3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı:...

16
3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5 Aşkın Ayrancıoğlu - Türkiye Birincilik Ödülü Yeşilay’ın karikatür vasıtasıyla bağımlılıklara dikkatlerin çekilmesi, farkındalık uyandırması ve kamuoyunun bağımlılıklara karşı düşünmelerini ve refleks geliştirmelerini sağlaması amacıyla düzenlediği 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması’na 51 ülkeden 414 karikatürist, 878 karikatürle katıldı.

Transcript of 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı:...

Page 1: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5

Aşkın Ayrancıoğlu - Türkiye

Birincilik Ödülü

Yeşilay’ın karikatür vasıtasıyla bağımlılıklara dikkatlerin çekilmesi, farkındalık uyandırması ve kamuoyunun bağımlılıklara karşı düşünmelerini ve refleks geliştirmelerini sağlaması amacıyla düzenlediği 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması’na 51 ülkeden 414 karikatürist, 878 karikatürle katıldı.

Page 2: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

2

Page 3: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

3

Bağımlılıklarla mücadelede farkındalık oluşturmak çok önemli. Sorundan haberdar etmek, sorunu gündemde tutmak ve sorun hakkında bilgilendirmek farkındalık çalışmalarının ana hedefi. Bu hedefe ulaşmak için, mesajlarımızı taşıyacak her tür aracı kullanmak ve böylece farklı hedef kitlelerde farkındalık oluşturmak gerekli.

Yeşilay bu yaklaşımla, üç yıldır karikatür yarışması düzenliyor. Uluslararası düzeyde gerçekleştirilen bu yarışmanın temel amacı imge ve mizahin evrensel dilinden ve gücünden yaralanarak bağımlılıklar konusunda farkındalık oluşturmak. Dünya karikatürcülerinin gündemine bağımlılık sorununu taşımak da bir başka amaç.

Üç yıl içinde bu amaç doğrultusunda epey mesafe kat edildi. Son yarışmaya 51 ülkeden, 414 karikatürist, 787 eserle katıldı. Bağımlılıklarla mücadelede sporun etkisini irdeleyen karikatürlerin yarışma jürisinde, şahsım ile birlikte Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker, karikatürist Şevket Yalaz, Özcan Çalışkan ve geçen yılın büyük ödül sahibi ve onur konuğu karikatürist Borislav Stankovic yer aldı. Karikatüristlerin bağımlılık ve spor ilişkisini mizahi bir yaklaşımla ele aldıkları karikatürleri değerlendirmek epey zor ama bir o kadar da keyifli oldu.

Bu yılki yarışmada, Küba’dan Brady Izquierdo Rodriguez, İran’dan Amir Khaleghi, Türkiye’den Satılmış Akın, Brezilya’dan Claudio Antonio Romez, İran’dan Khodayar Naroei’nin eserleri Başarı Ödülü’ne layık görüldü. Büyük ödülün sahibi ise Türkiye’den Aşkın Ayrancıoğlu oldu.

Büyük Ödül:Ayrancıoğlu’nun eseri yarışmanın temasını oluşturan “bağımlılıkla mücadelede sporun etkisi”ni karikatür diliyle çok etkileyici bir şekilde anlatması nedeniyle Büyük Ödüle layık görüldü. Bu karikatürde, sigara bağımlılığı uzun ve sonu ölümle biten bir süreç olarak sunulmakta.

Korkutucu ve karanlık bir tünelin yolcuları olarak tasvir edilen sigara bağımlılılarını tünelin sonunda ölüm beklemektedir. Aşkın Ayrancıoğlu bu ölümlü yolculuktan kurtuluşun yolu olarak sporu göstermekte ve şu mesajı vermektedir: Sigara bağımlılığından kurtulmak zordur, sporla bu zorluğu aşabilir ve sağlıklı bir hayata dönebilirsiniz.

Başarı Ödülleri:Küba’dan Brady Izquierdo Rodriguez’in eseri sigara bağımlılığı ve spor ilişkisini bilek güreşi üzerinden ele almaktadır. Elinde sigara olan bir adamın bileğine güçlü bir güreşçi asılmış ve bilek güreşinde olduğu gibi sigaralı kolu masaya yapıştırmaya çalışmaktadır. Sporun gücü ve etkisi güçlü bir güreşçi ile temsil edilmiştir. Rodriguez’in eseri sporun karşından hiçbir bağımlılığın direnemeyeceği mesajını etkileyici bir biçimde vermektedir.

Türkiye’den Satılmış Akın’ın eseri de güreş teması üzerinden bağımlılıklarla mücadeleyi irdelemektedir. Akın’ın karikatüründe yakın planda güreşen iki güreşçi çizilmiştir. Dikkatli bakınca güreşçilerden birinin bağımlılıkları temsil ettiğini görürüz. Güreşçi figürü bağımlılık yapıcı her tür maddeyle oluşturulmuştur. Haplar, sigaralar, enjektörler, iskambil kağıtları biraraya gelerek bir güreşçiye dönüşmüştür. Bu güreşçinin karşısında ise bağımlılıklarla mücadele etmeye çalışan birey resmedilmiştir. Bağımlılıklar karşısında yenilmemek için güçlü olmanın önemini vurgulayan bu karikatür, sporla güçlü olunabileceğini vurgulamaktadır.

İran’dan Khodayar Naroei’nin karikatürü daha farklı bir yaklaşımla bağımlılık-spor ilişkisine bakmaktadır. Naroei, spor müsabakalarında başarının göstergesi olan şeref kürsüsünü, bağımlılık düzeyleriyle ilişkilendirerek ters-yüz etmiştir. Ters çevrilerek toprağa gömülmüş şeref kürsüsünde, en çok bağımlı olan en çok batan olarak temsil edilmiştir. Batmak yani toprağa gömülmek ölümle, yok oluşla ilişkilendirilmiştir. Şeref kürsüsü ile sportif başarı arasındaki ilişki yerini, bağımlılık ve ölüm ilişkisine bırakmıştır.

İran’dan Başarı Ödülü kazanan bir başka karikatürist Amir Khaleghi oldu. Khaleghi’nin karikatüründe sigara ve obezite sorunu birlikte ele alınmaktadır. Karikatürde bu iki sorunla başetmeye çalışan bir adamın sporu tercih ederek mutlu ve sağlıklı yaşama koşması resmedilmektedir. Obezite sorununu gündemine alan bir başka karikatürist ise Brezilya’dan Claudio Antonio Romez.

Karikatürü ile Başarı Ödülü kazanan Romez, obeziteyle mücadelede spor yapmanın önemine dikkat çekmektedir. Bu mücadele sürecini en zor spor dallarından biri olan sırıkla yüksek atlama sporu ile ilişkilendiren Romez, bu zorlu sürecin değişik aşamlarındaki fiziksel değişimi etkileyici bir biçimde yansıtmaktadır. Sırıkla yüksek atlama yapamayacak denli şişman bir adamın cesaret ve azmini yansıtan karikatür bağımlılıkla mücadelede kararlı olmanın önemine de dikkat çekmektedir.

Yüzlerce karikatür arasından ödüle layık gördüğümüz bu altı eserin dışında sergilenmeye değer bulduğumuz çok sayıda karikatür de var. Her biri farklı bir yaklaşım ve mesaj sunan bu karikatürler düzenlenecek sergilerde ziyaretçilerle buluşacak. Eminim her birini ilgiyle inceleyecek ve karikatüristlerin konuyu ele alış biçimlerine hayran olacaksınız.

Gelecek yarışmada buluşmak üzere…

YEŞİLAY 3. ULUSLARARASI KARİKATÜR YARIŞMASI:

BAĞIMLILIKLARA KARŞI SPORProf. Dr. Peyami Çelikcan

Page 4: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

4

3. ULUSLARARASI YEŞİLAY KARİKATÜR YARIŞMASI GERÇEKLEŞTİ Yeşilay’ın karikatür vasıtasıyla bağımlılıklara dikkatlerin çekilmesi, farkındalık uyandırması ve kamuoyunun bağımlılıklara karşı düşünmelerini ve refleks geliştirmelerini sağlaması amacıyla düzenlediği 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması’na 51 ülkeden 414 karikatürist, 878 karikatürle katıldı.

Brady Izquierdo Rodriguez - Küba

Başarı Ödülü

Khodayar Naroei - İranBaşarı Ödülü

Satılmış Akın - Türkiye

Başarı Ödülü

Page 5: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

5

Amir Khaleghi - İran

Başarı Ödülü

Aşkın Ayrancıoğlu - Türkiye

Birincilik Ödülü

Claudio Antonio Gomes - Brezilya

Başarı Ödülü

Page 6: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

6

Silvano Mello - Brezilya

Saeed Sadeghi - İran Seyran Caferli - AzerbaycanClaudio Antonio Gomes - Brezilya

Jitet Kustana - EndonezyaDarko Drljevic - Karadağ Kazanevsky Vladimir - Ukrayna

Mojtaba Heidarpanah - İran

Izabela Kowalska-Wieczorek - Polonya Oleksy Kustovsky - Ukrayna

Ahmet Öztürk Levent - Türkiye

Melek Çimen - Türkiye

Page 7: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

7

Nurullah Şimşek - Türkiye

Luc Vernimmen - Belçika

Jalal Pirmarzabad - İran

Mehmet Selçuk - Türkiye

Grzegorz Szumowski - Polonya

Husejin - Hule Hanusic - Avusturya

Mustafa YIlmaZ - Türkiye Mojmir Mihatov - Hırvatistan

Oğuzhan Cin - Türkiye

Page 8: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

8

Nikola Listes - Hırvatistan Raed khalil - Belçika

Turan Aksoy - Türkiye

Hakan Keleş - Türkiye

Mahmood Azadnia - İran

Jitet Kustana - Endonezya

Nermin Ayşim Kahveci - Türkiye

Seyyed Mohsen Nouri Najafi - İran

Kenan Böğürcü - Türkiye

Eyyüp Tan - Türkiye

Nikola Listes - Hırvatistan

Page 9: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

9

Esmaeil Babaei - İran

Musa keklik - Türkiye

Mojtaba Faizi - İran

Seyyed Mohsen Nouri Najafi - İran

Galym Boranbayev - KazakistanXavier Bonilla - Ekvator

Kazanevsky Vladimir - Ukrayna

Page 10: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

10

Satıcı kız gülümseyerek baktı ve Selim’e dönerek.

“Kaç taksit olsun?”

Hiç düşünmeden yanıtladı.

“En çok hangisiyse o kadar olsun.”

Maaşından biriktirdiği parayla sonunda istediği akıllı telefona kavuşuyordu. Satıcı kız kredi kartına 12 taksitle işlem yaptıktan sonra telefonu karton çantaya koydu ve Selim’e uzattı.

“Hayırlı olsun, tekrar bekleriz.” dedi gülümseyerek. Selim yeni oyuncak almış gibi çocuksu heyecanla çıktı telefon satan dükkandan.

Biraz ilerideki pastaneye oturup çay siparişi verdi ve hemen kutusundan özenle çıkardığı yeni akıllı telefonuyla tanıştı. Hayranlıkla yeni telefonuna baktı ve kullanım kılavuzunu okumaya başladı.

“Vay be anında sesli çeviri yapabiliyormuş? Yüz tanıma özelliği çok harika bir şey ya. Ooo tüm dünya haritası da var içinde. Artık kaybolmak yok oğlum Selim.”

Kılavuzu okuyarak telefonun kurulumunu adım adım yapmaya başladı, ardından keyifle çayını içti. Daha kurulum biter bitmez telefon çaldı ve Selim yeni telefonunun kulaklığını kulağına taktı, gelen çağrıyı yanıtladı.

“Alo. Kimsin? Vay Bahattin nasılsın? Yok be oğlum, yeni telefon aldım da daha adres listesini eklemedim. Yaaa, en son modelini aldım, bildiğin akıllı telefon işte. Bildiğin dediysem son model olduğu için en akıllısı. Dünya için küçük benim için büyük adım oldu bu valla. O takoz telefondan buna atladım resmen ha... Eee oğlum artık akıllı telefon kullanmayanları dövüyorlar. Çağın gerisinde mi kalalım yani. Sen ne için aramıştın sahi?... Yoo yarın çok işim var, eve erken gideceğim. Ayrıca bu telefona çok para verdim, bir süre gece takılamam. Size iyi eğlenceler. Benim yeni eğlencem bu artık.. Eyvallah Bahattin’ciğim, görüşürüz.”

Keyifle çayından bir yudum daha aldı ve kulaklıktan gelen “Tanışalım mı?” sesiyle irkildi. “Bahattin sen misin?” dedi gayri ihtiyari. Kulaklıktan gelen ses ısrarlı konuşmaya devam etti.

“Yok, ben CX5645”

Ne olduğunu anlamayan Selim ısrarla devam etti. “Bahattin oğlum dalga geçme.” Kulaklıktan gelen ses bir cızırdama yaptıktan sonra devam etti. “Bahattin kapattı, ben CX5645. Ama sen kısaca CX diyebilirsin.” Selim yaşadığı duruma anlam veremiyor çaresiz gözlerle etrafa bakıyordu. Kulaklıktan gelen ses devam etti. “Şu telefon ekranına bak bari bilader.” Selim tedirgin telefon ekranında yazan yazıyı okudu.

“Ben senin telefonun CX5645’im. Merhaba Selim nasılsın?”

“Artık tanıştığımızı varsayıyorum... Eee, nasılsın kanka.”

Selim yaşadığı şok ile etrafına aldırmadan kendi kendine konuşmaya başladı. “Vay be şimdi ben telefonla mı konuşuyorum?” Çevredeki anlamsız bakan gözlere aldırmadan yeni arkadaşı akıllı telefon CX5645 ile konuşarak pastaneden çıktı ve eve doğru yol aldı. Yol boyunca sohbet ettiler.

“Eee kanka anlat bakalım neler yaptın görüşmeyeli.” diye girdi konuya Selim. Kulaklıktan yanıtladı CX5645.

“Hiiç, sana satılana kadar uyuyordum. Ben son teknolojiye sahip bir ürünüm ve sana satılana kadar da uyku modundaydım kanka.”

Selim kulağında akıllı telefon kulaklığı yol boyunca yüzünde gülümseme eksik olmadan yeni arkadaşıyla konuşarak eve geldi. Annesi Nimet açtı kapıyı, yüzünde gülümseme ile kulaklığıyla konuşarak girdi içeri. Annesi ve kız kardeşi Selin ile küçük bir apartman dairesinde yaşıyorlardı. Babasını bir trafik kazasında kaybettiklerinden beri aileye bakmak için kendini bildi bileli çalışmaktaydı Selim.

Akşam yemeğine kadar evin içinde kankası CX ile konuşmaya devam ettiler. Bir ara “Seninle yeniden doğuyorum.” dedi Selim.

AKL-I SELİMMİZAH ÖYKÜSÜFaruk Karaçay / Oyuncu - Yazar

Page 11: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

11

“Ya kanka merak ediyorum benden önce hangi telefonu kullanıyordun sen?” diye sordu yeni kanka CX..

“Sorma ya, şu ana kadar aldığım ilk telefonu kullanıyordum. Aç kapa konuş o kadar.”

“Hangi model o sorması ayıp olmasın?”

“3310” diye yanıtladı Selim. Aslında bataryası kendini imha edene kadar idare ediyordu ama yeni telefon almanın zamanı da gelmişti. Bir yıl boyunca maaşından gıdım gıdım para biriktirmişti yeni telefonu için. Kulaklıktan “yuh” diye seslendi CX5645. “Sen yaşamamışsın be kanka, saygı duydum ama bak sana.”

Annesi Nimet “Sofraya gel oğlum.” diye seslendi. Konuşmaya devam ederek sofraya oturdu. Annesi çorbayı tabağa koyarken seslendi “Oğlum kiminle konuşuyorsun sabahtan beri.” Selim bir çorbadan bir kaşık aldı ve annesini yanıtladı.

“CX anne”

“Cengiz kim oğlum? Tanıyor muyum?”

“CX anne, CX yeni akıllı telefonum. Onunla konuşuyorum.”

Annesi Selim’e anlamsız gözlerle baktı, önce ses etmedi. Çorbasını içerken işyerinden arkadaşı herhalde, diye geçirdi içinden.

Yeni akıllı telefonuyla, yeniden doğmuş olan Selim o haftayı arkadaşı CX ile birlikte bol bol konuşarak geçirmekten mutluydu. Evde annesi ve kız kardeşi kiminle bu kadar konuştuğunu merak etseler bile, sormaya çekiniyorlardı.

Çalıştığı bir kargo firmasının paketleme kısmında çalışmaya devam etmektedir. Kankası CX ile konuşurken bölüm şefi Hikmet yanına geldi ve “Çorum’a gidecek evrak Çankırı’ya gitmiş Selim.” diyerek konuya girmeye çalıştı. Selim kankası CX ile yeni işletim sisteminin güncellenmesi gibi önemli bir konuda sohbet etmekteydi o sıra, bölüm Şefi Hikmet’i duymadı. Hikmet yanıt alamamanın verdiği refleks ile kulaklığı tuttuğu gibi çıkardı Selim’in kulağından. “Konuşabilir miyiz?” dedi. “Tabi Hikmet Bey buyurun.” diye yanıtladı Selim. “Çorum’a gidecek evrak Çankırı’ya gitmiş.” diye tekrarladı. Bölüm Şefi Hikmet’in ne dediğini anlamamış gözlerle baktı Selim. “Bu kaçıncı oluyor.” diye devam etti Hikmet. Selim Hikmet’e ne yanıt vereceğini düşünmekteyken CX masada titreşim mod’unu çalıştırmıştı. Selim kulaklığı almak üzereyken

Hikmet “Evet seni dinliyorum, önce bana yanıt ver.” diyerek sesini yükseltti. Akıllı telefon masada titreşim modunda da ısrarı ediyor, Selim Hikmet’e ne yanıt vereceğini düşünüyor. Hikmet ise kendisine boş gözlerle bakan Selim’e gittikçe sinirleniyordu. “Kovuldun.” dedi birden. Masada duran akıllı telefon titreşimini kesti, Selim, Hikmet’in son sözüyle olduğu yerde donmuş kalmıştı.

İşsiz kalmak Selim’i şok etmiş olsa da, mutsuz değildi. Günlerini can dostu CX5645 ile geçiriyor. Yeni çıkan oyunları oynuyor, komik eğlenceli videoları seyrediyordu. Bir gün kredi kartına ödeme yapılmadığı için eve haciz geldi. O gün ilk kez can dostu CX5645’den ayrılmak zorunda kaldı. Geçen günler Selim için zor olmuştu ama aile ve eş dost desteği ile yeni bir işe girdi. Pek akıllı olmayan dayısının eski telefonunu kullanıyordu artık. Akl-ı Selim davranmaya karar vermişti.

Page 12: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

12

Yeşilay, toplumu bağımlılıklardan uzak tutmak amacıyla mizahın yani gülen düşüncenin ve onun evrensel dili olan karikatürün gücünden de yararlanıyor. Türkiye’nin en iyi karikatüristiklerinden biri Raşit Yakalı da Yeşilay’ın bu faaliyetlerine destek veriyor ve çeşitli etkinlikler çerçevesinde gerçekleştirilen atölyelerde çocukların sağlıklı ve mutlu yaşama dair hayallerini karikatürize etmesine yardımcı oluyor. Karikatürist Raşit Yakalı ile öğretmenlikten karikatürist olmaya uzanan yolculuğunu ve mizahın gücünü konuştuk.

Öncelikle sizi kısaca tanıyabilir miyiz? 1943 yılında Tire’de doğdum. 5 yıl ilkokul öğretmenliği yaptım. O dönemde karikatüre merak salarak çizimlere başladım. Ömür boyu usta bellediğim Semih Balcıoğlu’nun teşviki ile karikatüre başladım, Çağdaş Mizah, Yeni Çuval gibi dergileri çıkardım, Pardon Mizah Dergisi, Yeni Asır, Büyükşehir Belediyesi Karikatür ve Mizah Müzesi, Hürriyet Gazetesi gibi yayınlarda çizdim ve faaliyetlerde bulundum. Karikatürcüler Derneği’nin 32. Genel Kurulu’nda Başkanı seçildim.

Öğretmenlikten karikatürist olmaya giden yolda nasıl ilerlediniz? Öğretmenlik yaparken usta bellediğim Semih Balcıoğlu, Turan Selçuk, Ali Ulvi gibi ö dönemin karikatüristlerine bir mektup yazdım ve onlardan bana yardım etmelerini istedim. 10 hafta sonra Semih Balcıoğlu’ndan ‘Madem öğretmensin, gel görüşelim.’ diye bir mektup geldi. Bir gezi vasıtasıyla İstanbul’a geldiğimde Tercüman Gazetesi’ne giderek Semih Balcıoğlu ile görüştüm. O gün ‘Bu masayı çek, seninle 15 gün çalışacağız.’ dedi. Beni 15 gün boyunca evinde misafir etti. Bir gün Semih Balcıoğlu bir takvim açtı ve ‘Bu tarihte bir sergi açacaksın.’ dedi. Onun verdiği o tarihte, yıl 1974’te Söke’de bir karikatür sergisi açtım ve kamu ve resmi kurumlardan katılanlar oldu, vatandaş çok ilgi göstermişti ve Semih Bey’de geldi. Ben ondan sonra bütün hayallerimi gerçekleştirdim.

Aradan 2 hafta sonra Yeni Asır Gazetesi’nden bir teklif geldi ve kendileri için bir karikatür çizmemi istediler. Sonrasında her gün Yeni Asır Gazetesi için karikatür çizdim. Tesadüfen İstanbul’a geldim ve Pardon adlı bir dergi vardı, selam vermek babında onlara bir uğramak istedim. Bana “Öğretmenlik ulvi bir meslek ama gazetecilik de ulvi bir meslek, gel birlikte çıkaralım bu dergiyi.” dediler. Çıkıp İstanbul’a geldim ve Pardon Dergisi’ni birlikte çıkardık.

Semih Balcıoğlu’ndan dolayı ustam diyorsunuz ve burada bir usta çırak ilişkisi söz konusu. Bugün böyle ilişkiler çok az. Bu dostluk size ne kattı? 40 yıl boyunca Semih Balcıoğlu Hocamın çantasını taşıdım. Sabah ezan okunurken beni alır çalışmalarını yaptığı yerlere götürürdü, tüm çalışmalarında yanımda olmamı isterdi. O zaman hep kendi kendime şunu sordum; Bir insan tanımadığı bir insana bu iyiliği neden yapar? Bu sorunun cevabını bu güne kadar pek bulamasam da o günlerde kendi kendime bir söz verdim ve bir gün bir karikatürcü olursam aynı iyiliği ben de yapacağım ve bu borcumu ödemeye çalışacağım diye. 50 yıldır bu borcu ödüyorum. İnsanların hayatlarına karikatür ile dokunuyor, çocuklara ve gençlere katkı sağlamaya çalışıyorum. Gazeteci Çetin Emeç’in teşvikiyle kurduğumuz Çarşaf Karikatür Kursunu açtık,

ROPÖRTAJ:

Raşit Yakalı:“Karikatür Ayna Gibidir”

Page 13: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

13

12 yıl eğitim verdim. Onun izinden giderek bugün en iyi karikatüristlerden olan Metin Üstündağ, Kötü Kedi Şerafettin, Zafer Temuçin, Kenan Aydın, Seyfi Şahin hepsi bu kursta yetişti. Onlarla gurur duyuyorum ve bu gurur ile yaşıyorum. Bundan daha büyük bir mutluluk olmaz benim için.

Yeşilay’ın gençlere ve çocuklara yönelik bağımlılıklarla ilgili çalışmalarında katkı sağlıyorsunuz. Mavi Kırlangıç Yeşilay Çocuk Dergisi’nin 50. yıl kutlama etkinliği çerçevesinde yapılan atölye çalışmasında da çocuklara çizimler yaptırdınız. Yeşilay’ın genel anlamda bu çalışmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Yeşilay, başta gençler olmak üzere toplumu bağımlılıklardan korumak için çok güzel faaliyetlerde bulunuyor. Hiçbir ayrım gözetmeksizin toplumun her kesimine ve her yaşa hitap edecek faaliyetler yapıyorlar. Özellikle çocukları sağlıklı yaşama yöneltmek için her fırsatı kolluyorlar. Her yönden her koldan çalışıyorlar. Yeşilay’ı tebrik ediyor ve kutluyorum ayrıca bu güzel çalışmalarının devamını diliyorum. Yeşilay’ın yayın hayatına soktuğu Mavi Kırlangıç Yeşilay Çocuk Dergisi’nin 50. yaşını karikatür atölyesinin de içinde bulunduğu bir etkinlik ile kutladık. Bu benim için çok büyük bir mutluluk; çocukların hayatlarına, hayallerine dokunabilmek, mizah aracılığıyla onlara yol göstermek çok harika ve anlamlı bir şey. Karikatür bir hoşgörü sanatı, insanalara güzel şeyler sunuyor. İnşallah karikatür ve Yeşilay’ın çalışmaları hep sürer.

Mizahın bağımlılıkla mücadeleye karşı etkisi nedir, biraz bahseder misiniz? Şöyle ki, her şeyde olduğu gibi bağımlılıklarla mücadele ederken de biraz gençlerin suyuna giderek hareket etmek gerekiyor, o zaman gerçekten olumlu sonuçlar alıyorsunuz.

Karikatür bu anlamda çok iyi bir araç. Karikatürden etkilenmenin ve çizmenin bir yaşı da yok. Karikatür herkesi yakalıyor. Karikatür sanatı ne kadar çok sevilir, uygulanır ve tatbik edilirse insanlar daha hoş görülü olur, her şeyi sorgulayıcı gözlerle ama hoş görü sınırları içerisinde ele alırlar. Mizahın çok büyük etkisi vardır. Karikatüre bakanlar aynaya bakmış gibi oluyor.

Türkiye’de karikatüre, mizaha bakış açısı nedir? Bizim topraklarımızda karikatür 1870’den beri var, daha öncesinde yok diyebiliriz. Çünkü o dönem toplumlarında resmin günah olduğu düşünülüyor. Sonraki yıllarda ise karikatür çizilmeye başlanıyor ama karikatüristler bir araya gelmiyorlar, birbirlerini tanımıyorlar. Bu yüzden aslında 1970’li yıllara kadar çok az karikatürist yetişiyor. 1970’li yıllarda karikatüristler arasında birleşmeler oluyor, bir araya gelmeye başlıyorlar. Biz de bu dönemde ustalarımızın önderliğinde pek çok karikatürist bir araya gelerek Karikatürcüler Derneği’ni kurduk. Dernekte pek çok çalışmalar yaptık, bağımlılıkla mücadele konusunda da çalışmalar yaptık, yarışmalar düzenledik ve pek çok kaliteli karikatürün çizilmesinde ön ayak olduk.

Page 14: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

14

Toplu ulaşım duraklarında pasif

içicilik ve tütün kullanımı sorununa

ilk parmak basan astronot.

Ay’a ilk ayak basanastronot.

Ortaya Karışık

Komşu komşunun Wi-Fi’sine muhtaçtır!

İnsanlık için

büyük bir adım!

Kesin bilgi yayalım!

Page 15: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım

15

DostmodernŞarkı Sözü Benim tek dostum Facebook, İnstagram

onlar da terk ederdi olmasa Wi-Fi’m

Sigara izmariti küçüktür ama mide bulandırır!

farenin Mickey Mause olamaması

Page 16: 3. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışması Özel Sayısı Mart 2019 | Sayı: 5yesilayhaftasi.org/wp-content/uploads/2019/03/2019_CiddiDergisi-v2.pdf · “Eee kanka anlat bakalım