สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

2
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระราชประวัติ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระราชสมภพทีอยุธยา แต่เติบโตและมีชีวิตในวัยเยาว์ที่พิษณุโลก พระองค์ทรงครองราชย์เป็นเวลานานที่สุดใน บรรดากษัตริย์อยุธยา โดยเป็นพระโอรสในพระ เจ้าสามพระยาและก็ยังเป็นพระนัดดาในสมเด็จ พระอินทราชา มีพระราชมารดาเชื ้อสายราชวงศ์ พระร่วง พระนามมีความหมายถึง "พระพุทธเจ้า" หรือ "พระอิศวร" มีผู้ที่เข้าใจว่าคงเป็นพระสหาย มาตั ้งแต่วัยเยาว์ชื่อ "ยุทธิษฐิระ" ซึ ่งตอนหลังกลาย มาเป็นผู้ชักนาศึกเข้ามา หลังการขึ ้นครองราชย์ แล้ว ก็เสด็จมาประทับที่อยุธยาในช่วงแรกของ การครองราชย์ อีกครึ ่งหนึ ่งเสด็จมาประทับทีพิษณุโลก เชื่อว่าคงเป็นไปเพื่อการควบคุมดูแลหัว เมืองทางด้านเหนือ และคานอานาจของอาณาจักร ทางเหนือ คือ อาณาจักรล้านนา ซึ ่งกาลังมีความ เข้มแข็งและต้องการแผ่อานาจลงมาทางใต้ ในยุค ของพระเจ้าติโลกราช สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเสด็จสวรรคต เมื่อปี พ.ศ. 2031 เมื่อพระชนมายุ 57 พรรษา ทรง ครองราชย์ได้ 40 ปี ยาวนานที่สุดของอาณาจักร อยุธยา และเป็นลาดับ 3 ของพระมหากษัตริย์ไทย ตั ้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน พระองค์ประทับอยู่ที่กรุง ศรีอยุธยาประมาณ 20 ปี ที่เหลือทรงประทับทีเมืองพิษณุโลกตลอดรัชกาล ที่มา::http://m66.krupuchong.com/19/index.php?option=com_content&view=article&i d=55:2012-07-14-11-00-50&catid=36:2012-07-11-02-37-55&Itemid=55 พระราชกรณียกิจ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงปฏิรูปการ ปกครอง โดยทรงรวมอานาจจากการปกครองเข้า สู่ศูนย์กลางคือ ราชธานี และแยกฝ่ายทหาร และ ฝ่ายพลเรือน ออกจากกันคือ ฝ่ายทหารมีสมุหพระ กลาโหม เป็นหัวหน้า รับผิดชอบ ฝ่ายพลเรือนมี สมุหนายก เป็นหัวหน้ารับผิดชอบ มีผู้ช่วยคือ จตุสดมภ์ ได้แก่ กรมเวียง กรมวัง กรมพระคลัง และกรมนา ในกรณีที่เกิดศึกสงครามทั ้งฝ่ายทหาร และฝ่ายพลเรือนจะต้องนาหน้าในกองทัพร่วมกัน

Transcript of สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

Page 1: สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

พระราชประวต

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ พระราชสมภพทอยธยา แตเตบโตและมชวตในวยเยาวทพษณโลก พระองคทรงครองราชยเปนเวลานานทสดในบรรดากษตรยอยธยา โดยเปนพระโอรสในพระเจาสามพระยาและกยงเปนพระนดดาในสมเดจพระอนทราชา มพระราชมารดาเชอสายราชวงศพระรวง พระนามมความหมายถง "พระพทธเจา" หรอ "พระอศวร" มผทเขาใจวาคงเปนพระสหายมาตงแตวยเยาวชอ "ยทธษฐระ" ซงตอนหลงกลายมาเปนผชกน าศกเขามา หลงการขนครองราชย

แลว กเสดจมาประทบทอยธยาในชวงแรกของการครองราชย อกครงหนงเสดจมาประทบทพษณโลก เชอวาคงเปนไปเพอการควบคมดแลหวเมองทางดานเหนอ และคานอ านาจของอาณาจกรทางเหนอ คอ อาณาจกรลานนา ซงก าลงมความเขมแขงและตองการแผอ านาจลงมาทางใต ในยคของพระเจาตโลกราช สมเดจพระบรมไตรโลกนาถเสดจสวรรคต เมอป พ.ศ. 2031 เมอพระชนมาย 57 พรรษา ทรงครองราชยได 40 ป ยาวนานทสดของอาณาจกรอยธยา และเปนล าดบ 3 ของพระมหากษตรยไทยตงแตอดตจนถงปจจบน พระองคประทบอยทกรงศรอยธยาประมาณ 20 ป ทเหลอทรงประทบทเมองพษณโลกตลอดรชกาล

ทมา::http://m66.krupuchong.com/19/index.php?option=com_content&view=article&i

d=55:2012-07-14-11-00-50&catid=36:2012-07-11-02-37-55&Itemid=55

พระราชกรณยกจ สมเดจพระบรมไตรโลกนาถทรงปฏรปการปกครอง โดยทรงรวมอ านาจจากการปกครองเขาสศนยกลางคอ ราชธาน และแยกฝายทหาร และฝายพลเรอน ออกจากกนคอ ฝายทหารมสมหพระกลาโหม เปนหวหนา รบผดชอบ ฝายพลเรอนม สมหนายก เปนหวหนารบผดชอบ มผชวยคอ จตสดมภ ไดแก กรมเวยง กรมวง กรมพระคลง และกรมนา ในกรณทเกดศกสงครามทงฝายทหาร และฝายพลเรอนจะตองน าหนาในกองทพรวมกน

Page 2: สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

การเมองการปกครอง การปกครองในสวนภมภาค ไดยกเลกระบบการปกครองหวเมอง ตาง ๆ แตเดมทแบงออกเปนเมองลกหลวง หลานหลวง แลวระบบการปกครองหวเมองเสยใหม ดงน • หวเมองชนใน เชน เมองราชบร นครสวรรค นครนายก เมองฉะเชงเทรา และปราจนบร เปนตน จดเปนเมองจตวา พระมหากษตรยทรงแตงตงผทเหมาะสมไปปกครอง แตสทธอ านาจทงหมดยงขนอยกบองคพระมหากษตรย • หวเมองชนนอก หรอเมองพระยามหานคร เชน เมองพษณโลก นครราชสมา และทวาย จดเปน เมอง เอก โท ตร พระมหากษตรยทรงแตงตงพระราชวงศหรอขาราชการชนผใหญไปเปนเจาเมองมอ านาจบงคบบญชาเปนสทธขาด เปนผแทนองคพระมหากษตรย มกรมการปกครองในต าแหนง เวยง วง คลง นาเชนเดยวกบของทางราชธาน • เมองประเทศราช ทางกรงศรอยธยาคงใหเจาเมองของเมองหลวงนนปกครองกนเอง โดยพระมหากษตรยทรงแตงตงเจาเมอง เมองประเทศ

ราชจะตองถวายตนไมเงนตนไมทองกบเครองราชบรรณาการทกรอบสามป และตองสงกองทพมาชวยทางราชธานเมอเกดการสงคราม ส าหรบการปกครองสวนทองถน ใหจดเปนหมบาน มผใหญบาน ปกครองดแล ต าบล มก านน เปนหวหนา แขวง มหมนแขวง เปนหวหนา การปกครองทองถนดงกลาวไดใชสบทอดมาจนถงสมยรตนโกสนทร มการแตงตงต าแหนงขาราชการใหมบรรดาศกด ตามล าดบจากต าสดไปสงสดคอ ทนาย พน หมน ขน หลวง พระยา และเจาพระยา มการก าหนดศกดนา เพอเปนคาตอบแทนการรบราชการ และไดอาศยใชเปนเกณฑก าหนดการมทนาและการปรบไหม ตามกฎหมายในป พ.ศ. 2001 สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ ทรงตงกฎมณเฑยรบาล ขนเปนกฎหมายส าหรบการปกครอง แบงออกเปนสามแผนคอ พระต ารา วาดวยแบบแผนและการพระราชพธตาง ๆ พระธรรมนญ วาดวยเรองต าแหนงหนาทราชการ พระราชก าหนด เปนขอบงคบในพระราชส านก

สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

จดท าโดย นางสาวณศาชล ประธานราษฎร

ม.6/4 เลขท 32 เสนอ

ครสายพณ วงษษารตน โรงเรยนจฬาภรราชวทยาลย เชยงราย