TÜRK KOLON veREKTUM CERRAHİSİDERNEĞİ

KOLONOSKOPİ

1

TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİSİ DERNEĞİ

KOLONOSKOPİ

KOLONOSKOPİ NEDİR?

Kolonoskopi, uzun ve bükülebilir tüp şeklinde bir aletle, kalın barsağın iç yüzünü örten tabakanın güvenli ve etkin bir şekilde görülerek incelenmesidir (cihazın kalınlığı parmağınızdan daha azdır). Hekiminiz cihazı kalın barsağın son kısmından (makattan) içeriye ilerleterek güvenli bir şekilde tüm kalın barsak iç yüzünü değerlendirir, gerekli olduğu durumlarda biyopsi alabilir, var olan polipleri çıkartabilir. Kolonoskopi uygulamaları ayaktan, günübirlik olarak hastaya çok az rahatsızlık verilerek yapılmaktadır.

KİMLERE KOLONOSKOPİ YAPILMALIDIR?

Kolorektal kanser tarama programında 50 yaş ve üzeri bireylerde rutin olarak kolonoskopi yapılması önerilmektedir. Aile hikayesinin olması durumunda tarama 40 yaşında başlamalıdır. Barsak alışkanlıklarında değişiklik olması, kanama, açıklanamayan kilo kaybı olası kalın barsak ve rektum hastalıklarını düşündürteceğinden bu hastalara kolonoskopi yapılması gerekebilir.

Hekiminiz şu durumlarda size kolonoskopi yapılmasını önerebilir:

Kalın barsağın ilaçlı filmlerinde polip ya da tümör şüphesinin olması

Daha önceden kalın barsak polipi ya da tümör tespit edilmesi

Ailesinde birden fazla bireyde kalın barsak kanseri olması

Dışkıda gizli kan testi pozitif olması

İltihabi barsak hastalığı (Crohn, Ülseratif kolit) öyküsünün varlığı

Açıklanamayan karın ağrılarının ve barsak alışkanlığı değişikliklerinin değerlendirilmesi

Açıklanamayan rektal (makat) kanamaların sebebinin belirlenebilmesi

Kalın bağırsak içinde kolonoskopi aleti

İşlem esnasında ekrandaki görüntü

2

KOLONOSKOPİ NASIL YAPILIR?

Kolonoskopi öncesi barsaklar artıklardan temizlenmelidir. Bu nedenle bir gün öncesinden barsak temizleyici ilaçlar verilecektir. Hafif sakinleştirici ilaçların damardan uygulanmasını takiben, incelemeye kolonoskopun kalın barsağın son kısmından (makattan) içeriye doğru ilerlenmesi ile başlanır. Barsağın iç yüzeyinin iyi değerlendirilebilmesi için içeriye bir miktar hava verilecektir, bu esnada bir miktar rahatsızlık hissi oluşabilir. Bu rahatsızlık hissinin azaltılabilmesi için hastaya işlem öncesinde ve işlem esnasında bazı ilaçlar verilebilir.

Bu işlem bir saatten daha az sürecektir. İnce barsak ile kalın barsağın birleştiği noktaya kadar

kolonoskop ilerlenir, tüm kalın barsaklar değerlendirilmiş olunur. İşlem esnasında gerekli görülür ise biyopsiler alınabilir, varsa polipler çıkartılabilir. Kolonoskopi işlemi sonrası hafif rahatsızlık hissi meydana gelebilir. Makttan gaz çıkartılması ile bu durum hızlı bir şekilde düzelir. Hastalar aynı gün normal dietine ve aktivitelerine dönebilir.

HANGİ DURUMLARDA BİYOPSİ ALINIR?

Hekiminiz işlem esnasında ileri inceleme yapılması gereken bir lezyon görürse kolonoskopi aletinin kanalından geçen özel bir alet ile biyopsi alır ve bu örnek patoloji laboratuvarına gönderilir. Biyopsi birçok nedenden dolayı alınabilir, biyopsi alınması ille de kanser şüphesi olduğu anlamına gelmez. Biyopsi alınması esnasında hasta ağrı hissetmez.

POLİPEKTOMİ (POLİP ÇIKARTILMASI) NEDİR?

Polipektomi kalın barsağın iç yüzeyini örten tabakadan bağırsak boşluğuna doğru büyüyen oluşumlardır. Poliplerin çapları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar olabilir. Eğer hekiminiz işlem esnasında polip görürse, kolonoskopi aletinin içinden geçen özel bir alet ile polipi çıkartır. Çıkartılan polip ileri inceleme için patoloji laboratuvarına gönderilir. Hasta bu işlem esnasında ağrı hissetmez. Polip tespit edilirse mutlaka çıkarılmalıdır, çünkü poliplerin büyük bir kısmı iyi huylu olsa da kanser ve kanama riski taşımaktadır.

KOLONOSKOPİNİN YARARLARI NELERDİR?

Kolonoskopi ile ilaçlı filmlerden daha iyi bir şekilde kalın barsak polipleri ve hastalıkları değerlendirilebilir. Kolonoskopi sayesinde çoğu kalın barsak polipleri ameliyat gerekmezsizin incelenip, çıkartılabilir. Poliplerin kolonoskop ile çıkarılması kalın barsak kanserlerini önlemedeki en önemli adımdır.

KOLONOSKOPİ UYGULAMININ RİSKİ NEDİR? Kolonoskopi çok güvenilir bir yöntem olup, işlem sırasında komplikasyon (kanama, barsak

yırtılması, anestezi riski, mevcut poliplerin tespit edilememesi vb.) riski %1’in altındadır.

3

KALIN BAĞIRSAK CERRAHI NEDİR?

Kalın barsak hastalıkları konusunda ameliyatlı ya da ameliyatsız tedavilerde uzman kişidir. Genel cerrahi eğitiminin ötesinde kalın barsak hastalıkları konusunda özel eğitim almıştır. İyi huylu ve kötü huylu barsak hastalıkları için tetkikleri belli bir kural doğrultusunda yapar, tedaviyi düzenler, gerekli ise ameliyat yapar.

Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği Hasta Broşürleri serisinde yayınlanan bu dokümanların

basım ve yayın hakkı Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği’ne aittir. Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği’nin yazılı izni olmaksızın bu broşürlerin hiçbir bölümü basılamaz, çoğaltılamaz ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.

Sigmoidoskop