ราชสดุดีคีตมหาราชา

43
รรรรรรรรรรรรรรรรรร พพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพ พพพพพพพพพพพพพพพ พ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ (Mount Auburn)พพพพพพพพพพพพพพ (Cambridge) พพพพพพพพ พพพพพพพ (Massachusetts) พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพ พพพพพพ พพพพพพพพพ พพพพ พพ พพพพ พพพพพพ พพพพ พพพพพพพพพ พพพพ พพพพพพพพพพพพ พ พพพพพพพ พพพพพพพพพพ พพพพ พพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพ พพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ (พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ) พพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพ พพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพ พ พพพพพพพ พพพพพพพพพพ พพพพ พ พพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพ พพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพ พพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพ พพพพ พ พพพพพ พพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพ พพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพ พพพพพพ พ พพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพ พพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพ พพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพพ

Transcript of ราชสดุดีคีตมหาราชา

ราชสดดคตมหาราชา

พระราชประวต พระบาทสมเดจพระปรมนทรภมพลอดลยเดช เสดจพระราชสมภพ ณ โรงพยาบาลเมานทออเบอรน (Mount Auburn)เมองเคมบรดจ (Cambridge) รฐแมสสาชเซตต (Massachusetts) สหรฐอเมรกา   เมอวนจนทร เดอนอาย ขน ๑๒ คำา ปเถาะ นพศก จลศกราช ๑๒๘๙   ตรงกบวนท ๕ ธนวาคม พทธศกราช ๒๔๗๐ มพระนามเดมวา พระวรวงศเธอ พระองคเจาภมพลอดลเดช เปนพระราชโอรสพระองคเลกในสมเดจพระราชบดา เจาฟามหดลอดลยเดช กรมหลวงสงขลานครนทร (พระราชโอรสพระองคเลกในสมเดจพระปรมนทรมหาจฬาลงกรณ พระจลจอมเกลาเจาอยหว และสมเดจพระศรสวรนทราบรมราชเทว) และสมเดจพระราชชนนศรสงวาลย ซงภายหลงทงสองพระองคไดรบการเฉลมพระนามภไธยเปน สมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก และสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน มพระเชษฐภคนและสมเดจพระบรมเชษฐาธราช คอ สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ประสตเมอวนอาทตยท ๖ พฤษภาคม พทธศกราช ๒๔๖๖ ณ กรงลอนดอน  ประเทศองกฤษ   กบ พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอานนทมหดล เสดจพระราชสมภพเมอวนอาทตยท ๒๐ กนยายน พทธศกราช ๒๔๖๘ ณ เมองไฮเดลแบรก ประเทศเยอรมนเมอพทธศกราช ๒๔๗๑ ไดโดยเสดจสมเดจพระบรมราชชนก ซงทรงสำาเรจการศกษาปรญญาแพทยศาสตรบณฑต เกยรตนยม จากมหาวทยาลยฮาวารด สหรฐอเมรกา กลบประเทศไทย ประทบ ณ วงสระประทม ตอมาในวนท ๒๔ กนยายน พทธศกราช ๒๔๗๒ สมเดจพระบรมราชชนกสวรรคต ขณะนน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบนทรงเจรญพระชนมายไดไมถง ๒ ป และเมอมพระชนมายได ๕ ป ไดทรงเขารบการศกษาขนตน ณ โรงเรยนมาแตรเดอ กรงเทพฯ จนถง พ.ศ. ๒๔๗๖ จงเสดจพระราชดำาเนนไปประทบ ณ เมองโลซานน ประเทศสวสเซอรแลนด พรอมดวยสมเดจพระบรมราชชนน พระเชษฐภคน และสมเดจพระบรมเชษฐาธราช เพอทรงศกษาตอในชนประถม

ศกษาทโรงเรยน  Ecole Nouvelle de la Suisse Romande, Chailly-sur-Lausanne เมอทรงรบประกาศนยบตร  Bachlier es Lettres  จาก Gymnase Classique Cantonal แหงเมองโลซานนแลว ทรงเขาศกษาในมหาวทยาลยโลซานน โดยทรงเลอกศกษาในแขนงวชาวทยาศาสตร         ในพทธศกราช ๒๔๗๗ พระวรวงศเธอ พระองคเจาอานนทมหดล เสดจขนครองราชยเปนพระมหากษตรย รชกาลท ๘ แหงบรมราชจกรวงศ เมอพทธศกราช ๒๔๗๘ และพระวรวงศเธอ พระองคเจาภมพลอดลเดช จงทรงไดรบการสถาปนาขนเปน สมเดจพระเจานองยาเธอ เจาฟาภมพลอดลยเดช และไดโดยเสดจพระราชดำาเนนสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล นวตประเทศไทยเปนครงแรกในพทธศกราช ๒๔๘๑ โดยประทบ ณ พระตำาหนกจตรลดารโหฐาน พระราชวงดสต เปนการชวคราว แลวเสดจพระราชดำาเนนกลบไปประเทศสวสเซอรแลนด จนถงพทธศกราช ๒๔๘๘ ครงนประทบ ณ พระทนงบรมพมาน ในพระบรมมหาราชวง ในวนท ๙ มถนายน พทธศกราช ๒๔๘๙ สมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล เสดจสวรรคตโดยกะทนหน ณ พระทนงบรมพมาน ในพระบรมมหาราชวง สมเดจพระเจานองยาเธอ เจาฟาภมพลอดลยเดช จงเสดจขนครองราชยสมบตสบราชสนตตวงศในวนเดยวกนนน  แตเนองจากยงมพระราชกจดานการศกษา จงตองทรงอำาลาประชาชนชาวไทยเสดจพระราชดำาเนนกลบไปยงประเทศสวสเซอรแลนดอกครงหนง ในเดอนสงหาคม พทธศกราช ๒๔๘๙ เพอทรงศกษาตอ ณ มหาวทยาลยแหงเดม ในครงนทรงเลอกศกษาวชากฎหมายและวชารฐศาสตรแทนวชาวทยาศาสตรททรงศกษาอยเดม ระหวางททรงประทบศกษาอยตางประเทศนน ทรงพบกบ หมอมราชวงศ สรกต กตยากร ธดาใน หมอมเจานกขตรมงคล กตยากร กบ หมอมหลวงบว (สนทวงศ) กตยากร (ภายหลงพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหสถาปนาพระอสรยยศ หมอมเจานกขตรมงคล ฯ ขนเปนพระวรวงศเธอ พระองคเจานกขตรมงคล เมอพทธศกราช ๒๔๙๓ และขนเปนพระองคเจาตางกรม มพระนามวา พระวรวงศเธอ กรมหมนจนทบรสรนาถ เมอ

พทธศกราช ๒๔๙๕) ตอมาทรงหมนกบหมอมราชวงศสรกต กตยากร ในวนท ๑๙ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๔๙๒ ณ เมองโลซานน ประเทศสวสเซอรแลนด         ในพทธศกราช ๒๔๙๓ เสดจพระราชดำาเนนนวตพระนคร ประทบ ณ พระทนงอมพรสถาน พระราชวงดสต ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหตงการพระราชพธถวายพระเพลงพระบรมศพ พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอานนทมหดล ในเดอนมนาคม พทธศกราช ๒๔๘๓ ตอมาในวนท ๒๘ เมษายน ปเดยวกน ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหจดการพระราชพธราชาภเษกสมรสกบ หมอมราชวงศสรกต กตยากร ณ พระตำาหนก สมเดจพระศรสวรนทราบรมราชเทว พระพนวสสาอยยกาเจา ในวงสระปทม ซงในการพระราชพธราชาภเษกสมรสน มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหสถาปนาหมอมราชวงศสรกต กตยากร ขนเปนสมเดจพระราชนสรกตในวนท ๕ พฤษภาคม พทธศกราช ๒๔๙๓ ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหตงการพระราชพธบรมราชาภเษกตามแบบอยางโบราณราชประเพณขน ณ พระทนงไพศาลทกษณ ในพระบรมมหาราชวง เฉลมพระบรมนามาภไธยตามทจารกในพระสพรรณบฏวา พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มหตลาธเบศรรามาธบด จกรนฤบดนทร สยามนทราธราช บรมนาถบพตร พรอมทงพระราชทานพระปฐมบรมราชโองการวา“เราจะครองแผนดนโดยธรรม เพอประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม”และในโอกาสน ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ สถาปนาเฉลมพระเกยรตสมเดจพระราชนสรกต ขนเปน สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชน          หลงจากเสรจการพระราชพธบรมราชาภเษกแลวไดเสดจพระราชดำาเนนไปทรงรกษาพระสขภาพ ณ เมองโลซานน ประเทศสวสเซอรแลนด ตามทคณะแพทยไดถวายคำาแนะนำา และระหวางทประทบในเมองโลซานน สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชน มพระประสตกาลพระราชธดาพระองคแรก คอ สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาอบลรตนราชกญญา สรวฒนาพรรณวด ซงประสต ณ โรงพยาบาลมองซวซส เมองโลซานน เมอวนท ๕ เมษายน พทธศกราช ๒๔๙๔  และเมอสมเดจพระเจาลกเธอพระองคแรกเจรญพระชนษาได ๗ เดอน พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดเสดจพระราชดำาเนนนวตพระนคร

ประทบ ณ พระตำาหนกจตรลดารโหฐาน  พระราชวงดสต          จากนนทรงยายไปประทบ ณ พระทนงอมพรสถานวงดสต เนองจากทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหปรบปรงพระตำาหนกจตรลดารโหฐานสำาหรบเปนทประทบแทนการทรฐบาลจะจดสรางพระตำาหนกขนใหม และทพระทนงอมพรสถานนเอง   สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชน   มพระประสตกาลพระราชโอรสและพระราชธดาอก ๓ พระองค คอ          สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟาวชราลงกรณ ประสตเมอวนจนทรท ๒๘ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๔๙๕ ในพทธศกราช ๒๕๑๕ ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ สถาปนาขนเปน สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชราลงกรณ สยามมกฏราชกมาร          สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาสรนธรเทพรตนราชสดา กตวฒนาดลโสภาคย ประสตเมอวนเสารท ๒ เมษายน พทธศกราช ๒๔๙๘ ในพทธศกราช ๒๕๒๐ ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ สถาปนาขนเปน สมเดจพระเทพรตนราชสดา เจาฟามหาจกรสรนธร รฐสมาคณากรปยะชาต สยามบรมราชกมาร          สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร ประสตเมอวนพฤหสบดท ๔ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๕๐๐พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงพระผนวชเมอวนท ๒๒ ตลาคม พทธศกราช ๒๔๙๙ ณ พระอโบสถ วดพระศรรตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวง และประทบจำาพรรษา  พระตำาหนกป นหยา วดบวรนเวศวหาร มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชน เปนผสำาเรจราชการ ทรงปฏบตราชการแผนดนแทนพระองคตลอดระยะเวลา ๑๕ วน ททรงพระผนวชอย จากการทสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชน ทรงปฏบตพระราชกรณยกจในตำาแหนงผสำาเรจราชการแทนพระองคไดอยางเรยบรอยเปนทพอพระพระราชหฤทย จงมพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ สถาปนาขนเปน สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ในปเดยวกนนนเอง และในวนท ๓๑ ตลาคม พทธศกราช ๒๕๐๐ หลงจากทรงประกอบพธเฉลมพระตำาหนกจตรลดารโหฐานซงไดตอเตมขนใหมแลว ทรงยายทประทบจากพระทนงอมพรสถาน

พระราชวงดสต กลบไปประทบทพระตำาหนกจตรลดารโหฐาน พระราชวงดสต สบมา          ระหวางพทธศกราช ๒๕๐๒ ถง ๒๕๑๐ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว และสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ ไดเสดจพระราชดำาเนนเยอนตางประเทศทงในเอเชย ยโรป และสหรฐอเมรกา เพอเปนการเจรญสมพนธไมตรรวม ๒๘ ประเทศ นอกจากนนกไดทรงตอนรบพระราชอาคนตกะทเปนประมขของประเทศตางๆ อยเนอง ๆพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงบำาเพญพระราชกรณยกจนอยใหญ นบตงแตพระราชพธสำาคญ ของบานเมอง พระราชพธและการพระราชกศลทางพระพทธศาสนา และทสำาคญยงคอการเสดจพระราชดำาเนนเยยมราษฎรทวทกภมภาค  รวมทงทองถนททรกนดารหางไกลความเจรญอยางมทรงเหนแกความเหนดเหนอย นอกจากจะไดทอดพระเนตรสภาพความเปนอยและปญหาอนแทจรงของแตละพนทแลว ยงทรงพระราชทานความชวยเหลอ และทรงนำาโครงการอนเนองมาจากพระราชดำารมาใชในการแกไขปญหาและการพฒนาคณภาพชวตของราษฎรซงครอบคลมเนอหาทหลากหลายทกดานกวา ๓,๐๐๐ โครงการ โครงการเหลานมทงททรงดำาเนนการดวยพระองคเอง และทรงมอบหมายใหหนวยราชการ หรอองคกรเอกชนดำาเนนการและขยายผลใหกวางขวางออกไป นบไดวาเปนการพฒนาทยงยนอยางแทจรง                  พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงปฏบตพระราชภารกจในฐานะททรงเปนพระมหากษตรยในระบอบประชาธปไตยอยางงดงาม  โดยทรงดำารงอยในคณธรรมอนควรแกพระมหากษตราธราชอนมทศพธราชธรรมเปนอาท สมดงพระราชปณธานนบตงแตตนรชกาล ครนถงพทธศกราช ๒๕๑๓ อนเปนวาระครบ ๑๕ ปแหงการครองราชย รฐบาลจงจดใหมพระราชพธเฉลมฉลองเรยกวา รชดาภเษกสมโภช พรอมทงอาณาประชาราษฎรกไดรวมเฉลมฉลองโดยถวนหนาเมอ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเจรญพระชนมายครบ ๕ รอบ เมอวนท ๕ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๓๐ รฐบาลและประชาชนรสกปลาบปลมปตเปนยงนก จงจดใหมการเฉลมฉลองครงสำาคญ คอ พระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา ๕ รอบ และตอมาอกปหนง กมการฉลองอภลกขตสมยอกครงคอ พระราชพธรชมงคลาภเษก เพอเปนการ

เฉลมพระเกยรตคณททรงไดครองราชยมายาวนานกวาพระมหากษตรยพระองคใดในประวตศาสตรชาตไทย พระราชกรณยกจดำาเนนตอมาอกจนถงพทธศกราช ๒๕๓๘ วาระแหงการดำารงอยในสรราชสมบตนบไดถง ๕๐ ป รฐบาลกไดประกาศใหเปนชวงเวลาแหงการเฉลมฉลองมงคลวาระกนทวทงประเทศตลอด ๒ ป เตม นบตงแตวนท ๑ มกราคม ๒๕๓๘ เปนตนไป จนสนปพทธศกราช ๒๕๓๙ โดยองคกรทกภาคสวน ทงของราชการ รฐวสาหกจ องคกรเอกชน พอคาประชาชนทกหมเหลา มสวนรวมในการทำากจกรรมอยางกวางขวาง และในวนท ๙ มถนายน พทธศกราช ๒๕๓๙ กจดใหมพระราชพธกาญจนาภเษกสมโภช ณ พระทนงกาญจนาภเษก มณฑลทองพธสนามหลวง นบไดวาเปนการเฉลมฉลองมหามงคลวโรกาสอนยงใหญทสดครงหนงของชาตไทย         ครนกาลเวลาลวงมาอก ๑๐ ป ชาวไทยและชาวโลกกไดตระหนกรอกครงหนงในพระเกยรตคณท พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงบำาเพญเพอประเทศชาตและประชาชนมาโดยตลอดเวลาอนยาวนาน ดงทประจกษกนทวไปวาทรงเปนพระมหากษตรยททรงครองสรราชสมบตยาวนานกวาพระมหากษตรยพระองคใดในสยามประเทศ และยาวนานกวาพระมหากษตรยพระองคใดในโลกปจจบน  ดวยเหตดงกลาว เนองในมหามงคลวโรกาสททรงครองสรราชสมบตครบ ๖๐ ป จงนบวาเปนเหตการณทตราตรงอยในจตใจของพสกนกรไทยทกหมเหลา ตลอดถงผทเขามาพงพระบรมโพธสมภารอยางมรลมยงกวาครงใด ในวนท ๙ มถนายน พทธศกราช ๒๕๔๙ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงประกอบพระราชพธอนเนองจากการฉลองสรราชสมบตครบ ๖๐ ป ณ พระอโบสถวดพระศรรตนศาสดาราม และในพระบรมมหาราชวง โดยลำาดบ จากนนกไดเสดจออกมหาสมาคม ณ สหบญชรพระทนงอนนตสมาคม เพอใหพสกนกรนบแสนไดเขาเฝาทลละอองธลพระบาทดวยความจงรกภกด และปลาบปลมในพระมหากรณาธคณอนลนพนหาทสดมได โดยมเหตการณทนาประทบใจอกประการหนงกคอ มพระประมขและพระราชวงศตางประเทศ หรอผแทนของประเทศตางๆ ทวโลก ๒๕ ประเทศ เสดจพระราชดำาเนนมารวมชมนมถวายพระพรในมงคลวโรกาสครงนอยางสมพระเกยรตจวบจนถงปจจบน ตลอดระยะเวลาอน

ยาวนานกวา ๖ ทศวรรษททรงครองแผนดนโดยธรรม นบตงแตปพทธศกราช ๒๔๙๓ เปนตนมานน พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดทรงปฏบตพระราชกรณยกจนานปการอนเปนคณประโยชนยงแกพสกนกรชาวไทยอยางตอเนองและสมำาเสมอ ความเปนปกแผนของชาตโดยทรงมงเนนทจะบำาบดทกขบำารงสขของอาณาประชาราษฎรเปนสำาคญ ยงผลใหเกดความรงเรองและปกแผนของชาตตลอดระยะเวลาอนยาวนาน นบเปนพระมหากรณาธคณ ลนเกลาลนกระหมอมตอประเทศชาตและประชาชนชาวไทยอยางหาทเปรยบมได          เนองจากโดยสวนพระองค พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพระปรชาสามารถรอบรหลายสาขา จงทรงมผลงานทงดานกฬา ดานงานประดษฐคดคน ทางการชางและเทคโนโลย และดานงานสรางสรรคทางศลปะแขนงตางๆ  อาท ภาพวาดฝพระหตถ งานพระราชนพนธทางอกษรศาสตร งานพระราชนพนธทางดนตร เปนตน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวกบการดนตรพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ทรงเปนสงคตกวและนกดนตรทชาวโลกยกยอง ทรงพระปรชาสามารถในการทรงดนตร ทรงพระราชนพนธเพลง แยกและเรยบเรยงเสยงประสาน ทรงเปนครสอนดนตรแกขาราชบรพารใกลชด     และทรงซอมเครองดนตรไดดวย   ตลอดจนทรงเชยวชาญในศลปะแขนงตางๆ อยางแทจรง สมกบทพสกนกรชาวไทยนอมเกลาฯ ถวายพระราชสมญญา   อครศลปน“ ”           พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเรมเรยนดนตรเมอมพระชนมาย ๑๓ พรรษา  ขณะทประทบอยทประเทศสวตเซอรแลนด กบครชาวอลซาส ชอ นายเวยเบรชท โดยทรงเรยนการเปา แซกโซโฟน วชาการดนตร การเขยนโนต และการบรรเลงดนตรสากลตางๆในแนวดนตรคลาสสค เปนเบองตน ตอมาจงเรมฝกดนตรแจส โดยทรงหดเปาแซกโซโฟนสอดแทรกกบแผนเสยงของนกดนตรทมชอเสยงไดเปนอยางด เชน Johnny Hodges และ Sidney Berchet เปนตน จนทรงมความชำานาญ สอดแทรกกบแผนเสยงของนกดนตรทมชอเสยงไดเปนอยางด และทรงโปรดดนตรประเภท Dixieland Jazz เปนอยางมาก

           พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเครองดนตรไดดหลายชนด ทงประเภทเครองลม เชน แซกโซโฟน คลารเนต และประเภทเครองทองเหลอง เชน ทรมเปต รวมทงเปยโน และกตาร ททรงฝกเพมเตมในภายหลง เพอประกอบการพระราชนพนธเพลง และเพอทรงดนตรรวมกบวงดนตรสวนพระองค          พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเรมพระราชนพนธเพลงเมอมพระชนมพรรษาได ๑๘ พรรษา ในปพทธศกราช ๒๔๘๙ ทรงพระราชนพนธทำานองเพลง  แสงเทยน“ ” เปนเพลงพระราชนพนธเพลงแรก และจนถงปจจบนมเพลงพระราชนพนธทงสน ๔๘ เพลง ทกเพลงลวนมทำานองไพเราะประทบใจผฟง สอดคลองกบเนอรอง ซงมคตนานปการ และเปนสวนสำาคญสวนหนงของชวตคนไทย ในยามทบานเมองไมสงบสข กพระราชทานเพลงปลกใจเพอเปนขวญกำาลงใจแกขาราชการ ทหาร พลเรอน และประชาชน ผปฏบตหนาทเพอประเทศชาต มใหเกดความยอทอในการทำาความดตอชาต ศาสน กษตรย ตอตนเองและสงคมพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงใชดนตรใหเปนประโยชนทางออมในหลายดาน อาท ทรงใชเครองดนตรเปนสอผกพนสถาบนพระมหากษตรยกบนสตนกศกษา โดยเสดจ ฯ ไปทรงดนตรรวมกบนสตนกศกษามหาวทยาลยตางๆ อยนานกวา ๑๐ ป          ในคราวเสดจเยอนตางประเทศ กทรงใชดนตรเปนสอกระชบสมพนธไมตรระหวางประเทศกบนานาประเทศไดอยางแนนแฟนยงขน พระปรชาสมารถดานดนตรในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เปนทชนชมของชาวตางประเทศ จนกระทงปพ.ศ ๒๕๐๗ สถาบนการดนตรและศลปะการแสดงแหงกรงเวยนนา (ปจจบนเปลยนฐานะเปนมหาวทยาลยการดนตรและศลปะการแสดง) ไดทลเกลา ฯ ถวายประกาศนยบตร   และสมาชกกตตมศกดลำาดบท ๒๓    แดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระบรมนามาภไธย  ภมพลอดลยเดช“ ” ปรากฏอยบนแผนจำาหลกหนของสถาบน ทรงเปนสมาชกกตตมศกดทมอายนอยทสด และเปนชาวเอเชยเพยงผเดยวทไดรบเกยรตอนสงสดน พระอจฉรยภาพดานดนตรในพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวเปนทชนชมไมเพยงในประเทศไทยเทานน นกดนตรตางประเทศทวโลกกชนชม และยอมรบในพระอจฉรยภาพนนอกจากจะทรงพระปรชาสามารถในการพระราชนพนธเพลงและทรงดนตรแลว พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ยงทรงเปน  ครใหญ“ ” สอนดนตรแก แพทย ราชองครกษ และ ขาราชการผปฏบตราชการใกลชดพระยคลบาทในชวงทเสดจเยยมราษฎรในภมภาคตางๆ ตลอดจนขาราชบรพารในพระองคซงสวนใหญเลนดนตรไมเปนเลย จนเลนดนตรเปน อานโนตได และสามารถบรรเลงในโอกาสพเศษตางๆ ได ตอมาจงไดเกดแตรวง  วงสหายพฒนา“ ” โดยมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงเปนหวหนาวง          ในดานดนตรไทย พระบาทสมเดจพระเจาอยหว มพระราชประสงคทจะอนรกษดนตรไทยและนาฏยศลปไทยไวใหคงอยคชาตไทยตลอดไป โดยมพระราชกระแสรบสงใหนกดนตรไทยชวยกนรกษาระดบเสยงของดนตรไทยไวเพอเปนมาตรฐานของวงดนตรรนหลง ไดพระราชทานทนทรพยสวนพระองคใหกรมศลปากรจดพมพหนงสอ  โนตเพลงไทย เลม ๑“ ” เพอรวบรวมและรกษาศลปะทางดนตรไทยไวใหเปนหลกฐานและมาตรฐานตอไป และทรงสนบสนนใหมการคนควาวจยบนไดเสยงของดนตรไทย โดยใชเครองมอทางวทยาศาสตร          นอกจากนน พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหจดพธครอบประธานครโขนละคร และตอ กระบวนรำาเพลงหนาพาทยองคพระพราพ ซงเปนเพลงหนาพาทยชนสงในวชาดนตรและนาฏยศลปไทยอกดวย ซงกจกรรมทง ๒ อยางนน ดำาเนนมาจนถงจดทใกลจะสญสนแลว จงนบไดวาทรงเปนพระมหากษตรยทอนรกษศลปะของไทยเพอใหเปนมรดกของชาตสบตอไป          พระมหากษตรยผทรงเปนสงคตกวแหงราชวงศจกรพระองคน ทรงบำาเพญพระราชกรณยกจ  เพอประโยชนสขแหงมหาชนชาวสยาม แมดาน“ ”ดนตรกมไดเวน มเรองเลากนมาวา นกดนตรเอกของโลกไดกลาวถงพระปรชาสามารถในการทรงดนตรวา หากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มไดทรงเปนพระมหากษตรย กจะตองทรงเปนพระราชานกดนตรของโลก แตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเปนทงพระมหากษตรย และทรงเปนนกดนตรไดพรอมกน

        พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงมความสนพระราชหฤทยในดานดนตรมาตงแตยงทรงพระเยาว ดงท สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงพระราชนพนธไวในบทพระนพนธ  เจา“นายเลกๆยวกษตรย” ความตอนหนงวา“เมอถงเวลาสนพระทยแผนเสยงกแขงกนอก รชกาลท ๘ ทรงเลอก Louis Armstrong, Sidney Berchet รชกาลท ๙ ทรงเลอก Duke Ellington Count Banc เกยวกบการซอแผนเสยงน ถาเปนแจสตองซอเอง ถาเปนคลาสสคเบกได”            “สงททรงเลนมาดวยกนเปนเวลานานคอดนตร รชกาลท ๘ ทรงเรมดวยเปยโนเพราะเหนขาพเจาเรยนอย รชกาลท ๙ ขอเลนหบเพลง (accordion) เรยนอยไมกครงกทรงเลก เพราะไมเขากบเปยโน แลว“ ”รชกาลท ๘ กทรงเลกเรยนเปยโนไป เมออยอาโรซา เวลาหนาหนาว ไดทอดพระเนตรวงดนตรวงใหญทเลนอยทโรงแรม รสกอยากเลนกน ทรงหาแซกโซโฟนทเปนของใชแลว (second hand) มาได ราคา ๓๐๐ แฟรงค แมออกใหครงหนงและสโมสรปาตาปมออกใหอกครงหนง เมอครมาสอนทบาน รชกาลท ๘ ทรงดนพระอนชาเขาไปในหองเรยน รชกาลท ๙ จงเปนผรเรม เมอเรยนไปแลว ๒-๓ ครง รชกาลท ๘ ทรงซอแคลรเนต (clarinet) สวนพระองค วนเรยน ครสอนองคละ ๓๐ นาท แลวครกเอาแซกโซโฟน (saxophone) ของเขาออกมาและเลนดวยกนทง ๓ เปน Trio”        ครสอนดนตร ซง สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทรงเลาไวน สมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร ทรงพระราชนพนธไวในบทพระราชนพนธ  พระบาทสมเดจพระเจาอยหว“ทรงศกษาดนตร เชนกน มความวา”        “....ครสอนดนตรชอนายเวยเบรชท (Weybrecht) เปนชาวอลซาส (Alsace) ซงเปนแควนของฝรงเศสทพดภาษาเยอรมน เวลาพดภาษาฝรงเศสยงมสำาเนยงภาษาเยอรมนตดมาบาง นายเวยเบรชททำางานอยรานขายเครองดนตร (ขายทก ๆ ยหอ) และยงเปนนกเปาแซกโซโฟนอยในวงของสถานวทย เขาเลนดนตรไดหลายอยาง รวมทงแคลรเนตดวย...นอกจากการเลนดนตรแลว ครยงสอนวชาการดนตรใหดวย รวมทงการเขยนโนตสากลตาง ๆ ”

  ในบทพระราชนพนธ  พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงศกษาดนตร“ ” ยงทรงเลาความเกยวกบความสนพระราชหฤทยในการทรงศกษาเครองดนตรชนดอน ๆ ไดแก แตร เปยโน กตาร และขลย ดงน        “...สำาหรบแตรนนสนพระราชหฤทยจงไปเชามาเปนแตรคอรเนต อกหลายปจงทรงซอเอง ดเหมอนวาแตรทรมเปตเครองแรกททรงซอจะเปนแตรยหอเซลเมอร สงซอจากองกฤษ แตเปนของฝรงเศส (เครองนพระราชทานวงสนทราภรณไป) จงซอใหมยหอเซลเมอรเหมอนกน ครเวยเบรชทบอกวาแตรดทสดคอยหอกรตว แตไมไดทรงซอ...”         “… สำาหรบเครองดนตรตางๆททรงเลน มเปยโน ไมเคยทรงเรยนจรงจงจากใคร เลนเอาเอง ดโนต เรยนวธประสานเสยง กตาร ทรงเลนเมอพระชนมราว ๑๖ พรรษา เพอนทโรงเรยนเปนรนพอายมากกวา ใหยมเลน ภายหลงไปเอาคน เขาเหนวาสนใจจงใหเลย  ขลย ทรงเลนเมอพระชนมประมาณ ๑๖-๑๗ พรรษา เหนวาราคาไมแพงนก เลนไมยาก นวคลายๆแซกโซโฟน...ตอนหลงเคยเหนทรงเลนไวโอลนดวย คดวาทรงเลนเอาเองไมมครสอนดนตร …”         นอกจากจะทรงศกษาวชาดนตรจากพระอาจารยชาวตางประเทศในตางประเทศ แตเมอยงทรงพระเยาวแลว พระบาทสมเดจพระเจาอยหวยงทรงไดรบการแนะนำาการดนตรจาก พระเจนดรยางค ชาวตางชาตทเขามารบราชการในประเทศไทย ดงทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงพระราชนพนธไวเชนกนวา        “...คณพระเจนดรยางค เปนอกทานทกราบบงคมแนะนำาเกยวกบดนตร โปรดคณพระเจน ฯม าก ทรงพมพตำาราทคณพระเจน ฯ ประพนธขนทกเลม ระหวางการพมพและตรวจปรฟไดความรเกยวกบดนตรมาก สวนไหนทไมเขาพระทยกมรบสงถามคณพระเจน ฯ เรองการพมพหนงสอน คณแกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวงคนปจจบนทราบด เพราะเปนผททรงมอบหมายใหดำาเนนการ ไดทราบวาคณพระเจน ฯ กปรารภวา ในดานทฤษฎไมทรงทราบมากนก แตทำาไมเคาะเสยงถกตองทกท “        นอกจากทรงเลนดนตรแลว ยงทรงสอนดนตรใหผอนเลนดวย เคยเลาพระราชทานวา

        “ไดสอนคนตาบอดเลนดนตร สอนลำาบากเพราะเขาไมเหนทาทาง เมอพยายามอธบายจนเขาใจสามารถเปาออกมาเปนเพลงไพเราะได หรอแมแตโนตเดยวในตอนแรก ดสหนาเขาแสดงความพอใจและภมใจมาก”        ทรงแนะนำาวธการเลนดนตรพระราชทานผอนทมาเลนดนตรถวาย หรอเลนรวมวง ดเหมอนจะเคยมรบสงวา การเลนดนตรทำาใหเกดความสามคคเปนนกดนตรเหมอนกน ในสวนททรงพระราชนพนธเพลงนน ทรงเรมอยางจรงจงเมอมพระชนมาย ๑๘ พรรษา ขณะเมอยงทรงดำารงพระยศเปนสมเดจพระอนชาตามเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล เสดจนวตพระนคร เมอปพทธศกราช ๒๔๘๘ ดงทพระวรวงศเธอ พระองคเจาจกรพนธเพญศร บนทกความไวดงน        “๕ ธนวาคม ๒๔๘๘ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท ๘ เสดจนวตสประเทศไทยพรอมสมเดจพระอนชา และสมเดจพระราชชนนประทบ ณ พระทนงบรมพมาน ในพระบรมมหาราชวง ไดโปรดเกลา ฯ ใหเขาเฝาในฐานะนกแตงเพลงสมครเลน ไดนำาโนตทไดแตงไวแลวถวายทอดพระเนตร พระราชทานขอแนะนำาเกยวกบการแตงเพลงประเภทบลส โดยทรงเปยโนสาธตใหฟง และสมเดจพระอนชามาใสคำารอง เพลงแสงเทยน ยามเยน สายฝน ตามลำาดบ แตเพลงยามเยนและเพลงสายฝนไดนำาออกสประชาชนกอนเพลงแสงเทยน โดยพระราชทานใหออกบรรเลงในงานลลาศทสวนอมพรโดยวงดนตรของกรมโฆษณาการ (กรมประชาสมพนธ) ควบคมวงโดย เออ สนทรสนาน และออกอากาศทางวทย กรมโฆษณาการเปนประจำา เปนทซาบซง และประทบใจพสกนกรอยางมาก....”                  “..จากนนฉนกแตงขนอกเรอยๆ จนบดนรวมทง ๔๐ เพลง ในระยะเวลา ๒๐ ป คดเฉลยปละ ๒ เพลง ททำาไดกเพราะไดรบการสนบสนนจากนกดนตร นกเพลงและนกรอง รวมทงประชาชนผฟงตางกแสดงความพอใจและความนยมพอควร จงเปนกำาลงใจใหแกฉนเรอยมา...”เพลงพระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ททรงพระราชนพนธทำานองเพลงแลวจงใสคำารองภาษาองกฤษดวยพระองคเองไดแกEcho, Still on My Mind, Old Fashioned Melody, No Moon และ Dream Island ททรงพระราชนพนธทำานองจากคำารองภาษาไทย ไดแก เพลงความฝน

อนสงสด และเราส นอกจากนน กเปนสวนหนงททรงพระราชนพนธทำานอง และโปรดเกลา ฯ ใหมผแตงคำารองประกอบเพลงพระราชนพนธหลายทาน ไดแก พระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาจกรพนธเพญศร ศาสตราจารย ทานผหญงนพคณ ทองใหญ ณ อยธยา ศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ ณ นคร ทานผหญงสมโรจน สวสดกล ณ อยธยา นายศภร ผลชวน นายจำานง ราชกจ (จรล บณยรตนพนธ) หมอมราชวงศเสนย ปราโมช และทานผหญงมณรตน บนนาค เพลงพระราชนพนธ ระหวางปพทธศกราช ๒๔๘๙-๒๕๓๘ ม ๔๘ เพลง พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมความรอยางแตกฉานในทฤษฎการประพนธ ทรงเปนผนำาในดานการประพนธทำานองเพลงสากลของเมองไทย โดยทรงใสคอรดดนตรทแปลกใหมและซบซอนทำาใหเกดเสยงประสานทเขมขนในดนตร เมอประกอบกบลลาจงหวะเตนรำาทหลากหลาย ทำาใหทรงพระราชนพนธเพลงบรรเลงไดอยางไพเราะหลายบท กลายเปนเพลงอมตะของไทยในปจจบน นอกจากนยงทรงมจนตนาการสรางสรรคไมซำาแบบผใด และแปลกใหมอยตลอดเวลา        เพลงพระราชนพนธแตละเพลงนน ลวนแสดงออกถงพระมหากรณาธคณทมตอพสกนกรทกหมเหลาโดยถวนหนา เชน เพลงยามเยน พระราชทานแกสมาคมปราบวณโรค เพอนำาออกแสดงเกบเงนบำารงการกศล เพลงใกลรง บรรเลงเปนปฐมฤกษในงานของสมาคมเลยงไกแหงประเทศไทย เพลงยมส พระราชทานแกโรงเรยนสอนคนตาบอด เพลงลมหนาว พระราชทานในงานประจำาปของสมาคมนกเรยนเกาองกฤษในพระบรมราชปถมภ เพลงพรปใหม พระราชทานแกพสกนกรเนองในวนปใหม เพลงเกดเปนไทยตายเพอไทย เพลงความฝนอนสงสด และเพลงเราส พระราชทานแกผปฏบตหนาทเพอประเทศชาต Kinari Suite พระราชทานเพอใชประกอบการแสดงบลเลตชดมโนราห และมเพลงประจำาสถาบนททรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ พระราชทาน ไดแก เพลงมหาจฬาลงกรณ เพลงธรรมศาสตร เพลงเกษตรศาสตร เพลงธงชยเฉลมพล ราชวลลภ และ  ราชนาวกโยธนพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหมการรวมนกดนตรสมครเลนมารวมกนตงเปนวงขนเปนครงแรก ขณะททรงประทบ

ณ พระทนงอมพรสถาน ประกอบดวยพระราชวงศผใหญททรงคนเคย และเมอโปรดเกลา ฯ ใหจดตงสถานวทย อ.ส. (อมพรสถาน) ขนในปพทธศกราช ๒๔๙๕     เพอใหเปนสอกลางทใหความบนเทงและสาระประโยชนในดานตางๆ พระราชทานชอวา  วงลายคราม“ ” กไดมการออกอากาศสงวทยกระจายเสยงกบวงดนตรตางๆดวย ตอมาโปรดเกลา ฯ ใหนกดนตรรนหนมมาเลนดนตรรวมกบวงลายคราม จงเกดเปน วงดนตร อ.ส.วนศกร ขน วงดนตร อ.ส. วนศกรมลกษณะพเศษคอ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงรวมบรรเลงกบสมาชกของวง ออกอากาศกระจายเสยงทางสถานวทยประจำาวนศกร และยงทรงจดรายการเพลงเอง ทรงเลอกแผนเสยงเองในระยะแรก บางครงกโปรดเกลา ฯ ใหมการขอเพลง และจะทรงรบโทรศพทดวยพระองคเองทกวนศกร และวนอาทตยเปนวนฝกซอม วงดนตร อ.ส. วนศกร ยงเปนวงดนตรทโปรดใหไปรวมบรรเลงในงาน  วนทรงดนตร“ ” ตามทมหาวทยาลยตางๆ กราบบงคมทลเชญเสดจฯ เพอทรงสงสรรครวมกบนสตนกศกษา เปนการสวนพระองค กอนทจะยกเลกไป เพราะทรงมพระราชกรณยกจเพมมากขน         ในปพทธศกราช ๒๕๒๙ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดทรงตงแตรวง  สหายพฒนา“ ” ขนอกวงหนง โดยโปรดฯใหรวบรวมผปฏบตราชการใกลชดเบองพระยคลบาท และโดยเสดจฯในการพฒนาภมภาคตาง ๆ เปนประจำา เชน นกเกษตรหลวง คณะแพทยอาสาสมคร ขาราชการในพระองค ราชองครกษ ตลอดจนเจาหนาทหนวยรกษาความปลอดภย ซงสวนใหญไมเคยเลนดนตรมากอน พระราชทานเวลาฝกสอนในชวงเวลาทรงออกพระกำาลงในตอนคำาของทกๆวน ทรงตงแตรวงขนสำาเรจ และยงคงเลนดนตรเปนประจำาทกคำาของวนศกร และวนอาทตยเปนวนซอมรวมกบนกดนตร อ.ส.วนศกร ณ สถาน อ.ส. และเกอบทกเยนกบวงสหายพฒนา ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา จนถงปจจบน        พระปรชาสามารถในการทรงดนตรของ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เปนทประจกษในนานาประเทศ ดงทจะเหนจากการททรงเขารวมบรรเลงดนตรกบวงดนตรของประเทศตาง ๆ ทเสดจพระราชดำาเนนเยอน ไมวาวงดนตรนน ๆ จะมการเลนดนตรในแบบใด โดยมไดทรงเตรยมพระองคมากอน นกดนตรทมชอเสยงของโลกลวนถวายการยกยองพระองคในฐานะทรงเปนนกดนตรแจสผม

อจฉรยภาพสงสง ดงเชน เมอครงเสดจพระราชดำาเนนประเทศออสเตรย เมอเดอนตลาคม พทธศกราช ๒๕๐๗ ประธานสถาบนการดนตรและศลปะแหงกรงเวยนนาไดทลเกลา ฯ ถวายปรญญากตตมศกดแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฐานะททรงเปนสมาชกหมายเลข ๒๓ ซงผทจะไดรบเกยรตเปนสมาชกกตตมศกดแหงสถาบนนได สวนใหญเปนผมอาชพและผลงานดานดนตรและศลปะดเดนเปนทยอมรบของชาวโลกทงสน        ดานการดนตรน พระบาทสมเดจพระเจาอยหว มไดทรงละเลยดนตรไทย อนเปนสมบตทางวฒนธรรมของชาต ไดมพระราชดำารใหมการรวบรวมเพลงไทยเดมขนไว แลวบนทกโนตเพลงไทยเดมขนเปนหลกฐาน เพอทจะไดพมพเผยแพรวชาการดนตรไทยในหมประชาชนตอไป ทรงรเรมใหมการวจยเกยวกบดนตรไทยประเภทตาง ๆ นอกจากน ยงทรงได รเรมใหนำาเพลงสากลมาแตงเปนแนวเพลงไทย โดยโปรดเกลา ฯ ใหนายเทวาประสทธ พาทยโกศล นำาทำานองเพลงพระราชนพนธ มหาจฬาลงกรณ มาแตงเปนแนวไทย บรรเลงดวยวงปพาทย เมอนำาขนบรรเลงถวายแลวกพระราชทานชอวา เพลงมหาจฬาลงกรณ เชนเดยวกน นบเปนเพลงไทยเพลงแรกทประดษฐขนจากเพลงไทยสากลตามพระราชดำารททรงสรางสรรคพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดมพระราชดำารสเกยวกบดนตรแกนกขาวชาวอเมรกนในรายการเสยงแหงวทยอเมรกา เมอวนท ๒๑ มถนายน พทธศกราช ๒๕๐๓ ความตอนหนงวา        “ดนตรเปนสวนหนงของขาพเจา จะเปนแจสหรอไมใชแจสกตาม ดนตรลวนอยในตวทกคน เปนสวนทยงใหญในชวตคนเรา สำาหรบขาพเจาดนตรคอสงประณตงดงาม และทกคนควรนยมในคณคาของดนตรทกประเภท เพราะวาดนตรแตละประเภทตางกมความเหมาะสมตามแตโอกาสและอารมณทตางๆกนออกไป”        ทรงเหนวา ดนตร นอกจากจะใหความบนเทงแลว ควรจะเปนสอสรางสรรคชกนำาใหคนเปนคนดของประเทศชาตและสงคม ดงพระราชดำารสทพระราชทานแกคณะกรรมการสมาคมดนตรแหงประเทศไทย ณ ศาลาดสดาลย เมอวนท ๑๖ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๒๔ มความตอนหนงดงน

        “...การดนตรจงมความหมายสำาคญสำาหรบประเทศชาตสำาหรบสงคม ถาทำาด ๆ กทำาใหคนเขามกำาลงใจจะปฏบตงานการ กเปนหนาทสวนหนงทใหความบนเทง ทำาใหคนทกำาลงทอใจมกำาลงใจขนมาได คอเราใจได คนกำาลงไปทางหนงทางทไมถกตอง กอาจจะดงกลบมาในทางทถกตองได ฉะนน ดนตรกมความสำาคญอยางหนง จงพดไดกบทานทงหลายทเกยวของกบการดนตรในรปการณตาง ๆ วา มความสำาคญและตองทำาใหถกตอง ตองทำาใหด ถกตองในทางหลกวชาการดนตรอยางหนง และกถกตองตามหลกวชาของผทมศลธรรม มความซอสตยสจรต กจะทำาใหเปนประโยชนอยางมาก เปนประโยชนทงตอสวนรวมทงสวนตว เพราะกอยางทกลาววาเพลงนมนเกดความปตภายในของตวเองได ความปตในผอนได กเกดความดไดความเสยกได ฉะนนกตองมความระมดระวงใหด...” พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเขาพระทยอยางลกซงเกยวกบเรองดนตร และอทธพลของดนตรทมตอความคดและจตใจของมวลมนษย ตลอดจนกระบวนการใชเสยงดนตรและบทเพลงในการสรางสรรคความบนเทง รวมทงปลกฝงแนวความคดทดงาม เชน ความรกชาตบานเมอง ความสามคคพรอมเพรยงใหเกดขนในสงคมและหมคณะ พรอมทงทรงตระหนกถงอทธพลของดนตรในทางลบ ซงอาจเปนอนตรายตอชาตบานเมองได

          พระบรมราโชวาทและพระราชดำารสเกยวกบดนตรจงเปนเสมอนคตเตอนใจแกบรรดาเยาวชน นกดนตร และมวลพสกนกรทกหมเหลา ใหมความเขาใจลกซงเรองดนตรและอทธพลทพงมตอสงคม หมคณะ และประเทศชาต นอกเหนอไปจากความบนเทงรนเรงใจและสาระประโยชนทไดจากเพลงหรอดนตรโดยทวไป

ความสำาคญของศลปะการดนตร

          ๑. พระราชดำารสในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ภายหลงทสถาบนดนตรและศลปะแหงกรงเวยนนาทลเกลา ฯ ถวายประกาศนยบตร เกยรตคณชนสงใหทรงดำารงตำาแหนงสมาชกกตตมศกด หมายเลข ๒๓ เมอวนท ๔ ตลาคม พ.ศ ๒๕๐๗ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดมพระราชดำารสตอบเปน

ภาษาเยอรมน (ตอมา หมอมหลวง เดช สนทวงศ ไดแปลและถายทอดเปนภาษาไทย) ทรงกลาวถงความสำาคญของดนตรวา         

“...ดนตรทกชนดเปนศลปะทสำาคญอยางหนง มนษยเกอบทงหมดชอบและรจกดนตร ตงแตเยาววยคนเรมรจกดนตรบางแลว ความรอบรทางดนตรอยางกวางขวางยอมเกดขนกบเชาว และความสามารถในการแสดงของแตละคน อาศยเหตนจงกลาวไดวาในระหวางศลปะนานาชนด ดนตรเปนศลปะทแพรหลายกวาศลปะอนๆ และมความสำาคญในดานการศกษาของประชาชนทกประเทศดวย” ๒. พระราชดำารสในโอกาสทคณะกรรมการของสมาคมดนตรแหงประเทศไทย เขาเฝา ฯ ทลเกลา ฯ ถวายเงนสมทบทนโครงการพฒนาตามพระราชประสงค ณ ศาลาดสดาลย เมอวนพธท ๑๖ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๒๔ ทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงยำาถงความสำาคญของดนตร เพราะเปนศลปะทสามารถทำาใหศลปนเกดความภาคภมใจมากทสด ทรงยกตวอยางการพระราชนพนธเพลงซงไมสนเปลอง สามารถเผอแผความพอใจไปสสาธารณชนโดยไมสกหรอหรอเสอมลงเหมอนศลปะสาขาอนอนเปนรปธรรม และยงสามารถประยกตโดยเรยบเรยงใหมได

          “...การดนตรนเปนศลปะทสำาคญอยางหนง หรอในหมศลปะทงหลาย อาจจะพดไดวาเปนศลปะทสำาคญทสด อยางนอยสำาหรบจตใจของศลปนนก

ดนตรจะตองเปนเชนนน เพราะวาการดนตรนเปนศลปะอยางหนงทถอไดวาเปนศลปะททำาใหเกดความปต ความภมใจ ความยนด ความพอใจไดมากทสด...”

          “...ศลปนในสาขาอน ๆ จะยกตวอยาง เชน วาดภาพ เปนศลปนเขยนภาพ เขยนรป หรอจะเปนพวกจตรกรรม ประตมากรรมกได ผนนเขากมความพอใจเหมอนกนในการปฏบต แตวาทจะเผอแผใหผอนดกเกดความกลมใจ เพราะสมมตวาเอาไปไวในหองแสดงศลปกรรม กเกดเปนหวง เดยวใครจะมาขโมย เดยวใครจะมาทำาใหเสยไป...ถาเปนศลปนในดานการแสดงละครหรอแตงละคร ถาไมมเวท ไมมการแสดงละคร กไมสามารถทจะใหคนได

ชม คอเผอแผความพอใจออกไปไมได ดนตรแตงเพลงไปแลวหรอเลนเพลงไปแลวกเปนการเผอแผออกไป…”          “เพลงสายฝนนอาย ๓๕ ปแลว...ตงแตวนหรอตงแตคนทแตง จนเดยวนไมสนเปลองอะไร หาเศษกระดาษมาขดๆ แลวกเขยนไป เสรจแลวกสงไปใหทางครเออ แลวครเออกเรยบเรยงเสยงและออกแสดง...ตงแตนนมา ๓๕ ปกวา เพลงนนกยงอย ไมสกหรอ ไมตองขดเกลา ไมตองไปปดฝน ใคร ๆ กเอาไปเลน...ถาเปนภาพเขยนทเขยนไวเมอ ๒๐ ปแลว กลบไปดสมนลอก กตองซอมแซม”ดนตรสรางความบนเทง และสรางสรรคแนวคดทดในการดำารงชวต

   ๑. พระบรมราโชวาททพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทานเนองในวนสงคตมงคล ครงท ๒ ณ เวทลลาศ สวนอมพร เมอวนพฤหสบดท ๓๑ กรกฏาคม พ.ศ ๒๕๑๒ มพระราชดำารวา ดนตรมความสำาคญตอชวต เนองจากใหความบนเทง ชวยใหจตใจสบาย นกเพลง นกดนตรมบทบาทสำาคญ เพราะนอกจากจะชวยใหคนฟง ไดรบความบนเทงครกครนแลว ยงสามารถสรางความรสกทด เชน ความอดทน ความขยนขนแขง และความสามคค จงทรงปรารถนาใหนกดนตร นกเพลง นกรอง แสดงออกในทางสรางสรรค ชกนำาใหคนเปนคนด

          “...ดนตรนนเปนสงทจะแสดงออกซงความรสกของชนหมหนง ในทนกคอ ชนคนไทยทงหลายจะแสดงความรสกออกมา หรอจะรบความรสกท

แสดงออกมาดวยดนตร พวกเราทเปนนกดนตรจงมความสำาคญยง ถาเราทำาในสงทจะทำาใหคนฟงแลวมความพอใจ มความครกครน มความอดทน มความขยน แลวกมความบนเทง ทกสงทกอยางในดนตรมจดประสงคทจะทำา เขากมความสำาเรจ ยงเดยวน และยงในเมองไทยเราอยในสถานการณทไมนาไววางใจ นกดนตรทงหลาย นกเพลงทงหลายกมหนาทเหมอนทจะชวยอมชความรสกท

พนองชาวไทยทงหลายตองม คอความเขมแขง และความเปนอนหนงอนเดยว...นกเพลง นกรอง นกอะไรๆกใหแสดงในสงทจะเปนการสรางสรรค ให

เปนทางทชกนำาใหคนเปนคนด และมความเจรญ ความกาวหนา...”

          ๒. พระราชดำารสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ยงทรงยำาในเรองอานภาพของดนตร และความสำาคญของดนตรทมตอประเทศชาตและสงคม ดงททรงพระราชทานแก คณะกรรมการของสมาคมดนตรแหงประเทศไทย ฯ เมอวนท ๑๖ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๒๔ มความตอนหนงวา

          “...การดนตรจงมความหมายสำาคญสำาหรบประเทศชาตสำาหรบสงคม ถาทำาดๆ กทำาใหคนเขามกำาลงใจจะปฏบตงานการ กเปนหนาทสวนหนงทให

ความบนเทง ทำาใหคนทกำาลงทอใจมกำาลงใจขนมาได คอเราใจได คนกำาลงไปทางหนงทางทไมถกตอง กอาจจะดงกลบมาในทางท

ถกตองได ฉะนน ดนตรกมความสำาคญอยางยง          

          ๓. พระราชดำารสในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทพระราชทานแก คณะกรรมการสมาคมดนตรแหงประเทศไทย ณ ศาลาดสดาลย เมอวนท ๑๖ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๒๔ มความตอนหนงททรงเหนวาดนตรนอกจากจะใหความบนเทงแลว ควรจะเปนสอสรางสรรคชกนำาใหคนเปนคนดของประเทศชาตและสงคม ดงน         

          “...จงพดไดกบทานทงหลายทเกยวของกบการดนตรในรปการณตาง ๆ วา มความสำาคญและตองทำาใหถกตอง ตองทำาใหด ถกตองในทางหลกวชาการดนตรอยางหนง และกถกตองตามหลกวชาของผทมศลธรรม มความซอสตยสจรต กจะทำาใหเปนประโยชนอยางมาก เปนประโยชนทงตอสวนรวมทงสวนตว เพราะกอยางทกลาววาเพลงนมนเกดความปตภายในของตวเองได ความปตในผอนได กเกดความดไดความเสยกได ฉะนนกตองมความระมดระวงใหด...”          “....ยนดและขอชมเชยสมาคมดนตรแหงประเทศไทยทสามารถจดงานสำาคญนขนมา ดนตรนเปนศลปะและนบวาเปนกจกรรมทกวางขวางมาก งานทสำาเรจลลวงไปนนกแสดงถงความสามารถอยางสงของวงการดนตรนพาดพงไปถงหลายดาน ในดานศลปะกพาดพงไปถงทงละคร ทงทแสดงในบนเวท ทงทแสดงในสถานทตางๆทวไป กนบวากวางขวางมาก นอกจากน ยงพาดพงไปถงกจการดานตางๆ เชนในดานภาพยนตร ในดานวทยและโทรทศน

กนบวาดนตรนจะพาดพงถงชวตของประชาชนทวไปอยางกวางขวาง เปนกจการทสำาคญและควรสนบสนน เพราะวาดนตรถาการเลนดนตรและการฟงดนตรด ประชาชนกไดความบนเทงและไดผอนอารมณใหมจตใจราเรง สามารถทจะมกำาลงใจอยางการทไดจดการประกวดดนตร เพอใหมาตรฐานของการดนตรในเมองไทยสงขนและเปนนยมรจก กเปนสงทสมควรและเปนสงททำาใหสำาเรจขนมาดวยความลำาบากยากยง”          ๔. พระบรมราโชวาททพระราชทานแกคณะกรรมการสมาคมดนตรแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ ณ พระตำาหนกจตรลดารโหฐาน

         “การดนตรเปนศลปะอยางหนงทสามารถกอใหเกดความปต ความสข ความยนด ความพอใจไดมากทสด หนาทของนกดนตรนนคอ ทำาใหผฟงเกดความพอใจ ความครกครน ความอดทน ความขยน มความเขมแขง และความเปนอนหนงอนเดยวกน คอนอกจากจะสรางความบนเทงแลว ควรแสดงในสงทจะเปนทางสรางสรรค เชน ชกนำาใหคนเปนคนดดวย”ดนตรมอทธพลทงในทางดและทางเสย

 ๑. พระบรมราโชวาททพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทานแกคณะกรรมการการประกวดเพลงแผนเสยงทองคำา ศลปน นกแสดง นกวชาการประกวดภาพยนตร และคณะกรรมการจดงานประกวดภาพยนตร ณ ศาลาดสดาลย พระราชวงดสต เมอวนพธท ๙ กรกฎาคม พทธศกราช ๒๕๑๘ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวมพระราชดำารสวา ดนตรสามารถแสดงออกซงความรสกทมอยในจตใจ ไมวาจะเปนความคด หรอลทธการเมอง ความรสกในชาตบานเมอง หรอ ความรสกในเรองของมวลมนษย ศลปนเพลงหรอดนตรจงมโอกาสทจะชวยประเทศชาตเปนปกแผน โดยการถายทอดความรสกสามคคทมอยในชาต ถายทอดความเปนไทยทมอยในจตใจออกมาเปนศลปะ ไมเปนทาสของลทธหรอความคดอนทจะเปนอนตรายตอชาตบานเมอง

         “...ศลปะการดนตร การเพลง การแสดงนน เปนสงทสำาคญสำาหรบบคคลทกคนในประเทศไทย หรอตางประเทศทไหนกตาม กถอวาการดนตรคอการแสดง ถอวาเพลงเปนสวนสำาคญ เพราะเปนการแสดงออกมา ซงจตใจทม

อยในตว จตใจนนจะมอยางไร เพลงหรอการแสดงดนตร หรอการแสดงภาพยนตร แสดงละคร กไดแสดงออกมาซงความคด หมายถงความดทมอยในตวไดทงนน นอกจากนนกสามารถทจะแสดงความคดในทางอนกได เชนลทธ แมจะมลทธการเมอง หรอความรสกในชาตบานเมอง ความรสกในเรองของมวลมนษย กออกมาไดทงนน....ในประเทศไทยขาพเจาเขาใจวามจตใจอยอยางเดยว คออยากทจะทำาใหประเทศชาตอยเปนปกแผน...คนไทยเรามประวตศาสตรยนนานมานานเปนรอยๆป เรารกษามาไดแลวกทำาใหมความเปนไทยอยในจตใจแทๆ ความเปนไทยทมอยในจตใจจะออกมาทางศลปะ ฉะนน ถาทกคนตงใจทจะแสดงใหดทสด กหมายความวา ไดชวยแสดงวาเขามประเทศชาต มความเปนไทยอย และการแสดงทดทสดทำาอยางสจรตใจอยางจรงใจกจะชวยใหประเทศไทยคงอยไดตอไป....”

          ๒. พระบรมราโชวาททพระราชทานแกชาวคณะสนทราภรณ เมอวนท ๒๐ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๑๒ เนองในวาระครบ  ๓๐ ป“  สนทราภรณ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงยำาในเรองความสำาคญของ”ดนตรซงสามารถเขาถงจตใจของมนษยชาต โดยทรงตงขอสงเกตวา เพลงนนมอทธพลทงในทางดและทางเสย

          “...เดยวนสงเกตเหนวา เพลงมทางดและทางเสยไดทง ๒ อยาง ถาอยางทดกทำาใหไมเสอมเสยดานศลธรรม และสวนดนนกชกจงใหคนประกอบอาชพในทางถกตองเหมาะสม ไมทำาลายบานเมอง สวนเสยนน ขอหนงกคอทำาใหเสอมในทางศลธรรม ขอสองกคอ เสอมในความรกชาตรกประเทศ...การทำามาหากนนนเรากทำา แคอยาทำาลายศลธรรม และอยาทำาลายชาตหรอศลปะ...”

          ๓. พระบรมราโชวาททพระราชทานเนองในวนสงคตมงคล ครงท ๒ ณ เวทลลาศสวนอมพร เมอ วนพฤหสบดท ๒ กรกฏาคม พทธศกราช ๒๕๑๒

          “....ความจรงตงใจทจะเอาเครองมอชนดหนงขนมาทน สำาหรบใหโอวาท แตวาไมจำาเปนตองมกได เพราะวาเขาคงเอากลบบานแลว เมอกตอนท

วงประกวด เครองมอทวางอยขางๆโตะขางหลงโนน คอ เครองมอสำาหรบวดเสยง สำาหรบวดเสยงวาเสยงจะดงแคไหน เพราะวาดนตรนมความไพเราะดวยเสยง ทงเสยงดงทงเสยงเงยบมความสำาคญ ถาเราทำาเสยงดงมาก กจะทำาใหห

หนวก หมอทางโสตประสาทกมาวดกำาลงของเสยงวาเปนแคไหนกปรากฏวาพอใชได นอกจากเมอกนเองอาจมากเกนไป เลยตองยกกลบบาน หรอเครอง

พงแลวกไมทราบ....

          “ความจรงในสมยนเขาพดกนวาดนตรเสยงมนดง เครองวดน ถาทเสยงดงมากเขมกจะขน ถาเสยงดงเกนควรกจะทำาใหหแตก แตกอนทจะใหหแตก ตองพยายามปองกนไมใหแตกดวยการอยในขอบเขตดนตร ความจรงอยางทวาตะกอยทเสยงดงเสยงคอย แตวาทจะทำาใหเปนเพลงอยตรงทวาทเขาเขยนใหเสยงคอยตองเสยงคอยจรงๆ เพอทจะใหตรงทเขาบอก เสยงดงเปนเสยงดงจรงๆ จงจะไพเราะ ไมจำาเปนทจะตางคนตางตะเบง เพราะวาลงทายกเทากน ตรงไหนทเสยงเบา กเบาลงไปจรงๆ แหละตรงไหนทเสยงดงแกวหจะแตก แกวหแตกนนจะเปนผลเสยสำาหรบทกคน ตามทนายแพทยไดวด ไดตรวจโสตประสาทของเดกๆ อาย ๑๗-๑๘ ป.....ประสาทเสอมลงไปเทากบคนอาย ๕๐-๖๐ ป หมายความวาเสอมลงไปมาก เพราะฟงดนตรเสยงดง ทำาใหเสยหาย เดกๆ อาย ๑๗-๑๘ อาจดถกคนแกวาคร วาไมไดความ ถามครเวศ ยงเลนไดดงแตวาถาโสตประสาทเสย กหมายความวาอาย ๕๐-๖๐ กบ ๑๗-๑๘ นกเทากน นขอหนง ขอใหนกถง”

          “.....ทำาไมเมอประกวดดนตรกนเขาจงจบเสยง แลวกควบคมใหอยในขอบเขต เพราะเขาเกรงวาโสตประสาทของเดกสมยนซงจะเปนผใหญในสมยหนาจะเสย จงเปนอกขอหนงทควรจะปองกน ในดานอนกม คอ มวาดนตรนมไวสำาหรบใหบนเทง แลวกใหจตใจสบาย ดนตรนคอเสยง แตสงประกอบยงมวา เสยงนนเปนเสยงอะไร นนนะยงเปนคณภาพของเสยง แตผทบรรเลงหรอรองนนนะเปนใคร อยางไร กเปนอกอยางหนง มาสมยนชอบนยมวาพวกบรรเลงนน ถาเปนชายผมตองยาว ถาเปนหญงกระโปรงตองสน ขอนนะไมนาจะเกยวของกบดนตร แตกออกจะเกยวของมากเพราะเปนอยางนแพรหลาย ขอ

ใหพจารณาดวยตนเองวาสมควรแคไหน มประโยชนแคไหนทจะทำาเชนนน นกเปนสงทตอเนองจากดนตร หรออยางนอยเปนสงทคนเราเรยกวาวนดนตร ทำาใหเดกเปนอยางนน กอาจไมชอบกนเพราะวาสมยนเปนสมยจงทำาด จงทำาด พวกเราทงหลาย ทพดถงวาพวกเรา เพราะวาเราตองเลนคนนเหมอนกน คนขางลางกเปนนกดนตร นกเพลง นกเกยวของกบศลปะในดานการแสดง การแสดงโดยเฉพาะดนตรพวกเรานมความสำาคญมากไมใชนอยสำาหรบสวนรวม "

          "เพราะวาดนตรนนเปนสงหนงทจะแสดงออกซงความรสกของชนหมหนง ในทนกคอชนคนไทยทงหลายจะแสดงความรสกออกมา หรอจะรบความรสกทแสดงออกมาดวยดนตร พวกเราทเปนนกเพลงนกดนตรจงมความสำาคญอยางยง ถาเราทำาในสงทจะทำาใหคนฟงแลวมความพอใจ มความครกครน มความอดทน มความขยน แลวกมความบนเทง ทกสงทกอยางในดนตรนมจดประสงคทจะทำา เรากมความสำาเรจ ยงเดยวนและยงเมองไทยเราอยในสถานการณทไมนาไววางใจ….”

          “....นกดนตรทงหลาย นกเพลงทงหลาย กมหนาทเหมอนกน ทจะชวยอมชความรสกทพนองชาวไทยทงหลายตองม คอ ความเขมแขงและความเปนอนหนงอนเดยวกน ไดเหนแลววา นกดนตร นกเพลง นกแสดง ไดแสดงนำาใจในทางนมามากหลาย ทงในการแสดงศลปะของตน ทงในการแสดงฝเทาในฟตบอลการกศล ซงกเปนแปลกประหลาดอย นกดนตรโดยมากกแสดงเพลงแสดงเสยงแตกลบไปเลนกฬา แตวาการเลนกฬาเปนการชกชวนใหประชาชนทวไปไดสนใจเรองความสามคค แลวกในกฬานนกปนดวยเพลง นนนะเปนสงทดแลว ขอชมเชยในทนดวยวา ทกคนทเกยวของในการกศล เพอรวบรวมทรพยสำาหรบมาชวยสวนรวม และทงผททำากศล ไมใชนำาทรพยมา แตสรางความสามคคในชาต ชกชวนใหประชาชนมความกระตอรอรน มความสบายใจนน ไดทำาหนาทดแลว ขอใหทำาหนาทดวยความกลมเกลยวอยางดทสด เพอรกษาบานเมองซงเราตองรกษา เพราะถาเราไมรกษาใครจะรกษา….”

          “....ขอใหทกคนจงมความเจรญรงเรองในอาชพการงานของตว ทงไดปฏบตงานดวยความเขมแขง แตทสำาคญทสดกขอใหปฏบตงานของตนดวย

ความระมดระวง เราตองสรางชาตบานเมองใหแขงแรง สรางชาตบานเมองใหยนยง มความกาวหนา ดวยการปฏบตงานของตวดวยความตงใจ เชน อยางนกเพลง นกรอง นกอะไรๆกใหแสดงในสงทจะเปนทางสรางสรรค ใหเปนทางทจะชกนำาใหคนเปนคนด แลวมความเจรญ ความกาวหนา ขอใหทกคนมความเจรญ ความแขงแรงทงกายทงใจ เพอปฏบตหนาทของตน เพอทจะไดกาวหนา และมความสขความปลอดภยโดยทวกน....”

ดนตรคอชวตจตใจ และเพลงเปนสงทมชวต

๑. บนทกการพระราชทานสมภาษณแกสอมวลชนอเมรกน ในรายการวทย เสยงอเมรกา เมอวนท ๒๑ มถนายน พทธศกราช ๒๕๐๓ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว มพระราชดำารสวา ดนตรนนเปนสวนหนงของชวตจตใจของมวลมนษย

          “ ดนตรเปนสวนหนงของขาพเจา จะเปนแจสหรอไมใชแจสกตาม ดนตรลวนอยในตวทกคน เปนสวนทยงใหญในชวตคนเรา สำาหรบขาพเจา ดนตรคอสงประณตงดงาม และทกคนควรนยมในคณคาของดนตรทกประเภท เพราะวาดนตรแตละประเภทตางกมความเหมาะสม ตามแตโอกาสและอารมณทตางๆกนไป”          ๒. พระราชดำารสทพระราชทานแกคณะกรรมการสมาคมดนตรแหงประเทศไทย เมอวนท ๑๖ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๒๔ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงแสดงทศนะวา สำาหรบนกประพนธเพลง เพลงทประพนธขนมาจะเปนสงมชวต มบคลกลกษณะบงคบใหเปลยนไปอยางไรไมได

         “...ในทศนะหรอในความรสกของผแตงเพลง มนเปนความรสกทแปลกประหลาด เปนความรสกทบรรยายยากวาเปนอยางไร....ความรสกวาเพลงนาเปนสงมชวต เปนสงทวานาปตยนดกไดเพราะเวลาแตงเพลงแลว แลวกตกลงใจออกทเรยกวา ออกสตลาด...เวลาทออกไปแลวบงคบใหเปลยนไปอยางไรไมได เพราะวาไปเขาหคนอนแลว คนอนเขารบอยางนนๆ แลวแกไมได...

เรากอใหเขาขนมาอยางน มบคลกลกษณะของเพลงอยางนน ๆ เสรจแลวออกไปแลวเอากลบคนไมได...”

    เมอครงทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เสดจนวตประเทศไทยใน พ.ศ. ๒๔๙๔ แลวประทบ ณ พระทนงอมพรสถาน พระราชวงดสต เนองเพราะระหวางนนมการกอสรางพระตำาหนกจตรลดารโหฐาน  เพมเตม  พระบาทสมเดจพระเจาอยหว จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ   ใหมการรวมนกดนตรสมครเลนอนประกอบดวยพระราชวงศททรงคนเคยมารวมกน (ทรง) เลนดนตร  ณ  พระทนงอมพรสถานทกเยนวนศกร  โดยตงเปนวงดนตรสวนพระองคขนเปนครงแรกและพระราชทานชอวงนวา  วงลายคราม“ ” ประกอบดวยสมาชกของวงหลายทาน อาท หมอมเจาวมวาทตย  รพพฒน  หมอมเจาแววจกร  จกรพนธ หมอมเจากมปลสาน ชมพล หมอมเจาชมปกบตร  ชมพล หมอมราชวงศเสนย  ปราโมช หมอมราชวงศพงศอมร  กฤดากร   หมอมหลวงเดช  สนทวงศ   หมอมหลวงอดม  สนทวงศ หมอมหลวงประพนธ   สนทวงศ    นายสรเทน บนนาค  และนายแมนรตน ศรกรานนท เปนตน และมนกรองประจำาวง ไดแก หมอมเจามรธาภเศก โสณกล  และหมอมเจาขจรจบกตคณ  กตยากร          ในปพทธศกราช ๒๔๙๕ กรมประชาสมพนธไดนอมเกลา ฯ ถวายเครองสงวทยกำาลงสง ๑๐๐ วตต ซงมทงคลนสนและคลนยาว พระบาทสมเดจพระเจาอยหว จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหจดตงสถานวทยอ.ส.(อมพรสถาน) เพอใหสถานเปนสอกลางทใหความบนเทงและสาระประโยชน ในดานตาง ๆ แกประชาชน ในครงนทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ให   วงลาย“คราม” ออกอากาศสงวทยกระจายเสยงรวมกบวงดนตรตาง ๆ ดวย ตอมาวงดนตรลายครามไดรบการปรบปรง เนองจากนกดนตรกตตมศกดเหลานนเรมทรงพระชรามากขน ไมสามารถมาทรงรวมเลนดนตรไดอยางเตมท  จนเหลอเพยงพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และ นายแมนรตน  ศรกรานนท เทานน   นายแมนรตน  จงทลเกลา ฯ ขอพระราชทานพระบรมราชานญาตสรรหานกดนตรเขามาถวายงานเพมเตมจนครบวงใหสามารถเลนตอไปได  จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ให

นกดนตรรนหนม ๆ เขามาเลนดนตรรวมกบพระองค จงเกดเปน วงดนตร อ.ส.วนศกร ขน วงดนตร อ.ส. วนศกร น มลกษณะพเศษคอ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว จะทรงรวมบรรเลงกบสมาชกของวง โดยออกอากาศกระจายเสยงทางสถานวทยเปนประจำาทกวนศกร และยงทรงจดรายการเพลง รวมทงทรงเลอกแผนเสยงเองในระยะแรก บางครงกโปรดเกลา ฯ เปดโอกาสใหพสกนกรไดตดตอสอสารกบ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอยางไมทรงถอพระองค บางครงกโปรดเกลา ฯ ใหมการขอเพลง และจะทรงรบโทรศพทดวยพระองคเอง นอกจากนน วง อ.ส. วนศกรนยงเปนวงดนตรทโปรดเกลา ฯ ใหไปบรรเลงในงาน  วนทรงดนตร“ ” ตามทมหาวทยาลยตาง ๆ กราบบงคมทลเชญเสดจ ฯ เพอทรงสงสรรครวมกบนสต นกศกษา เปนการสวนพระองค กอนทจะยกเลกไป เพราะทรงมพระราชกรณยกจเพมมากขน

ราย (พระ) นามอดตนกดนตรวง อ.ส.วนศกร  สมยแรก ไดแก หมอมเจาชมปกบตร ชมพล หมอมราชวงศเสนย   ปราโมช หมอมราชวงศพงษอมร  กฤดากร หมอมหลวงประพนธ   สนทวงศ พลเรอตร หมอมหลวงอศน  ปราโมช (องคมนตรและศลปนแหงชาต)เรออากาศตร  ศาสตราจารยพเศษ  ดร.แมนรตน  ศรกรานนท (ศลปนแหงชาต)หมอมหลวงเสร  ปราโมช วาทรอยตร อวบ เหมะรชตะ นายเดช ทวทอง นายดำาเกง สนทวงศ  ณ  อยธยา นายไพบลย   ลสวฒน นายเสนอ  ศขะบตร นายนนท บรณสมภพ นายกว  องศวานนท นายสวทย  องศวานนท นายถาวร  เยาวขนธ 

พลโท ทนตแพทย ทวศกด  ทวศร นายสนทด  ตณฑนนทน นายอทตต  ทนกร  ณ  อยธยา นายเกษม  สนทวงศ  ณ อยธยา นายพลลภ  สวรรณมาลก นายธรรมรกษ  ทนกร ณ อยธยา  (เปนสมาชกในภายหลง)นายอนรธ  ทนกร  ณ  อยธยา (เปนสมาชกในภายหลง)ดร.ภาธร  ศรกรานนท (เปนสมาชกในภายหลง)พลตำารวจเอก  เสรม  จารรตน  (เปนสมาชกในภายหลง)

รายนามอดตนกรองวง อ.ส วนศกร  ( ปจจบนไมมนกรองแลว ) ไดแก  ทานผหญงสาวตร   ศรวสารวาจา คณหญงจามร สนทวงศ  ณ  อยธยา ศาสตราจารยกตตคณ  ดร. คณกญดา  ธรรมมงคล ทานผหญงสวร เทพาคำา นางจรนนท  (เศวตนนท) ลดพลนาวาอากาศเอก อภจต    ศกระจนทร นางสารา  เกษมศร  ณ  อยธยา 

นางพรศร  สนทวงศ ณ  อยธยา คณหญงทองทพย  รตนะรตน

รายนามนกดนตร อ.ส.วนศกร  ปจจบน  ไดแก   พลเรอตร หมอมหลวงอศน  ปราโมช (องคมนตรและศลปนแหงชาต)เรออากาศตร  ศาสตราจารยพเศษ ดร.แมนรตน  ศรกรานนท (ศลปนแหงชาต)พลโท ทนตแพทย ทวศกด  ทวศร นายนนท  บรณสมภพ นายถาวร  เยาวขนธ นายกว  องศวานนท 

นายสวทย  องศวานนท นายพลลภ สวรรณมาลก นายสนทด  ตณฑนนทน นายอนรธ  ทนกร  ณ อยธยา ดร. ภาธร  ศรกรานนท

เพลงพระราชนพนธ

เพลงพระราชนพนธ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระราชปรชาญาณในเรองของดนตร ทรงพระราชนพนธทำานองเพลงตงแตยงทรงเปนสมเดจพระอนชาธราช รวมบทเพลงพระราชนพนธทงสน 48 เพลง เพลงททรงพระราชนพนธทำานอง และคำารองภาษาองกฤษดวยพระองคเอง ม 5 เพลง คอ "Echo", "Still on My Mind", "Old-Fashioned Melody", "No Moon" และ "Dream Island" นอกจากน มเพลงททรงพระราชนพนธทำานองขนภายหลงใสในคำารองทมผประพนธไวแลว คอ ความฝนอนสงสด เราส และ รก

ผทโปรดเกลาฯ ใหแตงคำารองประกอบเพลงพระราชนพนธมหลายทาน ไดแก หมอมเจาจกรพนธเพญศร จกรพนธ, ศาสตราจารย ทานผหญงนพคณ ทองใหญ ณ อยธยา, ศาสตราจารย ดร . ประเสรฐ ณ นคร , ทานผหญงสมโรจน สวสดกล ณ อยธยา, นายจำานงราชกจ ( จรล บณยรตพนธ ) , ม . ร . ว . เสนย ปราโมช ม . ล . ประพนธสนทวงศ  และทานผหญงมณรตน บนนาค เปนตน

ในยคแรก หลงจากทเพลงพระราชนพนธมทำานองและคำารองสมบรณแลว จะทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหครเออ สนทรสนาน นำาไปบรรเลงในวงดนตรกรมโฆษณาการหรอวงสนทราภรณ เพอใหแพรหลายทวไป ปรากฏวาหลายเพลงกลายเปนเพลงยอดนยมทงในหมชาวไทยและชาวตางประเทศ

รายชอเพลงพระราชนพนธ

1. แสงเทยน (Candlelight Blues)2. ยามเยน (Love at Sundown)

3. สายฝน (Falling Rain)4. ใกลรง (Near Dawn)5. ชะตาชวต (H.M. Blues)6. ดวงใจกบความรก (Never Mind the Hungry Men's Blues)7. มารชราชวลลภ (Royal Guards March)8. อาทตยอบแสง (Blue Day)9. เทวาพาคฝน (Dream of Love Dream of You)10. คำาหวาน (Sweet Words)11. มหาจฬาลงกรณ (Maha Chulalongkorn)12. แกวตาขวญใจ (Lovelight in My Heart)13. พรปใหม14. รกคนเรอน (Love Over Again)15. ยามคำา (Twilight)16. ยมส (Smiles)17. มารชธงไชยเฉลมพล (The Colours March)18. เมอโสมสอง (I Never Dream)19. ลมหนาว (Love in Spring)20. ศกรสญลกษณ (Friday Night Rag)21. Oh I say22. Can't You Ever See23. Lay Kram Goes Dixie24. คำาแลว (Lullaby)25. สายลม (I Think of You)26. ไกลกงวล (When), เกดเปนไทยตายเพอไทย27. แสงเดอน (Magic Beams)28. ฝน (Somewhere Somehow), เพลนภพงค29. มารชราชนาวกโยธน (Royal Marines March)30. ภรมยรก (A Love Story)

31. Nature Waltz32. The Hunter33. Kinari Waltz34. แผนดนของเรา (Alexandra)35. พระมหามงคล36. ยงทอง37. ในดวงใจนรนดร (Still on My Mind)38. เตอนใจ (Old-Fashioned Melody)39. ไรเดอน (No Moon), ไรจนทร40. เกาะในฝน (Dream Island)41. แวว (Echo)42. เกษตรศาสตร43. ความฝนอนสงสด (The Impossible Dream)44. เราส45. เรา-เหลาราบ ๒๑ (We-Infantry Regiment 21)46. Blues for Uthit47. รก48. เมนไข

รวม พระบรมฉายาลกษณแหงความประทบใจ

เมอพอหลวงทรงวยพระเยาว

เมอทรงขนครองราชย

ภาพครอบครวของพอหลวง

แถวหนา

1 สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาอบลรตนราชกญญา สรวฒนาพรรณวด 2 สมเดจพระเทพรตนราชสดา  สยามบรมราชกมาร3 สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมารแถวหลง 1 สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชน2  พระบาทสมเดจพระปรมนทรภมพลอดลยเดช 3 สมเดจพระบรมโอรสาธราชสยามมกฎราชกมาร

ทรงผนวช

ทรงออกงาน

ทรงโบกพระหตถ

ทรงดนตร

ทรงเขาพบประชาชน

ทรงเปนผนำาแสดงดนตรรวม

ทรงแสดงรวมกบวง อสม

บรรณานกรม

หองสมดมชวต TK PARKhttp://royalmusic.tkpark.or.th/พระราชประวต

http://royalmusic.tkpark.or.th/history.htmพระอจฉรยภาพทางดนตร

http://royalmusic.tkpark.or.th/genius.htmพระบรมราโชวาทและพระราชดำาร

http://royalmusic.tkpark.or.th/dumrhi.htmพระราชประสงคในการกอตงวง อสม

http://royalmusic.tkpark.or.th/os.htm