Сабақ жоспарыКүні: 19.02.16Сыныбы: 11Пәні:физика

Сабақтың аты Атомнан кварктарға дейінСілтеме Жалпы мақсаты Элементар бөлшектер туралы, олардың құрылысы туралы кең көлемде

мағлұмат беруЭлементар бөлшектерді зерттеу әдіс-тәсілдерімен таныстыруөзін-өзі бағалауға баулу

Күтілетін нәтиже Алған мағлұматтары негізінде ой қорытындысын жасай аладыЗерттеу құрылғыларын жасаудың өзі қанша еңдек екендігін сезініп, осы жолда жұмыстанған оөымыстылар мен ғалымдар еңбектерін бағалай алатын болады

Негізгі идеялар Презентация арқылы элементар бөлшектер туралы сұрақ-жауап жұмыстары орындалады. Бағыттаушы (Жетекші) сұрақтар оқушының ой түйіндеуінің бастамасы болады.

Тапсырма 1 Сұрақтарға жауап. Жеке жұмыс, топтық жұмыс

Тапсырма 2 Элементар бөлшектерді жіктеу. Топтық жұмыс

Тапсырма3 Ядролық күштер. Жеке жұмыс, топтық жұмыс «Блум таксономиясы»

Тапсырма 4 Элементар бөлшектердің даму тарихы. Топтық жұмыс. Тапсырма 5 Абай сөзі. Жеке жұмыс. Тапсырма 6 Кварктар және оларды зерттейтін құрылғылар туралы. Жеке жұмыс,

топтық жұмыс Тапсырма 7 Қорытынды: Жеке-топтық жұмыс

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)Ұйымдастыру Сәлемдесу Оқушылардың сабаққа қатысын байқауСынып оқушыларының жұмыстануларына жағымды ахуал туғызу 1.4. Топқа бөлу: стикерлер арқылы үш топқа бөлемін. «Хош иісті» қызылдар, «Хош иісті» көктер, «Хош иісті» жасылдар Үй тапсырмасымен жұмыс 1. Хронологиялық кестенің толтырылуы ?2. Қайталау сұрақтары (слайд) Жаңа сабақ Талқылау үшін сұрақтар беріледі 1.Элементар бөлшектер туралы не білеміз? 2. Элементар бөлшектерді қалай жіктейсіз3. Элементар бөлшектердің даму кезеңдерін қанша буынға бөлген болар едіңіз?4. Тапсырма «Бұл ғаламды көрдің, өлшеуіне ақылың жетпейді, келісті көрімдігіне және қандай лайықты жарастықты законімен жаратылып, оның ешбірінің бұзылмайтынын көресің. Бұлардың бәріне ғажайып қаласың және ақылың жетпейді». Абай. Әлемнің шексіздігін мойындау. Абай атамыз бул жерде не туралы айтып отыр деп ойлайсыз.5. Элементар бөлшектер қасиеттерін зерттеуге арналған құрылғылар не деп аталады? 6. Кварктар дегеніміз не? Қорытынды: 7. а)Ой –түйін- бүгінгі тақырыпты ғылымның қандай салаларымен байланыстыруға болады?Ә) Элементар бөлшектер физикасын оқып үйренудің сіз таңдаған болашақ мамандыққа қатысы бар ма?

Сабақ жүрісі слайдтар арқылы жүреді. ІҮ. Үйге тапсырма: Элементар бөлшектердің проблемасы. Тақырыпты оқып-түсіну, қосымша материал іздену.

Үлкен жылдамдықпен қозғалған протондар мен электрондардың протондармен әсерлесуін тәжірибемен бақылағанда, олардың құрамы күрделі екендігі анықталды. Мюрей Гелл-Ман (Калифорния технологиялық институтының теоретигі) 1962 жылы протондар мен нейтрондардың «кварттық» болжамдық моделін ұсынды. Кварк аты Джеймс Джойстың өлеңіндегі «Мистер Марк үшін үш кварк» деген бір жолынан алынған болатын. Гипотеза бойынша кварктің алты «хош иісті» түрі бар : u-жоғарғы, d-төменгі, s-біртүрлі (странный), с-ғажайыптанған (очарованный), b-әсем (прелестный) және t-ақиқат (истинный). Әр «хош иісті» кварктың үш «түсі» болады; қызыл, жасыл және көк. Хош иісі мен түсі кварктарға жәй берілген белгілер. Әр кварктың антикваркы болады. Протон әр түсті үш кварктан тұрады: екі u және бір d; нейтрон екі d және бір u кварктардан түзеледі. Сонымен, тек атом ғана емес, оның құраушылары болып саналатын протондар мен нейтрондарда өздерінен ұсақ бөлшектерден тұратындығы болжанған. Барлық заттарды құрайтын ең кіші элементар бөлшек не екен деген сұрақ туады. Жарықтың толқын ұзындығы атом өлшемінен әлдеқайда үлкен болғандықтан қазіргі қолданып жүрген әдістермен атомды құраушы бөлшектерді «көру» мүмкін емес. Оларды байқау үшін өте қысқа толқындар қажет болады. Ал толқын ұзындығы қысқарған сайын квант энергиясы артатындығы белгілі. Энергияның атомдық физикада қолданатын бірлігі –электровольт (1Эв). XIX ғасырда энергиясы бірнеше электровольт болатын бөлшектер зерттелген, сондықтан атом заттың ең кіші бөлшегі деп есептелген Резерфорд тәжірибесінде альфа бөлшектерінің энергиясы 10 6 электровольтқа жуық еді.

Бақылаушының бағалау парағы 19.02.16

№ Бағалау өлшемдері Берілетін ұпайы Топ «Хош иісті» -Қызыл»

Топ«Хош иісті» -Жасыл

Топ«Хош иісті» -Көк

1 Үй тапсырмасының орындалуы

Әр дұрыс жауап 1

2 1 Тапсырма 2 балл

3 2 тапсырма Өте жақсы- 2 баллЖақсы -1 балл

4 3 Тапсырма Өте жақсы- 2 баллЖақсы -1 балл

5 4 тапсырма Өте жақсы- 2 баллЖақсы -1 балл

6 5 тапсырма Өте жақсы- 2 баллЖақсы -1 балл

7 6 тапсырма Жеке ойы 3 балл

8 Тест Компьютер көрсетуі б/ша

Жалпы

Бақылаушы:

Бақылаушы: