางความเขาใจในบทบาทหนาทแกทมงานเชนเดยวกบ อจฉรา โยมสนธ (2542 : 18) ไดกลาวเกยวกบองคประกอบของธรรมาภบาลไวคอการปฏบตทเปนเลศ องคกรหรอผบรหารตองสงเสรมใหการปฏบตงานในทกดานมงสความเปนเลศ มงสรางความสมบรณแบบ โดยมนโยบายทชดเจนเพอใหบรรลเปาหมายและผลกดนสนบสนนใหทกฝายมการพฒนาตนเองตลอดเวลา สวนการใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกนตธรรมทมคาเฉลยสงคอ ผบรหารสถานศกษามการชแจงแนะนาแนวทางการปฏบตตนใหถกตองตามกฎระเบยบขอบงคบใหบคลากรมความเขาใจตรงกนซงสอดคลองกบเจอจนทร จงสถตอย (2544 : 18) ไดกลาวไวในหนงองคประกอบของธรรมาภบาลวาการบรหารงานใหบรรลตามภารกจอยางมประสทธภาพตองสรางความเขาใจในบทบาทหนาทแกทมงาน

1.2 การใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกคณธรรมพบวา ผบรหารสถานศกษามการใชธรรมภบาลในการบรหารโรงเรยนอยในระดบสงโดยเฉพาะ โดยผบรหารสถานศกษาไดมงเนนการใหความเสมอภาคความยตธรรมแกบคลากร มการมอบหมายใหบคลากรมการปฏบตงานตามความสามารถของบคคลทมความแตกตางกนตามความเหมาะสม มคณธรรมจรยธรรมในตนเอง พรอมทงสามารถปฏบตตนเปนแบบอยางทดในดานคณธรรมจรยธรรมแกผอยภายใตการบงคบบญชา เพอใหผอยใตบงคบบญชามคณธรรมจรยธรรมเปนเครองยดเหนยวจตใจ ปลกฝงความรกความสามคคใหเกดขนแกบคลากรในสถานศกษาเปนอยางดเพอใหบคลากรมความรกสามคคเกดขนในหมคณะ ซงจะสงผลดตอการทางานแบบหมคณะ มการรบฟงความคดเหนของบคลกรรวมงานอยางเปนธรรมและเปนกลาง ใหความเชอถอไววางใจในการปฏบตงานของบคลากรปกปองบคลากรไมใหถกกลนแกลง มการใชอานาจในการบงคบบญชาอยางเหมาะสม พรอมทงมอธยาศยดมนาใจเออเฟอเผอแผแกผรวมงานดวยความจรงใจ ซงสอดคลองกบ สายพณ ภผล (2544: 16) ซงไดศกษาคณลกษณะทพงประสงคของผบรหารตามแนวปฏรปการศกษาในโรงเรยนประถมศกษา อาเภอปางมะผา จงหวดแมฮองสอน วาผบรหารตองมปฏภาณไหวพรบ รบรและเขาใจสมพนธตางๆ ไดดและตองมความจรงใจนาเชอถอ มอธยาศยไมตรทดตอผรวมงานในการบรหารสถานศกษาจะตองใชวาจาสภาพเหมาะสมและใหเกยรตบคลากรเพอใหบคลากรมความศรทธา และเคารพในตวผบรหารซงจะทาใหสงผลดตอบรรยากาศองคกรในทสด และเปนไปในทศทางเดยวกนของเจอจนทร จงสถตอย (2544: 9) ไดกลาวไววาการบรหารตามหลกธรรมาภบาลนนผบรหารควรบรหารจดการดวยความเปนธรรมใหความยตธรรมกบทมงาน ในขณะเดยวกนอจฉรา โยมสนธ (2542: 19) ไดกลาวไวในองคประกอบหนงของธรรมาภบาลเกยวกบความยตธรรมวาความยตธรรมถอเปนหลกจรยธรรมพนฐานในการบรหารซงนกบรหารจะตองมความเสมอภาค มความเทาเทยมกน ผบรหารควรดแลบคลากรทกคนอยางยตธรรมมการสงเสรมความดและมการตกเตอนหรอลงโทษผกระทาความผด ดงนนผบรหารจะตองมคณธรรมในตวเอง ตระหนกถงความยตธรรม ความเสมอภาคในการบรหารจดการไมเลอกปฏบตซงทาใหผบรหารสามารถบรหารสถานศกษาไดอยางมเอกภาพสามารถนาพาองคกรไปสความสาเรจไดอยางมศกยภาพ

1.3 การใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกความโปรงใส พบวาผบรหารสถานศกษามการใชธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนอยในระดบปานกลางโดยทผบรหารสถานศกษามการแตงตงคณะกรรมการการเบกจายถกตอง

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 93 July-December 2011

 อล-นร

ตามระเบยบ โดยไดมงเนนความโปรงใสในกระบวนการทางดานงานงบประมาณทงในเรองการเบกจายงบประมาณการแสดงขอมลขาวสารตางๆ เพอทาใหเกดศกยภาพและความนาเชอถอในการบรหารสถานศกษาซงสอดคลองกบอจฉรา โยมสนธ (2542: 19) ไดกลาวไววาองคประกอบหนงของธรรมาภบาลเกยวกบความโปรงใสไววา ความโปรงใสถอเปนหวใจสาคญของการบรหารงาน ขอมลขาวสารตางๆ โดยเฉพาะผลการดาเนนงานและรายงานทางการเงนจะตองโปรงใส เชอถอไดโดยท วนดา แสงสารพนธ (2543: 39) กไดกลาวในองคประกอบหนงของธรรมาภบาลเกยวกบความโปรงใสไววา การบรหารงานทเปดเผยมระบบกตกาทตรงไปตรงมา ทาใหสามารถเขาถงขอมลขาวสารและสามารถตรวจสอบได ซงจะทาใหการทจรตและบดเบอนผลประโยชนสาธารณะเกดขนไดยากจะเหนไดวาองคกรใดทมระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพมความโปรงใสทกขนตอนทงระบบขอมลสารสนเทศและกระบวนการบรหารจะสงผลใหองคกรมความนาเชอถอซงผบรหารสถานศกษาจะตองตระหนกและเหนความสาคญของหลกความโปรงใสในการนามาใชในการบรหารสถานศกษา

1.4 การใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกความรบผดชอบ พบวาผบรหารสถานศกษามการใชธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนอยในระดบสง โดยเฉพาะผบรหารสถานศกษามการกาหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมายของสถานศกษาอยางชดเจน การใชธรรมาภบาลตามหลกความรบผดชอบโดยไดมงเนนในการกาหนด วสยทศน พนธกจ เปาหมายนโยบายของสถานศกษา เปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการกาหนดนโยบายในการดาเนนงานของสถานศกษา การวางแผน การประสานงานการบงคบบญชาของสถานศกษาทงในและนอกสถานศกษารบฟงขอเสนอแนะของบคลากรรวมแลกเปลยนความคดเหนเปนระยะ เนนใหบคลากรรวมรบผดชอบในกระบวนการเรยนรวมถงการจดทารายงานประจาปซงเปนหนาทรบผดชอบโดยตรงของสถานศกษาทตองปฏบตเนองจากจะเปนตวกาหนดทศทางของสถานศกษา ผบรหารจะเปนผขบเคลอนและจะตองเปนผนาทจะรบผดชอบคณภาพของสถานศกษาซงสอดคลองกบวนดา แสงสารพนธ (2543: 39) ไดกลาวไววาความรบผดชอบเปนบทบาทภาระหนาททผบรหารตองปฏบต โดยการจดองคกร การกาหนดกฎเกณฑทเนนการดาเนนงานทสนองตอความตองการขององคกร ทงยงตองสามารถทจะตรวจสอบและวดผลการดาเนนงานไดทงในเชงปรมาณ เชงคณภาพเชนเดยวกบกระทรวงศกษาธการ (2546: 19) ซงไดกลาวเกยวกบการบรหารสถานศกษาตามหลกธรรมาภบาลวาตองมการวางแผนและดาเนนงานตามแผนทวางไว การวางแผนมสวนรวมใหผบรหารมทศทางในการบรหาร ดงนนผบรหารตองมความรและความเขาใจเกยวกบการวางแผนการ สามารถดาเนนการบรหารตามแผนทกาหนดไวรวมทงการกากบ ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผนเพอใหบรรลจดมงหมายทกาหนดไว ดงนนผบรหารสถานศกษาควรตระหนกถงความรบผดชอบในการทจะกาหนดทศทางของสถานศกษาซงทาใหเปาหมายของสถานศกษามความชดเจนทาใหการดาเนนงานการบรหารเปนไปอยางมประสทธภาพ

สวนการใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกความรบผดชอบซงผลการวจยมคาเฉลยระดบปานกลาง คอ การใหความตระหนกและเหนความสาคญในการมสวนรวมกบชมชน การสงเสรมใหบคลากรและชมชนมสวนรวมในการจดทาธรรมนญของโรงเรยนและแผนปฏบตงานประจาปของสถานศกษา การเปดโอกาสใหบคลากรและชมชนมสวนรวมในการประเมนผลการปฏบตงานของสถานศกษา และการเปดโอกาสใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดกจกรรมตางๆของสถานศกษาอยในระดบทไมดเทาทควร ซงผบรหารสถานศกษาจะตองใหความสาคญและเปดโอกาสใหชมชนไดเขามามสวนรวมในการดาเนนงานของโรงเรยนพรอมทงสถานศกษาควรเปดโอกาสใหชมชนบคคลภายนอกไดมสวนรวมในการประเมนผลการปฏบตงานของสถานศกษา ซงสอดคลองกบ อรพนท สพโชคชย (สบคนเมอวนท 15 สงหาคม 2552, จาก: http://www.kpi.ac.th./kpiuser/ governance deflist.asp.) ทไดกลาวถงลกษณะหนงของกลไกประชารฐทดไววาการมสวนรวมของสาธารณชน (Public Participation) นนเปนกลไก

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 94 July-December 2011

 อล-นร

กระบวนการประชาชน(ชายและหญง) มโอกาสและมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจอยางเทาเทยมกนไมวาจะเปนโอกาส ในการเขารวมในทางตรงและทางออมโดยผานกลมผแทนราษฎรทไดรบการเลอกจากประชาชนโดยชอบธรรม การเปดโอกาสใหสาธารณชนมสวนรวมอยางเสร รวมถงการใหเสรภาพแกสอมวลชนและใหเสรภาพแกสาธารณชน ในการแสดงความคดเหนอยางสรางสรรค คณลกษณะสาคญประการหนงทสาธารณชนจะมสวนรวมคอการมรปแบบการปกครองและบรหารงานทกระจายอานาจในทานองเดยวกนน บญเลศ ทพจร (2544: บทคดยอ) ไดศกษาแนวทางการมสวนรวมของชมชนในการบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามทศนะของบคลากรในชมชนอาเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม พบวาแนวทางการมสวนรวมของชมชนในการบรหารโรงเรยนประถมศกษา ชมชนมความเหนทใหแผนงานการบรหารโรงเรยนควรมาจากชมชน การจดองคกรทมชมชนรวมกาหนดรปแบบทหลากหลาย การอานวยการเปนไปตามระบบการบรหารทมชมชนมสวนรวมในการกาหนดระบบการบรหาร การประสานงานทใหโรงเรยนเปนแกนกลางในการประสานงานตามแผน เหนไดวาการททกภาคสวนไดมการมสวนรวมในการจดการศกษามสวนทาใหสถานศกษามประสทธภาพเพมขนผบรหารเองกตองเปนคนทคอยผลกดนสงเสรมใหมการทางานรวมกนอยเสมอ

1.5 การใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกการมสวนรวม พบวาผบรหารสถานศกษามการใชธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนอยในระดบปานกลางโดยเฉพาะผบรหารสถานศกษาสงเสรมใหบคลากรไดรวมกนกาหนดวสยทศน พนธกจ และเปาหมายของสถานศกษา โดยไดจดโครงสรางการบรหารงานและปฏทนปฏบตงานของสถานศกษายงไมชดเจนเทาทควร อกทงการกากบตดตามนเทศการปฏบตงานของบคลากร การรวมกนวางแผนการดาเนนงานรวมกบบคลากรและการจดระบบขอมลสารสนเทศยงไมคอยมระบบและไมมความชดเจนเทาทควร อกทงผบรหารสถานศกษาขาดความตอเนองในการพฒนาปรบปรงการบรหารงานใหมประสทธภาพรวมทงยงขาดการจดสวสดการแกบคลากรของสถานศกษาในระดบทเหมาะสม และการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรเปนไปอยางไมคอยเปนระบบ และไมคอยไดนาผลการประเมนบคลากรมาพฒนาปรบปรงการบรหารจดการสถานศกษา มการวนจฉยสงการและการรบผดชอบในการวนจฉยสงการบนขอมลทไมคอยจะเทยงธรรม จงสงผลใหประสทธภาพการบรหารจดการโดยใชธรรมาภบาลบางประเดนอยในระดบปานกลาง ดงทสวาง คาภระ (2544: บทคดยอ) ทไดศกษาการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษา อาเภอทงหวชาง สานกงานการประถมศกษาจงหวดลาพน เพอเขาสการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ผลการศกษา พบวาการปรบเปลยนพฤตกรรมการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนดานการวางแผน มการปรบเปลยนในภาพรวมอยในระดบปานกลาง คอ เปดโอกาสใหคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ตวแทนชมชน คร และนกเรยนไดมสวนรวมในการกาหนดหลกเกณฑ วธการในการตรวจสอบ ประเมนโครงการกจการนกเรยนซงในทานองเดยวกนนไพบลย คณชมภ (2546: 17) ไดศกษาการบรหารงานบคลากรของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลก สงกดสานกงานประถมศกษาอาเภอเมองจงหวดลาพน จากการศกษาพบวาในประเดนการประเมนนนไดมการประเมนผลการปฏบตงานอยางยตธรรม และมการนาผลการประเมนไปใชเปนขอมลในการวางแผนปตอไป ขาดงบประมาณสนบสนนในการพฒนาบคลากร ไมมวนยในตนเอง และการประเมนผลปฏบตงานไมมหลกเกณฑทแนนอนดงนนในการบรหารสถานศกษานนตองเปดโอกาสใหทกภาคสวนไดมโอกาสไดรบรในการประเมนของสถานศกษาเพอใหสถานศกษาไดพฒนาไปอยางเปนระบบและมศกยภาพ

สวนการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกการมสวนรวมซงการวจยมคาเฉลยทสงคอ การกาหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมายของการศกษาชดเจน มการมอบหมายหนาทใหบคลากรปฏบตงานและการจดทาแผนการปฏบตงานของสถานศกษาไดอยางชดเจนและครบถวน รวมถงมการสงเสรมสนบสนนใหครไดจดกจกรรม

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 95 July-December 2011

 อล-นร

การเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนสาคญพรอมทงสนบสนนใหครไดจดทาแผนงานโครงการตางๆเพอสนบสนนกจกรรมการเรยนการสอนโดยสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2546: 1) ทไดกลาวเกยวกบการบรหารสถานศกษาตามหลกธรรมาภบาลวาตองมการวางแผนและดาเนนงานตามแผนทวางไว การวางแผนมสวนรวมใหผบรหารมทศทางในการบรหาร ดงนนผบรหารตองมความรและความเขาใจเกยวกบการวางแผนการ สามารถดาเนนการบรหารตามแผนทกาหนดไวรวมทงการกากบ ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผนเพอใหบรรลจดมงหมายทกาหนดไว ดงนนผบรหารสถานศกษาควรตระหนกถงความรบผดชอบในการทจะกาหนดทศทางของสถานศกษาซงทาใหเปาหมายของสถานศกษามความชดเจนทาใหการดาเนนงานการบรหารเปนไปอยางมประสทธภาพ 1.6 การใชธรรมาภบาลในการบรหารตามหลกความคมคา ผบรหารสถานศกษามการใชธรรมาภบาลในการบรหารโรงเรยนอยในระดบปานกลางอนเนองจากผบรหารสถานศกษายงไมคอยใหความสาคญดานการจดสรรทรพยากรทมอยอยางจากดไดอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดตามความจาเปน การสงเสรมใหบคลากรใชวสดทองถนในการจดทาสอการเรยนการสอน การใชประโยชนจากพนทบรเวณของโรงเรยนใหเกดประโยชนอยางคมคาทสด การควบคมใหมการซอมแซมบารงใหอาคารพนทตางๆสามารถใชสอยไดตลอด รวมทงการรณรงคใหบคลากรใชทรพยากรตางๆอยางประหยด ขาดการวางแผนสารวจความตองการในการใชวสดอปกรณของบคลากรเพอใหสามารถนามาใชประโยชนไดอยางคมคาและเกดประโยชนสงสด ทงไมคอยเปดโอกาสใหชมชนไดใชอาคารสถานทรวมทงวสดอปกรณของสถานศกษาในการจดกจกรรมตางๆ ขาดการมงเนนการจดการทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสดโดยไมคอยเปดโอกาสใหชมชนไดใชทรพยากรของสถานศกษาซงเปนการสรางความสมพนธกบชมชนไดทากจกรรมรวมกนอนจะสงผลใหชมชนเลงเหนและตระหนกถงความสาคญของสถานศกษาซงสอดคลองกบเจอจนทร จงสถตอย (2545: 9) ทไดกลาวไวในองคประกอบหนงของการบรหารตามหลกธรรมาภบาลวาการบรหารตองคานงถงประสทธภาพ และตองใชทรพากรอยางคมคา ดงนนผบรหารตองเปนผทรเรมและสงเสรมการใชทรพยากรทมอยใหมความคมคาทสดตามหลกธรรมาภบาล

2. เปรยบเทยบการใชธรรมาภบาลในการบรหารของผบรหารโรงเรยนตามตวแปรขนาดของโรงเรยน ประสบการณทางการบรหาร และวฒทางการศกษาของผบรหาร ทแตกตางกนในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาจงหวดสตล มประเดนทตองอภปรายคอ

2.1 เมอเปรยบเทยบตามตวแปรขนาดของโรงเรยนแลว พบวา การใชหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลามในจงหวดสตลโดยรวมไมแตกตางกนทงโรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ แตเมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานหลกความคมคาจะมความแตกตางกนโดยทผบรหารทปฏบตงานในโรงเรยนทมขนาดเลกและขนาดกลางมระดบการใชหลกธรรมาภบาลดานหลกความคมคามากกวาผบรหารทปฏบตงานในโรงเรยนทมขนาดใหญอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงเอาไว โดยคานกบผลการวจยของ ปรชา มบญ (2549: บทคดยอ) ทไดทาการศกษาพฤตกรรมนกเรยนจากการใชธรรมาภบาลในการบรหารกจการนกเรยนตามความคดเหนของครในสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 3–4 ในจงหวดระยองพบวามความแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

การทผลวจยปรากฏเชนนเนองจากโรงเรยนขนาดใหญมขอบขายหนาทความรบผดชอบมากกวาโรงเรยนขนาดเลกและขนาดกลาง โดยเฉพาะการใชทรพยากรตางๆในการบรหารจดการทมากกวาและสนเปลองกวา สงผลใหผลลพธดานความคมคาตากวาโรงเรยนขนาดเลกและขนาดกลาง ตางกบโรงเรยนทมขนาดเลกและขนาดกลางมขอบขายการหนาทความรบผดชอบและการใชทรพยากรทนอยกวาซงสามารถดแลไดทวถงกวาโรงเรยนทมขนาดใหญ

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 96 July-December 2011

 อล-นร

2.2 เมอเปรยบเทยบตามตวแปรประสบการณทางการบรหารแลวพบวาการใชหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนโดยรวมไมมความแตกตางกนทงผบรหารทมประสบการณนอยกวา 5 ป ระหวาง 6–10 ป และตงแต 11 ป ขนไป ซงผลการวเคราะหไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และไมสอดคลองกบผลการศกษาวจยของปรชา มบญ (2549:118) ไดทาการศกษาพฤตกรรมนกเรยนจากการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารงานกจการนกเรยนตามความคดเหนของครในสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานชวงชนท 3-4 ในจงหวดระยอง จากการศกษา พบวาพฤตกรรมนกเรยนจากการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารงานกจการนกเรยน ตามความคดเหนของครในสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานชวงชนท 3-4 ในจงหวดระยอง จาแนกตามประสบการณ โดยรวม พบวา แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

2.3 เมอเปรยบเทยบตามตวแปรวฒทางการศกษาสงสดของผบรหารแลวพบวาการใชหลกธรรมาภบาลในโรงเรยนโดยรวมไมมความแตกตางกน ทงผบรหารทมวฒทางการศกษาตากวาปรญญาตรหรอระดบปรญญาตรหรอสงกวาปรญญาตร ซงผลการวเคราะหไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะจากการวจย

1.1 จากผลการศกษาพบวาผบรหารมการใชธรรมาภบาลในการบรหารอยในระดบทนาพอใจมเพยงบางประเดนเทานนทผบรหารนาหลกธรรมาภบาลไปใชนอย ผบรหารสถานศกษาจงจาเปนอยางยงทจะตองปรบปรงแกไขขอบกพรองในการบรหารสถานศกษาเพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวมและควรใหมการอบรมสมมนาเกยวกบหลกธรรมาภบาลในการบรหารสถานศกษาใหมากเพอทจะใหผบรหารสถานศกษานาไปประยกตใชในการบรหารสถานศกษาของตน อนจะทาใหเกดประสทธภาพและศกยภาพในการทางานของสถานศกษาตอไป

1.2 ผบรหารควรใหความสาคญกบการใหความเสมอภาคของบคลากรใหมากทงในดานการสงการใหรบผดชอบเรองตาง ๆ การพจารณาความดความชอบ ซงเปนประเดนทคอนขางละเอยดออนตอความสมพนธระหวางบคคลในสถานศกษา ดงนนผบรหารตองใหความสาคญเปนพเศษในเรองดงกลาวใหมากทสด

1.3 จากผลการศกษาเปรยบเทยบสถานศกษาทมผบรหารทประสบการณในการดารงตาแหนงตางกนนนจะเหนไดวามความแตกตางกนโดยเฉพาะกลมทมบคลากรจานวนมากนนการบรหารยอมมความซบซอนมากกวากลมทมบคลากรนอย ฉะนนผบรหารจงควรใหมการบงคบใชกฎขอบงคบทเปนไปตามสภาพสถานศกษา ไมเขมงวดเกนไปจนทาใหบคลากรเกดความอดอดและผบรหารกตองไมละเลยในการปลกจตสานก สงเสรมใหบคลากรเกดความตระหนกในการอยภายใตกฎขอเดยวกน ไมละเมดกฎในการอยรวมกนในสถานศกษา

1.4 จากการเปรยบเทยบสถานศกษาทมผบรหารทประสบการณในการดารงตาแหนงทงสามกลมแลวนน ในการทจะพฒนาทกษะกระบวนการการบรหารสถานศกษานน จากผลการศกษาแสดงใหเหนวาผบรหารทมประสบการณในการบรหารนอยทสดและมากทสดมระดบการใชธรรมาภบาลนอยกวาผบรหารทมประสบการณในการบรหารในระดบกลาง ดงนนการทจะอบรมหรอพฒนาทกษะกระบวนการการบรหารสถานศกษานนตองคานงถงประสบการณในการบรหารดวย เพอใหเกดความเหมาะสมในการจดการตอไป

2. ขอเสนอแนะสาหรบการวจยตอไป 2.1 ควรศกษาวจยการใชธรรมาภบาลในการบรหารในทกระดบทเกยวของกบการศกษาทงในระดบ

สถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษาและระดบชาตตอไป 2.2 ควรศกษาวจยใหครอบคลมทกสถานศกษาในจงหวดสตล เพอใหทราบถงภาพรวมในการบรหารโดยใช

หลกธรรมาภบาลในสถานศกษาจงหวดสตล

วารสาร AL-NUR บณฑตวทยาลย   มหาวทยาลยอสลามยะลา ปท 6 ฉบบท 11 97 July-December 2011

 อล-นร

บรรณานกรม

ธนนชย รตนไตรแกว. 2546. การประเมนการบรหารตามหลกธรรมาภบาล ของโรงเรยนในจงหวดนครสวรรค. วทยานพนธ การศกษาศาสตรมหาบณฑต. นครสวรรค: มหาวทยาลยราชภฎนครสวรรค.

ไพฑรย บวชต. 2550. การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการสถานสกษาขนพนฐานสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต. มหาสารคาม: มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

ปรชา มบญ. 2549. การศกษาพฤตกรรมนกเรยนจากการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารงานกจการนกเรยนตามความคดเหนของครในสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานชวงชนท 3-4 ในจงหวดระยอง. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต. จนทบร: มหาวทยาลยราชภฎราไพพรรณ.

ศรยา โถแกว. 2550. “การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาโรงเรยนสรวฒวทยา จงหวดสมทรปราการ”. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต. ธนบร: มหาวทยาลยราชภฎธนบร.

สานกงานการศกษาเอกชน. 2552. สารสนเทศการศกษาเอกชน จงหวดสตล. สตล: สานกงานการศกษาเอกชน. สบคนเมอ 15 พฤศจกายน 2552, http://www.opes.go.th

สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. 2546. การบรหารกจการบานเมองทด. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. สวรรณ ทองคา. 2545. สภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในโรงเรยน สงกดสานกงาน การประถมศกษาจงหวด

สงหบร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏ เทพสตร.

Best, John W. 1981. Research in Education. 3 rd ed. Englewood cliffs, New Jersey: Prentice. Hall Inc.