MAKROEKONOMSKA ANALIZA I DIO

MAKROEKONOMSKA ANALIZA I dio*Makroekonomija u kratkom roku IV Predavanje

*

1. Realni sektor Makroekonomija u kratkom rokuPotronja dohodak tednja

Investicije

Multiplikator*

*

450Y = C100200300400500600700100200300400500CYFUNKCIJA RAVNOTEEABa) POTRONJA, DOHODAK, TEDNJA

dohodak potronja - tednjaY = C + SDohodak kljuna determinanta potronje i tednje

RaspoloividohodakPotronjatednja24.00024.11011025.00025.000026.00025.850+ 15027.00026.600+ 40028.00027.240+ 76029.00027.830+ 1.17030.00028.360+ 1.640

FUNKCIJA POTRONJE

Pokazuje najvaniji odnos u makroekonomiji Y i CMogua stanja: C > Y; C = Y; C < Y.

Nagib funkcije pokazuje:C raste sa porastom YC raste sporije od rasta YC apsolutno raste a relativno opada u strukturi YS raste istom ili brom dinamikom od rasta YS raste apsolutno i relativno u strukturi Y

*

100200300400500600700100200300400500600CYFUNKCIJA POTRONJE450ABC

tednja

FUNKCIJA TEDNJE

Pokazuje odnos Y i SY = C + SS = Y C

Mogua stanja:Negativna tednja (C > Y) Nulta tednja S = 0 (C = Y) Pozitivna tednja (C < Y)

*

100300400500600700100200300400500SYFUNKCIJA TEDNJE- 100ABC

100300400500600700100200300400500S, CYFUNKCIJE POTRONJE I TEDNJE- 100SCS = 0C > YC = YC < YS > 0

S < 0

Granina sklonost potronji (MPC)

Granina sklonost tednji (MPS)

Y = C + S

1 = MPC + MPS

Granine sklonosti potronji i tednji

Granine sklonosti potronji i tednji

Granian, marginalan dodatanSklonost psiholoki pojam

MPC omjer poveanja potronje u odnosu na svako poveanje dohotkaMPS omjer poveanja tednje u odnosu na svako poveanje dohotka

Npr. MPC = 0,89 znai da od svakog dodatnog dolara dohotka 0,89 centi odlazi na potronjuMPS = 0,11

*

RaspoloividohodakPotronjaMPCtednjaMPS24.00024.110890/1000=0,89

0,85

0,75

0,64

0,59

0,53110110/1000=0,11

0,15

0,25

0,36

0,41

0,4725.00025.000026.00025.850+ 15027.00026.600+ 40028.00027.240+ 76029.00027.830+ 1.17030.00028.360+ 1.640

20.00040.00030.00020.00030.00040.000NIVO DOHOTKA POSLIJE POREZAPOTRONJA U NOVCUTEDNJAZDR. ZATITA,OBRAZOVANJE, REKREACIJAAUTA I PREVOZUKUPNO STANOVANJEODJEAHRANA I PIEOBRAZAC POTRONJE

OBRAZAC POTRONJE

Makroekonomski instrument koji pokazuje promjene u strukturi potronje sa promjenama dohotkaEngelovi zakoniSa porastom dohotka pojedine vrste potronje rastu sporije od rasta dohotka (udio potronje na pojedine stavke opada u ukupnoj strukturi potronje npr. hrana, odjea)Neke vrste potronje rastu isto kao i dohodakPojedine stavke potronje rastu bre od rasta dohotka (luskuzna dobra)

*

NACIONALNO PONAANJE POTRONJE

Ukupna potronja u jednoj nacionalnoj ekonomiji kljuni faktor koji odreuje ADSve to nije potroeno u jednoj ekonomiji predstavlja potencijal za investicijeY = C + S; Y = C + I

Determinante potronje:Tekui raspoloivi dohodakPermanentni dohodakBogatstvo ili imetak

*

b) INVESTICIJE

Drugi sastavni dio troenja u makroekonomiji

Y = C + I + G + X

Investicije dodatak fondu stvarnih kapitalnih dobara Investicija samo ukoliko se stvara novi kapital U jednoj nacionalnoj privredi igraju dvostruku ulogu:Veliko investiciono troenje utie na AD a AD na proizvodnju i zaposlenostInvesticije poveavaju potencijalni proizvod i podstiu ekonomski rast

KADA INVESTIRATI?

Onda kada se oekuje da e prihod od investicija nadmaiti trokove investicija

Determinante investicija:Prihodi (BDP)Trokovi (troak kapitala kamate, porezi)Oekivanja (optimizam pesimizam)

1620 1920

NOMINALNA I REALNA KAMATA

Realna kamata ona koju dunici plaaju izrazu stvarnih dobara i usluga

Realna kamata = nominalna kamata - inflacija

Mogua stanja: Nominalne kamate rastu

Realne kamate rastuOpada investiranje

2. Nominalne kamate rastu Realne kamate opadaju Raste investiranje

FUNKCIJA POTRANJE ZA INVESTICIJAMA100200300400500600700510INVESTICIJSKO TROENJEPRINOS OD INVESTICIJA, KAMATAABMILIONA

10020030040050060070051015INVESTICIJSKO TROENJEPRINOS OD INVESTICIJA, KAMATAMILIONAVEI BDP,VEI OUTPUTDiDi

10020030040050060070051015INVESTICIJSKO TROENJEPRINOS OD INVESTICIJA, KAMATAMILIONAVEI POREZIDiDi

10020030040050060070051015INVESTICIJSKO TROENJEPRINOS OD INVESTICIJA, KAMATAMILIONAOPTIMIZAMDiDi

10020030040050060070051015INVESTICIJSKO TROENJEPRINOS OD INVESTICIJA, KAMATAMILIONAPESIMIZAMDiDi

Objanjava promjene proizvodnje u kratkom roku

USLOV privreda sa neiskoritenim resursima

Teorija multiplikatora Kejns

Objanjava kako promjene u potronji izazivaju multiplikativne efekte na proizvodnju u privredi sa neiskoritenim resursima (ispod potencijalnog proizvoda)

c) MODEL MULTIPLIKATORA

Multiplikator tednje i investicija Multiplikator line potronje Investicioni multiplikator Multiplikator dravne potronje Poreski multiplikator Multiplikator otvorene privrede

MODEL MULTIPLIKATORA

Multiplikator sa ukljuenom tednjom i investicijamaSBDP

E'II'EQp

*

Multiplikator sa ukljuenom potronjom i investicijama

C , IBDPEECC + IQpQ2eQp0450Q1e100200300

Multiplikator sa ukljuenom dravnom potronjom

C , IBDPEECC + IQpQ2eQp0450Q1e100200300

C + I + GE

BDPC'450

2000QeQpQe300WVUPorezni multiplikator

Vanjska trgovina u modelu multiplikatoraBDPC+I+G+XEQpQe0QpC+I+GC+I+G+XX-X+NETO IZVOZ45

EC450CEEEppQQrQrQrQrAS-ADMULTIPLIKATOR U SISTEMU AS-ADQADADASQpQp

MultiplikatorAS AD sistem

M = __1___ MPS

M = __1___ 1 MPC

MULTIPLIKATOR ZATVORENE PRIVREDE

MPS granina sklonost tednjiMPC granina sklonost potronjiMPS + MPC = 1

MULTIPLIKATOR OTVORENE PRIVREDEM = _ 1_____ MPS + MPM

M = __ 1_________ (1 MPC) + (1 MPX)

MPM granina sklonost uvozuMPX granina sklonost izvozu

Promjena proizvodnje (Qz) = Mz x promjena potronje

Qz = __1___ x I MPS

ili Qz = __1___ x I 1 MPC

PROMJENA PROIZVODNJE U MODELU MULTIPLIKATORA(ZATVORENA PRIVREDA)

Promjena proizvodnje (Qo) = Mo x promjena potronje

Qo = _ 1 ______ x I MPS + MPM ili Qo = _ 1 _________ x I (1 MPC) + (1 MPX)PROMJENA PROIZVODNJE U MODELU MULTIPLIKATORA(OTVORENA PRIVREDA)

*

**

*

*

*

*

*