00 0

0

..........................

..........................بنام هستی بخش

زندگی ساز

0

نظریه ها و فرآیند ارتباطات

سازمانی

. سبک های ارتباطی در سازمان4

0 00

..........................

..........................

استاد محترم : غالمحسین حیدری فمی تفرشی

دانشجو : محسن غالمیرشته : مدیریت دولتی – مدیریت

مالی

0مقدمه

ارتباط�ات ، ک�انون و هس�ته مرک�زی فع�الیت ه�ای ی�ک ف�رد

در س�ازمان ب�رای انج�ام وظ�ایفش می باش�د . این ام�ر

س�بب ایج�اد نی�از ب�ه ش�ناخت بیش�تر و ق�درت تحلی�ل ه�ر

ی�ک از س�بک ه�ا و ش�یوه ه�ای ارتب�اطی ک�ه م�ورد اس�تفاده

قرار می گیرد، می شود .

به منظ�ور آن ک�ه بت�وان رفت�ار ه�ای ارتب�اطی را بهب�ود و

ی�ک و را فهمی�ده آنه�ا ک�ه ابت�دا الزم اس�ت ، داد ارتق�ا

در آنه�ا از ی�ک ه�ر اث�رات ب�اره در تط�بیقی مقایس�ه

موقعیت های مختلف سازمانی داشته باشیم.

0ارتباطی شیوه و سبک تعریف

مجموع�ه ی وی�ژه ای از رفتاره�ای متقاب�ل شخص�ی

م�ورد اس�تفاده ق�رار در ی;ک م;وقعیت خ;اصک�ه

می گیرد .

مجموع�ه ای از رفتاره�ایی ک�ه در فرآین�د ارتب�اطی ،

از خودش�ان نش�ان در ی;ک م;وقعیت خ;اص اف�راد

می دهند .

0ویژگی های سبک و شیوه

ارتباطی و طبق�ه ای مجموع;ههر س�بک و ش�یوه ارتب�اطی ،

از رفتاره�ای ارتب�اطی ک�ه ب�ه یک�دیگر مرب�وط هس�تند

را در بر می گیرد.

1

در ی�ک ش�خص توس�ط ، خ�اص ارتب�اطی یک س�بک

ی�ک ب�ا مش�ابه ه�ای ث;ابت م�وقعیت م�ورد رون;د

استفاده قرار می گیرد.

2

اقدام از یک سبک و شیوه ارتباطی این دو ویژگی سبب تمایز شده استو عمل ارتباطی .

0عوامل کلی یک سبک و شیوه

ارتباطی

• طبیعت،خویوسرشتشخصیخودافراددر فرآیندارتباطات .

عوامل سیستم

درونی

• موقعیتخاصسازمانیکهارتباطاتدرآن شکلمیگیرد .

عوامل سیستم

برونی

Inte

rnal

Syste

m

Facto

rs

Exte

rnal

Syste

m

Facto

rs

0اثر سنجی سبک های ارتباطی

ه;ای ش;یوه و س;بکها از ی;ک ه;ر اثربخش;ی

روی ب;ر ک;ه اث;ری ب;ا ت;وان می را ارتب;اطی

روحی;ه و عملک;رد اف;راد می گذارن;د ارزش ی;ابی

کرد .موقعیت است که تعیین می کند ،

کدام یک از سبکها، اثر بخشی بیش

تری خواهد داشت.

0شش سبک و شیوه ارتباطی در چارچوب

سازمانی

سبک .1کنترلی

سبک .2برابری )تساوی

)

سبک .3ساختار

ی

سبک .4پویا

سبک .5تفویضی

سبک .6اجتناب

و ووفورد

همکارانش

1988

0سبک کنترلی .1

رییس به اقدامات و تفکرات خاص افراد دیگر در رابطه با . خودش جهت می دهد

تعریف

ویژگیها

عدم وجود خالقیت و نوآوری

در بعضی سازمان ها اجتناب ناپذیر

بروز تضاد و تعارض

نزدیک به سبک آمرانه

استفاده از قدرت و مقام جهت جلب اطاعت

تحت فشار قراردادن دیگران

ایجاد اطاعت و پیروی محض

یک طرفه

ایجاد محدودیت

جهت دهنده

0موقعیت ها و شرایط کاربرد سبک کنترلی

موقعی;تی ک;ه نی;از ب;ه تص;میم گ;یری س;ریع و بی وقف;ه

می باشد . )آتش نشانی(

نف;ر بیس;ت از بیش گ;روه اف;راد تع;داد ک;ه موقعی;تی

باشند .

. موقعیتی که پراکندگی اعضای گروه زیاد باشد

موقعی;تی ک;ه در آن تص;میم گیرن;ده از دانش و تخص;ص

باالیی در زمینه بحث مورد نظر برخوردار باشد .

موقعی;تی ک;ه از زیردس;تان غ;یر م;اهر ، غ;یر متخص;ص و

بی تجربه استفاده شود . )افراد جدید الورود(

وابس;ته ب;ه مافوقه;ا sموقعی;تی ک;ه در آن کارکن;ان ک;امال

باشند.

ب;رای ک;افی انگ;یزه از کارکن;ان آن در ک;ه موقعی;تی

ادامه کار برخوردار نباشند.

0آثار و پیامدهای مثبت سبک کنترلی

ترغیب و تش;ویق کارکن;ان ب;ه منظ;ور اف;زایش اث;ر بخش;ی ک;ار در صورت توجه به اصل شایستگی و شایسته ساالری.

کاهش زمان جهت تصمیم گیری .

متمرکز بودن مسئولیت تصمیمات اتخاذ شده.

ص;ورت )در ک;ار. انج;ام جهت دس;تان زی;ر مناس;ب پرورش جدید الورود بودن(

0آثار و پیامدهای منفی سبک کنترلی

کاهش انگ;یزه و روحی;ه ک;ارکردن کارکن;ان در ص;ورت ع;دم رع;ایت اص;ل شایستگی و شایسته ساالری.

آمار سازی و گزارش دهی غلط کارکنان به منظور فریب مدیر.

وجود مقاومت از سوی کارکنان.

فشار

مقاومت

فشار بیشتر

عملکرد ضعیف

مقاومت بیشتر

عملکرد ضعیف تر

0سبک برابری )تساوی( .2

مدیران و طرف های ارتباطی سعی در ترغیب دیگران .برای ارائه نظراتشان دارند

تعریف

ویژگیها

ایجاد آرامش

سهولت در تبادل اطالعات

کمرنگ شدن ارشدیت و پست

و مقام

دقت در تصمیم گیری

فضای بحث بین طرفین در

درون سازمان باز

وجود یک جریان آزاد در ارتباطات

منتفع شدن دوطرف

دوطرفه

ایجاد رغبت

ایجاد صمیمیت و دوستی

کمک به تشکیل گروه های غیر

رسمی

ایجاد صداقت در ارتباطات

0موقعیت ها و شرایط کاربرد سبک برابری

موقعی�تی ک�ه م�دیر قص�د تش�کیل ی�ک تیم و گ�روه منس�جم ک�اری را

دارد .

ه�ای گ�روه ب�ا بین خ�ود رواب�ط بهب�ود ک�ه م�دیر قص�د موقعی�تی

کاری و زیردستان را دارد.

موقعی�تی ک�ه زم�ان و وقت ک�افی ب�رای پ�رداختن ب�ه موض�وعات و

بحث تبادل نظر وجود دارد.

. موقعیتی که گروه کاری کوچک می باشد

. موقعیتی که تصمیمات و مسائل پیچیده هستند

براب�ر در کارکن�ان مق�اومت ب�ر غلب�ه م�دیر قص�د ک�ه موقعی�تی

اعمال تغییرات می باشد.

0آثار و پیامدهای مثبت سبک برابری

ب;ه )کم;ک . کارکن;ان و م;دیر بین رابط;ه دوس;تانه و ص;میمی ایج;اد تشکیل گروه های غیر رسمی(

ایجاد حس مسئولیت پذیری و دلسوزی در کارکنان.

تسهیل فرآیند ارتباطات بین اعضای سازمان.

تصمیم گیری درست در مورد حل مسائل پیچیده.

افزایش نیروی انگیزش در کارکنان.

مفید و مؤثر بر مقاومت کارکنان در مقابل تغییر.

0آثار و پیامدهای منفی سبک برابری

، دانش فاق;د کارکن;ان ک;ه م;واقعی در کم بخش;ی اث;ر تجربه و شایستگی الزم در کار باشند.

عدم اث;ر بخش;ی الزم در م;واقعی ک;ه کارکن;ان ب;ه م;دیر وابستگی شدید داشته باشند.

در گ;روه اث;ر بخش;ی الزم ب;ودن زم;ان و ع;دم طوالنی های بزرگ.

اثر بخشی کم در مواقع بحرانی .

0سبک ساختاری .3

با تأکید بر رویه ها ، قوانین ، مقررات و استانداردها .سعی در ترغیب دیگران داریم

تعریف

سوق دادن محیط به سمت نظام مند کردن سازمان و . خواسته های خود

هدف

برق;راری و تحق;ق اص;ول س;ازمان از طری;ق برنام;ه ری;زی ،

فرآین;دهای وس;یله ب;ه س;اختارها و زم;انی ه;ای برنام;ه

ارتباطی.

کاربرد

0ویژگی های سبک ساختاری

ویژگیها

بکارگیری به دفعات

مقبولیت عمومی

سهولت بکارگیری

ایجاد ارتباط پیرامون اهداف

ایجاد شفافیت در روابط

یک طرفه

احساسات قوی به ندرت دیده

می شود

ماهیت ارتباطات عینی

0موقعیت ها و شرایط کاربرد سبک ساختاری

موقعی;تی ک;ه س;ازمان ب;ا محی;ط پیچی;ده ای روب;رو اس;ت

.

پ;ذیری انعط;اف س;ازمان در وظ;ایف ک;ه موقعی;تی

بسیار باالیی داشته باشند .

.موقعیتی که محیط از پویایی کافی برخوردار باشد

موقعی;تی ک;ه م;دیران از مه;ارت خالقیت و ن;وآوری در

حل مسائل برخوردار باشند.

خ;ط ، ، مق;ررات موقعی;تی ک;ه ق;درت پس;ت و مق;ام

مش;ی ه;ا و اس;تانداردها وس;یله ی توجی;ه نظ;رات م;دیر

نباشد.

0آثار و پیامدهای مثبت سبک ساختاری

کارکنان . وظایف در شفافیت ایجاد

. مشخص های چارچوب در کارکنان به مسئولیت تفویض

. پرتنش و پیچیده های محیط کنترل جهت ابزاری

. باال پذیری انعطاف با هایی سازمان در مشکالت بروز از جلوگیری

. وظایف از تخطی از جلوگیری جهت کارکنان کنترل

. سازمان اهداف جهت در کارکنان تمام هدایت

0آثار و پیامدهای منفی سبک ساختاری

و م;دیر بین ص;میمی و دوس;تانه رواب;ط ش;دن کمرن;گ کارکنان.

ارتب;اطی و ع;زلت عدم مش;ارکت کارکن;ان در فرآین;د ه;ای نشینی کارکنان.

احمال نظرات مدیر بر کارکنان و زیردستان.

کاهش انگ;یزه کارکن;ان و زیردس;تان جهت اعالم نظ;رات و پیشنهادات.

ث;ابت و ایس;تا محی;ط س;ازمانی در این س;بک از اس;تفاده منجر به عقب ماندگی سازمان می گردد.

0سبک پویا .4

فع;ال ، جس;ور sتوس;ط م;دیرانی انتخ;اب می ش;ود ک;ه ک;امال

و بی پ;روا هس;تند . در این س;بک تمای;ل ط;رف ارتب;اطی

)فرس;تنده( ب;ر این اس;ت ک;ه اص;ل مطلب گفت;ه ش;ود . ب;ر

خالف س;بک س;اختاری ، س;بک پوی;ا از تأکی;د و اص;رار ب;ر

، روی;ه ه;او مق;ررات در س;ازمان خ;ط مش;ی ه;ای خ;اص

اجتناب می ورزد.

تعریف

هدف اص;لی ط;رف ارتب;اطی ، مواجه;ه س;ریع و بی وقف;ه

بامس;ایل ب;ه ن;وعی ک;امالs عملگ;را و پراگماتی;ک می باش;د. و

ص;حبت از برنام;ه ه;ا و اس;تراتژی ه;ایی ک;ه در آین;ده ق;رار

است اجرا و عمل شود به میان نمی آید .

هدف

0ویژگی های سبک پویا

ویژگیها

مورد استفاده کارآفرینان

سازمانی

مورد استفاده افراد ریسک

پذیر

تأکید بر کوتاهی زمان ارتباطات

تأکید بر اثر بخشی ارتباطات

پرداخت به اصل مطالب

پرهیز از حشو و زواید

به دور از هرگونه طفره

ماهیت ارتباطات یاز صریح و روشن

0پویا سبک کاربرد شرایط و ها موقعیت

موقعی;تی ک;ه س;ازمان ب;ا محی;ط بس;یار پوی;ا روب;رو اس;ت

.

ج;انب از گ;یری خ;رده و نق;د ب;ا محی;ط ک;ه موقعی;تی

افراد مختلف روبروست.

موقعی;تی ک;ه اف;راد تم;اس و ارتب;اط ان;دکی ب;ا یک;دیگر

دارند.

انج;ام در ک;افی از شایس;تگی کارکن;ان ک;ه موقعی;تی

وظایف برخوردار باشند.

موقعی;تی ک;ه در آن کارکن;ان جدی;د ال;ورود و کم تجرب;ه

نباشند .

0پویا سبک مثبت پیامدهای و آثار

انتق;ال نتیج;ه در و س;ازمانی م;راتب سلس;له حذف سریع و خالصه اطاعات.

افزایش پویایی در سازمان

ایجاد سازمانی خالق و نوآور

ب;ه اختی;ار تف;ویض ب;ا م;دیر وظ;ایف حجم کاهش کارکنان.

سعی در توانمند ساز کردن کارکنان

ایجاد انگیزه و شایستگی در کارکنان

0پویا سبک منفی پیامدهای و آثار

انجام امور فرا قانونی و در بعضی مواقع خالف قانون.

اه;داف وج;ود ع;دم ص;ورت در پراکن;ده تص;میمات اتخ;اذ شفاف بلند مدت در سازمان.

سرخوردگی و احس;اس شکس;ت در کارکن;ان در ص;ورت ع;دم توانایی در انجام صحیح وظایف.

0تفویضی .5 سبک

مدیر ، مس;ئولیت خ;ود را ب;ه زی;ر دس;تان واگ;ذار می کن;د و

ب;ه جلب حم;ایت و کم;ک از ج;انب اف;راد دیگ;ر)ط;رف ه;ای

ارتباطی( نیاز دارد.

تعریف

ویژگیهایاری و کمک به

زیردستان

عدم وجود نظارت و سرپرستی مستقیم

مناسب جهت واگذاری اختیارات به دیگران

به کارگیری توانمندی های

کارکنان

مناسب جهت جانشین پروری

0موقعیت ها و شرایط کاربرد سبک تفویضی

موقعی;تی ک;ه در آن ب;ه ف;ردی ک;ه ب;ا او ارتب;اط برق;رار

می کنیم اعتماد کامل داریم.

موقعی;تی ک;ه زیردس;تان و کارکن;ان ، تجرب;ه ، فهم و

اطالعات باالیی داشته باشند .

را پ;ذیرش مس;ئولیت کارکن;ان ظ;رفیت ک;ه موقعی;تی

دارا باشند.

ق;درت از و ب;وده توانمن;د کارکن;ان ک;ه موقعی;تی

خالقیت و خلق ایده های نو برخوردار باشند .

0تفویضی سبک مثبت پیامدهای و آثار

احساس مشاوره دادن به مدیر در کارکنان.

حمایت شدن کارکنان توسط مدیر.

تقویت اعتماد به نفس و شایستگی کارکنان.

ب�ه ام�ور انج�ام جهت کارکن�ان انگ�یزه اف�زایش بهترین نحو ممکن.

شناخت بیشتر مدیران از توانایی های کارکنان

0آثار و پیامدهای منفی سبک تفویضی

احتمال سوء استفاده کارکنان از اختیارات محوله.

در ص�ورت حم�ایت بیش از ح�د م�دیر از کارکن�ان ، ایش�ان احس�اس عج�ز و وابستگی شدید

می کنند.

ممکن اس�ت م�دیران ب�ه منظ�ور ش�انه خ�الی ک�ردن و ف�رار از مس�ئولیت از این سبک ارتباطی استفاده نمایند.

تیره ش�دن و ب�ه وخ�امت کش�یده ش�دن رابط�ه می�ان م�دیر و کارکن�ان در ص�ورت س�وء اس�تفاده م�دیر از کارکن�ان و ف�رار از مس�ئولیت توس�ط

مدیر.

حم�ایت بیش از ح�د م�دیر از کارکن�ان س�بب تش�دید وابس�تگی ایش�ان ب�ه مدیر شده و در نتیجه کارکنان در انجام وظایف ناکام می شوند .

0سبک اجتناب .6

ب;ه تم;ایلی و کن;د می دوری ارتباط;ات فرآین;د از ، مدیر

ت;أثیر گذاش;تن و ن;یز پ;ذیرفتن از ج;انب دیگ;ران ن;دارد . و

بیش;تر از ی;ک رویک;رد مس;تقل و اس;تقالل طلبان;ه ب;ه ج;ای

می اس;تفاده ه;ا گ;یری تص;میم در تع;املی و مش;ارکتی

کند .

تعریف

ویژگیها

فرستنده )مدیر( نقش منفعلی دربرقراری

.ارتباط دارد

نادیده گرفتن فرآیند ارتباطات به طور کلی

فرار از تعامل با دیگران و ارتباطات

0موقعیت ها و شرایط کاربرد سبک اجتناب

م;وقعیت ه;ای کمی ی;افت می ش;وند ک;ه در آن sمعم;وال

بخش اث;ر س;ازمان در اجتن;اب س;بک از اس;تفاده ه;ا

باشد.

مس;ائل پ;یرامون موض;وعات و مب;احث ک;ه موقعی;تی

خاص صورت می گیرد.

موقعی;تی ک;ه اطالع;ات زی;ادی در م;ورد ی;ک موض;وع از

جانب کارکنان و کارمندان رد و بدل می شود .

موقعی;تی ک;ه احتم;ال انج;ام ام;ور غ;یر ق;انونی و غ;یر

اخالقی از ج;انب کارکن;ان در ص;ورت داش;تن اختی;ارات

به سادگی فراهم باشد.

0آثار و پیامدهای مثبت سبک اجتناب

کاهش تخلف�ات در محی�ط ه�ای ب�ا اس�تعداد جهت انجام امور ضد اخالقی و غیر قانونی.

پایداری و ثبات تفکر و رویه در سازمان.

جلوگ�یری از ه�رج و م�رج و تالقی آرا و نظ�رات ضد و نقیض در سازمان.

0آثار و پیامدهای منفی سبک اجتناب

فرآیند حل مسئله را به تأخیر می اندازد.

ایستایی و ثبات سازمان.

کاهش انگیزه کارکنان جهت انجام خالقانه وظایف.

عدم شکوفایی و پرورش شایستگی کارکنان.

و م;دیر بین ص;میمی و دوس;تانه ارتباط;ات وج;ود عدم کارکنان.

یض

ویف

ت ی وسا

تی(

رراب

)ب

تناباج کنترلی

ویاپ

ساختاری

جهت جریان ارتباطات

ارتباطات با کمیت پایین

ارتباطات سد شده

فرستنده

0جهت و جریان شش سبک ارتباطی در سازمان

0طیف )پیوستار( سبک های ارتباطی

برابریاجتناب

ی

تفویض

یپویا کنترلی

ساختا

ری

سبک

ها

سیست

م هاخارجی

داخلی

کنترلی پویا و برابری

تفویضی و اجتناب ساختاری

شناخت فرد از خودزیادکم

زیاد

کم

نرا

گدی

ز ارد

فت

خنا

ش

SRPs

0پنجره جوهری و سبک های ارتباطی

عمومی کور

خصوصیناشناخته