3.Hafta Gm Stati̇k Stabi̇li̇te

8/18/2019 3.Hafta Gm Statık̇ Stabıl̇ıṫe

1/32

YÜZEN CİSİMLERİN DENGESİ VE STABİLİTESİ

Bir deniz aracının dizaynında en temel gereklerden biri, o deniz aracının yükveya yolcu ile tamamen yüklenmiş iken istenen su hattında yüzebilmesinisağlayacak sephiyenin mevcut olmasıdır.


2/32

CL

LWL

B

G

=

K

YÜZME KOŞULU


3/32

YÜZME KOŞULU

W , Gemi ağırlığı (t)

Δ , Deplasman (Geminin taşırdığı suyun ağırlığı = Kaldırma kuv. (ton)

Δ = x ρ

, Batan hacim ( m3)

ρ , Yüzdüğü suyun yoğunluğu (t/ m3)

=


4/32

Gemi Stabilitesi

Gemiye herhangi bir dış kuvvetin (dalga,rüzgarvs.) etkimesi sonucu tekrar eski konumunadönebilme kabiliyetine STABİLİTE denir.


5/32

Hasarsız Gemi

Stabilitesi

Başlangıç

Stabilitesi

GM

Statik

Stabilite

GZ-Φ eğrisi

Dinamik

Stabilite

GZ-Φ Eğrisi altındakalan alan


6/32

CL

LWL

B’

M

K

Başlangıç Stabilitesi


7/32

Z

GZ, moment kolu

GZ=GM.sinθ , θ


8/32

Başlangıç Stabilitesi


9/32


10/32

BM= Ixx / ▼ Metasantr Yarıçapı

x x Awp

Ixx , Suhattı atalet momenti (enine)

MetasantrYarıçapı


11/32

Pozitif -Doğrultucu MomentNegatif -Yatırıcı Moment


12/32

İkinci önemli zorunluluk , deniz aracının değişik yükleme durumlarında dikdurabilmesini sağlayacak başlangıç stabilitesinin bulunmasıdır .

a)Kararli denge GM>0

G noktası, M noktasınınaltında

b)Kararsiz denge GM0


13/32

Denge Durumları

(Kararlı denge)


14/32

(Kararsız denge)


15/32


16/32

Büyük Meyil Açılarında Moment kolu GZ Scribanti Formülü

8-10 dereceyi geçen durumlarda Sephiye kuvveti M noktasından geçmez. Budurumda GZ için düşey borda formülü kullanılabilir.Formül, gemi güvertesinin suyagirdiği veya dip kaplamanın sudan çıktığı ana kadar düşey bordalı gemiler içinuygun sonuç verecektir.


17/32

Negatif GM ve Bayılma açısı


18/32


19/32

Batan Cisimlerin Stabilitesi


20/32

1. W= Yüzme koşulu Δ

2. GM=KB+BM-KG > 0 Denge koşulu

Dengeli Yüzebilme Koşulu


21/32

BAŞLANGIÇ STABİLİTESİ

GM = KB+BM-KG > 0

GM enine metesantr yüksekliği olmak üzere, KB (hacim merkezinin omurgadanyüksekliği) ve BM (enine metesantr yar ıçapı) hidrostatik hesaplardan elde edilir.

KB ve BM gemi geometrisine bağlı olarak iyileştirilebilinir.KG (ağırlık merkezinin omurgadan yüksekliği) mevcut duruma göre hesapedilerek

bulunur.

KG başlangıç stabilitesini negatif etkiledigi için bu değerin düşük olması istenir, bunun için:

1.Gemideki ağırlık gruplar ı daha aşağı indirilebilir2.Ağırlık merkezinden aşağıya balast suyu alınabilir

3.Üst yapıda aliminyum gibi hafif malzeme kullanılabilir

4.Gemi içindeki serbest yüzey miktar ı azaltılabilir


22/32

Stiff ve Tender Gemi

Stiff Gemi: (Büyük GM)Gemilerde ambar diplerine ağır yük alındığı zaman GM büyür, dolayısıyladoğrultucu kol olan GZ'de büyük olur. Bu gemilerde yüksek GM’lerinden dolayı denge sorunu yoktur amayalpaya düştüklerinde çok çabuk doğrularak geminin ve yükünyıpranmasına ve personelin rahatsız olmasına neden olurlar.Kütük demir ve ağır maden yükleyen gemiler bu özelliği taşır.

Tender gemi: (Küçük GM)

Fazla yer kaplayan, hafif yükleri taşıyan gemilerdir. GM küçük olur.Dolayısıyla doğrultucu kol olan GZ de küçük olur. Bu gemiler yalpaya düştüklerinde yavaş yavaş doğrulurlar. Bu sayede gemive yük hasar görmez, personel de rahatsız olmaz. Buna karşılık bu türyüklenmiş gemilerde denge sorunu vardır. Başlangıçta zaten küçük olan

GM, sefer süresince daha da küçülerek, gemiyi tehlikeli durumlaradüşürebilir, hatta batırabilir. Kereste ve tahıl yükleyen gemilerle, konteyner gemileri tender gemilerdir.


23/32

DEĞİŞİK GEMİLER İÇİN GM


24/32

Statik Stabilite-Dinamik Stabilite


25/32

Örnekler


26/32


27/32


28/32


29/32


30/32


31/32


32/32

3.Hafta Gm Stati̇k Stabi̇li̇te

Documents

Transcript of 3.Hafta Gm Stati̇k Stabi̇li̇te