4. gaia energia
Transcript of 4. gaia energia
Egilea: Unai Gomez
Zer da energia?Energia gure inguruan gertatzen diran
aldaketa guztien erantzulea da. Orokorrean ezin dogu ikusi baina
gorputzetan zer eragin daukan igarri daikegu.
Energia modu askotan agiri dira. Adibidez energia mekaniko, argi energia, bero energia, energia kimiko, energia nuklear edo
energia elektriko legez jokatu daike.
Energia Motak
Energia Mekanikoa● Energia mekanikoa mogitzen
dagoan objetuek daukien energia da. Adibidez olatuek edo haizeak daukienak.
Argi Energia
● Argi energia hainbat gorputzek argi moduan igaroten dabena da.
Bero Energia
● Gorputzek bero moduanigaroten dabena da, oso beroak dira
Energia Kimikoa
● Hainbat substantziatan batzen dan energia da
Energia Nuklearra
● Hainbat sustantziatatik lortzen da Adibidez Uraniotik
Energia Elektrikoa
● Etxeetan gehien erabilten dan energia da. Ia edozein lekutik lortzen da.
Energia aldatu egiten da
● Energia ez da sortzen ezta suntzitzen ere aldatu egiten da. Hau da hainbat motatako energiak beste mota batzuetako energiak bihurtzen dira.
Zentral hidroelektrikoa
Energia iturri barriztagarriak● Energia iturri barriztagarrietatik energia lortzen da hau da
ingurumena kutsatsen ez dauana
Energia mekanikoa energia elektriko bihurtzen dogu
Eguzki energia aprobetzatu eta bero energia sortzen dogu
Energia maremrotriza energia elektriko bihuertzen dogu
Materia organikoen bidez energia termiko edo elektriko bihurtzen daPresak eraikiz ura
batzen da eta gero garaiera jakin batetik isurtzen da
Energia iturri ez-barriztagarriak● Energia iturriez barriztagarriak oso arin kontzumitzen dira oso
mantso birsortzen dira eta horreen erabirela ingurumena kutsatzen dau.
Etxeetako sukaldetan eta berokuntzan erabiltzen da
Zentral termikoek ikatzarekin energia elektrikoa sortzen dute
Petrolioa mundu osoan gehien erabilten dana da
Erradio aktibitateatik energia elektrikoa lortu daiteke
Energia barriztagarriak eta ez-barriztagarriak
● Energia barriztagarriak erabilita hau mundua izango dogu
● Energia iturri ez-barriztagarriak erabilita hau mundu txarra eukiko dogu
Gaur egungo mundua eta energia iturriak
Herrialde garatuek eta garapen bidean dagozan herrialdeek energia asko kontsumitzen dabe. Energia hori iturri-ez barriztagarrietatik lortzen da.
Energiak ingurumenean sortzen dauzan ondorioak*Gasa petrolioa edo ikatza lortzeko meatzak
eta hobian hondeatzen dira eta behar horrek paisaia hondatu eta lurzorua eta landaradia suntzitzen dabez
*Energia lortzeko instalazinoek arriskuan jarri daikiez inguru horretako animalia espezieak
*Erregaiak erretean substantzia kutsagarri asko eta asko igorten dira atmosfera eta substantzia horreek ingurumenean era askotako kalteak aragiten dabez
>Atmosfera karbono dioxido asko igorten da eta horren ondorios berotegi efektu naturala handitu egiten da
>Karbono dioxidoaz aparte erregaiak erretean atmosferako ura kutsatzen daben beste gas batzuk askatzen dira
* Zentral nuklearrek karbono dioxido aso gutxi igorten dabe baina hondakin nuklearrak deitutako arrisku handiko beste hondakin batzuk sortzen dabez
Ozono geruza 2001ean
Ozono geruza 2004an
Ozono geruza 2007an
Energia Etiketak
● Energia etiketek etxetsena elektrikoen energia eragirkontasunaren barri emoten deusku.
Ekintza Kolektiboak
Energia garbia lortzeko energia alternatiboen erabilera bultzetzen dabe
Energia eragikortasuna hobetzen ahalegintzen dira: energia hobeto aprobetxatzeko neurriak hartzen dabez
Energoia haurrezta sustatzen dabe informazino kanpainen bidez.
Banakako ekintzak*Kontsumo txikiko bonbilak erabiltea ohiko bonbilek kontsumitzen dabe.
*Argiak eta makinak erabilten ez dogunean amatatzea.
*Berokuntza eta aire girotua beharrezkoa danean besterik ez erabilltea.
*Garbigailua beteta dagoenean jartea
*Bide laburrak egiteko autoa ez erabiltea.
*Gure udalak edo herriko sustatutako energia aurrezteko kanpainetan parte hartzea.
Energia eraginkortasuna eraikinetan
*Energia eraginkorrak inguruko energia aprobetxatzeko eta iturri-ez barriztagarrietatik datorren energia ahal dan neurria murrizteko diseinatuta dagoz.
*Orientazino agoriari esker eraikinak eguzki argi gehiago jasoten dau neguan eta gitxiago udan