5.2 Ostale Internet usluge

5. Internet

Internet usluge

• Internet svoju popularnost zasigurno gradi na:

• raznovrsnosti usluga koje nudi

• kojih svakim danom ima sve više i

• Koje us sve dostupnije širokom krugu korisnika 30

.4.2

02

0.

Web vs. Web 2.0

• Nekada je web bio jednosmjeran

• Poslužitelji su na svojim web stranicama nudili informacije, a korisnici su te stranice mogli pročitati ili spremiti lokalno na svoje računalo.

• Nije bilo interakcije, dvosmjerne komunikacije na web stranicama.

30

.4.2

02

0.

Web vs. Web 2.0

Danas gotovo svaki sadržaj možemo:

• komentirati,

• podijeliti s drugima,

• preuzeti na svoju web stranicu,

• stvarati zajedno s drugima. Web koji je interaktivan, dvosmjeran nazivamo web 2.0.

Postoji jako puno web 2.0 alata.

Možemo redi da su danas upravo web 2.0 alati najpopularniji i najčešde korišteni alati na Internetu. U novije vrijeme na Internetu se pojavljuju i sve se više koriste i web 3.0 alati.

Tvorci izraza web 2.0 su Tim O'Reillyi Dale Dougherty.

On se počeo koristiti 2004. god

30

.4.2

02

0.

Web 2.0 alati i usluge

Web 2.0 alate, a samim time i usluge možemo prema namjeni

podijeliti u različite

kategorije:

dijeljenje fotografija (Flickr), web stranica, omiljene stranice

(Del.ici.ous)

suradnju na izradi dokumenata (Wiki),

proračunskih tablica i web stranica

mrežne zajednice (Facebook, MySpace, Twitter, LinkedIn)

multimediju: podcastovi, streaming, dijeljenje videa (Youtube), izrada i

publiciranje filmova

upravljanje projektima, korisničkim računima, obiteljskim

proračunom

prikupljanje i arhiviranje online materijala

pretraživanje omiljene glazbe, autora, filmova,

knjiga

upravljanje učenjem (Moodle)

komunikaciju (Skype,

GoogleTalk)

30

.4.2

02

0.

Web 2.0 alati i usluge

• Sve usluge web 2.0 u vedoj ili manjoj mjeri povezuju korisnike i zato ih nazivamo društvenim softverom.

• Društveni softver je bilo koji softver (program, platforma, alat) oko kojeg se formiraju on-line zajednice istomišljenika i koji omogudava korisnicima komunikaciju na različite načine.

30

.4.2

02

0.

Web 2.0 alati i usluge

30

.4.2

02

0.

Web

Web 2.0 alati

Online poster

(Glogster)

Mozaik pojmova (www.wordle.net)

Wiki – suradnički alat(www.wikispaces.com)

Web usluge

E-mail/ Webmail

BlogForum

Telnet (stara usluga)

VOIP

Chat

Udomljavanje web stranica

E-learning

FTP

Društvene mreže

FacebookLinkedIn

Myspace

Twitter

Edmodo

Društvene mreže

• Društvene mreže u posljednjih su nekoliko godina promijenile način korištenja Interneta.

• Najpopularnije društvene mreže:• Facebook

• MySpace

• Twitter

• Linkedin

• Društvena mreža za učenike:• Edmodo

Facebook MySpace

Twitter LinkedIn mreža

30

.4.2

02

0.

Prednosti

• besplatan pristup i neograničena mogudnost povezivanja sa drugima

• kreirajudi profil korisnici stiču nove prijatelje i povezuju se s onima s kojima su izgubili kontakt

• korisnici se mogu jače povezati s ljudima s kojima se u stvarnom svijetu ne stižu sresti ili s kojima su profesionalno povezani

• identitet i aktivnosti osobe podijeljeni su i organizirani na dva polja: u stvarnom, realnom životu i virtualnom prostoru. To jeistovremeno i pozitivna i negativna strana društvenih mreža.

30

.4.2

02

0.

Nedostaci

• Opasnosti od zloupotrebe, krađe identiteta, smanjena mogudnost zaštite privatnosti, zloupotreba podataka iznesenih na mreži.

• Korisnici kreiranjem svojih profila dolaze u opasnost da stvarne kontakte s prijateljima zamijene virtualnim kontaktima.

30

.4.2

02

0.

Zanimljivost:

• Facebook je društvena mreža osnovana 2004. godine

• Isprva je zamišljen kao društvena mreža (social networkingsite) za studente harvardskog sveučilišta, ali se vrlo brzo proširio i postao mreža globalnih razmjera

• Njegov osnivač i današnji CEO (chief executive officer) tj. „prvi čovjek“ Facebook korporacije je Mark Zuckerberg

• Napravljen je film o Marku Zuckerbergu i nastanku Face-a pod nazivom Mreža.

• Zuckerberg je bio optužen za krađu ideje.

• Smatra se da su idejni začetnici Face-a trojica studenata Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss i Divya Narendra

30

.4.2

02

0.

Web blog

Naziv je osmislio Jorn Barger još 1997. god.

češde se koristi kradi oblik naziva - BLOG

Blog ima oblik web stranice

Zahvaljujudi svojoj interaktivnosti spada u društveni medij

Weblog obično stvara i održava pojedinac ili grupa ljudi

sadrži članke, komentare, opise događaja, razne tekstualne zapise te video, foto ili glazbene sadržaje i linkove, a može funkcionirati i kao online dnevnik

Sadržaji koji se objavljuju kronološki su poredani od vrha prema dnu

Najnoviji članci nalaze se na vrhu

30

.4.2

02

0.

Web blog

Weblogovise razlikuju

• sadržaju,

• ispisu i

• dizajnu sadržaja (osobni blog, blogovi s raznim temama, artlog, photoblog, vlog itd.)

• Zajednica ili društvena mreža svih blogova poznata je pod nazivom blogosfera

Softver i stranice za

izradu blogova

• Blogger

• Wordpress

• edublogs itd.

30

.4.2

02

0.

Prednosti

Postojedi besplatan softver,

Činjenica kako je weblog

user-friendly,

Jednostavna i brza

izrada

Velika fleksibilnost kod dizajna i

upotrebe

Kod kreiranja weblogova, bilo da to čini pojedinac ili grupa, potiče se:

• samostalnost i kreativnost polaznika

• vježbanje i usavršavanje vještine pisanja i izražavanja

• timski rad

• kritički način mišljenja i sl.

30

.4.2

02

0.

GlogsterGlogster je popularan web 2.0 alat za izradu multimedijalnih postera tzv. glogova

Možemo ga pronadi na www.glogster.comodnosno na edu.glogster.com

Glogster nije potrebno instalirati na svom računalu

dovoljna je registracija i stvaranje profila

Dok izrađujemo glog on je vidljiv samo nama

javan postaje tek kad ga objavimo

Uz pomod Edu.glogstera možemo stvoriti virtualnu učionicu do 200 učenika

Glogster ima nekoliko svojih inačica

U svojoj BASIC varijanti je besplatan

30

.4.2

02

0.

Wiki

Mogu imati unutarnju hijerarhiju članstva radi kontrole dodavanja tekstova/informacija

Wiki stranice su:

otvorenog djelomično otvorenog tipa ponekad zatvorenog tipa

Omoguduje ravnopravno sudjelovanje svih sudionika procesa u dodavanju, brisanju i editiranju (izmjeni) sadržaja.

primjer socijalnog (društvenog) softvera namijenjenog zajedničkom radu grupe korisnika.

suradnički alat

Wiki

Zanimljivost: havajski wiki wiki = brzoPopularna online enciklopedija, Wikipedia, izrađuje se upravo u wiki alatu.

Chat• je Internet usluga koja omogudava komuniciranje korisnika u

realnom vremenu.

• Chata se uglavnom koristedi tipkovnicu, tj. razmjenjivanjem kradih tekstovnih poruka u realnom vremenu.

• Pri tom korisnici često koriste emoticone tzv. smajlide za izražavanje emocija.

VOIP

• Voice over Internet protocol

• usluga koja omogudava besplatno internetsko telefoniranje

• Skype - najpoznatiji program za korištenje VOIP-a

• Besplatan

• osim telefoniranja omogudava konferencijske razgovore

• razmjenu datoteka

• chat.

• Putem Skype-a mogude je zvati i telefone

• takvi se pozivi napladuju.

Skype logo

Skype prozor

30

.4.2

02

0.

Kontakt koji je trenutno online pozivamo klikom na gumb Nazovi ili klikom na gumb Videopoziv ukoliko imamo web kameru

Putem Skype-a možemo i chatati ili poslati poruku kontaktima koji nisu trenutno online

FTP (File transfer protocol)

• FTP je usluga Interneta za slanje i primanje dokumenata

• Nekada su se dokumenti slali Internetom isključivo koristedi FTP uslugu uz pomod FTP klijenta

• Danas uglavnom programe „skidamo“ (downloadamo) s Interneta direktnim linkom s web stranice

• FTP uslugu danas još uvijek koristimo kad želimo svoje web stranice udomiti na nekom od udaljenih poslužitelja

• Postoje besplatni FTP klijenti koji nam pomažu u prijenosu datoteka s udaljenog računalo na naše lokalno i obratno

• To su na primjer Core FTP i SmartFTP clijenti

• Njih možemo pronadi na www.coreftp.com i www.smartftp.com .

30

.4.2

02

0.

Prozor Coreftp programa

30

.4.2

02

0.

Lokalno računaloDatoteke na lokalnom

računalu

Udaljeno računalo Datoteke na

udaljenom računalu

Ikona Upload – klikom na ikonu, označene datoteke s lokalnog računala prebacujemo na udaljeno računalo

U izborniku File nalazi se opcija Connect koja nam omogudava unos korisničkih podataka i spajanje na udaljeno računalo

Telnet

• Telnet je kao i FTP jedna od prvih usluga na Internetu.

• Telnet nam je koristio da se spojimo na udaljeno računalo.

• Danas koristimo opciju Remote controle koja dolazi u sklopu Windows sustava

• ili neki od specijaliziranih programa želimo li se spojiti na neko udaljeno računalo ili preuzeti kontrolu nad njim.

• Jedan od takvih programa je Team Viewer.

30

.4.2

02

0.

Team Viewer

Sažetak (1)

• Web 2.0 –web kod kojega je izražena dvosmjerna komunikacija

• Društveni softver je bilo koji softver (program, platforma, alat) oko kojeg se formiraju on-line zajednice istomišljenika i koji omogudava korisnicima komunikaciju na različite načine. Prema namjeni dijeli se u kategorije.

• Društvene mreže – najpopularniji oblik društvenog softvera

• Web blog – skradeno blog oblika web stranice, sadrži članke, komentare, opise događaja, dakle razne tekstualne zapise te video, foto ili glazbene sadržaje i linkove, može funkcionirati kao online dnevnik

30

.4.2

02

0.

Sažetak (2)• Glogster - popularan web 2.0 alat za izradu

multimedijalnih postera tzv. glogova.

• Wiki - suradnički alat tj. primjer socijalnog (društvenog) softvera namijenjenog zajedničkom radu grupe korisnika.

• Chat – usluga koja omogudava komuniciranje korisnika u realnom vremenu.

• VOIP - Voice over Internet protocol je usluga koja omogudava besplatno internetsko telefoniranje.

• FTP - usluga Interneta za slanje i primanje dokumenata. Nekada su se dokumenti slali Internetom isključivo koristedi FTP uslugu uz pomod FTP klijenta.

• Telnet – stara usluga Interneta kojom se spajalo na udaljeno računalo.

30

.4.2

02

0.

1. Što je to web 2.0?

2. Nabroji Internet usluge?

3. Koja je stara Internet usluga za spajanje na udaljeno računalo?

4. Koju uslugu koristimo za prijenos datoteka na Internetu?

5. Kakav je to društveni softver? Koje su njegove odlike?

6. Nabroji najpoznatije društvene mreže!

7. Od čega se sastoji blog?

8. Što je to wiki?

9. Što je to chat?

30

.4.2

02

0.