5018 SAYILI KANUNHARCAMA SÜRECÎ

SÜREÇTE ROL ALAN AKTÖRLER GÖREVLER SORUMLULUKLAR

Tahir TEKİN İçişleri Bakanlığı İç Denetçisi

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi veKontrol Kanununun Amacı:

Kalkınma planları ve programlarda yer alan politika ve hedefler doğrultusunda, KAMU KAYNAKLARININ> Etkili, Ekonomik ve Verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını Hesap Verebilirliği ve Malî Saydamlığı sağlamak üzere,■ Kamu malî yönetiminin yapısını ve işleyişini■ Kamu bütçelerinin hazırlanmasını, uygulanmasını,- Tüm malî işlemlerin muhasebeleştirilmesini,

raporlanmasını ve■ malî kontrolü düzenlemektir.

KANUN KAPSAMINDAKİ İDARELER (5018)GENEL YÖNETİM

SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİ YÖNETİM MAHALLİ İDARELER KURUMLARI (Bld. Ve Bağlı İdareler

(IV Sayılı Cetvel) \ . Î1 Özl. İdareleri(İŞKUR, SGK) Mah.ld. Birlikleri)

GENEL BÜTÇE ÖZEL BÜTÇE DÜZENLEYİCİ VEDNT.LEYİCİ KURM.

(I Sayılı Cetvel) (II Sayılı Cetvel) (III Sayılı Cetvel)

5018 Sayılı Kanunun Getirdikleri- 1

• 1- MALÎ YÖNETİM YE KONTROL SİSTEMİ• 2- STRATEJİK PLAN• - PERFORMANS PROGRAMI• 3- BÜTÇELEME ANLAYIŞI VE SÜRECİNİN

DEĞİŞMESİ- Performans Esaslı Bütçeleme,- Çok Yıllı Bütçeleme,- Analitik Bütçe Sınıflandırması- Bütçe İlkeleri (5018/ 9,13,17,18)

5018 Sayılı Kanunun Getirdikleri- 2

• 4- HARCAMA SÜRECİNİN DEĞİŞMESİ• 5- SİSTEMDE YENİ AKTÖRLERİN YER ALMASI,

- Yeni Görevlerin Tanımlanması• 6- HARCAMALARDA MALİ SORUMLULUĞUN

YENİDEN DÜZENLENMESİ• 7- İÇ KONTROL,• 8-ÖN MALİ KONTROL -

(Harcama öncesi kontrol)• 9- İÇ DENETİM - DIŞ DENETİM

TANIMLAMALARI

5018 Sayılı Kanunun Getirdikleri- 3

■ 10- TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE

■ 11- GİDERLERİN ÖDEME SIRASI,■ 12- TAŞINIR İŞLEMLERİ,■ 13- TAŞINMAZLARIN KAYDI, DEVRİ, TAHSİSİ,■ 14- KAMU ZARARLARININ TAKİP VE TAHSİLİ

PEB TEM EL UNSURLARI

Stratejik Plan Performans Programı BütçeProj eler-Faaliyetler Faaliyet Raporu Perf. Değeri.

Vizyon

Stratejik Amaçlar

Stratejik Hedefler

Performans Hedefleri

Faaliyet/Projeler

Performans Esaslı Bütçeleme■ Stratejik Planlama■ Performans programı■ Çok Yıllı Bütçeleme■ Analitik Bütçe Sınıflandırması■ Ayrıntılı Harcama Programı — Finansman

Programı■ Tahakkuk Esaslı Muhasebe■ Faaliyet Raporları■ Performans Değerlendirmesi (ve Denetimi)

5393 S.Belediye Kanunu (Md. 41)■ Belediye başkanı, mahallî idareler genel

seçimlerinden itibaren altı ay içinde; stratejik plân ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans programı hazırlar.

■ Nüfusu 50.000’in altında olan belediyelerde stratejik plân yapılması zorunlu değildir.

■ Stratejik plân ve performans programı bütçenin hazırlanmasına esas teşkil eder ve belediye meclisinde bütçeden önce görüşülerek kabul edilir.

■ Geçici Md. 4. — İlk stratejik plân, Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içinde hazırlanır. (03.07.2006)

Performans Esaslı Bütçeleme

^Kamu idarelerinin ana fonksiyonlarını,✓ Bu fonksiyonların yerine getirilmesi sonucunda gerçekleştirilecek amaç ve hedeflerini belirleyen,✓ Kaynakların bu amaç ve hedefler doğrultusunda tahsisini ve kullanılmasını sağlayan,^Performans ölçümü yaparak ulaşılmak istenen hedeflere ulaşılıp ulaşılamadığını değerlendiren ve sonuçları raporlayan bir bütçeleme sistemidir.

BÜTÇE

II özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin bütçesi, mali yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren, gelirlerin

toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin veren bir meclis

kararıdır.(M .l.B.M . Y. - Md. 5)

ÇOK YILLI BÜTÇELEM E

■ Bütçe yılı (1 Ocak- 31 Aralık) takvim yılıdır.

■ Bütçeler, izleyen iki yılın bütçe tahminleriyle birlikte görüşülür ve değerlendirilir. (5018-13/d ), (5393/61)

■ Birden fazla yılın bütçelerinin birlikte yapılması değildir.

Bütçe ilkeleri (5018 S.K 13.md)

Bütçeler kurumsal, işlevsel ve ekonomik sonuçların görülmesini sağlayacak şekilde Maliye Bakanlığınca uluslararası standartlara uygun olarak belirlenen bir sınıflandırmaya tâbi tutularak hazırlanır ve uygulanır.Bütçeler, stratejik planlar dikkate alınarak izleyen iki yılın bütçe tahminleriyle birlikte görüşülür ve değerlendirilir.Kamu idarelerine bütçeyle verilen harcama yetkisi, kanunlarla düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kullanılır.

/

Bütçe ilkeleri■ Bütçeler idarelerin stratejik planları ile

performans ölçütlerine ve fayda-maliyet analizine göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir.

■ Bütçelerde gelir ve gider denkliğinin sağlanması esastır.

■ Kamu idarelerinin tüm gelir ve giderleri bütçelerinde gösterilir.

■ Bütçelerde, ödenekler belirli amaçları gerçekleştirmek üzere tahsis edilir.

AYRINTILI HARCAMA PROGRAMI FİNANSMAN PROGRAMI

■ Mahallî idarelerin ayrıntılı harcama programlan ile finansman programlan bütçeleriyle birlikte hazırlanır, görüşülür ve onaylanır. Ödenekler de bu usul ve esaslara göre kullanılır. (5018 S.K. 77.Md)

Ayrıntılı Harcama/Finansman ProgramlanBütçe tasarısı

■ Birimlerden gelen ayrıntılı harcama programları da dikkate alınmak suretiyle kurumun ayrıntılı harcama programı ve finansman programı hazırlanarak bütçe tasarısına eklenir. Üst yönetici tarafından gerekli inceleme ve düzeltme yapıldıktan sonra bütçe tasarısı, belediye ve bağlı idarelerde Ağustos ayının sonuna kadar encümene havale edilir.

Mecliste Görüşülmesi■ Ayrıntılı harcama programları ile finansman

programları üç aylık dönemler itibariyle toplamlarıüzerinden birinci düzeyde meclisçe onaylanır. (M.l.B.M. Y- 29/3)

Tanımlanan yeni görevler / ünvanlar1- Üst yönetici2- Harcama yetkilisi3- Harcama yetkilisi mutemedi4- Mali hizmetler birimi (Strtj. Glşt. Brm.)5- Mali Hizmet Uzmanı (Kadroya bağlı)6- Muhasebe yetkilisi7- Muhasebe yetkilisi mutemeti8- Gerçekleştirme görevlileri9- İç denetçi (Kadroya bağlı)

■ Kamu gideri: Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı paylan, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer

■ Kamu kaynağı: Borçlanma suretiyle elde edilen imkânlar dahil kamuya ait gelirler, taşınır ve taşınmazlar, hesaplarda bulunan para, alacak ve haklar ile her türlü değerler

Hesap Verme Sorumluluğu (5018 -md.8)

■ Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların,

^ etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden,

^ kullanılmasından,^ muhasebeleştirilmesinden,^ raporlanmasından ve^ kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin

alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.

ÜST YÖNETİCİ (5018/ıı.md)

Bakanlıklarda müsteşar,Diğer kamu idarelerinde en üst amir, İl özel idarelerinde vali, Belediyelerde belediye başkanı,Üst yönetici olarak sayılmıştır.

b i r l i k l e r VE BAĞLI DARELERDEÜST YÖNETİCİ

□Birliklerde Birlik Başkanı

□Belediyelere Bağlı İdarelerde (ASKİ,

EGO gibi Kuruluşlarda) Genel Müdür

Üst Yöneticinin Sorumluluğu (5018/m d.ll)

Üst yöneticiler,Kurumun stratejik plan ve bütçelerinin, stratejik

plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından,

Sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden,

Malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi ve izlenmesinden,

Bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden meclislerine karşı sorumludurlar.

ÜST YÖNETİCİLER BU SORUMLULUĞUN GEREKLERİNİ

■ H arcam a yetkilileri,■ M a lî hizmetler birimi,■ İç denetçiler, aracılığ ıyla yerine getirirler.(5018 /m d .ll)

Ödenek kullanımındaüst yöneticinin rolü - 1

■ Hizmetlerin önceliği ve mevcut nakit durumu gibi gerekçelerle ayrıntılı harcama ve finansman programlan gözetilerek, mali hizmetler biriminin görüşleri alınarak üst yönetici tarafından ödenek kullanımına ilişkin ilkeler belirlenebilir.

(M.İ.B.M. Y.-Md. 35/1)

■ ...... iç kontrol ve ön mali kontrol alanındakigözetim görevi çerçevesinde, Bakan ve üst yöneticiler, bazı mali işlemleri, işlem sürecine başlanılmadan önce ön izinlerine tabi tutabilirler.

■ (Maliye Bak. 2 Seri no’lu Tebliğ/m d. 2)

Ödenek kullanımındaüst yöneticinin rolü - 2

• •

■ Ust yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından (5018/ m d. 11)

■ Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak. (5393/38- b)

■ Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek. (5393/38- b)

Harcama

■ Mevzuatın öngördüğü sınırlar dahilinde, kamu giderlerini karşılamak amacıyla, kamu kaynağının sarf edilmesi

■ Kamu kaynağının (bütçe anlamında) sarf edilmesinde inisiyatif kullanabilme yetkisi; bu konuda ilgililere gerekli talimatı verme yetkisi

■ Harcama yetkilisi: Bu yetkiyi/inisiyatifi kullanan kamu görevlisi

HARCAMA YETKİLİSİ

■ Bütçeyle ödenek tahsis edilen,Her bir harcama biriminin en üst yöneticisi

(BÎRİM AM İRLERİ) harcama yetkilisidir.(5018 S.Kmd.31, 5393 s.k. Md.63)

^ Bütçe kurumsal sınıflandırması harcama yetkilisini belirleyen temel unsur olmaktadır.

Harcama Yetkilisi■ Ancak, teşkilât yapısı ve personel durumu gibi

nedenlerle harcama yetkililerininbelirlenmesinde güçlük bulunan idarelerde,

■ Bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırıl­mayan idarelerde (Kasaba Belediyelerinde) harcama yetkisi, üst yönetici veya üstyöneticinin belirleyeceği kişiler tarafından;

■ mahallî idarelerde içişleri Bakanlığının, diğeridarelerde ise Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine yürütülebilir. (5018 / md. 31)

■ -Bütçelerinin kurumsal sınıflandırmasında harcama birimleri kodlanmakla birlikte, nüfusu 10.000 ve aşağı olan ilçe ve ilk kademe belediyelerinde harcama yetkisinin belediye başkanı,

■ -Bütçelerinde harcama birimleri sınıflandırıl­mayan kasaba belediyelerinde harcama yetkisinin belediye başkanı,

■ - Mahalli idare birliklerinde harcama yetkisinin birlik başkanı,

Harcama Yetkililerinin Belirlenmesi:(24.02.2006 Tarihli İçişleri Genelgesi -1)

■ -Üst yönetimin giderleri, kurumsalsınıflandırmada özel kalem olarakkodlanan, ancak özel kalem müdürlüğükadrosu bulunmayan idarelerde “02­

M

Özel Kalem” kurumsal kodundan yapılacak giderlerde harcama yetkisinin il özel idarelerinde vali, belediyelerde belediye başkanı,

Harcama Yetkililerinin Belirlenmesi(24.02.2006 Tarihli İçişleri Genelgesi -2)

Harcama Yetkililerinin Belirlenmesi:(24.02.2006 Tarihli İçişleri Genelgesi -3)

■ - Mali hizmetler birim amirliği ve muhasebe yetkilisi görevleri aynı kişide birleşen mahalli idarelerde, 5018 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince, harcama yetkilisi ile muhasebe yetkilisi görevleri aynı kişide birleşemeyeceğinden, mali hizmetler biriminin harcama yetkisi üst yönetici veya belirleyeceği kişi,

> Tarafından kullanılması, 5018 sayılı Kanunun 31 inci maddesi hükmü uyarınca Bakanlığımızca uygun görülmüştür.

(Harcama Yetkisinin Devri ) (31.12.2005 -26040 4. Mükerrer R.G)

Maliye Bak. Hare ama Yetkilisi Tebliği-1-

Harcama yetkilileri bu yetkileriniyardımcılarına, yardımcısı olmayanlar ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yöneticilere,Mahalli idare birliklerinde birlik başkanı harcama yetkisini birlik genel sekreteri, birlik müdürü veya birim amirlerine,

Kısmen veya tamamen devredebilirler.

Harcama Yetkisinin Devrinde Sınır

■ Her bir harcama işlemi itibarıyla, mal ve hizmet alımlarında ildyüzellibin Türk Lirasını, yapım işlerinde ise birmilyon Türk Lirasını aşan harcamalara ilişkin harcama yetkisi hiçbir şekilde(TEBLİĞ - 31.12.2005 -26040 4. Mükerrer R. G)

□ Harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin İdarî sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Harcama Yetkisinin BirleştirilmesiTeşkilat yapısında üst yönetici ile harcama birimleri arasında yönetim kademesi yer almak şartıyla, bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama birimlerinin harcama yetkisi harcama türleri itibarıyla kısmen veya tamamen; İçişleri Bakanlığının uygun görüşü ve üst yöneticinin onayı ile bir üst yönetim kademesinde birleştirilebilir.Uygun görüş talep yazılarında, harcama yetkisinin bir üst yönetim kademesinde birleştirilme gerekçesine ayrıntılı olarak yer verilir.

• •

Ust yönetici ve yardımcılarına harcama yetkisinin birleştirilmesi suretiyle harcama yetkisi verilemez.

Maliye Bak.Harcama Yetkilisi Tebliği- 2

Harcama Yetkisi Nasıl Devredilir?

■ Yetki devri yazılı olmak zorundadır.■ Devredilen yetkinin sınırları açıkça

belirlenmiş olmalıdır.■ Harcama yetkisinin devri ve bu yetkinin geri

alınması üst yöneticiye, mali hizmetler birimine ve muhasebe yetkilisine; yazılı olarak bildirilmelidir.

■ Harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin idari sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Harcama Yetkilisinin Geçici Olarak Görevinden Ayrılması Durumunda Harcama

Yetkilisi Kimdir?

■ Harcama yetkilisinin kanuni izin, hastalık, geçici görev, disiplin cezası uygulaması, görevden uzaklaştırma ve benzeri nedenlerle geçici olarak görevinden ayrılması halinde ilgili harcama biriminin harcama yetkilisi o birimde vekaleten görevlendirilen kişidir.

Harcama Yetkilisinin Sorumluluğu- 1

Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının■ Bütçe ilke ve esaslarına,■ Kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer

mevzuata uygun olmasından,• •

■ Ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından sorumludurlar.(5018 S.K md.32)

Harcama Yetkilisinin Sorumluluğu —Yetkisi - 2

■ Harcama yetkilileri bütçede öngörülen ödenekleri kadar harcama yapabilirler.(5018 S.K md.31)

■ Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. (5018 S.K md.32)

■ Bütçeden yapılacak harcamalar konusunda 5018 sayılı Kanunda öngörülen harcama sürecinde tek ve tam yetkili olan, giderin yapılmasına karar vermekten ödeme aşamasına kadar tüm işlemleri emir ve talimatı çerçevesinde yürüten ve maiyetindekileri ve onların eylem ve işlemlerini gözetmek ve denetlemekle yükümlü olan harcama yetkilisinin, Sayıştay’a karşı hesap verme konusunda tam ve doğrudan sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.

■ Bu nedenle, harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının ve buna konu olan harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygunluğundan sorumlu olduklarına oybirliğiyle,

Harcama Yetkililerinin Genel Sorumluluğu

(Sayıştay Gn Kurl. 14.6.2007 , 5189/1 sayılı K.)

H arcam a Talimatı

■ Hizmet gerekçesi,■ Yapılacak işin konusu ve tutan, süresi,

kullanılabilir ödeneği,■ Gerçekleştirme usulü■ Gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin

bilgiler yer alır. (5018 S.K md.32)

•

- ihale Onay Belgesi- Onay Belgesi- Harcama Talimatı

belgelerinden biri ku

llanılır

ihale Onay Belgesi(Muhasebat Gn.Müd. 2006/1- Harcama Bel. Tebl.)

■ Kamu ihale mevzuatı gereğince ihale usulleriuygulanmak suretiyle yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde ilgili uygulamayönetmeliklerinin ekinde standart form olarak belirlenen ihale onay belgesi,

■ 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre düzenlenen Yapım işleri / Mal Alımı / H izm et Alımı

_ _ •

/ Danışmanlık H izm et Alımı ihaleleri Uygulama#

Yönetmelikleri ekinde bulunan standart (ihale Onay Belgesi) formları.

Onay Belgesi(Muhasebat Gn.Müd. 2006/1- Harcama Bel. Tebl.)

■ Kamu ihale mevzuatı gereğince doğrudan temin usulüyle yapılacak veya 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinde bu Kanuna tabi olmadığı belirtilen işlerde onay belgesi,

■ 4734 sayılı Kamu ihale Kanunu uygulamalarına ilişkin çeşitli mevzuatta açıklandığı şekilde düzenlenen onay belgesi.

Harcama Talimatı(Muhasebat Gn.Müd. 2006/1- Harcama Bel. Tebl.)

■ İlgili mevzuata göre ödenmesi gereken geçici görev yolluğu, görevden uzaklaştırılmış olanların açıkta kaldıkları sürelere ait aylıkları, kıdem tazminatı, huzur ücreti, konferans ücreti, kaçak olarak yakalanan eşya, uyuşturucu, silah ve mühimmatlar için verilecek ikramiyeler ile diğer ikramiye ve teşvik primleri ve benzeri ödemelerde ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan harcama talimatı(Ek-1) (Harcama Bel. Y.)

İHALE YETKİLİSİ4734- md. 3

■ “İdarenin, ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurulları ile usulüne uygun olarak yetki devri yapılmış görevlileri”

şeklinde tanımlanmıştır

Maliye Bak. 2 Seri no’lu Tebliğ (m d.l/a)

■ ...... ihale yetkilisinin ilgili mevzuatındaözel olarak belirlendiği haller dışında, 5018 sayılı Kanunun 31 inci maddesi uyarınca belirlenmiş bulunan harcama yetkilileri aynı zamanda ihale yetkilisi olacaktır.

■ Harcama yetkisi devredilmekle ihale yetkisi de devredilmiş olur.

5018 sayılı Kanun- (m d. 8 i)

■ Yürürlükten kaldırılan hüküm ler:

■ f) Diğer kanunların bu Kanuna aykın hükümleri,Yürürlükten kaldırılmıştır.

İhale Yetkisi — Harcama Yetkisi

■ Harcama Yetkisi, kamu kaynağını kullanma, sarf etme yetkisidir; İhale Yetkisini de kapsar

■ Aksi halde ihale yetkisi kullanamayan harcama yetkisi bir anlam ifade etmez,

■ ihale, harcama yetkisi kullanılırken uyulacak usul, esas ve yöntemlerdir. Bir işi en uygun taliplisine vermektir.

İhale Yetkisi de devredilebilir- 1■ Alım, satım, yapım, kiralama, kiraya verme,

bakım-onanm ve benzeri malî işlemlerden; idarenin tamamını ilgilendirenler destek hizmetlerini yürüten birim,

■ Sadece harcama birimlerini ilgilendirenler ise harcama birimleri tarafından gerçekleştirilir.

■ Ancak, harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticinin onayıyla bu işlemler destek hizmetlerini yürüten birim tarafından yapılabilir. (5018- m d.60)

îhale Yetkisinin Devri- 2(Maliye Bak. 2 Seri No’lu Tebl.)

■ Harcama yetkilileri, ilgili mevzuatı uyarınca ihale usulleriyle yapılacak mal ve hizmet alımlan ile yapım işlerinin ihale işlemlerine ilişkin olarak, ihale yetkisiyle sınırlı olmak üzere harcama yetkilerini, üst yöneticiden onay almak suretiyle, idarenin destek hizmetlerini yürüten birim yöneticilerine devredebilirler.

■ Bu durumda, ihale onay belgesinin düzenlenmesinden sözleşmenin imzalanmasına kadar geçen süreçteki tüm ihale işlemlerine ilişkin ihale yetkisi destek hizmetleri birim yöneticisi tarafından kullanılacaktır.

İhale Yetkisinin Devri- 3(Maliye Bak. 2 Seri No’lu Tebl)

■ Destek hizmetleri birimi, harcamabirimlerinin ihtiyaçlarını birleştirmek suretiyle 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde karşılayabilir.

■ Birden fazla harcama biriminin doğrudan temin limiti dahilindeki ihtiyaçlarının, destek hizmetleri birimi tarafından birleştirilerek ihale usulleriyle karşılanması da mümkün bulunmaktadır.

Harcama - ihale

■ İhale yetkisinin devri harcama yetkisinin de devrini gerektirmez.

■ 5018 sayılı Kanuna göre gerçekleştirme işi, 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale işidir.

İhale yetkisinin devri durumunda,

■ İşin yaklaşık maliyetinin belirlenmesi ve teknik şartnamenin hazırlanması gibi ihale öncesi işlemlerin ilgili harcama birimi, destek hizmetleri birimi veya idarenin diğer birimleri tarafından hazırlanması mümkün bulunmaktadır.

Maliye Bak. 2 Seri no’lu Tebliğ-(md.3)

■ Bu hükmün uygulanmasında, idarelerin teşkilat yapılarında destek hizmetleri ile yardımcı hizmet birimleri olarak yer alan idari ve mali işler, makine-ikmal, satın alma, yapı işleri, personel gibi birimler destek hizmetleri birimi sayılacaktır.

Destek Hizmetleri Birimi

■ Norm Kadro ilke ve Standartlarında Makine• • •

ikmal, Satınalma, idari ve Mali işler Müdürlüklerine yer verilmemiştir.

■ Bunların yerine Destek Hizmetleri Birimi kurulacaktır.

■ Birimler Daire Başkanlığı olan yerlerde, bunun altında benzer Şube Müdürlükleri kurulabilecektir.

• •

Ödenek• • _

■ Ödenek, yetkili organ tarafından verilmiş, belirli limitler ve esaslar dahilindeki harcama yetkisidir.

• •

■ Ödeneğin bulunması nakit para anlamına gelmez; ancak, nakit ödenmesi gerekmeyen giderler için (ödenek varsa) harcama yapılabilecektir.

■ Nakit ödeme yapılması zorunlu olan harcamalarda, ödeneğin bulunması harcama yapabilmek için yeterli değildir.

ÖDENEK KULLANIMI■ Kamu idareleri, bütçelerinde yer alan ödeneklerin

üzerinde harcama yapamaz.■ Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri amaçlar

doğrultusunda yılı içinde yaptırılan iş, satın alınan mal ve hizmeder ile diğer giderlerin karşılanmasında kullanılır.

■ Ancak, ait olduğu malî yılda ödenemeyen ve emanet hesabına alınamayan zamanaşımına uğramamış geçen yıllar borçlan ile ilama bağlı borçlar, ilgili kamu idaresinin cari yıl bütçesinden ödeniri (5018/20)

Ödeneği bulunmayan iş için ihaleye çıkılamaz

■ Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz (4734/5. md.)

M

■ Ödeneği bulunma ibaresinden “yeterli ödeneğin bulunmasını” anlamak gerekir

■ Bütçe içi aktarma yada ek ödenek verilmesi suretiyle ödenek temin edilebilir

5018- md. 26

■ Bütçede yeterli ödeneği bulunmayan işler için yüklenmeye girişilemez.

■ Harcama yetkilileri, tahsis edilen ödenekler dahilinde yüklenmeye girebilirler

5018/13. md

■ m) Kamu idarelerinin tüm gelir ve giderleri bütçelerinde gösterilir.

■ n) Kamu hizmetleri, bütçelere konulacak ödeneklerle, mevzuatla belirlenmiş yöntem, ilke ve amaçlara uygun olarak gerçekleştirilir.

■ o) Bütçelerde, ödenekler belirli amaçlan gerçekleştirmek üzere tahsis edilir.

(Bütçenin hazırlanması ve uygulanması ile ilgili olarak m erkezi idare ve kurumun yetkili organları (meclis, üst yönetici) tarafından ilkeler belirlenebilir)

Ödeneklerin iptali ve devri

■ Cari yılda kullanılmayan ödenekler yıl sonundaiptal edilir. (5018/20-e)

■ Yıl sonunda kullanılmayan ödenekler bütün düzeyleri belirtilerek iptal edilir. Ancak, şartlı, tahsisi mahiyette ve mevzuatı gereği ertesi yıla devri gereken ödenekler devir gerekçesi belirtilerek devredilir. Devredilen ödenek yeni yıl bütçesinde açılacak tertiplere ödenek kaydedilir. (M.İ.B.M. Y./M d.39)

■ (5018/34 : Ertesi yıla devreden yüklenme artığı)

5018/20- d■ Kamu idareleri, bütçelerinde yer alan

ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz. Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri amaçlar doğrultusunda yılı içinde yaptırılan iş, satın alınan mal ve hizmetler ile diğer giderlerin karşılanmasında kullanılır.

S Ancak, ait olduğu malî yılda ödenemeyen ve emanet hesabına alınamayan zamanaşımına uğramamış geçen yıllar borçları ile ilama bağlı borçlar, ilgili kamu idaresinin cari yıl bütçesinden ödenir.

ÖDENEK ÜSTÜ HARCAMANIN CEZASI

AKamu zararı oluşturmamakla birlikte;

bütçelere, ayrıntılı harcama programlarına, aykırı olarak veya ödenek miktarını aşan harcama talimatı veren harcama yetkililerine,

Her türlü aylık, ödenek, zam ve tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemeler toplamının iki katıtutarına kadar para cezası verilir. (5018/Md. 70)

Para cezasını vermeye yetkili merciler

Bu Kanunda belirtilen para cezaları, ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi tarafından verilir. Para cezaları, karar verilmesini izleyen ay başından başlamak üzere ve herhangi bir hüküm almaya gerek kalmaksızın; ilgililerine yapılan her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dahil bir aylık net ödemelerinden 1/4 oranında kesilerek tahsil olunur.

(5018/ Md. 73)

GERÇEKLEŞTİRM E GÖREVLİLERİ

Harcama talimatı üzerine;D işin yaptırılması,H Mal veya hizmetin alınması,

T eslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, H Belgelendirilmesi

• •

Ödeme için gerekli belgelerin hazırlanmasıGörevlerini yürütürler.(5018 /m d . 33)

BÜTÇEDEN GİDER YAPILABİLMESİ İÇİN

■ Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veyagerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir.

(5018- m d. 33)

Ödeme Emri Belgesini Kim Hazırlar ?

■ Harcama yetkilileri, yardımcıları veya hiyerarşik olarak kendisine en yakın üst kademe yöneticileri arasından bir veya daha fazla sayıda gerçekleştirme görevlisini ödeme emri belgesi düzenlemekle görevlendirir.

■ (İç K on tro l ve Ön M ali K on tro l E sa s la r / md.12.)

Gerçekleştirme GörevlilerininSorumlulukları

s Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun ÇerÇevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar. (5018/33)

v' Mali karar ve işlemlerin Ön mali kontrole tabi olması ve Ön mali kontrol sonucunda uygun görüş verilmesi gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. (M ali H iz.

##

Brm. On m ali kontrolü)

■ Sayıştay Genel Kurulunun 14.6.2007 tarihve 5189/1 sayılı kararına göre

“Gerçekleştirme Görevlisinin sorumluluğu”

a) Ödeme Emri Belgesini Düzenlemekle Görevlendirilen Gerçekleştirme Görevlisinin

Sorumluluğu

■ Ödeme emri belgesini düzenleyen sıfatıyla imzalayan gerçekleştirme görevlisinin, düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu tutulması gerektiğine

çoğunlukla,

b) Ödeme Emri Belgesine Eklenmesi Gereken Taahhüt ve Tahakkuk Belgelerine

İlişkin Sorumluluk

■ Ödeme emri belgesine eklenmesi gereken taahhüt ve tahakkuk işlemlerine ilişkin fatura, beyanname, tutanak gibi gerçekleştirme belgelerim düzenleyen veya bu belgeleri kabul eden gerçekleştirme görevlilerinin, bu görevleriyle ilgili olarak yapmaları gereken iş ve işlemlerle sınırlı olarak harcama yetkilisiyle birlikte sorumlu tutulmaları gerektiğine

çoğunlukla,

■ Gerçekleştirme görevlileri tarafından hazırlanan ödeme emirleri ve ekleri tamamlamp kontrol edildikten ve “uygun görülmüştür” şerhi düşüldükten sonra harcama yetkilisince imzalanması sağlanarak ödenmek üzere Muhasebe Yetkilisine (muhasebe birimine-servisini) gönderilir.

Ön mali kontrol■ On malî kontrol görevi, idarelerin yönetim

sorumluluğu çerçevesinde, harcama birimleri ve malî hizmetler birimi tarafından yerine getirilir.

• •

■ On malî kontrol, harcama birimleri tarafından yapılan kontroller ile malî hizmeder birimi tarafından yapılan kontrollerden oluşur.

■ Malî hizmeder birimi tarafından yapılacak ön malî kontrol, Usul ve Esaslarda belirtilen kontroller ile idarelerce yapılacak düzenlemeler çerçevesinde bu birim tarafından yapılması öngörülen kontrollerden meydana gelir. (Esaslar- md.10)

• •

Harcama biriminde On Mali Kontrol

■ Ödeme emri belgesini düzenlemekle görevlendirilen gerçekleştirme görevlileri, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde ön malî kontrol yaparlar.

■ Bu gerçekleştirme görevlileri tarafından yapılan kontrol sonucunda, ödeme emri belgesi üzerine “Kontrol edilmiş ve uygun görülmüştür” şerhi düşülerek imzalanır.(İç Kontrol ve Ön M ali Kontrol Esaslar: 12. md.)

• •

Ön mali kontrol■ Gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin malî

karar ve işlemler, harcama birimleri ve malî hizmetler birimi tarafından idarenin bütçesi, bütçe tertibi, kullanılabilir ödenek tutarı, ayrıntılı harcama veya finansman programları, merkezi yönetim bütçe kanunu ve diğer malî mevzuat hükümlerine uygunluk yönlerinden kontrol edilir.

■ Malî karar ve işlemler harcama birimleri tarafından kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılması açısından da kontrol edilir. (Esaslar-10)

Ön mali kontrolün niteliği

■ Ön malî kontrol sonucunda uygun görüş verilip verilmemesi, danışma ve önleyici niteliği haiz olup, malî karar ve işlemlerin harcama yetkilisi tarafından uygulanmasında bağlayıcı değildir.

■ Malî karar ve işlemlerin ön malî kontrole tâbi tutulması ve ön malî kontrol sonucunda uygun görüş verilmiş olması, harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. (E saslar / m d.10)

Harcama birimlerinde süreç kontrolü

Harcama birimlerinde süreç kontrolü yapılır. Süreç kontrolünde, her bir işlem daha önceki işlemlerin kontrolünü içerecek şekilde tasarlanır ve uygulanır. Malî işlemlerin yürütülmesinde görev alanlar, yapacakları işlemden önceki işlemleri de kontrol ederler. Süreç kontrolünü sağlamak amacıyla malî işlemlerin süreç akış şeması hazırlanır ve üst yöneticinin onayı ile yürürlüğe konulur.

(E saslar / m d. 12)

Mali Hizmetler Biriminde ön mali kontrol■ Malî hizmetler biriminin ön malî kontrolüne tâbi malî

karar ve işlemler, kontrol edilmek üzere malî hizmetler birimine gönderilir. Malî hizmeder birimince kontrol edilen işlemler hakkında görüş yazısı düzenlenir ve ilgili birime gönderilir.

■ On malî kontrol sonucunda yazılı görüş düzenlenmesi halinde bu yazılı görüşler ayrıntılı, açık ve gerekçeli olmak zorundadır.

■ Malî hizmeder biriminin görüş yazısı ilgili işlem dosyasında saklanır ve bir örneği de ödeme emri belgesine eklenir. (Esaslar-12)

Kontrol usulü■ Harcama birimlerinde ve malî hizmeder biriminde

yapılan kontrol sonucunda, malî karar ve işlemin uygun görülmesi halinde, dayanak belgenin üzerine “Kontrol

■ Malî karar ve işlemin uygun görülmemesi halinde isenedenleri açıkça belirtilen bir görüş yazısı yazılarak kontrole tâbi karar ve işlem belgeleri eklenmek suretiyle ilgili birimine gönderilir.

■ Malî hizmetler birimince, Usul ve Esasların 17 ve 26 ncı maddeleri uyarınca yapılan kontrollerde yazılı görüş düzenlenmesi zorunludur. (E sa sla r/13)

Uygun görüş verilmeyen malî karar ve işlemler (md. 28)

■ Ön malî kontrol sonucunda uygun görüş verilmediği halde harcama yetkilileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin malî hizmeder birimince kayidarı tutulur ve aylık dönemler itibariyle üst yöneticiye bildirilir.

■ Söz konusu kayidar iç ve dış denetim sırasında denetçilere de sunulur.

Mali Hizmetler Biriminde ön mali kontrol yetkisi

Malî hizmetler biriminde ön malî kontrol yetkisi malî hizmetler birimi yöneticisine aittir. Kontrol sonucunda düzenlenen yazılı görüş ve kontrol şerhleri malî hizmeder birimi yöneticisi tarafından imzalanır.

Malî hizmeder birimi yöneticisi, bu yetkisini smırlannı açıkça belirtmek şartıyla yazılı olarak yardımcısına veya birimin iç kontrol alt birim yöneticisine devredebilir.

Mali Hizmetler Biriminde ön mali kontrol

Malî hizmetler birimi yöneticisinin harcama yetkilisi olması durumunda ön malî kontrol görevi, iç kontrol alt birim yöneticisi tarafından yürütülür.

Malî hizmetler biriminin ön malî kontrolüne tâbi malî karar ve işlemlerin kontrolü, birimin iç kontrol alt birimi tarafından yerine getirilir.

(E saslar /1 4 )

Malî Hizmetler Biriminin On Malî Kontrolüne Tâbi Malî Karar ve İşlemler

■ Kanun taşanlarının malî yükünün hesaplanması■ Taahhüt evrakı ve sözleşme tasarıları> idarelerin, ihale kanunlarına tâbi olsun veya o lm asın,

harcamayı gerektirecek taahhüt evrakı ve sözleşme tasarılarından tutarı mal ve hizmet alımları için bir milyon TL.sını, yapım işleri için ildmilyon TL.sını aşanlar kontrole tâbidir. (KDV hariç)

> 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında yapılan harcamalara ilişkin taahhüt evrakı tutarı ne olursa olsunkontrole tâbi değildir. (E sa sla r/tn d . 16, 17) ./••

■ Ödenek gönderme belgeleri (18)• •

■ Ödenek aktarma işlemleri (19)■ Kadro dağılım cetvelleri (20)■ Seyahat kartı listeleri (21)■ Seyyar görev tazminatı cetvelleri (22)■ Geçici işçi pozisyonları (23)■ Yan ödeme cetvelleri (24)■ Sözleşmeli personel sayı ve sözleşmeleri (25)■ Yurtdışı kira katkısı (26)

idarelerce yapılacak düzenlemeler (m d.27)■ Usul ve Esaslarda belirlenen malî karar ve işlemlerin

dışında kalan malî karar ve işlemlerin de aynı şekilde malî hizmetier birimine kontrol ettirilmesine yönelik düzenleme yapılabilir. Bu konuda yapılacak düzenlemeler üst yöneticinin onayıyla yürürlüğe konulur. Bu düzenlemelerde, malî hizmetler biriminin ön malî kontrolüne tâbi tutulacak malî karar ve işlemler, riskli alanlar dikkate alınmak suretiyle tür, tutar ve konu itibarıyla belirlenir ve yılda bir kez değerlendirilir.

■ İç kontrol ve ön malî kontrole ilişkin olarak yapılan düzenlemeler, üst yöneticinin onayını izleyen on işgünü içinde Bakanlığa (Maliye) bildirilir.

Yüklenme, (5018/26)usulüne uygun olarak düzenlenmiş sözleşme

esaslarına veya kanun hükmüne dayanılarak iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması karşılığında geleceğe yönelik bir ödeme yükümlülüğüne girilmesidir.

Yüklenme süresi malî yılla sınırlıdır.Harcama yetkilileri, tahsis edilen ödenekler dahilinde

yüklenmeye girebilirler.

Yüklenmeye girişilen tutara ait ödenekler saklı tutulur; başka iş yapünlması, mal veya hizmet alınması için kullanılamaz

E rtesi yıla gcçetı yüklenm e- 1(5018- Md. 27)

■ Niteliğinden dolayı malî yılla sınırlıtutulamayan ve sürekliliği bulunan aşağıdaki iş ve hizmetler için; her iş itibarıyla, bütçelerinde öngörülen ödeneklerin yüzde ellisini, izleyen vılın Haziran avını geçmemek ve yüklenme süresi on iki avı aşmamak üzere, ilgili üst yöneticinin onayıyla ertesi yıla geçen yüklenmelere girişilebilir:

Mahalli idareler açısından, ertesi yıla geçen yüklenme konusu olabilecek alımlar

■ - Yiyecek, yakacak, akaryakıt ve madeni yağ ihtiyaçları.

■ - Temini ve korunması güç olan ilaç, aşı, serum ve tıbbi sarf malzemeleri.

■ - Süreli yayın alımı, taşıma, koruma ve güvenlik, temizlik ve yemek hizmetleri.

■ - Taşıtların malî sorumluluk sigortası,■ - Makine-teçhizat, yol ve otoyol, bilgisayar ve

haberleşme sistemlerinin bakım işleri; her türlüonarım işleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri,

için ertesi yıla geçen yüklenmelere girilebilecektir.

5018- 35/4■ Sözleşmelerin bitim tarihlerinde henüz bir kısım

hizmet yerine getirilememiş veya zorunlu nedenlerle sözleşmenin uygulanmasına başlanılamamış ancak, ilgili idarece ek süre verilmiş ve bu süre ertesi malî yıla taşmış ise; yıl sonunda yüklenme artığı devredilir ve bu tutarlara ilişkin ödenekler hakkında akreditiflerle ilgili hükümler uygulanır.

■ Devredilen yüklenme artığı karşılığı hizmet ek süreiçinde yerine getirilerek kanıtlayıcı belgeleri verildiğinde, tutarı hizmetin yapıldığı yıl bütçesine gider kaydiyla ödenir. ./••

5018-35/3 (Akreditiflerde)

......Açılmış akreditiflere ilişkin kredi artıkları ertesiyıla devredilmekle birlikte ödenekleri iptal olunur.Devredilen kredi artıklarının karşılığı, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Maliye Bakanı, diğer kamu idarelerinde ise üst yönetici tarafından idare bütçesinin ilgili tertibine ödenek kaydolunur

Gelecek yıllara yaygın yüklenmeler- 1(5018-Md. 28/E k 4. fk.)

■ Yılı bütçesinde ödeneği bulunması ve merkezî yönetim kapsamındaki idareler için Maliye Bakanlığının uygun görüşünün alınması kaydıyla; satın alma suretiyle edinilmesi ekonomik olmayan her türlü makine-teçhizat. cihazlar ve taşıtlar ile hava ambulansı ve yangınla mücadele amacıyla hava ve deniz araçlarının kiralanması veya fmansal kiralama suretiyle temini; ("afet ve acil durumlar için kurulan lo jistik depoların işletilm esiyle ilg ili h izm etleri,ff)

Gelecek yıllara yaygın yüklenmeler- 2(5018-Md. 28/E k 4. fk.)

■ temizlik, yemek, koruma ve güvenlik ile ("yem ek (beşinci fıkra kapsamındaki yem ek hizm eüeri hariç) ve") personel taşıma hizmetleri, 16/6/2005 tarihli ve 5369 sayılı Kanuna göre sağlanan sabit ve ankesörlü telefon hizmetleri ile acil yardım çağrıları hizmetleri ve okullara sağlanan internet erişim hizmetleri, harita, plan, proje, etüt ve müşavirlik hizmetleri, ulusal araştırma geliştirme kurumlarının süreli ve süresiz yayın alımları, orman ağaçlandırma ve amenajman işleri, kit karşılığı cihaz, aşı ve anti-serum alımı için;

Gelecek yıllara yaygın yüklenmeler- 3(5018-Md. 28/E k 4. fk.)

• •• geçmemek,fmansal kiralama suretiyle temin edileceklerde ise dört vıl olmak üzere,

mr *

üst yöneticinin onayıyla,gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişilebilir.

6552 SAYILI İŞ KANUNU İLE BAZI KANUN VE KHK.LERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI İLE BAZI

ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINADAİR KANUN

■ 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "finansal kiralama suretiyle temini;" ibaresinden sonra gelmek üzere "afet ve acil durumlar için kurulan lojistik depoların işletilmesiyle ilgili hizmetleri," ibaresi eklenmiş; "temizlik, yemek, koruma ve güvenlik ile" ibaresi "yemek (beşinci fıkra kapsamındaki yemek hizmetleri hariç) ve" şeklinde değiştirilmiş ./..

■ ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında olan işlerden sürekli nitelikte olanlara ilişkin hizmet alımlarında, yüklenme süresi üç yıl olup, işin niteliğinden veya süresinden kaynaklanan zorunlu hâllerde bu süre gerekçesi gösterilmek şartıyla üst yöneticinin onayıyla kısaltılabilir."

Gelecek yıllara yaygın hizmet yüklenmeleri (5393- md.67) -1

■ Belediyede belediye meclisinin, belediyeye bağlı kuruluşlarda yetkili organın karan ile;park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhiz at bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri;

5393- md.67- 2fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onanmı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökme-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler,süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilir.

STRATEJİ GELİŞTİRME BİRİMİ (MALİ HİZM ETLER)

Danışmanlık hizmeti sunma ve bilgilendirme yükümlülüğü

Mali hizmetler birimi, harcama birimleri tarafından birimlerine ilişkin olarak istenilen bilgileri sağlamak ve harcama birimlerine mali konularda danışmanhk hizmeti sunmakla yükümlüdür.

Harcama birimleri, mali mevzuatta meydana gelen değişiklikler konusunda mali hizmetler birimi tarafından uygun araçlarla bilgilendirilir.

Strtj. Geliş. Brm. Fonksiyonları- 1

■ a) Stratejik yönetim ve planlama.1) Misyon belirleme.2) Kurumsal ve bireysel hedefler oluşturma.3) Veri-analiz ve araşürma-gelişürme.

■ b) Performans ve kalite ölçütleri geliştirme.■ c) Yönetim bilgi sistemi.■ d) Malî hizmetler.

1) Bütçe ve performans programı.2) Muhasebe, kesin hesap ve raporlama.3) İç kontrol.

Strtj. Geliş. Brnı. Fonksiyonları- 2

idarelerin görev alanı ve teşkilat yapılarına göre, bu fonksiyonlar alt birimler tarafından yürütülür.Bu fonksiyonlar birleştirilerek bir veya daha fazla alt birim tarafından yürütülebileceği gibi, bir fonksiyon birden fazla sayıda alt birim tarafından da yürütülebilir;

Ancak, malî hizmetler fonksiyonu kapsamında yürütülen iç kontrol faaliyetinin, diğer faaliyetleri yürüten alt birim ve personelden ayrı bir alt birim ve personel tarafından yürütülmesi zorunludur.

MUHASEBE YETKİLİLERİ

Muhasebe hizmeti

Gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması işlemleridir.

Bu işlemleri yürütenler muhasebe yetkilisidir.

Strtj. Geliş. Brm. Fonksiyonları- 3 (Muhasebe Yetkililiği görevi)

■ Genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerde, muhasebe yetkililiği görevi,strateji geliştirme biriminin muhasebe-kesin hesap ve raporlama fonksiyonunu yürüten alt birim yöneticisi tarafından yerine getirilir.

Muhasebe Yetkilisi Olarak Atanacaklarda Aranacak Şartlar:

En az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olmak.^^SMuhasebe hizmetlerinde en az dört yıl çalışmış olmak koşuluyla bu idarelerde muhasebe yetkilisi yardımcısı veya eşiti görevlerde bulunmak.H c) Muhasebe yetkilisi sertifikası almış olmak.

Son üç yıl içerisinde olumsuz sicil almamış olmak.Aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin

durdurulması cezası almamış olmak.Görevin gerektirdiği bilgi ve temsil yeteneğine

sahip olmak.

Kasaba ve nüfusu 25.000 in altında olan İlçe Belediyeleri ile Birliklerde

Muhasebe Yetkilisi Olarak Atanacaklarda Aranacak Şartlar:

a) En az lise ve dengi okul mezunu olmaları,b) Kamu idarelerinin muhasebe hizmetlerinde en

az dört yıl çalışmış olmak,c) Muhasebe yetkilisi sertifikası almış olmak.d) Son üç yıl içerisinde olumsuz sicil almamış

olmak.e)Aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin

durdurulması cezası almamış olmak.f) Görevin gerektirdiği bilgi ve temsil yeteneğine

sahip olmak.

Muhasebe yetkilisini kim atar?

Muhasebe yetkilisi üst yöneticiler tarafından atanır.Memuriyet kadro ve unvanlarının muhasebe yetkilisi niteliğine etkisi yoktur.Muhasebe yetkilisi olacak görevliler, Maliye Bakanlığınca görevin niteliği dikkate alınarak meslekî konularda eğitime tâbi tutulur ve bu eğitimi başarıyla tamamlayanlara sertifika verilir.

Muhasebe yetkilisinin görev ve yetkileri-1-

Gelirleri ve alacakları tahsil etmek, yersiz ve fazla tahsilatı ilgililerine iade etmek.Giderleri ve borçları hak sahiplerine ödemek.Para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetleri almak, saklamak ve ilgililere vermek veya göndermek.Yukarıdaki bentlerde sayılan işlemlere ve diğer mali işlemlere ilişkin kayıtları usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutmak, mali rapor ve tabloları her türlü müdahaleden bağımsız olarak düzenlemek.Gerekli bilgi ve raporları, harcama yetkilisi ile üst yöneticisine ve yetkili kılınmış diğer mercilere muhasebe yönetmeliklerinde belirtilen sürelerde düzenli olarak vermek.

Muhasebe yetkilisinin görevve yetkileri-2-

Vezne ve ambarların kontrolünü öngörülen sürelerde yapmak.

■ Muhasebe hizmetlerine ilişkin defter, kayıt ve belgeleri ilgili mevzuatında belirtilen sürelerle muhafaza etmek ve denetime hazır bulundurmak.Muhasebe yetkilisi mutemederinin hesap, belge ve işlemlerini öngörülen zamanlarda denedemek Hesabını kendinden sonra gelen muhasebe yetkilisine devretmek, devredilen hesabı devralmak.

E Muhasebe birimini yönetmek.

Muhasebe yetkilisinin sorumluluklan-1

Sayılan hizmetlerin zamanında yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından,Mutemetleri aracılığıyla aldıkları ve elden çıkardıkları

para ve parayla ifade edilen değerler ile bunlarda meydana gelen kayıplardan,On ödeme ile kesin ödemelerin yapılması ve ön ödemelerin mahsubu aşamalarında ödeme emri belgesi ve eki belgelerin usulünce incelenmesi ve kontrolünden,Yersiz ve fazla tahsil edilen tutarların ilgililerine geri verilmesinde, geri verilecek tutarın, düzenlenen belgelerde öngörülen tutara uygun olmasından,

Odemelerin, ilgili mevzuatın öngördüğü öncelik sırası da göz önünde bulundurularak, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre yapılmasından,Rücu hakkı saklı kalmak kaydıyla, kendinden önceki muhasebe yetkilisinden hesabı devralırken göstermediği noksanlıklardan,Muhasebe yetkilisi mutemetlerinin hesap, belge ve işlemlerini ilgili mevzuata göre kontrol etmekten,Yetkili mercilere hesap vermekten s orumludurlar.

Muhasebe yetkilisinin sorumluluklan-2-

Muhasebe yetkilisinin sommlululdan-3-Muhasebe yetkilileri, ödeme emri belgesine bağlandığı halde ödenemeyen tutarların, bütçeye gider yazılarak emanet hesaplarına alınması ve buradan ödenmesinden,Malın alındığı veya hizmetin yapıldığı malî yık izleyen beşinci yılın sonuna kadar talep edilmeyen emanet hesaplarındaki tutarları bütçeye gelir kaydedilmesinden,Ödeme sırasında ödeme emri ve eki belgeler üzerinden kontrol ettiği işlemlerden dolayı sorumludur.Muhasebe yetkililerinin bu Kanuna göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları, görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır.

Muhasebe yetkilisinin sommlulukları-4-

■ Alacakların tahsil sorumluluğu:Muhasebe yetkilileri,Tarh ve tahakkuk ettirilerek tahsil edilebilir hale gelmiş gelir ve alacaklarının yükümlüleri ve sorumluları adına ilgili hesaplara kaydedilerek tahsil edilmesinden sorumludurlar.

Alacakların tahsil sorumluluğu- 2

Muhasebe yetkilileri, tahsili kendilerine ait kamu alacaklarından borçlusu başka bir yerde olduğu anlaşılanların tahsilini, borçlunun bulunduğu yerdeki aynı kamu idaresinin muhasebebiriminden isterler. Diğer muhasebe birimlerince tahsili istenen alacak tutan, kayidara alınarak izlenir.(Muh. Yet. Yön.- 32)

■ Sayıştay Genel Kurulunun 14.6.2007 tarih ve5189/1 sayılı kararına göre

Muhasebe Yetkilisinin sorumluluğu

a) Muhasebe Yetkilisinin imza Kontrol GörevSorumluluğu (1)

■ Ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi üzerinde harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin imzaları olmakla birlikte, ödeme emri belgesi eki belgeler üzerinde herhangi bir imza eksiği varsa muhasebe yetkilisinin, ödeme emri belgesi üzerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisiyle birlikte sorumlu tutulması gerektiğine,

b) Muhasebe Yetkilisinin imza Kontrol Görev veSorumluluğu (2)

M

■ Ödeme emri belgesi üzerinde harcama yetkilisi veya gerçekleştirme görevlisinden sadece birinin imzası varsa, muhasebe yetkilisinin, imzası bulunan görevliyle birlikte sorumlu tutulması gerektiğine,

• •

■ Ödeme emri belgesi üzerinde harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin imzalan yoksa muhasebe yetkilisinin, tek başına sorumlu tutulması gerektiğine,

c) Ödemeye Esas Belgelerin Eksikliği ve Maddi Hata Bulunması Durumunda Sorumluluk (3)

■ Ödemeye esas teşkil etme niteliği bulunan, fakat gider evrakı arasında yer almayan bir belge nedeniyle ortaya çıkan kamu zararı ile giderin taahhüt ve tahakkuk aşamalarına ait olup çeşitli gerçekleştirme görevlilerinin kendi yasal görevleri çerçevesinde düzenledikleri ve imzaladıkları belgelerdeki açık ve kolayca görülebilen ve yorum gerektirmeyen maddi hatalardan muhasebe yetkilisinin, harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisiyle birlikte sorumlu tutulması gerektiğine, hatanın bariz olup olmadığı hususunun ise yargı dairelerince kararlaştırılacak bir husus olduğuna

çoğunlukla.

d) Muhasebe Yetkilisinin Gideri Hak Sahibine Ödeme Görevi

■ Hak sahibi olmayan kişilere ödeme yapılması nedeniyle ortaya çıkan kamu zararından, doğrudan ve tek başına muhasebe yetkilisinin sorumlu tutulması gerektiğine oybirliğiyle,

e) Gelirlerin tahsilinde sorumluluk

İdarelerce ilgili kanunlarına göre tarh ve tahakkuk ettirilerek tahsil edilebilir hale gelmiş kamu gelir ve alacaklarının takip ve tahsil edilmesinden muhasebe yetkilisinin tek başına sorumlu olduğuna çoğunlukla,

Muhasebe Yetkililerini Bildirim

■ idareler her hesap yılı başında muhasebe yetkililerinin ad ve soyadlarını Sayıştaya bildirmekle yükümlüdür.

■ Yıl içinde yapılan değişiklikler, değişiklik tarihinden itibaren en çok bir ay içinde aynı şekilde Sayıştaya bildirilir.

Yetkisiz tahsil ve ödeme

■ Kanunların öngördüğü şekilde yetkili kılınmamış hiçbir gerçek veya tüzel kişi kamu adına tahsilat ve ödeme yapamayacağı gibi muhasebe hizmeti de veremez.

■ Usulüne göre atanmadığı halde muhasebe hizmetlerinden bir kısmını veya tamamını kendiliğinden yapanlar ile yapılması konusunda emir veren yöneticiler hakkında, Sayiştayca belirlenecek mali sorumlulukları saklı kalmak üzere, adli ve idari yönden de ayrıca işlem yapılır.

Mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi

■ Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün malî işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır. (5018- m d. 50)

Mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi

Her muhasebe kaydının bir belgeye dayandırılması zorunludur.Muhasebeleştirme işlemleri idarelerin tabi

olduğu muhasebe yönetmeliklerinde belirtilen muhasebeleştirme belgeleri ile yapılır.

■ Muhasebeleştirme işlemi, mali işlemin tamamlanmasını takiben geciktirilmeden en geç izleyen iş gününde yapılır.

Ödeme emri belgesi ve ekleri üzerinde yapılacak kontroller -1

Muhasebe yetkilileri ödeme emri belgesi ve ekleri üzerinde;

■ a) Yetkililerin imzasını,• •

■ b) Ödemenin çeşidine göre ilgili mevzuatında belirlenen belgelerin tamam olmasını,

■ c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,■ d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,

kontrol etmekle yükümlüdürler. (5018- md. 61)

■ Muhasebe yetkilileri, yukarıda belirtilen kontroller dışında kontrol ve inceleme yapamaz; ödemelerde ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz ve ödemeye zorlanamaz.(Muhasebe Yetkilileri Yönetmelik md. 29)

Ödeme emri belgesi ve ekleri üzerindeyapılacak kontroller -2

■ Muhasebe yetkilileri, ödeme emri eki belgelerin, ödemesi yapılacak giderin çeşidine ve alım şekline göre Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde ve özel mevzuatında öngörülen belgelerden olmasını ve bu belgelerin eksiksiz olarak ödeme emri belgesi ekine bağlanmasını kontrol etmekle sorumlu olup,

■ belgelerin alman mal veya hizmet ya da yapılan iş bazında miktar veya ara toplam olarak bütçedeki tertiplerine uygunluğunun kontrolünden ve doğruluğundan sorumlu değildir.

■ (Muhasebe Yetkilileri Yönetmelik md. 29)

Ödeme emri belgesi ve ekleri üzerindeyapılacak kontroller -3

Maddi hata kontrolünün içeriği- 1

Muhasebe Yetkililerinin ödemelerde yapacaklan maddi hataya ilişkin kontrollerin neler olduğu yönetmeliğin 29* uncu maddesinde açıklanmıştır.

Maddi hata kontrolünün içeriği- 2■ Bir mali işlemin muhasebeleştirilmesine dayanak teşkil

eden karar, onay, sözleşme, hakediş raporu, bordro, fatura, alındı ve benzeri belgelerde; gelir, alacak, gider ya da borç tutarının tespit edilmesine esas rakamların hiçbir farklı yoruma yer vermeyecek biçimde, bilerek veya bilmeyerek yanlış seçilmesi, oranların yanlış uygulanması, aritmetik işlemlerin yanlış yapılması ve muhasebeleştirmeye esas toplamlarının muhasebe- leştirme belgesinde ilgili hesaplara noksan veya fazla kaydedilmek suretiyle yapılan yersiz ve fazla alma, verme, ödeme ve gönderilmesiyle sınırlıdır.

Maddi hata kontrolünün içeriği- 3■ Teknik nitelikteki belgelerde, bu niteliğe ilişkin olarak

yapılmış maddi hatalardan bu belgeleri düzenleyen ve onaylayan gerçekleştirme görevlileri sorumlu olup, muhasebe yetkililerinin bu belgelere ilişkin sorumlulukları aritmetik işlemlerdeki yanlışlıklarla sınırlıdır.

■ Muhasebe yetkilileri, ön ödemeler ile geri verilecek para ve para ile ifade edilen değerlere ilişkin olarak düzenlenen muhasebeleştirme belgeleri ve ekleri üzerinde de gerekli kontrolleri yapmakla yükümlüdürler.

Ödeme öncesi kontrol süresi□ Ödeme emirleri, muhasebe birimine geliş tarihinden

itibaren, en geç dört iş günü içinde incelenir, uygun bulunanlar muhasebeleştirilerek tutarları hak sahiplerinin banka hesabına aktarılır. Eksik veya hatalı olan ödeme emri belgesi ve eki belgeler, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç, hata veya eksikliğin tespit edildiği günü izleyen iş günü içinde gerekçeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hata veya eksiklikleri tamamlanarak tekrar muhasebe birimine verilenler, en geç iki iş günü sonuna kadar incelenerek muhasebeleştirme ve ödeme işlemi gerçekleştirilir. (Yönetm elik m d. 30)

Ödemelerde üst yöneticilerin yetkileri

■ Hak sahiplerinin banka hesaplarınaaktarılmaksızın kasadan veya çekdüzenlenmek suretiyle bankadanyapılabilecek ödeme tür ve tutarları ile

■ kontrol, muhasebeleştirme ve ödemesüresini dört iş gününden daha az olarakbelirlemeye, genel bütçe kapsamındakikamu idarelerinde Bakanlık, kapsamdaki diğer kamu idarelerinde üst yöneticiler yetkilidir. (Yönetmelik md. 30)

Nakit Mevcudunun Yeterli ise• •

Ödemelerin SırasıKamu idarelerinin nakit mevcudunun yeterli

olması durumunda ödemeler, ödeme emri belgelerinin muhasebe biriminin kayıtlarına giriş sırasına göre yapılır.Ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerindeki

kontroller sonucunda noksanlığı tespit edilerek tamamlanmak üzere birimine iade edilen ödeme emri belgeleri tamamlanarak muhasebe birimi kayidarına girdikten sonra tutan, yeni giriş sırasına göre ödenir.

Nakit Mevcudunun Tüm Ödemeleri• •

Karşılayamaması Halinde Ödeme SırasıMuhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak,

^"Kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara,

^"Tarifeye bağlı ödemelere,^ İlama bağlı borçlara,^ Ödenmemesi halinde gecikme zammı ve faiz

doğuracak ödemelere,^Ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki

tutarlara, (bu arada personel maaş ve ücretlerine)öncelik verilir.

Görevler ayrılığı ilkesi(İç Kontrol Ön Mali Kontrol Esaslar md. 15)

■ Harcama yetkililiği ile muhasebe yetkililiği görevi aynı kişide birleşemez.

■ Malî hizmetler biriminde ön malî kontrol görevini yürütenler, onay belgesi ve ekleri ile şartname ve sözleşme tasarılarının hazırlanması, malî karar ve işlemlerin belgelendirilmesi, mal ve hizmetlerin teslim alınması gibi malî karar ve işlemlerin hazırlanması ve uygulanması aşamalarında görevlendirilemezler ve ihale komisyonu ile muayene ve kabul komisyonunda başkan ve üye olamazlar.

MUHASEBE Y ETK İLİSİ MUTEMEDİ

Veznedar, tahsildar, icra memuru gibi unvanlarla muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almak, vermek ve göndermek üzere görevlendirilenler muhasebe yetkilisi mutemedidir.

Muhasebe yetkilisi mutemeti

Muhasebe yetkilisi mutemetleri doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumludur

Mevzuat esaslarına göre yetkili kılınmamış hiçbir kimse kamu idaresi adına para tahsil edemez, değerleri alamaz, gönderemez ve ödeme yapamaz.

Muhasebe yetkilisi mutemetlerinin görevlendirilmeleri

Zorunluluk bulunması halinde unvanları belirtilenler dışında, muhasebe yetkilisi adına para ve parayla ifade edilebilen değerleri almak, vermek, vezne ve ambarlarda muhafaza etmek üzere kamu idarelerinin görevli personeli arasından, muhasebe yetkilisinin de muvafakati alınarak seçilen personel, harcama yetkilisi tarafından muhasebe yetkilisi mutemedi olarak görevlendirilebilir.

T E Ş E K K Ü R L E R