#5* ,%&/á; - baka.gov.tr · bölge içi gelişmişlik farklılıkları, yerel ve küresel...
Transcript of #5* ,%&/á; - baka.gov.tr · bölge içi gelişmişlik farklılıkları, yerel ve küresel...
T.C.BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI
ANTALYA, ISPARTA, BURDUR
DOĞALTAŞ ÇALIŞTAYI RAPORU BATI AKDENİZ
MAYIS 2013
www.baka.org.tr • www.investinwmr.org.tr
T.C.BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI ANTALYA, ISPARTA, BURDUR
BATI AKDENİZ DOĞALTAŞ ÇALIŞTAYI TASLAK RAPORU Mayıs 2013
2
ürk Kamu Yönetiminde yeni bir kurumsal yapılanma olan Kalkınma Ajansları kalkınmanın yerel dinamik-lerle yerelden, sürdürülebilir bir şekilde gerçekleşmesi için çalışan önemli kurumlardır. Bölgelerarası ve bölge içi gelişmişlik farklılıkları, yerel ve küresel rekabette yaşanan değişimler, AB’ye uyum sürecindeki yükümlülükler, yerel kalkınma ve örgütlenme taleplerinin artışı ve bu taleplerin etkin yönlendirilmesi ihtiyacı gibi çeşitli nedenler katılımcılığı özümsemiş, teknik kapasitesi güçlü ve esnek bir yapıya sahip olan Kalkınma Ajanslarının kurulmasını ihtiyaç haline getirmiştir.
Ajanslar; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakla-rın yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma planı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amaçlarına ulaşmak için çeşitli çalışmalar yürütmektedir.
Bu çalışmaların en önemlileri arasında Kalkınma Bakanlığınca Kalkınma Ajanslarına hazırlanması konu-sunda yetki verilen Bölge Planı çalışması gelmektedir. Bölge Planları bölgenin sahip olduğu kaynakların et-kin kullanımını teşvik eden, bölgenin sosyoekonomik olarak sürdürülebilir kalkınmasını hedefleyen, ulusal düzeyde yürütülen plan politika ve strateji belgeleri ile yerel düzeyde yürütülecek faaliyetler arasında bü-tünselliği sağlayan, bölge halkını ve bölgede faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarını yönlendiren, bağlayıcı özelliklere sahip stratejik bir dokümandır.
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı tarafından Bölge Planının hazırlanması sürecinde yürütülen faaliyetler-den biri de belirli tematik konular etrafında ve bölgenin her üç ilinde düzenlenen çalıştaylardır. Bölge Planı hazırlıkları kapsamında Antalya’da Tarım ve Sağlık Turizmi, Isparta’da Kentsel Gelişim Senaryoları, Burdur’da ise Alternatif Turizm ve Doğaltaş çalıştayları düzenlenmiştir. Çalıştayların hazırlanmasında ve organizasyonunda katılımcılığa azami düzeyde önem gösterilmiştir. Katılımcıların görüş ve önerilerini rahatlıkla sunmasına imkan tanınarak sektörün sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler ele alınmıştır.
Bu çalıştayın hazırlanmasında emeği geçen Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinin değerli Rektörü Mustafa SAATCİ ve onun nezdinde başta Yrd. Doç. Dr. İ. İskender SOYASLAN olmak üzere Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi akademik personeline, Burdur Mermerciler Derneği ve derneğin değerli başkanı Naci İLCİ beye, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı personeline ve çalıştaya katılarak katkıda bulunan herkese teşekkür ediyoruz.
Tuncay ENGİNBAKA Genel Sekreteri
Sebahattin ÖZTÜRKAntalya Valisi
BAKA Yönetim Kurulu Başkanı
TSUNUŞ
3
ÇALIŞTAY DÜZENLEME KURULU Tuncay ENGİN - BAKA Genel Sekreteri Yrd. Doç. Dr. İ. İskender SOYASLAN - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İsmail KILINÇ -Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Lokman PEHLİVAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Mehmet CANDAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
ÇALIŞTAY MODERATÖRÜ Yrd. Doç. Dr. İ. İskender SOYASLAN - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
ÇALIŞTAY GRUP MODERATÖRLERİ VE RAPORTÖRLERİ
SEKTÖRÜN FİNANSMAN, MUHASEBE VE YÖNETİM SORUNLARI
Moderatörler Doç. Dr. Kürşad ÖZDAŞLI - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Doç. Dr. Hüseyin DALGAR - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. İsmail ÇELİK - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Raportörler Mustafa YÜCE - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
İŞ GÜVENLİĞİ VE HUKUKSAL BOYUTLARI
Moderatörler Prof. Dr. Saim SARAÇ - Süleyman Demirel Üniversitesi
Raportörler Gülden KARAKUŞ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Yusuf YILMAZ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
4
SEKTÖRÜN İHRACAT VE PAZARLAMA SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Moderatörler Doç. Dr. Mustafa Zihni TUNCA - Süleyman Demirel Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet SARITAŞ - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Raportörler Osman AĞRALI - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Şeref Furkan CEYLAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
SEKTÖRÜN ATIK VE ÇEVRESEL SORUNLARI
Moderatörler Prof. Dr. Raşit ALTINDAĞ - Süleyman Demirel Üniversitesi
Raportörler Mustafa NALÇACIOĞLU - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Aslıhan CANDAN - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
5
AÇILIŞ KONUŞMALARI6
Sayın Vali Yardımcım, Sayın Milletvekilim, Sayın Rektör Yardımcım, Sayın Batı Ak-deniz Kalkınma Ajansının Genel Sekreteri, sayın protokolümüzün çok değerli üyele-ri, sayın misafirler, il dışından gelen konuk misafirler, sayın meslektaşlarım ve dernek üyeleri ve basınımızın çok değerli temsilcileri. Bugün burada Batı Akdeniz Kalkınma Ajansımızın, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi ile birlikte düzenlediği ve derneğimizin de destek verdiği Batı Akdeniz Doğaltaş Çalıştayına hoş geldiniz.
Değerli misafirler biliyorsunuz, ülkemizin doğusundan batısına, güneyinden ku-zeyine birçok bölgesinde göz kamaştıran çeşitli renklerde ve desenlerde doğaltaş-larımız çıkmaktadır. Ancak bugün Burdur’da olduğumuz için bizi ilgilendiren konu Burdur’dur. Burdur’da binlerce, milyonlarca yıldır var olan bej mermerimizi son yıllarda meslektaşlarımızla beraber özverili ve başarılı bir çalışmanın neticesinde bir dünya markası haline getirdik. Tabi ki biliyorsunuz kolay marka olunmuyor. Yani eli-mizdeki cevherler ne kadar kıymetli olursa olsun, biz eğer bunları en güzel şekilde satışa sunmazsak, tanıtımını yapmazsak bu değerleri sadece biz biliriz. Biz meslek-taşlarımızla birlikte Burdur Bejini dünyada pek çok mermer fuarına katılarak en iyi şekilde sunum yaptık ve pazara sunduk. Aynı şekilde katılmadığımız fuarlarda da ziyaretçi olarak gittik. Yine en güzel şekilde taşımızı tanıttık. Bundan dolayı Burdur mermeri bir dünya markası haline geldi. Bunun gururunu yaşıyoruz.
Bugün dünyadan ve ülkemizden en büyük doğaltaş alıcısı ülkelerden bir tanesi Çin’dir. Çin Devlet Başkanı bile konutunu tamamen Burdur beji ile döşemiştir. Yine Çinin Şanghay şehrinde şu anda yapımı devam eden ve dünyanın en büyük binası olacak Şanghay Towers projesine Burdur Beji kabul edildi. Yine bundan dolayı da çok mutluyuz. Değerli misafirler Burdur Bejimizin hem il ekonomisine, hem ülke ekonomisine ciddi katkısı bulunmaktadır. Aynı şekilde de ilimizde istihdam yaratan en önemli sektördür. Ülkemize bir zamanlar yurtdışından gelen doğaltaş alıcıları hep farklı illerden yola çıkarlardı. Ama son yıllarda yola Burdur’dan başlıyorlar. Önce Burdur’a geliyor taşlarını alıyor, sonra farklı illere gidiyorlar.
Naci İLCİBurdur Mermerciler Derneği Başkanı
7
Değerli misafirler, bizim sektörümüz tamamen öz kaynakla çalışan, hiçbir devlet desteği olmadan, hiçbir teşvik olmadan, faizsiz kredi olmadan, hibe kredi olmadan ayakları üzerinde duran bir sektördür. Bizim mermer sektörü de, maden sektörü de çok ciddi riskli bir iştir. Yani biz bir işe girerken, çok ciddi anlamda riskler alıyoruz. Yani girdiğimiz işte eğer cevher bulamazsak, büyük rakamlarla zarar ederek o işten ayrılmak zorunda kalıyoruz. Tabi ki kazandığımız zaman da mutlu oluyoruz. Yine büyük vergiler ödeyerek, devletimizin ekonomisine katkıda bulunuyoruz.
Biz sektör temsilcileri tamamen öz kaynaklarımızla ayaklarımız üzerinde durmaya çalışırken, devlet büyüklerimizden şunu istiyoruz, bürokratlarımızdan, sivil toplum örgütlerimizden her alanda yanımızda olsunlar. Gerçekten o kadar büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalıyoruz ki, başımızda o kadar dolaşan kara bulutlar var ki. Çok rahat birisi çıkıp bizi bir konuda eleştirdiği zaman, biz bu işin altında ezilip kalıyoruz. Hemen üzerimize devlet büyüklerimiz de geliyor, sivil toplum örgütleri de geliyor. Ben bunun altını tekrar tekrar çizmek istiyorum. Biz kendi imkânları ile ayaklar üstünde durmaya çalışan bir sektörüz. Zarar edersek kendi kaynaklarımız gidiyor, kar edersek devlete bağlı bir kurumuz. Çünkü en büyük ortağımız devletimizdir. Bunu sizler de çok iyi biliyorsunuz. Bundan dolayı her alanda, her konuda devlet büyüklerimizden destek istiyorum.
Şu anda önemli bir konuya daha değinmek istiyorum. Son zamanlarda ülke-mizin zenginliği olan maden kaynakları yavaş yavaş yabancıların eline geçiyor.
Bugün Burdur ilimizde yedi tane yabancı firma mermer ocağı çalıştırıyor. Isparta’da ve Antalya’da var. Bilecik, Bursa Türkiye’nin her yerinde var.
Bunlar sadece gördüklerimiz. Bir de görmediklerimiz var. Önümüz-deki yıllarda eğer böyle giderse yerli imalatçımız kalmaz. Ben bunu
8
geçen sene Sayın Başbakanımıza ve Enerji Bakanımıza arz ettim. Ancak bu bir kişi ile olacak bir iş değil. Ben bununla ilgili bir kamuoyunun yaratılmasını istiyorum. Bizim ülke zenginliklerimizi, ülke madenlerimizi sadece yerli sanayicilerin çalıştırması lazım. Biz altın yumurtlayan tavuğu satmayacağız. Biz yumurtayı satacağız. Biz burada ülke ekonomisine ciddi anlamda katkı sağlarken, yabancılar gelip ülkemizden bir maden ocağı aldığı zaman kaç liraya mal ediyorsa yurtdışına maliyet fiyatına götürebiliyor. Ama biz ülke vatandaşı olarak, kaç liraya satarsak satalım, bu dövizi kendi ülkemize getiriyoruz, yeniden istihdama ve yatırıma dönüşüyor. Bundan dolayı kamuoyunun, devlet büyüklerinin bu işe el atması gerekiyor.
Sözümü bitirirken burada ayrıca bir talepte bulunmak istiyorum. Biliyorsunuz Burdur’da bir mermer varlığı var. Bir bej mer-mer varlığı var. Bu da dünyada bir marka oldu. Bunu da hepimiz biliyoruz değil mi? İnkar eden yok. Mademki böyle bir mermer varlığımız var, ben istiyorum ki çoluk çocuğumuzun hepsinin hafızasında da yer edinsin. Bir devlet büyüğümüz ilimize geldiği zaman ya da herhangi bir açılışta şu slogan atılır. Burdur, güller, göller diyarına hoş geldiniz denilir. Ben bundan sonra güller, göl-ler ve mermerler diyarına hoş geldiniz denilmesini istiyorum ve bundan sonrada sloganımızın bu şekilde olmasını talep ediyor, saygılarımı sunuyorum.
9
Tuncay ENGİNBAKA Genel Sekreteri
10
Sayın Milletvekilim, Sayın Vali yardımcım, Rektör yardımcım, ilimizin ve civar il-lerin değerli protokol üyeleri, mermer sektörünün çok değerli temsilcileri, değerli basın mensupları hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Bugünkü çalıştay ile Bölgemizde büyük önem taşıyan mermer sektörünü masaya yatıralım istedik. Kim ile? Bölgemize çok büyük değer katan Mehmet Akif Ersoy Üni-versitesi ile. Kim ile? Gerçekten güzel çalışmalar yürüten mermerciler derneği ile ve onun temsil ettiği kitle ile birlikte.
Sektörün bütün sorunlarını masaya yatıralım ve yol haritalarını ortaya koyalım, aksayan noktalarını devletimizin Ekonomi Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan-lığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Orman ve Su işleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, gerekirse Başbakanlık makamına iletelim. Gerekli mevzuat düzenlemeleri, yasal dü-zenlemeler ortaya konulsun düşüncesi ile bu çalıştayı gerçekleştiriyoruz.
Güller, göller ve mermerler diyarında mermerin katma değerinin maksimize edecek çalışmalar yapalım. Ar-Ge ve inovasyon olmadan başarı olmaz. Sanayici-lere göre blok satmak ile işlenmişin arasında maliyet açısından fark yok gibi. Ama şu şekilde düşünmemiz lazım. 40 yıl önce Güney Kore’nin milli geliri Türkiye’nin milli gelirinin yarısı kadardı. Şu anda ise Güney Kore dünya ekonomisinde ilk onda. Güney Kore’yi dünyada büyük devletler arasına sokan Ar-Ge ve inovasyona vermiş olduğu önemdir. Ar-Ge’ye verilen önem uzun vadeli kalkınma ile doğru orantılı. Kısa vadede mermer sektörü olarak kazanıyor olabiliriz, fakat Ar-Ge’yi işin içine katama-dığımız zaman ileride çok büyük sorunlarla karşı karşıya kalabiliriz. Rekabet edemez hale gelebiliriz. Bu nedenle Ar-Ge projeleri çok önemli. Her sektörde olduğu gibi mermer sektöründe de çok önemli. Biz de Ar-Ge ile ilgili yapacağınız çalışmalarda sonuna kadar desteğe hazırız. Devletin bütün kurumları gibi Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı da buna dahil. Bunu vurgulamak istiyorum.
Çalıştayda dört tane konu başlığı var. Birincisi; Sektörün Finansman, Muhasebe ve Yönetim Sorunları ikincisi; İş Güvenliği ve Hukuksal Boyutları, üçüncüsü; Sektö-rün İhracat, Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri, son olarak; Sektörün Atık ve Çevresel Sorunları. Yani çevreyi kirletip Burdur’un doğal ormanlarını mahvettikten sonra herhalde gelecek nesillerimiz bize çok güzel duygularla bakmayacaklardır. Tabi kimseyi suçlamak niyetinde değiliz. Bu çalıştayla hedeflenen; önlemleri nasıl alabiliriz,
Tuncay ENGİNBAKA Genel Sekreteri
11
mermer sektöründe çevreye en az zarar vererek, minimize ederek işlerimizi nasıl yürütebiliriz konularıdır. Yasal düzenleme gerekiyor ise bunun önerilerini burada hazırlayalım ve üst makamlara sunalım.
Bu çalıştayla; sektörün sorunları ve çözüm önerileri ortaya konacak ve biz bunu hükümet ile sektör arasında arayüz olarak bilimsel formasyon haline getirerek sunacağız. Şu konuda şu düzenlemenin yapılmasının sağlıklı olacağı şeklinde önerileri yazılı ve resmi olarak sunacağız. Bundan sonra siyasi düzeyde vekillerimiz, bakanlarımız elinden geleni yapacak ve böyle daha hızlı kalkınacağız. Yönetişim dediğimiz kavram da budur zaten.
Mermerciler derneği başkanımız bizleri yanlarında görmek istiyorlar. Bizler yanlarında olmaya hazırız. Bu çalıştay da zaten sizin görüş ve önerilerinizi almak, eksiğimiz var ise onları da tamamlamak adına yapılıyor.
Madenlerin yabancıların eline geçmesi bence de ele alınması gereken bir konu. Bu konuyu Sayın Milletvekilimiz de burada sayın başbakanımıza ve diğer bakanlarımıza iletmesinde fayda görüyorum. Başka ülkelerin madenlerinin işletilmesini biz nasıl alamıyorsak bizim madenlerimiz de bizle kalmalı, kazancı bize kalmalı. Bunun da ele alınması gereken bir konu olduğunu düşü-nüyorum ve güzel, geniş ve nitelikli katılımınız dolayısıyla hepinize teşekkür ediyorum.
12
13
14
Sayın Milletvekilim, Sayın Rektör Yardımcım, değerli mesai arkadaşlarım, sivil toplum kuruluşlarımızın ve iş dünyamızın değerli temsilcileri bende sizleri sevgi ve saygı ile selamlıyorum. Öncelikle Sayın Valimizin sevgi ve saygılarını iletmek istiyo-rum.
Bugün Batı Akdeniz Kalkınma Ajansının üniversitemiz ile birlikte yapacağı Doğal-taş Çalıştayına ben de sizlere hoş geldiniz diyorum ve vereceğiniz katkılardan dolayı şimdiden sizlere teşekkür ediyorum. Bu organizasyonun düzenlenmesinden dolayı hem üniversitemize hem de BAKA’ya teşekkür ediyorum. Şimdiden başarılar diliyo-rum.
Konuşmacı arkadaşlarımızın özellikle mermer sektörü hakkında vurguladıkları ko-nular üzerinde Valilik olarak her zaman sektörün yanındayız. Bunu Sayın Valimiz her konuşmasında her ziyaretlerinde dile getirmiş ve getirmektedir.
Gerçekten sektörün sahip olduğu değeri gördüğümüz zaman yüzümüz ağarıyor. Çok mutlu olduğumuzu, çok sevindiğimizi ifade ediyoruz. Böyle bir sektörün ilimiz-de oluşu ve bir lokomotif gibi ilimizi önüne katıp dış dünyada bizleri tanıtması sahip olduğu mermeri Burdur beji olarak dünya markası haline getirmesi bizleri sevindiri-yor. Elbette biz bu sektörün yanındayız. Gerek Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğümü-zün, gerek İl Özel İdaremizin yapmış olduğu denetlemelerde sektöre biz elimizden geldiğince destek vermeye çalışıyoruz. Elbette denetimler yapılacak. Eksiklikler varsa tespit edilecek, şirketler uyarılacak ama şimdiye kadar Özel İdare tarafından yapılan denetimlerde hiçbir şirket faaliyetlerinden alıkonulmuş değil.
Yapılacak bu çalıştay sonucunda tespit edilecek sorunların çözümünde sektör temsilcilerinin yanında olduğumuzu belirtiyor, çalıştayın hayırlı olmasını temenni edi-yor, saygı ve sevgilerimi sunuyorum.
Bahir ALTUNKAYA Burdur Vali Yardımcısı
15
Bayram ÖZÇELİKBurdur Milletvekili
16
Saygıdeğer Vali Yardımcım, çok değerli Rektör Yardımcım, çok değerli Batı Ak-deniz Kalkınma Ajansının Genel Sekreteri, Bölge Müdürlerim, Bakanlık yetkililerimiz, il müdürlerimiz, dışardan başka illerden Burdur’umuza teşrif eden hanım efendiler, beyefendiler ben de öncelikle hepinizi saygıyla ve hürmetle selamlıyorum. Güller, göller, göletler ve mermerler diyarı Burdur’a hepiniz hoş geldiniz, şeref verdiniz.
Burdur’umuzun markalarından birini konuşuyoruz. Türkiye genelinde Burdur üç konuda ön plana çıkıyor. Bu markalardan birisi malum eğitim. İlköğretim, ortaöğre-tim, liselerdeki başarımız ve son zamanlarda da Mehmet Akif Ersoy Üniversitemiz-de göz dolduran eğitimdeki farkımız. Diğeri hayvancılıktaki farkımız. Türkiye’nin her tarafında, diğer vilayetlerde hayvancılıkla iştigal eden insanların ve yöneticilerin çok iyi bildiği bir konu; Burdur’da hayvancılık kaliteli ve verimli bir şekilde yapılmaktadır. Son yıllarda konuştuğumuz ise mermercilik. Yaklaşık iki üç yıl öncesinden itibaren de Türkiye kamuoyunda özellikle bu sektörle ilgili toplantılara başlanırken ifade edilen kelimeler “gelecek dönemin parlayan yıldızı.” Bu ifade neden kullanılıyor? Çünkü dünyada şu andaki rezervlerin büyük bir çoğunluğuna yaklaşık %40’ına sahip oldu-ğumuzdan kaynaklanıyor. Yaklaşık 13,9 milyar ton rezervle %40’a sahibiz. Dolayı-sıyla büyük bir nimetin içerisindeyiz. Bu nimeti daha da zenginleştirmek gerekiyor. Şimdi bu nimetimizin zenginliğine zenginlik katmak istiyoruz. Bu çalıştayda çıkacak sonuçlar, alınacak kararlar bizim için çok önemli olacak. Burdur’umuz için önemli olduğu gibi Türkiye’deki mermerciler için de önemli olacağını vurgulamak istiyorum.
Zenginliğimize zenginlik katmak istiyorsak mermerdeki bu katma değerin nasıl yükseltilebileceğinin ve ekonomimize katkısının azami olarak ne olacağının mutlaka düşünülmesi, tasarlanması gerekiyor. Peki bu nasıl gerçekleştirilecek? Bu, sektöre ku-lak vermekle gerçekleştirilecek ve ilerleyecek. Sektörden gelen seslere kulak verdiği-miz zaman aslında Türkiye’deki mermerciliğe büyük bir şekilde destek vermiş oluruz ve önündeki engelleri aşarız. Aslında Türkiye’de mermercilik başladığı günden itiba-ren her sektörde olduğu gibi kademe kademe ilerleyerek şu anki noktaya gelmiştir. Daha yapacak çok iş olduğunu büyüklerimiz bize ifade ediyorlar. Sen bu ülkede daha 1985’lerde mermeri maden kabul ederek maden yasasının içerisine koymuşsun. İşte mermercilikte de bir yasa ile bir kanunun içerisine alınmış, bir ilerleme, sonra tek-nolojide dışa bağımlı imişiz. Makinelerde dışa bağımlıymışız, makinelerin parçalarında dışa bağımıymışız. Şimdi gelmişiz kendimiz üretmeye başlamışız. Dolayısıyla aslında iyi bir mesafe kat edilmiş. Bu bize şunu gösteriyor. Bu kısa sürede alınan mesafe bu aşamadan sonra daha kısa bir sürede iyi bir noktaya gitmesi gerektiğinin bilinmesi ol-duğunu düşünüyorum. Son zamanlarda sektör ne diyor? Biraz önce sayın başkanım da ifade etti. Çin devlet başkanının binasında burdur beji kullanıldı. Geçende ben de
Bayram ÖZÇELİKBurdur Milletvekili
17
meclisteki bir konuşmamda New York havaalanında Burdur bejinin kullanıldığını ifade ettim. Ünlü aktör Eddie Murphy’nin evinde Türk mermerleri var. Jennifer Lopez’in evindeki şöminesi Nevşehir taşından yapılmış. ABD başkanlarının bazen basın toplantısı yaptığı yerde Elazığ mermeri kullanılmış. Şimdi sektörden şu sesin geldiğini duyuyorum. Dünya Türk mermerini kullanmaya can atarken bizim devasa kamu kurumlarımız inşaatlar yaparken ithal graniti neden kullanıyorlar? Şimdi nasip olursa İstanbul’a yeni havalimanı yapılacak. Bende Sayın Başbakanıma ve Ulaştırma Bakanıma, madem New York Havaalanında Burdur beji kullanıla-cak, İstanbul üçüncü havaalanının tamamına Burdur bejinin döşenmesini teklif edeceğim.
Şunu özellikle ifade etmek istiyorum sektörümüzle ilgili sorunlar, enerjide, taşımada, vergi yükünde, teşvikte, bunlar yeri ve zamanı geldiği zaman mutlaka değerlendirilmesi gereken konular, ama sizi temsil eden kuruluşların da bıkmadan, usanmadan bunları dile getirmesi gerekiyor. Ulaştırma mermerciler için önemli bir konu. Demir yolu taşıma maliyetlerini üçte iki azaltıyor. Umarım önümüzdeki dönemlerde demiryolu ile sektörün üzerindeki taşıma yükü kalkar. Son olarak bu tür toplantılarda çıkacak sonuçları ben çok çok merak ediyorum. Meclis konuşması için hazırlamış olduğum mermercilik ile ilgili bir çalışmam vardı. Bu çalıştay sonucunu da onunla birleştirerek TBMM’de dile getireceğimi ifade ediyor çalıştayın hayırlı uğurlu olmasını diliyor herkese saygılarımı sunuyorum.
18
19
ÇALIŞTAYIN AMACI ve KAPSAMI20
Planlama hiyerarşisinde kalkınma planlarından hemen sonra gelen bölge planları, bölgenin sosyo-ekonomik kalkınma eği-limlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve altyapıların dağılımını ortaya koyan ve bunların geleceğine dair kararları içeren strateji dokümanlarıdır. TR 61 Düzey 2 Bölgesi (Antalya, Isparta, Burdur) 2014-2023 Dönemi Bölge Planı Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) koordinatörlüğü ve bölge paydaşlarının katkıları ile devam etmektedir. Batı Akdeniz Doğaltaş Çalıştayı hazırlanmakta olan Bölge Planına altlık teşkil etmek üzere BAKA ve Mehmet Akif Ersoy Üni-versitesi işbirliği ile 27 Nisan 2013 Cumartesi tarihinde gerçekleştirilmiştir. Çalıştay TR61 Düzey 2 Bölgesinin önemli sektörlerinden bir tanesi olan doğaltaş sektörünün sorunlarını ilgili aktörler ile masaya yatırmak ve bu sorunlara çözüm önerileri üretebilme amacını taşımaktadır. Çalıştaya Antalya, Isparta ve Burdur illerinden Üniversite, Kamu kurumu ve Sektör Temsilcileri, STK’lar, Ticaret Odaları ve Bölge dışından ilgili ihracatçı birlikleri, mermer dernekleri davet edilmiştir. Çalıştayda ilgili taraflar karşılıklı olarak görüşlerini pay-laşma fırsatı bulmuşlardır.
Çalıştay’da dört alt konu başlığında katılımcıların görüşleri alınmıştır. 1. Sektörün Finansman, Muhasebe ve Yönetim Sorunları 2. İş Güvenliği ve Hukuksal Boyutları 3. Sektörün İhracat ve Pazarlama Sorunları Ve Çözüm Önerileri 4. Sektörün Atık ve Çevresel Sorunları
Grup moderatörlüklerini Mahmet Akif Ersoy Üniversitesi ve Süleyman Demirel Üniversitesinden akademisyenler yürütmüş-lerdir. Çalıştay çıktıları Ajans uzmanlarınca özetlenerek rapor haline getirilmiştir.
21
SEKTÖRÜN FİNANSMAN MUHASEBE VE YÖNETİM SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GRUBU
Grup ModeratörleriDoç. Dr. Kürşad ÖZDAŞLI - Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiDoç. Dr. Hüseyin DALGAR - Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiYrd. Doç. Dr. İsmail ÇELİK - Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Raportör
Mustafa YÜCE - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
A. Sektörün Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sorun 1: Düşük Kar Marjı İle ÇalışmakÖneri: İşletme içerisindeki tüm çalışanlara maliyet bilinci sürekli olarak aşılanmalı maliyetleri düşü-rücü önlemleri alıp kar marjını yukarıya taşıyacak nitelikli personele yatırım yapılmalı.
Sorun 2: Borç Ödemedeki ZorluklarÖneri: Sektördeki işletmelerin satışlarının yaklaşık yarısını ihraç ettikleri göz önünde bulundu-rulduğunda finansman ihtiyacı ticari banka kredilerinden çok Eximbank kredilerinden sağlanmalı.
Sorun 3: Finansal Planlama YapılamamasıÖneri: Geleceğe ilişkin finansal başarı için maliyet hesaplamada standart maliyetler geliştirilmeli
22
finansal planlama (bütçe çalışmaları) eksik bile olsa mutlaka yapılmalıdır. Hazırlanan bütçe sonuçlarının üst yönetim tarafından dönem sonlarında performansları sorgulanmalı.
Sorun 4: Kredi Kullanımında Karşılaşılan GüçlüklerÖneri: Kredi kullanılırken karşılaşılan teminat sorunlarına çözüm olarak kredi garanti fonu olanakları araştırılıp yeni finansman tekniklerinden (leasing vb. ) faydalanılmalı.
Sorun 5: Kur RiskiÖneri: Döviz cinsi alacak ve borçlardan kaynaklanan kur riskini önlemek için vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden yararlanılmalı.
B. Sektörün Muhasebe İle İlgili Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sorun 6: Yasal defter kayıtlarının takibiÖneri: İşletmelerin kendi bünyelerinde bağımsız bir muhasebe ve finans departmanı oluşturulmalı hatta orta ve büyük ölçekler-de işletmelerde işletme içi mali müşavir istihdam edilmeli.
Sorun 7: Birim Maliyetlerin Doğru HesaplanamamasıÖneri: Maliyetlerin doğru hesaplanabilmesi için işletme içi bir muhasebe bilgi sistemi oluşturulmalı, üretim safhasındaki tüm giderler takip edilerek oluşturulan maliyet muhasebesi biriminde mamul maliyetlerine doğru yüklenmesi sağlanmalı.
Sorun 8: İşletmelerin Kendine Özgü Hesap Planı OlmamasıÖneri: İşletmelerden gider yerleri ve gider türleri bazında detaylandırılmış ayrıntılı bir hesap planı tasarlanmalı işletmede bir belge akış düzeni oluşturulmalı.
23
Sorun 9: Muhasebe Paket Programlarının Etkin KullanılmayışıÖneri: İşletme içerisinde düzenli çalışan bir maliyet muhasebesi sisteminin oluşturulması için paket programlarda çek senet ve kasa modüllerinin dışında üretim ve stok modülleri de yer almalı.
Sorun 10: Muhasebe ve Finansal Verilerin Yönetsel Kararlarda KullanılamamasıÖneri: Muhasebe ve finans verilerinin yönetim kararlarına destek olma ve işletme faaliyetlerindeki etkinliğinin değerlendirilmesi açısından mutlaka profesyonel danışmanlık desteği alınmalı.
C. Sektörün Yönetim ve Organizasyon Sorunları ve Çözüm Önerileri
Sorun 11: Tek Adam YönetimiÖneri: İşletmenin kurucusu ya da sahibi karar vermede uzmanlık alanına göre profesyonel yöneticilerden yararlanabilmeli, verilere dayalı kararlar verebilmeli ve yetki devri mekanizmasını çalıştırabilmeli.
Sorun 12: Planlamama SorunuÖneri: İşletmeler uzun vadede stratejik planlarını orta ve kısa vadede operasyonel planlarını yapan bir yönetim kültürüne sahip hale gelmelidir. Planlama çalışmalarıyla ilgili uzman desteği ve danışmanlık hizmetlerinden yararlanılabilmeli.
Sorun 13: Biçimsel Organizasyon Yapısının OluşmamasıÖneri: İşletmelerde bir formal bir de informal organizasyon ilişkileri söz konusudur. Formal(resmi) organizasyon yapısı örgüt
şeması olarak hazırlanarak kurum içerisindeki yetki ve sorumluluklar kargaşaya imkan vermeyecek şekilde dü-zenlenmeli.
Sorun 14: İnsan Kaynaklarıyla İlgili SorunlarÖneri: Çalışanlara yönelik düzenli olarak teknik konularda ve insan davranışlarıyla ilgili
konularda işletme içi ya da dışı eğitimler verilmelidir. Çalışanların performanslarını adil bir şekilde değerlendirecek performans değerlendirme sistemi oluşturulmalı.
Sorun 15: Kurumsallaşma Sorunu • İşletme devrinin yeni nesile geçişi ile ilgili sorunlar,• Finansal kaynakların aile üyelerince kullanımı sorunu,• Nesiller arası çatışmalar,• Aile Üyelerini İşletmedeki Yetki ve Sorumluluklarının Tespit Edilmemesi,Öneri: Bazılarının AİLE ANAYASASI da dediği yukarıdaki konulara ilişkin olarak işletmenin temel politika ve kurallarının belirlenmesi ve uygulama-da bu kuralların dışına çıkılmaması yoluna gidilmeli.
24
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Özcan ÇAKAR TEB Şube Müdürü
Osman TAŞKIN Ensar Mermer AŞ. Muhasebe Müdürü
Oğuzhan TORUNOĞLU Ziraat Bankası Şube Müdürü
Tayfun YILMAZ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğretim Görevlisi
Mustafa YÜCE BAKA Uzman
GRUP KATILIMCILARI
25
Grup ModeratörleriProf. Dr. Mehmet Saim SARAÇ - Süleyman Demirel Üniversitesi
RaportörGülden KARAKUŞ - Batı Akdeniz Kalkınma AjansıYusuf YILMAZ - Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Sorun 1: İşverenlerin iş güvenliği konusunun önemi ve kendi sorumlulukları konusunda bilgisiz olmasıÖneri: Uzmanlaşmış iş müfettişleri veya öğretim görevlilerinden bir ekip oluşturulması ve bu ekibin işletmeleri gezerek iş güvenliği konusunda incelemeler yapıp eğitim vermesine ilişkin bir proje yazılması ve finansman için BAKA’dan destek talep edilmesi.Öneri: Mermercilik sektörü birlik ve derneklerinin üyelerinin iş güvenliği gereklilikleri ve yeni Kanun’un getirdiği zorunluluklarla ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlamak amacıyla bilgilendirme toplantıları organize etmeleri.
Sorun 2: İşverenlerin risk değerlendirmesi yapma ve bunu yazıya dökme yöntemi konusunda bilgisiz olmasıÖneri: Mermercilik sektörü firmalarının oluşturduğu birlik ya da derneklerin konu ile ilgili profesyo-nelleri araştırmak suretiyle uygun bulunan kişiler ile birlikte çalışarak bir mermer ocağı veya imalathane için örnek üzerinden genel bir risk değerlendirmesi yapması. Bu değerlendirmeyi yazıya dökmeleri ve bu dokümanın sonradan geliştirmeye açık, ana hatları çizen bir metin olarak dağıtımını sağlamaları.
Sorun 3: İşverenlerin 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’ndan ve ilgili yönetmeliklerden doğan yükümlülükleri konusunda bilgisiz olmasıÖneri: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının her ilde bir danışma birimi oluşturarak yeterli bilgiye sahip bir personelinin, Kanun hükümleri oturana ve insanlarca yeterince anlaşılana kadar doğrudan kendisine başvurarak soru soran kişilere rehberlik yapması ya da sorun sahibi kişinin ilgili birimlerle irtibata geçmesini sağlaması.
Sorun 4: İşyerlerinde işe yeni başlayan işçilerin yetiştirilmesi, işi yapabilecek seviyeye gelene kadar teknik eğitim ve iş güvenliği eğitimi verilmesinin ardından veya gerekli sertifikaları alması sağlandıktan sonra işçilerin kısa süre sonra başka bir işyerine geçerek işverenleri bu yüzden maddi zarara uğramasıÖneri: İşe alım sözleşmelerinde verilecek eğitimlerin, işçiye yapılacak her türlü yatırımın iş sözleş-mesine eklenmesi, başka bir işyerine geçiş yaptığı zaman sözleşmesinde belirtilen masrafların iade edilmesi için hukuki imkanların zorlanması.Öneri: İşçi madencilik sektöründeki işyerinden çıkıp yine madencilik sektöründe bir işyeri ile anlaşı-yorsa iş değişikliğinde muvafakatname aranması.
Sorun 5: Maden işçilerinin yeterli eğitim almadan, birkaç gün eğitim verilerek işe başlatılmasıÖneri: Maden işçilerinin mesleki eğitimi için Milli Eğitim Müdürlüklerinden destek alınması.
SEKTÖRÜN İŞ GÜVENLİĞİ VE HUKUKSAL BOYUTLARI GRUBU
26
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Mehmet Ali AKYAR Burdur İl Özel İdaresi Genel Sekreter Yrd.
Ahmet ALTINTAŞ Altıntaş Blok Mermer İş Sahibi
Mustafa ARI MAKÜ Öğretim Görevlisi
İsmet BEKTAŞ Rentaş Mermer Maden Mühendisi
Alaattin ÇELEBİ İLTAŞ A.Ş. Yönetici
İsmail DEVECİ İŞKUR İl Müdürü
Nasuh EKİNCİ Ekinciler Mermer Genel Koordinatör
Osman EKİNCİ Ekinciler Mermer İhracat Müdürü
C. Kutay ERBAYAT ÇSGB İş Teftik Kurulu Başkanlığı İş Müfettiş Yrd.
M. Naci İLCİ Burdur Mermerciler Derneği Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı
Gülden KARAKUŞ BAKA Uzman
Ali KAYA MODÜLMER A.Ş. Personel Müdür
Koray KELEŞ Avukat
Nuri KUNTEL İzmir Mermerciler Derneği Dernek Başkanı
Yrd.Dç.Dr. Ali ÖZ MAKÜ-TBMYO Öğretim Üyesi
M. İlkan ÖZER ÇSGB İş Teftik Kurulu Başkanlığı İş Müfettişi
Abdurrahman ŞENER Asmer Mermer İşadamı Teknik Öğrt.
İbrahim ŞİMŞEK Burdur İl Özel İdaresi Genel Sekreter
Dr. İsmail TAŞÇI Çalışma ve İş Kurumu İl Md. Yrd.
İsmail TÜRE Bilim Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü İl Müdürü
Salih YAVUZKAN Aytaş Akın Mermer San. Tic. A.Ş. Yön. Kur. Bşk. Yrd.
Abdurrahman YILDIZ MODÜLMER A.Ş. Ocak Şefi
Bahadır YILMAZ Burdur İl Özel İdaresi Maden Mühendisi
Yusuf YILMAZ BAKA Uzman
Hüseyin YÜCEL İzmir Mermerciler Derneği İşletmeci
GRUP KATILIMCILARI
27
SEKTÖRÜN İHRACAT ve PAZARLAMA SORUNLARI ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GRUBU
Grup ModeratörleriDoç. Dr. Mustafa Zihni TUNCA Süleyman Demirel ÜniversitesiYrd. Doç. Dr. Ahmet SARITAŞ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
RaportörOsman AĞRALI Batı Akdeniz Kalkınma AjansıŞeref Furkan CEYLAN Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Sektörün Sorunları
Sorun 1: Sektörün halkla ilişkiler sorunu bulunması, sektörün ülke ve bölge ekono-misine yapmış olduğu katkıyı halka anlatılamaması.Öneri: Sektörün halkla ilişkiler konusunda mevcut yetersizlikleri giderilmeli, sektörün ülke ve bölge ekonomisine yapmış olduğu katkı halka anlatılmalı.
Sorun 2: Bölge mermer üreticilerinin tek çatı altında örgütlenmesini sağlayacak bir yapının bulunmayışı28
Öneri: Mermercilik alanında faaliyet gösteren ve meslek mensuplarının dayanışmasını sağlayan 15’e yakın derneğin bir çatı altında toplanması sağlanmalı.Öneri: Bölgede bulunan mermercileri bölge ölçeğinde birleştirecek, sektörün sorunlarını dile getirecek, işletmelerin uyması gereken kriterleri belirleyecek, centilmenlik anlaşması, ortak fiyat politikası, maliyet muhasebesi, pazarlama stratejileri gibi konu-larda sektörde faaliyet gösterenleri örgütleyecek kapsayıcı bir örgüt oluşturulmalı.Öneri: Sektörde isim birliği, kaynak birliği, pazarlama birliği, fiyatlandırma birliğine gidilmeli.
Sorun 3: Mermercilik ile ilgisi olmayan birçok kişinin ruhsat alması ve sektöre girişte yeterli engellerin bulunmaması, yabancılara mermer ocağı açma ve işletme ruhsatı verilmesiÖneri: Ocak açma ve maden arama ruhsatlarının ehil olmayan kişilere verilmesi önlenmeli, doğaltaş faaliyetinde bulunacak işletmelerde belirli sermaye yeterliliği aranmalı.Öneri: Doğal kaynaklarımız yerli firmalar tarafından işletilmelidir.
Sorun: Sektöre ilişkin envanterin olmayışı, sektöre ilişkin veri bulmada yaşanan güçlükler ve verilerin tutarsızlığı.Öneri: Sektörün mevcut durumunun incelenmesi için gerekli olan envanter çalışması yapılmalı.Öneri: Sektöre ilişkin verilerin temini konusunda işletmeler bilinçlendirilmeli ve veri temini için gerekli mekanizmalar oluşturul-malı.
Sorun 4: İhracatın çok ciddi miktarda blok mermer satışına dayanması ve mermeri işleyerek farklı ürünler üretecek işletme sayısının yetersiz olmasıÖneri: Bölge doğaltaş strateji belgesi oluşturulmalı.Öneri: Blok ve işlenmiş mermer ürünlerinin sağladığı katma değer konusunda bilimsel çalışmaların yapılması. İşletmeler için blok mermer yerine işlenmiş mermer ihracatı yapmayı destekleyecek teşvikin bulunmaması
29
Öneri: Blok mermer satışı yerine mermerin işlenerek ihraç edilmesini ve böylece sektörün katma değeri yüksek yenilikçi ürünler üretmesini sağlayacak destek mekanizmalarının hayata geçirilmesi sağlanmalı.
Sorun 6: Üniversite-sanayi işbirliğinin yetersizliğiÖneri: Üniversite sanayi işbirliği desteklenmeli, özellikle sektörde eğitimli iş gücü çalıştırmak için üniversitelerde ilgili bölümler açılmalı ve geliştirilmeli.
Sorun 7: Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin departmanlarının bulunmamasıÖneri: İşletmelerin departman kurma ve geliştirmeleri için çeşitli destek mekanizmaları oluş-turulmalı.
Sorun 8: Sektörün uzun vadeli stratejisinin bulunmayışıÖneri: Uzun vadeli doğaltaş strateji belgesinin ilgili kurumların katkısı ve üniversite ve BAKA’nın desteği ile hazırlanması.
Sorun 9: Firmalar arası işbirliğinin olmayışı ve işletmelerin müşteri kapma adına düşük fiyattan ürün pazarlaması.30
GRUP KATILIMCILARI
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Osman AĞRALI BAKA Uzman
Hüseyin AKPINAR MODÜLMER A.Ş. Kalite Kontrol Sorumlusu
Süleyman AKSOY Mercan Mermer Dış Tic. Görevlisi
Abdullah ARAZ MODÜLMER A.Ş. Genel Müdür
Şeref Furkan CEYLAN BAKA Uzman
İsmail DEDEMLİ Stoneworld International Mad. Nak. Ltd. Şti. Maden Mühendisi
Hamza Alper DOĞRU KOSGEB Müdür
İzet DURAN Selinus Marble Genel Müdür
Havva Nur ERDOĞMUŞ Selinus Marble İhracat Şefi
Hulusi IŞIK Işık Mermer Firma Yetkilisi
Mevlüt KAYA İZ-KO Mermer Mad. Dek San. ve Tic. Aş. Y. Kurulu Başkanı
Ali KAYA MODÜLMER A.Ş. Personel Müdür
Abdi KURT Port Akdeniz Ticaret Şefi
Serdar MORAL İLTAŞ A.Ş. İhracat Direktörü
Yrd. Doç. Dr. Ahmet SARITAŞ SDÜ Öğretim Görevlisi
Özgür SERT Port Akdeniz Müdür
Doç. Dr. M.Zihni TUNCA SDÜ Öğretim Görevlisi
Berna TURGUT Selinus Marble Muhasebe Şefi
Ferah TÜRKMEN TÜMMER Jeoloji Mühendisi
Volkan TÜRKMEN Egemersan Mad.Mer. San.Ve Tic. Ltd. Sti. Genel Müdür
Abdurrahman YILDIZ MODÜLMER A.Ş. Ocak Şefi
31
SEKTÖRÜN ATIK VE ÇEVRESEL SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GRUBU RAPORU
Grup ModeratörleriProf. Dr. Raşit ALTINDAĞ Süleyman Demirel Üniversitesi
RaportörlerMustafa NALÇACIOĞLU Batı Akdeniz Kalkınma AjansıAslıhan CANDAN Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Sektörün Sorunları
Sorun 1: Pasa sorunuÖneri: Kamu adına yapılan işlerde pasa kullanımının yaygınlaştırılması sağlanmalı, mermer ocak sahiplerinin pasaları ücretsiz ola-rak vermelerinin yasal altyapısı yapılmalı. Öneri: Çevresel atıkların dökülebileceği, mermer ocaklarından ve tesislerinde çıkan pasa ve atıkların boyutu ve sürekliliği göz önüne alınarak, uygun geniş alanlar tespit edilmeli, firmalar bu noktalara yönlendirilmelidir.Öneri: Pasa konusu Maden Kanununda yer almalı.
Sorun 2: Karot sorunuÖneri: Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve ilgili müdürlüklerinden izinler alınırken, sadece karot çalışması için ruhsat alımına dair çalışma yapılmalı.
Sorun 3: Çamurlu su atığıÖneri: Mermer işletmelerinden çıkan çamurlu su atığının arıtılarak, başka sanayi dallarında kullanımı üzerine Üniversiteler tara-fından çalışmalar, araştırmalar yapılmalı.
Sorun 4: Mermer artıklarının bölgede değerlendirilemiyor olmasıÖneri: Mermer atıklarının kullanım alanlarının tespiti yönünde Üniversiteler araştırmalar yapmalı ve bölge firmaları mermer atık-larını kullanması yönünde teşvik edilmeli.
Sorun 5: Sektörde istihdam olan kişilerin çevre bilincinin düşük olması ve bunun sonucunda istenmeden çevreye verilen zararlarÖneri: Doğaltaş sektöründe faaliyet gösteren firma sahipleri, çalışanları ve yan sanayide faaliyet gösteren kurumlara çevre bilinci, çevrenin korunması konulu eğitimler ve seminerler verilmeli.Öneri: Akademisyenlere çevrenin korunması ile ilgili olarak doğaltaş ocakları ve işletmeleri çalışanlarına seminerler, eğitimler vermelerinin önü açılmalı. Öneri: İşletmeler, doğa ile barışık faaliyet göstermeleri noktasında bilinçlendirilmeli.
32
Sorun 6: Mevzuatın, yerleşim yerlerine, su kaynaklarına, tarım alanlarına yakın yerlere mermer işletme tesisi kurulabilmesine imkân vermesi Öneri: Yerleşim yerlerine, su kaynaklarına, tarım alanlarına yakın yerlerde ruhsat verilmemeli.Öneri: Arazi planlaması yapılarak tarım ve madencilik yapılacak alanların ayrıştırılması.Öneri: STK-üniversite-kamu kurumları vb. kuruluşların olduğu bir koordinasyon kurulu oluşturulmalı ve ocak ruhsatları bu koor-dinasyon kurulundan verilmesi.
Sorun 7: Ruhsat ve faaliyet aşamasında bölgede ki firmalardan alınan paraların tekrar bölgeye aktarılamamasıÖneri: Bölge firmalarından alınan harçlar, vergiler tekrar bölgeye yatırım olarak aktarılmalı.Öneri: Maden işletmecilerinden alınan vergi, harçlar ortak bir fona gitmeli, rehabilite çalışması için sıkıntı yaşanan noktalara ak-tarılmalı.Öneri: Maden işletmecilerinden kamu kurumlarınca alınan vergiler, harçlar başka bölgelere yatırım olarak gitmemeli, (ocağın – tesisin faaliyet gösterdiği sınırlara) yatırım, rehabilite projeleri olarak geri dönmeli.Öneri: Mermer ocakları açılırken ağaçların kesiminden vazgeçilmeli, çeşitli tekniklerle köklerinden çıkartılarak başka bölgelere nakli sağlanmalı.
33
Sorun 8: Rehabilite sisteminin etkin olmamasıÖneri: İşletmelerden alınan paralar ile fon oluşturulması ve rahabilitasyonun işletmeler tarafından yapılmaması durumunda kamu tarafından bu fondan yapılması.Öneri: Rehabilite çalışmaları gelecek nesiller de düşünülerek yapılmalı, gelecek maden faaliyetlerinin önü tıkanmamalı.
Sorun 9: Batı Akdeniz bölgesinin sahip olduğu endemik çeşitliğinin sektörden zarar görmesi ve ileride telafisi mümkün olmayacak sonuçlar doğuracağı düşüncesiÖneri: Çevre korunması ön planda tutularak işletme faaliyetleri gerçekleştirilmeli.
Sorun 10: Endemik bitki türlerinin yoğun ve çeşitli olduğu bölgelerin şimdiye kadar hiç koruma altına alınmamış olması ve her-hangi bir çalışmanın da yapılmıyor olmasıÖneri: Yasal mevzuatlarda çevreyi koruyucu düzenlemeler, çevreyi ön plana alan değişiklikler yapılmalıdır.
Sorun 11: Sektörde faaliyet gösteren firmaların, çevre gönüllüsü STK’ların acımasız eleştiride bulunduğu düşüncesiÖneri: Mermer Ocakları ve işletme sahiplerinin çevreci kurum ve kuruluşlara bakış açıları değişmeli.Öneri: Firma sahipleri ile çevreci kuruluşların bir araya gelebilecekleri ve birbirleri ile olan iletişimlerini artırıcı platformların oluş-turulması.
34
Sorun 12: Sektör dışındaki vatandaşların sektörün çevre bilincini taşımadığını düşünmesi v sektörün kendini ifade edememesiÖneri: Sektörün çevre koruma ile ilgili yaptığı faaliyetler Dernek vasıtası ile halka anlatılmalıdır.Öneri: Sektörün bölgeye olan katma değerinin bölge halkına tam olarak anlatılmalıdır.
Sorun 13: Firmaların ruhsat alma ve faaliyet aşamasında, sıkıntılarını çözmek için bürokratik işlemlerden dolayı çeşitli kurumlarla muhatap olması, karşılarında tek bir merciinin olmayışı Öneri: İzin ve ruhsat işlemleri tek bir kurumun koordinasyonu altında toplanmalı, elektronik ortamdan takip edilmeli, sıkıntı – sorun çıkan noktalarda kurumlar arası iş birliği elektronik ortamdan çözülmeli.
Sorun 14: Ruhsat verilmesi aşamasında MİGEM’in yetersiz kalması, masa başında karar alması ve taşranın durumundan haberdar olmayışıÖneri: MİGEM taşra teşkilatı açmalı, personel istihdam etmeli ve yerelde saha çalışması yaparak harita çalışması yapmalı.Öneri: Maden mevzuatı değişmeli, masa başından değil yerinde tespitler ile yeni mevzuat oluşturulmalı.
Sorun 15: Madencilik faaliyetlerinin tünel açılarak yapılmasıÖneri: Tünel açılarak yapılan madencilik faaliyetlerinden vazgeçilmeli. Açık işletme usulü ile faaliyetler gerçekleştirilmeli.
35
GRUP KATILIMCILARI
ADI SOYADI KURUMU UZMANLIK ALANI/GÖREVİ
Bayram AKGÜL Burdur Orman İşletme Müdürlüğü Orman İşletme Şefi
Ercan AKIN Aytaş Akın Mermer Yönetim Kurulu Başkanı
Murat AKOĞLANOĞLU Orman İşletme Müdürlüğü Müdür Yardımcısı
Prof. Dr. Raşit ALTINDAĞ SDÜ Öğretim Üyesi
Uğur ALTINDAL Burdur Orman İşletme Müdürlüğü İşletme Şefi
Yrd. Doç. Dr. Yasin ARSLAN MAKÜ Bilimsel Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi
Ömer Ali AYDOĞMUŞ METAMAR A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Niyazi BAYRAK Orman Bölge Müdürlüğü Şube Müdürü
Gülser BÜLBÜL TEMA Vakfı Burdur Temsilcisi
Mehmet CADIL PORTSAN Yönetim Kurulu Başkanı
Aslıhan CANDAN BAKA Uzman
Abdullah ÇETİN MAKÜ Eğitim Fakültesi Uzman Biyolog Botanist
Mehmet DELİKANLI Isparta ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Mühendis
Ahmet DİLER Isparta İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Mühendis
Hasan GENÇ MAKÜ Tefenni MYO Müdür
Ali GÜR Burdur Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı
M. Naci İLCİ İLTAŞ A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı
Sedat KARA Port Akdeniz Limanı Ticaret Sorumlusu
Veysel KAYRAN Burdur Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Çevre Şube Müdür
Mustafa NALÇACIOĞLU BAKA Uzman
Metin ÖCAL Totem Ltd. Şti. Genel Müdür
Yunus ÖĞÜN TÜMMER Jeoloji Yüksek Mühendisi
Bekir ÖZ Sagalassos Mermer Firma Sahibi
Çiğdem ÖZBEK TÜMMER Maden Mühendisi
Danyal SEFERBEY Orman Bölge Müdürlüğü Şube Müdürü
Ahmet ŞAHAN Burdur Orman İşletme Müdürlüğü Orman İşletme Müdürü
H. Ali Utku ŞAVKLI DSİ Müdür V.
Mustafa ŞENEL Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü İl Müdürü
Mehmet TANIR Burdur İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü İl Müdürü
Ayşe TEKİN Burdur TEMA Vakfı TEMA Gönüllüsü
Ulaş TURAN Adalya Mermer Genel Müdür
Şinasi VARLIK Burdur İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Şube Müdürü
A. Hüsrev YILDIZ Portsan Mermer Genel Müdür
Adnan YILMAZTÜRK Orman ve Su İşleri Bakanlığı 6.Bölge Müdürlüğü Bölge Müdürü
36
www.renklikalem.com.tr
T.C.BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI WEST MEDITERRANEAN DEVELOPMENT AGENCY
www.baka.org.tr • www.investinwmr.org.tr
HAKKIMIZDA
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA), 2009 yılında bölgesel kalkınmayı hızlandırmak amacıyla Türkiye’nin güneybatısın-da, Batı Akdeniz olarak adlandırılan bölgede, Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayacak şekilde kurulmuş, kamu tüzel
kişiliğini haiz bir kurumdur.
BAKA olarak kuruluş hedefimiz, Batı Akdeniz Bölgesi’nin özellikle yatırım ve ihracatını arttırarak,bölgeyi ekonomik, sosyal ve kültürel olarak cazibe merkezi haline getirmektir.
Bu kapsamda, Bölgenin yatırım potansiyellerinin değerlendirilmesi amacıyla, Bölgeye ilgi duyanyatırımcılara, tanıtım ve bilgilendirme hizmeti verilmektedir.
Bu düşüncelerle Ajansımız uzman ekibiyle, bir yandan Bölgenin yatırım potansiyeli ve Bölgedeöne çıkan sektörlerin tanıtımına yönelik çalışmalar geliştirmekte, diğer yandan da Bölgeye ilgisi
olan yerli ve yabancı yatırımcılara, yapmayı planladıkları yatırımların her aşamasında ücretsiz teknikdestek sağlamaktadır.
BAKA Yayın No: 2013-85
BURDUR YATIRIM DESTEK OFİSİMerkez Burç Mahallesiİstasyon Caddesi No: 27 15100BURDURTelefon : +90 (248) 234 05 50Faks : +90 (248) 233 50 10
ANTALYA YATIRIM DESTEK OFİSİAkdeniz Üniveristesi Yerleşkesi AntalyaTeknokent Ar-Ge II Uluğbey Binası Kat: 3Konyaaltı / ANTALYATelefon : +90 (242) 227 82 27Faks : +90 (242) 227 82 74
GENEL SEKRETERLİK / ISPARTAİl Özel İdaresi Yerleşkesi Atatürk BulvarıEğirdir Yolu 4. Km. 32200 ISPARTATelefon : +90 (246) 224 37 37 +90 (246) 224 40 40Faks : +90 (246) 224 39 39