หลักสูตรการเสริมสร้างพลังชุมชน...

หลกสตรการเสรมสาหรบภาคการส

1

โดย

สรางพลงชมชน รางเสรมสขภาพ

สถาบนเสรมสรางพลงชมชน

โดย

สถาบนเสรมสรางพลงชมชน

คำนำ

หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน จดทำขนโดยมวตถประสงคเพอถายทอดความรเกยวกบกระบวนการตาง ๆ ทใชในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน ใหสามารถทำงานสรางเสรมสขภาพชมชนในลกษณะพหภาคไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผล โดยอาศยแนวคดการพฒนาชมชนทใชสนทรพยของชมชนเปนฐาน(Asset Based Community Development ABCD) ซงเปนแนวคดหนงของการเสรมสรางพลงชมชน ทเนนการนำขมพลงและความสามารถของชมชน ซงแทจรงแลว สมาชกของชมชนตางกมความสามารถ ทกษะและพรสวรรค ดวยกนทงสน ไมอยางใดกอยางหนง หากสรรพสงเหลานนไดถกนำมาใชอยางมคณคา กจะเกดประโยชนตอชมชนอยางมหาศาล และทสำคญกคอความเขมแขงของชมชนนน แปรผนโดยตรงกบจำนวนผคนทสามารถอทศตน เพอใหชมชนไดอยเยนเปนสข ฐานคดเหลานหากไดถกนำมาใชในการพฒนา มากกวาการใชปญหาและความขาดแคลนของชมชนมาเปนตวตง ดงทไดทำตามกนมาในอดต

แนวคดและกระบวนการทสำคญอกประการหนงกคอการนำเอามรรควธแหงการมองโลกในแงดและวถปฏบตทเปนไปในทางบวก เรยกวา สนทรยปรศน(Appreciative Inquiry) ซงจะเปนพลงดลใจให ทมงานผนำการเปลยนแปลงทงหลายสามารถ ฟนฝาอปสรรคทงปวงไปสความสำเรจในสงทพงปรารถนาได อกทงอวยผลใหเกดการรวมกนเนรมตนวตกรรมตามมาอยางไมตองสงสย

คณะผจดทำหลกสตรการเสรมสรางพลงชมชนขอกราบขอบคณ ปรมาจารย 3 ทมงานทจดประกายความคดใหเราทำงานรวมกนมาไดอยางมนใจมา ณ โอกาสนคอ

1 John P Kretzman และ John L McKnight เจาของความคดในเรอง การพฒนาชมขนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน (Assets Based Community Development ABCD)

2 David Cooperrider S Srivastra และ Diana Whitney ผรเรมรปแบบการเขาถงในทางบวกเพอจดการกบการเปลยนแปลง ทเรยกวา ldquoสนทรยปรศนrdquo (Appreciative Inquiry AI)

3 นายแพทยอมร นนทสต และ ศาสตราจารยแพทยหญงอนงค นนทสต ผรเรมความคดเรอง แผนทเสนทางยทธศาสตร (Strategic Linkage Model SLM)

ทนตแพทยอทยวรรณ กาญจนกามล

ผอำนวยการสถาบนเสรมสรางพลงชมชน

วนท 1 สงหาคม พศ 2552

สารบญ

บทนำ

ปรชญาการเสรมสรางพลงชมชน เรมจากความเชอทวาการเปลยนแปลงของชมชนอยางยงยน และมความหมาย ตองมาจากภายในชมชนเอง นนคอสมาชกของชมชน ไดรวมกนจดประกายขนมา การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน(Asset Based Community Development ABCD) เปนแนวคดหนงของการเสรมสรางพลงชมชน ทเนนการนำขมพลงและความสามารถของชมชน ตลอดจนการมองโลกในแงดวา สมาชกของชมชนตางกมความสามารถและพรสวรรค ไมอยางใดกอยางหนง หากมโอกาสไดใชความสามารถทมอยนนอยางมคณคา และสรางคณคาตอผอนดวย กจะเกดประโยชนตอชมชนทเขาอาศยอยนนไดอยางมหาศาล เพราะความเขมแขงของชมชน จะแปรผนโดยตรงกบจำนวนผคนทอทศตนเพอใหชมชนของตนเองเปนสข ฐานคดเหลานสามารถนำมาใชในการพฒนา ชมชนไดดกวาการใชปญหาและความขาดแคลนของชมชนมาเปนฐานแหงการพฒนา

ldquoนวตกรสงคมrdquo คอ ผนำการเปลยนแปลงไปสสงคมใหมทดกวาเดม เขาเหลานนคอ อาจเปนผใหบรการสาธารณะหรอ ผนำชมชนตามธรรมชาตทมอยแลวในทองถน ดวยจตสำนกดทมตอชมชนของตน หากไดรบการสงเสรมศกยภาพ และกำหนดบทบาทใหม ใหเปนผรบใชชมชน เพออำนวยความสะดวกใหชมชนเกดการเรยนรทางวฒนธรรมจดประกายใหชมชนไดมการสอสารทางวฒนธรรมอยางสมำเสมอตลอดจนชวยเกอหนนใหชมชนรวมกนคด รวมกนวางแผนการเรยนรทางวฒนธรรมชมชน เพอนำเอาสนทรพยชมชนทงในดานภมปญญาทองถน ทนทางสงคม ทนทางเศรษฐกจ และ ทนทางวฒนธรรม มากอใหเกดคณคาทางจตใจ และเพมมลคาผลตภณฑชมชน ตลอดจนการนำไปส คณภาพชวตทด ของผคนในชมชน กจะทำใหเกดการพฒนาชมชน และทำใหชมชนเขมแขงไดในทสด

ldquoสนทรยปรศนrdquo คอ การคนหาสงทดทสดในตวคน องคกร หรอชมชน และ คนพบอยางเปนระบบในสงทเกยวของกนชวตในระบบชวต ในขณะทยงมชวตอย ทงททำใหการทำงานทมประสทธผล การทำใหสภาวะแวดลอมเอออำนวยตอชวตและสขภาพทด โดยเรมจากคำถามททรงพลง ถามหาศกยภาพเชงบวก ในสงทมอยในตวตนของผคนเปนรอยเปนพนทงหลาย

1) รวมคนพบสงดแลวชนชม (Discovery D1) เรมตนดวยการสนทนากนโดยผลดกนสมภาษณประสบการณชวตทด ในชวงแรกเปนการตงคำถามทจดประกายใหผตอบรอฟนความทรงจำถงประสบการณชวต การทำงานทเคยผานมาในอดต ในสวนทเคยทำไดด มประสทธผล มความภาคภมใจ

ดวยคำถามทกอใหเกดการเสรมสรางพลงนนเอง จะทำใหผตอบมโอกาสไดแสดงทศนะตอชวต การงานของตนเองทเลอกสรรแลววาดทสด ใหคสนทนาฟง ดวยความภาคภมใจ เปนการระเบดจากภายในตวของผตอบเอง ซงผลดทตามมากคอ การกอเกดความบนดาลใจอยางไมรตว ทจะรเรมสรางสรรคจากสงทดทสดเพอพบกบประสบการณใหม ดงนนหากมการสรางบรรยากาศใหเกดการชนชมผลงานของกนและกน ทประชมแหงนนกจะเตมไปดวยไมตรจตรมตรภาพ และการแลกเปลยนความคดเหนกนและกน กจะทำใหเกดการเรยนรซงกนและกน เปนทมาของการเกดการคนพบและและการจดประกายใหมกำลงใจ และเตมไฟชวตซงกนและกน การคนพบคณคาของชวต ประเพณวฒนธรรม จากเรองราวทบอกเลา ทำใหเกดความมนใจ ทจะสรางอนาคตรวมกนเพอนำไปสการเปลยนแปลงในทางทดยงขนไปอก และผลทไดรบจาการตอบคำถามทสรางพลงใจกคอ การคนพบสงทดงาม การทำงานทไดผล ความสามารถและพรสวรรคของผคนทงในอดตและปจจบน รวมทงขมพลงและทรพยากร ทมอยภายในตวของผคนและองคกรตลอดจนถงชมชน ซงถอไดวาเปนสนทรพยแหงชมชน (Community assets) โดยแท

2) รวมทอฝนอยางสมศกดศร (DreamD2) คอการกำหนดวสยทรรศนรวมกนระหวางผทำงาน เพอใชเปนการใชจนตนาการและความคดรเรมสรางสรรคทจะทำใหเกดสงใหม ระบบใหม กระบวนการใหม หรอกลไกใหม คำถามททรงพลงในวาระนกคอ จากนไปสอนาคต เราอยากจะเหนสงดงามอะไรบางเกดกบตวเรา ทมงานของเรา ครอบครวของเรา องคกรของเรา ชมชนของเรา และสงคมของเรา แทนทจะกระโจนเขาสกบดกของปญหาและตามมาดวยการวเคราะหถงสาเหตแหงปญหา ทำใหพบกบความออนแอ พายแพ ความรสกผด ของผคนทเกยวของ และเปนชนวนใหเกดความขดแยง หรอการโยนกลองในทสด เราสามารถกระโจนขามกบดกเหลานน อานสงคของการคนพบสงด ทำใหเราสามารถกำหนดอนาคตทดไวในเบองหนา ตามอดมคตของตน

3) รวมออกแบบทำงานอยางสนทรยะ (Design D3) เปนการวางรปแบบการทำงานอยางเปนกระบวนการรวมกนตงแตตน ของผทมสวนเกยวของในชมชน อยางมชวตชวา เพอตวเอง เพอหมคณะ เพอชมชนและสงคมของทกๆ คน ซงการออกแบบดงกลาวอยบนพนฐานของแนวคดในการเสยสละเพอชมชนของตนเอง โดยมสนทรพยทคนพบ เปนทนทางสงคมทจะนำออกมาใชในการออกแบบการทำงาน และสอสารระหวางกนเพอการเปลยนสงคมไปสสงทดงามและยงยน

4) รวมสรางสรรคสงทดเพอสงคม (DestinyD4) เปนการตดสนใจรวมกนวาจะนำพาชมชนของตนไปสทศทางใดโดยอาศยการวธการศกษาชมชนอยางมสวนรวม และมเครองมอในการศกษาวถชวตองคกรของตนเองและชมชนในทางบวก ทำใหเหนถงความสามารถของคนในชมชนทจะเกดพลงสรางสรรคทจะนำชมชนไปสการเปลยนแปลงอยางมคณคา การวางแผนสรางสรรคสงด เรมจากการมองเหนคณคาของสงทม ไมวาของตนเอง ผรวมงาน องคกร หรอชมชนแลวนำสงนนมาใชอยางรคณคาและสมประโยชน ทกคนสามารถอำนวยความสะดวกใหกนและกนและทำใหชมชนสามารถวางแผนงานและดำเนนโครงการของตนเองไดอยางสมศกดศรของความเปนมนษย

ดงนนความคาดหวงในการจดการเรยนรในหลกสตรนคอการการเสรมสราง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquoใหมบทบาทเปน ผเอออำนวยการประชม (Facilitator) ผกอกระแสสงคม (Advocate) ผประสานสมพนธ(Mediator) และผเสรมสรางพลง(Empower) เพอไปพฒนาศกยภาพทมงานพหภาคสรางเสรมสขภาพของในแตละพนท อาท องคกรปกครองสวนทองถน โรงเรยน ผปกครอง เดกนกเรยน เจาหนาทสาธารณสข อาสาสมครสาธารณสข และผนำการเปลยนแปลงชมชน เรมตงแตการสรางจตสำนกสาธารณะ การรวมมอกนทำหนาทเปนผนำการสอสารสขภาพเพอการเปลยนแปลง(Health Communicator For Social Change) การพฒนารปแบบหรอแนวทางการสรางเสรมสขภาพ ทมผลทำใหชมชนเขมแขงมเจตคตและมทกษะ ในการดำเนนงานรปแบบใหมทเรมจากชมชน โดยชมชนและเพอชมชน และการรวมกนกำหนดสงแวดลอมทดในการสรางเสรมสขภาพ ทจะทำใหเกดความเปลยนแปลงภายในชมชนเอง ทมงานนวตกรสงคมสามารถใชเทคโนโลยของการมสวนรวม ในการศกษาชมชน จดเวทชมชนแบบสวนรวม ldquoสนทรยปรศนrdquo (Appreciative Inquiry Community Dialogue) สรางแนวคดในการมสวนรวมของประชาชนพฒนาองคกร และชมชนของตนเอง สามารถประเมนผลไดอยางมสวนรวม สามารถสรปบทเรยน ldquoการจดการองคความรและสบทอดการเรยนร รวมทงรวมกนเนรมตและ เผยแพรนวตกรรมทจะมมาในอนาคต ซงจะสงผลใหเกดประชาสงคมทเขมแขง และเมองไทยแขงแรง ดงทฝนใฝกนอยในปจจบน

หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน

วตถประสงคของหลกสตร

วตถประสงคทวไป ผเขารวมกจกรรมการเรยนรสามารถ

1) แสดงบทบาทในฐานะผนำการเปลยนแปลงสงคมในดานการสรางเสรมสขภาพชมชนได

2) สามารถบรหารจดการและจดกจกรรมสรางเสรมสขภาพอยางสอดคลองกบบรบทของชมชน

3) ประยกตใชประสบการณเรยนรในการเสรมสรางพลงชมชนในการพฒนาคณภาพชวตและ

เปลยนแปลงสงคมไปในทางทดขนอยางเปนรปธรรม

วตถประสงคเฉพาะ

เมอผานการแลกเปลยนเรยนรแลว ผเขารวมกจกรรมสามารถ

1 เขาใจและอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquo ส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquoได

2 เขาใจ และอธบายกระบวนการสรางการมสวนรวมในการพฒนาชมชนได

3 เขาใจและอธบายรปแบบการทำงานแบบพหภาค และการเสรมสรางพลงชมชนได

4 เขาใจและอธบายเกยวกบการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานได

5 เขาใจและอธบายเกยวกบบทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคมได

6 เขาใจและอธบายแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชนได

7 ใชเทคโนโลย ของการมสวนรวม(Technology of Participation) เพอการจดเวท ชมชนเสวนา (Community Dialogue) และประชมเชงปฏบตการ (workshop) ได

8 ประยกตใชกระบวนการสนทรยปรศน(Appreciative Inquiry)ในการพฒนาโครงการสรางเสรมสขภาพชมชนได

9 มแนวคดในการพฒนาชมชน แตกตางไปจากการพฒนาแนวดงเดม แทนทจะอาศยการพงพงจากภายนอก ปรบเปลยนเปนการพฒนาโดยอาศยสนทรพยของชมชนเปนฐานและเนนการสอสารเพอการเปลยนแปลงสงคม

10 ใชแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได

11 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกได

12 ประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลงทมงาน และชมชนได

13 ทำงานในชมชนรวมกนเปนทมได

14 มทกษะของการเปนบรกร กระบวนการขนตน สามารถ เปนผอำนวยการประชม ผกอกระแส ผประสานสมพนธและผเสรมสรางพลงทมงาน เพอดำเนนโครงการพฒนาสขภาพชมชน

คณสมบตของผเรยน

1ไดรบการคดเลอกจากชมชน หรอไดรบการคดเลอกจากหนวยงานหรอองคกรทชมชนมสวนรวมกำหนดบทบาทและคณสมบตของผแทนชมชนในการเขารวมกจกรรมแลกเปลยนเรยนร

2มประสบการณดานการบรหารและหรอการจดทำแผนชมชนหรอบรหารแผนพฒนาหมบานชมชนหรอทองถนมาแลว

จำนวนผเขารวมอบรม

จำนวนผเขารวมอบรมครงละไมเกน 40 คน

ทปรกษา

นายแพทยอมร นนทสต

ศาสตราจารยแพทยหญงอนงค นนทสต

นายแพทยโสภณ เมฆธน

นายแพทยสมศกด ภทรกลวณชย

นายแพทยสมศกด อรรฆศลป

ทนคแพทยสมนก ชาญดวยกจ

ผอำนวยการหลกสตร

ทนคแพทย อทยวรรณ กาญจนกามล

รองผอำนวยการหลกสตร

นายบดนทร จนวน

เลขานการหลกสตร

นางรงรศม ศรวงคพนธ

คณะวทยากรกระบวนการ

1 ทพ อทยวรรณ กาญจนกามล

2 นายบดนทร จนวน

3 ทพ สมนก ชาญดวยกจ

4 นางรงรศม ศรวงคพนธ

การจดการประสบการณการแลกเปลยนเรยนร

วาดวยการเสรมสรางพลงชมชนเวลา 32 ชวโมง

มการจดการประสบการณการเรยนรดงตอไปน

1 วธการแลกเปลยนเรยนร

1) ตงประเดนคำถามระดมความเหน จดประกายความคด

2) บรรยายสนๆ

3) สำรวจ คนหาและทดลองทำ

4) บทบาทสมมต

5) ซกถามแลกเปลยนความคดเหน

6) แสดงตวอยางประกอบคำอธบายแตละหวขอ

7) สาธตวธทำ

8) ตงโจทยใหทำ โดยใชกรณตวอยางและงานจรงทปฏบตในพนท

9) ศกษาดวยตนเองดวยแบบเรยนหรอเอกสารแบบกำหนดการ

10) แบงกลมเลกและแบงกลมยอย

11) ฝกปฏบตรายบคคล

12) ปฏบตการเรยนรอยในพนทจรงของหมบาน ชมชน ตลอดระยะเวลาของหลกสตร

2 อปกรณ

เอกสาร สงพมพ กระดาษขาวใหญ กระดาษหลากสใชเขยนบตรคำ สอตางๆ พนทตนแบบศนยการเรยนรระหวางประเทศและสถานทดงานตาง ๆ

3 การประเมนผล

มการประเมนผลระหวางดำเนนการ และการประเมนผลสดทาย (Formative amp Summative Evaluation) โดยประเมนความกาวหนาของผรวมแลกเปลยนเรยนรแตละวน หรอเปนระยะๆ เพอการวนจฉยผลการแลกเปลยนเรยนร และประเมนผลสดทายเทยบกบวตถประสงคของหลกสตรวาบรรลหรอไม โดยตงเกณฑตดสนผลไวลวงหนา

วธการประเมนแบบระหวางดำเนนการ (Formative Evaluation) มดงน

1) การสงเกตพฤตกรรมของผรวมแลกเปลยนเรยนรในการซกถามผถายทอดความรและ

เทคโนโลยระหวางชมชน

2) การตอบคำถามโดยอธบายเนอหาใหฟง

3) การสรปบทเรยนในวชายอยตามแผนการสอน

4) จากผลงานทไดจากการฝกปฏบตตามโจทย

5) การสงเกตจากการมสวนรวมและความรวมมอในการเรยนรรวมกนระหวางผเขารวม

แลกเปลยนเรยนร ndash ผรวมแลกเปลยนเรยนร และผรวมแลกเปลยนเรยนรกบผถายทอด

ความรและเทคโนโลยระหวางชมชน

6 อธบายกระบวนการสรางนวตกรรมของชมชน การสรางบทบาทของประชาชน

7 การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง ทมงาน องคกรและชมชน

1 อธบายวธการประเมนผลอยางมสวนรวม

2ใชกระบวนการสรางการมสวนรวมในการประเมนผลเพอเสรมสรางพลงทมงาน

องคกรและชมชน

วธการประเมนผลสดทาย ( Summative Evaluation)มดงน

ใชวธการสอบดวยการเขยนตอบหรอปากเปลา (Oral Examination) ในกรณทไมสามารถเขยนได ถงเนอหาโดยรวมทงหมดทจะนำไปใชจรงในการดำเนนงานของชมชน และการสอบปฏบตจากผลงานตามโจทยทมอบหมายใหไปปฏบตรายบคคล เปนการสอบเพอประกาศนยบตร(Summative Evaluation) การตดสนผล ถาผานเกณฑจะไดรบประกาศนยบตร หากไมผานเกณฑจะไดรบใบรบรอง (Certificate of Attendance) ทงนการจะสำเรจการศกษาตามหลกสตรไดนน นอกจากการสอบปากเปลาและการสอบปฏบตแลว ผเขารวมแลกเปลยนเรยนรจะตองเขารวมแลกเปลยนเรยนร ไมนอยกวา 28 ชวโมง (ไมนอยกวารอยละ 80ของเวลาทงหมด)

4ระยะเวลาการแลกเปลยนเรยนรวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน เวลา 32 ชวโมง

กจกรรมเสรมหลกสตร สนทนาการ

กจกรรมสนทนาการเพอเสรมสรางใหบรรยากาศการแลกเปลยนเรยนรเปนไปไดดวยด มการจดกจกรรมสนทนาการแทรกในชวงกอนเขากระบวนการแลกเปลยนเรยนรภาคเชาและกอนรบประทานอาหารวางและเครองดมในภาคบายของทกวน หรออาจคนรายการดวยกจกรรมสนทนาการเปนชวงๆของการแลกเปลยนเรยนรตามความเหมาะสม ครงละไมเกน 15 นาท

โครงสรางของหลกสตร

หมวดวชาวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน

จำนวน 32 ชวโมง วาดวยการเสรมสรางพลงชมชนประกอบดวย

1 วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 3 ชวโมง ประกอบดวย

11 เรอง การเขาสการเรยนรดวยพลงปญญา เวลา 1 ชวโมง

12 เรอง การใชวฒนธรรมชมชนเพอเสรมสรางพลงใจrdquo เวลา 1ชวโมง

13 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนา

จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquoเวลา 1 ชวโมง

2 วชาการสรางกระบวนการทำงานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry)

และการกำหนดบทบาทผนำการเปลยนแปลง (Social Change Leader) 6 ชวโมง ประกอบดวย

21 เรอง การสรางอตลกษณของทมงาน เวลา 2 ชวโมง

22 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชนและ

ศกษาเครองมอศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน เวลา 3 ชวโมง

23 เรอง การกำหนดบทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคม เวลา 1 ชวโมง

3 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน (DISCOVERYD1) 6 ชวโมงประกอบดวย

31 เรอง การฝกปฏบตการศกษาวถชวต วฒนธรรมขมพลงและสนทรพยชมชน เวลา 3 ชวโมง

32 เรอง การรวบรวม วเคราะหและคนพบขมพลงและสนทรพยชมชน เวลา 3 ชวโมง

4 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1)4 ชวโมง ประกอบดวย

41 เรอง วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) เวลา 2 ชวโมง

42 เรอง วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) เวลา2 ชวโมง

5 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทำงานอยางมสวนรวม 4 ชวโมงประกอบดวย

51 เรอง การสรางวสยทศนมสวนรวม ( DREAMD2) เวลา 2 ชวโมง

52 เรองการออกแบบการทำงานอยางมสวนรวม (DESIGND3) เวลา 2 ชวโมง

6 วชาการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมเวลา 5ชวโมงประกอบดวย

61 เรอง การวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม (DESTINYD4) เวลา 2 ชวโมง

62 เรอง การฝกปฏบต วางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม เวลา3 ชวโมง

(Participatory Action Planning)

7 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวมเวลา 4 ชวโมงประกอบดวย

71 เรองการถอดบทเรยนและจดการความร เวลา 2 ชวโมง

(After Action Review amp Knowledge Management)

72 เรองการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง

(Participatory Evaluation on Empowerment) เวลา 2ชวโมง

วธการจดกระบวนการแลกเปลยนเรยนร

ดำเนนการแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ทงภาคทฤษฎ และภาคปฏบต โดยใชพนทตามบรบทของชมชนในการแลกเปลยนเรยนร กระบวนการแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชนใชวทยากรและทมงานผมประสบการณจากการปฏบตจรงในพนทเปนผถายทอดความรและเทคโนโลยการสรางการมสวนรวมของผเขารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ประสบการณ และรวมกนสรปประเดนหลกในการพฒนาการเรยนร ฝกปฏบตในแตละขนตอนการเรยนรเปนชวงๆ ทเปนหวใจสำคญ มการวดและประเมนผลของกจกรรมเปนระยะๆ และประเมนผลเมอจบหลกสตรอกครง

เนอหาในแตละหมวดวชา

1 หมวดวชาการเสรมพลงชมชน (community empowerment) 32 ชวโมง

11 วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 3 ชวโมง

วตถประสงครายวชา

เพอใหผเรยนมความสบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร มความพรอมรบเรองใหมๆ ความรใหมๆ

และสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquoส ldquoการ

เสรมสรางพลงชมชนrdquo ได

คำอธบายรายวชา

เปนการเขาสการเรยนรโดยอาศยพลงปญญาของชมชนแทนการใชวธการดงเดมคอ การเขาถงชมชนโดยอาศยความออนแอของชมชนเปนฐาน ม การใชวฒนธรรมชมชนทองถนเพอเสรมสรางพลงใจใหกบผคนในชมชนเอง และการทำความเขาใจกบ การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนาชมชนเสยใหม มการโนมนาวใจ เปดใจและความรสกของผเขารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ดวยการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบขอมลชมชน การตอนรบและอำนวยความสะดวกจากผถายทอดความรและเทคโนโลยระหวางชมชนและทมงาน อยางเปนเอกลกษณของชมชน การสรางความไววางใจซงกนและกน ดวยความเปนมตรและรจกทมงานและบทบาทหนาท การสรางปฏสมพนธระหวางผถายทอดความรกบผรวมแลกเปลยนเรยนร การบอกเลาความเปนมาของชมชน มการจกบรรยากาศการเรยนรในลกษณะกระตน โนมนาวและใหกำลงใจแกผเรยนและสรางความมนใจในศกยภาพและความสามารถของประชาชน และมการแจกเอกสารขอมลทใชประกอบ

1 2 วชาการสรางกระบวนการทำงานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry)

และการกำหนดบทบาทผนำการเปลยนแปลง (Social Change Leader) 6 ชวโมง


เพอใหผเรยนสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquo การสรางอตลกษณของทมงาน การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชน และการกำหนดบทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคม


ศกษาเกยวกบแนวคดในการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน บทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคม บทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคมในฐานะผเอออำนวยทมงาน ในฐานะผกอกระแสกลมพลงในฐานะผประสานสมพนธ และในฐานะผเสรมสรางพลงทมงาน รวมทง อานสงคของการทำงานรวมกนเปนทมเพอการเปลยนแปลงสงคม มการใชกระบวนการกลมสมพนธ เพอสรางอตลกษณของทมงาน และการนำกระบวนการสนทรยปรศนมาใชในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชน

13 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน (DISCOVERY) 6 ชวโมง

วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 ใชแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได

2 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกได


ศกษาเกยวกบการออกแบบ เครองมอศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน อาท การคนหาทนทางสงคม การเขาถงชมชนเชงบวก การสำรวจขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน การจดทำแผนทเดนดน การฝกปฏบตการวาดวยการรวมศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชนและนำผลการคนพบมาวเคราะห ถงการใชความเขมแขงในการออกแบบการพฒนาชมชนอยางมสวนรวม

14 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1) 4ชวโมง


1 อธบายถงวธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ

2 อธบายถงวธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop)


ศกษาเกยวกบ วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) ซงเปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม(Technology of Participation) และเปนขอมลนำเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมมการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชม เพอดำเนนโครงการพฒนาสขภาพชมชน

5 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทำงานอยางมสวนรวม 4 ชวโมง

วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 อธบายถงวธการกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนได

2 อธบายถงวธการออกแบบการทำงานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได


ศกษาเกยวกบรปแบบการทำงานแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชนไดมแนวคดในการพฒนาชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

16 วชาการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมเวลา 5 ชวโมง


1 อธบายถงวธการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมในการพฒนาสขภาพชมชนได

2 ใชทกษะวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได


ศกษาเกยวกบรปแบบการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และพฒนาองคกรของตนเองและชมชน ใชแนวคดในการพฒนาสขภาพชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบและวางแผนการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

17 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวมเวลา4 ชวโมง


1 อธบายถง การถอดบทเรยนและจดการความรได

2 อธบายถงแนวคด หลกการและวธกาการประเมนผลอยางมสวนรวมได

3 มทกษะเบองตนในการถอดบทเรยน จดการความรและประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสราง

พลงทมงาน องคกรและชมชน


ศกษาเกยวกบ การถอดบทเรยน การจดการความร และ การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง (Participatory Evaluation on Empowerment) และมกระบวนการกลมสมพนธในการฝกทกษะเบองตนในการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

เนอหาในหมวดวชา

1 หมวดวชาการเสรมพลงชมชน (community empowerment)32 ชวโมง

11 วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 3 ชวโมง


เพอใหผเรยนมความสบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร มความพรอมรบเรองใหมๆ ความรใหมๆ

และสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquoส ldquoการ

เสรมสรางพลงชมชนrdquo ได


เปนการเขาสการเรยนรโดยอาศยพลงปญญาของชมชนแทนการใชวธการดงเดมคอ การเขาถงชมชนโดยอาศยความออนแอของชมชนเปนฐาน ม การใชวฒนธรรมชมชนทองถนเพอเสรมสรางพลงใจใหกบผคนในชมชนเอง และการทำความเขาใจกบ การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนาชมชนเสยใหม มการโนมนาวใจ เปดใจและความรสกของผเขารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ดวยการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบขอมลชมชน การตอนรบและอำนวยความสะดวกจากผถายทอดความรและเทคโนโลยระหวางชมชนและทมงาน อยางเปนเอกลกษณของชมชน การสรางความไววางใจซงกนและกน ดวยความเปนมตรและรจกทมงานและบทบาทหนาท การสรางปฏสมพนธระหวางผถายทอดความรกบผรวมแลกเปลยนเรยนร การบอกเลาความเปนมาของชมชน มการจกบรรยากาศการเรยนรในลกษณะกระตน โนมนาวและใหกำลงใจแกผเรยนและสรางความมนใจในศกยภาพและความสามารถของประชาชน และมการแจกเอกสารขอมลทใชประกอบ

1 2 วชาการสรางกระบวนการทำงานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry)



เพอใหผเรยนสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquo การสรางอตลกษณของทมงาน การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชน และการกำหนดบทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคม


ศกษาเกยวกบแนวคดในการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน บทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคม บทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคมในฐานะผเอออำนวยทมงาน ในฐานะผกอกระแสกลมพลงในฐานะผประสานสมพนธ และในฐานะผเสรมสรางพลงทมงาน รวมทง อานสงคของการทำงานรวมกนเปนทมเพอการเปลยนแปลงสงคม มการใชกระบวนการกลมสมพนธ เพอสรางอตลกษณของทมงาน และการนำกระบวนการสนทรยปรศนมาใชในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชน

13 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน (DISCOVERY) 6 ชวโมง


1 ใชแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได

2 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกได


ศกษาเกยวกบการออกแบบ เครองมอศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน อาท การคนหาทนทางสงคม การเขาถงชมชนเชงบวก การสำรวจขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน การจดทำแผนทเดนดน การฝกปฏบตการวาดวยการรวมศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชนและนำผลการคนพบมาวเคราะห ถงการใชความเขมแขงในการออกแบบการพฒนาชมชนอยางมสวนรวม

14 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทำงานอยางมสวนรวม 4ชวโมง

วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ


2 อธบายถงวธการออกแบบการทำงานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได


ศกษาเกยวกบรปแบบการทำงานแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชนไดมแนวคดในการพฒนาชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

15 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1) 4 ชวโมง


1 อธบายถงวธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ

2 อธบายถงวธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop)


ศกษาเกยวกบ วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) ซงเปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม(Technology of Participation) และเปนขอมลนำเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมมการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชม เพอดำเนนโครงการพฒนาสขภาพชมชน

16 วชาการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวม เวลา 5ชวโมง


1 อธบายถงวธการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมในการพฒนาสขภาพชมชนได

2 ใชทกษะวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได


ศกษาเกยวกบรปแบบการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และพฒนาองคกรของตนเองและชมชน ใชแนวคดในการพฒนาสขภาพชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบและวางแผนการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

17 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวม เวลา 4ชวโมง


1 อธบายถงแนวคด หลกการและวธกาการประเมนผลอยางมสวนรวมได

2 มทกษะเบองตนในการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชนได


ศกษาเกยวกบ การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง (Participatory Evaluation on Empowerment) และมกระบวนการกลมสมพนธในการฝกทกษะเบองตนในการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

แผนการจดการเรยนรสำหรบหมวดวชาวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน

1 ชอ วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน เวลา 3 ชวโมง

ประกอบดวย

11 เรอง การเขาสการเรยนรดวยพลงปญญา เวลา 1 ชวโมง

1วตถประสงคการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ

11 อธบายแนวคดและหลกการเรยนรดวยพลงปญญาได

12 อธบายความแตกตางระหวางการเรยนรโดยใชปญหากบปญญาเปนตวตงไดอยางถกตอง

13 อธบายความแตกตางระหวางผลตามของการเรยนรโดยใชปญหากบปญญาเปนตวตงไดอยาง

ถกตอง

14 อธบายถงประโยชนของการเรยนรโดยใชปญญาเปนตวตงไดอยาง ถกตอง

2 เนอหา

21 รปแบบการพฒนาโดยอาศยความออนแอของชมชนเปนฐาน

(Weakness Based Community Development)

2 2 รปแบบการพฒนาโดยอาศยความเขมแขงของชมชนเปนฐาน

(Strength Based Community Development)

23 แนวคดและหลกการเรยนรดวยพลงปญญา

(Concept and Principle of Wisdom Power in Learning)

24 ความแตกตางระหวางการเรยนรโดยใชปญหากบปญญาเปนตวตง

(Problem Solving Approach vs Wisdom Approach)

25 ประโยชนของการเรยนรโดยใชปญญาเปนตวตง

26 การมองโลกใหบวก (Hard Optimism)

3 แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

31 นำเขาสบทเรยน โดยการฉายภาพประกอบใน PowerPoint เรอง ผนำกบการเปลยนแปลงรวมสมย และความแตกตางระหวาง การพฒนาชมชนโดยอาศย ปญหากบอาศยปญญาเปนตวตง

32 ตงคำถามใหผเรยนตอบ จากสงทเหนในจอภาพ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสำคญของการนำเสนอ แลวนำมาเชอมโยงกบ การพฒนาชมชนโดยอาศย ปญหาและปญญาเปนตวตง โดยผพฒนาจากภายนอก ตลอดจนผลพวงของการพฒนาทมผลกระทบตอชมชน พฤตกรรมของชมชนทแสดงออกโดยผลจากการพฒนา และบทบาทของประชาชนในชมชนในฐานะผปรบเปลยนพฤตกรรมตนเอง ทมงาน และชมชนเพอนำไปส ความเขมแขงของชมชน

33 ทงประเดนไวใหผเรยนขบคด วาตงแตนไป นกสาธารณสขจะใชแนวทางใดในการพฒนาในอนาคตเพอนำไปส ความเขมแขงและยงยนของชมชน

34 สมซกถามความคดและใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ

35 ใหผเรยนเขยนความคาดหวงทจะไดเรยนรในหลกสตรนลงใน กระดาษสรปหวใจทตนเองไดออกแบบ แลวใหนำไปผกดายแขวนไวในทโลงเหนไดชดเจนเปนแถวยาว

4 สอ

41 ภาพตวอยางประกอบใน PowerPoint เรอง ldquoทกสงดอยท ใจrdquo

42 กระดาษส คนละ 1ใบ ขนาด 3rdquox 5rdquo

43 ปากกาหมกแหง

5 อปกรณโสต ฯ

51 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว

52 เครองขยายเสยง

53 เครองฉายวดทศน หรอเครอง แอล ซ ด

54 คอมพวเตอร 1 ชด

6 การวดและประเมนผลจาก

61 การสงเกต ndash การมสวนรวม

62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการดวดทศนและภาพประกอบ

63 การซกถามและแสดงความคดเหน

12 เรอง การใชวฒนธรรมชมชนเพอเสรมสรางพลงใจrdquo เวลา 1ชวโมง

1วตถประสงคการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ

11 อธบายแนวคดและหลกการเรยนรโดยใชภมปญญาในวฒนธรรมชมชนได

12 อธบายการประยกตใชภมปญญาทองถน อาท การ สขวญและ การกนออผะหญา

เพอเสรมสรางพลงใจ

13 อธบายถงประโยชนของการเรยนรโดยใชปญญาทองถนในการพฒนาไดอยาง ถกตอง

14 แสดงออกถง ความสบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร มความพรอมรบเรองใหมๆ ความรใหมๆ


21 ปญญาทองถนในฐานะเครองมอทางวฒนธรรมในการพฒนาชมชน

2 2 การประยกตใชภมปญญาทองถน อาท การ สขวญและ การกนออผะหญา

เพอเสรมสรางพลงใจ

23 ประโยชนของการเรยนรโดยอาศยภมปญญาทองถน


31 นำเขาสบทเรยน โดยการจดพธกรรม การสขวญ และการกนออผะหญา

32 ตงคำถามใหผเรยนตอบ ดวยการถามถงสงทเกดขนในพธกรรมทงสองแบบ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสำคญของการนำเสนอ แลวนำมาเชอมโยงกบ การเสรมสรางพลงชมชน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน

33 ถามถงการประยกตใชพธกรรมในทองถน ตามบรบทของวฒนธรรมชมชน ในแตละภมภาคและตามศาสนาทชมชนนบถอ


4 สอ

41 ปจจยและเครองเซนไหวในพธกรรม สขวญ

42 ปจจยทใชในพธกรรมการกนออผะหญาไดแก ปลองออและ นำผงเดอนหา

43 พธกรรม การสขวญ และการกนออผะหญา

44 วงดนตรพนเมองลานนา


a ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว

b เครองขยายเสยง 1 ชด



62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมพธกรรม


13 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนา

จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquoเวลา 1 ชวโมง

1) วตถประสงคการศกษา


11 อธบายแนวคดและหลกการการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquo ส

ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquoได

2) เนอหา

21 รปแบบการขบเคลอนชมชน โดยผพฒนาจากภายนอก

2 2 รปแบบการพฒนาโดยการเสรมสรางพลงชมชน

23 ผลพวงของการพฒนาทมผลกระทบตอชมชน

24 พฤตกรรมของชมชนทแสดงออกโดยผลจากการพฒนา

25 บทบาทของประชาชนในชมชนในฐานะผปรบเปลยนพฤตกรรมของตนเอง ทมงาน และชมชน

เพอนำไปส ความเขมแขงของชมชน


31 นำเขาสบทเรยน โดยการฉายสครปต วดทศนเรอง การเคลอนไหวของหมปลาวาฬ ปลาโลมาและปลาเงนปลาทอง ซงมองคประกอบททำใหเกดความเคลอนไหวทแตกตางกน

32 ตงคำถามใหผเรยนตอบ ดวยการถามถงสงทเหนในจอภาพ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสำคญของการนำเสนอ แลวนำมาเชอมโยงกบ การขบเคลอนชมชน และ การเสรมสรางพลงชมชน โดยผพฒนาจากภายนอก ตลอดจนผลพวงของการพฒนาทมผลกระทบตอชมชน พฤตกรรมของชมชนทแสดงออกโดยผลจากการพฒนา และบทบาทของประชาชนในชมชนในฐานะผปรบเปลยนพฤตกรรมตนเอง ทมงาน และชมชนเพอนำไปส ความเขมแขงของชมชน

33 ทงประเดนไวใหผเรยนขบคด วาตงแตนไป นกสาธารณสขจะใชแนวทางใดในการพฒนาในอนาคตเพอนำไปส ความเขมแขงและยงยนของชมชน และ สมาชกของชมชน ควรแสดงบทบาทเชนไร


35 ใหผเรยนเขยนความคาดหวงทจะไดเรยนรในหลกสตรนลงใน กระดาษสรปหวใจทตนเองไดออกแบบ แลวใหนำไปผกดายแขวนไวในทโลงเหนไดชดเจนเปนแถวยาว

4 สอ

41 ภาพตวอยางประกอบใน PowerPoint เรอง ldquoผนำกบการเปลยนแปลงรวมสมยrdquo

42 ครปตวดทศน สน 3 นาท ความเคลอนไหวของหมปลา 3แบบ


51 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว และเครองขยายเสยง 1 ชด

52 เครองฉายวดทศน หรอเครอง แอล ซ ด

53 ปากกาหมกแหง สดำ

54 กระดาษสชมพ คนละ 1ใบ ขนาด 3rdquox 5rdquo

55 ดาย แขวนรปหวใจ



62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการดวดทศนและภาพประกอบ


แผนการจดการเรยนรสำหรบหมวดวชาวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน

2 วชาการสรางกระบวนการทำงานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry)


21 เรอง การสรางอตลกษณของทมงาน เวลา 2 ชวโมง



11 อธบายแนวคดและหลกการเรยนรโดยใชการละลายพฤตกรรม

12 อธบายการประยกตใชกระบวนการกลมสมพนธเพอสรางความคนเคย ปรบใจ ถอดยศ ตำแหนง เขาสการเรยนรอยางเปน กนเองไมถอตว และกลมกลนไปกบกลม ตามเนอหาและชอของเพลง

13 อธบายถงการกำหนด กฎ กตกา มรรยาท และบทบาททางสงคมเพอการทำงานรวมกนเปนทม

14 อธบายถงหลกในการกำหนดบทบาทของทมงานทดและมอตลกษณ

15 แสดงออกถง รนเรง ความผอนคลาย สบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร ภายในกลมของตนเอง

2)เนอหา

21 แนวคดและหลกการเรยนรโดยใชการละลายพฤตกรรม

12 การประยกตใชกระบวนการกลมสมพนธเพอสรางความคนเคย

13 การกำหนด กฎ กตกา มรรยาท และบทบาททางสงคมเพอการทำงานรวมกนเปนทม

14 หลกการกำหนดบทบาทของทมงานทดและมอตลกษณ

3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

31 นำเขาสบทเรยน โดยใชกระบวนการกลมสมพนธ ldquoมาจากไหนไมสำคญrdquo

311 ใหผเรยนรองเพลงตามเนอรอง ในจอภาพ

332 อธบายใหผเรยนทราบถงการทำหนาทของสมองทง 2 ขาง ซายและขวา

333 ใหผเรยนนงลอมวงเปนวงกลม ฝกทกษะการใชทาทางประกอบการรองเพลง

1) สมาชกนงเปนวงกลมใหญวงเดยว ใหสมาชกฟงเพลง มาจากไหนไมสำคญ

2) ใหสมาชกแบมอซายไวระดบอก และวางฝามอขวาลงบนมอซาย

ของเพอนขางขวา

3) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนฝามอซายของเพอนแลวนบ 1

4) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนหนาขาดานขวาของตวเองแลวนบ 2

5) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนหนาขาดานซายของตวเองแลวนบ 3

6) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนมอซายของตวเองแลวนบ 4

7) รองเพลงใหมจงหวะคลองจองประสานเปนหนงเดยวทงวง

8) เรงจงหวะการรองใหเรวขนเรอยๆ แลวเปานกหวดจบ

334 ตงคำถามใหผเรยนตอบ ดวยการ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสำคญของ

การนำเสนอ แลวนำมาเชอมโยงกบ การเสรมสรางพลงทมงาน

335 แบงกลมผเรยนใหคละกน และกระจายกนอยางสมดล ประมาณ 8-12คน

336 ใหผเรยนแนะนำตนเองและคตประจำใจ สน ๆ

337 ใหสมชกกลมเลอกประธาน ๆ เลอกเรขา ๆ ผชวยเลขา โฆษก

338 ใหแตละกลม ตงชอกลม สญลกษณ คำขวญ และบนทกลงในกระดาษฟลปชารต339 ใหแตละกลม ออกแบบทาทางประกอบการแนะนำกลมอยางเขมแขง มชวตชวา

ใหกลมอนชนชม

3310 ใหแตละกลม กำหนดกฎ กตกา มรรยาท ของกลมใหญ ตลอดจนเวลาขาดเรยนทยง

สามารถรบใบประกาศนยบตรได

3311 ใหแตละกลม ผลดกนรบผดชอบ งานวชาการ บรการ รกษาเวลาและสนทนาการ

ประจำวน

3312 ถามความคดและใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ

4) สอ

41 เพลงตามเนอรอง ldquoมาจากไหนไมสำคญrdquo ใน PowerPoint

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการมสวนรวมของประชาชนในการสรางเสรมสขภาพชมชน

5) อปกรณโสต ฯ

51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส

52 ปากกาเคม 2หว สนำเงนหรอ สดำครบทกคน

53 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว และเครองขยายเสยง 1 ชด

c กระดาษกาวยนสำหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม

d กระดาษ ฟลปชารต

6) การวดและประเมนผลจาก


62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธ


22 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชน (2) เวลา 3 ชวโมง

ประกอบดวย

221 การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน เวลา 1ชวโมง

1)วตถประสงคการศกษา


11 อธบายเปรยบเทยบระหวาง แนวคด ความทาทายในการมองชมชนและหลกการพฒนาชมชน2แบบได

- แบบท 1ใชความออนแอและปญหาของชมชนเปนฐาน

-แบบท 2ใชความเขมแขงและปญญาของชมชนเปนฐาน

12 อธบายเปรยบเทยบระหวางวถทางการพฒนาชมชนและผลกระทบของการพฒนา2แบบได

- แบบท 1ใชการเขาถงชมชนเชงลบ

-แบบท 2ใชการเขาถงชมชนเชงบวก

13 อธบายถงคตฐานทสำคญในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานได

14 อธบายถงบทบาททสำคญของสมาชดชมชนในฐานะldquoพลเมองrdquoได

15 อธบายถงกระบวนการขบเคลอนชมชนในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

โดนใชการสนทนาและปฏบตการรวมหมอยางมสวนรวมได

16 อธบายถงหลกการจดทำทำเนยบสนทรพยชมชนอยางมสวนรวมได


21 การเปรยบเทยบระหวาง แนวคด ความทาทายในการมองชมชนและหลกการพฒนาชมชน2แบบ

- แบบท 1ใชความออนแอและปญหาของชมชนเปนฐาน

-แบบท 2ใชความเขมแขงและปญญาของชมชนเปนฐาน

22 การเปรยบเทยบระหวางวถทางการพฒนาชมชนและผลกระทบของการพฒนา2แบบ

- แบบท 1ใชการเขาถงชมชนเชงลบ

-แบบท 2ใชการเขาถงชมชนเชงบวก

23 คตฐานทสำคญในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

24 บทบาททสำคญของสมาชดชมชนในฐานะldquoพลเมองrdquo

25 กระบวนการขบเคลอนชมชนในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

โดยใชการสนทนาและปฏบตการรวมหมอยางมสวนรวม

26 หลกการจดทำทำเนยบสนทรพยชมชนอยางมสวนรวม


31 นำเขาสบทเรยน โดยใชปรชญา ldquoการมองนำในแกวrdquo

311 นำแกวนำทมนำครงแกววางไวกลางหอง

3 12 ตงคำถามใหผเรยนตอบ ดวยการ ถามวาทานเหนอะไร

313 สมถามจนไดคำตอบ หลายคำตอบ และไมตกสนวา ผดหรอถก

314 ใหผเรยนวเคราะหการมองเหนของเพอนวาเปนเชนไร

315 เปรยบเทยบการมองนำในแกวนำกบการมองเหนชมชน

316 ใหผเรยนวเคราะหใหมกบการมองเหนชมชน วามปญหา ขาดแคลน เปรยบเทยบกบการ มองเหนภมปญญา สนทรพยและความเขมแขงของชมชน

317 ฉายภาพเปรยบเทยบระหวาง ผลของการมองชมชนทง 2แบบ โดยใชตวอยางผงภาพและ

แผนท ปญหา ความออนแอ ความขาดแคลน กบปญญา ความเขมแขง และสนทรพยชมชน

318 แจกแบบฟอรมการสมภาษณ และสนทนาเรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพย

ชมชนเปนฐานใหผเรยนคนละ 1ชด

319 ใหโอกาสของผเรยนผลดกนสมภาษณเปนค ๆ แลวสมถามใหออกมานำเสนอ

4) สอ

41 แกวนำ ทมนำ ldquoครงแกวrdquo

42 PowerPoint เรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

43 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

44 เอกสารแบบฟอรมการสมภาษณ และสนทนาเรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพย

ชมชนเปนฐาน


51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส ละ 1 รม

52 ปากกาเคม 2หว สนำเงนหรอ สดำครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสำหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม

54 กระดาษฟลปชารต


56 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint





222 การเขาถงชมชนเชงบวก เวลา 1ชวโมง



11 อธบายเปรยบเทยบระหวาง แนวคดการเขาถงชมชน 2 แบบ คอ เชงลบและเชงบวก ได

12 อธบายถงการปรบเปลยนกระบวนทศนการบรการสาธารณะ 3 แบบ ได

14 อธบายถงวธการเขาถงชมชนในเชงบวกอยางสน ๆ ได


21 การเปรยบเทยบระหวาง แนวคดการเขาถงชมชน 2 แบบ คอ เชงลบและเชงบวก

22 การปรบเปลยนกระบวนทศนการบรการสาธารณะ 3 แบบ

221 เราทำใหเขา (We work for them)

222 เราทำรวมกบเขา (We work with them)

223 เราชวยใหเขาทำกนเอง (We support them)

23 วธการเขาถงชมชนในเชงบวกอยางสน ๆ ไดแก

ปรบสข ผกมตร เกาะตด คดด จจด จอไฟ ใสเชอ เกอกล หนนศรทธา

24 มองโลกใหบวก (Hard Optimism)


31 นำเขาสบทเรยน โดยการฉายภาพประกอบ เรอง ldquoอะไรกเปนไปไดหากเรารกจะทำเสยอยาง rdquo

3 2 ใหผเรยนในกลมยอยผลดกนเลาประสบการณการทำงานบรการสขภาพ

แลวสรปลงในกระดาษฟลปชารตวามกแบบ อะไรบาง

33 ตงคำถามใหผเรยนตอบ ดวยการ ถามวาทานเหนอะไร

33 สมถามจนไดคำตอบ หลายคำตอบ และไมตดสนวา ผดหรอถก

34 ใหผเรยนวเคราะหการมองเหนของเพอนวาเปนเชนไร

35 นำเสนอวธการเขาถงชมชนในเชงบวกสน ๆ

36 ใหผเรยนวเคราะหใหมวา มความรสกเปนอยางไร

37 ใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ

4) สอ

41 ภาพประกอยการบรรยาย เรอง การเขาถงชมชนในเชงบวก (ในPower Point)

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การเขาถงชมชนในเชงบวก










62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการบรรยายและกระบวนการกลมสมพนธ


223 เรองการจดทำแผนทเดนดน เวลา 1ชวโมง



11 อธบายถงเครองมอศกษาชมชนทมประสทธผลได

12 อธบายถงแนวความคด หลกการและวธการจดทำแผนทเดนดนได

14 มทกษะเบองตนในการจดทำแผนทเดนดนรวมกนเปนทมได


21 แผนทเดนดน เครองมอศกษาโลก และสงคมชาวบาน

22 ประโยชนและความสำคญของการจดทำแผนทเดนดน

23 ความแตกตางระหวางแผนท นงโตะแผนทเดนทางทองเทยวกบแผนทเดนดน

24 ขอแนะนำในการจดทำแผนทเดนดน


31 นำเขาสบทเรยน โดยการฉายภาพและยกตวอยางประกอบของบคคลสำคญและ

ผนำการเปลยนแปลงทใช ldquoแผนทเดนดน rdquo

32 อธบายถงประโยชนและความสำคญของการจดทำแผนทเดนดนในงานพฒนาชมชน

3 3 ตงคำถามใหผเรยนตอบเกยวกบประสบการณและการนำแผนทเดนดนไปใชในงานพฒนา

34 นำตวอยางของแผนทเดนดนทมผฝกหดทำในอดตและชประเดนของสนทรยภาพและแนวทางการ

ปรบปรงใหดยงขน

35 ใหผเรยนวเคราะหถงตวอยางทนำเสนอวามคณภาพเปนเชนไร

36 อธบายแนะนำเพมเตมเพอใหเขาใจกระจางชด

37 ใหผเรยนวเคราะหใหมวา มความรสกเปนอยางไร


4) สอ

41 ภาพประกอบการบรรยาย เรอง การจดทำแผนทเดนดน (Power Point)

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดทำแผนทเดนดน (Walking Mapping)



52 ปากกาเคม 2 หว

53 สเทยน สนำ สนำมน

54 เขมหมด ธงจว

55 ดนนำมน

56เสนดายหลากส

57 กระดาษทชช กระดาษหนงสอพมพ

58 เมลดพนธพช นา นา ชนดทหาไดในทองถน และตนไมใบหญา

59 รปภาพคน สตว พช สถานทสำคญ ๆ

510 สงดลใจเชน สญลกษณตาง ๆ รปดาว รปการตน

511 คำบนดาลใจ คำมนสญญา คตพจน คำขวญ

512 กระดาษกาวยนสำหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม

513กระดาษฟลปชารต แตละกลม

514 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว

515เครองขยายเสยง 1 ชด



62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการบรรยายหรอรวมกระบวนการกลมสมพนธ


23 เรอง การกำหนดบทบาทผนำการเปลยนแปลงสงคม เวลา 1ชวโมง



11 อธบายถงความหมายและความสำคญของทมงานนวตกรสงคม หรอผนำการเปลยนแปลงสงคมได

12 อธบายถงองคประกอบของทมงานนวตกรสงคมได

13 อธบายถงบทบาทใหมของผใหบรการสาธารณะและผนำชมชนตามธรรมชาตทมอยแลวในทองถน และ

ทำงานรวมกนในลกษณะพหภาค ดวยจตสำนกดทมตอชมชนของตน ได


21 ผนำการเปลยนแปลงไปสสงคมใหมทดกวาเดม (Social Change Leaders) นวตกรสงคม (Social Innovators)

22 การเสรมสรางพลงชมชนโดยอาศยทมงานนวตกรสงคม

23 เครอขายการเสรมสรางพลงชมชน (Community Empowerment Network) เครอขายการรวมตวของชมชนทองถนชนบทเลก ๆทมลกษณะเปนพหภาคทองถน เปนพลงอาสาสมครทสนใจและรวมคดรวมทำในเรองทมผลกระทบตอชมชน

23 การกำหนดบทบาทของทมงานนวตกรสงคมในการพฒนาชมชน

ในฐานะผเอออำนวยการประชมกลม (Facilitator) หรอ ldquoคณเออrdquo

ในฐานะผกอกระแสสงคม (Advocate) หรอ ldquoคณกอrdquo

ในฐานะผประสานสมพนธ (Mediator) หรอ ldquoคณประสานrdquo

ในฐานะผเสรมสรางพลง (Empower) หรอ ldquoคณเสรมrdquo


31 นำเขาสบทเรยน โดยการจด กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoจดประกายrdquo เพอใหผเรยนร ทราบบทบาทของตนเองในฐานะผนำการเปลยนแปลงสงคมไดแกผจดประกาย เอออำนวย กอกระแส ประสานสมพนธและเสรมสรางพลง 311 สมาชกในกลมยอยแตละกลมอภปรายถงบทบาทของนวตกร

สงคมแลวนำเสนอผลตอกลมใหญ กลมละ 3 นาท

312 ใหสมาชกฟงเพลงและดเนอเพลง จกประกายในจอภาพ

313 ถามถงความรสกจากการฟงเพลงวาเปนเชนไร

32 ฉายภาพจาก PowerPoint ประกอบ เรอง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo กบการเสรมสรางการมสวนรวมในการสรางเสรมสขภาพชมชน

3 3 ใหผเรยนในกลมยอยสนทนาอยางมสวนรวมเพอจดทำแผนทความคดเกยวกบ บทบาทของผนำการเปลยนแปลง ตามทศนะและความเขาใจ แลวสรปลงในกระดาษฟลปชารต

34 ใหผเรยนนำเสนอผลงานสน ๆ กลมละ 3นาท


4) สอ

41ภาพจาก PowerPoint ประกอบ เรอง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo กบการเสรมสรางการมสวนรวมใน

การสรางเสรมสขภาพชมชน

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo กบการเสรมสรางการมสวนรวมในการ

สรางเสรมสขภาพชมชน


51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส ละ 1 รม




55 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว

56 เครองขยายเสยง 1 ชด




62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการบรรยายและกระบวนการกลมสมพนธ


3 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน 6 ชวโมง

(กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 1 รวมคนพบสงดแลวชนชม DISCOVERYD1)



11 ใชแนวคดและกระบวนการสนทรยปรศนเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได

12 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกโดย

121ใชวธการเขาถงชมชนเชงบวก คนหาทนทางสงคม ขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน ได

122รวมจดทำแผนทเดนดน ทแสดงถงศกยภาพและวสยทศนของชมชนได

123 รวมวเคราะห จดทำ ทำเนยบสนทรพย และนำเสนอผลของการคนพบได

124 รวมชนชมและแสดงความยนดตอการคนพบภมปญญาและสนทรพยชมชนได


21 การศกษาชมชนและใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกอยางมสวนรวมโดย

211ใชวธการเขาถงชมชนเชงบวก คนหาทนทางสงคม ขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน

ซงรวมถง ความสำเรจในอดตทเคยทำงานรวมกนมาของกลม องคกร อนนาภาคภมใจ

ความสามารถ ทกษะพรสวรรคและภมปญญาของสมาชกในกลม ชมรม องคกรหรอเครอขาย

ตลอดจนวสยทศนในการพฒนาสขภาพชมชนทองถนนน

212รวมจดทำแผนทเดนดน ทแสดงถงศกยภาพและวสยทศนของชมชน

213 รวมวเคราะห จดทำ ทำเนยบสนทรพย และนำเสนอผลของการคนพบ

214 รวมชนชมและแสดงความยนดตอการคนพบภมปญญาและสนทรพยชมชน


31 ออกฝกปฏบตการภาคสนามวาดวยการรวมศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชนในพนทเปาหมาย

ซงมการนดหมายไวกอนลวงหนา และกำหนดใหมการพบปะกบกลม หรอองคกรในชมชนทมกจกรรมชมชนอยแลวอยางสมำเสมอ มการปฐมนเทศสน ๆเกยวกบประวตและทมาของชมชน เครอขาย และการทำกจกรรมชมชน

32 ผเรยนแตละกลมจะไดรบมอบหมายใหไปฝกปฏบตการสนทรยสนทนา คนพบสงดแลวชนชม ทงการสมภาษณ การสนทนากลม และการออกสำรวจสนทรพยชมชนและการจดทำแผนทเดนดนรวมทงการเดนทางไปและกลบใหเสรจสน ภายในเวลา 3 ชวโมง

33 ผเรยนแตละกลมจะไดรบมอบหมายใหรวมนำเสนอผลงานทไดจาก การศกษาสำรวจ และวเคราะหศกยภาพตลอดจนวสยทศนของชมชน อยางสรางสรรค สนกสนาน และมชวตชวา ในระยะเวลาทกระชบ รวม 3 ชวโมง

34 เมอการนำเสนอเสรจสนลง ตวแทนของกลม ทจะนำเสนอเปนกลมตอไปจะฝกทำหนาทแสดงความชนชมยนดตอการคนพบภมปญญาและสนทรพยชมชน และตางผลดกนทำหนาทดงกลาวจนครบกลม

4) สอ

41 สอบคคล ไดแก ผนำชมชน ผนำทองถน ผดอยโอกาส คนพนเมอง ชนเผาในชมชน

42 สอสงพมพ สถานทสำคญ และทรพยากร ทเผยใหเหนถงสงด สงมคา ในพนทเปาหมาย

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

43 เอกสารแบบฟอรมการสมภาษณ และสนทนาเรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพย

ชมชนเปนฐาน






55 ไมโครโฟน

56 เครองขยายเสยง


58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม

59 ชดอปกรณประกอบการจดทำแผนทเดนดน ซงเคยฝกทกษะมาแลว





64 การนำเสนอผลงานการศกษาศกยภาพ สนทรพยและวสยทศนชมชน

4 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทำงานอยางมสวนรวม 2 ชวโมง

41 เรองการสรางวสยทศนอยางมสวนรวม 1 ชวโมง

(กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 2 รวมถกทอฝนอยางสมศกดศร DREAM D2)

1 วตถประสงคของการศกษา



12 มทกษะและประสบการณเบองตนในการกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนในลกษณะพหภาคได


21 หลกการและแนวทางการตงคำถามทเสรมสรางพลง (Empowering Questions) และพฒนาความคดสรางสรรค

22 พลงแหงจนตนาการถงสงดทจะมมาในอนาคต (power of Imagination)

23 คณคาของการพฒนาวสยทศนขมชน (value of community vision development)

24 กฎแหงแรงดงดด (Law of Attraction)

25 การกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนอยางมสวนรวม (Participatory Vision on Community Health)

26 การฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชม เพอพฒนาความคด

สรางสรรค


31นำเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoเทพสทศrdquo

โดย1 ใหสมาชกจบกลม 4 คน และหาพนทวาง ยนเปนรปสเหลยมขนมเปยกปน

หนหนาไปทศทางเดยวกน

2 วทยากรชแจงการเคลอนไหว ใหเคลอนไหวชา โดยใหคนทอยหนาสดเปนผกำหนดทาทาง แลวใหสมาชกอก 3 คนทำตาม

3 ใหเคลอนไหวประมาณทกๆ 5 วนาท แลวทกคนขวาหน จะเปลยนกนอยตำแหนงหนาสด และใหเคลอนไหวตอเนองกนโดยไมสะดดหรอขาดตอน

4 ตงคำถามถงความรสกของผเรยน และการนยสำคญของการเรยนร แลวนำมาเชอมโยง

กบการเปลยนบทบาทหนาทกนในฐานะผนำ และผตามทด และการทำงานทเชอมรอยกน

อยางตอเนอง

32 อธบายถงแนวทางการตงคำถามทเสรมสรางพลง และพฒนาความคดสรางสรรคใน PowerPoint

33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมเชงปฏบตการ ตงคำถามทเสรมสรางพลงชมชน

34 ใหผเรยนฝกสมภาษณเปนคโดยใชคำถามท สามารถกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนอยางม

สวนรวม

35 ใหผเรยนสรปผลการกำหนดวสยทศนชมชนในกลมยอยแลวนำเสนอทประชมใหญ

36 ใหผเรยนสรางคำขวญจากวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนทไดนำเสนอไปแลว

35 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชมเชงปฏบตการ

4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง สนทรยปรศน ตอนการกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชน

อยางมสวนรวม

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน เทพ 4 ทศ

43 สนทรยปรศน ตอนการกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนอยางมสวนรวมใน PowerPoint

44 ใบงาน สำหรบฝกการประชมเชงปฏบตการในกลมยอย






55 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว






62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธและการบรรยาย


64 การนำเสนอผลการประชมเชงปฏบตการอยางมสวนรวม

2 เรองการออกแบบการทำงานอยางมสวนรวม 2 ชวโมง

(กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 3 รวมออกแบบสรรคสรางอยางสนทรยะ DESIGND3)



11 อธบายถงวธการออกแบบการทำงานสรางเสรมสขภาพชมชนอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได

12 มทกษะเบองตนในการออกแบบการทำงานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาครวมกนเปนทมได


21 หลกการและแนวทางการตงคำถามทเสรมสรางพลง (Empowering Questions) เพอกำหนดรปแบบการทำงาน

เสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนอยางครบวงจร และพฒนาความคดสรางสรรค

22 หลกการออกแบบอยางสนทรยะเพอการทำงานรวมกนเปนทมในชมชน (Appreciative Inquiry for

Community Team Building)

23 สนทรยปรศน ตอนการออกแบบการพฒนาสขภาพชมชน อยางมสวนรวม (Participatory Positive Design)

24 การฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชมกลม เพอออกแบบ

สรรคสรางการทำงานอยางสนทรยะ


31นำเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอนldquoทวงทาสามชาrdquo เพอฝกการเชอมรอยแนวคดของภาค

เพอนำไปสการปฏบต และทำใหกลมกลาแสดงออกอยางสรางสรรค

วธการจดกจกรรม

1 ใหสมาชกกลมทกคนคดทามอ ประกอบชอของตน แลวแสดงใหเพอน

สมาชกในกลมชม

2 ใหสมาชกในกลมเชอมตอทามอของแตละคนเขาดวยกน โดยใหทกคนสามารถทำทามอของทกคนได แลวนำเสนอทละกลม

3 ในรอบทสอง ใหกลมนำเสนอในจงหวะสามชา (ควรใหเวลาฝกซอมพอสมควร)

4 ตงประเดนสนทนา ในเรองทเกยวกบการยอมรบในความคดเหนของผอน

และการนำความหลากหลายไปสการทำงานทมความสข


กบการออกแบบการพฒนาสขภาพชมชน อยางมสวนรวม

32 อธบายถงวธการประชมเชงปฏบตการใน PowerPoint ซงประกอบดวยการทำงาน 5 ขนตอนคอ

321 สรางบรบท แนะนำคำถามรวมศนย

322 ระดมความคด

323 จดหมวดหม

324 ตงชอหมวดหม

325 ไตรตรอง

33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมเชงปฏบตการ หารปแบบ(Model)การเสรมสรางการมสวนรวม พฒนา

สขภาพชมชน ตอจากประเดนทหาไดจากการเสวนาอยางมสวนรวมในการฝกปฏบตทผานมา


-

-

4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรองสนทรยปรศน ตอนการออกแบบการพฒนาสขภาพชมชน อยางม

สวนรวม (Participatory Positive Design)

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอนldquoทวงทาสามชาrdquo

43 วธการประชมเชงปฏบตการใน PowerPoint

44 ใบงาน สำหรบฝกการประชมเชงปฏบตการในกลมยอย เพอกำหนดรปแบบการทำงาน

เสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนอยางครบวงจร






55 ไมโครโฟน









5 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1) 4ชวโมง

51 เรอง การจดเวท ชมชนเสวนาหรอการอภปรายอยางมสวนรวม (ORID) 2 ชวโมง



11 อธบายถงวธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) ได

12 รวมแสดงบทบาทสมมตในฐานะแกนนำชมชน หรอเจาหนาทในเวทชมชนเสวนาอยางมสวนรวมได

14 รวมแสดงบทบาทในการเปนldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo อาท คณเออ คณกอ หรอคณกระแสและคณประสานหรอคณเสรมได ในเวทชมชนเสวนา


21 วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) เปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม (Technology of

Participation) ขนพนฐานท การสนทนาเปนการสอสาร2ทาง เพอหาหวขอ หรอประเดนรวมกน มการแลกเปลยน

มมมองกนอยางหลากหลาย อยางไมเผชญหนากน ลงทายดวยความตดลงใจรวมกนเกดความคดสรางสรรคและ

นำไปสการตดสนใจปฏบตรวมกน

22 เปนขอมลนำเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม

23 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชม ผกอกระแส ผ

ประสานสมพนธและผเสรมสรางพลง เพอดำเนนโครงการเสรมสรางสขภาพชมชน


31นำเขาสบทเรยนโดยใชกจกรรมกลมสมพนธ กจกรรมเขาจงหวะประกอบเพลง ชอ ldquoเอะนนอะไรrdquo

311 ใหผเรยนรองเพลงตามเนอรอง ในจอภาพ และเคาะจงหวะ 3 ชา

312 อธบายใหผเรยนทราบถงผลของความสำเรจของการอภปราย หรอ เสวนาในชมชน

313 ใหผเรยนนงลอมวงในกลมยอยของตนเองเปนวงกลม ฝกทกษะการใชทาทาง

ประกอบการรองเพลง และแตละกลมยอยรบผดชอบเนอรองรองเพลง 1บรรทด

314 หาอาสาสมครทำหนาทถอไมช ๆ ใหแตละกลมรองเพลงโดยไมตองเรยงเนอรองเปน

บรรทดตามปรกต

315 หากกลมยอยใดรองไมเขาจงหวะหรอผดเนอรองใหออกจากการขบรอง

316 รองเพลงใหมจงหวะคลองจองประสานเปนหนงเดยวทงวง

317 เรงจงหวะการรองใหเรวขนเรอยๆ แลวเปานกหวดจบ

318 ตงคำถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสำคญของ

การนำเสนอแลวนำมาเชอมโยงกบ การเสวนากลม 4 ขนตอน

32 อธบายถง กระบวนการอภปรายอยางมสวนรวมโดยใช ORIDใหผเรยนฟงโดยใช เนอหาใน PowerPoint

ซงประกอบดวยชดคำถาม 4ระดบไดแก

1 ระดบวตถประสงค (Objective O) คอ การตงคำถามทปลกเรา การรบร การมองเหน การไดยน

การดมกลน การลมรส การสมผส

2 ระดบการไตรตรอง (Reflective R) คอ การตงคำถามทปลกเรา หวใจ อารมณ ความจำและ

การเกยวโยงกน

3 ระดบการตความ (Interpretative I) คอ การตงคำถามทปลกเรา ความคด ความหมาย คานยม

และนยสำคญ

4 ระดบการตดสนใจ (Decisional D) คอการตงคำถามทปลกเราใหไดรวมกนตดสนใจภายใน

กลมวาจะทำกนอยางไร

33 ใหแตละกลมยอยฝกทกษะการอภปราย โดยใหใบงาน หาประเดนของเรองทจะดำเนนการรวมกน

ในโครงการเสรมสรางการมสวนรวม สรางเสรมสขภาพชมชน

34 ถอดบทเรยนภายหลงจากเสรจสนการเสวนา

4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการอภปรายอยางมสวนรวม (ORID)

42 เพลง ชอ ldquoเอะนนอะไร rdquo ในโปรแกรม PowerPoint

43 ใบงาน สำหรบฝกเสวนากนภายในกลมยอย






55 ไมโครโฟน แบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว

56 เครองขยายเสยง 1ชด



59 ไมชสำหรบชวยประกอบกจกรรมรองเพลง





64 การนำเสนอผลงานการเสวนาอยางมสวนรวม

52 เรอง การจดเวท ชมชนประชมเชงปฏบตการ (Workshop) 2 ชวโมง



11 อธบายถงวธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) ได

12 รวมแสดงบทบาทสมมตในฐานะแกนนำชมชน หรอเจาหนาทในเวทการประชมเชงปฏบตการได

13 รวมแสดงบทบาทในการเปนldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo อาท คณเออ คณกอ หรอคณกระแสและคณประสาน

หรอคณเสรมได


21 วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) เปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม (Technology of Participation)

ขนพนฐาน 5 ขนตอน เพอการบรหารกลมใหเดนทางไปสการแลกเปลยนความคดเหน และการสรางความเขาใจ

กนภายในกลมอยางลกซง และเปนขอมลนำเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม

22 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชม ผกอกระแส

ผ ประสานสมพนธและผเสรมสรางพลง เพอดำเนนโครงการเสรมสรางสขภาพชมชน


31นำเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoขวา ndash ขวา ndash ขวา ซาย ขวาrdquo

เพอฝกนำสมาธมาใชในการปฏบตงาน และฝกการจดลำดบภาระงาน


1 สมาชกนงเปนวงกลมใหญวงเดยว ใหสมาชกแตละคนเลอกสงของใด

กได 1 ชน วางบนตกตนเอง

2 ใหสมาชกพดพรอมกน ldquoแทบ ndash แทบ ndash แทบ ทะระแลบ แทบแทบrdquo

3 แทบจงหวะทหนง และจงหวะทสอง ใหแตละคนสงสงของบนหนา

ตกตนเองไปวางบนหนาตกคนทนงดานขวา

4 แทบ ทะระแลบ แทบ แทบ ใหสงไปทางขวาแลวกลบมาหนาตกตนเอง

และสงตออกรอบจงหวะการสงตอ ใหเรงจงหวะใหเรวขนไปเรอยๆ

5 ตงประเดนสนทนา เปรยบเทยบกบการทำงานตามปกต

และการใชสมาธกบการทำงาน


กบการทำงานในชวตประจำวน

32 ใหผเรยนในกลมยอยฝกการเปนldquoคณเออrdquoในการประชมเชงปฏบตการ

ซงประกอบดวยการทำงาน 5 ขนตอนคอ

321 สรางบรบท แนะนำคำถามรวมศนย

322 ระดมความคด

323 จดหมวดหม

324 ตงชอหมวดหม

325 ไตรตรอง

33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมเชงปฏบตการ หากจกรรมหลกในการเสรมสรางการมสวนรวม พฒนา

สขภาพชมชน ตอจากประเดนทหาไดจากการเสวนาอยางมสวนรวมในการฝกปฏบตทผานมา


-

4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การประชมเชงปฏบตการ (Workshop)

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoขวา ndash ขวา ndash ขวา ซาย ขวาrdquo

43 วธการประชมเชงปฏบตการใน PowerPoint

44 ใบงาน สำหรบฝกการประชมเชงปฏบตการในกลมยอย





54 กระดาษ ฟลปชารต










6 วชาการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวม เวลา 5 ชวโมง

(กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 4 รวมสรางสรรคสงดเพอสงคม DESTINYD4)



11 อธบายถงวธการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมในการพฒนาสขภาพชมชนได

12 ใชทกษะวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได


21แนวคดและหลกการการวางแผนการทำงานอยางมสวนรวมแบบพหภาค

(Partnership in Participatory Action Planning) โดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

พฒนาองคกรของตนเองและชมชน

22 แนวคดในการพฒนาชมชน โดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน

23 ขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก การกำหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชน การออกแบบ

และวางแผนการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม ซงม 7 ขนตอนคอ

1) การสรางบรบท สรางบรรยากาศใหเกดการมสวนรวม และวางโครงรางของแผน

2) วงจรแหงชยชนะ ใหคำนยามชยชนะหรอความสำเรจของกจกรรม

3) สภาพความจรงในปจจบน ผกแผนปฏบตการใหตดยดกบความเปนจรงในภาวะปจจบน

4) ขอผกมด ทำประกาศพนธกจหรอกฎบตรของกจกรรมการวางแผน

5) การประชมเชงปฏบตการเพอกำหนดภารกจทเปนกญแจสำคญ ระบปฏบตการทตองทำและตงคณะทำงาน

6) ปฏทนกจกรรมและงานทมอบหมาย กำหนดกลไกการประสานงานเพอนำแผนไปปฏบตอยางมประสทธผล

7) การไตรตรองยนยนความมงมนของกลม

22 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชม ผกอกระแส

ผ ประสานสมพนธและผเสรมสรางพลง เพอดำเนนการวางแผนการทำงานในโครงการเสรมสรางสขภาพ

ชมชนอยางมสวนรวม


31นำเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoคนลอยrdquo

โดยมวตถประสงคคอ 1 เพอฝกการใชมมมองใหมในการทำงาน

2เพอฝกการวางแผนการทำงาน โดยใชกระบวนการกลม

การจดกจกรรม1 แบงสมาชกเปนกลมๆ ละ 8-10 คน ใหแตละกลมเลอกสมาชกในกลม 4 คน

เปนอาสาในการลอยตว

2 ใหแตละกลมนำเกาอ 4 ตว มาจดวางใหหนไป 4 ทศ(ควรใชเกาอทมพนกหลง) แลวใหอาสา 4 คนนงบนเกาอ โดยใหนงหนหนาไปตามเขมนาฬกา

3 ใหอาสาทงส เอนตวลงนอนพาดตกคนดานหลง เทาตดพน

4 ใหสมาชกอนในกลมชวยกนวางแผน และถอดเอาเกาอออกทงหมด โดยใหอาสาทงสนอนพาดตกกนและกนลอยตวอยได

5 ใหกลมททำสำเรจกอนเพอนเลาถงวธการทกลมตนทำ

6 ตงประเดนสนทนา

1 กลมททำสำเรจใชกระบวนการใดบาง

2 ความยงยากในการถอดเกาอ และการปรบเปลยนทศทางการวางเกาอก

3 การปรบเปลยนมมมองในการทำงาน

32 ใหผเรยนในกลมยอยฝกการเปนldquoคณเออrdquoในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมกอบดวยการทำงาน

7 ขนตอนตามเนอหา

33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมเพอ พฒนาสขภาพชมชน ตอจากประเดน ทหาไดจากการเสวนาอยางมสวนรวม และการประชมเชงปฏบตการตามทไดมการฝกปฏบตทผานมา

34 เปดโอกาสใหมการนำเสนอผลงาน อยางสรางสรรค มชวตชวาและสนกสนาน ภายในเวลาทกระชบ

35 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชม

4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoคนลอยrdquo

43 วธการประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมใน PowerPoint

44 ใบงาน สำหรบฝกประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมในกลมยอย














64 การนำเสนอผลการประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม

7 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวม เวลา 4 ชวโมง



1 อธบายถงแนวคด หลกการและวธกาการประเมนผลอยางมสวนรวมได

2 มทกษะเบองตนในการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชนได


2 1 กระบวนการกลมสมพนธในการฝกทกษะเบองตนในการทำงานในชมชนรวมกนเปนทม

22 การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง (Participatory Evaluation on Empowerment)

ทมงาน องคกร และชมชน

23 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอำนวยการประชมกลม ดำเนนการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง ทมงาน องคกร และชมชน


31นำเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoโครงรางมนษยrdquo

วตถประสงค

1 เพอทบทวนการเรยนรทผานมา

2 เพอใหสามารถวเคราะหถงการนำผลการเรยนรไปสการพฒนา


1 ใหสมาชกแตละกลมนงเปนวงกลมกบพน ลอมรอบกระดาษปรฟ(ใชสอง

แผนตอกนตามแนวยาว)

2 วทยากรขออาสาสมครกลมละ 1 คน ใหนอนบนกระดาษกลางวง สมาชกอนชวยกนใชปากกาเคมวาดตามโครงรางของอาสา

3 วทยากรตงคำถาม ใหชวยกนเขยนสาระทไดเรยนรจากวนกอนๆรอบๆ นอกโครงราง

4 วทยากรตงคำถาม ใหกลมรวมกนพจารณาวเคราะหวาสาระใดจะนำไปสการพฒนาคนในชมชนดานใดบาง แลวเขยนลงภายในโครงราง

5 แตละกลมนำเสนอแนวคดของกลมใหสมาชกกลมใหญฟง

6 ตงประเดนสนทนาการนำสาระการเรยนรไปสการพฒนาทมงาน องคกรและชมชน

32 ใหผเรยนในกลมยอยฝกการเปนldquoคณเออrdquoในการประเมนผลอยางมสวนรวมตามรปแบบและเนอหา

33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมประเมนผลอยางมสวนรวมเพอ เสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชนตอจากประเดนทไดมการเรยนรรวมกนเปนทมในการฝกปฏบตในชวงเวลา3 วนทผานมา

34 เปดโอกาสใหมการนำเสนอผลงาน อยางสรางสรรค มชวตชวาและสนกสนาน ภายในเวลาทกระชบ

35 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชม

4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การในการประเมนผลอยางมสวนรวม

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoโครงรางมนษยrdquo

43 วธการประเมนผลอยางมสวนรวมใน PowerPoint

44 ใบงาน สำหรบ ฝกทกษะการประเมนผลอยางมสวนรวมมในกลมยอย














64 การนำเสนอผลการประเมนผลอยางมสวนรวม

เอกสารอางอง

กาญจนา แกวเทพ 2538 การพฒนาแนววฒนธรรมชมชน โดยถอมนษยเปนศนยกลาง กรงเทพ ฯ

สภาคาทอลค แหงประเทศไทยเพอการพฒนา 190 หนา

วรพล อนปน 2549 รายงานการศกษาเรอง แผนททนทางสงคม ตำบลทงกลวย อำเภอภซาง

จงหวดพะเยา เอกสารโรเนยว

อทยวรรณ กาญจนกามล 2551 รายงานการประเมนผลโครงการสงเสรมการสรางระบบบรหาร

ราชการอยางมสวนรวมระดบจงหวด จงหวดพะเยา 2551 สถาบนพระปกเกลา เอกสารโรเนยว 32 หนา

อทยวรรณ กาญจนกามล 2538 วสยทศนในการพฒนาประเทศเพอคณภาพชวตและสขภาพของคน

ไทย ความจำเปนเรงดวนในสถานการวกฤต เอกสารเพอการศกษาและแกไขปญหาทองถน ลำดบท 10

โรงพมพสนตภาพพรนท 33 หนา

ภาษาองกฤษ

Brunner I and Guzman A 1996 Participatory evaluation A tool to assess projects and

Organization Fostering stakeholder empowerment and utilization

Burkey S 2003 People First A guide to Self-Reliant Participatory RuDevelopment

London Zed Books 26 Ndekha A et al ldquoCommunity Partic Process

Experiences from a Shistosomiasis Control Project in Zimbabwerdquo Acta Trop85 325-338 84

Castelloe P Watson T1999 Participatory education as a communitpractice method

A case study example from a comprehensive

Chambers R 1995 Participatory Workshops a sourcebook of 21 sets of ideas amp 8

Fetterman D Empowerment Evaluation Collaboration Action Research and a

9 Fetterman D The Foundation of Empowerment Evaluations 2000 Syracuse University Press

Coghlan A T Preskill H amp Catsambas T T (2003) An overview of appreciative inquiry in

evaluation In H Preskill amp A Coghlan (Eds) Appreciative inquiry and evaluation New

Directions for Program Evaluation 100 5-22 San Francisco Jossey-Bass

Cooperrider D (1990) Positive image positive action The affirmative basis of organization

In S Srivastva amp D L Cooperrider (Eds) Appreciative management and leadership 91-

125 San Francisco Jossey Bass

Cooperrider D L Sorensen P F Whitney D amp Yaeger T F (Eds) (2000) Appreciative

inquiry Rethinking human organization toward a positive theory of change Champaign IL

Stipes Publishing

Cooperrider D L amp Whitney D (1999) Appreciative inquiry San Francisco Berrett-

Koehler

Cooperrider D L Whitney D amp Stavros J M (2003) Appreciative inquiry handbook

Bedford Heights OH Lakeshore Publishers

Chambers R 1997 Whose reality counts Putting the first thing last London

Intermediate Technology Publications

Crewe E and Harrison E 2000 Whose Development An Ethnography of Aids

London Involving People Evolving Behavior New York

Elliott C (1999) Locating the energy for change An introduction to appreciative inquiry

Winnipeg Manitoba International Institute for Sustainable Development

Fraser C Restrepo-Estrada S 1998 Communicating for development Human

Change for survival

Hammond S A (1996) The thin book of appreciative inquiry Plano TX CSS Publishing Co

Ludema J D Whitney D Mohr B J amp Griffin T J (2003) The appreciative inquiry

summit A practitionerrsquos guide for leading large-group change San Francisco CA Berrett-

Koehler

Kretzmann J McKnight 1993 Building communities from the inside out J Chicago

IL ACTA Publications

Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D1996 A Guide to Mapping and

Mobilizing the Economic Capacities of Local Residents ndashpresents a model for exploring how individuals make choices about heir purchases and about how much they spend on specific items

Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D1996 A Guide to Mapping Local

Business Assets and Mobilizing Local BusinessCapacities ndash outlines a plan

for learning about the businesses in a community and how they can be

mobilized in community development efforts

Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D1996 A Guide to Mapping

Consumer Expenditures and Mobilizing Consumer Expenditure Capacities

ndash provides instructions for identifying and mobilizing themarketable capacities

and skills of local residents

Kanchanakamol U 2002 A Vaccine for Globalization Presented at the final plenary

session of the Fulbright New Century Scholar Programldquo Challenges of Health in a Borderless Worldrdquo Held at Airlie House VirginiaUSA Oct 31-Nov 2002

Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D Sheehan GGreen M Puntenney

D1997 A Guide to Capacity Inventories Mobilizing the Community Skills of Local Residents ndash provides clear examples of how eleven communities across the United States developed and used capacity inventories for community building and offers valuable tips for conducting and using capacity inventories in your community

Kretzmann J McKnight J Puntenney D1998 A Guide to Creating a

Neighborhood Information Exchange Building Communitiesby Connecting Local Skills and Knowledge ndash presents a simple method for sharinglocal resources among community members through the operation of a capacitylisting-and-referral service operated by volunteers on a minimal budget

Mathie A and Cunningham G Occas 2002 from Clients to Citizens Asset-Based

CoDriven Development as a strategy for Community Driven Development

Paper Series The Coady International Institute Nova Scotia Canada

Minkler M Rutgers 1999 Community Organizing amp Community Building for Health

University Press

Moore H Puntenney D1999 Leading by Stepping Back A Guide for City Officials

on Building Neighborhood Capacity ndash describes how Savannah created a citizen-centered government that allows it to work with local residents to improve troubled neighborhoods and build a stronger community

OD Practitioner (2000) The entire issue Volume 32 (1) is devoted to Appreciative Inquiry

Single copies are available while supplies last Contact wwwodnetworkorg

Preskill H amp Catsambas T T (2006) Reframing evaluation through appreciative inquiry

Thousand Oaks CA Sage

Preskill H amp Coghlan A (Eds) (2003) Appreciative inquiry and evaluation New Directions

for Program Evaluation 100 San Francisco Jossey-Bass

Puntenney D Moore H1998 City-Sponsored Community Building Savannahs

Grants for Blocks Story ndashillustrates how a cityrsquos resident controlled small grants program enabled citizens to design and implement projects to improve their neighborhoods

Rans SAltman H 2002 Asset-Based Strategies for Faith Communities ndash reports the

stories of a variety of faith-based initiatives that have increased the well being of both congregations and their communities

Schwartz J M amp Begley S (2003) The mind and the brain NY Regan Books

Watkins J M amp Cooperrider D (2000) Appreciative inquiry A transformative paradigm

OD Practitioner 32 (1) 6-12

Sheehan G2003 Building the Mercado Central Asset-Based Development and

Community Entrepreneurship ndash describes how asset-focused and community organizing approaches were combined to unleash the economic power of Minneapolisrsquo immigrant Latinocommunity

Singhal A2001 Facilitating Community Participation through Communication

Submitted to GPP Programme Division UNICEF New York

Snow L 2001 The Organization of Hope A Workbook for Rural Asset-Based

Community Development ndash shares a set of stories and lessons meant to spread the good news that the asset-based approach is working in rural communities

Snow L Ukaegb U2001 Community Transformation Turning Threats into

An opportunity presents the stories of eight communities that transformed

economic threats into opportunities by mobilizing local people to work together to overcome obstacles and build stronger economies

Thatchenkery T amp Metzker C (2006) Appreciative intelligence San Francisco Berrett-

Koehler

Tom Dewar 1997 A Guide to Evaluating Asset-Based Community Development

Lessons Challenges and Opportunities ndash explores the challenges involved in

evaluating community building activity and suggests some promising ways to

document the progress and draw out the lessons being learned

Turner N McKnight J and Kretzmann J1999 A Community Building Workbook

copy2005 Asset-Based Community Development Institute- 34A Guide to

Mapping and Mobilizing the Associations in Local

Turner N McKnight J Kretzmann J1999 Neighborhoods -outlines steps for

collecting and organizing information about neighborhood citizen associations

and for identifying and using their potential to build better communities

13

13

13

13

13

13

หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน13

สำหรบภาคการสรางเสรมสขภาพ13

13

13

13

13

PAGE

1

FUJITSU
หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน สำหรบนวตกรdoc

2

คานา หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน จดทาขนโดยมวตถประสงคเพอถายทอดความรเกยวกบ

กระบวนการตาง ๆ ทใชในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน ใหสามารถทางานสรางเสรมสขภาพชมชนในลกษณะพหภาคไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผล โดยอาศยแนวคดการพฒนาชมชนทใชสนทรพยของชมชนเปนฐาน(Asset Based Community Development ABCD) ซงเปนแนวคดหนงของการเสรมสรางพลงชมชน ทเนนการนาขมพลงและความสามารถของชมชน ซงแทจรงแลว สมาชกของชมชนตางกมความสามารถ ทกษะและพรสวรรค ดวยกนทงสน ไมอยางใดกอยางหนง หากสรรพสงเหลานนไดถกนามาใชอยางมคณคา กจะเกดประโยชนตอชมชนอยางมหาศาล และทสาคญกคอความเขมแขงของชมชนนน แปรผนโดยตรงกบจานวนผคนทสามารถอทศตน เพอใหชมชนไดอยเยนเปนสข ฐานคดเหลานหากไดถกนามาใชในการพฒนา มากกวาการใชปญหาและความขาดแคลนของชมชนมาเปนตวตง ดงทไดทาตามกนมาในอดต

แนวคดและกระบวนการทสาคญอกประการหนงกคอการนาเอามรรควธแหงการมองโลกในแงดและวถปฏบตทเปนไปในทางบวก เรยกวา สนทรยปรศน(Appreciative Inquiry) ซงจะเปนพลงดลใจให ทมงานผนาการเปลยนแปลงทงหลายสามารถ ฟนฝาอปสรรคทงปวงไปสความสาเรจในสงทพงปรารถนาได อกทงอวยผลใหเกดการรวมกนเนรมตนวตกรรมตามมาอยางไมตองสงสย

คณะผจดทาหลกสตรการเสรมสรางพลงชมชนขอกราบขอบคณ ปรมาจารย 3 ทมงานทจดประกายความคดใหเราทางานรวมกนมาไดอยางมนใจมา ณ โอกาสนคอ




ทนตแพทยอทยวรรณ กาญจนกามล ผอานวยการสถาบนเสรมสรางพลงชมชน วนท 1 สงหาคม พศ 2552

3

สารบญ

หนา คานา 2 สารบญ 3 บทนา 4 หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน 7 โครงสรางของหลกสตร 11 แผนการจดกจกรรมการเรยนร 19 เอกสารอางอง 51

4

บทนา

ปรชญาการเสรมสรางพลงชมชน เรมจากความเชอทวาการเปลยนแปลงของชมชนอยางยงยน และมความหมาย ตองมาจากภายในชมชนเอง นนคอสมาชกของชมชน ไดรวมกนจดประกายขนมา การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน(Asset Based Community Development ABCD) เปนแนวคดหนงของการเสรมสรางพลงชมชน ทเนนการนาขมพลงและความสามารถของชมชน ตลอดจนการมองโลกในแงดวา สมาชกของชมชนตางกมความสามารถและพรสวรรค ไมอยางใดกอยางหนง หากมโอกาสไดใชความสามารถทมอยนนอยางมคณคา และสรางคณคาตอผอนดวย กจะเกดประโยชนตอชมชนทเขาอาศยอยนนไดอยางมหาศาล เพราะความเขมแขงของชมชน จะแปรผนโดยตรงกบจานวนผคนทอทศตนเพอใหชมชนของตนเองเปนสข ฐานคดเหลานสามารถนามาใชในการพฒนา ชมชนไดดกวาการใชปญหาและความขาดแคลนของชมชนมาเปนฐานแหงการพฒนา

ldquoนวตกรสงคมrdquo คอ ผนาการเปลยนแปลงไปสสงคมใหมทดกวาเดม เขาเหลานนคอ อาจเปนผใหบรการสาธารณะหรอ ผนาชมชนตามธรรมชาตทมอยแลวในทองถน ดวยจตสานกดทมตอชมชนของตน หากไดรบการสงเสรมศกยภาพ และกาหนดบทบาทใหม ใหเปนผรบใชชมชน เพออานวยความสะดวกใหชมชนเกดการเรยนรทางวฒนธรรมจดประกายใหชมชนไดมการสอสารทางวฒนธรรมอยางสมาเสมอตลอดจนชวยเกอหนนใหชมชนรวมกนคด รวมกนวางแผนการเรยนรทางวฒนธรรมชมชน เพอนาเอาสนทรพยชมชนทงในดานภมปญญาทองถน ทนทางสงคม ทนทางเศรษฐกจ และ ทนทางวฒนธรรม มากอใหเกดคณคาทางจตใจ และเพมมลคาผลตภณฑชมชน ตลอดจนการนาไปส คณภาพชวตทด ของผคนในชมชน กจะทาใหเกดการพฒนาชมชน และทาใหชมชนเขมแขงไดในทสด ldquoสนทรยปรศนrdquo คอ การคนหาสงทดทสดในตวคน องคกร หรอชมชน และ คนพบอยางเปนระบบในสงทเกยวของกนชวตในระบบชวต ในขณะทยงมชวตอย ทงททาใหการทางานทมประสทธผล การทาใหสภาวะแวดลอมเอออานวยตอชวตและสขภาพทด โดยเรมจากคาถามททรงพลง ถามหาศกยภาพเชงบวก ในสงทมอยในตวตนของผคนเปนรอยเปนพนทงหลาย 1) รวมคนพบสงดแลวชนชม (Discovery D1) เรมตนดวยการสนทนากนโดยผลดกนสมภาษณประสบการณชวตทด ในชวงแรกเปนการตงคาถามทจดประกายใหผตอบรอฟนความทรงจาถงประสบการณชวต การทางานทเคยผานมาในอดต ในสวนทเคยทาไดด มประสทธผล มความภาคภมใจ ดวยคาถามทกอใหเกดการเสรมสรางพลงนนเอง จะทาใหผตอบมโอกาสไดแสดงทศนะตอชวต การงานของตนเองทเลอกสรรแลววาดทสด ใหคสนทนาฟง ดวยความภาคภมใจ เปนการระเบดจากภายในตวของผตอบเอง ซงผลดทตามมากคอ การกอเกดความบนดาลใจอยางไมรตว ทจะรเรมสรางสรรคจากสงทดทสดเพอพบกบประสบการณใหม ดงนนหากมการสรางบรรยากาศใหเกดการชนชมผลงานของกนและกน ทประชมแหงนนกจะเตมไปดวยไมตรจตรมตรภาพ และการแลกเปลยนความคดเหนกนและกน กจะทาใหเกดการเรยนรซงกนและกน เปนทมาของการเกดการคนพบและและการจดประกายใหมกาลงใจ และเตมไฟชวตซงกนและกน การคนพบคณคาของชวต ประเพณวฒนธรรม จากเรองราวทบอกเลา ทาใหเกดความมนใจ ทจะสรางอนาคตรวมกนเพอนาไปสการเปลยนแปลง

5

ในทางทดยงขนไปอก และผลทไดรบจาการตอบคาถามทสรางพลงใจกคอ การคนพบสงทดงาม การทางานทไดผล ความสามารถและพรสวรรคของผคนทงในอดตและปจจบน รวมทงขมพลงและทรพยากร ทมอยภายในตวของผคนและองคกรตลอดจนถงชมชน ซงถอไดวาเปนสนทรพยแหงชมชน (Community assets) โดยแท 2) รวมทอฝนอยางสมศกดศร (DreamD2) คอการกาหนดวสยทรรศนรวมกนระหวางผทางาน เพอใชเปนการใชจนตนาการและความคดรเรมสรางสรรคทจะทาใหเกดสงใหม ระบบใหม กระบวนการใหม หรอกลไกใหม คาถามททรงพลงในวาระนกคอ จากนไปสอนาคต เราอยากจะเหนสงดงามอะไรบางเกดกบตวเรา ทมงานของเรา ครอบครวของเรา องคกรของเรา ชมชนของเรา และสงคมของเรา แทนทจะกระโจนเขาสกบดกของปญหาและตามมาดวยการวเคราะหถงสาเหตแหงปญหา ทาใหพบกบความออนแอ พายแพ ความรสกผด ของผคนทเกยวของ และเปนชนวนใหเกดความขดแยง หรอการโยนกลองในทสด เราสามารถกระโจนขามกบดกเหลานน อานสงคของการคนพบสงด ทาใหเราสามารถกาหนดอนาคตทดไวในเบองหนา ตามอดมคตของตน

3) รวมออกแบบทางานอยางสนทรยะ (Design D3) เปนการวางรปแบบการทางานอยางเปนกระบวนการรวมกนตงแตตน ของผทมสวนเกยวของในชมชน อยางมชวตชวา เพอตวเอง เพอหมคณะ เพอชมชนและสงคมของทกๆ คน ซงการออกแบบดงกลาวอยบนพนฐานของแนวคดในการเสยสละเพอชมชนของตนเอง โดยมสนทรพยทคนพบ เปนทนทางสงคมทจะนาออกมาใชในการออกแบบการทางาน และสอสารระหวางกนเพอการเปลยนสงคมไปสสงทดงามและยงยน 4) รวมสรางสรรคสงทดเพอสงคม (DestinyD4) เปนการตดสนใจรวมกนวาจะนาพาชมชนของตนไปสทศทางใดโดยอาศยการวธการศกษาชมชนอยางมสวนรวม และมเครองมอในการศกษาวถชวตองคกรของตนเองและชมชนในทางบวก ทาใหเหนถงความสามารถของคนในชมชนทจะเกดพลงสรางสรรคทจะนาชมชนไปสการเปลยนแปลงอยางมคณคา การวางแผนสรางสรรคสงด เรมจากการมองเหนคณคาของสงทม ไมวาของตนเอง ผรวมงาน องคกร หรอชมชนแลวนาสงนนมาใชอยางรคณคาและสมประโยชน ทกคนสามารถอานวยความสะดวกใหกนและกนและทาใหชมชนสามารถวางแผนงานและดาเนนโครงการของตนเองไดอยางสมศกดศรของความเปนมนษย

ดงนนความคาดหวงในการจดการเรยนรในหลกสตรนคอการการเสรมสราง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquoใหมบทบาทเปน ผเอออานวยการประชม (Facilitator) ผกอกระแสสงคม (Advocate) ผประสานสมพนธ(Mediator) และผเสรมสรางพลง(Empower) เพอไปพฒนาศกยภาพทมงานพหภาคสรางเสรมสขภาพของในแตละพนท อาท องคกรปกครองสวนทองถน โรงเรยน ผปกครอง เดกนกเรยน เจาหนาทสาธารณสข อาสาสมครสาธารณสข และผนาการเปลยนแปลงชมชน เรมตงแตการสรางจตสานกสาธารณะ การรวมมอกนทาหนาทเปนผนาการสอสารสขภาพเพอการเปลยนแปลง(Health Communicator For Social Change) การพฒนารปแบบหรอแนวทางการสรางเสรมสขภาพ ทมผลทาใหชมชนเขมแขงมเจตคตและมทกษะ ในการดาเนนงานรปแบบใหมทเรมจากชมชน โดยชมชนและเพอชมชน และการรวมกนกาหนดสงแวดลอมทดในการสรางเสรมสขภาพ ทจะทาใหเกดความเปลยนแปลงภายในชมชนเอง ทมงานนวตกรสงคมสามารถใชเทคโนโลยของการมสวนรวม ในการศกษาชมชน จดเวทชมชนแบบสวนรวม ldquoสนทรยปรศนrdquo (Appreciative Inquiry Community Dialogue) สรางแนวคดในการมสวนรวมของประชาชน

6

พฒนาองคกร และชมชนของตนเอง สามารถประเมนผลไดอยางมสวนรวม สามารถสรปบทเรยน ldquoการจดการองคความรและสบทอดการเรยนร รวมทงรวมกนเนรมตและ เผยแพรนวตกรรมทจะมมาในอนาคต ซงจะสงผลใหเกดประชาสงคมทเขมแขง และเมองไทยแขงแรง ดงทฝนใฝกนอยในปจจบน

7

หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน วตถประสงคของหลกสตร

วตถประสงคทวไป ผเขารวมกจกรรมการเรยนรสามารถ 1) แสดงบทบาทในฐานะผนาการเปลยนแปลงสงคมในดานการสรางเสรมสขภาพชมชนได 2) สามารถบรหารจดการและจดกจกรรมสรางเสรมสขภาพอยางสอดคลองกบบรบทของชมชน 3) ประยกตใชประสบการณเรยนรในการเสรมสรางพลงชมชนในการพฒนาคณภาพชวตและ เปลยนแปลงสงคมไปในทางทดขนอยางเปนรปธรรม วตถประสงคเฉพาะ

เมอผานการแลกเปลยนเรยนรแลว ผเขารวมกจกรรมสามารถ 1 เขาใจและอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquo ส ldquoการเสรมสรางพลง

ชมชนrdquoได 2 เขาใจ และอธบายกระบวนการสรางการมสวนรวมในการพฒนาชมชนได 3 เขาใจและอธบายรปแบบการทางานแบบพหภาค และการเสรมสรางพลงชมชนได 4 เขาใจและอธบายเกยวกบการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานได 5 เขาใจและอธบายเกยวกบบทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคมได 6 เขาใจและอธบายแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและ

ชมชนได 7 ใชเทคโนโลย ของการมสวนรวม(Technology of Participation) เพอการจดเวท ชมชนเสวนา (Community

Dialogue) และประชมเชงปฏบตการ (workshop) ได 8 ประยกตใชกระบวนการสนทรยปรศน(Appreciative Inquiry)ในการพฒนาโครงการสรางเสรมสขภาพชมชน

ได 9 มแนวคดในการพฒนาชมชน แตกตางไปจากการพฒนาแนวดงเดม แทนทจะอาศยการพงพงจากภายนอก

ปรบเปลยนเปนการพฒนาโดยอาศยสนทรพยของชมชนเปนฐานและเนนการสอสารเพอการเปลยนแปลงสงคม

10 ใชแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได 11 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกได 12 ประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลงทมงาน และชมชนได 13 ทางานในชมชนรวมกนเปนทมได 14 มทกษะของการเปนบรกร กระบวนการขนตน สามารถ เปนผอานวยการประชม ผกอกระแส ผประสานสมพนธ

และผเสรมสรางพลงทมงาน เพอดาเนนโครงการพฒนาสขภาพชมชน

8


1 ไดรบการคดเลอกจากชมชน หรอไดรบการคดเลอกจากหนวยงานหรอองคกรทชมชนมสวนรวมกาหนดบทบาทและคณสมบตของผแทนชมชนในการเขารวมกจกรรมแลกเปลยนเรยนร

2 มประสบการณดานการบรหารและหรอการจดทาแผนชมชนหรอบรหารแผนพฒนาหมบานชมชนหรอทองถนมาแลว จานวนผเขารวมอบรม

จานวนผเขารวมอบรมครงละไมเกน 40 คน ทปรกษา

นายแพทยอมร นนทสต ศาสตราจารยแพทยหญงอนงค นนทสต นายแพทยโสภณ เมฆธน นายแพทยสมศกด ภทรกลวณชย นายแพทยสมศกด อรรฆศลป ทนคแพทยสมนก ชาญดวยกจ

ผอานวยการหลกสตร ทนคแพทย อทยวรรณ กาญจนกามล

รองผอานวยการหลกสตร นายบดนทร จนวน เลขานการหลกสตร นางรงรศม ศรวงคพนธ คณะวทยากรกระบวนการ 1 ทพ อทยวรรณ กาญจนกามล 2 นายบดนทร จนวน

3 ทพ สมนก ชาญดวยกจ 4 นางรงรศม ศรวงคพนธ

9

การจดการประสบการณการแลกเปลยนเรยนร วาดวยการเสรมสรางพลงชมชนเวลา 32 ชวโมง


1 วธการแลกเปลยนเรยนร 1) ตงประเดนคาถามระดมความเหน จดประกายความคด 2) บรรยายสนๆ 3) สารวจ คนหาและทดลองทา 4) บทบาทสมมต 5) ซกถามแลกเปลยนความคดเหน 6) แสดงตวอยางประกอบคาอธบายแตละหวขอ 7) สาธตวธทา 8) ตงโจทยใหทา โดยใชกรณตวอยางและงานจรงทปฏบตในพนท 9) ศกษาดวยตนเองดวยแบบเรยนหรอเอกสารแบบกาหนดการ 10) แบงกลมเลกและแบงกลมยอย 11) ฝกปฏบตรายบคคล 12) ปฏบตการเรยนรอยในพนทจรงของหมบาน ชมชน ตลอดระยะเวลาของหลกสตร 2 อปกรณ

เอกสาร สงพมพ กระดาษขาวใหญ กระดาษหลากสใชเขยนบตรคา สอตางๆ พนทตนแบบศนยการเรยนรระหวางประเทศและสถานทดงานตาง ๆ


มการประเมนผลระหวางดาเนนการ และการประเมนผลสดทาย (Formative amp Summative Evaluation) โดยประเมนความกาวหนาของผรวมแลกเปลยนเรยนรแตละวน หรอเปนระยะๆ เพอการวนจฉยผลการแลกเปลยนเรยนร และประเมนผลสดทายเทยบกบวตถประสงคของหลกสตรวาบรรลหรอไม โดยตงเกณฑตดสนผลไวลวงหนา

วธการประเมนแบบระหวางดาเนนการ (Formative Evaluation) มดงน 1) การสงเกตพฤตกรรมของผรวมแลกเปลยนเรยนรในการซกถามผถายทอดความรและ เทคโนโลยระหวางชมชน 2) การตอบคาถามโดยอธบายเนอหาใหฟง 3) การสรปบทเรยนในวชายอยตามแผนการสอน

10

4) จากผลงานทไดจากการฝกปฏบตตามโจทย 5) การสงเกตจากการมสวนรวมและความรวมมอในการเรยนรรวมกนระหวางผเขารวม แลกเปลยนเรยนร ndash ผรวมแลกเปลยนเรยนร และผรวมแลกเปลยนเรยนรกบผถายทอด ความรและเทคโนโลยระหวางชมชน 6 อธบายกระบวนการสรางนวตกรรมของชมชน การสรางบทบาทของประชาชน 7 การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง ทมงาน องคกรและชมชน 1 อธบายวธการประเมนผลอยางมสวนรวม 2ใชกระบวนการสรางการมสวนรวมในการประเมนผลเพอเสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชน วธการประเมนผลสดทาย ( Summative Evaluation)มดงน ใชวธการสอบดวยการเขยนตอบหรอปากเปลา (Oral Examination) ในกรณทไมสามารถ

เขยนได ถงเนอหาโดยรวมทงหมดทจะนาไปใชจรงในการดาเนนงานของชมชน และการสอบปฏบตจากผลงานตามโจทยทมอบหมายใหไปปฏบตรายบคคล เปนการสอบเพอประกาศนยบตร(Summative Evaluation) การตดสนผล ถาผานเกณฑจะไดรบประกาศนยบตร หากไมผานเกณฑจะไดรบใบรบรอง (Certificate of Attendance) ทงนการจะสาเรจการศกษาตามหลกสตรไดนน นอกจากการสอบปากเปลาและการสอบปฏบตแลว ผเขารวมแลกเปลยนเรยนรจะตองเขารวมแลกเปลยนเรยนร ไมนอยกวา 28 ชวโมง (ไมนอยกวารอยละ 80ของเวลาทงหมด)

4ระยะเวลาการแลกเปลยนเรยนรวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน เวลา 32 ชวโมง

กจกรรมเสรมหลกสตร สนทนาการ กจกรรมสนทนาการเพอเสรมสรางใหบรรยากาศการแลกเปลยนเรยนรเปนไปไดดวยด มการจดกจกรรมสนทนาการแทรกในชวงกอนเขากระบวนการแลกเปลยนเรยนรภาคเชาและกอนรบประทานอาหารวางและเครองดมในภาคบายของทกวน หรออาจคนรายการดวยกจกรรมสนทนาการเปนชวงๆของการแลกเปลยนเรยนรตามความเหมาะสม ครงละไมเกน 15 นาท

11


หมวดวชาวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน จานวน 32 ชวโมง วาดวยการเสรมสรางพลงชมชนประกอบดวย 1 วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 3 ชวโมง ประกอบดวย 11 เรอง การเขาสการเรยนรดวยพลงปญญา เวลา 1 ชวโมง 12 เรอง การใชวฒนธรรมชมชนเพอเสรมสรางพลงใจrdquo เวลา 1ชวโมง 13 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนา จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquo เวลา 1 ชวโมง 2 วชาการสรางกระบวนการทางานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry) และการกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลง (Social Change Leader) 6 ชวโมง ประกอบดวย

21 เรอง การสรางอตลกษณของทมงาน เวลา 2 ชวโมง 22 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชนและ ศกษาเครองมอศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน เวลา 3 ชวโมง 23 เรอง การกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคม เวลา 1 ชวโมง

3 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน (DISCOVERYD1) 6 ชวโมง ประกอบดวย

31 เรอง การฝกปฏบตการศกษาวถชวต วฒนธรรมขมพลงและสนทรพยชมชน เวลา 3 ชวโมง 32 เรอง การรวบรวม วเคราะหและคนพบขมพลงและสนทรพยชมชน เวลา 3 ชวโมง


41 เรอง วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) เวลา 2 ชวโมง 42 เรอง วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) เวลา2 ชวโมง

5 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทางานอยางมสวนรวม 4 ชวโมง ประกอบดวย

51 เรอง การสรางวสยทศนมสวนรวม (DREAMD2) เวลา 2 ชวโมง 52 เรองการออกแบบการทางานอยางมสวนรวม (DESIGND3) เวลา 2 ชวโมง

12

6 วชาการวางแผนการทางานอยางมสวนรวมเวลา 5ชวโมง ประกอบดวย 61 เรอง การวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม (DESTINYD4) เวลา 2 ชวโมง 62 เรอง การฝกปฏบต วางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม เวลา3 ชวโมง (Participatory Action Planning)

7 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวมเวลา 4 ชวโมง ประกอบดวย 71 เรองการถอดบทเรยนและจดการความร เวลา 2 ชวโมง (After Action Review amp Knowledge Management) 72 เรองการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง (Participatory Evaluation on Empowerment) เวลา 2ชวโมง


ดาเนนการแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ทงภาคทฤษฎ และภาคปฏบต โดยใชพนทตามบรบทของชมชนในการแลกเปลยนเรยนร กระบวนการแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชนใชวทยากรและทมงานผมประสบการณจากการปฏบตจรงในพนทเปนผถายทอดความรและเทคโนโลยการสรางการมสวนรวมของผเขารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ประสบการณ และรวมกนสรปประเดนหลกในการพฒนาการเรยนร ฝกปฏบตในแตละขนตอนการเรยนรเปนชวงๆ ทเปนหวใจสาคญ มการวดและประเมนผลของกจกรรมเปนระยะๆ และประเมนผลเมอจบหลกสตรอกครง เนอหาในแตละหมวดวชา 1 หมวดวชาการเสรมพลงชมชน (community empowerment) 32 ชวโมง 11 วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 3 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนมความสบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร มความพรอมรบเรองใหมๆ ความรใหมๆ

และสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquoส ldquoการ เสรมสรางพลงชมชนrdquo ได

คาอธบายรายวชา เปนการเขาสการเรยนรโดยอาศยพลงปญญาของชมชนแทนการใชวธการดงเดมคอ การเขาถงชมชนโดยอาศยความออนแอของชมชนเปนฐาน ม การใชวฒนธรรมชมชนทองถนเพอเสรมสรางพลงใจใหกบผคนในชมชนเอง และการทาความเขาใจกบ การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนาชมชนเสยใหม มการโนมนาวใจ เปดใจและความรสก

13

ของผเขารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ดวยการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบขอมลชมชน การตอนรบและอานวยความสะดวกจากผถายทอดความรและเทคโนโลยระหวางชมชนและทมงาน อยางเปนเอกลกษณของชมชน การสรางความไววางใจซงกนและกน ดวยความเปนมตรและรจกทมงานและบทบาทหนาท การสรางปฏสมพนธระหวางผถายทอดความรกบผรวมแลกเปลยนเรยนร การบอกเลาความเปนมาของชมชน มการจกบรรยากาศการเรยนรในลกษณะกระตน โนมนาวและใหกาลงใจแกผเรยนและสรางความมนใจในศกยภาพและความสามารถของประชาชน และมการแจกเอกสารขอมลทใชประกอบ 1 2 วชาการสรางกระบวนการทางานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry) และการกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลง (Social Change Leader) 6 ชวโมง วตถประสงครายวชา

เพอใหผเรยนสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquo การสรางอตลกษณของทมงาน การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชน และการกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคม คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบแนวคดในการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน บทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคม บทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคมในฐานะผเอออานวยทมงาน ในฐานะผกอกระแสกลมพลงในฐานะผประสานสมพนธ และในฐานะผเสรมสรางพลงทมงาน รวมทง อานสงคของการทางานรวมกนเปนทมเพอการเปลยนแปลงสงคม มการใชกระบวนการกลมสมพนธ เพอสรางอตลกษณของทมงาน และการนากระบวนการสนทรยปรศนมาใชในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชน 13 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน (DISCOVERY) 6 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ 1 ใชแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได 2 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกได

คาอธบายรายวชา

ศกษาเกยวกบการออกแบบ เครองมอศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน อาท การคนหาทนทางสงคม การเขาถงชมชนเชงบวก การสารวจขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน การจดทาแผนทเดนดน การฝก

14

ปฏบตการวาดวยการรวมศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชนและนาผลการคนพบมาวเคราะห ถงการใชความเขมแขงในการออกแบบการพฒนาชมชนอยางมสวนรวม 14 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1) 4ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 อธบายถงวธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ 2 อธบายถงวธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop)

คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบ วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) ซงเปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม(Technology of Participation) และเปนขอมลนาเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมมการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชม เพอดาเนนโครงการพฒนาสขภาพชมชน 5 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทางานอยางมสวนรวม 4 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 อธบายถงวธการกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนได 2 อธบายถงวธการออกแบบการทางานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได

คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบรปแบบการทางานแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชนไดมแนวคดในการพฒนาชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบการทางานในชมชนรวมกนเปนทม

16 วชาการวางแผนการทางานอยางมสวนรวมเวลา 5 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 อธบายถงวธการวางแผนการทางานอยางมสวนรวมในการพฒนาสขภาพชมชนได 2 ใชทกษะวางแผนการทางานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได

คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบรปแบบการวางแผนการทางานอยางมสวนรวมแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และพฒนาองคกรของตนเองและชมชน ใชแนวคดในการพฒนาสขภาพชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบและวางแผนการทางานในชมชนรวมกนเปนทม

15

17 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวมเวลา4 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 อธบายถง การถอดบทเรยนและจดการความรได 2 อธบายถงแนวคด หลกการและวธกาการประเมนผลอยางมสวนรวมได 3 มทกษะเบองตนในการถอดบทเรยน จดการความรและประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสราง พลงทมงาน องคกรและชมชน

คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบ การถอดบทเรยน การจดการความร และ การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสราง

พลง (Participatory Evaluation on Empowerment) และมกระบวนการกลมสมพนธในการฝกทกษะเบองตนในการทางานในชมชนรวมกนเปนทม

16

เนอหาในหมวดวชา 1 หมวดวชาการเสรมพลงชมชน (community empowerment) 32 ชวโมง 11 วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 3 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนมความสบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร มความพรอมรบเรองใหมๆ ความรใหมๆ

และสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquoส ldquoการ เสรมสรางพลงชมชนrdquo ได

คาอธบายรายวชา เปนการเขาสการเรยนรโดยอาศยพลงปญญาของชมชนแทนการใชวธการดงเดมคอ การเขาถงชมชนโดยอาศยความออนแอของชมชนเปนฐาน ม การใชวฒนธรรมชมชนทองถนเพอเสรมสรางพลงใจใหกบผคนในชมชนเอง และการทาความเขาใจกบ การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนาชมชนเสยใหม มการโนมนาวใจ เปดใจและความรสกของผเขารวมแลกเปลยนเรยนรระหวางชมชน ดวยการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบขอมลชมชน การตอนรบและอานวยความสะดวกจากผถายทอดความรและเทคโนโลยระหวางชมชนและทมงาน อยางเปนเอกลกษณของชมชน การสรางความไววางใจซงกนและกน ดวยความเปนมตรและรจกทมงานและบทบาทหนาท การสรางปฏสมพนธระหวางผถายทอดความรกบผรวมแลกเปลยนเรยนร การบอกเลาความเปนมาของชมชน มการจกบรรยากาศการเรยนรในลกษณะกระตน โนมนาวและใหกาลงใจแกผเรยนและสรางความมนใจในศกยภาพและความสามารถของประชาชน และมการแจกเอกสารขอมลทใชประกอบ 1 2 วชาการสรางกระบวนการทางานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry) และการกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลง (Social Change Leader) 6 ชวโมง วตถประสงครายวชา

เพอใหผเรยนสามารถอธบายเกยวกบการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชน rdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquo การสรางอตลกษณของทมงาน การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชน และการกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคม คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบแนวคดในการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน บทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคม บทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคมในฐานะผเอออานวยทมงาน ในฐานะผกอกระแสกลมพลงในฐานะผประสานสมพนธ และในฐานะผเสรมสรางพลงทมงาน รวมทง อานสงคของการทางานรวมกนเปนทมเพอการเปลยนแปลงสงคม มการใชกระบวนการกลมสมพนธ เพอสรางอตลกษณของทมงาน และการนากระบวนการสนทรยปรศนมาใช

17

ในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชน 13 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน (DISCOVERY) 6 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ 1 ใชแนวคดและกระบวนการการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได 2 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกได


ศกษาเกยวกบการออกแบบ เครองมอศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน อาท การคนหาทนทางสงคม การเขาถงชมชนเชงบวก การสารวจขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน การจดทาแผนทเดนดน การฝกปฏบตการวาดวยการรวมศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชนและนาผลการคนพบมาวเคราะห ถงการใชความเขมแขงในการออกแบบการพฒนาชมชนอยางมสวนรวม 14 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทางานอยางมสวนรวม 4ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ


คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบรปแบบการทางานแบบพหภาคโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน และมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาองคกรของตนเองและชมชนไดมแนวคดในการพฒนาชมชน และใชขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก มากาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนออกแบบการทางานในชมชนรวมกนเปนทม 15 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1) 4 ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ


คาอธบายรายวชา ศกษาเกยวกบ วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) และ วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) ซงเปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม(Technology of Participation) และเปนขอมลนาเขาในการวางแผน

18

ปฏบตการอยางมสวนรวมมการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชม เพอดาเนนโครงการพฒนาสขภาพชมชน

16 วชาการวางแผนการทางานอยางมสวนรวม เวลา 5ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ



17 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวม เวลา 4ชวโมง วตถประสงครายวชา เพอใหผเรยนสามารถ

1 อธบายถงแนวคด หลกการและวธกาการประเมนผลอยางมสวนรวมได 2 มทกษะเบองตนในการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชน

ได คาอธบายรายวชา

ศกษาเกยวกบ การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง (Participatory Evaluation on Empowerment) และมกระบวนการกลมสมพนธในการฝกทกษะเบองตนในการทางานในชมชนรวมกนเปนทม

19

แผนการจดการเรยนรสาหรบหมวดวชาวาดวยการเสรมสรางพลงชมชน

1 ชอ วชา การปรบเปลยนกระบวนทศน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน เวลา 3 ชวโมง ประกอบดวย 11 เรอง การเขาสการเรยนรดวยพลงปญญา เวลา 1 ชวโมง 1วตถประสงคการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายแนวคดและหลกการเรยนรดวยพลงปญญาได 12 อธบายความแตกตางระหวางการเรยนรโดยใชปญหากบปญญาเปนตวตงไดอยางถกตอง 13 อธบายความแตกตางระหวางผลตามของการเรยนรโดยใชปญหากบปญญาเปนตวตงไดอยาง ถกตอง 14 อธบายถงประโยชนของการเรยนรโดยใชปญญาเปนตวตงไดอยาง ถกตอง


21 รปแบบการพฒนาโดยอาศยความออนแอของชมชนเปนฐาน (Weakness Based Community Development) 22 รปแบบการพฒนาโดยอาศยความเขมแขงของชมชนเปนฐาน (Strength Based Community Development) 23 แนวคดและหลกการเรยนรดวยพลงปญญา (Concept and Principle of Wisdom Power in Learning) 24 ความแตกตางระหวางการเรยนรโดยใชปญหากบปญญาเปนตวตง (Problem Solving Approach vs Wisdom Approach) 25 ประโยชนของการเรยนรโดยใชปญญาเปนตวตง 26 การมองโลกใหบวก (Hard Optimism)

20


31 นาเขาสบทเรยน โดยการฉายภาพประกอบใน PowerPoint เรอง ผนากบการเปลยนแปลงรวมสมย และความแตกตางระหวาง การพฒนาชมชนโดยอาศย ปญหากบอาศยปญญาเปนตวตง 32 ตงคาถามใหผเรยนตอบ จากสงทเหนในจอภาพ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสาคญของการนาเสนอ แลวนามาเชอมโยงกบ การพฒนาชมชนโดยอาศย ปญหาและปญญาเปนตวตง โดยผพฒนาจากภายนอก ตลอดจนผลพวงของการพฒนาทมผลกระทบตอชมชน พฤตกรรมของชมชนทแสดงออกโดยผลจากการพฒนา และบทบาทของประชาชนในชมชนในฐานะผปรบเปลยนพฤตกรรมตนเอง ทมงาน และชมชนเพอนาไปส ความเขมแขงของชมชน 33 ทงประเดนไวใหผเรยนขบคด วาตงแตนไป นกสาธารณสขจะใชแนวทางใดในการพฒนาในอนาคตเพอนาไปส ความเขมแขงและยงยนของชมชน 34 สมซกถามความคดและใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ 35 ใหผเรยนเขยนความคาดหวงทจะไดเรยนรในหลกสตรนลงใน กระดาษสรปหวใจทตนเองไดออกแบบ แลวใหนาไปผกดายแขวนไวในทโลงเหนไดชดเจนเปนแถวยาว 4 สอ

41 ภาพตวอยางประกอบใน PowerPoint เรอง ldquoทกสงดอยท ใจrdquo 42 กระดาษส คนละ 1ใบ ขนาด 3rdquox 5rdquo 43 ปากกาหมกแหง 5 อปกรณโสต ฯ

51 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 52 เครองขยายเสยง 53 เครองฉายวดทศน หรอเครอง แอล ซ ด 54 คอมพวเตอร 1 ชด

21


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการดวดทศนและภาพประกอบ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน

12 เรอง การใชวฒนธรรมชมชนเพอเสรมสรางพลงใจrdquo เวลา 1ชวโมง 1วตถประสงคการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายแนวคดและหลกการเรยนรโดยใชภมปญญาในวฒนธรรมชมชนได 12 อธบายการประยกตใชภมปญญาทองถน อาท การ สขวญและ การกนออผะหญา เพอเสรมสรางพลงใจ 13 อธบายถงประโยชนของการเรยนรโดยใชปญญาทองถนในการพฒนาไดอยาง ถกตอง 14 แสดงออกถง ความสบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร มความพรอมรบเรองใหมๆ ความรใหมๆ


21 ปญญาทองถนในฐานะเครองมอทางวฒนธรรมในการพฒนาชมชน 22 การประยกตใชภมปญญาทองถน อาท การ สขวญและ การกนออผะหญา

เพอเสรมสรางพลงใจ 23 ประโยชนของการเรยนรโดยอาศยภมปญญาทองถน

22

3 แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 31 นาเขาสบทเรยน โดยการจดพธกรรม การสขวญ และการกนออผะหญา 32 ตงคาถามใหผเรยนตอบ ดวยการถามถงสงทเกดขนในพธกรรมทงสองแบบ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสาคญของการนาเสนอ แลวนามาเชอมโยงกบ การเสรมสรางพลงชมชน โดยอาศยวฒนธรรมชมชน 33 ถามถงการประยกตใชพธกรรมในทองถน ตามบรบทของวฒนธรรมชมชน ในแตละภมภาคและตามศาสนาทชมชนนบถอ 34 สมซกถามความคดและใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ 4 สอ 41 ปจจยและเครองเซนไหวในพธกรรม สขวญ 42 ปจจยทใชในพธกรรมการกนออผะหญาไดแก ปลองออและ นาผงเดอนหา 43 พธกรรม การสขวญ และการกนออผะหญา 44 วงดนตรพนเมองลานนา 5 อปกรณโสต ฯ

a ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว b เครองขยายเสยง 1 ชด


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมพธกรรม 63 การซกถามและแสดงความคดเหน

23

13 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศนการพฒนา จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquoส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquo เวลา 1 ชวโมง 1) วตถประสงคการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายแนวคดและหลกการการปรบเปลยนกระบวนทศน จาก ldquoการขบเคลอนชมชนrdquo ส ldquoการเสรมสรางพลงชมชนrdquoได

2) เนอหา 21 รปแบบการขบเคลอนชมชน โดยผพฒนาจากภายนอก 22 รปแบบการพฒนาโดยการเสรมสรางพลงชมชน 23 ผลพวงของการพฒนาทมผลกระทบตอชมชน 24 พฤตกรรมของชมชนทแสดงออกโดยผลจากการพฒนา 25 บทบาทของประชาชนในชมชนในฐานะผปรบเปลยนพฤตกรรมของตนเอง ทมงาน และชมชน เพอนาไปส ความเขมแขงของชมชน 3 แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 31 นาเขาสบทเรยน โดยการฉายสครปต วดทศนเรอง การเคลอนไหวของหมปลาวาฬ ปลาโลมาและปลาเงนปลาทอง ซงมองคประกอบททาใหเกดความเคลอนไหวทแตกตางกน 32 ตงคาถามใหผเรยนตอบ ดวยการถามถงสงทเหนในจอภาพ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสาคญของการนาเสนอ แลวนามาเชอมโยงกบ การขบเคลอนชมชน และ การเสรมสรางพลงชมชน โดยผพฒนาจากภายนอก ตลอดจนผลพวงของการพฒนาทมผลกระทบตอชมชน พฤตกรรมของชมชนทแสดงออกโดยผลจากการพฒนา และบทบาทของประชาชนในชมชนในฐานะผปรบเปลยนพฤตกรรมตนเอง ทมงาน และชมชนเพอนาไปส ความเขมแขงของชมชน 33 ทงประเดนไวใหผเรยนขบคด วาตงแตนไป นกสาธารณสขจะใชแนวทางใดในการพฒนาในอนาคตเพอนาไปส ความเขมแขงและยงยนของชมชน และ สมาชกของชมชน ควรแสดงบทบาทเชนไร

24

34 สมซกถามความคดและใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ 35 ใหผเรยนเขยนความคาดหวงทจะไดเรยนรในหลกสตรนลงใน กระดาษสรปหวใจทตนเองไดออกแบบ แลวใหนาไปผกดายแขวนไวในทโลงเหนไดชดเจนเปนแถวยาว 4 สอ 41 ภาพตวอยางประกอบใน PowerPoint เรอง ldquoผนากบการเปลยนแปลงรวมสมยrdquo 42 ครปตวดทศน สน 3 นาท ความเคลอนไหวของหมปลา 3แบบ 5 อปกรณโสต ฯ

51 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว และเครองขยายเสยง 1 ชด 52 เครองฉายวดทศน หรอเครอง แอล ซ ด 53 ปากกาหมกแหง สดา 54 กระดาษสชมพ คนละ 1ใบ ขนาด 3rdquox 5rdquo 55 ดาย แขวนรปหวใจ 6 การวดและประเมนผลจาก


25


2 วชาการสรางกระบวนการทางานเปนทมโดยอาศยกระบวนการสนทรยปรศน (Appreciative Inquiry) และการกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลง (Social Change Leader) 6 ชวโมง

21 เรอง การสรางอตลกษณของทมงาน เวลา 2 ชวโมง 1) วตถประสงคการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายแนวคดและหลกการเรยนรโดยใชการละลายพฤตกรรม 12 อธบายการประยกตใชกระบวนการกลมสมพนธเพอสรางความคนเคย ปรบใจ ถอดยศ ตาแหนง

เขาสการเรยนรอยางเปน กนเองไมถอตว และกลมกลนไปกบกลม ตามเนอหาและชอของเพลง 13 อธบายถงการกาหนด กฎ กตกา มรรยาท และบทบาททางสงคมเพอการทางานรวมกนเปนทม 14 อธบายถงหลกในการกาหนดบทบาทของทมงานทดและมอตลกษณ 15 แสดงออกถง รนเรง ความผอนคลาย สบายใจ ไววางใจ และรสกเปนมตร ภายในกลมของตนเอง

2)เนอหา 21 แนวคดและหลกการเรยนรโดยใชการละลายพฤตกรรม 12 การประยกตใชกระบวนการกลมสมพนธเพอสรางความคนเคย 13 การกาหนด กฎ กตกา มรรยาท และบทบาททางสงคมเพอการทางานรวมกนเปนทม 14 หลกการกาหนดบทบาทของทมงานทดและมอตลกษณ

3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 31 นาเขาสบทเรยน โดยใชกระบวนการกลมสมพนธ ldquoมาจากไหนไมสาคญrdquo 311 ใหผเรยนรองเพลงตามเนอรอง ในจอภาพ 332 อธบายใหผเรยนทราบถงการทาหนาทของสมองทง 2 ขาง ซายและขวา 333 ใหผเรยนนงลอมวงเปนวงกลม ฝกทกษะการใชทาทางประกอบการรองเพลง

26

1) สมาชกนงเปนวงกลมใหญวงเดยว ใหสมาชกฟงเพลง มาจากไหนไมสาคญ 2) ใหสมาชกแบมอซายไวระดบอก และวางฝามอขวาลงบนมอซาย ของเพอนขางขวา 3) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนฝามอซายของเพอนแลวนบ 1

4) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนหนาขาดานขวาของตวเองแลวนบ 2 5) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนหนาขาดานซายของตวเองแลวนบ 3 6) ใหใชฝามอขวาตบเบา ๆบนมอซายของตวเองแลวนบ 4 7) รองเพลงใหมจงหวะคลองจองประสานเปนหนงเดยวทงวง 8) เรงจงหวะการรองใหเรวขนเรอยๆ แลวเปานกหวดจบ

334 ตงคาถามใหผเรยนตอบ ดวยการ ถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสาคญของ การนาเสนอ แลวนามาเชอมโยงกบ การเสรมสรางพลงทมงาน 335 แบงกลมผเรยนใหคละกน และกระจายกนอยางสมดล ประมาณ 8-12คน 336 ใหผเรยนแนะนาตนเองและคตประจาใจ สน ๆ 337 ใหสมชกกลมเลอกประธาน ๆ เลอกเรขา ๆ ผชวยเลขา โฆษก 338 ใหแตละกลม ตงชอกลม สญลกษณ คาขวญ และบนทกลงในกระดาษฟลปชารต 339 ใหแตละกลม ออกแบบทาทางประกอบการแนะนากลมอยางเขมแขง มชวตชวา ใหกลมอนชนชม 3310 ใหแตละกลม กาหนดกฎ กตกา มรรยาท ของกลมใหญ ตลอดจนเวลาขาดเรยนทยง สามารถรบใบประกาศนยบตรได 3311 ใหแตละกลม ผลดกนรบผดชอบ งานวชาการ บรการ รกษาเวลาและสนทนาการ ประจาวน 3312 ถามความคดและใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ 4) สอ 41 เพลงตามเนอรอง ldquoมาจากไหนไมสาคญrdquo ใน PowerPoint 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการมสวนรวมของประชาชนในการสรางเสรมสขภาพชมชน

27

5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว และเครองขยายเสยง 1 ชด c กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม d กระดาษ ฟลปชารต


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน

22 เรอง การปรบเปลยนกระบวนทศน การพฒนาชมชน (2) เวลา 3 ชวโมง ประกอบดวย 221 การพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน เวลา 1ชวโมง


ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายเปรยบเทยบระหวาง แนวคด ความทาทายในการมองชมชนและหลกการพฒนาชมชน2แบบได - แบบท 1ใชความออนแอและปญหาของชมชนเปนฐาน -แบบท 2ใชความเขมแขงและปญญาของชมชนเปนฐาน 12 อธบายเปรยบเทยบระหวางวถทางการพฒนาชมชนและผลกระทบของการพฒนา2แบบได - แบบท 1ใชการเขาถงชมชนเชงลบ -แบบท 2ใชการเขาถงชมชนเชงบวก 13 อธบายถงคตฐานทสาคญในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐานได 14 อธบายถงบทบาททสาคญของสมาชดชมชนในฐานะldquoพลเมองrdquoได

28

15 อธบายถงกระบวนการขบเคลอนชมชนในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน โดนใชการสนทนาและปฏบตการรวมหมอยางมสวนรวมได 16 อธบายถงหลกการจดทาทาเนยบสนทรพยชมชนอยางมสวนรวมได 2) เนอหา

21 การเปรยบเทยบระหวาง แนวคด ความทาทายในการมองชมชนและหลกการพฒนาชมชน2แบบ - แบบท 1ใชความออนแอและปญหาของชมชนเปนฐาน -แบบท 2ใชความเขมแขงและปญญาของชมชนเปนฐาน 22 การเปรยบเทยบระหวางวถทางการพฒนาชมชนและผลกระทบของการพฒนา2แบบ - แบบท 1ใชการเขาถงชมชนเชงลบ -แบบท 2ใชการเขาถงชมชนเชงบวก 23 คตฐานทสาคญในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน 24 บทบาททสาคญของสมาชดชมชนในฐานะldquoพลเมองrdquo 25 กระบวนการขบเคลอนชมชนในการพฒนาชมชนทอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน โดยใชการสนทนาและปฏบตการรวมหมอยางมสวนรวม 26 หลกการจดทาทาเนยบสนทรพยชมชนอยางมสวนรวม

3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 31 นาเขาสบทเรยน โดยใชปรชญา ldquoการมองนาในแกวrdquo 311 นาแกวนาทมนาครงแกววางไวกลางหอง 3 12 ตงคาถามใหผเรยนตอบ ดวยการ ถามวาทานเหนอะไร 313 สมถามจนไดคาตอบ หลายคาตอบ และไมตกสนวา ผดหรอถก 314 ใหผเรยนวเคราะหการมองเหนของเพอนวาเปนเชนไร 315 เปรยบเทยบการมองนาในแกวนากบการมองเหนชมชน 316 ใหผเรยนวเคราะหใหมกบการมองเหนชมชน วามปญหา ขาดแคลน เปรยบเทยบกบการ มองเหนภมปญญา สนทรพยและความเขมแขงของชมชน 317 ฉายภาพเปรยบเทยบระหวาง ผลของการมองชมชนทง 2แบบ โดยใชตวอยางผงภาพและ แผนท ปญหา ความออนแอ ความขาดแคลน กบปญญา ความเขมแขง และสนทรพยชมชน 318 แจกแบบฟอรมการสมภาษณ และสนทนาเรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพย ชมชนเปนฐานใหผเรยนคนละ 1ชด

29

319 ใหโอกาสของผเรยนผลดกนสมภาษณเปนค ๆ แลวสมถามใหออกมานาเสนอ 4) สอ 41 แกวนา ทมนา ldquoครงแกวrdquo 42 PowerPoint เรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน 43 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน 44 เอกสารแบบฟอรมการสมภาษณ และสนทนาเรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพย ชมชนเปนฐาน 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส ละ 1 รม 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว และเครองขยายเสยง 1 ชด 56 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint



30


1) วตถประสงคการศกษา ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ

11 อธบายเปรยบเทยบระหวาง แนวคดการเขาถงชมชน 2 แบบ คอ เชงลบและเชงบวก ได 12 อธบายถงการปรบเปลยนกระบวนทศนการบรการสาธารณะ 3 แบบ ได 14 อธบายถงวธการเขาถงชมชนในเชงบวกอยางสน ๆ ได 2)เนอหา

21 การเปรยบเทยบระหวาง แนวคดการเขาถงชมชน 2 แบบ คอ เชงลบและเชงบวก 22 การปรบเปลยนกระบวนทศนการบรการสาธารณะ 3 แบบ 221 เราทาใหเขา (We work for them) 222 เราทารวมกบเขา (We work with them) 223 เราชวยใหเขาทากนเอง (We support them) 23 วธการเขาถงชมชนในเชงบวกอยางสน ๆ ไดแก ปรบสข ผกมตร เกาะตด คดด จจด จอไฟ ใสเชอ เกอกล หนนศรทธา 24 มองโลกใหบวก (Hard Optimism) 3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 31 นาเขาสบทเรยน โดยการฉายภาพประกอบ เรอง ldquoอะไรกเปนไปไดหากเรารกจะทาเสยอยาง rdquo 3 2 ใหผเรยนในกลมยอยผลดกนเลาประสบการณการทางานบรการสขภาพ แลวสรปลงในกระดาษฟลปชารตวามกแบบ อะไรบาง 33 ตงคาถามใหผเรยนตอบ ดวยการ ถามวาทานเหนอะไร 33 สมถามจนไดคาตอบ หลายคาตอบ และไมตดสนวา ผดหรอถก 34 ใหผเรยนวเคราะหการมองเหนของเพอนวาเปนเชนไร 35 นาเสนอวธการเขาถงชมชนในเชงบวกสน ๆ 36 ใหผเรยนวเคราะหใหมวา มความรสกเปนอยางไร 37 ใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ

31

4) สอ 41 ภาพประกอยการบรรยาย เรอง การเขาถงชมชนในเชงบวก (ในPower Point) 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การเขาถงชมชนในเชงบวก 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน


6) การวดและประเมนผลจาก 61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการบรรยายและกระบวนการกลมสมพนธ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน

223 เรองการจดทาแผนทเดนดน เวลา 1ชวโมง


11 อธบายถงเครองมอศกษาชมชนทมประสทธผลได 12 อธบายถงแนวความคด หลกการและวธการจดทาแผนทเดนดนได 14 มทกษะเบองตนในการจดทาแผนทเดนดนรวมกนเปนทมได 2)เนอหา

21 แผนทเดนดน เครองมอศกษาโลก และสงคมชาวบาน 22 ประโยชนและความสาคญของการจดทาแผนทเดนดน 23 ความแตกตางระหวางแผนท นงโตะแผนทเดนทางทองเทยวกบแผนทเดนดน

32

24 ขอแนะนาในการจดทาแผนทเดนดน 3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 31 นาเขาสบทเรยน โดยการฉายภาพและยกตวอยางประกอบของบคคลสาคญและ ผนาการเปลยนแปลงทใช ldquoแผนทเดนดน rdquo 32 อธบายถงประโยชนและความสาคญของการจดทาแผนทเดนดนในงานพฒนาชมชน 3 3 ตงคาถามใหผเรยนตอบเกยวกบประสบการณและการนาแผนทเดนดนไปใชในงานพฒนา 34 นาตวอยางของแผนทเดนดนทมผฝกหดทาในอดตและชประเดนของสนทรยภาพและแนวทางการ ปรบปรงใหดยงขน 35 ใหผเรยนวเคราะหถงตวอยางทนาเสนอวามคณภาพเปนเชนไร 36 อธบายแนะนาเพมเตมเพอใหเขาใจกระจางชด 37 ใหผเรยนวเคราะหใหมวา มความรสกเปนอยางไร 38 ใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ 4) สอ 41 ภาพประกอบการบรรยาย เรอง การจดทาแผนทเดนดน (Power Point) 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดทาแผนทเดนดน (Walking Mapping) 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2 หว 53 สเทยน สนา สนามน 54 เขมหมด ธงจว 55 ดนนามน 56เสนดายหลากส 57 กระดาษทชช กระดาษหนงสอพมพ 58 เมลดพนธพช นา นา ชนดทหาไดในทองถน และตนไมใบหญา 59 รปภาพคน สตว พช สถานทสาคญ ๆ 510 สงดลใจเชน สญลกษณตาง ๆ รปดาว รปการตน

33

511 คาบนดาลใจ คามนสญญา คตพจน คาขวญ 512 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม

513กระดาษฟลปชารต แตละกลม 514 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 515เครองขยายเสยง 1 ชด

6) การวดและประเมนผลจาก 61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการบรรยายหรอรวมกระบวนการกลมสมพนธ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน

23 เรอง การกาหนดบทบาทผนาการเปลยนแปลงสงคม เวลา 1ชวโมง


11 อธบายถงความหมายและความสาคญของทมงานนวตกรสงคม หรอผนาการเปลยนแปลงสงคมได 12 อธบายถงองคประกอบของทมงานนวตกรสงคมได 13 อธบายถงบทบาทใหมของผใหบรการสาธารณะและผนาชมชนตามธรรมชาตทมอยแลวในทองถน และ ทางานรวมกนในลกษณะพหภาค ดวยจตสานกดทมตอชมชนของตน ได 2 เนอหา

21 ผนาการเปลยนแปลงไปสสงคมใหมทดกวาเดม (Social Change Leaders) นวตกรสงคม (Social Innovators) 22 การเสรมสรางพลงชมชนโดยอาศยทมงานนวตกรสงคม

34

23 เครอขายการเสรมสรางพลงชมชน (Community Empowerment Network) เครอขายการรวมตวของชมชนทองถนชนบทเลก ๆทมลกษณะเปนพหภาคทองถน เปนพลงอาสาสมครทสนใจและรวมคดรวมทาในเรองทมผลกระทบตอชมชน 23 การกาหนดบทบาทของทมงานนวตกรสงคมในการพฒนาชมชน ในฐานะผเอออานวยการประชมกลม (Facilitator) หรอ ldquoคณเออrdquo ในฐานะผกอกระแสสงคม (Advocate) หรอ ldquoคณกอrdquo ในฐานะผประสานสมพนธ (Mediator) หรอ ldquoคณประสานrdquo ในฐานะผเสรมสรางพลง (Empower) หรอ ldquoคณเสรมrdquo


31 นาเขาสบทเรยน โดยการจด กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoจดประกายrdquo เพอใหผเรยนร ทราบบทบาทของตนเองในฐานะผนาการเปลยนแปลงสงคมไดแกผจดประกาย เอออานวย กอกระแส ประสานสมพนธและเสรมสรางพลง 311 สมาชกในกลมยอยแตละกลมอภปรายถงบทบาทของนวตกร

สงคมแลวนาเสนอผลตอกลมใหญ กลมละ 3 นาท 312 ใหสมาชกฟงเพลงและดเนอเพลง จกประกายในจอภาพ 313 ถามถงความรสกจากการฟงเพลงวาเปนเชนไร

32 ฉายภาพจาก PowerPoint ประกอบ เรอง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo กบการเสรมสรางการมสวนรวมในการสรางเสรมสขภาพชมชน 3 3 ใหผเรยนในกลมยอยสนทนาอยางมสวนรวมเพอจดทาแผนทความคดเกยวกบ บทบาทของผนาการเปลยนแปลง ตามทศนะและความเขาใจ แลวสรปลงในกระดาษฟลปชารต 34 ใหผเรยนนาเสนอผลงานสน ๆ กลมละ 3นาท 35 ใหโอกาสของผเรยนแสดงความคดเหน วเคราะห และวจารณ 4) สอ 41ภาพจาก PowerPoint ประกอบ เรอง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo กบการเสรมสรางการมสวนรวมใน การสรางเสรมสขภาพชมชน 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง ldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo กบการเสรมสรางการมสวนรวมในการ สรางเสรมสขภาพชมชน

35

5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส ละ 1 รม 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 56 เครองขยายเสยง 1 ชด 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการบรรยายและกระบวนการกลมสมพนธ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน

3 วชาการศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชน 6 ชวโมง (กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 1 รวมคนพบสงดแลวชนชม DISCOVERYD1)

1)วตถประสงคการศกษา ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ

11 ใชแนวคดและกระบวนการสนทรยปรศนเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาชมชนได 12 รวมศกษาชมชนและรวมใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกโดย 121ใชวธการเขาถงชมชนเชงบวก คนหาทนทางสงคม ขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน ได 122รวมจดทาแผนทเดนดน ทแสดงถงศกยภาพและวสยทศนของชมชนได 123 รวมวเคราะห จดทา ทาเนยบสนทรพย และนาเสนอผลของการคนพบได 124 รวมชนชมและแสดงความยนดตอการคนพบภมปญญาและสนทรพยชมชนได

36


21 การศกษาชมชนและใชเครองมอศกษาวถชวตชมชนในเชงบวกอยางมสวนรวมโดย 211ใชวธการเขาถงชมชนเชงบวก คนหาทนทางสงคม ขมพลงชมชน และสนทรพยของชมชน ซงรวมถง ความสาเรจในอดตทเคยทางานรวมกนมาของกลม องคกร อนนาภาคภมใจ ความสามารถ ทกษะพรสวรรคและภมปญญาของสมาชกในกลม ชมรม องคกรหรอเครอขาย ตลอดจนวสยทศนในการพฒนาสขภาพชมชนทองถนนน 212รวมจดทาแผนทเดนดน ทแสดงถงศกยภาพและวสยทศนของชมชน 213 รวมวเคราะห จดทา ทาเนยบสนทรพย และนาเสนอผลของการคนพบ 214 รวมชนชมและแสดงความยนดตอการคนพบภมปญญาและสนทรพยชมชน 3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร

31 ออกฝกปฏบตการภาคสนามวาดวยการรวมศกษาวถชวตและวฒนธรรมชมชนในพนทเปาหมาย ซงมการนดหมายไวกอนลวงหนา และกาหนดใหมการพบปะกบกลม หรอองคกรในชมชนทมกจกรรมชมชนอยแลวอยางสมาเสมอ มการปฐมนเทศสน ๆเกยวกบประวตและทมาของชมชน เครอขาย และการทากจกรรมชมชน 32 ผเรยนแตละกลมจะไดรบมอบหมายใหไปฝกปฏบตการสนทรยสนทนา คนพบสงดแลวชนชม ทงการสมภาษณ การสนทนากลม และการออกสารวจสนทรพยชมชนและการจดทาแผนทเดนดนรวมทงการเดนทางไปและกลบใหเสรจสน ภายในเวลา 3 ชวโมง 33 ผเรยนแตละกลมจะไดรบมอบหมายใหรวมนาเสนอผลงานทไดจาก การศกษาสารวจ และวเคราะหศกยภาพตลอดจนวสยทศนของชมชน อยางสรางสรรค สนกสนาน และมชวตชวา ในระยะเวลาทกระชบ รวม 3 ชวโมง 34 เมอการนาเสนอเสรจสนลง ตวแทนของกลม ทจะนาเสนอเปนกลมตอไปจะฝกทาหนาทแสดงความชนชมยนดตอการคนพบภมปญญาและสนทรพยชมชน และตางผลดกนทาหนาทดงกลาวจนครบกลม 4) สอ 41 สอบคคล ไดแก ผนาชมชน ผนาทองถน ผดอยโอกาส คนพนเมอง ชนเผาในชมชน 42 สอสงพมพ สถานทสาคญ และทรพยากร ทเผยใหเหนถงสงด สงมคา ในพนทเปาหมาย 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน 43 เอกสารแบบฟอรมการสมภาษณ และสนทนาเรองการพฒนาชมชนโดยอาศยสนทรพย ชมชนเปนฐาน 5) อปกรณโสต ฯ

37

51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟน 56 เครองขยายเสยง 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint 58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม 59 ชดอปกรณประกอบการจดทาแผนทเดนดน ซงเคยฝกทกษะมาแลว


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน 64 การนาเสนอผลงานการศกษาศกยภาพ สนทรพยและวสยทศนชมชน

4 วชาการสรางวสยทศน และออกแบบการทางานอยางมสวนรวม 2 ชวโมง 41 เรองการสรางวสยทศนอยางมสวนรวม 1 ชวโมง (กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 2 รวมถกทอฝนอยางสมศกดศร DREAM D2) 1 วตถประสงคของการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายถงวธการกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนได 12 มทกษะและประสบการณเบองตนในการกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนในลกษณะพหภาคได

38

2 เนอหา 21 หลกการและแนวทางการตงคาถามทเสรมสรางพลง (Empowering Questions) และพฒนาความคดสรางสรรค 22 พลงแหงจนตนาการถงสงดทจะมมาในอนาคต (power of Imagination) 23 คณคาของการพฒนาวสยทศนขมชน (value of community vision development) 24 กฎแหงแรงดงดด (Law of Attraction) 25 การกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนอยางมสวนรวม (Participatory Vision on Community Health) 26 การฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชม เพอพฒนาความคด สรางสรรค


31นาเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoเทพสทศrdquo โดย 1 ใหสมาชกจบกลม 4 คน และหาพนทวาง ยนเปนรปสเหลยมขนมเปยกปน หนหนาไปทศทางเดยวกน

2 วทยากรชแจงการเคลอนไหว ใหเคลอนไหวชา โดยใหคนทอยหนาสดเปนผกาหนดทาทาง แลวใหสมาชกอก 3 คนทาตาม

3 ใหเคลอนไหวประมาณทกๆ 5 วนาท แลวทกคนขวาหน จะเปลยนกนอยตาแหนงหนาสด และใหเคลอนไหวตอเนองกนโดยไมสะดดหรอขาดตอน

4 ตงคาถามถงความรสกของผเรยน และการนยสาคญของการเรยนร แลวนามาเชอมโยง กบการเปลยนบทบาทหนาทกนในฐานะผนา และผตามทด และการทางานทเชอมรอยกน อยางตอเนอง 32 อธบายถงแนวทางการตงคาถามทเสรมสรางพลง และพฒนาความคดสรางสรรคใน PowerPoint 33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมเชงปฏบตการ ตงคาถามทเสรมสรางพลงชมชน

34 ใหผเรยนฝกสมภาษณเปนคโดยใชคาถามท สามารถกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนอยางม สวนรวม

35 ใหผเรยนสรปผลการกาหนดวสยทศนชมชนในกลมยอยแลวนาเสนอทประชมใหญ 36 ใหผเรยนสรางคาขวญจากวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนทไดนาเสนอไปแลว 35 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชมเชงปฏบตการ 4) สอ

39

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง สนทรยปรศน ตอนการกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชน อยางมสวนรวม

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน เทพ 4 ทศ 43 สนทรยปรศน ตอนการกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชนอยางมสวนรวมใน PowerPoint 44 ใบงาน สาหรบฝกการประชมเชงปฏบตการในกลมยอย 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟนแบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 56 เครองขยายเสยง 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint 58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธและการบรรยาย 63 การซกถามและแสดงความคดเหน 64 การนาเสนอผลการประชมเชงปฏบตการอยางมสวนรวม

2 เรองการออกแบบการทางานอยางมสวนรวม 2 ชวโมง (กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 3 รวมออกแบบสรรคสรางอยางสนทรยะ DESIGND3) 1 วตถประสงคของการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายถงวธการออกแบบการทางานสรางเสรมสขภาพชมชนอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได 12 มทกษะเบองตนในการออกแบบการทางานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาครวมกนเปนทมได

40

2 เนอหา 21 หลกการและแนวทางการตงคาถามทเสรมสรางพลง (Empowering Questions) เพอกาหนดรปแบบการทางาน เสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนอยางครบวงจร และพฒนาความคดสรางสรรค 22 หลกการออกแบบอยางสนทรยะเพอการทางานรวมกนเปนทมในชมชน (Appreciative Inquiry for Community Team Building) 23 สนทรยปรศน ตอนการออกแบบการพฒนาสขภาพชมชน อยางมสวนรวม (Participatory Positive Design) 24 การฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชมกลม เพอออกแบบ สรรคสรางการทางานอยางสนทรยะ


31นาเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอนldquoทวงทาสามชาrdquo เพอฝกการเชอมรอยแนวคดของภาค เพอนาไปสการปฏบต และทาใหกลมกลาแสดงออกอยางสรางสรรค วธการจดกจกรรม 1 ใหสมาชกกลมทกคนคดทามอ ประกอบชอของตน แลวแสดงใหเพอน สมาชกในกลมชม

2 ใหสมาชกในกลมเชอมตอทามอของแตละคนเขาดวยกน โดยใหทกคนสามารถทาทามอของทกคนได แลวนาเสนอทละกลม

3 ในรอบทสอง ใหกลมนาเสนอในจงหวะสามชา (ควรใหเวลาฝกซอมพอสมควร) 4 ตงประเดนสนทนา ในเรองทเกยวกบการยอมรบในความคดเหนของผอน

และการนาความหลากหลายไปสการทางานทมความสข 5 ตงคาถามถงความรสกของผเรยน และการนยสาคญของการเรยนร แลวนามาเชอมโยง กบการออกแบบการพฒนาสขภาพชมชน อยางมสวนรวม 32 อธบายถงวธการประชมเชงปฏบตการใน PowerPoint ซงประกอบดวยการทางาน 5 ขนตอนคอ 321 สรางบรบท แนะนาคาถามรวมศนย 322 ระดมความคด 323 จดหมวดหม 324 ตงชอหมวดหม 325 ไตรตรอง 33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมเชงปฏบตการ หารปแบบ(Model)การเสรมสรางการมสวนรวม พฒนา

41

สขภาพชมชน ตอจากประเดนทหาไดจากการเสวนาอยางมสวนรวมในการฝกปฏบตทผานมา 34 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชมเชงปฏบตการ - - 4) สอ

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรองสนทรยปรศน ตอนการออกแบบการพฒนาสขภาพชมชน อยางม สวนรวม (Participatory Positive Design)

42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอนldquoทวงทาสามชาrdquo 43 วธการประชมเชงปฏบตการใน PowerPoint

44 ใบงาน สาหรบฝกการประชมเชงปฏบตการในกลมยอย เพอกาหนดรปแบบการทางาน เสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนอยางครบวงจร 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟน 56 เครองขยายเสยง 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint 58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม



42

5 วชาเทคโนโลยของการมสวนรวม (Technology Of Participation TOP1) 4ชวโมง 51 เรอง การจดเวท ชมชนเสวนาหรอการอภปรายอยางมสวนรวม (ORID) 2 ชวโมง 1 วตถประสงคของการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายถงวธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) ได 12 รวมแสดงบทบาทสมมตในฐานะแกนนาชมชน หรอเจาหนาทในเวทชมชนเสวนาอยางมสวนรวมได 14 รวมแสดงบทบาทในการเปนldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo อาท คณเออ คณกอ หรอคณกระแสและคณประสาน

หรอคณเสรมได ในเวทชมชนเสวนา 2 เนอหา

21 วธการจดเวทชมชนเสวนา (Community Dialogue) เปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม (Technology of Participation) ขนพนฐานท การสนทนาเปนการสอสาร2ทาง เพอหาหวขอ หรอประเดนรวมกน มการแลกเปลยน มมมองกนอยางหลากหลาย อยางไมเผชญหนากน ลงทายดวยความตดลงใจรวมกนเกดความคดสรางสรรคและ นาไปสการตดสนใจปฏบตรวมกน 22 เปนขอมลนาเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม 23 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชม ผกอกระแส ผ ประสานสมพนธและผเสรมสรางพลง เพอดาเนนโครงการเสรมสรางสขภาพชมชน


31นาเขาสบทเรยนโดยใชกจกรรมกลมสมพนธ กจกรรมเขาจงหวะประกอบเพลง ชอ ldquoเอะนนอะไรrdquo 311 ใหผเรยนรองเพลงตามเนอรอง ในจอภาพ และเคาะจงหวะ 3 ชา 312 อธบายใหผเรยนทราบถงผลของความสาเรจของการอภปราย หรอ เสวนาในชมชน 313 ใหผเรยนนงลอมวงในกลมยอยของตนเองเปนวงกลม ฝกทกษะการใชทาทาง ประกอบการรองเพลง และแตละกลมยอยรบผดชอบเนอรองรองเพลง 1บรรทด

314 หาอาสาสมครทาหนาทถอไมช ๆ ใหแตละกลมรองเพลงโดยไมตองเรยงเนอรองเปน บรรทดตามปรกต 315 หากกลมยอยใดรองไมเขาจงหวะหรอผดเนอรองใหออกจากการขบรอง

43

316 รองเพลงใหมจงหวะคลองจองประสานเปนหนงเดยวทงวง 317 เรงจงหวะการรองใหเรวขนเรอยๆ แลวเปานกหวดจบ

318 ตงคาถามถงความรสกของผเรยน และถามถงนยสาคญของ การนาเสนอแลวนามาเชอมโยงกบ การเสวนากลม 4 ขนตอน

32 อธบายถง กระบวนการอภปรายอยางมสวนรวมโดยใช ORIDใหผเรยนฟงโดยใช เนอหาใน PowerPoint ซงประกอบดวยชดคาถาม 4ระดบไดแก 1 ระดบวตถประสงค (Objective O) คอ การตงคาถามทปลกเรา การรบร การมองเหน การไดยน การดมกลน การลมรส การสมผส 2 ระดบการไตรตรอง (Reflective R) คอ การตงคาถามทปลกเรา หวใจ อารมณ ความจาและ การเกยวโยงกน 3 ระดบการตความ (Interpretative I) คอ การตงคาถามทปลกเรา ความคด ความหมาย คานยม และนยสาคญ 4 ระดบการตดสนใจ (Decisional D) คอการตงคาถามทปลกเราใหไดรวมกนตดสนใจภายใน กลมวาจะทากนอยางไร 33 ใหแตละกลมยอยฝกทกษะการอภปราย โดยใหใบงาน หาประเดนของเรองทจะดาเนนการรวมกน ในโครงการเสรมสรางการมสวนรวม สรางเสรมสขภาพชมชน 34 ถอดบทเรยนภายหลงจากเสรจสนการเสวนา

4) สอ 41 เอกสารประกอบการเรยนร เรองการอภปรายอยางมสวนรวม (ORID) 42 เพลง ชอ ldquoเอะนนอะไร rdquo ในโปรแกรม PowerPoint 43 ใบงาน สาหรบฝกเสวนากนภายในกลมยอย 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม

44

54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟน แบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 56 เครองขยายเสยง 1ชด 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint 58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม 59 ไมชสาหรบชวยประกอบกจกรรมรองเพลง


61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธ 63 การซกถามและแสดงความคดเหน 64 การนาเสนอผลงานการเสวนาอยางมสวนรวม


1 วตถประสงคของการศกษา ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายถงวธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) ได 12 รวมแสดงบทบาทสมมตในฐานะแกนนาชมชน หรอเจาหนาทในเวทการประชมเชงปฏบตการได 13 รวมแสดงบทบาทในการเปนldquoทมงานนวตกรสงคมrdquo อาท คณเออ คณกอ หรอคณกระแสและคณประสาน หรอคณเสรมได


21 วธการจดประชมเชงปฏบตการ (workshop) เปนเทคโนโลย ของการมสวนรวม (Technology of Participation) ขนพนฐาน 5 ขนตอน เพอการบรหารกลมใหเดนทางไปสการแลกเปลยนความคดเหน และการสรางความเขาใจ กนภายในกลมอยางลกซง และเปนขอมลนาเขาในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม 22 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชม ผกอกระแส

45

ผ ประสานสมพนธและผเสรมสรางพลง เพอดาเนนโครงการเสรมสรางสขภาพชมชน


31นาเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoขวา ndash ขวา ndash ขวา ซาย ขวาrdquo เพอฝกนาสมาธมาใชในการปฏบตงาน และฝกการจดลาดบภาระงาน วธการจดกจกรรม 1 สมาชกนงเปนวงกลมใหญวงเดยว ใหสมาชกแตละคนเลอกสงของใด กได 1 ชน วางบนตกตนเอง 2 ใหสมาชกพดพรอมกน ldquoแทบ ndash แทบ ndash แทบ ทะระแลบ แทบแทบrdquo

3 แทบจงหวะทหนง และจงหวะทสอง ใหแตละคนสงสงของบนหนา ตกตนเองไปวางบนหนาตกคนทนงดานขวา

4 แทบ ทะระแลบ แทบ แทบ ใหสงไปทางขวาแลวกลบมาหนาตกตนเอง และสงตออกรอบจงหวะการสงตอ ใหเรงจงหวะใหเรวขนไปเรอยๆ 5 ตงประเดนสนทนา เปรยบเทยบกบการทางานตามปกต และการใชสมาธกบการทางาน 6 ตงคาถามถงความรสกของผเรยน และการนยสาคญของการเรยนร แลวนามาเชอมโยง กบการทางานในชวตประจาวน 32 ใหผเรยนในกลมยอยฝกการเปนldquoคณเออrdquoในการประชมเชงปฏบตการ ซงประกอบดวยการทางาน 5 ขนตอนคอ 321 สรางบรบท แนะนาคาถามรวมศนย 322 ระดมความคด 323 จดหมวดหม 324 ตงชอหมวดหม 325 ไตรตรอง 33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมเชงปฏบตการ หากจกรรมหลกในการเสรมสรางการมสวนรวม พฒนา สขภาพชมชน ตอจากประเดนทหาไดจากการเสวนาอยางมสวนรวมในการฝกปฏบตทผานมา 34 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชมเชงปฏบตการ - 4) สอ

46

41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การประชมเชงปฏบตการ (Workshop) 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoขวา ndash ขวา ndash ขวา ซาย ขวาrdquo

43 วธการประชมเชงปฏบตการใน PowerPoint 44 ใบงาน สาหรบฝกการประชมเชงปฏบตการในกลมยอย 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษ ฟลปชารต 55 ไมโครโฟน แบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 56 เครองขยายเสยง 1ชด 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint 58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม



6 วชาการวางแผนการทางานอยางมสวนรวม เวลา 5 ชวโมง (กระบวนการสนทรยปรศนขนตอนท 4 รวมสรางสรรคสงดเพอสงคม DESTINYD4) 1 วตถประสงคของการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 11 อธบายถงวธการวางแผนการทางานอยางมสวนรวมในการพฒนาสขภาพชมชนได 12 ใชทกษะวางแผนการทางานอยางมสวนรวมในลกษณะพหภาคได

47

2 เนอหา 21แนวคดและหลกการการวางแผนการทางานอยางมสวนรวมแบบพหภาค (Partnership in Participatory Action Planning) โดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน พฒนาองคกรของตนเองและชมชน 22 แนวคดในการพฒนาชมชน โดยอาศยสนทรพยชมชนเปนฐาน 23 ขอมลทไดจากการรวมศกษาชมชนในเชงบวก การกาหนดวสยทศนการพฒนาสขภาพชมชน การออกแบบ และวางแผนการทางานในชมชนรวมกนเปนทม ซงม 7 ขนตอนคอ 1) การสรางบรบท สรางบรรยากาศใหเกดการมสวนรวม และวางโครงรางของแผน 2) วงจรแหงชยชนะ ใหคานยามชยชนะหรอความสาเรจของกจกรรม 3) สภาพความจรงในปจจบน ผกแผนปฏบตการใหตดยดกบความเปนจรงในภาวะปจจบน 4) ขอผกมด ทาประกาศพนธกจหรอกฎบตรของกจกรรมการวางแผน 5) การประชมเชงปฏบตการเพอกาหนดภารกจทเปนกญแจสาคญ ระบปฏบตการทตองทาและตงคณะทางาน 6) ปฏทนกจกรรมและงานทมอบหมาย กาหนดกลไกการประสานงานเพอนาแผนไปปฏบตอยางมประสทธผล 7) การไตรตรอง ยนยนความมงมนของกลม

22 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชม ผกอกระแส ผ ประสานสมพนธและผเสรมสรางพลง เพอดาเนนการวางแผนการทางานในโครงการเสรมสรางสขภาพ ชมชนอยางมสวนรวม


31นาเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoคนลอยrdquo โดยมวตถประสงคคอ 1 เพอฝกการใชมมมองใหมในการทางาน

2เพอฝกการวางแผนการทางาน โดยใชกระบวนการกลม การจดกจกรรม 1 แบงสมาชกเปนกลมๆ ละ 8-10 คน ใหแตละกลมเลอกสมาชกในกลม 4 คน เปนอาสาในการลอยตว

2 ใหแตละกลมนาเกาอ 4 ตว มาจดวางใหหนไป 4 ทศ(ควรใชเกาอทมพนกหลง) แลวใหอาสา 4 คนนงบนเกาอ โดยใหนงหนหนาไปตามเขมนาฬกา

3 ใหอาสาทงส เอนตวลงนอนพาดตกคนดานหลง เทาตดพน

48


5 ใหกลมททาสาเรจกอนเพอนเลาถงวธการทกลมตนทา 6 ตงประเดนสนทนา 1 กลมททาสาเรจใชกระบวนการใดบาง

2 ความยงยากในการถอดเกาอ และการปรบเปลยนทศทางการวางเกาอก 3 การปรบเปลยนมมมองในการทางาน

32 ใหผเรยนในกลมยอยฝกการเปนldquoคณเออrdquoในการวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมกอบดวยการทางาน 7 ขนตอนตามเนอหา 33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมเพอ พฒนาสขภาพชมชน ตอจากประเดน ทหาไดจากการเสวนาอยางมสวนรวม และการประชมเชงปฏบตการตามทไดมการฝกปฏบตทผานมา 34 เปดโอกาสใหมการนาเสนอผลงาน อยางสรางสรรค มชวตชวาและสนกสนาน ภายในเวลาทกระชบ 35 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชม 4) สอ 41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoคนลอยrdquo 43 วธการประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมใน PowerPoint 44 ใบงาน สาหรบฝกประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวมในกลมยอย 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน

53 กระดาษกาวยนสาหรบยดกระดาษสกบผนง ขนาด ความกวาง 1นว มวนละ 1กลม 54 กระดาษฟลปชารต 55 ไมโครโฟน แบบเคลอนทได (ไมคลอย) 2 ตว 56 เครองขยายเสยง 1ชด 57 เครองคอมพวเตอร และโปรแกรม PowerPoint 58 กลองถายภาพ ดจตอลใชในภาคสนามและในหองประชม

49

6) การวดและประเมนผลจาก 61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธและการบรรยาย 63 การซกถามและแสดงความคดเหน 64 การนาเสนอผลการประชมวางแผนปฏบตการอยางมสวนรวม

7 วชาการประเมนผลอยางมสวนรวม เวลา 4 ชวโมง 1 วตถประสงคของการศกษา

ภายหลงการเรยนการสอนผเรยนสามารถ 1 อธบายถงแนวคด หลกการและวธกาการประเมนผลอยางมสวนรวมได

2 มทกษะเบองตนในการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชนได 2 เนอหา

21 กระบวนการกลมสมพนธในการฝกทกษะเบองตนในการทางานในชมชนรวมกนเปนทม 22 การประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง (Participatory Evaluation on Empowerment) ทมงาน องคกร และชมชน

23 มการฝกทกษะของการเปนบรกรกระบวนการขนตน ในบทบาทของ ผอานวยการประชมกลม ดาเนนการประเมนผลอยางมสวนรวมเพอเสรมสรางพลง ทมงาน องคกร และชมชน


31นาเขาสบทเรยนโดยใช กจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoโครงรางมนษยrdquo วตถประสงค 1 เพอทบทวนการเรยนรทผานมา

2 เพอใหสามารถวเคราะหถงการนาผลการเรยนรไปสการพฒนา วธการจดกจกรรม 1 ใหสมาชกแตละกลมนงเปนวงกลมกบพน ลอมรอบกระดาษปรฟ(ใชสอง

แผนตอกนตามแนวยาว) 2 วทยากรขออาสาสมครกลมละ 1 คน ใหนอนบนกระดาษกลางวง สมาชกอนชวยกนใช

ปากกาเคมวาดตามโครงรางของอาสา 3 วทยากรตงคาถาม ใหชวยกนเขยนสาระทไดเรยนรจากวนกอนๆรอบๆ นอกโครงราง 4 วทยากรตงคาถาม ใหกลมรวมกนพจารณาวเคราะหวาสาระใดจะนาไปสการพฒนาคน

ในชมชนดานใดบาง แลวเขยนลงภายในโครงราง

50

5 แตละกลมนาเสนอแนวคดของกลมใหสมาชกกลมใหญฟง 6 ตงประเดนสนทนา การนาสาระการเรยนรไปสการพฒนาทมงาน องคกรและชมชน 32 ใหผเรยนในกลมยอยฝกการเปนldquoคณเออrdquoในการประเมนผลอยางมสวนรวมตามรปแบบและเนอหา 33 ใหใบงานกลมยอย ฝกประชมประเมนผลอยางมสวนรวมเพอ เสรมสรางพลงทมงาน องคกรและชมชนตอจากประเดนทไดมการเรยนรรวมกนเปนทมในการฝกปฏบตในชวงเวลา3 วนทผานมา 34 เปดโอกาสใหมการนาเสนอผลงาน อยางสรางสรรค มชวตชวาและสนกสนาน ภายในเวลาทกระชบ 35 ถอดบทเรยน ภายหลงจากเสรจสนการประชม 4) สอ 41 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การในการประเมนผลอยางมสวนรวม 42 เอกสารประกอบการเรยนร เรอง การจดกจกรรมกลมสมพนธตอน ldquoโครงรางมนษยrdquo 43 วธการประเมนผลอยางมสวนรวมใน PowerPoint 44 ใบงาน สาหรบ ฝกทกษะการประเมนผลอยางมสวนรวมมในกลมยอย 5) อปกรณโสต ฯ 51 กระดาษส A4 ขนาด 80 กรม ตดตามยาว 2 สวน 4 ส 52 ปากกาเคม 2หว สนาเงนหรอ สดาครบทกคน


6) การวดและประเมนผลจาก 61 การสงเกต ndash การมสวนรวม 62 การถาม ndash ตอบปากเปลาทนทหลงการรวมกระบวนการกลมสมพนธและการบรรยาย 63 การซกถามและแสดงความคดเหน 64 การนาเสนอผลการประเมนผลอยางมสวนรวม

51


กาญจนา แกวเทพ 2538 การพฒนาแนววฒนธรรมชมชน โดยถอมนษยเปนศนยกลาง กรงเทพ ฯ สภาคาทอลค แหงประเทศไทยเพอการพฒนา 190 หนา

วรพล อนปน 2549 รายงานการศกษาเรอง แผนททนทางสงคม ตาบลทงกลวย อาเภอภซาง จงหวดพะเยา เอกสารโรเนยว

อทยวรรณ กาญจนกามล 2551 รายงานการประเมนผลโครงการสงเสรมการสรางระบบบรหาร ราชการอยางมสวนรวมระดบจงหวด จงหวดพะเยา 2551 สถาบนพระปกเกลา เอกสารโรเนยว 32 หนา

อทยวรรณ กาญจนกามล 2538 วสยทศนในการพฒนาประเทศเพอคณภาพชวตและสขภาพของคน ไทย ความจาเปนเรงดวนในสถานการวกฤต เอกสารเพอการศกษาและแกไขปญหาทองถน ลาดบท 10 โรงพมพสนตภาพพรนท 33 หนา

ภาษาองกฤษ Brunner I and Guzman A1996 Participatory evaluation A tool to assess projects and

Organization Fostering stakeholder empowerment and utilization Burkey S 2003People First A guide to Self-Reliant Participatory RuDevelopment

London Zed Books 26 Ndekha A et al ldquoCommunity Partic Process Experiences from a Shistosomiasis Control Project in Zimbabwerdquo Acta Trop85 325-338 84

Castelloe P Watson T1999 Participatory education as a communitpractice method

A case study example from a comprehensive Chambers R 1995 Participatory Workshops a sourcebook of 21 sets of ideas amp 8

Fetterman D Empowerment Evaluation Collaboration Action Research and a 9 Fetterman D The Foundation of Empowerment Evaluations 2000 Syracuse University Press

Coghlan A T Preskill H amp Catsambas T T (2003) An overview of appreciative inquiry in evaluation In H Preskill amp A Coghlan (Eds) Appreciative inquiry and evaluation New Directions for Program Evaluation 100 5-22 San Francisco Jossey-Bass Cooperrider D (1990) Positive image positive action The affirmative basis of organization In S Srivastva amp D L Cooperrider (Eds) Appreciative management and leadership 91- 125 San Francisco Jossey Bass Cooperrider D L Sorensen P F Whitney D amp Yaeger T F (Eds) (2000) Appreciative inquiry Rethinking human organization toward a positive theory of change Champaign IL Stipes Publishing Cooperrider D L amp Whitney D (1999) Appreciative inquiry San Francisco Berrett- Koehler

52

Cooperrider D L Whitney D amp Stavros J M (2003) Appreciative inquiry handbook Bedford Heights OH Lakeshore Publishers

Chambers R 1997Whose reality counts Putting the first thing last London

Intermediate Technology Publications Crewe E and Harrison E 2000Whose Development An Ethnography of Aids

London Involving People Evolving Behavior New York Elliott C (1999) Locating the energy for change An introduction to appreciative inquiry Winnipeg Manitoba International Institute for Sustainable Development Fraser C Restrepo-Estrada S 1998Communicating for development Human

Change for survival Hammond S A (1996) The thin book of appreciative inquiry Plano TX CSS Publishing Co Ludema J D Whitney D Mohr B J amp Griffin T J (2003) The appreciative inquiry summit A practitionerrsquos guide for leading large-group change San Francisco CA Berrett- Koehler Kretzmann J McKnight 1993 Building communities from the inside outJChicago

IL ACTA Publications Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D1996 A Guide to Mapping and

Mobilizing the Economic Capacities of Local Residents ndashpresents a model for exploring how individuals make choices about heir purchases and about how much they spend on specific items

Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D1996 A Guide to Mapping Local

Business Assets and Mobilizing Local BusinessCapacities ndash outlines a plan for learning about the businesses in a community and how they can be mobilized in community development efforts

Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D1996 A Guide to Mapping

Consumer Expenditures and Mobilizing Consumer Expenditure Capacities ndash provides instructions for identifying and mobilizing themarketable capacities and skills of local residents

Kanchanakamol U 2002 A Vaccine for Globalization Presented at the final plenary


Kretzmann Jamp McKnight J and Puntenney D Sheehan GGreen M Puntenney D1997 A Guide to Capacity Inventories Mobilizing the Community Skills of Local Residents ndash provides clear examples of how eleven communities across the United States developed and used capacity inventories for community building and offers valuable tips for conducting and using capacity inventories in your community

53

Kretzmann J McKnight J Puntenney D1998A Guide to Creating a Neighborhood Information Exchange Building Communitiesby Connecting Local Skills and Knowledge ndash presents a simple method for sharinglocal resources among community members through the operation of a capacitylisting-and-referral service operated by volunteers on a minimal budget

Mathie A and Cunningham G Occas 2002 from Clients to Citizens Asset-Based

CoDriven Development as a strategy for Community Driven Development Paper Series The Coady International Institute Nova Scotia Canada

Minkler M Rutgers 1999 Community Organizing amp Community Building for Health

University Press Moore H Puntenney D1999 Leading by Stepping Back A Guide for City Officials

on Building Neighborhood Capacity ndash describes how Savannah created a citizen-centered government that allows it to work with local residents to improve troubled neighborhoods and build a stronger community

OD Practitioner (2000) The entire issue Volume 32 (1) is devoted to Appreciative Inquiry Single copies are available while supplies last Contact wwwodnetworkorg Preskill H amp Catsambas T T (2006) Reframing evaluation through appreciative inquiry Thousand Oaks CA Sage Preskill H amp Coghlan A (Eds) (2003) Appreciative inquiry and evaluation New Directions for Program Evaluation 100 San Francisco Jossey-Bass Puntenney D Moore H1998City-Sponsored Community Building Savannahs

Grants for Blocks Story ndashillustrates how a cityrsquos resident controlled small grants program enabled citizens to design and implement projects to improve their neighborhoods

Rans SAltman H 2002Asset-Based Strategies for Faith Communities ndash reports the


Schwartz J M amp Begley S (2003) The mind and the brain NY Regan Books Watkins J M amp Cooperrider D (2000) Appreciative inquiry A transformative paradigm OD Practitioner 32 (1) 6‐12

Sheehan G2003Building the Mercado Central Asset-Based Development and Community Entrepreneurship ndash describes how asset-focused and community organizing approaches were combined to unleash the economic power of Minneapolisrsquo immigrant Latinocommunity

Singhal A2001 Facilitating Community Participation through Communication

Submitted to GPP Programme Division UNICEF New York Snow L 2001 The Organization of Hope A Workbook for Rural Asset-Based

Community Development ndash shares a set of stories and lessons meant to spread the good news that the asset-based approach is working in rural communities

54

Snow L Ukaegb U2001Community Transformation Turning Threats into

An opportunity presents the stories of eight communities that transformed economic threats into opportunities by mobilizing local people to work together to overcome obstacles and build stronger economies

Thatchenkery T amp Metzker C (2006) Appreciative intelligence San Francisco Berrett- Koehler Tom Dewar 1997 A Guide to Evaluating Asset-Based Community Development

Lessons Challenges and Opportunities ndash explores the challenges involved in evaluating community building activity and suggests some promising ways to document the progress and draw out the lessons being learned

Turner N McKnight J and Kretzmann J1999A Community Building Workbook

copy2005 Asset-Based Community Development Institute-34A Guide to Mapping and Mobilizing the Associations in Local

Turner N McKnight J Kretzmann J1999Neighborhoods -outlines steps for

collecting and organizing information about neighborhood citizen associations and for identifying and using their potential to build better communities

หนา

คำนำ

2

สารบญ

3

บทนำ

4

หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน

7


11

แผนการจดกจกรรมการเรยนร

19


51

2

คานา หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน จดทาขนโดยมวตถประสงคเพอถายทอดความรเกยวกบ

กระบวนการตาง ๆ ทใชในการพฒนาทมงาน องคกร และชมชน ใหสามารถทางานสรางเสรมสขภาพชมชนในลกษณะพหภาคไดอยางมประสทธภาพและมประสทธผล โดยอาศยแนวคดการพฒนาชมชนทใชสนทรพยของชมชนเปนฐาน(Asset Based Community Development ABCD) ซงเปนแนวคดหนงของการเสรมสรางพลงชมชน ทเนนการนาขมพลงและความสามารถของชมชน ซงแทจรงแลว สมาชกของชมชนตางกมความสามารถ ทกษะและพรสวรรค ดวยกนทงสน ไมอยางใดกอยางหนง หากสรรพสงเหลานนไดถกนามาใชอยางมคณคา กจะเกดประโยชนตอชมชนอยางมหาศาล และทสาคญกคอความเขมแขงของชมชนนน แปรผนโดยตรงกบจานวนผคนทสามารถอทศตน เพอใหชมชนไดอยเยนเปนสข ฐานคดเหลานหากไดถกนามาใชในการพฒนา มากกวาการใชปญหาและความขาดแคลนของชมชนมาเปนตวตง ดงทไดทาตามกนมาในอดต

แนวคดและกระบวนการทสาคญอกประการหนงกคอการนาเอามรรควธแหงการมองโลกในแงดและวถปฏบตทเปนไปในทางบวก เรยกวา สนทรยปรศน(Appreciative Inquiry) ซงจะเปนพลงดลใจให ทมงานผนาการเปลยนแปลงทงหลายสามารถ ฟนฝาอปสรรคทงปวงไปสความสาเรจในสงทพงปรารถนาได อกทงอวยผลใหเกดการรวมกนเนรมตนวตกรรมตามมาอยางไมตองสงสย

คณะผจดทาหลกสตรการเสรมสรางพลงชมชนขอกราบขอบคณ ปรมาจารย 3 ทมงานทจดประกายความคดใหเราทางานรวมกนมาไดอยางมนใจมา ณ โอกาสนคอ




ทนตแพทยอทยวรรณ กาญจนกามล ผอานวยการสถาบนเสรมสรางพลงชมชน วนท 1 สงหาคม พศ 2552

3

สารบญ


4

บทนา



5




6


7











8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









3

สารบญ


4

บทนา



5




6


7











8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









4

บทนา



5




6


7











8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









5




6


7











8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









6


7











8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









7











8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









8









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









9








10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









10





11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









11










12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









12







13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









13





14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









14









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









15





16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









16





17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









17








18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









18









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









19






20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









20





21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









21








22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









22





23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









23




24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









24




25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









25








26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









26




27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









27








28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









28




29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









29





30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









30





31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









31








32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









32


33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









33








34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









34






35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









35








36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









36




37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









37







38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









38









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









39








40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









40







41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









41








42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









42








43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









43






44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









44








45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









45






46








47








48






49













50




51













52















53
















54









46








47








48






49













50




51













52















53
















54









47








48






49













50




51













52















53
















54









48






49













50




51













52















53
















54









49













50




51













52















53
















54









50




51













52















53
















54









51













52















53
















54









52















53
















54









53
















54









54









หลักสูตรการเสริมสร้างพลังชุมชน...

Health & Medicine

Transcript of หลักสูตรการเสริมสร้างพลังชุมชน...

		หนา

คำนำ		2

สารบญ		3

บทนำ		4

หลกสตรการเสรมสรางพลงชมชน		7

โครงสรางของหลกสตร		11

แผนการจดกจกรรมการเรยนร		19

เอกสารอางอง		51