624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M. 1850...

T.C.

ORDU ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

TARİH ANABİLİM DALI

624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M.

1850-1855) GÖRE OSMANLI DEVLETİ’NDE SUÇLAR VE

CEZALAR (DEĞERLENDİRME VE METİN)

OĞUZHAN GÜNEL

DANIŞMAN

Dr. Öğr. Üyesi SÜLEYMAN UYGUN

YÜKSEK LİSANS TEZİ

ORDU 2018

i

ÖNSÖZ

Osmanlı arşivlerinin en önemli defterlerinden bir tanesi olan Ayniyat adı

verilen defterler Sadaret’ten çıkarak çeşitli makamlara gönderilen yazıları ihtiva

eder. Defter tutma geleneği Osmanlı Devleti’nin Fatih döneminden itibaren

başlayarak son yüzyılına kadar devam etmiştir. Çeşitli devlet dairelerine

gönderilen yazıları başka bir defterde kopya ederek dosyalamanın altında yatan en

önemli sebep ise aranan herhangi bir belgenin olabildiğince hızlı bir şekilde

bulunması içindi. Ayniyat defter serileri 1802 – 1903 yıllarını kapsayan bir asırlık

süre içerisinde 1869 adet bulunmaktadır. Bu serilerin arasında bulunan ve hukuk

anlamında bir hayli önemli olan 624 ve 625 numaralı Ayniyat defterleri kürek

cezası hükümlerinin toplandığı defterlerdir. Defterin kapak kısmında “vaz’-ı

küreğe dair” ibaresi bulunmaktadır fakat defter içerisinde yer alan hükümler

incelendiği vakit çeşitli cezalandırma usüllerinin olduğu da görülmektedir. 624

numaralı ayniyat defteri M. 1850 – 1855 yıllarını kapsamaktadır. Bu süreç,

kürekli gemilerin buharlı gemiler karşısında miadının dolmaya başladığı bir tarih

olduğundan ceza hukuk sisteminde de bir takım değişiklere gidilmiştir. Bundan

dolayı incelenen defter içerisinde yer alan hukuki durumlar dönemin değişen ceza

kanunnamelerinin ne oranda ve nasıl bir şekilde uygulandığına dair önemli

bilgiler sunmaktadır. 1851 tarihli ceza kanunnamesi defterin yazıldığı zaman

aralığında yer almaktadır bu bakımdan kanunnamenin yürürlüğe girdiği tarihten

öncesi ve sonrasına dair de çıkarımlarda bulunulabilir.

Yapılan çalışma içerisinde XIX. Yüzyıla dair Osmanlı toplumunun hangi

suçları işlediği, suçları işleyen kişilerin sosyal statüleri, cinsiyetleri ve dinlerinin

ne olduğu konusunda detaylı bilgiler de sunmaktadır. Suçların işlendiği

mahaller’de belirtildiği için Ayniyat defterleri yerel anlamda çalışma yapacak

kişilerin çalışmalarına katkıda bulunabilir.

Defterin ilk kısmında bulunan suçlar başlığı altında, suçlara temel teşkil

eden hususlardan. Cezalar başlığı altındaki ikinci kısımda ise suçlara yönelik

cezai müeyyideden söz edilmiştir.

Yapılan bu çalışmada ulaşılmak istenen ana hedef, işlenen suçlar, verilen

cezalar ve bu alanda yaşanan hukuki değişimlerden yola çıkarak bir takım

çıkarımlarda bulunmaktır.

ii

Yapılan bu çalışmanın konusu belirlendiği andan itibaren desteklerini

esirgemeyen Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Uygun hocama, Prof. Dr. İlhan Ekinci

hocama ve bölüm başkanımız Prof. Dr. Fatih Ünal hocama, eğitim hayatım

boyunca maddi ve manevi destekçim olan, benim bu yola çıkmamda bana destek

veren, hayatımda ilk sırada yer alan canım aileme ve tezimi yazdığım ilk andan

itibaren hep yanımda olan canım dostum Sefa Türk’e teşekkür etmeyi bir borç

bilirim.

iii

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ .................................................................................................................... İ

İÇİNDEKİLER ................................................................................................... İİİ

ÖZET ...................................................................................................................... V

ABSTRACT ......................................................................................................... Vİ

KISALTMALAR .............................................................................................. Vİİ

GİRİŞ ..................................................................................................................... 1

BİRİNCİ BÖLÜM

1. 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİ’NİN İÇERİK YÖNÜNDEN

DEĞERLENDİRİLMESİ .................................................................................... 9

1.1. SUÇLAR ......................................................................................................... 9

1.1.1. Katl Suçu: ............................................................................................. 9

1. 1. 1. 1. Katl Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri . 11

1.1.2. Hırsızlık Suçu: .................................................................................... 22

1. 1. 2. 1. Hırsızlık Suçu İşleyen Suçluların Mahalleri ve Sosyal

Statüleri ..................................................................................................... 25

1.1.3. Gasp Suçu ........................................................................................... 28

1. 1. 3. 1. Gasp Suçu İşlenen Mahaller ve Sosyal Statüler .................... 30

1. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçları .............................................................. 31

1. 1. 4. 1. Darp Suçu İşlenen Mahaller ve Suça Karışanların Sosyal

Statüleri ..................................................................................................... 34

1. 1. 4. 2. Yaralama Suçu İşlenen Mahaller, Sosyal Statüler ve Nafaka

Bedelleri .................................................................................................... 35

1. 1. 5. Kalpazanlık Suçu ............................................................................. 35

1. 1. 5. 1. Kalpazanlık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal

Statüleri ..................................................................................................... 37

1. 1. 6. Dolandırıcılık Suçu .......................................................................... 38

1. 1. 7. Eşkıyalık Suçu .................................................................................. 39

1. 1. 7. 1. Eşkıyalık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal

Statüleri ..................................................................................................... 42

1. 1. 8. Diğer Suçlar ...................................................................................... 44

1. 1. 8. 1. Kız Kaçırmak ........................................................................... 44

1. 1. 8. 2. Yalancı Şahitlik ........................................................................ 44

1. 1. 8. 3. Tecavüz ve Zina Suçları........................................................... 45

1. 1. 8. 4. Kamu İdaresine Karşı Suçlar ................................................. 47

iv

1. 2. CEZALAR ................................................................................................... 48

1. 2. 1. Kürek Cezası .................................................................................... 48

1. 2. 1. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları .............................. 53

1. 2. 1. 3. Gasp Suçuna Verilen Kürek Cezaları .................................... 54

1. 2. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçuna Verilen Kürek Cezaları ............. 55

1. 2. 1. 5. Kalpazanlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları ........................ 55

1. 2. 1. 6. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Kürek Cezası ........................ 55

1. 2. 1. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Kürek Cezaları ............................. 56

1. 2. 2. Pranga Cezası ................................................................................... 57

1. 2. 2. 1. Katl Suçuna Verilen Pranga Cezası ....................................... 58

1. 2. 2. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Pranga Cezası ................................ 60

1. 2. 2. 3. Gasp Suçuna Verilen Pranga Cezası ...................................... 62

1. 2. 2. 4. Darp ve Yaralama Suçlarına Verilen Pranga Cezası ........... 63

1. 2. 2. 5. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Pranga Cezası ....................... 64

1. 2. 2. 6. Kalpazanlık Suçuna Verilen Pranga Cezası .......................... 65

1. 2. 2. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Pranga Cezası ............................... 65

1. 2. 3. Sürgün Cezası ................................................................................... 66

1. 2. 4. Hapis Cezası ..................................................................................... 68

1. 2. 5. Itlak Hükümleri ............................................................................... 70

SONUÇ ................................................................................................................. 73

KAYNAKÇA ....................................................................................................... 76

ŞEKİLLER LİSTESİ .......................................................................................... 81

TABLOLAR LİSTESİ ........................................................................................ 83

EK.1 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNİN TRANSKRİPSİYON

METNİ ................................................................................................................. 83

ÖZGEÇMİŞ ....................................................................................................... 437

v

ÖZET

624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M. 1850-1855)

GÖRE OSMANLI DEVLETİ’NDE SUÇLAR VE CEZALAR

(DEĞERLENDİRME VE METİN)

Günel, Oğuzhan

Yüksek Lisans, Tarih Anabilim Dalı

Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Uygun

Ekim – 2018

Sayfa: 446

Dünya tarihinin gelmiş geçmiş en büyük devletlerinden olan Osmanlı

Devleti bu büyüklüğü ve gücünü kurmuş olduğu devlet sisteminden almıştır. Bu

sistem içerisinde neler olduğunu ve nasıl işlediğine dair bilgileri sunan Osmanlı

arşivleri de dünya tarihi açısından güzide bir noktadadır. Osmanlı arşivi içerisinde

pek çok belge fonu ve bu fonların içerisinde yer alan defter serileri mevcuttur.

Ayniyat defter serileri de bu fonların içerisin’de yer alarak Bab-ı Ali evrak

odasında bulunmaktadır. Şüphesiz ki Bab-ı Ali Evrak odası Osmanlı arşivinin en

önemli fonlarından bir tanesidir. Ayniyat defteri serileri içerisinde yer alan 624

numaralı ayniyat defteri kürek cezasına dair hükümleri ihtiva etmektedir.

Çalışmamız 624 numaralı Ayniyat defteri çerçevesinde hazırlanmıştır.

Suçlar ve cezalar olarak incelenen bu çalışma içerisinde ilk bölümde suçlar ikinci

bölümde ise bu suçlara uygulanan cezalar anlatılmıştır. Defter kürek cezasına dair

yazılmış olsa da içerisinde kürek cezasının haricinde pranga cezası, sürgün cezası

ve hapis cezası da bulunmaktadır. Bu cezaların haricinde ıtlak (af) edilme

hükümleri de mevcuttur.

Anahtar Kelimeler: Ceza, Ayniyat, Kürek Cezası, Pranga Cezası, Hapis.

vi

ABSTRACT

According to the Ayniyat Register Numbered 624 Crimes and Punishment in

the Ottoman Empire (Analysis and Text) (H.1266-1271 / M. 1850-1855)

Günel, Oğuzhan

Master, Department of History

Thesis Advisor: Assist. Prof. Dr. Süleyman Uygun

October – 2018

Page: 446

The Ottoman Empire, which is one of the greatest empires of the history of

the world and which has existed for more than 600 years, certainly owes this

sublimity to the state system which established by himself. The Ottoman archives,

which provide information about what is in this system and how it works, is also a

remarkable point in terms of world history. There are many document funds in the

Ottoman archives and book series which are included in these funds The Ayniyat

Register series are also included in these funds and are located in the documentary

room of Bab-i Ali. There is no doubt that Bab-i Ali document room is one of the

most important funds of the Ottoman archives. The Ayniyat Register numbered

624 which takes part in the Ayniyat Register series contains provisions for penal

servitude.

Our study was prepared within the scope of the Ayniyat Register

numbered 624. In this thesis, which is examined as crime and punishment, crimes

are explained the first section and the penalties applied to these crimes are

explained in the second section. Although the register is written about the penal

servitude, there is also shingle penalty, exile penalty and imprisonment penalty.

Apart from these punishments, there are provisions for forgiveness.

Key Words: Punishment, Ayniyat, Penal Servitude, Shackles Punishment, Prison.

vii

KISALTMALAR

A.MKT.MHM. : Sadaret Mektubi Mühimme Kalemi

BEO.AYN.d. : Bab-ı Ali Evrak Odası Ayniyat Defteri

BOA. : Başbakanlık Osmanlı Arşivi

C. : Cilt

Çev. : Çeviren

DİA. : Diyanet İslam Ansiklopedisi

Ed. : Editör

H. : Hicri

M. : Miladi

MEB. : Milli Eğitim Bakanlığı

Nr. : Numara

OTAM. : Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uyguluma Merkezi Dergisi

s. : Sayfa

S. : Sayı

SBE. : Sosyal Bilimler Enstitüsü

SDÜ. : Süleyman Demirel Üniversitesi

TDV. : Türkiye Diyanet Vakfı

TTK. : Türk Tarih Kurumu

Yay. : Yayınevi

Yy. : Yüzyıl

GİRİŞ

Arşiv belgeleri, başvurulacak kaynak eserler arasında şüphesiz önemli yeri

tutar. Konularına göre tasnif edilen belgeler üzerinde araştırmacı kolaylıkla

istediği konuya ulaşabilme imkânına sahip olur. Yazılı arşiv malzemeleri kendi

arasında gruplara ayrılır. Bu gruplama içerisinde, Ferman, Berat, Ahidname,

Divan kararlarını ve meclislerin müzakerelerini konu alan belgeler, Kanunname,

Nizamname, Adaletname ve Adliye zabıtları ile özel akitlerin tescil ettiği noterlik

belgeler arşiv malzemesinin temelini oluşturur.1

Osmanlı tarihi araştırmalarında kaynak olarak malzemenin en temel

dayanak noktası Başbakanlık Osmanlı arşividir. Konumuz gereği Osmanlı

arşivinden, devlet içerisinde bulunan kurumlar ile bağlantılı farklı fonlarda

belgeler bulunmuştur. XIX. Yüzyıl içerisinde adli cezalar hususunda birçok devlet

kurumuna ait muhtelif belgeler karşımıza çıkmaktadır. Bu kurumlar arasında

yapılan yazışmalar bize cezaların hangi koşullarda ve hangi durumlara dayanak

gösterilerek verildiği ya da verilme süreci hakkında bilgiler verebilmektedir. Bu

kaynaklar bulundukları fonlar çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulup, bağlı

bulundukları kurumunda özellikleri göz önüne alınarak buna göre işlenmelidir.

Osmanlı arşivinde, daha ilk devirlerden itibaren devlet işlerini kayıt altına almalar

başlamıştır. Devlet içerisindeki kurumların her bir belgeyi muhafaza etmesi bu

bakımdan önemlidir. İlerleyen süreçlerde devletin bu işi daha sistemli hale

getirdiğini görmekteyiz2. Bu belgelerin sistemli olmasının en somut örneği

defterhaneler aracılığı ile oluşturulan çeşitli kurumların defterleridir.

Arşiv kaynaklarının kullanımı genel bakımdan özgün araştırmanın

muhtevasını ve usûllerini belirleyen unsurlardan bir tanesidir. Bu bağlamda bir

mahkeme kaydını arşivden bulup araştırmaya ve incelemeye değer olanlarını

ayıklamak tarihçinin asli görevlerindendir.3 Bu arşiv kayıtları arasında belgelerin

düzenli bir şekilde bir araya getirilmesi sonucunda da defterler ortaya çıkmıştır.

1 Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usul, TTK, Ankara, 2011, s. 20-21. 2 Ramazan Günay, “Osmanlı Arşiv Kaynakları İçerisinde Ahkam Defterleri: Gelişim Seyri,

Muhtevası ve Önemi”, SDÜ SBE Dergisi, S. 17, 2013/1, s. 11; Halil İnalcık, “Osmanlı

Arşivlerinin Türk ve Dünya Tarihi Açısından Önemi”, Osmanlı Arşivleri ve Osmanlı

Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul, 1985, s. 31-44. 3 John Tosh, Tarihin Peşinde, Çev. Özden Arıkan, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2013, s.

55.

2

Resmi devlet işlerinin sağlam bir şekilde yürütülmesi ve ileriye dönük

sorunların ortadan kalkması için defter tutma geleneği Türk devletlerinden

Osmanlı Devleti’ne geçmiştir. Kürek cezası örneklerine rastladığımız Ayniyat

Defterleri ise XIX. Yüzyıl’da Sadaretten nezaretlere, çeşitli devlet dairelerine ve

vilayetlere yazılan tezkirelerin kaydedildiği defterlere verilen addır4. Bab-ı Ali

evrak odası vesikaları içerisinde bu defterler mevcut olup 1812 – 1895 seneleri

arasında 1869 adet defter kaydı bulunmaktadır. Bundan dolayı konularına göre

Ayniyat defterleri ayrılmaktadır. Bunlar; Yunan meselesi, Mısır meselesi,

Tepedelenli Ali paşa, Rusya meselesi, harcırah ve atiye, kürek cezası, Tayınat,

Rum fesadı, Karantina ve Sırp meselesi defterleridir. Sadaretten giden yazıların

karşılığında vilayetlerden gelen cevabi yazılar ise Sadaret evrakı fonunda

bulunmaktadır. Yenileşme döneminde bürokrasideki gelişmeler ışığında padişah

fermanlarının yerini sadrazamların yazışmaları almıştır, bu sadrazam

yazışmaları(buyruldu) sonucunda yüzden fazla cilt, Buyruldu ve Ayniyat

defterleri oluşmuştur.5 Bu gelişmenin temelini yukarıda bahsettiğimiz üzere

yönetimin XVIII. Yüzyıl sonundan itibaren Babıali üzerinde yoğunlaşması

oluşturmaktadır. Kürek cezasına dair yazılan 624 ve 628 numaralı ayniyat

defterleri kayıtları M. 1850-1855 H. (1266-1279) yılları arasındadır. XIX. Yüzyıl

Osmanlı Devleti’nin müesseseleri ve bunların işleyişi hakkında çalışacak

araştırmacıların bu defterlerden yararlanmaları araştırmalarına kolaylık

sağlayacaktır. Ayniyat defterleri başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar aynı

şekilde devam etmemiş ihtiva yönünden bir takım değişikliklere uğramıştı. Bunun

temel sebebi ise bürokratik değişikliklerin sıklığı dolayısıyla çıkan

nizamnamelerin fazlalığı olmuştur. Kürek cezaları üzerine kayıtların tutulduğu bu

defterleri detaylı bir şekilde ele aldığımız zaman, bu cezanın bürokratik ve hukuki

açıdan yeri ve önemini görülebilmektedir. Bu türden cezalara karşı devlet

nazarındaki tutum ve yaklaşımlar, defterdeki cezaların ihtiva yönünden zamana

bağlı olarak geçirdiği dönüşümler gibi konular üzerine fikir yürütebilme imkânına

kavuşuruz.

Ayniyat Defterleri kronolojik olarak sınıflandırıldığında 4 aşama karşımıza

çıkmaktadır, yukarıda bahsettiğimiz zamana göre değişimler bunun temel sebebini

4 Necati Aktaş, “Ayniyat Defteri”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. IV, İstanbul, 1991, s. 277-278. 5 Midhat Sertoğlu, Muhteva Bakımından Başvekâlet Arşivi, TTK, Ankara, 1955, s. 46-47.

3

oluşturmaktadır. İlk olarak 1866 yılına kadar kronolojik sınıflamalar ve Rumeli

vilayetine yazılan yazılar mevcut olup diğer senelerde gelişimini devam ettirerek

1893 senesine kadar her vilayete ve makama yazılır hale gelmiştir.6

Osmanlı Devleti XIX. Yüzyıla gelinceye kadar kendi koyduğu hukuk

kuralları dahili’nde yönetilmiştir. Yenileşme döneminde de bu böyle devam etmiş

fakat batıdan esinlenerek oluşturulmuştur. İdare olarak devlet sınırlarını

genişlettikçe alınan yerleri kendi yetkilileri ile yönetilmiştir. Alınan yerlerin nizam

ve intizamı için devletin imar ve iskân, usul ve esaslarına göre teşkilat yapısı

tanzim edilirdi. Yeni fethedilen yerlerde devlet tahrir sistemi uyguladı. Bu sistem

Osmanlı Devleti’nin idari-mali ve askeri yapısının temelini oluşturmaktadır.7

Fakat belirli bir süre geçince Özellikle XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda siyasi,

ekonomik, hukuki, askeri ve düşünsel yönden değişen Avrupa’yı takip etmekte

güçlük çeken Osmanlı Devleti, Batıda ortaya çıkan anayasal düzeni ve bu düzen

etrafında yaşanan hukuki yenilikleri tedricen kabul etmek ve kendi içyapısına

uyarlamak zorunda ve durumunda kalmıştır. Devletin sürekli toprak kaybetmesi,

Batılı devletler karsısında düşülen güç durum, merkezi otoritenin kontrolü

kaybetmesi, kurumlarda yaşanan bozulmalar, ayan ve mütegallibenin devlet

içinde devlet olarak türemesi ve kendi koydukları kurallara göre taşrayı idare

etmeleri gibi daha saymakla bitmeyecek birçok neden devleti haklı olarak bir

takım arayışlara yöneltmiştir. II. Mahmut zamanında başlayan kurumlarda yenilik

çalışmaları, yeni kanun koyma şeklinde başlamış.8 Özellikle III Selim ve II.

Mahmud’tan itibaren hızlanan ve her alanda yapılmaya çalışılan tanzim ve ıslahat

faaliyetleriyle devlet ile tebaa arasında daha güçlü ve çağın şartlarına göre yeniden

nizam ve intizam tesis edilmeye çalışılmıştır. Bundan dolayı anayasal düzene

geçilmeye çalışılmış ve hukuki alanda bir takım yeni düzenlemeler yapılmıştır.9.

Tanzimat bu bağlamda sade bir reform süreci değil artık devletin yeni baştan var

olma süreci diyebiliriz.10 Bu tanzim sürecinde kurumların hepsi alt alta kademeli

6 Abdulmecid Mutaf, “Osmanlı Arşivindeki Ayniyat Defterleri”, OTAM, S. 7, 1996, s. 386-389. 7 İbrahim Solak, “Osmanlı Devletinde Taşra Teşkilatı”, Osmanlı Teşkilat Tarihi El Kitabı, Ed.

Tufan Gündüz, Grafiker Yay., Ankara, 2012, s. 93. 8 Mehmet Seyitdanlıoğlu, “Yenileşme Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatı”, TÜRKLER, C. XIII,

Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 1020. 9 Musa Çadırcı, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, TTK

Yayınları, Ankara, 1991, s. 254-260; Mutullah Sungur, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nde Taşra

idaresi ve Vilâyet Yönetimi”, TÜRKLER, C. XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2012, s. 1363. 10 Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2016, s. 214-218.

4

olarak şimdiye kadar yapılmamış bir şekilde yeniden oluşturulmuştur. Artık devlet

yetkilerini bir esasa bağlayarak kanunlar dahilinde çağdaşlaşma sürecine girmiştir.

Tanzimat sürecinde devlet en çok adli müesseseleri düzeltmek için

uğraşmıştır. Osmanlı Devleti’nin içine düştüğü bu çetrefilli ve zor durumun en

büyük kaynaklarından bir tanesi ticaretin bozulması olmuştur. Osmanlı

hukukundaki sekülerleşmenin yada yenileşmenin ilk olarak ticari ve ekonomik

alanda yapılması, kapitülasyonlar ve yabancı devletlerle imzalanan Balta limanı

anlaşması ve ikili ticaret anlaşmalarının neticesinde, yabancı tüccarların ve mahmi

statüsündeki yabancı tabiyetine geçen Osmanlı gayrimüslimlerinin rahat ve

güvenilir bir şekilde ticaret yapmaları ve ticari haklarının Batı'dakine benzer

mahkemeler üzerinden korunması içindi. Bu nedenle Osmanlı'da hukuki alanda

sekülerleşme öncelikle ticaret ile iltisaklı mahkemelerden başladı.

Divan-ı hümayunun yanında M. 1838 yılında “Meclis-i Valay-ı Ahkam-ı

Adliye”nin kurulması11 ve çeşitli Tanzimat meclislerinin kurulması yapılan

reformların içeriğini göstermektedir12. Merkezileşmenin en büyük getirilerinden

olan Meclis-i Vala, yasama ve yargı organlarını tek başına kendi bünyesinde

barındırmaktaydı. Bu iş yükünü hafifletmek maksadı ile 1854 senesinde yasama

fonksiyonu Meclis-i Ali Tanzimat’a verilmiştir. Bu dönemden itibaren Meclis-i

Vala tamamen yargı fonksiyonunu üstlenmiş ve adli durumlar bu kurum

üzerinden devam etmiştir.13 Avrupa’daki sekülerleşme sürecinde yenilikler

tabandan olmuş fakat Osmanlı Devleti’nde Avrupa’nın aksine tabandan değil,

yukarıdan yani bizzat merkezden uygulanmıştır. Bu nedenle yeniliklerin toplum

ayağı yetersiz ve eksik kalmıştır.

Ayniyat Defterinin tarihsel gelişim süreci kurumların yenileşme süreci ile

doğru orantılı olarak incelenebilir. XIX. Yüzyıl kurumlarda merkezileşmenin

başlangıcını temsil ettiği ve kurumlar mezkur tarihten itibaren giderek

merkezileştiği için devlet taşra’da alınan kararı bizzat kendisi görüp incelemek

istemiş ve taşranın merkez ile tam işbirliği halinde devam etmesini istemiştir.

Bundan dolayı taşra’ya gönderilen kayıtların bir kopyasını kendi bünyesinde

11 Mehmet Seyitdanlıoğlu, Tanzimat Döneminde Meclis-i Vala (1838-1868), TTK, Ankara, 1994,

s. 39; Ali Akyıldız, Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform, Eren Yay., İstanbul, 1993, s. 191. 12 Reşat Kaynar, Mustafa Reşid Paşa Ve Tanzimat, TTK, Ankara, 2010, s. 201. 13 Ekrem Buğra Ekinci, Tanzimat ve sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Arı Sanat Yay., İstanbul,

2003, s. 148.

5

tutmak istemiş ve bunun sonucunda ayniyat defteri gibi birçok yeni defter

oluşturulmaya başlanmıştır fakat buradan defter tutma geleneğinin Tanzimat’la

birlikte başladığı gibi bir çıkarım çıkmaz.

Ayniyat Defterlerini; konularına, türlerine, yazıldığı makama ve belgelerin

mahrecine göre 4 sınıf ta toplamak mümkündür. 624 numaralı Ayniyat Defteri ise

konularına göre tasnif edilen defterler arasında yer almaktadır. 624 numaralı

Ayniyat Defteri kürek cezası başlığı altında bulunduğu için bu ceza hakkında da

ayrıntılı bilgiler vermek gerekmektedir.

Osmanlı hukuku içerisinde kürek cezası, tazir cezaları arasına

girmektedir.14 Kürek cezası ağır ceza suçları içerisinde bulunduğundan XVI.

Yüzyılda bazı Avrupa devletleri bu cezayı ölüm cezasının bile üzerinde

görmüşlerdir. Kürek cezasına çarptırılan bir kişinin işlediği suçlar ise; adam

öldürme, yaralama, kalpazanlık, tecavüz, dolandırıcılık gibi suçlardır. Karşımıza

çıkan önemli bir husus XVI. Yüzyıldan itibaren Osmanlı hukukunda bir cezai

müeyyide olarak uygulanmaya başlanan kürek cezasının Batı’daki uygulanış

şekillerine ne derece benzediği ve Osmanlı hukukunu ne derece etkilediğidir.

Osmanlı denizciliğinin satvet dönemi yaşadığı, kürekçilere olan ihtiyacın hat

safhaya ulaştığı bir dönemde daha çok Akdeniz’de özellikle Batılı devletler ve

korsanlar tarafından uygulanan bu ceza-i müeyyide Osmanlı idarecilerinin

menfaatlerine uygun olduğundan böyle bir ceza yöntemini klasik hukuk

bünyesine almakta örfen bir beis görülmemiştir. Böylelikle cezai uygulamalar ve

teamüller içerisine kürek cezası uygulaması da girmiştir.

Bu gelişmeler Osmanlı Şeri hukukunda, etkileri ile birlikte “Had, Kısas ve

Tazir” cezaları karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki olan Had cezaları

uygulamada pek çok durumun belli olduğu ceza türleridir, örneğin tecavüz

suçunun cezası Şeri ve Örfi hukuk’ta belirlenmiştir,15 fakat Şeriat’ın tarifine

uymayan durumlar had cezaları kıstası içerisinde değerlendirilmez, genel manada

had cezası Allah’ın ve kamunun bütün hakları olarak değerlendirilebilir.

Ebu Hanife’ye göre had cezaları kişinin pişmanlığına bağlı olarak zaman

aşımı ile düşebilir. Kısas cezaları ise esasen eşitlik anlamında kullanılmıştır, suçlu

14 Halil Cin, Gül Akyılmaz, Türk Hukuk Tarihi, Sayram Yay., Konya, 2013, s. 284. 15 Belkıs Konan, “Osmanlı Hukukunda Tecavüz Suçu”, OTAM, S. 29, Bahar 2011, s. 153.

6

işlediği suç karşısında aynı oranda ceza çekmesi ya da belirlenen diyeti ödemekle

yükümlüdür ve eğer diyeti öderse kısastan kurtularak, ceza diyete

dönüştürülmüştür.

Had ve Kısas cezalarının dışında Tazir cezası da bulunmaktadır. Had ceza

türünde belirtilen ve verilecek cezanın belirli kıstaslar ile en baştan belirli olması

Tazir ceza türleri için geçerli değildir, miktarı önceden belirlenmemiş cezalar

Tazir içerisinde yer almaktadır16. Verilecek ceza yargılayıcının takdirine

bırakılmıştır. Bundan dolayı kürek cezası “Tazir cezaları” içerisinde

bulunmaktadır. Tazir’in bir diğer tanımı İslam hukukunun devlet başkanlarına

tanıdığı örfi yetkilerdir.

Tazir cezasının asıl nedeni İslam hukukunun açıklamadığı durumlardır.17

Bununla birlikte tazir cezaları ağırlıklı olarak Sultan’ın çıkardığı fermanlar ile

kanunnameler içerisinde yer almıştır genellikle de Tazir cezaları Kadı’nın

hükmüne bırakılmıştır fakat Kanun’un alt ve üst sınırları dahilinde hüküm

vermiştir. Cezalandırma süreçlerinin ya da hüküm verme durumunun haricinde

önemli olan bir durum da af etme meselesidir. Genel hukuk alanında tazir her

zaman ucu açık bir konu olmuş ve kesin hükümler çerçevesinde sonuca

bağlanamamıştır.

Tazir suçları içerisinde verilen cezalar sonrasında affedilmesi için merkeze

sürekli yazılar yazılmıştır M.1873 (H.1290) yılında Divan-ı Ahkâm’a gönderilen

yazıda cezalarının üçte birini bitirmiş kişilerin hangi koşullarda af edilmesi

hususuna dair merkezden yardım istenmiştir. Bu türden yazılan belgelerde bu

durumun çok sık tekrarlandığı vurgulanmıştır. Fakat en ince detay olarak cezaya

çarptırılmadan önce değil cezanın üçte birini bitirenler hakkında durumun nasıl

uygulanacağı araştırılmaya başlanmıştır. 1840 yılında ilk olarak yazılı hukuk

yoluna, ceza hukuku üzerine gidilmiş ve 1850 senesinde ise yetmediği yerlerde

düzenlemeye yapılmıştır.

XIX. Yüzyıl içerisinde ceza hukukunda sürekli değişime gidilmesi de bu

durumun doğruluğunu ispatlamaktadır. Ceza alan kişilerin af edilmesi için onların

16 M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, Beta Yayınları, İstanbul, 2015, s. 429; Osmanlı Devletinde

Hukuk ve Adalet, Klasik Yay., İstanbul, 2014, s. 85. 17 Halil Cin, Ahmet Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, C. I, Osav Yay., İstanbul, 1995, s. 279.

7

detaylı olarak araştırılması hususuna değinilmiştir, bunun için onların ne kadar

süre ceza gördükleri ve malül durumunun ne durumda olduğu da kendilerine

sorulacak sorular dahilinde karar verilmiştir. Ceza çeken mahkûmların dilekçe

yazarak durumlarının incelenmesi talebinde bulunulmuştur.18

Tazir cezaları arasında bulunan kürek cezası, asırlar boyunca farklı

uygulama türü ve sahası olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu uygulama sahaları

XIX. Yüzyıldan önce ağırlıklı olarak kürekli gemilerdir fakat zaman geçtikçe

devletin iş yükü ağırlaşmış ve işçi ihtiyacı hissetmiştir, işte ortaya çıkan bu yeni iş

sahaları için kürek cezası mahkûmları kullanılmıştır.

Osmanlı Devleti’nde kürek cezasının en büyük uygulandığı müessese

Tersane-i Amire’dir. Zorunlu çalışma şekli olarak karşımıza çıkan kürek cezasına

dair belgelerde mahkûmların nerelerde çalıştırılacağı ya da nerede istihdam

edileceği pek fazla karşımıza çıkmamaktadır, incelenen belgelerde en çok

Tersane-i Amire üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bunun haricinde Ereğli Madeni de

bulunmaktadır.

Belgelerde adı geçen Tersane-i Amire’den kasıt aslında Tersane

zindanınıdır. Çünkü Tersane-i Amire bünyesinde ceza çekilecek tek yer Tersane

zindanıdır, bu zindanda bulunan suçlular Tersane-i Amire bünyesinde yapılacak

her işi üstlenmek zorundaydılar.

Devlet en çok kürekçi ihtiyacınıda buradan karşılaşmıştır. Osmanlı

tarihinde 350 yıl varlığını devam ettiren Tersane-i Amire 1861 yılında

kapatılmıştır.19 Kürek cezası tam manasıyla klasik hapis cezaları gibi dört duvar

arasında uygulanan bir ceza türüne nazaran farklı bir durumdu, esas itibariyle de

ağır kamu hizmetlerinde çalıştırılma olarak geçmektedir.

Devletin işçi ihtiyacı olan her durumda bu mahkumlar dört duvar

arasından çıkarak, yol yapma, inşaat vb. durumlarda çalıştırılmıştır. Tersane-i

Amire’ye bildirilen fermanlarda, tersanede çalıştırılacağı açık olarak bilmekle

birlikte tersane ibaresi geçmeyen hükümlerde bütün kamu hizmetlerinin

karşılamasına yönelik olmuştur. Bütün bu cezalandırma usüllerinin başında hiç

18 BOA, A.MKT.MHM, Nr. 455982, 16, (…), 1873.326. 19 Esra Mumcu, “Tersane Zindanı”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi,

Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, 2016, s. 17.

8

şüphesiz “ıslah-ı nefs” etme durumu vardır, cezalandırmanın özünde kişinin bir

toplum içerisinde gerektiği gibi kamu düzenini bozmadan yaşaması

hedeflenmiştir.

9

BİRİNCİ BÖLÜM

1. 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİ’NİN İÇERİK YÖNÜNDEN

DEĞERLENDİRİLMESİ

624 Numaralı Ayniyat Defteri H.1266-1271 / M. 1850-1855 yıllarını

kapsamaktadır. XIX. Yüzyılda Batı merkezli olarak çok yönlü değişmeye ve

dönüşmeye başlayan dünya ve toplumların yaşam şekli karşısında Osmanlı

toplumunun nasıl ve ne yönde değiştiğini ortaya koymak için, toplum içerisinde

işlenen suçları nitelik, nicelik ve tür yönünden ele almak ve bunlara uygulanan

cezai yaptırımları araştırmak hayli önem arz etmektedir. Bu bağlamda incelenen

bu defter içerisinde 754 adet hüküm vardır, bu hükümler içerisinde Kürek cezası

344 adet ile en çok verilen cezadır. Prangabendlik, sürgün ve hapis cezaları

karşımıza çıkmaktadır. Defter içerisinde 12 adet hapis cezası hükümleri mevcut

olmakla birlikte bu ceza türü genellikle kadın suçlulara verilen cezalardır. Yeniçağ

dönemini kapsayan kürek cezası konulu çalışmalarda ağırlıklı olarak kadınlara

kürek cezası verilmediğinden bahsedilmiştir. Bu durum incelediğimiz defterde

biraz farklılık göstererek kadınlara da kürek cezası verildiği olmuştur20. Sürgün

cezası da defterde 20 adet hüküm ile karşımıza çıkmaktadır. Sürgün cezaları

ileride detaylı olarak değineceğimiz üzere ahalinin huzurunu bozan kişilere

verilmiş bir ceza türüdür. Defterde cezai müeyyidelerin yanında af konusu da

geçmektedir, 117 adet af hükümleri vardır ve bu af hükümleri suçlunun mevcut

durumuna bakılarak cezasının tam dolmamasına rağmen verildiği durumlarda

olmuştur.

Bunun haricinde defterde cezaya konu olan suçlardan da ayrıntılı bir

şekilde bahsedilmiştir. En çok 361 adet katl suçu defterde bulunmaktadır, katl

cürmünden başka, hırsızlık, gasp, darp, kalpazanlık, eşkiyalık ve dolandırıcılık

bunlardan başlıcalarıdır.

1.1. SUÇLAR

1.1.1. Katl Suçu:

624 numaralı Ayniyat Defteri’nde 358 farklı katl suçu karşımıza

çıkmaktadır. Sadece katledilme vakıaları ile birlikte gasp ve yaralama sonucu 20 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 4/3.

10

oluşmuş durumlar da defterde karşımıza çıkmaktadır.21 Katl suçu Müslim ve

gayrimüslim olarak çeşitli dinsel guruplar ayırt etmeksizin verilmiştir. İşlenen katl

suçlarında olayın nasıl gerçekleştiği ayan beyan belirli olduğu durumlarda

belirtilmiştir. Bu bağlamda suçun işleniş şekli cezanın süresi ve türünü etkileyen

önemli hususlardandı.

Osmanlı Devleti hukukunda bilindiği gibi katl suçunun cezası kısastır.

Kısasın uygulanması ya da suçlunun affedilmesi mağdurun yakınlarına bağlıdır.

Af söz konusu olmaz ise bu durumda kısas uygulanırdı. XIX. Yüzyıl içerisinde

inceliğimiz defterde bu durum aynen geçerli olmuştur. Mağdur olan kişinin

yakınları katili kısastan af ettikleri takdirde Ayniyat defterine kayıt edilmiştir.

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde katl suçu işleyen suçlulardan

Müslümanlar, gayrimüslimlere oranla fazladır fakat gayrimüslimlerde

azımsanmayacak oranda fazladır.

Şekil 1.1: 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne göre Katl Suçlarının Müslüman

ve Gayrimüslimlere Göre Oransal Dağılımı

Katl suçlarında olayın nasıl gerçekleştiği, verilecek cezaların mahiyetini

etkilemiştir22. Boğarak veya yaralayarak öldürme bunların başında gelmektedir23

21 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 48/1. 22 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 110/3. 23 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 3/5-6.

11

Katl suçunu işleyen kişinin yanında yardım ve yataklık yaptığı anlaşılan kişilere

de ayrıca cezalar verilmiştir.24 Fakat görülen bu hükümlerin hiç birisinde yardım

ve yataklık yapan kişilerin defterde katl suçuna yardım edenlerin diyet

ödediklerine rastlanmamıştır. Defterin içerisinde ceza çekmek için belirtilen yerler

bir hayli kısıtlıdır, sadece sürgün yeri olarak Akka kalesi ve Kıbrıs belirtilmiştir.

Bunun haricinde kürek veya pranga cezası alan suçluların cezalarını çekecekleri

yerler sadece Tersane-i Amire’dir. Her bir belgenin başlangıcında olayın

yaşandığı mahaller ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir.

1. 1. 1. 1. Katl Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri

Osmanlı sınırları dahilinde katl suçunun işlendiği mahaller defterde

belirtilmiştir. Suç kaydının tutulduğu belgede Keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla…gibi ifadeler geçtiğinden suçun hangi mahalde işlendiği belirtilmekte ve

belgenin kopyası mahallin üst düzey yöneticisine gönderilmekteydi. Mahalleri

ayrıntılı bir şekilde belirtirken eyalet veya kaza isimleri başta olmak koşuluyla

sonrasında karye ismi de belirtilmiştir. Aşağıda ayrıntılı bir şekilde belirtilen

tabloda çeşitli Sosyal statü guruplarına göre suçluların mahalleri bildirilmiştir.

Tablo 1.1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Katl Suçu İşleyen Suçluların

Suç İşledikleri Mahallere Göre Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

SIRA MAHAL REAYA ESNAF ASKER

1. Adalar 1

2. Adana (Araplar) 1

3. Adana (Kaşlı) 1

4. Alanya 1

5. Amasya 1

6. Amasya (Osmancık) 1

7. Ankara 1

8. Ankara (Buraközü) 1

9. Ankara (Dayanlı) 6

10. Antalya 3

11. Antalya (Cami-i Atik) 4

12. Antalya (Cami-i cedid) 1

13. Antalya (Mandero Karyesi) 2

24 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 75/5, 76/4, 80/3, 84/5, 91/4-6, 93/5, 98/4, 117/2, 139/1, 148/2,

157/2, 174/2.

12

14. Ardahan (Çıldır) 1

15. Ayazmend 1

16. Aydın (Güzelhisar) 1

17. Aydın (ince) 1

18. Aydıncık Kasabası 2

19. Aynaroz Ceziresi 1

20. Babadağı Kazası 1

21. Başgelme kazası 1

22. Batum 1

23. Belgradcık 1

24. Belviran 1

25. Bergama 1

26. Bergama 1

27. Berkofça 1

28. Berkofça (Bana) 1

29. Biga 1

30. Birgi 1

31. Bolu (Alaplı) 2

32. Bolu (Benderekli) 2

33. Bolu (Kasaplar) 1

34. Bolu (Sofu) 1

35. Bolu-Benderekli 1

36. Boran Kazası 1

37. Borlu 1

38. Boyabad (Mehmedli) 4

39. Bozok 1

40. Bulgaristan (Samakov) 2

41. Bursa 1

42. Bursa 1

43. Bursa (Dimyoz) 1

44. Bursa (Eldir) 5

45. Bursa (Gölcük) 2

46. Bursa( Kirmastı) 1

47. Bükreş 3

48. Büyük Çekmece 1

49. Canik (Kara Kaza) 1

50. Cisr-i Ergene 1

51. Çankırı 1

52. Çankırı (Güney Karyesi) 1

13

53. Çankırı (Kalecik) 1

54. Çıldır 1

55. Çorum (Tezekçi) 4

56. Çorum Kasabası 6

57. Danişmendlü Kazası 1

58. Denizli 1

59. Dimetoka 1

60. Dimetoka (Çavuşlu) 1

61. Dimetoka (Revapeşte) 1

62. Divriği Kazası 1

63. Diyarbakır 1

64. Drama 1

65. Drama (Berescan) 1

66. Drama (Perscan) 1

67. Drama (Sarı Şaban) 1

68. Durgan Kazası 1

69. Edirne 1

70. Edirne 2

71. Edirne 2

72. Edirne 1

73. Edirne (Ada Nahiyesi) 6

74. Edirne (Ahur) 1

75. Edirne (Akça Kızanlık) 1

76. Edirne (Bevvap Sinan) 1

77. Edirne (Çukalcı) 2

78. Edirne (Eskipoloz) 1

79. Edirne (Hoş Kadem) 4

80. Edirne (Kınıklı) 3

81. Edirne (Kızılağaç) 8

82. Edirne (Zağra-i Cedid) 1

83. Edirne(Cisri Mustafa) 2

84. Edremid 1

85. Edremit (Yenice) 1

86. Eğdiç 1

87. Eğirdir 1

88. Emirdağı 1

89. Ermenek 1

90. Ermenek (Zive) 1

91. Eskişehir (Sevih) 3

14

92. Esnarova Kazası 1

93. Ezine Kazası 1

94. Fermude-Eyüplü 3

95. Filibe (Uzuncaabad) 1

96. Firecik Kazası 3

97. Galata 3

98. Garamoz Karyesi 1

99. Gedüs Kazası 3

100. Gelibolu (Karacık) 1

101. Gemlik 1

102. Gemlik (Kumla-i Kebir) 1

103. Gemlik (Umurik) 1

104. Geylan (Pirebeği) 1

105. Girne (Komaço) 1

106. Gördek 1

107. Gördek (Kafas) 1

108. Görele 1

109. Gümüşhane (Kelkit) 2

110. Halep 1

111. Hanya 1

112. Hanya 1

113. Harameyn 1

114. Harput 1

115. Harput (Hekimhan) 1

116. Harşova 3

117. Haymana (Bunan) 1

118. Hazargrad (Bulgaristan) 1

119. Hüdavendigar 1

120. İnönü 1

121. İpek Kasabası 1

122. İslimye Sancağı 1

123. İstanbul 1

124. İstanbul 1

125. İstanbul (Aksaray) 2

126. İstanbul (Fatih) 1

127. İstanköy Ceziresi 2

128. İştip Kazası 1

129. İzmid (Arslan bey) 1

130. İzmile Karyesi 1

15

131. İzmir 1

132. İzmir (Birgi) 1

133. İzmir (Faik Paşa) 1

134. İzmir (Yeni Mahalle) 1

135. İzmir-İsli 1

136. İzmir-Karşıyaka 1

137. İzmit (Mihaliç) 1

138. İznik 1

139. Kalecik Kazası 1

140. Kale-i Sultaniye 2

141. Kale-i Sultaniye (Türkmen) 1

142. Kalkandelen 1

143. Kalkandelen Kazası 1

144. Kapan-ı Dakik 1

145. Karacaşehir Kazası 1

146. Karahisar-ı Behramşah 1

147. Karahisar-ı sahip 1

148. Karahisar-ı sahip 1

149. Karahisar-ı Sahip 1

150. Karahisar-ı Sahip (Beş

Ağaç)

1

151. Karahisar-ı Sahip (Hacılı) 1

152. Karahisar-ı Sahip

(Karakeçili)

1

153. Karahisar-ı sahip (Sandıklı) 1

154. Karahisar-ı Sahip (Sandıklı) 1

155. Karahisar-ı Sahip (Sandıklı) 1

156. Karahisar-ı Sahip (Surhisar) 1

157. Karahisar-ı Şarki 1

158. Karesi sancağı (Duman

karyesi)

1

159. Kastamonu 1

160. Kastamonu (Alahana) 1

161. Kastamonu (Kozyaka) 1

162. Kastamonu (Viranşehir) 1

163. Kayacık 1

164. Kazabad 1

165. Kemer Edremit 1

166. Keskin Kazası 3

16

167. Kesriye Kazası 2

168. Kıbrıs 1

169. Kıbrıs (Odim) 1

170. Kıbrıs (Taban) 1

171. Kıbrıs (Tuzla) 1

172. Kırkağaç 1

173. Kocaeli (Karadere) 1

174. Konya 1

175. Konya (Ereğli) 1

176. Konya (Esbekşan) 1

177. Konya (Gaferyad) 5

178. Konya (Hamid) 11 1

179. Konya (Hamid) 1

180. Konya (Karapınar) 1

181. Konya (Kayrablı) 1

182. Konya (Küçük Sinan) 1

183. Konya (Şeyhler Karyesi) 1

184. Konya- Ereğli 1

185. Koyulhisar Kazası 1

186. Köprülü Kazası 2

187. Kudüs (Berfere) 1

188. Kudüs (Rakide) 1

189. Kudüs (Ramullah) 1

190. Kuruçeşme 1

191. Kütahya 1

192. Kütahya (Eğrigöz) 1

193. Kütahya (Gedus) 3

194. Kütahya (İnönü) 1

195. Kütahya (Orta Mahalle) 1

196. Kütahya (Virancık) 1

197. Labonik karyesi 1

198. Lankaz Nahiyesi 1

199. Leş Kasabası 1

200. Malkara 4

201. Manastır 1

202. Manastır 2

203. Manastır (Hamza bey) 2

204. Manastır (Kazan) 1

205. Manastır (Köprülü) 1

17

206. Manavgat 1

207. Manisa 2

208. Manisa (Dücban) 4

209. Maraş (Örse) 1

210. Marmaracık 2

211. Menemen 1

212. Menemen Kazası 4

213. Mersin (Aydıncık) 1

214. Mersin (Sinanlı) 8

215. Merzifon 1

216. Midilli 2

217. Midilli (Manda) 1

218. Midüllü (Biki) 1

219. Mihaliç 1

220. Mihaliç 1

221. Mihaliç (Keçişer) 1

222. Muğla (Söke) 2

223. Niş (Ergüp) 1

224. Niş (Leskofça) 1

225. Niş (Paşa karyesi) 1

226. Ohri (Dileşte) 1

227. Ohri Kasabası 1

228. Ordu (Aybastı) 1

229. Ordu (Perşembe) 2

230. Pazarcık Kazası 4

231. Peravişte 1

232. Peravişte (Yekşan) 3

233. Perşembe (Pavri) 2

234. Perşembe (Timurtaş) 2

235. Peşdivan Kazası 1

236. Piraziz (Şeyhli) 1

237. Piriştine 1

238. Pirlebe 1

239. Plevne (Orşa) 1

240. Prizren (Radoviçe) 1

241. Razlık Kazası 1

242. Resmo Sancağı 1

243. Rodos 1

244. Rodos (Kalmiyoz) 1

18

245. Ruscuk (Balçova) 1

246. Ruscuk (Esmil-i Atik) 1

247. Ruscuk (Kadı) 2

248. Ruscuk (Ober) 1

249. Ruscuk (Tabaşka) 1

250. Safranbolu 1

251. Sahara (Rakoviçe) 1

252. Sakız (Tohori) 1

253. Salihler 1

254. Samakov Kazası 1

255. Samsun (Çarlayık) 1

256. Sandıklı Kazası 1

257. Saruhan (Gördek) 2

258. Saruhan (Satancılar) 1

259. Selanik 1

260. Selanik (Avret hisarı) 1

261. Selanik (Bazergan) 1

262. Selanik (Bezergan) 1

263. Selanik (Karaferye) 1

264. Selanik (Karaferye) 1

265. Selanik (Lankaza) 2

266. Selanik (Nevrekop) 1

267. Selanik (Varadin) 1

268. Selanik (Varadin) 1

269. Silistre 1

270. Silistre 2

271. Silistre 1

272. Silistre (Ayşinli) 1

273. Silistre (Harmova) 3

274. Silistre (Kızılcık) 1

275. Silistre (Maçin) 1

276. Silistre (Ruscuk) 2

277. Silistre (Yemşenli) 1

278. Silistre (Yemşenli) 1

279. Silistre (Yetimli) 1

280. Silivri 1

281. Sinop (Akkaya) 2

282. Sinop (Beğran) 1

283. Sinop (Boyabad) 1

19

284. Siroz 1

285. Sivas 1

286. Sivas 1

287. Sivas (Taşabad) 1

288. Soma 1

289. Soma (Kızılhisar) 1

290. Sorgun (Ocaklı) 2

291. Süleymanlı Kazası 2

292. Şam-ı Şerif 1

293. Şumnu 1

294. Şumnu (Kerlabad) 3

295. Şumnu (Semedava) 3

296. Şumnu (Topal) 1

297. Şumnu (Yenipazar) 1

298. Tarsus (Avretlü) 1

299. Tarsus Kasabası 1

300. Taşabad (Karaağaç) 3

301. Taşköprü 1

302. Taşköprü (Karşı) 2

303. Taşköprü (Serhat) 1

304. Tekirdağ 1

305. Tekirdağ (Köse İlyas) 2

306. Tekirdağ (Nabi) 2

307. Tepedelen (şir) 1

308. Tırhala 1

309. Tırnova 2

310. Tırnova 2

311. Tırnova (Birada) 2

312. Tırnova (Derbent) 1

313. Tırnova (Emrudluk) 1

314. Tırnova (Karabek) 1

315. Tırnova (Sofu Yurdu) 2

316. Tırnova (Vahuna-i Zir) 1

317. Tirebolu 2

318. Tirebolu (Sarıyar) 1

319. Tosya Kazası 2

320. Trablusgarp 1

321. Trablusgarp 1

322. Trabzon (Debbağhane) 1

20

323. Trabzon (Sürmene) 2

324. Tuna Mahallesi 1

325. Ustrumca Kazası 1

326. Uşak 2

327. Uşak (Deli Harlo) 3

328. Uşak (Göbek) 1

329. Uşak (Hacem) 3

330. Uşak (Kırkbaran) 1

331. Uşak (Şebeller) 1

332. Ünye (Yenice) 1

333. Ürgüp (Bala-i Palana) 2

334. Üsküp (Geylan) 1

335. Van (Akgiri) 1

336. Varna 1

337. Varna (Balcık) 1

338. Varna (Balçık) 1

359. Varna (Mütekalya) 1

339. Varna (Pazarcık) 1

340. Varna (Pazarcık) 3

341. Varvadin Nahiyesi 1

342. Vefceren Kazası 1

343. Viranşehir 2

344. Viranşehir (Çakraz) 1

345. Viranşehir Sancağı 1

346. Yalakabad 1

347. Yanık Karyesi 1

348. Yanya Sancağı 4

349. Yenice Karyesi 3

350. Yenice Kazası 2

351. Yenişehir 1

352. Yenişehir Bursa 1

353. Yenişehir-i Fener 3

354. Yenişehir-i Fener 5

355. Yozgat (Aydıncık) 4

356. Zağra-i Atik 1

357. Ziştovi 1

358. Zonguldak (Ereğli) 15

359. TOPLAM 496 23 23

21

Yukarıda ayrıntıları ile verdiğimiz mahaller suç işlenilen mahallerdir. Bu

mahaller arasında Anadolu coğrafyası suç oranı bakımından diğer yerlere nazaran

daha ağırlık kazanmaktadır. Anadolu’dan sonra suç oranı bakımından Balkanlar

gelmektedir. Bu oranlara bakıldığı zaman aslında nüfus ile paralel bir seyir arz

ettiği de söylenilebilir, nüfusun fazla olduğu yörelerde suç oranı artmıştır. Fakat

bunun aksi olduğu durumlarda vardır, yani suç oranının Anadolu ve Rumeli

çerçevesinde ele alınması durumunda, Anadolu nüfusunun daha fazla olması

bunda önemli bir etkendir. Lakin bunun tam tersine olduğu örnekler de söz

konusudur. Suç oranlarını Anadolu vilayetlerine indirgersek nüfus oranı düşük

bazı vilayetlerde ya da kazalarda suç oranı nüfusu fazla olan vilayetlere göre daha

fazla çıkabilmektedir. Bu durumun netlik kazanabilmesi için suç oranının fazla

çıktığı vilayetlerin en başta ekonomi olmak üzere sosyo – kültürel yapılarının

incelenmesi gerekmektedir.

Şekil 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu İşlenen

Bölgelerin Oransal Dağılımı

Bu mahallere İstanbul’dan giden yazılar neticesinde o bölgenin valisine

bildirildiğine dair bilgi, belgelerin sonuna da eklenmiştir. Yakalama emri

çıkarıldıktan sonra suçlular zanlı firar halindeyse acilen onların yakalanması

istenmiştir. Belgenin içerisinde bulunan bölgenin valisinden gelen bir diğer

22

tahriratta suçlunun kısastan af edilmiş olduğunu belirtmesidir.25 Belgelerin sonuna

eklenen diğer bir önemli husus, suçluların cezasının bitiminde memleketine tard

ve def edileceğidir, fakat ahali bu durumu istemez de onun farklı bir yere sürgün

edilmesini ister ise suçlu başka tarafa gönderilirdi. Başka bir tarafa

gönderilmesindeki hedef ise, suçlunun artık o mahalde bir sorun çıkarmaması ve

ahaliyi tekrardan rahatsız etmemesidir26. Yakalanma sürecinde aynı şekilde

ahaliye sorularak kefilleri alınırdı. Katl suçları ise göze çarpan bir diğer husus da

kazaen işlenen cinayetlerdir. Bunlara uygulanan yaptırımlarda da geçmişe yönelik

sabıkalarına bakılarak karar verilmiştir. Kişinin geçmişte herhangi bir kasıtlı

durumu söz konusu ise ceza alır fakat aksi bir durum varsa kefilleri alınarak çok

sık karşımıza çıkmasa da suçlular tahliye edilirdi.27

1.1.2. Hırsızlık Suçu:

Hırsızlık insanlık tarihiyle başlayan suç unsurudur. Tarihten bugüne var

olmuş birçok milletler bu suçun önlenmesine yönelik yasalar koymuş ve kamu

düzeni adına nizamı sağlamaya çalışmışlardır. Paganizmden tek tanrılı dinlere

kadar28 toplumun ahlaki değerlerine yönelik kurallar koyan din ve inançlarda

hırsızlık suçuyla ilgili muhtelif önlemler almışlardır. İslamiyet de bu duruma karşı

sert tedbirler alan dinlerden bir tanesidir. Arapça anlamı ile Sirkat olarak geçen

hırsızlığa karşı Kuran-ı Kerim’de çalınan malın karşılığında diyet olarak hırsızın

bir uzvunun kesilmesine gidecek kadar sert önlemler dahi almışlardır. Fail olarak

geçen bu şekilde herhangi bir hırsızlık olayının net anlamda hüküm verilebilmesi

için çeşitli şartları vardır. Bunların başında; Çalınan malın bir değerinin olması,

başkasına ait olması, gizlice alınmış olması gerekmektedir.29 Esas itibarı ile

Osmanlı hukuku İslam şeriatından beslendiği için Kuran ayetleri, hadisler ve bu

husustaki içtihatlar ışığında cezalar verilmiştir. Burada ana hedef kişinin yaptığı

hatalardan ders alarak pişman olması ya da tövbe etmesini sağlamaktır. Yukarıda

bahsedilen uzuv kesme durumunda suçlu ikinci defa aynı hatayı yaparsa başka bir

uzvu kesilir fakat aynı hatayı devam ettirirse bu sefer hapis edilirdi. Bu böyle

25 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 164/2. 26 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 192/2. 27 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 88/3. 28 Tarihsel süreç içerisinde, insanlık bir toplum içerisinde yaşamaya başladığı andan itibaren

toplumun düzeni oluşturmuş ve bunu korumayı hedeflemiştir. Yaşanılan toplum içerisinde birtakım

dinlere inanmışlar ve toplumsal düzeni bu dinlerin normları ile de korumayı sağlamışlardır. 29 Aydın, 2015, 182.

23

olmakla beraber İslam devletlerinde özellikle Türk-İslam devletlerinde bu

uygulamaya çok nadir tesadüf edilmiştir. Zira uzuv kesme cezasının tatbiki için

birçok kriter vardır. Örneğin Kafkasya ve Kırım gibi soğuk bir coğrafyada bir

kişinin kürk çalması zor durumda olduğunun belirtisi olarak görüldüğünden devlet

bunda kendini suçlu saymış ve uzuv kesme yoluna gitmemiştir. Lakin aynı suç

Arabistan gibi sıcak bir bölgede gerçekleştiğinde bunun ihtiyaçtan ziyade

ekonomik kaygıyla yapıldığına kanaat getiren hukukçular böyle bir suç için uzuv

kesme yoluna gidebilmekteydiler.30 Burada karşımıza çıkan sorunlardan bir diğeri

de basit hırsızlık ve ağır hırsızlık suçlarıdır. İslam alimleri gasp ve yol kesme

suçlarını’da bu suçun altına koyabilmek için çeşitli görüşler ortaya koymuşlardır.

Ayrım yapılacak noktada, kişinin haberi olmadan gizlice bir malı çalınırsa bu

basit hırsızlık içerisine girer, fakat yol kesme ve gasp suçlarında kişinin bilerek

elinden malının zorla alınması, ağır hırsızlık içerisine girer ve cezası da ona göre

verilirdi.31

624 numaralı Ayniyat Defteri’nde incelenen hükümler içerisinde hırsızlık

suçunda çalınan malların iadesi istenmiş ve bunun sonrasında belirli miktarlarda

cezalar uygulanmıştır. Hırsızlığın net olarak ortaya çıkarılması için çeşitli görgü

tanıkları ve şahitlere başvurulmuş onların görüşüne yer verilmiştir. Defterin

içerisinde yer alan hükümler doğrultusunda yukarıda bahsettiğimiz basit hırsızlık

suçlarına dair 72 adet hüküm bulunmaktadır. Bu suçun Müslüman ve

gayrimüslimlere oranı aşağıda belirtilmiştir.

30 Ali Bardakoğlu, “Hırsızlık”, DİA, C. XVII, 2013, s. 384-396. 31 Adnan Akalın, “İslam Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu ve Çalınan Mal ile İlgili İhtilaflar”,

(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, SBE, Ankara, 2006, s. 21.

24

Şekil 1.3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu İşleyen

Kişilerin Oransal Dağılımı

Verilen cezaların özünde kişinin kendini ve nefisini terbiye edeceği

hedeflenmiştir. Fakat kendi nefsinin terbiye etmeyerek yeniden bu işlere kalkışan

kişilere’de cezalar verilmiştir.32 Hırsızlık fiili ile birlikte bu fiile cüret edenlerde

ceza almışlardır.33

Çalınan malların satılacağı daha ziyade eskici dükkânlarıydı. Bundan

dolayı hırsızların çaldıkları malları eskici dükkânlarına satması bunlar hakkında

bir nizamnamenin gerekli olduğunu ortaya çıkarmıştır. 1854 (1270) yılında

çıkarılan hükümde Mübaayacılar/satın alanlar hakkında bir nizam çıkarılması

istenmiştir.34 Çalınan malların iadesi bütün davalarda görülen durumdur eğer ki

bir kişi para çalmışsa çaldığı miktarı aynen geri teslim etmek zorundadır. Fakat

çaldığı eşyayı satarak elinden çıkarmışsa o malın değeri ölçüsünde iadesi

yaptırılırdı.35 Hükümlerin içerisinde yapılan hırsızlığa dair neler çalındığı da

belirtilmiştir. Hem para hem eşya çalanlar, sadece eşya ya da sadece para çalanlar

da mevcuttur.

32 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 77/7. 33 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/5. 34 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/3. 35 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 191/3.

25

Şekil 1.4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Çalınan Malların Cinsinin

Sayısal ve Oransal Dağılımı

Defterin içerisinde kadınların işlediği hırsızlık suçuna dair tek bir hüküm

bulunmuştur. Daha önce de aynı suçtan hapis yatan bu kadınların yine çarşı

içlerinde gezinerek alışveriş yapma bahanesi ile girdikleri dükkanlardan eşya

çaldıkları bunların evlerinde yapılan tahkikatlar neticesinde anlaşılmıştır.36

1. 1. 2. 1. Hırsızlık Suçu İşleyen Suçluların Mahalleri ve Sosyal Statüleri

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde karşılaşılan hırsızlık suçlarında,

suçu işleyen kişilerin sosyal statüleri de belirlenmiştir. Bununla birlikte mağdur

olan kişilerin de sosyal statüleri birkaç hükümde karşımıza çıkmaktadır. Defterin

içerisinde bulunan mahallere ve sosyal statülere dair birçok çıkarımda

bulunulabilir.

36 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 35/1.

26

Tablo. 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Hırsızlık Suçu İşleyen

Suçluların Mahalleri ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

SIRA SUÇLULARIN MAHALLERİ SOSYAL STATÜLERİ

1. (Belli değil) Reaya

2. (Belli değil) Seyis

3. (Belli değil) Gardiyanlıktan İhraç

4. (Belli değil) Manav

5. (Belli değil) Ayakkabıcı


7. (Belli değil) Bargir Sürücüsü

8. (Belli değil) Muytab Kalfası (Kıl dokumacı)



11. (Belli Değil) Reaya



14. (Belli değil) Dökmeci


16. (Belli değil) Aşçı

17. (Belli değil) Berber

18. (Belli değil) Zaptiye Neferi

19. (Belli değil) Gulam

20. Akşehir Reaya

21. Ankara Reaya

22. Asitane Top Vapuru Amelesi

23. Aydın Reaya

24. Balat Reaya

25. Belli değil Tütün bekçisi

26. Beşiktaş Reaya

27. Beşiktaş Kahveci

28. Bolu Aşçı

29. Bolu Sahaf Çırağı

30. Bursa Mestçi Çırağı

31. Danişmend Karyesi Reaya

32. Debre Reaya

33. Deniz Abdal Mahallesi Reaya

34. Dobrice Reaya

35. Filipe Kahveci

27

36. Galas Reaya

37. Harput Reaya

38. Irgadpazarı Bakkal Çırağı

39. İzmir Rum Milletinden

40. İzmit Odabaşı

41. Kalur Karyeli Reaya

42. Karyot Adası Reaya

43. Kasımpaşa Reaya

44. Kastamonu Reaya

45. Kefalonya İngiliz Tebaası

46. Konya Reaya

47. Küçükköy Berber Kalfası

48. Mısır -------

49. Midilli Reaya

50. Midilli Reaya

51. Niğde Berber

52. Ordu - Karaman Rençber - Fırıncı

53. Pazarcık ve Tırnova Reaya

54. Ruscuk Reaya

55. Selanik Reaya

56. Sivas Reaya

57. Sivas Reaya

58. Tarabya Fırıncı

59. Tatavla Reaya

60. Teke Reaya

61. Tire Sefine Taifesi

62. Tokat Reaya

63. Tunus Reaya

64. Üsküdar Reaya

65. Üsküdar Basmacı

66. Van Rençber

67. Van Kaptan

68. Varna İngiliz Tebaası

69. Yanya Reaya

70. Yenikapı Kantarcı

71. Rum Tebaasından -------

72. Rum Tebaasından -------

28

Sosyal statü bazında hırsızlık suçu işleyen kişiler ağırlıklı olarak reaya

olarak bulunmaktadır. Diğer meslek alanlarında ise esnaflar bulunmaktadır ki bu

durum yapılan hırsızlığın ekonomik temelli olup olmadığına dair bize bir takım

çıkarımlarda bulunmamızı sağlıyor.

Defter içerisinde bulunan üç adet hükümde, zaptiye meclisinden çıkarak

Meclis-i Valay-ı Ahkâm-ı Adli’ye ita kılınan mazbatalar bulunmaktadır.37

Hırsızlık suçu işleyen kişiler, çaldığı malları ödemesine rağmen yine de

ceza almışlardır. Bu durumlarda malın karşılığı alındığı için ceza süresinin daha

az verildiği görülmüştür. Benzer şekilde çaldığı şeyi vermeyi taahhüt eden kişilere

de benzer yöntem uygulanmıştır.38 Çalınan mal eşya ise, eşyanın o zamanki bedeli

üzerinden nakit olarak masraf çıkarılmıştır.39

1.1.3. Gasp Suçu

İslam hukuku’nda Hırsızlık suçu içerisinde gasp da bulunmaktadır. Gasp,

ağır hırsızlık suçu kapsamında ele alınmaktadır. Hükümlerin içerisinde geçen

“gasp-ı emval” mağdur olan kişinin zorla elinden mal alması olarak geçmektedir.

Basit hırsızlıktan ayıran en önemli fark ise işlenen suç gizli bir şekilde olmadığı

için kamu düzenini bozmaktadır. Bundan dolayı cezalandırılması da hırsızlıktan

daha farklı bir şekilde yapılmaktadır.40 Gasp suçu had suçları içerisinde

değerlendirilmektedir.41

Gasp suçu iki şekilde işlenmektedir, birincisi bir malın sahibinin haberi

olarak elinden zorla alınmasıdır, ikincisi herhangi bir şekilde mağduru yaralayarak

gasp etmektir.

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde sadece gasp ve yaralayarak gasp

suçları mevcuttur. 16 adet farklı gasp suçu ve dört adet yaralayarak gasp suçu

bulunmaktadır.

37 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 43/4-5, 44/1. 38 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 7/2. 39 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 9/2. 40 Ömer Düzbakar, “İslam-Osmanlı Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu: 16-18. Yüzyıllarda Bursa

Şer’iyye Sicillerine Yansıyan Örnekler”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 2, Bursa, 2008,

s. 82-85. 41 Aydın, 2015, 182-183.

29

Yaralama suçlarında Osmanlı hukuku cerh bedeli olarak “ücret-i cariha”

adı altında suçludan para almaya da mahkûm etmekteydi. Defterin içerisinde

bulunan dört adet gasb-ı cerh suçu içerisinden sadece bir tanesinde cerh bedeli

alınmıştır. Bursa’da bir evin içerisine giren üç kişi evde bulunan iki kadını

yaralamışlardır. Yaralama ile birlikte evin içerisinde bulunan 4500 kuruş

değerinde elmas iğneyi de gasp etmişlerdir. Cerh bedeli olarak 800 kuruş, iğnenin

bedeli olarak ta 2500 kuruş üzerine iki tarafta anlaşılmıştır fakat mahkeme. Yine

de suçluları bir yıl pranga cezasına çarptırmıştır.42

İşlenen 20 adet gasp suçu işleyen hükümlülerin 18’i gayrimüslim, 41’i

Müslümandır. Gayrimüslimlerin hepsi Osmanlı Tebaasıdır.

Şekil. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Gasp Suçu İşleyen Müslim

ve Gayrimüslimlerin Dağılımı

Dört adet yaralayarak gasp etme suçu işleyen zanlılardan dokuzu

Gayrimüslim, dördü Müslüman’dır. Suçluların mahbusin tarihinden itibaren süresi

bitmiş ise, sadece kefilleri alınarak serbest bırakılma şartı da hükümlerin içerisine

işlenmiştir. Kefilleri alınan suçlular serbest kaldıktan sonra memleketine

42 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 185/1.

30

götürülmesi istenmiştir. Fakat bu durumun aksi olduğu ve memleketinden başka

bir tarafa sürülmesi istendiği de olmuştur.43

Gasp suçu içerisinde değerlendirilen bir başka durum ise posta

soygunudur. Defterin içerisinde iki adet posta soygununa dair hüküm

bulunmaktadır. İlk hüküm Adana taraflarında Şam postasını soyan altı Müslüman

hakkındadır, diğer’i ise bu fezahat/hayasızlık da bulunan kişilerin kayıtları

istenmiştir.44

1. 1. 3. 1. Gasp Suçu İşlenen Mahaller ve Sosyal Statüler

Defterin içerisindeki 20 adet gasp suçu içeren hükümlerde çeşitli mahaller

belirtilmiştir. Bu mahaller içerisinde suçluların çeşitli sosyal statüleri de

belirtilmiştir. Bu mahaller arasında bazen karye isimleri, bazen de eyalet isimleri

belirtilmiştir.

Tablo. 1. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Gasp Suçu İşlenen Mahaller

ve Sosyal Statü Bazında Dağılımları

SAYI MAHAL SOSYAL STATÜ



3. Ankara Reaya

4. Arnavutköy Asker

5. Aydıncık Kasabası Reaya

6. Bağdat Reaya

7. Beğpazarı (Kavunovası karyesi) Reaya

8. Bursa Reaya

9. Çam Karyesi Asker

10. Edirne Tütüncü

11. Filipe (Kalu Karyesi) Reaya

12. İstanbul Reaya

13. İstanbul Reaya

14. İzmir Çoban

15. Menteşe sancağı Reaya

16. Selanik Reaya

17. Tekirdağ Reaya

43 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.142/1. 44 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 34/3, 164/1.

31

18. Tırhala Sancağı Reaya

19. Varna Reaya

20. Yenişehir-i Fener Mora Muhaciri

1. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçları

Darp suçu genel manada yaralama (cerh) suçu ile eş değer bir anlam

taşımaktadır. Darp suçu kişiyi öldürmeden, fakat öldürmek kastı ile hareket

ederek yaralaması şeklinde gerçekleşirse ölüme teşebbüs ile bir tutulur ve cezası

ona göre tatbik edilirdi. Darp suçunun kasti ya da hatalı olarak işlendiği, cezanın

tespit edilme sürecinde hayli etkilidir. İslam hukukunda bu durumun kıstasları

belirlenirken kazaen ya da kasti olup olmadığına yer verilmiştir.

Darp suçu vücut bütünlüğüne karşı işlenen suçlardandır. Bundan dolayı

katl suçu gibi, kasten yaralama, taksirle yaralama, kastın aşılması suretiyle

yaralama olarak sınıflandırılmıştır. Taksirle yaralama suçlarında nafaka ve

hürriyeti kısıtlayıcı ceza verilmekteydi.45 Yaralamaya teşebbüs etmede, nafaka

cezası verilmeden hürriyeti kısıtlayıcı cezalar verilmiştir.46

624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde 24 farklı darp ve yaralama

suçu bulunmaktadır. Bunların içerisinden 9 adet darp suçu 15 adet yaralama suçu

bulunmaktadır. Bu suçlar içerisinde en dikkat çeken nokta ceza kanununun darp

suçları içerisinde bulunan yaralama vakıalarına uygulandığı “Cerh Bedeli” olarak

bir nafaka ücreti almasıdır. Mağdur olan ve yaralanan kişi mahkeme tarafından

belirlenen miktarı kabul ederse ücret-i cariha olarak suçludan tahsil edilmekteydi.

Sadece darp suçlarında nafaka bedeli alınmayarak ceza süresi uzatılmıştır.47

Nafaka bedeli alınmamasında ki en temel nokta ise yaralama olmadan sadece darp

etmektir. Buradaki yaralamadan kasıt ise kanama sonucu oluşan büyük yaralardır.

Darp hadisesine karışanların öncesinde çevreyi rahatsız edici uygunsuz

hareket ettikleri de görülmüştür. Bunun için ayrıca bir cezai yaptırım

uygulanmıştır. Kanlıca dolaylarında uygunsuz hareket eden birkaç kişiye üçer ay

45 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/6. 46 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 98/1. 47 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/4.

32

pranga cezası verilmiştir. Fakat bunların arasında bulunan Mehmet nam kişi

yaralama suçuna da karıştığı için beş ay pranga cezası verilmiştir.48

624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde bulunan darp ve yaralama

suçlarında gayrimüslimler 18 kişi, Müslümanlar 13 kişi olarak bulunmaktadır

Şekil. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defterine Göre Darp Suçu İşleyen Kişilerin

Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı

48 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 58/4.

33

Şekil. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defterine Göre Yaralama Suçu İşleyen

Kişilerin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı

Hükümlerin içerisinde yer alan cerh nafakası, o hükmün yaralama ile

alakalı olduğunu göstermektedir. Yaralama suçları (darp’ın cerh ile oluşması

durumu) da özünde darp suçları içerisinde değerlendirilmektedir. 24 farklı darp

suçuna verilmiş hükümde 15 adet nafaka bedeli alınmıştır. Bu hükümlerde yapılan

suçun özünde yaralama olduğunu göstermektedir. Darp suçlarının belirtildiği

hükümlerden birinde kurbanın yüzüne kızgın yağ atmak suretiyle kalıcı bir yaraya

sebebiyet veren darp hadisesinde nafaka cezası uygulanmamıştır. Bu hükümde

nafaka bedeli alınmadığı için darp suçu olarak değerlendirilmiştir.49

49 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 102/3.

34

Şekil. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Darp ve Yaralama

Suçlarının Sayısal ve Oransal Dağılımı

1. 1. 4. 1. Darp Suçu İşlenen Mahaller ve Suça Karışanların Sosyal Statüleri

Darp suçlarında çeşitli mahaller ile birlikte sosyal statü olarak Reayanın

haricinde tek bir esnaf olarak Berber bulunmaktadır. Toplamda 9 adet darp suçu

bulunmaktadır. Hükümlerin arasında mahal adı geçmeyen de vardır.

Tablo. 1. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Darp Suçu İşlenen

Mahaller ve Sosyal Statü Bazında Dağılımları


1. (Belli Değil) Reaya

2. Manisa (Turgutlu) Reaya

3. Ezine Reaya

4. İstanbul (Kartal) Reaya

5. Filipe Reaya

6. Balıkesir (Erdek) Reaya

7. Ordu (Ünye) Reaya

8. Boyacı Köyü Berber

9. Tırhala Reaya

35

1. 1. 4. 2. Yaralama Suçu İşlenen Mahaller, Sosyal Statüler ve Nafaka

Bedelleri

Darp suçların oluşturulan incelenen durumdan farklı olarak yaralama

vakıalarında nafaka bedelleri de alınmaktadır. Toplamda 15 adet yaralama suçu

bulunmaktadır.

Tablo. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Yaralama Suçu İşlenen

Mahaller, Sosyal Statüler ve Nafaka Bedelleri Bazında Dağılımları

SAYI MAHAL SOSYAL STATÜ NAFAKA BEDELİ

1. (Belli değil) Arabacı 300 Kuruş

2. İstanbul Bekçi 660 Kuruş

3. (Belli değil) Reaya (Belli değil)

4. (Belli değil) Reaya 1050 Kuruş

5. Kasımpaşa Bargir Sürücüsü 420 Kuruş

6. Hasköy Reaya 900 Kuruş

7. Kasımpaşa Reaya 850 Kuruş

8. (Belli değil) Yorgancı 250 Kuruş

9. Filipe Reaya 250 Kuruş

10. Niğde Berber Kalfası 350 Kuruş

11. İstanbul Balıkçı 200 Kuruş

12. (Belli değil) Ekmekçi 240 Kuruş

13. (Belli değil) Tenekeci 250 Kuruş

14. Kanlıca Kayıkçı 420 Kuruş

15. (Belli değil) Gemici Taifesi 800 Kuruş

1. 1. 5. Kalpazanlık Suçu

Kalpazan, kelime anlamı, Kalp para yapan ve güvenilmez anlamlarında,

özü itibarıyla da sahtekâr anlamında kullanılmaktadır. Yalandan akçe yapan kişiye

de kalpazan denilmektedir. Ceza hukuk literatürün’de sahte para basan kişi de

kalpazanlık suçu işlemektedir.50 Osmanlı vesikalarında sahte para basan kişilere,

50 Mehmet Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. II, MEB, İstanbul,

1993, s. 153.

36

Kallap, Kalpzen, Sikkezen, Zebanzedi, denilmektedir.51 Kalpazanlık; madeni

paralarda, içerisindeki madenin miktarında azaltma yaparak, kâğıt paralarda ise

kopyasını üretmek şeklinde yapılmaktadır.52

Kalpazanlık, bilgi birikimi ve tecrübe istediği için herkes tarafından

yapılamıyordu. Osmanlı Devleti’nde genellikle gayrimüslim kuyumcular,

madenciler ve darphane görevlileri yapmaktaydı. Para türü olarak da Osmanlı

Devleti’nde o dönem hangi para birimi mevcutsa, o paraların sahtesi yapılmıştır.

Kalpazanlık, iktisadi suçlar içerisinde yer almaktadır. Aynı zamanda kamu

düzenine zarar vermekten yargılaması yapılır.53 Osmanlı Devleti’nin her

döneminde kalpazanlık faaliyetlerine rastlanıldığı için çok sıkı tedbirler alınmıştır.

Klasik dönemden itibaren de genellikle kürek cezası bu suçun yaptırımı olarak

uygulanmıştır.

Osmanlı Devleti 1844 yılında kâğıt para türü olan Kaime’ye geçince

kalpazanlık faaliyetleri daha sıklaşmaya başlamıştır. Devlet bunların önüne

geçmek için kâğıt paranın şeklini sürekli değiştirme yollarına gitmiştir.54 624

numaralı Ayniyat defteri de bu tarihten sonraki döneme tekabül ettiği için defter

içerisinde kalpazanlık ile alakalı hükümler ışığında kaimenin Osmanlı Devleti’ne

nasıl etkileri olduğu ortaya çıkarılabilir.

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde altı adet kalpazanlık suçu ile

alakalı hüküm bulunmaktadır. Bu hükümlerin içerisinde, suçu işleyen asıl kişiler

olmakla birlikte onlara yardım ve yataklık eden kişiler de bulunmaktadır. Osmanlı

tebaasından olmayan kişiler kendi sefaret-i marifeti’ne haber verilerek mahkum

edilir, tahliyesinde ise kendi ülkesine gönderilirdi.55 Kalpazanlık suçlarını ortaya

çıkarmak için Taharri memurları gizlice bu işi yapan kişilerin yanlarına sokularak,

pazarlık etmeye başlarlardı sonrasında olay gerçekleşince kalpazanları

tutuklarlardı ve tutukladıkları kişi sadece ticaretini yapıyorsa parayı asıl basan

51 Orhan Kılıç, “XVI. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık Faaliyetleri”,

Osmanlı Ansiklopedisi, C. III, Yeni Türkiye Yay. Ankara, 1999, s. 180. 52 Mustafa Avcı, Osmanlı Ceza Hukuku, Mimoza Yay., Konya, 2014, s. 425. 53 Süha Oğuz Baytimur, “Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık Faaliyetleri ve Uygulanan Cezalar

(1789-1808)”, Bitlis Eren Üniversitesi, SBE Dergisi, C.V, S. 2, Aralık 2016, s. 252. 54 Figen Taşkın, “1844 Tashih-i Sikke Sonrasında Para Düzeni ve Kalpazanlık”, Studies of the

Ottoman Domain, C. VI, S. 11, Ağustos 2016, s. 12. 55 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 74/2.

37

kişilerin yakalanması için de soruşturma başlatılırdı. Kalpazanlık yaparak elde

edilen paralara genellikle devlet tarafından el konulmuştur.56

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde kalpazanlık suçunu ağırlıklı olarak

ticaret ve para ile daha çok ilgilenen gayrimüslimler işlemişlerdir.

Şekil. 1. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kalpazanlık Suçu İşleyen


6 hüküm içerisinde 11 kişi kayıtlara yansımıştır. Altı kalpazanlık suçu

üzerine yazılan hükümlerde çeşitli mahaller ve sosyal statüler bulunmaktadır. Bu

mahallerin haricinde bir de kalpazanlık faaliyetlerinin asıl yapıldığı mahaller de

bulunmaktadır. Fatih civarında yakalanmış olan bir gayrimüslimin verdiği ifade

doğrultusunda İzmir taraflarında da kalpazanlık faaliyeti yapıldığı ortaya

çıkmıştır.57

1. 1. 5. 1. Kalpazanlık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri

Altı adet hüküm içerisinden beş tanesinin yeri net olarak belli edilmiştir.

Diğer bir hüküm cezayı ihtiva eden fermandır. Bu hükümler içerisinde sadece iki

hükümde suçluların sosyal statüleri belgede mevcuttur.

56 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 82/1. 57 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 163/1.

38

Tablo. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Kalpazanlık Suçu İşlenen

Mahaller ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı



2. Üsküdar (Yeni Mahalle) Reaya

3. Üsküdar (Ahmediye Meydanı) Reaya

4. Erzurum Cami Muvakkiti ve Reaya

5. Zincirlikuyu Bakkal

6. Tolcu Kazası Reaya

1. 1. 6. Dolandırıcılık Suçu

Dolandırıcılık; birini aldatarak mal veya parasının alınmasına denir.

Dolandırıcılık aynı zamanda ticari ilişkilerde bir malın değerinden fazla bir

miktara satılması veya bozuk ve sahte mal satılması olarak da nitelendirilebilir.

Gasp suçundan ayıran nokta ise; kişinin elinden zorla değil, hile yöntemi ile

alınmasıdır. İslam hukukunda bu durum tazir cezaları arasında girmektedir.58

Osmanlı Devleti’nde 1858 ceza kanunnamesinde bu durum geçmektedir.

Kanunnamenin 233. maddesinde geçen; “Dolandırıcılık yolunda türlü hile ve

desais imaliyle bir adamın akçe veya emlak veya tahvilat ve senedatını ve sair

eşyasını bertakrip ile elinden alan şahıs, üç aydan üç seneye kadar hapsolunur ve

kendisinden bir mecidiye altınından elli mecidiye altınına kadar ceza-i nakdiye

dahi alınır. Ve memurin-i devletten ise bu cezalardan başka memuriyetten tard

cezasına dahi müstahak olur.”59 İbaresi kanunlarda çıkan ilk örnektir. 624

numaralı Ayniyat Defteri 1850 – 1855 yıllarını kapsadığı için bu kanun maddesi

tarihinden önceki hükümler incelenmiştir.

Defter içerisinde bulunan beş farklı dolandırıcılık suçuna hapis cezası

değil, kürek ve pranga cezaları verilmiştir. Beş hüküm içerisinde; mal, para ve

sahte mal satmak suçlarından dolandırılıcılık vakıaları bulunmuştur. Hükümlerin

58 Esra Yırtımcı, “Dolandırıcılık Suçu”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim dalı, Ankara, 2010, s. 8. 59 Ahmet Gökcen, Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Kanunları, Dokuz Eylül Üniversitesi Yay.,

İstanbul, 1989, s. 158.

39

hiçbirisinde suç işlenen mahaller belirtilmemiştir. Hükümler içerisinde Müslüman

ve Gayrimüslim olarak farklıklar bulunmaktadır.

Dolandırıcılık hükümleri içerisinde iki hüküm dikkat çekmektedir, bu

hükümler; sahte ilaç yaparak satmaktan kaynaklanan dolandırıcılıklardır. Bu

kişiler cerrah oldukları için, hükümde yer alan ibareye göre bir daha eczacılık

yapamayacağı da hükümde belirtilmiştir.60 Bir başka hükümde eniştesi eczacı olan

bir kişinin eniştesinin dolabından solucan tuzu diye aldığı ilacı başkalarına vermiş

ve ilacı kullanan kişinin hastalanmasından dolayı mahkemelik olmuşlardır.61 Bu

verdiği ilaç aslında solucan tuzu olmadığı için dolandırıcılık suçuna dahil

olmuştur.

Tablo. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Dolandırıcıların, Dolandırma

Yöntemi ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

SAYI SOSYAL STATÜ DOLANDIRMA YÖNTEMİ

1. Cerrah Yanlış İlaç Yaparak Satmak

2. Elbise Ambarı Hademesi Eşya Dolandırılması

3. Reaya 18.000 Kuruşluk Sahte Senet

4. Kürekçi Kalfası Yanlış İlaç Satmak

5. Reaya Sahte Emlakçılık Dolandırılması

1. 1. 7. Eşkıyalık Suçu

Eşkıyalık, İslam ceza hukukunda genel manası ile haydut, yol kesen ve

uygunsuz makule olarak geçmektedir. Osmanlı Devleti bu duruma yol kesen

anlamında “Kutta-ı Tarik” demekteydi. Eşkıyalık suçu özünde, gasp suçları gibi

büyük hırsızlık olarak nitelendirilmektedir. Gasp suçu kapsamı dışında

tutulmasının sebebi ise yol keserek kişilerin can ve mal sağlığını tehlikeye

atmaktır. Bazı İslam hukukçuları bu durumu yol kesmek suçu ile eşdeğer görmüş

ve bu başlık altında incelemişlerdir. Osmanlı vesikalarının içerisinde geçen “Kat-ı

Tarik” veya “Kutta-ı Tarik” ibarelerinin hepsi eşkıyalık suçu ile alakalı hükümler

olduğu anlamına gelmektedir. Eşkıyalık, bilindiği gibi sadece devlete karşı bir

başkaldırı ya da isyan suçu değildir aynı zamanda serserilik yapan uygunsuz


40

makuleye de eşkıya denilmektedir. Eşkıyalık, İslam ceza hukukunda had suçları

içerisinde yer almaktadır ve cezası genellikle, hapis, el ayak çapraz kesme, idam

ve çarmıha germek olarak geçmektedir.62

Eşkıyalık, Osmanlı Devleti’nde XIV. Yüzyılda başlayarak XVII. Yüzyılda

etkisinin giderek arttırmıştır. Bu durumun giderek artmasında etken olan başlıca

faktör nüfus artışı, iktisadi faktörler, merkezi otoritedeki zaafiyet ve ticaretin

giderek artması olmuştur.63 Osmanlı Devleti’nde bu suç kamu düzeni ve asayişi

bozmak olarak görülmekteydi.64

Suçun unsurları olarak, silah veya kuvvet kullanma, şehirlerarası yolda

olma ve cinsiyet durumlarına bakılmaktaydı. Suçlu yakalanmadan önce tövbe

etmiş ve teslim olmuş ise ağırlıklı olarak hukukçular cezaların düşürülebildiği

kanaatindedirler.65

Eşkıyalık, haramilik ile eş değer bir durumdur. XVI. Yüzyıla gelindiğinde

el ve ayak uzuvlarının kesilmesi artık yerini kürek cezasına bırakmaya

başlamıştır. Köy basmak aynı şekilde eşkıyalık sayıldığı için bu tarihten itibaren

bu şekilde ki suçlara da kürek cezası verilmeye başlanmıştır.66 Eşkıyalık çok daha

geniş anlamda değerlendirilmesi gereken bir durumdur, bir şehirde gündüz vakti

bir dükkânı basarak böyle bir fezahat işleyen kişiler eşkıya güruhundan

sayılmaktadır. Yani sadece mal çalmak değil aynı zamanda kişilere zarar vermek

te eşkıyalık suçları arasında değerlendirilmelidir.

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde eşkıyalık ile alakalı 43 hüküm

bulunmaktadır. Osmanlı hukukunda bu suçun cezalarından bir tanesi de suçlunun

sürgün edilmesidir. Mevcut 43 hüküm içerisinde bu suçların cezası olarak Kıbrıs

ceziresine sürgün cezaları da verilmiştir.67 Bu cezalandırmaların farklı olanları da

mevcuttur. Rumeli ordu-yı hümayunu piyade dördüncü alayı neferinden olan

Tepedelenli Seyfullah isimli şahıs, yüzbaşısının eşyalarını çaldığından ve ahaliye

karşı birçok uygunsuz hareketlerde bulunduğundan dolayı 15 sene pranga cezası

62 Mustafa Avcı, Türk Hukuk Tarihi, Atlas Akademi Yay., Konya, 2018, s. 192. 63 Mücteba İlgürel, “Osmanlılarda Eşkıyalık Hareketleri”, C. XI, DİA, 2013, s. 467. 64 Esra Yakut, Osmanlı Hukukunda Tazir Cezaları, Seçkin Yay., Ankara, 2015, s. 137. 65 Aydın, 2015, 183. 66 Yakut, 2015, 142. 67 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 86/1, 127/1, 189/2.

41

almıştır. Bunun yanında defter içerisinde sadece bir hükümde geçen üç yüz adet

değnek cezası yer almıştır.68

Suçlulara ceza verilmeden önce, onların önceden suç işlemesine ve

sabıkalı olup olmadığına bakılmaktadır. Suçluların önceki dönemlerde herhangi

bir sabıkalı durumu var ise hiçbir şekilde af edilmeden bir cezaya çarptırılırdı.69

Suçlu, kürek ya da prangabend cezası almış olsa dahi sonunda deniz aşırı bir

bölgeye sürgün edilmesi hükmü de verilmiştir. Katl suçu işleyen kişilerde ahali,

suçlunun tekrar orada yaşamamasını isteme durumu ve ahalinin görüşlerinin

alınması aynı şekilde eşkıyalık suçlarında da geçerli olmuştur.70

Eşkıyaların yakalanma anında bazılarının zaptiyelere direndikleri ve

silahla karşılık verdikleri de olmuştur. Çıkan çatışma sonucunda, askerlerden

herhangi birinin yaralanması veya ölmesi durumu hasıl olursa buna göre verilen

cezalar daha ağır bir vaziyet alırdı.71

624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde eşkıyalık suçu işleyen kişilerin

büyük bir oranı Müslümanlardan oluşmaktadır. Eşkıyalık suçu genellikle organize

suçlar içerisine girdiği için tek bir kişinin bu suçu işlemesi nadir görülen bir

durumdur.

68 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 104/2. 69 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 127/1. 70 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 135/1. 71 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 142/2.

42

Şekil. 1. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Eşkıyalık Suçu İşleyen


1. 1. 7. 1. Eşkıyalık Suçu İşlenen Mahaller ve Suçluların Sosyal Statüleri

Defter içerisinde bulunan çeşitli suç mahallerinde bazı organize olmuş

eşkıya gurupları mevcuttur. Kendi bölgesinde uygunsuz davranışlara sebebiyet

verdiği için hükümlerde bulunduğu mahaller ayrıca belirtilmiştir. Eşkıyalık

suçunun özünde hırsızlık durumu olduğu için genellikle ekonomik sebepli bir

durumdur. Devlete ve yerel yöneticiye karşı başkaldırı sonucu da eşkıyalık yapılır

lakin ağırlıklı olarak ekonomik sebeplidir. Bundan dolayı eşkıyalık suçlarında

sadece reaya ve asker olarak bir sosyal statü farkı çıkmaktadır. Eşkıyalık yapan

askerler cezasını çektikten sonra askerlik kaydı silinerek, Ordu-yı Hümayun

bünyesinden çıkarılmaktaydı. Askerlere dair verilen hükümde genellikle suçun

nerede işlendiği yazılmayarak sadece hangi bölük veya taburda olduğu ve

rütbesinin ne olduğuna dair bilgiler verilmiştir. Bununla birlikte yazıldığı

mahallerde mevcuttur.

43

Tablo. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Eşkıyalık Suçu İşlenen


SAYI MAHAL REAYA ASKER

1. (Belli değil) 1

2. (Belli değil) 1

3. (Belli Değil) 1

4. Alaiye 1

5. Alaşehir Kazası 1

6. Aydın Kazası 1

7. Beyoğlu 1

8. Biga (Bayramiç) 1

9. Bilecik 5

10. Bosna 15

11. Çan Kazası 2

12. Derne 1

13. Edirne 6

14. Edirne 4

15. Erdek Kazası 1

16. Erurum (İspir) 8

17. Erzurum 4

18. Fatsa 2

19. Filipe 1

20. Halep 6

21. Halep 11

22. İzmir 6

23. Karyot Adası 2

24. Karyot Adası 2

25. Kastamonu 2

26. Kütahya 6

27. Kütahya (Gedus) 1

28. Manastır (Behişte Kazası) 3

29. Musul 1

30. Narda Kazası 10

31. Nevrekop Kazası 3

32. Niş 11

33. Rumeli 1

34. Rumeli Ordu-yı Hümayun 1

35. Ruscuk 1

44

36. Ruscuk (Lebzek Karyesi) 1

37. Selanik 13

38. Selanik 5

39. Selanik (Cumapazar) 3

40. Selanik (Lankaza) 8

41. Sivas 2

42. Trablusgarp 2

43. Zağra-i Atik 1

TOPLAM 146 14

1. 1. 8. Diğer Suçlar

1. 1. 8. 1. Kız Kaçırmak

Kız kaçırmak suçu, kızın kendi isteği ve rızası olmadan bir erkek

tarafından alıkonulmasıdır. Bu kaçırılma, kızı tamamen alıkoymak şeklinde

gerçekleştirilmelidir. Kız kendi rızası ile kaçarsa bu suç olmaktan çıkmaktadır.72

624 numaralı Ayniyat Defteri’nde kız kaçırmak suçuna dair iki hüküm

bulunmaktadır. İlk hükümde; Manisa’nın Bozdağı havalinden Himmet çavuş ve

kardeşi Celil isimli kişiler kız kaçırmışlardır. Sabıkalı oldukları da göz önüne

alınarak her birine ikişer sene müddetle kürek cezası verilmiştir. Cezalarını

çektikten sonra memleketlerine gönderilmeleri de emredilmiştir73. İkinci hükümde

ise; kız kaçırmak suçundan dolayı Hamid Sancağı’ndan İstanbul’a gönderilen,

Yusuf, İbrahim ve Ali isimli üç kişiye bir buçuk sene müddetle pranga cezası

verilmiştir. Cezalarının bitiminde geldikleri memleketlerine gönderilmeleri

hükmün içerisine işlenmiştir.74

1. 1. 8. 2. Yalancı Şahitlik

Osmanlı mahkemelerinde hüküm verilirken şahitlerin bilgilerine

başvurulur ve onların mahkeme huzurunda yeminleri alınarak dinlenirdi. Davanın

seyrini büyük oranda etkilediği için şahitlerin mahkemede verdikleri bilgiler bir

hayli önemliydi. Bundan dolayı İslam ceza hukukunda yalancı şahitlik çok büyük

72 Mahmut Tezcan, “Türk Kültüründe Kız Kaçırma Geleneklerinin Antropolojik Çözümlenmesi”,

Aile ve Toplum Dergisi, C. II, S. 6, Aralık 2003, s. 42. 73 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 6/4. 74 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 16/6.

45

suç sayılmış hatta şirk koşma ile eşdeğer bir durumda görülmüştür. Osmanlı

Devleti’nde bu suçun cezası olarak hapis, sürgün, kürek ve pranga cezaları

verilmiştir.75 Fakat İslam hukukunda bu suçun asıl cezası teşhir etmektir. Suçlu

teşhir edildikten sonra da yukarıda sayılan cezalardan bir tanesini almaktadır.

Yalancı şahitlik yapan bir insan bir daha şahitlik yapamazdı.76 Yalancı şahitlik ya

da yalan tanıklık suçları, Ebu Hanife’ye göre sadece teşhir edilmesi

gerekmektedir.77 Suçlu teşhir edilirken özellikle tanındığı ve bilindiği mahaller de

teşhir edilmektedir. Osmanlı kanunnamelerinde Osmanlı kanunnamelerin ilk

olarak Yavuz Sultan Selim döneminde yalancı şahitlik meselesine değinilmiştir.78

624 numaralı Ayniyat Defteri’nde iki yalancı şahitlik suçu üzerine hüküm

bulunmaktadır. Bu hükümlerden ilki; Yağ kapanı isimli yerde adı geçen beş

Müslüman kişinin şahidruz (yalancı şahitlik) oldukları ortaya çıkmış ve

mahkemelerde isimleri gezdirilerek sicillere işlenmiş, sonrasında da toplum

önünde utanması için çarşıda pazarda gezdirilerek teşhir edilmişlerdir. Bu suçu

işleyen beş kişiye altı ay pranga cezası verilmiş fakat bunlara aracılık eden ve asıl

suçu ayarlayan kahveci Mehmet ağaya ise bir sene pranga cezası verilmiştir.79

İkinci olarak; yalancı şahitlik suçu üzerine yakalanan Malatyalı Mahmut isimli

kişinin teşhir edilmesinden sonra altı ay pranga cezası alması ve aynı töhmet

üzerine tutulan Nazibci Mehmet’in de altı ay prangaya vurulması istenmiştir.80

Buradan anlaşılmaktadır ki bu suçu işleyenlerin öncelikle mahkemelere isimleri

verilerek onların bir daha şahitlik yapamayacağı sağlanmıştır, sonrasında teşhir

edilmişler ve pranga cezası almışlardır.

1. 1. 8. 3. Tecavüz ve Zina Suçları

Zina suçu, İslam ceza hukukunda Allaha şirk koşmak kadar büyük

günahlardan bir tanesi sayılmaktadır. Zina etmek gayrimeşru cinsel ilişkiye

girmek demektir.81 Ceza ehliyeti olan bir erkeğin gayri meşru bir surette bir kadın

75 Avcı, 2014, 437. 76 Neşe Erim, “Osmanlı İmparatorluğunda Kalebentlik Cezası ve Suçların Sınıflandırılması

Üzerine Bir Deneme”, Osmanlı Araştırmaları, S. 4, Bahar 1984, s. 85. 77 Avcı, 2018, 324. 78 Ahmet Kılınç, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Teşhir Cezası”, İnternational Journal of

Science Culture and Sport, Special İssue 4, Ağustos 2015, s. 450. 79 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 102/2. 80 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 109/3. 81 Hüseyin Esen, “Zina”, DİA, C. XLIV, s. 440.

46

ile cinsi münasebette bulunmasına zina denilmektedir 82 Bu durum işlenirken iki

taraf arasında nikah akdi bulunmaması gerekmektedir. Zina suçunun sayılabilmesi

için ayrıca dört erkek kişinin olayı görüp şahitlik etmesi gerekmektedir. Bu suçun

cezası sürgün ya da yüz sopa cezasıdır. Fakat yapan kişi evli ise bu durumda

verilen cezalar recm’e kadar gidebilmektedir.83 Fakat burada dikkat çeken husus

recm cezası verilmediğidir, suçu işleyen kişi evli ise recm cezasının az rastlanması

ve sadece uygulanmasıdır.

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde bir zina suçuna dair hüküm

bulunmaktadır. Bozcaada sakinlerden Konstantin isimli bir gayrimüslim ile zina

eden ve evli olan Fatma hatun isimli kadın zaptiye askerleri tarafından basılmış ve

kadına iki sene hapis cezası verilmiştir. Erkeğe ise üç sene pranga cezası

verilmiştir.84

Tecavüz suçu, cinsel suçlar içerisinde en ağır olanıdır. Eski çağlardan beri

kamu düzeni için ağır suçlardan biri olarak sayılmıştır.85 Bu suç, İslam ceza

hukukuna göre bir erkeğin bir kadına zorla cinsel istismarda bulunmasıdır.

İslamiyet bu durumu açıklarken, mezhepler ekolleri de dahil sadece bir erkeğin bir

kadına cinsel istismarı olarak bakmışlardır fakat bu durum tam tersi durumda da

seyrettiği vakıalar olmuştur. Tecavüz suçunun içerisinde fiili işlemek ile birlikte

birde ona yeltenme durumu da bu suç kategorisinin içinde değerlendirilmektedir.86

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde bir tecavüz suçu bir de buna

yeltenerek rahatsız etme suçu bulunmaktadır. Tecavüz suçunda; Molla Fenari

mahallesinde kantarcı Salih isimli kişi, hallaç Hüseyin namında birinin kerimesi

olan Emine’ye on ay boyunca zorla tecavüz ederek hamile kalmasına sebep

olmuştur. Bu suçun karşılığında bir sene pranga cezası almıştır. 87

Diğer hüküm ise; tecavüz suçu içerisinde bulunan cinsel istismar ile

sapıklık yapmak üzerinedir. Tunceli’ye bağlı Çemişkezek kazasında Gemercene

82 Avcı, 2014, 383. 83 Aydın, 2015, 184. 84 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 153/3. 85 Belkıs Konan, “Osmanlı Hukukunda Tecavüz Suçu”, OTAM, S. 29, Bahar 2011, s. 150. 86 Fehminaz Çabuk, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Toplumunda Irza Tecavüz Vakıaları”, Asos Journal,

S. 56, Ekim 2017, s. 365. 87 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 121/2.

47

karyeli Mehmet Emin, Hallaç Mustafa’nın zevcesine tasallut eylediğinden dolayı

üç ay pranga cezası almıştır.88

1. 1. 8. 4. Kamu İdaresine Karşı Suçlar

Kamu idaresine karşı işlenen suçlar; rüşvet, iltimas, sahte memurluk,

evrakta sahtecilik, ruhsatsız mekân işletmek ve zimmet suçları olarak

ayrılmaktadır. Bu suçların büyük çoğunluğunu kamuda çalışan devlet görevlileri

yapmaktaydı. Fakat bazı durumlarda da reayadan olan kişilerin de bu suçları

işlediği görülmektedir. Örneğin ruhsatsız mekân işleten bir kişi kamu idaresine

karşı bir suç işlemiş ve vergi vermekten kaçınmışsa bu durumda kamu idaresine

karşı bir suç olarak geçmektedir. Aynı şekilde rüşvet vermek durumu da buna

benzemektedir. 89

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dört adet kamu idaresine karşı

işlenen suç bulunmaktadır. Bunlar; ruhsatsız mekân işletmek, sahte memurluk,

adam kayırma ve evrakta sahtecilik suçlarıdır. Ruhsatsız mekân işletmek:

Hasköy’de bulunan bir değirmeni ruhsatsız işleten Yahudi İlyaço, birkaç kere

değirmeni kapatılmasına rağmen hala değirmenini ruhsatsız işletmeye devam

etmiş, sonunda değirmenine el konulmuştur.90 Sahte memurluk: Nikogos ve Yorgi

isimli iki gayrimüslim kendilerini memur olarak tanıtarak etrafı dolaştıkları tespit

edilmiş ve daha önceden de sabıka kayıtları bulunduğu için dört ay süre ile pranga

cezası almışlardır.91 Adam kayırma: Sofya kazasında kır çavuşu rütbesinde

bulunan Alemdar Halit isimli bir kişi reaya hakkında mertebe teaddi ettiği için iki

sene müddetle pranga cezasına çarptırılmıştır.92 Evrakta sahtecilik: Ali ve Ahmet

isimli iki şahsın Trabzonlu Hasan’ı Asitaneli diyerek sahte ilmuhaber

düzenledikleri için ve önceden de sabıka kayıtları bulundukları için beş ay süre ile

pranga cezasına çarptırılmışlardır.93

88 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 19/2. 89 Ömer Düzbakar, “İslam–Osmanlı Ceza Hukukunda Rüşvet ve Bursa Şer’iyye Sicillerine

Yansıyan Örnekler”, New World Science Academy, S. 3, Haziran 2008, s. 534. 90 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 11/1. 91 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 27/3. 92 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 36/2. 93 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 100/2.

48

1. 2. CEZALAR

1. 2. 1. Kürek Cezası

Osmanlı Devleti beylik statüsünden çıkıp devletleşme sürecine girdiğinde

coğrafyanın vermiş olduğu zorunluluk ile donanma oluşturma çabalarına girmiş

ve bunun bir zorunluluk olduğunu fark etmiştir. Karesi Beyliğinin alınmasından

sonra donanma oluşturulmaya başlanmış ve sonrasında Rumeli fetihleri

gerçekleşmiştir. Türklerin tarihten beri bilinen kara kuvvetleri teşkilat yapılanması

aynı oranda da denizcilik alanında gelişmemişti, Deniz kuvvetlerine ihtiyacın

artmasından sonra Orhan gazi döneminde temelleri atılmış, Yıldırım Bayezıd

döneminde resmen oluşmuştur. İzmit bölgesinde Bizanstan alınan tersane

geliştirilerek bir zaman sonra Kocaeli tersanesi kurulmuştur94. Fatih dönemine

gelindiğinde Karadeniz ve Ege kıyılarında aktif bir rol oynanmıştır. Boğazlara

sahip olan devlet denizlerde güçlü olur hedefi ile bu alanda fetihlere

girişmişlerdir. Venedikliler o dönem de denizcilik alanında güçlü olduğu için

Osmanlı Devleti’nin en büyük rakiplerinden birisi olmuştur. Kanuni dönemi

donanmasında XVI. Yüzyıla kadar Türk tarihinde eşi görülmemiş bir donanma

oluşturularak bu devir Türk tarihinin zirvesi olmuştur. Barbaros dönemi olarak

adlandırılan ve adını Türk tarihinde önemli bir yere yazdıran bu denizci Akdeniz’i

bir halı gibi Osmanlı Devletinin önüne sermiştir.95 Barbaros Hayrettin Paşadan

sonra Kaptan-ı derya, Beylerbeyi rütbesine denk getirilerek yönetim şeklinde

önemli bir yere getirilmiştir. Kaptan-ı derya rütbesi (Kaptan Paşa) rütbesi bütün

deniz işlerinden sorumluydu. Devletin deniz işlerinde ve donanmada bu kadar

ileri gitmesinin altında deniz teşkilatının temellerinin iyi kurulması yatmaktaydı,

Gemi türlerinden içerisinde bulunan personele kadar ve dahi tersanede

çalışanlarına kadar iyi bir teşkilatın sonucunda ortaya çıkmıştır96.

Gemi türleri incelediğinde ise, devlet donanmayı ilk kurduğu asırlarda

mevcut teknoloji dahilinde kürek ile giden gemilere yönelmiştir, özellikle

Akdeniz bölgesinde varlık gösteren devlet Akdeniz’in kendi yapısına uygun

94 İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devlet’inin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, TTK, Ankara, 1988,

s. 389-393; Kemal Arı, “Türk Denizcilik Tarihi”, Deniz Basımevi Müdürlüğü, Ed. Zeki Arıkan,

Lütfü sançar, İstanbul, 2009, s. 125-136. 95 İdris Bostan, Osmanlılar ve Deniz, Küre Yayınları, İstanbul, 2010, s. 18. 96 İdris Bostan, Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII. Yüzyılda Tersane-i Amire, TTK. Ankara, 2003, s.

2-29.

49

gemilere yönelmiştir. Kürekli gemiler genellikle “Çekdiri” ismi ile anılmışlardır.

Osmanlı denizciliğini üç aşamada incelersek, “Çekdiri” dönemi bu safhanın ilkini

teşkil etmektedir. Kürekli gemilerin yanı sıra Yelkenli gemiler de

kullanılmaktaydı. Fakat yelkenli gemilerin donanma içerisinde daha fazla yer

alması XVII. Yüzyıl’dan sonra olmuştur. Son aşamada Kalyon’a dayalı Yelken

çağı sonrası buharlı gemilere geçiş olmuştur.97

Donanma çekirdeğini oluşturan kürekli gemiler rüzgâr olmadığı zaman ya

da yeterli olmadığı ve ani manevralara ihtiyaç duyduğu zaman kas gücü büyük

oranda devreye girmekteydi. Bu kas gücü sayesinde gemi ani manevra yapma

kabiliyetine bir hayli sahipti. Bundan dolayı devlet bu alandaki ihtiyacı

karşılayabilmek için kürekçilere ihtiyaç duymuştur. Kürekçiler genel manada üç

aşamada tedarik edilmişlerdir. Bu aşamalar; Avarız vergisinin yerine alınanlar,

savaşlarda esir alınan forsalar ve kürek cezasına çarptırılanlardır98. Avarız vergisi

yerine kürekçi temin etme uygulaması genellikle olağanüstü hallerde devletin

kürekçi eksiği bulunmasından dolayı ahaliden insan toplanması olarak

geçmektedir. Bunu bir nevi zorunlu hizmet görevi olarak da adlandırabiliriz.

Forsalık meselesinde ise, kürekli gemi bulunduran bütün devletler kürekçi

ihtiyacını karşılamak için genellikle esirlerden faydalanmışlardır. Bu esirler

savaşlardan alınan esirlerdir ve yaşadıklarını seyahatname olarak yazmışlardır.99

Yabancı forsaların arasına genellikle Türk kürekçiler konulurdu. Bu uygulamanın

sebebi ise savaş zamanında ihanet etmemeleri içindir. Bu forsalar genellikle ayak

bileklerine demir zincir takılarak kürek çektirilirdi, kürekçi ihtiyaçları hususunda

genellikle Mühimme defterlerinde pek çok kayıt bulunmaktadır100.

Kürek cezası meselesinde devletin XVI. Yüzyıl’dan itibaren kürekçi

temini için sıklıkla başvurduğu yöntem “Kürek cezası” uygulamasıydı. Kürek

cezası ile mahkum olmuş kişiler gerektiği vakit “Tersane-i Amire” bünyesine

97 Ali İhsan Gencer, Bahriyede Yapılan Islahat Hareketleri ve Bahriye Nezaretinin kuruluşu

(1789-1867), TTK, Ankara, 2001, s. 124-133; Levent Düzcü, “Osmanlıların Sanayi Çağına Adım

Atışına Denizcilikten Bir Örnek: Buharlı Gemiye Geçişte Başlıca Parametreler (1828-1856)”,

Hıstory Studies İnternational Journal Of History, S. 5, Ocak 2013, s. 118. 98 Bostan, 2003, 187-200. 99 Stephan Gerlach, Türkiye Günlüğü 1573-1576, Edt. Kemal Beydilli, (Çev. Türkis Noyan), C. I,

İstanbul, 2010, s. 107. 100 Mehmet İpşirli, “XVI. Asrın İkinci Yarısında Kürek Cezası İle İlgili Hükümler”, İstanbul

Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, S. 12, Bahar 1982, s. 205; Hacer Kırlı,

“Kürek Cezası ve Osmanlı Uygulaması”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara

Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2015, s. 3.

50

verilerek orada çalıştırılması ile oluşturulur101. Kürek cezasına çarptırılanlar XV.

Yüzyıl’dan itibaren sadece gemide kürek çekmek için değil aynı zamanda Tersane

de gemi yapım işlerinde çalıştırılmaya başlandı. Burada karşımıza çıkan

kürekçilerin temininde, kürekçileri Tersane-i Amire’ye teslim eden kişinin kadı

olmasıdır.102 Devlet kürekçi teminini kadılık makamına vererek aslında asıl

ihtiyacın kürek cezasına çarptırılan kişilerden olmasını sağlamıştır.103

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde çeşitli suçlara verilen 344 kürek

cezası üzerine hüküm bulunmaktadır. Defter içerisinde suçların ağırlık durumuna

ve cinsine göre ceza süreleri farklılık göstermiştir. Kürek cezası ağırlıklı olarak,

katl ve eşkıyalık suçlarına verilmiştir. Fakat bunlardan en belirgin olan katl

suçudur. Bu suça dair 295 hüküm defter içerisinde bulunmaktadır. Ağırlıklı olarak

da ceza süresi beş yıl olarak belirlenmiştir. Pranga cezası, kürek cezasına nazaran

daha ağır bir suç olduğu için pranga cezalarının süresi biraz daha kısaltılmıştır.

Şekil. 2. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezalarının İşlenen

Suçlara Göre Oransal Dağılımı

101 Uriel Heyd, Studies in Old Ottoman Criminal Law, Clarendon Press, Oxford, 1973, s. 307. 102 Ahmet Gökcen, 1989, 40; Ahmet Kılınç, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Uygulanan

Kürek Cezasının Hukuki Tahlili”, Belleten, C. LXXIX, S. 285, Ağustos 2015, s. 531-558. 103 Bostan, 2003, 190.

51

1. 2. 1. 1. Katl Suçuna Verilen Kürek Cezaları

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde katl suçu işleyerek kürek cezasına

çarptırılan 291 hüküm bulunmaktadır. Cinayeti asıl işleyen kişilerin yanında bir

de bu duruma yardım ve yataklık eden kişiler de hükümlerin arasına eklenince

ayrıca 23 adet daha hüküm dahil edilmiştir. Yardım ve yataklık suçu işleyen

kişiler, katl suçunu işleyen asıl kişiye göre daha az ceza süresi almaktaydı.104

Müebbet kürek cezası uygulaması tek bir hükümde bulunmuştur. Bu belgede katl

suçu işleyen kişiye 50 sene kürek cezası verilmiştir.105

Defter içerisinde kürek cezasının uygulama alanı net olarak mevcut

değildir. Tersane-i Amire tek başına uygulama merkezi olarak görülmektedir.

Fakat diğer belgeler göz önüne alındığı zaman Osmanlı Devleti bünyesinde çeşitli

kürek merkezleri bulunmaktadır.106 Burada çözülmesi gereken en büyük

sorunlar’dan bir tanesi, kürek cezaları ağır işlerde çalıştırmak olarak geçtiği için

klasik dönemde verilen işkence cezalarının farklı bir versiyonumudur sorusu

akıllara gelmektedir. Çünkü kürek cezası bedene yönelik bir cezadır. Bu sorunun

cevabı ise kürek cezasının hem bedene yönelik bir acı çektirme hem de kamu

işlerinde, devletin üzerinde ağır bir külfet olarak bulunan işçi ihtiyacını

karşılamaktır. Yani bir nevi suçluları işe yaramaz insan sınıfından çıkarıp istifade

edilen bir insan sınıfı haline getirmeye yönelik bir uygulama, aynı zamanda

dönemin hapishane şartları kötü olduğu için ve kürek cezası uygulaması sırasında

zorunlu olarak mahkûmlar dışarı çıkabildikleri için mahkûmlara bu durum bir

lütuf olarak gelmekteydi.

Katl suçunu işleyen Müslüman sayısı, gayrimüslim sayısına göre fazla

olduğu için kürek cezası alan Müslüman sayısı da doğal olarak gayrimüslimlere

oranla daha fazla çıkmaktadır. 259 hükümde Müslüman, 63 hüküm ise

gayrimüslimlere yöneliktir.

104 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 6/2, 8/4, 28/1. 105 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 29/6. 106 Bu kürek merkezleri olarak başlıca; Varna, Vidin, Ruscuk, Niş Kalesi, Antalya, Diyarbekir,

Sinop, Rodos ve Magosa bulunmaktadır. Ayrıntılı bilgi için bkz. Gültekin Yıldız, Mapusane,

Kitabevi Yay., İstanbul, 2012, s. 73-74.

52

Şekil. 2. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu Üzerine Verilen

Kürek Cezası Hükümlerinin Dinlere Göre Oransal Dağılımı

Kürek cezalarının süreleri cezanın işlenme durumuna göre farklılıklar

göstermektedir, bu farklıların oluşmasında en temel sebep suçlunun sabıka

kaydının bulunması ve suçu nasıl işlediğidir. Katl suçu işleyen kişi kan akıtarak

öldürmüş ise ceza süresi biraz daha artmaktadır Suçlunun sabıkasının olup

olmaması da cezayı arttıran bir başka etkendir. Eldeki verilerden kürek cezası

süresinin en çok 15 yıl olduğu anlaşılmaktadır. Bazen bu cezanın 50 yıla kadar

uzatıldığı da tespit edilmektedir. Ancak verilen süreler göz önünde

bulundurulduğunda daha çok beş yıl olarak verildiği anlaşılmaktadır. En az ise bir

ila 1,5 yıl arasındadır. Bir ve 1,5 sene müddetle verilen ceza süresi genellikle

yardım ve yataklık eden kişilere verilmiştir. Cinayeti asıl işleyen kişilere de

ağırlıklı olarak beş sene müddetle ceza verilmiştir. Müebbet kürek cezası

uygulaması hiçbir hükümde bulunmamaktadır. Fakat tek bir hükümde 50 sene

müddetle kürek cezası verilmiştir.107 Beş sene müddetle verilen kürek cezası 190

hüküm, bir sene müddetle iki hüküm, 1,5 sene müddetle bir hüküm, iki sene

müddetle üç hüküm, üç sene müddetle 22 hüküm, altı sene müddetle 43 hüküm,

yedi sene müddetle 47 hüküm, sekiz sene müddetle bir hüküm, dokuz sene

müddetle bir hüküm, on sene müddetle altı hüküm, 15 sene müddetle üç hüküm,

107 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 29/6.

53

50 sene müddetle bir hüküm verildiği belirtilmiştir ve iki hükmün süresi ise

verilmemiştir.

Şekil. 2. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Katl

Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

1. 2. 1. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde kürek cezası verilen hırsızlık

hükümleri toplamda dört adet bulunmaktadır. Hırsızlık suçunu işleyerek kürek

cezası verilen hükümlerin iki tanesi gayrimüslimlere, ikisi de Müslümanlara

verilmiştir. Bu hükümler; altı ay, üç yıl, yedi yıl ve on yıllık süreleri

kapsamaktadır. altı ay müddetle verilen kürek cezası hırsızlık suçunu işleyen

kişinin çaldığı malın değerine göre ve iadesinden dolayı ceza süresi kısa

tutulmuştur.108 Çalınan eşyanın sahibine iadesi yapılmadığı durumlarda kürek

cezası verilerek cezanın süresi de uzatılmıştır. Hırsızlık esnasında cinayet

gerçekleştirilmişse ceza süresi de artmıştır. Hırsızlık esnasında cinayet işlenen 2

adet suça tesadüf etmekteyiz. Defter içerisinde bulunan bir hükümde öldürerek

hırsızlık gerçekleştirilmiş aynı zamanda zaptiye ile çatışmaya girilmiştir.109


54

1. 2. 1. 3. Gasp Suçuna Verilen Kürek Cezaları

624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde gasp suçuna verilen kürek

cezası 10 adettir. Bu hükümlerin üç tanesi gayrimüslimlere, yedi tanesi de

Müslümanlara verilmiştir. Hükümlerin arasında yardım ve yataklık yapan

kişiler’de bulunmaktadır. Bu kişilerden biri Müslüman, biride gayrimüslimdir.

Bunlarda eklenince toplamda 12 kişinin gasp suçuna dair kürek cezası aldığı

görülmektedir. Üç sene ceza alan beş kişi110, beş sene ceza alan iki kişi111, altı

sene ceza alan bir kişi112, yedi sene ceza alan üç kişi113 ve 15 sene ceza alan bir

kişi114 bulunmaktadır.

Şekil. 2. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Gasp


Bir hükmün içerisinde yardım ve yataklık yapan kişilerde bulunduğu için,

onlarda ayrı bir hüküm olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda

defter içerisinde bulunan kürek cezası hükmünün net sayısı ortaya çıkmaktadır.

110 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 4/2, 58/3, 83/1, 91/5, 119/3. 111 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 91/5, 120/3. 112 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.118/1. 113 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.91/1, 102/3, 179/2. 114 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 102/3.

55

1. 2. 1. 4. Darp ve Yaralama Suçuna Verilen Kürek Cezaları

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dört darp ve yaralama suçuna

verilen kürek cezası hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlerin içerisinde üç kişi

Gayrimüslim, iki kişi de Müslüman’dır. Kürek cezalarının süreleri olarak da, bir

sene ceza alan iki kişi115, iki sene ceza alan iki kişi116, 15 sene ceza alan da bir kişi

bulunmaktadır117.

Ceza sürelerinin değişkenlik göstermesinde ki en büyük sebep darp suçu

ile birlikte başka suçlarının işlenmiş olması ve suçlunun geçmişte sabıka kaydının

bulunmasıdır.

1. 2. 1. 5. Kalpazanlık Suçuna Verilen Kürek Cezaları

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dört kalpazanlık suçuna verilen

kürek cezası hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlerin içerisinde iki kişi

gayrimüslim, iki kişi de Müslüman’dır. Kalpazanlık suçuna genellikle pranga

cezası verilmiştir, fakat kürek cezası alan kişiler para kalıplarını piyasaya süren ve

organize suç çetesi oluşturan kişilerdir.

Ceza süreleri suçlunun haline ve sabıka kaydına göre değişkenlikler

göstermektedir. İki sene ceza alan bir kişi118, dört sene ceza alan iki kişi119 ve on

yıl ceza alan bir kişi120 bulunmaktadır.

1. 2. 1. 6. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Kürek Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde bir dolandırıcılık suçuna verilen

kürek cezası hükmü bulunmaktadır. Bu hüküm içerisinde yanlış ilaç yaparak

insanlara veren kürekçi kalfası İstavri isimli gayrimüslim, üç sene müddetle kürek

cezasına çarptırılmıştır. Kürek cezasına çarptırılmasında ki en belirgin mesele ise

ilacı kullanan kişinin hastalanmasına sebep olmasıdır.121

115 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 94/2. 116 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/4, 98/1. 117 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.102/3. 118 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 19/6. 119 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 82/1, 106/3. 120 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.184/2. 121 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 156/2.

56

1. 2. 1. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Kürek Cezaları

624 numaralı Ayniyat Defterinin içerisinde eşkıyalık suçuna verilen kürek

cezası 21 tane bulunmaktadır. Bu hükümlülerin yedisi gayrimüslim, 20’si de

Müslüman olmak üzere 27 kişidir. Hükümlerin arasında yardım ve yataklık yapan

kişiler de bulunmaktadır. Bu kişilerden 2’si Müslüman, 3’ü de gayrimüslimdir.

Eşkıyalık hükümlerinin süresi, bu suçu işleyen kişilerin kamuya ne kadar zarar

verdikleri, devlete isyan edip etmedikleri, cana zarar vermelerine ve sabıka

kaydına göre değişkenlik göstermektedir. Hükümlerin arasından sadece tek bir

hükümde eşkıyalık suçuna müebbet kürek cezası verilmiştir.122 Bunun haricinde,

bir sene ceza alan bir kişi123, 1,5 sene ceza alan bir kişi124, iki sene ceza alan dört

kişi125, üç sene ceza alan üç kişi126, beş sene ceza alan yedi kişi127, altı sene ceza

alan üç kişi128, yedi sene ceza alan beş kişi129 ve 15 sene ceza alan iki kişinin de

kürek cezası aldığı görülmüştür.130

Şekil. 2. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen

Eşkıyalık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

122 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 173/2. 123 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 93/3. 124 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 70/1. 125 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 37/4, 70/1, 174/2, 180/1. 126 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 70/1, 167/2, 180/1. 127 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 39/3, 101/1, 110/1, 135/1, 135/1, 180/1. 128 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 39/5, 89/1, 118/1. 129 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 37/1, 97/1, 126/2, 142/2, 174/2. 130 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 108/2, 113/2.

57

1. 2. 2. Pranga Cezası

Pranga, ayak bileklerine bağlanan ve paralel bir şekilde diğer mahkumlara

bağlanan zincirin adıdır. Zincir yerine kütük veya tomruk’da kullanılmaktadır.131

Prangabend cezası olarak ceza kanunnamelerinde yer almıştır. Pranga cezası,

Osmanlı Devleti’nin ceza sistemi içerisinde uzun bir süre varlığını devam

ettirmiştir, XVI. Yüzyıl da ilk örneklerine rastlanılmaktadır. Pranga cezası

esasında kürek cezası ile aynı maiyette bulunan bir cezalandırma türüdür fakat

ayrım noktası olarak suçluların ayaklarına zincir vurulmuştur. Bu ceza türünde

Akdeniz’den Osmanlı Devleti’ne uzanan bir seyir söz konusudur ki ilk olarak

XVII. Yüzyıl başlarında İtalya’da “Branca” terimi olarak ortaya çıkmış bu ceza

sistemi Osmanlı yazısız hukukunda çok önceleri yer almış olsa bile yazılı hukukte

yer alması ancak 1851 ceza kanunnamesinde rastlanmaktadır.132 Fakat eski

devirlerden itibaren hatta Roma’dan önce uygulandığına dair iddialar vardır. Fakat

buna dair herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Osmanlı Devleti’nde özellikle

mükerrer suçlularda uygulanmış ve ağır yaptırım örneği sergilenmiştir.

Cezalandırmanın özünde acı çektirme olduğu için, kürek cezasından daha ağır bir

ceza olarak uygulanmıştır. Bundan dolayı Pranga’ya vurmak suretiyle

cezalandırma ise kürek cezasından daha ağır bir ceza türü olarak uygulana

gelmiştir. Zincire vurmanın mantığı ise ağır suçlulara uygulanan ceza türü olduğu

için suçlunun kaçmasını önlemektir. Kürek cezası ve pranga cezasının hukuki

nitelikleri aynı, uygulama tarzı farklıdır. 133

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 195 pranga cezasına dair hüküm

bulunmaktadır. Bu cezalar; katl, hırsızlık, gasp, darp ve yaralama, eşkıyalık,

dolandırıcılık, kalpazanlık, evrakta sahtecilik, yalancı şahitlik, tecavüz, zina ve

posta soygunu gibi ağır suçlar dolayısıyla verilmiştir. Bu suçların süreleri, suçun

durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Çalışmanın içerisinde diğer suçlar

başlığı altında değerlendirilen suçlarda; evrakta sahtecilik, zina, yalancı şahitlik,

tecavüz ve posta soygunu bulunmaktadır ve bu suçlardan sadece yalancı şahitlik

131 Şemseddin Sami, Kamus-ı Türki, Ed. Turgut Buğra Akdoğan, Altınpost Yay., Balıkesir, 2012,

s. 300. 132 Yasemin Saner, “Osmanlının Yüzlerce Yıl Süren Cezalandırma ve Korkutma Refleksi:

Prangaya Vurma”, Osmanlı da Asayiş, Suç ve Ceza 18.-20. Yüzyıllar, Ed. Noemi Levy –

Alexandre Toumarkine, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, (Tarihsiz), s. 178. 133 Avcı, 2015, 290.

58

iki adet diğerleri birer adet bulunmaktadır. Bu suçlara karışanların 145’i

Müslüman, 50’si de Gayrimüslimdir.

1. 2. 2. 1. Katl Suçuna Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 67 adet katl suçuna verilen pranga

cezası bulunmaktadır. 67 hüküm içerisinde yardım ve yataklık yaparak ceza alan

tek bir kişi bulunmaktadır.134 Yanlışlıkla işlenen cinayetlerde hüküm verilmeden

önce suçlunun sabıka kaydına bakılmıştır eğer sabıkası varsa bir sene pranga,

yoksa gerekli soruşturmanın yapılması gerektiği hükmün içerisinde

belirtilmiştir.135 İşlenen suç ispat edilmediği durumlarda ahalinin görüşlerine

başvurularak suçlunun bulunduğu mahalden gerekli bilgiler alınmıştır.136

Hükümler içerinde katl suçuna karışarak pranga cezası alanlardan 58 kişi

Müslüman, 10 kişi gayrimüslimdir.


Pranga Cezası Hükümlerinin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre Dağılımı

134 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 80/3. 135 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 88/3. 136 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 193/1.

59

Buradan anlamaktayız ki daha ziyade 5 yıllık verilen pranga cezasına

çarptırılanların sayısı diğerlerine oranla %50 gibi ezici bir çoğunluktadır. Suçların

süreleri olarak; bir sene müddetle iki kişi137, iki sene müddetle bir kişi138, üç sene

müddetle iki kişi139, beş sene müddetle 34 kişi140, altı sene müddetle 12 kişi141,

yedi sene müddetle 15 kişi142, 15 sene müddetle iki kişi143 bulunmaktadır. Katl

suçlarının haricinde hırsızlık suçları da bir hayli fazladır ve ilgi çekici hükümler

bulunmaktadır.

Şekil. 2. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Katl


137 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.88/3, 112/1. 138 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.31/4. 139 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s.19/1. 119/2. 140 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 8/5, 11/5, 26/2, 32/3, 34/5, 40/5, 45/2, 75/4, 76/4, 77/1, 77/3,

77/6, 79/1, 79/3, 80/3, 85/2, 101/3, 110/3, 129/1, 117/1, 132/1, 133/1, 135/2, 141/3, 148/1, 153/5,

165/2, 175/1, 176/1, 178/2, 182/2, 187/3, 193/1. 141 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 24/5, 40/3, 79/2, 93/1, 104/1, 106/2, 135/3, 144/1, 145/3, 153/1,

161/2, 168/1, 142 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 11/3, 28/1, 80/3, 92/1, 94/4, 98/2, 99/4, 115/4, 130/1, 150/1,

157/1, 167/1, 169/2, 170/3, 190/1. 143 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 175/2, 145/4.

60

1. 2. 2. 2. Hırsızlık Suçuna Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde, hırsızlık suçuna verilen pranga

cezasına dair 64 hüküm bulunmaktadır. Kürek cezalarında uygulanan en az bir

sene müddetle cezalandırma usulü burada bulunmamaktadır, hırsızlık suçuna

verilen pranga cezalarında bir seneden az ceza süreleri de bulunmaktadır.

Sabıka kaydına bakılması usulü ile birlikte, kendini ıslah etmeyen kişilere

de önceden aynı suçtan dolayı ceza çekmesine rağmen yeniden ceza verildiği

durumlarda yaşanmıştır.144 Hırsızlık suçunun uygulanması ile birlikte uygulamaya

teşebbüs eden kişilerde cezalandırılmıştır.145

Burada dikkati çeken en belirgin husus hırsızlık suçlarına yönelik verilen

kürek cezalarının süreleri ile kıyaslandığında pranga cezalarının sürelerinin daha

az olmasıdır. Uzun süreli verilen pranga cezalarında suçlunun daha fazla acı

çekerek ıslah-ı nefs etmesi istenmiştir.

64 hüküm içerisinde, 43 Müslüman ve 21 gayrimüslim bulunmaktadır.

Şekil. 2. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu Üzerine

Verilen Pranga Cezası Hükümlerinin Müslüman ve Gayrimüslimlere Göre

Dağılımı


61

Suçların süreleri, diğer ceza sürelerine göre farklılıklar göstermektedir. En

az 3 ay süre ile başlayan cezalandırmada en fazla 6 sene müddetle pranga cezası

verilmiştir. 3 ay müddetle 11 kişi146, 4 ay müddetle 25 kişi147, 5 ay müddetle 2

kişi,148 6 ay müddetle 7 kişi,149 7 ay müddetle 2 kişi,150 1 sene müddetle 4 kişi151,

2 sene müddetle 5 kişi152, 3 sene müddetle 5 kişi153, 5 sene müddetle 2 kişi154 ve 6

sene müddetle 1 kişi155 bulunmaktadır. Hırsızlık suçlarında, çalınan malların geri

iadesi yapılmışsa iyi halden ceza süresinde indirim yapılmıştır.

Şekil. 2. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen

Hırsızlık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

Hırsızlık suçundan pranga cezası alan hükümlere verilen cezaların

çoğunluğu üç ila dört ayda toplanmıştır. Verilen cezanın süresi arttıkça kişi sayısı

ters orantılı bir şekilde düşmektedir. Aynı zamanda verilen ceza sürelerine

146 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 7/2, 17/6, 20/3, 27/1, 28/2, 28/5, 33/3, 37/6, 38/4, 64/3, 98/3, 147 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 49/3, 49/5, 5/1, 7/3, 9/2, 9/3, 10/1, 10/4, 13/4, 16/1, 17/1, 17/3,

18/1, 19/4, 20/1, 22/4, 25/4, 26/1, 26/5, 31/6, 33/4, 34/1, 43/5, 44/1, 81/1. 148 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 36/4, 43/4. 149 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 2/4, 20/2, 28/3, 29/2, 36/3, 38/3, 92/5, 150 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 14/3, 28/4. 151 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 24/2, 36/1, 92/3, 195/1. 152 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 88/1, 95/5, 112/2, 147/3, 186/2. 153 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 77/6, 92/2, 108/1, 137/3, 191/3. 154 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 100/3, 109/2. 155 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 127/2.

62

baktıkça suçların yargı organında ki tutumunu da görmekteyiz. Bir seneden

başlayarak altı seneye uzanan ceza sürelerinde genellikle suçun ağır bir şekilde

işlenmiş olduğu yatmaktadır. Bu hükümlerin arasında bulunan kişilerde sosyal

statüsü de cezanın süresinin belirlenmesinde etkili olmuştur. Sosyal statünün

haricinde kişinin etkin pişmanlığı da ceza süresinin kısalmasında en büyük

etkenlerden bir tanesidir.

1. 2. 2. 3. Gasp Suçuna Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde gasp suçuna verilen pranga

cezaları toplamda 10 hüküm olarak bulunmaktadır. Suçluya yardım eden kişilere

müşterek fail denilmektedir156 ve bu hükümler arasında bir kişi müşterek faildir.

Verilen hükümlerin arasında ise toplamda 11 kişi’nin olduğu anlaşılmaktadır.

Gasp suçu, hırsızlık suçuna nazaran daha ağır bir suç olduğu için en az 6 aylık

süre ile cezalar başlamış yedi seneye kadar devam etmiştir. Hükümlerin içerisinde

10 kişi Müslüman, 9 kişi gayrimüslimdir. Burada dikkat çeken noktaların başında

ağırlıklı olarak bir sene müddetle pranga cezası verilmesidir. Kürek cezası ile

kıyaslandığında bir seneden fazla süreler şüphesiz ki kürek cezasından daha ağır

ceza olduğunu göstermektedir. Kürek cezasında ağırlık olarak karşımıza çıkan üç

senelik cezalar burada bir sene müddetle prangaya dönüştürülmüştür. Bu

bakımdan defter içerisinde; altı ay müddetle iki kişi157, bir sene müddetle dört

kişi158, iki sene müddetle bir kişi159, üç sene müddetle bir kişi160 ve yedi sene

müddetle üç kişi161 bulunmaktadır. Üç sene ve yedi sene müddetle ceza alan

kişilerin ceza sürelerinin bu kadar uzun olmasının altında yatan sebep ise onların

gasp ile birlikte katl suçunu işlemiş olmaları ve geçmişe ait sabıka kayıtlarının

bulunmasından dolayıdır.

156 Avcı, 2015, 247. 157 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 1/2, 24/1. 158 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 1/2, 91/2, 123/3, 185/1. 159 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 146/1. 160 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 107/3. 161 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 11/3, 95/1, 142/1.

63


Gasp Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

1. 2. 2. 4. Darp ve Yaralama Suçlarına Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde darp suçuna verilen pranga

cezalarına dair toplamda 20 hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler arasında 16 kişi

Müslüman, dört kişi Gayrimüslimdir. Bu suçlara bir seneden fazla ceza

verilmemiştir en az üç ay müddetle başlamak üzere en fazla dokuz ay müddetle

pranga cezası verilmiştir. Toplamda altı farklı cezalandırma süresi bulunmaktadır.

üç ay müddetle üç kişi162, dört ay müddetle on kişi163, beş ay müddetle bir kişi164,

altı ay müddetle bir kişi165, dokuz ay müddetle bir kişi,166 ve bir sene müddetle

dört kişi167 ceza almıştır.

162 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 38/1-2-6. 163 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 1/6, 5/4, 17/2-4, 22/3, 30/1, 31/5, 33/2, 35/3-4, 164 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 58/4. 165 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 8/2. 166 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/6. 167 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 60/3, 62/2, 87/5, 99/2.

64


Darp ve Yaralama Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

Darp ve yaralama vakıaları ağırlıkla dört ay ve bir sene müddetle

verilmiştir. Bunların haricinde suçun işlenmesi ve sabıka kaydına bağlı olarak

ceza süreleri de belirtilmiştir. Yaralama vakıalarına özellikle cerh bedeli ödenmiş

ise ceza süresi azalarak prangaya dönüştürülmüştür. Aynı zamanda cerh bedeli

arttıkça ceza süresi de aynı oranda azaltılmıştır.

1. 2. 2. 5. Dolandırıcılık Suçuna Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde dolandırıcılık suçuna dair verilen

3 pranga cezası hükmü bulunmaktadır. Dolandırıcılık suçlarında, suçlu birden

fazla kişiyi dolandırmışsa en az bir sene olmak üzere pranga cezasına

çarptırılmıştır. Bir seneden az olan cezalarda kürek cezası değil de pranga cezası

verilmesinin altında yatan sebep ise suçlunun cezasını çekerken herhangi bir

tehlike oluşturma ihtimalinden kaynaklanmaktadır. Toplamda iki kişi Müslüman,

bir kişi de Gayrimüslimdir. Bir sene müddetle ceza alan iki kişi,168 dört ay

müddetle ceza alan da bir kişi169 bulunmaktadır.

168 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 2/3, 83/2. 169 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 32/4.

65

1. 2. 2. 6. Kalpazanlık Suçuna Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde kalpazanlık suçuna dair verilen iki

pranga cezası hükmü bulunmaktadır. Hükümlerin içerisinde dört kişi bulunmakla

birlikte dört farklı ceza süresi de bulunmaktadır. Bu kişilerin hepsi de

gayrimüslimdir. Kalpazanlık suçlarında da bahsedildiği gibi sahte para basmak

teknik bilgi gerektirdiği için Osmanlı Devleti’nde bulunan gayrimüslimler bu

tekniği bilmekte idiler. Kürek değil de pranga cezası uygulamasının altında yatan

sebep ise kalb paraları üretip piyasaya süren bu kişilerin olmasından dolayıdır.

Yani devlet sahte parayı satandan çok bunu üretenlere daha ağır ceza sistemi

uygulamıştır. Organize olarak bu suçu işleyen kişilerde tek tek

cezalandırılmışlardır. Suç örgütünün en tepesine daha fazla ceza süresi

uygulanmış, diğerlerine de kamuya verdikleri zarar ölçüt alınarak cezalandırma

uygulanmıştır. Bu iki hüküm içerisinde bulunan bir hükümde üç kişi ayrı süreler

ile cezalandırılmıştır. Bunlar; altı ay, bir sene ve iki senelik170 süreleri

kapsamaktadır. Diğer hükümde ise mahkum 1,5 sene müddetle

cezalandırılmıştır.171

1. 2. 2. 7. Eşkıyalık Suçuna Verilen Pranga Cezası

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde eşkıyalık suçuna verilen pranga

cezalarına dair toplamda 16 hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler arasında 22 kişi

Müslüman, 10 kişi gayrimüslimdir. Eşkıyalık suçuna dair dokuz farklı ceza süresi

bulunmaktadır. Bu süreler en az beş aydan başlamak üzere en fazla 15 seneye

kadar verilmiştir. Eşkıyalık suçlarında suçlular, devleti ne kadar fazla

uğraştırmışlarsa o kadar fazla ceza süresi almaktaydı. Devleti uğraştırmakla

birlikte ahaliye ne kadar fazla zarar verdiği de ahaliye sorularak tespit edilmiştir.

Eşkıyalık suçu genellikle organize bir suç olduğu için hükümler içerisinde

suçluların sayısı artmıştır. Bundan dolayı ceza süreleri olarak kişiler değil

hükümler baz alınmıştır; beş ay müddetle bir hüküm172, bir sene müddetle dört

hüküm173, iki sene müddetle bir hüküm174, üç sene müddetle bir hüküm175, beş

170 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 74/2. 171 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 163/1. 172 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 195/3. 173 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 87/3, 91/4, 132/2-4. 174 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 39/2.

66

sene müddetle iki hüküm176, altı sene müddetle iki hüküm177, yedi sene müddetle

üç hüküm178, on sene müddetle bir hüküm179 ve 15 sene müddetle iki hüküm180

bulunmaktadır.

Eşkıyalık suçlarına verilen pranga cezalarının sürelerinin diğer suçlara

nazaran fazla olmasındaki ana kriter, suçun tamamen kamuya yönelik ağır zararlar

vermesinden kaynaklanmaktadır. Eşkıyalık suçu kesinlikle devlete isyan etmek ile

aynı kategoride değerlendirilmemesi gerekmektedir. Devlete isyan toplu halde baş

kaldırıp merkezi otoriteyi hiçe saymak demektir. Burada değinilen eşkıyalık

soyma ve talana yöneliktir.

1. 2. 3. Sürgün Cezası

Sürgün, bazılarına göre insanlık tarihi kadar eski bir ceza türüdür. Bu

görüşe göre, Hz. Âdem ve Hz. Havva’nın cennetten kovularak dünyaya gelmesi

de bir sürgün türü ve dini terminolojide de ayrı bir ceza türüdür. Terim anlamı

olarak da sürgün; bir yerden başka bir yere ceza olarak oturtulan kimse ya da bir

kimsenin sürüldüğü yerdir.181

Roma imparatorluğu döneminde sürgün cezası ölüme denk bir

cezalandırma sayılmıştır.182 Sürgün cezasına fakihlerin çoğu had cezası olarak

bakarken, Hanefi fakihlere göre tazir cezasıdır.183 Sonuç olarak sürgün, hürriyeti

kısıtlayıcı tazir cezasıdır.184 Sürgün cezası belgelerde “nefy” cezası olarak

geçmektedir. Osmanlı Devleti’nde sürgün cezası genellikle toplu uygulanmıştır,

toplu uygulanan cezalar genellikle ekonomik ve siyasi nedenlerden dolayı

gerçekleştirilmiştir. Bu toplu sürgünler genellikle “tehcir” olarak literatürdeki

yerini almıştır. Bir diğer durumda iskân etme politikasıdır. İskân edilmek,

devletin yeni yerler fethi durumunda o bölgeyi canlandırmak ve şenlendirmek için

175 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 192/2. 176 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 127/1, 146/2. 177 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 126/1, 157/2. 178 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 92/2, 106/1, 137/2. 179 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 122/1. 180 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 104/2, 108/2. 181http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5af46676580c98.41887844 (01.05.2018) 182 Abdullah Acehan, “Osmanlı Devleti’nin Sürgün Politikası ve Sürgün Yerleri”, Uluslararası

Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. I, S. 5, Sonbahar 2008, s. 13. 183 Avcı, 2018, 290. 184 Yakut, 2015, 41.

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5af46676580c98.41887844

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5af46676580c98.41887844

67

toplu halde kitleleri oraya sevk etmesidir. Burada herhangi bir zorunluluk söz

konusu değildir fakat tehcirde zorunlu olarak kitleler göç ettirilir.185

Sürgün cezalarında suçlunun sürgüne gönderileceği yer önceden

belirlenmiştir. Sürgün cezaları genellikle çok ağır olmayan suçlara uygulanan bir

ceza türüdür. Tazir cezaları içerisinde yer aldığı için genellikle ne kadar süre ile

uygulanacağı belirli değildir. Bundan dolayı Ebu Hanife ye göre, sürgünün en az

bir sene müddetle uygulanması gerektiğini söylemiştir. Sürgün cezalarının

uygulama mahalleri nerdeyse imparatorluğun her yeridir. Fakat başlıca sürgün

yerleri; Akka, Kıbrıs, Trabzon, Fizan ve Malta’dır. Sürgün cezası eğer süreli

olarak verilmişse süresinin bitiminde memleketine dönebilirdi. Fakat müebbet

verilmişse ölmeden önce o bölgeden ayrılmasına imkân yoktu.186

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 21 sürgün cezasına dair hüküm

bulunmaktadır. Bu hükümler arasında suça karışmış birden fazla kişide

bulunmaktadır. Bundan dolayı hükümlere yansıyan kişi sayısı 219 olarak

belirlenmiştir. 219 kişinin çoğunda isimler belli değildir. Tespit edilen isimler

doğrultusunda 37 kişi Müslüman, yedi kişi gayrimüslim olarak belirlenmiştir.

Sürgün cezalarına dair hükümlerin hiç birisinde sürgünlerin süresi belirtilmeyerek

sadece gönderilen bölgenin adı verilmiş, tard ve def olunması ibaresi eklenmiştir.

Sürgün yerleri olarak çeşitli bölgeler bulunmaktadır, bu bölgelerden; Akka

4 hükümde187, Kıbrıs 8 hükümde188, Dersaadet’ten memleketlerine gönderilenler

üç hükümde,189 Girit190, Trablusgarp191, Magosa192, Trabzon193 ve Malatya194 bir

hükümde bulunmaktadır. Bu bölgelerin haricinde suçluların münasip bir yere

sürülmesine dair de bir adet hüküm bulunmaktadır195. Osmanlı topraklarında

bulunan Latin bir kişinin’de Roma’ya def edilmesi istenmiştir.196

185 Kemal Daşçıoğlu, “Sürgün”, DİA, C. XXXVIII, s. 168. 186 Acehan, 2008, 26. 187 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 72/1, 86/4, 96/2, 122/4. 188 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 150/4, 151/4, 168/2, 169/1, 181/2, 184/3, 189/2, 192/2. 189 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 86/1, 88/2, 118/3. 190 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 155/3. 191 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/1. 192 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 96/3. 193 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 49/3. 194 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 61/2. 195 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 190/3. 196 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/1.

68

Sürgün cezasına dair hükümlerde yedi farklı ceza türü bulunmaktadır,

bunlar başlıca; dolandırıcılık197, isyan198 ve gasp199 suçlarından ibarettir. Bu

suçlardan birer adet işlenmiştir. Aynı zamanda hükümlerde serserilik ve uygunsuz

davranış suçları 10 adet200, darp ve yaralama suçları iki adet201, eşkıyalık dört

adet202 ve hırsızlık iki adet203 olarak belirtilmiştir.

Suçlunun herhangi bir sebepten dolayı pranga ya da kürek cezasında

bulunurken cezası sürgün cezasına çevrilmektedir, bu durum genellikle cezasının

bitimine az bir süre kala ya da hastalık durumuna göre değişmektedir204

1. 2. 4. Hapis Cezası

Devlet otoriteleri ve mevcut iktidarlar tarihte kendini gösterdiği

devirlerden itibaren hep kendisini koruma ve dış tehditlere karşı savunma ihtiyacı

duymuştur. Bu dış tehditler ile birlikte bir de içten gelen tehditler mevcut

olmuştur. Devlet otoritesi bu bakımdan kendi içinde barındırdığı bütün organların

hepsini kontrolü altında tutmak ve barındırmanın devamını sağlamak ister.

Kısacası aile içindeki baba konumunu üstlenir. Bu durum ise alt kadrodakilerin

itaat etmesinin oluşmasında ilk adımlardan bir tanesidir. Kamu düzeninin

oluşmasında esas dayanak noktası mevcut otoriteye bizzat güven ve sadakat

olmalıdır. Bu durumda toplum içerisinde bulunan her bir ferdin ihtiyaçlarını da

yine iktidarlar ve otoriteler sağlamak durumundadır çünkü oluşturulan çarkın

azami oranda kusursuz işlemesi elzemdir. Düzene tehdit görüldüğü anda mevcut

otorite adaleti de kusursuz uygulamak zorundadır, işte bu sebepten ötürü devletler

toplumda huzuru bozan kişileri cezalandırma yoluna gitmiştir. Bu cezalandırma

usûllerinden bir tanesi de özgürlüğü ve hürriyeti kısıtlamaktır ki bu kısıtlamanın

en büyük uygulama sahası suçluyu haps etmektir.

Hapis; bir suçluyu belirli bir mekânda alı koymak veya suçluyu belirli bir

mekâna kapatmak anlamına gelmektedir.205 Hapis cezası hürriyeti kısıtlayıcı

197 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 190/3. 198 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 155/3. 199 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 72/1 200 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 85/1, 86/4, 96/2,150/4, 151/4, 192/2, 168/2. 201 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 154/3, 186/1. 202 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 86/1, 88/2, 118/3, 122/7, 203 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 61/2, 96/3. 204 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 186/1, 192/2, 168/2.

69

cezaların en başında gelmektedir. Hapis cezası tür olarak ikiye ayrılmaktadır.206

Bunlardan ilki ihtiyati hapistir ki bunun günümüze yansıması tutuklama olarak

devam etmektir, bu durumda suçlunun suçu ispat olana dek belirli bir mekânda

başına gözetmen koyarak onun hakkında hüküm verme sürecidir. Ceza olarak

hapiste ise suçlunun suçu kesinleşerek belirli bir süre dahilinde hapis

edilmesidir.207

XIX. Yüzyıl’dan önce İstanbul’da hapis cezasının uygulama yeri, İstanbul

surlarının içerisinde yer alan Baba Cafer zindanıydı.208 Bu zindan ile birlikte

Yedikule de en sık kullanılan hapishanelerden bir tanesiydi. Fakat Osmanlı

Devleti bu tazir cezası türüne pek ehemmiyet vermemiştir. Bundan dolayı

Osmanlı hapishanelerinin durumu XIX. Yüzyıla kadar kötü ve bakımsız bir

haldeydi.

Hapishane şartlarının kötü durumda olması yabancı konsolosların da

gözünden kaçmamış ve bu durumun düzeltilmesi için Osmanlı Devleti’ne bir

takım önerilerde bulunmuştur. Bu öneriler de konsolosluk raporları içerisinde

yerlerini almıştır. XIX. Yüzyıla gelindiğinde zaptiye müşirliği ve seraskerlik

bünyesinde bir takım yeni düzenlemeler hazırlanmıştır. Fakat yüzyılın ortasına

kadar Bab-ı Ali’nin yavaş işlemesi diplomasiyi geciktirmiştir.209 Bu kötü şartlar

yüzünden kürek cezası hükümlüleri kendi durumlarını bir şans olarak

görmekteydi.

624 numaralı ayniyat Defteri 1850 – 1855 yıllarını kapsadığı için

hapishane şartları o dönemde de kötü bir şekildeydi. Mezkur defter içerisinde

hapis cezasına dair toplamda 13 adet hüküm bulunmaktadır. Bu hükümler

içerisinde dikkati çeken en belirgin nokta kadın suçluların ağırlıklı olarak hapis

cezasına çarptırılması olmuştur. Mevcut 13 hüküm içerisinde 20 kişi

bulunmaktadır ve bunların hepsi Müslüman olmakla birlikte kadın sayısı 12

kişi’dir ve beş hükümde bulunmaktadır210. Kadınların ağırlıkta olmasının en temel

205http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5af594c58236e5.26739612 (02.05.2018). 206 Ali Bardakoğlu, “Hapis”, DİA, C. XVI, S. 58. 207 Yakut, 2015, 38. 208 Gültekin, 2012, 15. 209 Gültekin, 2012, 93. 210 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 21/3, 35/1, 150/1, 153/3.

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5af594c58236e5.26739612

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5af594c58236e5.26739612

70

sebebi, kadınların doğası gereği kürek ya da pranga cezası alamayacağı için

kadınlara ait hapishanelerde cezalarını çekmeleridir. Hükümlerde hapis cezasına

verilen altı farklı süre bulunmaktadır. Bunlar; hırsızlık ve borç ödememe suçuna

üç ay müddetle iki adet211, cinayete yardım, hırsızlık, silah çekmek, kerimesini

satmak, kale duvarını yıkarak evine katmak ve dolandırıcılık suçlarına altı ay

müddetle altı adet 212, kürek cezasının sekiz ay müddetle hapis cezasına

çevrilmesine dair bir adet 213, şikâyetçi olunmamış katl suçuna bir sene müddetle

bir adet214, zina yapan kadına iki sene müddetle bir adet215, katl suçuna yardım

etmek suçuna beş sene müddetle bir adet216 ve gayrimeşru çocuk yapan kadına bir

sene müddetle bir adet217 hüküm bulunmaktadır.

1. 2. 5. Itlak Hükümleri

Itlak; salıverme, koyuverme anlamına gelmektedir.218 Esas itibarıyla 624

numaralı Ayniyat defteri içerisinde bulunan af hükümleri bu başlık altında

değerlendirilmiştir. Suçluya verilen cezalarda süreleri belirli olduğu için cezanın

başladığı tarihten itibaren cezanın biteceği tarihte belli olmaktaydı. Bundan dolayı

ıtlak edilme, cezanın verildiği andan itibaren başlamaktaydı.

624 numaralı Ayniyat Defteri içerisinde 117 adet ıtlak hükmü mevcuttur.

Bu hükümlerin bazılarında birden fazla kişiler bulunmaktadır, bu kişilerde

sayıldığı zaman toplamda 241 kişi bulunmaktadır. Bu kişilerden 125 kişi

Müslüman, 116’sı gayrimüslimdir.

211 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 26/4, 183/2. 212 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 21/3, 35/1, 45/1, 58/5, 122/5, 171/3. 213 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 66/1. 214 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 66/2. 215 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 153/3. 216 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 150/1. 217 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 15/2. 218 Ferit Develioğlu, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi, Ankara, 2011, s.

459.

71

Şekil. 2. 12. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Itlak Hükümlerinin


Defter içerisinde yer alan hükümlerde “Itlak” ve “Sebilinin tahliyesi”219

ibareleri kişinin af edildiğini göstermektedir. Af edilme durumları çeşitlilik

göstermektedir. Suçlunun mevcut hali ile birlikte ailesinin durumu da af edilme

sürecinde göz önüne alınmıştır.

Mevcut 117 hüküm220 içerisinde ıtlak edilen suçlarda belirtilmiştir. 13 adet

farklı ceza türü bulunmaktadır. Bunlar; katl, hırsızlık, yaralama, darp, gasp,

cünha, kalpazanlık, eşkıyalık, dolandırıcılık, isyan, kız kaçırma, serserilik ve

evrakta sahtecilik suçlarıdır.

Diğer suçlardan farklı olarak ıtlak hükümleri içerisinde cünha vakıaları da

bulunmaktadır. Bu suçlar genel olarak küçük suçlardır.221 Cünha suçları katl

suçundan daha hafif suçlar olarak değerlendirilmektedir. Suçun yaptırımı az

olduğu için ıtlak hükümlerinin arasında mutlaka yer almıştır.

219 Tahliye edilmesi. 220 BOA, BEO.AYN.d., nr. 624, s. 47/3, 2/2, 2/4, 3/1- 3, 4/5, 5/2, 6/6, 7/4, 12/2, 13/3, 16/4, 16/5,

17/5, 18/3, 22/4, 23/6, 24/6, 25/2, 27/2, 27/4, 29/1, 30/4, 31/1, 33/1, 40/1-4, 41/3-5, 43/2-3, 44/2-3-

5, 45/3, 51/3, 52/4, 53/2, 54/3, 55/4, 56/1-2, 58/1, 63/1-3, 64/1, 67/2, 69/1-2-3, 71/2-4, 72/6, 74/4,

76/1, 80/1-4, 81/1-2-3, 82/3, 83/3, 84/3, 85/3-5, 86/2, 87/3, 90/1, 94/1, 100/5, 105/2-3-4, 107/1,

112/3, 113/3, 114/1-2-3, 116/1-3, 120/1, 123/1-2, 132/3, 133/2, 134/2, 136/1-2, 137/1, 138/1,

140/1-3, 143/1, 147/2, 151/3, 155/1-2, 156/1, 159/2, 160/3, 161/3, 162/2-3, 164/3, 171/3, 173/1,

178/1, 180/2, 182/3, 183/1-3-4, 184/1, 187/1, 195/2. 221 http://ctle.pau.edu.tr/osmtr/index.php (04.05.2018) .

http://ctle.pau.edu.tr/osmtr/index.php

72

Itlak edilme şartları ağırlıklı olarak suçlunun hasta olması ya da perişan

olmasından kaynaklanmaktadır. Yapılan tedavi yetersiz kalınca da suçlu ıtlak

edilmiştir. Bir başka ıtlak durumunda ise suçlunun yakınları ya da bizzat suçlu

tarafından merkeze yazılan arz-ı hal ler ile ıtlak edilmesini istemesidir. Bu süreç

zaptiye meclisinin mazbatası Meclis-i Vala’ya verilerek gerçekleştirilmektedir.

Devlet ıtlak edilme sürecinde suçluların isteklerine bir hayli önem vermiştir,

hırsızlık suçlarında çalınan malların geri iadesi sahibine teslim edilmişse ıtlak

edilmenin ilk aşaması oluşmuştur. Keza katl suçlarında ödenen diyetten sonra

ıtlak edilmenin ilk şartı gerçekleştirilmiştir. Bu bakımdan devlet verdiği ceza gibi

bunu ıtlak etme sürecinde de birçok faktörü göz önünde bulundurmuştur.

Suçlunun ailesi de maddi ve manevi yönden perişan olmuş sa yine suçlunun af

edilmesine bir mani görülmemiştir.

Itlak edilme şartı başlıca üç neden den dolayı gerçekleşmiştir. Bunlardan

ilki süresinin dolması, ikincisi süresinin az bir zaman kalmasına rağmen yazılan

arz-ı hal ile ıtlak edilmesi, üçüncüsü ise ailesinin yada kendisinin perişan

olmasıdır.

73

SONUÇ

Çalışmaya konu olan Ayniyat Defteri ve benzer özellikleri taşıyan diğer

aynıyat defterleri, Osmanlı Devleti’nin XIX. Yüzyılda değişen hukuk bağlamında,

çeşitli suçlara verilen cezaların ne şekilde değiştiğini gözler önüne seren önemli

bir kaynak hüviyetindedir. 624 Numaralı Ayniyat Defteri Genel anlamda ele

alındığında; bu defterde katl, hırsızlık, darp ve yaralama, cünha, kalpazanlık,

eşkıyalık, dolandırıcılık, isyan, gasp, kız kaçırma, serserilik, evrakta sahtecilik,

zina, adam kayırma, sahte memurluk, yalancı şahitlik, kur’an çalma ve ruhsatsız

mekan işletme gibi muhtelif suçların işlendiği anlaşılmaktadır. Bu türden suçlara

verilen cezalar, defterin değerlendirme aşamasında, ikinci kısımda belirtilmiştir.

Bu cezalar başlıca; Kürek ve pranga cezaları, sürgün cezası ve hapis cezalarıdır.

Bunun haricinde ıtlak hükümleri de mevcut olduğu için bu hükümler de

değerlendirilmiştir.

Suç işlenen mahaller ayrıntılı bir şekilde anlatılarak bu kişilerin cinsiyet ve

dinlerine de değinilmiştir. Özellikle kadınların narin yapıları göz önünde

bulundurularak bunlara daha ziyade hapis cezası verilirken, erkekler genellikle

beden gücünden istifade edilmeye yönelik kürek cezası gibi muhtelif cezalara

çarptırılmaktaydılar. Dini yönden ele alındığında ise eşkıyalık, gasp, tecavüz gibi

suçların alt sınıftan insanlar tarafından işlendiği, lakin ticari ve paraya dayalı

kalpazanlık gibi suçların ise daha çok Rum, Ermeni gibi gayrimüslimler

tarafından işlendiği anlaşılmaktadır. Dini suçlar bağlamında aynı zamanda

sahtekârlık gibi suçla da göze çarpmaktadır. Bilhassa toplum ve kamu nezdinde

saygın bir yere sahip olmak isteyen kimi şahıslar kendilerine seyitlik ve sahte

şeyhlik gibi sıfatlar yükleyerek insanları ve yerel yöneticileri dolandırma yoluna

gitmişlerdir. Bunu yapmalarındaki bir neden de vergiden muaf olmak

istemeleridir. 22 muharrem 1267 tarihli zaptiye müşirliğine gönderilen bir

hükümde sahte şeyhlik yapan Mustafa’ya sürgün cezası verilmiştir.

Deftere göre suç istinat edilen zanlıların mahkeme süreçlerinde uygulanan

prosedürlere dair evrakların örnekleri İstanbul’a gönderilmekteydi. Fakat bazen

kayıtlarının gelmediği durumlarda yaşanabilmekteydi. Bu durumda zaptiye

müşirliğinin talebi üzerine mahallinden sual edilerek cevap beklenilmekte, bu süre

zarfında da suçlunun gözaltında tutulması istenmekteydi. Defter içerisinde

74

bulunan hükümlerin çoğu zaptiye müşirliğine yazılanlardan ibarettir. Yine bu

yazılardan bir tanesinde dikkati çeken bir konu olarak ve içeriğinde farklı bir

durumdan bahsedildiği için burada değerlendirildi. Bu hüküm zaptiye

Nezareti’nde tutuklu bulunan kişilerin hangilerinin salıverilmesi, hangilerinin

tutulmasına dair zaptiye müşirliğine gönderilmiştir. Suçu kesinleşen mahkumlar

öncelikle İstanbul’daki muhtelif hapishanelere gönderilir. Daha sonra alınan

karara göre kürek ya da pranga ve hapis cezalarına çarptırılırlardı.

Bab-ı zaptiye mahkûmların cezalarını çektikleri noktadır. Burada bulunan

mahkûmlar bazı durumlarda af edilmeseler dahi başka bir tarafa giderek cezalarını

orada çekmelerini istemişlerdir. Bu isteğin sağlanmasında tek koşul kefillerinin

alınması olmuştur. Bu durumda merkeze yazılan yazının cevabi metni Bab-ı Ali

evrak odasından çıkmıştır. Bu çıkan belgelerin kopyası Ayniyat Defterine

yazılmıştır.

Kefilin istenmesi durumu gözaltı süreçlerinde de dikkat edilen bir durum

olmuştur. Suçluya dair gerçekleştirilecek herhangi bir eylemde kefilleri mutlaka

alınmıştır. Kefil alınmasının haricinde gayrimüslimlerin patrikhaneden

yeminlerinin alınması da şart koşulmuştur. Bura devletin hukuki uygulamada

toplumların inançlarına göre farlklı muameleye gittikleri anlaşılmaktadır. Bu da

Osmanlı hukukunda toplumun tamamını kapsayan tek-tip yada standart bir cezai

sistemin olmadığı kanısını güçlendirmektedir.

Defter içerisinde adaba mugayir suçlar, hatta yüz kızartıcı suçlar belli bir

teamülden olsa gerek sarih olarak belirtilmemiştir. Bunun yerine edepsiz ve

uygunsuz hareketten ötürü gibi üstü kapalı ifadeler kullanılmıştır. Böyle bir

uygulamaya gidilmesinin bir diğer nedenide suçu işlemekle itham edilen zanlının

yargılama sonrası suçsuzluğunun ispat edilmesi idi. Böylelikle zanlı yaşadığı

topluma rahat bir şekilde dönebilmekte yaşamını idare ettirebilmekteydi.

Çalışmadan yapılan çıkarımlardan bir diğeri de ıtlak yani suçlunun Salı

verilmesine yönelik hükümler ve uygulamalardır. Mâhkumlar genellikle ceza

sürelerini sonuna kadar doldurmakla beraber bazı durumlarda süreleri dolmadan

suçluların erken tahliye edildikleride görülebilmekteydi. Bu gibi nedeni

belirtilmeyen ve kısmen iltimasa dayalı uygulamaların Hukuki müesseselere

sirayet etmesini engellemek için bu müesseselerin bünyesinde istihdam edilen

75

kadı, naip ve memurin taifesi çok sık denetim altında tutulmakta, görev ihmali

görülenler gerekli cezalandırmalara çarptırılmaktaydı. Şüphesiz bunda bir takım

etkenler önemli rol oynamaktaydı. Defteri hukukçu bağlamında değerlendirme

fırsatı olmadığından bu nedenlere ayrıntılı bir şekilde değerlendirme imkanına

sahip olamadık.

Çalışmanın neticesinde XIX. Yüzyıl Osmanlı hukuku ve adaleti hakkında

azda olsa bir çıkarımda bulunulmuştur. Osmanlı Devleti’nde suç ve ceza çalışacak

araştırmacılar için bu tez bir kaynak olma özelliği taşımaktadır. 624 numaralı

Ayniyat Defteri hakkında yapılan bu çalışma daha sonraki araştırmalar için öncül

bir özelliğe sahiptir. Özellikle defter içerisinde yer alan muhtelif cezalar arasında

bulunan kürek cezası ile ilgili verilen hükümler bu süreçten önceki dönemlerde

uygulanan kürek cezası ile farkları ortaya çıkmıştır.

Ayniyat defterleri bu yönüyle Osmanlı gündelik hayatına yönelik araştırma

yapan sosyal bilimciler, hukukçular ve iktisatçılar için önemli bir başvuru kaynağı

özelliği taşımaktadır. Bu çalışma, tek başına yeterli olmayıp çalışmanın pranga

cezası, kürek cezası vb. konularda ileride yapılacak yapılacak olan araştırmaları

teşvik etmesi umulmaktadır.

76

KAYNAKÇA

ARŞİV BELGELERİ

BOA, A.MKT.MHM, Nr. 455982, 16, (…), 1873.326.

BOA, BEO.AYN.d., Nr. 624.

KİTAPLAR ve SÜRELİ YAYINLAR

Acehan, Abdullah, “Osmanlı Devleti’nin Sürgün Politikası ve Sürgün

Yerleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, V. 1/5, Sonbahar

2008, s. 12-29.

Aktaş, Necati “Ayniyat Defteri”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. IV, İstanbul, 1991,

s. 177-178.

Akyıldız, Ali, Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform, Eren Yay., İstanbul, 1993.

Arı, Kemal,“Türk Denizcilik Tarihi”, Deniz Basımevi Müdürlüğü, Ed. Zeki

Arıkan, Lütfü Sançar, İstanbul, 2009, s. 125-145.

Avcı, Mustafa, Osmanlı Ceza Hukuku, Mimoza Yayın, Konya, 2014.

_______, Türk Hukuk Tarihi, Atlas Akademi Yay., Konya, 2018.

Aydın, M. Akif, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet, Klasik Yay., İstanbul,

2014.

_______, Türk Hukuk Tarihi, 13. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2015.

Bardakoğlu, Ali, “Hapis”, DİA, C. XVI, İstanbul, 2013, s. 54-64.

_______, “Hırsızlık”, DİA, C.XVII, İstanbul, 2013, s.384-396.

Baytimur, Süha Oğuz, “Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık Faaliyetleri ve

Uygulanan Cezalar (1789-1808)”, Bitlis Eren Üniversitesi SBE Dergisi,

C.V, S.2, Aralık 2016, s. 249-256.

Berkes, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2016.

Bostan, İdris, Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII. Yüzyılda Tersane-i Amire, TTK

Yay. Ankara, 2003.

_______, Osmanlılar ve Deniz, Küre Yayınları, İstanbul, 2010.

Cin, Halil, Akgündüz, Ahmet, Türk Hukuk Tarihi, C.1, Osav Yay., İstanbul,

1995.

77

Cin, Halil, Akyılmaz, Gül, Türk Hukuk Tarihi, Sayram Yay., Konya, 2013.

Çabuk, Fehminaz, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Toplumunda Irza Tecavüz

Vakıaları”, Asos Journal, S. LVI, Ekim 2017, s. 358–373.

Çadırcı, Musa Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik

Yapıları, TTK Yayınları, Ankara, 1991.

Daşçıoğlu, Kemal, “Sürgün”, DİA, C.38, İstanbul, 2013, s. 167–169.

Develioğlu, Ferit, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi,

Ankara, 2011.

Düzbakar, Ömer, “İslam – Osmanlı Ceza Hukukunda Rüşvet ve Bursa Şer’iyye

Sicillerine Yansıyan Örnekler”, New World Science Academy, S.3,

Haziran, 2008, s. 532–550.

_______, “İslam-Osmanlı Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu:16-18.

Yüzyıllarda Bursa Şer’iyye Sicillerine Yansıyan Örnekler”, Türkiye Sosyal

Araştırmalar Dergisi, S.2, Bursa, 2008, s. 79 – 105.

Düzcü, Levent, “Osmanlıların Sanayi Çağına Adım Atışına Denizcilikten

Bir Örnek: Buharlı Gemiye Geçişte Başlıca Parametreler (1828-

1856)”, Hıstory Studies İnternational Journal Of History, S.V,

Ocak, 2013, s. 113–127.

Ekinci, Ekrem Buğra, Tanzimat ve sonrası Osmanlı Mahkemeleri, Arı Sanat

Yay., İstanbul, 2003.

Erim, Neşe, “Osmanlı İmparatorluğunda Kalebentlik Cezası ve Suçların

Sınıflandırılması Üzerine Bir Deneme”, Osmanlı Araştırmaları, S.4, 1984,

s. 79–88.

Esen, Hüseyin, “Zina”, DİA, C. 44, İstanbul, 2013, s. 440–444.

Gencer, Ali İhsan, Bahriyede Yapılan Islahat Hareketleri ve Bahriye

Nezaretinin kuruluşu (1789-1867), TTK, Ankara, 2001.

Gerlach, Stephan, Türkiye Günlüğü 1573-1576, Edt. Kemal Beydilli, Çev.

Türkis Noyan, C. I, İstanbul, 2010.

Gökcen, Ahmet, Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Kanunları, Dokuz Eylül

Üniversitesi Yay., İstanbul, 1989.

78

Günay, Ramazan “Osmanlı Arşiv Kaynakları İçerisinde Ahkam Defterleri:

Gelişim Seyri, Muhtevası ve Önemi”, SDÜ SBE Dergisi, S. 17, 2013/1, s.

9 – 29.

Heyd, Uriel, Studies in Old Ottoman Criminal Law, Clarendon Press, Oxford,

1973.

İlgürel, Mücteba, “Osmanlılarda Eşkıyalık Hareketleri”, C.XI, DİA, İstanbul,

2013, s. 466 – 469.

İnalcık, Halil, “Osmanlı Arşivlerinin Türk ve Dünya Tarihi Açısından Önemi”,

Osmanlı Arşivleri Ve Osmanlı Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul, 1985,

s. 31-44.

İpşirli, Mehmet, “XVI. Asrın İkinci Yarısında Kürek Cezası İle İlgili

Hükümler”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü

Dergisi, S.12, İstanbul, 1982, s. 203 – 248.

Kaynar, Reşat, Mustafa Reşid Paşa Ve Tanzimat, TTK Yay., Ankara, 2010.

Kılıç, Orhan, “XVI. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti’nde Kalpazanlık

Faaliyetleri”, Osmanlı Ansiklopedisi, C.III, Yeni Türkiye Yay. Ankara,

1999, s. 180 – 187.

Kılınç, Ahmet, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Teşhir Cezası”,

İnternational Journal of Science Culture and Sport, Special İssue 4,

Ağustos 2015, s. 447 – 456.

_______, “Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Uygulanan Kürek Cezasının

Hukuki Tahlili”, Belleten, C. LXXIX, S. 285, Ağustos 2015, s. 531-558.

Konan, Belkıs “Osmanlı Hukukunda Tecavüz Suçu”, OTAM, S. 29, Bahar

2011, s. 149 – 172.

Kütükoğlu, Mübahat S, Tarih Araştırmalarında Usul, TTK, Ankara, 2011.

Mutaf, Abdulmecid, “Osmanlı Arşivindeki Ayniyat Defterleri”, OTAM, S. 7,

Ankara, 1996, s. 385 – 391.

Pakalın, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.II,

MEB, İstanbul, 1993.

Sami, Şemseddin, Kamus-ı Türki, Edt. Turgut Buğra Akdoğan, Altınpost Yay.,

Balıkesir, 2012.

79

Saner, Yasemin, “Osmanlının Yüzlerce Yıl Süren Cezalandırma ve Korkutma

Refleksi: Prangaya Vurma”, Osmanlı da Asayiş, Suç ve Ceza 18.-20.

Yüzyıllar, Edt. Noemi Levy – Alexandre Toumarkine, Tarih Vakfı Yurt

Yayınları, İstanbul, (Tarihsiz), s. 163 – 189.

Sertoğlu, Midhat, Muhteva Bakımından Başvekalet Arşivi, TTK, Ankara, 1955.

Seyitdanlıoğlu, Mehmet, Tanzimat Döneminde Meclis-i Vala (1838-1868),

TTK Yay., Ankara, 1994.

_______, “Yenileşme Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatı”, TÜRKLER,

C.XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s. 1014 – 1029.

Sungur, Mutullah “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nde Taşra idaresi ve Vilâyet

Yönetimi”, TÜRKLER, C.XIII, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2012,

s.1357 – 1368.

Taşkın, Figen, “1844 Tashih-i Sikke Sonrasında Para Düzeni ve Kalpazanlık”,

Studies of the Ottoman Domain, C.VI, S.11, Ağustos 2016, s. 1 – 19.

Tezcan, Mahmut, “Türk Kültüründe Kız Kaçırma Geleneklerinin Antropolojik

Çözümlenmesi”, Aile ve Toplum Dergisi, C.II, S.6, Aralık 2003, s. 41 –

48.

Tosh, John Tarihin Peşinde, Çev. Özden Arıkan, Tarih Vakfı Yurt Yayınları,

İstanbul, 2013.

Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devlet’inin Merkez ve Bahriye Teşkilatı,

TTK, Ankara, 1988.

Yakut, Esra, Osmanlı Hukukunda Tazir Cezaları, Seçkin Yay., Ankara, 2015.

Yıldız, Gültekin, Mapusane, Kitabevi Yay., İstanbul, 2012.

TEZLER

Akalın, Adnan, “İslam Ceza Hukukunda Hırsızlık Suçu ve Çalınan Mal ile

İlgili İhtilaflar”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara

Üniversitesi, SBE, Ankara, 2006.

Kırlı, Hacer, “Kürek Cezası ve Osmanlı Uygulaması”, (Yayınlanmamış Yüksek

Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul,

2015.

80

Mumcu, Esra, “Tersane Zindanı”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi),

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, 2016.

Yırtımcı, Esra, “Dolandırıcılık Suçu”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans

Tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku

Anabilim dalı, Ankara, 2010.

İNTERNET KAYNAKLARI

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5

af46676580c98.41887844 (01.05.2018)

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GT

S.5af594c58236e5.26739612 (02.05.2018)

http://ctle.pau.edu.tr/osmtr/index.php (04.05.2018)

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5%20%09af46676580c98.41887844

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5%20%09af46676580c98.41887844

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GT%09S.5af594c58236e5.26739612

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GT%09S.5af594c58236e5.26739612

http://ctle.pau.edu.tr/osmtr/index.php

81

ŞEKİLLER LİSTESİ

Şekil 1. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne göre Katl Suçlarının Müslüman ve

Gayrimüslimlere Göre Oransal Dağılımı

Şekil 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Katl Suçu İşlenen Bölgelerin

Oransal Dağılımı

Şekil 1. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu İşleyen Kişilerin

Oransal Dağılımı

Şekil 1. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Çalınan Malların Cinsinin


Şekil. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Gasp Suçu İşleyen Müslim ve

Gayrimüslimlerin Dağılımı

Şekil. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Darp Suçu İşleyen Kişilerin


Şekil. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Yaralama Suçu İşleyen


Şekil. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Darp ve Yaralama Suçlarının


Şekil. 1. 9. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kalpazanlık Suçu İşleyen


Şekil. 1. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Eşkıyalık Suçu İşleyen


Şekil. 2. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezalarının İşlenen

Suçlara Göre Oransal Dağılımı


Kürek Cezası Hükümlerinin Dinlere Göre Oransal Dağılımı

Şekil. 2. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Katl


82

Şekil. 2. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen Gasp


Şekil. 2. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Kürek Cezası Verilen

Eşkıyalık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı



Şekil. 2. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Katl


Şekil. 2. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Hırsızlık Suçu Üzerine Verilen



Hırsızlık Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

Şekil. 2. 10. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Gasp


Şekil. 2. 11. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Pranga Cezası Verilen Darp

ve Yaralama Hükümleri Sürelerinin Oransal Dağılımı

Şekil. 2. 12. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’ne Göre Itlak Hükümlerinin


83

TABLOLAR LİSTESİ

Tablo 1. 1. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Katl Suçu İşleyen Suçluların Suç

İşledikleri Mahallere Göre Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

Tablo. 1. 2. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Hırsızlık Suçu İşleyen Suçluların

Mahalleri ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

Tablo. 1. 3. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Gasp Suçu İşlenen Mahaller ve

Sosyal Statü Bazında Dağılımları

Tablo. 1. 4. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Darp Suçu İşlenen Mahaller ve

Sosyal Statü Bazında Dağılımları

Tablo. 1. 5. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Yaralama Suçu İşlenen Mahaller,

Sosyal Statüler ve Nafaka Bedelleri Bazında Dağılımları

Tablo. 1. 6. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Kalpazanlık Suçu İşlenen


Tablo. 1. 7. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Dolandırıcıların, Dolandırma

Yöntemi ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

Tablo. 1. 8. 624 Numaralı Ayniyat Defteri’nde Eşkıyalık Suçu İşlenen Mahaller

ve Sosyal Statü Bazında Sayısal Dağılımı

Ek.1 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNİN TRANSKRİPSİYON

METNİ

Vaz-ı Küreğe Dair Buyruldu-i Sami Defteridir

1267

BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-001

Sayfa 47

25 N 67 tarihinde mahallerine gönderildi.

Zabtiye Müşiri Paşa Hazretlerine

Haleb ve Birecik’in hadise-i mündefiasına sebeb olub bu tarafa gönderilmiş olan

otuz nefer eşhasın derece-i töhmetleri üzerine mahallinden vuku bulacak işara

göre buud-ı inkızalarına bakılmak üzere emsalleri misillü ne afv ne de ceza

makamında olarak marifet-i müşirileriyle Bursa’ya gönderilmesi saniha-i zib

sudur buyrulan emr u ferman-ı hümayun hazret-i padişahi mantuk-ı alisinden olub

keyfiyet Hüdavendigar ve Haleb valileri devletlü paşalar hazeratına bildirilmiş ve

isimleri mübeyyin pusuşla merbuten gönderilmiş olmağla ber mukteza-yı irade-i

seniyye-i hazret-i şahane iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

Maliye nazırı efendi hazretlerine ber-vech-i muharrer ferman-ı ali kıta 1

29 N 67 tarihinde kavasbaşına verildi

Belviran kazasına tabi Beliki karyesi ahalisinden carihen vefat eden Abdülatif’in

katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-ı ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet konya valisi hazretlerine bildirilmiş

olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali

Kıta 1

84

29 N 67 tarihinde gönderildi

Zabtiye Müşiri paşa hazretlerine

Zevcesinin vefatından dolayı bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Ferhad Bey’in

müteveffiye-i muma-ileyhanın kerimesi hanım ile huzur-ı hazret-i fetva-penahide

müdafaa olunmak üzere şimdilik kavi kefili alınarak tahliye-i sebile haiz olduğu

Istabl-ı amire müdürlüğü payesinin ref’i ve uhdesinde bulunan nişanın ahz ve

darbhane-i amireye teslim kılınması meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-

ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-

merkeze müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve nişan keyfiyeti maliye nezaret-i

celilesine bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisince icra-yı icabına himmet buyuralar

deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 48

11 L 67 tarihinde gönderildi

İngiltere devleti tebaasından olub Leş kasabasında lenger-endaz olan sefinede katl

ve idam olunarak emval ve eşyası ahz ve gasb olunmuş olan Kapudan Esbero ile

iki nefer taifesinin katilleri olan dört nefer eşhasın bu tarafa gönderildiği İşkodra

mutasarrıfı atufetlü paşa hazretleri tarafından cevaben işar kılındığından

merkumların ber-muceb-i kanun-ı ceza mahallerindeki mahbusiyeti tarihi olan

altmış altı senesi rebiülevvelinin on dokuzuncu gününden itibaren onar sene

müddetle küreğe konularak hitamı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi meclis-i

valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası babında ferman-ı ali

Kıta 1

13 L 67 tarihinde Kavasbaşına verildi

Bozok sancağında kain Soron karyesi sakinlerinden olub madruben vefat eden

Memiş’in katilleri Osman ve Ömer’in ber-muceb-i kanun ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle vaz’-ı

kürek olunarak bi’l-istihdam müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla derununa merkumlardan

mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali

85

Kıta 1

Bu dahi

İngiltere devleti tebaasından olub Leş kasabasında lenger-endaz olan sefinede katl

ve idam olunarak emval ve eşyası ahz ve gasb olunmuş olan Kapudan Esbero ile

iki nefer taifesinin katilleri olan dört nefer eşhasın kaffe-i emval ve eşyası altı bin

iki yüz elli kuruşa baliğ olarak bundan başka bir nesneleri olmadıüğı ve

merkumların ber-muceb-i kanun-ı ceza mahallerindeki mahbusiyeti tarihi olan

altmış altı senesi rebiülevvelinin on dokuzuncu gününden itibaren onar sene

müddetle küreğe konularak hitamı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi meclis-i

valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası babında ferman-ı ali

Kıta 1

Bu dahi

Ankara Sancağında kain kasaba-i Bala kazasına tabi’ Koriga karyesi sakinlerinden

maktul Mustafa’nın katili mezkûr karye ahalisinden Mehmed’in ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle

küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard

olunmak üzere celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek

olunmak babında ferman-ı ali

Kıta 1

Bu dahi

Kebsud kazasına tabi Eğdiç karyesi ahalisinden maktul İsmail’in katili Yalan

Yusuf’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamına tahliyesiyle geldiği yere tard

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

86

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün

vaz’-ı kürek olunmak babın ferman-ı ali

Kıta 1


22 Ca 66 tarihinde Kavasbaşıya verildi.

Peravişte kazasında Niksan karyesinde maktulen halik olan Naci zımminin katili

Deli Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddet tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa

celb olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve mucebince keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek

olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

23 Ca 66 tarihinde kavasbaşıya verildi

Meclis-i vala azasından devletlü İzzet Paşa hazretlerinin sahilhanesi

kayıkhanesine girib bazı eşya ahzına ibtidar ve kayıkçılardan Mustafa ve Osman

dahi darb ve cerhe ictisar eylemelerinden dolayı ahz ve girift olunan İbrahim’in

merkumanı bıçak ile darb ve cerhe mücaseret ve Kıbrıslı Ahmed’in dahi bu

maddede merkûma refakat ve eşya ahzı hususunda müşareketi ikrarlarıyla

tebeyyün etmiş olduğundan icra-yı mücazatı istizaına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri

tarihinden itibaren merkum İbrahim’in bir sene ve refiki Ahmed’in dahi altı ay

müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi

meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı ira olunmak babında ferman-

ı ali kıta 1

23 Ca 66 tarihinde kavasbaşıya verildi.

Tebaadan Akşehirli Ahmed Mekkeli Hüseyin Efendi’yle talebeden Veli

Efendi’nin bazı eşyasını ahz eylemiş olduğunu ikrar etdiğinden ve mevcud

87

olanların bi’l-istirdad sahibine teslim olunub telef eylediği eşya bahasının dahi

bundan böyle merkumun yesarında tahsil kılınacağından icra-yı mücazatı

istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört ay müddetle vaz-ı

pranga olundu müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade

olunmağla ol-vecihle icabı olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

24 Ca 66 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Divan-ı hümayun kalemi mühimme kavasiyanından Necmi Efendi’nin hanesinden

Micaço mühtei Yakub yedi bin altı yüz kuruşluk evrak-ı nakdiyesini ahz

eylediğini ikrar ve itiraf eylemişl ve meblağ-ı mezburun beş bin şu kadar kuruş

bi’t-tahsil efendi-i muma-ileyhe olunduğu ve kusurunun dahi tesviyesine

bakılacağı beyanıyla merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-ı ceza merkumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ay müddetle vaz-ı pranga olunarak bi’l-

istihdam inkıza-yı müddetinde kefili alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i

mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1


Tarabya’da kain fırunda Hamberik ve Yanyalı Anaştaş Ferancilecer Sakızlı

Yani’nin bin dokuz yüz altmış altı kuruşunu ahz eylediği matbu’a ikrar edib

mersumun ziyade iddiası olan bin dört yüz kuruş içün bi’t-taleb huzur-ı şerifde

tahlis olunmasıyla muterif olduğu meblağ-ı mezburun bi’l-istirdad sahibi

mersuma red ve ita olunduğu beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza

mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört ay müddeti vaz’-ı pranga olunarak

bi’l-istihdam müddeti hitamında kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i

mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

88

24 Ca 66 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Makaracı esnafından İbrahim İngiltere Lomgazacı Nikola Tataluri’yi darb ve cerh

etmiş olduğunu ve mecruh-ı mersumun ücret-i cariyesi hakkında ne vecihle karar

verilmiş olduğu beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti

tarihinden itibaren dört ay müddetle vaz’-ı pranka olunarak hidemat-ı lazımede

bi’l-istihdam müddeti hitamında kefili alınarak sebillerinin tahliyesi meclis-i


kıta 1

Bu dahi

Kütahya sancağının Niyaz kazası Derlice karyesi sakinlerinden olub maktulen

fevt olan Hacıoğlu Hüseyin’in katili Veliyyüddin ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek

olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’

kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub

mucebince keyfiyet mahlline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Gabrovalı Nikola refiki Yovan ile Nemçe devleti tebaasından Pavli’nin malumü’l-

mikdar eşyasını ahz eylediğini ikrar etmiş ve eşya-yı mezkurden mevcud olanları

bi’l-istirdad sahibine teslim olunarak kusuru zahire ihracı mümkün olamayan

şeylerin esmanı olan üç yüz bu kadar kuruşun yüz kuruşunu peşinen tahsil olunub

kusuru kefile rabt kılınmış olduğundan icra-yı icabı istizanına dair zabtiye


mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak

müddeti hitamında bir daha bu şeylerde bulunmayacağına kefili alınarak sebilinin

tahliyesi ve refiki mersum Yovan’ın bi’t-taharri ele geçirilib istintakı bi’l-icra

89

keyfiyetin ba mazbata işar kılınması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla

ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Yanlış ecza tertib ve ita eylediklerinden dolayı mahbusda bulunan Cerrah Serkiz

ve kalfası Serav Harti’nin tahliye-i sebilleriyle bunların Cerrah Kosti’nin fimabad

eczacılıkda kullanılmamak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden

iitibaren bir sene müddet prangaya vaz’ıyla tekmil-i müddetinde vilayetine tard ve

def’ kılınması meclis-i valadan ifade olunarak keyfiyet hakipa-yı hümayundan

bi’l-istizan emr ve irade-i seniyye-i hazret-i şahane dahi bu merkezde müteallik ve

şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Bu dahi

Avusturya devleti tebaasından Antonyo Noriken kaime sahtekarlığı töhmetine

ictisar eylemesinden dolayı iki sene müddetle prangaya vaz’ olunmuş ise de

sefareti tarafından vaki’ olan ifadeye mebni mersumun fimabad Dersaadet’e ayak

basmamak üzere vilayeti tarafına def’i zımnında sebilinin tahliyesiyle sefareti

tarafından teslim olunması nezaret-i celile-i hariciye ile bi’l-muhabere tensib

olunduğu meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında

ferman-ı ali tarihiyle 28 Ca 66 kıta 1

Bu dahi

Borlu kazası ahalisinden Şeyhoğlu Abdülhalim Bey’in oğlu Hasan Efendi kaza-i

mezbure bir saat mesafede kain hanesinde misafir olan karındaşı Mehmed’i peşto

kurşunu ve bıçak ile telef eylediği şer’an sabit olduğundan merkum Hasan’ın ber-

muceb-i kanun-ı ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede altı sene vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

vilayeti tarafına tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

90

mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 22 Ca 66

tarihiyle kıta 1


Sayfa 3

28 Ca 66 tarihinde gönderildi

Zabtiye Müşiri Hazretlerine

Geçende Yakacık karyesi sakinlerinden İbrahim Ağa’nın leylen hanesine girib

gasb ve cerh madde-i fazihasına ictisar etmiş olan Kara Yorgi ile eniştesi diğer

Berber Yorgi ve Çoban Feryoz ve Ceber ve Çoban kahyası Nikola’nın vuku

bulan muhakeme ve istintaklarında mersuman Ceber ve Kara Yorgi el-yevmi

firari olarak taharri üzerinde bulunan malumü’l-esami üç nefer refikleriyle beraber

ağa-yı muma-ileyhin karye-i mezkurede vaki hanesine leylen girib cerh fazaihine

ictisar ve çifte tüfenk ile bir tek tabanca alub firar eyledilklerini ikrar etmiş ve

bunlardan mersumun Berber Yorgi ve Feryuz ve Çoban kahyası Nikola’nın

beraet-i zimmetleri anlaşılıb sebilleri tahliye kılınmış olduğundan ve firari-i

mersumun dahi ele getürüldükde keyfiyetleri başkaca ifade kılınacağından fakat

marrü’z-zikr Kara Yorgi ile Cebero’nun icra-yı mücazatları istizasına dair zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek mersumlardan Berber Yorgi ile

Cebro’nun ifade-i vakıalarına göre kutta-i tarik suretinde bulunduklarına mebni

bunların ber-muceb-i kanun-i ceza beşer sene müddetle vaz’-ı pranga olunub

hitam-ı müddetlerinde fimabad bu misillü fazaihde bulunmayacaklarına kavi

kefilleri alınarak tahliye-i sebilleriyle firari-i mersumanın dahi ele getirilmesi

hususuna ikdam olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla

ol-vecihle icabının icrasına himmet buyruralar deyü ferman-ı ali kıta 1

27 Ca 66 tarihinde Gönderildi

Zabtiye Müşiri Paşa hazretlerine

91

Çengelköyü Pazar kayığında yedek çeker iken denize düşmüş olan İstavri nam

çelebinin vefatından dolayı validesiyle mezkur kayığın reisi ve taifeleri ve iskele

kethüdasının istintaklarında keyfiyet kaza nev’inden olduğu tebeyyün ederek

vereseden bu babda bir guna dava etmediğinden taife-i merkumenin sebilleri

tahliye olunduğu beyanıyla mezbur reisin bazı mertebe tekayyüdsüzlüğü kabahat

olduğundan ihracı ve kayıkçılar hakkında bir nizam-ı daimi ve ne hal istizanına

dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib fimabad yeni kayıkçılık

edecek kimselerin ol-emirde bir üstad kayıkçının yanında altı yedi ay çalışub

tahsil-i maharet etmedikçe müstakil kayık tedarikiyle işletdirilmemesi hususunun

bir nizam-ı daimi ittihazıyla ihtisab nezaret-i behiyyesine havalesi ve merkum

iskele kahyası hakkında bir suver olduğundan diğerleriyle beraber salıverilmiş ise

de kubhen olmayub bazı sebebe mebni tevkif olmuş ise beyan olunması ve ol-

vecihle mezburunun ihracı yerine diğer bir münasibinin tayin kılınması meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunub keyfiyet nezaret-i Müşarun-ileyhaya

bildirilmiş olmağla icrası icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

2 Muharrem 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi.

Kürekde bulunan Rusçuklu Salih’in tahliye-i sebili valide tarafından niyaz

olunmayub keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale merkumun ikmal-i müddetine

az bir şey kalmış olduğundan merhameten salıverilmesi ifade olunmağla ol-

vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Konya eyaleti mülhakatından Ereğli kazasında Ekizli karyesi ahalisinden ve

asker-i redifeden olub mahnuken vefat eden Ahmed’in katilleri Mehmed ve

Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren

beşer sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam inkızasınca sebilleri

tahliye olunarak memleketleri canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olduğu vürudlarında

merkumlar müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta

1

92

Sayfa 4

Bu dahi

İzmir’e muzafa Karşıyaka sakinlerinden olub mecruhen vefat eden Rençber

Karacalı Mustafa’nın katili Sadık’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek

olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince

keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün

vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Menteşe sancağına Karlıcalı Ahmed ve Osman ve Salih gasb-i emval ve hetk-i ırz

misillü faziha-i keriheye ictisar eylediklerinden ber-muceb-i kanun-i ceza

merkumların mahbusiyetleri tarihinden üç sene müdddet kürekde bi’l-istihdam

inkızasında küfelaya rabt olunarak sebilleri tahliye ile memleketlerine tard ve def’

kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla merkumların vürudlarında ol-vecihle icabı icra olunmak

babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Cisr-i Mustafa Paşa kazasına tabi Salihler karyesi sakinlerinden olub madruben

müteveffiye olan Hamza’nın katili Zeyneb’in ber-muceb-i kanun ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede

vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard

ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub

mucebince keyfiyet mahalline bildirilmiş vürudunda merkum müddet-i mezkure

içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

93

Harputi Mustafa bazı şeyden üzerine tutulub üzerinde yüz kuruş kadar züyuf ve

temiz akçe bir beyaz küpe zuhur ederek lede’s-sual mahbus bulunan Galatalı

Angelo nasraniyenin hanesinde olan sandığını ahar eve nakl için inhitarları

kendisine verilmiş olduğundan mezkur akçe ve küpeyi sandıkdan aldığını

söylemiş ve mersumdan sonraldıkda [soruldukda] inhitar vermediğinden başka

sandığında bir akçe olduğunu beyan eylemiş ve merkum sabıkalı bulunmuş

olduğundan icra-yı icabı istizanına zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya

verilerek merkumun üzerinde yüz kuruş kadar akçe bulunmasıyla bir hükm tertib

eylemeyüb fakat sabıkalu olduğu cihetle polis tarafından dikkat olunması inkıza

edeceğinden kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade olunmuş

olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Mellah taifesinden Doğan refiki Asitaneli Alabe’yi darb ve cerhe mücaseretinden

başka zabtiye çavuşu Ahmed’i dahi cerh eylemiş olduğu ve carih-i merkum Ali

sabıkalı ve uygunsuz makuleden olarak refikleri Türk Ali ve diğer Ali bu defa

vuku bulmak habasetinde beraber bulundukları beyanıyla icra-yı icabı istizanına

dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek

merkum ve Doğan töhmeti ziyadece bulunmasına binaen mahbusiyetleri

tarihinden itibaren merkum Doğan’ın bir sene ve mecruh-i merkum Ali’nin altı ay

müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesi ve

refikleri merkuman-ı Alilerin darb ve cerh maddesinde medhalleri ve bu misillü

efalde sabıkalu olmayub fakat birlikde bulunmaları kendülerine muceb-i kabahat

olacağından ve mamafih şimdiye kadar müddet-i mahbusiyetleri ceza-yı kafi

göründüğünden kendülere tenbihat-ı ekide icrasıyla şimdiden salıverilmesi

meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında

ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 5

2 Muharrem 67 tarihinde Kavasbaşıya verilmişdir.

Ketebeden Hasan Efendi’nin seyisi Yorgi muma-ileyhin altı yüz kuruş kıymetli

bir zerağ lahuri şalını ahz ile yelek yapdurub iki yüz kuruşa diğer bir aded

94

yüzüğünü dahi aldığını ikrar ve bundan başka zayi’ olan sekiz yüz kuruş kıymetlü

bir aded elmas iğneyi inkar etmiş ve mezkur yüzük aynen bi’l-istirdad salifü’z-

zikr şalın kıymeti olan altı yüz kuruş ile elbise bahasından matlubu bulunan sekiz

yüz kuruş ki ceman bin dört yüz kuruş karşılık mersumun dahi muma-ileyh

zimmetinde olan altı yüz bu kadar kuruş alacağı bade’t-tenzil efendi-i muma-

ileyhin baki-i matlubu olan altı yüz bu kadar kuruş dahi kendüsü vazgeçmiş

olduğu beyanıyla mersum hakkında lazım mücazatın istizasına dair zabtiye


mersumun mahbusiyet tarihinden itibaren dört ay müdddetle vaz’-ı pranga olarak

müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-


Bu dahi

Ahz ve uygunsuz makuleden bulunduklarına binaen tutulmuş olan İngiltere

devleti tebaasından Kefalonyalı Temestoflu Dalsamaki ve Toma ve Nemçe devleti

tebaasından Venedikli Covanni Nençoliç nam şahısların müddeileri davalarından

vazgeçmiş ise de mersuman serseri ve uygunsuz makulelerden olarak devlet-i

Müşarun-ileyha kançılaryaları canibinden dahi kabul olunmamış olduğu beyanıyla

icabının icrası istizanına dair zabtiye meclisnin mazbatası meclis-i valaya

verilerek bu makule meçhulü’l-ahval olan eşhasın buralarda durması usul-i

belediyeye mugayir olacağından mersumanın mahalli odası marifetiyle münasib

bir gece kadınlarak [kaldırılarak] vilayetleri canibine tard ve def’ olunmaları

Hariciye nezaret-i celilesiyle bi’l-muhabere tensib olunmuş olmağla ol-vecihle

icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

2 Muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Kazabad kazasına tabi’ İzmir Said karyesi sekenelerinden olub madruben

müteveffiye olan Aişe’nin katilleri yine karye-i mezkure sakinlerinden Ömer ve

Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddetleri

hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu

95

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda ve merkumlar müddet-i mezkure içün


Bu dahi

Divriğili arabacı Hüseyin’in Ortaköylü Keçeto’yu iskemle ve soba ile başından

darb ve cerh eylediği ikrarıyla sabit olmuş ve masarif-i cariha ve nafaka ve eşya-yı

darbda zayi’ olan yüz kuruşluk varakaya mukabil üç yüz kuruş carih-i merkumdan

bi’t-tahsil marifet-i şer’le musaliha olunarak mersuma ita olunmuş olduğundan

icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valayaya

verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyet tarihinden itibaren dört

mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hakkında sebilinin tahliyesi meclis-

i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında


Bu dahi

Karahisar-ı Şarki kazasında kain Yakacık karyesine tabi Balfere karyesi

ahalisinden olub maktulen fevt olan Veli’nin katili Süleyman’ın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden tersane-i amirede beş sene

müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

mahallerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba


müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 6

5 M 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi

İzmir’e tabi’ İsli karyesi ahalisinden olub maktulen vefat eden Çakır Mustafa’nın

katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı

96

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

8 M 67 tarihinde kavasbaşı ağaya gönderildi

Batum Sancağına tabi’ Meravidesfili karyesi ahalisinden maktulen Salih’in katili

Mahir’i verese-i kısasdan afv eylediğinden ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti

tarihinden olan altmış beş senesi evail-i Zilkadesi’nden itibaren merkumun beş

sene ve refiki olub madde-i katlde muaveneti sabit olan Murad’ın üç sene müddet

kürekde istihdamıyla inkızamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve

def’ olunması hususunun bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı şehriyari müteallik

buyrulmuş ve merkuman Dersaadet’e gelmiş olmağla ol-vecihle icabı icra


Bu dahi

Varna sancağı dahilinde kain Peravadi kazası mütemekkinlerinden olub halik olan

Deragi’nin katili İstifano tesviye-i diyetine muktedir olamadığı ber-nehc-i şer’

sabit olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden

itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak emsali misillü

ücret-i münasebe ile bi’l-istihdam ücretinden kifayet mikdarı kendüsüne verilib

maadasının deyne mahsuben vereseye ita kılınmak üzere tevkifi ve müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub mucebince keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda mezkur müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek


Bu dahi

Manisa’ya tabi’ Bozdağı’nda Havaikde Kesimine musafa Malran karyeli

Himmet Çavuş ve karındaşı Celil kız kaçırmak kabahatine ictisar eylediğinden ve

97

sabıkalı bulunduklarından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren ikişer sene müddet kürekde bi’l-istihdam

inkızasında sebilleri tahliye ile memleketlerine tard ve def’ olmak üzere bu tarafa

celbi meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle merkumların vürudunda icabı

icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Karesi sancağında Turhan nam diğer Soma kazasına tabi’ Dere karyesi

sakinlerinden olub mahnuketen müteveffiye olan Aişe’nin katili zevci

Süleyman’ın karındaşı Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-kürek olunarak müddeti

hakkında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek

olunmak babına ferman-ı ali kıta 1

9 M 67 tarihinde kavasbaşına verilmişdir.

Sisam ceziresi ahalisinden olub İstefenaki Bey hakkında vuku bulan su-i

kasdinden dolayı tersane-i amirede mahbus bulunan İstama Yatavis izharü’l-hal

nedametle müstehak olduğu mücazatın afvını istirham etdiğinden keyfiyet meclis-

i valaya lede’l-havale merkum on iki sene müddetle habse ilka olunarak şimdiye

kadar dört sene mürur etmiş olduğu ve mahbusda derece-i helaka varub bundan

böyle daha tevkif telefini muceb olacağı cihetle memalik-i mahruse-i şahaneden

hariç münasib bir mahalle def’ olunmak üzere merkumun tahliye-i sebili tensib ve

hakipa-yı alisinden olub istizan olunarak merhamet-i ifade-i hazret-i şahane dahi

bu merkezde müteallik ve şeref-sudur buyurmuş olmağla icabı icra olunmak



Sayfa 7

98

10 M 67 tarihinde kavasbaşına verildi.

Cerhci Salih’in bir kıta Mushaf-ı şerif ahz eylediğini ikrar ederek zikr olunan

Mushaf-ı şerif bi’l-istirdad sahibi zuhurunda verilmek üzere tevkif olunduğu

beyanıyla merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası

meclis-ş valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti

tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında salıverilmesi

ifade olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

Bu dahi

Gardiyanlıkdan muhrec Gatmonili Mehmed Hamal İsmail ile sair malumü’l-

esami eşhasın akçeleriyle eşyasını ahz eylediğini ikrar ederek yedinde mevcud

bulunanlar bi’l-istirdad ashabına ita olunub ve kusur istihlak etmiş olduğu nakd ve

eşya beledi dahi badehu tahsil olunacağı beyanıyla merkumun icrası mücazatı


kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı

pranga olunarak müddeti hakkında salıverilmesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle


Bu dahi

Dimitri Osenes manav Atnaş’ın çekmecesinden iki bin bu kadar kuruş akçesini

bi’l-ahz birazını sarf ve maasadıyla yedinde bulunana bir felavat ile bir fes

Miğdeci Kostantini’ye vermiş olduğunu ikrar ve mersum dahi yedi yüz kuruş ile

eşya-yı mezkureyi alub birazını sahibine teslim ve kusuru zimmetinde kaldığını

bi’l-ifade maadasını inkar etmiş ise de ahz-ı merkum yemin eylediği cihetle

meblağ-ı kusur-i mezburun Kostanti’den ve istihlak etmiş olduğu akçe dahi

mersum Dimitri’den bi’t-tahsil sahibine teslim kılınacağı beyanıyla ahz-ı

mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i

valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden

itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi

99

meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmakl babında


12 M 67 tarihinde gönderildi


Arnavudluk ihtilalinden dolayı Anadolu canibine nefy ve izam olunmuş olan

eşhasdan Devres Bey’in Selanik’e ve Halil Ağa’nın Yenişehir Tırnovasına ve

Selim Bey’in Yenişehir’e ve Sokalapor’un dahi Tırhala’ya tahvil-i menfalarına

kusurlarının memleketlerine avdetlerine ruhsat verilmesi Üsküb eyaleti

mülhakatından malumü’l-esami kazalara mensub erbab-ı töhmetin dahi bu sırada

kefilleri alınarak hanelerine iade kılınması mahzurdan Salim olduğundan ol-

vecihle icabının icrası ve Prizrin ve Piriştine ahalisinden bazılarının elan hal ve

hareketleri yolunda olduğundan bundan böyle mülk-i rıza-yı ceviden

ayrılamayacakları tebeyyün eylediği halde anlar dahi afv ve ıtlak olunmak üzere

ol-emirde kefillerinin Rumeli ordu-yı hümayun müşiri devletlü Üsküb valisi

atufetlü paşalar hazeratı taraflarından istilamıyla badehu icabına bakılması tensib

ve hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden istizan olunarak emr ve irade-i

merhamet-ade-i hazret-i şehriyari dahi bu merkezde müteallik ve şeref-sudur

buyrulub mucebince icabı icra kılınmış olmağla zikr olunan eşhasdan bu tarafda

bulunanları memleketlerine ruhsat ve itasına himem buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1

Sayfa 8

15 M 67 tarihinde Kavasbaşıya verilmişdir

Karesi sancağında vaki nefs-i Bergama’dan Solak Halil mahallesi ahalisinden

olub katilen vefat eden Mesci Süleyman’ın katili Bergama’da sabık zabtiye

çavuşu Hacı Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa

celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş

100

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında


15 M 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Manisa’ya tabi Turgutlu karyesi ahalisinden kur’a-i şeriye isabet eden

Süleyman’ın kolunu cerh eden Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i ceza derece-i

töhmetine nazaran altı mah müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

tahliyesi tezekkür olunduğu meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ol-vecihle

merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Manisalı Mehmed’in zevcesi merkumun katili Hacı Ali’yi kısasdan afv

eylediğinden ve merkum dahi bu tarafa gönderildiğinden ber-muceb-i kanun-i

ceza katil-i merkumun mahbusiyeti tarihi olan altmış beş senesi Ramazan-ı

şerifinin üçüncü gününden itibaren beş sene müddet kürekde istihdamıyla

inkızasında sebili tahliye olunarak memleketine tard olunması hususuna bi’l-

istizan irade-i seniyye-i hazret-i mülükane müteallik buyrulmuş olmağla ol-



Berkofça kazası mütemekkinlerinden olub katilen helak olan Simon’un katili

Koca’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

beş sene ve refikleri Pano diğer Pano’nun dahi üçer sene müddetle vaz-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve

def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunub



101


Kapan-ı dakik civarında mecruhen vefat eden Arhovalı Mehmed’in katili Arhova

kazasına tabi Gedruh karyesi ahalisinden ve iskemleci esnafından Musaoğlu

Hüseyin ile maktul-i merkum Mehmed’in bi’l-asale ve bi’l-vekale pederi Hüseyin

Ağa’nın vuku bulan murafalarında katil-i merkumun darbından vefat eylediği

ikame-i beyyine ile ber-nehc-i şer’ sabit ve mütehakkik olan mucebince maktul-i

mezburun tamam-ı diyetini vecihle şair üzere üç sene de müeccelen müddei-i asil

ve veli-i vekil merkum Hasan Ağa’ya eda eylemiş merkum Hüseyin’e badet-

tenbih ağa-yı merkum dahi hisse-i irsiyesi metalibesine müteallike davadan

mezbur Hüseyin’in zimmetini kabul havi ayın merv-i iskat eylediği fetvahaneden

ilam olduğundan ber-mantuk-ı ilam-ı şer’ deyni hususunun tesviyesiyle ber-

muceb-i kanun-i ceza merkum Hüseyin’in mahbusiyeti tarihinden itibaren beş

sene müddet vaz’-ı pranga olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunması meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunmuş ve diyet hususunun tesviyesi deavi nezaret-i behiyyesine

havale kılınmış olmağla mucebince katil-i merkum vaz’-ı kürek olunmak babında



Katil ve haydud güruhundan olub mukaddemce Bahr-i Sefid canibinde ahz ve

girift olunan Ayvalıklı Kapudan Panayot ve Angeli ve refik-i diğer Panayot ve

Nikola ve Yani katil ve kutta-i tarik güruhundan olduklarından ber-muceb-i

kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkum Yani Ovannis’e

mersumundan Kapudan Panayot ve diğer Panayot ve Nikola ve Angeli dahi yedi

sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddetleri hitamında sebilerinin tahliyesiyle

vilayetleri canibine tard ve def’ olunmaları meclis valadan ba mazbata ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 9

16 M 67 tarihinde kavasbaşıya verilmiştir.

102

Fermude nahiyesine tabi’ Eyüblü karyesi ahalisinden olub maktulen vefat eden

Emin’in katilleri Mustafa ve diğer Mustafa ile Süleyman’ın ber-muceb-i kanun

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle kürekde bi’l-

istihdam inkızasında sebilleri tahliye ile memleketlerine tard ve def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış

olmağla ol-vecihle merkumların vürudunda icabı icra olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1


Deniz Abdal mahallesi sakinelerinden Hace Hatun hanesinden mazbutü’l-mikdar

ecnas akçesiyle dört yüz kuruş kıymetlü bir çift zümrüd küpesi sirkat olunmuş ve

komşusu Yorgancı Ali’nin müzayakası ziyadece bulunduğu cihetle merkumdan

şübhe etmiş idüğü ifade eylediğinden merkum ali bi’l-istintak ber-vech-i muharrer

madde-i ahza ictisar ederek meblağ-ı mezbureden fakat on kuruş sarfla maadası

kendüsünde olduğunu ikrar ve itiraf eylemiş ve meblağ-ı mezbur lede’l-mikdar üç

bin dört yüz bu kadar kuruş olarak mezkur zümrüd küpe ile beraber sahibesi

merkumeye verilib eğerçi mezbure sekiz yüz kuruş daha noksan idüğünü ibraz

eylemiş ise de muahharan andan tabien fariğa olmuş olduğundan icra-yı mücazatı

istizanına zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren zabtiye tarafından dört

mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi

meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında



Bakkal uşaklarından Tanaş’ın Irgadpazarı’nda kain Bakkal Nikola dükkanı

odasından bir aded saati ahz ile Manav Hacı Tanaş’ın kefaleti ve münadi Halil

Efendi marifetiyle dört yüz üç kuruşa satılıb meblağ-ı mezburu sarf-ı etmiş olduğu

ikrarıyla sabit olmuş ve mezkur saat satılan mahalden bi’l-istirdad hacı-i mersum

ve ahz-ı mersum adem-i kudreti cihetle badehu kazanub tediye etmek üzere

meblağ-ı mezbur kefili alınarak münadi-i merkum red ve teslim olunmuş

103

olduğundan icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası ve

meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti

tarihinden itibaren zabtiye tarafından dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak

müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla



Bolu’ya tabi’ Benderekli kazasında Mütehendi mahallesi sakinlerinden olub

maktulen vefat Dolal Hacı Ahmed’in katili Deli Ahmed’in icra-yı kısasına hükm-i

şer’-i lahık olmasıyla merkumun refikleri olub kısasdan afv olunan Muhzıroğlu

Ahmed ve muavin Abdullah’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede üçer sene müddetle vaz’-ı

kürek bi’l-istihdam müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine

tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-

i cenab-ı mülukane dahi bu merkezde müteallik buyrulub mucebince keyfiyet ba

ferman-ı ali mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i


16 M 67 tarihinde kavasbaşına verildi

Kırkağaç’da maktulen vefat eden Emin’in katili Mehmd’in ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle vaz’-ı kürek

olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard

ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak


Sayfa 10


104

Bargir sürücülerinden Cafer ile Beşiktaşlı Yusuf Yorgancı Mehmed Ağa’nın

dükkanından beş yüz elli kuruşluk eşyasını ahz eylemiş ve çöpçü Mehme mezkur

eşya mal-i mehuz olduğunu bildiği halde haber vermeyerek merkumana vaz’

eyledikleri mahalden alub odasına getürmüş olduğundan eşya-yı mezkureden

mevcud olanları sahibi merkuma verildiği beyanıyla merkumların icra-yı mücazatı

istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i

kanun-i ceza merkum Cafer ile Yusuf’un mahbusiyetleri tarihinden itibaren

dörder ve merkum Musa’nın dahi üç ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak bi’l-

istihdam müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade

olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Malkara kazası mütemekkinlerinden olub madruben halik olan Serkis’in katilleri

bulunan İsmail ve Mehmed ve Mahmud ve Müştak nam şahsın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetler tarihinden itibaren beşer sene müddetle

tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla vürudunda merkumlardan mezkure için vaz’-ı kürek olunmak babında



Şumnu’ya tabi’ Meditablar karyesi ahalisinden Süleyman’ın katili olub beş sene

müddetle vaz-ı kürek olunmak üzere bu tarafa gönderilmiş olan Hasan’ın Keçiler

karyesi ahalisinden Mustafa’yı dahi mukaddema darb ve itlaf eylemiş olduğu bu

kere mahallinden işar olduğundan merkumun bundan dolayı dahi müddet-i

muayenesini beş sene daha zamm olunarak mahbusiyeti tarihinden itibaren on

sene müddetle tersane-i amirede kürek olunub hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

şahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi bu merkezde

müteallik buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

105

19 M 67 tarihinde Vanlı Rencber Ohannes Hamal İbrahim ve Cilo’nun malumü’l-

mikdar akçe ile bir aded yelek ve çoraplarını ahz etmiş olduğu tebeyyün ederek

bi’l-istirdad sahibleri mersumana ita ve teslim olunmuş ve mersum Ohannes

madde-i ahzda sabıkalu bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı tedibini istizanına dair

zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza

mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz’-ı pranga

olunarak hitamında kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan

ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 11

15 Muharrem 67 tarihinde gönderildi

Zabtiye Müşirine

Mısırlıoğlu dellal İlyaço nam Yahudi Hasköy’de vaki’ Piripaşa’da Sudiye

mahallesinde kain hanesi ittisalindeki ebniye derununa bila ruhsat Taş değirmen

vaz’ ve ihdas ederek dakik tabhıyla Piripaşa’da kain Yahudi börekçi fırunundan

istediği gibi etmek tabh ve füruht etmekde olduğu tahkik kılınmış ve bu suret-i

nizamına bi’l-vücuh mugayir görünmüş olduğundan mersum celb olunarak

bundan keff-i yed etmesi tenbih olunmuş ve anın üzerine birkaç kere dahi memur

gönderilib mezkur değirmenin idaresi tatil olunmuş ise de yine mersum nakd ve

emrar etmekde ve el-haletü-hazihi değirmen-i mezkur işlemekde olduğuna mebni

zikr olunan değirmen ebniyesini kendüsü başka suretle kullanmak üzere derununa

mevzu’ taşıyla çarkları çıkarılarak fiyat-ı mukarreresi vecihle değirmenci

esnafından lüzumu olanlara füruht olduğu halde hem mersumun bir guna zarar

iddiasına salahiyeti kalmayacağı ve hemde şu uygunsuzluğun önü kesdirilmesi

olacağı beyanıyla savb-ı müşirilerinden ve ebniye meclis-i canibinden mahsus

memurlar tayin olunarak mezkur değirmenin ber-minval-i muharrer taş ve varidat-

ı sairesine def’ ve ilka olunması ticaret muavini saadetlü efendi tarafından ba

tezkire iade olunmakdan naşi meclis-i valaya lede’l-ita mersumun ol-vecihle

hareketi tecviz olunamayacağından keyfiyetin efendi-i muma-ileyh ile bi’l-

muhabere ber-minval-i muharrer iktizasının icrası hususunun savb-ı müşirilerine

106

havalesi tezekkür kılınmış olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet eyleyeler



Edremid kazası sakinlerinden olub maktulen vefan eden Kara Mollalık oğlu

Ebubekir’in katili Zeytunlu Hasan Ağa’nın oğlu Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene kürekde bi’l-istihdam

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Bu dahi

Mukaddemce Bağdad postasını gasb ve garat ve tatar ile sürücüyü idama cesaret

eden eşhasdan hazır ile refiki Musa bu tarafa gönderildiğinden ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyetleri tarihi olan altmış beş senesi

recebü’l-ferdi evailinden itibaren yedi sene müddet vaz’-ı pranga olunarak bi’l-

istihdam inkızasında sebilinin tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def

olunması meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında


Bu dahi

Eğirdir kazasına tabi Nis adasında maktul olan İbrahim’in katili olub icra-yı

kısasına hükm-i şer’-i lahık olarak muahharan verese-i kısasdan afv ile bu tarafa

gönderilmiş olan İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihi olan altmış beş senesi zilkadesinin on üçüncü gününden itibaren beş sene

müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi tarafına ve def’ olması meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye-i

107

cenab-ı mülükane dahi bu merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla

mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Hazargrad kazasına tabi’ İnebekçi karyesi sakinlerinden olub maktuleten

müteveffiye olan Fatıma’nın katili zevci Salih’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren be sene müddet vaz’-ı pranga

olunarak bi’l-istihdam hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmağla merkumun

vürudunda icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 12


Zabtiye Müşiri hazretlerine

İçerü Göksu tarafında bir hali odada ikametle bi idrakları şeyhiyim diyerek ihlale

mütecasir olan Mustafa’nın oradan def’i hakkında Anadoluhisarı ahalisi

tarafından vuku bulan istirham üzerine merkumun marifet-i müşirileriyle Bursa’da

ikamet etmek üzere tard ve def’ kılınması hususuna bi’l-istizan irade-i seniyye-i

cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince

iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü fermna-ı ali kıta 1


Cünha vakasına vaz’-ı pranga olunmuş olan Karamürselli Hasan’ın tahliye-i sebili

hususunu validesi Aişe Hatun ba arzuhal istirham etmiş olduğundan keyfiyet

meclis-i valaya lede’l-havale ihraç etdirilen pranga kaydına nazaran merkumun

müddet-i mahbusiyeti dokuz mahiye reside olmuş ve müddet-i mezkure hakkında

ceza-yı kafi görünmüş olduğundan merhameten tahliye-i sebili ile memleketi

tarafına tard ve def olunması meclisi mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş

olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

108


Karahisar-ı sahib kazasına tabi’ Emirdağı’nda Çarkın karyesi sakinlerinden olub

maktulen vefat eden Mustafa’nın katili karye-i mezbure sakinlerinden Osman ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene

müddet kürekde bi’l-istihdam hitam-ı sebili tahliye ile memleketi canibine tard ve

def’ olunmak üzere bu tarafa celbi valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet

mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı

kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Hanya sancağında Silne nahiyesinde kain Hüsna karyesi sakinlerinden maktulen

halik olan Elenya nasraniyenin katili Antuvanı verese-i kısasdan afv ederek

mersumun bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olduğundan ber-muceb-i

kanun-i ceza mersumun mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış altı senesi

muharreminin yirmi üçüncü gününden itibaren tersane-i amirede beş sene

müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle

memleketine tard ve def’ kılınması meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi bu

merkezde müteallik olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1


Tırnova kazasına tabi’ Emrudluk karyesi sakinlerinden olub maktulen fevt olan

sagir İbrahim’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince keyfiyet

mahallince yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı


109


Selanik’de Bazergan nahiyesi kışlağında maktulen fevt olan Mustafa’nın katili

Ebroş’un ber-muceb-i kanun ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış altı

muharreminin yirmi yedinci gününden itibaren altı sene müddet vaz’-ı kürek

olunarak bi’l-istihdam inkızasında tahliyesiyle memleketi canibine def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış

olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

28 muharrem 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Konya eyaleti dahilinde Beğşar ma’ Feşani’ kazaısna tabi Cari karyesinde

maktulen fevt olan asker-i redife Yüzbaşılarından Hüseyin’in katili Ramazan’ın

ber-muceb-i kanun-i ceza yedi sene müddet tersane-i amirede vaz’-ı kürek

olunarak bi’l-istihdam inkızasında sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard

olunmak üzere bu canibe celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek



Sayfa 13

3 S 67 tarihinde gönderilmişdir Zabtiye müşiri paşa hazretlerine

Kars Sancağında iskan etdirilen Zeylan aşiretini iğfal-i harabında olub Erzurum

valisi atufetlü paşa hazretleri tarafından ahz ve girift olunarak bu tarafa gönderilen

Zeylanlı Kasım Ağa ile avanesinden Kösö Süleyman ve oğulları hakikat-i ahval

ve keyfiyetleri mahallinden istilam olduğundan gelecek cevabe göre icra-yı

icabına bakılmak üzere merkumların marifet-i devletleri kefilleri alınarak şimdilik

salıverilmeleri meclis-i valada ifade olunmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet

buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

110

5 S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Şumnu kazasında vaki’ Evekli karyesi sakinlerinden olub mukaddem fevt olan

Hasan’ın vereseninin vekili Ahmed ile kaza-i mezbur bölükbaşısı Ömer’in vuku

bulan murafaalarına merkum ömer müteveffa-yı merkum Hasan’ı döğdüğüni ikrar

etmiş olduğundan ber-muıceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren darib darbına bir köpe basına müddetle tersane-i

amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def olunmak üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla mürurunda merkum müddet-i

mezkura içün vaz’-ı kürek olunmak babında feman-ı ali kıta 1

5 S 67 tarihinde gönderildi

Zabtiye müşiri paşa hazretlerine

Kırkkiliseli Derviş İsmail’in katl maddesinden dolayı mahbusda bulunan

Panayot’un tahliye-i sebileyle merkumun asıl katilleri olan Hasço ve Anastaş’ın

bu tarafa irsali hususunun mahalline yazılması ifadesine dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilib mersumun ol-vecihle tahliye-i sebiliyle Tolcu

tarafında Berasco nam şahıs Dersaadet’e gönderiliyor iken esna-yı rahda fevt

olduğu Silistre valisi atufetlü paşa hazretleri tarafından işar olunduğundan bu hale

göre gelen mazbatada gösterilen Hasço mezbur Berasco olduğu suretde vefatı

cihetle anın tekid-i irsaline hacet olmayacağından keyfiyetin ol-vecihle taraf-ı

müşirilerinden istilamı meclis-i mezkurdan ifade olunub keyfiyeti vali-i Müşarun-

ileyh hazretlerine yazılmış olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet buyuralar



Tunuslu Hasan fes boyacısı Hacı Selim’in odasından yirmi bir aded fes ahz

ederek ikisi füruht ve kusurunu zayi’ eylediği ikrar ile sabit olun merkumlar üç

yüz elli kuruş üzerine sulh olmuş olduğundan meblağ-ı mezbur merkum Hasan’ın

bi’t-tahsil merkum Hacı Selim’e ita olunduğu beyanıyla merkumun icra-yı

111

mücazatı istizanına dair Zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek

ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun habs tarihinden itibaren dört mah müddetle

vaz’-ı pranga olunarak müdddet-i hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i


ali kıta 1

5 S 67 tarihiyle kavasbaşıya verildi

Konya sancağı dahilinde Gaferyad kazasına tabi’ Matyan karyesi sakinlerinden ve

asâkir-i redifeden olub maktulen vefat eden Mehmed’in katilleri Hacı Hasan ve

Hüseyin ve Molla Ahmed ve Abdullah ve İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddet vaz’-ı kürek

olunarak hitamı müddetinde sebilerinin tahliyesiyle memleketlerine def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub mucebince

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlardan mezkure içün


Sayfa 14


Bazı harekat-ı feciyeye ve gayr-i meşrualardan dolayı bu tarafa celb olunmuş olan

Durağan kazası müdiri Emin Beğ ile kaza-i mezbur naibi Ali Efendi’nin gerek

burada ve gerek mahallinde mahbusiyetleri haklarında ceza kafi göründüğünden

merkumların tahliye-i sebilleriyle memleketi canibine irsal kılınması müteallik

buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı şahane mantuk-ı alisinden olmak mucebince



Çıldır sancağına muzafa livane kasabası mütemekkinlerinne maktulen halik olan

Derzi Yani’nin katili İsmail’in tesviye-i diyete muktedir olamadığı mahallinden

işar olunduğundan verese-i maktul diyetden mahrum olmamak içün ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi [ay mı

112

sene mi olduğu belirtilmemiş] müddet vaz’-ı kürek olunarak emsali misillü ücret-i

münasebe ile bi’l-istihdam ücretinden kifayet-i mikdarı kendisine verilib maadası

diyete mahsuben tevkif kılınmak ve inkıza-yı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunub mucebince keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda

merkum ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Üsküdar’da topbaşı sakinelerinden Halil Bey’in zevcesi Tevkiye/Müteveffiye

adamı Giresunlu Rıza hanım-ı muma-ileyhanın hanesinden malumü’l-mikdar

eşyasını bi’l-ahz Koltukçu Arap Ali’ye füruht etmiş olduğu ikrarıyla tebeyyün

ederek eşya-yı mezkureen mevcud bulunan aynen istirdad ve kusur eşya içün

mezbure ile beyinlerinden yüz yirmi kuruş üzerine sulh vukuuyla tahsil ve

sahibesi mezbureye teslim kılınmış ve merkum Ali’nin fimabad kefilsiz eşya

alınamayacağına esnafı tarafından izhar -ı kefaletle tahliye-i sebili istida olunmuş

ve merkum Rıza’nın fazahatı ahzda sabıkası kayden tebeyyün eylediğinden icra-yı

mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek

merkum Ali’nin esnafından kefili bulunduğu halde şimdiden salıverilmesi ve

merkum Rıza’nın dahi ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren

yedi mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi




Tepedelen kazasında vaki’ Zagorban nahiyesine tabi’ Şir karyesi sakinlerinden

olub katilen helak olan Naci’nin katili Deli Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz’-ı kürek

olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi

canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunub mucebince mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i


113


Sayfa 15



Ahz güruhundan olub muahharan tutulan Anton’un İngiltere devleti tebaasından

olduğu ifade etmiş ise de sefareti tarafından kabul olunmadığından icabının icrası

istizanına dair zabtiye meclis-i mazbatası meclis-i valaya verilerek mersumun

serseri ve uygunsuz güruhundan olduğu anlaşıldığına binaen mersumun ahzına

memensub adalardan birine tard ve def’ olunması meclis-i mezkurdan ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü



Selim Ağa’nın cariyesi olub bundan akdem firaren Ragibe Şirin’in hanesinde

eğlenmiş olan Ragibe Fatma’nın mütevellide sagire çoğcuğu zaruretinden naşi

teleg etmiş olduğu ikrarıyla tebeyyün eylemiş ve sagire-i mezbure Kasab

Ebubekir’in karındaşından hasıl olunduğu dahi ifade etmiş ve merkum Ebubekir

ile mezbure Şirin bi’l-istintak beraet-i zimmetleri tahakkuk ederek sebilleri tahliye

kılınmış olduğundan ragibe-i mezbure Fatıma’nın icra-yı mücazatı istizanına dair

zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza

mebzurenin mahbusiyeti tarihinden itibaren nisaya münhasır mahbusda bir sene

müddetle habs olarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle Hacı merkum

Selim’e teslim olunması meclis-i mezburdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle




114

Bab-ı zabtiyede mahbus bulunan eşhasdan cünha-i hakikiye ashabının tahliye-i

sebilleri hususu müteallik buyrulan emr u ferman-i merhamet-uvan-ı cenab-ı

padişahi iktiza-yı celilinden olduğundan ıyd-i adhanın arefesi Salı günü yegan

yegan rüyet olunub üç takıma taksim olunarak zabtiye meclisinden bi’t-tanzim

tezkire-i müşirileriyle takdim kılınan mazbata defterlerle meclis-i valaya verilerek

defatir-i mezkure balalarında meşruh bulunduğu vecihle islam ve reayadan kırk

beş neferi Dersaadet’de ahz ve makulesinden olarak haklarında davacıları

olmayub saye-i merhamet-vaye-i hazret-i padişahide kefilleri alınarak salıverilmiş

ve on dört neferi taşradan gelüb cünha-i sabiteleri olduğundan anların dahi kefile

rabtıyla delaletlerine azimete irae ruhsat olunmuş olduğu ve otuz altı neferi dahi

katl ve kutta-i tarik namıyla taşradan gelerek evrakı bulunmadığından anlara bir

şey denilemeyib evrakının gayri ve hakikat-i kefillerinin mahallerinden istilam ve

tahkik ile gelecek cevablara göre esasen vakıalarının dereceleri anlaşılıncaya

kadar merkumların misafir suretiyle bab-ı zabtiyede tevkifleri lazım geleceği

meclis-i mezkurdan ifade olunub keyfiyet hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden

lede’l-istizan irade-i merhamet-ade-i cenab-ı mülükanede o hareketde müteallik

ve şeref sudur buyrulmuş ve mezkur defterler merbuten gönderilmiş olmağla zikr

olunan otuz dört neferin ol-suretle tevkif ile tahkikat-ı lazımenin bi’l-icra badehu

hal ve keyfiyetlerinin beyan ve ifadesine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta

1 defter-i mezkurdan kıta 3


Ezine Kardağı kazasında Ovacık karyesi sakinlerinden olub mecruhen vefat eden

Abdullah’ın katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında

sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak



115

Karesi sancağına muzafa Başgelme kazasına tabi Yortan ahalisinden olub

maktulen vefat eden Süleyman’ın katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek


canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valdan ba mazbata

ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i


Sayfa 16


Konyalı Feyzi İbrahim Ağa’nın çocuğunun başında dört bin kuruş kıymetli elmas

asaflı takyayı kapmış olduğu halde bi’l-istirdad sahibine teslim olunmuş ve buna

mücasereti kendisinin ikrarıyla tebeyyün eylemiş olduğundan icra-yı mücazatı


kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört ay müddetle vaz’-ı

pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle meclis-i mezkurdan

ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Antalya’ya tabi Ali Kahrüddin-i kebir karyesi olub katlen vefat eden İsmail’in

katili Kırcaoğlu Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında

sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb

kılınması meclis-i valaya ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için vaz’-ı kürek


Bu dahi

Kudüs-i şerife tabi’ Rakide karyesi Tatori olub maktulen fevt olan Abdülmesihü’l-

meragi katili Yakub’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

116

tarihinden itibaren altı sene müddet içün küreğe konulmak ve hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi

müteallik buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane mantuk-ı alisinden olduğu

keyfiyet Sayda Valisi devletlü Paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda

mersum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Terlikçi esnafından Feyzullah’ın bazı eşyasını Berber Karabet almış olduğundan

eşya-yı merkûme redd eddirilmiş olmasıyla icra-yı mücazatı istizanına dair

meclis-i zaptiyeden takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilerek suret-i işara

nazaran eşya-yı merkumeyi odasında merkum mersume vermiş olduğundan bu

babda ikisi dahi müttehim ise de mersumun şimdiye kadar habs-i ceza kafi add

olunarak salıverilmesi ve merkumun dahi meclis-i zabtiyede tekdir kılınması ifade


Bu dahi

Attar Ahmed Efendi’nin malumü’l-mikdar baha deyni bazı hile ile kaldırmış olan

olan Simsar Ozen Avam ile diğer küçük Avam’ın icra-yı tedibi istizanına dair

takdim olunan meclis-i zabtiye mazbatası meclis-i valaya verilerek suret-i hale

nazaran mersumların bahaları satan tacirde olan alacaklarının tesviyesi zımnında

bu vecihle hileye süluk eylemiş oldukları anlaşılmış ve şimdiye kadar habisleri

haklarında ceza-yı kafi görünmüş olduğundan bundan bu makule fazahatde

bulunmamaları kendülerine ekiden tenbih olunarak sebillerinin tahliyesi ifade


Bu dahi

Kız kaçırmak töhmetiyle Hamid sancağından Dersaadet’e gönderilmiş olan Yusuf

ve İbrahim ve Zenci Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren zabtiye tarafından bir buçuk sene müddet vaz’-ı

117

pranga olunarak bi’l-istihdam hitamında sebillerinin tahliyesiyle geldikleri

mahallere tard ve def’ kılınması meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-

vecihle icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 17

14 S 67 tarihiyle kavasbaşı ağaya verildi

Galata’da Yıldızhanı odabaşısı Sivaslı Agob ve Hararos ve Madiros’un bazı

tüccarın odasından malumü’l-mikdar eşya ahzına ictisarları ikrarlarıyla tahakkuk

ederek eşya-i mezkure bi’l-istirdad ashabına verilmiş olduğundan icabının icrasına


kanun-i ceza mersumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren dört mah müddetle

vaz’-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi meclis-i


ali kıta 1

Bu dahi

Galata kulesi bekçilerinden Kadri’nin Prusyana Terzi İlya’yı Bakkal Yorgi’nin

dükkanından sopa alarak başına darb ve cerh eylediği ve bakkal-ı mersumun dahi

sopayı kasden verdiği tebeyyün ederek masarif-i carahiye ve nafaka olmak üzere

icab den altı yüz altmış kuruş merkum ile mersumdan menasafatan tahsil

olunacağı beyanıyla icra-yı mücazatları istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza merkum Kadri’nin

dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi

ve bakkal-ı mersumun an kasden merkuma sopa vermesinden dolayı tedibi lazım

gelir ise de şimdiye kadar mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi olacağından

mersumun şimdiden sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla

ol-vecihle icabı icra olunmak babına ferman-ı ali kıta 1

118

Bu dahi

Küçükköy’de Berber Todori’nin kalfası Tanaş dükkanındaki çekmecesinden sekiz

yüz kuruş ahz eylerek sarf ve istihlak edib bundan böyle tesviyesine taahhüd etmiş

olduğundan icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i

valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersum dört mah müddet içün vaz’-ı

pranga olunarak müddetinin hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan

ifade olunmak ol-vecihle icabı icra kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Büyükdereli Yorgi’nin tahrikiyle Harvan Mezonik yine Büyükdere

mütemekkinlerinden eczacı Cozeyo’yu darb ve cerhe ictisarı tebeyyün ederek

masarif-i cerahiyesi mersum Yorgi’ye tesviye etdirilmiş olduğundan icra-yı

müzacatı istizanına dair Zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek

ber-muceb-i kanun-i ceza darib-i mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört

ay müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-

i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

15 S 67 tarihinde gönderilmişdir

Terzi kalfası Yunanlı Mihail dört nefer refikiyle Beyoğlu’nda dört yolağzında

kain Bakkal Haralambo’nun dükkanından bazı erzak ahz eylediklerini bakkal-i

mersum iddia ederek mersumlardan Mihal suret-i inkarda bulunmuş ve mersum

Haralambo muahharan davasından vazgeçmiş olmasıyla mersumanın sebilleri

tahliye kılınmış ve diğer refiklerinden Dimitri tercümanı tarafından kabul ve

himaye olunmayub uygunsuz ve serseri makulesinden olduğu tebeyyün

eylediğinden icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i

valaya verilib mersum Dimitri meçhulü’l-ahval olub uygunsuz makuleden olduğu

anlaşıldığından mersumun emsali misillü memleketi tarafına tard ve def’ olunması



119

Bu dahi

Pabuşcu Zakeraki iki aded çubuk takımı ahz eylemiş olduğu ikrarıyla tebeyyün

ederek zikr olunan takımlar sahibine verilmiş olduğundan icra-yı mücazatı


kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren üç ay müddetle vaz’-ı pranga olarak

müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-


Sayfa 18


Kasımpaşalı Mustafa ve Radovişli Selim Beğ’in bir aded çubuk takımını ahz

eylemiş ve bu makule efalde sabıkalu bulunmuş olduğundan icra-yı tedibi

istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek merkumun

ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz’-ı

pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş


20 S 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Güzelhisar mahalatından Rumyan mahallesi mütemekkinlerinden olub bundan

akdem maktulen halik olan Yağcı Andon’un katili Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-

i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz’-ı

kürek olunarak hidemat-ı sefilede bi’l-istihdam müddeti hitamında tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def’ olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i




120

Manisalı maktul Mehmed’in katili olub vaz’-ı kürek olunmak üzere bu tarafa celb

olunmuş olan Hacı Mehmed menzul olarak hareketden kalmış ve zaten dahi hüsn

ve ihtiyar bir adam şu hal ile küreğe konulduğu suretde telef olacağı anlaşılmış ve

bu cihetle merkum şayan-ı merhamet-i seniyye görünmüş olduğundan küreğe

vaz’ından taraf-ı nazarla burada bulunan hemşirelerine teslimen merkumun

memleketine izam ve irsal olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmağla

ol-vecihle icabının icrasına himmet buyurmaları ferman-ı ali kıta 1


Yalakabad ve İzmid taraflarında postayı urub muahharan ele geçerek bab-ı

zabtiyede mahbus bulunan sarraf Sisamlı Dimitri ve Edirneli Nikola ve İzmirli

Vasil ile Gemlik’e çıkarılmış olan sefinenin kapudanı Kostanti ve Layıka’nın

kabil-i hitabı olanlarından birisi hastalanub İspinalya’da halik olarak maadası

meclis-i zabtiyede istintak olunarak bunların ahz ve giriftlerinde üzerlerine olan

varaka ve ihfa eyledikleri mahalde bulunan yetmiş bin kuruş ile bazı eşya

mukaddem ve muahhar postahane canibine teslim kılınmış ve kusurunun zahire

ihracı dahi firar etmiş olan Menemenli Yorgi ve Kırkağaçlı Esnebur ve Rumelili

Vasil nam şahısların ele getirilmelerine menut olduğundan mahbus-ı mersumların

icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan meclis-i mezkurun mazbatası

meclis-i valaya verilerek mersum Dimitri ve Nikola ve Vasil ile Kapundan-ı

mersum tafyasının fazahat-i mezkureye ictisarları ikrarıyla tebeyyün etmiş

olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersumlardan Dimitri ve Nikola ve

Vasil’in kutta-i tarik olmasıyla mersumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren

yedişer sene ve kapudan kostanti ve karındaşı Yorgi ve taifesiden Agosinti sebat

olduklarından üçer sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak

müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def’

kılınmış ve firari-i mersumların dahi bi’t-taharri behemehal ahz ve giriftleriyle

yedlerinde bulunan emval-i magsubelerinin zahire ihracı meclis-i vala-yı

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra

kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1


121

Sayfa 19


Drama kazası kurasından Berescan karyesinde halik olan Abtoli’nin muavin-i

katili olan Mabto’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren üç sene müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında

sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz’-ı

pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

S 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Çemişkezek kazasında Gemercene karyeli Mehmed Emin Hallaç Mustafa’nın

zevcesine tasallut eylediğinden vuku bulan istida üzerine merkumlar muhakeme

olunarak merkum Emin’in kabahat-i mezkureye ictisarı eylediğini ahaliden burada

bulunanlar ifade eylediği beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun üç ay

müddet prangaya vaz’ıyla müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i


kıta 1


Mukaddema Tırhala canibinden töhmet-i mütenevvia ile gönderilib bab-ı

zabtiyede mahbus bulunan yirmi beş nefer eşhasların sekiz neferi hasta ve bi-

mecal olub bunlar istintak olundukda töhmet-i vakıalarından tecahül ile

vilayetlerine ruhsat verilmesini istirham eylediklerinden ve burada oldukça telef

dahi olacaklarından Yenişehir’e gönderilen fimabad uygunsuz halde

bulunmayacaklarına orada kavi kefil-i irae edenlerin salıverilmesi ve kefil

veremeyenlerin mahsuben tevkif olunması tensib ve hakipa-yı hümayun-i hazret-i

mülükaneden istizan olunarak emr u irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi

ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mucebince icabı icra kılınmış

122

olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane merkumların oraya

gönderilmesine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Gurre-i Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Zenci İbrahim tebaadan Hüseyin’in çekmesinden zayi’ olan iki bin beş yüz kuruş

kuruşun bin bu kadar kuruşunu ahz eylediğini ikrar ederek yedinde mevcud

bulunan iki yüz seksen altı kuruşluk eşya istirdad olunub kusurunun tahsili

mümteni’ görünmüş ve merkum bu misillü efale sabıkalu bulunmuş olduğunu

beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbata meclis-i

valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden

itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin

tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak


3 Ra 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Boyabad kazasına tabi’ Mehmedli karyesi ahalisinden olub mecruhen vefat eden

Hüseyin Ağa’nın katilleri elekçi taifesinden Agob ve Serkiz ve Haçador ve

Bogos’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddetleri

hitamında sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine tard ve def olunmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahallince

bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak


Bu dahi

Ele geçirilmiş olan kalpazan Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti

tarihinden itibaren iki sene müddetle küreğe konulun müddeti tekmilinin kefili

alınarak salıverilmesi müteallik ve şeref-sudur buyrulan emr u ferman-ı hümayun-

123

i hazret-i şehinşahi mantuk-ı alisinden olmağla mucebince icabı icra olunmak


Bu dahi

Dobniceli Veyis Bakkal Yovan’ın yüz otuz kuruşunu ahz eylediğini ikrar ederek

meblağ-ı mezbur bi’l-istirdad mersum Yovan’a teslim olunduğu beyanıyla


valaya verilib ber muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah

müddet vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan

ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunma babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 20

Bargir sürücüsü Mustafa bargir hamalı Hasan ile Turşucu çırağı Ahmed’in

malumü’l-mikdar eşyasını bi’l-ahz füruht ederek hasıl olan esmanını sarf ve

istihlak etmiş olduğunu ikrar eylemiş olduğundan eşya-yı mezkurenin birazı

füruht eylediği mahallinden gözedilerek ashabına ita ile kusurunun badezin

tesviyesine bakılacağından merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz’-ı pranga olunarak

hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-



Bozcaada sakinlerinden Vangeli’nin hanesine girmiş olan sefine taifesinden Tireli

Yani’nin madde-i ahza cüret ikrarıyla tebeyyin ederek bu tarafa gönderilmiş ve

sefine ve konsolos tarafından dahi himaye olunmamış olmasıyla Dersaadet’e irsal

olunduğu mahallinden işar olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun

altı mah müddetle vaz’-ı pranga olarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi

vilayeti canibine tard ve def’ kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifade


124

Bu dahi

Muytab kalfalarından Ömer ve refiki Mustafa’nın muytablar kethüdası Emin

Ağa’nın beş yüz kırk dokuz aded çuvalını ahz ile birazını füruht edib kusurunun

mevcud idüğünü ikrar eylediklerinden yedlerinde bulunanlar istirdad olunub

maadasının dahi bedeli bi’t-tahsil ashabına verileceği beyanıyla merkumların icra-

yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib bu

misillüler hakkında mer’iyyü’l-icra olan ahkam-ı cezaiyeye tatbiken merkumların

mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçler mah müddetle prangaya konularak

hitamında sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle



Yunanistan’da tab’ olunan Dersaadet’e gönderilen resail-i muzırra keyfiyetden

dolayı celb ve tevkif olunan Lazari ile Ketancı Dimitri Bari ve Tanaş ve uşağı

Yorgi’nin bundan böyle polis memure tarafından ahval ve keyfiyetine dikkat ve

nezaret olunarak bir guna harekat-ı hafiyye olduğu kesb derhal polis nezaretine

haber verilerek icra-yı iktizasına bakılmak üzere mersumların tahliye-i sebilleri

meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

16 Ra 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Kale-i Sultaniyede mahnuken vefat eden Hasan’ın katilleri Osman ve Hüseyin’in

tesviye-i diyet edecek malları olmadığı mahallinden işar olunduğundan verese-i

maktul-i diyetden mahrum olmamak içün ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların

mahallindeki mahbusları tarihinden itibaren altışar sene müddetle küreğe

konularak ücret-i münasebe ile bi’l-istihdam kifayet mikdarı kendülerine verilib

maadası verese-i merkumeye ita olunmak üzere tevkifi ve müddetleri hitamında

sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine def olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş

125

olmağla vürudunda merkumlar ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1


Sayfa 21


Drama’da Sarışaban kazası zabtiye neferatından olub maktulen fevt olan Hasan’ın

katili yine zabtiye neferatından Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene

müddetle vaz’-ı kürek olunmak ve hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine

tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün


14 Ra 67 tarihinde kavasvaşıya verildi

Kütahya Sancağı’nda kain Eğrigöz kazasında Sübe karyesi sakinlerinden olub

zevce-i menkuhasını kalt ve idam etmiş olan Abdülkadir’in ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’


keyfiyet mahallince yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün



Bolu’ya tabi Sofu klaryesi ahalisinden olub katilen vefat eden Ahmed’in katili

İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

yedi sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade-i olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla merkumun

vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

126

14 Ra 67 tarihinde gönderildi

Zabtiye Müşiri Devletlü Paşa hazretlerine

Haleb valisi devletlü paşla hazretlerinin mutallakası hamının Tavaş Arab Beşiri

itlaf etdirmesinden dolayı icra olunan tahkikatı mutazammın takdim kılınan

zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib hanım-i muma-ileyhin

merkum Beşiri Akkalı Fatıma ve Kemahlı Ömer’e mahnuken telef etdirmiş

olduğu ikrarlarıyla sabit olmasıyla fetva hane kaydına nazaran maktul-i merkum

hanım-ı muma-ileyhanın abd-ı memlukü bulunmasına mebni şeran kısas ve

kıymetini saman-ı lazım geleceğinden kanun-i ceza ahkamınca mahbusları

tarihinden itibaren vaz’-ı kürek olunması ve fimabad Dersaadet’e ayak basmamak

üzere muma-ileyhanın dahi konyaya irsaliyle orada iskan kılınması ve Ebe Hadice

Hace ve Ahmed ve Kolcu Fatma hatunlar ve imam Hüseyin Efendi ve Lüleci

Mehmed ve zevcesi marifet ve vasıtasıyla bazı mahallerden celb ve itlaf olunan

çocukların verese-i iddiada bulunmuşlar ise de asıl buna vasıta olan mezbur ebe

ile kolcu Fatma’nın mahbusları tarihinden itibaren altışar mah müddet nisaya

mahsus mahbusda tevkifiyetle inkızasında kefilleri alınarak salıverilmesi ve

merkum imam Hüseyin Efendi ile sairlerinin hakikat-i maddeye malumatları

olmadığından bunlar hakkında dahi tenbihat-ı mukteziye icrasıyla iktifa olması ve

hanım-ı muma-ileyhanın haliyat ve eşyasını vali-i Müşarun-ileyh hazretleri ahz

eylediğinden takdim kılınan defter suretinin irsaliyle eşya-yı merkumenin bu

tarafa gönderilmesi ve içinde su-i getirir olanları olduğu halde bi’t-tefrik iktizası

rüyet olunmak üzere briinin vekil ve tayini hususunu vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine yazılması tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan

olunarak emr u ferman-ı isabet beyan cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik

şeref-sudur buyrulub mucebince icabının icrası ve konya valisi atufetlü paşa

hazretleriyle Akka muhafızı saadetlü paşaya yazılan tahrirat savb-ı müşirilerine

irsal kılınmış olmağla irade-i seniyye-i hazret-i mülükane muktezası ve minval-i

meşruh üzere iktizalarının icrasıyla mezbure Fatıma ve muma-ileyhanın zikr

olunan mahallere irsali ve mezbure Fatıma’nın mahbbusiyeti tarihinin muhafız-ı

muma-ileyhe işarı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 22


127

Peravişte kazasına tabi Yekşan karyesi ahalisinden olub maktulen halik olan tacir-

i zımminin katili Harlı Hüseyin ile refikleri Ali ve Osman’ın geçen altmış altı

senesi cemazielahiri evasıtında Dersaadet’e gönderildiği Selanik Valisi devletlü

paşa hazretleri tarafından ba tahrirat gelen mazbata ve ilamda beyan

olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki

mahbusiyeti tarihi olan altmış beş senesi şevvalinden itibaren beş sene müddetle

vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilleri tahliyesi ve merkuman Ali ve

Osman’ın töhmetleri sabit olduğunda dair sarahat olmadığına ve mamafih bu

babda müttehim olsalar bile müddeti mahbusiyetleri bir buçuk seneye karid olarak

haklarında ceza-yı kafi olacağına mebni merkumanın mahallince kavi kefilleri

alınmak üzere sebilinin tahliyesiyle mahalline iadesi meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer icra



Baalbek’de mutasaddi- ve isyan olmalarıyla bu tarafa gönderilmiş olan Belin

Harfuş ümerasından silk-i askeriye idhal kılınmış olanlardan maada sekiz neferi

lede’l-istintak cünha-i vakılarını inkar etmiş iselerde mevki’-i muhaberede

tutulmuş olduklarını ikrar edib bunların harekat-ı vakıaları fesadi-i mülki etmek

olacağından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların mahbusiyetleri tarihinden

itibaren yedişer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı

müddetlerinde memleketlerine Rumelide münasib bir mahalde iskan etdirilmesi

meclis-i valadan ifade olunub hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan

olunarak irade-i maadelet-ade-i cenab-ı mülükane dahi bu merkezde müteallik

buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Hacı Ali’nin Rıdvan Ağa zevcesi Fatıma Hatun’u külenk ile darb ve cerh eylediği

ikrarıyla tebeyyün etmiş ve ücret-i carahiye ve nafaka olarak beyinlerinde bin elli

kuruşa sulh vuku’ bulmuş ve meblağ-ı mezburun badehu tesviyesi kararlaşdırılmış

olduğundan merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin

128

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanın-i ceza merkum Ali’nin

mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak

müddeti hitamında kefile rabt ile sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade



Mişon nam Yahudi’nin sabık hahambaşının oğlu Avram’ın bazı eşya ve akçesini

ahz eylediği ikrarıyla tebeyyün ederek eşya-yı merkum buldurularak sahibine

verilmiş ise de aköeyi vermeğe kudreti olmadığına mebni icabının icrası istizanına

dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek mersum Avram zikr

olunan akçe davasından huzur-ı şerde fariğ olmasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza

mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga

olunub müddeti hitamında kefile alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan

ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Cuma-i Atik kazası sakinlerinden olub mukaddemce vaz’-ı kürek olunan katil

Ömer’in memleketinde bulunan bir nefer alil pederiyle ihitiyare validesinin umur

ve hususları yüz üste kaldığından tahliye-i sebile hakkında vuku’ bulan istirham

üzerine keyfiyet meclis-i valada bi’t-tezekkür cenab-ı şahaneden lede’l-istizanl

merkumun tekmil-i müddet-i mahdudesine daha biraz vakit var ise de meşmul-i

cihan olan merhamet-i seniyye iktizasınca fimabad bu makule efalde

bulunmayacağına kavi kefili alınarak tahliye-i sebili hususunda irade-i seniyye-i

hazret-i padişahi müteallik ve şeref sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi

mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 23


129

Silistre’ye tabi’ Yetimli nahiyesi kurasından Tuda karyesi saklinlerinden olub

mecruhen fevt olan Mehmed’in katili talebe-i ulumdan Bosnalı Salih’in ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene

müddet vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi


ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i



Aydın muzafatından İnce kasabası ahalisinden olun katilen vefat eden Ahmed’in

katili Çakıroğlu Mehmed’in Mutaf Gulamı bulunan nam zencinin mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olarak hitam-ı

müddetinde sbili tahliye olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba


müddet-i mezkure için vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Gurre-i R 67 tarihinde Serasker paşa hazretlerine gönderildi

Asakir-i nizamiye neferatından iklen vuklu bulan kabahat-i memnuasına mebni

askerlikden çıkarılmış olan Mustafa’nın mücazaten müddeti tekmil olmaksızın

sebili tahliye olunmamak üzere iki sene müddet tersane-i amirede vaz’-ı kürek

olunması hususuna bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı şahane müteallik

buyrulmuş olmağla manzur-ı alisi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

3 R 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Prizrin kazasına muzafa Radoviçe karyesi sakinlerinden maktulen fevt olan

Veysel’in katili Veli’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olub müddeti tekmilinde

sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa

130

celbi meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün


Bu dahi

İngiltere tebaasından Boşi yahudiyi katl eden Giridli Hasan ve Mehmed ile diğer

Hasan ve Manisalı Mustafa tesviye-i düyununa muktedir olamadıkları

mahallinden işar olunduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren onar sene müddet vaz’-ı kürek

olunarak bi’l-istihdam ücretlerinin kifayet-i mikdarı kendülere verilib maadası

diyete mahsuben tevkif olunmak ve müddetleri hitamında sebileri bi’t-tahliye

memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi hususuna irade-i

seniyye-i hazret-i hilafet-penahi müteallik buyrulub mucebince keyfiyet Girid

valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmış olmağla vürudunda merkumlar ol-

vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Eyübde Bülbülderesinde nişan atar iken Börekçi Kavaloğlu Mehmed’in tüfenki

kurşunu isabetiyle vefat eden Osman’ın karındaşı Mehmed Çavuş’un takdim

eylediği arzuhal üzeri e taraf-ı şer-i enverde suret-i murafaayı mübeyyin yazılan

ilama nazaran madde-i katl hitaben vuku’ bulmuş olduğu sabit olmuş ve verese

dem-i diyet hususuna dair merkum kavaloğlu Mehmed’in zimmetini ibra ve iskat

eylemiş olmasıyla şeren nesne lazım gelmediğinden merkumun müddet-i

mahbusiyeti dahi alyı yedi aya varmış olduğundan tahliye-i sebili meclis-i valadan

ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Sayfa 24


Asakir-i şahane çavuşlarından Ali Çavuş ile seyis taifesinden Anton ve Hıristo

Tütüncü Yovan ve Aneşti’nin arnavud köyünde akşamdan sonraca önlerine çıkıb

131

mersum Yovan’ın içinde altmış ve Aneşti’nin yetmiş kuruş olan kiselerini birlikde

ve mesfur Anton mesfur Yovan’ın derununda iki yüz kuruşluk kaime cüzdanını

yalnızca ahz ve kabz edib fakat mezkur kiselerden çıkan akçeyi beyinlerinde

taksim etmiş oldukları icra olunan istintaklarında ikrarlarıyla tebeyyün etmiş ve

mezkur cüzdanın bin beş yüz kuruşluk evrak-ı nakdiye olduğunu mersum Yovan

iddia eylemiş ise de mersum Anton ber-vech-i muharrer iki yüz kuruşluk evrak-ı

nakdiyeden başka kaime göremediğini ifade ve beyan eylemiş olduğundan icra-yı

icabatı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya

verilib merkum çavuşun bu kabahatdan dolayı asâkir kanununa tatbiken tedibi icra

olunduğu devletlü seraskeri paşa hazretleriyle olunan muhabereden

anlaşıldığından mezkur Anton’un inkar etmede bulunduğu mezkur akçenin

marifet-i şerle iktizasına bakılmak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mersum Anton

ve Hristo’nun dahi mahbusiyetleri tarihinden itibaren zabtiye canibinde altışar ay

müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi

meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle iktizası icra olunmak


Bu dahi

Mestçi çırağı Bursalı Mehmed’in birbirini müteakib birkaç haneye girib madde-i

ahza ictisarı ikrarıyla sabit olmuş ve yedinde mevcud olan eşya bi’l-istirdad

sahiblerine verilmiş ve merkum sabıkalu bulunmuş olduğu beyanıyla merkumun

icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisi mazbatası meclis-i

valaya verilib merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden

itibaren zabtiye tarafında bir sene müddetle vaz’-ı pranga olunarak bi’l-istihdam

müddeti hitam oldukda sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’

kılınması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra


Bu dahi

Trabzon sancağında Tirebolu kazasına tabi’ Çarşu mahallesi ahalisinden olub elli

yedi tarihinde maktulen vefat eden İbrahim’in katilleri Hasan ve Mahmud’un ber-

132

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene

müddet vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda

merkumlar müddet-i mezkure ile vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Siroz kazasına tabi kamile karyesi ahalisinden olub katilen fevt olan Yorgi’nin

katili Yani’nin ber-muceb-i kanın-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren altı sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibinde tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla merkumun


Bu dahi

Mihaliç kazasına tabi’ Karaca karyeli olub maktulen halik olan Güllüoğlu

Keryazi’nin katili Köseoğlu Güllü’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga


14 R 67 tarihiyle kavasbaşıya verildi

Cünha-i vakıasına mebni vaz-ı kürek olunmuş olan Filibeli Nikola’nın tahliye-i

sebili hakkında takdim olunan arzuhal meclis-i valaya verilerek mersumun

mukaddema katl-i nefs töhmetiyle müeyyeden vaz’-ı kürek olunuğu ihraç etdirilen

kürek kaydından anlaşılmış ve bu makule mücriminin müeyyed suretiyle küreğe

konulmasından sarf-ı nazar olunduğuna ve mersumun müddet-i mahbusiyeti ise

sekiz seneye vararak emsaline kıyasen hakkında ceza-yı kafi göründüğünde mebni

mersumun tahliye-i sebili tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun hazret-i

133

şahaneden bi’l-istizan irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane dahi bu

merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra



Sayfa 25

16 R 67 tarihinde gönderildi

Zabtiye Müşiri Pşa hazretlerine

Sivas sancağında Mecidözü kazası sakinlerinden olub cünha vakasına mebni refik

ve avanesiyle beraber bu tarafa gönderilerek tersane-i amirede mahbus olan Halil

Beğ’in ve refiki katil Mahsun’un mahbusiyetleri tarihinden itibaren onar sene

müddet kürekde bi’l-istihdam müddetleri inkızasında bir suretle vilayetine

gitmemek üzere merkum Halil Bey’in Rumeli tarafında münasib bir mahalde

ikamet etdirilmesi ve avanesinden olub mahbusda fevt olan Çolak Süleyman’dan

maada kezalik mahbusiyetleri tarihinden itibaren Maho Mehmed ve Ahmed ve

Halil ve Hüseyin be Bektaş’ın yedişer sene ve Köseoğlu muhtar İbrahim ve Hacı

Hasan ve Uşağı Salih ve Muhtar Musa ve Osman’ın dahi beşer sene müddetle

tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunmaları ver merkum Halil Beğ’in hitam-ı

müddetine eğin sebilinin tahliyesi uyamayacağından taraf-ı müşirilerinden zevce

ve hemşiresine güzelce beyan ve ifadesiyle memleketlerine iadesi meclis-i

valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden bi’l-istizan

irade-i madelet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş

olmağla mantuk-ı alisi ve minval-i muharrer üzere iktizasının icrasına himmet


Bu dahi

Müşarun-ileyh hazretlerine

İzmid zabtiye neferatından Salih Dersaadet ordu-yı hümayunu piyade birinci alayı

neferatından olub mukaddemce karar etmiş olan Kastamonu’ya tabi’ Boyabadlı

Yakub’un katili olduğu icra olunan istintakında tebeyyün eylediği ifadesine dair

134

zabtiye meclisinin mazbatasıyla evrak-ı müteferrriası meclis-i valaya verilib

maktul-i merkumun varisi olduğu halde anlar ve yahud veklilleri bu tarafa celb

olunarak bi’l-muvacehe keyfiyetin icab-ı şer’isine bakılması ve katil-i merkum ile

beraber gönderilib mahbusda bulunan Ali ve Osman ve diğer Osman’ın bu babda

beriü’z-zimme oldukları anlaşıldığından merkumların sebilleri tahliye kılınması

meclis-i mezkurdan ifade olunub keyfiyet Kastamonu valisi atufetlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkum Salih’in tevkifiyle ötekilerinin

tahliye-i sebillerini himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

16 R 67 tarihinde cümlesi kavasbaşıya verildi

Antalya kurasından Ali Kahrin-i Kebir karyesi ahalisinden olub katilen fevt olan

Hasan Ali’nin katili Karacaoğlu diğer Ali’nin icra-yı kısası babında gönderilen

emr-i alinin vusülünde verese-i katl-i merkumu meccanen kısas ve diyetden afv

eylediği mahallinden cevaben işar olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddet vaz’-ı kürek

olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve

def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı

hümayun-ı cenab-ı hilafet-penahiden bi’l-istizan emr u ferman-ı hümayun-ı

hazret-i padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda irade-i seniyye-i cenab-ı şahane mantuk-ı münifi

üzere merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

Bu dahi

Sivaslı David İngiltere sefareti tercümanı Pizani’nin hanesinden beş bin sekiz yüz

kuruşluk altun ile bin kuruşluk evrak-ı nakdiye ahz etmiş olduğu ikrarıyla

tahakkuk ederek mevcud olan mezkur beş bin sekiz yüz kuruş tercüman-ı muma-

ileyhe verilmiş ve sarf ve istihlak eylediği mezkur bin kuruşluk evrak-ı nakdiye

bedelinin dahi bundan böyle tahsiliyle ifası Tercüman-ı muma-ileyhin

muvafakatiyle kararlaşdırılmış olduğundan mersumun icra-yı mücazatı istizanına

dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i ceza

135

mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga

olunarak bi’l-istihdam inkıza-yı müddetinde tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-


Sayfa 26

Bu dahi

Niğdeli Berber Yorgi Limoncu Panayot’un sandığından sekiz yüz kuruş makdi ile

üç yüz elli kuruşluk kaimesini ahz eylemiş olduğu tebeyyün ederek nakd-i bi’l-

istirdad sahibine ita olunmuş ve kaimeyi ne yapdığını bilmediğinden anın dahi

mukasssatan tesviyesi hususuna karar verilmiş olduğu beyanıyla mersumun icra-

yı tedibi istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib ber-

muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet

içün vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-i

mezkurdan ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Harput Sancağına tabi Kacolu karyesi sakinlerinden maktulen vefat eden

Hüseyin’in katili mukaddema bu tarafa gönderilerek tersane-i amirede mahbus

bulunan Hüseyin’i verese-i maktul-i kısasdan afv etmiş olduğu mahallinden

cevaben işar olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddet-i vaz’ı pranha olunarak bi’l-istihdam müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınması meclis-i

valadan ifae olunarak hakipa-yı ali-i hazret-i mülükaneden bi’l-istizan irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulmuş olmağla

mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-o ali kıta 1

Bu dahi

Selanik’de Yani Kunduracı Mihal’in dükkanında bazı eşya ahz eylediğini ikrar

ederek eşya-yı merkûme sahibine verilmiş olduğundan merkumun ecza-yı

mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek

136

ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah

müddetle pranga bend olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-i

mezkurda ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

18 R 67 tarihinde kavasvaşıya ağaya verildi

Hancı İbrahim’in oğlu mutakı Hüseyin’in sakalar kethüdası Süleyman ile Saka

İbrahim ve Süleyman odalarından bazı eşya ahz etmiş olduğu ikrarıyla tebeyyün

ederek esna-yı mehuza kendisinden ve vermiş olduğu mahallerden istirdad ile

ashabına ita olunmuş olub fakat mevcud olmayan yüz kuruş ile bazı eşya içün

keyfiyet-i şer’-i şerife havale kılınarak merkum şabb-ı emred olmak hasebiyle

icab-ı şer’inin icrası hal-i rüşdüne taalluk olunmak lazım geleceği ifade olunmuş

ve merkum sabıkalı bulunmuş olduğundan icra-yı iktiza-yı istizanına dair zabtiye

meclisi mazbatası meclis-i valaya verilib ahz-i mezbur her ne kadar baliğ değil ise

de madde-i ahza cüreti ve sabıkalu bulunmuş olmağla ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren zabtiyede üç mah müddetle habs olunarak

müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla


Bu dahi

Tokadlı Hüseyin nerdubanlı hamam gülhancısı Eğinli Mehmed ve destgahdarı

Yovan’ın bin dört yüz bu kadar kuruşluk eşyalarını ahz ve istihlak etmiş olduğu

ikrarıyla tebeyyün ederek eşya-yı mezkurenin bedeli bundan böyle merkumdan

istirdad olunacağı beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclis-i

mezbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-ı Ceza merkumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak bi’l-

istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş

olmağla icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 27

137

18 R 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Tekeli Halil Eflaklu Todori’nin cebinden bir ellilik kaime ile cüzdanını ve diğer

bir adamın cebinden dahi bazı şeylerini ahz etmiş olduğunu hin-i istintakında ikrar

ederek mezkur kaime ve cüzdan sahibi merkûma verilmiş ve kusur şeylerin dahi

sahibi zuhurunda verilmek üzere tevkif olunmuş ve merkum işlbu yankesicilik

fazahatında sabıkalı bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair

zabtiye meclis-i mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza

merkumun mahbusiyeti tarihinde itibaren üç mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetinde kefile rabtıyla sebilinin tahliyesi meclis-i mezkuran ifade


Bu dahi

Kurucu İsmail’in kapıcıbaşı Behram Ağa ile refiki Mustafa Ağa ve uşağı Salih’e

teşhir-i silah eylemiş olduğu ikrarıyla tebeyyün eylediğinden icra-yı icabı

istizanına dair zabtiye meclisi mazbatası meclis-i valaya verilerek merkumun

mezkur hareketi su-i ve kasdıyla olmadığı anlaşıldığından bir daha bu makule

hareketde bulunmayacağına kavi kefili alınarak ve tenbihat-ı lazıme icra olunarak

sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra


Bu dahi

Nikogos ve Yorgi ecnas-ı taharrisine memuruz diyerek keşt ü güzar

eylediklerinden ve kendüler sabıkalı olduklarından icra-yı icabı hususuna dair

hazine-i hassa-i nezaret-i behiyyesinden vuku bulan işar üzerine keyfiyet meclis-i

valaya havale olunarak mersumların hod be hod işbu harekete ictisarları

tediblerini istilzam eylediğinden ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri

tarihinden itibaren canib-i zabtiyede dörder mah müddetle prangaya konularak

müddetleri hitamında bu makule hareketde bulunmayacaklarına kefilleri alunub

sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı


138

17 R 67 tarihinden kavasbaşıya verildi

Bazı cünhaya mebni bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Yorgaki’nin badezin bir

guna uygunsuzlukda bulunmamak üzere kefile rabt ile sebilinin tahliye kılınması

zevcesi tarafından arzuhal niyaz olunmuş ve keyfiyet meclis-i valaya havale

olduğundan mersum refiki Mihal ile sahte tebdilleri töhmetiyle Rebiülevveli’nin

evasıtında habs olunub muahharan mersumun sebili tahliye olunarak mersum

Yorgaki elyevm mahbus bulunduğu kaydından nümayan olmuş ve mersumun

müddet-i mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi görünmüş olduğundan badezin bu

makule uygunsuzlukda bulunmamak üzere kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesi

ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra ounmak babında ferman-ı ali


Aydıncık kazasına tabi Ermei karyesi mütemekkinlerinden olub madruben fevt

olan Artin’in katili Epostorlar’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı kürek olunarak hitamında

sebilinin tahliyesiyle memleketine def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunub keyfiyet mahalline yazılmış olmağla mersum vürudunda

müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında merkuman ali kıta 1

Sayfa 28


Ziştovi kasabası sakinlerinden olub maktule fevt olan Bakkal İlya’nın katili

Viko’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

altı ve madde-i katlden refakatini tebeyyün eden Niko’nun iki sene müddet vaz’-ı

kürek hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketkeri canibine tard

ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla mersumların vürudunda ol-vecihle icabı icra


139

Bu dahi

Yenikapıda Kantarcı Süleyman miri kantarcısı Süleyman’ın dört yüz altmış kuruş

kıymetlü elbisesini alub satarak bahasını sarf eylediğini ikrar eylemişl ve validesi

rızasıyla verecek olduğu dört yüz kuruş bit-tahsil sahibine ita olunarak iskan

olunmuş olduğundan icra-yı icabı istizanına dair meclis mazbatası meclis-i valaya

verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç

mah müddetle prangada tevkif olunub hitam-ı müddetinde kefile alınarak sebilinin

tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında


Bu dahi Yunanlı Nikola’nın bazı eşyasını ahz eylediğini ikrar ederek bi’l-istirdad

sahibine verildiği ve mersum mukaddema madde-i ahza cüret ederek sefareti

marifetiyle memleketine tard olunmuş iken yine avdet ederek bu defa dahi eşya-yı

mekureyi ahz eylediği ifadesine dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya

verilib ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren altı

mah müddetle pranga bend olunarak hitam-ı müddetinde fimabad Dersaadet’e

ayak basmamak üzere kançılaryası marifetiyle vilayeti canibine def’ olunması



Bu dahi

İngiltere tebaasından Kefalonyalı Yani Lokantacı Yani’nin çekmecesinden iki bin

sekiz yüz bu kadar kuruşluk evrak-ı nakdiyesini ahz eylediğini ikrar ederek

meblağ-ı mezburun mevcud olan iki bin altı yüz şu kadar kuruşu bil-istirdad

sahibi merkûme verilib maadasından feragat olunmuş ve ahz-ı mersum

sefaretinden kabul olunmamış olduğu beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair

zabtiye meclisi mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza

merkumun mahbusiyeti tarihinden yedi mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra


140

Bu dahi

Bolulu aşçı Abdullah aşçı Kadri’nin sandığından bin beş yüz kurulş ahz

eylediğini ikrar ederek mevcud olan sekiz yüz kuruşu bil-istirdad sahibine

verilmiş ve kusurunun tediyesi dahi kefile rabt olunmuş olduğu beyanıyla icra-yı

tedibi istizanına dair zabtiye meclisi mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i

kanun-ı ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle pranga

bend olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-



Sayfa 29


Zabtiye müşiri devletlü paşa hazretlerine

Kutta-i tarik güruhundan Tırhala canibinden gönderilib fevt olan ve sebileri

tahliye kılınan eşhasdan maada el-haletü-hazihi mahbus bulunan Mustafa ve

Bülbül ve Murteza ve Ahmed ve Ali nam şahıslar zikr olunan refikleri misilü

memleketlerine izamları takrirce kefil vereceklerini maal-istirham beyan etmekde

oldukları ifadesine dair tezkire-i behiyyleri meclis-i valaya verilerek merkumların

kavi kefile rabt olunmak üzere memleketlerine gönderilmesi tezkire olunarak

hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden bi’l-istizan irade-i merhamet ifade-i

cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince

icabının icasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1



İngiltere devleti tebaasından Yuda Dano Varna mütemekkinlerinden Terzi

Dimitri’nin dükkanından bir takım eşyasını sirkat eylediği ikrarıyla sabit olmuş ve

Rusya tebaasından Anderya’nın dahi sandığından çalınan şeylerden bir pestal

çuka çıkub bil-istirdad sahibi mersume verilmiş olduğundan icra-yı icabı

istizanına dair gelen mazbataya meclis-i valaya havale ve zat-ı valalarıyla

141

muhabere olunarak ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren zabtiye canibinde altı ay müddetle prangaya

konularak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketleri tarafına

tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi nezaret-i celile-i hariciye ile bil-

muhabere meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunması

hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Gemlik menzilhanesi sürücülerinden maktulen fevt olan Kel Mehmed’in katili

zabtiye neferinden Trabzonlu Mustafa’nın mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren altı sene müddet küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle vilayeti canibinden tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babnda ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Antalya’da cami-i cedid mahallesi sakinlerinden maktul Anastaş’ın katili

Yako’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

altı sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle memleketine tard kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum-ı

müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Varna sancağına tabi’ Mütekalya kazası kurasından Avdiye karyeli olub

madruben halik olan Molpesel’in katili Noşem’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle

vaz’-ı kürek olunarak bi’l-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle

142

memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum


Bu dahi

Bursa eyaleti dahilinde hayme-nişin olan Kızılkeçili cemaatinden olub maktulen

vefat eden Murad’ın katili Mehmed’in icra-yı kısasına dair gönderilen emr-i alinin

vusulünden bahisle verese-i maktul katil-i merkumu kısasdan afv etmiş olduğu

mahallinden işar olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren elli sene müddetle vaz’ı kürek

olunarak müddeti tekmilinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

şlahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde

buyrulub keyfiyet mahalline bildiriliş olmağla vürudunda merkum müddet-i


Sayfa 30

Bu dahi

Bargir sürücüsü Kosti Kasımpaşa’da Piyale Ali mahallesinde nakkaş Bekir ile fes

boyacısı İbrahim’i darb ve cerh eylediğini ikrar ederek nafaka ve mesarif-i

cerahiye olmak üzer mersumdan dört yüz yirmi kuruş ahz olunarak merkumana

verilmiş olduğundan merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan


mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet içün pranga

konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla icabının

icra olunması babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Trabzon Sancağı dahilinde kain Görele kazasına tabi’ Gülef nam karye

ahalisinden olub mahnuken fevt olan İbrahim’in katili Osman’ın ber-muceb-i

143


tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle

memleketi tarafına tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Devletlü Kapudan Paşa hazretlerine

Tersane-i amirede mahbus bulunan Sisamlı Mihalaki ve Dimitri ve Medelyon

karyesi kocabışısı Kostantin’in tahliye-i sebilleri hakkında gönderilen tahrirat-ı

hulusvariye cevaben Sisam Ceziresi memuru izzetlü Mustafa Paşa’nın varid olan

iki kıta tahriratıyla tezkire-i devletleri meclis-i valaya havale ve devletlü serasker

paşa hazretleri ve hariciye nezaret-i celilesiyle muhabere olunarak mersum

Kostanti Kocabaşı bulunduğu cihetle orada vuku bulan uygunsuzluğun menine

çalışmak lazım gelür iken asâkir-i şahaneyi eşkıyaya bit-teslim telef etdirmiş

kendüsine töhmet-i azime olarak mersum Dimitri dahi carih ve uygunsuz

eşhasdan bulunduğu anlaşıldığından ve müddet-i mahbusiyetleri henü bir seneye

varmamış idüğünden bi-mennihi teala cezire-i merkumenin usul-i asayiş-i

matlubesine değin bunların bir müddet daha tersane-i amirede mahbusen tevkifi

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunub keyfiyet serkasker-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmişl olmağla icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali kıta 1


Zabtiye müşiti hazretlerine

Yunanlu tarafından mukaddema Yanya’ya gönderilib oradan ahz ve girift ile bab-ı

zaptiyeye irsal kılınmış olan dört kişiden ikisi fevt olub kalan Asnastaş Espiro’nun

müddet-i mahbusiyetleri yirmi mahı tücavüz etmiş ve bunlarun tahrik-i cünhasıyla

mahbus iselerde töhmet-i saniye ve sarihaları lalyıkıyla inha olunmayub sahihen

kabahatları olsa bile bu kadar müddet hapisleri ceza-yı kafi görünmüş olmasıyla

144

işar-ı müşirileri vecihle bunların patrikhane marifetiyle kefilleri alınarak

memleketlerine iade olunmaları nezaret-i celile-i hariciye ile bil-muhabere meclis-

i valada tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinaşhiden bil-istizan

irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş

olmağla mantuk-ı celilince icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1


Sayfa 31


Filibe’ye muzafa Karadağ nahiyesine tabi Uzun İsmail karyesi sakinlerinden olub

töhmet-i vakasına mebni vaz’-ı kürek olunmuş olan Hasan’ın müddet-i

mahbusiyetleri hakkında ceza-yı kafi göründüğünden merhameten tahliye-i sebili

hususuna bil-istizan irade-i merhamet-ade-i hazret-i şehriyari saniha-i ara-yı sudur

buyrulub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı

hümayun hazret-i şahane merkumun sebili tahliye olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

Bu dahi

Maraş’a tabi Örse karyesi sakinlerinden olub bundan beş sene mukaddem

maktulen vefat eden Ömer Kahya oğlu Ali’nin katili Kadiroğlu Abdullah’ın ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene

müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti


ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vüruunda merkum müddet-i


16 Ca 67 tarihinde cümlesi kavasbaşıya verildi

Karahisar-ı sahib sancağında Eşefler karyesi ahalisinden Süleyman’ın katili

yekçeşim Hasan’ın icra-yı kısası babında sadır olan emr-i alinin icra-yı ahkamı

145

esnasında verese-i maktul katil-i merkumu kısasdan afv ile sulhen ibra

olunduklarından merkum li’ecli’l-mücazat bu tarafa gönderildiği ve mahallindeki

mahbusiyeti tarihi dahi altmış altı senesi cemazilahiri idüğü mahallinden işar

olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza tarih-i mezkurdan aynen beş

sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketine tard ve def’ kılınması meclis-i valadan ifade olunarak keyfiyet

hakipa-yı hümayun-ı şehinşlahiden bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane

dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sünuh buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince


Bu dahi

Bursa kazasına tabi’ Eldir karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat eden

Ömer’in üzerine katil ile tüfenk endahtına cüret eden imam Gogisoğlu Halil ve

Kasaboğlu Ali ve İbrahim ve Balcı Hüseyin ve Hacı Mustafa’nın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindelki mahbusiyetleri tarihinden itibaren ikişer sene müddet

vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri

canibine tard ve def olunmak üzere celbi hususuna bil-istizan emr u ferman-ı

madelet ifade-i hazret-i şehişahi müteallik ve şerf-sudur buyrulub keyfiyet

mahalline yazılmış olmağla merkumların vürudunda irade-i seniyye-i mukteza-i

celili üzere icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Hasköylü Minak Yahudi çocuğu Avram’ın taş ile bacağını darb ve cerh eylediği

ikrarıyla sabir olmuş ve icra-yı cerahiye ve nafaka olmak üzere dokuz yüz kuruş

sulh vuku bulmuş olduğundan meblağ-ı mezbur-i carih-i mesfurdan bit-tahsil

mecruh-ı mersuma verileceği beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye


mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle prangada bil-

istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmağla ol-vecihle

merkum vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

146

Bu dahi

Kuyumcu Hüdaverdi’nin odasından zayi olan üç yüz elli kuruş kıymetlü bir aded

saati David’in aldığı tebeyyün eylemiş ve zikr olunan saatin bedeli olmak üzere

mersumun kaynı tarafından ita olunan üç yüz elli kuruş zabtiye veznesinden tevkif

olunmuş olduğundan icabınn icrası istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası

meclis-i valaya verilerek sureti işara nazaran mesfur David’in madde-i ahza cüreti

tahkik etmiş ve zikr olunan saatin bedeli dahi verilmiş olduğundan meblağ-ı

mezburun mersum Hüdaverdi’ye itasıyla ber-muceb-i kanun- i ceza mersum

David’in mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle prangada bil-

istihdam müddeti inkızasında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle


Sayfa 32

Bu dahi

Fatih civarında Karamanda pınar odalarında sakin talebeden Eşref’in edebsiz ve

uygunsuz güruhundan olduğu anlaşıldığına mebni fimabad Dersaadet’e ayak

basmamak üzere canib-i zaptiyeden münasib sefineye irkaben midillü ceziresine

getürülmesi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet midillü kaymakamı izzetlü

paşaya bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta

1



Fransa tebaasından Lorendoyi Bazergan’ın yanında dellal ve tahsildarlık eden

Agob Şerba’nın töhmet-i vakıasına mebni bab-ı zaptiyede tevkif kılınmış ise de

şimdiye kadar bir güne sabıkası olmayub bu ana değin mahbusda tevkifi dahi

mütecasir olduğu cünhaya ceza-yı kafi gibi göründüğünden tenbihat-ı lazıme ve

töhmedat-ı mukteziyenin icrasıyla tahliyesiyle hakkında istizanı şamil takdim

kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya havale ve ticaret nezaret-i

behiyyesiyle muhabere olunarak istizan olunduğu vecihle icra-yı tenbihatla

147

mersumun tahliyesiyle ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı iktizasına himmet



İzmir sancağına muzafa Birgi kazası ahalisinden maktul Çakmakoğlu İsmail’in

katili Karahisaroğlu Mehmed’in mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş

sene müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade

olunmuş olmağla ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum



Elbise anbarı hademesinden Osman’ın Tuhafcı Kosti ile Haraçcı Kigork’un

dükkanından bazı zemin ile malumü’l-mikdar eşyasını dolandırmış olduğu

ikrarıyla tebeyyün ederek eşya-yı merkûme bi’l-istirdad mersumana teslim

olunmuş olduğundan merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair takdim kılınan


merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddetle prangadda

konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle


24 Ca 67 tarihinde kavasvaşıya verildi

Konya eyaleti dahilinde kain Kayrablı kazasına tabi Çavuş karyesi ahalisinden

olub katilen vefat eden Ahmed’in katili İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz-ı kürek

olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkur içün vaz’-ı kürek olunmak babında


148

Bu dahi

Kale-i Sultaniye kazasına tabi Türkmen karyesi ahalisinden olun maktulen vefat

eden hafız İbrahim’in katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeli

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında

sebilinin tahliyesiyle memleketine tar ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla merkumun vürudunda icabı icra olunmak



Sayfa 33

26 Ca 67 tarihinde verildi

Samanizade medresesi sakinlerinden Mehmed Efendi’nin bazı cünhaya mebni

habis olunan validesi Fatma Hatun2un salıverilmesi hakkında vuku bulan istidası

üzerine ihraç etdirilen mahbusin kaydına nazaran mezburenin henüz müddeti

tekmil olmamış ise de kendisi müsinn ve taife-i nisadan olduğu cihetle

mahbusiyeti müddeti ceza-yı kafi göründüğünden merhameten tahliyesiyle

hususuna bil-istizan irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref

sudur buyrulmuş olmağla manztuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

8 Ca 67 tarihinde cümlesi kavasbaşıya verildi

Harputlu Arditi Kasımpaşa’da Erzurumlu Manav Hasan’ı bıçak ile darb etmiş

olduğu ikrarıyla tebeyyün ederek ücret-i cerahiye ve nafaka olarak marifer-i şer’-i

şerif ile sekiz yüz elli kuruş bit-tahsil mecruh-ı merkûma verilmiş olduğundan

icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya

verilib ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ay

müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ifade

olunmuş olmağla ol-vechle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

149

Manuk Berber Sorepe’nin dükkanından bir aded mangal ile iki takım ahz

eylediğini ikrar etmiş ve zikr olunan mangal sahibine verilmiş ve takımlar dahi

bit-tahsil ita olunacağından icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı

müddetinde kefili alınarak sebil-i tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla


Aydın valisi esbak atufetlü Sadullah Paşa hazretlerinin konağından bir kıta

gaşiyeyi Haçik’in ahz ve sirkat eylediği tavi’en ikrarıyla sabit olmuş ve zikr

olunan gaşiyeyi telef ederek tazminine dahi bi-kudret bulunmuş olduğundan


valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden

itibaren dört mah müddetle vaz-ı pranga olunarak müddeti hitamında kefili

alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle

mersumun müddet-i merkûme ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta

1

Ayazmend kazasında meskun harameyn aşiretinden maktul İsmail’in katili

Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti itibaren altı sene

müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi memleketine tard ve

def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı


Kayacık kazası sakinelerinden olub maktuleten vefat eden Emine’nin katili Zenci

Abdullah’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet Karesi

mutasarrıfı atufetlü paşa hazetlerine yazılmış olmağla merkum vürudunda

müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

150

Ada nahiyesine tabi Taşçı arnavud karyesi mütemekkinlerinden olub mecruhen

halik olan İstifani’nin katili Anastaş’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine gönderilmek üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek


Sayfa 34

Kahveci tabi Filibeli Abraham’ın Tavukpazarında kain berber Melkon’un

dükkanından iki ve yağlıkçılar içinde Viça’nın kahvesinde dahi kezalik iki aded

çubuk takımları ahz eylediği ikarırıyla tebeyyün ederek mersum Viça’nın

takımları bil-istirdad ve ita olunub Melkon’un takımlarının kıymeti olan yüz kuruş

tahsiline ibtidar olunacağından mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek mersumun ber-muceb-i kanun-i

ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah müddet vaz-ı pranga olunarak bil-

istihdam hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş


Soma kazasına tabi Kızılhisar karyesi ahalisinden olub bundan akdem maktulen

fevt olan Mehmed’in katili Mustafa’nın bu tarafa celbiyle ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz’-ı kürek

olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard olunması

meclis-i valadan ifade olunarak ol-vecihle keyfiyet mahalline buyrulmuş olmağla


ali kıta 1

Şam-ı şerif posta tatarlarından Ahmed Tatari Adana eyaletinde kain tacirlü

aşiretinden Ahmed ve Halil ve Dal Veli diğer Ahmed ve Süleyman ve Hasan nam

şahıslar soymuş ve bunlardan aHmed ve Hasan namında olan üç neferi ahz girift

151

olunmuş olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların mahallindekli

mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddet vaz-ı pranga olunarak

hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve vaki olunmak üzere

şimdiden ve ötekilerin dahi bi’t-taharri ahz ve girift olunduklarında bu tarafa irsali

hususu meclis-i valadan ifade olunarak ol-vecihle keyfiyet eyalet-i merkûme

valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmış olmağla merkumların vürudunda icabı


7 C 67 tarihinde gönderildi

Koltukçu mısırlı Mehmed’in Üsküdarlı terzi Vasil’e yüz tutmuş kuruş deyni

olduğu halde alacak iddiasıylal tezvirata süluk eylediği tahakkuk eylediğinden

meblağ-ı mezkur tahsil olunarak mersuma verileceğinden icabının icrası istizanına

dair zabtiye meclisinden takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilerek

merkumun şimdiye kadar hapisi hakkında ceza-yı kagi göründüğünden fimabad

bu misilü uygunsuzlukda bulunmayacağına kefili alınarak sebilinin tahliyesi

meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle merkumun sebili tahliye olunmak



Edremid kazasına tabi Yenice karyesi sakinelerinden olub maktuleten müteveffiye

olan Halime Hatun’un katili timurcu oğlu Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-iceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı pranga

olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub karesi mutasarrıfı atıfetlü paşa

hazretlerine yazılmış olmağla merkumun vürudunda müddet-i mezkure için vaz-ı



Sayfa 35

10 C 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

152

Mukaddemce çarşu içlerinde dükkanlarında eşya-yı memnua-i şerifesine vuku

bulan mücaseretlerinden dolayı bir müddet hapis olunarak sebilleri tahliye olunan

malumü’l-esami hatunların bu defa ne efal-i reddiye-i sabıklarına ictisar

eyledikleri bi’l-istihbar ibtida-yı emirde mezburelerden ele getirilen Emine ve

Nimet’i istintak olundukda kemafis-sabık dükkanlardan eşya aldıklarını ve bu

sırada refikaları Azime ve Hadice ve Aişe ve Ziyneti ve Ganime ve Fatıma’nın

dahi iştiraklarını ifade eylemiş olmalarıyla muahharan merlumeleri dahi celb ve

istintak olundukda fakat mezbure Aişe birkaç kere fazahat-i mezkurede beraber

bulunub basma gibi şeyler aldığını ifade ile maadasını külliyen inkar eylemiş ve

bit-taharri mezbure Emine ve Nimet’i ve Ziyneti’nin hanelerinde malumü’l-

mikdar eşya çıkıb kusurlarında bir şey bulunamamış ise de Emine ve Nimet’in

ifadelerine göre kendilerinden zuhur eden şeylerin birer aynı refikaları

merkumelerden olmak lazım gelüb ancak anlar muahharan tutulduğundan vaktiyle

kaçırmış olacakları beyanıyla icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisi

mazbata ve defter meclis-i valaya havale ve merkûmeler dahi başka başka celb ve

istintak olunarak zabtiyede olan ifadelerini tekrar ve bir lkaçı tebrie- zimmete ve

diğerleri dahi izhar-ı nedamete ibtidar etmiş ise de çünkü mukaddemki harekat-ı

fazihalarında ısdarları zuhura gelen ve mezbure Emine ve Nimet’i ve Ziyneti’nin

hanelerinde eşya-yı merkûme dahi bulunmuş olduğundan kanun-i ceza ahkamınca

icra-yı tedibatı lazım geldiğine binaen eşya-yı mezkurenin ashabı taharri ile ita

etdirilmesi ve mezbure Emine ve Nimet’i ve Ziyneti’nin nisaya mahsus mahbusda

altı ay haps ve tevkif birle müddetleri hitamında kavi-i kefilleri alınarak sebilleri

tahliye ve sairlerinin aldıkları rivayet olunan eşya yalnız zannda kaldığından bil-

ikdam zahire ihraç olunduğu halde derece-i ahz ve cüretlerine göre müddet-i

cezaiyeleri tayin olunmak üzere keyfiyetin istizan olunması ve bir şey zuhur

etmediği suretde kezalik kefilleri alınarak salıverilmesi meclis-i mezkurdan ifade

olunmuş olmağla ber-minval-i meşruh iktizaları icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1


Mükerrer olarak kayd olunnuşdur.

153

Edremid kazasına tabi Yenice karyesi sakinelerinden olub maktuleten müteveffiye

olan Halime Hatun’un katili timurcu oğlu Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-iceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı pranga

olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub karesi mutasarrıfı atıfetlü paşa

hazretlerine yazılmış olmağla merkumun vürudunda müddet-i mezkure için vaz-ı



Yorgancı Ömer kahveci Kirkor ile mağazacı Penayi’yi çerh ederek ber-nehc-i

şer’i Penayi içün takdir olunan iki yüz elli kuruş nafaka ücret-i cerahiye tahsil

olunacağı beyanıyla icabının icrası istizanına zabtiye meclisinden takdim kılınan

mazbata meclis-i valaya verilerek zikr olunan ücret-i cerahiyenin tesviyesiyle

merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren dört mah

müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade


Filibeli Dimitri hemşehrisi Balıkçı Dibob’u darb ve cerh eylediği tahakkuk

eylediğinden ücret-i cerahiye ve nafaka olmak üzere yüz elli kuruş sulh olunduğu

beyanıyla carih-i mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinden

takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilerek mersumun mahbusiyeti

tarihinden itibaren dört mah müddetle küreğe konularak müddeti hitamında

sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra


Sayfa 36

Bu dahi

Beşiktaş iskelesinde kahveci Mustafa’nın bazı mahallerden malumü’l-mikdar

akçe ve eşya ahzına ictisar eylediği ve tabi’ Mehmed’in dahi bu maddede medhali

olduğu misillü sabıkalı bulunduğu beyanıyla icabının icrası istizanına dair zabtiye

meclisinden takdim kılınna mazbata meclis-i valaya verilrek eşya-yı merkumeden

154

saatler ile akçe tamamen tahsil olunarak sahiblerine verilib ber-muceb-i kanun-i

ceza merkum Ali’nin mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene Mehmed’in dahi altı

ay müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ifade


Bu dahi

Sofya kazası muzafatından küçük balkan nahiyesi kurasından muhafazası

zımnında keşt ü güzar etmekde olan kır çavuşu maiyyetinde bulunan Alemdar

Halid mugayir-i rıza-yı ali reaya hakkında vazı mertebe teaddi eylediği ve zaten

uygunsuz makuleden olduğu mahallinden işar kılınacağından merkumun ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene

müddet vaz’-ı pranga olunarak hitamında kefili alunub sebili tahliye kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet sofya kaymakamı

saaadetlü paşaya yazılmış olmağla merkumun vürudunda icabı icra olunmak


Bu dahi

Penaki Gendi İstefan’ın sandığından dokuz yüz bu kadar kuruş ile halebkari ve

dier Penaki’nin bir aded abasını ahz eylediği ikrar ederek mevcu olan akçe ile

mezbur aba sahiblerine red olunarak kusur kalan mebalipden mersum İstefan

hüsn-i rizasıyla fariğ olduğu beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye meclisi

mazbatası meclis-i valaya verilib ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ay müddetle vaz’-ı pranga olunak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla icabı icra olunmak babında


Bu dahi

Abdülkerim dökmeci Hüseyin vesair çend nefer rüfekasıyla merkebci Mustafa’nın

iki yüz nakdiyle bir ustura ve iki aded esnad tezkiresi ahz etmişl olduğunu ikrar

155

eylediğinin üzerine merkum Hüseyin inkar suretinde bulunmuş ise de sözü vahi

idüğü ve merkumun Abdülkerim’im işbu fazahatdan başka zabtiye nefeini dahi

tüfenk endahtıyla darb ve cerh eylediği ve refikleri merkuman derdest taharri

bulunduğu beyanıyla merkumanın icra-yı mücazatı istizanına dair zabriye meclisi

mazbatası meclis-i valaya verilib siyak-ı işara nazaran merkum Abülkerim

fazahat-ı ahza ictisar eylediğinden başka zabtiye neferini dahi darb ve cerh

eylemiş olduğuna binaen ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden

itibaren anın beş mah ve merkum Hüseyin’in dahi yalnız ahz olması cihetiyle

dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak müddetleri hitamında sebillerinin

tahliyesi ve refikleri merkumanın dahi bi’t-taharri ahz ve girift olunarak keyfiyetin

beyan olunması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmasıyla ol-vecihle iktizaları



Sayfa 37


Kutta-i tarik güruhundan Çenoki aşireti ağası Nebi ile Mahmıd ve Haso ve diğer

Haso’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

yedişer sene müddet vaz-ı kürek olunarak bil-istihdam müddetleri hitamında

sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi

hususuna bil-istizan emr ve irade-i seniyye-i hazret-i padişahi müteallik ve şeref

sudur buyrulmuş ve keyfiyet Eruzurm valisi atufetlü paşa hazretlerine yazılmış

olmağla merkumların vürudunda irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane mukteza-yı

celili üzere icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

İpek kazasına tabi Labonik karyesi mütemekkinlerinden olub maktulen halik olan

Hristo’nun katili Zekeriya’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında

sebili tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunub keyfiyet Üsküb valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmağla

156

vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında


Bu dahi

Zağfiranborlu kazasına tabi Kılağuzlar karyeli olub mahruketen müteveffiye olan

Hanife Hatun’un katili karındaşı Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet vaz’-ı kürek

olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet Kastmaonu valisi

atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkûm müddet-i


Bu dahi

Eşkıya güruhundan İnce Arab’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetinde kavi kefile rabtıyla sebilinin tahliye kılınmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Aydın valisi devletlü paşa hazretlerine

yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak



Sisam ceziresinde vuku bulan harekat-ı na-becadan dolayı Dersaadet’e gönderilib

bab-ı zabtiyede istintakları icra kılınan otuz iki nefer eşhasdan kutta-i tarik

oldukları ikrarıyla tebeyyün ederek altmış bir tarihinde onar sene müddetle vaz-ı

kürek olunan Yorgi Mardoya’nın altmış iki ve Yorgi Cehla’nın altmış beş ve yine

bu töhmetle elli sekiz tarihinde beş sene müddet içün küreğe konulmuş olan

Nikolaki Kuzma’nın altmış iki tarihinde tersane-i amireden firar eyledikleri

tahakkuk eylediğinden bunları ke-mekan tersane-i amirede tevkifiyle ikmal-i

müddet etdirilmesi ve kusurunun dahi tedibleri muceb-i hareketleri sabit

157

olamayub aciz reayadan bulunduklarından patrikhaneye irsaliyle fimabad usul-i

tabiine mugayir-i saltanat-ı seniyye hakkında bulunacakları ayinlerince yemin

verdirilerek ve başka ve başka kefilleri alınarak vilayetleri canibine avdetleri irae-i

ruhsat olunmuş ve meclis-i valadan müzakeratı ve ol-babda müteallik buyrulan

irade-i cenab-ı cihanbani iktizasından olmağla mantuk-ı alisi üzere icabı icra

kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1

12 C tarihinde gönderildi

Pazarcıklı Rako ve Tırnovalı Azlatko’nun birinci günü çiftliğinden bir res bargir

ahz eyledikleri ikrarlarıyla sabit olmuş ve zikr olunan bargir sahibine teslim

etdirilmiş olduğundan icra-yı mücazatları istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumanın

mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer smah müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle

icaba icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 38


Berber kalfası Niğdeli Tanaş berber ustası Madenli Ebtali Nargüve ile arasından

darb ve cerh e eylediği ikrarıyla tebeyyün etmiş ve ücret-i carihiye ve nafaka

olmak üzere marifet-i şer’le üç yüz elli kuruşa sulh olunub tesviye olunacağından


valaya verilerek ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahbusiyeti tarihinden

itibaren üç maç müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesi ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Balıkçı İbrahim dülger Todori’nin elini darb ve cerh eyledikleri ikrarıyla tebeyyün

ederek tarafeyn ücret-i cariha ve nafaka olarak iki yüz kuruş üzerine marifet-i

şerle sulh oldukları beyanıyla merkumun icra-yı mücazatı istizanına dair takdim

158

kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilerek meblağ-ı mezbur

merkumdan bit-tahsil mersuma itasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle prangaya konularak müddeti

hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak



Seyis Sava bargir sürücüleri kethüdası Mehmed’in bargiriyle miğde destgahdarı

Artin’in bazı eşyasını ahz eylediği ikrarıyla tebeyyün etmiş ve mekum Mehmed

ile mezkur bargir yolundan dolayı marifet-i şer’le beş yüz kuruşa sulh olarak fakr-

i hali cihetiyle mersum Artin eşya-i mezburesinden meccanen fariğ olmuş

olduğundna mersumun icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya verilib mezkur beş yüz kuruşun bit-tahsil merkum

Mehmed’e teslim olunması ve mezbur Sava’nın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı mah müddetle prangaya konulub müddeti

hitamında kefili alınarak tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-


Bu dahi

Aşçı Andon’un berlber dükkanından ahz eylediği yedi aded çubuk takımının

sahibi Nikola’ya red etdirildiği beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib bunun ahz etdiği anlaşıldığından ber-

muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah

müddetle vaz-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş




Halbek hadise-i mündefiasından dolayı Dersaadet’e gönderilib icra olunan

istintaklarında bende beraet-i zimmetleri mütehakkik olmayan adamların içlerinde

159

bulunan Yusuf Bey’in konyaya nefy ve iclası ve kusurlarının dahi ne civar ne de

afv olarak marifet-i müşirileriyle Bursa’ya gönderilmesi müteallik ve şeref-sudur

buyrulan emr u ferman-ı hümayun hazret-i lşahane mantuk-ı alisinden olub

keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü übbehetlü paşa hazretlerine yazılmış

olmağla mukteza-yı celili üzere icra-yı iktizasına himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali kıta 1


Etmekçi İsmail yine Etmekçi Makar’ı bıçak ile urmuş olduğundan ücret-i cerahiye

ve nafaka olarak marifet-i şerle iki yüz kırk kuruşa sulh olduklarından merkumun

icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya

verilib meblağ-ı mezburun merkumdan bi’t-tahsil itasıyla kendüsünün ber-muceb-

i kanun-i ceza hapis tarihinden itibaren üç mah müddetle prangaya konularak

müddeti hitamında sebilinin tahliyesi ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra



Sayfa 39

21 C 67 tarihinde gönderikdi

Karahisar-ı sahib sancağında kain Sandıklı kazasına tabi’ Hırka karyesi

ahalisinden olub mecruhen vefat eden Deli Ahmed’in katili kutta-i tarik

güruhundan Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki hapis tarihinden

itibaren okuz sene müddet vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ifade olunub keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü übbehetlü paşa hazretlerine

yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak



160

Eşkıya güruhundan Alaiyeli Abdullah oğlu Mehmed ber-muceb-i kanun

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene müddet prangaya konularak

hitamında kavi kefili alunub sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def

kılınmak üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı


Bu dahi

Kutta-i tarik güruhundan Mahmudü’n-nücur rüfekasının ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallinde mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddet vaz-ı kürek

olunarak hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Musul valisi

atufetlü paşa hazretlerine yazılmış olmağla vürudunda merkumlar müddet-i

mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Bergama kazasında meskun Serküdlü cemaati ahalisinden maktul Hacı

Mustafa’nın katili güzelce oğlu İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve tekmil

müddetinde memleketine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla


ali kıta 1


Asakir-i nizamiye-i şahane firarilerinden Danişmend karyeli Emin ve Simavlı

Mustafa ile Lofçalı Ahmed’in kutta-i tarik ve katl-i nüfus misillü enva’-i fazahata

mütecasir oldukları tebeyyün eylediği beyanıyla icra-yı icabı hususuna dair

devletlü serasker paşa hazretlerinin tezkiresi ve evrak-ı saire meclis-i valaya

161

lede’l-havale merkum Emin ve Mustafa’nın silk-i askeride bulunan kaydları bi’t-

terkin merzbur Ahmed ile beraber altışar sene müddet vaz-ı kürek olunarak

hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ olunması tezekkür

ve hakipa-yı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi

dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet ser-asker-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı hazret-i padişahi

merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta

1

28 C 67 tarihinde Gönderildi

Saruhan Sancağında kain Marmaracık kazası ahalisinden olunb mahnuken vefat

eden İbrahim’in katili Arab Mercan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ve madde-i katlde refakati tebeyyün eden

karındaşı Abdullah’ın beş sene müddet vaz-ı kürek olunarak müddeti hitamında

sebillerinin tahliyesiyle memleketi taraflarına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa

celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla

derununda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında


Sayfa 40

2 Receb 67 tarihinde gönderildi


Geçende sebilleri tahliye kılınan eşhasdan tersane-i amirede kürekde olub evrakı

gaib olan mahbusların takdim kılınan defteri meclis-i valaya havale ve kendüleri

celb ve istintak olunarak merkumların müddet-i mahbusları hayli vakit olunub

sefalet çekmekde olmalarıyla defter-i mezkurda esamisi balasına işaret olunduğu

üzere bunlardan cünhaları hafif bulunaların emsali misilllü kefiye rabt ile

mahallerine gönderilmesi ve cünhaları ağır olanların zabtiye tevkifhanesine

celbiyle istintakları icra olunarak cevabları vürudunda iktizasına bakılmak üzere

keyfiyetin mahallerine istilam olunması hususunun taraf-ı valalarına tavsiyesi bi’t-

tezekkür hakipa-yı şahaneden istizan olunarak emr ve irade merahim-ade-i cenab-ı

162

padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulub mezkur defter

merbuten gönderilmiş olmağla irade-i seniyye-i hazret-i hilafet-penahi mantuk-ı

alisi üzere iktizalarının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 merbut

defter 1


Hüdavendigar eyaletinde vaki Mitiz karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat

eden Hüseyin’in katili Yakob oğlu Mehmed ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek


canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi hususi meclis-i valadan ifade

olunub mahalline yazılmış olmağla merkumun vürudunda icabı icra olunmak


Bu Dahi

Kalkandelen kazasında kain Delakofçalı maktul Mehmed’in katili olub verese-i

kısasdan afv eylediğinden bu tarafa gönderilmiş olan Emin’in ber-muceb-i kanun-

i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan sene-i sabıka ağustosunun on beşinden

itibaren altı sene müddet vaz-ı pranga olunarak müddet-i mezkurenin hitamında

sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınması mukteza-yı emr u irade-i

seniyye-i hazret-i padişahiden olmağla mantuk-ı celili üzere icabı icra olunmak


Bu dahi

Katl töhmetine mebni refiki Salih ile kürekde bulunan Balık kazasında Yetim Veli

karyeli Mustafa’nın pederi vefat ederek evlad-ı ıyali sefil ve perişan

kaldıklarından tahliye-i sebili hakkında mahallinden gelen mazbata meclis-i

valaya ledel-havale bundan böyle mugayir-i rıza-yı ali hareketde bulunmayub

memkeletinde kendi haliyle meşgul olacağına kavi kefili alınarak familyasına

163

merhameten yalnız merkum Mustafa’nın tahliye-i sebili tezekkür olunarak hakipa-

yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden lede’l-istizan irade-i seniyye-i hazret-i padişahi

dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi

üzere icabı icra olunmak babında fermna-ı ali kıta 1

Bu dahi

Arta Tuna mahallesi sakinlerinden olub katilen vefat eden Kara Ali’nin katili

Murad Ceylan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda



Sayfa 41

12 B 67 tarinde gönderildi

Dersaadet ordu-yı hümayunu mülazımlarından Ahmed’in töhmet-i vakıasına

mebni ber-muceb-i kanun-i ceza rütbesinin refi ve kaydının ceride-i askeriyeden

terfiiyle üç sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunması dar-ı şura-yı

askeri kararı iktizasından idüğü devletlü serasker paşa hazretleri tarafından işar

olunarak bi’l-istizan emr u ferman-ı hümayun cenab-ı padişahi müteallik ve şeref-

sudur buyrulmuş olmağla mantukl-ı alisince merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı



Karesi sancağı dahilinde Sanduği kazasında kanin Duman karyesi sakinlerinden

Dervişoğlu Ali’nin katli Şahin Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

164

olmağla vürudunda müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

27 B 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Ereğli karyeli Hasan’ı darb etmesinden naşi vaz-ı kürek olunmuş olan Şumnulu

Ömer’in zevcesi Aişe hatun çocuklarıyla düçar-ı sefalet olduğundan bahisle

merkumun afvını ba arzuhal niyaz etmiş ve ihraç etdirilen mahbusda kaydına

nazaran merkum bir sene müddetle küreğe konulmuş ise de mahbusiyeti beş mahı

geçmiş olduğuna bundan başka mahallinde dahi hapis olunmuş olduğundan mebni

töhmet vakasına göre hapisi hakkında ceza-yı kafi görümdüğünden merhameten

sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra


23 B 67 tarihinde Bab-ı askeriden gelen ağaya verildi

Asakir-i nizamiye-i şahane neferatından Kırşehirli Hüseyin firar eder iken üzerine

varan zabtiye neferini darb ve katl etmiş ve yine bu makuleden Tırnovalı Mustafa

dahi faziha-i katle cüret eylemiş oldukları cihetle icra-yı müzacatları makam-ı ser-

askeriden ba tezkire işar olunduğundan keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale ber-

muceb-i kanun-i ceza merkumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene

müddetle vaz’-ı kürek olunarak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesi

hususuna bi’l-istizan irade-i adalet-i ifade-i hazret-i şehinşahi saniha ara-yı sudur

buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta

1

27 B 67 tarihinde gönderildi


İskilib kazası ahalisinden olub cünha-i vakıalarına mebni üçer sene müddetle

prangaya konulmuş olan on bir nefer kesanın merhameten tahliye-i sebilleri

hakkında vaki olan istidalarına mebni keyfiyet meclis-i valaya havale ve zat-ı

165

müşirileriyle muhabere olunub eğerçi bunların müddet-i muayyeneleri henüz

tekmil olmamış ise de zaman-ı hapisleri iki seneyi tücavüz ederek sefil ve perişan

olduklarından bundan böyle bu misilü hareketde bulunmamak ve kendi işleriyle

meşgul olmak üzere kavi kefiyle rabt olunarak sebillerinin tahliyesi tezekkür ve

tensib ve hakipa-yı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i

cenab-ı padişahiden ol-merkezden müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla

mantuk-ı alisince iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 42


Paşa-yı Müşarun-ileyhe

Zeylanlı aşireti ağalarından olub bazı mertebe muhalif hareketlerinden dolayı ol-

havaliye ayak basmamak üzere Dersaadet’e celb olunmuş olan Ahmed ve Kasım

Ağalar memleketleri canibine avdet etmelerini istida etmekde olduklarından ve

bunların töhmet-i saniye ashanbından olduklarından bazı tarafdan ifade

olunduğundan yanlarına zabtiye tarafından mübaşir terfikiyle Erzurum’a

gönderilmesi mukteza-yı emr u ferman-ı hazret-i padişahiden olub keyfiyet

Erzurum valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla irade-i seniyye-i

hazret-i şahane mantuk-ı alisi vecihle icra-yı iktizasına himmet buyuralar deyü


Gurre-i Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Altmış beş senesinde Bursa’da icra olunan kura-i şeriyede isimlerine kura isabet

edenlerden katil oldukları ihbar olunub bu tarafa gönderilmişl olan Salih ve

Mehmed’in mahallinde ve burada icra olunan istintaklarında haklarında bir hükm

tertib etdirilememiş ve eğerçi mahallince irad olunan bazı kıraat-i kaliye cihetiyle

bunlar teslim olsalar bile müddet-i mahbusiyetleri bir buçuk seneyi mütecaviz

edib ceza-yı kafi görünmüş olduğundan sebillerinin tahliyesiyle alayları canibine

verilmek üzere bab-ı askeriye teslimi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

devletlü serasker paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabı icra


166

8 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Avusturya tebaasından olub Bükreş’de maktulen vefat eden kuyumcu Teran

Roman’ın katili Mülazım Hasan Ağa ile bu babda maznun olan yüzbaşı Ahmed

Ağa ve Emin çavuş ve nefer Bekir’in suret-i istintaklarına dair takdim kılınan dar-

ı şura müzekkiresi evrakıyla havale ve merkumlar celb ve sual olunarak siyak-ı

işar ve istintaka nazaran merkum Hasan made-i katle yalnız refiki Üsküblü Ali ile

beraber ictisar eyleyüb diğerlerinin bir rey-i zimmetleri tebeyyün eylemiş

olduğundan katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza beş sene müddet vaz-ı

kürek olunarak bi’l-istihdam müddet-i mezkurenin hitamında sebilinin tahliyesi ve

refiki merkum Üsküblü Ali ne tarafda ise taharriyat-ı mukteziye icrasıyla beher

hal buldurulub icra-yı istintakı ve merkum Emin Çavuş ve Yüzbaşı Ahmed Ağa

ve nefer Bekir’in kefilleri alınarak salıverilmesi meclis-i mezkurdan ifade

olunmuş ve keyfiyet devletlü serasker paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-

vecihle iktizaları icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

10 Ş 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Kütahya sancağına tabi’ Uşak kazasına muzafa Göbek karyesi sakinlerinden olub

maktulen vefat eden İbrahim’in katili Selim’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sen müddetle küreğe konularak

hitam-ı müddetinde tahliye-i sebiliyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş



12 Ş 67 tarihinde gönderildi


Cünha-i vakıasına meni mahbus bulunan mavnacı Mehmed ile refikleri olan üveği

oğlu Hasan ve Eğriburun Mehmed’in tahliye-i sebilleri hakkında vuku bulan istida

167

üzerine keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale ihraç etdirilen mahbusiyet kaydına

nazaran merkumların inkıza-yı müddetlerine daha haylı vakit var ise de

merkumlar fukaradan olarak ıyal ve evladları zaruret çekmekde olduklarından

bunların merhameten tahliye-i sebilleri meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ol-

vecihle icra-yı icabı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 43

12 Ş 67 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Amasya sancağı dahilinde kain Çorum kazasına tabi’ Tezekçi karyesi ahalisinden

maktul Osman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren

katilleri Mehmed Halil’in beşer ve merkumları iğfal ve tahrike cüretleri tebeyyün

eden karındaşları İbrahim ve Ali’nin üçer sene müddetle küreğe konularak tekmil-

i müddetlerinde memleketleri canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla

vürudunda merkumlar müddet-i mezbure içün vaz-ı kürek olunmak babında


12 Ş 67 tarihinde Bu dahi

Sisam ceziresi ahalisinden olub fetret-i malumeden dolayı Dersaaete gönderilen

Midillü karyesi kocabaşısı Kostanti Tenrekanidi’nin cünha-i mezkurede kavlen ve

fiilen bir guna medhali olmadığı icra kılınan tahkikatdan anlaşıldığından

mersumun sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına azimetine ruhsat itası hariciye

nezaret-i celilesinden bil-muhabere tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak

irade-i adalet ifade-i hazret-i padişahi dahi bu merkezde şeref-sünuh ve sudur

buyrulmuş olmağla mantuk-ı celili üzere icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

12 Ş 67 tarihinde bu dahi

168

Burumca Divan ahalisinden zevci ile kayın validesi tesmim etmesinden dolayı

mahbusda bulunan Emine Hatun’un tahliye-i sebili zımnında vuku bulacak istida

üzerine meclis-i valadan kaleme alınan mazbatada hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı

mülükaneye ledel-arz mezburenin tahliyesiyle emr u ferman-ı merhamet beyan

hazret-i şehinşahi müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla maznun-ı alisince



Meclis-i valanın zeyli mucebince iktizası icra olunmak

Zabtiye meclisinden meclis-i valaya ita kılınan mazbata mealine nazaran berber

Ahmed’in tüccardan Çerkes Mustafa Ağa’nın malumü’l-mikdar akçesini ahz

eylediği ikrar tebeyyün etmiş ve meblağ-ı mezkur sahibine verilmiş ve kendisi

sabıkalı bulunmuş olduğundan mücazatı hakkında istizan irade-i seniyye olunmuş

olmağla bu misillüler haklarında merriyü’l-icra olan ahkam-ı cezaiye müddetine

ve merkumun derece-i töhmetine nazaran hapis tarihinden itibaren beş mah

müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi hususunun canib-i

zaptiyeye havalesi babında meclis-i valadan ba mazbata zeyl olunmuş olduğu


Meclis-i valanın zeyli mucebince iktizası icra olunmak

Zabtiye meclisinden meclis-i valaya ita kılınan mazbata mealine nazaran Tatavlalı

Aliko’nun mahal-i mezkur mütemekkinlerinden Raso nam nasraniyenin

malumü’l-mikdar akçesiyle eşya-yı sairesini aldığı ikrarıyle tebeyyün ederek zikr

olunan akçe ve eşya bil-istirdad sahiblerine verilmiş olduğundan icra-yı mücazatı

istizan olunmuş olmağla bu misillüler haklarında merriyü’l-icra olan ahkam-ı

cezaiye müddetine ve mersumun derece-i töhmetine nazaran hapis tarihinden

itibaren dört mah müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi

hususunun canib-i zaptiyeye havalesi babında meclis-i valadan ba mazbata zeyl

olunmuş olduğu

169

Sayfa 44


Meclis-i valanın zeyli mucebince icra olunmak

Zabtiye meclisinden meclis-i valaya ita kılınan mazbata mealine nazaran

Midillülü Yorgi’nin İngiltere tebaasından Lazar’ın malumü’l-mikdar akçesini

aldığı ikrarıyla tebeyyün ederek mevcud olan yedi yüz elli kuruş dahi bil-istirdad

sahibine vermiş olduğundan mersumun mücazatı istizan irade-i seniyye olunmuş

olmağla bu misillüler haklarında merriyü’l-icra olan ahkam-ı cezaiye müddetine

ve mersumun derece-i töhmetine nazaran hapis tarihinden itibaren dört mah

müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitamında sebilinin tahliyesi hususunun canib-i

zaptiyeye havalesi babında meclis-i valadan ba mazbata zeyl olunmuş olduğu



Cünha vakasına mebni tersane-i amirede mahbus bulunan kır serdarı Ömer

Ağa’nın mehuzu olan mebaliğ sulhen mahallerine teiye etdirildiği ve müddet-i

mahdudesi dahi tekmil olduğu mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış

olduğundan merkumun tahliye-i sebili meclisi valadan ba mazbatada ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1

Bu dahi Müşarun-ileyhe

Cünha vakasına mebni mahbus bulunan Kabile Hadice Hatun refikasının

salıverildiğinden bahisle kendisinin kefile rabtıyla merhameten tahliye-i sebilini

niyaz ve istida etdiğinden keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen

mahbusiyet kaydına nazaran refikası bulunan kolcunun sebili tahliye olunmuş ise

de merkuma kalmış ve hitam-ı müddeti dahi takarrüb etmiş olduğundan badema

bu makule efalde bulunmamak üzere kefile alınarak merhameten tahliye-i sebile

170

meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı icabına

himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1



Bolu sancağuna tabi’ Benderekli kazası sakinlerinden olub maktulen vefat eden

Hacı Mehmed’in bu tarafa gönderilen katilleri Ayanoğlu Ahmed ile Muhzıroğlu

Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihi olan

altmış beş sene evasıt-i cemaielevvelinden itibaren beşer sene ve muavenete katli

olduğu tebeyyün eden Abullah’ın dahi üç sene müddetle vaz-ı kürek olunarak

müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard v e def

olunması mukteza-yı emr ve irade-i seniyye-i hazret-i padişahiden bulunmuş

olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Tersane-i amire mahbusunda hastalanub li’eclit-tedavi kançılaryası tarafına

verilen Kiryako’nun her ne kadar tedavi olunmuş ise de kesb-i ikamet

edemediğinden vilayetine gönderilmek üzere tahliye-i sebili hakkında yunan

sefareti canibinden vuku bulan istida üzeriene keyfiyet meclis-i valaya lede’l-

havale ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran meşum refikleri Hros ve Panayot ve

Yorgi ve Ragiri ve Nikola nam şahıslar ile kat-i tarik fazahatına ictisar etmesinden

dolayı vaz-ı kürek olunmuş ve tekmil-i müddet-i mahdudesine hayli vakit olduğu

anlaşılmış ise de mersum Kiryako’nun zitade hastalanması cihetiyle kesb-i ikamet

etmesi melhuz olmadığından diğerlerinin hitam-ı müddetlerine kadar mahbusda

tevkifiyle fakat mersum Kiryako’nun vilayetine gönderilmek üzere tahliye-i sebili

nezaret-i celile-i hariciye ile bil-muhabere meclis-i mezkurda tensib olunmuş

olmağla ol-babda icabının icrası babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 45

171


İnebolulu Süleyman Kapudan Anadolu kavağında rakib olmadığı sefinesi

taifelerine sarhoş olduğu halde silah çekmiş olduğundan feryadlarına ve sancak

keşidesiyle işaretlerine mebni yoklama odasında olan memur çavuş gitmiş ise de

merkum ana dahi karşu durmuş olduğundan icra-yı mücazatı istizanına dair

devletlü kapudan paşa hazretleri tarafından ba tezkire takdim kılınan liman

müzekkiresi meclis-i valaya verilen ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede iktiza eden mahallerde altı mah

müddet hapis olunarak müddeti hitamında kefili alınarak sebilinin tahliyesi


ali kıta 1


Belgradcık kazasına tabi’ Medmed Akçe karyesi mütemekkinlerinden katileten

müteveffiye olan Yuna nasraniyenin katili Milavik ber-muceb-i kanun-i ceza


vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard

ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek


29 Ş 67 tarihinde kavas başıya verildi

Kumarbaz takımından olarak Kuşadasında nalband Hacı Hüseyin ile Dimitri’nin

birer res bargirleriyle bir mikdar eşyasını sirkat ederek bu tarafa irsal olunan

fenarlı Nikola ve Arnavudköylü Yorgi’nin suret-i istintakına dair takdim kılınan

zabtiye meclisinin mazbatası meclisi valaya verilib siyak-ı işara nazaran mezkur

bargirler ve eşyadan mersumların yanlarında bulunanlar mukaddema mahallinde

ahz olunarak sahiblerine verilmiş ve kendilerinin müddet-i mahbusiyetleri hayli

müddet olarak haklarında ceza-yı kafi görünmüş olduğundna mersumların

172

kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesi meclisi mezkurdan ifade olunmuş olmağla


Bu dahi

Kütahya sancağıda vaki Virancık nahiyesine tabi’ Saadlar karyesi ahalisinden

maktul ibrahimin katili Sadık’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede küreğe

konularak tekmil-i müddetinde sebiliyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı


Sayfa 46

7 N 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Birgi kazasında hin-i nişin Yahyaü’l-ceysi aşiretinden mecruheten müteveffiye

olan Medine Hatun katili Kafesçioğlu Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddet

vaz-ı kürek olarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle mahalline tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet



17 N 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Plevne kazasına tabi Orşa karyesi ahalisinden maktul Hasan’ın katili Süleyman’ın

ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle

küreğe konularak tekmil müddetinde tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’

kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet



173

Bu dahi

Tırnova kazasına muzafa Karaberk karyesi mütemekkinlerinden olub madruben

halik olan Yovan’ın katili Binde’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canbine tard ve def’ olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek


Bu dahi

Vefceren kazasına tabi’ kaçandul karyesi sakinlerinden maktul Salih’in katili

Zoka’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

altı sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ifade olunmuş ve keyfiyet mahaliine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum




Danişmend karyesi ahalisinden olub çend nefer tüccarı soyduklarından karesi

sancağı ahz ve girift olunarak Halif ve Arif ve Feyzi ve Mehmed’in ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedişer sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilleri tahliye kılınmak üzere bu tarafa

celbi ve bunların refikleri olub mukaddemce Dersaadet’e gelerek muahharan ve

Divriği kazasında kain ağıl karyesine gitdikleri tahkik olunan hüseyin ve Kürd

Mehmed’in bit-taharri ahz ve girift olunarak arkadaşları misillü vaz-ı kürek

olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i valaan ifade olunub keyfiyet

Karesi mutasarrıfına ve Konya valisi atufetlü paşa hazeratına bilidirilmiş olmağla

merkumların vürudunda iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1

174


Sayfa 49

14 L 67 tarihinde kavas başıya verildi

Silistre mütemekkinlerinden olub Harmova kazasına tabi İstori karyesi civarında

madruben katl olunan Çolak Herçiko Yahudi ile hidmetkarı Nikola’nın katilleri

İstano ve Nubara ve Avram’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak

müddetleri tekmilinde sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’


keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure

içün vaz’-ı kürek olunmak başında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Menemen Kazasına tabi Doğa karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat eden

Mustafa’nın katiline muavenetini tebeyyün eden Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe

konularak hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi mukteza-yı emr-i irade-i seniyye-i hazret-i şahaneden olub

keyfiyet eden kaimmakamına bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1



Sisam ceziresinden gelib mahbus bulunan Yani Fotyadi ile Dimitri Haydili’nin

fimaba Sisam ceziresine ayak basmamak üzere Trabzon’a nefy ve kazibi ve

Yakobani’nin kabahati olmadığı mahallinden işar olunduğundan anın dahi

memleketine azimetine ruhsat verilmesi hususuna bil-istizan irade-i isabet ifade-i

cenab-ı tacdari müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve keyfiyet Trabzon valisi

devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı

175

hümayun hazret-i şahane iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1

17 L 67 tarihinde kavasvaşıya verildi

Boteradin sancağına muzafa Süleymanlı kazasına tabi Güzeli karyesi sakinlerinen

maktul Kanber’in katilleri Kanluca karyesi mutaf zenci Renca’nın ber-muceb-i

kanun-i ceza derece-i fazahatlarına göre mahallindelki mahbusiyeti tarihinden

itibaren altı ve refiki Mehmed Kethüda’nın dahi beş sene müddetle tersane-i

amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar


Sayfa 50

Bu dahi

İzmile karyesi sakinlerinden olub mecruhen vefat eden Ali’nin katili Mustafa’nın

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede vaz-ı kürek olunarak bil-istihdam hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketine tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Girid valisi devletlü paşa hazretlerine



Bu dahi Harameyn yörüklerinden Yağcı bedirli aşiretinen mecruhen vefan eden

Gök Hacı katili aşiret-i merkumeden Ağaoğlu Mehmed ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek


176

Bu dahi

Varna sancağında vaki’ Pazarcık kazasına muzafa Karaağaç karyesi sakinlerinden

maktul Ali’nin katili Vanko’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede altı sene müddetle vaz-ı kürek

olunarak müddet-i hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Silistre valisi

atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i


Bu dahi

Sinob dahilinde vaki Boyabad kazasında Boyalı Relize Kiseli karyesi

sakinlerinden cerhen vefat eden Hasan’ın katili Abdullah’ın ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müdddetle vaz-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak





Sayfa 51



Şam-ı şerif sakinlerinden maktul Halil’in katili Abdu’nun icra-yı kısasına dair

ısdar olunan emr-i alinin vusulüyle ahkam-ı münifesinin icrasına verese-i maktul-i

kısasdan afv ederek bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunduğunan ber-

muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan

altmış altı senesi Zilkadesi’nin onuncu gününden itibaren altı sene müddetle vaz-ı

177

kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde memleketi canibine tard ve def’ kılınması

meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-

istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş

olmağla mantuk-ı alisince icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1

Bu dahi

Permed kazası ahalisinden olub Tırhala sancağında kain Kuzgunlar çiftliğinden

madruben fevt olan Zekeriya’nın katili Yako’nun ber-muceb-i kanun-i ceza


vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine iade

kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün

vaz-ı kürek olunmak ferman-ı ali kıta 1

22 L 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Eva nam alüfteyi darb ve cerh etmesinden dolayı vaz-ı pranga olunmuş olan

Kastamonulu Abdullah’ın tahliye-i sebili istizanına dair zabtiye meclisinden

takdim kılınan mazbata meclis-i valaya verilib carih-i merkumun müddet-i

mahbusiyeti bir seneyi karib olarak hakkında ceza-yı kafi göründüğünden

merhameten tahliyesiyle meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle


27 L 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Kütahya sancağında İnönü kazasında hayme-nişin Durmuş Bey cemaatinden olub

mahnuklen vefat eden Kadil Ali Ağa’nın katili Lafçıoğlu Ahmed’in ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet

küreğe konularak hitamında memleketine tard olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa

178

hazretlerine yazılmış olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak


Sayfa 52


Selanik’e muzafa Bazergan nahiyesine tabi’ karanlı mahallesi sakinelerinden

katileten müteveffiye olan Ümmühan Hatun’un katili zevci Kör Hasan’ın ber-


müddetle vaz-ı kürek olunarak tekmil-i müddetinde memleketi canibine tard ve

def’ olunmak üzere meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bilidirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek



Karesi sancağına tabi Kemer Edremid kazasında Kıltonlu aşiretinden olub

mecruhen fevt olan Kızıloğlu Mehmed’in katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı pranga

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’




Gurre-i Za 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Kudüs-i şerif sancağına tabi Ramullah karyesi ahalisinden maktul İlyasi’nin katili

Salih’in bu tarafa gönderildiği mahallinden işar kılındığından mersumun ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi

muharrerminin on beşinci gününden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek

olunarak müddeti tekmilinde vilayeti canibine tard ve def’ kılınması tensib ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i

179

hazret-i şahaneden bu merkezde müteallik buyrulmuş olmağla ol-vecihle mersum


Gurre-i Za 67 tarihinde gönderildi


Bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Yanyalı Espiro ile Anaştaş’ın tahliye-i sebilleri

istidasıyla takdim eyledikleri arzuhal meclis-i valaya verilib ihraç etdirilen

mahbusiyet kaydına nazaran mersumların cünhalarına dari mahallinden bir işar

vaki olub mahbusiyetleri iki seneyi karib olduğundan ve el-haletü-hazihi

kendüleri İtalya’da hasta bulunduklarına mebni istidaları vecihle patrikhanece

kavi kefilleri alınarak merhameten tahliye-i sebilleri ifade olunmuş olmağla ol-

vecihle iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 53

5 za 67 tarihinde gönderildi

Konya eyaleti dahilinde kain Hamid Sancağı’na tabi’ Yalvaç kazası kurasından

oyuklu karyesi sakinlerinden olub mecruhen vefat eden Musa’nın katilleri Ali ve

Mustafa ve İbrahim ve Ahmed ve Süleyman ve diğer İbrahim ve Abdurrahman ve

İbrahim ve Mehmed ve Durmuş onbaşı ve diğer Ali ve diğer Süleyman’ın ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden İtibaren beşer sene

müddetle küreğe konularak müddetleri hitamında tahliye-i sebilleriyle geldikleri

mahalle tard kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar ol-

vecihle müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

13 Za 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Cuma kazasına tabi Kurankoca karyesi imamı Molla Ali’nin kızı Hadice’nin

katlinden dolayı beş sene müddetle vaz-ı kürekl olunmuş olan zabtiye

180

neferatından İsmail’in cünhası şeran sabit olmayub rivayat üzerie olduğu mahalli

işaretinden anlaşıldığına binaen merkumun tahliye-i sebili hususuna irade-i

merhamet-ade-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla

mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Yeni il aşireti ahalisinden olub maktulen vefat eden Mehmed ve oğlu Ahmed’in

katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren altı sene müddet küreğe konularak bil-istihdam müddeti hitamında

memleketlerine tard olunmak üzere bu tarafa celb olunması meclis-i valadan ifade

olunub keyfiyet Ankara valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla


ali kıta 1


Midillü ceziresinin vaki Biki karyesi ahalisinden maktul katili Esterati’nin ber-


müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde geldiği mahalle tard ve def’


keyfiyet Cezayir-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Bu dahi

Niş sancağı dahilinde kain Ergüb kazasına muzafa Semence karyesi ahalisinen

maktul Hüseyin’in katili karye-i mezkure ahalisinden Süleyman’ın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-

ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve

def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

181



Bu dahi

Haymana kazasına tabi’ Bunan karyesi sakinlerinden maktul Seyyid Hasan’ın

Kara Yusuf’un mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle

küreğe konularak hitam-ı müddetinde tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Ankara

Valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i


Sayfa 54

Bu dahi Niş sancağı dahilinde vaki’ Ergüb kazasına muzafa paşa nice karyesi

sakinelerinden olub maktuleten vefat eden hadice Hatun’un katili Korto’nun ber-


müddetle vaz-ı kürek olunarak müddeti tekmilinde sebili tahliye ile geldiği yere

gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmak ve keyfiyet



Bu dahi

Gördek nahiyesine muzafa Süleymanlı karyesi sakinelerinden maktule Hadice’nin

katili zevci Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle geldiği yere iade olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ba mazbata ifadfe olunmuş ve keyfiyet Aydın valisi atufetlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-

ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

21 Za 67 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

182

Yunan tebaasından olub katilen vefat eden Todori’nin katili denilerek küreğe

konulan Manisalı Meyhaneci Kostantin’in tahliye-i sebili hakkında validesi

tarafından vuku bulan istirham üzerine keyfiyet meclis-i valaya havale ve

mahallinden istilam olarak meal-i işara nazaran mersumun fazahat-i katldde

sahihan medhali olduğunda şüphe olmuş ve müteveffa-yı mersumun bu tarafda

bulunan veresesi tebaa-i devlet-i aliyyeden olan hükmen ihtilaf ve Darebena

mersuma varis olamayacaklarından bunun muhakemesi darül-harbdan diğer varis

yahud vekil-i şerinin zuhuruyla dava eylemesine mütevakkıf bulunmuş

olduğundan ve hayli vakitden berü mersum kürekde kaldığından bundan böyle

varis-i sahih zuhurunda iktiza-yı şerisine bakılmak üzere mersumun kefili alınarak

tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra


27 za 67 tarihinde gönderildi


Asaf ve refikleri Yusuf ve Galib Nasara kaymakamı dahilinde vaki’ Garamoz

karyesi sakinlerinden Tonuş’u değnek ile darb ve katl eylemelerinden dolayı bu

tarafda küreğe konulub muahharan refikleri merkuman mahbusda fevt olarak

kendisi alil olduğundan bahisle tahliye-i sebili hakkında mersum Asaf’ın vuku

bulan istirhamı üzerine ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran bunlalr altmış dört

senesi Zilkadesi’nin yirmi üçü tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe

konularak refikleri merkumanın fevt oldukları ve mersum Asaf’ın saraca illetine

mübtela olarak el-yevm hasta olduğu ve sağ gözünden dahi bir nev’ illet-i kadime

bulunduğu ledel-muayane tebeyyün eylediği cihetle mersum şayan-ı merhamet

göründüğü misillü müddet-i mahdudesinin ikmali dahi lazımeden bulunmuş

olduğundan ve Akka kendi memleketine civar olmak hasebiyle müddet-i

bakıyyesini orada tekmil eylemesi bi’l-vücuh hakkında suhuleti muceb

olacağından mersumun zabtiye marifeti ile Akka’ya izamı meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunmuş ve ol-babda tastir olunan tahrirat-ı hulusuri merbuten irsal

kılınmış olmağla ol-vecihle icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1 merbuten emirname-i sami kıta 1

183


Sayfa 55

27 Za 67 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Sinob kaymakamlığı daihilinde kain Boyabad kazaına tabi Beğran karyesi

sakinlerinden gariken vefat eden Yaralıoğlu Ahmed’in katili oğlu Süleyman’ın

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene

müddetle küreğe konulmak ve müddeti tekmiline geldiği yer gönderilmek üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Kastmonu

valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i


Bu dahi

Ohri kaymakamlığı dahilinde İstarda kazasına tabi’ İrüzeş karyesi sakinlerinden

Tekfurdağı’nda vaki’ Edirne hamamında dellak bulunan Cemaleddin kaza-i

mezbura tabi tabi çeşme karyeli Cafer’i cerh ve katl eylediğini ikrar etmiş olduğu

cevaben mahallinden işar olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak

hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard olunmak üzere bu tarada

celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi atufetlü

paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün


3 Z 67 tarihinde kavasbaşıya verildi

Konya sancağı dahilinde Karapınar kurasından Emirgazi karyesi sakinlerinden

olub cerihan vefat eden Ebubekir’in katili Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-iceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede

vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle vilayeti tarafına

tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve

184

keyfiyet konya valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda


3 Z 67 tarihinde gönderildi

Zabtiye müşiri hazretlerine

Saruhan sancağında vaki Savet kazalı maktul Çeşmeci oğlu Hüseyin’in katilleri

olub küreğe konulan elçi aşiretinden Hüseyin ve Mehmed ve Hasan ve Ali’nin

memleketinde mal ve emlak ve çoluk ve çocukları perişan kaldığından bahisle

merkumların merhameten tahliye-i sebilleri hakkında Aydın defderdarı saadetlü

efendi tarafınan tevarüd eden tahriray ve mazbata meclis-i valaya verilib ol-babda

tanzim olunan mazbata hakipa-yı hümayun mekarim-nümun hazret-i padişahiye

arz ve istizan olunarak bunların mahbusiyetleri iki seneye karib olduğundan ve

Emlakları telef ve evlad ve ıyallari perişan olduğundan hallerine merhameten

merkumların afvı hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi müteallik ve

şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icra-yı icabına himmet buyuralar deyü


Sayfa 56


Bosna eyaletinde vaki’ Akhisarn kazasına tabi’ Vakf-ı zir kasabasır sakinlerinden

maktul İsmail’in muavin-i katili olub vaz-ı kürek olunmuş olan Mehmed Said’in

tahliye-i sebili zevcesi tarafından istida olunduğu ve merkumun bir dahi bu

makule efalde bulunmayacağına kavl-i kefil alındığına dair gelen mazbata meclis-

i valaya verilib kürek kaydı ihraç ol-babda tanzim olunan mazbata hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i padişahiye lede’l-arz merkumun müddet-i mahbusiyeti beş

seneyi tecavüz edib on sene müddetin ikmalşine hayli vakit kalmış ise de zevcesi

düçar-ı sefalet olmasıyla şayan-ı atıfet olduğundan merkumun merhamten tahliye-

i sebili hususuna irade-i merhamet ifade-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref-

sudur buyrulub keyfiyet valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla

mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

185

Z 67 tarihinde gönderildi


Trablusgarb ahalisinden olub cünha-i vakıasına mebni Dersaadet’e gönderilmiş

olan Şeyh Salim’in ber-muceb-i kanun-i ceza iki sene müddetle prangaya

konularak hitamında sebilinin tahliyesiyle mahalline iade kılınmış ve merkum ile

birlikde gelen Said ve Mehmed’in sebeb-i irsal ve cünhaları mahallinden istilam

kılındığından gelecek cevaba göre inkızalarına bakılmak üzere şimdilik mahbusda

tevkif olunması meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının

icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Kengiri sancağı dahilinde vaki’ Tosya kasabalı olub gariken fevt olan İbrahim’in

katili Osman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valada ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda


Bu dahi

Gemlik kazasına tabi Umurik karyeli maktul Ali’nin katili kalyoncu oğlu

Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden


tahliyesiyle geldiği yere tard ve ef’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ifade olunmuş ve keyfiyet mahallince bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure içün va-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


186

Bozok sancağına tabi Karahisar-ı Behramşah kazasına muzafa Kabur karyesi

sakinlerinden olub katilen fevt olan Abdülkadir’in katili kabur oğlu Ahmed’in

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene

müddetle tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin

tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Ankara valisi devletlü paşa hazretlerine




Sayfa 59


İçil kazalarından Ermenak kazasına tabi Mud karyeli olub carihen vefat eden

Mehmed’in katili Değirmenci İbrahim’in ber-mucbe-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetinde tahliye-i sebiliyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet konya valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz’-ı



Köprülü maktul Murad çavuşun katili Rumeli ordu-yı hümayununda Piriştine

mevki’nde bulunan süvari alayı bölüğünde onbaşı vekili Arif’in silk-i askeriden

kaydı terkin kılınmış olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren alltı sene müddetle küreğe konularak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Üsküb valisi

atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i


187


Zabtiye müşiri paşa hazretlerine Silistre mütemekkinlerinden olub Harsova

kazasına tabi Esturi karyesi civarında madruben katl olunan Çolak Herçiko

Yahudi ile hidmetkarı Nikola’nın katilleri İstano ve Nubara ve Avram’ın mal-ı

ıtlak otuz nesneleri olmayub diyet hususunun canib-i beytülmaka tesviyesi saah-i

hallerine mevkuf olduğu ve mersumlar Dersaadet’e gönderildiği mahbusiyetleri

tarihi altmış altı senesi martı evaili idüğü ifadesine dair cevaben Silistre valisi

sabık atufetlü paşa hazretlerinin gelen tahriratı meclis-i valaya verilerek

mersumların mezkur mahbusiyetleri tarihinden itibaren tayin olunan beşer sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve

diyet maddesinin dahi saah-ı halleri istihsal olunmak üzere tesviye-i muktezası

savb-ı müşirilerine yazılması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş

olmağla ber-minval-i meşruh icra-yı icabına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1


Kütahya sancaı dahilinde kain Uşak kazasına tabi Şebeller karyeli olub maktulen

vefat eden İbrahim’in katili zabtiye neferatından Yusuf’un ber-muceb-i kanun-i


konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’


Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda



Yenişehir Bursa karyeli olub mecruhen vefat zabtiye neferatından Koca Ali’nin

katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden


tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine

188

bildirilmiş olmağla vürudunda verkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek

olunmak babında ferman-ı lai kıta 1

Sayfa 58


Harput eyaleti dahilinde kain Çermik kazası müdiri Ezder’in kaza-i mezburun

hanedanında birkaç katl ve idamından dolayı vaz-ı kürek olunmuş olan Zülfikar

ve Yeniköylü Numan ve Geylanlı Hüseyin ve Nurlu karyeli Mehmed ve kapı

karyeli Ahmed’in müddet-i muayyeneleri mukteziye olduğundan sebillerinin

tahliyesi müddei takdim eyledikleri arzuhal meclis-i valaua verilib ihraç etdirilen

kürek kaydına nazaran merkum Ezder’in kethüdası Molla Mehmed ve berber

Abdullah ve Osman Şerden’in katil-i mekre olarak alltışar ve merkumların

muavin-i katl bulundukları cihetle beşer sene müddetle vaz-ı kürek olunmuş

oldukları ve bunlardan Zülfikar ve Numan ve Hüseyin ve Mehmed ve Ahmed’in

müddet-i muayyeneleri tekmiline iki ay kalub icra-yı iktizasına değin müddet-i

bakiyyeleri dahi hitama resie olacağı anlaşılmış olduğundan merkumundan

Zülfikar ve Numan ve Hüseyin ve Nurlu karyeli Mehmed ve Ahmed’in şimdiden

ve diğerlerinin dahi müddet-i muayyeneleri inkızasında sebillerinin tahliyesi

meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra



Lankaz nahiyesine tabi Gökmek mahalleli olub madruben vefat eden Ferhad’ın

katili mezkur nahiyeye muzafa kiliselü karyelü kıbti salih’in ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindekli mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe

konularak müddeti tekmilinin memleketine iade olunmak üzere bu tarafa celbi

meclisi valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyetin Selanik valisi devletlü

paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün

vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


189

Ankara’ya muzafa Beğpazarı civarında Kavunovası nam mahallede Katırcı

Torunoğlu Mehmed’in malumü’l-mikdar emval ve eşyasını gasba mütecasir olan

Mehmed ve Hasan ve Ali’nin ve badaşları bulunan Galoş’un ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe

konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahaller tard

ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları hususuna bi’l-istizan irade-i

seniyye-i cenab-ı mülükane müteallik ve şeref sudur buyrulub mantuk-ı alisince

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudllarında merkumlar müddet-i



Kayıkçı taifesinden çend nefer eşhasın kanlıca taraında zuhura gelen harekat-ı

kabihalarından dolayı ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren

üçer ve fakat bunlardan faziha-i cerhe ictisar eden Mehmed’in dahi kezalik

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş ay müddetle prangaya konulalrak hitam-ı

müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve mecruh kayıkçı Ahıshalı mustafa’yla ücret-

i carihiye ve nafaka olarak takdir olunan dört yüz yirmi kuruş merkumlardan bit-

tahsil ita kılınması müteallik şeref-sudur buyrulan emr u ferman-ı hümayun-ı

hazret-i padişahi mantuk-ı alisinden olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak



Kerimesini satmasından dolayı mahbus bulunan İran kapu çukadarı sabık Hacı

Mustafa Ağa’nın mücazatı hakkında takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası

meclis-i valaya verilib merkumun kerimesi mezbureyi sara olduğu halde satması

tedibini müstelzim görüldüğünden ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti

tarihinden itibaren altı mah müddetle hapis olunarak müddeti hitamında sebilinin

tahliyesi meclis-i vala-yı mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra



190

Sayfa 59


İzmir’de Faik Paşa mahallesi sakinlerinden maktul Ömer’in katili Mustafa’nın

icra-yı kısasına dair gönderilen ferman-ı alinin vusulüyle icra-yı ahkam-ı münifesi

esnada maktul-i merkumun hasren varisi babası Osman katil-i merkumu kısasdan

meccanen afv eylediği ve merkumun bu tarafa gönderildiği mahallinden işar

kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle küreğe konulub tekmil-i müddetinde sebilinin tahliye

olunması hususuna bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i padişahi müteallik

buyrulmuş ve merkumun mahbusiyeti tarihinin işarı mahalline yazılmış olmağla

ol-vecihle merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Bu dahi

Selanik sancağına tabi Avrethisarı kazasına muzafa Sokula karyeli maktul

Arnavud Mustafa’nın katili Maksud’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle küreğe konularak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle gönderilmek üzere bu tarafa

celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş



Bu dahi

Razlık kazasına tabi Baypak karyeli maktul Mehmed’in katili Behram ber-muceb-

i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle

küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard

olunmak üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet Selanik valisine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i


191


Silistre kazasına tabi’ Ayşinli nahiyesine muzafa Beğlik karyeli maktul Yahudi

Libo’nun katili Nikola’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle geldiği tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i



ali kıta 1


Mihaliç kazası civarında bila varis katilen halik olan Trabzonlu Yani’nin canib-i

beytülmala aid olan diyetinin katil Ahmed’in emvalinden ve revakı olduğu halde

emsali misillü ücret-i yevmiyesinden istitasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren kendisinin sekiz sene müddetle

küreğe konularak tekmil-i müddetinde tahliye-i sebiliyle geldiği mahalle tard

olunmak bu tarafa celbi müteallik buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi

mantuk-ı celilinden olub keyfiyet maliye nezaret-i celilesiyle Hüdavendigar valisi

devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum ol-vecihle vaz-ı


Sayfa 60


Ankara eyaleti dahilinde vaki’ Dayanlı kazası tabi Boyalık karyeli olub madruben

fevt olan Hasan’ın katilleri Musluhiddin ve Hasan ve İbrahim ve Diğer İbrahim ve

Ahmed ve Himmet’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri

tarihinden itibaren beşer sene küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde tahliye-i

sebilleri ile memleketlerine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmalaır

meclis-i valadan ifade olunub keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında

merkumlar müddet-i mezkure içün vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta

1

192


Muğla sancağı dahilinde kain Söke karyeli maktul Hüseyin’in katili olub fezahata

hükm-i şer’i-i lahıkk olan abd-ı memlukları Zenci Mercan’ın icra-yı kısasıyla

muavini olduğu şer’an sabit olan Abdullah ve Said’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe

konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle refihlerine bi’l-verase

malikleri bulunan verese tarafına teslim olunmuş ve mahalline gönderilmek üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

şahaneden bi’l-istizan irade-i seniyye cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde

müteallik ve şeref-sudur buyrulub keyfiyet ba ferman-ı ali-i mahalline bildirilmiş

olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak



Zabtiye kaimmakamı saadetlü paşaya

Ezine kazasına tabi’ Alemşah karyeli Halil’in hanesine girib merkumu ve

zevcesini darb etmiş ve sair uygunsuzlukda bulunub bu tarafa gönderilmişl olan

Mercan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

bir sene müddetle prangaya konularak müddeti tekmilinde keyfiyeti mahallinden

istilam olunarak kefil-i irae edebildiği halde sebili tahliye olunması hususunun

taraf-ı saadetlerine havalesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Biga

mutasarrıfı saadetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının

icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Berkofça kazasına muzafa Bana karyeli Tariko’nun katili Simiyon’un ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddet-i

küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve

193

def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Niş

mutasarrıfı saadetlü Paşa’ya bildirilmişl olmağla mersumun vürudunda ol-vecihle


Bu dahi

Dimetoka kazasına tabi’ Sunmanlık-ı bala karyesi mütemekkinlerinden maktulen

halik olan Nikola’nın katili Yakob’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene küreğe konularak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla merkumun



Sayfa 61


Ünye kazasına tabi’ Yeniceli olub maktulen fevt olan Hacıoğlu Süleyman’ın katili

Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-

i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Karesi mutasarrıfı atufetlü paşa hazretlerine




Zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine

Sarik güruhundan olub mukaddema Kazan’a tard ve def olunan Malatyalı

Mehmed’in oradan firar ile İzmid’de tutulub Dersaadet’e gönderildiği ifadesine ve

suret-i istintakına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib isaet-i

mekruh ashabından olarak bid-defaat Kazan’a gönderilmişl ve terbiye görmüş ise

194

de mütenebbih olamayub bu kere dahi kazanan savuşmuş ve zaten uygunsuz ve

ahz makulesinden olduğu anlaşılmış olduğundan merkumun fimabad Dersaadet’e

ayak basmamak şartıyla vilayeti ollan Malatya canibine gönderilmesi hususu

meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ve ol-babda Harput valisi atufetlü paşa

hazretlerine yazılan tahrirat-ı muhibbi taraf-ı saadetlerine gönderilmiş olmağla ol-

vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

25 M 68 tarihinde kavasvaşıya verildi

İzmid dahilinde kain Arslan Bey karyeli olub mahnuketen halike olan Meryem’in

katili zevci Zevacik’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak müddeti hitamında

sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi


olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında


Bu dahi

Tırnova kazasına muzafa Sofu yurdu karyeli Ali’nin katilleri Kıpti vasil ve refiki

Yorgi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beşer senle müddetle küreğe konularak müddetleri tekmilinde tahliye-i

sebilleriyle geldikleri yere tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları

meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Silistre valisi atufetlü paşa hazretlerine

bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek


Bu dahi

Maktulen fevt olan Manastırlı sürücü kıpti Hasan’ın katili asâkir-i nizamiye-i

şahane firarisinden Manastır kazasına tabi’ kazan karyeli olub ismi ceride-i

askeriyeden terkin kılınmış ollan adamın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

195

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene küreğe konularak müddeti hitamında

sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunma üzere bu taafa celb

olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

yazılmış olmağa merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında


8 S 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Çıldır sancağına tabi’ Ardahan kasabalı maktul İsmail’im katili Arslan’ın ber-


müddetle vaz-ı kürek olunarak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi vilayeti

tarafına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum


Sayfa 62

8 S 68 tarihinde kavasbaşıağaya verildi

Katl töhmetiyle müttehim olduğu halde cinneti zuhur edib Bimarhaneye

konulmak üzere bu tarafa gönderilmiş olan Anton’un kesb-i sıhhat eylediği lede’l-

muayene tebeyyün etmiş olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihi olan altmış beş senesi rebiyülevvelinin on üçüncü gününden


tahliyesiyle memleketine gönderilmesini meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla

ol-vecihle mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

11 S 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Kartal kazası dahilinde Bakkalköy ahali ve fukarasını darb ve izaç etmekde ve

daha başka uygunsuzlukda bulunmalkda olunmasından naşi bab-ı zaptiyeye

gönderilmiş olan ahaliden Andon’un icra-yı tedibi istidasına dair Rum patrikli

tarafından takdim kılınan takrir meclis-i valaya verilerek suret-i işara nazaran

196

mersumun şerir ve uygunsuz makuleden olması ve şunu bnunu da darb-ı şledid ile

darb etmesi cihetiyle tadibi lazımeden bulunduğuna mebni mersumun mahbusiyeti

tarihinden itibaren bir sene müddetle pranga konularak hitam-ı müddetinlde

tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle

icab-ı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Ohri kasabası mütemekkinlerinden ve taife-i ticaretden maktul Yovanca’nın katili

denilib yalnız muzınne-i sui olduğu tebeyyün eden Mehmed Arif’in ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle

küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve

def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmak ve

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için


Silistre kazasına tabi’ kızılcık karyeli maktul Mustafa’nın katili Mehmed’in ber-


müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere

gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müdet-i mezkure içün


Bu dahi

Sahara nahiyesine tabi’ Rakoviçe karyeli maktul Seko’nun katili Anderya’nın ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı ve

muavin-i katil olan Nayer’in ve Loteran’ın beşer sene müddetle küreğe konularak

hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle geldikleri yere gönderilmek üzere

bu tarafa celb ollunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

Vidin valisi atufetlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında mersumlar


197

Bu dahi

Edirne sancağına tabi’ Cisr-i Ergene kasabası sakinlerinden maktulen vefat eden

Osman’ın katili Umurca karyesi ahalisinden Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza


olunmak ve müddeti hitamında vilayetine def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi


vürudunda merkum müddet-i mezkue içün küreğe konulmak babında ferman-ı ali

kıta 1


Sayfa 63


Zabtiye kaimmakamı paşa hazretlerine

Haleb’in hadise-i mündefiasından dolayı mukaddema Dersaadet’e gönderilib

Bursa’ya irsal olunan kesanın derece-i töhmetlerinin tefrik ve cezalarının tertibine

dair mahallinden celb olunan defter ve istintakname saire evrak ile beraber meclis-

i valaya verilib bunlardan töhmet ve kabahatlarının derecesine göre bab-ı

zabtiyede bulunan Seyis Mehmed’in beş Zihanoğlu Ramazan ile Hacı Mehmed

oğlu Mahmud ve Bursa’da olan Cavlı Hacı Mehmed bin Mustafa’nın üçer sene

müddetle küreğe konulması ve buradan ve Bursadan firar eden Hacı Kasım ve

Hacı Mehmed ve Kiracıbaşı Cuma ve Receboğlu Mehmed’in buldurulub

mücazat-ı kanuneleri icra olunmak üzere serian Dersaadet’e gönderilmesi

hususunun iktiza eden mahallere yazılması ve merkeb hamalı Mustafa’nın dahi

salıverilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden

istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı cihandari dahi ol-merkezde müteallik ve

şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra kılınmış olmağla ber-minval-i

muharrer iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

11 S 68 gönderildi


198

Şumnu’da darb ve itlaf olunan Meletçi Posi’nin madde-i katlinden dolayı silk-i

askeriden ihraç ile bu tarafa gönderilen Çavuş Mehmed’in suret-i istintakına dair

zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya havale ve devletlü serasker paşa

hazretleriyle muhabere olunarak merkumun icra-yı mücazatı gösterilmiş ise de

meal-i mazbataya göre bundan dolayı merkum hakkında nesne tertib etmemiş

olduğundan ve bila cünha mücazat olunması usul-i madelet-i seniyyeye münafi

düşeceğinden cenab-ı nezaret-i celile-i hariciye ile bil-muhabere tahliye-i sebili

hususunun savb-ı şeriflerine havalesiyle keyfiyetin serasker Müşarun-ileyh

hazretlerinin beyan olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet serasker-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle icra-

yı icabı hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Zabtiye Kaymakamı paşa hazretlerine

Amasya sancağı dahilinde kain Merzifon kazasına tabi’ Zogo karyeli olub ismine

kura isabet eylediği halde firar ve katl-i nefs madde-i fazihasına ictisar

eylediğinden tutulub bu tarafa gönderilen Ahmed’in suret-i istintakına dair zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya verilib siyak-ı işara nazaran madde-i katlin

merkumdan zuhuru layıkıyla sebt etmemiş ve kendisinin mahallinde ve buradaki

müddet-i mahbusiyeti dört seneyi mütecaviz eylemiş olduğundan merkumun

tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade olunmuş ve bu makule muzınne-i sui

olan şahıs silk-i askeriye kabul olunmayacağından canib-i seraskeri ile bil-

muhabere merkumun kura defterinden kaydı terkin etdirilmiş olmağşa ol-vecihle

icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Van kasabası mahallatından Akgiri mahallesi sakinlerinden maktul Sadullah’ın

katili Anadolu ordu-yı hümayunu piyade dördüncü alayın birinci taburu

neferatından olub bu tarafa gönderilen ve silk-i askeriden kaydı terkin olunan

Manisalı Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

199


sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunması meclis-i valadan

ifade olunmuş ve mahbusiyeti tarihinin işarı mahalline bildirilmiş olmağla


Sayfa 64


Konya sancağına tabi’ Çan karyesi muhtar-ı evveli olub cünha vakasına mebni

rüfekasıyla üçer sene müddetle prangaya konulmuş olan Ahmed’in tahliye-i sebili

hakkında vuku bulan istitafı üzerine meclis-i valadan kaleme alınan mazbata-i

atabe-i ulya-yı canib-i şerhriyariye arz ve istizan olunub bunlarun ihraç etdirilen

mahbusiyet kaydına nazaran her ne kadar tekmil-i müddet etmemişler ise de bu

ana kadar mahbusiyetleri haklarında ceza-yı kafi göründüğünden ve bir neferi

fevt olduğundan merkum ahmed ile refiki Abdullah’ın merhameten tahliye-i

sebilleri hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı cihanbani müteallik ve şeref-

sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icra olunmak babında ferman-ı ali kıta

1

Bu dahi

Katl töhmetiyle vaz-ı kürek olunmuş olan Selim bundan akdem Aydın canibine

firar ile dokuz sene nafaka ve sair hiçbir şeye bakmayarak aşuru ızdırab ve

sefalete düçar olduğundan bahisle tatlifi hakkında kırkçeşmeli zevcesi Aliye

Hatun tarafından vuku bulan istida üzerine keyfiyet canib-i zaptiyeden sual

olundukda merkum Selim ile merkum ile lede’l-muvacehe beyinleri

bulunamadığından tarafeyn-i şer-i şerife irsal olunarak hin-i terafularında merkum

keyfiyet mümanaya rıza göstermemiş olmasıyla tersane-i amireye iade kılındığı

cevaben vaki’ olan işardan anlaşılmış olub suret-i hale nazaran merkumun

keyfiyet-i mümanaya rıza göstermediği cihetle cebr olunması uyamayacağı

misillü mezburenin dahi ol-vecihle sefalete düçar olunması münasib

olunmayacağından merkumun canib-i tersanede ücret-i mutedile ile kullanılarak

hasıl olan akçenin kendi eline verilmeyerel zevcesi mezbureye ita olunması

200

meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında


16 S 68 tarihinde ba tezkire tophane-i amire müşirine gönderildi

Top vapuru amelesinden Asitaneli Edhem’in bir kıta top kuyruğu çaldığından

icra-yı mücazatı istizanına dair tophane-i amire meclisinin mazbatası meclis-i

valaya verilib merkumun fazahat-ı ahza ictisarı anlaşılmış olduğundan ber-muceb-

i kanun-i ceza üç mah müddetle prangaya konularak müddeti hitamında sebilinin

tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak



Selanik sancağı dahilinde kain Karaferye kazasına tabi’ Kadrenos çiftliği

mütemekkinlerinden mecruheten müteveffiye olan kıbti Hadice’nin katili zevci

kıpti Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindekli mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin

tahliyesiyle vilayetine gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba




Sayfa 65

24 S 68 tariginde kavasa verildi


Dilenciler müdiri sabık Ahmed Bey’in fenar civarında subaşı mahallesinde

mutasarrıf olduğu çend bab hanelerine koyduğu uygunsuz kiracılardan dolayı icra

olunan istintakı keyfiyetine dair zabtiye meclisinin mazbatasıyla istintakname

meclis-i valaya verilerek mir-i muma-ileyhin evlerine münasebetsiz kiracılar

koyun bazı harekat-ı na-meşruada bulunduğundan nasayih-i lazıme ifasıyla ahar

201

mahallde ikamet etmesi hususunun kendisine ve zikr olunan hane-i imam ve

muhtarlar marifeti ile ehl-i ırz aamlara icar olunub fakat ırz ve nefsaniyetine

mebni boş bırakılmış gibi merkum hakkında gadr vuku bulmamasının dahi imam

ve muhtarlara meclisçe tenbih kılınması tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde

müteallik buyrulmasıyla mantuk-ı alisi ve minval-i muharrer üzere icab-ı halin

hüsn-i icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


İpek kasabalı maktul Halid’in katili Bayram’ın icra-yı kısası hakkında ısdar ve

tesyar olunan emr-i alinin vusulüyle icra-yı ahkam-ı münifesi esnada maktul-i

merkumun zevcesi katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve merkumun bu tarafa

gönderildiği mahallinden işar olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun

mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan geçen altmış senesi zilkadesinin yirmi beşnci

gününden itibaren beş sene müddetle küreğe konulub müddeti tekmilinde

sebilinin tahliyesiyle memleketine iae kılınması tensib ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak



İznik kasabalı maktul Panayot’un katili Halid’in icra-yı kısası hakkında ısdar ve

tesyar olunan emr-i alinin vusulüyle icra-yı ahkamı esnada halik-i mersumun

anası Anaştaya’nın katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve merkumun bu tarafa

gönderildiği mahallinden işar kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun

mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi mah-ı muharrerül-

haramının gurresinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i

müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmesi meclis-i valadan ifade

ve beyan ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i

seniyye-i cenab-ı şahane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı

alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

202

Selh-i S 68 tarihinde kavasbaşıya verildi

Kesriye kazası mütemekkinlerinden maktul Musa ve Yusuf’un katileri Poli ve

Vasali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren yedişer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde

sebillerinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb

olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmişl

olmağla vürudlarında mersumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak

abında faerman-ı ali kıta 1

Sayfa 66

Gurre-i Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi

Sinob dahilinde kain Saray kazası ahalisinden olub katl töhmetiyle küreğe

konulmuş olan Ahmed’in tahliye-i sebili hakkında biraderleri tarafından vuku

bukan istida üzerine keyfiyet meclis-i valaya lede’l-havale ihraç etdirilen kürek

kaydına nazaran merkumun müddeti henüz tekmil olmamış ise de davacısı

Dersaadet’de bulunduğu cihetle bu tarafa gönderilinceye kadar mukaddem

mahalinde sekiz ay hapis olunub bu cihetle müddeti tekmil olduğundan tahliye-i

sebili tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i

merhamet-ade-i cenab-ı mülükane dahi bu merkezde müteallik ve şeref-sudur

buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere merkumun sebili tahliye olunmak



Zabtiye kaymakamı saadetlü paşa hazretlerine

Ohri kaymakamlığı dahilinde kain Esnarova kazasına tabi’ İzorse karyeli olub

Tekfurdağında vaki Ortahamamda dellak bulunan Cafer’in katili denilen dellak

Cemali’nin bu tarafa gönderildiği ifadesine dair cevaben gelen mazbata meclis-i

valaya verilerek madde-i katle vuku-ı fezahatından olduğu ve verese-i maktul bir

güna davada bulunmadığı meal-i işardan anlaşılarak sabıkası olub olmadığına dair

bir şey yazılmamış olub her ne ise müddet-i hapis bir seneye karib olarak

hakkında ceza-yı kafi göründüğüne binaen merkumun tahliye-i sebiliyle vilayeti

203

canibine tard ve def’i hususu meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-

vecihle iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Kudüs-i şerife tabi Berfere karyesi Naturi maktul Abdülmesih El-mısırın katili

Yakub’un bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olduğundna ve hükm olunan

diyetin tediyesine muktedir olduğu anlaşıldığından vakt-i yesarı diyeti tesviye

olunmak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde

sebilinin tahliyesi ile geliği yere gönderilmesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve

mahbusiyeti tarihinin işları mahalline ve diyet maddesi maliye nezaret-i celilesine

bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında



Taşköprü kazasına tabi’ Kara Ahmed divanı ahalisinden olub madruben fevt olan

Mehmed’in katili Sığırtmaç Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i

müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle gönderilmek üzere bu tarafa

celbi meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmuş ve keyfiyet Kastamonu valisi

devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 67


Ustrumca kazasında vaki Gayerde karyeli olub madruben vefat eden Osman’ın

katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde

sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek üzere bu tarafa celbi meclis-i

204



ali kıta 1


Yunan devleti tebaasından olub katl töhmetiyle müttehim olarak küreğe konulmuş

ve müddet-i bakiyye-i cezaiyesinin afvı sefareti tarafından ba takrir-i istida

olunmuş olan Giridli Panayot’un keyfiyet-i mahbusiyetini mübeyyin ihraç

etdirilen kayda nazaran tekmil-i müddetine yedi sekiş ay kalmış ve kendisi her ne

kadar katil ise de gördüğü ceza katil cezasını geçmiş idüğünden mersumun

sebilinin tahliyesiyle sefaret-i muma-ileyha marifeti ile yunanistana def

etdirilmesi meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinşahiden

sitizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde

müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabı icra olunmak babında



Kalecik kazasına tabi Gökçöviran karyeli maktule Habibe hatun’un zevci

İbrahim’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketine def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş

ve keyfiyet kengiri kaymakamına yazılmış olmağla vürudunda müddet-i mezkure

içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

9 Ra 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Ürgüb kazasına tabi Bala-i Palana karyeli maktul Salih ve Hasan’ın katileri Azim

ve İslam’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketlerine def’ olunmakl üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ifade olunmuş ve keyfiyet Niş mutasarrıfı saadetlü paşaya yazılmış olmağla

205

vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında


Bu dahi

Midillü kazasına muzafa Manda karyesi mütemekkinlerinden olub bundan akdem

katıra merbuten halik olan sagir Yorgi’nin katili Ebebraşkovi karyeli Aleksi’nin


müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği

mahalle tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş

ve keyfiyet Cezair-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş

olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında


Sayfa 68

13 Ra 68 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Şumnu kazasına tabi’ divan ormani nahiyesine muzafa Topal karyeli olub

madruben fevt olan Hüseyin’in katili karındaşı Yunus’un ber-muceb-i kanun-i


konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek


mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı



Saruhan sancağında Nif kazasına tabi Satancılar karyeli maktule Emine Hatun2un

katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden


tahliyesiyle memleketi canibine tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i



ali kıta 1

206


Karahisar-ı sahib sancağına tabi danişmendlü kazasına muzafa Kadılar karyeli

olub mecruhen fevt olan Süleyman’ın katili Deli Osman’ın ber-muceb-i kanun-i


konularak müddeti tekmilinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def

kılınmak üzere bu tarafa meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak


Canik sancağına tabi Kara kazalı maktul Hüseyin’in katili Hasan oğlu Hüseyin’in


müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği yere

gönderilmek üzer bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyetin mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile



Sayfa 69



Kuruçay kurasından Boyalık karyeli Aişe hatunun zevci Ömer’in tophanede

hamallık etmekde olan katilleri İsmail ve Halil ve Kanber ve Zeklüflü Mustafa ve

Hamal Memo ve sair lazım gelenlerin icra olunan istintaklarına nazaran hakikat-i

halin mahallinden istilamıyla gelecek cevaba göre icabına bakılmak ve istizan

olunduğu vecihle eşhas-ı merkumenin ledel-hace getürülmek üzere kavi kefileri

alınarak şimdilik sebillerinin tahliyesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

Harput valisi devletlü paşa hazretlerine istilam kılınmış olmağla zat-ı saadetleri

dahi icabına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

207

29 Ra 68 tarihinde kavasbaşı tarafına verildi

Katl töhmetiyle küreğe konulmuş olan Giridli Ali’nin tahliye-i sebili hakkında

vuku bulan istirhamı üzerine meclis-i valadan kaleme alınan mazbata hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i şehinşahiden arz ve istizan olunarak merkumun alil ve mariz

olduğu anlaşıldığından ve şimdiye kadar hapsi ceza-yı kafi göründüğünden

tahliye-i sebili hususuna irade-i merhamet-ade-i hazret-i mülükane müteallik ve

şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında




Kocaeli sancağına muzafa Pazarköyü kazasına tabi’ Gürle karyeli olub katl

töhmetiyle beş sene müddetle küreğe konulmuş olan Ösekeman’ın hasta

olduğundan İbtaliye’ye gönderilmesi hakkında vuku bulan istidası üzerine

keyfiyet meclis-i valaya havale olunarak ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran

mersumun hitam-ı müddetine dair bir şey kaldığı anlaşıldığından mersumun li-

eclil-müdavat İbtaliye’ye irsali ve müddet-i kalile zarfında ifakat bulubda tekmil-i

müddetine daha vakit kalur ise tersanaye irsaliyle hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ifade

olmağla ber-minval-i muharrer icra-yı icabına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali

kıta 1

Sayfa 70


Haleb hadise-i malumesinden dolayı defa-i saniyede Dersaadet’e ve buradan dahi

Bursa’ya gönderilmiş olan eşhasın mahallince olunan tedkikat üzerine her birinin

sıfat ve halini ve derece-i isaet ve kabahatini muarrif bu kere gelen balası defterlü

bir kıta mazbata meclis-i valaya verilib tahkikat-ı ve işarat-ı vakıaya göre bunların

en eşkıyasından olan ve hadise-i mezkurede itlaf ve idam olunan posta tatarının

katili oldukları şehadet-i sariha ile anlaşılan Mehmed Kebel ve Hacı Mustafa

Halam ve Ebu Mirmeşül-Baytar nam üç nefer katil cezasına tatbiken beşer sene ve

208

hin-i muharebede bulunub ileriye gelen ve içlerinden bazısı hakkında katl-i

töhmeti isnad olunuda sabit olmayan eşkıyadan karlık mahallesindne oğlu

Abdurrahman olu ve Natalülcerasi mahallesinden Abdu bin iblis ve Asan

karyesinden Satuf bin İsmail ve Mehmed Ebu Arac ve Canber Mesar nam beş

nefer şahsın mahallideki mahbusiyetleri tarihinden itibaren ikişer ve yine

kendisine katl-i töhmeti isnad olunarak tebeyyün etmeyen ve esna-yı muharebede

dahi görülemeyen Hacı Ahmed Mısıri nam şakinin dahi bir buçuk sene müddetle

küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillernin tahliyesiyle memleketlerine

iade kılınması ve evvel gelen takımdan ve ashab-ı cünhadan olarak Bursa’dan

firar ederek Konyada tutulub bu tarafa celb ile bab-ı zabtiyede tevkif etdirilmiş

olan kiracıbaşı Cuma ile şahsın dahi emsali misillü tarih-i hapisden itibaren üç

sene müddetle küreğe konulması tensib ve hakipa*yı hümayun-ı cenab-ı

şehinşahiden istizan olunarak emr u ferman-ı cenab-ı padişahi dahi ol-vechle

müteallik buyrulmuş ve eşhas-ı merkumenin bu tarafa irsali keyfiyeti icab eden

mahalle yazılmışl olmağla irade-i seniyye mantuk-ı münifi üzere canib-i zabtiyede

olan merkum Cuma şimdiden ve onunkiler dahi Dersaadet’e vurudlarında

müddet-i mütefaviye-i mezkure ile vaz-ı kükre olunmak üzere icabının icrasına

himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Manastır sancağı dahilinde kain Köprülü kazasında vaki’ Bencak karyeli maktul

imam Molla Mustafa’nın katili Zeynelabidin’in icra-yı kısasına hükm-i şer’i-i

lahık olarak ol-babda lazım gelen bir kıta emr-i ali ısdar ve tesyar olunub neferi

muavin-i katil bulunan Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle küreğe konularak tekmil-i

müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden

istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-vecihle müteallik

buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Rumeli mutasarrıfı saadetlü paşaya bildirilmiş

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı küre olunmak babında



209

Zabtiye kaymakamı saadetü paşaya

Mukaddema Derin’de tekevvün eden hadise-i malumede telef nefs-i vukua sebeb

olanların tahkiki zımnında mukaddem ve muahhar ba irade-i seniyye canib-i

padişahi tayin kılınmış olan memurin hazeratı marifetiyle bu tarafa celb olunan

eşhas hakkında meclis-i valada bid-defaat icra olunan muhakemat ve tedkikata

göre esna-yı hadisede rehber olarak Belgradcık kalesine alınmış olan yei nefer

kocabaşının itlaf vaadi hususunda Belgradcık müdürü sabık Ali Efendi’nin emr

ver yerlü topçu yüzbaşısı Mustafa Ağa ile oğlu Hüseyin Çavuş’un muavin-i katil

olması cihetiyle mahallinde mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkum Ali

Efendi’nin dört ve Mustafa Ağa’nın üç ve oğlu Hüseyin Çavuş’un iki ve

mukaletde bulundukları anlaşılan Terzi Süleyman işe Yaşar onbaşının birer sene

müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebilleri tahliye olunması

eşhas-ı merkumeden li-eclil-muhakeme burada bulunub sarahaten töhmetleri şu

vukuatda rey ve medhalleri sabit olmayanların hiç birine bir şey denilmeyüb

hepsine irae-i ruhsat olunak lazım geleceği misillü bi cürm olan vücuh takımının

ve mukaddema gelen reayanın memleketlerine iade kılınması tensib ve hakipa-yı

hümayun-ı cenab-ı padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i hazret-i şahane

dahi ol-vecihle müteallik buyrulmağla mantuk-ı münifi üzere icabının hüsn-i

icrası hususuna himmet eyleyelert deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 71


Raşkane aşiretinden Evladçar’ın kabilesi şeyhi olub ol-tarafca vuku bulan

fazahatlarına mebni Dersaadet’e bi’l-irsal ikişer sene müddetle prangaya

konulmuş olan Salim ve karındaşı ve bir nefer refikiyle birlikde gönderilen

Mehmed’in katil olduğu Said’in dahi darib ve sa’i-i fefasd idüğü ifadesine dair

Trablusgarb valisi devletlü paşa hazretlerinin cevaben tevarüd eden tahriratıyla

mazbata suretleri meclis-i valaya verilib merkumlar müfsid ve uygunsuz

takımından olarak bunların Dersaadet’e gönderilmeleri ol-tarafa tediblerinde ibret-

i müessire olunamamasından neşet eylediği siyak-ı işardan anlaşılmış olmasıyla

merkumların dahi diğerleri misillü ikişer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak

210

müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle vilayetlerine gönderilmesi meclis-i

mezkurdan ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş

olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak ferman-ı ali kıta 1



Haleb hanedanından olub hadise-i mündefiadan dolayı Konya’ya nefy olunarak

muahharan afv ve ıtlak olunan Yusuf Beyin hadise-i mezkurda medhali

olmadığına ve mir-i muma-ileyhin ıyal ve evladı tarafından istida-yı merhamet-i

seniyye olunmakda olduğuna dair cevaben gelen tahrirat meclis-i valaya havale

olunarak muma-ileyh Yusuf Beyin Halep’e azimetine ruhsat verilmesi tezekkür ve

tensib ve atabe-i ulya-yı hilafet-penahiden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i

cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik şeref-sudur buyrulmuş ve mantuk-ı

celilince Halep valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla keyfiyetin zat-

ı şerifleri icab-ı halin icrasına himmet ile eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

21 R 68 tarihinde tahrirat-ı mezkurenin leffiyle gönderileceği

Zabtiye kaymakamı saadetlü paşa hazretlerine

Bir müddetden berü Nablus’da dürlü uygunsuzluğa sebeb vermekde olub bu tarafa

gönderilmiş olan Tufanzade Süleyman Bey ile Abdülhadi familyasından yedi

fukara eşhasın hakkında mahallince tekrar olunacak tedkikat ve muhakematın icra

ve işarına kadar emsali misillü ne afv ve ne de tedib makamında olarak şimdilik

tayin etdirilmesi ve Trabzon’da düçar-ı zaruret olmamak içün memleketlerinde

olan emlak ve akarları hasılatından kifayet mikdarının tahsisiyle taraflarına

gönderilmesi hususunun Sayda valisi devletlü paşa hazretlerine tavsiyesi

müzakerat-ı vakıa icabından ve ol-babda madelet-efza-yı sünuh ve sudur buyrulan

irade-i seniyye-i hazret-i padişahi mantuk-ı celilinden olub icab-ı icra ve Trabzon

valisi devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı muhibbi dahi taraf-ı saadetlerine

ibra kılınmış olmağla ber-mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane

iktiza-yı hüsn-i icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

211


Kutta-i tarik-i fazıhasıyla müttehim olub küreğe konulmuş olan Beyanabad kazalı

Ömer ve Hüseyin ve Ali’nin tahliye-i sebilleri hakkında vuku’ bulan istidaları

üzerine keyfiyet meclis-i valaya havale ile ol-babda kaleme alınan mazbata

hakipa-yı hümayun hazret-i şehinşahiye arz ve istizan olunarak ihraç etdirilen

kürek kaydına nazaran bunların tekmil-i müddetlerine az vakit kalıdğı

anlaşıldığından tahliye-i sebilleri hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı

padişahi müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra kılınmak


Sayfa 72



Katl-i nüfus ve gasb-ı emval misillü harekat-ı gayr-i layıkada bulunub Silistre’den

bu tarafa gönderilecek üç nefer eşhasın ber-muceb-i kanun-i ceza üçer sene

müddet Akka kalesine gönderilmesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi

meclis-i vala müzakeratı icabından ve müteallik buyrulan irade-i seniyye-i cenab-ı

padişahi mantuk-ı alisinden olub keyfiyet Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine

işar ve merkumların isimlerini mübeyyin pusula dahi tesyar kılınmış olmağla

vürudlarında münasib sefineye irkaben mahall-i mezkura irsaline himmet

eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1 pusula mebutuyla gönderilmişdir.

Gurre-i Ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi

Edirne eyaleti dahilinde Zağra-i cedid kazasına tabi’ köseler karyeli maktul

Panço’nun katili Mehmed Emin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki


hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

212


ferman-ı lai kıta 1

Bu dahi

Ruscuk kazasına tabi’ Tabaşka karyeli maktul Genco’nun katili Pezi’nin ber-


müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde tahliye-i sebiliyle memleketi

canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mesfur müddet-i

merkûme içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Kıbrıs ceziresi muzafatından Dağ kazasına tabi Taban karyeli maktul Mahmud’un

katili oğlu Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konulmak ve tekmil müddetinde

sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi



ali kıta 1

Bu dahi

Hanya limanında lenger-endaz olan Rodoslu İbrahim kapudanın sefinesi

mellahlarından maktulen vefat eden Mustafa Reis’in katili mellah Ali’nin ber-


müddetle küreğe konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle geldiği

mahalle tard kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve

keyfiyet Girid valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda

mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

213

6 Ca 68 tarihinde mektubi beyefendi mühürdarı Rüstem Ağa almışdır

Devleti tarafından kabul olunmyarak mukaddema sirkat ve kalpazanlık töhmetiyle

Erzurum canibinden bu tarafa gönderilmiş olan malumü’l-esami İranlu kıbtilerin

icra olunan istintaklarında mısren vaki olan efkarları cihetiyle pekde töhmetleri

tebeyyün etdirilememiş ise de zaten uygunsuz makuleden olduklarından icra-yı

icabı istizanına dair zabtiye meclisi mazbata meclis-i valaya verilerek bunların

müddet-i mahbusiyetleri on altı mahı tecavüz edib isaet-i vakıtalarına göre

haklarında ceza-yı kafi göründüğünden merkumların memleketlerine tard ve

defleri zımnında sebillerinin tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesiyle

kendilerine kalan üç bin kuruşun merkumlara teslim olunmak üzere icabının icrası

maddesinin dahi Sivas valisi devletlü paşa hazretlerine işarı meclis-i mezkurda

tezekkür olunmuş ve Müşarun-ileyh hazretlerine yazılan tahrirat-ı muhibbi savb-ı

şeriflerine gönderilib bu akçenin vürudunda merkumların yedlerine itasıyla

doğrudan doğruya vilayetlerine gönderilmesi tabiyet-i maslahatdan bulunmuş

olmağla icabının icrasına himmet eyleyler deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 73


Amasya dahilinde Merzifon kazasında Hırka karyeli olub maktulen vefat eden

Veliyyüddin’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti


sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard ve def’ olunmak üzere bu tarfa celbi





Bosna hadisesinden dolayı bu tarafa celb olunan eşhasdan isaet-i kavliye ve

fiiliyede bulunan on bir nefer eşhasın şimdilik bila müddet küreğe konularak

keyfiyetin Rumeli ordu-yı hümayunu müşiri devletlü Ömer Paşa hazretlerinide

214

istilamıyla gelecek cevaba göre tayin müddetle kürekde ibkaları ve yahud

Anadolu tarafında münasib mahallerde gönderilib iskan olunmaları meclis-i

valada tezekkür ve tensib olunarak bi’l-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi

dahi ol-merkezde şeref-sünuh ve sudur buyrulub keyfiyet müşir-i Müşarun-ileyhe

yazılmış ve eşhas merkumenin esamisini mübeyyin pusulası merbuten

gönderilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı hümayun-ı şaahne eşhas-ı

merkûme bila müddet vaz-ı klürelk olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Yalakabad kazasına tabi’ kız derbendi karyesi mütemekkinlerinden maktulen fevt

olan Aleksi’nin katili Kosti’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konulmak ve müddeti

tekmilinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline işar kılınmış

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında


Bu dahi

Bursa kazasıan tabi Dimyoz karyeli zabtiye neferaından maktul Yusuf’un katili

Mehmed’in icra-yı kısası hakkında gönderilen emr-i alilerinin vusulüyle icra-yı

ahkam-ı münifesi esnada verese-i kibar katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve

merkumun bu tarafa gönderildiği mahallinden olduğundna ber-muceb-i kanun-i

ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tariih olan geçen altmış yedi senesi

cemazielevvelinin yirmi birinci gününden itibaren beş sene müddetle küreğe

konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’

olunması meclis-i valadan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden

bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahiden ol-vecihle müteallik buyrulmuş

olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

16 ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi

215

Karahisar-ı sahibli maktul Hasan’ın katili Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mehbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’ olunmak

üzere merkumun bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

Karahisar-ı sahib kaimmakamına yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure ile vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 74

16 ca 68 tarihinde kavasbaşıya verildi

Ruscuk kazasına tabi Ober karyesinde maktulen fevt olan katili Moneb’in verese-i

maruf ve marufe olmadığından katili Niko’nun ber-muceb-i kanun-i ceza


müddeti hitamında sebilinin tahliyesi memleketi canibine tard ve def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi hususunda bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi

müteallik buyrulub mantuk-ı münifi üzere keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla


ali kıta 1


Üsküdar’da yeni mahallede kalpazanlık töhmetiyle ahz ve girift olunan çend nefer

eşhasın hazine-i hassa tarafından icra olunan muhakeme ve istintaklarına nazaran

bunların içlerinden em büyük kabahtli Ahıshalı Agob ile Nikogos olub tahmin-i

sahihi diğer Agob’un dahi keyfiyet-i malumu olduğu halde gleüb haber

vermemesinden dolalyı kabahati derece-i salisede bulunduğu ve refiklerinden

David’in dahi şüphe olduğu anlaşılmış olduğundna ber-muceb-i kanun-i ceza

merkumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren Ahıshalı Agob ile Nikogos’un

ikişer sene ve diğer Agob’un bir sene ve mersum David’in dahi altı ay müddetle

prangaya konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle mersum

Ahıshalı Agob ile David Rusya kasabasından olduklarından sefaret-i marifeti ile

memleketlerine def’ olunması ve kabahatları ollduğu tebeyyün eden Serkiz ile

Sivaslı Kirkor’un dahi şimdiden sebillerinin tahliye kılınması meclis-i valadan

216

ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra olunmak babında ferman-

ı ali kıta 1


Kastamonulu müteveffiye Ümmügülsüm’ün katili üveği babası Mehmed’in ber-


müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine

tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve




Zabtiye kaymakamlığına

Kumkapı semtinde kain Ayrancı hanında mecruhen fevt olan dülger Yorgi’nin

katili olub canib-i zabtiyede mahbus bulunan Vasil’in tahliye-i sebili hakkında

pederi tarafından vuku bulan istida üzerine keyfiyet canib-i şer’-i şerife lede’l-

havale maktul-i mersumun veresesiyle katil-i mersumun icra olunan

murafaalarında madde-i katlin hataen vuku bulduğu ber-nehc-i şer’i sabit

olmasıyla mersum Vasil’in hakkında şeran nesne lazım gelmediği misillü kanunen

dahi bir şey tertib etmeyeceğinden tahliye-i sebili hususu savb-ı saadetlerine

bildirilmesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla icra-yı icabına



Zabtiye kaimmakamına

Midilli ceziresinde Molova kazasında vaki Akzunde karyeli maktul Mehmed

Efendi’nin katili olub ahali kendisinden emniyet edemeyceklerinden dar-ı şifaya

konulmak üzere bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunan Ahmed’in şimdilik

217

dar-ı şifaya konulacak kesb-i sıhhat eyledikden sorna verese-i maktul ile murafaa-

i lazımeleri bi’l-icra ol-vakit usulüne tevfikan icabına bakılmak üzere keyfiyetin

savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı

ali kıta 1


Sayfa 75


Kastamonu eyaletine tabi’ Viraşehir kazasından Cenkviran karyeli olub maktulen

vefat eden Osman’ın katili Ömer’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki


hitamında tahliyesiyle geldiği mahalle tarf ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi



ali kıta 1


Silistre kazasına tabi’ Yemşenli karyesinde bila varis fevt olan Vasil’in katili

Gergi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

beş sene müddetle küreğe konularak müddeti hitamında tahliye-i sebiliyle geldiği

mahalle tar ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş

ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure

içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Ruscuk kazasına tabi’ Balcova karyesi sakinlerinden maktulen vefat eden

Mustafa’nın katili İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti hitamında

tahliye-i sebiliyle geldiği mahalle tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa velbi

218

meclis-i valadan ifae olunmuş olmağa vürudunda merkum müddet-i mezkure içün



Selanik nevahisinden Lankaza nahiyesine tabi Sula karyeli maktul Ebubekir’in

katilleri Estuban ve Zare’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihlerinden itibaren beşer sene müddetle prangaya konularak

müddetleri tekmilinde sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def

olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve

keyfiyet Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda

mersumlar müddet-i mezkue içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı lai kıta

1


Tırnova sakinlerinden maktulen vefat eden Süleyman Ağa’nın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren katili Yorgi yedi

sene ve muavin-i katil olan diğer Yorgi dahi beş sene müddetle küreğe konularak

müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’

olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

yazılmış olmağla mersumanı bu tarafa vürudlarında müddet-i merkûme ile vaz-ı

kürek olmak babında ferman-ı ali kıta 1

9 C 68 tarihinde kavasbaşına verildi

Edirne eyaleti dahilinde kain akça kızanlık kazasına tabi Şika karyeli maktul

Beteri’nin katili Dimitri’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak müddeti tekmilinde

sebilinin tahliyesiyle geldiği yere tard olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda

mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 76

219

11 C 68 tarihinde zabtiye kaymakamı paşa hazretlerine

Süleymaniyeli Aziz Beyin mütecair olduğu mefsedetde medhalleri olub Rumeli

canibine def’ olunmak üzere bu tarafa gönderilmiş olan Abüdlkadir Efendi ile

Abülgani’nin bir güna cünhaları olduğundan tahliye-i sebilleri istidasına dair

takdim kılınan arzuhal meclis-i valaya verilib bunlar Kerkük kazası ulema ve

hanedan-ı kadiminden müsinn ve ihtiyar adamlar olarak haklarında rivayet olunan

töhmetden beriü’z-zimme oldukları bu tarafda bulunan erbab-ı vukuf canibinden

ihbar ve tahkik olunduğuna ve mamafih bazı mertebe kabahatları olsa bile

şimdiye kadar çekdikleri sefalet ceza-yı kafi göründüğüne binean fimabad

mugayir-i rıza-yı ali hal ve hareketde bulunmayacaklarına bu tarafda kefilleri

alınarak tahliye-i sebilleriyle beraber badehu icabına bakılmak üzere hakikat-i hal

ve keyfiyetleri mahallinden istilam olunması Rumeli’de vali Servi kazalı olub bir

müddetden berü ol-tarafda bulunarak uygunsuzluğu zuhuruna mebni merkumlar

ile bu tarafa gönderilmiş olan Mehmed Ali’nin ahval ve hareket-i sabıkasına dair

gelen varaka mealine nazaran isaet-i mükerrere ashabından ve uygunsuz ve muzırr

bir şahıs olarak tedibi lazımeden olmasıyla mezkur varaka ile mazbatanın irsaliyle

bi’l-istintak tahkikat-ı lazımesi icra olunarak tahakkuk edecek töhmetinin

derecesine göre tahdid olunacak mücazatının sitizan olunması hususunun savb-ı

saadetlerine havalesi meclis-i mezkurda tezekkür ve tensib ve hakipa-yı madelet

ihtiva-yı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı cihandari

dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve merkumların haklikat-i

halleri istilam kılınmış ve merkum Mehmed Ali’ya dair evrak merbuten

gönderilmiş olmağla zat-ı şerifleri dahi emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane

ve minval-i muharrer üzere icabının icrasıyla merkum Mehmed Ali’nin dahi

istintakı icra olunarak keyfiyetin ifadesine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1

21 C 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Kıbrıs ceziresi muzafatından Aya Andir ve Tiso mahalleli maktul Kostantin’in

katili Bak kazasına tabi Yolem karyesi mütemekkinlerinden Acı Haralambo’nun

220

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene

müddetle tersane-i amire de vaz-ı pranga olunarak müddeti hitamında memleketi

canibine tard ve def olunması meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı


Kezalik

Edirne’de Çukalcı mahalleli olub madruben fevt olan Mehmed’in ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren katileri Temikle ve

Tanaş’ın beşer sene ve muavini kahveci Dimitri’nin dahi üç sene müddetle küreğe

konularak hitam-ı müddetlerine sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle

gönderilmek üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar


Kezalik

Filibe kazalarından Uzuncaabad Hasköy kazasına Orman karyesi

mütemekkinlerinden madruben helak olan Marko’nun katili Şaban’ın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindei mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle

tersane-i amirede vaz-ı pranga olunmak ve müddeti tekmilinde sebilinin

tahliyesiyle vilayetine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla merkumun

vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Kezalik

Resmo sancağında neferat-ı muvazzafadan debreli ömer liva-i mezbura Milizon

karyeli Yani’yi cerh ve helak etmiş olduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i


konularak mücazaat olunarak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

221

memleketine tard ve def’ kılınmak üzere mukayyeden bu tarafa gönderilmesi

meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Girid valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure vaz-ı kürek

olunmak babında ferman-ı ali kıta1


Sayfa 77


Kastamonu eyaletinde kain Alahana karyesi ahalisinden madruben fevt olan

Ali’nin katili Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede prangaya konularak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’ olunmak


bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure vaz-ı pranga olunmak



Zabtiye kaymakamına

Tophane kayıkçılarından Ahmed’in bila cünha canib-i ihtisabda hapis olunduğu

beyanıyla tahliye-i sebili istidasına dair zevcesi Aişe Hatun tarafından takdim

kılınan arzuhal ve canib-i ihtisabdan olunan ilam üzerine keyfiyet meclis-i valaya

ledel-havale meal-i ilama nazara merkum Ahmed iki nefer arkadaşlarıyla

uygunsuz hareketde bulunduklarından ahz ve girifleriyle memur-ı kavaslardan

birini cerh etmiş olduğundan merkumlarda birkaç gün zişte haneye gönderilerek

tedibleri icra ve muahharan kefilleri alınarak sebilleri tahliye kılınmak üzere

tophane tarafından canib-i ihtisaba gönderidliği ve merkum Ahmed kefil

göstermediği cihetle tevkif olunduğu anlaşılmış olmasıyla bu hale göre merkumun

faziha-i cerhe mücaseretinden dolayı yalnız kefil maddesiyle salıverilmesi kanun-i

ceza ahkamına münafi olacağından merkum li-eclil-mücazat mahbusiyeti

tarihinden itibaren üç mah müddetle prangaya konularak müdderi hitamında

sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba

222

mazbata ifade olunmağla mucebince icabının icrasına himmet eyleyeler deyü


18 Receb 68 tarihinde kavasbaşıya verildi

Gelibolu sancağı dahilinde kain Karacık kazalarından Bahş Bey karyeli maktul

Ömer’in katili İsmail ber-muceb-i kanun-i ceza memleketinde ki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icabı icra


Kıta 1


Manastır’da Ali çavuş mahallesi mütemekkinlerinden mecruhen vefat eden Aşçı

Bosko’nun katili İşkodralı Derviş’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibasren beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe

konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliysiyle geldiği yere tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valaya ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet Rumeli mutasarrıfı saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure ile pranga bend olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Karahisar-ı sahin sancağında Hacılı karyesi sakinlerinden mecruheten müteveffiye

olan Ümmügülsüm hatunun katili İsmail’in ber-muceb-i kanun-i ceza


hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ olunmak




223

Bu dahi

Bolu sancağına muzafa Alablı kazasına tabi Bekdaşlı karyesi ahalisinden

mahnuken vefat eden Kör Mahmud oğlu Mehmed’in katileri Halil ve Ömer’in

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer

sene müddetle tersane-i amirede vaz’-ı pranga olunarak müddetlerinin tekmilinde

sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine göndrilmedi meclis-i valadan ba

mazbatada ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda

merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Gemlik kazasında faziha-i sirkata mütecasiretlerinden dolayı prangaya konularak

mücazat görmüş olan Kastamonulu Ali ile refiki diğer Ali’nin ıslah nefs

edemediklerinden tekrar mücazat görmek üzere bu tarafa gönderildiği ifadesine

dair Bursa meclis-i kebirinin gelen mazbatası meclis-i valaya verilerek siyak-ı

işara nazaran merkumlar isaet-i mükerrere ashabından oldukları anlaşıldığından

kendilerini tedib ve emsallerini terhib zımnında merkumların ber-muceb-i kanun-i

ceza üç sene müddetle zabtiye tarafında vaz-ı pranga olunarak müddetlerinin

tekmilinde memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga


Bu dahi

Samsun kazasına tabi Çarlayık karyeli Mustafa’nın katili Mehmed’in ber-muceb-i


küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına

tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve



224

7 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Karahisar-ı sahibde baş ağaç karyesi sakinelerinden olub mecruheten vefat eden

Kezban Hatun’un katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaen beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek


Silistre sancağında kain Tırnova kazasına tabi’ Birada karyesi

mütemekkinlerinden madruben halik olan Osyan’ın katilleri kıpti Mehmed ve

Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri itibaren beş sene

müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunmak ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

Ankara eyaletinde kain Buraközü kazasına tabi Arab hacılı karyeli olun madruben

fevt olan Hacı Mehmed’in katili Ali’nin mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi cabine tard ve def olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek



Sayfa 79

Bu dahi

Silistre kasabası mahallatından çizmeci mahallesi sakinlerinden cerihan fevt olan

Abdurrahman’ın katili Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede pranga bend

225

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği mahalle tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için vaz-ı

kükre olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

10 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verilmişdir.

Viranşehir sancağında kain Amasda kazasına tabi Çakraz vivanı ahalisinden

mecruhen fevt olan Mehmed’in katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden aynen altı sene müddetle tersane-i amirede

prangaya tutularak ve müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle vilayete def’


keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddeti mezkure ile

vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Antalya sancağına tabi’ Denizli kazası civarında hayme-nişin bulunan karaçalı

aşiretinden mecruhen vefat eden Ali’nin katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i

ceza mahllinde mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle pranga bend

olunaak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’

olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak


13 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Konya eyaletinde kain Esbekşan kazası kurasından Ahlandı karyesi olub

mecruhen fevt olan Süleyman’ın katili Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallinde mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konularak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak


bildirilmiş ollmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek


226

13 Ş tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Harput eyaletinde kain Hekimhanı kazasına tabi Nihan karyesi ahalisinden olub

maktulen vefat eden Bekir’in katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden beş sene müddetle küreğe vaz olunarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Harput valisi



13 Ş 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verili

Silistre dahilinde kain Tırnova kazasına tabi karyesi kalibelerinden İblako firar-ı

kalinesi mütemekkinlerinden madruben halik olan Todori’nin katilleri kıbti

Mehmed ve Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde

sebilerinin tahliyesiyle memlekeri canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa


olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak


Sayfa 80



Dört seneden berü tersane-i amirede mahbus bulunan Süleyman’ın tahliye-i sebili

istidasına dair takdim kılınan arzuhali meclis-i valaya lede’l-havale mezkur

arzuhal üzerine yazılan derkenarıyla savb-ı şeriflerinden olunan ilam meallerine

nazaran merkum Ebul Afşari ahalisinden maktulen vefat eden Mehmed’in katili

olduğu mahallinden inha olunmuş ise de merkum buraca olunan istintakında

madde-i katlinin kendisinden zuhurunu külliyen inkar etmekde bulunmuş ve

227

mamafih müddet-i mahbusiyeti üç seneye yaklaşarak bu suret hakkında ceza-yı

kafi idüğü anlaşılmış olduğundan merkumun tahliye-i sebiliyle memleketi canbine

tard ve def’ olunması hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan

ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler



Zabtiye kaimmakamına

Suyolu kurasından kalfa köyünde madruben fevt olan Yanko’nun katili Delco ile

maktul-i mersumun pederi Dimitri’nin vuku bulan mürafaalarına dair zabtiye

meclisnin ziri ilamlı bir kıta mazbatası meclis-i valaya verilib mersum Dilco

madde-i katle amden ictisarını inkar eylemesi üzerine varis -i merkumun tasadddi

eylediği davasından meccanen fariğ o ve dem-i diyete müteallike amme-i davadan

mersum kabulünü havi zimmetini ibra ve iskat etmesi ve mersum Dilco’ya şeran

neşen lazım gelmeyüb eğerçi mersum haliyle madde-i katle kaza-i ictisarını ikrar

eylemesine nazaran hakkında bir şey denilememesi uyamaz ise de kendisi bu

maddeden dolayı altı mah dahi hapis ve tevkif kılınmış olduğundan ve madde-i

katl ise şeran sübutu olmadığından mersumun kafili alınarak sebilinin tahliyesi

hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba hausus ifade

olunmuş olmağla icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Trablusgarb civarında bulunan kuloğlu urbani takımından mecruhen vefat eden

Reşfate kabilesi şeyhi Said bin Avni’nin katili Mahmud bin Mesud Cercer’in ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi ve

maiyyet-i katil bulunan Mehmed Salim Galivan ve Salim bin Mesud Cercer ve

Şeyh bin Kerim ile karındaşı Mehmed’in beşer sene müddetle tersane-i amirede

vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ile geldikleri

mahalle tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba

228

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında

merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

7 N 68 tarihinde kavasbaşı ağya verildi

Plevne kazasına tabi Ödemiş karyeli Hasan’ın katili olub küreğe konulmuş olan

Süleyman’ın madde-i katlin hataen vukuu mütevatüren sübut bulunmasından naşi

tahliye-i sebili niyazına dair mahallinden gelüb ba arzuhal takim kılınan mazbata

üzerine ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran merkumun müddet-i mahbusiyeti iki

seneyi tücavüz ederek muzınne-i sui olsa bile hakkında ceza-yı kafi olacağınan

merhameten sebilinin tahliyesi ile memleketi canibine tard ve def olunması

meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun hazret-i mülükaneden

istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde

müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere icabı icra olunmak babında



Sayfa 81


Hazargrad kazasına tabi Kiryola karyeli katl töhmetiyle küreğe konulmulş olan

Anne’nin tahliye-i sebili istidasına dair takdim kılınan arzuhal üzerine ihraç

etdirilen kürek kaydına nazaran mersumun tekmil-i müddetine beş altı ay kalarak

şimdiye kadar ıslah-ı nefs etmiş olacağı ve memlketinde hanesi umuruna bakacak

kimsesi dahi olmadığı cihetle merhameten tahliye-i sebile ile memleketi canibine

tard ve def kılınması meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı canib-i

şehinşahiden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i hazret-i padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulmuş mantuk-ı münifi üzerinde icabı icra olunmak

babında ferman-ı ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

229

Yorgancı Reşid komşusu Ahmed’in kolunu sopa ile ve zevcesinin dahi darb etdiği

ikrarıyla tebeyyün ederek marifet-i şerle ücret-i cerahiye olarak üç yüz kuruş bit-

tahsil merkum Ahmed’e verildiğinden ve merkumun hapsi tarihinden itibaren dört

mah müddetle prangaya konulması istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası ile

merkumun ıyal ve evladı düçar-ı perişani ve sefalet olduklarından ve fimabad

böyle şeylerde bulunmayacağına tekeffül eylediklerinden bahisle tahliye-i sebili

istidasını mutazammın esnafı tarafından takdim kılınan arzuhal meclis-i valaya

verilib merkumun bundan dolayı bir müddet daha hapsi lazım gelir sie ıyal ve

evladı düçar-ı perişani olduğundan bunlara merhameten ve eyyam-ı mübarekeye

merhameten kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade



Kalpazanlık töhmetiyle prangaya konulmuş olan Vasilaki’nin müddet-i

bakıyyesinde afvıyla tahliyesiyle istirhamında takdim eylediği arzuhal meclis-i

valaya havale ve hazine-i hassa nazırı atufetlü beyefendi hazretleriyle muhabere

olunarak mersumun ikmal-i müddetine daha bir sene kadar kalmıl ise de şimdiye

kaar bir nev’-i ıslah-ı nefs olmuş olacağu anlaşılmış ve kendisi muhtaç-ı

merhamet bulunması olmasıyla müddet-i bakıyyesi vilayeti olan Kayseri’yede

tekmil etmek üzere tahliye-i sebili dolayı tard ve def kılınması tezekkür tensib ve

atabe-i ulya-yı hazret-i cihandariden istizan olunarak emr u ferman-ı merhamet

beyan cenab-ı şehriyari dahi bu merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş

olmağla mantuk-ı münifi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Zabtiye kaymakamı paşaya

Kutta-i tarikden olub Silistere cabinden bu tarafa gönderilmiş olan malumü’l-

esami kesanın mukayyeden Silistre’ye gönderilmesi hususuna himmet eyleyeler


230



Kağıdhanede vaki çiftliği hanesinde Halepli Fethullah veled-i Anton’un kızını

telef eden ve kendisiyle beraber kızı Kalmiye’yi cerh eyleyen sarıklarından esna-

yı münazaada mersum Kılam’ın yüzünü tırmalamış olduğu İşkodralı bağçevan

Zeynel ahz ve girift olunarak bil-istizan bu maddede kendisinden sudur ve inkar

ile yüzünün iki tarafda yaranın biri refiklerinden ve biri Ağaç eriği isabet

etmesinden vuku bulduğunu ifade etmiş ve merkum katl ve cerh töhmetinden biri

olduğu halde rüfekası ile mezkur haneye girmiş maznun olduğundan icabının

icrası istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası meclis-i valaya

verilmeyerek merkum Zeynel inkarda isdarı anlaşılıb fakat merkum bu maddeden

biri görünemeyerek suret-i hale göre muavin-i katil ve carih dimek ise de kabes-

sübut hakkında muamele tedibiyle icra olunamayacağı misillü civar darülhilafına

ehliyeye böyle bir çirkin şey vuku bulunda zahire çıkarılmaması dahi doğrusu

bais-i esef olduğundan badehu icabına bakılmak üzere merkum Zeynel kemakan

mahbusda tevkif olarak şu fezahata asıl kimler mütecasir olmuş ise de anların ba-

yı hal buludurulub muhakeme-i lazımelerinin icrasıyla keyfiyetin izahen bu tarafa

bildirilmesi hususunda savb-ı saadetlerine işar kılınması mezkurdan ba mazbata

ifade olunmuş ber-minval-i muharrer icabının icrasına himmet eyleyeler deyü


Sayfa 82

26 N 68 tarihinde

Zabtiye kaymakamı paşaya

Ahmediye meydannda evrak-ı nakdiye kalpazanlık töhmetiyle ahz ve girift olunan

Ovakim ile seyis Osfat’ın canib-i zabtiyede ve muahharan meclis-i valada icra

olunan istintaklarına nazaran mersum Ovakim evvel fazahatda medhali olmadığı

beyan ve mersum Osfan dahi evvelki ikrarlarından tekevvül etmiş iselerde edevat

ve evrakın mersum Ovakim’in hanesinde bulunduğundan ve mersum Oskan’ın

ibtidaki ikrarı ve oğlunun ifadesi ve taharri memurlarının ber-takrib-i işib için

sokuşarak ve muvazaana pazarlıklar eyleyerek etdikleri müşahedatdan

mersumların bu maddeye mütecasir oldukları anlaşılmış olub fakat mersumlar

231

fazahat-ı mezkureyi Ovakim’in hanesinde müsteciren bulunmuş ve firar etmişl

olan eşhasa isnad ile tebriye-i zimmet sıralarında bulunduklarından mersum

Ovakim’in kefili alınarak yirmi gün mehel verilib mersum firarileri bularak

tebriye-i zimmet edebilir sie fiha bulanadığı halde zimmetinde olan on bin

kuruşun hemen tahsiliyle ber-muceb-i kanun-i ceza mersumların şimdiden

mahbusiyetleri tarihinden itibaren dörder sene müddetle vaz-ı kürek olunarak

hitam-ı müddetlerinde kavi kefileri alınarak sebillerinin tahliyesi ve firarilerin

dahi ba-yı hal buldurulub keyfiyetlerinin beyan ve istizan olunması hususlarının

savb-ı saaadetlerine havale kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla emr u ferman-ı

hümayun hazret-i şahane mantukl-ı münifi üzere icab-ı halin icra ve mersumun

firarilerin dahi ele getirilerek keyfiyetin işar ve ifadesi hussuna himmet eyleyeler



Bundan akdem Musul eyaletine gelerek nihayet emval-i ahali misillü harekat-ı na-

marziyeye mütecasir olub bu efa saye-i kudret-vaye-i hazret-i şahanede bis-suhule

ele geçirilmiş olan Cubur aşireti şeyhi Ayun’un li-eclil-mücazat mahallinde

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle küreğe

konularak tekmil-i müddetinde kavi kefili alınarak sebili tahliye olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ifade olunub ol-babda müteallik buyrulan irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi mantuk-ı celili vecihle eyalet-i merkum mutsarrıfı

saadetli paşaya bildirilmiş olmağla vürudunda merkum ol-vecihl vaz-ı kürek



Ayvalıklı halik Dimitri’nin muavin-i katili olub küreğe konmuş olan Mustafa’nın

tahliye-i sebili hakkında vulku bulan istidası üzerine etdirilen kaydına nazaran bu

ana kaar gördüğü ceza hakkında kafi olduğundan tahliye-i sebili meclis-i valada

tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i

232

seniyye-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulmuş

olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

10 L 68 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi


Preveze kazasına tabi’ Lasari nahiyesinde vaki Taban karyesi

mütemekkinlerinden olub bir müddetden berü sirkat ve gasb ve buna mümasil

enva-i uygunsuzluk ile meluf oldukları mahallinden işar olunan Koti Tabako ile

oğullarının bir dahi oralara ayak basmamak üzere li-eclit-tedib Kıbris ceziresine

tard ve tebidi zımnında bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak

keyfiyet Yanya valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş ve Kıbrıs muhassılı

saadetlü paşaya yazılan tahrirat-ı muhibbi dahi savb-ı saadetlerine gönderilmiş

olmağla mersumların vürudunda ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler



Sayfa 83

Bu dahi

Kaymakam-ı Müşarun-ileyh

Aydıncık kasabası civarında çend nefer reayaya katl ile meval ve eşyalarını gasba

mütecasir oldukları ikrarlarıyla sabit olduğu mahallinden işar olunna Halil

Pehlivan ile Katırcı Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza Akka’da kalebend

olamk ve muavinleri olan Haşim ve İsmail dahi mahallinde mahbusiyetleri

tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde

sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa

celbleri meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü

paşa hazretlerine bildirilmiş ve Akka muhafızı İzzetlü Paşa’ya yazılan tahrirat-ı

muhibbi savb-ı saadetlerine gönderilmiş olmağla merkumların vürudunda ol-

vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

233

18 L 68 tarihinde


On sekiz bin bu kadar kuruşluk suret üzerine sahte verile işaretine mücasereti

tahakkuk eden tebaadan Divriğili Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle prangaya konularak tekmil-i

müddetinde fimabad Dersaadet’e ayak basdırılmak üzere kavi kefili alınarak

vilayeti canibine tard ve def’ olunması hususunun savb-ı saadetlerine havalesiyle

keyfiyetin maliye nezaret-i celilesine dahi bildirilmesi meclis-i valadan ba

mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi sahi ol-vecihle müteallik buyrulmuş ve keyfiyet

nezaret-i celile-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı

hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere icab-ı halin icrası hususuna himmet

eyleyeler deyü celile-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı

hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere icab-ı halin icrası hususuna


Bu dahi

Kaymakam-ı Müşarun-ileyhe

Mukaddemce vuku bulan arnavudluk ihtilalinden dolayı gelüb el-haletü-hazihi

Dersaadet’de tevkif kılınan Avlonyalı Selim bundan evvel kabahatları afv ile

avdet eden Rosan’ın rüfekasından olmadığına ve kendisinin tahliye-i sebilinde

mahallince bir guna mahzur olmadığına mebni Yanya valisi paşa hazretlerinin

işarı vecihle merkum memleketine gitmemek üzere familyasıyla beraber

Yanya’da Arnavudluğa azimetine ruhsat verilmesi tensib ve hakipa-yı hümayun

hazret-i milkdariden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi

ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine istizan bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisi üzere icabının icrasına


Bu dahi

234

Varnsa sancağına tabi Balcık kazalı maktul Mehmed’in katili olub bu tarafa

gönderilmiş olan İlyas’ın ber-mucen-i kanun-i ceza mahallinde mahbusiyeti tarihi

olan geçen altmış yedi senesi Rebiülahirinin on dördüncü gününden itibaren beş

sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği

mahalle tard ve def’ olunması meclis-i valadan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle

icabı icra olunmak ferman-ı ali kıta 1


Edirne sancağına tabi Cisr-i mustafa paşa kasabasında Kınıklı mahallesi olub

madruben halik olan Nikola’nın katilleri Hüseyin ve Ali diğer Hüseyin’in ber-

vech-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i

amirede beşer sene müddetle küreğe konulark hitam-ı müddetlerinin sebillerinin

tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb

olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek babında ferman-ı

ali kıta 1

Sayfa 84

21 L 68 tarihinde budahi

Karesi sancağında Sincan kazasına tabi İnönü nam mahallde meskun Hasan

Abdalları aşiretinden maktul Salih’in katili olub kısasına hükm-i şer’i lahık olan

Osman’ı verese-i maktul-i afv eylediği ve kendisinin dahi bu tarafa gönderildiği

mahallinden işar olduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-iceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi Ramazan-ı şerifinin dördüncü gününden

itibaren beş sene müddetle kürele konularak hitamında sebilinin tahliyesi ile

memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i valadan ifade olunmuş ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

padişahi dahi ol-vecihle müteallik buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere icabı



235

Yenişehir-i fener mahbusda olub sair mabusini iğfal ile habishanenin parmaklığını

kırıb kaçmağa uğraşıyorlar iken tutulub bu tarafa gönderildiği mahallinden işar

olunan Pürmedli Ahmed ile İşkodralı Arslan ve Beypınarı mütemekkinlerinden

Todorinin li-eclil-mücazat vürudları tarihinden itibaren bir sene müddet ile küreğe

konularak hitam-ı müddetinde kefile rabtıyla sebillerinin tahliye kılınması meclis-

i valadan ifade ollunmuş ve keyfiyet mahalline dahi bildirilmiş olmağla

merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

2 Za 68 tarinde gönderildi


Süleymaniyeli Abdülkadir’in takımındandır denilelrek mukaddemce bu tarafa

gönderilmiş olna Kerküklü Abdülkadir Efendi ve Abdülgani ile refikler iolun

birlikde bulunan Mehmed Ali’nin Şehr-i Zor valisi devletlü paşa hazretlerinin

işarı vecihle fimabad mugayir-i rıza-yı hal bir güna hal ve hareketde

bulunmayacaklarına bu tarafça kefilleri alınarak ruhsat verilmesi hususunun savb-

ı müşlirilerine havalesi meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

padişahiden istizan olunarak irade merhamet-ade-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmiş olmağla manzuk-ı alisince iktizasının hüsn-i icrasına


Bu dahi

Memalu aşireti kurasından Yanık karyesi sakinlerinden madruben vefat eden

İsmail’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle küreğe konulmuş ve müddeti tekmilinde

sebilinin tahliyesiyle vilayete def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ba mazbata ifade olunuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


236

Bozok sancağında Sorgun kazasına tabi Ocaklı karyesinde meskune Aksar

taifesinden mecruhen fevt olan Mahmud’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde

mahbusiyetleri tarihinden itibaren katili Receb’in beş ve muavini Emin’in üç sene

müddetle küreeğe konulmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

geldikleri yere def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-

i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Amasya’ya muzafa Arslan karyeli maktul Mahmud’un katili Hüseyin’in ber-


müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği

mahalle tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata


müddet-i mezkur ile vaz-ı krek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 85

9 Za 68 tarihinde ba tezkire taraf-ı vala-yı seraskeriye gönderildi

Banaloka kazası mütemekkinlerinden olub cünha-i vakıasına mebni Dersaadet’e

gönderilmiş olan Latin Karatori Bukıç nam şahsın beyan-ı hale dair devletlü

seraskeri paşa hazretleri tarafından takdim kılınan tezkire evrak-ı müteferriasıyla

beraber meclis-i valaya verilib suret-i hale nazaran merkumun tahrik ve fesad-ı

ahaliden dolayı harekat-ı vakıası tedibini davet eylediğinden bir daha oradalara

ayak basdırılmak üzere Roma tarafına tebidi hariciye nezaret-i celilesiyle bil-

muhabere tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak

irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur

buyrulmuş olmağla emr u ferman-ı hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi

üzere icabı olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

237

9 Za tarihinde kavasbaşıya verildi

Sivas eyaletine tabi’ Taşabad kazası kurasından Belkü karyesi sakinlerinden

bundan akdem katilen vefat eden Ali’nin veresesiyle katili Halil bin Abdi’nin ber-


müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle geldiği

mahalle tard ve def’ olunmak üzere celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet eyalet-i merkum valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında



Sisam ceziresi kocabaşılarından olub Trabzon’a nefy olunmuş olan Yani ve refiki

Dimitri’nin ve yine by kabileden bulunub tersane-i amirede pranga bend olan

eşhasın badezin bir guna uygunsuzlukda bulunmayacakları mahalli meclisi

tarafından taahhüd ve tekeffül olmuş olduğundan mersumlardan afv ve ıtlaklarıyla

tersane-i amirede bulunnaların dahi tahliye-i sebilleri hariciye nezaret-i celilesiyle

bil-muhabere tensib ve hakipa-yo aliden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i

cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş ve

Trabzon’da bulunanlar içün lazım gelene emr-i ali ısdar ve tesyar kılınmış

olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i mantuk-ı münifi üzere eşhas-ı

merkumenin sebilleri tahliye olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

15 Za 68 tarihinde bu dahi

Filibe kazasına tabi Avretalan karyesi mütemekkinlerinen Boğdani ağnam

çobanlığıyla baba-yı atik kazasına tabi Kokalca karyesi civarına gelerek Çoban

Panayot ile vaki olan nizalarını def’ içün yanlarına gelmiş olan Mariya

nasraniyenin balta sapı ile darb edib on altı saat mürurunda iki nefer çit seper ilka

etdirmiş olduğu mezburenin zevci Kostantin tarafından balta ile isbat olduğundan

mersum Boğdaninin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren iki sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde

238

sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa


olmağla vürudunda mersum ol-vecihle vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1


Sivas eyaleti dahilinde kaza-i Erbaaya muzafa Karayaka kazasına tabi Karneke

karyesi sakinlerinden olub maktulen fevt olan Abdullah ve Mustafa’nın katilleri

Mustafa ve Mehmed ve İbrahim ve Osman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe

konularak hitam-ı müddetlerinde fimabad böyle fazahatda bulunmayacaklarına

dair kavi kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbleri meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure

ile vaz’-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 86

14 Za 68

Bosna eşkıyasından olub mukaddema vaz-ı kürek olunmuş olan on beş nefer

eşhasın Rumeli ordu-yı hümayunu müşiri devletlü paşa hazretlerinin vuku bulan

işarı vecihle mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedişer sene müddetle tersane-i

amirede vaz’-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde bir dahi Bosnaya

gidememek üzere kefilleri alınarak Anadolu tarafında istedikleri mahalde iskan ve

ikamelerine bakılması ve içlerinden familyalarının celbini istida edenler olduğu

halde yanlarına götürülmesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı

hümayun-ı haret-i cihandariden istizan olunarak irade-i isabet-ade-i cenab-ı

milkdarı dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub keyfiyet Bosna

valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabı



239

Bağçe kapısı dahilinde olan aşçı dükkanında çırak olub bundan akdem mecruhen

halik olan Kigork’un katili olub cenab-ı zabtiyede mahbus bulunan Vanlı aşçı

Kirkor’un tahliye-i sebili hakkında takdim eylediği arzuhali üzerine canib-i

fetvahane ollunan ilam meclis-i valaya verilerek müfad-ı ilama nazaran

beytülmaldan vekil tayin kılınan Mehmed Ağa ve halik-i mersumun varisi ile

mersum Kirkor ledet-terafu mersum Kigork’u yedinde bulunan bıçak ile hataen

sarb ve cerh ederek altı mah mürurunda müteessiren fevt olduğu iddia olunmuş ise

de mersum Kirkor faziha-i cerhi suret-i inkarda bulunduğundan ve masluhun

tevasutuyla mersum Kirkor ile bit-tabi’ ver-rıza beyinlerinde iki bin beş yüz kuruş

üzerine sulh vuku bulmuş ve halik-i mesfurun dem-i diyete müteallike ammee-i

davadan mesfur Kirkor’un zimmetini ibra-i şer’i ile mersumun kabulünü havi

vekil-i merkum ibra ve iskat etdiği ve meblağ-ı mezburun dahi tahsil olunduğu

anlaşılmış ve mersum Kirkorun muzınne-i sui olduğuna dair işaret görünemeyib

müddet-i hapsi dahi bir seneyi tücavüz etmiş olduğundan mersumun tahliye-i

sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i

muharrer icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Pirlebe kazasına tabi Beloşin müslim karyesi ahalisinden maktulen vefat eden

Hüseyin’in katili Ezderade’nin icra-yı kısası hakkında gönderilen ferman-ı alinin

enkazı esnada mersumu maktul-i merkumun hemşiresi kısasdan afv etmiş olduğu

mahallinden işar olduğundan mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def’ olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbataa ifade ve keyfiyet hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi

olmerkezde müteallik buyrulub keyfiyet Rumeli mutasarrıfı saadetlü paşaya

bildirilmiş olmağla vürudunda mersum-ı müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek


23 Za 68 tarihinde

240


Sabıkalı takımından olarak töhmet-i mütenevvia ile mücazat görüb intibah

edememiş olan eşhasdan ecnebin iddiasında olub kabul ve himayet

olunmayanların münasib mahallerde defleri hakkında istizanı şamil takdim kılınan

zabtiye meclisinin Akkaya tard ve defleriyle emr-i muhafazalarına dikkat ve itina

olunması hususunda Sayda valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması

tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan

irade-i isabet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur

buyrulub mantuk-ı münifi üzere vali-i Müşarun-ileyhe yazılan tahrirat-ı senaveri

taraf-ı müşirlerine gönderilmiş olmağla icabının icrasına himmet buyurmaları



Sayfa 87


İzmir’de Yenimahallede sakine iken maktuleten vefat eden Ahıshalı Şerife Fatıma

Hatun’un katili zevci Kürd Kasım’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle küreğe konularak hitam-ı

müddetinde kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesiyle geldiği yere gönderilmek

üzere bu tararfa meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz’-ı



Sivas eyaleti dahilinde kain Taşabad kazasına tabi’ Karaağaç karyesi sakinlerinen

katileten fevt olan Hasan’ın katili İbrahim ve Abdurrahman ve Abdülkadir’in ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itbaren beşer sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebilerinin tahliyesiyle

memleketleri canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla

241

vürudunda merkumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak babında

ferman-ı ali kıta1

24 Za 68 tarihinde

Kavasbaşıya verildi

Tırnova kazası üzüm aşarı hakkında izhar-ı muahlefete cesaret edib celb olunan

sekiz nefer reaya bazı serkeşane hareketde bulunan Todori ve Ustuto’nun suret-i

tedibleri hakipa-yı hümayun-ı mülükaneden lede’l-istizan suret-i hale nazaran

mersumları şimdiye kadar gerek mahallinde ve gerek burada hapisleri haklarında

ceza-yı kafi göründüğünden fimabad hilaf-ı rıza-yı ali hareketde bulunmamak

üzere memleketlerine gönderilmeleri hususuna irade-i merahim-ade-i cenab-ı

padişahi müteallik buyrulmuş olmağla manzuı celili üzere icabı icfra olunmak


29 Za 68

Kağudan Paşaya

Eşkıya gürühundan olub bu kere ahz ve girift olunan Zuhal karyeli Ahmed ve

Soneb karyeli Kara Mehmed’in bu tarafa gönderildiği ifadesine dair sivas

meclisinin mevcud mazbatası tezkire-i devletleriyle meclis-i valaya verilerek

merkumanın şimdiye kadar hayli fesada ictisarlarından maada merkum Ahmed

ahdına gönderilen zabtiye serkerdesiyle maiyyetinde bulunan neferata silah

boşaltmak töhmetiyle müttehim bulunduğu anlaşılmış olduğundan ber-muceb-i

kanun-i ceza merkum Ahmed bir buçuk ve merkum Kara Mehmed bir sene

müddetle tersane-i amirede prangaya konularak müddet-i muayyeneleri tekmil

fimabad hilaf-ı rıza hareketde bulunmayacaklarına ahalinden kefil verebildikleri

halde sebillerinin tahliyesi ve kefil irade edemedikleri suretde bit-tevkif keyfiyetin

istizan kılınması hususunun savb-ı devletlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle iktizasının icrasına himmet buyuraler


242

Gurre-i Z 68 tarihinde z


Emine Hatun’un kirab-ı kamer-tab-ı cenab-ı mülükaneye takdim edib taraf-ı şer-i

şerife havale olunan arzuhali zahrına yazılan ilan-ı şer’i üzerine keyfiyet meclis-i

valaya ledel-havale muma-ileyhanın kerimesi Murahife Hadice’yi tenekeci Kamal

Yahudi darb etmiş olduğu tahakkuk eylediğine ve merkumenin bundan dolayı

madrub olduğu haber verildiğine mebni beratim husulüne değin beher mah

mersumun merkumeye ita ile lazım gelen ikişer yüz ellişer kuruş nafaka ile

müdavatı hakkında harç ve sarfı iktiza eden akçenin vakt ü zamanıyla tediye ve ifa

etdirilmesi ve yahudi-i mersumun dahi bir sene müddetle prangaya konularak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına havale

tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülkdariden istizan olunarak

irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-

sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi vecihle iktizasının hüsn-i icrasına himmet


Sayfa 88


Galas kazasına muzafa Bülbülce adası mütemekkinlerinden olub sünger çıkarmak

üzere kayıkla ol-havalide keşt ü güzar etmekde olan ve ele getirilib hırsız ve

uygunsuz güruhundan oldukları ikrarıyla sabit olarak li’eclil-mücazat bu tarafa

gönderildiği mahallinden işar olunan Kostanti’nin üç ve Tolan’ın dahi iki sene

müddetle prangaya vaz’ı ve hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak sebillerinin

tahliyesi ile vilayetleri canibine tard ve def kılınması meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

8 Z 68 zabtiye müşiri hazretlerine

Bosna ihtilalinde medhalleri olarak bu tarafa gönderilen olan kesandan fevt

olanlardan maadası bulunan yüz on beş neferin bab-ı seraskeride teşkil kılınan

243

komisyonda icra olunan istintaklarını mutazammın zabtiye meclisinin

mazbatasıyla tezkire-i devletleri meclis-i vlaaya havale ve Rumeli ordu-yı

hümayunu müşiri devletlü paşa hazretleine muhabere olunarak bunlardan fesad-ı

fiileyi icraatları muzırr ve mütearif olan on üç neferin mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beşer ve kavlen fesadda bulunan üç neferin dahi ikişer sene müddetle

tersane-i amirede küreğe konulması ve henüz doksan dokuz kişinin vuku bulacak

inkarları üzerine töhmetleri sabit olmadığına ve bu ana kadar mahbusiyetleri

haklarında ceza-yı kafi göründüğüne binaen faklat içlerindem Rüstem Beyin bit-

tefrik emsali gibi Bursa’ya izamıyla kusurlarının buraca ve mahallince kavi

kefilleri olunub memleketlerine gönderilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince

Hüdavendigar ve Bosna valileri devletlü paşalar hazeratına yazılan iki kıta

tahrirat-ı senaveri li-eclil-irsal savb-ı müşirilerine tesyar ve keyfiyet müşir-i

Müşarun-ileyh ile devletlü serasker paşa hazretlerine dahi işar kılınmış olmağla

ber-mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane iktizasının hüsn-i icra

ve mezbur doksan sekiz neferin memleketlerine izam ve esamilerini mübeyyin

pusulasının dahi vali-i Müşarun-ileyhe isrası hususuna himmet buyuralar deyü


16 Z 68 zabtiye müşiri paşa hazretlerine

Terkos kazasına muzafa arnabud karyeli maktul Kostanti ve refiki Feden ile

Şanderbendi ahalisinden İsmail ve Ahmed ve Said ile maktul-i mersumun

zevcesinin bil-asale ve bil-vesaye vuku bulan mürafaalarında merkumların hatib-i

kat’inden dolayı beyinlerinde vaki olan münazaaları esnada kazaen tüfengi

boşanarak kurşun mersum Kostandiye isabetle müteessiren fevt olduğu beyanıyla

icabının icrası istizanına dair zabtiye meclisinden fiil-i katlin merkum İsmail’den

sudurunu isbat edemeyerek merkum dahi suret-i inkarda bulunduğundan ve teklif

olunsa yemin edeceği dahi anlaşıldığından defaen mülteza ve nezailiyetim

masluhun tavassutuyla beşl bin beş yüz kuruş bedel-i makbuz üzerine sulh vaki

olarak tarafeyn birbirlerinin zimmetlerini irad ve iskat etmiş oldukları ilam

olunmuş olub suret-i hale göre madde-i katl min gayr-i kasdın kazaen vuku

244

bulacak bu babda merkum İsmail’e şeran bir hükm tertib etmemiş ve bu makuleler

muzınne-i sui ve sabıkalı olduğu halde şimdiden tahliye-i sebili ve kendisinden

su-i zann olunur ve sabıkalu bulunur ise bir sene müddetle prangaya konulması

ahkam-ı kanuniyeden ise de merkum hakkında hin-i şehadet vuku bulmuş

olduğundan şimdiden tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali

kıta 1


Sayfa 89

16 Z 68 tarihinde

Ba tezkire taraf-ı seraskeriye gönderildi

Rumeli ordu-yı hümayunu birinci alayın ikinci bölük çavuşlarından mukaddemce

firar ederek kat-i tarik madde-i muzırrasına bi’l-ictisar tutulduğu mahallinden işar

olunub silk-i askeriden kaydı terkin kılınan ömer’in ber-muceb-i kanun-i ceza


olunması meclis-i valada ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu tarafa irsali

devletlü serasker paşa hazretleri tarafından mahalline bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta1


Geylan kazasına tabi Pirebeği karyesi sakinlerinden katilen fevt olan Mihail’im

katili kaza-i mezkur zabtiyelerinden Mehmed Ali’nin ber muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusieti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede

küreğe konularak tekmil-i müddetinde sebili tahliye olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmuş ve keyfiyet Kıbris kaymakamı

saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-

ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

245


Karahisar-ı sahib sancaüına tabi Sandıklı kazasına muzafa Sorkın karyesi

ahalisinden olub bundan akdem maktulen fevt olan Abullah’ın katili Ali’nin ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibinde tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan

ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda


20 Z 68 tarihinde bu dahi

Karahisar-ı sahib sancağında vaki Karakeçili aşireti ahalisinden olub bundan

akdem mecruhen fevt olan İsmail’in katili Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza


küreğe konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure için vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1



Varnalı Mehmed yazıcının Yumurtacı esnafından Nasuh yazıcı ile Varna’da

rüyet-i muhasebe esnasında beyinlerinde vuku bulan münazaadan dolayı merkum

nasuh şeriki merkum Mehmed Yazıcının kulağını bıçak ile cerh eylediğinden

tarafeyn li-eclit-terafu Dersaadete gönderildiği ve merkuman Varna gümrüğünde

tüccar muvacehesinde hesablarını rüyet ederek merkum Mehmed yazıcının kırk

beş kuruş alacağı tebeyyün edib kat-i alaka ve terk etmiş oldukları halde tekrar

rüyet-i hesab sözüyle merkumu on mahdan beri Dersaadet’de tevkif etdirmesi

Varna’da olan ıyal ve evladlarının sefalet çekmelerini muceb olduğundan iadesi

hakkında merkum Mehmed’in takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya havale ve

merkumlar celb olunarak defter ve evrak-ı sairelerine bakıldıkda vakıa Varna da

246

rüyet-i hesab ederek defterinin ziri mevcud bulunan tüccar tarafından temhir

olunmuş olduğundan bir güne ilişikleri olmadığı halde Varna’ya gidib görülmek

üzere Mehmed’in avdetine ruhsat verilmesi ve merkum nasuhun masarifi cerahiye

olarak diyet-i tahvili vermiş olduğu halde hesab serriştesiyle elan tediye

olunmamış olduğuna ve bunun muhasebeye dokunur yeri olmadığına mebni

meblağ-ı mezburun senedi mucebince merkum Nasuh’dan tahdiden bit-tahisl

merkum Mehmed yazıcıya itası hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet


Sayfa 90


Katl töhmetiyle tersane-i amirede tevkif kılınmış olan İzmid zabtiye neferatından

Salih’in tahliye-i sebili istidası hakkında rikab-ı hümayun-ı şahaneye takdim

kılınan arzuhal üzerine canib-i şer’-i şerifden olunan ilam meclis-i valaya ledel-

havale meal-i ilama ve derkenara nazaran merkum Salih Dersaadet ordu-yı

hümayunu birinci alayı neferatından firar etmiş olan Boyabadlı Yakub’un katili

olub çend nefer zabtiye ile merkum Yakub ve refiklerine kırda tesadüfle mürur

tezkiresi sual etdiklerinde müteveffa-yı merkum silah ile mukabele edib berüden

dahi birkaç el tüfenk atılarak merkum darb ve cerh olduğunu ifadesiyle fiil-i

katlde medhalini inkar etmiş ve ikame-i beyyine olunamamsıyla bit-taleb ber-

nehc-i şeri merkum tahlis olunduğunu ve merkum Salih’in orada tevkifi dahi bir

sene-i tecavüz eylediği anlaşılmış olduğundan merhameten tahliye-i sebili meclis-

i mezkurdan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak

irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-

sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere merkumun sebili tahliye



Kastamonu sancağı dahilinde Taşköprü kazasına tabi Serhat divanında Tiltel

karyesi ahalisinden maktulen vefat eden Titeloğlu Ahmed’in katili bulunan

İbrahim’in icra-yı kısası hakkında ısdar ve tesyar olunan emr-i alinin enkaz ve

247

ahkamı esnada vereseden zevce-i metrukesi Fatma Hatunun iki bin beş yüz kuruş

bedel makbuz üzerine sulha rağbet eylediği ve merkumun bu tarafa gönderildiği

mahallinden cevaben işar olduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış sekiz senesi cemazielahiresinin

gurresinden itibaren yedi sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle memleketine def olunması meclis-i mezkurdan ifade ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i

cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Kastamonu valisi

devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı


4 M 69 tarihinde

Kalpazanlık töhmetiyle vaz-ı pranga olunmuş olub mukaddema vuku bulan

istidasına mebni müddet-i bakiyyesini vilayeti bulunan Kayseriye’de tekmil etmek

üzere sebili tahliye kılınan Vasilaki’nin zindanca vaki olan eza ve cefaya dair

takdim eyleyüb makam-ı vala-yı kapudaniye havale olunan arzuhali üzerine

mersum mezkur arzuhalden kendisini haberi olmadığını ve zindanda bulunduğu

müddetçe hakkında kimse tarafından cevr ve eza vuku bulmadığı beyan ile ol-

babda bir kıta sened dahi bermiş olduğunu ve zikr olunan arzuhali kendisinin

takdim etdiği meclis-i bahriye mazbatası mealinden anlaşılmış ve mersumun bu

halde hilaf-ı vaki istidaya ictisarı tekrar tedibini davet eylemiş ise de şimdi kendisi

kürekde tevkif etmekden ise tard suretiyle memleketine def kılınması tensib ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-i seniyye cenab-ı

şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı

alisi vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Ruscuk kazasına tabi Esmil-i atik karyesi ahalisinden mecruhen halik olan

Nikola’nın katili İstafo’nun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle küreğe konulmak ve

müddeti tekmilinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard olunmak üzere bu

248

tarafa celb olunması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahall,ne yazılmış olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek

olunmak üzere ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Filasıl ahi çelebi kazalı olub Dimetoka kazasına tabi’ Revapeşte karyesinde

mütemekkin iken bundan akdem katilen halin olan Mardidi’nin katilleri Tonor

Maço’nun ber-muceb-i kanun-iceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle küreğe konularak hitam-ı

müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbtada ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersumlar müddet-i mezkure içün vaz-ı

kürek olunmak üzere ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 91


Varna mütemekkinlerinden Kabril’in hanesine girib zevcesinin bıyununu sıkarak

beş bin dokuz yüz yirmi beş kuruşluk altununu ahz ve gasb etmiş olan Eflaklı

Yanko ile Pazarcıklı Nikola’nın icra olunan istintaklarından meblağ-ı mezburun

ahzı ikrar ve itirafları ile tahakkuk eylediği mahallinden işar olduğundan ber-

muceb-i kanun-i ceza mahalindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedi sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade kılınmış ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında

müddet-i mezkure içün vaz-ı küre olunmak üzere ferman-ı ali kıta 1

10 M 69 tarihinde kavasbaşı ağaya verildi

Mora muhacirlerinden Yenişehir-i fenerde sakin Kara Murad nam şahsın daima

şundan bundan cebren akçe almak ve efal-i kabaha ile nase ızdar eylemek ve

249

leylen komşunun hanesine girib kızlarının saçını kesmek gibi vaki olan

uygunsuzlukdan maada üzerine sevk olan zabtiye neferatına dahi teşhir-i silha

eylemeğe mücaseretinden dolayı ahz ve girift olunarak li-eclil-mücazat bu tarafa

gönderilddiği mahallinden işar olunduğundan merkumun ber-muceb-i kanun-i

ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle prangaya konula hitam-ı

müddetinde kefile alınarak sebilinin tahliye kılınması meclis-i valadan ifade

olunmuş ve ve mahbusiiyeti tarihinden işarı Tırhala mutasarrıfı saadetlü paşaya

bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında


13 M 69 tarihinde

Manastır’da Ali Çavuş mahallesi mütemekkinlerinden olub maktulen fevt olan

Yovance’nin katili denilen Süleyman ile muavini Ahmed’in bermuceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren merkumandan Süleyman’ın üç

ve Ahmed’in bir buçuk sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı

müddetlerinden memleklerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb


yazılmış olmağla vürudunda merkuman ol-vecihle vaz-ı kürek olunmak babında



Erdek kazasında bazı uygunsuz harekete cüretle bu tarafa firar etdiği mahallinden

işar olunub buldurularak tevkif kılınan Ereğli kavurmacı oğlu Mehmed’in bazı

uygunsuzluğu itibar edib sabukalı şerir makulesinden olduğu anlaşıldığından ber-

muceb-i kanun-i ceza merkumun bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitamında ıslah-ı nefs ederek emniyet-i ahali hasıl olduğuna kavi kefil

gösterebildiği halde sebilinin tahliyesi ve gösteremediği suretde emniyet-i ahali

hasıl oluncaya kadar müddetinin temdidi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş olmağla merkum ol-vecihle pranga bend olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

250


Bir müddetten beri Tekfurdağı havalisinde katl-i nüfus ve gasb-ı emval misillü

enva-i fazahatı irtikab edib bu kara ahz ve girift olunduğu mahallinden işar olunan

Ahmed Pehlivan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş ve refiki bulunan Seyfullah’ın dahi üç sene müddet ile

tersane-i amirede vaz’-ı kürek olunmak ve inkıza-yı müddetlerinde kavi kefilleri

alınarak sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def kılınmak üzere

bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyifiyet

Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında

merkumlar zikr olunan müddet ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Silistre dahilinde kain Maçin kasabasında maktulen halik olan Arabgirli Serkiz’in

katili kasaba-i mezbur mütemekkinlerinden Aleksi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek

olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def


keyfiyet Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda


Sayfa 92


Karahisar-ı sahib sancağına tabi sandıklı kazasına muzafa Surhisar karyeli olub

mecruhen fevt olan Ahmed’in katili Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene

müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi tarafına tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan


müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

251


Karyot adası kurasından müsellah olarak keşt ü güzar ile dürlü dürlü ugunsuzluğa

cüret etmekde olub ahz ve girift olunan Şerandi Papakovan ve Yani ve Kandiya

ve Nikola Fazaladoğlu Kostanti ile bunların tutulmayan refiklerine tezkire veren

masaraba karyesi kocabaşısı canibinin gönderildiği ifadesine dair Anadolu

sevahiline memur sefine-i hümayun-ı hazret-i şahane kumandanı saadetlü Ahmed

Paşa hazretleri tarafından gelen tahrirat evrak-ı melfufasıyla beraber meclis-i

valaya verilerek evrak-ı merkûme mealliner nazaran mersumlardan Serandi Paşa

Kavan ile Yani Kadniya bayağı kutta-i tarik dimek olduklarından ve kocabaşı-i

mersumun bunların refiklerini kaçırması kendisinin dahi uygunsuzluklarında

medhalini tebid edeceğinden zikr ollunan iki neferin bu kere ittihaz olunan kanun-

i ceza ahkamına tatbiken yedişer sene ve kocabaşı-i mersumun dahi iki sene ve

sirkat töhmetiyle müttehem olduğu anlaşılan mersum Nikola Fezal’in ve oğlu

Kostantin’in dahi üçer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınması meclis-i mezkurdan

ba mazbata ifade olunmuş ve ifade-i keyfiyetle beraber kararlarının dahi

behemehal ele getirilmesi mahaline yazılmış olmağla ol-vecihle mersumların zikr

olunan müddetleriyle vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Üsküdar’da Toygar Hamza mahallesi sakinlerinden Basmacı Salih komşusu

Kadayıfcı Ahmed’in bin elli dört buçuk müserret ve serdunazın dahi dokuz yüz on

kuruşlarını ahz etmiş olduğu ikrarıyla sabit olmuş ve meblağ-ı merkumdan iki yüz

yirmi sekiz kuruş istirdad merkum Ahmed’e teslim olunarak maadasının ileride

tahsiline bakılacağı anlaşılmış olduğundan merkumun hapis gününden itibaren

tahdid ve istizan kılındığı vecihle bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı

müddetinde tahliye-i senili hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

252

Talebe-i ulumdan Kale-i sultaniyeli Mehmed Efendi’nin Mushaf-ı şerifini ahz

ederek füruht etmekde iken ahz ve girift olunarak Mushaf-ı şlerif-i mezkur

sahibine red olunmuş olduğundan merkumun hapis gününden tahdid ve istizan

olunduğu vecihle altı mah müddetle pranga bend olunarak müddeti hitamında

kefili alınarak tahliye-i sebili hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Tütün bekçisi Artin dükkan-ı mezkurdan bir şey ahz edememiş ise de ahz kasdıyla

girmiş olduğu ikrarıyla sabit olmuş olduğundan hapis gününden itibaren tahdid ve

istizan olunduğu üzere mersumun altı mah müddetle vaz-ı pranga olunarak

müddeti hitamında kefili alınarak tahliye-i sebili hususununa himmet buyuralar

dyeyü ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Gemici taifesinden Amasralı Mustafa sekr-i haliyle nezdinde bulunan tabancayı

karışdırmakda iken ateş olub kurşun mersum Anane’ye isabet ederek cerh eylediği

ikrarıyla sabit olmuş ve üxret-i cerahiye ve nafaka olmak üzere sekiz yüz kuruş

üzerine beyinlerinde sulh ve vuku bulmuş olduğundan tahdid olunduğu vecihle

dokuz mah müddetle vaz-ı pranga olunarak inkıza-yı müddetinde memleket

tarafına tard ve def i hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 93


Mukaddema Diyarbakırlı zabtiye neferatından maktulen vefat eden Mustafa’nın

katili Dersaadet ordu-yı hümayun-ı piyade ikinci alayı neferatından olub kaydının

silk-i askeriyeden terkiniyle bab-ı zaptiyeye gönderildiği devletlü Serasker paşa

hazretleri tarafından işar olunan Selanikli Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı

müddetinde tahliye-i sebiliyle memleleti canibine tard ve def kılınması meclis-i

253

valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet serasker-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga



Ohri kazasina tabi Dileşte karyesi sakinlerinden olub katilen fevt olan Rüstem’in

katili İslender’in icra-yı kısası hakkında ısdar ve tesyar kılınan ferman-ı alinin

infaz-ı ahkamı esnada verese-i maktul katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve

merkumun li-eclil-mücazat bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunduğundan

katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunması

meclis-i valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak

irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-vecihle müteallik buyrulub ve

merkumun mahbusiyeti tarihinin dahi işarı mahalline bildirilmiş olmağla emr u

ferman-ı hümayun mantuk-ı münifi üzere icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1


Biga sancağı dahilinde vaki’ Çan kazası ahalisinden Araboğlu ve refiki kıbti

Ahmed nam şahıslar şerir ve serseri makulesinden olarak herbar inba-yı sebile şu

kalyon-ı rahne ve hasar eylemekde olduklarından Abdullah şerr ve

mazarratlarından kurtulmak üzere ahz ve girift olunarak li-eclil-mücazat bu tarafa

gönderildiği mahallinden işar olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumlar

birer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerine

kadar ıslah-ı nefs ederek ahaliden kefil verebilecekleri halde sebillerinin tahliyesi

ve viremedikleri takdirde terbiye kabul edinceye değin müddetlerinin tahdidi

meclis-i valadan ifade olunmağla ol-vecihle merkumlar vaz’-ı kürek olunmak


254

Bu dahi

Manastır’da Hamza Bey mahallesi sakinlerinden katilen fevt olan Ebubekir’in

katili Pireli Şahabeddin ile refikli carih-i muhtarın ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren katil-i merkum Şahabeddin’in altı

ve refiki muhtarın iki sene müddetle tersane-i amirede küreğe konulmak ve

müddetleri tekmilinde sebilinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı tacdari dahi o merkezde

müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet mahalline yazılmış

olmağla merkumlar müddet içün vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Köprülü kazasına tabi Zencani karyesinde maktulen vefat eden İmam Mustafa’nın

katili Zeynelabidin’in icra-yı kısası ve muavini Hüseyin’in dahi küreğe konulmak

üzere irsali zımnında ısdar ve tesyar kılınan emr-i alinin vusulüyle infaz ve

ahkamı esnada verese-i maktul dahi merkumun zevcesi katil-i merkumu kısasdan

afv eylediği ve merkumun li-eclil-mücazat bu tarafa gönderildiği mahallinden işar

olunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren katil-i merkum Abdi’nin yedi ve muavin-i katil Hüseyin’in dahi bu tarafa

vürudundan üç sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak müddetleri

hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınması ve

muavin-i merkumun bu tarafa celbi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-

yı hümayun hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i

padişahi dahi bu merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla katil-i merkum şimdiden ve muavin-i merkumun vürudunda müddetler

için vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 94


Ahi çelebi kazasında bundan akdem kalpazanlık töhmetiyle tutulub elyevm

mahbus bulunan bakkal Hacı Soron ve karındaşının töhmetlerine dair mahallinden

255

vuku bulan işar ve ol-babda olunan muhabere üzerine hazine-i hassa veya

zabtyece bir guna malumat olmadığı ve şu mahbusiyetleri yalnız bir ifadeye

mebni bulunduğu anlaşılmış olduğundan bunların kavice kefilleri alınarak

sebillerinin tahliye olunmasını meclis-i valadan ifade ve keyfiyet hakipa-yı aliden

istizan olunarak irade-i merahim-ade-i hazret-i padişahi dahi ol-merkezde

müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisince icabı icra olunmak



Eşkıya güruhundan olub Erdek mütemekkinlerinden Yorgi’yi darb ve zevcesini

ahz ile hetk-i ırza ve enva-i uygunsuzluğa mütecasir olduklarından dolayı ahz ve

girift olunarak bu tarafa gönderildiği mahallinden işar olunan Rumelili

Dimitri’nin ve refiki olub bu tarzda ele getirilerek bab-ı zabtiyede mahbus

bulunan kavurmacıolu Halil Çavuş’un oğlu Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza

birer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerine kadar ıslah-ı nefs ve

kabul-i terbiye ederek ahaliden verebilir ise sebilllerinin tahliyesi ve viremedikleri

takdir de ıslah-ı halleri zahir ve emniyet-i ahali hasıl olunacaya değin

müddetlerinin temdidi meclis-i valaan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkumlar vaz-ı kürekl olunmak babında



Edirne eyaletine tabi cisr-i Mustafa Paşa kasabası mütemekkinlerinden ollub

bundan akdem mahnuken fevt olan Kosta’nın katilleri Çoban Halid ve Bakkal

Nimon’un ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren yedişer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetleri sebillerinin

tahliyesiyle memletketleri tarafına tard ve vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Bu dahi

256

Ordu Sancağı dahilinde Perşenbe kazasına tabi Batas karyesinde mahnuken vefat

eden Halil’in katilleri Köseoğlu Hasan ve Berbezeoğlu İbrahim’in bu kere ittihaz

olunan kanun-i ceza icabınca mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren

yedişer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celb


bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga

olunmak babında fermna-ı ali kıta 1


Sayfa 95

11 S 69 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Filibe Kazasına tabi’ Kalu karyesi mütemekkinlerinden katilen halik olan

Andon’un katilleri Ali ve Süleyman ve Mehmed ve diğer Mehmed ve Halil’in

hin-i muhakemelerinde madde-i katl şeran sabit olarak fakat merkumlar kutta-i

tarik ve edebsiz adamlaro olub katil oldukları şeran sabit olamamış ise de

merkumlalr maktul-i mersumun hanesini basub emval ve eşyasını gasb ve garet

eyledikleri ikrarlarıyla sabit olduğundan başka muzınne-i sui ve sabıkalı

olmalarından dolayı ahali-i karye dahi bütün bütün münselibü’l-emniyet

bulunmuş olduklarından icra-yı mücazatı haklarında cevaben varid olan mazbata

meclis-i valaya verilib merkumların eski kutta-i tarik makulesinden oldukları

ikrarıyla tahakkuk ederek zaten dahi kendilerinin şerir ve sabıkalı olduğundan bu

misillü fezahata cesaret edenler hakkında mukarrer olan ahkam-ı cezaiye

müddetine tatbiken merkumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren

yedişer sene müddetle prangaya konularak müddetleri hitamında sebillerinin

tahliyesi geldiği mahalle tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine



11 S 69 tarihinde

257

Bu dahi

Gümüşhane sancağı dahilinde kain Kelkid kazası Hanedan karyeli olub katilen

vefat eden Şeyh İsmail’in varisi karındaşı Halil ile katilleri bulunan Barcı karyeli

Osman ve Halil’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren

beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde kefilleri olunub

memleketleri canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları

meclis-i valadan ba mazbata inha olunmuş ve keyfiyet Trabzon valisi devletlü

paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkuman müddet-i mezkure

ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

11 S 69 bu dahi

Tırnova’da Varaş mahallatından derbend mahallesi mütemekkinlerinden

mecruhen halike olan Yano nasraniyenin katili olan zevci Habe’nin ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-

ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve

def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve keyfiyet

Vidin valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda mersum

müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Kütahya sancağına tabi Uşak kazasında Hacem karyesi sakinlerinden olub katilen

fevt olan Murad’ın katili Mehmed Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi ve emr-i katil bulunan Ahmed ve İbrahim’in

üçer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb

olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek


258

11 S 69 tarihinde

Kapudan Paşa Hazretlerine

Van kazası dahilinde kain Vasilokoz karyesi mütemekkinlerinden ve reaya-yı

devlet-i aliyyeden Kapudan Yorgi tahtı süvar olduğu sefineye Tiriyesteye

götürmek üzere rüccar malı olarak tahmil eylediği hıntayı ena-yı rahde füruht

ederek sefine-i merkumeyi dahi gark ve telef eylediği ve yelkenciye matbu ile

taifesinden Silistreli Panayot’un dahi kaza-i mezkurda ittifakları bulunduğu ve

bunlar ile beraber ahz ve girift olunarak ve gönderilen koca Vasilakoz

Bu maddeden asla haberi olmayub falkat mersum matlubu bila tezkire ayvalığa

getirdiği ve mersum Yorgi Kapudan’ın Karaburunlu Çakır Yorgi oğlu Sava’ya

emanet tarikiyle vermiş olduğu zahire akçesinin muahharan nısfını istirdad ederek

tasavvuru dahi mersum tarafından Midilli kaimmakamına teslim olunduğu

tersane-i amirede icra olunan istintaklarında tebeyyün ve tahakkuk etmiş

olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mersum Yorgi’nin beş ve matbu ile

panayotun dahi ikişer sene müddetle tersane-i amirede prangaya konularak

müddetleri hitamında ve mersume vasil ile sava her ne kadar müttehim iselerde

kendilerinin şimdiye kadar tevkifleri haklarında ceza-yı kafi gördüğünden şimdide

sebillerinin tahliyesi hususunun savb-ı valadan havalesi meclis-i valadan ba

mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olarak irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla matuk-ı

münifi üzerinde icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 96



Geçenlerde Boğaziçinde leylen şunun bunun sahilhane ve hanesine giren eşhasdan

ele geçerek bab-ı zabtiyede mahbus olan kesanın ba irade-i hazret-i şahane teşkil

olunan meclis-i muvakkatde icra olunan istintaklarına ve tahkikata dair tezkire-i

müşirileriyle takdim kılınan iki kıta mazbata ile eşhas-ı merkumenin esamisini

mübeyyin defter meclis-i valaya ledel-havale işbu istintak ve tahkikat hükmünce

sebili tahliye olunmuş olan on yedi neferden maada tedibi lazım gelüb bunların

259

içinde madde-i sirkate malumatı olub tevkif kılınan bir nefer hakkında derdest ve

taharri olunan rüfekası ele geçdikde anlar ile beraber icra-yı tahkikat olunmak

üzere kutta-i taarikden madud ve töhmetleri sabit olan dört nefer eşhasdan

mehbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle küreğe konulması ve firar

etdikleri gösterilen Debreli İbrahim ve Harut Taşko bi’t-taharri buldurularak

bunların salifü’z-zikr malumatı cihetiyle tevkif olunan bir nfer ile beraber

tedkikatve istintakları icra ve birde yedinde emr-i çavuşlarına mahsus tüfenk olun

İstibalya’ya gönderilen iki neferin dahi tahkik usulüne itina olunarak tebeyyün

edecek keyfiyetlerinin işarı hususlarının savb-ı valalarına havalesi hariciye

nezaret-i celilesiyle bi’l-muhabere tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mezkur defter merbuten göndrilmiş

olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere ve

minval-i muharrer üzere iktizalarının icra ve tedkikat-ı lazımenin ifasıyla

keyfiyetin izahen işar ve ifade hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

merbut defter kıta 1



Madde-i ahza ictisarından dolayı bir sene müddetle mahallinde prangaya

konulmuş olan Çolak Vasil’in müddeti tekmil olmuş ise de sabıkalu ve uygunsuz

makuleden olduğundan mahal-i baide tardı ahali tarafından istida olunduğu ve

mersumun bu tarafa gönderildiği ifadesine dair tevarüd eden mazbata meclis-i

valaya verilerek siyak-ı işara göre mersum töhmet vakıasından dolayı mücazat

görmüş ise de kendisinin uygunsuz makuleden olması cihetiyle tahliye-i sebiliyle

orada kalması ahalice emniyetsizliği muceb olacağı anlaşıldığından ve bu

misillülerin töhmetlerine göre sair mahallerde tard olunmaları emsali iktizasından

bulunduğundan mersumun ahai Akka’ya tard olunması hususunun savb-ı

valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla ol-vcihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar


260

25 S 69 tarihinde


Birkaç seneden beri sirkat ve sair bazı fazahata ictisar etmekde olub hayli müddet

hapse dahi konulmuş olan Tolcu mütemekkinlerinden Nekte nam şahsın asla

mütelebbiz olmayub kemakan adet-i mekruhasından feragat etmediğinden

ahalinin istidası vecihle bilad-ı baideye nefy olunmak üzere bab-ı zaptiyeye

gönderildiği ifadesine dair gelen mazbata meclis-i valaya verilerek siyak-ı işara

nazaran mersum isaet-i mekruh ashabından olduğu anlaşılmış ve bu makulelerin

derece-i cünhalarına göre tard ve tebid ile tedibi kanun-i ceza ahkamı iktizasından

bulunmuş olduğundan mersumun münasib sefineye irkaben Magosa’ya tarf ve

def’ olunması hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Silsitre valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali kıta 1


Sayfa 97

Aydın sancağı dahilinde kain Alaşehir kazasında vaki Kızılçukur karyesi

ahalisinden ve asâkir-i hazret-i şahane ordu-yı hümayun neferatı kur’a

firarilerinden olub ahz ve girift ile bab-ı zabtiye ile gönderildiği mahallinden işar

olunan Ahmed oğlu Yusuf’un kutta’-i tarike ve uzunca görülen zabtiye neferatına

teşhir-i silaha cüret eylediği siyak-ı işardan anlaşılmış olduğundan merkumun ber-


küreğe konularak hitam-ı müddetinde selibinin tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def olunmak meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve mahbusiyeti

tarihinin işarı mahalline yazılmış olmağla ol-vecihle merkum vaz-ı kürek olunmak



261

Kengiri sancağına muzafa Kalecik kazasında vaki-i Şeyh Mahmud karyesi

sakinlerinden Kel Ali oğlu Süleyman’ın kerimesi Kezban’ın katili bulunan

biraderi Mehmed’i ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde mahbusiyeti tarihinden


tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i



29 S 69 tarihinde bu dahi

Mihaliç kazasına tabi Keçişer karyesinde maktulen vefat eden İstimat’ın katili

Tanaş’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilini

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu taafa celbi meclis-i

valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla mersumun vürudunda ol-vecihle


26 S 69 tarihinde

Rum Milletinden Kaplo ve Hristofi ve Esteryo ve Ebeş ve Ayamavri İzmir

sakinlerinden El boyacı Ahmed Ağa!nın leylen hanesine girmek ve merkum ve

halilesini katl ile akçe ve eşyalarını ahz etmek üzere beyinlerinde firar verdikleri

bazı memurlar marifetiyle haber alınarak mezkur haneye lüzumu mikdar zabtiye

irsaliyle o gece ihtifa etdirilmiş ve eşhas-ı merkûme dedikleri saatde leylen gelib

içlerinden birisi duvardan aşarak kapuyu arkasından küşad eylediği refikleri dahi

içeriye alub cümlesi müsellah oldukları halde zabtiyelerin ihtifa eyledikleri odanın

kapısına vardıkları derununda adam olduğunu his etmeleriyle avdet meydan

kalmayarak zabtiye üzerine peşto etmişler ise de zarar-ı isabet etmeyib zabtiyeler

tarafından dahi birkaç peşto atılıb nihayet dört neferi zararsızca hayyen tutulmuş

ve birisi dahi firar ederek taharri etdirilmekde bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı

icabı istizanına dair tevaürd eden mazbata meclis-i valaya verilerek bu makule

müsellehan bir hane derununa su-i kastiyle kapudan yahud duvardan girib sirkat

fazihasına ictisar eden eşhasın on sene müddetle kürek konulmuş bu kere ba irade-

262

i seniyye tertib ve tanzim olunan kanuni cedid iktizasından olmasıyla mersumların

dahi mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren ol-vecihle kürek konulmak

ve hitam-ı müddetinde kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine

tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbaya ifade

olunmak ve keyfiyet izmir valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudunda mersumlar zikr olunan müddetler ile vaz-ı kürek olunmak babında


Sayfa 98

29 tarihinde

Canik Sancağına tabi’ Ünye kazası muzafatından Cilader karyesi ahalisinden

Tonbul Mehmed karye-i mezkure muhtarı Ali’yi karyesi verigisnin gasb-çün

dolaşır iken alet-i cariha ile cerhe cüret eylediğinden başka emval miriyenin

tahlisinde dahi daima ahaliye efsadda bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza

merkum Mehmed’in mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren iki sene

müddetle küreğe konularak tekmil-i müddetinde tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve bu keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure ile vaz’-ı kürek olunalar deyü ferman-ı ali kıta 1

29 S 69 tarihinde

Varvadin nahiyesinde Niş çiftliği subaşısı maiyyetinde sekbanlık etmekde iken

Niş ve Gedahur çiftkleri beyinlerinde bazergah nahiyesinde Daverse karyeli üç

nefer reayaya bi’t-tesadüf içlerinden bir neferini katl ve idam ederek Yenişehir

tarafına firar edib muahharan ahz ve girift ile bu tarafa gönderilmiş olan zenci

Said’in eğerçi madde-i katile ictisarı şer’an sabit olamamış ise de reaya-yı

mersumenin vuku bulan ifade tarzına ve ahval-i sabıka ve harekatına nazaran

kutta-i tarik olduğuna isare-i kaviyye olduğu mahallinde vuku bulan işardan

anlaşılmış ve bu misillülerin tedib ve terbiyeleri bu kere ittihaz ollunan kanun-i

ceza ahkamı iktizasından bulunmuş idüğünden merkumun vürudu tarihinden

itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede prangaya konularak hidemat-ı

lazımede kullanılıb hitam-ı müddetinde kefile rabt ile sebilinin tahliyesi meclis-i

263

valadan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet Selanik valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla merkum ol-vechle vaz-ı pranga olunmak babında


Ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi

Yunan kıyafetinde olarak Palazger’de ve Ruscuk’da Yenice karyesine gelmiş

olduğu halde ahz ve girift olunan şahsın istintakında merkum sefine taifesinden

olub Kapudan’ın bir mikdar akçesini ahz ile münazaa ederek firar etmiş ve ismi

Dimitri olduğu ol-emrde beyan eylediğinin üzerine bazı kendiyü bilenlerin

ifadesine göre merkum mukaddemce şeref-i islam ile müşerref olarak İsmi

Mustafa tesmiye olunmak olduğu ve kendisinin hala muzınne-i su-i ve uygunsuz

makuleden bulunduğu cihetle bu tarafa gönderildiği ifadesine dair gelen mazbata

meclis-i valaya verilib bu makulelerin tedib ve terbiyeleri lazımeden

bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun üç mah müddetle prangaya

vaz olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliye olunmuş meclis-i mezkurdan ba

mazbata iade olunmak olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı prangaya



Harameyn aşiretine muzaf venek-i keskin kazasında Abdallar cemaatine tabi

ozanlar karyesinde mahnuken vefat eden Eboy’un katili Cuma’nın ber-muceb-i

kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren beş ve muavin Hüseyin ve Ali’nin

dahi üçer sene müddetle vaz-ı kürek kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde

sebillerinin tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def kılınmak üzere bu tarafa

celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet ankara

valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar zikr

olunan müddetler ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1


Sayfa 99

264


Viraşehir sancağı dahilinde Çeharşenbde kazasına tabi’ Balanda divanında kapalı

karyesi sakinelerinden maktuleten müteveffiye olan Hadice’nin katilleri divan-ı

mezbur sakinlerinden Ahmed ve Mehmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer sene

müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketleri tarafına tar ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i

valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahlline bildirilmiş olmağla

vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında



Boyacı köyünde kain sahilhanede mecruhen halik olan Ayvaz Kigork’un carihi

zann olunub refikleri bulunan Ayvaz Manuk de Tokadlı Berber Karabet ile halik-i

mersumun kardaşı Evadis’in icra olunan mürafaalarına dair mersumların

istintaklarını mutazammın zabitye meclisi mazbatasının zirine muharrer ilam

meclis-i valaya verilerek mersusman Manuk ve Karabet’in vaki olan inkarlarına

ve hakikat-i madde-i cerhin malum olmaığına binaen halik-i mersumun ve

ebeveyn karındaşlı ve hasran varisi bulunan mersum Evadis husus-ı mezkure

müteallike-ş amme-i dava ve metalibatdan mersumanın zimmetlerini bi’l-varise

ibra ve iskat eylediği müfad-ı ilamdan anlaşılmış olub fakat mezkur mazbatada

beyan kılındığı vecihle cerh maddesi halik-i mersum Kigork ile mersuman Manuk

ve Karabet birlikde oldukları halde vuku bulmasına nazaran mezkur cerh beheme

hal mersuman manuk ve karabetin dahi mahbusiyetleri tarihinden itibaren birer

sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde kefile rabtıyla

sebilerinin tahliye kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş


4 Ra 69 tarihinde kavasbaşıya

265

İzmid kazasına tabi mihaliç karyesinde mecruhen fevt olan Tanaş’ın katili

Dimitri’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar

valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i

mezkur ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Rumeli ahalisinden ve taife-i kıtbiyanan olub Bursa’ya tabi Gölcük karyesi

harmanlarına katilen fevt olan Mustafa ile vacibe ike nefer veledlerinin katillerine

taife-i mezbureden Arif ve Reşvan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallinde ki

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedişer sene müddetle vaz-ı

pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri

tarafa tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş

olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak


Sayfa 100


Alaiye sancağı dahilinde kain Manavgat kazasında perakende aşireti ahalisinden

olub bundan cerihan vefat eden Musa’nın katili İçil sancağında kain hayme-nişin

bahşiyeti aşireti ahalisinden Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-

ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Konya valisi



9 Ra 69

266

Zabtiye Müşirine

Bedelci Ali ile refiki Ahmed’in sahte ilmühaberleriyle Trabzonlu Hasan’ı

Asitaneli diyerek bedel yazdukları ikrarlarıyla tebeyyün etmiş ve böyle şeylerde

sabıkaları dahi bulunmuş olduğundan ve bedelcilik maddesinin nizam tahtına

konulmasına hacet olmadığından merkumların işar-ı müşirileri ve devletlü

serasker paşa hazretlerine muhabere olduğu vecihle saire ibret-i müessire olmak

üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer mah

müddetle vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde kavi küfelaya rabtıyla

sebilerinin tahliyesi hususunun sabn-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle iktizasının icrasına himmet buyuralar



Tebaa-i devlet-i aliyyeden Hazırcı Niloka’nın İzmid’de Dervişoğlu hanında kain

odasından emval ve nakd-i mevcudunu ahz ve sirkate cüretleri ikrarlarıyla

tebeyyün eden odabaşı Yovan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren beş ve kalb nikolanın dahi üç sene müddetle

vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunmuş ve ol-babda müteallik buyrulan irade-i seniyye-i hazret-i

padişahi mantuk-ı münifi üzere keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla

vürudlarında mersumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında



Kastamonu sancağında vaki Taşköprü kazasında karşı karyesi sakinlerinden olub

mukaddema maktul bulunarak katili malum olamayan Süleyman’ın veresesi

tarafından davaya tasaddi olunmamış ise de ol-vakit vuku bulan murafaada karye-

i mezkure ahalisinden kürd oğlu Mehmed ve Yonbazoğlu İbrahim

muavenetleriyle maktul-i merkumu Açıkgözoğlunun cerh eylediğini merkum

267

İbrahim’in ikrar eylemesine nazaran bunların madde-i katlde medhaleri

olacağından keyfiyetin tahkik ve işarına dair gönderilen tahriratın vusulüyle

merkum ikrar-ı sabıkında ısrar ve kusurları külliyen inkar etmiş liseler tahkikat-ı

vakıya göre merkumlar beynel-ahali fesad ile şöhret-yab olub tezkiyeleri

uygunsuz olduğu ve madde-i katlde merkumlardan maada kimseden şekk ve

şüpheleri olmadığını ahali cümleten ifade eylediklerine dair cevaben tevarüd eden

mazbata meclis-i valaya verilerek merkum İbrahim’in mukddem ve muahhar vaki

olan ikrarına göre merkumlarun madde-i katlde medhalleri maznun-ı kavi

olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren tersane-i amirede birer sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı

müdderlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def kılınmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı

pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta1

15 Ra 69 tarihinde defter-i mezkur beraber gönderildi

Devletlü Kapudan Paşa hazretleri

Tersane-i amire zindanında bulunan mücriminden mariz ve alil ve ihtiyar

olanların bi’t-tanzim tezkire-i devletleriyle takdim kılınan defter üzerine meclis-i

valada kaleme alınan mazbata hakipa-yı hümayun-ı hazret-i milkdariye arz ve

istizan olunarak bunlarun tekmil-i müddet ceza etmeyenlerin salıverilmesi

uyamayub fakat içlerinde ziyade hasta ve alil olan sekiz neferin şimdiden tahliye-i

sebili hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi müteallik buyrulmuş ve

mezkur defterin sureti merbuten gönderilmiş olmağla irade-i seniyye mantuk-ı

alisi üzere iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 101


Ruscuk tersanesinde müstahdem asâkir-i bahriye-i hazret-i şahaneden Ruscuklu

Hasan’ın mukaddemce vuku bulan töhmeti üzerine tedib ve terbiyesi icra kılındığı

268

halde müsbete olmayub geçenlerde Ruscuk’dan Vidin canibine giden iki hatunu

Berkos karyesi civarında ceren ahz ederek Ruscuk kazasına tabi’ Semerci

karyesinde Vesile nam hatunu dahi almak içün firar eden refikleri ile orada dürlü

uygunsuzluklara cesaret eylediğinden başka katl-i nefis dahi vuku bulduğunu

mahallinden işar olunduğundan ve merkumun mukaddemki töhmeti üzerine silk-i

askeriden ihraç kılındığı devletlü kapudan paşa hazretleriyle olunan muhabere

cevabından anlaşıldığından refikleri tutulduklarından sonra mücazatlarına

bakılmak üzere merkum Hasan’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı

müddetinde kefili alınarak sebilinin tahliyesi memleketi canibine tard ve def


keyfiyet Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda


Bu dahi

Yenice kazasına tabi Karalut karyesi sakinlerinden Hasan ve zevcesinin katili

Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

beş sene ve muavini Yakub’un madde-i katlde medhali sabit olamamış ise de

kabahat ve muavenet töhmetiyle müttehim bulunduğundan anın dahi beş sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak müddetleri tekmilinde

sebillerinin tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def’ kılınmak üzere buraya

celb olunmaları meclis-i valadan ifade olunmuş ve keyfiyet Selanik valisi devletlü

paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkuman müddet-i mezkure

ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Yenice karyesi sakinlerinden maktulen fevt olan Abdullah’ın katili olub kısasına

hükm-i şer-i lahık olan Süleyman’ın icrası kısası zımnında lazım gelen emr-i

alinin ısdar ve tesyarı ve muavin-i katil bulunan Mustafa ve Mehmed’in ber-


müddetle prangaya konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i

269

valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i

seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı münifi

üzere keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine işar ve mezkur emr-i

ali dahi ısdar ve tesyar kılınmış olmağla vürudlarında muavin-i merkumlar

müddet mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Bundan akdem Kuruçeşme’de mahnuken vefat eden kayıkçı İsmai’in katili

denilen Tanaş’ın suret-i istintakına dair canib-i zaptiyeden takdim kılınan mazbata

üzerine taraf-ı şer’-i şerifden olunan ilam meclis-i valaya verilerek müfad-ı ilama

nazaran maktul-i merkumun veresesinden karındaşı Numan Ağa kendi tarafından

asaleten ve saireleri canibinden vekaleten mersum Tanaş ile bit-tavassur masluhun

an-ı inkar iki bin beş yüz kuruş veled-i medfu’ ve makbuz üzerine sulh

olunduklarından mersum hakkında fazahat-ı katl şeran tahakkuk etmemiş ise de

bu maddenin vukuu gecesi yunanlu gemisi yazıcısı olub keyfiyet katlinde

medhali iddia olunarak muahharan halik olan İstimat ile merkum İsmail’in

kayığına rakiben Kuruçeşme pişgahında bulunan gemiye gitdiklerini mersum

Tanaş ikrar etmişl olmasına ve halik-i mersum İstimat’ın merkum İsmail’i katli

esnada mersum Tanaş’ın birlikde olduğu karındaşının mukaddemce takdim

eylediği arzuhali mealinden anlaşılmasına ve sulha izhar-ı rıza ile akçe ita

eylemesine nazaran bu maddede mersumun medali maznun olduğundan ve bu

makule hakkında görülen emarenin derecesine tatbilken tahdid-i müddet-i cezaiye

olunması kanun-i ceza ahkamı icabından bulunduğundan mersumun dahi

mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle tersane-i amirede küreğe

konularak müddeti hitamında sebilinin tahliyesi vilayeti oaln Galos canibine tard

ve def olunması meclis-i mezkurdan ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra


Sayfa 102


Hüdavendigar eyaleti dahilinde kain uşak kazası ahalisinden katilen vefat eden

Receb’in katili olun kısasına hükm-i şer’i lahıkk olan idris oğlu Ali’nin icra-yı

270

kısası zımnında lazım gelen emr-i alinin ısdar ve tesyarı ve muavin-i katili

bulunan Ali ile diğer Mehmed Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı

müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri tarafına tard ve def’ kılınmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik

buyrulub mantuk-ı münifi üzere keyfiyet eyalet-i mezbur valisi paşa hazretlerine

işar ve mezkur emr-i ali dahi ısdar ve tesyar kılınmış olmağla vürudlarında

muavin-i merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürekl olunmaları babında


16 Ra 69 tarihinde bu dahi

Yağ kapanında sakin mavnacı Mehmed ve Halil ve yemiş iskelesinde dinekçi Ali

kahya ve kayıkçı İnebolulu Mustafa ve sefine dellalı Amasralı Mustafa nam

şahıslar şahidruz oldukları ve tahtakalede kahveci Mehmed Ağa’nın dahi böyle

şeylerde vasıta olduğu tebeyyün eylediği taraf-ı vala-yı fetva-penahiden vuku

bulan işardan anlaşılmış oluğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza deavi

nezareti tarafından çavuş mübaşret mahkeme be-mahkeme gezdirilerek isim ve

şöhretleri sicill-i muhakeme kaydıyla teşhir olunduktan sonra yalan şahidi

olanların altışar mah ve kahveci merkum dahi töhmeti ziyadece bulunduğundan

bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak

sebillerinin tahliyesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı aliden istizan

olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı tacdari dahi ol-merkezde müteallik ve şeref

sudur buyrulub mantuk-ı celili üzere icabı icra kılınmış bu kabileden olarak

kendisine şeran tariz lazım gelen Malatyalı Mahmud Efendi’nin dahi merkumlar

misillü yalnız ismi sicil-i mahkemeye kayd olunmak üzere gezdirilmesi tensib


Selh-i Ra 69 tarihinde gönderildi


271

Tırhala sancağında Berlanko karyesi mütemekkinlerinden Taşon’un leylen

hanesine giderek yağla haşalayub anasını darb ve cerh ve emval ve eşyasını gasb

eden eşhasdan ele getürülen Tanaş ve Yorgo ve Nikola dikkat ile müteveffa

bulunan tohumcu mültezimi bulunan Todori’nin ve yenice nahiyesi

mütemekkinlerinden Hristo’nun nüfuz ve onbaşısı sirkaten mücaseretleri

ikrarlarıyla tebeyyün eden Esteryo ve Yorgi’nin bu tarafa gönderildikleri

mahallinden işar olunduğundan bu kere ittihaz olunan kanun-i ceza ahkamı

mucebince bunlardan mersum Tanaş ve Yorgo ve Nikola ve Foti ile Todori’nin on

beşer ve mersum Esterpo ve Yorgi’nin dahi yedişer sene müddetle tersane-i

amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde mahall-i münasene def

kılınmaları hususi savb-ı valalarına havalesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve

hakipa-yı hümayun-ı mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

şahane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline bildirilmiş

olmağla mantuk-ı münifi üzerinde iktizasında icrasına himmet buyuralar deyü


Selh-i ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi

Trabzon eyaletinde kain Ordu sancağına muzafa Perşenbe kazasına tabi’ Pavri

karyesi mütemekkinlerinden katilen halik olan Nani’nin katilerini Salih ve

Şaban’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beşer sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları


olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak



Sayfa 103

Selh-i ra 69 tarihinde kavasbaşıya verildi

Bursa’ya tabi Kermastı kazasnda Dere-i kebir mahallesi sakinlerinden olub

bundan akdem katilen fevt olan Osman’ın katili Filibe kazasına tabi’ cağlar

272

karysi mütemekkinlerinden Çoban Yorgi’nin icra-yı kısası hakkında ısdar ve

tesyar kılınan emr-i alinin vusulüyle icra-yı ahkam-ı münifesi esnada verese-i

kübar tarafından vekil nasb olunan Hüseyin bil-vekale katil-i merkumu kısasdan

afv eylediği ve merkumun bu trafa gönderildiği mahallinden işar olduğundan ber-

muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi cemazielevvelinin

on dördüncü gününden itibaren altı sene müddetle küreğe konularak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesi memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i

valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şlahaneden istizan

olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş

olmağla mantuk-ı münifi üzerinde merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek



Boran kazasına muzafa Nikola kasabasında dere mahallesi sakinlerinden olub

mahnuken vefat eden Ömer’in katili Ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza


hitam-ı müddetinde sebilinin tahliysiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak

üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi

ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla emr u

ferman-ı hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere vürudunda merkum



Kastamonu’ya mülhak Durgan kazası ahalisinden katilen fevt olan kamil oğlu

Ahmed’in katili Cevadoğlu Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Kastamonu

valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i


273

6 R 69 tarihinde kavasbaşıya

Esirci Süleyman Ağa’nın tebaadan Hüseyin Ağa’dan iştira eylediği gulamın hür

olması cihetiyle bahasına mahsuben merkûme vermiş olduğu bin iki yüz yedi

buçuk kuruşun tahsili istidasıyla takdim eylediği arzuhal üzerine olunan ilam-ı

şeri meclis-i valaya ledel-havale mezkur ilama nazaran hürül-asıl Mehmed

namında bir çocuk Sultan Mehmed civarında gezer iken merkum Hüseyin’in ber-

takrib-i iğfal ederek yedi bin kuruş baha ile merkum Süleyman Ağa’ya füruht

eylediği merkum Hüseyin’in ikrarı ile ber-nehc-i şer’ sabit olduğu anlaşılmış

olduğundan merkum çocuk babasına teslim olunmak üzere esirciden olunan

meblağ-ı mezburun istirdadıyla merkum Hüseyin’in ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyeti tarihinden itibaren altı mah müddetle hapis olunarak hitam-ı

müddetinde kavi kefile rabtıyllla salıverilmesi tensib ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şahane dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı münifi üzere


Bu dahi

Selanik ve nevahisinden Varadin nahiyesine tabi Layere nam çiftliğinde katilen

vefat eden Abdi Efendi’nin katili Arnabud Davud’un ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren dokuz sene müddetle vaz-ı kürek

olunmak ve hitam-ı müddetinde sebili tahliye kılınmak üzere bu tarafa celbi


olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunarak

hitamında geldiği mahalle tard ve def’ olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 104


Nemçe tebaasından olub Edirne’de katilen fevt olan Rober Yahudi’nin katilleri

Ali ve Veliyyüddin’in ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri

tarihinden itibaren altışar sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunarak

274

hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def

olunmak içün bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade


i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

15 R 69 tarihinde serasker paşa kapu çukadarı aldı

Rumeli ordu-yı hümayunu piyade dördüncü alayı neferatından olub Toskalık

ihtilalinde bir takım kesanı tahrik istishab ve yüzbaşı Hasan Ağa’nın eşyasını gasb

ve mülazımı İsmail Ağa’yı cerh ederek eşkıya canibine firar ile ahali-i fukaraya

ihraz etmekde olan Tepedelenli Seyfullah bu kere ahz ve girift olunarak bu tarafa

irsal olunacağından ve merkumun hareket-i vakıasına göre mücazatının şiddetince

tayin ve icrası lazımeden olduğundan merkumun ol-vecihle kaydı terkin ve üç

yüz değnek darb olunduktan sonra on beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

pranga olunması dar-ı şura-yı askeri müzakeratı iktizasından idüğü develetlü

serasker paşa hazretleri tarafından ba tezkire ifade olunub keyfiyet hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i padişahiden bi’l-istizan irade-i seniyye-i hazret-i şehinşahi ol-

merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve icabının icrası serasker-i

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla irade-i seniyye mantuk-ı celili

üzere merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1


Uşak kazası ahalisinden olub Rodos Ceziresine tabi Kalembusa adasında bundan

akdem katilen fevt olan zabtiye neeferatından Halil’in katili Yani’nin icra-yı

kısası hakkında ısdar ve tesyar olunna emr-i alinin vusulünden evvelce verese-i

maktulden Hafize ile diğerlerinin vekili mersumu sekiz bin kuruş bedel makbuz

üzerine kısasdan afv eyledikleri ve mersumun li’eclil-mücazat bu tarafa

gönderildii ifadesine dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-

havale müfad ve ilama nazaran mezbure ile vekil-i mezkurun katil-i mersum ile

kısas-ı davalarından meblağ-ı mezbur üzerine sulh oldukları anlaşılmış olmasıyla

ber-muceb-i kanun-i ceza mersumun mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış

275

sekiz senesi Şabanının on dokuzuncu günüden itibaren yedi sene müddetle küreğe

konularak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle kafile rabt ile memleketine

tard ve def’ kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı

hümayuı hazret-i mülükaneden bil-istizan irade-i seniyye-i hazret-i şahane dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında



Sayfa 105


Edirne’de Hacı Hoşkadem mahallesi mütemekkinlerinden madrubeten halike olan

Kanik nasraniyenin katili zevci Panayot ile veresesinden sagir oğulları Andon ve

Kostilinik ve Ces Niko’nun meclis-i şer’de vaki olan mürafaalarına dair tevarüd

eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad ve ilama nazaran katl-i

mersum maktule-i mezbureyi bi-gayr-i hakkın amden darb ederek ederek

müteessiren fevt olduğu tahakkuk eylemiş ve katil-i mersum Panayot’un maktule-

i mersumeye mucebi diyet ve sarihan-ı irs olan katl ve katl etdiği malumül-esami

kesan şehadetleriyle sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla mersumun ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle

vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine

tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek olunarak hitamında sebili bit-tahliye geldiği yere tard



Zabtiye müşirine

Cünha-i vakıasına mebni Dersaadet’e bil-irsal vaz-ı kürek olunmuş olan Yanyalı

Ahmed’in tahliye-i sebili hakkında takdim olunan arzuhali meclis-i valaya lede’l-

ita ihraç etdirilen mahbusiyeti kaydına nazaran merkum Ahmed ile İşkodralı

276

Arslan ve Pınarlı Todori Yenişer fenerde mahbus oldukları halde sair mahbusiyeti

iğfal ile li-eclil-firar hapishanenin parmaklığınu kırmağa ictisar eylemelerinden

dolayı altmış sekiz senesi evahir-i şevvalde vaz-ı kürek oldukları anlaşıl ve

merkumlar tekmil-i müddet etmemiş iselerde merkum Ahmed mahallinde bu

tarafda dört seneden mütecaviz hapis olunarak düçar-ı sefalet olduğuna ve

diğerleri dahi cünha-i hakike ashabından olmaları cihetiyle bu ana kadar müddet-i

mahbusiyetleri haklarında ceza-yı kafi göründüğüne binaen merkumların

merhameten tahliye-i sebilleriyle memleketlerine gönderilmeleri meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet



Edirne’de maktulen fevt olan Baranlı çolak Derviş Mehmed’in karındaşı

Süleyman tarafından vekil tayin olunan Derviş İsmail ile maktul-i merkumun

katili Firecik zabtiye neferatından Halil’in icra olunan murafaalarında madde-i

katlin kendüden sudurunu ikrar eylediği mahallinden gelen mazbata ve ilam

meallerinden anlaşılmış ve meblağ-ı malume üzerine sulh vuku bulmuş olmasıyla

ber-muceb-i tahliyesiyle geldiği yere tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi




27 R 69 tarihinde gönderild


Haleb hadisesinde dersaadete celb ile vaz-ı kürek olunmuş olan Ramazanın

tahliye-i sebili hakkında vuku bulan istidası üzerine merkumun el ve ayakları alil

ve kendisi mariz ve şayan-ı afv ve merhamet olduğu zat-ı devletleri ile olunan

muhabere cevabından anlaşılmış ise de mahalline salıverilmesi uyamayacağından

memleketine gitmemek üzere kavi kefili alınarak şimdiden sebili bi’t-tahliye

merkumun azimetinde mahzur olub olmadığının Haleb valisi devletlü paşa

277

hazretlerinden istilaml olunarak gelecek cevaba göre icabına bakılması meclis-i

valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinşahiden istizan

lolan irade-i merhamet-ade-i cenab-ı mülükane ol-merkezde müteallik ve şeref-

sudur buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerinden

istilam kılınmış olmağla ber-mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun-ı şahane

icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 106

27 R 69 tarihinde


Eşkıya güruhundan olub bu defa Cumapazar kazasında ahz ve girift olunan

Delistinli Tahir ve zenci Abdullah ve refikleri diğer zenci Abdullah mukaddema

Tırhala sancağı havalisinde enva-i haşarat ve gasb-i emval harekat-ı reddiyeye

ictisar eylediklerinden maada bu kere Selanik’e vürudlarında nehr-i vardar

civarında arabların biri ulahlu bir nefer reayayı dahi bi-gayr-i hakkın katl ve idam

eylediği ve maktul-i mersumun bir güna veresesi zuhur etmediği beyanıyla

merkumlar bir kıta defter mucebince eşya-yı mevcudeleriyle beraber bu tarafa

gönderildiği ifadesine dair Selanik valisi devletlü paşa hazrelteri tarafından

tevarüd eden tahrirat-ı aile mazbata evrak-ı melfufe ile beraber meclis-i valaya

ledel-ita siyak-ı işara nazaran merkumlar kutta-i tarik makulesinden oldukları

anlaşılmış olduğuna ve yollarda hırsızlık eyleyenler adem-i telef etmiş iseler katil-

i cezasına tatbik olunması ve yalnız adam soyunmuş ise yedi sene müddetle

prangaya konulması bu defa ba irade-i seniyye-i ittihaz olunan kanun-i ceza

ahkamı iktizasından bulunduğuna binaen adam telef eden merkum arabın ber-

muceb-i kanun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren on sene ve

diğerlerinin dahi hapisleri tarihinen itibaren yedişer sene müddetle tersane-i

amirede vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketleri canibine tard ve def’ kılınması ve mezkur defterde muharrer olduğu

üzere eşkıya-yı merkumenin bu tarafda mevcud eşyaları füruht etdirilerek ve

esmanı mahallinde satılıb bu tarafa gönderilen akçe ile birleşdirilerek müteveffa-

yı mersumun veresesi zuhurunda veirlmekl üzere zabtiye veznesinde hıfz edilmesi

hususunun savb-ı müşirilerine bildirilib meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine işar ve mezkur defter-i hakani

278

merbuten tesyar kılınmış olmağla ber minval-i muharrer icabının icrasına himmet

buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 merbuten defter kıta 1


Amasya sancağına tabi Osmancık kazası sakinlerinden bundan akdem mezbuhen

fevt olan Hüseyin oğlu İbrahim’in katili bulunan biraderi Hacı İsmail’in icra-yı

kısasına dair gönderilen ferman-ı alinin vusulüyle ifa-yı ahkam-ı münifesi esnada

maktul merkumun pederi Hacı İbrahim katil-i merkum İsmail’i kısasdan afv etdiği

ve verese-i sairenin diyete münakalb olan hissesinin tesviye olunacağı

mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış olmasıyla ber-muceb-i kanun-

i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle

vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi

canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadanl ba mazbata

ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye

cenab-ı cihanbani dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga



Erzurum’da vaki Lala Mustafa Paşa cami-i lşerifi muvakkiti Mustafa Efendi ile

biraderi Mehmed Efendi’nin kalpazanlık fiil-i mekruhuna mücaseretleri ikrarıyla

tahakkuk eylediği mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren dörder

sene müddetle tersane-i amirede küreğe konularak hitam-ı müddetlerinde kavi

küfelaya rabtıyla sebilleri tahliye kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-

i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan

olunarak irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane

mantuk-ı münifi üzere vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek


279


Sayfa 107



Aydın sancağı dahilinde kain Karasu karyesinde iki saat mesafede kain Balkanda

hayd u şikar ederken orada maktul bir hatun görüb canib-i hükümete ifade

etmesinden dolayı vaki olan şüpheye mebni ahz ve giriftle hapis olunarak davacısı

zuhur etmemiş ve müddet-i mahbusiyeti yedi seneyi geçmiş olduğunda tahliye-i

sebili istidasında bulunan karye-i mezkure sakinlerinden Msutafa ccanib-i

zaptiyeden ihraç olunan tedkikat-ı kuyudiyeye nazaran emaneten vaz-ı kürek

olunarak gerek mahallinde ve gerek burada müddet-i mahbusiyeti fil-hakika yedi

seneyi mütecaviz etdiği ve şimdiye değin bir guna davacısı zuhur etmediği ve

yazılan istilamnamelerin cevabı gelmediği anlaşılmış olduğundan ve madde-i

katlin merkumdan suduru şeran sabit olsa bile müddet-i mezkure ceza-yı kafi

olacağına binaen bundan böyle davacısı zuhur eder ise icab-ı şer’isi icra olunmak

üzere merkumun kefili alınarak tahliye-i sebili meclis-i valada tensib olmağla

icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Kütahya sancağında vaki Eskişehir kazasına tabi’ Sevih karyesi sakinlerinden

mecruhen fevt olan Mehemd çavuşun verese-i münhasırası zevcesiyle sulbi sagir

oğlu taraflarından vesayeten ve vekaleten Emine nam hatun ile katilleri sepetçi

karyeli İsmail ve Hasan ve muavinleri İbrahim Halil’in icra olunan murafaa ve

muhakemelerinde katilan-ı merkumanın maktul-i merkumu muceb-i kısası olarak

katl ile maan katl eyledikleri ve merkum Halil’in muayyen-i katl olduğu ber-nehc-

i şer’i sabit oldukdan sınra mezkure Emine Hatun bil-vekale katilan-ı merkumanı

kısasdan afv eylediği ve sakat evladından maada sagir verese hissesi olan diyetin

tesviye olunacağı mahalinnden ba mazbaha ve ilam vuku bulan işardan

anlaşıldığından diyet maddesinin ber-nehc-i şeri tesviyesiyle merkumların ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkum

280

İsmail ve Hasan’ın beşer sene ve muavin-i katil olan İbrahim Halil’in dahi üç sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde

sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb




8 CA 69 tarihinde gönderildi


Yankesici Abdi kuyumcu Toros’un üzerinde bulunan malumül-hesan

mücevheratıyla iki yüz doksan üçl kuruş nakdini ber-takrib-i ahz eylediği hin-i

istintakında tebeyyün etmiş ve mezkur mücevheratın bazısı üzerinde zuhur edib

birazını dahi sekiz yüz kuruş kıymetlü bir altun saat mukabilinde yunanlu bir

gemiciye verdiğini ve kusurunu sarf ve telef eylediğini merkum ifade eyleyüb

ancak mezbur saat tahminen seksen kuruşluk bir şey olduğundan mamafih işbı

saat ve mücevherat-ı mevcude kuyumcu-i merkûme teslim kılınmış idüğüne

mebni ve kusur içün iddia eylediği dokuz yüz yetmiş kuruşun ahz ve merkumun

tahliye-i sebilinde kefile rabtıyla tesviyesi lazım gelen ifadesine ve icra-yı

mücazatı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i

valaya ledel-ita merkumun fazahat-ı vakıasına ve sabıkası dahi bulunmasına

nazaran mazbata-i mezkurede tayin olunan iki sene müddet ceza dun olacağundan

mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene müddetle vaz-ı prangra olunarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle meblağ-ı mezburun dahi bi’t-tahsil kuyumcu-i

merkûme verilmesi hususunun savb-ı valalarına havalesi tezekkür ve tensib

olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer icabının icrasına himmet buyuralar deeyü


Sayfa 108



281

Zabtiye neferatından Halil Simidci Ahmed’in beş yüz kuruşunu sirkat eylediği

bi’l-ihbar merkum ahz ve girift olunarak ledel-istintak meblağ-ı mezburun doksan

kuruşunu ikrar ve maadasıyla sair uygunsuzluğunu inkar eylemiş ve merkum

Ahmed dahi isbat edememiş ise de bu makule zabtiye neferatının hırsızlık

hakkında bulunması uygunsuz bir şey olduğundan bahisle icra-yı tedibi istizanına

dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita

mazbata-i mezkurede gösterildiği vecihle merkumun zaptiyeden tardı isabet

olduğu misillü ziyadece tedibi dahi lazımeden bulunduğundan mahbusiyeti

tarihinden itibaren üç sene müddet zabtiyede timura urulub hitamında kavi kefili

alınarak fimabad hidmetinde kullanılmamak üzere vilayetine def’i hususunun

savb-ı müşirilerine havalesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayundan istizan

olunarak irade-i isabet-ade-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve

şeref-sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi ve minval-i muharrer üzere icabının


13 Ca 69 tarihinde


Ruscuk kazasında Lebzek karyesinde Bulgar kilisesi derununda olan bir takım

eşyayı sirkat ederek Armudlu karyesi sakinlerinden Mustafa ile kıpti Selim ve

Süleyman ve Mahmud’un ahz ve giriftiyle eşya-yı mesruka kamilen istirdad

olunarak bunlardan merkum Mustafa öteden berü şekavetle meluf idüğünden

mütecasir olduğu katl-i nüfus ve kutta-i tarik fazihalarından dolayı birkaç defa

prangaya girmiş ve çıkmış ve ıslah olmayub bu kere dahi fazahat-i sirkate cüret

eylemiş olduğu ve merkum Mahmud’un dahi sarik yatağı bulunduğu ve tuzakan

karyesi sakinlerinden olub bir müddetden berü serseri keşt ü güzar ve gasb-i

emval ve katl-i nüfus madde-i kerihesine ibtidar etmekde iken mecruhen ahz ve

girift olunan Mehmed Ali üzerine sevk olunan zabtiye neferatına saçma dolu

tabancasını endaht ederek neferat-ı merkumun Derviş Ahmed’in iki gözünü ama

etdiği ve merkum eda-yı dine muktedir olmadığı cihetle merkum Derviş Ahmed’e

kayd-ı hayat şartıyla bir mikdar maaş tahsisi lazım geleceği beyanıyla icra-yı icabı

istizanına dair Silistre valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden

mazbatalar meclis-i valaya ledel-havale şaki-i merkum Mustafa’nın ber-muceb-i

282

kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren emsali misillü küreğe bedel on sene

müddetle Akka’ya götürülmek ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle orada

kalmak ve merkum Mehmed Ali’nin dahi cesamet-i fezahatine mebni kezalik

mahbusiyeti tarihinden itibaren on beş sene müddetle tersane-i amirede küreğe

konulmak üzere bu tarafa irsalleri ve diğerlerinin dahi mahallinde prangaya

konulması ve fil-hakika carih-i merkumun eda-yı diyete iktidarı olmadığu halde

kapı altı hasılatından mu olur yohsa başka bir şeyden mi olur her nasıl ise merkum

Derviş Ahmed’e mahiye elli kuruş kadar maaş uyuşdurulması hususlarının vali-i

Müşarun-ileyhe işar kılınması tezekkür ve tensib ve hakipa-yı şahaneden istizan

olunarak irade-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet

vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş ve merkum Mustafa içün Sayda valisi

devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı senaveri dahi leffen taraf-ı müşirilerine

gönderilmiş olmağla merkumların vusullerinde ber-mukteza-yı emr u ferman-ı

şahane icabının icra ve merkum Mustafa’nın dahi mukayyeden Sayda’ya israsına

hiimet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Ruscuk kazasına tabi’ Kadı karyesi sakinlerinden olub maktulen vefat eden

Hasan’ın katilleri Mehmed ve Osman’ın verese-i maktul meccanen kısasdan afv

etmiş oldukları mahallinden mazbata ve ilam mealinden anlaşılmış olduğundna

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beşer sene

müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def olunmak kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ba mazbata olunmuş ve ol-vecihle keyfiyet Silsitre valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile



Sayfa 109


Kütahya Sancağında vaki Uşak kazasına tabi’ kırkbaran karyesi sakinlerinden

katilen vefat eden Farkcıkoğlu Hüseyin’in oğlu verese-i sairenin vekili olan

Abdullah ile katili an-asıl Yozgad sancağında kain Deveci karyeli olun kızılca

283

söpüt karyesi çiftliğinde hidmetkar bulunan İsa’nın icra olunan mürafaalarına dair

gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale meal-i ilama nazaran merkum

İsa madde-i katlin kendüden sudurunu Kütahya meclisinde ikrar etmiş iken

muahharan ikrarını inkara tahvil eylemiş ve vekil-i merkum dahi asaleten ve

vekaleten davasından fariğ olub katil-i merkumun zimmetini ibra ve iskat etmiş

olmasıyla bu suretle merkum Abdullah’ın ibraya vekaleti sabit olubda ivra-i

mezkuru müvekkillerine dahi izafet etmiş ise verese-i mezbure fimabad merkum

İsa’dan kısas ve diyetden nesne davasına kadir olamayacakları canib-i

fetvahaneden beyan kılındığından ve merkum İsa’nın Kütahya meclisinde vaki

olan ikrarı hakkında bir sebeb-i mücir beyan etmeyerek yalnız ikrarı aharın talim

ve tenbihe mebni olduğunu ifadesiyle dadi-i inkara sayımı mesmu olmayarak

nizam-ı mazhar ceza olması lazım geleceğinden ber-muceb-i kanun-i ceza

merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle

tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celb

olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirlmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek



Zabtiye müşirine

Kuruçaylı Mardiros ile Ordulu Rençber Kara Mehmed ve Karaman’a etmekçi

fırunu amelesinden Karahisarlı Osman ve Yakub Bey kapan-ı dakik civarında

Kadı Yoran değirmeninin ustaları kuruçaylı Agob ve Artin’in odalarından

malumül-mikdar nakd ve eşyalarını ahz ve sirkat ederek beyinlerinde taksim

eyledikleri hin-i istintaklarımda ikrarlarıyla sabit olmuş ve mersum Mardiros ile

merkum Mehmed’in mehuzları olan mebaliğ kamilen istirdad olunmuş ise de

merkum Osman ve Yakub’un üzerlerinde mevcud olub ahz olunanlardan başka

sarf ve telef eyledikleri meblaiğin vilayetlerinde olan emval ve Emlaklarından

tesviyesi kararlaşdırılmış olduğu beyanıyla icra-yı iktizası istizanına dair takdim

olunan mazbata meclis-i valaya ledel-ita siyak-ı işara nazaran merkumların faziha-

i ahza ictisarları ikrarlarıyla tebeyyün ederek her ne kadar sabıkalu oldukları

284

gösterilmiş ise de mehuzları olan eşya ve nukud-ı saire külliyatlu olarak şediden

tedibleri lazım geldiğinden temdid ounan müddet-i cezaiye biraz dun olarak bu

kere ittihaz olunan kanun-i ceza ahkamına tatbiken mersum Mardiros’un beş ve

Mehmed ve Osman ve Yakub Bey’in dahi dörder sene müddetle vaz-ı pranga

olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle kefilleri olunarak

memleketlerine tard ve defleri hususlarının savb-ı müşirilerine havalesiyle

mebaliğ-i merkumenin sürat-i tesviyesi maddesinin dahi Trabzon valisi devletlü

übbehetlü paşa hazretlerine işar kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-

minval-i muharrer icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

17 Ca 69 tarihinde gönderildi zabtiye müşirine

Şahid-ruz töhmetiyle müttehim ollan eşhasdan Malatyalı Mahmud teşhirinden

sonra prangabend olunub olunmaması istizanını mutazammın olan tezkire-i

behiyyeleri meclis-i valaya ledel-havale merkum Mahmud’un mahbusiyeti

tarihinden itibaren altı ay ve bu töhmetiyle müttehim olan Nazibci Mehmed’in

usulü vecihle Deavi nezaret-i behiyyesi maarifetiyle badehu badet-teşhir emsali

misillü mahbusiyeti tarihinden itibaren o kadar müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetlerinde kefillerin alınarak sebillerinin tahliyesi hususunun sab-ı

valalarına ve gerek hademesinden tard olunan Ahmed Efendi’nin böyle şeylerde

vasıta ve müşvik oluğu layıkıyla tahkik etmediğinden salıverilmesi keyfiyetinin

dahi nezaret-i behiyye-i Müşarun-ileyhaya havalesi meclis-i mezkurdan ifade ve

hakipa-yı hazret-i şahanede istizan olmağla emr u ferman-ı hümayun hazret-i

şahane hükm-i celili vecihle merlkum Mehmed’in nezaret-i behiyye-i Müşarun-

ileyh ile bil-muhabere teşhir etdirildikden sonra merkum Mehmed ile beraber

müddet-i mezkuresi-çün vaz-ı pranga olmalarına himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali kıta 1

Sayfa 110

Keza

Selanik eylatinde kemeriye nahiyesinden ve kura firarilerinden olub kat-i tarik ve

gasb-i emval misillü fazahata ictisar etmekde iken ahz-ı girift olunan Abdullah ve

285

Salih ve Peraveşteli Hasan ve Kocacıklı Murteza ve Abdurrahman’ın telef-i nefs

eyledikleri ber-nehc-i şer’i sabit ve müstahkik olmamış ise de tutulmaları

zımnında üzerlerine gönderilen zabtiye neferatına karşlı durdukları beyanıyla icra-

yı mücazatları istizanına dair eyalet-i merkûme valisi devletlü paşa hazretleri

tarafından tevarüd eden tahrirat ve mazbata ve avrak-ı melfufesiyle beraber

meclis-i valaya havale ve devletlü serasker paşa hazretleriyle muhabere olunarak

eşhas-ı merkumenin silk-i askeriden kaydları terkin kılındığı siyak-ı işardan

anlaşılmış olmasıyla ber-mucbe-i kanun-i ceza beşer sene müddetle küreğe

konulmak üzere mukayyeden bu tarafa gönderilmeleri ve Yenice ve Gümülcine

taraflarında ve sair ol-havalide fazahat-ı mezkureye cesaret eylediklerinden naşi

beş nefer arkadaşıyla tutulub ellerinde bulunan emval-i magsubenin esmanıyla

beraber bu tarafa gönderilmiş olan Servi Fazalı Mehmed Pehlivan’ın dahi

arkadaşlarıyla kezalik yedişer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konulub

müddetleri hitamında Akka’ya def’leri istizan olunması hususunun savb-ı

müşirilerine havalesiyle keyfiyetin ve bir de merkum Mehmed’in refik-i

vesaireinin dahi ber-takrib ele getirilerek bu tarafa gönderilmesi suretinin vali-i

Müşarun-ileyhe işar kılınması tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayunu hazret-i

şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde

müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra kılınmış olmağla

emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane ve minval-i muharrer iktizasının


20 CA 69 tarihinde kavasbaşıya verildi

Drama kazasında medrese odasında maktul bulunan Settari Ömer’in zahirde varisi

olmadığından katili olan Hafız Hasan’ın canib-i şer’-i şerifden tayin olunan hasm

ile vulu bulan murafaalarında katil-i merkum maktul-i merkumu bıçak ile katl

eylediğinin ikrarı ikame-i beyyine ile sabit olduğu mahallinden gelen ilam ve

mazbata mealinden anlaşılmış olduğundan kendisinden diyet ahzıyla ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene

müddetle vaz’-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde kefili alınarak sebilinin

tahliyesiyle memleketi tarafına tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ifade ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

286

padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Selanik

valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1

20 Ca 69 bu dahi

Dersaadet’de Küfeci esnafından olub mecruhen vefat eden İsmail’in veresesiyle

katili Ürgüblü Ahmed’in huzur-ı hazret-i fetva-penahide vaki olan murafaalarında

katil-i merkumun maktul-i mezbur İsmail’i alet-i cariha ile amden darb ve katl

etmiş oldığu beyanıyla sabit olduğundan katil-i merkum Ahmed’in kısasına

hükm-i şer’-i lahık olmuş ise de muahharan verese-i mezbure beş bin kuruş diyet

ahzıyla katil-i merkumu kısasdan afv eylemiş oldukları beyanına dair zabtiye

meclisinin ilamlu bir kıta mazbarası meclis-i valaya ledel-ita katil-i merkum

Ahmed’in ber-muceb-i kanun-i ceza bab-ı zabtiyede mahbusiyeti tarihinden

itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak müddeti

hitamında kefili alınarak sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş



Sayfa 111


Samakov kazasına tavi Gaberde karyesi mütemekkinlerinden olub mecruheten

halike olan Nikolino nasraniyenin ….[silik] katili denilen yine karye-i mezkure

mütemekkinlerinden Mito ile meclis-i şer-i şerifde hin-i murafaalarında katil-i

mersum maktul-i mersumeyi amden peşto kurşunuyla darb ve cerh edib cerh-i

mezkurdan müteessiren halike olduğu tavien ikrarıyla sabit ve kısasına hükm-i

şer’-i lahık olmuş ise de maktule-i mersumenin babası katil-i mersumu meccanen

kısasdan afv eylediğinden kısası sükut ve anası hakkında diyet münkalb olduğu

mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından ber-muceb-i kanun-i ceza

mersumun mahallinde ki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı

kürek olunmak ve hitam-ı sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak

üzere celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

287

bildirilmiş olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kükre olunmak



Selanik vilayetinde Varadin nahiyesinde vaki Dabre nam çiftlikde bundan akdem

katilen fevt olan Ayasofya hamamcısı Hacı Abdi Efendi’nin veresesinden zevcesi

Ketüd tarafından asaleten ve evlad-ı sigarı tarfından vesayeten katili Davud ile

vaki olan terafularında katil-i merkum maktul-i merkumu kısasdan afv ederek

mesele-i verese-i sigar haklarında diyete münkalb olub el-vecihle zevcesi

mezkurenin sakat olan semen-i hissesinden maada sigar-ı mezbure hisselerine

isabet eden diyetin mukassıt-ı tediysi katil-i merkûme tenbih olunmuş ise de katil-

i merkum üzerinde olan köhne libasdan gayri ism-i mal ıtlak olunur bir nesneye

malik olmadığınan diyet-i mezbureyi eda edemeyeceğini bil-ifade hapis tarihi

gösterilen li-eclil-mücazat bu tarafa irsal olunduğu ifadesine dair cevaben tevarüd

eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale katil-i merkumun ari ber-nehc-i

şeri mütehakkik olmuş ise sigar-ı merkûme hissetlerinin ahz ve istihsali vakt-i

yesarine tevkif olunmak lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınmış

olduğundan ol-vecihle diyet-i mezkurenin merkumeun hal-i beserretde tahsil

olunmak üzere bu kere ittihaz olunan kanun-i cedide ahkamına nazaran

mehbusiyeti tarihi olan altmış sekiz senesi evail-i şevvalinden itibaren yedi sene

vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet

Selanilk valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkum




Mukaddema Boğaziçinde taraf-ı hücuba maksud ile Fransız devleti tebaasından

Misobeş nam tecirin hanelerine girüb ahz ve girift olarak on beş sene müddetle

vaz-ı pranga olunan eşhasın rüfekasından olub firar etmiş olan Debreli İbrahim ile

288

Karadağlı Taşfo nam şahıslardan bu kere mersum Taşfo ber takrin ele

geçerildiğinden icra-yı istizanına dair tezkire-i müşirileri ile takdim olunan

mazbata meclis-i valaya ledel-ita mersumun rüfeka-yı sairesi misillü faziha-i

mezkure ictisarı ikrarıyla tebeyyün etmiş olmasıyla bunun dahi saireler misillü

ber-muceb-i kanun-i ceza on beş sene müddetle vaz’ olunması ve firari-i merkum

İbrahim’in dahi ahz ve girifti zımnında tekayyüdat-ı lazımenin icrası hususunun

savb-ı müşirilerine havalesi tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla

mucebince iktizasının icrasıyla firari-i merkum İbrahim’in dahi beher hal ahz ve

girifte sarf-ı himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 112

29 Ca 69

Zabtiye Müşiri hazretlerine

Margirit nam nasraniyenin zevci Sebzevancı Dimitri’nin hastalığında

Yenişehir’de mütemekkin berber Kirkor’un verdiği haplardan helakı vukuuna

mebni mersum ile bit-terafu ihkak olunmasını müstedi-i mersumenin takdim

eylediği arzuhal üzerine canib-i zaptiyeden ve mekteb-i tıbbiye nezaret-i behiyyesi

tarafından olunan ilamlarıyla muahharan nezaret-i Müşarun-ileyha ile olan

muhabereye nazaran mersum Kirkor’un verdiği haplarda ecza-yı semiyden götaşı

bulunduğu ledet-tahlil tebeyyün eylediği ve mersumun helakı pekde andan olduğu

bilinememiş ise de mersum Kirkor’un alel-amiya umur-ı tıbbiyeye müdahele ile

semiyetlü ecza istimal etmesinden oladyı terbiyeye müstehakk olduğu anlaşılmış

olduğundan li-eclit-tedib mahbusiyeti tarihinden itibaren bir sene müddetle

prangaya konularak hitam-ı müddetinde fimabad öyle şeylere karışmamak üzere

tahliye-i sebilinin savb-ı valalarına ve mukaddem ve muahhar men ve tenbih

olunduğu vecihle bu makule halat vukua getirilmemesinin icab edenin tenbihi

zımnında keyfiyet nezaret-i Müşarun-ileyhaya bildirilmesi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bi’l-istizan irade-

i seniyye-i hazret-i şahene dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve mantuk-ı

alisince keyfiyet nezaret-i behiyye-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla

mukteza-yı münifi ve minval-i muharrer üzere mersum Kirkor’un müddet-i

mezkure ile vaz-ı pranga olunmasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

289

4 C 69 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Sahaf müteveffa Hacı Edhem Efendi’nin sabuncu hanında olan odasından uşağı

Bolulu Veli otuz beş bin kuruşluk kaimesiyle bazı eşyasını ahz ederek oruz dört

bin kuruşunu Sarraf Mircan’a merib kusur bin otuz kuruşnu sarf etmiş ve meblağ-ı

mezburu tediye etmesi Sarraf-ı mersuma taahhüd etdirilib ancak muahharan

mersumun iflası tebeyyün ederek odası ticaret nezaret-i celilesi tarafından temhir

ollnumuş ve müteveffa-yı muma-ileyhin eşya-yı metrukesi evkaf-ı hümayun

nezaret-i behiyyesi canibine gönderilmiş ve sair teferruatı tesviye kılınmış

olduğundan icabının icrası istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan

mahbusiyeti tarihinden cünha-i vakıa ve müddet-i muayyenesini mübeyyin yedine

tezkire itasıyla iki sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

mezkur otuz kuruşun tahsiliyle kefili alınarak sebilinin tahliyesi tezekkür ve tensib

ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i

canib-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve Sarraf-

i mersumda olan akçenin suret-i tahsili nezaret-i Müşarun-ileyhaya havale

kılınmış olmağla ber-muceb-i irade-i seniyye zabtiyece icabı icra olunmak


4 C 69


Bundan akdem katl töhmetine mebni beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmuş olan

Beğpazarlı Şemseddin’in validesi düçar-ı zaruret ve sefalet olduğundna ve

mahallince kefalete rabt olduğundan Bosna valisi devletlü paşa hazretlerinin ba

tahrirat ve mazbata vuku bulan işarı vecihle merkumun tahliye-i sebiliyle

memleketine tard ve def ollunması hususunun savb-ı valalarına havalesiyle

keyfiyetin vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden ledel-istizan

irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik şeref-sudur

buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı

münifi üzere icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

290

12 c 69 kavasbaşıya verildi

Ordu Sancağı dahilinde kain Aybasdı kazası ahalisinden olun katilen fevt olan

Hacı İsmail oğlu Halis’in katili Halatoğlu Ahmed’in maktul-i merkumu tüfenk

kurşunuyla amden darb ve katl eylediği ikrarıyla sabit olduğu mahallinde gelen

mazbata ve ilam mealinden anlaşılmış olduğundan lazım gelen diyetin ber

mantuk-ı kayd fetvahe tesviyesiyle merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza


olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def


keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile



Sayfa 113


Selanik eyaleti dahilinde kain Karaferye kazasına tabi’ Astadruz karyesi

mütemekkinlerinden olub bundan akdem Peravişte kazasına tabi Bostancı karyesi

civarında mecruhen fevt olan Resno nam kıtbinin veresesiyle katili bulunan

kıbtiyandan ve karye-i mezbure mütemekkinlerinden Andon ile meclis-i şer’-i

şerifde hin-i terafularını katil-i mersum maktul-i mersumun başına kebir sopa ile

darb ve cerh edib müteessiren fevt olduğu ikrarıyla sabit olmuş idüğü mahallinden

işar olunduğundan ve lazım gelen diyetin ber-mantuk-ı kayd fertvahane

tesviyesiyle katil-i mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle kürek olunub hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu

tarafa celb olunması meclis-i valada tensib olunmuş olmağla vürudunda mersum



291

Yenişehir havalisinde kutta-i tarik oldukları ikrarlarıyla sabit olan on nefer eşhas

ile yine hudud güruhundan olub Manastır sancağına tabi Behişte kazası

sakinlerinden Hayrullah ve Orhan ve İslam’ın bu tarafa gönderildiği ifadesine ve

henüz gönderilmeyib mahallinde mahbus bulunan Serfice kazası ahalisinden

Beraşkova ve Edirneli Kosta Yorgi’nin dahi icra-yı mücaztları istizanına dair

varid olan çend kıta mazbata meclis-i valaua ledel-ita eşhas-ı merkumenin katl-i

nefs ve gasb-i emval fazihalarına cüret eyledikleri ikrarlarıyla tebeyyün eylediği

siyak-ı işardan anlaşılmış olduğundan tezekkür olunan on dört nefer eşhasın ve

mersuman Beraşkova ve Edirne Kosta Yorgi dahi bu tarafa celb olunarak

vürudlarında bunların dahi kanun-i cedid ahkamına tatbiken mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren on beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde oralara yak basdıırlmamak üzere bil-istizan

karar verilerek mahallere tard ve def kılınmaları tezekkür ve tensib ve hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i

cihandari dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Tırhala

mutasarrıf saadetlü paşaya işar ve zikr olunan on bir neferin esamisini mübeyyin

ihraç etdirilen pusula merbuten tesyar kılınmış olmağla ber-minval-i muharrer


12 C 69 kavasbaşıya verildi

Sadr-ı sabık devletlü übbehetlü Ali Paşa hazretlerinin mührüne taklid etdirib

canib-i zabtiyede icra olunan istintaklarında sahtekarlığa cesaretleri tebeyyün eden

eşhasdan hacegandan Galoslu Talat Efendi’nin ber-muceb-i kanun-i ceza

rütbesinin ref’iyle anın Ferdiceli Hüseyin Bey ile Hacı Ahmed Ağa’nın birer sene

müddetle Rodos ceziresine ve nefy ve iclaları zımnında iktiza eden ferman-ı alinin

ısdarı ve bab-ı askeri nizamiye yoklama odası ketebesinden Nizami Efendi yazılan

tahriratın sahte olacağı fark ve temyiz etmeyerek tebyiz eylemiş ve şimdiye kadar

mahbusiyeti ceza-yı kafi görünmüş olduğundan muma-ileyhin tahliyesiyle ve

badezin bu misillü vükela-yı azamın isimlerine muvafık ve takdim mühürlerine

mutabık suretde mühr hakk olunması zımnında hakkakla kethüdasına tebeyyünat-ı

lazıme icra kılınması hususlarının savb-ı valalarına bildirilmesi meclis-i valada

tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan

292

irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla

mantuk-ı alisince lazım gelen ferman-ı ali derdest tastir bulunmuş olmağla erm u

ferman-ı hümayun hazret-i şahane mantuk-ı münifi üzere iktizalarının icrasına


Sayfa 114

12 C 69 tarihinde

Zabtiye Müşiri devletlü paşa hazretlerine

Dersaadet ordu-yı hümayun süvari üçüncü alayı çavuşanından Edirneli maktul

Emin Çavuş’un katili olub verese-i maktul ile murafaa olunmak üzere mahbus

bulunan alay-ı mezkur altıncı bölüğü baş çavuşu Diyarbakırlı Ahmed’in tahliye-i

sebiline dair takdim kılınan arzuhal ve canib-i şer’-i şerifden olunan ilam meclis-i

valaya havale ve devletlü serasker paşa hazretleri ve zat-ı müşirileri ile muhabere

olunarak müfad-ı ilama nazaran verese-i maktul katili merkumu kısasdan afv

eylemiş ve bu dava içün Dersaadet’e gelmiş olan vekil-i şer’isi dahi diyet

davasına tasaddi etmeyüb yalnız maktul-i merkumun terekesini debboy

sandığından ahz ile avdet eylemiş olub eğerçi henüz murafaa-i şeriyeleri icra

olunmamış ise de katil-i merkumun maktul mezburu amden katli sabit olsa bile

verese-i merkumenin hakları olan kısasdan diyet davasına intikalleri iskat-ı

haklarını muceb olarak bir hayli katil-i merkum hakkında şeran nesne tertib

etmeyeceğinden ve müddet-i mahbusiyeti dahi dört seneye baliğ olmuş

olduğundan merkumun kefili alınarak sebilinin tahliye olunması tezekkür ve

tensib ve hakipa-yı merhamet ihtiva-yı hazret-i hilafet-penahiden istizan olunarak

irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde merhamet efza-yı sünuh ve

sudur buyrulmuş olmağla mantuk-ı alisi üzere merkumun kefili alınarak sebili

tahliye kılınması hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

13 C 69 tarihinde


Cünha vakıasına mebni bundan akdem vaz’-ı pranga olunan Kabcı Artin’in

tahliye-i sebili hakkında zevcesi tarafından ba arzuhal vuku bulan istida üzerine

293

ihraç etdirilen mahbusiyeti kaydına nazaran mersum duhancı Yani’nin dükkanına

sirkat kasdıyla girmesinden dolayı altmış sekiz senesi evail-i zilhiccesinin altı mah

müddetle prangabend olunduğu ve bu cihetle hitam-ı müddetine az bir şey kaldığı

anlaşıldığından mersumun tahliye-i sebili hakkında hususuna himmet buyuralar


24 C 69 tarihinde

Zabtiye müşliri paşa hazretlerine

Bundan akdem mecruhen vefat eden Tarakçı esnafından Mehmed İzzet’in carihi

olmak üzere mahbus bulunan Süleyman ile murafa olunmasına dair müteveffa-yı

merkumun pederi Edhem’in takdim eylediği arzuhal şer’-i şerife ledel-havale ol-

babda arzuhal-i mezkur balasına yazılıb meclis-i valaya ita olunan ilam-ı şer’i

mealine nazaran merkum Edhem’in huzur-ı hazret-i fetva-penahide merkum

Süleyman ile hin-i terafularında müteveffa-yı merkum ile mezbur Süleyman sair

refikleri olduğu halde şerbethanede vuku bulan münazaada merkum izzet

kasığından darb ve cerh olunarak müteessiren vefat etmiş ise de müteveffa-yı

merkumun arkadaşlarından carihi him olduğu meçhul olub şeran dahi tebeyyün

etmeyüb fakat müteveffa-yı merkum hal-i hayatında carihi merkum Süleyman

olduğu ve sairlerinden bir guna davası olduğunu ifade eylemesinden naşi

mücerred-i carih ve katli Süleyman olduğundan bahisle muceb-i şerisini leded-

dava merkum Süleyman dahi ber-minval-i muharrer müteveffa-yı merkum ile

mahall-i mezkurda bulunduğunu ikrar etmiş ise de darb ve cerh eylediğini

külliyen inkar eylediğinden merkum Süleyman’ın validesi zikr olunan meygedede

urulmuş ise kimin urduğu bilinemediği misillü merkum Süleyman-dahi carih

olduğu şer’an sabit olamamış ve mezbure Emine Hatun2un meblağ-ı mezbur sekiz

bin kuruş merkum Edhem Ağa’ya vermesi merhamet-i kabilinden bulunmuş

olmasıyla bu halde merkum Süleyman şeran bir şey lazım gelmediği gibi kanunen

dahi bir hükm tertib etmeyeceğinden ve şimdiye kadar hapsi kendisine ceza-yı

kafi olacağından sebilinin tahliyesiyle meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle merkum Süleyman’ın tahliye-i sebili hususuna


294


Sinob sancağı kazalarından Akkaya kazasında vaki fındıklı divanı ahalisinden

olub mahnuken vefat eden Kara Mustafa oğlu Hasan’ın veresesiyle katilleri

bulunan Karabıyıkoğlu Ahmed ve Sarı Ahmed oğlu Mehme Emin nam şahısların

icra olunan murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita

meal-i ilama nazaran katilan-ı merkumanın maktul-i merkumu mucibi diyet olan

katl ile katl etdikleri tavien ikrarlarıyla sabit olduğu anlaşıldığından diyet

maddesinin ber-mantuk-ı kayd fetvahane tesviyesiyle merkumların ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede

beşer sene müddetle küreğe konularak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ olunmak bu tarafa celb olunmaları

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifadde olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş




Sayfa 115



Menteşe sancağı dahilinde kain Küpçeker kazası ahalisinden ve redif neferatından

olub asâkir-i redifenin mukaddema Dersaadet’e celbi esnada firar ve ötede berü de

keşt ü güzar ederek bu kere ahz ve girift olunmuş olan Kara Osman’ın kat-i tarik

ve katl-i nüfus madde-i facialarına ictisar etmesinden dolayı nizamı vecihle tedib

olunmak üzere silk-i askeriden kaydı terkin etdirilerek bab-ı zaptiyeye

gönderildiği beyanıyla icra-yı icabı ifadesine dair devletlü serasker paşa

hazretlerinin tezkiresi meclis-i valaya ledel-ita merkumun ber-muceb-i kanun-i

ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı müşirilerine havalesiyle

keyfiyetin serasker-i Müşarun-ileyh hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve mucebince keyfiyet serasker-i Müşarun-

295

ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek

olunması hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

27 C 69 Tarihinde kavasbaşıya

Edirne eyaletinde muzafa Ahur karyesi çayırında hayme-nişin iken madruben fevt

olan Halil’in pederi Ömer’in vuku bulan istidası üzerine katili olmak üzere ihzar

olunan Dersaadet ordu-yı hümayun-ı topçı alayının birinci taburu neferatından

Mahmud ile huzur-ı hazret-i fetva-penahide vaki olan murafalarında katil-i

merkum maktul-i merkumu bi-gayr-i hakkın darb edib darb-ı mezkurdan

müteessiren fevt olduğu ikrarıyla tebeyyün etdiği ve mucebiyle katil-i merkum

Mahmud üzerine lazım gelen diyetin tesviyesi kendisine tebeyyün olunduğu

terkim ve takdim kılınan ilam mealinden ve merkum Mahmud’un maktul-i

merkumu telef etmesinden naşi hasbel-usul kaydı ceride-i askeriyeden bit-terkin

kendisi bab-ı zaptiyeye gönderildiği devletlü serasker paşa hazrelleriyle olunan

muhabere cevabından anlaşılmış olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza

merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde fimabad bu makule fazahatda bulunmamak üzere

kefili alınarak sebillerini tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunması

meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı icra olunmak

detü ferman-ı ali kıta 1


Trabzon sancağı dahilinde kain Sürmene kazası kurasından Marcuba karyesi

sakinlerinden olub katilen fevt olan Ferruboğlu Mehmed’in veresesiyle katili

denilen karye-i mezkure ahalisinden Yazıcıoğlu Cafer ve Mümin katil olan

Ferruboğlu Ali’nin icra olunan murafaalarının merkum Cafer’in katil ve merkûme

Ali’nin dahi muayyen olduğu mahallinden gelen mazbata ve ilam müfadından

anlaşılmış ve husus-ı mezkurdan dolayı verese-i mezbure nesne davasına kadir

olacakları canib-i fetvahaneden beyan olunmuş olduğundan ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren merkum Cafer’in beş ve

muavin-i merkum Ali’nin dahi üç sene müddetle tersane-i amirede küreğe

296

konularak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle vilayetlerine tard ve def


keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure

ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Geçenlerde katilen fevt olan Bursalı düler Sofyano’nun katili olub kısasına hükm-

i şeri-i lahık olan kilisan karyeli Toplaoğlu Nikola’nın icra-yı kısası zımnında

ısdar ve tesyar kılınan ferman-ı alinin vusulüyle infaz ve ahkam-ı münifi esnada

maktul-i mersumun vereselerinden babası Apostol ile İbaş Beşar katil-i mersum

Nikola’yı bir-rıza meccanen kısasdan afv etdikleri ve mersumun bu tarafa

gönderildiği mahallinden cevaben gelen mazbata ve ilam mealerinden anlaşılmış

ve bu suretde mersuman fimabad katil-i mersumdan kısas ve diyetden nesne

davasına kadair olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan

katil-i mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza tersane-i amirede yedi sene müddetle


tarafına tard ve def kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i

mülükane dahi bu merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra


Sayfa 116

28 C 69 tarihiyle gönderildi


Han Mahmud’un takımından olub vaz-ı kürek olunmuş olan Erzurumlu Keleş

Hasan ile Bağdadlı İsmail’in vuku bulan istirhamlarına mebni bundan böyle

merkumlar kendü mallalarıyla meşgul olmak üzere burada ve mahallinde muteber

kefilleri alınarak merhameten tahliye-i sebiller i meclis-i valada tensib ve hakipa-

yı hümayun-ı hazrert-i şehriyariden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i

mülükane dahi ol-merkezde saniha ara-yı sudur buyrulmuş ve keyfiyet Hakkari

valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabının

icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

297

Gurre-i B 69 tarihinde kavasbaşıya verildi

İslimye sancağında kain Yanbolu kazasına tabi Arnavud karyesi

mütemekkinlerinden olub bundan akdem mecruhen halik olan sığırtmaç

Gasbodi’nin bil-vesaya ve bil-asale veresesiyle katili Daviri’nin meclis-i şer’de

hin-i terafularında katil-i mersumun maktul-i mersumu bi-gayr-i hakkın amden

darb ve katl eylediği beyyine ile sübut bulduğu mahallinden gelen mazbata ve

ilam meallerinden anlaşılmış olduğundan diyetin ber-mantuk-ı kayd fetvahane

tesviysiyle katil-i mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve

hitamında kefili alınarak tahliye-i sebiliyle memleketi canibine tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla

vürudunda mersum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

2 receb 60 tarihinde kavasbaşıya verilkdi

Kızanlıklı Çoban Tevayki Telli nam karyede kain Kaa Ahmedli çiftliğinde süd

sapmakda olduğu halde Debreli Eyün misafir gelüb tabancanın taşını

sıkışdırmakda iken kazaen ateş olub kurşunu mersumun diz kapağından isabet

etmesinden naşi altmış altı senesinden berü bab-ı zabtiyede mahbus

bulunduğundan bahisle tahlşiye-i sebilini merkum Eyüb ile maktul-i mersumun

babası bundan mukaddem bid-defaat huzur-ı hazret-i fetvapenahide murafa

olunmak ve isbat-ı beyyine olunamadığı cihetle müddei-i mersumun firar etmiş ve

mersumun buldurulması için mahalline defaat ile tahrirat yazılmış ise de

buldurulamamış ve merkum Eyüb dahi dört seneden berü bila sübut hususi

mezkur içün mahbus bulunmuş olduğundan icra-yı iktizası deavi nezaret-i

behiyyesi tarafına ba müzekkire ifade kılındığından müddei-i mersumun firarı

cihetiyle merkum Eyüb’ün hapis’de tevkif olunmasu llutf ve merhamet-i

seniyyeye cesiyat olamayacağından ve madde-i katl sabit olsa daği bu ana kadar

müddet-i mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi olabileceğinden kefili alınarak

298

sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle

merkumun sebili tahliye olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Nevrekob kazasında öteden beri serseri keşt ü güzar ve envai haşarata ictisar

etmekde olan Hüseyin ve karındaşı Habruş’un ahz ve giriftleri içün üzerlerine

varıldıkda bunlardan Habruş teşhir-i silah etmekle itlaf ve hayyen tutulan Hüseyin

dahi padaşı olan Kosti ile bir daha ol-havaliye ayak basmamak ve mahal-i baideye

tard olunmak üzere irsal kılınmış idüğüne dair Selanik valisi devletlü paşa

hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbatalar meclis-i valaya ledel-itsa

merkum Habruş’un teşhir-i silah etmesiyle bil-mukabele telef olduğu anlaşılna

diğerlerinin mahal-i saireye tard ve defleri muvafık kanun olmasıyla iskan şartıyla

merkum Hüseyin ile mersum Kosti’nin dahi Kıbrıs ceziresine tard ve def’

olunmaları tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden

istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkzde müteallik ve

şeref-sudur buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş

olmağla mucebince icrasının iktizası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali kıta 1


Sayfa 117


Biga sancağı dahilinde kain Ezine-i Kandağı kazasında yörüklan taifesinden

maktuleten müteveffiye olan Zeyneb Hatun’un katili zevci Halil’in icra olunan

murafaalarına dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita katil-i

merkumun maktuleten mezbureyi mucebi kısası katl ile katl etmiş olduğu tavien

ikrarıyle sabit oldukdan sonra maktulenin kız karındaşı katil-i mezburu kısasdan

meccanen afv etmiş ve bu cihetle kısas sakat ve verese-i saire hazretlerinde diyete

münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i mezburenin diyeti

olan beş bin dirhem şairden verese-i saire hisselerini katil-i merkumun

mukassaten eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından

299

diyet hususunun fetvahne kaydından gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i

merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunmak ve hitam-ı sebilinin

tahliyesiyle memleketine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclşis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunması ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


İç il sancağında vaki Sinanlu kazasında bundan iki sene mukaddem maktulen

vefat eden Osman Efendi’nin veresesiyle katilleri olan Topuz Abdullah ve

Timurcu ali nam şahsın icra kılınan murafaalarını mutazammın gelen mazbata ve

ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katilan-ı merkumanın kaza-i

mezkur müdiri esbalk Zaullah Bey ile beyinlerinde vuku bulan münafiye mebni

mir-i muma-ileyh camide namaz kılar iken su-i kasd-ı niyetle refikleri

Hacıbaşoğlu Ahmed ve Abdürresul ve Ali ve Basanoğlu diğer Ali ve İbrahim ve

Kasaboğlu ali nam altı nefer eşhas ile beraber merkuman cami-i şerife hücum

ederek mir-i muma-ileyhe atmış oldukları tüfenk kurşunları imam bulunan

merkum Osman Efendi’ye isabet ederek müteessiren vefat eylemiş olduğu tavien

ikrarlarıyla sabit oldukdan sonra müteveffa-i merkumun babası asaleten ve

vekaleten yedi bin beş yüz kuruş bedel makbuzu üzerine sulh olunmuş

olduğundan müddei-i merkum ibra-i mezkuru müvekkilesine izafet etmiş ise

fimabad husus-ı mezkurdan katilan-ı merkumandan kısas ve diyetden nesne

davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış ve

merkumların atmış oldukları tüfenk kurşunlarının müteveffa-yı merkuma isabeti

hataen vuku bulmuş ise de bunların ol-vecihle cami-i şerife gidib silah

boşaltmamaları telef-i nefs kadıyla olduğu halde atmış oldukları kurşunlar mir-i

muma-ileyhi cerh ile beraber merkuman Osman efendi’ye dahi isabet ederek telef-

i nefs vukua gelmiş ve bu hale göre merkuman Abdullah ve Ali katil refikleri olan

mezkur altı nefer muavin-i katil oldukları anlaşılmış olmasıyla ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihindne itibarn katilan-ı merkumanın

yedişer ve muavin-i merkumanın dahi üçer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak

hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine tard ve def

300

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifae olunmuş ve

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar zikr olunan

müddetle vaz olanmak babında emr-i lai kıta 1


Niş sancağı dahilinde kain Leskofça kazasına muzafa Loterne karyesi

sakinlerinden olub bundan akdem maktulen fevt olan Ömer’in varisi zevcesi

Meryem ve oğlu Abüdlkadir ile katili bulunan İslam’ın icra olunan murafaalarında

katil-i merkum maktul-i merkumu katl eylediği ikrarıyla sabit olub varisan-ı

merkuman dem ve diyete müteallik amme-i davadan merkum İslam’ın zimmetini

ibra eyledikleri gelen mazbata ve ilam meallerinden anlaşılmış ve bu suretde

müddeiyat-ı merkuman fimabad husus-ı mezkurdan merkum İslam’dan davasına

kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan ber-muceb-

i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunmak müddetinde tahliye-i sebili

kefile alınarak memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi

meclis-i valadan ba mazbatada ifade olunmak ve keyfiyet mahalline bildirilmiş



Sayfa 118



İsmine kura isabet etdikden sonra firar ve sirkat ve kat-ı tarik fazahatına ictisar

etmesine mebni ahz ve girift olunarak ba mazbata mukaddema Kütahya’dan

gönderilmiş olan Gedus kazasına tabi Çam karyeli imam nam şahsın canib-i

zabtiyede icra olunan istintakında madde-i gasb ve mahallinde etdiği ikrarı

külliyen inkar ve müddesi dahi davasından feragat eylemiş ise de merkum

malumül-esami bir takım eşkıya ile kat’-i tarik madde-i fazıhasına ictisar etdiği ve

müddei-i merkumun emval ve eşyasını rüfekası sairesi beraber gasb eylediği

mukaddema hassa-i ordu-yı hümayunu meclisinde ikrar eylemiş ve kendisi dahi

301

kuvve-i kaydiye iraesiyle ele getirilmiş olduğundan merkumun şu halde inkarı

vahi göründüğünden silk-i askeriyeden kaydı terkin kılındığı beyanıyla icra-yı

mücazatı hakkında devletlü serasker paşa hazretlerine tezkiresi evrak-ı

müteferriasıyla beraber meclis-i valaya lede’l-havale dar-ı şuranın ilamı ve kanun-

i ceza ahkamı iktizasınca merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

tersane-i amirede altı sene müddetle küreğe konularak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına bildirilmesi meclis-i mezkurdan

ifade ve hakipa-yı hümayun-ı şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i

padişahi dahi ol-merkzde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş ve keyfiyet

serasker-i Müşarun-ileyh hazretleriyle Hüdavendigar valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla mantuk-ı münifi üzere icabının icrasına himmet



Ereğli madeninde müstahdem olub akçaşehir kazası müdiri sabık Yazıcızade

Mustafa Ağa’nın hanesini basub kendisi ve iki nefer oğullarıyla zevcesini ve

tahkik-i ahval zımnında orada bulunan üç nefer ehl-i islamı alet-i cariha ile darb

ve katl ve derun-ı hanede bulunan eşyayı nehb ve garet birle firar eden

hırvatlardan üç neferden maadası ele geçirildikde bu husus içün gönderilen asâkir-

i hazret-i şahane kumandanı kaymakam Hüseyin Bey tarafından gelen evrakda

beyan olunmağla bunlardan katil olanların Bolu meclisinde murafaalarının bil-icra

kendilerinin orada tevkif keyfiyetlerinin ba mazbata ve ilam bu tarafa işarı

hususunun Bolu kaymakamı beğe yazılması ve bunlardan maada derdest kılındığı

gösterilen elli altı nefer Hırvatların dahi hetk-i ırz ve namus muceb-i harekete

cüret-i daimeleri ve oralar ahalisinin emniyetsizlikleri cihetiyle badezin oralarda

alıkonulması uyamayacağından zabtyie polisinde keyfiyetleri tahkik ve tedkik ve

müdder-i istihdamiyelerinden dolayı ücret-i mukteziteleri ve alış verişleri hali

görülüb emsali misillü bu tarafa vürudlarında memleketlerine tard ve def olunmak

üzere zikr olunan asâkir-i şahane muhafazasına alınarak Dersaadet’e

gönderilmesinin devletlü serasker paşa hazretleri tarafından muma-ileyh Hüseyin

Beğe işarıyla bunlardan ahalinin bir güna hukuk iddiası var ise defteri yapılıb

keyfiyetleri etrafıyla beyan olunmasının dahi kaymakam-ı muma-ileyhe

302

bildirilmesi ve mezkur katillerden nemçelü olub bu tarafa gönderilen şahsın

tercümanı hazır olduğu halde şimdiden polis meclisinde istintak olunarak

emsaline tatbiken hakkında nasıl muamele olunmak lazım gelir sie icrası ve

bunlardan Nemçe Sefareti memuruyla bu haneye gelmiş olan beş nefer hırvatın

dahi salifüz-zikr elli altı neferin vürudlarında diğer Nemçeliler ile beraber

memleketlerine tard ve def’ edilmesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-

yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i madelet-ade-i cenab-ı

padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra ve

Nemçelilerin keyfiyeti Hariciye Nezaret-i Celilesine havale kılınmış olmağla zat-ı

valaları dahi eşhas-ı merkumenin vürudunda emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i

şahane mukteza-yı münifi ve minval-i muharrer üzere iktizalarının ve nemçelüler

hakkında dahi nezaret-i celile-i Müşarun-ileyha ile bil-muhabere icab-ı halin hüsn-

i icrasıyla keyfiyetleri beyan ve istizanı hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı

ali kıta 1


Sayfa 119


Zabtiy müşiri hazretlerine

Bab-ı zabtiyede mahbus ve mevkuf olan Hırvatlara dair celb olunan defterde

muharrer otuz nefer hırvatdan on bir neferinin cünha-i muayyene ashabından

olmayub müddet-i mahbusiyetleri dahi beşer altışar maha varmış olduğundan

bunların münasib sefine ile vilayetleri canibine tard ve def’i ve on beşer sene

müddetle vaz-ı kürek olmuş olan dokuz neferinin müddet-i cezaiyelerinin onaer

ve üçer sene ile konulmuş bulunan üç neferinin dahi ikişer seneye tenzili ve sirkat

töhmetiyle tutulub derdest istintak olan yedi neferin dahi bir an evvel ikmal-i

tetkikatıyla keyfiyetlertinin istizan olunması hususlarının savb-ı müşirilerine

havalesi tezekkür ve tensibve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan

olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-

sudur buyrulub zikr olunan defterin ihraç etdirilen bir kıta sureti merbuten

gönderilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane muktezası ve ber-

minval-i muharrer üzere iktizasının icrasıyla mezkur yedi neferin tebeyyin edecek

303

cünhaları üzerine cezalarının tahdidi zımnında icab eden mazbatalarının sürat-i

tanzimine himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Selanik eyaleti dahilinde kain Nevrekob kazasına tabi maluşta karyesi ahalisinden

olub maktulen halik olan Esteol’un katli keyfiyetinin muaveneti tahakkuk eden

mazbataın bu tarafa celb olunarak mahallindeki mahbusiyeti tarihindne itibaren üç

sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde kefile

rabtıyla sebilinin tahliyesi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i mehabet-ade-i cenab-ı

padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mucebince

mersumun bu tarafa irsali hususu Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine yazılmış

olmağla vürudunda mersum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak

babında ferman kıta 1

Bu dahi

Kayserili Mehmed’in emval ve eşyasını gasba cüret eden eşhasdan olub ahz ve

girift ile bu tarafa gönderilib emaneten mahbusda tevkif kılınan Sürmenli Ali’nin

müddet-i mahbusiyeti bir seneyi tecavüz etmiş olduğundan bahisle icra-yı icabı

istizanına dair devletlü kapudan paşa hazretleri tarafından takdim kılınan tezkire

meclis-i valaya ledel-ita merkumun keyfiyet-i cünha ve kabahatini mutazammın

mahfuz olan evrak meallerine nazaran merkum Ali refiki Trabzoni Ali oğlu

Mehmed ile madde-i gasba mücaseret etmiş olduğu Ankara eyaleti tarafından işar

olunarak anın üzerine merkum tutulub refiki dahi ele geçdikden sonra müdder-i

cezaiyeleri temdid olunmak üzere emaneten mahbusda tevkif kılındığı ve reviş-i

işare göre refiki mezbur henüz ele geçirilemediği anlaşılmış olduğundan merkum

ali’nin ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren üç sene

müddetke küreğe vaz olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin bi’t-tahliye

memleketi canibine tard ve def’ olunması ve refiki merkumun dahi ele geçirilmesi

hususunun Trabzon valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh

304

hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkum Ali vaz-ı kürek olunmak

babında ferman-ı ali kıta1

Sayfa 120


Zabtiye müşiri Paşa hazretlerine

Üsküp kazası mütemekkinlerinden mukaddema katilen halik olan Vasil veled-i

Zifko nam sagirin katili olmak üzere bu defa Dersaadet’e celb olunan Yanyalı

Bohor Yahudi ile mersum Zifko’nun huzur-ı hazret-i fetva-penahide vaki olan

terafularını mutazammın mahallinden gelen mazbata zirine olunan ilam-ı şer’i

meclis-i valaya ledel-havale sagir-i mersum Vasil geçen Ramazan-ı şerifin yirmi

dokuzuncu günü akşamdan evvel gaib olub dört gün mürurunra Üsküb’e üç

çaryek mesafe olan dere kenarında vaki sazlık içinde katilen bulunmuş ve

mersumu yahudi-i mersum bayram gecesi mahall-i mezkurda amden katl eylemiş

olduğunu pederi merkum Zifko bi’l-iddia ol-babda mersum Bohor’un vuku bulan

efkarı üzerine mersum Zifko’dan beyyine taleb olundukda ikame eylediği

şahidlerin ifadeleri tanyandan olarak kabule şayan olmayub mersum Zifko bundan

başka müddeasını ber-vech-i isbata kadir olamayacağın ifade ederek talebiyle

mersum Bohor yahudiye bil-muvacehe vech-i şeri üzere yemin verilmeğin

mucebince müddei-i mersum Zifko kemafis-sabık dava-yı mezkuresiyle bila

beyyine muarazadan men olunduğu müfad-ı ilamdan anlaşılmış olduğundan bu

cihetle mersumun hakkında şeran bir şey lazım gelmediği misillü kanunen dahi

bir hükm tertib etmeyeceğinden kefili alınarak sebilinin tahliye olunması

hususunun savb-ı müşirilerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbaya ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle mersumun kefile alınarak sebilinin tahliyesi hususuna



Şumnu’da Yenipazar kazasına tabi Sığla karyesi sakinlerinden kıbtiyan

taifesinden olub bundan akdem maktulen fevt olan Salih’in veresesiyle taife-i

merkumeden katili Mehmed’in icra olunan murafaalarında katil-i merkum maktul-

305

i merkumun balta ile bi-gayr-i hakkında başına darb ve cerh ederek müteessiren

fevt olduğu ikrarıyla sabir olduğu ve verese-i kibar merkum Mehmed’i meccanen

kısasdan afv eylediği mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından diyet

maddesinin ber-mantuk-ı kayd fetvahane tesviyesiyle katil-i merkumun ber-


müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunması babında fermna-ı

ali kıta 1


Pazarcık kazası aşar ve ondalık ağnamı mültezimi tarafından Filibe kumpanyasına

teslim olunmak üzere Sermeci Mahmud’un arabasına tahmilen ve adamı Mişon

nam yahudiyle zabtiye Süleyman’a teslimen gönderilmiş olan malumül-mikdar

mebaliği gasb ve garat ve merkuman ile merkumu katl ve idam eden eşhas-ı

merkumeden ahz ve girift olunmuş olan Kasab Mustafa ve Ali ve Yakovalı

Mehmed ve duhancı diğer Mehmed’in Kasab Mustafa’nın fevt olduğu ve

refiklerinden Sofyalı Abdi henüz tutulmadığı mahallinden gelen mazbata

mealinden anlaşılmış olduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle tersane-i

amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinin kefilleri alınarak

sebilerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celb

olunmaları ve firari-i merkum Abdi’nin dahi bulunub ele geçirilmesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet Edirne valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure içün



Sayfa 121

Bu dahi

306

Tırnova kazasına tabi Vahunca-i zir karyesi mütemekkinlerinden olub bundan

akdem cerihan halik olan Gato’nun katili Yovan’ın icra-yı kısası babında sadır

olan ferman-ı ali huzur-ı veresede ledel-kırae maktul-i merkumun zevcesi dört bin

kuruş üzerine sulh olub katili merkumu kısasdan afv ve bedel-i sulh-ı mezkur ahz

olunmuş olduğundan mesele-i verese-i sigar hakkalarının diyete münkalib olarak

diyet recl olan on bin dirhem şer’i gümüşden zevce-i mersumenin semere-i hissesi

badel-firar baki sekiz bin yedi yüz elli dirhem şer’ gümüşe sigar-ı mersumun içün

vasiye-i mansubeleri anaları zevce-i mersumeye edası katl-i mersum tenbih

olunarak mersum bu tarafa getirildikde ifadesine dair Tırnova kaymakamı izzetlü

paşa tarafından gelen mazbata ile ilam meclis-i valaya ita olunarakl meal-i ilama

nazaran zevce-i mersume Gane nasraniye katil-i mersum Yovan ile kısas

davasından katil-i mersumun cezasıyla bedel-i makbuz mezkure sulh olunarak

kısas-ı sakıt ve mesele-i sigardan haklarında diyete münkalib olunmuş olmağın bu

suretde maktul-i mersumun hissseden diyeti olan on bin dirhem şer’iden sigar-ı

veresenin hisse-i irsiyelerini sinin-i salisede taksit-i salile ile katil-i mersumun

edası lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle mersumun ber-vech-i kanun-i

ceza tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetinde kefile rabtıyla tahliye-i sebilinin bil-icra memleketi canibine tard ve

def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i milkdariden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

22 REcen 69 tarihinde gönderildi

Zabtiye müşirine

Ahmediye meydanı civarında Molla Fenari mahallesinde Hallaç Hüseyin’in

kerimesi Emine’nin cebren bikrini izale den kantarcı Salih’in icra-yı mücazatına

dair takdim kılınıb şer-i şerife havale olunan zabtiy meclisinin mazbatası zeyline

icra kılınan muhakeme ve murafayı mutazammın yazılan ilam meclis-i valaya

ledel-ita merkum Salih on ay mukaddemi cebren zina ve bikrini izale edib hatta

izalesinden beri vele-i inası dahi tevelüd etmiş olduğunu babası merkum Hüseyin

307

ile mezbure hakk-ı iddia eylemiş ise de merkum Salih inkar etmiş ve müddeiye-i

merkûme Şerife Emine’nin takrir-i meşruhu üzere merkûme Emine’nin ber-vech-i

muharrer müddeasının vukuu on ay olub zina hususunda bera-yı zitade tefavüm

zaman ile şuhud istimaına mesağ-ı şeri olduğu cihetle bu babda merkumun ikrar-ı

zina fazahat-ı mezbureye ictisarını merkum bab-ı zabtiyede tavien ikrar etdiği

mezkur mazbatada gösterilmiş ve bu makule hetk-i ırza mütecasir olan eşhasın bir

sene müddetle vaz-ı pranga olunması kanun-i ceza iktizasından bulunmuş

olduğundan merkumun dahi mahbusiyeti tarihinden itibaren müddet-i mezkure ile

vaz-ı pranga olunub fimabad hitamında bu misillü uygunsuzlukda

bulunmayacağına dair kavi kefili alınarak sebilinin tahliyesi hususunun sab-ı

müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ol-vecihle

icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 122



Kat-i tarik ve gasb-i emval ve hetk-i ırz misillü harekata mütecasir oldukları

cihetle pranga bend olunarak hitam-ı müddetlerinde salıverilmiş olan Fatsa kazaı

ahalisinden Terzioğlu Hüseyin ve refiki altı parmak nam şahıslar müsbete olub

yine fazahat-ı melufelerini muzırr olmalarından naşi badezin ol-havali ahali

kendülerinden emin olduklarından bahisle icra-yı icabı istizanına dair Canik

meclisinden gelen mazbata ile evrak-ı saire meclis-i valaya ledel-ita bu makule

eşkıyanın def’ şerr ve mazarratları lazımeden bulunduğu canib-i fetvahaneden ba

müzekkere beyan kılındığından merkunların ber-muceb-i kanun-i ceza

mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede onar sene müddetle vaz-ı

pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebilleri tahliye olunmak üzere bu tarafa

celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i mülkdariden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Canik mutasarrıfı saaadetlü paşaya

bildirilmiş olmağla merkumların vürudlarında ol-vecihle icabının icrasına himmet


308


Üsküp’da Hacı Hürrem mahallesi mütemekkinlerinden olub bundan akdem

maktulen halik olan Abbas nam kıbtinin zevcesi verese-i sairesi tarafından bil-

asale ve bil-vesaye katili denilen Radeşhane karyesi mütemekkinlerinden kıpti

ömer ile meclis-i şer’-i şerifde hin-i terafularında katil-i merkum maktul-i merkum

bi-gayr-i hakkın darb ve cerh edib cerh-i mezkurdan müteessiren halik olduğu

tavien ikrarıyla sabit ve katil-i merkumun kısasına hükm-i şer-i lahık olmuş ise de

kibar-ı verese-i merkumu kısasdan meccanen afv edib kısas-ı sakıt ve verese-i

sigar hakkında diyete münkalib olduğu mahallinden gelen mazbata ve ilam

mealinden anlaşılmış olduğundan verese-i sigar içün lazım gelen diyetin

fetvahane kaydı vecihle bit-tesviye katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallinde mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle vaz-ı kürek

olunarak hitaı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’


keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile




Ayvansaray haricinde kurucu Mehemd Çelebi mahallesinde mütemekkin Hekim

Sabetay yahudinin hanesi kale duvarı ittisalinde olduğundan mersum leylen

duvar-ı mezkuru tahminen bşe arşun kadar hedm etmilş ve ledel-istintak

kendisinin müdhali olmayarak tabiyetle yıkıldığını ifade etmiş ise de mersumun

duvar-ı mezkuru bit-tedric hedm eylediği ve badel-hedm orasını hanesine ilhak

etmek niyetinde bulunduğu mahalle-i mezkur ahalisi tarafından ifade ile mersum

tevkif kılınmış idüğünden ticaret nazırı devetlü paşa hazretleriyle muhabere

olunarak duvarun heyet-i asliyesine ircaıyla masarifinin mersum tarafından tahsil

etdirilmesi hususunun savb-ı valakarına havalesi vücubundan dolayı tedibi lazım

geldiğinden mersumun altı mah hapsi hususuna himmet eyleyeler derü ferman-ı

ali kıta 1

309


Selanik havalisinden bir müddetden beri kat-i tarik ve gasb-ı emval madde-i

kerhiyesine mütecasir olub ahz ve girift ile li-eclil-mücazat mahallinden ba

tahrirat mukayyeden dersaadete gönderilmiş olan Ali ve Feyzullah ile Hüseyin ve

Said ve Halil ve Ahmed ve kıpti Feyzi nam yedi nefer eşhasın kanunname-i

hümayun ahkamı icabınca daimi suretle iskan eylemek üzere Akka’ya tard ve def’

olunmaları hususunun savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i valada tezekkür ve

tensib olunarak hakipa-yı aliden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi ol-

merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla emr u ferman-ı hazret-i

şahane hükm-i celili üzere icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali

kıta 1


Sayfa 123



Şahid-ruz oldukları tahakkuk etmesinden dolayı müddet-i muayyene ile vaz-ı

pranga olunmuş olan Malatyalı Mahmud ve Yazıcı Mehmed’in tekmil-i

müddetlerine az bir şey kalmış olduğundan bu müddetin haklarında ceza-yı kafi

addiyle tahliye-i sebileri hususunun savb-ı müşiranelerine havalesi meclis-i valada

tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i

merhamet-ade-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla

mucebince merkumun tahliye-i sebilleri hususuna himmet buyuralar deyü ferman-

ı ali kıta 1

15 Ş 69 tarihinde kavasbaşıya verildi.

Malkara kazasında Alaybeyi karyesinde mecruhen vefat eden ketebeden Ferhad

Naim Efendi’nin veresesiyle carihi olmak üzere li-eclit-terau mahallinden bu

tarafa gönderilmiş olan Reşid’in huzur-ı hazret-i fetva-penahide icra ollunan

murafaasını mutazammın Rumeli kazaskeri semahatlü efendi hazreteleri

310

tarafından yazılan ilam-ı şeri meclis-i valaya ledel-ita müteveffa-yı merumu

merkum Reşid ile refiki olub bu tarafda hastahanede vefat eden Osman karye-i

merkûme civarında vaki Etyemez karyesinde Eyüb’ün hatan cemiyetine görütüb

ferdası günü merkumun odası önünde merkum Naim Efedi sarhoş olduğu halde

yanında bulunan bir aded toprak fincaı şikest etmek içün yumruğuyla darb

eylediğinden parçaları tiz damarlarına tesadüf ve kat birle layen-kat on altı saat

dem-i seylan ederek müteessiren vefat etmiş ve merkumlarun husus-ı mezkur

derhal ihbar etmeleri ve mualece olunması lazımeden iken vaki olan tekasülleri

merkum merkum Naim’in vefatına sebeb olmuş ve icab-ı şerisinin merkum

Reşid’in hakkında icrası verese-i mezbureden müteveffa-yı merkumun validesi

Fatımaü’z-zehra Hatun tarafından iddia ve Rumeli teftiş memuru devletlü Kamil

Paşa hazretlerine kaza-i mezbur azası meclisinin iras eyledikleri merbut dört kıta

inha ve mazbataları ibraz olunmuş ise de mezburenin tasaddi eylediği sebeb

davası meşrua ve iltifata şayan olmadığı anlaşılmış ve bu vecihle merkûme

Reşid’in hakkında şeran ve kanunen bir şey tertin etmeyeceğinden sebilinin

tahliyesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş olmağla ol-vecihle

merkumun sebili tahliye olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

14 Ş 69 kavasbaşıya verildi

Zabtiye müşrine

Ereğlili Ahmed Kapudan’ın Çatladıkağı pişgahında Timurlu bulunan sefinesini

basub yedi bin yüz kuruş nakd ve bin sekiz yüz doksan kuruşluk eşyasıyla altı yüz

kuruş kıymetlü bir aded sandalının ahz ve gasibleri büyük Mehmed ile Ereğlili

Ömer ve Kumkaleli Ali ve Acizoğlu Ahmed ve Foçalı Şerif Mehmed ve Sinoblu

diğer Mehmed ve Kasımpaşalı marangoz Ali nam şahıslar oldukları tahakkuk

eylemiş ise de merkumundan Kumkaleli Ali ve Acizoğlu Ahmed ve Foçalı Şerif

Mehmed firar edib mebaliğ-i merkumeden iç bin sekiz yüz on kuruşun merkum

büyük limanlı Mehmed’den altı yüz kuruşunun merkum marangoz Ali’den ve beş

yüz kuruşunun merkum ömer’den vve üç yüz yirmi kuruşunun Sinoblu

Mehmed’den ikrarları vecihle istirdadı lazım gelüb ancak merkumların bi-kudret

bulunmaları cihetiyle mebaliğ-i merkumenin tahliye-i sebillerinde tesviyesi

kararlaşdırılıb küfelaya rabt olunmuş ve fakat büyük limanlı Mehmed’in mübayaa

311

eylemiş olduğu eşya-i malum kapudan red olunmuş ve mebaliğ-i bakıyye-i

malumenin tesviyesi firari bulunan eşhas-ı merkumenin ele getirilmesine

mütevakkıf olduğundan bahisle icra-yı icabı istizanına dair takdim kılınan zabtiye

meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita firari-i merkumlar ele getirildiği

halde icabına bakılmak ve firari cihetle akçe tesviye olunmak üzere merkumların

mahbusiyetleri tarihinden itibaren bir sene müddetle ve vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetlerinde tahliye-i sebilleri hususunun savb-ı müşirilerine havalesi

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş olmağla ber-minval-i muharrer

iktizasının icrasıyla firari-i merkumların dahi beher hal ele getirilerek icabının

ibka ve ifadesine himmet buyuralar deyü emr-i ali

Sayfa 124


Midillü ceziresinde maktulen fevt olan Vabani Vasiyaki’nin veresesiyle madde-i

katle muavenetleri olan Yani Manbat ve Nakdi’nin hin-i terafularında maktul-i

mersumun madde-i katlinde muavenetlerini ikrar eyledikleri ve asıl katilin firar

eylediği mahallinden gelen mazbata ve ilam meallerinden anlaşıldığından ber-

muceb-i kanun-i ceza mersumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetlerinde kavi kefilleri alınarak tahliye-i sebilleriyle memleketlerine tard ve

def olunmak üzere bu taafa celb olunmaları meclis-i valadan ifade ollunmuş ve

keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında mersumlar müddet-i mezkure

için vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Tosya kazası kurasından çifter karyesinden meskun Zağfiranlı aşiretinden olub

maktulen vefat eden Melekoğlu Ömer nam kimesnenin katilleri bulunan bazikli

aşiretinden Davud oğlu Mehmed ve Yusuf nam şahısların mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren ber-muceb-i kanun- iceza tersane-i amirde

beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde tahliye-i

sebilleriyle memleketlerine tard olunmak üzere bu tarafa celb olunması meclis-i

valadan ba mazbata ifade olunmuş ve ol-vecihle keyfiyet Ankara valisi devletlü

312

paşa hazretlerine yazılmış olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure

içün vaz-ı pranga olunmak babında fermanı ali kıta 1

17 Ş 69 tarhinde kavasbaşıya verildi

Şumnu nevahisinden Alcaklar nahiyesine muzafa Semedava karyesi

mütemekkinlerinden mahnuketen müteveffiye olan Betre bint-i Radu’nun katilleri

bulunan oğlu İslafciyo ile refikleri Velco ve İstinot’un vaki olan murafalarında

katilun-ı merkumun maktule-i mersumeyi boğub katl eyledikleri ikrarıyla sabit

olmuş ve maktule-i merkûme sehare ve muzırra olduğundan varisi Nedon’un bu

babda bu babda katilun-ı merkumundan bir güne dava ve metalivesi olmadığı

beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair kesendire valisi devletlü paşa hazretleri

tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbaya ve ilam meclis-i valaya ledel-ita

müddei-i merkum Nedı merkumların ikrarlarına mukarin-i dava-yı mezkuresinden

kabullerini havi ibra ve iskat eylediği anlaşıldığından bu suretde müddei-i

merkum Nedon’un fimabad husus-ı mezkurda merkumlardan nesne davasına

kadir olacağı canib-i fetvahenden beyan kılınıb eğerçi merkumların hakkında

şerane nesne lazım gelmemiş ise de fazahat-ı mezkureye ictisarları ikrarıyla sübut

bulunduğundna ber-muceb-i kanun-i ceza tersane-i amirede beşer sene müddele

vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerine sebilleri tahliye olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmilş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i

mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1



Poça karyesiyle Kuş adası taraflarında tutulmuş olan Kokluca karyeli Çoban

Pandeli ve seferihisarlı Yorgi’nin bu tarafa gönderilmesine dair izmir valisi

devletlü übbehetlü paşa hazretleri tarafından vuku bulan işar üzerine

mersumaların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallideki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren yedişer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde bil-

313

istizan fimabad bu makule fezahata cüret etmemek kavi kefilleri alınarak

vilayetleri canibine tard ve def olunmak bu tarafa celb meclis-i valadan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılmış

olmağla mersumların vürudunda icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü



Sayfa 175


Ordu sancağında vaki Piraziz kazasına muzafa Şeyhlü karyesi ahalisinden olub

maktulen fevt olan Kara Ahmed oğlu Hasan’ın veresesiyle kayili kura

neferatından Kocamanoğlu Veli’nin icra olunan murafaalarını mutazammın liva-i

mezbur meclisinden tevarüd eden mazbata ve ilam devletlü kapudan paşa

hazretlerinin tezkiresiyle beraber meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama nazaran

katil-i merkum kura meclisinden firar ile tahassun etmiş olduğu halde ahz ve

girift-içün karye muhtarıyla zabtiye neferatı üzerine varub derdest etdikleri sırada

merkumun muhtar-ı mezburu urmak kasdıyla endaht eylediği tabancanın kurşunu

hataen merkum Hasan’a rast gelmesiyle müteessiren vefat etmiş olduğu ber-nehc-

i şer’i sabit olub maktul-i merkumun kaziyeden deyni olan on bin dirhem şeriyi

peşinem mukassatan ve aynen edası lazım geleceği canib-i fetvahane beyan

kılınmış ve katili merkumun diyet itasına iktidarı olmayub verese dahi diyetden

fariğ olarak canib-i tersane-i amireye gönderildiği ve silk-i askeriden dahi kaydı

terkin kılındığı kapudan-ı Müşarun-ileyh hazretlerinin müfasd-ı işarından

anlaşıldığından merkumun tarih-i mahbusiyeti olan altmış sekiz senesi

zilkadesinin yirmi ikinci gününden itibaren ber-muceb-i kanun-i ceza tersane-i

amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmağla ol-vecihle icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Zabtiye müşiri

314

Silistre dahilinde kain Osman pazarı mütemekkinlerinden Gergi ve Aliko’nun iki

nefer oğulları karyeler dahi etvab-ı füruht etmek üzere giderken Hazargrad

kazasına tabi Senova ve Debranca nam karye beyinlerinde gaib olarak mecruh

olduğu halde bom nehri içinde bulunub katilleri taharri olundukda mezkur Senova

karyesi sakinlerinden Hüseyin ve oğlu Hasan ve komşuları İbrahim’in muzınne-i

sui olduklarına ahz ve girift olunarak maktul-i mersumun oralarında etvabdan

bazıları ile yedi bin bu kadar kuruşluk eşya-yı saire hanelerinde ve iki bin dört yüz

kuruşluk mikdarı şey-i dahi bir mağaza derununda bulunmuş ise de madde-i katl

ve gasbın kendilerinden sudurunu eşhas-ı merkumenin inkar eylediği beyanıyla

icra-yı icabı istizanına dair tevarüd eden mazbata meclis-i valaya ledel-havale

merkumlar fazahat-ı mezkureye ictisarları inkar etmişler ise de mademki

hanelerinde maktullerin eşya ve akçesi bulunmuşve bunların katil olduklarına

emare-i kaydiye görünmüş olduğundan bu maktul hakkında kısas ve diyetden

başka mücazat olması ve kanunname-i hümayun iktizasından bulunduğundan

merkumarın tecdid-i müddet-i cezaiyeleri hakkında meclis-i valadan kaleme

alınan mazbatada hakipa-yı hümayun-ı hazret-i hilafet-penahiye arz ve istizan

olunarak merkumların bu tarafa vürudlarında on beşer sene müddetle vaz-ı pranga

ile hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak sebillerinin tahliye olunması hususuna

irade-i seniye-i canib-i mülükane müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vaki-i

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-mantuk-ı emr u ferman-ı

hümayun-ı hazret-i şahane icab-ı halin icrası hususuna himmet eyleyeler deyü


Sayfa 126


Zabtiye müşiri paşa hazretlerime

Kastamonu sancağı kazalarından Daday ve Artuvay kazaları ahalisinden ve altmış

iki ve beş seneleri kura firarilerinden Abdi oğlu İbrahim ve Kösoğlu diğer İbrahim

nam şahıslar şimdiye kadar ol-havalide keşt ü güzar vali ve tebaaya isal-i teaddi

ve asar etmekde oldukları halde bu defa derdest edilmiş olduğundna icra-yı

mücazatları istizanına dair Kastamonu valisi devletlü paşa hazretleri tarafına

tevarüd eden tahrirat ve mazbata meclis-i valaya ledel-ita zikr olunan firarilerin

kutta-i tarik makulesinden olduklarına ve bu makule kat-i tarik fazahatine

315

mütecasir olanların silk-i askeriden kaydları bit-tedlkik altı sene müddetle tersane-

i amirede vaz-ı pranga olunmaları usulü iktizasından bulunduğuna binaen bunlar

hakkında dahi ol-vecihle muamele olunması iktiza edeceği ve merkumlar

Dersaaet’e götülmesiyle ceride-i askeriyeden kaydları bit-terkin canib-i zabtiye

kılındığı makam-ı vala-yı serkaskeri ile olunan muhabare cevabından anlaşılmış

ve vakıa merkumaların kutta-i tarik makulesinden olduğu mütehakkik olduğu

halde beyan ve tahdid olunan müddet-i ceziye dahi muvafık ahkam-ı kanuniyeden

bulunmuş olmasıyla merkumların ol-vecihle altışar sene müddetle vaz-ı pranga

olunarak hitamında sebilleri tahliye olunaak memleketlerine tard ve def

olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla mucebince

icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1


Zabtiye müşiri paşaya

Eşkıya ve kutta-i tarik makulesinden olub bu defa ahz ve girift ile Dersaadet’e

gönderilmiş olan Selanik nevahisinden Lankaza nahiyesine tabi’ Gümülcine

mahalleli Mustafa ve Hacı Ali obası mahallesinden İbrahim ve Yusuf Hanlı

mahalleli İsmail ve Ravudlu mahalleli Hüseyin ve ömer ve Rahmanlı mahalleli

Zahir ve Mustafa ve kömürcü mahalleli Hasan nam sekiz nefer eşhasın bir

müddetden berü serseri keşt ü güzar ile inba-yı sebili ve ahali ve fukaraya zulm ve

teaddi ve her dürlü isaet ve fazahata ictisarları tebeyyün ederek yalnız katl-i nüfus

cüretleri sabit olamamış olmasıyla icra-yı mücazatlarına dair Selanik valisi

devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata meclis-i

valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran merkumlar kutta-i tarik ve uygunsuz

makulesinden oldukları anlaşılmış ve bu makulelerin teşdid-i cezaları iktiza-yı

ahkam-ı kanuniyeden bulunmuş olduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i

ceza yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hidemat-ı

meşakkada bil-istihdam hitam-ı müddetinde tahliye-i sebilleri ile deniz aşuru

bilad-ı baideye tard ve def’ olunması tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun

hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i hazret-i şehinşahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub mukteza-yı emr u ferman-ı hümayun hazret-i

316

şahane ve minval-i muharrer üzere iktizasının icraısna himmet buyuralar deyü


Bu dahi


Töhmet-i vakıalarına mebni kürek ve prangaya konulub inkıza-yı müddetlerinde

memleketlerine ve mahall-i saireye tard ve def kılınmakda olan eşhasdan ekserisi

mahallerinden ve yahut esna-yı rahdan savuşub tezkiresiz olarak ve biraz her nasıl

ise ber takriri olarak ahid-i karibde yine Dersaadete gelüb enva-i fazahata ictisar

etmekde olduklarından bundan böyle o misillü eşhasın savb-ı devletlerinde ba

tezkire takdim kılınan mazbaya meclis tezkeresinde gösterildiği vecihle usul ve

kanuna tevfikan kazadan kazaya teslim olunmak üzere gönderilib bununla beraber

kendilerinin gerek murad olunduğu mahalde ve gerek esna-yı rahda karara yol

bulamamalarına dikakt ve itina olunması ve bu babda bir guna teslim ve tekasül

vuku bulur ise mahallinde memurları mesud tutulacağı misillü hal ve keyfiyetleri

tahkik olunmaksızın tezkire verenlerin dahi masarif-i tardiyeleri mahalleri tezkire

memurları masraflarından alınacak hususlarının her tarafa tekid ve işar kılınması

ve ol-vecihle eşhası bu tarafa geldiklerinde içlerinde diğerlerinin kabul ve tevkif

olunmamasının ve olunur ise kezalik masarif-i tardiyeleri olduğu halde bunlardan

tahsil kılınmasının dahi esnaf kethüdaları ve saire taraflarına tebeyyün olmak

üzere savb-ı müşirileriyle ihtisab nezaret-i behiyyesine bildirilmesi meclis-i

valaya tezkire ve tensib ve hakipa-yı madelet ihtiva-yı hazret-i şehriyariden istizan

olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde sania-i ara-yı sudur

buyrulub mantuk-ı alisi vecihle icabı icra kılınmış olmağla mukteza-yı emr u

ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane ve minval-i muharrer üzere icabının icrasıyla

itina ve himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Sayfa 127


317

Narda kazasında tecemmu etmiş olan hiyadir-i saye-i kudret-vaye-i hazret-i

padişahide def ve perişan edilerek tathir kılındığı ve anlara yataklu ve casuslu

eden Tefline karyeli Nikola İsfandalidis ve diğeri Cofi ve Miliya karyeli

Mezokalo ve Kostanti Gogo Tahiraki ve Yanaki Bonavant Lavdanco ve Kocokat

Niko ve Atnaş Yuda ve Mişon’da karyeli Davud Veleih karyeli Yogaki

Dulgaberem on nefer eşhas dahi ahz ve girift olunarak asâkir-i nizamiye-i şahane

firarilerinden Ergiri sancağında ahaliye isab-i hasar etmekde bulunub bu kere ele

geçirilmiş olan Cobo nam şahsı ile beraber bu tarafa gönderilmek üzere

bulunduğu ifadesine dair Yanya valisi sabık devletlü paşa hazretlerine derbendan-

ı nazırı sabık izzetlü Hüseyin Paşa tarafından tevarüd eden çift natık tahrirat ve

mazbatalar ile eşhas-ı merkumenin esamisini mübayin bir kıta defter meclis-i

valaya ledel-havale mersumlardan on neferi hırsız ve haydud olduklarını mezkur

defterde gösterilmiş olduğundan mersumlar bu tarafa vürudlarında firari-i merkum

ile beraber bir muceb-i kanun-i ceza beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetlerinde deniz aşuru münasib bir mahalle tard ve tebidleri tezekkür

ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i milkdariden bil-istizan irade-i seniyye-i

hazret-i mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince icabı

icra kılınmış olmağla zikr olunan defterin bir kıta sureti merbuten gönderilmiş

vürudlarında merkumlar ol-vecihle vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali

kıra 1

2 N 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi


Nakibüleşraf semahatlü Tahsin Beyefendi hazretlerinin gulamı zenci Latif

tarafından sirkat olunan bazı eşyalarını merkum Latif’in Yağlıkçı Mehmed ve

Bedestani Hacı Hüseyin ağalar marifetiyle füruht etdirmiş olduğu icra olunan

istintaklarında tebeyyün etmiş olduğundan Müşarun-ileyh hazretlerine teslim

kılınandan maada merkumların sandıklaır meçhul olan eşya kıymetleri tazmin

etdirileceği beyanıyla bunlardan ve gerek merkumların münkerr olduklar eşyadan

zenci-i merkumun zimmetine geçmiş olundu suret-i tesviyesiyle icra-yı

mücazatları istizanına dair olan tezkire-i behiyyeleriyle mazbata ve evrak-ı saire

meclis-i valaya ledel-havale merkum zenci Latif’n ber-muceb-i kanun-i ceza altı

318

sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi ve

merkum Mehmed ve Hacı Hüseyin ağaların dahi ezher cihet tedibleri lazım

gelmiş ise de kendileri bazı suretle tebrie-i zimmet etmiş oldukları anlaşıldığından

bunların dahi icab-ı şer-i şerife tevfikan ve muahharan ittihaz olunan usulüne

tatbiken zenci-i merkumun itirafıyla beraber sebili tahliye olunduktan sonra

haklarında andan taleb etmeleri üzee aldıkları mücazat kılınması hususunun savb-ı

valalarına bildirilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

şahaneden istizan olunarak ol-vecihle icabının icrası ve itaf-ı madde makule taraf-

ı nazar kılınması hususuna irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi müteallik buyrulmuş

ve eşya-yı mezkure defterleri merbuten gönderilmiş olmağla emr u ferman-ı

hümayun-ı hazret-i şahane hükm-i celili ve minval-i muharrer üzere icabının icrası

hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 128

5 N 69 tarihiyle kavas başıya verildi


Mihaliç kazası sakinlerinden olub bunadan maktulen fevt olan Bansuduzoğlu

Nazif Beyi taraf hidmetkari haralambo bıçak ve kaza-i mezkur karantina katibi

Mustafa Ali ve Mehmed dahi bil-muavene ip ile mecruhen ve mahnuken katl

eylemiş olduğundan bahisle icra-yı icabına dair mir-i merkumun validesi Edibe

hatun ile hemşiresi tarafından vuku bulan istidaya mebni bunların icra olunan

murafa ve muhakemelerinde mersum Haralambo merkum Nazif Bey ırzına

tasallut edib ahar suretle refik-i care bulunamadığına binaen arzını vikayeten

merkumu bıçak ile urduğunu ikrar ve merkum Ali ile Mehmed muavenet ve

refiklerini inkar edib ve mersum dahi anları tasdik ederek verese-i merkûme

müddealarını isbatdan izhar-ı aciz eylediklerinden merkuman Ali ve Mehmed’in

sebilleri bit-tahliye mersum Haralambo bir müddet meclisde tevkif kılınmış ise de

muahharan o dahi evvelki ikrarından tekevvül ederek tekrar icra-yı muhakemeleri

zımnında verese-i merkûme bid-defeat istenilmişler ise de ve merkumun ikar-ı

meşruhu ise bir guna hükm ve ilam tahtına girmdiğinden müddet-i mahbusiyeti

hakkına ceza-yı kafi add olunması ve yahud münasib tayin kılınması mukaddema

Bursa meclis-i kebirinden gelen mazbata istizan olunmuş olduğundan ve mezbure

Edibe Hatun’un müteakiben dersaadete gelerek mahalli sakinlerinden Türüncü

319

Hacı Mustafa ve Sıvacı Topal Ali ile Felbusdan olbabda olan davası hakkında

rikab-ı hümayun-ı hazreti şahaneye takdim eylediği arzuhal üzerine anın ve

merkumların celb ile tedkikat-ı lazımeleri icra olunmakda merkumun madde-i

katlin Haralambo’dan sudurunu ifade ve beyan ile tebriye-i zimmet

eylediklerinden sebilleri tahliye olunduğu ve Haralambo ise inkarında ısrar

eylediği ve mezbure dahi lkeyfiyetin şer-i şerife havalesi istidasında olduğu

beyanıyla icra-yı icabı istizanını mutazammın zabtiye meclisinin takdim olunan

mazbata şer-i şerife havale olunduğu halde mezbure murafaadan istinrak ederek

savuşmuş ve halbuki bu katl-i madde altmış beş tarihinde vuku bularak ol-

vakitden berü icra olunan tedkikatda kimesne hakkında şeran bir şey sabit

olamamış olduğu misillü Haralambo’nun dahi mukaddema ırzı vikaye içün katl

etmiş olduğuna bianen sebkat eden ikrarında sebat ile beyanıyla tasdik olunmak

lazım gelür sie ne hal ise ikrarından tekevvkül ile inkar eylemesine mebni ana

dahi şu halde bir şey denilemeyeceği bedihatdan bulunmuş olduğundan mersum

Haralambo’nun dahi tahliye-i sebili hususunun savb-ı valalarına havalesiyle

keyfiyetin Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-

i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine

bildirilmiş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü



Sayfa 129


Saruhan Sancağı kain Gördek kazasına muzafa Hanbaşı karyesi ahalisinden olub

katilen vefat eden Mehmed’in babası ve hasran varisi Hasan tarafından vekil

bulunan Ahmed Efendi ile katili kaza-i mezkura tabi Kanat karyesi sakinlerinden

Halil bin Hüseyin’in icra olunan murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-

i valaya ledel-havale katil-i merkumun maktul-i merkumu amden tüfenk

kurşunuyla darb ve katl eylediği tavien ikrarıyla sabit oldukdan sonra vekil-i

merkum sekiz bni dört yüz kuruş üzerine sulh olunarak maktul-i merkum

Mehmed’in dem ve diyetine müteallike-i amme-i davadan merkum Halil’in

zimmetini bil-vekale bil-izafe ibra ve iskat eylemiş olmağın bu suretde merkum

Hasan fimabad husus-ı mezkure merkum Halil’den kısası ve diyetden nesne

320

davasına kadir olmayacağı canib-i fetvahaneden beyan kılındığından katil-i


tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa

gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure için vaz-ı kürek

olunmak babında emr-i ali kıta 1


Tekfurdağına tabi’ köse İlyas karyesi mütemekkinlerinden olub mecruhen fevt

olan Kosbidi’nin katili Mehmed Emin’in ve yine Tekfurdağı’nda baba Nikola

mahallesi mütemekkinlerinden olarak mecruhen fevt olan Kostantin’in katili diğer

kostantinin vereseleriyle vuku bulan keyfiyete dair gelen mazbata ve ilamlar

meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katilan-ı merkumanın maktul-i

merkumun muceb-i kısas olan katl etmiş oldukları tavien ikrarıyla sabit olmuş ise

de vereselerinden bir kimesne merkumanı kısasdan afv eylediği cihetle kısası ve

vereselerinin haklarında diyete münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla maktul-i

merkumların kazadan diyeti olan onar bin dirhem şeriden ancak verese-i

sairelerinin hisse-i irsiyelerini sinin-i salisede tekasıt-ı salise ile katilan-ı

markumanın cira eylemeleri lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan

kılındığından diyet-i hususlarının fetvahane kaydında gösteildiği vecihle

tesviyesiyle katil-i merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kavi kefilleri alınıb memleketlerine tard ve

def kılınmak üzer bu tarafa gönderilmesi mezkurdan ifae olunmuş ve keyfiyet

edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar

müddet-i merkûme için vaz-ı kürek oluınmak babında ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 130


Babadağı kazaına tabi kasab karyesi mütemekkinlerinden olub katilen fevt olan

Hriskot’un zevcesi Denye nam nasraniye kendi tarafından asaleten ve varis-i

321

sagir tarafından vesayeten katili denilen arabacı taifesinden Andon’un icra olunan

murafalarında katil-i merkum maktul-i mezburu kebir sopai le darb edib

müteessiren fevt olduğu tavien ikrarıyla sabit olduğu ve verese-i merkûme diyet

talebinde bulunduklarından diyet-i ricl olan on bin dirhem şeri verese-i merkûme

mukassatan edası katil-i merkuma tenbih kılındığı mahallinden vuku bulan

işardan anlaşıldığından diyet maddesinin fetvahanle kaydı vecihle tesviyesiyle


itibaren yedi sene tersane-i amirede vaz-ı pranga olunmak ve müddet-i sebilinin

tahliyesi ile memleketine def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba

mazbata ifae olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda



Şumnu mahlulatından Sirkeci mahallesi sakinlerinden ve yerlü topçu neferatından

olub bundan akdem katilen fevt olan Hüseyin’in veresesiyle katilleri Emin ve

refiki Abdulah ile vuku bulan murafaa ve muhakemelerinde merkuman madde-i

katli birbirlerine isnad ile suret-i efkarda bulunduklarına verese-i mezbure isbat

birleden izhar-ı aciz edib talib-i tahlis dahi olmadıklarına mebni merkuman şeran

nesne lazım gelib gakat maktul-i merkumun elinde bulunan katili bıçak kendisinin

olduğu merkum Abdullah ikrar ve itiraf etmiş idüğünden meclisde tevkif ile icra-

yı icabı istizanına dair Silistre valisi sabık devletlü paşa hazretleri canibinden

vürud eden tahrirat ile mazbata ve ilam-ı meclis-i valaya ledel-havale ve tophane-i

amire müşiri devletlü paşa hazretleriyle muhabere olunarak verese-i mezbure

fimabad husus-ı mezkurda bila tenbih merkumandan nesne davasına kadir

olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış ve merkuman madde-i katli

efkar-ı verese-i maktul dahi isbatdan acizini izhar ederek şeran nesne lazım

gelmemiş ise de müteveffa-yı merkumun elinde bulunan hatili bıçak merkum

Abdullah kendisinin ollduğu ve merkum Emin dahi beraber bulunduğu ikrar

etmelerinden dolalyı elbetde maktul-i merkumu bunlardan biri katl etmiş

olacağına emare-i kaviye olub merkumlar yerlü topçu neferatından oldukları

cihetle bu makulelerin ol-emirde silk-i askeriden kaydının terkiniyle ber-muceb-i

kanun-i ceza kılınmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i mezkurdan ifade

322


i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali 1

5 N 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Bundan akdem katilen fevt olan Alailyli Hüseyin’in veresesi Alaiyede bulunduğu

cihetle hısm tayin olunan Süleyman Ağa ile katili denilen Ali’nin icra olunan

murafaalarında katil-i merkum maktul-i merkumu odun ile darb ve cerh ederek

müteessiren fevt olduğu ikrarıyla sabit olduğu anlaşıldığından diyet maddesinin

fetvahane kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindekli mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede

vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketine

tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali kıta 1


Sayfa 131


Konya’da küçük sinan mahallesi sakinlerinden olub carihan vefat eden

Mehmed’in veresesiyle katili mahal-i mezkur sakinlerinden Mustafa ‘nın icra

olunan murafaalarını mutazammın konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından

tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama

nazaran katil-i merkumun maktul-i mezburu muceb-i kısas olan katl ile katl

eylediği ber-nehc-i şer’ sabit ollundukdan sonra verese-i merkum katil-i merkum

ile bin yüz elli kuruş bedel-i makbuz üzerine zimmetini ibra etmiş olduklarından

verese-i merkumenin fimabad husus-ı mezkurda merkum Mustafa’dan kısas ve

diyetden nesne davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan

kılındığından katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki


olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle tard ve def kılınmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet

323




Kocaeli sancağında Timas kazası muzafa Karadere karyesi sakinlerinden olub

mecruhen fevt olan Panos’un veresesiyle katili karye-i mezkure sakinlerinden

Kürd Ali bin Mehmed’in icra olunan murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam

meclis-i valaya ledel-havale katil-i merkum Ali’nin maktul-i mersum Panos’u

mucebi kısas olan katl ile katl eylemiş olduğu ber-nehc-i şer sabit oldukdan sonra

maktul-i merksumun babası Matas katil-i merkumu kısasdan afv eylediği cihetle

kısas-ı sakıt verese-i saire haklarına diyet münkalin olduğu anlaşıldığından bu

suretde maktul-i mersumun diyetinden ancak sair veresenin hisse-i irsiyelerini

katil-i merkumun mukassatan eda eylemiş lazım geleceği canib-i fetvahaneden

beyan kılındığından diyet-i hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle

tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak

üzere bu taraf gönderilmesi Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline




Varna mülhakatından pazarcık kazası sakinlerinden olub bundan akdem katilen

fevt olan Saideddin’in veresesi vasisi zevcesi Emine ile katilleri bulunan İbrahim

ve Yakub ve Mustafa’nın icra olunan murafa ve muhakemeleride merkumun

madde-i katile ictisarları ikrarlarıyla tebeyyün eylediği ve verese-i mezbure

merkumları kısasdan afv etdiği mahallinden vuku bulan işardan anlaşıldığından

diyet madddesi fetvahane kaydında gösterildiği vecihle diyet-i yesarlarında

tesviye olunmak üzere merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallineki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer sene müddetle küreğe

324

konulmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketleri

canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba



Sayfa 132

Bu dahi

Saruhan sancağına mülhak Menemen kazasına muzafa hlvacı karyesi

sakinlerinden olub katilen vefat eden Mehmed’in babası İbrahim ile katilleri

Nevrekli karyeli Süleyman ve Ömer ve Abdullah ve diğer Ahmed’in suret-i

murafaalarına dair İzmir valisi devletlü übbehetlü paşa hazretlerine tevarüd eden

tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran

merkumlarının maktul-i mezburun maan takl ve ilan etdikleri ber-nehc-i şer sabit

olduklarından sonra varis-i merkum sekiz bin kuruş bedel-i makbuz üzerine bil-

musaliha tarafından her biri ücretin kabulünü havi zimmetini ibra ve iskar etmiş

olduklarından tarafetn fimabad husus-ı mezkura müteallik ahardan nesne davasına

kadir olmayacakları canib-i fetva-haneden beyan kılınmış olmasıyla ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumların mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde

sebillerin tahliyesiyle tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i


hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumların müddet-i mezkure ile


Bu dahi

Biga sancağona tabi Bayramiç ve Ayvacık kazaları beyninde mutavattın Yörükan

taifesinden kat-i tarik töhmetiyle mukaddemce bu tarafa gönderilmiş olan

Mustafa’nın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren bir sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde kefil

verebildiği ve mahallinden tasdik olduğu halde bile tahliye olunub kefil veremez

ise deniz aşuru nübasib bir mahalle tard ve def olunması meclis-i valadan ba

325

mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icra-yı icabına himmet eyleyeler deyü




Şahid-zur kabahatiyle altı mah müddetle vaz-ı pranga olunmuş olan mavnacı

Mehmed’in tahliye-i sebili hakkında zevcesi tarafından vuku’ bulan istida üzerine

ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran merkumun tekmil-i müddetine az bir şey

kaldığını anlaşıldığından ıyal ve evladlaına merhameten tahliye-i sebili meclis-i

valadan tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i cenab-ı

şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mucebince merkumun

tahliye-i sebili hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1


Trablusgarb’da kurulmakda olan Cuma pazarında bazı fesadlı sözler ile bir takım

adamlar iğfal ederek pazarı yağma etdirmek sadrında bulundukları halde derdest

olunarak Trablusgarb valisi devletlü paşa hazretleri tarafından gönderilmiş olan

İbrahim bin Salim ve hacı mehmed şerifin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihi olan geçen receb-i şerifin yirmi birinci gününden itibaren

birer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde

sebillerinin tahliyesi meclis-i valada tezekkür ve tensib ve hakipa-yı aliden istizan

olunarak irade-i seniyye-i canib-i tacdari dahi ol-merkezde müteallik ve şeref

sudur buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta

1


Sayfa 133


326

Edirne kazasına muzafa Ada nahiyesi ne tabi yolluklar karyesi

mütemekkinlerinden iken mecruheten müteveffiye olan Aleksandıra’nın katilleri

denilen Kerban ve Neşo ve İstanbuli ve Nikola ve Edhem ile Zohi kostanti kendi

tarafından asalaten ve verese-i sagire tarafından vesayeten ve senere-i sairesi dahi

bila asale vuku bulan murafaaları keyfiyetine dair gelen mazbata ve ilam meclis-i

valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran müddeun-ı merkumun dava-yı

mezkurelerini müddei-i aleyhden Kerban ve Neşo ve İstanbuli nam şahıslar bil-

külliye inkar ve mezbur Edhem ile Nikola muayyen olduklarını badel-ikrar

müddeun-ı merkumun dava-yı mezkurelerini isbatdan izhar-ı aciz edib merkumun

Kerban ve Nişo ve İstanbuli ber-vech-i muharrer tahlif olunmuşdur olmağın bu

suretde müddeiun-ı merkumun fimabad husus-i mezkurda merkumun Kerban ve

Neşo ve İstanbuli’ye bila tenbih-i muaraza kadirler olmayub mezbur Edhem ile

Nikola’nın ikrarları tavien katil-i mezburane takrir-i ikame olunmak lazım

geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınmış ve merkum Nikola ile Edhem’in

muayyen-i katil oldukda ikrarlarıyla tebeyyyün eymiş olduğundan bunların ber-


müddetle vaz’-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebilleri tahliye olunmak

üzere bu taafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet




Zabtiye Müşiri Devletlü Paşaya

Galata’da Emakinci Hüsameddin mahalledi ahalisinden olub eflak canibinde

İbrail iskelesi pişgahında sefinede vefat eden Mustafa yazıcının veresesiyle katili

denilen İsmail yazıcının istintak-ı keyfiyetleriyle vaki olan takrir ve ifadelerine

dair zabtiye meclisinde kaleme olunub şer-i şerife havale birle ol-babda icra

olunan murafayı mutazammın zeyli ilamlı mazbata meclis-i valaya ledel-havale

merkum İsmail reis-i münavere tabir olunur ağaç ile müteveffa-yı merkumun

başına ve kaburgaları üzerine bi-gayr-i hak amden darb eylediğinden naşi

müteveffa-yı merkumun ağzından burnundan dem seyelan ederek hastalanub on

altı gün mürurunda müteessiren vefat eylediği müteveffa-yı merkumun veresesi

327

tarafından iddia olunmuş ise de reis-i merkum dahi müteveffa-yı merkum sefine-i

mezkure derununda hastalanub etıbba marifetiyle tedavi ve mualece oldundukda

mukayyed olmayub ın sekiz gün mürurunda ecel-i mevuduyla vefat eylediğini

mübeyyin belde-i mezkurede ikamet etmekde olan mazbutül-esami çend nefer

tüccar ve etıbba caniblerinden verilen bir kıta senedi dahi ibraz ederek madde-i

katli külliyen inkar etmiş verese-i mezbure davalarını isbatdan izhar-ı aciz edib

tahlifiye dahi talib olmamalarıyla mucebince verese-i merkûmeden her biri dava-

yı mezbureleriyle merkum İsmail bi-vech-i şer’ muarazadan men’ olunarak sebili

tahliye ollunmuş iktiza eyleyeceği meal-i ilamdan anlaşılmış olduğundan bu

vecihle merkum İsmail reis şeran nesne etmediği halde kanunuyla dahi bir şey

lazım geleceğinden sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına bildirilmesi

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olmağla ol-vecihle iktizasının icrasına


Sayfa 134

16 N 69 tarihinde kavas başıya verildi

Üsküp sancağına tabi Geylan kazasına muzafa Kamanova İlave karyesi

sakinlerinden olub maktulen vefat eden Şebret’in katili Kaçanik nahiyesinde

Palarca karyeli Şaban’ın icra-yı kısası hakkında mukaddema icra ve tesyar kılınan

ferman-ı ali huzur-ı veresede ledel-kırae verese-i maktulden anası kızıda katil-i

merkumu kısasdan meccanen afv etmiş ve merkum Dersaadet’e gönderilmiş

olduğu mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış olduğundan verese-i

saireinin hisse-i isteriyelerinin fetvahen kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i

merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış

sekiz senesi şehr-i muharrermü’l-haramın üçüncü gününden itibaren tersane-i

amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def ollunması meclis-i mezkurdan ifade ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunaak irade-i seniyye-i canib-i

padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub diyet hususu Üsküb valisi devletlü

paşa hazretelerine bildirilmiş olmağla ber-muceb-i irade-i seniyye merkûme

müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1

328


Kalimmoz adaso mütemekkimlerinden Manol ol-civarda sarı Adada keçi raiyle

meşgul iken Sisli hırsızlarının adaya gelib gitmelerinden dolayı sarik-i yatagi

zannıyla sismlular ile beraber bahriye feriklerinden saadetlü Mustafa Paşa

hazretleri tarafından bundan dört sene mukaddem gönderilerek ve çeşme

mütemekkinlerinden Andon dahi bazı eşhasın nefsaniyetinden dolayı irsal

kılınarak tersane-i amirede hapis olunmuşlar ise merkumlar muzınne-i sui

uygunsuz takımından olduklarına mukaddemve muahhar bir guna evrak

görülemediği ve zikr oluna Sisamluların dahi bundan evvelce sebilleri tahliye

kılındığı cihetle merkumları dahi kefilleri alınarak salıverilmesi ifadesine dair

zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita merkum memul hakkında

ahali tarafından hüsn-i şehadet olunub merkum Andon dahi arzuhal takdimiyle

istirham etmiş olduğundan ve bunların su-i hallerine dair bir guna evrak-ı

görülemediğine binaen merkumların ol-vecihle kefilleri alınarak salıverilmesi

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle merkumanın

sebili tahliye olunması babında ferman-ı ali kıta 1


Mukaddemce Karamürsel’den Bilecik’e gitmek üzere çıkmış olan Yani’nin

Kazder bendine vusulünde önlerine çıkarak otuz bin kuruş yülklü bir hayvanını

olub savuşmuş olan eşkıyadan ahz ve girift olunan Arnavud Salih ve Küre

Mehmed İlbasanlı Mustafa ve İdris ve diğer arnavud İbrahim nam şahısları icra

olunan istintaklarında kutta-i tarik ve gasib makulesinden oldukları tebeyyün

etdiğine dair mahallinden ba tahrirat ve mazbata vuku bulan işar üzerine ber-

muceb-i kanun-i ceza mersumların mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren beşer sene müddetle vaz-ı kürek olmuş ve hitam-ı müddetlerinde

sebilleriin tahliyesiyle memleketlerine tard ve def’ kılınmak üzer ebu tarafa celb

olunmaları meclis-i valadan ifad olunmuş ve keyfiyet Hüdavendigar valisi

devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1


329

Sayfa 135


Kutta-i tarik makulesinden malumül-esami on bir nefer eşhasın hasmen

şeriyeleriyle ber-nehc-i şer’ murafaa ve muhakemeleri icra olunarak keyfiyetin

işarı hakkında makam-ı hulusuriden gönderilen tahriratın vusulüyle eşhas-ı

merkumenin icra olunan muhakemelerine Bezce Mehmed ve Korkubasan Arfon

ve Öküzcü Süleyman ve Lofçalı Ali ve diğer bir nefer arnavud lkatl-i fazahatına

ve Büber Mustafa ve Bumur Hasar ve Deli Yovan ve Hergeleci Mehmed ve

Ahmed ve Hurşid nam şahısların dahi kat-i tarik ve gasb-i emval madde-i

kerhiyelerine ictisarları tebeyyün eylediği ve bunların keyd ve mazarratlarından

tahlisleri zımnında fimabad oralara ayak basdırılmamak ahali tarafından niyaz ve

istida olunmak olduğu Edirrne valisi devletü paşa hazrtlşeri tarafından cevaben

gelen tahrirat ve mazbata ve ilam mealinden anlaşıldığından emval ve eşya her ne

ise istirdadıyla ashabına ita olunarak ber-muceb-i kanun-i ceza beş nefer katilleri

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren onar ve altı nefer kutta-i tarikin

dahi beşer sene müddetle tersane-i amirede küreğe konulub hitam-ı müddetlerinde

tahliye-i sebilleri deniz aşuru bilad-ı baideye tard ve def olunmak üzere

cümlesinin bu tarafa celb olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında


22 N 69 tarihinde bu dahi

Kengiri sancağına mülhak Becura kazasına tabi güney karyesi sakinlerinden

maktulen vefat eden Hasan’ın veresesiyle katili kaza-i mezkure tabi Kayı karyeli

Deli Hasan’ın ücra-yı kısasına dair ısdar ve tesyar olunan emr-i alinin ibka-yı

ahkamı esnasında verese-i kibardan Salih katil-i merkumu kısasdan afv etmiş

olduğu mahallinden cevaben vuku bulan işardan anlaşılmış olduğundan verese-i

sairenin diyetden lazım gelen hisselerinin fetvahane kaydı vecihle bit-tesviye


itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı

330

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde

müteallik buyrulub keyfiyet Ankara valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş


emr-i ali kıta 1

Bu dahi

Tirebolu kazasında Sarıyar karyesi muhtarı olub bundan akdem katilen fevt olan

Mehmed’in katili bulunan Ali’nin icra-yı kısasına dair ısdar olunan emr-i alinin

ifa-yı ahkamı sırada verese-i kibar davalarından alacakları bedel-i makbuz üzerine

katil-i merkum ile sulh olunarak birbirlerinin zimmetini ibra ve iskat etmiş

olduğundan ne icra-yı icabı istizanına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i vlaaya

ledel-havale müfad-ı ilama nazaran kısas-ı sakıt ve sigar-ı verese haklarında

münkalib olmuş olmağla bu suretde maktul-i merkumun diyeti olan bin dirhem

şeriden ancak sigar-ı veresenin hisse-i irsiyelerini katil-i merkumun mukassatan

edası lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığı diyet hususunun

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle bit-tesviye ber-muceb-i kanun-i ceza

katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede

altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan

olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı keyti settani dahi ol-merkezde müteallik ve

şeref sudur buyrulub ve keyfiyet Trabzon valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga


Sayfa 134



331

Yunan tebaasından olub bazı cünhalarına mebni tersane-i amirede hapis olunmuş

olan malumülesami eşhasdan bazılarının müddet-i mahbusiyetleri karin-i hitam

olarak bazısı dahi düçar-ı sefalet olduğundan bahisle sebillerinin tahliyesi

istidasına dair yunan sefareti tarafından takdim kılınan takrir üzerine zat-ı

valalarıyla olunan muhabare ve ihraç etdirilen kürek kaydlarına nazaran bunlardan

Ortaköylü Dimitri’nin katili bulunan Haralambo’nun müddeti hitam-ı reside

olarak tesviye-i diyet mahddesi içün canib-i zabtiyede icabına bakılmakda olduğu

ve bundan akdem Yalakabad ve İzmir taraflarında urulan bosna maddesinde yatak

bulunan Kostantin ve Agosile ve Ananeli Yani nam şahısların dahi müddet-i

muayyeneleri hitama karib olarak ikmal-i müddetlerinde memleketleri canibine

tard ve def kılınacakları ve Sulucalı Yani ile Bosna has gasiblerinden valisi hitam-

ı müddetlerine daha hayli vakit bulunduğu ve Kostantin Vari nam şahıs yunanlu

olmayub İngiltere devleti tebaasından Kefalonyalu Deli Kostantin Yovari nam

şahs olarak töhmet-i vakıasından dolayı nice kere mücazat olunub ba ferman-ı ali

memleketi canibine tard ve def olunmuş iken yine avdet ederek Yunan

tebaasından mukaddemce sebilleri tahliye olunmuş olan beş nefer refikleri ile

leylen Galata’da kol memurlarına tabanca endaht etmiş olduğu ve refikleri

merkumlar dahi merkuma muavenet eylemiş oldukları halde cümlesi ahz ve girift

olunarak merkum Kostantin Yovari İngiltere sefaretinden kabul ve himayet

olunamayarak olunan muvafakat üzerine müebbeden vaz-ı kürek olunduğu

anlaşıldığından bu takrirve ber-minval-i muharrer ikmal-i müddet eylemiş olan

Haralmbonun diyet maddesinin tesviyesiyle şimdidden ve henüz müddetleri

olmayan beş neferin hitam-ı müddetlerinde tahliye-i sebilleri hususunun savb-ı

valalarına bildirilmesi nezaret-i celile-i hariciye ile bilmuhabere meclis-i valadan

ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler



Bursa’da vaki yenice karyesi sakinlerinden olub maktulen fevt olan Abdullah’ın

katili Süleyman’ın kısasına dair ısdar ve tesyar olunan emr-i alinin icra-yı hükm-i

celili sırada verese tarafından ne suretle afv olduğu ve merkum ile muavenetleri

bulunan Mustafa ve Şerif ve Mehmed’in bu tarafa gönderildiği mahallinden

332

cevaben işar olduğundna ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri

tarihi olan altmış sekiz senesi Zilkadesinin altıncı gününden itibaren katil-i

merkum Süleyman’ın hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def kılınması mezkurdan ifade ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle merkumlar vaz-ı kürek olunmak deyü



Sayfa 137

26 N 69 tarihinde kavasbaşıya verild i

Şahid-zur vesateti töhmetiyle mahbus bulunan Kahveci Mehmed’in tahliye-i sebili

istidasına dair takdim eylediği arzuhali üzeriene ihrac etdirilen mahbusiyet

kaydına nazaran merkumun müddet-i hapsi altı maha karib olduu anlaşılıb

hakkında ceza-yı kafi göründüğüne kefile rabt olunarak sebilinin tahliyesi meclis-

i valadan tensib ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i merhamet-ade-i

cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla mantukl-ı münifi

üzere merkumun sebili tahliye olunmak deyü ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Bir müddetden berü ol-havalide katl-i nüfus ve gasb-i emval madde-i kerhiyesine

mütecasir olan eşhasdan sultanyerli Bekir ve Anadolulu İsmail ve Dimetokalı

Mamud ve Mehmed Ali nam dört nefer eşhasın ele geçirilerek icra olunan

istintaklarında merkumların kat-i tarik ve gasb-ı emval fazahatına ictisar ve

üzerlerine varan zabitanı teşhir-i silaha ibtidar eyledikleri ve firar eden rüfekaları

dahi taharri olunmakda olduğu Edirne meclis-i kebirinden ve mahallinden gelen

mazbataların mealinden anlaşılmış olduğundan emval-i menhubenin zahire

ihracıyla sahiblerine red ve teslim olunması ve firari-i merkumun dahi ele

geçirilmesi ve merkum dört nefer eşhasın ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirde yedişer sene müddetle vaz-ı

333

pranga olunub hitam-ı müddetllerinde sebillerinin tahliyesiyle ahar mahalle tard

ve def’ olunmak üzere bu tarafa celb olunmaları meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar

müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta1


Rum milleti rahiblerinden Şarköylü Danil’in patrikhanede odasında olan sandığı

şikest olunarak yirmi bin kuruş nakd ve dört bin altı yüz kuruşl kıymetlü evani-i

sim ve bir altun saati sirkat olduğu ledel-iddia ahzı olan yunanlı İstefan girift

olunarak ledel-istintak refikleri bulunan yunanlı ve keresteci Agob’un oğlu

Bamaydi ile oda-i mezkure girib ecnas olarak beş bin beş yüz kuruş ile bazı evani-

i sim ve bir saat alarak nakd-i mezkur sekiz yüz kuruş ile saat kendisinde kalub

kusuru refikleri merkumanda olduğu ifade ve ikrar eylemiş rahib-i merkum dahi

iddası olan mebaliğ-i mezkureyi isbatdan aciz olarak şer-i şerife gitmekden ve

tahlisden imtina edib mersum İstefan’ın üzerinde olan mezkur saat ve beş yüz

yirmi üç kuruş nakd ve eşya-i saire bi’l-istirdad rahib-i merkûme ita ve sarf ve

istihlak eyledii üç yüz kuruşun tahliye-i sebilinde edasına kefil irae edeceği ve

mersum Yani hastalarak istibalyada fevt olub mersum Pamandi’yi dahi bulub

getüreceğine babası mersum müteahhid olmuş olduğunan tahliye-i icra-yı icabı

istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-

ita mersum İstefan’ın mahbusiyeti tarihinden üç sene müddet vaz-ı pranga olunub

hitamında kançılaryası marifetiyle memleketine def olunması ve mersum

Bamandi’nin dahi buldurulması ve yedinde bulunan emval-i mesrukanın zahir

ihracıyla tamamen rahib-i merkuma bil-ita icra-yı mücazatının ba mazbata istizan

kılınması hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ifade olunmuş

olmağla ber-minval-i meşruh icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü


Sayfa 138



334

Bab-ı zabtiyede ve Tersane-i amirede mahbus olan ashab-ı cünhadan olub evrakı

zayi olunmuş olan ve mahalli mazbatalarıyla meclis-i zabtiyece kaydları

bulunamayanların ve murafaa-i şeriyleri icra olmayan ve olunmakda bulunanların

istintaklarının beyanıyla icra-yı iktizalarına dair takdim kılınan defterin üzerine

meclis-i valada cereyan eden müzakerat bendeleri balalarına midad-ı siyah ile

işaret olunduğundan ol-vecihle tesviye-i iktizaları tensib olunarak hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra ve zikr olunan defterin

bir kıta sureti merbuten savb-ı müşirilerine isra kılınmış olmağla emr u ferman-ı

hümayun-ı hazret-i şahane mukteza-yı münifi ve meşruhatda gösterildiği üzere

tahliye-i sebilleri lazım gelen eşhas hakkında icab-ı halin icrasına evvelki

dördüncü bendde muharrer ilam ve mazbata suretlerinin irsali hususuuna himmet


3 L 69 tarihinde


Geçen sene Firecik ile Mekri beynine urulmuş olan posta gasiblerinden Sakız

ceziresinde tutulan eşhasdan bu tarafda bulunan sefine reisi İnözlü Anderya veled-

i Haralambo ile diğer dört nefer taife icra olunan istintaklarında fazahat-ı

mezkureyi Şıraya çıkardıkları yunan tebaasından Vasil ve Andon ve Dimo nam

şahıslara isnad etmiş iselerde şibde istintak memurundan gelen varakada gerek

bunlarun ve gerek Şıraya çıkardıkları ve Hasan namında birinin teşvik İnönülü

Vasilk ve Andon’un ve bir de Dimtri nam şahsın bu sirkatda medhalleri ollduğu

beyan olunmuş ve zikr olunan postanın urulduu mahalde balkan arasında Hüseyin

namında birisi ahz ve girift birle gönerilmiş ve eşhas-ı merkumeyi teşvik eylediği

beyan olunan Hasan merkum Hüseyin olması muhtemel olarak bunun sinn ve

hüviyet ve keyfiyeti Şırade tevkif olunan eşhasdan bit-tahkik istintaknamelerinin

bu tarafa celbi yunan kançılaryasına ifade ve tekid kılınmış ise de henüz buna dair

haber gelmemiş ve fakat cezire-i mezkurda tevkif olunan gasiblerin üzerlerinde

çıkan yüz yirmi bin kuruşun yirmi bin kuruşu kendilerinin olmasıyla bit-tevkif

yüz bin kuruşun Babıali’ye gönderildiği kançılarya-i mezkur canibinden haber

verilmiş ve gönderilen deftere göre bir yük seksen yedi bin üç yüz doksan kuruş

335

nakld ile dokuz bin dört yüz yirmi kuruş kıymetli eşya-yı saire olub ashabı matlbu

dahi ber-muceb-i deftere-i müfredat akçelerini taleb etmekde bulunmuş

olduklarına bu tarafda bulunanların üzerlerine zuhur edib gönderiklen aklçe dahi

canib-i zabtiyede mahfuz bulunmasına nazaran bunların bil-isbat ashabına itası ve

mezkur yüz bin kuruş henüz gönderilmemiş ise bilinmesine lüzum görünen

hususatın tahkikiyle beraber gasib-i merkumların üzerlerinde zuhur eden nukud ve

eşya-yı saire ile istintakname suretinin celbi zımnında iktiza-yı halin icrası

istizanına dair tezkire-i behiyyeleriyle istintak ve müzekkiresi meclis-i valaya

ledel-havale meblağ-ı menhubeden Şıra Şehbenderinin mukaddemce nezaret-i

celile-i hariciyeye seksen bin kuruşluk kadar ecnas altun ve evrak-ı nakdiye

gönderildiği anlaşıldığından meblağ-ı mezburda zabtiyede mevkuf olanların zikr

olunan postada zayiatı olanın kaimeye tebdil olunarak savb-ı müşirilerinden

izamına bil-ita yedlerinden alınacak senadatın hazine-i celilede hıfzı hususunun

amliye nezaret-i celilesine işarıyla meblağ-ı mezburenin kusuru olan akçe ile

dokuz bin bu kadar kuruş kıymetlü eşya dahi Şıra’da olan eşhas üzerlerinde olmak

lazım geleceği misillü buna mütecasir olanların dahi mücazat olunmaları iktiza

edeceğinden bunların dahi badehu bil-istizan bakılmak üzere istenilen

istintakname suretleriyle beraber celbi maddesinin Atina sefaretine yazılması içün

hariciye nezaret-i celilesine beyan olunması ve şimdki halde olunan tahkikata

nazaran reis-i merkum Anderya İngiltere tebaasından ve taifelerinden Ksotantin

ve Yani ve Efekli ve diğer Konstantin nam dört nefer dahi tebaa-i devlet-i

aliyyeden olduklarından merkumlarun derecat-ı kabahatları zabtiye meclisinde

tahrir olunarak icra-yı mücazatlarının istizan olunması keyfiyetin dahi savb-ı

valalarına bildirilmesi tezekkür ve tensib ve hakipa*yı hümayun-ı hazret-i

şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde

müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince icabı icra kılınmış olmağla

emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane mukteza-yı münifi ve minval-i

muharrer üzere iktizalarının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta1


Sayfa 139


336

Fireceik kazası süvari zabtiye neferatından Şumnulu Osman’ın mval-i miriye

istihsali zımnında sabıka Zilhiccesinde kaza-i mezbura tabi’ Kavacık karyesinde

bulunarak reayadan Bolizon peşto kurşlunuyla merkumu telef etmiş Pehlivanoğlu

Niko Dimo Danilot ve Kiryako oğlu Panayor dahi katil-i merkuma muavenet

eylemiş oldukları Firecik meclisinde ikrar ederek merkum Gelibolu meclisinde

dahi istintak olunduklarında ikrarlarını inkar ederek maktul-i merkumu ahaliye ba

sopa ve taş ile telef eylediklerinen madde-i katli reaya-yı merkûme nefslerini

tahlis kendisine uzv etmişl olduklarını beyan eylemiş ve maktul-i merkumun

varisi olmadığından canib-i şer-i şerifden tayin olunan hısm muvacehesinden

ledet-terafu vaki olan ikrarları beyyine ile sabit olmuş olduğundan icra-yı iktizası

istizanına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama

nazaran katil-i merkum Bolizon’un zahirde varis-i madunu olmayan maktul-i

merkum Osman mucebi kısas olan katl ile katl eylediğini tabien ikrar eylediği ve

merkuman Niko Dimo Danilot’un muayyen katil oldukları sabit olmuş

olduğundan katil-i merkum razı olunduğu halde beyrülmal iöün diyet ahzıyla ber-

muceb-i kanun-i ceza mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede katil-i

merkumun on beş ve muavin-i merkumanın dahi yedişer sene müddetle vaz-ı

kürek olunarak bil-istihdam hitam-ı müddetlerinde sebillerini tahliyesiyle

memleketlerine tard ve def olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şaaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuşl ve keyfiyet biga mutasarrıfı

saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudlarında diyet maddesinin tesviyesiyle

beraber merkumarl müddet ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Manisa sakinlerinden olub mahnuken vefat eden Şerif Ahmed’in veresesiyle

katilleri Muğla kazası ahalisinden Hasan ve Palamud nahiyesine tabi Baba karyeli

Mehmed’in suret-i murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya

ledel-ita meal-i ilama nazaran katilan-ı merkumanı maktul-i merkum Ahmed’e

fill-i şeni’ kasdıyla taarruzatlarında merkumun adem-i teslimine mebni

boğazından çıkıb bi-gayr-i hak amden boğmuş oldukları ber-nehc-i şer’ sabit

olduğu anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin fetvahane kaydı vecihle

337

tesviyesiyle ber-muceb-i kanun- iceza katil-i merkumların mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

kürek olunarak müddetleri hitamında sebillerinin tahliyesiyle memleketleri

canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata

ifade olunmuş olmağla ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında


12 L 69 tarihinde Kavasbaşıya verildi

Saruhan sancağı dahilinde kain Gördek kazasıan tabi Kafas karyesi ahalisinden

olub mahnuklen vefat eden Halil bin İsmail’in veresesiyle katili Halil bin

Hasan’ın suret-i murafaalarını mutazammın cevaben gelen tahrirat ve ilam meclis-

i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun maktul-i merkumu

boğub katl eylediği ber-nehc-i şer’ sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla lazım gelen

diyetin fetvahane kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i merkmun ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede altı sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan

ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babıdna ferman-ı ali kıta 1

Sayfa 140

11 L 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Zatiye müşirine

Çekmece-i sagire tabi büyük halkalı karyesinde mukaddema mecruhen vefat eden

Manastırlı rencber Mihail’in katilleri ile derdest olan korucu Mehmed Ali ve

Mehmed Zenun maktul-i merkumun karındaşı Benerdin’in ol-vakit icra ollunan

istintakları keyfiyetine dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası meclis-i

valaya verilerek müddei-i merkum Benerdin’in iddiasını merkuman inkar ve

muahharan müddei-i merkum ikitelli karyesi bakkalının iki bin kuruşunu

dolandırıb firar etmiş ve merkumanın müddet-i mahbusiyetleri dahi yedi mahı

tecavüz ederek kendilerinden bir güne serrişte alınamadığı cihetle merkumanın

338

tahliye-i sebilleri lazım geleceği canib-i fetvahaneden ba müzekkere ifade

olunmuş olduğundan merkumanın usul ve nizamı üzere kefilleri alınarak

sebillerinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade kılınmış olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet



Uşak kazasında vali Deli Harlo karyesi sakinelerinden olub katileten fevt olan

Ümmü nam hatunun veresesiyle katili zevci Kör Hafız İsmail ve refikleri Hasna

ve Mustafa’nın suret-i murafaalarını mutazammın tevarüd eden mazbata ve ilam

meclis-i valaya verilerek meal-i ilama nazaran merkûme Kör Hafız ile refiki

Hüseyin maktul-i mezbureyi bill-muayyen kayl eylediği bit-tavi’ ikrarıyla sabit

olan mezbur Kör Hafız bades-sulh fevt olmuş merkum Mustafa’nın bu maddede

medhali olduğu anlaşılmış idüğüne binaen lazım gelen diyetin kaydı fetvahane

mucebince tesviyesiyle ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek olunmak müddeti

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu tarafa


olmağlla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı kürek olunmak deyü




Kuzguncuk’da yahudi Avram’ın zevcesi Kalon’un katili olub canib-i zabtiyede

mahbus bulunan debbağ Toma’nın tahliye-i sebili istidasına dair takdim olunan

arzuhal üzerine canib-i şer-i şerifden yazılan ilam canib-i zaptiyeden tahrir kılınan

mazbata kaydı ile meclis-i vlaaya ledel-ita merkum Toma madde-i cerh ve katli

külliyen inkar ederek müteveffiye-i mezburenin cesedi dahi muayane olundukda

eser- cerh ve hetkden nesne olmayub mücerred mübtela olduğu mesret illetinden

müteveffiye olduğu zabtiye hekiminin verdiği raporda gösterildiği mezkur ihraç

339

etdirilen zabtiye kaydından müteveffiye-i mezburenin er karındaşı Nesim ile

merkum Evram mersum Toma’nın inkarına mukarin-i tasaddi eylediği davadan

meccanen fariğ olub merkumenin dem ve diyetine müteallike amme-i davadan

zimmetini ibra sahih-i şer’ ile kabülünü havi ibra ve iskat eyledikleri zikr olunan

ilam mealinden anlaşılmış olmasıyla merkum Toma hakkında şerân mesne tertib

etmediği cihetle kanunen dahi bir şey lazım gelemeyeceğinden sebilinin tahliyesi

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla mucebince icabının



Sayfa 141


Bundan akdem İzmir’de carihen fevt olan kontalı bağcı ahmed’in veresesiyle

carihi olan Berber Mehmed’in suret-i murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam

meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran katil-i mezburun maktul-i

merkumu hal-i nöbetde ustura ile boğazından bi-gayr-i hakkın kesüb itlaf eylediği

verese tarafından dava olunub merkum Mehmed dahi civarında güya maktul-i

mezbur kendiye fiil-i şeni icrası kasdıyla üzerine hücum eylemesinden dolayı

nefsini tahlis içün katl eylemiş olduğunu beyan ile def’ ederek fakat merkum bu

defini isbat edememiş olduğu misillü verese-i merkum dahi bahisden tekevvül

etdikleri anlaşılmış olmasıyla fimabad husus-ı mezburda merkum Mehmed

hakkında kısas ve diyetden neşen davasına kadir ollamayacakları canib-i

fetvahenden beyan kılındığından merkum Mehmed’in evvelce maktul-i

merkumun odasına gidişinde yanında gizlü olarak ustura getirmesi ve maktuşü

adete uyurken katl edibodasının sair yerinde eser-i mücadele ve dem

görülememesi ve katl eyledikden sonra maktul-i merkumun saatini ve akçe

kesesini alıb ertesi günü firar ederek vapurda tutulması ve merkumun zaten ise

öyle arz için feda-yı can eden takımından olmaması delilleriyle madde-i katlin

merkumundan amden ve tamaen suduru derece-i tahakkukda olduğundan ber-

muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş

sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun

İzmir valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkure ba mazbata

340

ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudlarında merkum müddet-i mezkure için vaz-ı kürek olunmak babında



Şumnu kazasına tabi Kerlabad nahiyesi muzafatından Tekyeli cami karyesi

sakinlerinden olub maktulen vefat eden Hacı Hüseyin’in veresesiyle katilleri olan

Cuma-i atik kazasına muzafa zarbunya karyesinden Salih ve refikleri yine nahiye-

i mezbureye tabi tekye-i kebir karyesinden Ahmed ve diğer Ahmed’in suret-i

murafaalarına dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale ilam ve

mazbata meallerine nazaran merkumlardan Salih ve Ahmed’in mezbur Hüseyin’i

muceb-i kısas olan katl ile katl eyledikleri ikame-i beyyine ile sabit oldukdan

sonra verese-i merkumeden maktul-i merkumun zevcesi Fatma merkumları

kısasdan afv etdiği anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin fetvahen kaydında

gösterildiği vecihle bit-tesviye ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkumandan Salih ve Ahmed’in beşer sene ve

muavin-i katil hükmünde bulunan diğer Ahmed bin Mehmed’in iki sene müddetde

tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketilerine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i

valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet bildirilmiş olmağla vürudunda



Divriği kazası kurasından İbrişiye mütemekkinlerinden olub katilen halik olan

tamdan düşmüş oğlu Hacı Devrek’in katili bulunan acar karyesi Hüsni bin

Osman’ın lahıkk olan hükm-i şerisi mucebince icra-yı kısası hakkında gönderilen

ferman-ı alinin icra-yı ahkamı sırada verese-i maktul katil-i merkûme ile on sekiz

bin beş yüz kuruş bedel-i makbuz üzerine sulh olarak katl-i merkumun kısasdan

afv eylemiş olduğundan merkumun icra-yı mücazatı zımnında Dersaadet’e

gönderildiğine dair cevaben tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-

ita bu suretin verese-i mersumeye fimabad husus-ı mezkure katil-i merkumdan

341

nefsine kadir olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılındığıdan katil-i

merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış

sekiz senesi şevvalinin yirmi dokuzucnu gününden itibaren tersane-i amirede beş

sene müddetle vaz-ı pranga olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı hilafet-penahi dahi

ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince icabı icra

olunmak babında emr-i ali kıta 1

Sayfa 142

12 L 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Kutta-i tarik makulesinden kör Mehmed ve Ferhad ve Ahmed ve Mustafa ve

Hüseyin ve Diğer Mehemd ve Ali ve Estuban ve Keşo ve Nikola ve diğer Ferhad

v Zefir ile Hasan nam on üç nefer eşhasın li-eclil-mücazat Dersaadet’e irsal

olundukları ve bunlar beraber gönderilmiş olan Arnavud Mustafa’nın katili

Maksud’un lazım gelen diyeti ifa edemeyeceği ifadesine dair Selanik valisi sabık

devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile çend kıta mazbata

meclis-i valaya havale ve zabtiye müşiri devletlü paşa hazretleriyle muhabere

olunarak merkum Maksud’un mukaddema altı sene müddetle vaz-ı kürek

olunmak üzere icabı icra kılındığı anlaşılmış ve selifüz-zikr on üç nefer eşhas kat-i

tarik ve gasb-ı emval fazahatına ictisarları tahakkuk eylediğinden ber-muceb-i

kanun-i ceza merkumların mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede

yedişer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hidemat-ı müşerrefede bil-istihdam

müddetleri hitamında sebilleri tahliye olunarak deniz aşuru bilad-ı baideye tard

ve defleri meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabı

icra kılınmak babında ferman-ı ali kıta 1


Erzurum sancağına tabi İspir kazasına muzafa Kemsur karyesi ahalisinden ve

kutta-i tarik güruhundan olub bir müddetden beri gasb-ı emval ve katl-i nüfus

misillü teaddiyat ile ahali ve inba-yı sebili isal ve gezend-hasar eylemekde ollan

Firaşoğlu Molla Ahmed ve refiki Memiş başlarına sekiz nefer eşkıyayı cem ile

Yük Tortu kazasına tabi kurşun karyesini dahi basmak üzere bulundukları halde

üzerlerine sevk olunan zabtiye neferatına karşu durub teşhir-i silah eylemiş

342

olduklarından bil-mukabele tarafından atılan kurşundan fakat bir nefer zabtiyenin

elbisesi kat’ ve sarık olunub kendüye bir zarar isabet etmemiş ve eşkıya-yı

merkûmeden merkum Molla Ahmed’e kurşun isabetiyle fevt olun bir nefer refiki

dahi mecruhen firar ederek kusur sekiz neferi derdest olunarak ve yine kutta-i

tarik takımından olub Ovacık ve Beser kazaları kura ve nevahisi ahalisinden isal-ı

hasar etmekde bulunan Acı Yafin ve Laz Ahmed nam şakiler bis-suhule tutularak

cümlesi mahbusda tevkif kılınmış ve ashab-ı hukuk bir tarafdan gelerek nehb ve

garat olunan eşyalarını bir tarafdan bil-iddia ba marifer-i şer-i şerif celbce ve isare

istirdad ve ita olunmakda bulunmuş olduğu beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair

tevarüd eden mazbata meclis-i valaya ledel-ita eğerçi bunlarun resmen

muhakemat mazbataları icra olunmamış ise de kutta-i tarik güruhundan oldukları

ve zuhura gleen hareketlerinden başka yedlerinde emval-i menhube çıkmasından

dahi müsbet olduğuna binaen mezhuzları olan eşyanın küllen ashabına istirdadıyla

merkumların ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden

itibaren yedişer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmak hitamında

tahliye-i sebilleri ile memleketi canibine tard ve def’ irsal ve salifüz-zikr

mecruhen firar eden bir neferi dahi bit-taharri ele getirilerek kezalik bu canibe

eşyası hususuna Erzurum valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması meclis-i


hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile

vaz-ı kürek olunmak babına emr-i ali kıta 1


Sayfa 143



Fındıklı’da sakin Hace Fatma Hatun öteden berü on bir bin iki yüz kuruşluk şya

dolandırıb savuşmuş ise de merkumenin ve Beşiktaş’da yataği olduğu haber

verilen Nefise Hatun’un ele geçirilib icra olunan istintakda merkûme Nefise

Hatun’un muterif olunub ashabına istirdad okunan üç kalem eşyadan maadasında

yedi altun bulunduğu vcihle müddet-i hapis bulunduğundan kefili alunub sebili

tahliye kılınmak ve merkûme hâce Fatma hatun manevide olmasıyla eşya-yı

343

saireden bir serrişte alınamamış ve on üç mahdan mütecavit haps olunmak

olduğundan bahisle icra-yı icabı istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin

mazbatası meclis-i valaya ledel-ita bundan böyle yine bir şey anlaşılamadığı

suretlde merkûme Fatıma Hatunun dahi kavi kefili alınarak sebili tahliye

olunması hususunun savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata

ifade olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü



Karahisar-ı Şarki sancağı dahilinde kain Koyulhisar kazası ahalisinden olub

mukaddema katilen vefat eden Ömer Efendi oğlu Kamil’in veresesiyle

Karabeğoğlu Ali’nin icra olunan murafaalarına dair tevarüd eden tahrirat ve

mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun

maktul-i merkumu mucebi kısası olan katl ile katl eylediği tavien ikrarıyla sabit

olduğu anlaşılmış olduğundan lazım gelen diyetin fetvahane kaydı vecihle

tesviyesiyle muceb-i kanun-i ceza maahllindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa

celbi mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet mahalline bildirilmiş




Silistre eyaletine tabi Yemşenli nahiyeis kurasından Fenerce-i sagir karyesi

mütemekkinlerinden olub maktulen fevt olan Angeli’nin veresesiyle katili ollan

Todori’nin suret-i murafaalarına dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i

valaya ledel-havale müfad-ı ilama nezaran mersum Todorinin mesfur Angeli’yi

katl ve itlaf eylediği tavien ikrarıyla sabit olarak verese-i merkum diyet talebinin

bulunduğu anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin ber-mantuk-ı kayd fetvahane

tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek olarak hitam-

344

ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere

bu tarafa celbi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet eyalet-i

merkûme valisi paşa hazretlerine bildirilmiş vürudunda merkûme müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali kıta 1

Sayfa 144


Hüdavendigar sancağı dahilinde Karacaşehir kazasına tabi Yukarı Söğüd

ahalisinden olub katilen fevt olan Türkmenoğlu Bekir’in veresesiyle katili

Eskişehir’de Orta mahallesi sakinlerinden Külahlıoğlu Ahmed’in icra olunan

murafaalarını mutazammın Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretleri tarafından

tevarüd eden tahrirat ile mazbata meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran

katil-i merkumun maktul-i mezburu muceb-i fazahat olan katl ve katl eylediği ber-

nehc-i şer sabit oldukdan sınra maktul-i merkumun babası İbrahim bil-vekale ve

bil-vesaye verese-i kibar hisselerinden katil-i merkumu meccanen kısasdan afv ve

husus-ı mezkure müteallike davadan kabülünü havi zimmetini ibra ve iskat etdiği

anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin ber-mantuk-ı kayd fetvahane tesviyesiyşe


itibaren tersane-i amirede altı sene müddetle vaz-ı pranga olunarak müddet-i

hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı küre olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1

26 L 69 tarihinde alındı

Zabtiye müşirine

Ereğli kömür madeninde müstahdem olub mukaddemce bazı vukuat-ı faciaya

mücaseret eden hurvatlardan işar-ı valaları vecihle emval ve eşya-yı muahfazası-

çün sekiz neferin bil-intihab kavi kefilleri alınarak şimdilik orada tevkif ile bu

tarafda bulunanların hitam-ı istintaklarında anların dahi celbiyle ilişikleri

kesildikden sonra cümlesinin memleketlerine gönderilmek üzere icra-yı istintakı

vuku bulan kattal-ı maddeleri haklarında gelmiş olan iki talkım mazbata ve

345

ilamat-ı şeriyenin iktizaları icra olunmakda olduğundan henüz gelmeyen

mazbatalar ile ialamat-ı şeriyenin ve ahalinin matlubat ve iddialalrını mübeyyin

defterin bir an evvel gönderilmek Kastamonu valisi devletlü paşa hazretlerine

yazılmış ve sefaret tarafından beş nefer nemçelülerin zaptiyeye teslimiyle icra-yı

istintakı karar-ı sabık iddiasından olmasıyla anın Hariciye nezaret-i celilesi

canibinden icabına bakılmak ve bu tarafa gelen kırk dokuz Hırvatlardan beş

neferin Ereğliye gelinmemek üzere hırvatbaşının kefaletlerine muvakkaten

tahliye-i sebili ve şunların bir an evvel ikmal-i muhakemat ve istintakına itina

olunmuş hususunun dahi savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i valada tezkire ve

tensib olunarak hakipa-yı hümnayunu hakkında mülükaneden bil-istizan irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince

icabı icra olunmak olmağla zat-ı devletleri dahi ber-mukteza-yı emr u ferman-ı

hümayun-ı hazret-i şahane iktizalarının hüsn-i icrasına itina ve himmet buyuralar



Sayfa 145

2 Za 69 tarihinde gönderildi

Edirne sancağında vaki Kızılağaç kazasına muzafa Kul karyesi

mütemekkinlerinden Mihon’un hanesine girib kendisi ve hanesinde misafir

bulunan Yanbolulu Dirani’yi cerh ve katl ile emval ve eşyasını ahz ederek firar

etmiş olan sekiz nefereşhasdan Receb ve Hüseyib ve Süleyman’ın ahz ve giriftiyle

muhakeme-i lazımeleri bil-icra madde-i katl şeran sabit olamamış ise de

merkumlar kutta-i tarik ve uygunsuz makulesinden olub madde-i katlin dahi

kendilerinden suduruna zann-ı yakın hasıl olduğundan ve merkumlar mahbusda

tevkif olduğundan mücazatlarının icrası istizanına ve firar etmiş olan beş nefer

eşhasd bulunamayub taharrri olunmak idüğü ifadesine dair cevaben tevarüd eden

mazbata meclis-i valaya ledel-havale siyak-ı işara göre merkumlar kutta-i tarih ve

uygunsuz makulesinden bulunduklarından başka madde-i katlin dahi

kendilerinden suduruna takın hasıl olduğundan merkumların ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beer sene müddetle vaz-ı

kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kavi kefilleri olunub tahliye-i sebilleri ile

memleketleri canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa irsalleri ve firar etmiş

346

olan beş nefer eşhasın dahi ahz ve giriftleri zımnında tekayyüdat-ı mütemadiyenin

ifası hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumlar müdddet-i mezkure ile vaz-

ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta1

Budahi

Kayseriye tüccarından olub mukaddemce Zile panayı esnasında Bağırsak deresi

nam mahalde itlaf olunmuş olan iki nefer reayanın katillerinden ahz ve girift

olunan Ali Yusfu oğlu madde-i katlin kendüden sudurunu inkar etmiş ise de

altmış dört nefer tarihinde cerh ve katl töhmetinden dolalyı Sivas’da mahbus iken

hastahaneden kaçdığını muterif ve muahharan dahi cend defa prangaya konularak

yine kaçub eşya-yı sebile isal hasar etmekde olduğundan ve merkumanın dahi

katili bu olduğu cesedlerini kürekledilklerini arabacı söylemiş idüğü gelen

mazbata mealinden anlaşılmış ve merkum kutta-i tarih güruhundan olub bu

suretde kendisine şiddet-i mücazat olunması lazım gelmiş olduğundan bir guna

mehuzatı var ise bil-istirdad merkumlar muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı kürek

olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliysiyle vilayeti tarafına tard ve def

kılınmak üzere bu tarafa irsali hususunun mahalline bildirilmesi meclis-i valadan

ba mazbata ifade ve mucebince keyfiyet mahalline bildirilmiş olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak deyü ferman-ı ali kıta 1

Bu dahi

Adana’ya tabi Arablar karyesi sakinlerinden olub madruben vefat eden

Mustafa’nın vereseleri li-ebeveyn karındaşı İsmail ile Karakayalı aşiretinde karalu

obası ahalisinden Mehmed’in suret-i muhakemelerini mutazammın gelen tahrirat

ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran katil-i

merkumun maktul-i mezburu muceb-i diyet olan katl ile katl eyledii şeran sabit

olduğu misillü maktul-i mersum Mustafa’nın veraseti karındaşı merkum İsmail’e

münhasır bulunduğu ber-nehc-i şer’ tahakkkuk etmiş ise maktul-i merkumun

347

kıssadan diyeti olan on bin dirhem şer’iyi şibh-i salisede tekasit-i salise ile katil-i

merkum Mehmed’in merkum İsmail’e eda eylemesi iktiza edeceği canib-i

fetvahaneden zeyl kılındığından diyet hususunun ol-vecihle tesviyesiyle katil-i


altı sene müddetle vaz-ı pranga olunmak ve hitam-ı müddetinde sebili tahliye

kılınmak üzere bu tarafa irsali hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkumun müddet-i

mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta 1


Halep eyaletinde Eriha kazasına sabi Şatak karyesi ahalisinden olub maktulen

vefat eden Hasan’ın katili yine karye-i merkûme ahalisinden Abdülkadir’in icra-yı

kısası hakkında sadır olan ferman-ı alinin icra-yı ahkamı sırasında maktul-i

merkumun veresesi katil-i merkumu müebbeden tersane-i amirede vaz-ı kürek

olunmak üzere meccanen kısasdan afv etmiş oldulları ifadesine dair Halep valisi

devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ve mazbata ve ilam

meclis-i valaya ledel-havale verese-i merkumenin fimabad husus-ı mezkure katil-i

merkumdan kısas ve diyetden sene ….[silik] kadir olmayacakları cenab-ı

fetvahaneden beyan kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza icra-yı mücazatı

hakkında meclis-i mezkurdan kaleme alınan mazbata hakipa-yı hümayun-i hazret-

i milkdariye arz ve istizan olunarak asayiş vakıasına nazaran merkumun

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren on beş sene müddetle vaz-ı pranga

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard

kılınmak üzere bu tarafa celbi hususuna irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi

müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş

olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkuruyla vaz-ı kürek olunmak babında


Sayfa 146


348

Selanik eyaleti dahilinde Veberasene karyeli Yorgi’nin bir mikdar akçesini gasb

etmiş ve ahz ve girift ile bu tarafa gönderilmiş olan Felartos karyeli Tanaş ile

refiki Yorgaki’nin sabıkalı eşkıyadan bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren merkumların ikişer sene müddetle

vaz-ı pranga olunmaları ve hitam-ı müddetlerinde kavi kefilleri alınarak

salıverilmesi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı şahaneden istizan


ve keyfiyet mahalline işar ile tarih-i mahbusiyetleri istilam kılındığından cevabı

vürudunda bab-ı zaptiyeye bildirileceği derkar bulunmuş olmağla ber-muceb-i

irade-i seniyye-i şahane merkumların müddet-i mezkure ile prangaya bend

olunarak ve hitam-ı müddetlerinde kefilleri alınarak sebilleri tahliye olunmak

babında ferman-ı ali kıta 1 4 Za 69


Kutta-i trik ve nehb-i emval niyet-i muzırrasıyla bir cemiyet-i melun teşkiliyle

ictisar edere saye-i muvakkat-vaye-i hazret-i şehinşahide ahz ve girif olnmuş olan

Ergili Mustafa ve Nanyalı Mehmed ve Bendelenli Ahmed ve Reşid ve İslam ve

Süleyman’ın ber-muceb-i kanun-i ceza yedişler sene müddetle prangabend

olunmaları istizanına dair tevarüd eden cend kıta mazbata meclis-i valaya ledel-

havale siyak-ı işara nazaran merkumun bilfiil icra-yı şekavet ve melanete fırsat

bulamamışlar ise de kat-i tarik niyetiyle tecemmu ederek keşt-i güzar eyledikleri

ikrarlarına sabit olarak hatta refiklerinden birisi bir zabtiye neferini cerh ve idam

ederek kedisi dahi eser-i cerhden müteessiren fevt olunmuş olmasına nazaran

bunlar fena ve uygunsuz eşhas-ı muzırradan olduğu anlaşılmış ise de yedişer sene

müddet-i bir az ziyadece göründüğünden ber-muceb-i kanun-i ceza merkumların

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene müddetle vaz-ı pranga

olunarak müddetleri hitamında sebilleri tahliye olunmak üzere bu tarafa

gönderilmeleri hususununda İzmir valisi devletlü paşa hazretlerine işar kılınması

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yo hümayuı hazret-i padişahiden

istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik

buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla

349

vürudunda merkumlar zikr olunan beşer sene müddet ile vaz-ı kürek olunmak

deyü ferman-ı ali kıta 1 4 Za 69



Fezahat-ı cesime ashabından olub Sayda’dan Dersaadet’e gönderilmiş olan Ali

Haccac ve oğlu İbrahim ve Ahmed Alegi ile Akkalı Ahmed ber-muceb-i kanun-i

ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren onar sene müddetle tersane-i

amirede vaz-ı klürek olunarak hitam-ı müddetlerinde keyfiyetleri mahallinden

istilam ile ne tarafa gönderilmeleri lazım gelir ise sebillerinin tahliyesiyle ol-

canibe irsal ollunmaları meclis-i valadan ba mazbata ifade olunarak keyfiyet

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı

mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub merkumların mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinin işları hususu teferruatıyla beraber mahalline bildirilmiş

olmağla mucebince iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1

5 Za 69


Sayfa 147


Konya eyaletinde Hamid sancağı dahilinde kain Hoyrat kazasına tabi Eyübler

karyesi sakinlerinden olub mecruhan vefat eden Hüseyin bin Hasan’ın veresesiyle

Mehmed Ağa nam kimesnenin gulamı olub maktul-i merkumun katili olan

Abdullah’ın icra kılınan muhakemelerine air gelen mazbata ve ilam meclis-i

valaya ledel-havale meal-i ilama nazaran katili merkumun maktul-i merkumu

amden tüfenk kurşunuyla bi-gayr-i hakkın darb ve cerh eylediği ber-nehc-i şer’

sabit olduğu ve gulam-ı merkumun sahibi merkum Mehmed Ağa maktul*i

merkumun diyeti içün gulam-ı merkumu aynen vereseye teslim etmiş ve yahud

maktul-i merkumun tamam-ı diyetini eda eylemesi hususlarında muhbir kılındığı

anlaşılmış olduğundan ve bu suretde merkum Mehmed Ağa emriyle mezkurundan

hangisini ahze dersi ihtiyar eylediği emr ile hükm ve tenbih olunmak lazım

350

gelecei canib-i fetvahaneden beyan kılındığından bu hale göre fetvahane kaydının

beyanıyla katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek ounmak üzere

dersaadete irsali hususunun eyalet-i merkûme valisi devletlü paşa hazretlerine

işarı ve merkumun dördünde ol-vecihle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde

eğer sahibi merkum gulam-ı mezburu mukabili aynen vereseye vermiş ise

merkumun verese-i merkum tarafına ve böyle olmayubda maktul-i merkumun

diyeti nakden ifa etmiş olduğu halde sahibine ita olunması meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine billdirilmiş

olmağla vürudunda merkum ol-vechile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali

kıta 1 5 Za 69


Devletlü kapudan paşa hazretlerine

Trablusgarb ahalisinden olub tersane-i amire zindanında bulunan Mesud’un bir

guna töhmeti olmadığından bahisle tahliye-i sebili istidasına dair takdim eylediği

arzuhaliyle tezkire-i behiyyeleri üzerine trablusgarb valisi sabık devletlü İzzet

Paşa hazretleriyle olunan muhabere-i cevabiye nazaran merkum Mesud

Trablusgarb’a bulunan muvazzaf topçu çavuşlarından olub eda-yı hidmet ederek

tekmil-i müddetinde redif tezkiresi ahzıyla istibalen ihraç olunduktan biraz

müddet sonra topöu kaymakamı Mustafa beyin leylen hanesine girib ve odasından

çekmecesini çıkarıb bağcaya bırakarak ya muma-ileyhe kasd etmek ve yahud bir

az eşya dahi almak sevdasıyla tekrar odaya girdiğinde mir-i muma-ileyh ile

uşağına silah çekmiş ve hayli arbede olmuş olmasından dolayı keyfiyetin makam-ı

vala-yı seraskeriye inha olunduğu ve kendisi dahi bu tarafa gönderildiği anlaşılıb

bu halde merkumun bir müdder daha ol-tarafa gitmesi uyamayacağı misillü hapsi

dahi yirmi mahı tücavüz ederek oraya azimetde mahzur olub olmadığının

mahallinden istilamı halinde haylice daha mahbusa durması lazım geleceğinden

ve beyan olunan töhmetine göre şimdiye kadar hapsi hakkında ceza-yı kafi

görünmüş olduğundan bu tarafa kavi kefile rabtıyla sebilinin tahliyesi hususunun

savb-ı valalarına havalaesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla

351

ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 6 Za 69

kıta 1



Mısırlı zenci mercan Rumeli ordu-yı hümayunu yüzbaşılarından Ahmed Ağa’nın

bir mikdar nukutuyla on bin kuruş kıymetlü mücevherat ve eşya-yı sairesini ahz

ederek eşya-yı mezkure zahire bil-ihraç kamilen sahibi muma-ileyhe teslim kılındı

ve merkum sabıkalı bulunduğu cihetle ol-tarafda ikameti uyamayacağından

zaptiyeye terfikan bu tarafa gönderildiği ifadesine dair Selanik meclisinden gelen

mazbata meclis-i valaya ledel-ita zat-ı valalarıyla muhabere olunduğu vecihle

merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza iki sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

pranga olunarak hitam-ı müddetinde İskenderiye canibibe tard ve def’ kılınması

hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkuran ba mazbata ifade

ollunmuş olmağla ol-vecihle iktizasının icrası hususuna himmet buyuralar deyü

ferman-ı ali kıta 1 6 Za 69

Sayfa 148


Viranşehir sancağı dahilinde kain yenice kazası kurasından Sanuk karyesi

sekenelerinden olub bundan akdem maktuleten müteveffiye olan Aişe Hatun’un

veresesiyle katili zevci Ömer ile vuku bulan murafaalarına dair Kastamonu valisi

devletlü paşa hazretlerinin tevarüd eden tahriratıyla mazbata ve ilam meclis-i

valaya ledel-havale meal-i ilama nazaran katil-i merkum Ömer’in zevcesi

maktule-i mezbureyi mucebi diyet ve harman-ı irs olan katl ile katl eylediği tavien

ikrarıyla ber-nehc-i şer’ sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i

mezburenin diyeti olan beş bin dirhem şer’iyi sened-i salisede tekasıt ile katil-i

merkumun eda eylemesi lalzım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığı

diyet hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i

merkumun icra-yı mücazatı lazım gelmiş ise de madde-i katl elli beş tarihinde

vuku bularak on dört sene kadar vakit geçmiş olduğu halde şimdiye kadar dava

352

olunmamasının sebeb ve keyfiyeti tetkike şayan göründüğüne ve kaza-i mezkur

res-i eyalet olan Kastamonu’ya pekde uzak olmadığuna binaen katil-i merkum ile

maktule-i mezburenin veresesi bu babda ikdam olan şahidleri Kastamonu’ya celb

olunarak keyfiyet evvel ve aharı bil-etraf tahkik ve tedkilk ile fil-hakika

merkumun madde-i katle mücasereti şeran ve nizamen eşnahdan salim olacak

vecihle sübut bulduğu halde ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga

olarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi cabine tard ve def

kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali kıta1 9 Za 69


İstanköy ceziresine tabi karyesi mütemekkinlerinden olub mecruhen fevt olna

Andon ile Rodos ceziresine tabi Salakvar karyesi mütemekkinlerinden maktul

Esterfon2un katilleri kostanti ve İsnadi’nin icra-yı kısasına dair gönderilen

evamir-i aliyyenin vusulüyle veresesinin afvına mebni merkumların haklarında

kısas sakıt olub kendüleri bu tarafa gönderildiği ve merkum Ksotantin’in sabıkalı

ve kutta-i tarik makulesinden bulunduğu mahallinden gleen mazbata ve ilamlar

mealinden anlaşılmış olmasıyla lazım gelen diyetin fetvahane kaydı vecihle

ilerüde tesviye olunmak üzere ber muceb-i kanun-i ceza merkumlardan

Kostantin’in mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan altmış yedi senesi

cemazielahirinin yirmi beşinci gününden itibaren on sene ve İstadi’nin dahi

kezalik mahbusiyeti tarihi olan altmış sekiz senesi receb-i şerifinib on yedinci

gününden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak

hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve memleketleri canibine tard ve def

kılınması meclis-i valadan ba mazbata ifae olunmak ve hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i mülükaneden bil-istizan irae-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub keyfiyet Cezayir-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince merkumlar vaz-ı kürek olunmak

babında ferman-ı ali kıta 1 9 Za 69

353


Sayfa 149

12 Za 69 tarihine kavasbaşıya verildi

Rumeli eyaleti dahilinde kain Nasliç kazasına muzafa Karbelazon karyesi

ahalisinden olub Yenişehir-i ferner kasabasında maktulen vefat eden Ahmed’in

veraseti pederi Abdüllatif ile katilleri Mustafa Arif ve Zenci Abdullah ve diğer

Zenci Mercan’ın vuku bulan murafaalarında katilun-ı merkumun maktul-i

mekrum Ahmed’i alat-ı carih ve sopa ile darb edib müteessiren vefat eylediği

tayien ikrarlarıyla sabit olub masluhun tavassutuyla altı bin beş yüz kuruş bir-rıza

beyinlerinde sulh vaki olarak merkum Abdüllatif bil-verase tasaddi eylediği

davasından fergatla oğlu müteveffa-yı merkumun dem ve diyetine dari amme-i

davaan merkumların zimmetlerini ibra ve iskat etdiği mahallinden gelen mazbata

ve ilam meallerinden anlaşılmış ve bu suretde merkum fimabad merkumundan

nesne davasına kadir olamaycağı canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan


itibaren beşer sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kavi

kefilleri alunub sebillerinin tahliyesiyle vilayetleri canibine tard ve def olunmak



kürek olunmak babında ferman-ı ali 11 Za 69 kıta 1


Varna mülhakatından Balçık karyesinde bundan akdem katilen fevt olan

İbrahim’in katili denilen zenci Mehmed Emin ile veresesinin icra oluna

murafalarında merkum zenci Mehmed Emin kendisi merkum İbrahim’i katl

eylediği varisi tarfından iddia olunmuş ise de merum madde-i katlden bizzar

kendisinden sudurunu inkar ile gaib kıbti Mehmed nam şahıs ile maktul-i

merkumun zevcesi Aişe birlikde ve muayyen oldukları halde icra eylediğini ifade

ve tezkar eylemiş ve zevce-i mezbure külliyen inkarda bulunmuş ve verese dahi

mezbureden dava etmeyün merkum Mehmed’in inkarına mukarin-i tasaddi

eyledikleri müstakil katl davalarını isbatdan izhar-ı aciz ile merkum Mehmed

354

müstakilen katl etmediğine bit-taleb tahlis olunduktan sonra verese-i kibar lazım

gelen sülüs-i diyetden hisselerinden merkumun kabulünü hala zimmetini ibra ve

verese-i sigarın hisse-i irsiyeleri mukassatan eda eylemesi tenbih ollunduğu ve

merkum Mehmed’in muaddem ve muasser olduğu beyanıyla icabının icrası

istizanına dair Silsitre valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden

tahrirat ve mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran

merkum Mehmed’in muaddem ve muasser olduğu ber-nehc-i şeri badet-tahkikl

ikrarı tavien olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktul-i merkumun sülüs-i

diyetden sigar-ı mezburenin hisse-i irsiyelerinin ahz ve istihsali merkum

Mehmed’in same-i haline tevkif olunmak lazım geleceği canib-i fetvahaneden

beyan kılındığından diyet-i hususun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle same-

i haline tevkifle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde sebili tahliye olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi

hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş

olmala vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında

ferman-ı ali kıta 1 – 11 Za 69

Sayfa 150

15 Za 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi

Ordu sancağında perşenbe kazasına muzafa Timurtaş karyesi sakinlerinden olub

mukaddema katilen vefat eden Ustaoğlu Receb’in veresesiyle katilleri Milaslı

kazası ahalisinen Çoban Mustafa ve zevce-i metrukeleri Meryem ve Hüsna’nın

icra kılınan murafaalarını mutazammın tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i

valaya ledel-havale meal-i ilame nazaran merkumum maktul-i merkumu

mezburelerin emriyel katl ve itlaf eylemiş ollacağı ber-nehc-i şeri sabit olarak

fazahatina hükm oldundukda sonra mezbureler katil-i merkumu kısasdan afv

etmeleriyle kısas-ı sakıt ve sigar-ı verese haklarında diyete münkalib olduğu ve

diyet katl-i merkumdan sigar-ı mezburenin hisse-i irsiyelerini eda ile merkum

Mustafa’ya tenbih olunduğu anlaşılmış olub ancak mezbureler zevçleri maktul-i

merkum recebi katl ile ve bu merkum Mustafa’ya emirlerini ikrar eylemlerine

nazaran katl-i mezkurun mucebi kısası olmayub diyet olduğundan kısasdan

355

afvlarıyla diyetden hisseleri sakıt olamaycağı cihetle mezbureler dahi hisse

talebinde oldukları takdir de maktul-i merkumun kazadan tamam-ı diyeti olan on

bin dirhem şeriyi verese-i mezbureye sinin-i salisede tekasit ile merkum

Mustafa’nın aynen edası lazım gelib mezburelere dahi takrir-i ikame olunmak

iktiza edeceği canib-i fetvahaneden kılındığındna diyet hususunun fetvahane

kaydında gösterdiği vecihle bit-tesviye ber-muceb-i kanun-i ceza mezbure

Meryem ve Hüsna’nın mahallinde nisaya mahsus hapishanede beşer sene

müddetle hapis olunarak merzburelerin ilfak ve iksasına icbar edece velileri

olduğu halde anlardan olduğu takdir canib-i beytülmaldan idareleriyle hitam-ı

müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve katil Mustafa’nın mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle vaz-ı pranga

olunub hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i milkdariden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi

dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı


15 za 69 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Tekfurdağı kazasına tabi Nabi karyesi sakinlerinden olub bundan akdem

madruben vefat etmiş olan Hasan’ın veresesi validesi Aişe ve er karındaşı Halil ve

kız karındaşı Lebibe ile merkumun katili denilen Mustafa arnavud murad’ın vuku

bulan murafaalarında merkum Mustafa müteveffa-yı merkumu darbı eser eden ve

katili ikrar ve refiki merkum Murad’ın inkarı cihetiyle isbat olunamayıb

davalarından feragat etdikleri ve kanunen icra-yı mücazatları istida olunduğu

beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair gelen mazbata ve ilamlar meclis-i valaya

ledel-ita merkum Halil ve mezbure Lebibe tarafından ferağ-ı mekzure vekil

olduğu halde müdde-i aleyhadan olan davalarında fariğ olmuş ise fimabad ol-

merkerzde verese-i mezbure müddea-i aleyhadan nesne davasına kadir

olamayacaklları canib-i fetvahaneden beyan kılındığından katil-i merkumların

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedişer

sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde

356

kefilleri alınıb tahliye-i sebilleriyle memleketleri canibine tard ve def olunmak

üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine


Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar müddet-i



Sayfa 151


Kıbrıs ceziresinde kain Odim kazasına tabi Besuri karyesi ahalisinden olub

maktulen vefat eden Mehmed’in babası Memiş ile katili denilen yine karye-i

mezkure ahalisinden zenci Ali’nin suret-i muhakeme ve murafaalarını

mutazammın tevarüd eden tahriratıyla mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-

havale müfad-ı ilama nazaran ebb-ı merkum Memiş sekiz yüz kuruş akçe ahzıyla

husus-ı mezkure müteallike amme-i davadan katil-i merkum Zenci Ali’nin

kabulünü havi zimmetini ibra etmiş olmasıyla bu surretde ebb fimabad husus-ı

mezkure müteallik merkum Ali’den nesne davasına kadir olmayacağı

fetvahaneden beyan kılındığındna ve meblağ-ı mezbur tesviye kılındığı

anlaşıldığından katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle mahalli tarafına tard ve def

kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve


müddet-i mezkure vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 12 Za 69


Arpa tüccarından Hasan ve Hacı Ali Efendilerin mutasarrıf oldukları sefine

Ereğli’den maden kömürü tahmil etmek üzere kapudanı olan Süleyman kağundan

yedine mektub ile mürur tezkiresi verilerek ol-canibe gönderilmiş ise de ol-tarafa

gitmeyib köstenceye azimetle zahire yüklenerek Dersaadet’e gelmiş olduğundan

kapudan-ı merkum sefine sahibi mum-ileyhima ile celb ve istintak olundukda

357

muma-ileyhimanın haberi olmaksızın mahal-i mezkure gidib zahire tahmiş

etdiğini ifade ve itiraf edib saye-i meali-vaye-i hazret-i şahanede kömürün beher

kantarına doksanar paradan nul verilmekde olarak şu aralık şiddet-i lüzumu dahi

bedihi olduğu halde kapudan-ı merkumun şu hareketi yolsuz ve uygunsuz şey

olarak tedibi muceb göründüğüne dair bahriye meclisinin mazbatasıyla devletlü

kapudan paşa hazretlerinin tezkiresi meckis-i valaya ledle-havale kapudan-ı

merkumun saire ibret içün tersane-i amirede iki mah müddetle istihdam olunarak

hitam-ı müddetinde tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i

canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla merkum müddet-i

mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali 15 Za 69 kıta 1


Zabtiye müşirine

Cünha-i vakıasına mebni bundan mukaddem vaz-ı pranga olunmuş olan oğlu

Hüseyin’in tahliye-i sebili istidasına dair Harputlu Adile Hatun’un takdim

eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-havale mezkur arzuhal balasına ihraç

etdirilen kürek kaydına nazaran merkum sirkat töhmetiyle altmış sekiz senesi

Rebiülahirinde iki sene müddetle vaz-ı pranga olunub inkıza-yı müddetine daha

beş altı mah olduğu anlaşılmış ise de mezbure şayan-ı merhamet-i seniyye

göründüğüne ve merkumun dahi şimdiye kadar ıslah-ı nefs etmes memul

bulunduğuna nazaran merhameten tahliye-i sebili menut-ı irade-i seniyye idüğü

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve ol-vecihle merkumun tahliye-i

sebili tensib kılınmış olmağla icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü

ferman-ı ali 15 Za 69



Sarı Şaban karyeli Hüseyin Çloban nam şahıs mukaddema katl-i nüfus nadde-i

kerihesine ictisarından naşi Dersaadet’e gönderilecek prangaya konulmuş ve

358

hitam-ı müddetinde salıverilib memleketine irsal olmuş ise de merkum yine

harekat-ı sabıkasında ızrar eylediğinden be-tekrar tutulub gönderilmiş olmasına

mebni ol-babda gönderilen isitlamname üzerine eşkıya ve kutta-i tarik

makulesinden olarak fırsat-yab oldukça enva-i uygunsuzluğa ictisar eylediği

meclis ve erbab-ı vukuf taraflarından ifade ictisar olduğu ve merkumun mahall-i

baide tard ve def’ine dair Selanik valisi sabık devletlü paşa hazretleri tarafından

gelen tahrirat meclis-i valaya ledel-ita merkûme ber-muceb-i inha emsali misillü

li-eclil-imkan Kıbrıs ceziresine irsal ve def’ olunması meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı cenab-ı şahaneden istizan olunarak irade-i

seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet vali-i

lahık devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının icrası

hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 22 Za 60 kıta 1

Sayfa 152


Kalkandelen kazasına tabi Haceşte karyesi sakinlerinen olub bundan akdem

maktulen vefat eden Fazıl’ın katili Abdullah’ın icra-yı kısasına dair göndrilen

ferman-ı alinin vusulüyle katil-i merkumu verese-i maktulden Şaban ve Hanife ve

Şahine’nin afvına mebni kısas-ı sakıt ve diğer veresesi Fatıma hakkında mesele-i

diyete münkalib olarak tesviyesi katil-i merkum tenbih olunduğu ve kendisinin bu

tarafa gönderildiği ifadesini mutazammın cevaben tevarüd eden tahrirat ve

mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita bu suretde maktul-i merkumun

kaziyeden diyeti olan on bin dirhem şeriden ancak mezbure Fatıma’nın hisse-i

irsiyesini katil-i merkum Abdullah’ın aynen ve mukassaten eda eylemesi lazım

geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet maddesinin fetvahane

kaydı vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihi olan işbu altmış dokuz senesi muharremül-

haramının yirmi beşinci gününden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle

vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin bit-tahliye memleketi canibine tard ve

def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde

müteallik buyrulub keyfiyet Üsküb valisi devleltü paşa hazretlerine bildirilmiş

359

olmağla ol-vecihle merkum vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 22

Za 69



Bundan akdem katilen fevt ollan Hacador’un katili Hüseyin’in icra-yı kısasına

dair gönderilen ferman-ı alinin vusulüyle verese-i maktul kısasdan on sekiz bin

beş yüz kuruş bedel makbuz üzerine sulh oldukları cihetle katil-i merkumun li-

eclil-mücazat Dersaaet’e irsal kılındığına dair cevaben tevarüd eden mazbata

meclis-i valaya ledel-havale bu hale göre katil-i merkumun nizamen tedibi lazım

geleceğinden ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesi hususunda savb-ı müşirilerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade ve hakipa-yı aliden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve merkumun

mahallindeki hapsi tarihinin bu tarafa işarı hususu Sivas valisi devletlü paşa

hazretlerine yazılmış olmağla merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali 23 Za 69

Gurre-i Z 69 tarihinde gönderildi

Köstendil kaymakamı Mustafa Efendi’nin saye-i şevket-vaye-i hazret-i şahanede

ileride münasib bir memuriyetde istihdam olunmak üzere azliyle mezkur

kaymakamlığın mahsus olan üç bin dokuz yüz yirmi kuruş maaş ile usulüne

tevfikan Biga mutasarrıfı esbak müteveffa Hasan Haydar Paşa damadı Istabl-i

amire müdürlüğü payelülerinden izzetlü Yusuf beyin uhdesine ihalesi zat-ı

atufileriyle bil-muhabere meclis-i valada tensib ve hakipa-yı hümayun-ı mülükane

istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve

şeref-sudur buyrulub mantuk-ı münifi üzere icabı icra kılınmış olmağla hazinece

dahi iktizasının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

360


Sayfa 153

Gurre-i Z 69 tarihinde kavasbaşıya verildi

Karahisar-ı sahib sancağına tabi sandıklı kazasına muzafa kızılca karyesi

sakinelerinden olub bundan mukaddem maktuleten müteveffiye olan Haice

Hatunun veresesiyle katili yine karye-i mezkure sakinlerinden zevç-i metrukü

Kara Ahmed oğlu Mustafa’nın icra kılınan muafaalarına dair tevarüd eden ilam

ve mazbata meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkum

maktulete-i mezbureye mucebi diyet ve harman-i irs olan katl ile katl eylediği

tavien ikrarıyla sabit olmadığı anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i

mezburenin kaziyeden diyeti olan beş bin dirhem şeriyi katil-i merkumun verese-

i mezbureye mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan

kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydı vcihle bit-tesviye merkumun

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı pranga

olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def

olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun irsali

hususu Hüdavendigar valisi devletlü paşa hususlarına bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı

ali kıta 1

Gurre-i Z 69 tarihinde kavasbaşıya verildi


Edirne’de Emir Mescid mahallesi sakinelerinden olub bundan akdem katileyen

mütveffiye olan Aişle hatunun varis-i maruf ve marufesi olmadığından canib-i

beytülmaldan hısm tayin olunan Şerif Ağa ile katili zevci Ali’nin suret-i murafaa

ve muhakemelerini mutazammın tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya

ledel-havale meal-i ilama nazaran merkum mezbure Aişe’yi muceb-i kısas ve

hareman-ı irs olan katl ile katl eylediği tavien ikrarıyla sabit olduğu ve sabıkalı

katil güruhundan olduğu anlaşılmış ve bu surete katil-i merkumun kısasan katli

veya rızasıyla canib-i beytülmak içün kendisinden taman-ı diyet merde-i ahzı tes-i

361

rezin-i şahaneye menut-ı mevaddan idüğü canib-i fetvahaneden beyan kılınmış

idüğünden ol-baba kaleme alınan mazbata hakipa-yı hümayun-ı hazret-i

mülükaneye arz ve istizan olunarak merkum Ali’nin isaet-i vakıasına ve sabıkalı

güruhundan bulunmasına nazaran diyet maddesinin badehu iktizasına bakılmak

üzere ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

tersane-i amirede on beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hidemat-ı lazımede

bil-istihdam müddeti hitamında sebilinin tahliyesiyle memleketi canibibe tard ve

def olunması hususuna irade-i seniyye-i canib-i şehinşahi müteallik buyrulmuş ve

merkumun irsali hususu edirne valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş

olmağla mucebince katil-i merkumun vürudunda icabının icasına himmet

eyleyeler deyü ferman-ı ali kıta 1

3 z 69 tarihinde gönderildi


Bozcaada mütemekkinlerinen Tufanoğlu kostanti yine ada-i mezkure ahalisinden

Veli nam kimesnenin zevcesi Fatıma Hatun’u ıtma’ ve iğfal ile hanesine girib

icra-yı fiil-i şeni’ etmekde iken zabtiye maarifetiyle derdest olunmuş ve mersum

ezaril eşhasdan olarak milleti tarafından dahi kabul olunmamış olduğundan li-

eclit-tedib tersane-i amireye gönderildiğinden ve merkum veli mukaddemce

gönüllü olarak tersane-i amireye gelüb donanma-yı hümayuna verilerek mersum

Kostanti dahi zindanda tevkif kılındığından icabının icrasına dair Bahriye

meclisinin mazbatasıyla mahallinden mevrud mazbata ve tezkire-i behiyyeleri

meclis-i valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran mersum ile mezburenin bu

vecihle fiil-i şeni’ mücaretleri tediblerini müstelzim göründüğünden ve mersum

dahi zaten edebsiz güruhundan olduğundan emsaline ibret-i müessire olmak üzere

mersumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

tersane-i amirede üç sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

kefili alınarak sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı valalarına ve mezbuenin dahi

mahallinde nisaya mahsus mahbusda iki sene müddet hapis olunmasının ada-i

mezkur kaymakamına bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i canib-i

şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet

362

kaymakam-ı muma-ileyhe bildirilmiş ve merkumun ahz ve hapsi geçen mah-ı

şevval-i şerifinin beşinci günü ollduğu mahalli işarından anlaşılmış olmağla

irade-i seniyye mucebince icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 2 Z

69

Sayfa 154



Akçaşehirli terzi oğlu Mehemd ve Karasulu Ali Reislerin süvar oldukları

safinelerine Ereğli’den maden kömürü tahmil etmek üzere yedlerine mektub ve

mürur tezkiresi verilerek ve vapurlarıyla Boğaza çıkarılarak oll-canibe sevk

olunmuş oldukları halde Ereğli’ye gitmeyib mahall-i saireye aizmetle kereste

tahmil ederek Dersaadet’e avdet etmiş olduğundan merkuman ledel-istintak ve

şayan-ı kabul olamayacak suretde azar-ı vahibe serd ve beyan eylediğinden icra-yı

mücazatları istizanına dair tezkire-i devletleriyle bahriye meclisinin müzekkiresi

meclis-i valaya ledel-havale vakıa şu aralık kömürün şiddet-i lüzumu cihetiyle

merkumların işbu hareketleri yolsuz ve uygunsuz olduğundan vacibül-hal

mehazir-i kesireyi müstelzim olacağından merkumların dahi emsali misillü ikişer

mah müddetle riştehanede tevkif ve istihdamları hususunun savb-ı valalarına

havalesi meclis-i valadan ba mazbata ifade ve hakipa-yı aliden istizan olunarak

irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla

mucebince icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 2 Z 69


Kütahya sancağına tabi Gedus kazasında vaki Yenice karyesi ahalisinden olub

katilen fevt olan Mehmed’in veresesiyle katilleri karye-i mezkure sakinlerinden

Şatıroğlu Mehmed ve Çıldır oğlu Süleyman ve diğer Süleyman’ın icra olunan

murafaalarını mutazammın gelen tahrirat ve mazbata ve ilam meclis-i vlaaya

ledel-havale meal-i ilama nazaran merkumların maktul-i mezburu mucebi kısas

olan katl ile katl etdikleri ber-nehc-i şer sabit oldukdan sonra verese-i

mezbureden maktulün zevcesi bir-rıza katilleri kısasdan afv edib kısas-ı sakıt ve

363

verese-i saire hakkında diye münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde

maktul-i merkumun kazaan diyeti olan on bin dirhem şeriden verese-i saire

hisselerini tekasıt-ı salise ile katil-i merkumların seviyyen eda eylemeleri iktiza

edeceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından bu hale göre diyet hususunun

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle merkumların ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede

beşer sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketleri canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i milkdariden bil-istizan

irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve

keyfiyet Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudunda merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında

ferman-ı ali 2 Z 69



Kırıkçeşme civarında Berdeganda müsteciren ikamet etmekde olan Edremidli

Hace Mustafa Efendi on iki yaşında Mehmed nam çocuğun çikara yakmak üzere

dükkanına gelüb kitablarını almış olduğu cihetiyle mezkur kitabları yedinden alıb

tütün çubuğuyla başını darb etdiğini ikrar ve bakkal Dimitri’nin bazı havadise dair

evrak-ı matbua kırat eylediğini görmüş olmasından dolayı bazı uygunsuz

tefevvühata cüretini itiraf ve tezkar etdiği ve kitablara dair olan iddiasının dahi

vahi olduğu tbeyyün eylediği takdim kılınan zabtiye meclisinin mazbatası

mealinden anlaşılmış olduğundan merkumun memleketi canibine gönderilmesi

hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i valadan ba mazbata ifade olunmuş

olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

kıta 1 2 z 69


Sayfa 155


364


Bosnalı Mehmed Mümin nam kimesnenin beş seneden beri vaz-ı pranga olunub

ıslah-ı nefs eylediğinden ve idam etdiği Abdullah ve Hüseyin’in diyetleri dahi

pederi ita ederek ilam dahi almış idüğünden tahliye-i sebili hakkında vuku bulan

istidası üzerine makam-ı senaveriden istilamnamenin vusulüyle maktulen

merkumanın diyeti içün merkum Tahir Paşa zamanında mühürdarı marifetiyle

merkumun memlekeri olan Maden kazası ahalisinden yirmi bin kuruş tevzi ve

tahsil olunmuş ise de verese-i maktuline verilib verilmediği ve maktulden

merkumanın veresesi ollub olmadığı meçhul bulunduğu ifadesine dair Bosna

valisi devletlü paşa hazretleri tarafından cevaben tevarüd eden tahrirat meclis-i

valaya ledel-ita canib-i vilayetden ihraç etdirilen kayda nazaran merkumun katl

töhmetiyle altmış beş senesi evail-i saferinde dersaadete gelib emaneten tersane-i

amireye gönderildiği anlaşılmış olub mukal-i tahrirata göre merkumun fark-ı

fukaradan ollduğu cihetle tesviye-i diyet zımnında tahsil olunan akçenin vereseye

verilib verilmediği meçhul olduğu misillü verese dahi şimdi na mevcud olduğuna

ve merkumun müddet-i hapsi ise beş seneye karib olarak katil hakkında icra

olunan mücazatı görmüş bulunduğuna binaen bu müddetin merkumun hakkında

ceza-yı kafi addiyl tahliyesi ve bundan böyle veresenin zuhuruyla iddia-yı diyet

vukuuna tahsil olunduğu gösterilen akçein her kimin yedinde kalmış ise andan bit-

tahsil vereseye verilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı

şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde

müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş

olmağla mantuk-ı münifi üzere merkumun tahliye-i sebili hususuna himmet

buyuralar deyü ferman-ı ali kıta 1 8 Z 69


İşkembeci Andon’un dükkaından bir takım eşya-yı sirkat eylemesinden dolayı

vaz-ı pranga olunmuş olan kasab çırağı İstefan’ın tahliye-i sebilli istidasına dair

sebzeci esnafından çend nefer kesan tarafından takdim kılınan arzuhal meclis-i

valaya ledel-havale ihraç etdirilen mahbusiyet kaydına nazaran merkumun altmış

sekiz senesi evaili zilkadesinden itibaren iki sene müddetle vaz-ı pranga olunduğu

anlaşılarak hitam-ı müdetine daha hayli vakit var isede merkum istifenın zikr

365

olunan kesan tarafından hasta haline şehadet ve fimabad bu misillü efalde

bulunmayacağına kefalet olunmakda bulunmuş olduğundan ve işbu müddet-i

mahbusiyeti hakkında ceza-yı kafi olacağından merhameten tahliye-i sebili

husuusu meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-vecihle

merkumun sebili tahliye olunmak ferman-ı ali kıta1 8 Z 69



Şam-ı şerif eyaleti dahilinde kain Baalbek kazası ümerasından mukaddema

Dersaadetê gönderilerek tersane-i amireye konulmuş olan Mehmed Arif ile yine

eyalet-i merkûmeye tabi bayrut karyeli ömer ve Hasan ve Hüseyin ve Mehmed ve

Ahmed ve Hıdır nam şahıslar fesad ve isyan töhmetiyle müttehim olarak

muharebe ile tutulmuş olduklarından bunlardan hiçbirisinin salıverilmesi

uyamayacağı Arabistan ordu-yı hümayunu müşiri devletlü paşa hazretleri

tarafından cevaben inha olunmakan naşi merkumların emsalleri müebbeden nefy

suretiyle Girid ceziresine gönderilmesi meclis-i valadan tezekkür ve tensib

olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik

buyrulması ve ol-babda Girid valisi devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı

senaveri taraf-ı müşirilerine isra kılınmış olmağla merkumların firar edeyecek

suretle ber-muceb-i irade-i seniyye Girid’e irsaline himmet buyuralar deyü

ferman-ı ali kıta 1 16 Z 69

Sayfa 156

21 Z 69 tarihinde verildi

Zabtiye müşiri paşla hazretlerine

Bargirci esnafından Rum milletinden Dimtri mukaddema taraf-ı hoca maksudun

yalısına giren hırsızlarıyla beraber tutulub bir senden mütecaviz tersane-i amirede

vaz-ı pranga olunmuş ise de merkumun o makule hırsızlardan olmayub ehl-i ırz

takımından olduğuna tekeffül olunarak tahliye-i sebili hususu Büyükdere ehl-i

islam ve reayasının muhtar ve muhbirleri tarafından ba arzuhal istida ve her ne

vakit isteniliyor ise teslim olunacağına dair esnaf-ı merkûme kethüdası vesaireinin

366

mührüyle bir kıta kefalet olmasa bile şimdiye kadar olan hapsinin hakkında ceza-

yı kafi addiyle sebilinin tahliyesi meclis-i valada ba tensib irade-i merhamet-ade-i

cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve sened-i mezkur bab-ı

zabtiyede hıfz olunmak üzere merbuten savb-ı valalarına gönderilmiş olmağla ber-

muceb-i irade-i seniyye-i merkumun tahliye-i sebili hususuna himmet buyuralar

deyü ferman-ı ali 21 Z 69

24 Z 69 tarihinde verildi

Tıbbiye nazırı efendi hazretlerine

Mahmud Paşa’da kain kaşıkçı İsmail’in sagir oğlu Mehmed ile zevcesine solcan

tuzu diyerek vermiş olduğu ilacdan sagir-i merkumun müteessiren vefatına ve

merkûmenin dahi hastalanmasına sebeb olan kürekçi kalfası İstavri’nin icra-yı

tedibi istizanına dair tıbbiye meclisinin takdim kılınan mazbata meclis-i valaya

ledel-ita merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede üç sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi ve merkumun zikr

olunan tuzu dolabından alıverdiğini ifade eylemiş olduğu tersane-i amire eczacısı

eniştesi Gavril’in dahi yedinde bulunan eczayı hıfz etmemesinden dolayı tedibi

hususunun taraf-ı şeriflerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve

hakipa-yı şahaneden istizan olarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi-dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref-sudur mucebince icabı icra kılınmış olmağla zat-ı

şerifleri dahi merkum Gavril’in tedibi hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı

ali 21 Z 69

24 Z 69 tariihnde verildi

Mahmud Paşa’da kain kaşıkçı İsmail’in sagir oğlu Mehmed ile zevcesine solcan

tuzu diyerek vermiş olduğu ilacdan sagir-i merkumun müteessiren vefatına ve

merkûmenin dahi hastalanmasına sebeb olan kürekçi kalfası İstavri’nin icra-yı

tedibi istizanına dair tıbbiye meclisinin takdim kılınan mazbata meclis-i valaya

ledel-ita merkumun mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede üç sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitamında sebilinin tahliyesi ve merkumun zikr

367

olunan tuzu dolabından alıverdiğini ifade eylemiş olduğu tersane-i amire eczacısı

eniştesi Gavril’in dahi yedinde bulunan eczayı hıfz etmemesinden dolayı tedibi

hususunun mekteb-i tıbbiye nezaretine havalesi meclis-i mezkurdan ifade ve

hakipa-yı şahaneden istizan olarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi-dahi ol-

merkezde müteallik buyrulun keyfiyet nezaret-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş

olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 21 Z 69


Sayfa 157

Şeyhler karyesi sakinlerinden iken bundan akdem katilen vefat eden Abdülkerim

oğlu Mustafa’nın katili Arpacı oğlu Ali’nin icra-yı kısasına dair gönderilen

ferman-ı alinin vusulüyle icra-yı ahkamı sırada verese-i kibar katili merkumu

kısasdan bit-tavi’ afv ederek kısası sakıt ve sigar-ı verese haklarında diyet

münkalib olmuş olduğundan sigar-ı veresenin hisse-i musibelerinin tekasıt

rabtıyla katil-i merkumun li-eclil-mücazat dersaadete irsal kılındığı ifadesine dair

Konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata

ve ilam meclis-i valaya ledel-havale maktul-i merkumun kazadan diyeti olan on

bin dirhem şeriden sigar-ı veresenin hissse-i irsiyelerini ber-mantuk-ı ilam katil-i

merkumun mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan

kılınmış olub bu hale göre diyet maddesinin ber-nehc-i şer-i şerif tesviyesiyle

katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusyeti tarihi olan

altmış yedi senesi ramazanı gurresinden itibaren tersane-i amirede yedi sene

müddetle vaz-ı pranga olunarak müddeti hitamında tahliye-i sebiliyle vilayeti

canibine tard ve def olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak

hakipa-yı hümayundan bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine

bildirilmiş olmağla mucebince icabı icra olunmak babında ferman-ı ali kıta 1 24

Z 69

26 z 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi

26 Z 69 tarihinde kavasbaşıya gönderildi

368

Dersaadet ordu-yı hümayunu piyade ikinci alayının birinci taburu neferatından

firar edib ele getirilmişl olan düşmanın kat-i tarik etmek ve kız kaçırmak ve

üzerlerine varan zabtiyenin teşhir-i silah darb ve cerh eylemek misillü harekat-ı

reddiyeye dahi cesaret eylemiş olması cihetiyle usul ve nizamına tevfikan ismi

ceride-i asakiriyeden terkin kılındığındna ber-muceb-i kanun-i ceza altı sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunması taraf-ı hazret-i seraskeriden ba

tezkire işar olunarak bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş olmağla mucebince merkum

müddet-i mezkure içün vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali 25 Z 69

Selh-i Z 69 tarihinde gönderildi

Ruscuk sakinlerinden Kara İskender ve Kel Hüseyin nam kimesneler zahirde

varis-i maruf ve marifesi olmayan mechulül-ism bir şahsı katl etmiş olduklarından

kıbel-i şer’den Ruscuk mal katibi Nüzhet Efendi hakkım tayiniyle icra oluna

murafaa ve muhakemelerine dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita

meal-i ilama nazaran merkuman şahs-ı merkumu kayık ile nehr-i tunadan bir

tarafa geçirmek üzere olub şehr-i mezkurun ortasına geldiklerinde bi-gayr-i

hakkın darb ve ilam ile cisrini nehre ilka eyledikleri müddei-i muma-ileyh

davasını isbatdan izhar-ı aciz edib merkum Kel Hüseyin bit-taleb tahlis olunmuş

ve merkumanın ikrarları üzere mehuzları olan akçenin mevcudu bit-tahsil kusuru

dahi varise tahsil olarak merkum İskender’in muasser olduğu anlaşılmış

olduğundan bu suretde nısf diyet ricle-i beytülmaliçün ahz-ı istihsali hususunun

merkumun su-i haline tevkifi ve merkum Kel Hüseyin’in dahi muayyen olduğu

ikrarı tavien olmuş ise husus-ı mezkurda merkum Hüseyin’e beled-i beyyine ne

takrirden maadasına lüzum gelmeyeceği canib-i fetvahaneden mazhar-ı ulum-ı

tahrir ve imla kılınmış olduğundan diyet hususunun fetvahen kaydı vecihle

tesviyesi mahbusiyetleri tarihinden itibaren katil-i merkumun yedi ve muavin-i

merkumun dahi beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak müddetleri hitamında

kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesiyle memleketlerine tard ollunması meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade ollunmuş ve merkumların bu tarafa irsali hususu

Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudlarında müddeti

mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 28 Z 69

369

Sayfa 158

Seylh-i Z 69 tarihinde gönderildi


Çekmece-i kebir kazasına tabi Bigados karyesi mütemekkinlerinden Todori karye-

i merkûme ahalisinden Andon’u bıçak ile darb ve katl etmesinden dolayı kaza-i

Erbaa tarafından bab-ı zaptiyeye gönderilmiş ve maktul-i merkumun vilayeti

canibinden evlad Desito namında li-ebeceyn kız karındaşıyla Kostanti ve Yorgi

namında iki nefer ammilerinin li-eclil-murafaa bu tarafa gönderilmeleri

mukaddem ve muahhar kaza-i mezkur tarafına yazılmış ise de bunlar maktul-i

merkumun dem ve diyetine munkalibe-i amme-i davadan merkum Todori’nin

zimmetini ibra ve iskat taraflarından dolayı vekil tayin eylediklerine dair bir kıta

hüccet-i şeriye vürud ederek şimdiye kadar ne verese ve ne de vekil-i merkum

geldiğine ve merkum Todori’nin dahi madde-i katli muzırr bulunmasına nazaran

icra-yı mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası

meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı hüccete göre maktul-i merkumun dem ve

diyetine dair merkum Todori’nin zimmeti iskat olduğu anlaşılmış olduğundna

verese-i mezburenin veyahut vekilinin zuhurunda yine iktiza-i şeriyesine

bakılmak üzere merkum Todori’nin ber-minval-i muharrer madde-i katli muzırr

bulunmasına ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i

merşuh iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 29 Z 69


Zabtiye müşirri devletlü paşa hazretlerine

Sofya havalisinde enva-i fezahat ve şekavete ictisar etmekde olan İbrahim Şuna

ile refikasından Yakovalı Tahir ve diğer tahir nam şahıslar ahz ve girift olunarak

firar etmiş olan iki nefer refikleri dahi taharri olunmak olduğu beyanıyla icabının

icrası istizanına dair Niş mutasarrıfı saadetlü paşa tarafından varid olan tahrirat

meclis-i valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran merkum İbrahim mukaddema

370

Köstendil kazasında Dikilitaş karyeli İstanako’nun hanesini basub oğlunu cerh ile

nukud ve eşyasını gasb etmesinden dolayı tutularak Sofya meclisine ilka

olunduktan sonra hapishaneli olub daha üç nefer mahbus ile firar etdiği anlaşılmış

olduğundan merkum İbrahim’in ve emniyet-i ahali hasıl kefil dide müvekkilleri

halde mezkur tahirlerin dahi emsalleri misillü Kıbrıs ceziresine irsal olunmak içün

bu tarafa gönderilmesi hususunun mutasarrıf-ı muma-ileyh yazılması meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub keyfiyet mutasarrıf-ı muma-ileyh yazılmış olmağla

merkumların bu tarafa vürudlarında firar edemeyecek suretle cezire-i mezkureye

irsali hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 29 Z 69


Sayfa 159

Selh Z 69 tarihinde gönderildi


Sultan Ahmed civarında Nerbe sokağında sakin Berber Ahmed’in sekr-i haliyle

hanesinde bazı mertebe vuku bulan su-i tefevvühünden dolayı suret-i tedibi

istizanına dair olub sadr-ı Rumşi semahetlü beyefendi hazrtlerine havale olunna

tezkire-i behiyyeleri üzerine yazılan ilam-ı şeride merkumun bazı mertebe

kelimat-ı kabaza tefevvühünüe ictisar bazı kesan taraflarından ifade ve ihbar

olunmuş ise de şeran sabit olamayub fakat sekrat olduğu tayien ikrar ve itiraf

etmiş olduğu cihetle merkum Ahmed’e takrir lazım geldiği beyan olunmuş

olduğundan keyfiyet meclis-i valalya ledel-havale merkumun bu misillü fazahata

ictisarı şeran itibaren üç mah müddetşe vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan

ifade olunarak ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı milkdari dahi ol-merkeze

müteallik buyrulmuş olmağla mucebince icabının icrasına himmet buyuralar deyü

ferman-ı ali 29 Z 69


Zabtiye müşirine

371

Mukaddemce ereğli tarafında vuku bulan katl-i madde-i faciasından dolayı

memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa celb olunan Hırvatların ve

katl maddesine mütecasir olan üç nefer nemçelünün icra olunan istintaklarına dair

takdim kılınan zabtiye meclis-i mazbatasıyla evrak-ı saire bunlardan katil olarak

Bolu’da tevkif olunan ve Nemçe tebaasından bulunan eşhasdan başkla

memleketlerine gönderilmesi iktiza-yı irade-i seniyyeen olan elli yedi nefer

Hırvatlardan sekiz neferi oradaki emval ve eşyalarının muhafazası içün

mukaddema kendi intihablarıyla tevkif olunmuş olduğu misillü kusurundan dahi

beş neferinin kefile rabtıyla sebili tahliye kılınarak altı neferi dahi tesviye-i ahz ve

itaları içün bu fefa zabtiye neferine terfilkan mahalline gönderileceğinden maadası

canib-i zabtiyede tevkif olmakda ise de bunlar amele makulesinden bulunduğu

cihetle mahallerine gönderilmiş olanlar eşyalarını yitürüb avdetlerinde cümlesi

bürudet-i memleketlerine def’ ve irsal olunmak üzere bunların dahi salıverilmeleri

ve yahud şimdiden vilayetlerine gönderilmeleri şekilleri ve mezkur nemçelü

katiller bu defada sair katiller ile beraber bulunmuş iselerde bil-fiil madde-i katle

mücaseretlerini inkar eylemelerine nazaran icabının icrası istizan olmakdan naşi

keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale işl bu elli yedi nefer Hırvatlar vukuat-ı

faciadan bulunan takımdan olmayub asıl fazija-i katl ve gasba mütecasir olan

eşhasın tutulduğu sırada bunladan dahi ahali meslub-i emniyet oldukları cihetle

memlektlerine tard olunmak üzere bu tarafa celb olunub içlerinden bir takımı ber-

minval-i muharrer tesviye-i ahz ve itaları içinsalıverilmiş olmasına nazaran

kusurunun mahbusda tevkifine hacet olmayacağından bunlardan mahallince ilişiği

olmayanlar karar-ı sabık vecihle vilayetlerine def olunub ahz ve itası ve görülecek

işi olanların dahi Ereğli’y gitmemek üzere kefilleri alınarak sebilleri tahliye ile bir

ane evvel işlerini tesviye etdirib tekmilinde anların ve ber-minval-i muharrer

mahallinde kalan ve sonrada gönderilen eşhasın dahi memleketlerine

gönderilmeleri ve defaten mezkure hakkında mukaddem ve muahhar mahallinden

tevarüd eden evrak meallerine göre madde-i katl ve gasba cüret etmiş olan

eşhasdan üç neferin firar edib ve birisi dahi fevt olub üç neferin dahi zikr olunan

nemçelüler olduğu anlaşılmış olmasıyla kusurunun sekiz neferinin Bolu

meclisinde verse-i maktulin ile kemakan şeriyeleri bil-icra bunlardan iki neferinin

icra-yı kısası hakkında laık olan hükm-i şeri üzerine müteallik buyrulan irade-i

seniyy-i hazret-i padişahi mucebince evamir-i aliyyesi derdest tastir olduğu

misillü kusur altı neferinin suret-i murafaa ve muhakemesini mutazammın bu efa

372

evrakı içinde zuhur eden ilam canib-i fetvahaneye gönderildiğinden anların dahi

iktizaları başkaca icra kılınacğına ve katillerden mezkur üç nemçelü Hırvatlar

eğerçi istintak olunmuş ise de bunların dahi verese-i maktulin ile icra-yı murafaa-i

şeriyeleri lazım geleceğine binaen huzur-ı ruhsat-ı fetvapenahide murafaa

olunmak üzere verese-i merkûme taraflarından bir vekil gönderilmesi hususunun

Bolu kaymakamı işarıyla merkumlar kemakan mahbusda tevkif olunarak

mahallinde gönderilecek vekilin vürudunda tercümanı hat olduğu halde ol-vecihle

iktizasının icrası ve katillerinden firar etmiş olan üç neferin Dersaadet’e savuşmuş

olduğu varak-ı varide de gösterilmiş bunların dahi ele geçirilerek haklarında tertib

edecek ahkamın icrası lazımeden bulunmuş olduğundan merkumlar dahi nerede

ise buldurularak icra-yı istintaklarıyla kefillerinin beyanı ve ifadesi hususlarına

savb-ı valalarına havalesi Hariciye nezaret-i celilesiyle bil-muhabere tensib

olunarak ve ledel-istizan

Sayfa 160

İrade-i seniyye-i cenab-ı padilşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve

keyfiyet kaymakam-ı muma-ileyhe bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun-ı

hazret-i şahane mantuk-ı münifi ber-minval-i muharrer üzere iktizalarını hüsn-i

icrasıyla merkûme firarilerinin dahi behemehal ele getirilerek icab-ı halin ifa ve

ifadesi hususuna himmet buyuraler detü ferman-ı ali 5 muharrem 70

3 Muharrem 70 tarihiyle gönderildi


Kağıdcı Hacı Ahmed Efendi’nin şirket-i hayriye vapurlarından beğlerbeğine

işleyen vapura biner iken denize düşüb gark ve telef olmasına sebeb olan Arab

henüz buludurulamamış ise de bu babda kayd-ı şerifleri mürur olan vapurlar

hademesinni icra-yı istintaklarında merkum Arab’ın müteveffa-yı muma-ileyhi

dürtmesi kasden olmadığı ve hademe-i merkûme tarafından icra olunan

muamelein usul-i bahriyeye muvafık bulunduğu ve zikr olunan vapurlara

konulmak üzere yapılmış olan bir aded iskele modelinin gönderildiği beyanıyla

icra-yı icabı istizanına dair takdim llkılınna zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i

valaya ledel-ita merkum Arab henüz buldurulamamış olduğu halde bunun kasden

373

olub tebeyyün edemeyeceğinden merkumun bit-taharri pa-yı hal buludurlub icrası

istintakıyla keyfiyetin kılınması ve bundan böyle bu misillü fenalıkların adem-i

vukuuna vapur hademesi taraflarından kemaliyle itina olunması hususlarının savb-

ı müşirilerine ve mezkur model kenarlı ve güzel şey olduğundan badezin vapurlar

müşterilerinin duhul ve huruçlarında muhatıra varaste olmak üzere bunun dahi bir

buçuk arşun arzında olarak yapdırıb birer danesinin vapurlara verilmesinin ticaret

nezaret-i celilesine havalesi bit-tensib irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet nezaret-i celile-i

Müşarun-ileyhaya bildirilmiş olmağla ber-muceb-i emr u ferman-ı hümayun

hazret-i şahane merkum Arabın behemehal buludurulub icabının icrasıyla

keyfiyetin işarına ve badezin bu misillü fenalıkların vukua gelmemesine vapurlar

hademesi tarafından dikkat olunması zımnına tenbihat-ı ekide nezaret-i daime

ibkasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali gurre M 70



İvranya kazası kuraasından Racoviha karyeli olub bundan yedi sene mukaddem

bu canibinde vuku bulan bazı cünhasına mebni çend nefer refikleriyle beraber

tersane-i amirede vaz-ı kürek olunmuş olan Süleyman’ın rüfekası afv olunarak

merkum elan kürekde kalmış ve ol-tarafda iyal ve evlad düçar-ı sefalet ve zaruret

olduğu ve bundan böyle mugayir-i rıza-yı ali hareketde bulunmayacağına kayesi

imam ve muhtar ve ahalisi dahi kefil olarak tahliye-i sebilini istida etmiş oldukları

ifadesine dair Üsküb valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat

ile mazbata meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen kürek kaydına nazaran

merkum ve rüfekasının kutta-i tarik makulesinden oldukları cihetle altmış üç

senesi evailinde onar sene müddetle vaz-ı kürek olunarak muahharan

merkumlardan birinin sebili tahliye kılındığı ve üç neferinin dahi Tevarih-i

muhtelife ile derun-ı zindanda fevt oldukları analaşılmış ve merkum Süleyman’ın

eğerçi müddet-i muayyenesi bundan böyle mugayir-i rıza-yı ali hareketde

bulunmayacağına mahallince kaviyyen kefalet alınarak müddet-i bakıyyesinin

afvıyla sebilinin tahliyesi meclis-i mezkurda tensib olunarak bil-istizan irade-i

merhamet-ade-i cenab-i şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet

374

vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının icrası

hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali


Sayfa 161


Drama sancağında vaki Perscan karyesi ahalisinden olub bundan akdem katilen

fevt olan Ostoil nam kimesnenin katili Rencine kazasına tabi Guranca karyesi

reayasından Angeli’nin icra-yı kısasına ve muavin-i katil Mabta’nın üç sene

müddetle vaz-ı kürek olunmak üzere Dersaadet’e irsaline dair gönderilen ferman-ı

alinin vusulünden bahisle maktule-i merkumun versesi sagir karındaşı Anaştaş

fevt olub kebir karındaşı Yovan katil-i merkumu meccanen kısasdan afv eylemiş

ve muavin-i katil-i merkumun mahallinde hapsi üç ay yı bir mah dahi tecavüz

etmiş olduğundan rabtiyle sebili tahliye kılındığı ve merkum Angeli’nin dahi li-

eclil-mücazat Dersaadet’e gönderildiği ifadesine dair tevarüd eden tahrirat ile

mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita katil-i merkumun mahallindeki

mahbusiyeti tarihi olan geçen altmış altı senesi Ramazan-ı şerifinin beşinci

gününden itibaren beş sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak

müddeti hitamında kefile rabt olunarak sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def olunması tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun-ı şahaneden bil-istizan

irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet

Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmilş olmağla mucebince icabı icra

olunmak deyü ferman-ı ali 12 Muharrem 70

14 Muharrem 70 tarihinde

İçil sancağı kazalarından Ermenek kazasına muzafa Zive karyesi ahalisinden

mahnuken vefat eden Hüseyin’in veresesiyle katil karındaşı Hasan’ın icra olunan

murafaalarına dair Konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden

tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama nazaran katil-i

merkumun mezburu muceb-i diyet ve cihat-ı irse olan katl ile katl eylediği tavien

ikrarıyla sabit olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktul-i merkumun

375

kasadan diyeti olan on bin dirhem şeriye katil-i merkumun verese-i mezbureye

mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından

diyet hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i


altı sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def olunmak üzere bu tarafa irsali meclis-i


hazretlerime bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure içün vaz-ı

pranga olunmak babında ferman-ı ali 13 Muharrem 70

14 M 70 tarihinde

Şumnu kazasında Gerlikbar nahiyesi muzafatından Yekneli karyesi sakinlerinden

olub maktulen vefat eden Hacı Hüseyin’in katilleri Cuma-i atik kazasına tabi

arnavud karyesinden Salih ve yekte-i kebir karyesi Ahmed’in beş sene ve muavin-

i katil bulunan diğer Ahmed’in iki sene müddetle vaz-ı kürek olunmaları içün

Dersaadet’e gönderilmelerine dair irsal olunan tahriratın vusulüyle muavin-i katil-

i merkum Ahmed’in tarih-i hapisden itibaren tahdid olunan iki sene müddet-i

munkazıye olduğundan sebili tahliye olunması ve katil-i merkumları dahi

Dersaadet’e gönderilmesi husus-ı Şumnu kaymakamına yazıldığı ifadesine dair

Silistre valisi devletlü paşa hazretleri tarafından cevaben tevarüd eden tahrirat

meclis-i valaya ledel-ita muavin-i katilin inkıza-yı müddet cihetiyle sebilinin

tahliyesi yolunda olunduğundna katilan-ı merkumanın vürudlarında müddet-i

mezkure ile tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak ve hitam-ı müddetlerinde

kefilleri alınarak sebillerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudlarında merkum katiller müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında

ferman-ı ali muharrem 70

Sayfa 162

27 Muharrem 70 tarihinde

Kapudan Paşa hazretlerine

376

Karlılı Yorgi Reisin süvar olduğu sefinesine Ereğli’den maden kömürü tahmil

etmek üzere yedine mektub ve mürur tezkiresi verilerek ol-canibe gönderilmiş

olduğu halde merkumun mahal-i mezkure gitmeyüb sair mahallden meşe kömürü

tahmiliyle Dersaadet’e avdet eylediğinden icra-yı tedibi istizanına dair tezkire-i

behiyyeleriyle Bahriye meclisinin müzekkiresi meclis-i valaya ledel-havale

merkumun ol-vecihle avdet etmesi tedibi istilzam eylediğinden emsali misillü

mahbusiyeti tarihinden itibaren iki mah müddetle reştehaneden tevkif ve istihdamı

hususunda savb-ı devletlerine bildirilmesi tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı

şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde

müteallik buyrulmuş olmağla mukteza-yı alisi üzere icabının icrasına himmet

buyuralar deyü ferman-ı ali 26 M 70



Devlet-i aliyye tebaasınan Hasköy’de Fuçıcı Kosti komşusus Sevlekçi Menteş

yahudinin kızı Esterye’yi ber-takrib iğfal ile Bergus tarafına görürerek Silivri

despotundan alınan ruhsatla ayin-i hıristiyan üzere nikah olunmuş ve mersume

dahi badezin babasıyla anasını istemeyeceğini ifade etmiş olmasıyla merkum

kostinin şu harekete ictisarı ve bunlaru Hasköy iskelesinde kömür kayığına alıb

Burgosa götürmüş olana Sava’nın tezkiresiz eşhas-ı kayığa alması cihetiyle

mücazat-ı lazımelerinin icrası istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i

valaya havale ve bunlar dahi celb olunarak mersuma millet-i yahuddan biri ile

rum dinini kabul eylediğini ifade ve validinin vuku bulan ifadelerine kulak

asmamış olduğundan bunların istidaları şayan-ı ittifak olmadığı misillü merkum

kostinin şimdiye kadar hapsi hakkında ceza-yı kafi olduğundan sebilinin tahliyesi

hususunun savb-ı valalarına ve merkum kayıkçı Sava’nın tezkiresiz bunları alub

götürmesi usul-i mugayir olduğundan merkum hakkında Kiman marifetiyle

tenbihat-ı icabiyenin icrası maddesinin dahi devletlü kapudan paşa hazretlerine

bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet kapudan-ı

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer icabının

icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 6 S 70

377

7 S 70

Çekmece-i sagir kazasında pirinççi karyesinde kain çiftlik kahyası kıtbi caferin

katili denilerek bab-ı zabtiyede mahbus bulunan çiftlik-i mezkur hademesinden

Todori ve Yorgi ve Östeban ile maktul-i merkumun zahirde varisi olmadığından

deavi nezaret-i behiyyesi tarafından bil-vekale hısm tayin olunan Mustafa Ağa’nın

icra kılınan muhakeme ve murafaalarına dair olan ilam meclis-i valaya ledel-ita

müfad-ı ilama nazaran faziha-i katlin merkumdan suduru hakkında müddeasını

isbatdan merkum Mustafa Ağa izhar-ı aciz edib merkum dahi talebleriyle badet-

tahlis tarafeynin muarazadan men olunduğu anlaşılarak şu hale göre bunlara şeran

nesne lazım gelmediği misillü kanunen ahi bir ceza tertib etmeyeceğinden ve

mamafih maktul-i merkumun elbette bir katili olmak iktiza edeceğinden

merkumun kefile rabt olunarak tahliye-i sebilleriyle maktul-i merkumun katili her

kim ise behemehal bit-taharri buldurularak bu tarafa gönderilmesi lazım geleceği

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet kaza-i rabia

kaymakamına yazılmış olmağla ber-minval-i muharrer merkumların sebilleri

tahliye olunmak babında ferman-ı ali 6 S 70


Sayfa 163



Fatih civarında Zincirli kuyuda Bakkal destgahdarı Nevşhirli Dimitri orada olan

manav Salih’e dört aded sahta yüzlük kaime verib üç adedi dahi üzerinde zuhur

eylemiş olduğundan ve ahz ve girift olunarak dükkanu taharri etdirilerek yatağı

altında dahi on altı aded kalıb yüzlük kaime bulunmuş ve vaki olan istizanda

merkum zikr olunan kaimeleri yapsa bunun memleketçe borcu olub bir bağcılar

bilmeyerek ve memleketine gönderilmek nefere tebdil olunmak içün kendisine

verdiğini ve bağcı dahi bazı mahallerde aldığını dolaşdırarak ve bazı kesana atıfet

ederek ifade ve merkumların ifadesi üzerine lazım gelenler celb ve istintak

olunmuşlar ise de anların beraet-i zimmeti tahkikine mebni sebilleri tahliye

378

kılınmış ve merkuman sahte kaimeleri muahharan izmid canibinden gelmiş olan

kalapazanlar tarafından kalb sürücü olduğu ifade ve ihbar olunan Beşiktaş

mütemekkinlerinden vilayet reayasından Çorci nam şahısdan aldığı tebeyyün edib

merkum corcinin refikleriyle beraber badehu keyfiyeti beyan olunmak üzere

merkum Yovan Dimitri’nin kalb sürücülük fezahatına ictisar eylemelerinen dolayı

bir buçuk sene müddetle vaz-ı pranga olunmaları istizanına dair takdim kılınan

zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-ita zikr olunan kaimelerin

İzmir’de yapılıb geldiği anlaşılarak ol-tarafdan dahi tecessüsüyle böyle sahta

kaimeler yapan kimslerin tahkik ve zahire ihracı içün keyfiyetin mahalline

yazılması icabı eder ise de ber-minval-i muharrer rüfekasıyla beraber İzmir’de

celb olunmuş olan merkum corcinin keyfiyeti badehu beyan ve istizan

olunacağından anın dahi keyfiyeti bilindikden sonra iktizasına bakılmak üzere

şimdilik merkuman yovan ve Dimitrinin tahdid olunan müddet-i mezkure ile vaz-ı

pranga olunub hitam-ı müddetlerinde usul ve nizamı vecihle kefilleri alınarak

tahliye-i sebilleri ve merkum corcinin ve rüfekasının dahi istintakları keyfiyetinin

beyan olunması hususunun savb-ı valalarına havalesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer iktizalarının hüsn-i

icrasıyla istintak-ı keyfiyetinin izahan işar ve ifadesi hususuna himmet buyuralar

deyü ferman-ı ali 6 S 70

9 S 70 tarihinde


Mukaddemce Ereğli tarafında vuku bulan faciada katl ve idam olunmuş olan

Akçaşehir kazası müdiri sabık Hacı Mustafa Ağa ve oğlu Molla Ahmed ve sair bir

takım kesanın mukaddem ve muahhar mahallinden gelen evrak ve ilam müfadına

nazaran katilleri olduğu mukaddema tebeyyün eden on beş nefer hırvatdan firar

eyleyen Sofa ve Markı Cico ve Anderya nam üç nefer eşhasın henüz ele

getirilemediği ve etmekçi kostinin hini muayyen katil olarak kendisine takrir

lazım geldiği anlaşılmış olduğundna bu üç neferin dahi muhakeme-i lazıme ve

icabı şeriyelerine bakılmak üzere bit-taharri ahz ve girift olunmaları hususunun

savb-ı valalarına tekid kılınmış ve merkum kostinin ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede on sene müddetle

379

vaz-ı kürek olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi dahi teferruatıyla beraber Bolu

kaymakamına yazılması meclis-i valada tezekkür ve tensib olunarak irade-i

seniyye-i hazret-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş

ve keyfiyet kaymakam-ı muma-ileyhaya bildirilmiş olmağla mucebince

merkumların behemehal buldurulub keyfiyetin ifadesine ve merkum kostinin dahi

vürudunda müddet-i mezüre ile vaz-ı kürek olunması zımnına icabının icrası

hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 8 S 70

Sayfa 164


Bursa ve kayseri postalrının gasbına mütecasir olub saye-i mukadderet-vaye-i

hazret-i şahanede İzmir tarafında derdest olunarak gönderilmiş olan eşhasın icra

olunan istintaklarını mutazammın tezkire-i samiyeleriyle çend teberri şamil olan

zabtiye meslinin mazbatası meclis-i valaya ledel-havale eşya-yı merkumenin

töhmeti ve kabahatları arasına göre her birisi hakkında muceb-i kanun-i ceza

tahdid olunan müddet-i cezaiye ile icabat-ı sairelerinin mezkur mazbatanın

tebeddülleri balalarına sevhle terkim ve işaret olunduğu vecihle icras tezekkür ve

tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i mülükaneden bil-istizan irade-i

seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş

ve mezkur rabt kaydının ihraç etdirilen sureti merbuten gönderilmiş olmağla

irade-i seniyye-i mantuk-ı münifi ve şerhde gösterildiği vecihle iktizalarının icrası

ve yirmi yedinci bende muharrer eşhasın ele getirilerek icra-yı istintaklarıyla

karar-ı keyfiyetin izahan işarı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

9 S 70 tarihinde

Kaşlı karyesi sakinlerinden katilen fevt olan Ebubekir’in katili karye-i mezbure

ahalisinden Ali bin Hüseyin’in icra-yı kısası hakkında gönderilen ferman-ı alinin

vusulüyle ifa-yı ahkam-ı münifesi sırada verese-i maktul katil-i kısasdan afv

eylemiş oldukları beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair cevaben Adana valisi

devleltü paşa hazretlerinden gelen tahriratile mazbata ve ilam meclis-i valaya

ledel-ita verese-i mezbur katil-i merkumu kısasdan afv eyledikleri tayien ikrar

etmiş olduklarndan bu surete verese-i mezburenin fimabad husus-ı mezkurda

380

katil-i merkumdan nesne davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden

beyan kılındığından ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki

mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetl vaz olunarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle vilayetine tard ve def olunması meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden

ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref

sudur buyrulmuş ve merkumun bu tarafa gönderilmesi ve tarih-i mahbusiyetinin

işarı hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılmış olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure ile vaz olunmak babında ferman-ı ali 8 S 70

12 S 70 tarihinde

Zabtiye müşirine

Adana ahalisinden Terlakbun İbrahim nam şahıs öteden berü kar-ı şekavetle meluf

olub altmış üç tarihinden berü Dersaadet’de ve Edirne’de vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetinde sebili tahliye olunmuş ise de arası çok geçmeyerek merkum

yine vadi-i şekavete süluk ve ibtidar ve Edirneli Mumcu Deli Mehmed nam şahıs

ile bir-refaka karyelerde serseri keşr ü güzar inba-yı sebile isal gezend ve hasar

eylemekde olarak Firecik kazasında dahi bazı inba-yı sebilinin önlerine çıkıb

tahlis-i mal ve can garazıyla yolcular tarafından atılan tüfenk kurşunuyla merkum

İbrahim mecruh olduğu halde ele geçib kaza-i mezkur müdürine bil-irsal oradan

dahi Edirne’ye gönderilib mahbusa ilka olunmul ve merkum Deli Mehmed’in ol-

vakitdir bir guna namve nişanesi görünmeyüb eğerçi merkum İbrahim’im müddet-

i hapsi bir seneye yaklaşmış ise de her ne vakit sebili tahliye olunsa her dürlü

uygunsuzluğa ictisar edeceği sevabık-ı hali delaletiyle malum olmasıyla istikrar-ı

huzur ve meniyet ve beraya zımnında merkum İbrahim’in mahal-i baide tard ve

def’ olunması ifadesine dair tevarüd eden mazbata meclis-i vlaya ledel-havale bu

makule isaet-i mükerrer ashabının mücerred istihsal-i asayiş ahali ve tebaa-i

emniyesiyle olduğu mahallinden veya baideye tard ve irsali emsali iktizasının

bulunmuş olduğundan merkumun dahi iskan şartıyla kıbrısa irsal olunmak üzere

bu tarafa gönderilmesi ve refik-i merkum Mumcu Deli Mehmed’in dahi ele

geçirilmesi hususunun Adana valisi


381

Sayfa 165

Tekidi tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i

seniyye-i cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mucebince

keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda

merkumun kıbrısa irsali hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 11 S 70


Katl töhmetiyle canib-i zaptiyeye gönderilmiş olan Silivrili Arab Ali ve Cisr-i

Ergeneli Mahmud’un keyfiyet fazahatlarının istilatına dair gönderilen tahriratın

vusulüyle merkum Ali’nin fazahat-i mezkureye cüreti Silivri kazasının canib-i

zaptiyeden idare olunduğu tarihde vuku bulduğu cihetle buna dair oraca kayd ve

malumalt bulunamayıb fakat merkum Mahmud’un asâkir-i şahane süvari

onbaşılarından cinsi gece karanlıkda endaht etdiği tüfenk kurşunuyla cerh ve katl

eylediği çend nefer kesan ve fazıha-i katlin kendisinden vukuunu söylediği

Apostol tarafından ifade olunduğu beyanını mutazammın Edirne valisi devletlğ

paşa hazretleri tarafından cevaben gelen tahrirat ve mazbata meclis-i valaya ledel-

ita eğerçi vukuu-ı hal res-i ıyş müşahede edemediklerinen madde-i katl şeran

tahakkuk etmemilş ise de merkumların ifadat-ı vakılarına nazaran merkumun

madde-i katle ictisarında farz hasıl olmuş ve bu vecihle kanunen mücazatı lazım

gelmiş olduğuna ve maktul-i merkum Hüseyin’in vilayetinde veresesi olması

memul bulunduğuna binaen verese-i zuhur ve vürudunda iktiza-yı şerisi icra

olunmak üzere merkum Mahmud’un mahallindeki mahbusiyeti tarihi evrak altmış

yedi senesi zilkadesinden itibare beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitamında kefile rabıtlya tahliye-i sebili ve maktul-i merkumun veresesi olduğu ve

davaya talib bulunduğu halde kendilerinin ve yahud vekilerini bu tarafa irsali

maddesi mahalline bildirilmel üzere keyfiyetin taraf-ı hazret-i seraskeriye işarı ve

merkum Ali’nin dahi keyfiyet-i cünhasına Silivri tarafından bit-tahkik bu canibe

bildirilmesi hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılması meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve icabı icra kılınmış olmağla ol-vecihle

iktizası icra olnumak babında ferman-ı ali

382


Köstendil sancağında vaki İştib kazası sakinlerinden olub maktulen fevt olan

Mehmed Ali’nin veresesinden asaleten ve vesayeten zevcesiyle katili kaza-i

mezbur ahalisinden Sipahi Abbas’ın oğlu Mahmud’un icra olunan murafaalarına

dair gelen mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale meal-i ilama nazarak kıpti

Kahram’ın menzilinde beyinlerinde vuku bulan münazaadan dolayı merkum

Mahmud peşto kurşunuyla müteveffa-yı merkumu bi-gayr-i hakkın darb ve katl

eylediği merkum Kahraman ile kıpti Fatma tarafından ifade olunub falat şehadet-ı

kasıda olarak diğer şahid ikame olunamamış ve merkum Mahmud’un inkarı

cihetiyle varis-i sagir içün an-ı inkar iki bin beş yüz kuruş üzerine beyinlerinde

sulh ve ibra vuku bulduğu anlaşılmış ise de müddeiye-i mezburenin sagir-i

mezbur hakkında ivra-yı sahih olmakda bu suretde zevce-i mezbure fimabad

husus-ı mezkurda merkum Mahmud’dan nesne davasına kadire olunmayub ve

saigr-i mezbur hakkında dahi merkum Mahmud’da bila beyyine bir şey lazım

geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınması olub eğerçi merkum Mahmud’un

maktul-i merkumu katl eylediği şeran sabit olamamış ise de merkuman Kahraman

ve Fatıma’nın merkum Mahmud’un katili olunduğu haber verimesi ve merkumun

madde-i katlin vukuunda mezkur hanede bulunduğu ve elbise ve eşyasını bıragub

firar ederek bir sene diliz-sözade ….[silik] gezdiği ikrar etmişl ve sulh tarikliyle

meblağ-ı mezburu itaya muvafakat göstermiş madde-i katlin kendisinden

sudurunu tebid edeceği cihetle tedibi lazımeden göründüğünden merkumun ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindekli mahbusiyeti tarihinden itibaren tesane-i

amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebili tahliye

kılınması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu tarafa

gönderilmesi hususu liva-i mezbur kaymakamlığına bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürelk olunmak babında ferman-ı

ali

Sayfa 166


Zabtiye müşiri paşa hazetlerine

383

Bundan akdem Aydıncık kasabası civarında katl ve idam ile emval ve eşyaları

gasb olunmuş olan sekiz nefer reayanın katillerinden derdest olunan Halil

Pehlivan ve katırcı Mustafa ve Haşim ve İsmail nam şahısların Bursa meclisinde

icra olunan muhakemelerine dair gelen tahriratı ve mazbata üzerine merkumlardan

Halil pehlivan ve katırcı Mustafa’nın madde-i katle cüretleri derece-i sübute vasıl

olduğuna be bunlar bu misillü fazahatda sabıkalı dahi bulunarak kabul-i terbiye ve

ıslah-ı nefs eder makuleden olmadıklarına ve Haşim ve İsmail dahi muavin-i katil

derecesinde bulunduklarına meni Halil Pehlivan ve katırcı Mustafa Ağa’nın

kalebend olmak üzere Akka canibine gönderilmesi ve diğer iki neferinin dahi

mahallinde mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle tersane-i

amirede vaz-ı kürek olunmaları için Dersaadet’e irsali ve gasb olunan emval ve

eşyanın mikdarını ve kimlerin yed ve zimmetinde kaldığına dair mezkur mazbataa

bir şey açılmamış olduğundna bu keyfiyetin bil-etraf tahkik ve firarilerin dahi bit-

taharri ele getirelerek muhakemelerine tedkik ve icrasına bil-etraf işarı hususuna

dair meclis-i vala kararı vecihle gönderilen tahrirat-ı muhibbiye mebni merkumlar

ol-vecihle bu tarafa gönderilib icabı icra kılınmakda iken zikr olunan

maktullerden bazılarının veresesi tarafından rikab-ı hümayun-ı şahaneye takdim

olunan arzuhal taraf-ı şer-i şerife ledel-havale huzur-ı hazret-i fetva-penahide icra

olunan murafaa-i şeriyeden madde-i katle mücaseretleri şeran sabit olamamış

olduğundna tahlif oldukları canib-i fetvahaneden beyan kılındığındna ancak

merkumların mukaddema Bursada icra olunan muhakemelerinde dahi töhmtleri

şeran sübut bulamamış ise de olunan tahkikata nazaran madde-i katlin bunlar

tarafından vukuu derece-i tahkikde olmasına ve bu misillülerin tedibi kanun-i ceza

ahkamı iktizasından bulunmasına binaen ber-vech-i muharrer mukaddemki karara

tatbiken merkumlardan Halil Pehlivan ve katırcı Mustafa’nın Akka’ya

gönderilerek mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren yedişer sene ve

Haşim ve İsmail’in dahi tersane-i amirede kezalik mahbusiyetleri tarihinden

itibaren üçer sene müddetle vaz-ı pranga ve kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde

sebillerinin tahliyesiyle beraber emval ve eşya-yı magsubenin şimdiye kadar ne

suret kesb etmiş olduğu ve firar etmiş olanlar henüz ele getirilib getirilemediği

hususunun dahi tekrar istilam kılınması tezekkür olunarak hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i milkdariden ledel-istizan irade-i seniyye-i hazret-i şahane dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı alisince keyfiyet Hüdavendigar valisi

devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla emr u ferman-ı hümayun hazret-i

384

şahane mantuk-ı münifi üzere icabının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali 13 S 70

12 S 70 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Kıbrıs ceziresi muzafatından Girne kazasına tabi Komaço karyesi

mütemekkinlerinden olub katilen fevt olan Todori’nin veresesiyle katili karye-i

mezkur ahalisinden Yasef’in icra olunan murafaalarına dair Cezayir-i bahr-i sefid

valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam

meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkum maktul-i merkumu

muceb-i kısas olan katl ile katl etmiş olduğu beyan ile sabit olub vereseden

maktulün karındaşı Baba Andon katil-i merkumu kısasdan afv ederek kısas-ı sakıt

verese-i saire haklarında diyete münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde

maktul-i merkumun kazadan diyeti olan on bin dirhem şeriden verese-i sairenin

hisse-i irsiyelerini merkum Yasef’in mukassaten eda eylemesi lazım geleceği

canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydında

gösterildiği vecihle tesviyesiyle ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun

mahalindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene müddetle tersane-i amirede

vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde kefili ollunub sebili tahliye olunmak

üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet vaki-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda müddet-

i mezkure ile vaz-ı kürek olunub hitam-ı müddetinde ol-vecihle icabı icra

olunmak babında femran-ı ali kıtaa 1


Sayfa 167


Kastamonu’ya muazafa Kozyaka nahiyesine tabi Sapaca Divanı ahalisinden olub

mecruhen vefat eden Hacı Bayram oğlu Mustafa’nın veresesiyle katili divan-ı

mezkur sakinlerinden Hacı Bayram oğlu Mehmed’in icra olunan murafaalarına

dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran

katil-i merkumun maktul-i merkumu alet-i carihadan bıçak ile amden cerh ve katl

385

eylediği ikrarıyla sabit oldukdan sonra verese-i mezbure iki bin beş yüz kuruşa

sulh olarak katil-i merkum Mehmed’in zimmetini ibra eyledikleri anlaşılmış

olmasıyla verese-i mezburenin fimabad husus-ı mezkurda katil-i merkumdan

nesne davasıan kadir olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılındığından ber-

muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden

itibaren yedi sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde sebilinini

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def üzere bu tarafa celbi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu tarafa irsali maddesi

Kastamonu valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda

merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali


Kütahya sancağında vaki Fındık karyesi sakinlerinden Köseoğlu Hüseyin nam

şahıs Döndüoğlu yeğeni Mahmud ve Korinalı imamı oğlu Mehmed ve Ilıcak su

karyesinden Osman ve kır Halil oğulları Mehmed ve mustafa ve Keleşoğlu

Ahmed nam altı nefer rüfekasıyla hayli vakitden berü müsellahan ötede berüde ve

güzar- ve ahali hakkında isal gezend ve hasar etmekde oldukları halde eşhas-ı

merkûme bu kere dahi Tavşanlı kazasına niyetle müsellehan azimet ederek tahkik-

i hal ve keyfiyetleri zımnında kendileri iki deffa mahalli meclisine davet olunmuş

iselerde kabul etmediklerinden ertesi günü ahali ve zaptiyeden li-eclit-tahkik

yanlarına irsal olunan adamlara hemen silah endahtına ibtidar ederek Monakoğlu

zabtiye Ali’yi parmağından cerh eylemiş olduklarından ve beru tarafdan dahi bil-

mukabele eşhas-ı merkumeden üç neferi mecruhen fevt olarak kusur reisleri

Köseoğlu Hasan ve Osman ve Keleşoğlu Ahmed ele getirilmiş olduğundna icra-yı

cezaları istizanına dair tevarü eden tahrirat ile mazbata ve evrak-ı saire meclis-i

valaya ledel-ita suret-i işara göre eşhas-ı merkûme şedid ve uygunsuz makuleden

olarak umur-ı zabtiye memurlarına dahi silah boşaldarak cerhe tasaddi etmiş

olmalarına binaen içlerinden fevt olanlarının demleri heder olacağından kusur

mezkurül-isim dört neferinin dahi ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren üçer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

kürek olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle tard ve def

kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve

386

hakipa-yı hümayun hazret-i mülükaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-

ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve mucebince merkumların bu

tarafa irsali hususu mahalline bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumlar

müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 23 S 70

Sayfa 168

14 S 70 kavasbaşıya verildi

Antalya Sancağında Mandero karyesi sakinlerinden olub gariken vefat eden

İsmail’in veresesiyle katilleri Mustafa ve Hasan’ın icra kılınan murafalarını

mutazammın Konya valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden

tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita merkum İsmail katil-i

merkum Mustafa’nın kızı Fatıma ile sohbet etmiş olduklarından dolayı merkum

Mustafa karındaşı Hasan ile mezburenin namzedi olub gaib bulunan Mehme

Ali’ye emr ederek mezbureyi maan darb ve katl etdikden sonra müteveffa-yı

mezburun ellerini arkasına bağlayıb Antalya’ya götürmek üzere esna-yı rahda

merkumu nehre atub garb ve telef etmiş oldukları verese tarafından dava olunub

merkuman Mustafa ve Hasan dahi cevablarında mezbureyi ol-suretle itlaf ederek

merkum İsmail dahi mukayyeden Antalya’ya götürmek üzere bulundukları

ikrarıyla fakat müteveffa-yı merkum kendi kendiye nehre atarak gark ve telef

olduğunu beyan eylediklerinden ve verese-i mezbure ise burasını isbatdan izhar-ı

aciz edib merkumanın yemin edeceklerine dahi mütehakkik olduğundan nısfen

es-sigar iki bin beş yüz kuruşa sulh oldukları anlaşılmış olmasıyla husus-ı

mezkurda merkum Mustafa ve Hasan’a beyyine-i nesne davasına kadir olmayub

gaib-i merkum Mehme Ali dahi ele geçdikde husus-ı mezkurun ber-nehc-i şeri

fasl olunması iktiza edeceği sanib-i fetvahaneden beyan kılındığından merkum

Mustafa ile Hasan’ın mezbureyi katl ve telef etdikleri ikrarlarıyla sabit olub eğerçi

merkûme İsmail’i garf ve telef etdikleri inkar eylemiş iselerde merkumun kendi

kendiye nehre atması akla baid göründüğünden anın katili dahi merkuman

olmasında iştibah olmadığına binaen ber-muceb-i kanun- iceza merkumanın

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren altışer sene müdüdetle vaz-ı

pranga olunub hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesiyle memleketi tarafına

tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi ve gaib-i merkum Mehmed Ali

ve zahir nerede ise pa-yı hal buldurularak verese-i mezbure ile bil-murafa lazım

387

gelen ilam ve mazbtasının irsal ollunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılmış olmağla

vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz olunmak babında ferman-ı ali

13 S 70

20 S 70 tarihinde


Edirne’de sakin Zenci Reyhan’ın edebdiz ve serseri makulesinden olarak şimdiye

kadar vuku bulan cünhasına mebni bid-defaat prangaya konulmuş ise de tenbih

olunub yine enva-i fezahata cesaret eylediğinden mahal-i baide tard olunmak

üzere Dersadet’e gönderildiği ifadesine dair gelen mazbata meclis-i valaya ledel-

havale bu misillü isaet-i mükerrere ashabının mahal-i baideye tard olunmaları

kanun-i ceza ahkamı iktizasından bulunduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza

merkûme Reyhan’ın dahi Kıbrıs’a tard ve def olunmasının savb-ı valalarına

havalesini meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet edirne valisi

devletü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer iktizasının



Sayfa 169

20 C 70 tarihinde


Kerde-i eşkıyadan olub bir müddetden berü Derne ve Yenice-i Vardar kazalarında

keşt ü güzar ve bazı fezahata ibtidar etmekde oldukları halde ahz ve girift olunan

Belukene ile Yenice-i vardar kazasına tabi Hayr-i Beştine karyeli Hüseyin nam

şaki ledel-istintak bundan akde kudüs-i şerif rahiblerinden Gavril nam rahibi tutub

altı yüz kuruşunu ve Agustoslu bir reayayı bir mikdar akçesiyle gayruhuya bir

cevre hetk dahi iki res bargirini gasb ve yağma edib akçeyi telef ve bargiri terzi

Hasan Ağa’nın oğlu Abdül Ağa’ya verdiklerini ve daha birer refikleri var ise de

zabtiye tarafından kurşun ile darb ve cerh olunuğunu ikrar ve itiraf etmiş

388

olduklarından ve güzeran gerde eşkıyadan ve kutta-i tarik makulesinden olarak

müstehak-ı mücazat bulunduklarından mezkur bargirlerin gönderilmesi Derine

müdiriyetine yazılıb merkuman dahi zaptiyeye terfikan Dersaadet’e irsal kılındığı

ifadesine dair Selanik eyaleti meclisinden tevarüd eden mazbata meclis-i valaya

ledel-havale siyak-ı işara nazaran o kulların sabıkalı oldukları anlaşılmış

olduğudan emsali misillü cezire-i kıbrısa emr ve irsalleri hususunun savb-ı

müşirilerine havalesi meclis-i mezkurdan ifade olunarak hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi ol-merkezde

müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş ve keyfiyet tertibatıyla beraber eyalet-i

mezkur valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının


21 S 70 tarihinde

Gemlik kazasına tabi kumla-i kebir karyesinde Kürd Mustafa’nın düğününde

katilen vefat eden Arnavud Osman’ın veresesi olmadığı cihetle davası saltanat-ı

seniyyeye aid olduğundan cenab-ı şer-i şerifden hısm tayin kılınan Osman Ağa ile

katil Mehmed’in icra ollunan murafaalarına dair cevaben tevarüd eden mazbata ve

ilam meclis-i valaya ledel-ita meallerine nazaran katili merkum maktul-i mezburu

mucebi kısas olan katl ile amden idam eylediği şeran sabit olarak kısasan katili ve

yahud canib-i beytülmal içün nam diyet-i ricl ahzı rey-i ali-i hazret-i padişahiye

menut idüğü canib-i fetvahanede beyan kılıb suret-i meşrua ve usul-i muzırrasına

göre merkum kısas-ı iktiza eder isede icab-ı vakit ve hale ve maslahat-ı amm-ı

fazihasına nazaran merkum razı olmadığı halde beytülmal içün diyet ahzı ve

timuru urulması münasib göründüğünden diyet maddesinin ber-nehc-i şeri

tesviyesiyle katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi

sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde memleketine tard ve def

olunması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve hakipa-yı şahaneden

istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde müteallik ve

şeref-sudur buyrulmuş ve merkumun bu tarafa irsali huusu mahalline ve diyet-i

keyfiyeti dahi maliye nezaret-i celilesine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında emr-i ali 20 S 70

Sayfa 170

389

Zağra-i atik kazasına tabi cevaranlı karyeli olub mecruhen halik olan Nikola’nın

bil-cümle veresesinin vekili Kosa’nın katili denilen Cela ile suret-i murafaalarına

dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita meal-i ilama nazaran

katil-i merkum Cela maktul-i merkum Nikola’yı muceb-i kısas olan katl ile katl

eyledii tavien ikrarıyla bades-sübut vekil-i merkum Kosa merkumu bil-vekale bil-

asale meccanen kısasdan afv etmiş ve veresesi kibar hakkında kısas-ı sakıt ve iki

nefer saigre haklarında diyete münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde

maktul-i merkumun kazadan diyeti olan on bin dirhem şeriden sagirtan-ı

merkumtanın hisse-i irsiyelerini katil-i merkumun mukassatan eda eylemesi lazım

geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan diyet hususunun

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesilr katil-i merkumun ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi

sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde tahliye-i seibli ile

memleketi canibine tard ve def kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve katil-i merkumun bu tarafa irsali hususu


kürek olunmak babında ferman-ı ali 20 S 70

21 S 70 tarihinde

Evkaf-ı hümayun nazarı efendi hazretlerine

Çorlu kasabasında kain Çeşmeler ile cevami-i şerif ve hayrat-ı saire cari ma-

lezizin yolları harab olarak sudan dolayı zahmet ve meşakkat çekilmekde

olduğundan tamir ve tesviyesi hususu ahali tarafından hakipa-yı hümayun-ı

hazret-i mülükaneye arzuhal takdimiyle istida olunmuş ve kasaba-i mezkurda kain

ermeni millileti kilisesinin daihi suyu uzakda olarak naklinde musubet çekilmekde

olduğu ifade ve ihbar kılınmış olduğundan su yollarının ol-vecihle tamir ve

tesviyesi ve mezkur kiliseye dahi bu sırada bir masura su verilmesi hususuna emr

u ferman-ı inayet nişan cenab-ı padişahi müteallik ve şeref sudur buyrulmuş

olmağla mantuk-ı alisi vecihle icabının sürat-i icrasına himmet eyleyeler deyü

ferman-ı ali 20 S 70

21 S 70 tarihinde

390

İzmir kazalarından Peşdivan kazasına tabi Davulcular karyesi ahalisinden olub

madruben vefat eden Ali Bey oğlu Osman’ın versesiyle katili bulunan Osman

oğlu Feyzi’nin icra olunan murafaalarında merkum Feyzi maktul-i merkumun

zevcesini tezviç kasdıyla tarlası derununda sagir deniz ile bi-gayr-i hakkın üç defa

başına darb ederek müteessiren fevt olduğu ikrarıyla sabit olmuş olduğundan

mucebiyle iktiza eden diyetin verese-i merkûmeye edası merkum Feyziye

tebeyyün kılındığı beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair Hüdavendigar valisi

devletlü paşa hazretleri tarafından varid olan tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i

valaya ledel-ita katil-i merkum Feyzi’nin maktul-i merkum Osman’ı mucebi diyet

olan katl ile katl eylediği ber-nehc-i şeri sabit olmuş olduğundan diyet-i

mezkurenin tekasıt-ı salise ile verese-i mezbureye eda eylemesi lazım geleceği

canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydında

gösterildiği vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

amahlindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle


canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş ve merkumun irsali hususu vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerinin kaymakamı saadetlü paşaya yazılmış olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak deyi ferman-ı ali 20 Muharrem 70


Sayfa 171


Yanya Sancağında Girebene kazasında Karabucu karysi ahalisinden olub

maktulen vefat eden Osman’ın veresesinden Zülfikar ile katilleri karye-i mezbure

ahalisinden İbrahim ve Cilo ve Hüseyin ve Osman’ın vuku bulan murafaalarına

dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran

merkumların vaki olan inkarları üzerine merkum Osman katl-i mutlak ile katl

eylediklerini mukaddema ikrar etmil olduklarını ve ol-vakit sulhen altı bin kuruş

vermek istediklerini müddei-i merkum ikame beyyine ile isbat eylediği anlaşılmış

olub ancak müddei-i merkum tasaddi eylediği amed-i müddüasına ikamet-i

beyyinleden izhar-ı acz etdikden sonra talife taliv olmazdan ve yahud ali takirüt-

taleb merkumlar yemin ederler ise maktul-i merkumun diyetini seviyyeb

391

mukassatan eda eylemeleri lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan

kılındığından ve merkumların madde-i katle cesaretleri tahakkuk eylediğinden

diyet maddesinin fetvahane kaydında gösterildiği vecihle tesviyesiyle beraber


itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetlerinde küfelaya rabtıyla sebilleri tahliye olunmak üzere bu tarafa

gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumların bu

tarafa isali hususu Yanya valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudlarında merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunub hitam-ı

müddetlerinde ber-minval-i muharrer icabı icra olunmak babında ferman-ı ali 21 S

70

4 Receb 70 tarihinde

Reaya-yı devlet-i aliyyeden Karadağlu Hırvat reayadan İşkodra kazasına tabi

Şesnan karyesi mütemekkinlerinden Kaydıgalı Yovan Kuzguncuk’da leylen bıçak

ile darb ve katl eylemesiyle ahz ve girift olunmuş ise de maktul-i merkumun

Dersaadet’de bulunan karındaşı Nikola’nın katil-i mekrumdan davası olduğundan

karye-i mezkurede olan diğer karındaşlı Nikola ile kız karındaşı İsnano’nun bir

guna iddiları olmadığı halde kendilerine ve yahud taraflarına müvekkil ragbetiyle

beraber iskat-ı dava dahi eylememiş oldukları beyanıyla icra-yı icabı istizanına

dair İşkodra mutasarrıfı devletlü paşa hazretleri tarafından varid olan tahrirat-ı

meclis-i valaya ledel-ita eğerçi verese-i merkumanın kendileri gelmedikleri

misillü vekil dahi göndermemişl iselerde bu tarafda bulunan karındaşı ber-minval-

i muharrer katil-i merkumu afv ederek iskat-ı kısas eylemiş olmasıyla bunlar

böyle diyet hakkında oradaki verese tarafından kendilerince bir gezer iddia vuku

bulur ise ol-vakit icab-ı şerisine bakılmak üzere katil-i merkumun ber-muceb-i

kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren altı sene müddetle tersane-i amirede

vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde tahliye-i sebili meclis-i mezkurdan ifade

olunmuş ve keyfiyet mutasarrıf-ı Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla

merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 2 Receb

70

392

5 Receb tarihinde gönderildi


Ortaköy’de eczavı Haleblioğlu Yakob’un mübayaacıoğlu Artin’e çırağıyla

göndermiş olduğu mualeceyi merkum Artin’in istimaliyle fevt olarak her ne kadar

veresenin davaları yoğise de bu keyfiyet eczacı merkum dikkatizliğindne neşet

eylediğinden bahisle suret-i tedibi istizanına dair olan tezkire-i behiyyeleri meclis-

i valaya ve mekteb-i tıbbiye nazırı faziletlü efendi hazretleriyle muhabere olunub

merkum meclis-i tıbbiyeye celb ile tavbih olunarak bundan böyle tertib ve ita

edeceği edviyenin üzerine kimin ilacı olduğunu mübeyyin pusula talik eylemiş ve

hin-i tertib-i mezburinde kemal-i mertebe dikkat ve ihtimam etmiş merkum

tebeyyün olunduktan sonra başka kadde-i eczacı dükkanlarından dahi bu usulü

riayet ve bu misillü muhatıralu şeylerin vukua getirilmemesine dikkat olunmak

üzere Fransızca tab’ olunna gazeteye derç ile bilcümle izafe ilama olunduğu

anlaşılmış olub her ne kadar fazahat-ı mezkure kaza-i kavi’nden ise de bu makule

hatada bulunan eczacı ve sairenin tedibi ba irade-i seniyye-i geçende tab’ ve neşr

olunan nizamnamede gösterilmiş ise de cezaları tahdid olunmamış olduğundan

efendi-i muma-ileyh marifetiyle eczacı-i merkumun altı mah müdet bab-ı

zabtiyede hapsi tevkif olunarak inkıza-i müddetinde tahliye-i sebili hususunun

savb-ı valalarına ve efendi-i muma-ileyh havalesi ve keyfiyetin cezaname-i

kanuna diyetiyle takdim-i vekayi dahi derç olarak ilanı tensib olunub hakipa-yı

aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik

buyrulmuş ve keyfiyet efendi-i muma-ileyhe bildirilmiş olmağla ber-muceb-i emr

u ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane icra-yı icabına himmet buyuralar deyü

ferman-ı ali 4 Receb 70

Mekteb-i tıbbiye nazırı faziletlü efendi hazretlerine ber-vech-i muharrer keyfiyetin

icra-yı icabı hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 4 Receb 70

Sayfa 172


Karahisar sancağına tabi Emirdağında meskun Borulusu aşiretinden mecruheten

fevt olan Servinaz Hatunun veresesiyle katili Mehmed’in ve rüfekasının icra

olunan mürafaalarında merkum Mehmed ile rüfekasından Yunusoğlu Hasan ve

393

Kör İsmail ve Aydınlıoğlu Osman nam şahıslar bir hane münazaasından dolayı

maktule-i mazburenin oğlu Yunus tutub yüzüstüne sürerler iken mezbure Servinaz

merkumu yedlerinden kurtarmak içün üzerlerine vardığında merkum Mehmed’in

mezbureyi ucu sivri kebir taş ile darb ve telef etmiş oldığu ber-nehc-i şer sabit

olmasıyla verese-i mezbure bedel-i malum ve mahbuz üzerine sulh olarak

merkum Mehmed zimmetini ibra etdikleri ve katil-i merkumun niza-i mezkurda

refikleri bulunan salifül-beyan üç nefer şahsın madde-i katlde kavlen ve fiilen bir

gün medhal ve muavenetleri olmayub hane münazaasında vuku gleen harekat-ı

na-becalarına dahi şimdiye kadar tevkifleri ceza-yı kafi göründüğü beyanıyla

bunların tahliye-i sebilleri ve katil-i merkumun dahi icra-yı mücazatı istizanına

dair tevarüd eden tahrirat ve mazbatalar ve ilam meclis-i valaya ledel-havale

merkum Mehmed’in zimmeti verese-i merkum tarafından ibra olunmuş

olduğundan verese-i mezburenin fimabad husus-ı mezkurda merkum

Mehmed’dan nesne davasına kadir olmayacakları canib-i fetvahaneden beyan

kılınmış olub zikr olunan üç neferin madde-i katldde medhal ve muavenetleri

olduğuna nazaran merkumların tahliye-i sebilleriyle katil-i merkum Mehmed’in

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden tibaren tersane-i

amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebiliin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere mahbusiyeti

gösterilerek bu tarafa irsali meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet Hüdavendigar valisi kaymakam saadetlü paşaya bildirilmiş olmağl

merkum Mehmed’in vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak

babında ferman-ı ali 7 Receb 70



Trabzon’da Debbağhane mahallesi ahalisinden debbağ Abdullah’ı yunan

tebaasondan Kanotaki hanesine celb ederek bi-gayr-i hakkın katl ve idam

eylediğinin ne vecihle zahire çıkarıldığı ve adamı Musstafa’nın dahi bu babda

merkuma ve muaveneti tebeyyün etdiği tafsilatıyla maktul-i merkumun varisi

sagir bulunması cihetiyle canib-i hükümetden tayin kılınan hısm ile katil-i

merkum Kanotaki’nin icra olunan murafaları keyfiyetinden bahisle icra-yı icabı

394

istizanına dair tevarüd eden mazbatalar ile ilam meclis-i valaya ldel-ita müfad-ı

ilama nazaran katil-i merkûme Kanotaki’nin hin-i murafada maktul-i merkumu bi-

gayr-i hakkın kasden katl ve idam eylediğinin ikrarı üzerine kısası lazım gelür ise

de merkumun icra-yı kısas ve yahud diyet ahzı maddesi varise-i sagir-i merkumun

hin-i bülugunda huzuruna mütevakkıf olduğu anlaşılmış ve bunun ol-vecihle icra-

yı iktizası ahkam-ı şeriyeden bulunmuş olduğundan şimdilik kanunen tertb

edecek mücazatın icrası lazım geleceğine binaen sagir-i merkumun hin-i

bülugunda ahkam-ı şeriyesi ifa olmak üzere ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren katilun-ı merkumun yedi ve

merkum Mustafa’nın dahi üç sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olarak

hitam-ı müddetlerinde merkum Mustafa’nın sebile-i tahliye olunması ve katil-i

merkumun ol-vecihle murafaa-i şeriyesinin icras-içün keyfiyetin mahallinden

sourulub varis-i merkum ol-vakit baliğ olarak mürafaasını ister ise icra kılınması

ve istemediği halde anın dahi salıverilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunarak ledel-istizan irade-i seniyy-i cenab-ı mülükane dahi ol-merkezde

müteallik buyrulmuş ve merkumların bu tarafa irsalleri ve mahbusiyetleri tarihinin

işarı hususu teferruatıyla beraber Trabzon valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş olamağla merkumların vürudlarında ber-vech-i muharrer icabının

icrasıyla katil-i merkum Kanotaki’nin hitam-ı müddetinde salıverilmeyib

keyfiyetin ifadesi hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 7 Receb 10


Sayfa 173


Zabtiye Müşiri paşa hazretlerine

Medine-i manisa ahalisinden olub kalpazanlık töhmetiyle ahz ve giridt olarak ba

mazbata bu tarafa gönderilmiş olan Hakkal Mehmed Efendi ile oğlu Eşref’in icra

olunan istintaklarında merkum Mehmed Efendi her ne kadar isaet-i vakıasını

suret-i inkara bulunmuş ise de kendisi Hakkal bulunubda yanlarında kalpazanlık

alatı bulunması ve ifadat-ı vakıası biribiine tevafuk etmemesi münasebetiyle

beriüz-zimme olamayacağı ve oğlu merkum dahi babasına muavenet eylemesi

cihetiyle mücazat-ı kanuniyelerinin icrası zabtiye meclisinin mazbatasında istizan

395

olunmuş ve diğer üç aded evladıyla düçar-ı sefalet ve zaruret oldukları beyanıyla

merkumların merhameten tahliye-i sebilleri hususu dahi merkum Hacı Mehmed

Efendi’nin Dersaadet’e gelmiş olan zevcesi tarafından ba arzuhal istida kılınmış

olduğundan keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale vakıa bu müddet-i mahdude ile

hapsi ve pranga bend olunmaları lazım gelür ise de mahalli mazbataları tarihlerine

nazaran bunlar sene-i sabıka şabanından ve manisa ve izmirde divane kadar dahi

Dersaadet’e hapis ve tevkif ile mücazat gördükleri anlaşılıb bu kadar vakit

hapisleri haklarında ceza-yı kafi olduğundan kavi kefilleri alınarak tahliye-i

sebilleri hususunun savb-ı valalarına havalesi bit-tensib hakipa-yı şahaneden

ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik

buyrulmuş olmağla mucebince iktizasının icrası hususuna himmet buyuralar deyü

ferman-ı ali 9 Receb 70



Halep eyaleti dahilinde kain mevali aşireti ümerasından Ahmed ve Mehmedül-

Harfan ve Abdüssüleyman ile refikleri ramazan ve isaül-amr ve Musaülacel ve

Denlerin ve Sülumül-abdullah ve Cüdu ve Alvalül-Mehmedi ve Hasanül-hamade

ve Makaz nam eşhas öteden berü katl-i nüfus ve gasb-ı emval misillü mezalim ve

teaaddiyatı ile meluf eşkıyadan olub bunlarun mukaddemleri dahi men-i serd

kasdlarına ikdam olunmuş ise de ele geçirilemediklerinen niahyet def’-i

mazxarratlarına medar olmak üzere yüz altmış beş nefer muvazzafa tezkiresi

verilerek ve kendileri neferat-ı merkumeye bölükbaşı ve mülazım suretiyle reis

nasb olunarak iktiza eden maaşları dahi mah be mah ita olunmakda olduğu halde

merkumların bir kat daha daire-i ita’ından huruç ederek töhmet-i emval ve kat-i

tarik fazahatinde ısrar etmeleriyle saye-i makderet-vaye-i hazret-i şahanede bu

defa merkumlar bis-sühule ahz ve girift olunub içlerinden Abdüssüleymanın

mütebaki-i uhuvvet olmasıyla firar etmiş olan nefer beylerin cemiyeti tefrik etmek

şartıyla salıverilmiş ve kusur on bir neferi müebbeden vaz-ı kürek ve yahud deniz

aşuru bilad-ı baideye götürülmek üzere zabtiye neferatına terfikan irsal kılınmış

olduğu ifadesine dair vilayet-i merkuma valisi devletlü paşa hazretleri tarafından

varid olan tahirat evrak-ı melfufe ile meclis-i valaya ledel-havale suret-i hale göre

eşhas-ı merkûme adete kutta-i tarik makulesinden olarak kendileri birer aralık

396

maaş tahisiyle dahi saye-i mülükanede tavzif olunmuş iken yine ol-suretle

harekat-ı isyaniyeye mücaseretleri şiddet üzere tediblerini müstedi göründüğüne

ve eğerçi bunların usulce muhakemat-ı mukteziyeleri icra olunmamış ise de

keyfiyet hıyanet ve mefsedetleri kaza ve nevahi meclislerinden verilen

mazbatalarda dahi tafsil ve beyan olunması cihetiyle her nasıl olsa kendileri fena

ve uygunsuz eşhas-ı cibiliyetden bulunduğuna binaen zikr olunan on bir neferin

müebbed suretiyle Limni ceziresine gönderilmesi hususunun savb-ı müşirilerine

havalasiyle keyfiyetin teferruatıyla beraber vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine dahi

bildirilmesi tezekkür ve tensib olunarak ledel-istizan irade-i madelet-ade-i cenab-ı

şehriyari dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine dahi bildirilmiş olmağla iktiza-yı emr u irade-i seniyye-i hazret-i

padişahi vecihle icra-yı icabı hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

Sayfa 174

14 REceb 70 tarihinde

Tarsus kasabası sakinelerinden olub bundan akdem mezbuheten müteveffiye olan

Meryem’in veresesiyle katili zevcesi Ali’nin icra kılınan murafaalarında merkum

maktulen mezbureyi Antakyalı Ali ile zina eylediklerindan dolayı zebh ve katl

eylediğini tavien ikrar etmesiyle fazahta hükm-i şeri-i lahık oldukdan sonra

verese-i mezbure katil-i merkumu kısasdan afv etmiş oldukları beyanıyla icra-yı

icabı istizanına dair Adana valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden

mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale müfad-ı ilama nazaran katil-i

merkumun maktule-i mezbureyi ber-minval-i muharrer katl eylediği tavien

ikrarıyla sabit oldukdan sonra verese kendisini kısasdan afv etdikleri anlaşılmış

olmasıyla bu suretde verese-i merkumenin fimabad katil-i merkum Ali’den kısas

davasına kadir olamayacakları canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olduğundan

ber-muceb-i kanun-i ceza mekumun mahalindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa

gönderilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun bu

tarafa irsal ve mahbusiyeti tarihinin işarı hususu vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine

yazılmış olmağla vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak

babında ferman-ı ali 13 Receb 70

397

14 Receb 70 tarihinde zabtiye müşirne

Karyot adası reayasından olub cünha-i vakılarına mebni küreğe konulmuş olan

Serandi Karakut kostanti Fezale ve İsmat Tarço’nun tahliye-i sebili Rum patriği

tarafından istida olunmuş ve merkum Kostanti fevt olmuş olduğundan ve Serandi

kutta-i tarik makulesinden olarak ikmal-i müddet etmedikçe tahliye-i sebili

uyamayub falkat İsmat’ın derece-i kabahati buraca meçhul ollduğunu merkumun

bir guna davacısı olamayıb olmadığı istilama dair gönderilen tahrirat-ı senaverinin

vüsuluyla bunlar mezkur adada fakat koyun ve keçi hırsızı olub bundan başka

cünka ve kabahatları olmadığı ifadesine tazmin Cezayir-i bahr-i sefid valisi paşa

hazretleri tarafından cevaben tevarüd eden tahrirat meclis-i valaya ledel-havale

bunların cezire-i mezkura kurasında müsellah keşt ü güzar ike ahaliye ve

uygunsuzluğa cüret etmiş olduklarından saadetlü Ferik Ahmed Paşa hazretlerinin

donnama-yı hümayun ile Anadolu sevahili tarafında bulunduğu iddiasında

tutulub Dersaaet’e gönderildiği ve merkuman Serandi ile Yani sene-i sabıka

muharreminin evasıtında yedişer sene ve kocabaşı-i Cani’nin iki sene müddetle

vaz-ı kürek olunub ve merkum İsmat dahi töhmet-i vakıasıan mebni ahz ve girift

olunarak emaneten zindana konulduğu ihraç etidirlken kuyuddan anlaşılmış ve

merkumandan ber-minval-i muharrer töhmet vakıları koyun ve keçi hırsızlığından

ibaret olub haklarında mukaddema rivayet olunna kutta-i tarih cünhası bi esas

gönderilmiş idüğünden tahliye-i sebilleriyle memleketleri canibine izamlar

hususunun savb-ı valalarına havalesiyle keyfiyetin vali-i Müşarun-ileyh

hazretlerine dahi bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla mucebince icabının

icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali


Sayfa 175


Antalya’da vaki cami-i atik mahallesi ahalisinden olub carihen vefat eden

Süleyman’ın veresesiyle katilleri Hüseyin ve Ramazan ve Dellal Ali oğlu

Mehmed’in icra kılınan murafaalarını mutazammın Konya valisi devleltü paşa

398

hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya

ledel-ita meal-i ilama nazaran merkuman Hüseyin ve Mehmed’in maktul-i

mezburu fahiş niza’ndan dolayı ikisi maan katl etmiş oldukları ikrarıyla sabit olub

iktiza eden diyetden maktul-i mezburun babası kendi hisse-i irsiyesiyle

mütevaffanın sagir oğlunun hissesinden bir mikdarını badel-ahz fevt olmuş

olduğundan zevcesiyle validesi hissesinin ve sagir-i mezburun dahi hisse-i

bakiyesine edası lazım gelmiş ise de merkuman mal ve eşyaya dair nesneleri

olmadığı tahakkuk etmiş idüğünden ve diyet-i bakiyye-i mezkurenin vakti

yesarlarına tevkif kılınmış olduğu anlaşılmış olmasıyla maktul-i merkumun

bakiyye-i diyetinin ahz ve istihsali merkumanın ma’a hallerine tevkif olunmak ve

ebb-i mezburun mehuzu olan dirahim saire verese taleb ederker ise siham-ı

miranlarına göre beyinlerinde ve katilan-ı merkumanın yesarları tahkikiyle ahz

olunacak bakiyye-i diyet dahi kezalik beynel-verese taksim kılınmak lazım

geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılınacağından diyet hususunun fetvahane

kaydında gösterildiği vecihle bit-tesviye katilan-ı merkunanın ber-muceb-i kanun-

i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede beşer

sene müddetle vaz-ı pranga olunmak ve hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle geldikleri mahalle tard ve def kılınmak üzer bu tarafa irsali meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve katil-i merkumların bu tarafa irsali

mahbusiyetleri tarihinin işarı husus-ı vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş


babında ferman-ı ali


Tarsus kazasına tabi Avaretlü karyesi sakinlerinden olub carihaten müteveffiye

olan Zeyneb Hatunun verese-i saire-i vesile katili babası Süleyman’ın icra olunan

mırafaalarını mutazammın Adana valisi devletlü paşa hazretlerinden gelen tahrirat

ile mazbata ve ilam meclis-i vlaaya ledel-ita meal-i ilama nazaran mezbure

Zeyneb’i karye-i mezbureye tabi’ Ternek karyesi ahalisinden Abdullah nam

kimesne kendiye nikah etdirmek sevdasıyla kaldırıb mezkur Avaretlü karyesi

civarında İngirmiz nam derenin içinde eylemekde iken babası merkum Süleyman

müsellehan veralarından yetişib mezbureyi tüfenk kurşlunu ile sol böğrü

399

üzerinden bi-gayr-i hakkın amden darb ve cerh ederek müteessiren fevt olduğu

dava olunub merkum dahi maddesinin minval-i muharrer üzere vuku bulduğu

taliben ikrar ve iddia etmiş ve bu surete göre katil-i merkumun maktule-i

mezbureyi muceb diyere ve harman-ı irs olan katl ile katl etdiği temin olmuş

olmasıyla mezburenin on beş bin dirhem şeriyi tekasit-i salise ile merkum

Süleyman’ın verese-i mezbureye eda eylemesi lazım geleceği canib-i

fetvahaneden beyan kılınmış olduğundna diyet hususunun fetvahane kaydında



vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine

tard ve def kılınmak üzere mahbusiyeti tarihi gösterilerek bu tarafa irsali ve

merkum Abdullah’ın dahi mahallinde vaz-ı pranga olunması meclis-i mezkurdan

ba mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ı ileyh hazretlerine

bildirilmiş olmağla katil-i merkumun vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek


Sayfa 176

19 Ra 70 tarihinde

Zabtiye mülşiri paşa hazretlerine

Yenişehir-i fener kazasında kain Alemdar ve Zambaca çiftliklerinde mütemekkin

Hacı Manika ve babası Anaştaş’ın hanelerini basub Manika ile zevcesinin işkence

emvalini ve babasının dahi bazı eşyasını nehb ahz etmiş olan tebaa-i devlet-i

aliyyeden Vasil ve Yani ve Angeli ve Yorgi ve yunan tebaasondan Metrogtan nam

şahıslar fezahin-i mezkureye cüretleri ikrar etmiş olduklarından ve sabıkalı ve

uygunsuz makuleden bulunduklarından icra-yı mücazatları zımnında mersumların

Dersaadet’e gönderildiği ifadesine gelen mazbatada eşhas-ı merkumenin

mehuzları olan emval-i eşyasının ashabına red olunub olunmadığı ve merkum

Manika’nın zevcesine yağ haşlamış olduklarından merkûme bundan zarar isabet

ederen telef olmuş mudur burası tasrif ve beyan olmadığından keyfiyetin verece-i

hakayıkı meydana çıkmak üzere zabtiye meclisinde dahi be-tekrar istintakları icra

olunarak ol-babda tanzim olunan zabtiye meclisinin mazbatası tezkire-i

behiyyeleriyle beraber meclis-i valaya ledel-havale merkumlar fezamin-i

mezkureye cüretleri ve mahallinde vuku bulan ikrarlarını külliyen inkar ile güya

400

eşkıya ve haydud takımından bulunanlarının merkuman Manika’nın ve babası

Anaştaş’ın hanelerini göstermelerini tabib ve idam eylemelerine mebni kendüleri

hanesinin haricinde bulunarak diğerleri derununa girib fazahat-i mezkureye ibtidar

eyledikleri ve ahz eyledikleri akçeden kendülere yüz yirmişler kuruş verildiği

söylemiş olub bu makule erbab-ı kabahat başları dara geldiği halde ikrar ve

inkarda bulunduklarından bunların dahi mahallinde vakli olan ikrarlarını ve bu

kere vuku bulan inkarlarına nzaran ifadat-ı meşruhaları şayan-ı iltifat

olmadığından ber-muceb-i kanun- iceza merkumlardan Vasil ve Yani ve Angeli

ve Yorgaki’nin mahallindeki mahbusiyetleri tarihi olan altmış dokuz senesi şehr-i

şevvalinin beşinci ve Yorgi’nin şehr-i mezkurun on dokuzuncu ve Metrogaytan’ın

yirmi beşinci gününden itibaren beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı

pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde vilayetlerine salıverilmeyib münasib

mahallerde iskan etdirilmeleri zımnında keyfiyetin istizan kılınması hususunun

savb-ı müşirilerine havalaesiyle keyfiyetin teferruatıyla beraber şerhle mutasarrıfı

saadetlü paşaya bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbta ifade ve hakipa-yı

şahaneden istizan olunarak irade-i madelet-ade-i cenab-ı hilafet-penahi dahi ol-

merkezde müteallik buyrulub mutasarrıf-ı muma-ileyhe bildirilmiş olmağla emr u

ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane muktezası ve minval-i muharrer üzere

iktizasının icrasıyla merkumların hitam-ı müddetlerinde keyfiyetin ifadesi

hususuna himmet buyuralar deyü ferman-ı ali

19 Ra 70 tarihinde

Zabtiye Müşirine

Sultan Mehmed’de Şekerci hanı derununda bundan akdem katilen fevt olan Sıvacı

İzham’ın veresesiyle katil berber Ohan’ın icra olunan istintaklarını mutazammın

zabtiye meclisindan kaleme alunub şer-i şerife havale olunan mazbata zahirine

yazılan ilam ile meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran verese-i

merkûmeden maktul-i merkumun karındaşı ahaleten verese-i saire taraflarından

keresteci Kirkor vekaletine katil-i mesfur ile ledet-terafu katil-i merkumun

maktul-i merkumu bi-gayr-i hakkın darb ve katl eylediği beyyine ile sabit

olamasıyla diyet-i ricl olan on bin dirhem şeriyi üç sene de tekasit-i salise ile

vereseye eda eylemesi katil-i merkuma tebeyyün olunduğu anlaşılmış olduğundan

401

diyet maddesinin ber-mantuk-ı ilam tesviyesiyle katil-i merkumun ber-muceb-i

kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede yedi sene müddetle

vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle meclis-i mezkurun

mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer diyet hususunun

tesviyesiyle katil-i merkumun vaz-ı kürek olunması zımnında icabı halin icrasına

himmet buyuralar deyü ferman-ı ali 17 Ra 79


Sayfa 177


Bila tezkire keşt ü güzar etmekde iken ahz ve girift etdirilen Manisalı İbrahim bin

Hasan’ın icra olunan istintakında merkum bundan bir buçuk sene akdem

vilayetinde kır kaçırma maddesinden doalyı hemşiresi Kara Hüseyin oğlu

Mustafa’yı cerh ederek ber-takrbi oradan savuşmuş bila tezkire ötede berüde

dolaşmakda olduğu beyanıyla edüb bununla beraber şehre bazu sirkat maddesine

mücarete dahi ikrarıyla sabit olmuş ve merkum isaet-i mükerrere ashabından

olarak şayan-ı tedib görünmüş olduğundna li-eclit-tedib Dersaadete gönderildiği

ifadesine dair Halep valisi devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat

meckis-i valaya ledel-ita suret-i işara göre merkum hem ahz ve hemde cerh olarak

bu cihetle kanunen tertib edecek cezanın icrası lazımeden olduğu misillü

memleketine cerh eylediği merkum Mustafa eğer eser-i cerhden fevt olmuş ise

anın hükmü dahi başka olacağından merkumun şimdilik ahz ve ceh cezasına

tatbiken üç sene müddetle tersane-i amirede küreğe vaz olunarak hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesi ve mecruh merkum eser-i cerhden vefat etmiş ise

bu tarafda murafaa-i mukteziyesi icra olunmak üzere veresenin ve yahud

taraflarından bir vekil-i şer’inin gönderilmesi hususunun İzmir valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş ve meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet İzmir valisi Müşarun-ıileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla ol-vecihle

merkum vaz-ı kürek olunmak babaında ferman -ı ali 17 Ra 70


402

Zabtiye müşiri vekili paşa hazretlerine

Küçükköy’de madruben fevt olan bakkal Mihal’in veresesiyle katilleri denilen

Merkebci esnafından Mehmed ve refiki Bargirci Hasan nam kimesnelerin icra

olunan istintaklarına dair zabtiye meclisinden bit-tanzim şer-i şerife havale kılınan

mazbatanın zahrına yazılan ilam-ı şeride merkumlar maktul-i merkumu

beyinlerinde vuku bulan münazaaya mebni darb ve ceh eylediklerinden ceh-i

mezkurdan müteessiren fevt olduğu verese-i mersum taraflarından iddia olunmuş

ise de merkuman karye-i mezburda bulunduklarını ikrar ve madde-i darb ve katlin

kendilerinden sudurunu inlkar verese-i mersuma dahi isbatı beyyineden izhar-ı

aciz etmiş olduklarından verese-i merkumenin talebleriyle merkumlar ber-nehc-i

şer tahlif olunduğu cihetle bundan böyle merkumun bila beyyine nesne lazım

geleceği ifade olunmakdan naşi keyfiyet meclis-i valaya ledel-havale merkumun

şer’an nesne lazım geleceği misillü kanunen dahi nir hükm tertib etmeyeceğinden

ve fakat maktul-i merkumun elbetde bir katili olmak ve ifadat-ı vakıaya nazaran

bu dahi merkumanın refiklerinden bulunmak lazım geleceğinden bu babda

tedkikat-ı mukuteziyenin icrasıyla katili her kim ise zahire ihracına itina olunması

ve merkumanın dahi tahliye-i sebili hususunun savb-ı saadetinize havalesi

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i mesruh maktul-i

merkumun katili her kim ise behemehal buldurulub keyfiyetin ifadesi ve

merkumanın tahliye-i sebili hususuna itina ve himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali

5 R 70

Sayfa 178

6 R 70 tarihinde kavasbaşıya veirldi

Geçende altı mah müddetle Bab-ı zabtiyede hapis ve tvkif olunmuş olan eczazı

Haleplioğlu Yakob’un tahliyesiyle hassas-ı familyası tarafından istida olunmuş

olduğundna ol-vecihle merkumun sebilinin tahliyesi hususuna emr u ferman-ı

hümayun cenab-ı padişahi müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla mucebince

merkumun sebili tahliye kılınmak babında ferman-ı ali kıta1 5 R 70


403

Rodos ceziresine mülhak Kalmiyoz adası mütemekkinlerinden olub maktulen fevt

ollan Kostantin’in kebir ve sagir veresesiyle katili bulunan yine cezire-i mezkure

mütemekkinlerinden Yorgi’nin icra olunan murafaalarına dair tevarüd eden

mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun

maktul-i merkumu mucebi kısası olan katl ile katl eylediği ikararıyla sabit olarak

verese-i kibar katil-i merkumu kısasdan afv eylediği ve kısas-ı sakıt ve verese-i

sagir haklarında ve yine münkalib olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde verese-i

kibarın husus-ı mezkurda katil-i merkumdan nesne davasına kadir olmayub katil-i

merkumun gösterilen asarı dahi ber-nehc-i şeri tahakkuk etmiş ise de verese-i

sigarın hisse-i irsiyelerinin ahz ve istihsali katil-i merkumun seiyye-i haline tevkif

olunmak lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından fetvahane

kaydında gösterildiği vecihle katil-i merkumun adem-i iktidarı şeran tahakkuk

eylemiş olduğu takdirde diyetin vakt-i yesarında tesviyesine bakılmak üzere

kendisinin ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

beş sene müddetle vaz-ı pranga olunub hitamında kefili alınarak sebilinin tahliyesi

zımnında bu tarafa irsali hususunun Cezayir-i bahr-i sefid valisi devletlü paşa

hazretlerine bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba mabzata ifade olunmuş ve keyfiyet

vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-

i mezkure ile vaz-ı pranga olunmak babında ferman-ı ali 5 R 70


Kıbrıs ceziresinde Tuzla kazasına muzafa Lakka karyesi sekenesinden yunanlı

hacı Gavril berber Yasef’i katl edib maktul-i merkumun varis ve maruf ve

marufesi olmadığından Kıbrıs mal müdürü Halim Bey hasım tayiniyle yunan

tercümanu hazır olduğu halde merkum katil ile icra olunan murafaalarında katil-i

mersum Gavril birkaç kimesne ile beyinlerinde vuku bulan münazaasında çerkes

bıçağıyla mersum Yasef’i mucebi diyet olan katl ile katl etmiş olduğu badel-ikrar

maktuş kendüye ibra etdiği irad ile def-i dava etmiş ise de ibra-i mezkur vasiyet

kabilinden olub ve katile vasiyet-i sahiha olmadığına mebni beytülmal içün

tamam-ı diyetin icrasıyla katil-i merkumun ikram olduğu beyanıyla icra-yı icabı

istizanına dair Cezayir-i bah-i sefid valisi devletlü paşa hazretleri tarafından

tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita vasiyet-i

404

mezkurenin adem-i sıhhati maktulün varis-i marufu bulunduğu suretde olub bila

varis olduğu takdirde essah-ı ahvale göre vasiyet-i mutebere ve beytülmal üzerine

mukaddem olmasıyla bu suretde ibra-i mezkur bades-sübut-i şeri katil-i mesfura

mersumun diyeti lazım gelmeyeceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle fil-hakika maktul-i mersumun varisi

olmadığı ve ibrası sübut bulunduğu takdirde katil-i mersumdan diyet taleb

olunmayub ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde kefile rabt ile sebilinin

tahliyesi zımnında kendisinin bu tarafa irsali hususunun vali-i Müşarun-ileyh


keyfiyet Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure vaz olunmak babında ferman-ı ali 8 R 70


Sayfa 179


Mukaddemce Çorum kasabasında vuku bulan cumhurda madruben vefat eden

zabtiye çavuşu Musa’nın darib ve katilleri olmak üzere ahz ve girift olunan

Mehmed ve Hıdır ve Mustafa ve Ali ile maktul-i mezburun zevce-i metrukesinin

vekil-i şlerisi İsmail ve canib-i hükümetden dahi hısm tayin olunan mal müdürü

Osman Efendi murafaa-i şeriyeleri ledel-icra merkumundan Hıdır ve Mustafa ve

Ali’nin müteveffa-yı merkumun üzerine hücum ederek ellerinde olan topuzlu

sopla ile darb etmeleriyle eser-i darblarından müteessiren vefat eylediği ber-nehc-

i şeri sabit mütehakkik olub içlerinden merkum Mehmed’in vaki’ olan inkarı

cihetiyle medhal-i sabit olmayarak tahlif olunmuş olduğundan icra-yı icabı

istizanına dair cevaben Amasya mutasarrıfı saadetlü paşa tarafından tevarüd eden

tahrirat ve mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita maktul-i merkumun

diyetinden merkumun Hıdır ve Mustafa ve Ali’ye isabet eden yedi bin beş yüz elli

dirhem-i şerinin rubunun zevce-i mezbureye ve kusur üç rubu canib-i beytülmala

merkum Hıdır ve Mustafa ve ali’nin seviyyen ve mukassatan eda eylemeleri lazım

gelib merkum Mehmed’e dahi bila-beyyine muaraza olunmak iktiza etmeyeceği

canib-i fetvahaneden beyan kılındığından bu hale göre diyet hususunun fetvahane

kaydında gösteridliği vecihle tesviyesiyle katil Hıdır ve Mustafa ve Ali’nin ber-

405

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i

amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketlerine tard ve def olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi

meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmak ve keyfiyet mutasarrıf-ı muma-

ileyhe bildirilmiş olmağla vürudlarında merkumarl müddet-i mezkure ile vaz-ı

kürek olunmak babında ferman-ı lai 18 R 70


Kıbrıs ceziresinde Tuzla kazasına muzafa Lakka karyesi sekenesinden yunanlı

hacı Gavril berber Yasef’i katl edib maktul-i merkumun varis ve maruf ve

marufesi olmadığından Kıbrıs mal müdürü Halim Bey hasım tayiniyle yunan

tercümanu hazır olduğu halde merkum katil ile icra olunan murafaalarında katil-i

mersum Gavril birkaç kimesne ile beyinlerinde vuku bulan münazaasında çerkes

bıçağıyla mersum Yasef’i mucebi diyet olan katl ile katl etmiş olduğu badel-ikrar

maktuş kendüye ibra etdiği irad ile def-i dava etmiş ise de ibra-i mezkur vasiyet

kabilinden olub ve katile vasiyet-i sahiha olmadığına mebni beytülmal içün

tamam-ı diyetin icrasıyla katil-i merkumun ikram olduğu beyanıyla icra-yı icabı

istizanına dair Cezayir-i bah-i sefid valisi devletlü paşa hazretleri tarafından

tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita vasiyet-i

mezkurenin adem-i sıhhati maktulün varis-i marufu bulunduğu suretde olub bila

varis olduğu takdirde essah-ı ahvale göre vasiyet-i mutebere ve beytülmal üzerine

mukaddem olmasıyla bu suretde ibra-i mezkur bades-sübut-i şeri katil-i mesfura

mersumun diyeti lazım gelmeyeceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle fil-hakika maktul-i mersumun varisi

olmadığı ve ibrası sübut bulunduğu takdirde katil-i mersumdan diyet taleb

olunmayub ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde kefile rabt ile sebilinin

tahliyesi zımnında kendisinin bu tarafa irsali hususunun vali-i Müşarun-ileyh


keyfiyet Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure vaz olunmak babında ferman-ı ali 18 R 70

406

19 R 70 tarihinde

Zabtiye Müşri paşa hazretlerine

İzmir’de fransalu iki nefer tüccarın sandıkkarlık hidmetinde bulunan Polikariyo

nam kimesneyi bundan akdem dağa götürüb iki bin beş yüz aded mecidiye

altununu alarak salıvermiş olan hırsızların yatağı olduğu ikrarı ve bazı emare ile

tebeyyün eden Çoban Nikola çukanın mahallinden vuku bulan işar üzerine ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinen itibaren yedi sene

müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde kefile rabtıyla memleketine

def kılınmak üzere bu tarafa celbi meclis-i valada tensib olunarak bil-istizan irade-

i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub merkumun irsali

hususu teferruatıyla beraber İzmir valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş

olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle icab-ı halin icrasına himmet eyleyeler

deyü ferman-ı ali 18 R 70

Sayfa 180

19 R 270 tarihinde

Zabtiye müşiri vekili paşaya

Haydud ve yatak ve muayyen eşkıya güruhundan olub ahz ve girift olunan

Mamisiye nahiyesinde kain Perde karyesi Rizded Solger Taşo ve Yumuradin ve

Gorgi Mostaralil ve Esuel Pole ve Karatova karyesi İzlanko Çorbacı haydud

yatağı ve mezkur Berde karyeli Arnavud Goca veled-i Eşonil ve Delko Çorbacı

muayyen Hayadır ve karye-i mekzureden Kosta veled-i Tarayan Demze veled-i

Taryan ve Debeş karyeli Zired Hayadır oldukları ve bunlar tebid olunmadıkça

oraların asayiş-i kamile hasıl olamayacağı memuriyet-i mahsusa ile Rumeli

canibine gidib bu kere gelmiş olan meclis-i vala evrak müdiri muavini izzetlü

Esrar Efendi mukaddemce vuku bulan işarından anlaşılmış olduğundan ber-

muceb-i kanun-i ceza bunlardan yatak olanların mahallerindeki mahbusiyetleri

tarihinden itibaren ikişer ve muavenetinde bulunanların üçer bizzat haydutluk

edenlerin beşer sene müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetlerinde mahallince kendilerinden emniyet-i hasıl etdirebildikleri halde

memleketlerine azimetlerine ruhsat ita olunmak üzere merkumların bu tarafa celb

olunmaları meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı aliden istizan

407

olunarak irade-i seniyye-i canib-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş

ve keyfiyet Niş mutasarrıfı saadetlü paşaya bildirilmiş olmağla vürudlarında

merkumlar müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde oll-

vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 270

19 R 270 tarihinde

Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa

İşkodra kazalarından Mirdine kazası mütemekkinlerinden ve tebaa-i devlet-i

aliyyeden olub bir müddetden beri bazı keyfiyet içün bab-ı zabtiyede mahbus

bulunan Kapudan Markor’dan cihet-i malumeden dolayı alacağı olan yüz bir bin

kuruşun edasında imtina ve muhalefet olduğundan sebilinin tahliyesiyle birlikde

memleketine azimetine irae ruhsat olunarak ve ol-tarafda olan emlak ve arazi ve

çiftlikandan diyeti mikdarının füruhtuyla matlubunun istifası istidasına dair

Kalkandelenli Süleyman Ağa’nın takdim eylediği müzekkire meclis-i valaya

havale ve merkumlar celb ile meblağ-ı mezburun tediye teklif olundukda bu tarafa

ifası mümkün olamayub memleketinde olan emval ve emlakının füruhtuyla

tediyesini medyun-i merkum müteahhid olmuş ve kendisi eğerçi mukaddema bir

nefer İngilterelüye olan deyininden doalyı Dersaadet’e celb ile tesviye ve

muahharan kendiye ruhsat ita olunarak memleketine giib badehu Prizrin tarafında

mersumun üzerinde Karadağ fesadına dair evrak zuhur ile Üsküb valisi sabık

devletlü paşa hazretlerine tarafından bu tarafa irsal olunarak tevkif olunduğu

zabtiye müşiri devletlü paşa hazretleri ile olunan muhabere cevabda gösterilmiş ve

lehülhamd müşar-ı mezkur mündefi’ olub merkumun bu ana kadar hapis dahi

kendiye ceza-yı kafi görülmüş olduğundan tahliye-i sebiliyle altı mah zarfında

marrüz-zikr diyetinin tesviyesi içün mübaşire terfikan İşkodra’ya izamını tezekkür

ve tensib olunarak hakipa-yı şahaneden ledel-istizan irade-i seniyye-i canib-i

mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mantuk-ı münifi üzere İşkodra

mutasarrıfı devletlü paşa hazretlerine yazılan tahrirat-ı hulusuri savb-ı atufilerine

gönderilmiş olmağla ber-muceb-i irade-i seniyye icabının icrasına himmet

eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 270

408


Ve

BOA, BEO.AYN.D, NR. 624-096 (aynı görüntü ikisi de)

Sayfa 181

19 R 70 tarihinde gönderildiği

Zabtiye Müşiri kaymakamı Paşa hazrtlerine

SArik ve Haydud güruhundan olub müsellehan Üsküdar ve Beyoğlu ve saire

mahallerde keşt ü güzar etmekde oldukları bil-istihbar ahz ve girift olunarak Bab-ı

zaptiyeye gönderilmiş olan eşhasdan İvarcalı İliya ve Samakovlu Pavli ve

Şehirköylü Nikola ve Arko ve Silivrili Sarı Yani Yanako ile Anderya Bolulu

Soveld İhtiyat ve Berkofçalı Yovan veled-i östeban ve Nevrekoblu Petro veled-i

Todori nam şahısllar bi’l-ittihad müsellehan haydutluk etmek üzere keşt ü güzar

ve bazı mahallerde eşya ve sair ahzına ictisar etdiklerini ikrar etmiş ve

rüfekasından Estiko veled-i Petro ve Selanikli Yani veled-i Tariko ve cebeciköylü

Simon veled-i Hrıisto ve tebaa-i devlet-i aliyyeden Karadağlı Hırvat Covanni

veled-i Nikola ve Dimetokalı Tabuden Angeli nam şahıslar dahi her ne kadar

münker iselerde kendilerinin diğerleriyle müsellehan gezdikleri refiklerinin

ihbarından ve tedkikat-ı istintakiyelerinden anlaşılmış olduğundan icra-yı

mücazatları istizanına dair takdim kılınan zabtiye meclisinin bir kıta mazbatası

meclis-i valaya ledel-ita eşhas-ı merkumeden cünhalarını mukırr ve muterif olan

salifüz-zikr yedi neferin mahbusiyetleri tarihinden itibaren ber-muceb-i kanunl-i

ceza üçer ve beş neferin dahi kezalik mahbusiyetleri tarihinden itibaren bir buçuk

sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetlerinde kefil veremedikleri

halde memleketlerine tard ve def’ olunmaları hususunun savb-ı saadetlerine

havalaesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i

muharrer icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 70

20 20 R 70 tarihinde gönderildi

Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşaya

409

Sarik ve haydud güruhundan olub müsellehan Üsküdar ve Beyoğlu ve sair

mahallerde keşt ü güzar etmekde oldukları bil-istihbar ahz ve girift terfik ile

Dersaadet’e gömnderilmiş olan Kürd Ali nam şahıs gezdiği yerlerde enva-i

fazahata cüret ve Siroz va havalisinde dahi hetk-i berde-i ırz ve namıs gibi

uygunsuzlukara cesaret eylediği ve Selanilk’de şundan bundan karz tarikiyle on

beş yirmi bin kuruş alub ashab-ı matlub-ı kemal havflarından seslerini

çıkaramayıb bu vecihle dahi ızrar-ı ıyaddan hali olmadığı ve bundan böyle yine

meydan bulacak olsa efal-i reddiyesini artıracağı cihetle merkumun fimabad ol-

taraflara ayak basmamak üzere deniz aşuru bir mahalle tebidde müebbeden tard

ve tebid kılınması hususuna ve bu halde düyun vakıası ol-tarafda kalan isme ve

eşya-yı sairesinin marifet-i şeri-i füruhtuyla tesviye olacağı ifadesine dair Selanik

valisi devleltü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ve mazbata

merkumun vürudunda canib-i zabtiyede icra olunan istintakını mutazammın bit-

terkim takdim kılınan varaka ile beraber meclis-i valaya ledel-havale mezkur

varakada isaet vakıasından beraet-i zimmetini beyan eylediği sürur-ı isbat

olunmuş ise de mücerred vakıası ve mazarratından ahali-i kurtarmak emniyesiyle

kendisi hidmetde istihdam olunmak olduğu halde dahi fezahat-ı sabıkasından girü

durmamış olduğuna ve bu hal ile masumun iadesi gayr-i caiz göründüğüne mebni

fimabad Dersaadet’e gelmemek şartıyla ve iskan sureti ile merkumun Kıbrıs

ceziresine münasib bir sefine ile tard ve defi hususunun savb-ı saadetlerine

havalesiyle keyfiyetin vali-i Müşarun-ı ileyh hazretlerine dahi işar kılınması

tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı

şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve mucebince keyfiyet vali-i

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmala ber-mukteza-yı emr u ferman-ı

hümayun-ı şahaneden icab-ı halin icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı

ali 19 R 70

Sayfa 182

20 r 70 tarihinde gönderildi

Bolu sancağı dahilinde vaki kasablar kıbrısiye sakinelerinden olub bundan akdem

madrubeten müteveffiye olan Emine Hatun’un veresesiyle katili zevci Salih’in

icra olunan murafaalarına dair Kastmaonu valisi devletlü paşa hazretleri

tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i vlaaya ledel-ita

410

müfad-ı ilama nazaran merkum Salih’in zevcesi mezbureyi muceb-i diyet ve

harman-ı irsiye olan katl ile bi-gayr-i hakkın katl etdiği ikrar ve itirafıyla sabit ve

mütehakkik olduğu anlaşılmış olmasıyla bu suretde maktule-i mezburenin diyeti

olan beş bin dirhem şeriyi katil-i merkumun verese-i saireye mukassatan eda

eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığındam diyet

hususunun fetvahane kaydında gösterildiği vecihle bit-tesviye katil-i merkumun

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa irsali hususunun

vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine yazılması meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade

olunmuş ve keyfiyet Müşarun-ileyh bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 19 R 70

20 R 70 tarihinde kavasbaşlıya verildi

Zavtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine

Galata’da kule kapısı civarında maktulen fevt olan Oymacı Abdi’nin katili Salih

ile verese-i maktulün hin-i terafularında merkumun faziha-i katli ictisarına

Abdullah ve Tahir Ağalar mukaddema şehadet eylemiş iselerde bunların

tezkiyeleri icra olunmaksızın merkum Tahir Ağa silk-i askeriye bil-idhal ve diyar-

ı ahara azimet eylediğinden ve el-haletü-hazihi verese-i merkum diğer şahid

bulamadıklarından asıl olan verese tarafından merkumun zimmeti ibra ve bir nefer

varis-i sagirin vasiyesi zalili tahlisi icra olunmuş ve şahide hazır bulmadığı halde

iktiza-yı şerisi bil-vesaya dava edeceği dahi vasiye-i merkumeye bildirilmiş

olduğu ve merkumların istintaklarını mutazammın zabtiye meclisinin

mazbatasında muharrer ilam-ı şeri mealiden anlaşılmış ve eğerçi merkum

şahidlerin yeri mevcud olmadığı cihetle katl iktiza-yı şerisi icra oluamayub

merkum fazahat-ı katli ictisarını mukaddemce bab-ı zabtiyede ikrar ve itiraf etmiş

ve muahharan dahi hakkında şehadet olunmuş olduğundan mezkur ilamda

gösterildiği vecihle vasiye-i merkûme şahide hazır bulmadığı vakit ve muahharn

şerisi icra olunmak üzere katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti

tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde

sebilinin tahliyesi ve sagire-i mezbure tarafından vasiye-i merkumenin şahide

411

ikamesiyle davaya kabul eylediği suretde iktiza-yı şerisinin icra olunması meclis-i

valadan ba mazbatada ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer iktizasının

icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 18 R 70

Selh-i R 79


Galata’da pusulacı esnafından Hamdi Efendi’nin gulamı olub bundan akdem vaz-ı

pranga olunmuş olan zenci Said’in bir guna davacısı olmaığından ve kendisi

ziyadece hasta olarak bundan böyle dahi hayli telefini muceb olacağından bahisle

tahliye-i sebili istidasına dair takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-ita

mezkur arzuhal üzerine ihraç olunan kuyud meallerine nazaran merkum Said’in

reayadan birinin parmağını ısırmasından dolayı beş mah müddetle prangaya vaz

olunması istizanına olunduğu kendisi emsalini tehdid içün işbu müddetin bayağı

beş misli olmak üzere altmış dokuz senesi evahir-i saferilhayrından itibaren iki

sene müddetle vaz-ı pranga olunduğu anlaşılmış ve merkum hapis on beş mah

reside olaak hakkında ma’ ziyade ceza-yı kafi görünmüş olduğundan fimabad bu

misillü hilaf-ı rıza hareketde bulunmamak üzere kefile rabtıyla merkumun tahliye-

i sebili tezekkür ve tensib olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna

himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 29 R 70


Sayfa 183

7 Ca 70 tarihinde

Zabtiye müşiri vekili saadetlü paşa hazretlerine

Diyarbakır sancağı dahilinde kain Hadbar kazalı Mehmed’in keyfiyet-i cünha ve

kabahatının tahkikine dair gönderilen tahrirat-ı senaveriye cevaben vuku bulan

işar üzerine keyfiyet meclis-i valaya ve makam-ı vala-yı seraskeri ile muhabere

olunub merkumun asâkir-i nizamiye ve redifede müddetlerini ikmal ile manisa

derbendlerinde zaptiyelik etmekde iken istihsal-i teayyüş zımnında dağ marmarası

karyesine gidib orada ahz-ı girift olunan haydudllar sırasında tutularak asker

412

firarisi zannıyla dersaadete gönderildiği anlaşılmış ve müddet-i hapsi on sekiz

maha reside olarak merkum cünha-i saniye ashabından ollduğu halde tul müddet

hapisde kalması caiz olmayub bazı mertebe kabahatli olsabile şimdiye kadar

mahbusiyeti ceza-yı kafi olduğu derkar bulunnmuş olduğuna binaen sebilinin

tahliyesiyle vilayeti canibine irsali hususunun savb-ı saadetlerine havalesi

tezekkür ve tensib ve hakipa-yı alinlden istizan olunarak irade-i seniyye-i cenab-ı

padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla muceb-i emru ferman-ı

hümayun-ı hazret-i şahane icra-yı icabına himmet eyleyeler deyü 6 Ca 70

Bu dahi

Müşarunileyhe

İskilib kazası müdürü esbak Ahmed Ağa’nın Kengiri kaymakamı esbak Hakkı

Efendi’den iddia etmekde oluğu kırk iki bin kuruşun tesviye-i icabı zımnında

takdim eylediği arzuhali tekayüd eyleyerek buyruldu yazmış olan ağa-yı

merkumun oğlu mehmedin icra kılınan istintakda merkum Mehmed her ne kadar

suret-i inkarda bulunmuş ise de mezkur arzuhalin mahkuk mahalli ve buyruldu

kendisinin yazısı olduğunu Pertev Paşa hanında sakin Kütahyalı İbrahim Efendi

ile pederi merkum Ahmed Ağa dahi tasdik eylemiş olduklarından icra-yı icabı


ita emarat-ı saireye nazaran merkum Mehmed’in şu fezahata ictisarında sinn sinin

kalmamış ve bu misillü sahtekarlığa ictisar edenlerin şahsına göre nefy ve haps ve

pranga ile tedibi kanun-i ceza ahkamı iktizasndan bulunmuş olduğundan

merkumun dahi mahbusiyeti tarihinden itibaren üç mah müddetle hapis ve tevkif

olunub hitam-ı müddetinde fimabad bu misilü uygunsuzlukda bulunmayacağına

dair kefili alınaak sebilinin tahliyesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi

meclis-i mezkurdan ba mazbtada ifade olunmuş olmağla ber-minval-i muharrer

icabının icrasına himmet eyleyeler deyü 6 Ca 70

7 Ca 70 tarihinde

Zabtiye müşiir vekili saadetlü paşa hazretlerine

413

Eflak bandıralı olarak Koçko açığında yatan gemiye girmiş olan yirmi beş nefer

hristiyanın icra olunan istintaklarına bunlardan beraet-i zimmetleri tebeyyün

edenlerin sebileri tahliye olunduğuna ve müttehim olub tevkif olunan Erzincanlı

Manuk ve Bağçevan Todori ve sefine-i mezbure kapudanın icra-yı mücazatları

istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-havale

merkumların tedini lazım gelir ise de müddet-i mahbusiyetleri altı yedi maha

reside olarak isaet-i vakılarına ceza-yı kafi göründüğünden fimabad bu makule

efalde bulunmayacaklarına kavi kefileri olunub sebillerinin tehliyesi hususunun

savb-ı saadetlerine havale kılınması tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı aliden

ledel-istizan emr u ferman-ı hümayun-ı hazret-i padişahi dahi ol-merkezde saniha

ara-yı sudur buyrulmuş olmağla icabı halin icrasına himmet eyleyeler deyü

ferman-ı ali 6 Ca 70

Bu dahi

Müşarun-ileyhe

Cerh töhmetinden dollayı bab-ı zabtiyede mahbus bulunan Muşlu Şakir kavasın

ıyal evladının perişani-i hallerinden bahisle tahliye-i sebili hususunu senedi

takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen mahbusiyet

kayına nazaran merkum Ammizadesi taşçı kalfası Ahmed’i bıçak ile darb ve cerh

ederek tarihi hapsinden itibaren altmış dokuz senesi evasıt-ı muharreminde iki

sene müddetle vaz-ı pranga olunarak tekmil-i müddetine sekiz mah kalmış ise de

merkumun terbiye olduğu ve familyasının şayan-ı merhamet bulunduğu anlaşılmış

olduğundan badema bu makule fezahatde bulunmamak üzere kefili alıarak

tahliye-i sebili hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş olmağla ber-vech-i muharrer icabının icrası hususuna

himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 6 Ca 70

Sayfa 184


Cünha-i vakıasına mebni tersane-i amirede vaz-ı pranga olan Tırnovalı Osman’ın

tahliye-i sebili istidasına dair takdim eylediği arzuhal meclis-i valaya ledel-ita

414

mezkur arzuhale derkenar olan ilam nazaran merkumun töhmet-i mütenevvia ile

ahz ve girift olunan Hatipoğlu İbrahim ve Serhasdoğlu Mhmed ve sair

malumülesami çend nefer eşhas ile beraber prangaya konulduğu ve merkumların

tahliye-i sebillerinin mesnedi mahallinden gelen mazbata ve kefaletname üzerine

sebilleri tahliye olub ve evrak-ı merkumede merkum Osman’ın ismi olmamasına

mebni kalmış idiği anlaşılmış olduğundan merkumun dahi sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibine tard ve def’ hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet

eyleyeler deyü ferman-ı ali 6 Ca 70

8 Ca 70 tarihinde

Zabtiye müşiri vekili hazretlerine

Tolcu kazasında kain Samova karyeli olub sim yirmiliğe takliden züyuf akçe

imaline cüretden dolayı ahz ve girift olunan Vasil’in imal eylediği yirmilikler ile

kalıbı gönderildiği ve merkumun refiki olub Varna’da bulunacağını haber veridği

Nikola taharri etdirilmiş ise de bulunamadığındna karşu tarafa firar etmiş olması

mamul idiğü beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair Silistre valisi devletlü paşa

hazretleri tarafından tevarüd eden taharirat meclis-i valaya havale ve hazine-i

hassa nazırı devletlü paşa hazretleriyle muhabere olunarak merkum Vasil ve

refikinin işbu kalpazanlık kar-ı mükruhunu meretkeb olduklarında şüphe kalmış

ve bu makulelerin nizamen icra-yı mücazatı lazımeden bulunmuş olduğundan

merkumun Vasil’in mahalindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren on sene müddetle

vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müdetinde kavi kefile rabtıyla sebili tahliye olunmak

üzere tahtü’l-hıfz bu tarafa irsali ve refiki merkumun dahi suver-i mümküne ile

ahz ve girifti çaresinin istihsali hususunun vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine işar

kılınmış tezkire ve tensib olarak hakipa-yı aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i

cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub mucebince keyfiyet vali-i

ve nazır-ı müşarunileyha hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda

icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 8 Ca 70

8 Ca 70 tarihinde

415


Zağra-i atik kazasında ve civarında enva-i uygunsuzluğuna ictisar edib tayin

olunan memurlar marifetiyle ele geçirilerek Filibe canibinde olan hısımasıyla

muhakemesi icra ve gasba mücasereti sübut bulmasıyla tesviyesine ibtidar

olunarak Edirne mahallinde tevkif kılınan Bazca Zaim nam şahsın öteden berü su-

i efal ile meluf olduğu kendisinden emniyetlerinin meslub idüğü beyanıyla emsali

misillü diyar-ı baide tard ve def ahali tarafından istida olunduğu ifadesine dair

gelen mazbata evrak-ı melfufesiyle meclis-i valaya ledel-havale bu makule şahıs-ı

muzırrın iskan şartıyla deniz aşuru mahallerde tard ve def emsalinden bulunmuş

olduğundan merkumun dahi Kıbrıs ceziresine gönderilmelk üzere bu tarafa irsali

hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine işarıyla keyfiyetin savb-ı

saadetlerine dahi bildirilmesi tensib olunarak hakipa-yı aliden ledel-istizan irade-i

seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve keyfiyet vali-

i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla merkumun vürudunda ol-vecihle

icabı halin icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 7 Ca 70


Sayfa 185

8 Ca 70 tarihinde


Sultan Selim civarında Eğerci mahallesi sakinlerilnden Taybe hatunun hanesine

girib mezburenin feryadına mebni ahz ve girift olunan Bursalı Nuri bey ile refiki

zenci Yusuf’un icra kılınan istintaklarına dair zabtiye meclisinin mazbatası

meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı mazbataya nazaran merkumun ol-vecihle

mezburenin hanesine girib yüzünü cerh eylediği ikrarıyla sabit olduğu misilü mir-i

merkum mukaddema dahi Bursa’da refiki arabacı Mustafa ile Habibe nam

hatunun misafireten sakin olduğu haneye girilib mezburenin yüzünü cerh ederek

biraz encosuyla dört bin beş yüz kuruş kıymetli bir aded elmaslı iğne ve bazı

eşyasını ahz etdikleri gerek mahallinde ve gerek burada icra olunan tedkikat-ı

istintakiyelerinde sübut derecesine vardığı ve merkum Mustafa dahi bu tarafa

getirildiği anlaşılmış olduğundan mezbure Taybe’nin ücret-i carihası olan sekiz

yüz kuruşun merkum Nuri beyden ve merkumun mazarratker oldukları elmas iğne

416

bahasından dolayı mahallince teklif ve tensib olunan iki bin beş yüz kuruş

mezbure habibe kabul eylemiş idüğünden meblağ-ı mezburun dahi nısfiyet üzere

merkum Nuri bey ile Mustafa’dan tahliyesiyle mezbure Habibe hatuna itası ve

merkum Nuri beyin ber-muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren bir

sene müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetinde kavi kefili rabıtıyla

tahliyesine sebili ve meruman zenci Yusuf ile Mustafa’nın müddet-i

mahbusiyetleri cünhalarına ceza-yı kafi göründüğünden kefilleri alınarak

şimdiden salıberilmesi hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i

mezkureden ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-minval-i meşruh iktizalarının

icrası hususuna himmet eyleyeler deü ferman-ı ali 8 Ca 70

10 Ca 70 tarihinde

Edirne eyaleti dahilinde kain Dimetoka kazasına tabi’ çavuşlu karyesi

sakinlerinden olub maktulen vefat eden Halil’in veresesiyle katili Hasan’ın suret-i

murafaalarına dair tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-havale

meal-i ilama nazaran katil-i merkum Hasan’ın maktul-i merkum Halil’i muceb-i

kısas katl ile katl eylediği ikame-i beyyine ile sabit oldukdan sonra maktul-i

merkumun zevcesi Fatıma merkum Hüseyin’i fimabad husus-ı mezkurda merkum

Hasan’dan nesne davasına kadir olmayub ve maktul-i merkumun kazadan diyeti

olan on bin dirhem şeriden sagiran-ı mezburanın hisse-i irsiyeleri olan sekiz bin

yedi yüz elli dirhem şeriyi katil-i merkumun eda eylemesi lazım gelecei canib-i

fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydında


mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren beş sene müddetle vaz-ı kürek

olunaak hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesi zımnında bu tarafa irsali

hususunun Edirne valisi devletlü paşla hazretlerine bildirilmeesi meclis-i



kürek olunmak babında ferman-ı ali 9 Ca 79

10 Ca 70 tarihinde Maliye nezaretine

417

Asâkir-i redife celbi sırasında vuku bulan cünha ve kabahatlarına mebni nefy ve

iclaları mufassal-ı irade-i seniyyeden olan Karalı kazasına tabi Sandığı ve Bigadiç

ve Kebsur kazaları müdürleriyle aza-yı meclisden malumül-esami kesanın

yerlerine diğerlerinin intihab ve tayini zımnında gönderilen tahrirat-ı senaverinin

vusulüyle mezkur Kebsur kazası müdürlüğüne Ahmed Beyin ve Bigadiç kazasına

Hasan Efendi’nin ve Sandıgi kazasına dahi Ali Bey ehliyet ve liyakat cihetiyle

maalş-ı sabıklarıyla vekaleten müdür tayin ve izam kılındıkları ve taraflarından

alınan keflaet senedlerinin ikisinin mühütleri malum ve makbul olduğu cihetle

mahallince tevkif etdirilmek be diğer birisinin dahi oraca tatbik mührü

bulunmamak mülasebesiyle hazinece kabul olduğu halde o dahi burada ve yahud

orada hıfz olunmak üzere gönderildiği ve aza-yı muma-ileyhin yedlerine intihab

ve tayin olunacaklarının dahi bundan böyle isim ve şöhretlerinin işar ve tatbik

mühürlerinin dahi tesyar kılınacağı beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair cevaben

gelen mazbata meclis-i valaya ledel-havale suret-i işar yolunda ve muvafık

maslahat olunduğundan zikr olunan kazalar müdürliklerine ber-vech-i muharrer

maaş-ı sabıklarıyla muma-ileyhin usulüne tevfikan icra-yı asalet-i memuriyetleri

ve intihab olunacak azanın dahi isim ve şöhretlerinin işarıyla tatbik mühürlerinin

tesyarı hususunun Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine yazılması

tezekkür ve tensib olunarak hkaipa-yı aliden ledel-istizan irade-i seniyye-i hazret-i

padişahi dahi ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulub mantuk-ı alisince

keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş ve mezkur senede merbuten

gönderilmiş olmağla hazinece iktizasının icrasına himmet buyuralar deyü ferman-ı

ali 9 Ca 70

Sayfa 186


Zabtiye müşiri vekaletine

Biga sancağında kain Çan kazası ahalisinden olub cünha-i vakılarına mebni

mukaddemce bir sene müddetle vaz-ı kürek olunarak bu kere müddetleri tekmil

olmuş olan Araboğlu Ali ile kıpti Ahmed sabıkalı ve birkaç defa ceza görmüş

takımdan olub ıslah-ı nefs edememiş oldukları cihetle ahalisinden kimesne kefil

olamayacaklarından başka ahali-i merkumenin dahi emniyetleri olmadığından

bunların trablusgarb tarafına def’ ve tard olunmaları ahali-i merkum tarafından

418

istiraham olunduğuna dair biga mutasarrıfı saadetlü paşa tarafından cevaben

tevarüd eden tahrirat ile mazbata meclis-i valaya ledel-ita bu makule eşhas-ı

muzırranın bilad-ı baideye tard ve def’ ittihaz olunan usule muvafık görünmekle

merkumların dahi münasib bir sefineye konularak ol-vecihle trablusgarb tarafına

tard ve def’ olunması hususnun savb-ı saadetlerine havalesi eclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade ve hakipa-yı hümayun-ı hazret-i padişahiden istizan olunarak irade-

i seniyye-i hazret-i padişahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş olmağla

mucebince icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 11 Ca 70

Bu dahi


Ankara sakinlerinden Ayaşlı Hasan Kırcabirecik karyesi civarında Ermeni

milletinden Simcioğlu Agob’un zile panayırında göndermiş olduğu yüklerinden

Amerika ve basma nevinden Beron’un eşyasını sirkat eylediği haber verilmekle

derhal ahz ve girift olunarak icra olunan istintakda Beron’un eşya sirkat eylediği

ikrarıyla sabit olmuş ve eşya-yı mezkure kamilen sahibine red olunub fakat

merkumun sabıkası olarak defaatiyle ceza görmemiş iken tevarüd eden mazbata

meclis-i valaya ledel-ita siyak-ı işara nazaran merkumun madde-i ahza cesareti

tebeyyün etdiği ve mahallince hapis ve tevkif ile ıslahı mümkün olur kabilinden

olmadığından başka ber-minval-i meşruh sabıkalı olduğu dahi anlaşılmış olmağla


iki sene müddetle vaz-ı pranga olunarak müddet-i hitamında tahliye-i sebili

memleketi canibine tard ve def’i hususunun savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i

mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve merkumun mahallindeki mahbusiyeti

tarihinin işarı hususu Ankara kaymakamı saadetlü paşaya yazılmış olmağla ol-

vecihle merkum vaz-ı pranga olunması hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı

ali 11 Ca 70

27 Ca 70 tarihinde

Zabtiye müşiri vekiline

419

Bohur nam yahudinin Balatda tabakçı Markar Yahudinin hanesinden ahz eylediği

ikrarıyla tebeyyün eden eşyadan mevcud olanlar ile çarşuda bir mubayaacıya

satmış olduğu bir aded sim tabağın bahasından üzerinde zuhur eden yüz yetmiş

kuruş sahibine verilib maadasından hacı vaz geçekerek merkum yahudinin ber-

muceb-i kanun-i ceza hapsi tarihinden itibaren altı mah müddetle vaz-ı kürek

olunarak hitam-ı müddetinde kavi kefili alınarak sebilinin tahliye olunması

istizanına dair zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya havale merkumun ol-

vecihle vaz-ı kürek olunması hususunun savb-ı valalarına havalesiyle ahz-ı

merkumun mübayacıya füruht etmiş olduğu sim tabak içün mübayacı-i merkumun

kefil almadığı anlaşılmış ve bu makule gümüş ve saire satanlardan kefil alınması

usul-i sarihiyeden bulunmuş olduğundan bundan böyle mübayaacılar hakkında

bir nizamın tamami-i icrası hakkında lazım gelenlere tenbihat-ı ekidenin icrası

maddesinin dahi hazine-i hassa nezaret-i celilesine bildirilmesi tezekkür ve tensib

olunmuş ve mucebince keyfiyet nezaret-i celile-i Müşarun-ileyhaya bildirilmiş

olmağla zat-ı saadetlerine icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-

ı ali 25 CA 7 9


Safya 187

Zabtiye Müşiri Vekiline

Masarifat nezareti tahrirat odası ketebesinden Üsküdar’da mirahur sakinlerinden

İsmail Asım Efendi kama ile Ilılı Anbarı terzilerinden Vanlı Serkiz’in sol

omuzunu darb ve cerh eylediği tebeyyün edib ücret-i carihiye olarak bit-terahi

merkum bedel-i sulh olarak beş yüz elli kuruş alıverilmiş oluğu beyanıyla icra-yı

mücazatı istizanına dair zabtiye meclisinin takdim kılınan mazbatası meclis-i

valaya havale ve masarifat nazırı atufetlü beyefendi hazretleriyle muhabere

olundukda merkumun töhmet-i mezkuresinden dolayı evail-i muharremde

kalemden tard-ı tebid ile maaş-ı muhassası tevzi’ olunarak kalemce icra olunan

mücazatı tarihine nazaran müddet-i merkûme hakkında ceza-yı kafi görünmüş

olmasıyla merkumun kavi kefili alınarak tahliye-i sebili hususunun savb-ı

saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-

vecihle iktizasının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 15 Ca 70

420

Müşarun-ileyhe

Ayestefanoz karyesinde maktulen fevt olan Rencber Hristo’nun veresesinden

babasının katili denilen Sabad taifesinden Lazot’un icra-yı istintaklarını

mutazammın takdim kılınan zabtiye meclsinin ilamlı mazbatası meclis-i valaya

ledel-havale meal-i ilama nazaran katili merkum maktul-i merkûme çekmece-i

sagir nahiyesinden Takaş çiftliğicivarında soğuksu denilen çeşme başında bi-gayr-

i hakkın darb ve cerh eylediği verese-i merkûme tarafından iddia olunmuş ise de

katil-i merkum maktul-i merkum ile birlikde olduğunu ikrar ve madde-i katlin

kendisinden sudurunu inkar etmiş ve verese-i merkûme dahi isbat-ı beyyineden

izhar-ı aciz ile talebiyle merkum Lazo ber-nehc-i şer tahlif olunmuş olmasıyla

bundan böyle katil-i merkum bila-beyyine nesne lazıö gelmeyeceği canib-i

fetvahaneden beyan kılınmış olmadığından merkûme şeran nesne lazım geleceği

misillü kanunen dahi bir hükm tertib etmeyeceğinden sebilinin tahliyesi ve bu

halde maktul-i merkumun elbetde bir katili olacağından bit-taharri ele geçirilerek

muhakeme-i lazımesinin icrasıyla keyfiyetin ba mazbata işarı hususunun savb-ı

saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ber-

minval-i muharrer icab*ı halin icrasıyla keyfiyetin ba mazbata işarı hususuna

himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 24 Ca 70

Selh-i Ca 70 tarihinde kavasbaşıya verildi

Konya Sancağına ereğli kasabası sakinlerinden olub madruben vefat eden

Ebubekir’in veresesiyle katili kasaba-i mezkure sakinlerinden ishak bin

Hüseyin’in icra olunan murafaalarını mutazammın konya valisi devletlü paşa

hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam meclis-i valaya

ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumun maktul-i merkumu muceb-i

diyet olan katl ile katl eylediği ber-nehc-i şeri sabit ve mütahakkik olduğu

anlaşılmış olduğundan bu suretde maktul-i merkumun diyetini katil-i merkumun

mukassatan eda eylemesi lazım geleceği canib-i fetvahane kaydında gösterildiği

vecihle tesviye olunarak katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza


421


canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa irsali hususunun vali-i Müşarun-

ileyh hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezurdan ba mazbata ifae olunmuş ve


müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 29 Ca 70

Sayfa 188

Selh-i Ca 70 tarihind kapu kethüdasına verildi

Sabık Üsküp valisi olub bu defa uhdesine Tırhala sancağı ihale ve tevcih kılınan

Alı Rıza Paşa Tırhala sancağı mutasarrıfı bulunan mir-i miran-ı kiramdan Vasıf

Paşa bu defa Rumeli eyaleti mutasarrıflığına tahvil-i memuriyeti vuku bulmuş

olduğundan yerine işbu bin iki yüz yetmiş senesi cemazielevvelinin yirmi üçüncü

gününde avatıf-ı aliyye-i mülükaneden muhibet-i efza-yı sünuh ve sudur olan

emr- hüamayun-ı şahane mucebince zikr olunan Tırhala sancağı uhdesine ihale ve

tevcih kılınmış olduğunu havi evahir-i şehr-i cemazielevveli tarihiyle vilayetden

emr-i ali

İstiklalili havi ber-vech-i muharrer diğer ferman-ı ali

Bu dahi

Mir-i miran-ı kiramdan sabık Tırhala mutasarrıfı olub bu defa mülhakatıyla

Rumeli eyaleti mutasarrıflığı uhdesine tevcih kılınan Vasıf paşaya işbu bin iki yüz

yermiş senesi cemazielevvelinin yirmi üçüncü gününde avatıf-ı aliyye-i şahaneden

muhibet-i efza-yı sünuh ve sudur olan emr u hümayun mucebince Rumeli

mutasarrıflığı uhdesine tevcih kılınığını havi ber-vech-i muharrer tarih-i mezkur

ile divandan emr-i ali

İstiklalili havi ber-vech-i muharrer diğer ferman-ı ali

Selh-i Ca 70 tarihinde bab-ı seraskeriye gönderildi

Mülhakatıyla Yanya eyaleti valisi Besim Paşa’ya ve Selanik eyaleti valisi Mehme

Paşa’ya ve mir-i miran-ı kiramdan Berat Sancağı kaymakamı Hüseyin Paşa’ya

dergah-ı ali kapucu başılarınan Ergiri Sancağı kaymakamı Hüseyin Beğe ve

422

naiblerine ve kaza müdürlerine ve aza-yı meclis ve saire geçenlerde idare-i aliye

neşriyle cümeleten ilan ve beyan olduğu vcihle hassa-i Dersaadet ve Anadolu ve

Rumeli ordu-yı hümayunlarından celb olunan asâkir-i redifeden bikeslik cihetiyle

vesair vecihle hanelerinde vala-yı dairelerinde kalmış olanlar dahi cümleten celb

ve cem irade-i seniyye muktezasından olarak keyfiyet-i icab eden mahallere başka

başka idad-ı aliyye tasvir ve tesirileriyle bildirilmiş ve geçenlerde celb olunan

asâkir-i redif içlerinden bazıları maiyyetsiz ve mazurdur diyerek nasahib ve

himaya ve misillü mugayir-i rıza-i şahane vuku bulduğu istihbar olduğundan

balada beyan olunduğu üzere alill ve amelinde bit-tefrik süvari bulunanlar

zabıtlarına ve piyade olanlar dahi vücuhdan mübaşir adamlara terfik olunarak

serian Manastır’a celb ve cem’leri hususunu havi evahir-i şehr-i cemazielevvel

tarihiyle divandan emr-i ali


Kütahya’da vaki Orta mahallesi sakinlerinden olub cerihan fevt ollan İstefan’ın

veresesiyle katili Filorinioğlu İsmail’in icra olunan murafaalarını mutazammın

tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita katil-i merkumun maktul-i

merkumu Çerkes bıçağıyla cerh ve katl eylediği dava olunmuş ise de şer’an sabit

olamamış olduğu cihetle verese-i merkûme davalarını isbata kadir olmadıkları

takdirde merkum İsmail’e yeminden maada nesne lazım gelmeyeceği canib-i

fetvahaneden beyan kılındığından merkum İsmail’in vaki olan inkarına mebni

hakkında hükm tertib etmemişl ise de mezkur mazbata mealine nazaran katil-i

merkumun bacağı ve ayağında çizmesiyle cebesinin maktul-i merkumun

hanesinde kalmış ve kendisi maktulün leylen hanesine girib merkum ile nerduban

ayağında muaraza eylediklerini ifade ve beyan eylemesi madde-i katlin merkum

İsmail’den sudurunu delalet eylediği anlaşılmış idüğünden katil-i merkumun ber-

muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i

amirede beş sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde sebilinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’ olunmak üzere bu tarafa gönderilmesi

hususunun Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i


423


kürek olunmak deyü ferman-ı ali 2 C 70


Sayfa 189


Tekfurdağında madruben vefat etmiş olan reaya-yı devlet-i aliyyeden İstikbo’nun

zahirde varisi olmadığından canib-i beytülmaldan hükm tayin olunan Mehmed

Şerif ağa ile katili Mehmed Şakir’in suret-i murafaalarına dair varid olan mazbata

ve ilam meclis-i valaya ledel-ita ol-babda kaleme alınan mazbata ile hakipa-yı

hazret-i şahaneye arz ve istizan olunarak müfad-ı ilama nazaran merkum Şakir

maktul-i merkumu amden tüfenk kurşunuyla darb ve katl eylediğinden tavien

ikrar sabit olduğu anlaşılmış ve vekil-i merkum Mehmed Şerif Ağa’nın taraf-ı

şer’den husumeti rey olunmuş ise de katil-i merkumun kısas-ı katl ve yahud

rızasıyla maktul-i merkumun tamam-ı diyetinin ahz ve istihsal olunması rey-i

aliye menut idüğü canib-i fetvahaneden beyan kılınmış olub merkum Şakir’in

kısası katle cüret ve ikrarları cihetiyle eğerçi kısası iktiza-yı şer-i şerif ve kanun-i

cezadan ise de bu makule varisi olmayan maktulün katilinin kısasa bedel-i tamam-

ı diyet hazıyla küreğe konulması emsali icabından olmasıyla tamam-ı diyetin

fetvahane kaydında gösterildiği vecihle merkumun rızasıyla kendisinden

istihsaliyle ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren

on beş sene müddetle tersane-i amirede hidemat-ı lazımede konulmak ve hitam-ı

müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere

bu tarafa gönderilmesi hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine ve diyet

maddesinin taraf-ı beytülmal kayd ve istihsal olunmasının dahi Maliye nezaret-i

celilesine bildirilmesi hususuna irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi müteallik

buyrulub keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretleriyle nezaret-i celile-i Müşarun-

ileyhaya bildirilmiş olmağla merkum vürudunda müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek

olunmak babında ferman-ı ali 2 C 70



424

Rumeli mutasarrıfı esbak saadetlü Ömer Faiz Paşa tarafından kırserdarı nasb

olunan Deli Yaşar nam şahıs hakkında olunan şikayet üzerine icra kılınan

muhakemesinde katl-i nefs ve gasb-i emval misillü ızrar-ı ıyada dair iddia olunna

herakat-ı na-hemvaresinden kazibini külliyen inkar ve bir takımlarını dahi kalıb-ı

ahara ifrağ ile tebrieyle zimmete ibtidar etmiş ise de tahkikat-ı vakıaya göre beyan

olunan uygunsuzluklarının cümlesi kendisinden sudur etmiş olduğundan ve

bununla bundan sonra ele geçirilerek töhmet-i vakıaları tebeyyin edecek sair

eşhas-ı hatıranın oraca hapsi ve tedibi takririnde bir aralık sebilleri tahliye birle

mahbusdan çıkarak yine eski bildiklier yola süluk ile matlub olan asayiş-i ahali ve

emniyet ibad maddesinin husule gelmeyeceği derkar idüğünden bu makulelerin

tertib edecek mücazatın dersaadetde yahud mahal-i sairede icrası emsaline ibret

olacağı beyanıyla icra-yı icabı istizanına dair tevarüd iden mazbata meclis-i

valaya ledel-ita siyak-ı işara göre merkum Deli Yaşar’ın cünhası şeran sübut

derecesinde değil ise de kendisi zaten uygunsuz ve edebsiz makuleden olmak ve

dürklü fazahatlarda ictisarı dahi tahkikat ve emarat-ı vakıa ile iştibahdan biri

bulunmka hasebiyle tedibi lazımeden bulunduğundun merkumun emsali misisllü

Kıbrıs ceziresine tard ve tebid olunmak üzere mukayyeden bu tarafa gönderilmesi

hususunun Rumeli mutasarrıf saadetlü paşaya işarıyşa keyfiyetin savb-ı

saadetlerine dahi bildirilmesi tensib ve hkaipa-yı şahaneden istizan olunarak

irade-i seniyye-i cenab-ı padşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulub keyfiyet

mutasarrıf-ı muma-ileyhe bildirilmiş olmağla merkumun bu tarafa vürudunda ol-

vecihle icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 2 C 70

Sayfa 190


Sakız ceziresinde kain Tohori karyesi reayasından olub bundan akdem maktulen

fevt Yani’nin veresesinden babası Yorgi ile katili denilen firari İstimati’nin babası

Yorgi beyinlerinde dem ve diyet ve kısas davasından altı bin kuruş üzerine sulh

olub bedel-i sulhu dahi tamamen ahz etmelerine katil-i merkumun babası

Yorgi’nin katili İstimatiye izafetle zimmeti ibra ve iskat eylediklerini cezire-i

mekzure meclisinde makud-ı meclis-i şer’de ikrar ve itiraf etmiş ve muahharan

katil-i merkum dahi zuhur ederen ahz ve girift ile keyfiyet ledes-sual maktul-i

merkum Yani’yi laz bıçağı ile kaza-i ceh ve eser-i cerhdden fevt ve babası verese-

425

i maktul ile meblağ-ı mezbur üzerine ol-vecihle sulh ve ibra olunduklarını ikrar

etmiş olduğundan icra-yı icabı istizanına dair varid olan tahrirat ile mazbata ve

ilam meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilam verese-i merkûme-i maktul-i merkum

Yani’nin dem ve diyetine müteallike davaan katil-i merkum İstimati’nin babası ile

bedel-i mahbuz-ı mekzure sulh ve katilin zimmeti ibra ve iskat eylediklerini

mukırr ve muterif olduklarını beyandan ibaret idüğü canib-i fetvahaneden beyan

kılındığından bedel-i sulh-ı mezkurun ol-vecihle tesviyesiyle katil-i merkumun

ber-muceb-i kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren yedi sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetinde kefili

alınarak sebilinin tahliyesiyle vilayeti canibine tard ve def kılınmak üzere bu

tarafa gönderilmesi hususunun bahr-i sefid valisi deevletlü paşa hazretlerine


Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum müddet-i

mezkure ile vaz-ı pranga olunmak deyü ferman-ı ali 5 C 70



Asitaneli İbragim nam şahsın yunan devleti tebaasından Simsar Yanko

Haçilo’nun ber tarkib koynundan cüzdanını kapmış olduğu icra olunan istintakda

tebeyyün ederek mezkur cüzdan aynıyla merkum Haçilo’ya ita olunduğu ve bu

her ne kadar cüziyet kabilinden ise de merkum mukaddema dahi sirkat-i

fazihasına ictisarından dolayı birkaç defa mücazat görüb dersaadete ayak

basmamak üzere nefy ve takrib dahi olunmuş iken ber-takrib dersaadete gelerek

yine bu misllü fezahata ictisar eylediği takdim olunna zabtiye meclisi mazbatası

mealinden anlaşılmış olduğundan istizan olunduğu vecihle merkumu emsaline

terhibi zımnında kalebend olmak üzere Kıbrıs ceziresinde kain Magosaya irsali

huşusunun savb-ı şeriflerine bildirilmesi meclis-i valadan ba mazbata ifade

olunmuş olmağla ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü

ferman-ı ali 8 C 70

Bu dahi

426

Zabtiye nezaretine

Tebaa-i devlet-i aliyyeden Simon nam şahsın mutasarrıf olduğu dükkanları

satmak üzere damadı Vasil’den on iki bin kuruş alub takrir vermeksizin firar

etmesine ve merkumun mukaddema şeref-i islamlı müşerref olub muahharan

irtidad eylediği dahi rivayet olunmasına mebni artık burada bulunması tecviz

olunmayacağından dersaadete ayak basmamak üzere münasib bir mahalle tard ve

def’i hususunun savb-ı saadetlerine ve dükkanları satdırılarak tesviye-i diyet

etidirlmişl maddesinin dahi deavi nazırı saadetlü efendi hazretlerine bildirilmesi

meclis-i valadan bit-tensib keyfiyet nazır-ı Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş

olmağla Müşarun-ileyh ile bil-muhabere ber-minval-i muharrer iktizasının

icrasına himmet eyleyeler deyü 8 C 70 tarihiyle ferman-ı ali


Sayfa 191

9 C 70 tarihinde


Dersaadet’de Aksaray kurbunda Gariban Hüseyin Ağa mahallesinde sakine olub

katileten fevt olan Asiyetullah Hatunun katili Ispartalı Hüseyin ve muavini

kırıkçeşme sakinlerinden Hasan’ın icra olunan istintaklarını mutazammın takdim

kılınan zabtiye meclisinin İlamlı mazbatası meclis-i valaya ledel-ita siyak-ı hale

nazaran katil-i merkumun maktule-i mezbureyi mucebi diyet olan katl ile katl

eylediği sabit ve mütehakkik olduğundna diyet-i tebrie olan beş bin dirhem

gümüşün üç sene zarfında tekasit-i salise ile maktule-i mezburenin hasran varisesi

bulunan Zeyneb nam hatuna eda eylemesi katil-i merkuma tebeyyün olunduğu

misillü merkum Hasan’ın maktule-i mezburenin hin-i katlinde katil-i merkumun

muavenetinde bulunduğu ve kendisinin birkaç defa mücazat görmüş takımıdan

idüğü anlaşılmış olduğundan diyet hususunun ber-minval-i muharrer tesviye katil-

i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza yedi ve muavin-i merkum Hasan’ın dahi

beş sene müddetler ile tersane-i amirede vaz-ı kürek olunarak hitam-ı

müddetlerinde kavi kefilleri alunub sebilerinin tahliyesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş olmala ol-vecihle icabının icrası hususuna himmet

eyleyeler deyü ferman-ı ali 8 C 70

427

9 C 70 tarihinde

Samakov zaptiyesinden mecruhen fevt olan abdullah’ın veresesiyle katili bulunan

Mecnun Abdürrahman’ın vasisi Ali ile tekrar ısrar olunan murafaalarında

mecnun-ı merkum Abdurrahman’ın müteveffa-yı merkum Abdullah’ı tüfenk

kurşunuyla darb ve telef etmiş olduğu beyyine ile sabit olmasıyla merkumun

Abdurrahman cünun-ı mutbık ile mecnun olduğu dahi tebeyyün etmiş olduğundan

icra-yı iktizasına dair Niş mutasarrıfı saadetlü paşanın cevane gelen tahriratıyla ve

ilam meclis-i vlaaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran cünun-ı mutbık ile mecnun

olan katil-i merkum Abdürrahman’ın maktul-i merkum Abdullah’ı tüfenk

kurşunuyla katl eylediği tebeyyün ile sabit olmuş olmasıyla bu suretde vali-i

merkum Ali mecnun-ı merkum Abdurrahman vasi nasib oldukdan sonra tefaru ile

sübut bulmuş ise maktul-i merkuun fezadan diyeti olan on bin dirhem şeriyi sim

setmiye-i salise tekasit-i salise ile katil-i mecnun merkumun malından vasi-i

merkumun verese-i katle edası lazım geleceği canib-i fetvahaneden beyan

kılındığından fetvahane kaydında gösterildiği diyet maddesinin katil-i mecnun-ı

merkumun dar-ı sefaya konulmak üzer bu tarafa irsali hususunun mutasarrıf-ı

muma-ileyhe bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş ve

keyfiyet mutasarrıf-ı muma-ileye bildirilmiş olmağla mecnun-ı merkumun

vürudunda ol-vecihle icabı icra olunmak babında 8 C 70



Sarik güruhundan Midillili Foti ve Latinli bağcı Nikola ve yunanlı Andon nam

şahıslar bazı töhmetle bab-ı zaptiyeye getirilib istintak olunduklarında mukaddem

firar edib derdest taharri bulunan İbsaralı Katandi ile Dolmabahçe pişgahında

kapundan İliya Yani Manolaki sefinesine neharen girib karındaşlı Manolaki’yi

merkum Nikola darb ve cerh edib badehu rüfekasıyla beraber malumül-mikdar

riyal ve saireisini ahz eylekdikleri ve emval-i mehuzadan malumülmikdar riyal ve

ma’ altun ve kordon bir basma saat ile diğer bir İngiliz saati firari-i merkumda

olduğu tercümanları hazır bulunduğu halde merkum Foti ve Nikola ve Anton’un

428

ikrarlarıyla sabit olduğu ve kapudan-ı merkûme karındaşı mecruh-ı merkumun

iltiyamına kadar sarf etdiği masarif-i cerahiyesinden meccanen fariğ olub gasib

olunan riyallerden sarf ve telef olunan kırk üç riyalin bedeli bin yetmiş kuruşun

ikmal-i müddetlerinde bit-tahsil müddei-i merkûme verilmek içün tahsilat

ceridesine kayd etdirilmiş olduğu misillü merkum Foti’nin derdest olduğu vakit

başında bulunan altı yüz altmış altı aded riyal ile sair kesandan tahsil kılınan

mebaliğ dahi bil-istirdad kapudan-ı mekruma teslim ve ita kılındığı ve eşhas-ı

merkumeden Andon ile diğer yunanlu Foti Yunanistan’a def’ olunmak üzere

kançılaryasi tarafına gönderildiği ve hususda sonrada merkumların içlerine duhul

ile emval-i mehuzadan kendilerine dahi hisse verilmiş olan Arnavudköylü

Damyato’nun zimmetinde olan akçe dahi tahil olmak üzere merkumun müddet-i

tevkifi ceza-yı kafi göründüğü beyanıya icabının icrası istizanına dair takdim

kılınan zabtiye meclisinin mazbatası meclis-i valaya ledel-havale merkum

damyato’nun istizan olunduğu vecihle kefile rabtıyla şimdiden sebilinin tahliyesi

ve bazı eşhas ile bunları ihfa suretinde bazı halat-ı na-marziyenin dahi üç sene

müddetle vaz-ı pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde sebillerinin tahliyesi ve

merkum kostantinin dahi bit-taharri buldurulub tedibine bakılması hususunun

savb-ı saadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş

olmağla mucebince iktizalarının icrasına merkum kostantinin buldurulub icra-yı

mücazatı zımnında keyfiyetin ifadesi hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı

ali 11 C 70

Sayfa 192


Avustırya devleti tebaasından Tolcu’da mütemekkin İliya nam yahudinin katili

denilen zabtiye neferatından Pazarcıklı Mehmed’in devlet-i Müşarun-ileyhanın

konsolosu hazır olduğu halde be-tekrar icra olunan istintakında merkum Mehmd

madde-i katlin kendisinden sudurunu inkar etmişl ve konsolos-ı muma-ileyh

tarafından dahi bu babda ikame-i beyyine olunamamış ve mukaddema defaatle

icra kılınan muhakemelerinde bir hükm tertib etdirilemediği misilllü bu kere dahi

şer’an ve kanunen bir hükm tertib etdirilemeyüb fakat Tolcu kaymakamı Osman

Bey tarafından konsolos-ı muma-ileyh mersul tahriratın hülasasında işbu katl

maddesinin vukuundan sonra tercümanları Tolcu meclisinde hazır olduğu halde

429

merkum Mehmed madde-i katlin kendisinden sudurunu ledel-inkar berü

tarafından beyyine taleb olundukda tebaa-i evlet-i aliyyeden ve yahudi taifesinden

Vaskali Vedlef veled-i Hereşko meclis-i mezkura gelerek maktul-i merkum

Mehmed bacağını çeküb evvela başına darb ile sağ tarafını şakk ve sonra bacağı

koltuğu altından sıkub cerh eyledikde maktul-i mezbur iki üç adım gider gidmez

düşüb telef olduğunu ve kezalik tebaa-i devlet-i aliyyden veled-i Liza nam yahudi

dahi bu vecihle söyleyüb fakat yemin ve yesarı fark edemediğini haber vermiş ve

Berko nam yahudi dahi merkum Mehmed maktul-i merkumun başına bacağını

urduğunu görmüş ve bu serrişteye mebni konsolos-ı muma-ileyhe merkumun

dersaadete ihzarını iltimas eylemiş olduğu ve merkum Mehmed kemakan

prangabend olarak hapisde tevkif kılınığı beyanıyla icabının icrası istizanına dair

cevaben tevarüd eden mazbata meclis-i valaya ledel-ita rüyet-i işara nazaran

merkum İliya’nın merkum Mehmed katili olduğu şeran tebeyyün etmemiş ise de

zann-ı yakın hasıl olmuş olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkum

Mehmed’in mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede beş

sene müddetle vaz-ı kürek olunmak ve hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle

memleketi canibibe tard ve def’ kılınmak üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun

Silistre valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmesi meclis-i mezkurdan ba

mazbata ifade olunmuş ve keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş


ferman-ıali 16 C 70


Bir müddetden beri Selanik havalisinde serseri keşt ü güzar ve kat-i tarik ve gasb-ı

emval madde-i kerihesine ictisarları cihetle ahz ve girift olunan Siroz sancağına

muzafa Razlık kazasına tabi’ Bacda karyeli Elmas bin Arif ve yine Siroz’da kain

Petriç kazasına tabi’ Veşte kayeli Said veled-i Hüseyin ve yine razlık kazalı

Mehmed bin Abdullah ve Ustrumca kazalı kıpti İbrahim bin Hüseyin ve

Timurhisar kazası mahallatından Eskici mahalleli Yunus bin Mehmed ve Kara

karyeli Dal ahmed bin Emin ve karındaşı Destan ve Vedre karyeli Ali bin Hüseyin

ve Selanik kazalarından Karadağ kazasında vaki Tağancı karyeli Hüseyin bin

Halil ve Ali bin Ahmed nam on üç nefer eşhasın li-eclil-mücazat mahbusiyetleri

tarihleri gösterilerek bu tarafa gönderildiği ve müddet-i cezaiyeleri hitamında bir

daha ol-taraflara ayak basbamak üzere uzak bir mahalle tard ve def olunmaları

430

ahali tarafından istirham olunduğu ifadesine dair tevarüd eden mazbata meclis-i

valaya ledel-havale siyak-ı işara nazaran merkumların ekserisi katil makulesinden

ise de maktullerin varisleriyle muhakeme ve murafaaları icra olunub emniyet-i

ahali dahi kendilerinden mütesellüb olduğu derece-i cünhalarından birbirlerine

tevavüt görünmeyüb cümlesi uygunsuz ve müstehak-ı ceza bulundukları

anlaşılmış olduğundan ber-muceb-i kanun-i ceza merkum Elmas’ın tarih-i hapsi

olan geçen altmış dokuz senesi şevvalinin yirmi ikinci ve merkum Said’in dahi

işbu yetmiş senesi muharreminin yirmi birinci ve merkum Mehmed’in dahi altmış

dokuz Şabanı’nın yirmi ikinci ve merkum kıbti İbrahim’in dahi mezkur Kör

Şaban’ın on beşlinci günlerinden ve bunlardan başka mezkurül-esami dokuz nefer

eşhasın mahbusiyetleri tarihi gösterilmemiş ise de anların dahi mahallindeki

mahbusiyetleri tarihinden itibaren tersane-i amirede üçer sene müddetle vaz-ı

pranga olunarak hitam-ı müddetlerinde mahallerinde ahaliye kendülerinden temin

edecek suretde kaydı ve muteber-i kefil irae eyledikleri halde sebillerinin

tahliyesiyle memleketlerine izamı ve veremedikleri takdir de imsali misillü iskan

şartıyla Kıbrıs ceziresine irsalleri tensib olunarak hakipa-yı aliden bil-istizan

irade-i seniyye cenab-ı şehinşahi dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve

mezkur dokuz neferin mahbusiyetleri tarihinin işarı hususu Selanik valisi devletlü

paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla ber-minval-i muharrer icabı icra olunmakl

babında ferman-ı ali 22 C 70


Sayfa 193

27 C 70 tarihinde

Edirne’de Bevvab Sinan mahallesi sakinlerinen olub maktulen vefat eden

Mehmed ‘in veresesinin vekilleriyle katili denilen Mahmud’un mukaddema icra

olunan muhakemelerinde merkum Mahmud’un inkarına mebni bit-taleb merkum

tahlif olunmuş olduğundan hakkında şeran bir şey tertib etmemiş ise de bu defa

icra olunan tedkikat icabınca maktul-i merkumun öteden berü merkum Mahmud

hakkında idadı olmak cihetle merkum Mahmud’un bazı refakatiyle Edirne

civarında bir bahçede olduğunu merkum Mehmed haber alarak şakirdi bulunan

tüfenkçi Osman ile taallukatından diğer Osman’ı yanın alarak bahçe-i mezbura

azimet ile merkum Mahmud’u gördüğü halde hemen bir kebir sopa ile üzerine

431

hücum ederek birkaç mahalini darb ve cerh etmeğe ibtidar eylemiş olduğu sırada

merkum Mahmud’un refikleri bulunan bir takım çoluk çocuk havflarından naşi

firar edib madde-i katlin vukuuunu görememiş oldukları misillü merkum

Osman’ın refiki bulunan diğer Osman dahi esna-yı rahda gerüde kalmış olması

cihetiyle mevki-i münazaada bulunamamış olduğu ve fakat merkum tüfenkçi

Osman ustası maktul-i merkum ile orada bulunarak salifüz-zikr merkum yedinde

bulunan kebir sopa ile merkum Mahmud’u darb eylemekde olduğu halde merkum

Mahmud dahi bir sagir bıçak ile merkum Mahmud’u cerh ederek firar eylediğini

görmüş olduğunu ve orada bulunan sair kesan dahi merkum Mahmud ile

Mahmud’un beyninde münazaa vukuunu uzakdan muayene etmişler ise de

keyfiyet cerhi müşahede edemeyib fakat Mahmud’un firarıyla beraber Mehmed’in

katili cihetle maktul-i merkumun katili merkum Mahmud olduğuna zann yakın

hasıl olmuş olduğundan icra-yı icabı istizanına dair cevaben tevarüd eden mazbata

ve ilam meclis-i valaya ledel-ita suret-i inahaya olunan tedkikata muharrere her ne

kadar merkumun katili Mahmu olduğu indeş’şer’ tebeyyün etdirememiş ise de

zann-ı yakın hasıl olduğu anlaşılmış ve bu makulelerin diyet ve kısasdan başka

mücazatları tedibinin muahharan ittihaz olunan usul-i kanuniyeden bulunmuş

olmasıyla ber-muceb-i kanun-i ceza merkumun mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren tersane-i amirede beş sene müddetle vaz-ı pranga olunarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def kılınmak

üzere bu tarafa gönderilmesi hususunun Edirne valisi devletlü paşa hazretlerine

bildirilmiş meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade ve hakipa-yı şahaneden istizan


keyfiyet vali-i Müşarun-ileyh hazreterine bildirilmiş olmağla vürudunda merkum

müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 29 C 70



Aynaroz ceziresinde müteessiren vefat eden Rahib Katkos’un vuku-ı vefatı

hakkında medhali maznun olan cezire-i mezkure müdürü sabık İbrahim Beyin

şimdilik bila müddet küreğe konulub rahib-i merkumun itlafı keyfiyetin bir kat

daha tahkik ve istiknahı maddesinin müdürleri taraf-ı haliyesiyle keyfiyetin

432

Selanik valisi devletlü paşa hazretlerine dahi işarı ve gelecek cevab üzerine

merkumun tebeyyin edecek töhmetine göre müddet-i cezaiyesinde tahdid

kılınması meclis-i valada tezekkür ve tensib olunarak hakipa-yı hümayun-ı hazret-

i mülükanden ledel-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı padişahi dahi ol-merkezde

müteallik buyrulub mucebince icabı icra kılınmış olmağla ber-mantuk-ı emr u

ferman-ı hümayun-ı hazret-i şahane merkumun vaz-ı kürek olunması zımnında

icab-ı halin icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali

Sayfa 194

8 B 270 tarihinde

Edirne sancağına tabi Kavas Mahmud Paşa kazasında Eskipoloz karyeli olub

maktulen fevt olan Hristodinin katili Geryan nam şahsın icra-yı kısası hakkında

tastir ve tesyir olunan ferman-ı ali huzur-ı veresede ledel-kırae verese-i kibar

merkumu kıssasdan meccanen afv etmiş olduklarından kısas-ı sakıt verese-i sigar

haklarında diyete münkalib olduğu beyanıyla icra-yı icaba istizanına dair cevane

tevarüd eden mazbata ve ilam meclis-i valaya ledel-ita bu suretde maktul-i

merkumun kıssadan diyeti olan on bin dirhem-i şeriden sigarın hisse-i irsiyelerini

katil-i merkumun mukassatan eda eylemesi lazım geleceği cenab-ı fetvahaneden

beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane kaydından gösterildiği vecihle

tesviyesiyle ber-muceb-i kanun-i ceza katil-i merkumun mahallindeki mahbusiyeti

tarihinden itibaren altı sene müddetle vaz-ı kürek olunarak hitam-ı müddetinde

kefili alınarak sebilinin tahliyesiyle memleketine tard ve def olunmak üzere bu

tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak keyfiyet hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i canib-i mülükane dahi

bu merkezde müteallik buyrulmuş ve mersumun bu tarafa irsali mahbusiyeti

tarihini işarı hususu Edirne valisi devletlü paşa hazretelerine bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı olunmak babında ferman-ı ali 7 B

270

7 B 70 tarihinde kavasbaşıya

Karahisar-ı sahib sancağına tabi Sandıklı kazasında Menteş karyesi ahalisinden

olub mecruhen vefat eden İmamoğlu Hasan’ın veresesiyle katili tekyenişin oğlu

433

Ahmed’in icra olunan murafaallarını mutazammın varid olan mazbata ve ilam

meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran katil-i merkumum maktul-i

mezburu muceb-i kısas olan katl ile amden katl eylediği ber-nehc-i şeri sabit

oldukdan sonra verese-i mezbure katil-i merkum Ahmed ile beş yüz elli kuruş

bedel-i makbuz üzerine sulh olarak merkum Ahmed’in zimmetini ibra ve iskat

etdikleri anlaşılmış olmasıyla fimabad verese-i merkumenin husus-ı mezkure

müteallik merkum Ahmed’den nesne davasına kadir olamayacakları canib-i

fetvahaneden beyan kılındığından katil-i merkumun ber-muceb-i kanun-i ceza

mahallindeki mahbusiyeti tarihinden itibaren tersane-i amirede vaz-ı kürek olarak

hitam-ı müddetinde sebilinin tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def’

olunmak üzere bu tarafa celbi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyye-i cenab-ı

mülükane dahi ol-merkezde müteallik buyrulmuş ve merkumun bu tarafa

gönderilmesi Hüdavendigar valisi devletlü paşa hazretlerine bildirilmiş olmağla

vürudunda merkum müddet-i mezkure ile vaz-ı kürek olunmak üzere ferman-ı ali

7 B 270

8 B 70 tarihinde kavasbaşıya

Manisa’da Dücban mahallesi sakinlerinden olub mahnuken vefat eden Alaşehirli

Şerif Ahmed’in veresesiyle katilleri denilen Manisalı Mehmed ve Hasan ve Halil

ve Hüseyin nam dört nefer eşhasın icra olunan murafaalarına dair İzmir valisi

devletlü paşa hazretleri tarafından tevarüd eden tahrirat ile mazbata ve ilam

meclis-i valaya ledel-ita müfad-ı ilama nazaran eşhas-ı merkumeden yalnız

ikisinin medhali olmadığını tebeyyün etdiği anlaşılmış olmasıyla bu suretde

maktul-i merkumun kıssadan diyeti olan on bin dirhem şeriyi katilan-ı

merkumların verese-i mezkureye seviyyen ve mukassatan eda eylemeleri lazım

geleceği canib-i fetvahaneden beyan kılındığından diyet hususunun fetvahane

kaydından gösterildiği vecihle tesviyesiyle ber-muceb-i kanun- iceza merkuman

Mehmed ve Hasan’ın mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren beşer sene

müddetle tersane-i amirede vaz-ı kürek olunub hitam-ı müddetlerinde sebillerinin

tahliyesiyle memleketi canibine tard ve def olunmak üzere bu tarafa irsali ve

tebrie-i zimmet etmiş olan Halil ve Hüseyin henüz mahbusda ise sebillerinin

434

tahliyesi hususunun savb-ı Müşarun-ileyhe işarı meclis-i mezkurdan ba mazbata

ifade hakipa-yı şahaneden istizan olunarak irade-i seniyye-i hazret-i padişahi dahi

ol-merkezde müteallik ve şeref-sudur buyrulmuş olmağla ve keyfiyet vali-i

Müşarun-ileyh hazretlerine bildirilmiş olmağla vürıdlarında merkuman müddet-i

mezkure ile vaz-ı kürek olunmak babında ferman-ı ali 7 Receb 70


Sayfa 195



Yanya ahalisinden ve tebaa-i devlet-i aliyyeden Mezo ve Eşko ve Koniçeli Nikola

ve refiki Hrıisto ve Lanka karyeli diğer Hristo ve Kalur karyeli Polarisko nam

şahısların ahz ve sirkat fazahatıyla meluf olub kabil-i ıslah olmadıkları beyanıyla

bir daha Yanya tarafına ayak basmamak üzere münasib bir mahal-i baide def

olunmaları zımnında bu tarafa gönderildiğinden bu arada dahi icra kılınan

istintaklarında fazahat-ı mezkureye ictisarları tahakkuk eylediğinden icra-yı icabı


havale eşhas-ı merkûme şerir makulesinden bulunmuş olduklarından ber-muceb-i

kanun-i ceza mahallindeki mahbusiyetleri tarihinden itibaren birer sene müddetle

vaz-ı pranga olunub hitam-ı müddetlerinde ıslah-ı nefs eder ve ahaliden bu tarafda

bulunan kesan tarafından kefil irae eyler ise sebillerinin tahliyesi ve kefil irae

edemedikleri halde iskan şartıyla Akka’ya irsallleri hususunun savb-ı

ssaadetlerine havalesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunarak hakipa-yı

hümayun-ı hazret-i şahaneden bil-istizan irade-i seniyyei canib-i padişahi dahi ol-

merkezde müteallik ve şeref sudur buyrulmuş olmağla ber-minval-i muharrer

iktizasının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali


Zabtiye kaymakamlığına

435

Bosna hadisesinden olan medhallerinden dolayı küreğe konulan malumülesami

kesanın tahliye-i sebilleriyle memleketlerine azinetlerinde halen ve istikbalen bir

guna mahzur olmayacağı ve menfiyen Bursa’da bulunan Neşte kazası müftüsü

sabık Ali Rıza Efendi ile bunlardan İsa bey haklarında daha başkaca tekeffül

olunacağından ve ıtlaklarına memleketlerine göndermeleri ifadesine dair cevane

tevarüd eden mazbatalar ile muma-ileyh Ali Rıza Efendi’nin bu sene-i

mübarekede eda-yı hac eylemek ve medine-i münevverede mücadereten ikamet

etmek üzere ıtlakı istidasında bulunduğunu şamil Hüdavendigar valisi devletlü

paşa hazretlerinin mevrud tahriratı meclis-i valaya ledel-havale ihraç etdirilen

kürek kaydına göre Teşne kazası zabtiye serkerdesi İsa Bey ve Debboylu Numan

ve Kuzarcalı Mustafa bin Abüdlmümin ve Madenli İbrahim bin Hasan Bodiç ve

Madenli Abdülmümin bin Mustafa Zeboviç ve Vakıf karyeli Ahmed bin Hasan ve

Bihkeli Hasan Ağa ve Saznılı Kayıc Fazlı’nın birdeti Fazlı bin Ömer ve İsnoviç

kalesinden Mehmed bin Sakra ve Saluta karyeli Ahmed bin Ömer Karmiç ve

Kozacalı Murad bin Mehmed Boloviç ve Berber ve müdir-i sabık Mehmed Beyin

oğlu Hüseyin Bey ve Cerinceli Muharrem bin Ahmed Kano nam on üç nefer fesad

fiili ashabından olarak beşer ve Tuzlalı Yako Mehmed sipahi ve yine Tuzlalı

Bandor Ali ve Mostarlı Musalli oğlu Yusuf nam üç neferin dahi yedişer sene

müddetle vaz-ı kürek olunarak müddetleri her ne kaar mukteziye olmamış ise de

bunlarun mukaddema mahallinde ve bu tarafda hayli müddet mahbusen tevkif

olunan ve tarihlerinden mahbusiyetlerinin haylice vakit olarak memleketlerinde

izamlarında bir guna mahzur olmayacağı dahi anlaşıldığından zikr olunan on altı

neferin emsali misilü afv ve ıtlaklarıyla ibtida bab-ı zabtiye marifetiyle doğruca

kürsi-i eyalet olan medine-i saraya gönderilerek vusüllerinde kavi kefilleri alunub

badehu mahallerine birleşdirilmesi ve muma-ileyh Ali Rıza Efendi hakkında

tekeffül olunduğu mazbata-i mezkurede gösterilmiş olduğundan efendi-i muma-

ileyhin dahi ifa-yı farika-i hacc etmek üzere afv ve ıtlakı babında iktiza eden

ferman-ı alinin ısdarı menut-ı rey-i ali idüğü ifadesine dair tanzim olunan mazbata

hakipa-yı hümayun-ı hazret-i şehinşahiye arz ve istizan olunarak ber-mantuk-ı

mazbata iktizasının icrası hususuna irade-i merhamet-ade-i cenab-ı padişahi

müteallik ve şeref sudur buyrulub mantuk-ı alisince Bosna valisi devletli paşa

hazretlerine yazılan tahrirat meclis-i taraf-ı şeriflerine gönderilmiş olmağla ber-

minval-i muharrer icabının icrası hususuna himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali 10

Receb 70

436



Geçende zuhurat ile Belgrad canibine giib avdet etmiş olan postahane

tatarlarından Arnavud Süleyman Ağa pazarcık kirahanesine vürudunda kirahane-i

mezkur memuru Abdullah Ağa vekil olan Molla Mehmed Ağa’ya ırz ve namusa

dokunuz bir takız söz söylemiş ve kaza-i mezkurdan bir an ayrıldıktan sonra

yanına terfik olan sürücüyü dahi bıçak ile darb eylemiş olduğundan başka girü

avdetle kirahane-i mezkur kahyası üzerine hücum ve şeyh ile tabanacasını çakmış

ise de ateş almamış olduğu merkum Molla Mehmed tarafından ifade oldunduğu

misillü erbab-ı vukufdan olunan tahkikat dahi bu merkezde bulunmuş idüğünden

icra-yı icabına dair Filibe kaymakamı saadetlü paşa tarafından tevarüd eden

tahrirat ile mazbata meclis-i valaya ledel-havale merkumun şu hareketi tedib ve

terbiyesini müstelzim görünmüş olduğundan kendisinin postahaneen celbiyle ber-

muceb-i kanun-i ceza mahbusiyeti tarihinden itibaren beş mah müddetle vaz-ı

pranga olunaak hitam-ı müddetinde bir daha bu makule uygunsuzlukda

olunmayacağına dair kavi kefili alınarak tahliye-i sebili hususunun savb-ı

saadetlerine havalaesi meclis-i mezkurdan ba mazbata ifade olunmuş olmağla ol-

vecihle icabının icrasına himmet eyleyeler deyü ferman-ı ali.

437

ÖZGEÇMİŞ

Kişisel Bilgiler

Adı-Soyadı Oğuzhan Günel

Doğum Yeri-Tarihi Malatya – 01/ 07 / 1993

Eğitim Durumu

Lisans Öğrenimi Ordu Üniversitesi

Yüksek Lisans Ordu Üniversitesi

Bildiği Yabancı Diller (varsa) İngilizce

Bilimsel Faaliyetleri (varsa)

2013 – SDÜ Ulusal Öğrenci Sempozyumu

2014 - ESOGÜ Ulusal Öğrenci Sempozyumu

2017 - ADÜ Uluslararası Lisans Üstü Öğrenci

Sempozyumu

İş Deneyimi

Stajlar

Projeler 2015 – ODÜ Ulusal Öğrenci Sempozyumu

Çalıştığı Kurumlar

İletişim

E-Posta Adresi [email protected]

Tarih

624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M. 1850...

Documents

Transcript of 624 NUMARALI AYNİYAT DEFTERİNE (H.1266-1271 / M. 1850...