40 jaar - members.ziggo.nlmembers.ziggo.nl/fredwessels/yrc info/feb 2017.pdf · Een...
Transcript of 40 jaar - members.ziggo.nlmembers.ziggo.nl/fredwessels/yrc info/feb 2017.pdf · Een...
Lezing: Techniek in de Natuurkunde .............3 De laatste contactavond van 2016 ............. 20
Nieuw ATV-relais voor IJRC .........................4 Contactavond van 2 december 2016 .......... 22
Bericht uit de Radiokamer: de LV80 ........... 10 Nieuwjaarskien en QSL-kaart .................... 23
Bloemlezing Nederlands amateurland ......... 13 De vossenjacht van 27 november .............. 26
Bericht uit de tweede radiokamer ............... 18 Puzzel .................................................... 29
IJ R C 40 jaar
Februari 2017 Februari 2017
INFO
VERENIGINGSORGAAN VAN DE IJMOND RADIO CLUB
IJmond Radio Club (IJRC)
Website www.pi4yrc.ml
Fort Veldhuis
Het fort is in de wintermaanden gesloten
voor het publiek, en ook in de radiokamer
ontvangen we nu geen bezoek.
Maar er wordt druk gewerkt!
Zie verderop in deze Info.
Jubileum
De IJmond Radio Club bestaat 40 jaar.
Dat gaan we natuurlijk vieren! We zien
jullie graag allemaal op het jubileum-
zomerfeest van 30 juni t/m 2 juli.
Bij de voorplaat
Zomaar een winters plaatje van het
vliegveld Eelde. Kleine vliegtuigen worden
op het platform vaak met de hand
verplaatst: gewoon duwen en trekken.
Maar er bestaan dus ook piepkleine
vliegtuigtrekkertjes. Handig toch?
Agenda 2017
31 maart ALV (zie aankondiging)
7 april Lezing Jos Disselhorst:
Techniek in de Natuurkunde
23 april Vossenjacht
7 mei Radiokamer Veldhuis open
27 mei ‘Beetsterzwaag’-markt
30/6-2/7 Feestweekend IJRC 40 jaar!
Clubavonden
3 en 17 februari
3, 17 en 31 maart
7 en 21 april
Locatie:
‘De Schans’, Schans 1, Beverwijk
Voorzitter Arnold de Graaf, PE1OGX Jean Monnetstraat 244 1963 KX Heemskerk [email protected]
QSL-manager Hella Wessels, PD0HWE Nieuwland 23 1911 BG Uitgeest [email protected]
Secretaris Joop Kort PE1BTK Vliegerhof 7 1945PH Beverwijk [email protected]
Cursus zendamateur Inlichtingen R. Hooijenga, PF1F
Penningmeester Lars Witkamp, PD4LWB Pelikaanhof 94 1945 RT Beverwijk [email protected]
Contactavonden Vrijdag van 20 tot 24uur Zie de agenda voor de data en locatie
Lid Martin Bark, PA4MB Zeestraat 91 1942 AL Beverwijk [email protected]
Contributie per 1-1-2014
Gewoon lid € 40,- Gezinslid € 25,- Jeugdlid (t/m 18 jaar) € 20,- Donateur: vanaf € 15,-
Lid Ruud Hooijenga, PF1F T. Brandsmastraat 42 1964 BV Heemskerk [email protected]
Bankrelatie ABN-AMRO 61.48.70.801 (IBAN NL46ABNA0614870801) t.n.v. Ymond Radio Club (let op: echt met een Y)
Lid (vacant) IJRC Info Redactie
R. Hooijenga, PF1F [email protected]
QRZ.COM QSL-gegevens beheer
E.C.J. Koedijk, PD3KOE Nieuwland 17 1911 BG Uitgeest [email protected]
IJRC feb 2017 - blz. 2/30
Lezing: Techniek in de Natuurkunde Jolanda Bark PD0JO
Ik heb Jos Disselhorst PA3ACJ uitgenodigd om weer een lezing bij ons te komen geven.
Begin 2016 heeft hij een lezing geven over de spectrum analyzer, wat toen heel geslaagd
was!
Jos heeft laten weten dat hij graag nog eens naar Beverwijk komt om een lezing te
geven. De titel zal zijn: Techniek in de Natuurkunde.
Het zal gaan over lasers, sterke elektromagneten, zeer kleine bewegingen en
supergeleiding. Misschien komen er ook nog andere zaken aan het licht.
De datum is 7 april 2017.
De VERON afdeling Amstelveen, waar Jos eerder deze lezing hield, was er heel blij mee.
In hun verslag (waarin de foto’s wat donker waren geworden) lezen we:
Plaatjes schieten in het donker valt niet mee. Vandaar dat u het deze keer moet doen
met matige beelden van het optreden van Jos Disselhorst,
PA3ACJ. Wat zeker niet gezegd kan worden van wat Jos ons
voorschotelde.
Onder de titel "Techniek in de Natuurkunde" sprak Jos over
lasers, magneten, vacuüm, lage temperaturen en over zeer
kleine bewegingen. Wie dacht hierover toch wel het een en
ander te weten, raakte al snel verbaasd over de extreme
waarden waarmee Jos bij zijn dagelijkse werkzaamheden en
projecten te maken heeft.
Met zorgvuldig geselecteerde en al dan niet vereenvoudigde tekeningen, werden
moeilijke zaken voor iedereen begrijpelijk. Maar omdat Jos ook voorstander is van
aanschouwelijk onderricht, had hij ook ditmaal weer de nodige voorbeelden
meegebracht. Vooral de unieke schuimrubberen modellen werkten verhelderend.
Jos, bedankt voor deze heerlijke avond. We hebben genoten!
Dit wordt duidelijk een voordracht die ook wij niet mogen missen. Zet het in de agenda:
IJRC, 7 april 2017: lezing Techniek in de Natuurkunde door Jos Disselhorst
Vossenjachten in 2017
De vossenjacht van zondag 12 februari kon helaas bij gebrek aan
deelnemers niet doorgaan. Consignatie en onregelmatige diensten
zaten velen in de weg, helaas!
Volgende jachten staan gepland voor in elk geval:
Zondag 23 april 2017
Zondag 10 september 2017
Zondag 5 november 2017
IJRC Zomerfeest Reminder
Allemaal de uitnodiging gezien? Met het foutje in de datum? Het moest natuurlijk zijn:
30 juni, 1 juli en 2 juli 2017
Locatie: bij Piet PA1VDM, Westdijk 11, 1847 LH Zuidschermer.
IJRC feb 2017 - blz. 3/30
Een nieuw ATV-relais voor de IJRC Arnold de Graaf PE1OGX
Waarom een nieuw ATV-relais?
Jaren geleden hebben enkele initiatiefnemers een Amateur
Televisie Relaisstation of repeater op het dak van het oude
stadskantoor geplaatst. Door de uitzonderlijk goede (hoge)
locatie van de antennes en het vele werk van een aantal
amateurs groeide dat relais na een aantal jaren uit tot een
zeer succesvol en in de wijde omtrek bekend relais. PI6YRC
was zelfs best wel een begrip. Door de hoge antenneopstelling
kwamen er zelfs ontvangstrapporten uit de UK binnen. Ook uit
Friesland en Duitsland kwamen regelmatig rapporten binnen.
Veel amateurs uit de omtrek, waaronder ik, hebben door dit
relais de eerste succesvolle stappen in hun ATV-carrière gezet
en hun eerste bouwsels kunnen testen en afregelen.
Helaas moest het relais door de sloop van het
stadskantoor opgedoekt worden. Na de sloop van het
relais raakten de ATV-activiteiten in de regio IJmond
onderkoeld of stierven zelfs een beetje. De veelal
zelfgebouwde zend- en ontvangstapparatuur bij
amateurs thuis werd werkloos en verdwenen
langzaam onder het stof.
Voor veel amateurs bijzonder jammer en een beetje
het einde van dit facet van de hobby. Bij een aantal
amateurs is het vuurtje echter nooit gedoofd en
gloeien de kooltjes nog steeds. Die mensen zoeken
nog steeds naar nieuwe mogelijkheden voor een
locatie. Er is alleen wel een probleem gerezen. Het oude relais (of ook wel repeater
genoemd) is niet meer compleet en ook deels defect. Veel in het oude relais gebruikte
technieken zijn inmiddels ook verouderd en zijn in een nieuw te bouwen relais niet
handig, of zelfs helemaal niet meer bruikbaar.
We hebben dus helemaal geen relais dat we snel
kunnen plaatsen mochten we plots tegen een locatie
aanlopen. Als er een locatie komt kun je de eigenaars
of beheerders van de locatie moeilijk een jaar lang
laten wachten totdat we eindelijk zover zijn dat we
iets klaargestoomd hebben dat geplaatst kan worden.
Voor een repeater moet er ook een ‘Bijzondere
Toestemming’ worden aangevraagd. En als
Agentschap Telecom ons zo’n BT heeft vergund
moeten de frequenties ook binnen afzienbare tijd in
gebruik genomen worden. Het wordt niet
gewaardeerd als er een jaar lang een ongebruikte claim ligt op ruimte in de ether.
Helaas is het bouwen en ontwikkelen van een relais een tijdrovende klus. Er moet veel
bedacht en ontwikkeld worden. Dat alles moeten de bouwers in de vrije uurtjes voor
elkaar klussen. Het is geen kwestie van ‘even een relais kopen en plaatsen’.
Oude relais: Twee 19”-kasten op elkaar.
Oude repeaterantennes op het Stadskantoor
IJRC feb 2017 - blz. 4/30
We hebben nu geen relais omdat we geen locatie hebben, en we
kunnen geen locatie gaan vinden omdat we binnen een redelijke
termijn geen systeem hebben dat we kunnen plaatsen. Dat kip-
en-eiprobleem moet toch een beetje doorbroken worden.
Omdat de wens voor een relais erg groot is, is ervoor gekozen
alvast met de ontwikkeling van een nieuw relais te beginnen,
zodat we in elk geval een systeem klaar hebben om te kunnen
plaatsen.
Wat is een amateur ATV-relaisstation eigenlijk? En hoe zit zoiets in elkaar?
Ik ga beginnen met een beschrijving van een dergelijk relaisstation. En dat kan in een
heel korte beschrijving verteld worden:
Een ATV-relaisstation, ook wel ATV-repeater genoemd is een installatie waarmee een of
meer televisieamateurs tegelijkertijd kunnen worden ontvangen en worden
heruitgezonden op een andere frequentie.
Natuurlijk is dit wel een heel korte omschrijving, en valt er nog veel uit te leggen.
Daarom ter verduidelijking een schematische tekening van een zeer eenvoudig relais.
Dit eenvoudige relais bestaat uit vier ontvangers, een zender en wat elektronica om de
vier beelden te verwerken tot een beeld dat opnieuw kan worden uitgezonden. De
antennes en de elektronica voor de voeding zijn nog uit de tekening weggelaten.
Praktisch gezien is een eenvoudige opzet als dit schematische station al een goed
werkbaar relais.
Waarom wordt er met ATV op die vervelende hoge frequenties gewerkt?
Om een kleuren-tv-signaal compleet met een of meer audiokanalen te verzenden is veel
bandbreedte vereist. Op de HF, VHF en UHF-banden is daar simpelweg te weinig ruimte
voor. Bij een ATV-signaal in FM-mode praat je namelijk al snel over een bandbreedte van
20 MHz. Dat is zelfs al te veel voor de toch relatief brede 70cm-band, die immers ‘maar’
10 MHz breed is. ATV kan wel op de 70cm-band in AM-mode. Dat is smalbandiger dan
FM, maar dan heb je nog steeds de hele 70cm-band nodig. Een beetje vervelend voor
amateurs die die band ook nog graag gebruiken in andere modes.
Hoornstraler op het dak van het Stadskantoor
IJRC feb 2017 - blz. 5/30
Met de nieuwere digitale ATV-modes is het overigens wel mogelijk met ATV te werken op
de 70cm-band zonder dat je andere amateurs stoort. Digitale amateurtelevisie (DATV) is
echter een heel andere techniek, die we niet willen uitsluiten, maar afhankelijk van het
succes van de repeater misschien in de toekomst
mogelijk gaan maken. Dit om nu de ontwikkeltijd en
de kosten van de repeater zo gering mogelijk te
houden.
Vanwege de benodigde bandbreedte zijn we dus
beperkt tot de 23cm-band en hogere frequenties. En
dat heeft weer als nadeel dat het bereik van een ATV-
zender beperkt is. Theoretisch kom je op dergelijke
hoge frequenties tot aan de horizon. Praktisch haal je
dat vaak niet doordat de signalen al snel geblokkeerd
worden door hoge gebouwen, of vol in het blad
zittende bomen. De mogelijkheden voor een
amateurstation om verbinding te hebben met een
andere amateur zijn dus al snel erg beperkt.
De oplossing hiervoor is een relaisstation dat zijn antennes op een zeer hoge plaats heeft
staan. Dat kan dan ook meteen dienen als platform om meerdere amateurs tegelijk met
elkaar te laten praten.
Waarom gaan we FM gebruiken en geen AM of digitale modes?
AM gaan we niet gebruiken omdat de beeldkwaliteit minder is dan die bij FM, en vooral
omdat het door vrijwel geen enkele amateur gebruikt wordt. AM-mode was heel vroeger
nog in gebruik op de 70cm-band, maar vanwege de al genoemde bandbreedteproblemen
is dat ook niet meer gewenst.
Digitale modes komen misschien in de toekomst beschikbaar op het relais.
De meeste amateurs hebben nog oude analoge spullen staan die alleen hoeven te
worden afgestoft en ze zijn operationeel. Er kan dus na plaatsing heel snel activiteit op
het relais komen. Ook willen we vanwege de beschikbare mankracht alles zo eenvoudig
mogelijk houden, zodat alles zo snel mogelijk gerealiseerd kan worden. Als alles goed
werkt, en het relais een succes is, en als de wens er is, kan er worden uitgebreid naar de
nieuwste digitale technieken. Die mogelijkheid wordt in elk geval wel opengehouden.
Om de kosten en de ontwikkeltijd binnen de perken te houden is ervoor gekozen
voorlopig met alleen analoge FM-overdracht te gaan werken.
Aan welke eisen moet het nieuwe relais gaan
voldoen?
Een van de belangrijkste dingen is een lijst van eisen
of specificaties waaraan een nieuw relais moet gaan
voldoen. Dat voorkomt dat het apparaat een kostbaar
waterhoofd gaat worden dat misschien niet eens
helemaal voldoet.
Dit zijn de eisen:
Eenvoudig en betaalbaar
Voorlopig alleen geschikt voor analoge ATV
Zo zuinig mogelijk met energie
Klein van afmetingen en laag in gewicht
Kleine antennes die zo dicht mogelijk bij, of
zelfs het liefst aan, de kast bevestigd moeten worden
Voorlopig alleen twee ingangen in de 13cm-band en twee ingangen in de 23cm-
band, en een uitgang in de 3cm-band
Alles moet lang zonder ingrijpen van buitenaf zonder moeilijkheden kunnen
functioneren
Eventuele afstandsbesturing niet via dure UMTS, wifi of andere betaalde
abonnementen bij commerciële netwerken
Karl G. Jansky Very Large Array (VLA). Dit is voor echt hoge frequenties. Nog even een utopie voor de IJRC.
De nieuwe repeater, met onderdelen van de nieuwe antennes op de kast
IJRC feb 2017 - blz. 6/30
Het relais moet kunnen draaien op afgelegen, moeilijke bereikbare plaatsen waar
weinig energie voorhanden is
Waarom juist deze eisen?
Eenvoudig en betaalbaar is redelijk duidelijk. We zijn geen rijke club.
Voorlopig alleen analoge ATV: dat is een techniek die we in de vingers hebben.
Veel amateurs in de regio hebben nog hun oude analoge systemen die ze bij het
oude relais gebruikten. De drempel voor lokale amateurs is dan laag om (weer) te
starten met ATV.
Elektriciteit kan een flinke kostenpost vormen voor de club. Het oude relais
gebruikte meer dan 1000 W, de klok rond. De elektriciteit kregen we toen echter
voor niets. Omdat we nog geen nieuwe locatie hebben, moeten we er rekening
mee houden dat we de stroom zullen moeten gaan kopen, of dat er in het geheel
geen stroom is, zodat we naar bijvoorbeeld zonne-energie moeten uitwijken.
Daarom dus zo zuinig mogelijk. We willen ernaar streven dat het relais niet meer
dan 50 W gaat verbruiken – twintigmaal zo weinig dus als het oude relais.
Een kleine waterdichte kast met een laag gewicht en kleine antennes stelt minder
eisen aan de constructie waaraan het relais bevestigd gaat worden. Het relais
zouden we daardoor ook op een hoge, winderige, lastig te bereiken plaats buiten
kunnen plaatsen.
Voorlopig geen luxe toeters en bellen vanwege het energiegebruik en een kortere
ontwikkeltijd. Alleen een basissysteem.
Geen afstandsbesturing via commerciële netwerksystemen omdat dat kostbaar
kan zijn; en misschien zijn dergelijke netwerken wel helemaal niet beschikbaar op
de nieuwe locatie. Het mooiste is het om de eigen zenders en ontvangers van het
relais te gebruiken voor een afstandsbesturing.
Waarom gebruiken we het oude relais van de IJRC niet?
Uiteraard gaan we dat wel doen. Alleen is niet alles
bruikbaar, en is het relais niet compleet meer. Delen van
het oude relais, zoals de zender, zijn gesneuveld door
slijtage, blikseminslag en dergelijke. Die delen zijn toen
vervangen door delen die geen eigendom van de club
waren. Bij het ontmantelen van het relais zijn deze delen
weer naar hun rechtmatige eigenaars gegaan. Deze zullen
dus alsnog nieuw moeten worden aangeschaft.
Er werden ontvangers van het merk Barco gebruikt. Goede
ontvangers, maar enorme stroomgebruikers. Deze zijn
daardoor ongeschikt om in het nieuw op te zetten relais te
gebruiken.
De voedingen zijn prima bruikbaar, maar van het lineaire type. Dat betekent een
betrekkelijk laag rendement. Het is vanwege het energiegebruik beter om uit te zien naar
modernere geschakelde voedingen, die een veel beter rendement kunnen halen.
De beeldverwerkingselektronica was in het oude relais een groot en energievretend
systeem, bestaande uit een video processor of PIP-unit, computers, enzovoorts. Dat kan
tegenwoordig heel anders en veel zuiniger.
Helaas is de sleufantenne op mysterieuze wijze verdwenen. Dat was iets dat gewoon
gebruikt had kunnen worden. Een nieuwe is niet heel duur, maar heel veel werk om te
maken. Eigenlijk daardoor wel weer duur. En daarom is het erg jammer dat de oude
antenne verdwenen is.
Het enige dat eigenlijk bruikbaar zal zijn in het nieuwe relaisstation is de video-
basisbandmodulator. En die gaan we dus ook gewoon gebruiken.
Rondomgevoelige ontvangstantenne voor de 13cm-band
IJRC feb 2017 - blz. 7/30
Het geschatte energiegebruik van het oude relais op een rijtje.
Zender en modulator 25 W
Zes stuks Barco à 40 W 240 W
Computer (voor de besturing) 350 W
PIP-videoprocessor 50 W
Tweede computer (internet) 350 W
Video-voorrangsschakeling en audiomixer 50 W
Totaal 1065 W
Dit is een schatting van het elektrisch vermogen dat door het oude relais gebruikt werd.
Dat is dus ruim twintig keer zoveel als de 50 W die we als ontwerpeis voor het nieuwe
relais gesteld hadden. Er moet dus wel het een en ander anders.
Apart belicht: De voeding
In plaats van de oude
netvoedingen gaan we het
voedingssysteem heel
anders opzetten. De
netvoedingen van het
oude relais willen we niet
gebruiken omdat die niet
efficiënt zijn en omdat ze
erg groot en zwaar zijn.
De kast zou met de oude
voedingen ook nog eens
veel groter en zwaarder
moeten worden.
Omdat de kast buiten in
weer en wind op een heel
hoog punt opgesteld moet
kunnen worden, kan een
lange voedingskabel
noodzakelijk zijn. Een
lange (eventueel gepantserde) voedingskabel voor 230 V is duur, evenals het benodigde
schakelmateriaal dat door de hogere spanning ook duurder is. Om deze redenen kiezen
we ervoor om alles op laagspanning te laten draaien. Beneden komt een klein kastje met
een trafo die de netspanning omzet naar 24 V wisselspanning, en eventueel kWh-meter
om het stroomverbruik te meten en zo te kunnen afrekenen.
Met een laagspanningskabel gaan we dan naar boven naar het relais.
In het relais zelf komt een aparte schakelende voeding die van de 24 V wisselspanning
een mooie 12 V gelijkspanning maakt. Alle overige benodigde positieve en negatieve
hulpspanningen maken we dan nog apart met goedkope DC/DC-converters afkomstig
van de Internetchinees.
Wat hebben we nu eigenlijk nodig voor de complete repeater?
Een zender in de 3cm-band
Een rondstralende zendantenne voor de 3cm-zender
Twee 23cm-ontvangers geschikt voor FM, met twee geluidskanalen: op 7,02 en op 7,2
MHz. Een mogelijkheid voor nog twee geluidskanalen is zeer wenselijk.
Twee 13cm-ontvangers geschikt voor FM, ook weer met geluidskanalen op 7,02 en de
7,2 MHz en liefst een mogelijkheid voor nog twee geluidskanalen.
Een rondomgevoelige ontvangstantenne voor de 23cm-band
Een rondomgevoelige ontvangstantenne voor de 13cm-band
Een PIP (picture in picture) videoprocessor om de ontvangen beelden samen te
voegen tot één uit te zenden videobeeld
Een audiomixer om de vier ontvangen stereo geluidskanalen zonder ruis en
niveauverschillen door te geven naar de zender
Binnenwerk van de nieuwe repeater. Zender en ontvangers gemonteerd in subframes.
IJRC feb 2017 - blz. 8/30
Een voedingsunit die de binnenkomende netspanning (230 V) of misschien de
spanning van een zonnebatterij omzet naar een reeks voedingspanningen, nodig voor
de verschillende apparaten in de repeater
Een waterdichte kast met montageframe waarop ook de antennes kunnen worden
vastgezet
Een stukje (afstand-)besturing om in elk geval de PIP te kunnen besturen en delen
van het relais aan en uit te kunnen zetten
Hoe ver zijn we?
Er is een 3cm-zender aangeschaft
Er is een 3cm-sleufantenne gebouwd
Er zijn vier bruikbare ontvangers geschonken door een medeamateur. Ze hebben
geluidskanalen op 7,2 en 7,02 MHz. Daar wordt in elk geval nog één geluidskanaal bij
gemaakt.
Er wordt een antennes voor 13cm en een voor 23cm gebouwd, beide volgens het zgn.
vogelkooimodel.
Er is een zeer kleine, zuinige en betaalbare PIP-videoprocessor aangeschaft.
Een audio mixer wordt ontwikkeld en gebouwd.
De voeding wordt zoals gezegd iets aparts. Het hele systeem gaat gevoed worden met
een gelijk- of wisselspanning die ergens tussen 15 en 30 V kan liggen. In de
repeaterkast komt een DC/DC-converter die 12 V gelijkspanning maakt. Alle extra
positieve en negatieve hulpspanningen in de repeater gaan we maken met kleine
DC/DC-converters afkomstig van de Internetchinees. De voeding wordt nu
samengebouwd en is deels klaar.
We hebben een kast gekregen van een medeamateur. Die kast is inmiddels ingericht
met de repeaterapparatuur die al klaar is.
Er is een stalen frame gebouwd waar de kast en antennes op gemonteerd moeten
worden.
Er wordt een minimaal stukje besturing gebouwd waarmee de beheerder in elk geval
de PIP op afstand kan besturen.
En ten slotte:
De repeater begint aardig vorm te krijgen. Het is de bedoeling dat we dit jaar een
werkende installatie klaar hebben staan.
Er zijn ook ontwikkelingen betreffende het vinden van een locatie. Helaas niet in
positieve zin. Een heel mooie locatie is op het laatste moment afgeketst. De aanvankelijk
zeer welwillende eigenaars van het pand wilden uiteindelijk geen installatie op hun dak.
Er zijn echter nog andere mogelijkheden met een grote kans, waar we druk achteraan
zitten. En als er mensen zijn die nog iets weten? De ATV-commissie heeft altijd een open
oor.
Een ATV-ontvanger in ontwikkeling
IJRC feb 2017 - blz. 9/30
Bericht uit de radiokamer: de LV80 Fred Wessels PA3DLX
Nu de 3030-set weer operationeel is
zijn we begonnen aan de LV80
De LV80 is een versterker om de
output van de 3030-set, die ongeveer
10 W bedraagt, op te schroeven naar
ongeveer 60 W.
De eerste onderzoeken wezen uit dat
er geen zichtbare schade was in de
vorm van ontplofte condensatoren of
iets dergelijks. Vervolgens de 24 V
voedingspanning er op gezet en kijken
wat er ging gebeuren. De 24 V was wel
aanwezig, maar de hoogspanning voor
de buizen niet.
Dus wat doe je dan allereerst: je
gaat de zekeringen controleren.
De hoofdzekering van 15 A was
nog heel. Daarentegen was de
reserve zekering stuk; die konden
we dus niet meer gebruiken.
Verder waren er nog twee
zekeringen van 12 A stuk, en nog
een zekering van 1,5 A. Deze
zekeringen hebben we vervangen,
en gekeken wat er ging gebeuren.
Het inschakelen van de 24 V werd
gevolgd door een felle flits, en dat
was geen onweer. De twee
zekeringen van 12 A lagen er
weer uit, er was dus meer aan de hand.
Nu was het dus meten geblazen, en de conclusie was dat er ergens een sluiting moest
zitten. Omdat we voor deze avond
genoeg spanning en sensatie hadden
gehad, en bijna een paar
meetpennen hadden opgerookt,
hebben we besloten de volgende
keer verder te gaan, nadat we de
schema’s erbij gezocht hadden.
Nadat we op het internet de
schema’s hadden gevonden zijn we
weer verder gegaan. We waren er al
achter gekomen dat er in het
voedingsgedeelte iets niet pluis was.
Het was tijd geworden om de
schema’s te bestuderen, en werd het
IJRC feb 2017 - blz. 10/30
ons duidelijk waarom we een bekend gepiep niet hoorden. Dat was het geluid van de
omvormer, en hier moesten we onze aandacht op vestigen. Wederom de universeelmeter
ter hand genomen en weer gaan meten. Nadat het nodige meetwerk was verricht bleek
dat er minimaal een van de powertransistoren was overleden. Het volgende probleem
diende zicht aan. Op het schema stond de 2N1146 als transistor vermeld, maar in onze
LV80 zat de AD149. De 2N1146 was al de vervanger van de AD149. Het zou een
probleem worden om de juiste transistoren te bemachtigen, want de 2N1146 was al niet
meer leverbaar. Besloten werd om het voor deze avond voor gezien te houden, en de
komende week te benutten om het internet te raadplegen.
Gelukkig voor ons heeft Simon de benodigde transistoren weten te vinden, en hij heeft
deze besteld, ondanks
dat deze niet goedkoop
waren. Er moest 27
euro per stuk voor
worden neergelegd. Het
goede bericht was dat
Simon er nog een paar
had liggen, zodat we
weer verder konden
zonder op de bestelde
torren te hoeven
wachten. De
eerstvolgende avond
dat we weer aan de
gang konden gaan zijn
we de transistoren gaan
wisselen. Waar begin je
dan? Juist, de aansluit
draadjes losmaken. Deze waren met draadjes met een oogje eraan netjes met een
moertje vastgezet. We vonden dit wel een beetje vreemd, want aan de nieuwe
transistoren zaten helemaal geen pootjes met schroefdraad eraan.
Eerst de twee schroefjes aan
de bovenkant van de transistor
losgemaakt, en zie: de
transistor was in een voetje
gemonteerd. Het wisselen van
de twee transistoren was nu
een fluitje van een cent.
Vervolgens weer even
gemeten, en de sluiting die we
hadden was verdwenen! De
LV80 in een test opstelling
gezet en wederom de spanning
aangesloten. Het vertrouwde
gepiep van de omvormer was
weer hoorbaar.
Het was tijd geworden om de
3030-set erbij te halen.
IJRC feb 2017 - blz. 11/30
De nodige bekabeling werd aangesloten en
vervolgens werd alles onder spanning
gebracht. Gedurende het opwarmen van
de buizen hebben we de beschrijving van
de bediening van de LV80 er bij gepakt.
Na het nodige afstelwerk bleken de 3030-
set en de LV80 naar behoren te werken.
Het audio is nog een beetje aan de zachte
kant, maar daar gaan we nog wel een keer
naar kijken.
Het heeft de nodige kopjes koffie en thee
gekost, om maar te zwijgen van de
heerlijke speculaas. Maar voorlopig
beschikken we weer over een set die in
het fort gedemonstreerd kan worden.
IJRC feb 2017 - blz. 12/30
Een bloemlezing uit het Nederlandse amateurland Joop Kort PE1BTK
De aanloop
Vanaf jongs af aan en ouder wordende is het mij welzeker opgevallen wat een boeggolf
van ontwikkelingen zich in amateurland zich hebben voorgedaan. Gaandeweg beweeg je
jezelf door de tijd van jong naar ouder worden, terwijl mede de wereld om je heen
verandert. Je merkt het niet zo, omdat je langzaam meedrijft op de golfjes van de
stroom. Heden terugblikkend zie je wat er allemaal aan gigantische ontwikkelingen in
onze liefhebberij zich hebben voorgedaan. Je wordt er bleek van.
We weten allemaal wel van deze ontwikkelingen in het verleden. Barnsteen, Volta,
Galvani, Popov, Branly, Herz, Maxwell, Marconi, Lee de Forest en zo kun je er nog velen
opnoemen. De verglijding van de lange naar de korte golven enzovoorts. De stoot tot
verdere ontwikkeling werd door de Italiaan Luigi Marconi gegeven. In aanvang bedreven
met vonkzenders en gaandeweg verfijnd met radiobuizen. Dit zich ontwikkelende proces
ontvouwt zich aan ons allen als een roman.
We hebben allemaal wel gehoord van Jan
Corver, Leonard de Vries met zijn
Hobbyclub, De Club van Draadje van W.N.
van der Sluis, Leonard Roggeveen en nog
vele andere jongens- en
meidenboekenschrijvers en schrijfsters.
Niet te vergeten de AMROH met het Radio
Bulletin en later de jeugduitgave Radio
Blan. Pure nostalgie! In mijn jeugd was
het hiervan smullen. Toentertijd moest je
nog op zaterdagmorgen tot halfeen naar
school (mulo). Vervolgens als een razende
naar huis fietsen omdat om één uur ’s
middags de Dutch Swing College Band op jouw kristalontvangertje met koptelefoon op
Hilversum 1 was te horen. Later op jouw zelfgebouwde éénlampsontvangertje (DL92 of
1S4). Later uitgebreid tot kortegolfontvangst
met de visserijband en Scheveningenradio.
Rode koontjes kreeg je hiervan! Lange tijd deed
je het hiermee, omdat je geen begeleider had
die je hielp hierin jezelf te ontwikkelen. Ja, je
hoorde van het bestaan van zendamateurs.
Toen nog fluisterde men over de club van witte
boorden. Niet makkelijk om hierbij te komen. Je
kende niemand van deze clubs. Allemaal
vreemden voor je en hoe kwam je met ze in
contact?
Dit zijn gedachten van een eenzaam jochie op een eenzaam zolderkamertje. Maar de
wereld was via je eenkringertje bij je met de gezellige uitzendingen op de vaderlandse
verzuilde omroepzenders! Joop Doderer met Conny Stuart en Johan Kaart als Opa Bobby
in Mimosa waren er. Opa Bobby had het er maar steeds over een rode brommer te willen
hebben. Er was De Bonte Dinsdagavondtrein en Mastklimmen, Sprong in het Heelal en
Paul Vlaanderen met zijn Ina gepaard met Monus de man van de maan lieten nog een
deel van je eigen fantasie en inlevingsverbeelding zelf nog gebruiken. De Limobiel en
Soebkad in de pot. Spannend joh. Niet te vergeten het gezellige programma Brusselse
Kermis van de toen o zo populaire familie Brusse. De regio Hilversum en omstreken
waren magisch in jouw tienerverbeelding. De Muiderkring met Amroh en Radio Bulletin
waren belangrijker dan voedsel. Later de uitgave van Radio Blan met zijn doldrieste
avonturen met zoon en kleinzoon. Te gek man!
IJRC feb 2017 - blz. 13/30
Zo vergleden de jaren met toch niet aflatende interesse in het radiogebeuren. Allerlei
amateuruitgaven van boeken gekocht en letterlijk stukgelezen, maar het echte werk
kwam pas met de afdeling IJmond van de landelijke 27 MC-club Nederlandse
Communicatie Vereniging, kortweg NCV. Bij het lid worden van die Club kreeg je een
officieel NCV-nummer (ik had 1540). Heel gedisciplineerd overigens. De ‘bakkies’
werkten allemaal met AM-modulatie. Pas na sluiting van de tv-programma’s toentertijd
om 23.00 uur mochten we gaan zenden en/of vossenjagen! Zo niet, dan kregen de buren
balken over het scherm. Inspraak op de middenfrequent van de tv.
Dus netjes blijven en pas aan het werk na 23.00 uur. Een middel om de overheid niet tot
heksenjacht over te laten gaan. Notoire piraten werkten met zwaardere sets en Single
Side Band. Niet te geloven in de huidige tijd met onze tv-uitzendingen over 24 uur per
dag, dat toen alle uitzendingen na 23.00 werden gestaakt! Toch werd deze of gene
27MC’er door de RCD uitgepeild met inbeslagname van zijn spulletjes en als toegift een
veroordeling.
Later hoorde je uitzendingen op de drie meter FM-band. Toen was uw schrijver reeds
middels examens in de Utrechtse hallen overgegaan naar de ‘braven’ met licentie.
In die tweemeterperiode werd je geconfronteerd met ‘moonbounce’. Nou, dat wilde je
ook wel. Doch bij nadere beschouwing bleek dat je toch wat meer aan de hand moest
halen dan je op dat moment kon presteren.
Auroraverschijnselen. Berichten over een speciale manier van uitzenden via het
noorderlicht. Ook verworpen vanwege de extra te treffen maatregelen om dit tot een
goed einde te brengen.
Meteoorscatter. Hetzelde als bij de Aurora zendontvangst maatregelen.
Sporadische E. Komt plotseling op en valt ook plotseling weer weg. Op zo’n moment
onvoorstelbare verre verbindingen mogelijk.
Temperatuur-inversie. Afgelopen zomer meerdere malen voorgekomen. Veel
verbindingen gehoord van Nederlandse amateurs met Engelse. Normaal niet mogelijk,
dan wel.
Allemaal meegemaakt en vaak met open mond op open dagen van
zendamateurverenigingen aanschouwd.
Bij het vervallen van de exameneis van morse kreeg de C-amateur toestemming om zich
op de kortegolf-amateurbanden te gaan begeven. Nog weer later mochten de D-
amateurs zich, zei het wel beperkt, ook daarmee bezighouden. Favoriet werd het
fenomeen Slow Scan TV. Voorts wordt de pc aan de sets gekoppeld en met programma’s
zoals Packet, Morse decodering, Telex en Tor gewerkt. Scannerluisteraars krijgen een
zeperd als C2000 wordt ingevoerd. Spannende acties, zoals bureau Warmoesstraat,
alsmede brandweer en ambulance behoren tot het verleden!
Opmerkelijk is dat ondanks het vervallen van
de Morse-eis deze zendmode zich mag
verheugen in een toenemende belangstelling!
Uw verslaggever heeft ooit deelgenomen aan
een door Bart PA0ZEZ gegeven morsecursus.
Deelnemers waren Ted, Frans en Joop.
Aanvankelijk thuis met de sounder beoefend,
en later met de SSB-set IC-202. Barts
kenmerkende aanroep was Papa Alfa nul
Zanzibar Echo Zanzibar. Joop moest het laten
afweten tegen de veel jongere Ted en Frans.
Later heeft Fred PA3DLX weer een
morsecursus gegeven in ons ‘oude’ clubhuis
bij het toenmalige Stadskantoor aan het President Kennedyplein 1a in Beverwijk.
IJRC feb 2017 - blz. 14/30
Wat maken we heden nu weer mee?
Ja, buiten onze gewone verrichtingen op twee meter, 70 centimeter en de HF-banden,
worden we geconfronteerd met het onderwerp Amateurtelevisie. (ATV). Boven op het
dak van ons toenmalige onderkomen stond buiten de VHF, UHF en HF-antenne ook een
ATV-relais. Veel gebruikt door amateurs rond Beverwijk voor proefnemingen. Helaas, ons
ontnomen door de sloop van de flat eind 2012. Heden houdt een klein groepje IJRC-leden
zich bezig met de ontwikkeling en bouw van een nieuw ATV-relais met onderdelen in de
huidige stand van techniek.
Voorts worden we geconfronteerd met DRM (Digital Radio Mondiale) en SDR (Software
Defined Radio). Digitale technieken dus! Onze openbare middengolfzenders zijn in
september 2015 al uit de lucht gehaald en vervangen door digitale zenders. In mei 2007
kwam Elektuur met een DRM-bouwontwerp. Dat is door mij gebouwd, maar ik heb er
verder niets mee gedaan. Dat wordt nu tijd dus. Als een andere IJRC-er hier
belangstelling voor heeft sta ik open voor samenwerking in deze. Vandaag de dag kun je
een DAB (Digital Audio Broadcasting)-radio aanschaffen en kun je luisteren op die
digitale zenders! Maar eigenbouw is toch wel leuker, nietwaar?
Voorts komen wij de fenomenen tegen zoals PI3UTR op 145,575 en PI2NOS op 430,125
MHz. Verguisd door velen en omarmd door anderen.
Het is waar, men hoort op beide relaiszenders een hoop ‘geouwehoer’ wat niets met de
hobby heeft te maken, doch ook wel zinnige gesprekken. PI3UTR was begin 2013 in de
lucht gekomen en vanaf onze locatie niet open te krijgen. Later en heden gaat dit wel
uitstekend. Nieuw zijnde was het relais overbezet en zoals het altijd gaat is dit relais na
verloop van tijd rustiger in gebruik.
Voorheen gebruikten vrachtwagenchauffeurs 27MC-setjes tijdens hun ritten door het land
en waar ook maar naar toe. De beperking lag in de reikwijdte van de setjes. Heden neem
je waar dat PI3UTR het meest in gebruik is door diezelfde ‘Truckers’. Nu, de meesten N-
gelicenseerd. Je hoort ze veelvuldig in contact op 430,125 MHz met collega’s. De een
rijdt bijvoorbeeld in Antwerpen en de tegenpartij in Groningen, met het grootste gemak
en luid en duidelijk te nemen. Mijn mening is dat hier een analogie van de 27Mc-tijd naar
het heden is verschenen. Communicatiebedrijven door de meeste N of F-gelicenceerden
op dezelfde manier van toen. Geen moeilijke technische zaken maar gewoon met elkaar
kouten. Dit was voorheen een vurige wens van de 27MC’ers die heden volkomen legaal
werkelijkheid is geworden.
PI3UTR is ontstaan uit een tijdelijke en bijzondere gelegenheidsrepeater, die jaarlijks
tijdens de ballonvossenjacht vanuit de Gerbrandytoren in IJsselstein operationeel was in
het tweede weekend in september. Op 1 januari 2013 werd een vergunning afgegeven
voor de regionale repeater PI3UTR. Op 22 december is dit omgezet naar de
bovenregionale status, die tot het huidige gebruik als landelijke dekking heeft geleid.
De vergunninghouder voor beide repeaters is de ‘Stichting Scoop Hobbyfonds PI4NOS’.
Nu is het nog druk op de repeater PI2NOS op 430,125 MHz, maar je merkt dat het
gaandeweg rustiger wordt. Dit relais moest in 2010 als regionale repeater tengevolge
van gewijzigde wetgeving uit de lucht. In 2013 werd de vergunning opnieuw verleend en
de bovenregionale status werd op 24 januari 2014 verworven.
Beide systemen maken gebruik van de zogenaamde co-channeltechniek. Dit betekent dat
alle gebruikte zenders exact identiek zijn, gelijke modulatie kennen en binnen enkele
microseconden in audio gelijk zijn. Hierbij is de zendfrequentie precies ‘zero beat’ tussen
de zenders onderling.
Vervolgens staan in alle windstreken ontvangers opgesteld die elk in verbinding staan
met een centrale server in Hilversum, die het geheel netjes regelt. Er zijn koppelingen
met Echolink, Curaçao, Suriname, Aruba en Brazilië.
De zender op Curaçao gebruikt de roepletters PJ2NOS en zendt uit op 438,725 MHz. De
shift op Curaçao is −7,6 MHz.
IJRC feb 2017 - blz. 15/30
In iedere geval ben ik vol bewondering voor de techniek en het systeem met de
zelfontwikkelde software, die door een handjevol amateurs uit de Regio Utrecht is
neergezet.
Actueel is het feit dat QSO’s op PI2NOS frequent plagerig verstoord werden door allerlei,
door ongelicenceerden voortgebrachte rare geluiden. Dit heeft zolang geduurd dat heden
enkele ontvangers zijn uitgerust met een afwijkende CTCSS-toon van 192,8 Hz. Het
betreft de ontvangers in Zuidwest-Nederland. Vastgesteld is dat dit gaat om de driehoek
Rotterdam-Den Haag-Dordrecht en een tweetal gebruikers in de regio Breda, alsmede
één station in Groningen. Te vaak wordt er, veelal zonder roepletters te noemen,
gereageerd op deze verstoorders. De juiste aanpak is om te schakelen naar de ingang
van de repeater en een onderbouwde melding doen bij de toezichthouder Telecom, met
tijd, locatie en een opname. Dit helpt om de klacht in behandeling te nemen.
Mocht de maatregel van de CTCSS-toon niet helpen, dan dreigt men de ontvangers in
deze delen van Nederland te ontmantelen en de zender in IJsselstein uit te schakelen. De
zender in Hilversum zal dan aangaan met een beperkt vermogen. Hierdoor zal Zuidwest-
Nederland geen gebruik meer kunnen maken van deze bovenregionale repeater.
Meetnet Hobbyscoop
Je kunt je signaal controleren via het Meetnet Hobbyscoop op de pc. Op een rustig plekje
in de band op 431,600 MHz kun je jouw eigen signaal beoordelen. Ideaal om het
modulatiesignaal van UHF-zendapparatuur te testen. Informatie hierover is te vinden op
de website hobbyscoop
https://www.hobbyscoop.nl/2016/nieuw-bij-hobbyscoop.meetnetwerk-baretta .
Wist u dat?
- Op 2 november 2016 zijn er amateurexamens afgenomen voor zowel N als F-
kandidaten in Nieuwegein (Stichting Radio Examens). Te weten 254 Novice en 209 Full
examens. In 2015 waren er 242 Novice en 161 F-kandidaten.
Voor N slaagden 181, en voor F 86 kandidaten. Dus op alle fronten een stijging in
aantal.
De examens worden samengesteld door het Agentschap Telecom. In 2017 zal de
Stichting Radio Examens op diverse tijden examens afnemen in Assen, Vlaardingen
(Rotterdam) en Veldhoven (Eindhoven). Nieuw is het examen aan het begin van 2017
in Nieuwegein. Op de website van de examinerende Stichting is een overzicht te
IJRC feb 2017 - blz. 16/30
vinden met examendata en -locaties. Aanmelden kan tot 29 dagen voor ieder examen.
Ook op deze site wordt er vermeld dat meer deelnemers en meer geslaagden zijn voor
het F-examen.
Ook volgend jaar zal om het examen te kunnen doen, net als in 2016, € 61,00 moeten
worden afgetikt.
Meer informatie is te vinden op de website: https://radio-examen.nl/
- Het bureau Telecom heeft een verzoek tot de landelijke verenigingen gericht om de N-
machtiging te herijken. Omdat deze verenigingen meerdere malen tijdens het
amateuroverleg verzocht hebben om de Novice meer mogelijkheden te bieden, mogen
zij nu een voorstel hiertoe maken. Uit de notulen van het laatst gehouden
Amateuroverleg zal meer duidelijkheid moeten komen. Deze notulen komen later dit
jaar beschikbaar. Eerder was dit het geval over uitbreiding van de Novicemachtiging
tot de 40 meter alsmede toegang tot de 23 centimeter band. Het een en ander houdt
verband met de terugloop in het gebruik van de VHF-banden.
- De VRZA is uit kostenoverweging gestopt met de papieren versie van het blad CQ-PA.
Ter vervanging is een alternatief verschenen in pdf-formaat. Dit is ook voor niet leden
van de VRZA beschikbaar, doch pas twee weken na de versie voor clubleden. Het
novembernummer telt 28 pagina’s.
- De 60 meter band in Nederland zal helaas worden verkleind. Van 100 kHz en 100 Watt
wordt teruggegaan naar 15 kHz en 15 Watt EIRP. Zo is wereldwijd overeengekomen
tijdens de WRC/vergadering. Medio 2017 moet dit zijn verwerkt in de
gebruikersbepalingen. In Luxemburg en Finland is dit al geregeld.
- Nederland heeft er middels een ATO er een nieuwe ATV repeater bij. Deze staat in het
Westland tussen Hoek van Holland en Den Haag. De repeater beschikt over meerdere
ingangen. Op 23 cm is dit 1252 en 1285 MHz, en op 13 cm 2330 en 2385 MHz. Op de
70 cm is dit 432,250 of 436,000 MHz. Er wordt uitgezonden met circa 30 Watt ERP op
10,490 GHz. De roepletters zijn PI6WL.
- Het aantal registraties is iets afgenomen, zo wordt gemeld. Na de herinvoering van
een geldelijke bijdrage hebben zo’n 80 gelicenceerden zich afgemeld. Kennelijk niet
meer actief zijnde en door de vastgestelde bijdrage wakker geschud. Heden zijn er
nog 12.637 roepletters, waaronder 189 PI-roepletters.
- Er zijn op de tweemeterband in Nederland twee landelijke rondes actief. Elke
zondagavond vindt de Zondag Avond Aanroep Ronde (ZARR) plaats op 145,500 MHz
in FM. Om de week op woensdagavond is er een ronde in USB op 144,345 MHz. De
begintijd van beide rondes is 21.00 uur. De laatste weken tellen beide rondes meer
dan 30 deelnemers en dit aantal lijkt te groeien nu de winterperiode is begonnen. De
USB-ronde heeft zijn oorsprong in Arnhem, maar stations uit geheel Midden-Nederland
zijn te horen. De ZARR is oorspronkelijk begonnen in Brabant, maar ook hier zijn
deelnemers uit het hele land te vinden. Informatie ZARR: http://zarr.nl voor de FM-
ronde en http://pa2old.nl voor de tweewekelijkse USB-ronde. Op de woensdagavond
gaat dit onder de clubroepletters PI4ANH.
- Tot ons leedwezen is Dick Rollema, bekend om zijn publicaties in Electron, op 86-
jarige leeftijd overleden, zo meldt de secretaris van de VERON aan Ham News. Dick
was bekend om zijn 331 technische artikelen en Reflecties in het VERON-blad. Hij was
ongeveer 35 jaar lid van de redactie van dit blad, waaronder een behoorlijke tijd als
hoofdredacteur. Zijn artikelen zijn later in boekvorm verschenen. Het eerste boek
bestrijkt de periode van 1969 tot en met 1982, het tweede de periode van 1983 tot en
met 1986. Na 1998 is deze rubriek vervangen door ‘Technische notities van ….’, waar
Dick ook regelmatig een bijdrage aan leverde. Naast de Nederlandse versies deed hij
ook regelmatig bijdragen aan Engelstalige uitgaven. Enkelen zijn nog online te vinden
op http://antentop.org/contributor/pa0se.htm .
Bronnen: eigen inbreng en Ham News.
IJRC feb 2017 - blz. 17/30
Bericht uit de tweede radiokamer Fred Wessels PA3DLX
Het nieuwe jaar is van start
gegaan, en nu de dampen van
het vuurwerk opgetrokken zijn
en de lucht van versgebakken
oliebollen is verdwenen,
hebben we de
werkzaamheden in de tweede
radiokamer weer opgepakt.
Om het geheugen even op te
frissen wil ik het doel van
deze tweede radiokamer nog
even doornemen.
In deze tweede radiokamer wil
ik het verhaal vertellen over
communicatie en met name
de ontwikkeling hiervan. En
dan niet tot in de details,
maar in grove lijnen, want de ruimte is beperkt.
Als start neem ik een afbeelding van de soldaat Pheidippides, die ongeveer 490 v.Chr.
een boodschap overbracht. Zo wil ik aan de hand van voorbeelden de noodzaak vertellen
om berichten snel over te kunnen brengen.
Ik eindig dan met een afbeelding van een Sterling ‘spark transmitter’ (vonkzender) die
als eerste in een vliegtuig is ingebouwd.
Als er onder U zijn die iets hebben wat hierbij aansluit, kom dan eens naar een clubavond
om hierover te praten.
Zaterdag 14 januari zijn Ed,
Lars en ik bezig geweest om
de groene bies in de
radiokamer aan te brengen.
Allereerst hebben we de
benodigde spullen bij elkaar
gezocht en zijn we begonnen
met het aftekenen en
afplakken om de hoogte van
de bies af te bakenen. Dit viel
niet mee, doordat de vloer
niet helemaal vlak is en er
zomaar een centimeter
verschil in zit.
Helemaal spatzuiver hebben
we het niet gekregen, maar
het zit er netjes op.
Vervolgens is het zaak om met een kleine kwast alvast een stukje te schilderen, zodat we
met de verfroller de grote vlakken konden doen.
IJRC feb 2017 - blz. 18/30
Ondertussen kwam Bram met de
vraag of we Fred hadden gezien. Als
uit één mond klonk het ‘nee’
(ondanks dat ik ook lekker bezig
was). Bram antwoordde, ‘of wij aan
Fred wilde mededelen dat er koffie
was’.
Nadat we koffie hadden gedronken
zijn we weer verder gegaan.
Intussen had Lars het fototoestel
ter hand genomen om een actiefoto
van mij te maken. Hiervoor moest
hij wel plat op zijn buik liggen om
een goed perspectief te krijgen.
Als een geoliede machine
vorderde de klus Ed
schilderde langs hetgeen
was afgeplakt, terwijl ik
met de verfroller de grote
vlakken van verf voorzag.
Lars liep met een kwastje
alles na om te controleren
of er geen plekjes waren
overgeslagen.
Om 10.00 uur waren we
begonnen, en om 12.00
uur was de klus geklaard.
En het resultaat mag er
wezen. Zelfs het houtwerk
was van een lik verf
voorzien.
En zo zie je maar weer dat,
als je de klusjes samen
aanpakt, je ook zó klaar
bent.
Wordt vervolgd.
IJRC feb 2017 - blz. 19/30
De laatste contactavond van 2016 Joop Kort PE1BTK
Foto: Jolanda Bark PD0JO
Toch wel vreemd zo’n laatste contactavond van het jaar. Wel heel leuk als je hijgend na
het nemen van zes overgangen en vijftig traptreden boven in het lokaal binnenkomt bij
een geanimeerd gezelschap van zo’n achttien leden. Dat doet een senior goed.
Geweldig toch: als het klimmen niet meer zo goed gaat, of je hebt wat bij je, dan kun je
naar boven bellen en wordt de lift voor je naar beneden gestuurd. De liftboy heet geen
Abeltje, maar Martin. Betere service kun je niet krijgen.
Gelijk word je geconfronteerd met een stel vrolijke clubgenoten en wat er allemaal voor
aantrekkelijks aan bikken op tafel staat! Chips, chocolaatjes en oliebollen. En of het nog
niet genoeg, is komt Alina daarna nog enkele keren rond met blokjes kaas en lekkere
plakjes worst.
Om me heen kijkende zie ik dat het combisetje voor 2m en 70cm met voeding en
aangesloten antennekabel op tafel klaarstaat voor gebruik! Wie wil pakt de microfoon en
meldt zich aan op de gekozen band. Dit zou ook een heel goede locatie zijn om een
ronde te beginnen. Net zoals ik mijzelf altijd inmeld bij de zondagsronde van de VERON
R46, oftewel Zaanstad. Noem het maar een radiosociëteit. Ja, ja, in vervlogen jaren
bezochten de notabele heren van de gemeenschap hun sociëteit in bepaalde lokale
etablissementen. De gevoerde gesprekken gingen niet alleen over hun vakgebied, doch
over alles wat er zowel lokaal als in de wereld actueel gaande was (noot: dus vooral over
dames!).
Zo had je in Haarlem voor en direct na de oorlog de heel bekende Sociëteit Teisterbant.
Deze kwam bijeen in een ruimte onder het al even bekende restaurant Brinkman, dat
nog altijd bestaat op de hoek van de Barteljorisstraat en de Grote Markt. Om de sociëteit
IJRC feb 2017 - blz. 20/30
te betreden moest men een trap afdalen naar de ruimte in het souterrain van het
restaurant. Deze toegang werd door de Haarlemmers in de regel betiteld als ‘de
keldergang der Heren’.
Nou, en daar kwamen alle literaire coryfeeën bij elkaar. Bekende leden van de Sociëteit
waren onder andere Godfried Bomans, Harry Mulisch, de tycoon van die tijd, mijnheer
Karel Lodewijk Joan Alberdingk Thijm, alias Lodewijk van Deyssel, en nog vele andere
bekende auteurs van die tijd. Zelfs bekende schrijfsters werden in de voortschrijdende
liberalisatie in die tijd toegelaten. Hun onderwerp was dus voornamelijk over ‘literatuur’.
Onze eigen radiosociëteit lijkt dus toch wel op de communicatie van die lieden. Alles wat
er maar in de hobby voorkomt, gepaard gaande met waar de aan het woord zijnde
inmelder op dat moment behoefte aan heeft om dit onder de aandacht van zijn
kompanen te brengen. Dat de inmelders van de ronde voornamelijk uit grijze en kale
koppen bestaat, is toch wel opmerkelijk. Maar, zo gaat dat in de praktijk. Wie weet of er
nog weleens een clublid er is die de, jaren geleden verzandde, IJmond Ronde weer
overeind trekken wil!
Aan het begin van de avond nam Jolanda het woord en werd er gestemd voor de door de
leden ontwikkelde QSL-kaart. De uitslag van deze stemming wordt bekendgemaakt op de
Nieuwjaarsborrel en Kienavond op 6 januari 2017. Al met al wederom een gezellige
bijeenkomst. Die nemen ze ons niet meer af!
Joop had de boeken over de geschiedenis van de communicatie door de eeuwen heen,
die hij van Simon PE1PGW had geleend, mee teruggenomen. Aangezien Simon niet
aanwezig was, namen Fred en Hella ze mee om ze bij mede-Uitgeester Simon te
deponeren.
Joop kreeg van Ed PA3KOE een uitgebreide uitleg over hoe om te gaan met QRZ.com.
Onwennig zijnde met de omgang met diverse aspecten van websites op het internet
stelde ik dat zeer op prijs. Senior Joop ging tevreden op zijn fietsje naar huis.
Hij sprak tijdens de avond over mede het artikelen schrijven voor het Hoogovenmuseum.
De tekstverwerking gaat uitstekend, doch het invoegen van afbeeldingen gaat hem niet
zo goed af. Willem gaf spontaan het telefoonnummer van zijn dochter Vera, die daar wel
raad mee weet. Binnenkort bellen dus voor een cursus plaatjes invoegen in de
geschreven tekst.
Tegen tienen vonden Nico PD1AKJ en XYL Sonja het tijd om huiswaarts te gaan. Na nog
een beetje napraten door de achtergebleven enkelingen werd de zitting opgeheven en
ging ieder zijns weegs.
Algemene Ledenvergadering Bestuur
De ALV wordt gehouden op vrijdag 31 maart 2017 in onze clubruimte bij SIG. In
overeenstemming met onze statuten, artikel 14, punt 3, luidt de agenda:
1. Vaststelling notulen vorige ALV;
2. Jaarverslag van de secretaris;
3. Jaarverslag van de penningmeester;
4. Verslag van de kascommissie;
5. Vaststelling van de begroting;
6. Vaststelling van de contributies;
7. Verkiezing bestuursleden;
8. Verkiezing leden van de kascommissie;
9. Rondvraag.
IJRC feb 2017 - blz. 21/30
De contactavond van 2 december 2016 Joop Kort PE1BTK
Ik reed op de e-bike vanaf de Vliegerhof de Olieslagerslaan in naar de Zuiderkruisstraat,
stak door de stoplichten de Plesmanweg over en reed via het Frank Sinatraplein de
Büllerlaan op naar de van Loenenlaan, rechtsaf het Slingertje in langs de Vomar aan de
Schouwenaarstraat, en via bouwbedrijf van Lith, de Heemskerkerweg en de Overboslaan
naar de Alkmaarseweg. Eenmaal veilig overgestoken gaat het rechttoe rechtaan richting
SIG. Dit met een blij gevoel dat je veilig aan de overkant bent gekomen, want voor je
het weet word je door de langsrazende auto’s van de weg gereden. Weg vouw in je
broek, en lig je veilig in de ambulance richting RKZ. Onderweg gezellige omgang met de
ziekenbroeders. Als je geluk hebt is er nog een leuk verpleegstertje bij.
Maar nee, je bent de dans ontsprongen, en staat stevig op de trappers vanwege de
tegenwind.
Uit de verte zie je reeds het licht door de kenmerkende langwerpige ruitjes op de derde
verdieping van de SIG aan de Schans schijnen. Het komt nu zo vertrouwd voor, want je
weet dat jouw makkers daar al bijeen zijn! De fiets gaat mee naar binnen; onder de trap
op slot en met de kabel vastgezet aan de trapstijl.
Dan begint de tocht de trap op naar boven. Hoe hoger je komt, des te hijgeriger je
wordt. Tel ze maar eens na: via zes opgangen kom je aan zo’n 52 treden!
Door de deur heen komt het geroezemoes je al tegemoet. Dat klinkt naar gezelligheid en
warmte.
Jasje uit, de pet af en dan naar binnen. Juist op deze avond werd er geschiedenis
geschreven! Rond de tafel zitten er zo’n 19 leden bij elkaar! Het doet goed dit te
constateren, na toch wel veel contactavonden met geringere aanloop. Van verbazing over
deze o zo vreugdevolle constatering valt je mond van puur genoegen open!
Een enkeling ontbreekt echter door omstandigheden. Er zijn nu eenmaal vaste bezoekers
die in wisseldiensten
werken, en dat kan
weleens met de
contactavond
samenvallen en dan
houdt het op, nietwaar?
Een enkeling die niét
onder deze categorie valt
zie je een aantal
maanden totdat je
plotsklaps dit lid nooit
meer ziet op de
avonden. Het zou nuttig
zijn om deze personen
eens te benaderen om in
een gesprekje na te
gaan wat de knelpunten
nu zijn. Dit kan weleens
verhelderend werken
naar beide zijden.
Maar dit was weer eens
een echte ouderwetse
clubavond, en dat doet
de Old Man goed. Jo, PD0JO, brengt Joop PE1BTK zijn biertje in het radiohoekje van de IJRC bij SIG
IJRC feb 2017 - blz. 22/30
Nieuwjaarskien en nieuwe QSL-kaart Jolanda PD0JO
Dit jaar had de Nieuwjaarskien een extra feestelijk tintje door het veertig jaar bestaan
van de IJmond Radioclub.
Mart en ik hadden de organisatie weer op ons genomen, zoals prijsjes kopen voor de
kientafels en de loterij. Ik ben overal wezen struinen en soms ging ik met anderen op
pad. Met Marian Helwes, Anneke Vonk, Marian Gertenbach ging ik bijvoorbeeld naar
tuincentrum De Boet, waar we met veel lol slaagden voor prijsjes. De voorpret kan heel
gezellig zijn.
Bij de SIG mochten we, net als de twee afgelopen jaren, in de middag alvast de
voorbereidingen voor de avond treffen. Met hulp van Mart, Willem, Anneke en Fred
PE1PAB hebben we alle tafels en stoelen neergezet, slingers opgehangen en de kientafel
in orde gemaakt.
Vanaf halfacht
stonden de koffie en
thee klaar met
lekkere mini
Bossche bollen. De
opkomst was,
ondanks dat er tien
leden hadden
afgezegd, goed te
noemen. Toen
iedereen binnen was
gaf de telling een
gezelschap van 24
personen aan!
Ik startte de avond
rond acht uur met
iedereen welkom te
heten en de
welkomstloterij. Er waren meerdere grappige prijsjes. Een ervan was een donatie van
Willem Helwes: een legpuzzel die hij en Marian hadden gewonnen op een kien op de
camping: ze
puzzelen zelf niet!
En wat wil het Lot:
Willem wint de
puzzel gewoon weer
terug. Dat zijn van
die kleine leuke en
hilarische
momenten.
Arnold PE1OGX kon
tegen halfnegen
draaien met de
molen. De nummers
vlogen ons om de
IJRC feb 2017 - blz. 23/30
oren. De kientafels
waren tot twee keer
toe goed gevuld met
leuke prijsjes,
allemaal
aardigheidjes.
De eerste ‘kien’-
kreet was van
Atiana. Helaas was
dit een valse kien.
De kienronde gaat
verder! Achter
elkaar schieten de
kreten ‘kien’ door
het lokaal en wordt
de prijzentafel
aangesproken! Het
ging er gewoon gezellig aan toe met veel humor!
In de pauzes tussen de kienrondes konden de leden die dat nog niet gedaan hadden
alsnog voor een nieuwe QSL-kaart stemmen. Dit als alternatief voor de reeds verlopen
inzenddatum.
Er waren genoeg vrijwilligers die Mart PA4MB hielpen de hapjes en drankjes te
verstrekken. Zo kon Jolanda PD0JO de volgende kientafel in orde maken, en later ook de
tafel voor de grote loterij. De verkochte lootjes werden in teamverband gevouwen en in
de pan gedaan. We zeggen altijd: vele handen maken licht werk. Alles verliep in een
relaxte, gemoedelijke sfeer.
Voor de loterij was extra feestelijk uitgepakt. Wat stond er op de tafel: een etui (over
van de kien), een aardbeienpot, een borenset van HBM en een luxe messenset. Voor
deze verschillende prijzen mochten mensen gaan graaien in de bekende soeppan. Ed
PD3KOE won het blauwe plastic pennenetui; een prijsje van niks, dus ruilde Ed dit etui
voor de puzzel van Willem. De grote terracotta aardbeienpot werd gewonnen door Fred
PA3DLX. Nico PD1AKJ won de prachtige borenset van HBM, en Sonja PD4SON de luxe
messenset.
Klap op de vuurpijl
was de hoofdprijs:
een grote bak vol
met
levensmiddelen.
Joop PE1BTK mocht
grabbelen in de
grote soeppan en
trok nr. 277. De
winnaar was Mart
PA4MB! We waren
geweldig verrast.
IJRC feb 2017 - blz. 24/30
Het was een goed
gevulde bak met
levensmiddelen.
Na al deze
gebeurtenissen zijn
we nogmaals met
hapjes rondgegaan.
Hierdoor konden de
juryleden Suus
PD3BOE en Anneke
zich in een aparte
ruimte terugtrekken
om de stemmen
voor de QSL-
kaarten te tellen. Na
enige tijd kwamen
zij terug in de
clubruimte, waarna
zij direct hun bevindingen aan de aanwezigen bekend maakten. Als winnaar stak Martin
PA4MB er als koploper met twaalf stemmen bovenuit.
Tijdens het
feest van het
veertigjarig
bestaan gaat
deze QSL-kaart
dus in gebruik.
Er zijn nog een
paar kleine
aanpassingen
gedaan:
PI4IJRC moet
PI4YRC zijn, en
enkele leden
wilden ook nog
iets van de
Jota op de
kaart zien.
Beide punten
zijn aangepast.
Deelnemers die ontwerpen hebben ingeleverd waren: Arnold PE1OGX, Fred PA3DLX,
Hella PD0HWE, Alina PD0ALY, Nico PD1AKJ, Sonja PD4SON, Mart PA4MB.
We hebben met een groep leden alles opgeruimd en alle tafels teruggezet zoals ze
oorspronkelijk horen te staan, waarna we nog wat hebben gedronken en nagebabbeld.
We hebben vier cakes uit naam van IJRC-bestuur en leden op tafel neergelegd als dank
en traktatie voor de medewerkers en cliënten van de SIG, zodat ze ook een klein beetje
ons veertigjarig bestaan mee kunnen vieren. We hebben een lieve zelfgemaakte kaart
terug gehad van de cliënten van de SIG als bedankje. Het zijn de kleine dingen die het
doen!
Het was wat ons betreft, en volgens de geluiden die we opgevangen hebben, een
geslaagde avond. Een leuke start voor een veertigjarig jubileumjaar!
IJRC feb 2017 - blz. 25/30
De vossenjacht van 27 november Joop Kort PE1BTK
Zoals gebruikelijk was het voor aanvang van de feitelijke jacht verzamelen in dat
bekende huis aan de Zeestraat te Beverwijk, Huize MJB. Bij binnenkomst bleken de
meesten van de jagers reeds aanwezig te zijn onder het genot van een bak koffie en
onderling gekout. Ja, daar kwam de wedstrijdcommissaris de rust verstoren. Er moesten
toch teams worden samengesteld, nietwaar?
Zo kwam de volgende configuratie tot stand:
Team 1: Anneke en Fred Vonk PE1PAB
Team 2: Fred Wessels PA3DLX en Jan Klos PD0SAO
Team 3: Martin PA4MB en Willem Helwes
Team 4: Arnold de Graaf PE1OGX en YL Atiana
Team 5: André Berkhout PA1 NSF, met xyl Sharmila en de kleine Daniël
Team 6: Dit is een heel bijzonder team, want dit is de groep verzorging, bestaande uit
Jolanda PD0JO, Alina PD0ALY en Marjan Gertenbach. Heel bijzonder omdat het
vossenjagen zonder hen een min of meer zouteloze boel zou zijn.
Een aantal coryfeeën kon helaas niet de vreugde meemaken vanwege hun
werkzaamheden. Op zondag?, roep je verwonderd. Ja dus, want buschauffeurs, zoals het
duo Nico en Sonja de Jong, rijden hun diensten ook in het weekend gewoon door. Net
zoals Ruud Hooijenga PF1F, die consignatiedienst had op het vliegveld Eelde. Ja, je zal
het maar treffen; Uw schrijver heeft deze gang van zaken dertig jaar lang in
vierploegendienst van dichtbij meegemaakt. Op het laatst weet je niet beter meer!
De vossenuitzetters hadden hun plan om een jachtgebied aan de overkant van het
Noordzeekanaal moeten herzien. Op deze dag werd namelijk de zogenaamde Velser
Tunnelloop gehouden. De start zou plaatsvinden in het Tatastadion en de finish via de
tunnel aan de Velserzijde van het Wijkeroogpark.
De drukte was echter aan die zijde zo groot, dat het vossenuitzetteam Lionel PE1HIP en
Alina PD0ALY besloot de wijk terug te nemen en een alternatief gebied te kiezen. Dus zij
kwamen het verzamelpunt wat later dan gebruikelijk binnenstappen.
Vrijwel direct daarna gaf organisatrice Jolanda het sein tot vertrek naar het
bekendgemaakte jachtgebied. Dit bleek kort voor vertrek in het Heemskerkerduin te zijn,
bij een ingang van het PWN-duingebied aldaar. Te bereiken via een zijweggetje van ‘Het
Laantje’, ter plaatse bekend. Aldaar werd het start- en eindcentrum ingericht.
Langzamerhand uitgegroeid tot een min of meer luxueuze commandopost.
IJRC feb 2017 - blz. 26/30
Het kistje met de Condor op twee meter,
gekoppeld aan de antenne die is opgetuigd
op een kastje van twee meter hoogte
werkt fantastisch in het portofoonverkeer.
Ook de monitor bewees zijn nut weer bij
het volgen van de uitzendingen van de
kleine zendertjes. Alina was een van de
achterblijvers en de portofoonassistent
van de wedstrijdcommissaris.
Lionel ging af en toe een bospaadje en
struikje om. In het begin van de jacht
scheen het zonnetje, maar later kwam een
breed wolkendek over met een spettertje
regen. Later was het toch weer droog. Maar zoals bij iedere rechtgeaarde
wintervossenjacht drong uiteindelijk bij de organisatietafel de kou toch tot op je botten
door.
Team 1 kreeg het sein tot vertrek om
13.25 uur en verdween door het hek het
duinbos in. De volgende teams vertrokken
met tussenpozen van 5 minuten, totdat als
laatste team 5 door het hek ging en door
het bos was verzwolgen.
Het team 6 zwalkte, niet geremd door
competitiegevoelens, op zijn gemak over
de bospaden.
Toen werd het afwachten op de
commandopost, totdat om 13.37 uur team
1 zich meldde met het bericht dat zij vos 1
hadden uitgepeild. Alina bevestigde hun
bericht en Joop registreerde dit op papier.
Om 15.45 moest Fred PA3DLX de jachtgronden verlaten om zijn XYL van haar QRL af te
halen. Ja, zo gaat het nu eenmaal, net als de buschauffeurs en de verantwoordelijke
Ruud op het vliegveld Eelde!
Er deden zich tijdens de jacht twee incidenten voor:
- Het eerste bericht was van Arnold, dat hij verstrikt
was geraakt in de duindoorns met een flinke prik of
schram op zijn voorhoofd. Dit bloedde nogal, zodat er
papieren zakdoekjes aan te pas moesten komen om
te stelpen.
- Het tweede incident deed zich voor dat Willem zijn
ontvanger had verloren. Een beetje paniek, maar Jan
SAO, die in de buurt was, vond de peildoos toch een
eindje terug, liggend op het doorlopen pad. Willem
was maar wat blij dat hij zijn peilontvanger weer
terug had!
Het laatste terugkerende team was dat van André
met Shamira en QRP Daniël, om 15.45 uur.
Het klapstuk van de dag!
IJRC feb 2017 - blz. 27/30
Het klapstuk van die dag was de gezamenlijke maaltijd in het wokcentrum aan de
Vrijburglaan in Heemskerk. We hadden allemaal onze bijdrage aan Jolanda toevertrouwd.
Zij had afgesproken dat de IJRC-tafel om 17.30 gereed zou staan. Daar wij om ca. 16.00
uur alweer op het honk waren, bleven we
daar een beetje ‘rondlummelen’ in
onderling QSO met een bakkie koffie of
iets anders erbij.
Uiteindelijk zijn wij massaal richting Wok
Delight gegaan en om 17.30 uur zaten wij
allen aan de lange tafel met drank en
spijzen. Het gebodene was voortreffelijk,
en iedereen genoot er zichtbaar van.
Het Klassement
Tijdens de maaltijd nam Joop de
gelegenheid waar om de resultaten aan de
disgenoten mede te delen. Het is gewoon
zo dat als de kaken beginnen te bewegen, de gesprekken even verstommen, zodat dat
de spreker zich verstaanbaar kan maken.
De uitslag was onverwacht verrassend. Fred en Anneke Vonk komen, ongeacht hun
starttijd, in de regel als laatsten binnen. Zij vallen pas op de til terug als de laatste vos
door hen is uitgepeild. Diehards dus! Zodoende dacht onze wedstrijdcommissaris er goed
aan te doen om Fred en Anneke als team 1 te laten starten. Ondanks deze move volgde
er toch een verrassende uitslag.
Martin en Willem kwamen terug op het honk met de gedachte ‘nou, het zal wel niets
geworden zijn!’ Let op, hier zijn de resultaten van deze jacht. Luisterrrrr en huiverrr.
1: Team 3. Martin PA4MB en Willem Helwes gingen dit keer met de eer strijken, door de
complete ronde in 115 minuten te voltooien. Inclusief het mee terugnemen van twee
vossen werd het dus 115 - 10 = 105 minuten, garant voor de gouden dennenappel.
2: Team 5. Aan André, Sharmila en Daniël lukte het de volledige ronde te doen in 120 –
1 vos = 115 minuten. Goed voor de zilveren dennenappel.
3: Team 2. Fred Wessels PA3DLX en Jan Klos PD0SAO liepen de ronde in 125 minuten.
Goed voor de bronzen eikel dus.
4: Team 1. Fred en Anneke liepen de gehele ronde in 130 minuten. Goed voor de
poedelprijs.
5: Team 4. Arnold en Atiana liepen de ronde in 88 – 1 vos = 83 minuten. Zij misten
echter de vossen 2 en 3. Arnold werd helaas gegijzeld door doornstruiken en haalde zijn
hoofd open aan de stekels.
6: Het beste aller teams. Jolanda, Marjan Gertenbach en Marjam Helwes wandelden
een alternatief concours zonder vossen en kwamen dan ook onbekommerd terug.
Nabeschouwing
Het portofoonverkeer verliep naar behoren. De portofoonassistent bewees ook dit keer
weer van nut te zijn. En met de monitorontvanger is het verloop van de uitzendingen van
de vosjes goed te volgen.
Jammer genoeg kwamen de uitzendingen van vos 5 en vos 3 weer door elkaar te lopen.
Later in de jacht werden de tussenpozen tussen de groepen steeds langer.
In de discussie over hoe hier nu eens vanaf te komen werd de mening verkondigd dat dit
de jacht alleen maar spannender maakte! Maar goed is het natuurlijk niet. Niet elk
deelnemend lid is nu eenmaal gespecialiseerd in het doen van deze peilingen.
De gezamenlijke maaltijd in Woks Delight was een goede greep van de organisatie. Wij
gingen stuk voor stuk met een goed gevoel van saamhorigheid huiswaarts. Een
geslaagde IJRC-dag dus.
IJRC feb 2017 - blz. 28/30
Een nieuwe televisierepeater
Stuur de juiste oplossing naar Ruud en win een drankje!
F G N I N N A P S T E N
D L C O N V E R T E R O
E M O C E L E T A S L L
E M A G E N T S C H A P
Z E L F G E B O U W D K
E N O O L A A T I G I D
N N C E A N A L O O G A
D E A D A L M R E G I O
E T T I J M O N D E E M
R N I V R E T A E P E R
E A E I S S I M M O C T
A T V R E G N A V T N O
De oplossing van de vorige woordzoeker was: EEN RADIOACTIEF UITGEEST
Hella was die keer de winnaar.
AGENTSCHAP
ANALOOG
ANTENNE
COMMISSIE
CONVERTER
DIGITAAL
DRAAGGOLF
IJMOND
KAST
LOCATIE
NETSPANNING
ONTVANGER
REGIO
REPEATER
TELECOM
VIDEO
ZELFGEBOUWD
ZENDER
Keuken
Badkamer
Sanitair
CV installatie
MV installatie
Tel 0652680064 [email protected] www.kbmaik.nl
IJRC feb 2017 - blz. 29/30