มารยาทในการจาม[ ไทย ]

آداب العطاس[ باللغة التايالندية ]

ม�ห�มม�ด บ�น อ�บรอฮ ม บ�น อ�บด�ลลอฮ� อ�ต-ต�ว�ยญ�ร ย�إبراهيم بن عبدالله التويجريمحمد بن

แปลโดย: ส�กร น�ร จงร�กส�ตย�شكري نور :ترجمة

ตรวจทาน: ฟ ยซอล อ�บด�ลฮาด فيصل عبدالهادي مراجعة:

จากหน�งส"อ: ม�คตะศ&อร อ�ล-ฟ'กฮ� อ�ล-อ�สลาม ย�كتاب مختصر الفقه اإلسالمي :المصدر

ส(าน�กงานความร)วมม"อเพ",อการเผยแพร)และสอนอ�สลาม อ�ร-ร&อบวะฮ� กร�งร�ยาด

الرياض بمدينة بالربوة الجاليات وتوعية للدعوة التعاوني المكتب

1429 – 2008

มารยาทในการจาม

การขอด�อาอ�ให�แก�ผ��จาม ม รายงานจากอบ ฮ�ร&อยเราะฮ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� ว)าท)านนบ ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม ได0กล)าวว)า :

ب8 الل2ه7 » إ4ن2 ، ي:ح4 ه: ال>ع:ط7اس7 ي7ك>ر7 ، و7 إ4ذ7ا الت2ث7اؤ:ب7 ع7ط7س7 ف7د7 م4 ح7 قC ، الل2ه7 ف7 ح7 ل4مG ك:لF ع7ل7ى ف7 ع7ه: م:س> م4 ت7ه: أ7ن> س7 Fم ، ي:ش7ا م2

أ7 ا الت2ث7او:ب: و7 4ن2م7 إ و7 ف7 ، م4ن7 ه: ي>ط7ان4 د2ه: الش2 ل>ي7ر: ا ف7 م7ت7ط7اع7، إ4ذ7ا اس> ال7 ف7 ا ق7 ك7 ء>ه7 ح4 ن>ه: ض7 ي>ط7ان: م4 « الش2

ความว)า : “แท0จร�งแล0ว อ�ลลอฮ�น�1นทรงร�กการจามและทรงเกล ยดการหาว ด�งน�1น เม",อเขาจามแล0วกล)าวสรรเสร�ญอ�ลลอฮ� จ3งเป4นหน0าท ,ของม�สล�มท�กคนท ,ได0ย�นเส ยงเขาท ,จะต0องขอด�อาอ�ท ,ด ให0แก)เขา ส)วนการหาวน�1น อ�นท ,จร�งแล0วม�นมาจากช�ยฏอน ฉะน�1นเขาจงระง�บเท)าท ,จะท(าได0 ซ3,งเม",อใดท ,เขาออกเส ยง ฮาอ� ช�ยฏอนก&จะ“ ”

ห�วเราะเยาะต)อเขา ” (บ�นท3กโดยอ�ลบ�คอร ย� หมายเลข 6223)

ส��งท��ควรท�าในขณะหาว 1.ม รายงานจากอบ ฮ�ร&อยยเราะฮ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� ว)าท)านเราะส�ล�ลลอฮ� ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม ได0กล)าวว)า :

ي>ط7ان4 م4ن7 » الت2ث7اؤ:ب: إ4ذ7ا الش2 د:ك:م> ت7ث7اء7ب7 ف7 ل>ي7ك>ظ4م> أ7ح7 ف7ا ت7ط7اع7 م7 «. اس>

ความว)า : “การหาวน�1นมาจากช�ยฏอน ด�งน�1น เม",อคนหน3,งคนใดจากพวกท)านหาวก&จงพยายามระง�บเท)าท ,จะท(าได0” (ม�ตตะฟ ก อะล�ยฮ� บ�นท3กโดยอ�ลบ�คอร ย� หมายเลข 6223 และม�สล�มตามส(านวนน 1 หมายเลข 2994)

2.ม รายงานจากอบ สะอ ด อ�ลค�ดร ย� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� ว)าท)านเราะส�ล�ลลอฮ� ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม ได0กล)าวว)า :

4ذ7ا د:ك:م> ت7ث7او7ب7 » إ ك> أ7ح7 ل>ي:م>س4 يه4 ع7ل7ى ب4ي7د4ه4 ف7 إ4ن2 ف4 ف7ي>ط7ان7 ل: الش2 «. ي7د>خ:

ความว)า : “เม",อพวกท)านคนใดหาวก&จงใช0ม"อป'ดปากไว0เพราะช�ยฏอนจะเข0าไป” (บ�นท3กโดยม�สล�ม หมายเลข 2995)

2

การขอด�อาอ�ให�แก�ผ��จามม�ว�ธ�ท�าอย�างไร ?

1.ม รายงานจากอบ ฮ�ร&อยเราะฮ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� ว)าท)านเราะส�ล�ลลอฮ� ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม ได0กล)าวว)า :

4ذ7ا د:ك:م> ع7ط7س7 » إ ل4 أ7ح7 ل>ي7ق: د: ف7 م> ل> ل4ل2ه4 ال>ح7 ل>ي7ق: ل7ه: . و7وه: و> أ7خ:

7 ب:ه: أ اح4 م:ك7 ص7 ح7 إ4ذ7ا الل2ه: ي7ر> ال7 . ف7 م:ك7 ل7ه: ق7 ح7 ي7ر>ل> الل2ه: ل>ي7ق: د4يك:م: . ف7 ل4ح: الل2ه: ي7ه> ي:ص> « ب7ال7ك:م> و7

ความว)า : “เม",อพวกท)านคนใดจามเขาก&จงกล)าวว)า อ�ลห�มด�ล�ล“

ลาฮ� ” (แปลว)า ขอขอบค�ณอ�ลลอฮ�) และพ ,น0องเขาหร"อเพ",อนเขาจงกล)าวแก)เขาว)า ย�ร�หะม�ก�ลลอฮ� “ ” (แปลว)า ขอให0อ�ลลอฮ�ทรงโปรดปราน ต)อท)าน) และเม",อเขาตอบกล�บแก)เขาว)า ย�รหะม�ก�“

ลลอฮ� ก&จงกล)าวตอบอ กว)า ยะฮด ก�ม�ลลอฮ� วะย�ศล�ห�บาละก�ม” “ ” (แปลว)า ขออ�ลลอฮ�โปรดช 1ทางน(าให0แก)ท)านและปร�บปร�งสภาพของท)าน” (บ�นท3กโดยอ�ลบ�คอร ย� หมายเลข 6224)

2.จากนาฟ'อ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� เล)าว)า : ال\ أ7ن2 » ج: 4ل7ى ع7ط7س7 ر7 ن>ب4 إ ر7 اب>ن4 ج7 ال7 ع:م7 ق7 د: ف7 م> ل4ل2ه4 ال>ح7

ال7م: ول4 ع7ل7ى و7الس2 س: ال7 ر7 ر7 اب>ن: الل2ه4. ق7 7ن7ا ع:م7 أ أ7ق:ول: و7د: م> ال7م: ل4ل2ه4 ال>ح7 ول4 ع7ل7ى و7الس2 س: ل7ي>س7 الل2ه4 ر7 ك7ذ7ا و7 ه7ن7ا ول: ع7ل2م7 س: ن7ا عليه الله -صلى الل2ه4 ر7 أ7ن> وسلم- ع7ل2م7ول7 د: ن7ق: م> الG ك:لF ع7ل7ى ل4ل2ه4 ال>ح7 «. ح7

ความว)า : "ม ชายคนหน3,งได0จามข0าง ๆ ต�วอ�บน�อ�ม�รแล0วเขากล)าวว)า อ�ลห�มด�ล�ลลาฮ� ว�สสะลามอะลาเราะส�ล�ลลาฮ� “ ” (แปลว)า มวลการสรรเสร�ญเป4นของอ�ลลอฮ� และความศานต�จงม แด)ท)านเราะส�ล�ลลอฮ�) อ�บน�อ�ม�รเลยกล)าวว)า ฉ�นเองก&อยากจะกล)าวว)า อ�ลห�มด�“ “

ล�ลลาฮ� ว�สสะลามอะลาเราะส�ล�ลลาฮ� เหม"อนก�น แต)อย)างน�1นม�น”

ไม)ใช)อย)างท ,ท)านเราะส�ล�ลลอฮ�สอนพวกเรา ท)านสอนพวกเราให0กล)าวว)า อ�ลห�มด�ล�ลลาฮ� อะลาก�ลล�หาล “ “ (แปลว)า มวลการสรรเสร�ญเป4นของอ�ลลอฮ�ในท�กสภาวการณ�)" (เศาะฮ ห� บ�นท3กโดยอ�ตต�รม�ซ ย� หมายเลข 2738 เศาะฮ ห�ส�น�นอ�ตต�รม�ซ ย� หมายเลข 2200 ด� อ�ลอ�รวาอ� หมายเลข 780)

3

ค�าท��ควรกล�าวแก�คนกาเฟรเม%�อเขาจามแล�วกล�าวว�า อ&ลห&มด�ล�ลลาฮ(“ ”

จากอบ ม�ซา อ�ลอ�ชอะร ย� เเเเเเเเเเเเเ เเเเเ เล)าว)า :ود: »ك7ان7ت4 ن>د7 ت7ع7اط7س: ال>ي7ه: عليه الله -صلى الن2ب4ىF ع4

اء7 ج7 ول7 أ7ن> وسلم- ر7 ا ي7ق: ك:م: ل7ه7 م: ح7 ك7ان7 الل2ه: ي7ر> ول: ف7 ي7ق:د4يك:م: ل4ح: الل2ه: » ي7ه> ي:ص> «. ب7ال7ك:م> و7

ความว)า : ม คนย�วจามใกล0ท)านนบ ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม เพ",อหว�งท ,จะให0ท)านกล)าวแก)เขาว)า ย�รห�มก�ม�ลลอฮ� และแล0วท)าน“ ”

นบ ก&ได0กล)าวว)า ยะฮด ก�ม�ลลอฮ� วะย�ศล�หบาละก�ม“ ” (เศาะฮ ห� บ�นท3กโดยอบ�ดาว�ดตามส(านวนน 1 หมายเลข 5038 เศาะฮ ห�ส�น�นอบ ดาว�ด หมายเลข 4213 และบ�นท3กโดยอ�ตต�รม�ซ ย� หมายเลข 2739 เศาะฮ ห�ส�น�นอ�ตต�รม�ซ ย� หมายเลข 2201)

ส��งท��ควรท�าในขณะจาม จากอบ ฮ�ร&อยเราะฮ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� เล)าว)า:

ول: »ك7ان7 س: 4ذ7ا عليه الله -صلى الل2ه4 ر7 ع7ط7س7 وسلم- إع7 و> ي7د7ه: و7ض7

7 ب7ه: أ يه4 ع7ل7ى ث7و> ف7ض7 ف4 و> و7خ7ا غ7ض2 أ7 ب4ه7

ت7ه:« و> . ص7

ความว)า : ท)านเราะส�ล�ลลอฮ� ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม น�1น เม",อท)านจามท)านจะเอาม"อหร"อผ0ามาป'ดปากและใช0ม�นเพ",อลดเส ยงจามให0เบาลง (หะส�น เศาะฮ ห� บ�นท3กโดยอบ�ดาว�ดตามส(านวนน 1 หมายเลข 5029 เศาะฮ ห�ส�น�นอบ ดาว�ด หมายเลข 4207 และบ�นท3กโดยอ�ลต�รม�ซ ย� หมายเลข 2745 เศาะฮ ห�ส�น�นอ�ตต�รม�ซ ย� หมายเลข 2205)

ให�กล�าวขอด�อาอ�แก�ผ��จามเม%�อไร ?

จากอน�ส เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� เล)าว)า:ال7ن4 ع7ط7س7 ج: ن>د7 ر7 - وسلم عليه الله - صلى الن2ب4ىF ع4م2ت7 ا ف7ش7 م7 د7ه: ل7م> أ7ح7 مFت4 و7 ، ي:ش7 ر7 يل7 اآلخ7 ق4 ال7 ل7ه: ف7 ق7 ف7

ذ7ا د7 »ه7 م4 ذ7ا ح7 د4 ل7م> الل2ه7،و7ه7 م7 « . الل2ه7 ي7ح>ความว)า : ม ชายสองคนจามใกล0ท)านนบ ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม แล0วท)านก&กล)าวขอด�อาอ�ให0แก)คนหน3,งและไม)ได0กล)าวให0แก)

4

อ กคน ท)านเลยถ�กถาม (ถ3งเหต�ผลด�งกล)าว) แล0วท)านก&ได0ตอบว)า คนน 1เขาได0กล)าวขอบค�ณอ�ลลอฮ� ส)วนอ กคนเขาไม)กล)าวขอบ“

ค�ณอ�ลลอฮ�” (ม�ตตะฟ ก อะล�ยฮ� บ�นท3กโดยอ�ลบ�คอร ย�ตามส(านวนน 1 หมายเลข 6221 และม�สล�ม หมายเลข 2991)

ต�องขอด�อาอ�ให�แก�ผ��จากก��คร&*ง ?

1.ม รายงานจากสะละมะฮ� บ�นอ�ลอ�กวะอ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� ว)าท)านเราะส�ล�ลลอฮ� ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม ได0กล)าวว)า :

م2ت: ا ث7ال7ث\ا ال>ع7اط4س: » ي:ش7 م7 اد7 ف7 و7 ز7 ه: ك:ومk ف7 ز> «. م7ความว)า : “ผ�0จามจะถ�กขอด�อาอ�ให0สามคร�1ง ส)วนท ,เก�นจากน�1นแสดงว)าเขาเป4นหว�ด ” (เศาะฮ ห� บ�นท3กโดยอ�บน�มาญะฮ� หมายเลข 3714 เศาะฮ ห�ส�น�นอ�บน�มาญะฮ� หมายเลข 2993)

2.ม รายงานจากสะละมะฮ� บ�นอ�ลอ�กวะอ� เราะฎ�ย�ลลอฮ� อ�นฮ� ว)า :7ن2ه: ع7 أ م4 لk وسلم- و7ع7ط7س7 عليه الله -صلى الن2ب4ى2 س7 ج: ر7

ن>د7ه: ال7 ع4 ق7 م:ك7 ل7ه: ف7 ح7 ى ع7ط7س7 «. ث:م2 الل2ه: » ي7ر> ر7 أ:خ>ال7 ق7 ول: ل7ه: ف7 س: وسلم- » عليه الله -صلى الل2ه4 ر7ل: ج: ك:ومk الر2 ز> «. م7

ความว)า : เขาได0ย�นท)านนบ ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม และชายคนหน3,งได0จามใกล0 ๆ ก�บท)านแล0วท)านก&ได0กล)าวแก)เขาว)า ย�รหะ“

ม�ก�ลลอฮ� ต)อมาเขาคนน�1นก&จามอ กคร�1ง ท)านเราะส�ล�ลลอฮ� ”

ศ&อลล�ลลอฮ� อะล�ยฮ� วะส�ลล�ม จ3งกล)าวว)า ชายคนน 1เป4นหว�ด“ ” (บ�นท3กโดยม�สล�ม หมายเลข 2993)

5