PRELOM RADIJUSA NA TIPINOM MJESTU Fractura radii loco tipico

Prelom radijusa (radijus podlaktna kost) na tipinom mjestu je jedan od najeih preloma i to u sredovjeenih i starijih osoba.Uzrok nastankaPrelomi radijusa na tipinom mjestu najee nastaju pri padu na dlan ake, pri emu je radiokarpalni zgob (runi zglob) u dorzifleksiji.

Prelomna linija je na oko 2,5 cm iznad runog zgloba (tipino mjesto). Dislokacija distalnog fragmenta radijusa je takoe tipina, on se dislocira dorzalno, upolje i navie. U klinikoj slici je prisutan otok i palpatorna bolna osjetljivost u nivou preloma. Pokreti u runom zglobu su bolni i ogranieni, ruka je deformisana.

Poslije gipsane imobilizacije ili operativnog lijeenja pacijent treba da proe program medicinske rehabilitacije.

Pacijent zapoinje program fizikalne terapije ve 3-4 dana nakon operativnog lijeenja (postavljanje fiksacionog aparata).

I fazaU ranoj fazi rehabilitacije terapijski ciljevi su sljedei:Prevencija simpatike refleksne distrofije,Redukcija bolova,Redukcija edema ake,Razbiti (kod pacijenta) strah od pokreta.

Kineziterapijski zadacia) postii potpuni stisak pesnicom,b) postii punu supinaciju / pronaciju,

Postii punu pokretljivost susjednih neimobilisanih zglobova (rame, lakat),Aktiviranje ruke kod svakodnevnih aktivnosti.

Fizioterapeutski pregledPri pregledu prvo se uzima anamneza i procjena radiografskog nalaza. Nakon toga ispituje se osjetljivost i obim pokreta (pasivno i aktivno). Kroz anamnezu saznaje se kada je bio prelom, koliko je puta reponiran, kada je uraena operacija, da li je imao i da li sada ima jake bolove (refleksna simpatika algodistrofija). Takoe je potrebno uzeti podatke o zanimanju, hobijima bolesnika (violinista ima sasvim druge zahtjeve, nego poljoprivrednik).

Radiografijom se procenjuje da li je dobro uraena rekonstrukcija zglobnih povrina, zglobnog ugla, pomjeranje distalnog dijela ulne, avulzija distalnog dijela radijusa (procesus styloideus), dislokacija os scaphoideus i os lunatum, povreda tetivnog aparata kao i demineralizacija distalnog dijela ulnae i radiusa.Na osnovu gornjih procjena moe se jasno diferencirati uzrok eventualnih bolova, ogranienja pokreta. Na osnovu svega moe se postaviti najoptimalniji terapijski program.

Posmatranje i palpatorni pregled omoguuju sljedee procjene:

stanje edema ruke i prstiju,boju koe,lokalnu temperaturu,senzibilitet,pojavu lokalnog znojenja,rast dlaka,pojavu oiljnih promena na koi i podkonom tkivu.

Kroz aktivne i pasivne pokrete testiraju se kvalitet,amplituda, oseaj i bol pri pokretima:-stisak ake i drugi funkcionalni pokreti (pokret"pincete", pokret hvataljke i dr.),-ekstenzija prstiju,-fleksija i ekstenzija palca,-pronacija i supinacija (kod eksterne fiksacije radijus je samoimobilisan pa je ovaj pokret mogue izvesti u punom obimu),-pokreti lakta i ramena.

Na osnovu individualnog nalaza za svakog pacijenta programiraju seterapijski postupci:Prvo-smanjiti edem kroz visoko pozicioniranje, obuiti pacijenta pokretima pumpanja, glaenja..Vie puta u toku dana sprovesti pokrete u punom obimu prema trenutnim mogunostima pokreta.Savladavanje nastalih kontraktura.Mobilizacija mekih struktura.

Uvjebavanje upotrebe svakodnevnih predmeta samozbrinjavanja i hranjenja, jer je uspostavljena stabilnost radijusa spoljnom fiksacijom.Svakodnevno njegovati mjesta gde je uvren spoljanji fiksator radijusa.Po uspostavljanju punog obima pokreta, redukciji edema i uspostavljanje svakodnevnih aktivnosti oteenom rukom, pacijent nastavlja sam program terapije, a terapeut ga kontrolie jednom ili dva puta nedeljno.

II fazaNakon skidanja fiksatora mogue je uspostaviti punu funkciju ake.Reedukacija ake se sprovodi u ovoj fazi kroz sledee postupke:1. Uspostavljanje pokreta u svim pravcima do krajnjih amplituda.2. Postizanje optimalne stabilizacije.3. Uspostavljanje koordinacije i spretnosti ruke.4. Primjena punog optereenja za sve strukture.5. Mobilizacija mekih tkiva, poveanje elasticiteta i klizanja u predjelu grubih oiljnih promena.

U poetku terapije pacijent se osjea nesigurno pa se stavlja jedan elastian zavoj u predjelu runog zgloba, koji se skida za vrijeme terapije.

U ovoj fazi je potrebno uraditi fizioterapeutsku procjenu prije poetka terapije kroz mjerenje obima pokreta, manuelni miini test, dinamometriju, testove koordinacije i spretnosti ake ("In hand manipulations test").

U cilju uspostavljanja pune funkcije ake na prvom mjestu primjenjuju se tehnike manuelne zglobne mobilizacije:Trakcija: gornja ruka terapeuta obuhvata donju treinu podlaktice, a donja ruka obuhvata karpus. Povlaenjem u suprotnom smjeru dolazi do trakcije (poboljanje zglobne trofike).Klizanje karpusa nasuprot radijusu i ulni; palmarno klizanje dovodi do poboljanja dorzalne ekstenzije, dorzalno klizanje dovodi do poboljanja palmarne fleksije, radijalno klizanje poboljava ulnarnu pokretljivost i ulnarno klizanje radijalnu pokretljivost.

Terapija grubih oiljnih promjena koe i podkonog tkiva -drugog dana po skidanju fiksatora. Poinje se u predjelu mjesta gde je bila fiksacija sa mobilizacijom mekih tkiva u svim pravcima. Na ovim mjestima esto se javlja "ljepljenje mekih tkiva' posebno na najdonjem i najgornjem mjestu fiksacije. Pri ovoj terapiji koristi se vakum terapija, aparaturna masaa i male doze ultrazvune terapije. Kod masivnih oiljaka koji vezuju kou i podkono tkivo sa miiima dorzalne strane, terapeut maksimalno pomjera oiljak distalno i omoguava fleksiju ake.

Ova aktivnost se ponavlja u nekoliko serija u toku dana. Pacijent moe akivnost sam sprovoditi kod kue. Poeljno je masirati ta mjesta mastima.Jaanje miia se sprovodi kroz otpor ili preko aparaturnih tehnike koje su specijalno namenjene za jaanje miia ake. Ovi aparati se mogu koristiti i kod kue, a to ubrzava proces reedukacije ake.

Koordinacija miinih struktura se sprovodi kroz elemente PNF tehnike:

Obrt agonista, Ritmiko zapoinjanje pokreta, Ritmika stabilizacija, Stabilzacioni obrt, Dinamiki obrt.

Funkcija oslonca na ruku se aktivira kroz:

etvorononi poloaj,oslonac na zid pri stajanju,prelaz iz sjedeeg stava u stojei preko oslonca na sto preko ruku.

Uvebavanje svakodnevnih aktivnosti:-jedenje sa viljukom i noem,-dranje ae,-otvaranje vrata i zakljuavanje vrata,-okretanje kljua,-eljanje,-zakopavanje dugmeta.Ove aktivnosti se sprovode prema PNF tehnicikroz radnu terapiju kao priprema za svoj posao(elektriar, najder i sl).

Opta fizikalna terapija:

kriomasaa ili krio pakovanje (crio-cuff sistem),termo terapija (parafin i sl),hidroprocedure za ruku,elektroterapija,ultrazvuk terapija,laser terapija,magetoterapija.