การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ปรญญานพนธ ของ

ทวพร ปรชา

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาอตสาหกรรมศกษา ธนวาคม 2554

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

บทคดยอ

ของ ทวพร ปรชา

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาอตสาหกรรมศกษา ธนวาคม 2554

ทวพร ปรชา. (2554). การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ . ปรญญานพนธ กศ.ม.(อตสาหกรรมศกษา).กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม : อาจารย ดร.อมพร กญชรรตน อาจารย ดร.อปวทย สวคนธกล ความมงหมายของการวจยครงน เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอ

สตร ในการประกอบอาชพอสระ และทดสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบ และตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ เนอหาของหลกสตรฝกอบรมมดวยกนทงสน 3 หนวยการเรยนร ดงน คอ 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ กลมตวอยางทใชในงานวจย ไดแก นกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน สาขาผาและเครองแตงกาย จ านวน 20 คน สถตทใชในการวเคราะหขอมลในครงน ไดแก คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และ E1/E2

ผลการวจยพบวาหลกสตรฝกอบรม การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพ

อสระ ทพฒนาขนนมประสทธภาพ 83.33/88.16 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด 80/80 สรปไดวา หลกสตร

ฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ทผ วจยพฒนาขนน สามารถ

น าไปใชในฝกอบรมแกผ ทสนใจ ใหเปนผ มความร ความเขาใจเพอประกอบอาชพอสระได

THE DEVELOPMENT OF COSTUME DESIGN AND SAWING BLOUSES CURRICULUM FOR SELF EMPLOYMENT

AN ABSTRACT BY

TAWEEPORN PAWEEPORN

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Industrial Education

at Srinakharinwirot University december 2011

Taweeporn Preecha. (2011) The Development Of Costume Design Blouses Sewing Curriculum For Self - Employment. Master thesis, M.Ed. (Industrial Education). Bangkok : Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor Committee:

Dr.Amporn Kunchornrat ,Dr. Upawit Suwakantagul

This research were aimed to developed the costume design blouses sewing curriculumfor self-employment and evaluated the efficiency of the costume design blouses sewing curriculum for self-employment. The structure of curriculum consists of details with 3 units as follow ; 1 blousesdesign procedure 2 blousessewing procedure and3 selfemploymentprocedure. The group of samples were twenty students of the first year in the fabric and costume major at Surathani Vocational College. The statistic tools used in this research were Means Standard Deviation and E1 / E2 The result of the research found that the costume design blouses sewing curriculum for self- employment had an efficiency score at E1 = 83.33 / E2 = 88.16 and was higher than the standard criteria of 80/80. This research can conclude that the training curriculum on costume design blouses sewing for self-employment. Use for to upgrade their knowledge and understanding in costume design and blouses sewing for self employment.

ปรญญานพนธ

เรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ.

ของ

ทวพร ปรชา

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาอตสาหกรรมศกษา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

.............................................................. คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล)

วนท....เดอน…………………. พ.ศ. 2554

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา

...................................................... ประธาน ……...................................................... ประธาน

(อาจารย ดร.อมพร กญชรรตน ) (อาจารย ดร.ไพรช วงศยทธไกร)

..................................................... กรรมการ ............................................................กรรมการ

(อาจารย ดร.อปวทย สวคนธกล) (อาจารย ดร.อมพร กญชรรตน )

............................................................กรรมการ

(อาจารย ดร.อปวทย สวคนธกล)

............................................................กรรมการ

(อาจารย ดร.ชมพนท สขหวาน)

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธนส าเรจไดดวยด เพราะไดรบความกรณาเปนอยางสงยงจาก อาจารย ดร.อมพร กญชรรตน และอาจารย ดร.อปวทย สวคนธกล กรรมการควบคมปรญญานพนธ ตลอดจน อาจารย ดร.ไพรช วงศยทธไกร และ อาจารย ดร.ชมพนท สขหวาน ทใหความกรณาแนะน าและแนวทางในการแกไขปญหาอนเปนประโยชนตอการวจยในครงน ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสนดวย ขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารยวนทร สอนพรนทร อาจารยโอภาส สขหวาน และอาจารยปรฬหลภย พฤกษโสภ ทกรณาเปนผ เชยวชาญพจารณาการตรวจเครองมอในการวจยและใหค าแนะน าเปนอยางด ขอขอบพระคณผอ านวยการวทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน ทอนญาตใหใชสถานทในการเกบขอมล และอาจารยศลพงษ ช านาญเนตร อาจารยชะอม ปญญานนท และอาจารยสวมล ศตแสง และอาจารยสาขาผาและเครองแตงกาย ทใหความกรณาแนะน าและใหค าปรกษาในการวจยเปนอยางด สดทายนผ วจยขอกราบขอบพระคณ คณแมลดดาวรรณ ปรชา คณอาธน ปรชา คณวาธน วชยดษฐ คณปวณา จนทว ทใหการสนบสนนและเปนก าลงใจทดเยยมตลอดเวลา และเพอน ๆ ทกคนทคอยใหก าลงใจตลอดเวลาทศกษาและท างานวจยจนส าเรจไดดวยด ทวพร ปรชา

สารบญ

บทท หนา 1 บทน า........……………………………………………………......………………….............1

ความมงหมายของงานวจย..............................................................................................4 ความส าคญของการวจย .......................................................................... ……...............4 ขอบเขตของการวจย................................................................................. ……...............4 ค านยามศพทเฉพาะ................................................................................. ……...............5 กรอบแนวคด..................................................................................................................6 สมมตฐานการวจย..........................................................................................................6 2 เอกสารทเกยวของกบการวจย.....................................................................................7

การออกแบบเสอสตร………............................................................................................7 หลกการออกแบบเพอแกไขจดบกพรองของรปราง.......................................................14 หลกการออกแบบใหเหมาะสมกบรปราง.....................................................................15 การออกแบบใหเหมาะสมกบโอกาส...................................................................17

หลกการเลอกผาเพอใชในการออกแบบเครองแตงกาย.................................................19 การตดเยบเสอสตร...........................................................................................24 การเลอกผา การค านวณผา การวางแบบตดผา...................................................27

การวางแบบตด.............................................................................…….....29 การตดผา.....................................................................................……......29 การกดรอยผา...............................................................................……......29 อปกรณทใชในการตดเยบ..........................................................................30

อปกรณเครองใชในการวางแบบตดและการตด................................…….....33 อปกรณเครองมอเครองใชในการเยบ...........................................................34

อปกรณเครองมอเครองใชในการรด.............................................................34 การประกอบอาชพอสระ................................................................................................35 ความหมายของอาชพอสระ.......................................................................................35

ประเภทและลกษณะของอาชพ..................................................................................36 คณลกษณะของผประกอบอาชพอสระ.......................................................................37

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 2 (ตอ) ปจจยหลกทส าคญกอนเรมการประกอบอาชพอสระ....................................................39 อปสรรคในการประกอบอาชพอสระพอ.......................................................................40 การพฒนาหลกสตรฝกอบรม..........................................................................................42 แนวคดและรปแบบการพฒนาหลกสตรของทาบา……………………….......................43 แนวคดและรปแบบการพฒนาหลกสตรตามแนวคดของไทเลอร....................................44 แนวคดและรปแบบการพฒนาหลกสตรของสงด อทรานนท.............................................44 หลกสตรการฝกอบรม...............................................................................................47 ความหมายของการฝกอบรม………………………………………………....................47 ความส าคญและประโยชนของการฝกอบรม……………………………….....................48 ขนตอนในการสรางหลกสตรการฝกอบรม ……………………………….......................49 วตถประสงคของการฝกอบรม……………………………………………......................52 สรปแนวปฏบตในการสรางหลกสตรฝกอบรม : แนวคดของผ เขยน................................61 การประเมนผลและการก าหนดเกณฑประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม..........................62 ความหมายของการประเมนผล ……………………………………………....................63 ความรพนฐานการตดตามประเมนผล……………………………………......................64 การประเมนผล.........................................................................................................64 วตถประสงคของการประเมนผลการฝกอบรม..............................................................65 แนวคดเกยวกบการประเมนผลการฝกอบรม...............................................................66 การหาประสทธภาพหลกสตรฝกอบรม…………………………………….....................71 งานวจยทเกยวของ........................................................................................................72 งานวจยในประเทศ...................................................................................................72 งานวจยในตางประเทศ.............................................................................................74

3 วธด าเนนการวจย......................................................................................................77

การก าหนดกลมประชากร..............................................................................................77 การสรางเครองมอทใชในการวจย…………………………….……………………..............77

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 3 (ตอ) การหาคณภาพเครองมอ…………………………………………………………….............82

การเกบรวบรวมขอมล……………………………………………………………….............85 การจดท าและการวเคราะหขอมล....................................................................................86

สถตทใชในการวเคราะห……………………………………………………………..............87

4 การวเคราะหขอมล.....................................................................................................89 การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสะ…………...89

การวเคราะหสถตทดสอบสมมตฐาน ..............................................................................91 การวเคราะหหาขอมลพนฐานของแบบทดสอบหลกสตรฝกอบรม การออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ………………...............91 การวเคราะหเกณฑประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบ และตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ............................................................91

การวเคราะหผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบ เสอสตรในการประกอบอาชพอสระ............................................................................93

5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ........................................................................95

สรปผลการวจย.............................................................................................................95 การอภปรายผล.............................................................................................................97 ขอเสนอแนะในการท าวจยตอไป.....................................................................................99 ขอเสนอแนะเพอการปฏบต..........................................................................................100

บรรณานกรม................................................................................................................101

ภาคผนวก.....................................................................................................................105

ประวตยอผวจย............................................................................................................212

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 แสดงจ านวนผาตอการตดเยบเบองตน..........................................................................28 2 ตวอยางความสมพนธ ของงาน หนาท และภารกจ.........................................................51 3 ตวอยาง : ตารางก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรม....................................................54 4 ตารางรายละเอยดการฝกอบรม....................................................................................81 5 ผลการวเคราะห คาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบ กอนการฝกอบรมหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบ อาชพอสระ..............................................................................................................84 6 ผลการวเคราะห คาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบ หลงการฝกอบรมหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบ อาชพอสระ..............................................................................................................85 7 ผลการวเคราะหคาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบความร ความเขาใจในเนอหา เพอท าการพฒนาหลกสตรฝกอบรมหลกสตรการออกแบบ และตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ………………………………………....90 8 แสดงประสทธภาพของแบบทดสอบความร ความเขาใจในการฝกอบรม ในแตละหนวยของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตร ในการประกอบอาชพอสระ........................................................................................92 9 แสดงประสทธภาพโดยรวมของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบ เสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ คาประสทธภาพในขณะฝกอบรมจบ ในแตละหนวย (E1) และคาประสทธภาพภายหลงเสรจสนการฝกอบรม (E2)..................92 10 การประเมนความเหมาะสมของโครงการฝกอบรมภายหลงเสรจสนการฝกอบรม…….......93

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดการวจย.......................................................................................................5

2 วฏจกรของแฟชน...........................................................................................................10

3 แผนภาพของจ าลองการศกษาการประกอบอาชพอสระ หนทางแกปญหาวางงาน...............41

4 แสดงความสมพนธระหวาง งาน หนาท ภารกจ และรายละเอยดในการปฏบต....................50

5 ปจจยส าคญทควรไดรบการพจารณา หรอตรวจสอบในการประเมนผล..............................66

6 ขนตอนและวธการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและ

ตดเยบเสอผาสตร.......................................................................................................79

บทท 1 บทน า

ภมหลง

จากสถตการน าเขาเสอผาส าเรจรปของไทยในชวงครงปแรก 2553 พบวามอตราการเตบโตทสงรอยละ 45.5 โดยเสอผาส าเรจรปราคาแพงทน าเขาจากประเทศในยโรป และสหรฐอเมรกา ซงมตราสนคาเปนทรจกกนทวโลก มอตราการขยายตวถงรอยละ 68.1 (มองเศรษฐกจ ฉบบท 1840. ศนยวจยกสกรไทย. 2553) ทงนเสอผาส าเรจรปน าเขาเหลานจะเนนการสรางความแตกตางในดานคณภาพตราสนคา และรปแบบการตดเยบทประณต โดยอตราการขยายตวของสนคาดงกลาวสอดคลองกบแนวโนมการเปลยนแปลงของตลาดทเกดขนหลงจากทรฐบาลไดมนโยบายเปดเสรการคาสงทอ และเสอผาส าเรจรปมากขนในป 2550 ผลตภณฑเสอผาส าเรจรป สามารถสรางรายไดสงสดซงผลตภณฑสวนใหญมราคาถก คณภาพในระดบต าและปานกลาง เปนผลผลตทมาจากการพฒนาของแรงงานฝมอกลมแมบานรวมตวกนเองของผประกอบการรายยอยหรอการผลตภายในโรงงานขนาดเลก ไดพฒนามาเปนขนาดกลาง อตสาหกรรมสงออกเสอผาส าเรจรปขนาดเลกและขนาดกลางของคนไทยขาดบคลากรผ มทกษะการออกแบบ ทมความรความเขาใจ และสอดคลองตอวฒนธรรมทฝงลกในจตใจ และความตองการของสงคมผ ซอ เพอสรางการเตบโต นคอปญหาทภาครฐตองเรงแกไข ผลกดนพฒนาทกษะ องคความรและเชอมโยงสถาบนทเกยวของกบการออกแบบเสอผาเพอการคา ทงน เพราะการออกแบบมผลตอการเตบโตของการสงออก (Lal,1999,pp. 17-20) โดยเฉพาะการออกแบบสนคารวมกบการบรรจภณฑ เพอใหผลตภณฑเสอผาแฟชนเปนฐานในการยกระดบเสอผาส าเรจรป (สชาต จนทรานาคราช. 2545: 33)

กระบวนการผลตเสอผานนจะประกอบไปดวย การออกแบบ การท าแบบตด การวางแบบตด การตดผา การเยบ การตรวจสอบ การบรรจหบหอ (จฬาลกษณ เทพหสดน ณ อยธยา.2549: 29) ทกกระบวนการจะประสบผลส าเรจหากมการวางแผนงานทด ถกตอง เหมาะสมกบลกษณะของงาน ในกระบวนการผลตเสอผาทกกระบวนการมความส าคญเทาเทยมกน เสอผาทผลตออกจ าหนาย จะขายไดหรอไมนนจดส าคญอยทความพอใจของลกคา ไมวาจะเปนรปแบบ สดสวน สสน หรอความพงพอใจขณะสวมใส การท าแบบตดทดจะชวยสงเสรมรปทรงของเสอผาเมอผลตส าเรจ และสรางความพงพอใจใหผ สวมใสเปนอยางด ดงนนการท าแบบตดจงเปนเสมอนจดเรมตนทส าคญยงในกระบวนการผลตและเปนกระบวนการหนงทจะมองขามมได การสรางความรความเขาใจและความสามารถท าไดหลายวธ เชน การนเทศ การฝกอบรม การสอนงาน การใหศกษาจากเอกสาร หนงสอหรอคมอตาง ๆ เปนตน ในขนตอนการเลอกเนอหาสาระนน

2

ตองวเคราะหความรและทกษะทจ าเปนในการปฏบตงาน ค านงถงความส าคญของเนอหาสาระตลอดจนความกวางลกและล าดบของความรแตละขนตอนอยางชดเจน (วนย ดสระ.2535 : 90 – 93) วธการพฒนาบคลากรทเหมาะสมและนยมใชกนอยางแพรหลาย คอ การฝกอบรม ทงนเพราะการฝกอบรม หมายถง การพฒนาหรอฝกฝนอบรมบคคลใหเหมาะสมกบงานหรอ ฝกฝนเพอการท างาน ซงสามารถด าเนนการกบบคคลทกระดบในองคกร ชวยใหบคคลไดพฒนาความรความช านาญ ขนตอนการจดท าหลกสตรฝกอบรมเรมจากการวเคราะหงานแตละงานจะสอนจะฝกอบรมอะไร อะไรบางทผ เรยนจะตองรอยางละเอยดแลวจงก าหนด เปาหมายวตถประสงคของหลกสตร หวขออบรมแตละครงพจารณาเรยงล าดบการสอนวาจะสอนอะไร กอนสอนอะไร รองลงมาแลวอะไรจะสอนเปนตอนสดทาย (วนย เวชวทยาขลง.2536 : 315) จากเหตผลดงกลาว ผวจยมความสนใจทจะพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ เพอเปนแนวทางในการด าเนนการจดการฝกอบรมและเปนแนวทางในการประกอบอาชพอสระ ส าหรบนกเรยนทส าเรจการศกษามธยมศกษาปท 3 ขนไป และบคคลทวไปทสนใจประกอบอาชพอสระ ใหสามารถตอบสนองความตองการของผ เรยนและชมชนตอไป ความมงหมายของงานวจย 1. เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ 2. เพอหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ความส าคญของการวจย ผลทไดจากการวจยครงนมความส าคญ คอ ท าใหไดหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ซงไดมาจากกระบวนการวจยและพฒนาหลกสตรทเปนระบบ สอดคลองตามความตองการของผ รบการฝกอบรมและสภาพปญหาทแทจรง และสามารถน าความรความสามารถทไดจากหลกสตร ไปออกแบบและตดเยบเสอผาสตรไดอยางมคณภาพ มความประณต มแบบททนสมย สามารถเพมมลคาของสนคาใหสงขนแตราคาถกกวาสนคาน าเขาจากตางประเทศ เปนการชวยชาตในการสรางอาชพใหคนไทย และสนบสนนสนคาไทย เปนตน

3

ขอบเขตของการวจย การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพ

อสระ เปนหลกสตรทพฒนาขนมาใหมเนอหาและรายละเอยดครอบคลมปญหาทเกดขนเพอให

นกเรยน มความรในเรองการออกแบบและตดเยบเสอสตร เพอเปนแนวทางในการปฏบตในการประกอบอาชพอสระ ซงสาระส าคญของหลกสตรประกอบไปดวยเนอหาดงตอไปน

1.1 การออกแบบเสอสตร 1.2 การตดเยบเสอสตร 1.3 การประกอบอาชพอสระ

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก บคคลทวไป และนกเรยนทส าเรจการศกษาตงแตระดบชนมธยมศกษาปท 3 ขนไป ทมความประสงคในการประกอบอาชพอสระ ดานการออกแบบและตดเยบเสอสตร กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน ทลงทะเบยนเรยนสาขาผาและเครองกาย ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จ านวน 20 คน โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (พวงรตน ทวรตน. 2540: 84) ค านยามศพทเฉพาะ 1. การพฒนาหลกสตรฝกอบรม หมายถง หนวยการเรยนทจะท าใหผ เขารบการอบรมไดเกดความร ทกษะ อนจะมผลใหเกดการเรยนรหรอเกดการเปลยนแปลง พฤตกรรมใหเปนไปตามวตถประสงคของการฝกอบรม โดยใชรปแบบการพฒนาหลกสตรของของ ไทเลอร (Tyler. 1949 : 1) 2. การออกแบบ (Design) หมายถง การขดเสน การถายทอดแบบ จากความคดออกมาเปนผลงาน บนแผนกระดาษ หรอเปนการแสดงความคดของผออกแบบ ท าใหรปแบบความคดเหนทขดเสน บนแผนกระดาษนนออกมาเปนผลงานทผ อนสามารถมองเหน รบร หรอสมผสได เพอใหมความเขาใจผลงานรวมกน ดงนน การออกแบบเสอผาสตร จงหมายความวา การขดเสน การถายทอดแบบจากความคด บนกระดาษออกมาเปนผลงาน โดยมทงชนสวนตาง ๆ ของเสอสตร ซงผ อนสามารถมองเหน รบรหรอสมผสได และเกดความเขาใจรวมกน โดยใชหลกการสรางแบบเสอสตรของ วนทร สอนพนทร. (2542: 53)

4

3. การตดเยบเสอสตร หมายถง การตดผาตามแบบทวาดไวซงเมอน าเอาสวนตาง ๆ เหลานมาเยบประกอบรวมกนเปนรปรางของเสอสตร โดยใชหลกการเยบประกอบเสอสตรของ วนทร สอนพนทร (2542:108) 4. การประกอบอาชพอสระ หมายถง การทผ เขารบการอบรมไดรบความร เทคนคในการออกแบบและตดเยบเสอสตร แลวน าไปประกอบอาชพ โดยใชแนวทางในการประกอบอาชพอสระแบบอตสาหกรรมในครวเรอน 5. ประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม หมายถง ผลการใชหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดตามเกณฑ 80/80 ทก าหนดไว 80 ตวแรก หมายถง คะแนนของนกเรยนเมอเขารบการฝกอบรมจากหลกสตรดงกลาวแลวท าแบบทดสอบระหวางเรยนไดคะแนนเฉลย ไมต ากวา รอยละ 80 80 ตวหลง หมายถง คะแนนของนกเรยนเมอเขารบการฝกอบรมจากหลกสตรดงกลาวแลวท าแบบทดสอบหลงเรยนไดคะแนนเฉลย ไมต ากวา รอยละ 80

กรอบแนวคดการวจย

หลกสตรฝกอบรมการออกแบบ และตดเยบเสอสตร

ในการประกอบอาชพอสระ

ประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ตามเกณฑ 80/80

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดการวจย

สมมตฐานงานวจย

หลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระทสรางขนมประสทธภาพ ไมต ากวาเกณฑทก าหนดไว คอ 80/80

บทท 2 เอกสารทเกยวของกบการวจย

ในการศกษาการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบ

อาชพอสระนน เอกสารและงานวจยทเกยวของและไดน าเสนอตามหวขอดงตอไปน 1. การออกแบบเสอสตร 2. การตดเยบเสอผา 3. การประกอบอาชพอสระ 4. การพฒนาหลกสตรฝกอบรม 5. การประเมนหลกสตรฝกอบรม 6. งานวจยทเกยวของ 6.1 งานวจยในประเทศ 6.2 งานวจยตางประเทศ 1. การออกแบบเสอสตร

การออกแบบเสอผา และเครองใชประเภทผา เปนการก าหนดลกษณะของเสอผาหรอของชนงานประเภทผาตามแนวความคดหรอจนตนาการ ซงผลงานทปรากฏจะสวยงามทคณคานนจะตองมความรความเขาใจในหลกการของการออกแบบ และรจกน าองคประกอบทางศลปะมาใชเพอใหการออกแบบทปรากฏออกมามความสวยงาม เหมาะสม

องคประกอบทางศลปะทน ามาใชในการออกแบบงานตดเยบ มดงน 1. สดสวน เปนขนาดของรปรางทก าหนดเปนแบบ โดยในแบบจะตองมสดสวนสมพนธ

กน เชน กระเปาเสอ ปกเสอ กระดม เปนตน โดยทวไปเสอผานยมใชสดสวนไมเทากน ทนยมคอ 5 ตอ 8 สวน เชน เสอสนกวากระโปรง การระบายเพอตกแตงชนบนสนกวาชนลาง เปนตน เพราะวาสวยงามกวา 2 สวนเทากน

2. รปราง หมายถง เสนรอบทแสดงใหเหนในลกษณะ 2 มต คอ ความสงและความกวาง เชน ผอม สง เตย อวน สงใหญ สนทด เปนตน

3. รปทรง รปทรงของเสอผา ทมองเหนจากภายนอก เชน ความยาวกระโปรง ความคบหลวมของเสอผา สวนคอดของเอว เปนตน

4. จงหวะ เปนลลาการจดวางบนตวเสอ เพอใหเกดความเคลอนไหวหรอเกดความรสกตางๆ เชน ออนหวาน หยาบกระดาง จกแบงออกเปน 3 ประเภท ดงน

8

4.1 จงหวะคงท ไดแก การจดรปแบบชองวางในแตละจดเทากน เชนความหางของกระดม ความหางของจบกระโปรง เปนตน

4.2 จงหวะตอเนอง คอ การจดรปแบบชองวางในแตละจดไมเทากน เชน กระโปรง หลายๆ ชน ความหางของเสอคอถวง

4.3 จงหวะผสม คอ การจดวางทมชองวางผสมผสานระหวางแบบจงหวะคงทและแบบจงหวะ ตอเนอง

5. ความสมดล เปนน าหนกเทากนหรอไมเทากนของเสอผาทวดดวยสายตา 6. ชองวาง ในการออกแบบนนชองวางเปนสงส าคญมากถา ในการตกแตงมากจะท าให

คณคาของงานออกแบบลดลง ดงนน การตกแตงในงานผา ควรเวนชองวางของเสอผาเพอใหเกดความสวยงามและนาสนใจ

7. ความกลมกลน เปนจกองคประกอบตางๆ ขอบเสอผาใหเกดความสวยงาม เชน ความกลมกลนดวยส ความกลมกลนดวยเสน ความกลมกลนดวยผวสมผส

8. จดเดน หรอการเนนจดใดจดหนงทชวยดงดดสายตาใหเปนจดสนใจ เชน เนนดวยส สดใน เนนโดยใชเสนในแบบเสอผา เนนโดยใชเครองประดบ เปนตน

9. การตดกน การตดกนเปนลกษณะในแบบเสอทตรงขามกน ซงการตดกนนนมอยหลายรปแบบ เชน ตดกนดวยเสน ตดกนดวยส ตดกนดวยรปราง ตดกนดวยทศทาง เปนตน

การออกแบบเสอผาและเครองแตงกาย ในการออกแบบเสอผาและเครองแตงกาย เพอให

เกดความสวยงามเหมาะสมและคมคาสามารถน าไปใชไดยาวนาน ผออกแบบควรค านงถงความสวยงามเหมาะสม เสอผาบางแบบอยในสมยนยมแตไมเหมาะกบบคลกของผสวมใสบางคน ทงน ผออกแบบเสอผาจงควรมความรความเขาใจเพอน าหลกการไปใชในการออกแบบใหเหมาะสม ชวย อ าพรางสวนทพกพรอง และชวยเสรมจดเดนใหมบคลกลกษณะทดยงขน ส าหรบสงทควรค านงถงในการออกแบบเสอผา มดงน

1. วยและเพศ ในการออกแบบเสอผาควรค านงถงวนและเพศ โดยทวไปผ ทอยในวยตางกนจะสวมเสอผาตางกน เชน วนเดก จะสวมเสอผาตางกบวยผ ใหญ โดยทเสอผาของวยเดกจะเนนความสะดวกสบายในการท ากจกรรมโดยเสอผาจะไมขดตอการพฒนาการของเดก จะตองมความปลอดภยตอการสวมใส ไมคบและหลวมเกนไป เปนตน นอกจากนโดยทวไปแลว ผหญงและผชายและผหญงจะสวมเสอผาในลกษณะทแตกตางกน บคลกภาพของแตละคนลวนแตกตางกน เสอผาจดเปนสงทชวยสงเสรมบคลกภาพของผสวมใส ผออกแบบเพอสงเสรมบคลกภาพของผสวมใส ดงน

9

1.1 เรยบรอยสภาพ ถาเปนผ หญง ควรเลอกผาลกษณะ จบ รด ตดโบว สออน ลวดลายควรเปนลายเลกๆ บคลกภาพกระฉบกระเฉง แขงแรงแบบนกกฬา ควรออกแบบใหเปนแบบเรยบ ผาพนหรอผาลายควร สเขม เชนสน าเงน สเทา ควรออกแบบเปนเสอมปก เชน ปกเชต ปกโปโล เปนตน

1.2 บคลกภาพสขม ขรมแบบผ ใหญ ควรออกแบบเสอผาทเนนความสงางาม เชน การตเกลด การปก เปนตน สวมการตอยวย การระบายชายเสอและชายกระโปรงไมเหมาะสมกบบคลกลกษณะบคลกภาพเก เปนผ ทมความมนใจในตนเองมาก ควรออกแบบเสอผาในลกษณะสะดดตาไมซ าแบบกบผ อนสสดใสและฉดฉาด

1.3 บคลกภาพวองไว ปราดเปรยว ควรออกแบบเสอในลกษณะทะมดทะเมง แบบเรยบควรเลอกใชผาสเขม

2. รปราง ในการออกแบบเสอผาและเครองแตงกายควรค านงถงวารปรางเสอผาแบบเดยวกนจะไมเหมาะสมกบทกคน และการออกแบบทด ควรอ าพรางสวนทบกพรองและชวยเสรมจดเดนของผสวมใส เชน รปรางผอมสง ควรออกแบบโดยใชเสนตามขวาง มการตกแตง ทคอปกควรมระบายลายผาตามขวางเพอลดความสง ตกแตงบรเวณเอวสะโพก กระโปรงจบรด เปนตน และควรหลกเลยงเสนตามยาวหรอเสนแนวตง เสอคอแหลม ไมมปก แขนสน ตวยาว มเสนตกแตงเสอและกระโปรงเปนแนว ยาว คลอดจนควรหลกเลยง การออกแบบเสอตามขวาง เสอทปกใหญ เสอปกตคอ เสอแขนพอง เสอสสด ดอกใหญ

3. คนอกใหญ ควรออกแบบโดยใชเสนตงฉาก เสอคอแหลม เสอเอวต าบรเวณสะโพก กระโปรงปลายบาน หรอกระโปรงตกแตงไดสดสวนกบหนาอก ควรหลกเลยงเสนขวางบรเวณอก เสอคอเหลยมลก เสอรดรป เสอจบรดตงแตบรเวณชวงไหลถงเอว

4. คนสะโพกใหญ ใชเสนตกแตงบรเวณอนทไมใชสะโพก กระโปรงปลายบานควรหลกเลยงเสนขวางในแนวกระโปรง หลกเลยงการตกแตงบรเวณสะโพกชดเขารป กระโปรงปลายสอบ

5. โอกาสทใชในการอออกแบบควรใหมความเหมาะสมกบประโยชนใชสอย โดยพจารณาดงน

5.1 การออกแบบเสอชดล าลอง ชดล าลองเปนเสอผาชดทสามารถใชสบาย และใสไดทกโอกาส

5.2 การออกแบบเสอชด ท างานขาราชการ ควรเปนแบบเรยบไมฉดฉาด เนอผาทรงตว 5.3 การออกแบบเสอชดท างานทส านกงาน ชาราชการ เชน ธนาคาร หางราน

บรษท เปนตน ซงงานประเภทนตองตดตอกบบคคลภายนอก ควรเปนแบบสสดใส สดชน สบายตาแกผพบเหน

10

5.4 การออกแบบเสอชดเดนทาง ควรออกแบบใหสามารถสวมใส ไดทงกลางวน กลางคนในลกษณะสะดวกตอการเคลอนไหว แบบเรยบ เนอผาทรงตว ไมหยบงายโอกาสพเศษ เปนเสอทใสเฉพาะโอกาสนนๆ ไมสามารถน ามาสวมใส เปนชดปกตได ดงตวอยาง ดงตอไปน

5.4.1 ชดกฬา การออกแบบชดกฬาตองดลกษณะแบบใหคลอยตามความเคลอนไหวในอรยาบถของกฬาประเภทนนๆ

5.4.2 เสอกนหนาวการออกแบบควรใหใชไดในฤดหนาว ควรเลอกใชผาถกเนอหนา ผวเรยบ ขนสน แขนยาวแบบเรยบ

5.4.3 ชดวายน าการออกแบบชดวายน าจะไมเนนเรองการท าพรางรปรางควรเปนชดทกระชบตว ยดหยนไดด

5.4.4 ชดราตร เปนเสอผาทพถพถนกวาปกต ม 2 ลกษณะ คอ ชดราตรแบบเปนทางการ และแบบไมเปนทางการ ชดราตรแบบไมเปนทางการ เปนชดแบบใดกไดไมจ ากดรปแบบทงชดสนและยาว ใชกบงานตงแตชวงบายจนถงกลางคน ชดราตรแบบเปนทางการ ควรเปนชดราตรทเหมาะสมส าหรบงานกลางคน งานรฐพธ ตกแตงสวยงาม เนอผาทใชโดยทวไปจะมลกษณะมนวาว (http://designer123.tumblr.com/post/107095498) วารน จนทรเจรญ (2544) ไดอธบายระดบของแฟชนเสอผาแบงออกเปน 4 กลม ดงน

1. Upper moderated หรอ Houte couture ไดแก เสอผาราคาแพงมาก ตดเยบตวเดยว ใชวสดด ฝมอประณต แบบเสอหรหรา ออกแบบตดเยบจากนกออกแบบแฟชนทมชอเสยง เปนแบบเสอชนสงออกแบบส าหรบเดนแฟชนโชว หรอออกแบบตดเยบใหกบผ มชอเสยง และผ ทมรายไดสง

2. Moderated ไดแก เสอผาทมราคาคอนขางแพง ออกแบบตดเยบจากหองเสอทมชอ เชน ชดราตร สท และชดล าลอง เปนตน

3. Budget ไดแก เสอผาส าเรจรปทขายตามหางสรรพสนคาทวไป ราคาสนคาปานกลาง เปนเสอผาทผ มรายไดปานกลางหาซอมาใชได

4. Lower budget ไดแก เสอผาตลาดลาง ราคาถก ตดเยบจากวสดและฝมอไมดนก เปนเสอผาส าหรบกลมผ มรายไดนอย มกขายตามตลาดนด เปดทายรถขาย จากระดบของแฟชนเสอผากลมของ Upper moderated หรอ Houte couture จะเปนกลมทมการเปลยนแปลงและเปนกลมของผน าแฟชนเสอผา เพราะในกลมนนกออกแบบจะเปดตวผลงานการออกแบบเสอดวยการใหนางแบบสวมเดนแฟชนโชว และหากเสอผาทเดนแบบเปนทยอมรบของผชมแบบเสอแฟชนเหลานนกจะเปนแบบเสอตนแบบทจะน ามาผลตขายใหกลม Moderated ,Budget และ Lower budget ตอไป

11

วฏจกรและความผนแปรของแฟชน แฟชนมการเคลอนไหวและหมนเวยนอยเสมอจะชาหรอเรวขนอยกบสภาพสงคม การเมองและ

เศรษฐกจ การเคลอนไหวของแฟชนจะมความหมายและทศทางแนนอน ผ ทเขามาเกยวของในวงการแฟชนจะสามารถดการเคลอนไหวของแฟชน และค านวณความรวดเรวและทศทางของแฟชนได โดยดจากระยะเวลาการพฒนาของเสนใย การออกแบบส และการผลตใหเหมาะสมกบฤดกาล ทงน นกออกแบบและผขายสามารถวเคราะหจากระยะเวลาพฒนาการสงทอจนเปนสนคาเสอผาส าเรจรป

วฏจกรแฟชนจะตองมการหมนเวยนเปลยนไปตามชวงเวลาตามสมยนยม มทงระยะขาขน จนถงขนสงสด และระยะขาลง ซงวฏจกรแฟชนม 5 ชวง (ศรกาญจนา พลอาสา. 2546: 177) ดงน

1. ชวงแนะน าสนคาแฟชน (Introduction) 2. ชวงยอดขายเพมขน (Rise) 3. ชวงความนยมสงสด (Peak) 4. ชวงยอดขายลดลง (Decline) 5. ชวงลกคาปฏเสธ (Rejection)

ภาพประกอบ 2 วฏจกรของแฟชน

ทมา : Frings, G.S.Fashion (1996: 66)

1. ชวงแนะน าสนคาแฟชน (Introduction) : นกออกแบบจะใชขอมลงานวจย

แรงจงใจ หรอวสดประกอบเสอผา เพอใชออกแบบเสอผาแบบใหม ๆ นกออกแบบจะผสมผสาน ความสมพนธของ เสน รปทรง ส ผา และรายละเอยดของการตกแตงเขาดวยกน แฟชนแบบใหม ๆ ทอยในชวงนจะมราคาแพง ใชวสดคณภาพด นกออกแบบอยาง Karl Lagerfeld หรอ Donna Karan นยม

แนะน าสนคา ลกคาปฏเสธ

ระยะแนะน า ระยะยอมรบ ระยะปฏเสธ

การยอมรบ (วดจากมลคาของการขาย)

ยอดขายสงสด ยอดขายเพมขน ยอดขายขาลง

เวลา

12

ออกแบบแฟชนจ านวนนอย ๆ ซงจะใหการออกแบบแฟชนเปนไปไดอยางมอสระและมรปแบบทหลากหลาย

2. ชวงยอดขายเพมขน (Rise) : เมอมความตองการสงจ านวนสนคาจะมากขน ราคาสนคาจะลดลง และหากแฟชนแบบใด ไดรบความนยมมาก ๆ แบบนนจะไดรบการปรบเปลยนวสด ราคา ใหเหมาะกบความตองการของลกคา ชวงนจะมบางโรงงาน ผลตลอกเลยนแบบ โดยใชวสดราคาถกและลดรายละเอยดของแบบลงเพอจะไดขายในราคาถกได

3. ชวงความนยมสงสด (Peak) : เปนชวงทแฟชนไดรบความนยมสงสดในขณะ เดยวกนกจะมหลาย ๆ โรงงานลอกเลยนแบบหรอเลยนแบบบางสวน เพอใหมราคาหลายระดบ ชวงน จะเปนระยะทแฟชนอยตามหางสรรพสนคาและมแบบตามแคตตาลอกเปนชวงทมการผลตจ านวนมากตามความตองการของลกคา

4. ชวงยอดขายลดลง (Decline) : เปนชวงลอกเลยนแบบและจ านวนการผลตมาก แฟชนกจะลดความนยมไปราคาจะอยในชวงปกต รานขายปลกจะน าสนคามาวางขายตามแผงหรอกระบะ

5. ชวงลกคาปฏเสธ (Rejection) : เปนชวงสดทายของแฟชนอยในระยะแฟชนลาสมย ลกคาปฏเสธการซอ ดงนนผขายอาจตองใชกลยทธการขาย ดวยการ ลด แลก แจก แถม มแฟชนบางแบบทอยในชวงยอดขายขาลง (Decline) แตรปแบบแฟชนลกคาไมปฏเสธ (Rejection) แฟชนเหลานน ยงคง มใหเหนอยตลอดเวลาไมลาสมย แฟชนแบบนเรยกวาแบบคลาสสค (Classics style) เชน สท แจคเกต ชด และโปโลเชต เปนตน องคประกอบทท าใหแฟชนเคลอนไหว แฟชนจะหมนเวยนเปลยนไปตามสมยนยม แฟชนจะ ไดความนยมจากผบรโภคมากนอยนน จะขนอยกบองคประกอบ (ศรกาญจนา พลอาสา. 2546: 178) ดงน

1. การเปลยนตามฤดกาล ผบรโภคตองการแฟชนใหเปลยนไปตามวน เวลา เนอผาผวสมผสของเสอผาทจะเปลยนไปตามฤดกาล อากาศรอนเหมาะกบเสอผาบาง ๆ สปานกลาง หนาหนาวเสอผาชนดหนาสเขม การเลอกใชเสนใยเหมาะกบภมประเทศ วถชวตของคนในสงคม และเศรษฐกจ การทองเทยว วนหยดพกผอนจะท าใหอตราการเคลอนไหวของแฟชนเปลยนแปลงรวดเรว

2. องคประกอบทท าใหพฒนาการดานแฟชนลาชา คอองคประกอบทกระตนไมใหคนรบแบบใหม ๆ ใหคนในชมชนรบแบบทมอยแลว ในขณะทแบบใหมมแนวโนมการใชต าลง ท าใหลกษณะของแฟชนเปลยนแปลงไปอยางลาชา เพราะศาสนา กฎหมาย ธรรมชาตของพอคา และการลดอตราการซอของผบรโภค

13

3. ประเพณท าใหวฏจกร ลาชา ประเพณท าใหวฏจกรหยดชะงก ประเพณตองหามมหลายประการอาจท าใหประชากรไมสนใจเสอผาแบบใหม ๆ หรอสนใจนอย เชนประเพณใหชายสวมกางเกงไปวดได แตสตรไมควรสวม และชายกไมควรสวมกระโปรง เปนตน

4. ศาสนา เปนสงส าคญตอขนบธรรมเนยนประเพณ และเปนตวก าหนดแบบของชดทใชในการท าพธตาง ๆ ปจจบนศาสนามอทธพลตอแฟชนนอย ดงจะเหนไดจากเสอผาทสวมเขารวมพธกรรมตาง ๆ กเปนแบบเสอผาทนสมยมากขน

จฬาลกษณ เทพหสดน ณ อยธยา. (2549 : 18) กลาววา แฟชนผานมาและผานไปตามฤดกาล มผลใหผหญงจ านวนมากกลายเปนคนทลาสมยในฤดกาลถดไป แฟชนลาสดท าใหผหญงจ านวนมากอยากท าตาม เพราะดสวยงามบนรปรางของนางแบบ โดยลมนกวาไมเหมาะสมกบรปรางของตวเอง ปญหาเกยวกบสรระของรางกายเปนสงส าคญของมนษย โดยเฉพาะผหญงสามารถเรยนรการประเมนรปรางของตนเองและของผ อนไวเพอใหเปนแนวทางในการออกแบบเครองแตงกายใหเหมาะสมกบสรระ ผ หญงทกคนยอมมจดดและจดดอยของรปราง เครองแตงกายบนรปรางของคนเราจะแลดสวยงาม หากสามารถอ าพรางขอบกพรองไดอยางถกตอง โดยสวนใหญผหญงจะมรปรางแบงเปน 3 ลกษณะคอ รปรางทรงหวใจ รปรางทรงแอปเปล และรปรางทรงลกแพร 1. รปรางทรงหวใจ: เปนคนทมชวงอกใหญ ไหลผายกวาง และเรยวลงทชวงเอว สะโพกเลก ขาเรยว พดไดวาเปนคนทมล าตวชวงบนใหญกวาชวงลางอยางเหนไดชด เสอผาทไมเหมาะสม เสอทคอนขางรดรปบรเวณชวงเอว และบรเวณล าตว ท าใหดไหลและอกใหญ เสอไมควรใชสออน ไมควรตกแตงจบระบายบรเวณไหล ควรออกแบบเสอทเปนคอวสเขม และถาเสอทมตวนอกและตวในควรใชสใกลเคยงกน และควรหลกเลยงฟองน าหนนไหล 2. รปรางทรงแอปเปล: เปนคนทมล าตวสวนกลางใหญกวาสวนอนไดแก เอวและหนาทองหนา แตมสะโพกทไดสดสวนไมใหญเกนไป มล าแขนและทอนขาเพรยว เสอผาทไมเหมาะสม เสอตวสน ไมควรตกแตงบรเวณเอวกางเกง หรอกระโปรง ไมควรจบทเอว ควรสวมเสอเขารปเลกนอยมความยาวปดหนาทอง กางเกงขาเลกเหมาะสมกบรปราง สวมชดสเขม ผานมพลว มน าหนก 3. รปรางทรงลกแพร: เปนคนทมชวงลาง ไดแก สะโพกและตนขาใหญกวาสวนบนและสวนกลางของล าตวมอกและเอวเลก เสอผาทไมเหมาะสม กางเกงหรอกระโปรงทรดรปมากเกนไป ไมควรสวมเสอตวสน ควรสวมเสอผาทมการตกแตงบรเวณไหล มระบายบรเวณคอหรออกเพอดงความสนใจ เสอควรเสรมฟองน าทไหล ควรยาวเสอคลมสะโพก กางเกงตวหลวม

14

หลกการออกแบบเพอแกไขจดบกพรองของรปราง ผ ทมรปรางทดและดสมบรณแบบยอมเปนทพงพอใจของผ หญงทกคน แตเราไมอาจจะเปลยนแปลงโครงสรางพนฐานของรางกายได แตเราสามารถแกไขจดบกพรองของรปรางไดโดยการแตงกายเพอปกปดหรอเพมเตมสวนบกพรองของรางกายเพอใหมองดดไดสดสวน การแกไขจดบกพรองของรปรางในลกษณะตางๆ

1. ผ ทมรปรางผอมและเตย เมออายเกน 20 ปแลว เราไมสามารถพฒนาความสงของรางกายได นอกจากจะแกไข

ดวยการแตงกายใหแลดสงขน เชน สวมใสเสอผาทใชเสนแนวตง ใชชดตดตอแนวใตอกสเดยวกนทงชด เสอคอปกสง ควรสวมเสอผาสเดยวกนทงสวนบนและสวนลางกได ถาสวมชดคนละทอนควรใชเสอสออนกระโปรงสเขม กระโปรงแบบปลอยทงแนบล าตว ชายกระโปรงสนเลกนอย ควรใชผาสพน หรอมลวดลายเลก ๆ เขมขดใชแบบเรยบทสด ควรหลกเลยงเสอผาทลายใหญจบโต เสอผาหนา ๆ ไมเหมาะกบรปรางน

2. ผ ทรปรางธรรมดาคอนขางสง ผ ทมรปรางแบบนถอวาเปนผ โชคดมาก เพราะเปนรปรางททกคนตองการ สามารถ

แตงกายไดหลายแบบเลอกตามรสนยม กาลเทศะของงงานหรอสถานทจะไป ควรเลอกแบบเสอผาทเปนมาตรฐานและประณต จะชวยใหดสงางามชวนมอง

3. ผ ทมรปรางผอมสง ผ ทมรปรางผอมสงมาก ควรแตงกายใหดกะทดรดลง เชน ใสชดคนละทอนใชสตางกน

สวมใสเสอผาหลายชน หรอเสอตวหลวม แขนเสอสามสวนหรอแขนยาว แขนกวาง ใหใสเสอผาทมน าหนกเบา ควรใสเสอทมปกสง หรอปกเสอกวาง ถามเสอตวนอกควรยาวหลมสะโพกเนนสวนเอวใหเดนสสดหรอเขมขดผาคาดทเอว ชายกระโปรงต ากวาเขาเลกนอย กระโปรงอดพลท กางเกงทรงหลวม ๆ หลกเลยงชายครย เลอกใชผาลายขวาง ลายดอกใหญ

4. ผ ทมรปรางธรรมดาหรอสนทด ผ ทมรปรางแบบนถอวาเปนขนาดปกตของหญงไทยโดยทวไป การแตงกายจงควรเนน

ใหเหมาะสมกบวย สผว โอกาสในการสวมใส สถานท และเวลา ควรเลอกแบบเสอผาทชวยเสรมใหดสงโปรงขน เชน เสอผาทมแนวเสนตามยาวตลอดทงตว หรอคนละทอนกได

5. ผ ทมรปรางอวนเตย ผ ทมน าหลกมากเกนไป ควรใชเสอผาทมรปทรงเรยบงาย มสวนประกอบปลกยอย

นอยทสด กางเกงทรงตรง กระโปรงปลายบานเลกนอย ผาเรยบ สทบ หรอผาพน ใสชดลายตามยาวหรอชดตดกนใชผาสพน เสอคอปกสงดทสด ควรหลกเลยงเสอผาถก ผาบางมาก และรดรป เสอคบไม

15

ชวยใหดอวนนอยลงแตกลบท าใหเหนเปนรปราง แลเหนเนอเปนมด ๆ ไมนาด เสอผาทมลวดลายหรอลายดอกซบซอน มแถบกวาง เสอแขนยาวขอมอใสยางยด การใชเขมขดรดแนนกไมชวยใหดเอวเลกลง ผ ทเอวโตจะแกไขไดดวยการสวมเสอทมแนวตะเขบยาวตลอด

6. ผ ทมรปรางอวนสง ผ ทมรปรางสง และน าหลกเกน ควรใชเสอผาทมรปทรงงาย ๆ ชดสเดยวกน หรอชด

ตดกน สเขม ใชเขมขดสเดยวกบผา ถาเปนเสอคนละทอนใหสวมใสพอดตว 7. ผ ทมรปรางผอมบาง ผ ทมรปรางผอมบางควรสวมเสอผาคนละทอน ลายใหญ ๆ เสอผาพอดตว เสอผาทม

ปกหรอคอกลมแตคอไมลก กางเกง กระโปรงยาวบานเลกนอย กระโปรงจบรอบ ควรหลกเลยงเสอโชวล าคอและเสอคอกวาง เสอทมปกใหญ หลวมโพรกหรอฟตจนเกนไป กางเกงขาสน กระโปรงสนรดรป

หลกการออกแบบใหเหมาะสมกบรปราง ดงน 1. รปรางปกต (Average Shape) : รปรางปกตเปนรปรางซงมสดสวนทด และมความสมดล

ในโครงสรางอยางลงตวทสดไหล (Shoulder) และสะโพก (Hip) มสดสวนเหมาะสม รวมทงมเสนเอวทชดเจน สามารถโชวรปรางไดทงตว ผ ทมรปรางประเภทนจงสามารถใสเสอผาไดทกรปแบบ

2. รปรางเปนรปทรงลม (Wedge Shape) : รปรางทเปนรปทรงลมเปนรปรางทมชวงไหลกวาง หนาอกใหญ ตนแขนใหญ สะโพกแคบกวาคนทมรปรางปกต แผนหลงกวาง และมชวงขายาวเรยบ ผออกแบบเครองแตงกายควรเลอกแบบเสอผาทสามารถอ าพรางล าตวชวงบนซงแลดหนา ใหแลดบางลง ขณะเดยวกนกควรเนนแบบเสอผาใหสะโพกแลดเดนขน การออกแบบเครองแตงกายใหผ ทมรปรางลกษณะนมขอควรค านกดงน

2.1 เสอ ควรเปนแบบเรยบงาย อาจเปนทรงตรง หรอเสอเชตทคอดตรงเอว แขนเสอควรเปนแบบแรกแลน คอ เปนแขนเสอทมลกษณะไมมแนวตอระหวางไหลตดกบแขน ชวยน าสายตาลงต า

2.2 กระโปรง ควรเปนกระโปรงทรงยาวแบบเรยบ หรอเปนแบบจบจบกได แตควรใชผาเนอบางเบา

2.3 ชดตดกน ควรเปนแบบหยอนตรงชวงแนวเอว 3. รปรางเปนรปทรงนาฬกาทราย (Hourglass Shape) : รปรางเปนรปทรงนาฬกาทรายเปนรปรางทมชวงไหลกวาง มอกและสะโพกใหญและดเปนโคง เสนเอวเลกชดเจน ถาเจาของรปรางแบบน มความสงเพรยวหรออยางนอยมความสงในระดบปานกลาง จะสามารถสวมเสอผาไดเกอบทกแบบ แตถาเปนคนเจาเนอ ผออกแบบเครองแตงกายตองออกแบบใหอ าพรางสดสวน การออกแบบเครองแตงกายใหผ ทมรปรางลกษณะนมขอควรค านง ดงน

16

3.1 เสอควรเปนแบบเสอเชตสวมกบกระโปรงยาว หรอชดกระโปรงตดกนแบบเรยบอาจจบจบหรอปายกได 3.2 เสอเชตควรตดดวยผาเนอบางเบา ชายเสออาจบานออกในลกษณะยวย 3.3 กางเกงควรเปนแบบขาตรง อาจอดพลท หรอจบจบดวยผาเนอนมพลว 3.4 ควรใชผาใยสงเคราะหออนนม เนอบางเบา 4. รปรางเปนรปทรงสามเหลยม (Triangle Shape) : รปรางเปนรปทรงสามเหลยมเปนรปรางทมชวงไหลแคบกวาสะโพก หรอตนขา ทรวงอกเลกกวาสะโพก ชวงต าจากเอวลงไปจะแลดกวางและใหญมาก ควรสวมเสอชนนอก เพออ าพรางสะโพกหรอสวมเสอมขนาดใหญคลมสะโพก ผออกแบบเครองแตงกายควรเนนตวเสอสวนบนใหแลดเดน เพอดงดดสายตาไปสชวงบนของรปราง การออกแบบเครองแตงกายใหผ ทมรปรางลกษณะนมขอควรค านง ดงน 4.1 ควรเปนแบบทเนนการตกแตงตวเสอชวงบน อาจจบจบหรออนทรธน จบพลท หรอกระเปาปะเพอชวยเสรมชวงบนใหดเดนสะดดตา 4.2 คอเสอหรอปกเสอควรมขนาดกวาง 4.3 เสอชนนอก ควรหนนไหลใหกวางรบกบความกวางของสะโพก 4.4 การแตงกายส าหรบผ ทมรปรางลกษณะนอาจเปน 2 ชนคอ เสอและกระโปรงแยกจากกน โดยเกบชายเสอไวในกระโปรงหรอปลอยชายเสอเพอไวอ าพรางกได แตควรใหความกวางของเสนคอเสอรบกบความกวางของเสนสะโพกอยางลงตว 5. รปรางเปนรปทรงสเหลยมผนผา (Rectangle Shape) : รปรางเปนรปทรงสเหลยม ผนผาเปนรปรางทมชวงไหลและสะโพกสมดลกน มเสนเอวทไมชดเจน รปรางไมมสวนโคงสวนเวา แลดเปนทรงตรงแบบสเหลยมผนผา แทบไมมความแตกตางของเอวและสะโพกใหเปนทสงเกต การออกแบบเครองแตงกายใหผ ทมรปรางลกษณะนมขอควรค านง ดงน 5.1 ควรหลกเลยงเสอตวนอกทรดรปและสน 5.2 กระโปรงควรเปนประเภท กระโปรงบานแบบตอสะโพก หรอกระโปรงพลทกระโปรง หรอกางเกงควรมขอบเอวต าจากเอวจรง 5.3 แบบทเหมาะสมกบผ ทมรปรางแบบน คอ เสอผาประเภททชวยใหรปรางแลดสงางาม 6. รปรางผอม (Thin Shape): รปรางผอมเปนรปรางทมไหล เอว และสะโพกแคบ แลดบอบบางมากและเปนเสนตรง จงเปนรปรางทตองการสรางภาพลกษณะใหแลดสมบรณและมสวนโคงสวนเวากวาความเปนจรง การออกแบบเครองแตงกายใหผ ทมรปรางลกษณะนมขอควรค านง ดงน 6.1 ควรออกแบบใหชวงบนแลดมเนอ

17

6.2 เสอควรเปนประเภทมแขน มกระเปาปะตรงแนวอก เพอชวยเสรมอกกระโปรงและกางเกงควรมการจบจบ อดพลท มประเปา เพอชวยเสรมแนวสะโพก 6.3 ผาใยสงเคราะหประเภทสกหราด ก ามะหย ผาฝาย หรอผาถกไหมพรมจะเหมาะสมกบเจาของรปรางผอม 7. รปรางเปนรปทรงไข (Oval Shape): รปรางเปนทรงไขเปนรปรางทสมบรณไปทกสวน ทงอก เอว สะโพก มชวงเอวสนแลดเปนรปทรงกลม ควรพรางตาโดยสรางแบบเสอผาใหผสวมใสแลดโปรงบอบบางลงกวาความเปนจรง เสอผาทเหมาะสมควรเปนทรงตรงเพออ าพรางเอว การออกแบบเครองแตงกายใหผ ทมรปรางลกษณะนมขอควรค านง 7.1 ควรออกแบบเสอผาโดยใชแนวตงชวยท าใหรปรางดสงขน 7.2 เสอผาควรเปนแบบเรยบๆ กระโปรงเอวต าๆ ผาทใชตดควรเปนผาทไมมความมนวาว

การออกแบบใหเหมาะสมกบโอกาส นกออกแบบเสอผามออาชพจะตองค านงการออกแบบใหเหมาะสมกบโอกาส การออกแบบการแตงกาย แบงเปน 2 โอกาส คอ

1. โอกาสปกต 2. โอกาสพเศษ

การแตงกายในโอกาสปกต เปนการแตงกายแบบธรรมดา แตงกายเปนประจ าทกวนหรอบอยๆ ครง และควรแตงใหเหมาะสมกบกจกรรมทท า เสอผาเครองแตงกายโอกาสปกต เชน ชดชนใน ชดนอน ชดล าลอง ชดท างาน ชดกฬา เปนตน การแตงกายในโอกาสพเศษ เปนการแตงกายยงกวาปกต เปนการแตงกายเฉพาะกจหรอเฉพาะงาน ไมไดแตงกายกนบอยๆ อาจจะเปนชดทหรหรา หรอเปนทางการ เชน ชดใสไปงานศพ ชดไปงานกลางคน (ชดราตร) ชดไทยพระราชนยม ชดเครองแบบ เปนตน โอกาสปกต การเลอกผาใหเหมาะสมกบแบบในโอกาสปกตซงจะรวมถง ชดท างานชดเดนทางและชดล าลองในการเลอกผาเพอจะใหเหมาะสมกบชดตางๆ นนผ เลอกจะตองมความรในเรองผา หรอเสนใยพอเปนสงเขปเพอใชในการพจารณาในแตละชดดงตอไปน ชดท างาน ผาทควรเลอกใชจะตองสวมใสสบายแขงแรงทนทาน ทนตอการซกรด สไมตก ไมซดจางเรวและมความคงรปทดเพราะวาชดท างานเปนชดทใชเวลาสวมใสมากกวาชดอนๆ แบบของเสอผาควรจะเปนแบบเรยบๆ สและลวดลายผาตองไมสะดดตา ไมหรหราหรอ รกรงรงมากจนเกนไปจะท าใหไมสะดวกในการท างานและสวมในการท างานและสวมใสเสอผาชดนนไดไมนาน

18

ชดเดนทาง ผาทควรเลอกใชควรจะเพมความทะมดทะแมง และความคลองแคลวของผสวมใสในขณะเดนทาง โดยสวมเสอตวนอกกบกางเกงทเขาชดกน หรอสเดยวกน ปจจยส าคญในการเลอกผาส าหรบตดชดเดนทาง คอผาทเลอกจะตองไมยบงายและไมเปอนงายในกรณทเปนผาเนอหนาผาประเภทน เหมาะส าหรบการพบใสกระเปาสวมใสไดหลายครงถาเปนผาเนอบางกไดจะตองซกงายแหงเรวไมตองรด ชดล าลอง ผาทเลอกใชจะไมพถถนมากนก ตองการความสบายแตใหดด อาจจะเปนผาสหรอผาลายเนอผาบางเบาทไมตองการความทนทานมากนก หรอผาประเภทเนอหยาบ งายตอการถกสะกด ถาการสวมใสไมระมดระวง เนอผาควรท าจากเสนใยธรรมชาต สสดใส ลวดลายไมเดนชดมากนก เหมาะส าหรบชดล าลองทสวมใสชวงเวลาสนๆ โอกาสพเศษ การเลอกผาใหเหมาะสมกบแบบในโอกาสพเศษ ผาทใชสวนใหญจะเปนผาเนอดราคาคอนขางสง มความหรหรา ลวดลายของผาสวยงาม สะดดตาหรอผาทมลวดลายในการทอพเศษอยในตวของผาชนนนๆ โดยทวไปนกออกแบบเสอผาจะตองเลอกผาทหรหราใหเหมาะกบโอกาสพเศษทหรหราเชนกน ชดไปงานศพ ส าหรบสตร เมอไปในงานโศกเศรา ผหญงควรแตงชดด าไมควรสวมแบบเสอทโลดโผนเกนไป เชน ผาปกดอกเบา ๆ ผาตวนมนระยบ ผาลกไมบาง ผามนวาว หรอแพรเนอบางมองดไมสภาพ ควรเลอกแบบเรยบมแขน และถาจะประดบอาภรณ ควรเปนสขาวหรอด าเพยงชนเดยว ถาสวมสรอยไขมก กใชเพยงสายเดยว เสอผาคอนขางเรยบรอย ไมตามสมยนยมมากนก แบบเสอควรเปนแบบเรยบ ๆ คอเสอไมกวางมากนก แขนไมสนจนเกนไปกระโปรงควรเปนกระโปรงยาว หรอกระโปรงสนพอดเขา การแตงกายชดงานกลางคน การแตงกายไปงานกลางคน ควรใชผาสสดใส เนอผาลกษณะนมเบาสบาย ชวยใหอาการเคลอนไหวดสวยงามมชวตชวา ผาและเครองประดบแวววาวไดตามความเหมาะสม แบบตองหรหราเหมาะสมกบงานและฐานะทไปในงานนน การเ ลอกแบบตองค านงความเหมาะสมกบบคลกหนาตม รปราง วย เสอผาจะชวยเสรมบคลกใหดขน ชดราตรสน เปนงานคอกเทลทไมใหญมาก งานทไมส าคญมากหรอไมไดพบปะผ ใหญเหมาะสมส าหรบเดกสาว รปรางบอบบาง ควรใชสออน ๆ เชน ชมพ โอลดโรส ฟาออน มการปกตกแตงบางเลกนอย ชดราตรยาว เหมาะส าหรบงานทใหญ และส าคญมาก ตองพบปะผ ใหญคนส าคญในสงคม การเลอกชดราตรตองค านงถงบคลกตนดวย สชดราตรท าไดทกส ขนอยกบผสวมใสและแบบชด ผาทใชอาจจะเปนผาไหม ผาเครป ผาแพร มการตกแตงปกหรหรา มเครองประดบเขาชดกน รวมทงกระเปาและรองเทา

19

การแตงกายแบบชดไทยพระราชนยม (สตร) ชดแตงกายแบบไทยของผ หญงไทย มววฒนาการอยางมาก ทงในดานความสวยงามของการออกแบบ ความประณตในการตดเยบ และการเลอกใชผา ซงเปนผาทอพนเมอง ซงน ามาตดเยบเครองแตงกายแบบไทยของผหญง ซงแตละชดมรปแบบและก าหนดการแตงกายในโอกาสตางๆ กน การแตงกายชดไทยพระราชนยมมทงหมด 8 ชด

1. ชดไทยเรอนตน 2. ชดไทยจตรลดา 3. ชดไทยอมรนทร 4. ชดไทยบรมพมาน 5. ชดไทยจกร 6. ชดไทยดสต 7. ชดไทยจกรพรรด 8. ชดไทยศวาลย

หลกการเลอกผาเพอใชในการออกแบบเครองแตงกาย

ในการออกแบบเครองแตงกาย นกออกแบบตองศกษาหลกการเลอกผา เพอใหเกดความร ความเขาใจ และสามารถน าไปใชใหเปนประโยชนในการออกแบบได ซงมหลกทส าคญในการพจารณาเลอกผานนมอย 3 ประการ ดงน 3.1 พจารณาตามความเหมาะสมของโอกาสทจะน าไปใช 3.2 พจารณาลายผา 3.3 พจารณาลกษณพนผวของผา 3.1 พจารณาตามความเหมาะสมของโอกาสทจะน าไปใช ในการเลอกผาเพอใชในการออกแบบเครองแตงกาย นกออกแบบควรพจารณาตามความเหมาะสมของโอกาสทจะน าไปใช เชน ในการออกแบบเสอส าหรบฤดหนาวประเภทเสอโคท หรอเสอกนหนาว นกออกแบบควรเลอกผาทมเนอหนา ทอแนน ๆ ไมมชองใหอากาศผานทะลไดงาย เชน ผาขนสตว เพราะจะชวยปองกนอากาศหนาวจากภายนอกไดเปนอยางด ยงสามารถเกบความอบอนใหกบรางกายไดดอยเสมอ ในการออกแบบเสอผาส าหรบฤดรอน นกออกแบบกควรเลอกผาททอจากเสนใยธรรมชาต ประเภทเสนใยจากพช เชน ผาฝายหรอผาลนน เพราะจะชวยซบเหงอและใหความเยนสบายแกรางกายไดมากกวา สวนเสอผาทตองใชอยเปนประจ า เชน ชดทใสไปท างาน หรอชดขาราชการ ไมควรใชผาประเภทเนอหยาบ ทอหางๆ ผวสมผสเปนป มปม ซงงายตอการถกสะกด หากผ

20

สวมใสไมระมดระวง อาจท าใหป มปมเหลานนหลดลยออกมาได เปนผลใหเนอผาเสยหาย ผาทมเนอหยาบทอหางๆ จงเหมาะกบเสอผาประเภทล าลองซงใชอยางฉาบฉวยมากกวา ส าหรบเสอผาทใชใสไปงานราตรนน ควรใชผาทท าจากใยสงเคราะห ทมความมนเงา เบาบาง ไดแก ผาแพร ผาตวน และผาทาฟตา หรอผาทท าจากเสนใยธรรมชาต เชน ผาไหม กนยมใชตดชดราตร เชนเดยวกน 3.2 พจารณาลายผา หลกการพจารณาเลอกลายผาเพอน าไปใชในการออกแบบเครองกาย ใหเหมาะสมกบแฟชนสงนน เปนทฤษฎทคอยขางลกซงและเปนปญหามากส าหรบนกออกแบบรนใหมทจะท าความเขาใจ อยางไรกดหากนกออกแบบรนใหมมความพยายามฝกฝนและเรยนรเกยวกบเรองผาอยางแทจรง กสามารถเลอกใชผาไดอยางรวดเรว ถกตอง และเหมาะสมกบบคคล โอกาสและสถานทได ลกษณะของลายผาแบงไดเปน 5 ประเภทดงน 3.2.1 ผาพน (Plain Fabric) เปนผาทไมมลวดลายใดๆ มสใหเลอกมากมายมลกษณะพนผวทแตกตางกน ไดแก ผวลนเปนมน ผวหยาบกราน ผวนมนาสวมใส ผวบางเบา และผวหนาหนกการเลอกใชผาพนมกจะดงดดความสนใจนอยกวาผาทมลวดลาย ผาพนจงจ าเปนตองใชฝมอในการตดเยบคอนขางสงและตองพถพถนเปนพเศษ ถาตดเยบไมดจะท าใหเครองแตงกายนนหมดคณคา หากตดเยบประณตยอมแลดสวยงาม โดยไมตองใชวสดใดมาตกแตงบนตวเสอ 3.2.2 ผาลายเรขาคณต (Geometric Patterns) ผาซงมลายทเกดจากการใชเสนประกอบขนเปนรปทรงเรขาคณต เชน รปเหลยม วงกลม วงร เสนโคง และเสนตดกน เปนตน ลายเรมแรกของผาลายเรขาคณตประกอบดวย ผาลายทางแนวตง ผาลายทางแนวขวาง และผาตา ผาลายเรขาคณตม 2 ประเภท 3.2.2.1 ประเภทลายในโครงสรางของผา ผาประเภทนลายเกดจากการทอหรอถกใหกลายเปนลายเรขาคณตในโครงสรางของผา ซงการเกดลายชนดนจะตองท าขนพรอมๆ กบการทอผาผนนนๆ โดยมากมกจะเปนผาเนอหนา ซงเกดจากการทอ หรอการถก เหมาะทจะน าไปตดเสอผาส าหรบฤดหนาวโดยนยมตดเปนชดสทของผชาย เนองจากลายผาชนดนมจดเดนในตวของมนเอง นกออกแบบจงตองเพมความระมดระวงมากขนในการออกแบบ โดยตองคดวางแผนใหดกอนทจะลงมอตดเยบจรง 3.2.2.2 ประเภทพมพลายลงบนเนอผา ผาประเภทนเกดจากการทนกออกแบบท าการออกแบบลายแลวพมพลงไปบนเนอผา ภายหลงจากทผาไดรบการทอหรอถกส าเรจแลว ผาประเภทนเรยกวา ลายนอกโครงสราง เมอใชนานไปอาจเสอมลงหรอสจดจางลงกลายเปนผาพนธรรมดาลายไมทนทานเหมอนผาทลายในโครงสราง

21

ขอควรรในการใชผาลายทางในการออกแบบเครองแตงกาย 1. การออกแบบเครองแตงกาย ซงมความสมดลแบบสมมาตร ทมความสมดลแบบสองดานเหมอนกน ผ ออกแบบควรเลอกใชผาลายทางทสม าเสมอกน แตในกรณทมความจ าเปนตองใชผาลายทางทไมสม าเสมอกน ในการออกแบบเครองแตงกายทมความสมดลแบบสมมาตรผออกแบบควรวางแบบ ชนหนาสองชนใหกลบหวกลบหางกนบนผนผา และในการวางแบบชนหลงกตองท าเชนเดยวกบชนหนา 2. การใชผาลายทางทสม าเสมอกน เวลาวางแบบลงบนผาควรใหชองไฟ ของลายทางอยทเสนกลางหนา และกลางหลง 3. ผาลายทางแนวนอนราบ นยมวางแบบไปในทศทางเดยวกนทกชน 4. ผาลายทางสออน-แก ใหวางลายทางสออนไวทเสนกลางหนาและกลางหลง 5. ผาลายทางเลกๆ เหมาะสมกบเสอประเภทคลาสสค หรอกระโปรง แบบแยกชนสวนของผหญง 6. ผาลายทางมหลายสหลายขนาดในผนเดยวกน เหมาะส าหรบเสอแบบล าลองใสในฤดรอน ขอควรรในการใชผาตาในการออกแบบเครองแตงกาย 1. ผาตาเลก ๆ เวลาน าไปใชในการออกแบบ มกไมตองค านงถงรอยตอตะเขบ เหมอนผาตาใหญ ๆ 2. ผาตาเลก ๆ เหมาะส าหรบทจะน าไปใชออกแบบเสอกระโปรงชดส าหรบผหญง 3. ผาตาเลก ๆ เหมาะส าหรบเสอแบบคลาสสคของผหญงมากกวาผชาย และเหมาะกบกระโปรงจบรอบเอว 4. ผาตาเนอบางทมสตดกน ไมควรใชออกแบบเสอปกเทเลอร ควรออกแบบเปนกระโปรงชดแทนจะเหมาะสมกวา 5. ผาตาใหญ ๆ แถบลายในแนวเสนดายยนมกถกวาแถบลาย ในแนวเสนดายพง เพอใหเกดความสมดลในความรสกดงนน ผาตาใหญๆ จงมตาทไมเปนสเหลยมจตรสแท ถาน ามาตดกระโปรงแบบผาเฉลยงจะดไมสวยงาม

3.2.3 ผาลายธรรมชาต (Naturalistic Patterns) เปนผาทนกออกแบบไดรบแรงบนดาลใจมาจาก สงทมอยในธรรมชาต เชน พช สตว คน สงแวดลอม เปนตน โดยผาลายธรรมชาตทมลวดลายซงไดแนวคดมาจากสวนตาง ๆ ของพช เชน ดอก ใบ ผล จะเรยกวา “ลายดอกไม” (Floral) สวนผาลายธรรมชาตทมลวดลายซงไดแนวคดมาจากสตวทกประเภท จะเรยกวา “ลายสตว” แมวาจะ

22

มการน าเอาลายดอกไมและลายสตวมาผสมผสานกนในการออกแบบลายผาแบบของเสอผาสตรกยงคงนยมน าผาลายดอกไมมาใชในการออกแบบเครองแตงกาย ขอควรร ในการใชผาลายธรรมชาตในการออกแบบเครองแตงกาย 1. ผาลายธรรมชาตทมความคมเขมอยในตว ควรใชในการออกแบบเสอผาเครองแตงกายแบบเรยบๆ สวนตกแตงกใชผาในตวได 2. ผาลายธรรมชาตทไมคมเขม ควรน าไปใชในการออกแบบโดยใชผาพนมาชวยในการตกแตง เพอใหเสอผาแลดไมเรยบจนเกนไป 3. ผาลายธรรมชาตทเปนลายดอกไมดอกโต หรอลายใหญ มกจะมชองหางของลายยาวอาจท าใหสนเปลองมากขน เพราะตองใชจ านวนผามากจงควรใชผาประเภทน ออกแบบเสอผาทตองการใหดสงางามเทานน 3.2.4 ผาลายรวม (Conventional Patterns) เกดจากการรวมลายเรขาคณตกบลายธรรมชาตไวในผนเดยวกน แลดมเสนหแปลกตา ผาฝายทพมพลายรวมเปนผาทนาสนใจ เพราะลายรวมนสามารถลวงตาใหดมคามากขนไดท าใหโอกาสทจะใชมมากขน ผาลายรวมมวธการท าได 2 วธ คอ 3.2.4.1 ไดจากการทอ มนษยมความคดสรางสรรคมาหยดนง จงผลตผาไหมยกดอกขน ซงมลกษณะเปนลายธรรมชาต “ลายดอกไม” อยในลายเลขาคณต ซงเปนรปสามเหลยมขนมเปยกปน และตอมาไดกลายเปนแรงบนดาลใจใหเกดผาลายรวมแบบอน ๆ ขน 3.2.4.2 ไดจากการพมพ ในการพมพนนจะใชบลอก (Block) ไมแกะดวยมอและพมพดวยมอเปนลายผาชนดลายรวม ลายทเกดจากการพมพเปนลายทแปลกตาสนองความตองการทแตกตางกนไปของมนษยผาพมพดวยบลอกดดและแปลกตา กวาผาทพมพดวยลกกลงเพราะรอยตอระหวางลายของบลอกยอมไมตรงกนทกชน 3.2.5 ผาลายจด (Dots And Spots) ผาลายจดเปนลายผาทใหความรสกแขงกระดางมากทสด ในจ านวนบรรดาลายผาทงหมดทกลาวมาแลว แตในขณะเดยวกนผาลายจดกบงบอกถงความรสกราเรงเบกบานละออนเยาวไดเชนเดยวกน ทงนเนอผากมสวนตอความรสกทเกดขนดวยผาลายจดกลมทเปนผาปานจะใหความรสกออนหวานสงางามอยในตว ผาลายจดทมขนาดใหญจะใหความรสกแขงแรงกวาผาลายจดทมขนาดเลก การทนกออกแบบเสอผาเครองแตงกายน าผาลายจดมาใชในการออกแบบนนจงควรศกษาถงลกษณะพเศษของผาลายจด และวธการน าผาลายจดมาใชไดอยางเหมาะสม ดงน

23

ลกษณะพเศษของผาลายจด ผาลายจดกลม ๆ ถาใชเนอผาทแตกตางกน ท าใหความรสกทแตกตางกนไปดวย เชน ผาปาน ผาชฟอง จะใหความรสกออนหวานสงางามอยในตว เหมาะส าหรบน ามาออกแบบเสอผาเครองแตงกาย ประเภทกระโปรงชดทแลดด เชน ชดราตร แตถาผาปานนนมจดหลาย ๆ ส แมวาจดนน ๆ จะเปนจดสออนทงหมดกตาม กยงไมเหมาะส าหรบทจะน ามาตดชดราตร ควรน าไปตดเปนชดกลางวนจะดกวา เพราะผาทมจดหลาย ๆ ส มกนยมใชกนทวไปในตลาดเสอผา มทกระดบราคา ส าหรบผาลายจดเรขาคณต ซงลกษณะของจดจะไมกลมแตจะเปนเหลยมเปนมมมกจะไดรบความนยมนอยกวาผาลายจดกลม ๆ และสวนใหญน าไปใชในการออกแบบเสอผาประเภทชดล าลอง การน าผาลายจดมาใชเปนจ านวนมาก ๆ จะดไมสวย ควรใชผาลกไมมาใชในการตกแตงในตวเสอ หรอใหดเรยบหรโดยใชผากนมาใชตกแตงในตวเสอ เชน ผาพนสกรมทาจดสขาวควรใชผากนสขาว หรอลกไมสขาวมาตกแตงตรงปกหรอแขนเสอ เปนตน โดยใชผาก นหรอผาลกไมทน ามาตกแตงผาลายจดนนจะตองเปนสเดยวกบสของจด ผาลายจดทมสพนเปนสออนจดเปนสเขม ขนาดของจดมกมขนาดใหญ ชองไฟมกจะอยหาง ๆ กนแตถาสพนเปนสเขมจดเปนสออน ขนาดของจดมกมขนาดเลก ชองไฟมกจะอยใกล ๆ กนแตถาสพนเปนสเขมจดเปนสออน ขนาดของจดมกมขนาดเลก ชองไฟมกจะอยใกล ๆ กน วธการลดความแขงกระดางของผาลายจด 1. ควรลดขนาดจดลงโดยหลกเลยงลายจดทมขนาดใหญ เพราะความแขงแรงของจดขนอยกบขนาดของจด ถาใชจดทมขนาดใหญเทาใดกยงรสกแขงมากเทานน หากน ามาตดเยบทงชดควรเลอกพนเปนสเขมจดเปนสออน จดจะมขนาดเลกและอยใกลๆ กน ผาจดสตางๆ บนพนขาวหรอจดขาวบนพนสอนๆ (ยกเวนส า) มกมความแขงแรงนอยลงอยในตวเอง 2. ควรลดความบรสทธของของจดลง โดยอาจใชผาลายจดท าหนาทเสมอนเปนสวนประกอบตกแตงบนตวเสอกได เชน ตวเสอเปนผาพนสแดง สวนปกและขอบแขนเปนผาลายจดพนสแดงกจะแลดแปลกตาและวธนเปนทนยมใชกนมาก แตควรระมดระวงใหสพนของผาจดกบสตวเสอเปนสเดยวกน 3. ควรลดการตดกนอยางรนแรงของส ในกรณนควรหลกเลยงผาลายจด ทมสตดกนอยางรนแรง เชน จดด าบนพนขาว หรอจดขาวบนพนด า เพราะจะแลดแขงกระดางมาก หากเลยงไปใชจดขาวบนพนสเทากจะแลดนมนวลมากขน

24

3.3 พจารณาลกษณะพนผวของผา (Texture) ลกษณะพนผวของผา แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ 1. แบงตามความนมและความกระดาง สามารถแบงตามการใชงานได 3 ชนด ไดแก 1.1 ชนดปานกลาง เชน ผาไหม นยมใชส าหรบเครองแตงกายทตองการออกแบบใหมเสนกรอบนอกปกต 1.2 ชนดกระดางมาก เชน ผาทาฟตา 1.3 ชนดออนนมมาก เชน ผาเครป (Crepe) ซงทงสองชนดหลงน นยมใชส าหรบเครองแตงกายทตองการออกแบบใหมเสนกรอบนอกแบบพเศษ เชน เสนกรอบนอกพองมาก หรอ บานมาก เปนตน 2. แบงตามความหนาและความบาง ผาบางชนดนอกจากจะมความหนาบางตางกนแลว ยงมพนผวแตกตางกนอกดวย เชน ผาไหมเนอบางบางชนดอาจมพนผวกระดางคลายผาออแกนซา แตบางชนดมพนผวออนนมคลายผาชฟอง ในขณะทผาไหมเนอหนาหนก บางชนดอาจมพนผวกระดาง บางชนดกอาจมพนผวนมคลายก ามะหย เปนตน โดยทวไปแลวผาไหมทมพนผวคลายผาก ามะหย หรอผาชฟอง เหมาะกบกระโปรงชดทหรหรา หลกการพนฐานในการออกแบบเครองแตงกายจะพบวามปจจยส าคญทเปนรายละเอยดมากมาย ซงนกออกแบบเสอผาเครองแตงกายจะตองเรยนร เรมตงแตการรจกน าวสดอปกรณทจ าเปนมาใชใหประโยชนสงสดในการออกแบบ การมความรพนฐานและมทกษะในการน าเสนและสมาใชในการออกแบบ การมความรเกยวกบหลกการออกแบบเสอผาเครองแตงกาย ใหเหมาะสมกบรปรางทตนออกแบบ และสอดคลองกบความตองการ รวมทงบคลกลกษณะของผสวมใส สงตาง ๆ เหลานจ าเปนจะตองใชเวลาในการศกษาท าความเขาใจดวยความมงมนและมานะพยายามจงจะประสบความส าเรจในการเรยนร และสามารถน าไปใชในการออกแบบเครองแตงกายไดอยางแทจรง 2. การตดเยบเสอผา

วนทร สอนอนทร. (2542: 108) กลาววา การตดเยบเสอผาในสมยโบราณนนเปนงานทหยาบและเปนการคาดคะเนเอาเทานน โดยหวงวาเมอตดเยบเสรจเรยนรอยและจะสวมใสเสอผานนไดพอดกบรปราง การสรางแบบตดไดเกดขนครงแรกในประเทศอยป เปนการสรางแบบบนกอนหน ตอมาชาวฮบร กไดน าแบบตดไปใชละทองเทยวไปตามทะเลทรายจนกระทงพอคาชางกรกไดรบชวงไป และน าเขาไปในประเทศแถบทวปยโรป แลวไดมชางช านาญไดน าไปดดแปลงจากกอนหนมาเปนดนชนวน แตการใชดนชนวนน ามาสรางแบบตดนนกยงไมเปนทพอใจ ตอมาในศตวรรษท 13 ไดมชางตดเสอชาว

25

ฝรงเศสไดใชใบไมบาง ๆ มาสรางแบบตดและไดเกบเปนความลบโดยสมาคม ชางเส อชาวฝรงเศสจนกระทงชางตดเสอสวนพระองคของพระเจาจอหนท 2 แหงประเทศฝรงเศสไดคดสรางแบบเสอดวยกระดาษและการสรางแบบกพฒนาและทนสมยขนตามล าดบ โดยไดมการเพมเตมรายละเอยดเกยวกบวธการสรางแบบตดขนในสมยนนดวย การสรางแบบตด (Pattern Making) หมายถง การขดเสนบนกระดาษซงเปนการแสดงความคดเหนของผออกแบบท าใหรปแบบความคดทขดเสนบนแผนกระดาษนนออกมาเปนชนสวนตาง ๆ ซงเมอน าเอาสวนตาง ๆ เหลานมาประกอบรวมกนเปนรปรางของเสอผาทสวยงามตามแบบตดซงไดขดเสนไว และน ามาสวมใสไดพอดกบรปรางของผสวมใสนน ๆ การสรางแบบตดนบไดวาเปนปจจยพนฐานทส าคญของการเรยนตดเยบเสอสตร วธการสรางแบบตดนนมมากมายหลายวธตาง ๆ กนไป แตกมวตถประสงคเดยวกนคอจะตองท าใหผาผนเรยบนน ๆ สวมใสพอดกบรปรางทมความโคงมนใหแนบเนยนและพอดกบรปรางของสตรแตละบคคลใหมากทสด การสรางแบบตด แบงไดดงน 1. การสรางแบบตดเสอและการสรางแบบตดแขนเสอ 2. การสรางแบบตดกระโปรง 3. การสรางแบบตดกางเกง แบบตดเบองตน คอ เสอพอดกบรปราง คอกลม แขนยาว กระโปรงสองชนตรง ๆ และกางเกงแบบเรยบ ๆ เรยกวา แบบตดเสอ กระโปรงและกางเกงเบองตน เพราะวาแบบตดทใชตดเสอ แขนเสอ กระโปรงและกางเกงเบองตนนน น ามาใชเปนแมแบบส าหรบตดเสอผาไดทกแบบทกชนดโดยไมตองมการสรางแบบทกๆครงทมการตดเยบ แบบตดเบองตนจะใช ขนาดตวของเจาของเสอน ามาสรางแบบเพยงครงเดยวและเกบไวใชไดถาวร ถารปรางนน ๆ ไมมการเปลยนแปลงเมอจะตดเสอผาครงใดเพยงน าแบบตดเบองตนนนมาลอกและปรบแบบตดใหเหมาะกบลกษณะรปรางของแตละบคคลซงเปนสงทมความส าคญเปนอยางยง เพราะวาไมม การสรางแบบวธใดทเหมาะกบรปรางของคนทกคน ผตดเยบเสอผานน ๆ จะตองมไหวพรบ ในการพจารณาวเคราะหรปรางของแตละบคคลใหใกลเคยงกบรปรางจรงๆใหมากทสด เมอปรบแบบตดไดเหมาะสมกบลกษณะของรปรางแลวจงน าแบบตดไปออกแบบแบบตดเสอ แขนเสอ คอเสอหรอปกเสอ กระโปรงหรอกางเกงทไดออกแบบไวตามตองการ กระบวนการตดเยบ การท างานหรอปฏบตงานประเภทผาอยางมขนตอนเพอใหการท างานไดผลงานทบรรลตามความคาดหวงหรอเปาหมายทวางไว โดยเรมจากการวเคราะหทแบบทตองการ งบประมาณเรองเงนทตองใชจาย วเคราะหเรองเครองมออปกรณ วางแผนการเตรยมการและการเยบ วาจะใชเวลาใด เมอไร นานเทาไร และในการปฏบตการควรประเมนผลการประเมนผลการท างาน โดยด าเนนการตามกระบวนการตดเยบเสอผา ตามล าดบขนตอน ดงน

26

1. ขนตอนการวดตว เปนการวดขนาดเพอตรวจสอบความกวาง ความยาว ความหนา ของสดสวน ซงการวดตวนส าคญมากกวาเพราะวาจะสงผลถงลกษณะของผลส าเรจ เชน ผลงานไดสดสวน สวมใสไดสวยงามเหมาะสม หรอผลงานตงรงสวมใสไมได ดงน

2. ขนตอนการสรางแบบและแยกแบบ ท าไดโดยการน าสดสวนทไดวดขนาดไวมาสรางแบบตดลงกระดาษสรางแบบ ตามกระบวนการการของการสรางแบบเสอผาแตละชนด เชน สรางแบบตดเสอ สรางแบบตดกระโปรง สรางแบบตดกางเกง และเมอสรางเสรจแลวควรท าเครองหมายปองกนความผดพลาด และควรตรวจสอบขนาดใหละเอยดถถวน โดยท าเครองหมายตางๆ ลงบนแบบตดและเขยนรายรายละเอยดตางๆ ใหชดเจน

3. ขนตอนการค านวณผา เลอกผา ในการตดเยบเสอผานนเราควรค านวณผาใหถกตองเพอความประหยดและเลอกผาใหเหมาะสมกบประโยชนใชสอย โดยค านงถงคณสมบตของผาซงผลตจากเสนใยแตละชนด เชน ผาฝาย จะเปนผาทไดจากเสนใยจากเมลดฝาย ซบน าไดด ทนตอความรอนสง แตยบงาย ผาไนลอน เปนผาใยสงเคราะห ไมทนตอความรอนและแสงแดด ไมขนราคา จบแตจบไดคงรป เปนตน

4. ขนจดเตรยม ผาเปนการจดเตรยมวสดทเกยวของกบการเยบทกชนช เชน เขม ดาย กรรไกร ผา จกรเยบผา บรเวณปฏบตงานและแสงสวาง เปนตน ส าหรบผาทตองการตดเยบ ถาไมแนใจวาจะหดหรอไม ควรน าผาไปแชน าถาเปนผาขาวใหแชดวยน าปาว ถาเปนผาสใหแชในน าเกลอโดยแชประมาณ 3 ชวโมง และน าไปผงใหแหง พรอมทงจดเตรยมวสดอปกรณ ในการตดเยบใหครบถวน

5. ขนตอนการวางแบบตดและตดผา ในขนตอนนควรระมดระวงโดยอานรายระเอยดบนแบบตด การท าเครองหมายตางๆ ทเขยนไว และกดรอยผาเสนเยบทกเสน เพอเปนเครองหมายหรอเปนเสนแนวในการเยบ

6. ขนตอนการตรวจสอบคณภาพ เปนการตรวจสอบคณภาพของงาน ซงในการตรวจสอบคณภาพของงานตดเยบเสอผาทสวยงาน ไมผดพลาด ควรตรวจสอบทงขณะท าการเยบ เชน เนาลองตว ตรวจสอบกาประกอบการเยบทกขนตอน ตรวจสอบความเรยบรอยของตะเขบเปนตน

7. ขนตอนการแกไขจดบกพรอง ในการตดเยบผาทกชนด เมอพบขอบกพรองไมควรปลอยทงไว ควรด าเนนการแกไขเพอความสวยงามของผลงาน

ดงนน การตดเยบเสอผาในเบองตน จ าเปนจะตองรจกวธการเลอกใช การเกบรกษาอปกรณเครองมอเครองใชใหเหมาะสมกบงาน รจกวธการเลอกผา การค านวณผาและการกดรอยผา นอกจากน จะตองรเกยวกบกระบวนการตดเยบเสอผา ซงไดแก การวดตว การสรางแบบ และแยกแบบ การค านวณผาและเลอกผา การเตรยมผา การวางแบบตด และการตดผา การตรวจสอบคณภาพและการ

27

แกไขจดบกพรองทงนเพอจะไดสามาร๔ตดเยบไดถกตองตามขนตอน อนจะสงผลใหไดผลงานทสวยงามและมคณภาพ

การเลอกผา การค านวณผา การวางแบบตดผา การเลอกผา การค านวณผา การวางแบบตดและการตดผาจดเปนความรพนฐานในการตดเยบ

เสอผา ทผ เรยนจะตองเรยนรเพอน าไปปฏบตอยางถกตอง 1. การเลอกผา การเลอกผามความจ าเปนตอการเยบมาก กอนการตดสนใจซอผา

ควรค านงถงเรองตอไปน 1.1 เสนรอบนอกของแบบเสอ

- แบบทตองการความแขง ควรใชผาตวนเนอแขง หรอผาอนๆ ทมเนอแขง

- แบบทตองการความออนสวย ควรใชผาเนอบาง น าหนกเบา เชน ผาเรยอน ผาชฟอง ผาเจอซ เปนตน

- แบบทตองการเสนรอบนอกไมกางแขง ไมแนบตว ควรใชผาฝาย ผาลนน ผาไหม

1.2 ความช านาญการในการเยบ ผ ทฝกเยบควรเลอกผาทเยบงาย โดยพจารณาดงน

- ควรเลอกผาทอเนอหนาปานกลาง รปทรงคงท ทนทานตอการรด เชน ผาฝาย ผาลนน เปนตน

- ไมควรเลอกผานม รปทรงไมคงท - ไมควรเลอกผายด ทกชนด เพราะลกษณะเนอผานมจะท าใหเยบยาก - ไมควรเลอกตากผา เพราะจะท าใหเกดปญหาเกยวกบการเยบตอ

ลายผาไมตรงกน - ไมควรเลอกผาพมพทมลายทาง หรอลายพมพทเปนผาตา ถาใช

ผาพมพควรเปนผาทมลวดลายไมจ ากดรปเพราะจะชวยไมใหเกดปญหาในการตดเยบหรอประกอบตวเสอ สวนลายจ ากดรปนนไมควรเลอก เพราะจะท าใหเกดปญหาในการาวางแบบตดบนผา

1.3 ความกวางของหนาผา กอนการซอผาควรดขนาดความกวางของหนาผาซงแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน

- หนาแคบหรอหนาธรรมดาโดยทวไปจะมหนากวางประมาณ 36-45 นว

28

- หนากวาง โดยทวไปจะมหนากวางประมาณ 60 นว จ านวนเมตรทใชจะนอยกวาผาหนาแคบหรอธรรมดา

2. การค านวณผาม 2 วธดงน

2.1 การค านวณจากแบบตด มหลกการค านวณ ดงน - การตดกระโปรงเขารปและกางเกง ผาหนาแคบหรอหนาธรรมดา

ใชผา 2 เทาของความยาวบวก 20 เซนตเมตร ส าหรบเผอตะเขบและพบชายกระโปรง หากเปนผาหนากวาง ใชผา 1 เทาของความยาวบวกเผอ 20 เซนตเมตร เหมอนกบผาหนาแคบหรอหนาธรรมดา

- การตดกระโปรงจบรอบตว ใชผา 2 เทาของกระโปรงเขารป บวก 20 เซนตเมตร ส าหรบบวกเผอพบและตะเขบเชนเดยวกน

- การตดเสอ ไมมปก ปกฮาวาย ปกบว ผาหนาแคบ หรอหนาธรรมดา ใชผา 2 เทาของความยาวตวเสอ บวก 1 เทาของความยาวแขนเสอ บวก 20 เซนตเมตร ส าหรบเผอตะเขบและพบชาย หากเปนผาหนากวางใชผา 1 เทาของความยาว ตวเสอ บวก 1 เทาของความยาวแขนเสอ บวก20 เซนตเมตร ส าหรบพบชายและเผอตะเขบ ถาเปนเสอปก ยวยระบาย ใหบวกเผอเพมอกประมาณ 1.5 – 1.75 เมตร

- การกะประมาณ วธน เปนทนยมของผ ซอผา เพอจางผ อนตดเยบ หรอชางตดเสอทซอผาเขารานตนเอง เพอบรการลกคาเลอกผาส าหรบตดเยบการกะประมาณ วธน เปนทนยมของผ ซอผา เพอจางผ อนตดเยบ หรอชางตดเสอทซอผาเขารานตนเอง เพอบรการลกคาเลอกผาส าหรบตดเยบ

ตารางท 1 แสดงจ านวนผาตอการตดเยบเบองตน ดงน

ชนดของผา ผาหนาธรรมดาจ านวนทใช(เมตร) ผาหนากวาง(เมตร)

เสอแขนสน(มปก) 1.75 1.25

เสอแขนยาว(มปก) 2.00 1.75

กระโปรงเขารป 1.50 0.75

กระโปรงจบรอบตว 2.25 1.75

กางเกงขายาว 2.50 1.25

29

การวางแบบตด กอนการวางตดควรค านงถงเรองตาง ๆ ดงน 1. ตรวจดรอยต าหนของผา ถาผามรอยต าหน เชน รอยเปอน ผา มร มรอยขาดหรอ

มต าหนอนๆ ควรหลกเลยงสวนนน ๆ ถาจ าเปนหลกเลยงไมได ควรวางแบบตดใหสวนทมต าหนอยในต าแหนงทไมเปนจดเดน เชน ขางตว ใตวงแขน เปนตน

2. ค านงถงแนวเสนดายในผนผาประกอบดวย เสนดายพงและเสน ดายยน ใชสญลกษณโดยการวางแบบตดเสอ แขนและกระโปรง ใหวางแขนเสอและกระโปรง ใหวางแนวความยาวของการวดตว ตามแนวเสนดายยนหรอตามแนวรมผา

3. พบทบผาใหดานทมลายชดเจนอยดานนอก หรอเรยกวา ดานถกอยดานนอก จะท าใหสะดวกในการกรอยผา สามารถกดรอยในครงเดยวไดทงซกซายและซกขวา ในกรณเปนผาสเดยวสามารถพบทบดานใดกได เนองจากผนผาเหมอนกนทง 2 ดาน

4. วางแบบตดชนใหญกอนชนเลก โดยวางแบบตดชนใหญใหเสรจเรยนรอยกอน จงวางชนเลกสอดแทรกเนอทวางใหครบทกชน

5. กลดเขมหมดบนแบบตดทกชน โดยกลดเขมหมดใหหางจากเสนทตองการกดรอยประมาณ 3-5 เมตร

การตดผา ในการตดผา ควรยดหลกปฏบตดงน

1. ใหวางผาอยกบท ผ ทตดผาไมควรเคลอนท เพราะการเคลอนทผาในขณะตดผา จะท าใหแบบตดทกลดอยบนผาเคลอนต าแหนง ท าใหชนผาไมเทาแบบตด

2. กรรไกรตดผาตองคม สามารถตดผาขาดไดในครงเดยว 3. มอซายท าหนาทกดผา มอขวาจบกรรไกรตดผา 4. ตดตามแนวรมแบบตดทเผอตะเขบในแบบตดเรยบรอยแลว 5. ตดผาใหเรยบ อยาใหเปนรอยตอหรอเวาแหวง 6. ตดตามแบบตดใหครบทกชน

การกดรอยผา ในการกดรอยผา ใหปฏบต ดงน 1. ตรวจผาทตดเสรจแลวทกชนกอนการกดรอย 2. พบกงกลางกระดาษกดรอย ใหดานทมสอยดานนอก 3. สอดกระดาษกดรอยระหวางผาในแบบตด 4. กดรอยตามแนวเสนในแบบตด โดยใชไมบรรทดทาบเสนในแบบตด ใชมอซายกด

ไมบรรทด และมอขวาจบลกกลงกดรอยตามเสนในแบบตด ในกรณกดรอยเสนโคง ใหเคลอนไมบรรทด

30

ตามแนวเสนและกดรอยทละนดตามเสนโคง หรออาจใชมอซายกดผา มอขวาจบลกกลงกดรอย แตวธน ใชไมไดกบผ ทไมช านาญในการกดรอย เพราะจะท าใหเสนทไดจากการกดรอย ไมสม าเสมอ ไมเรยบ

5. เมอกดรอยเสรจในแตละชน ใหตรวจดเสนทกดรอย จะตองกดรอยใหครบทกเสนกอนการถอดเขมหมด

อปกรณทใชในการตดเยบ เครองมออปกรณการตดเยบ เปนสงทชวยใหงานตดเยบมความ

ละเอยด เรยบรอย รวดเรว และไดผลด อนง เครองมออปกรณทอยในสภาพทสมบรณตองมการท าความสะอาด และควรเกบรกษาใหอยในสภาพทใชงานไดอยเสมอ เพราะงานตดเยบตองใชฝมอ มความละเอยดเรยบรอย มความประณต และมความเทยงตรงเปนหลกส าคญ ซงการใชและการถนอมเครองมอเปนการฝกนสยของคนชางทด ดงนนจงควรรจกอปกรณทกชนด เพอการเลอกใชใหเหมาะสมตามชนดของผลงานและดแลรกษาใหอยในสภาพดทสด เพอประสทธภาพในการใชงานดงน

1. อปกรณเครองมอเครองใชในการวดตวและการสรางแบบ ในการสรางแบบตดเยบเสอ กระโปง อปกรณการวดตว ถอเปนสงจ าเปนและส าคญเปนอนดบแรกของงานตดเยบ การวดตวทไมถกตองจะท าใหเสอผาทตดเยบไมไดสดสวน คบ หรอหลวมเกนไป ดงนน ผ เรยนจะตองศกษาเกยวกบการใชอปกรณการวดตวใหละเอยด เพอน าไปใชในงานตดเยบอยางถกตอง ส าหรบอปกรณทใชในการวดตวม ดงน

1.1 สายวด สายวดทมขายในทองตลาดมอยหลายชนด เชน ผาเทป ไฟเบอรกราส พลาสตก เปนตน สายวดทดควรท าดวยวสดไมยด ไมหด สามารถใชไดทงหลกนวและหลกเซนตเมตร สายวดจะมความยาย 60 นว 150 เซนตเมตร มการแบงชองอยางชดเจน ในการวดตวหลกเซนตเมตรจะมความละเอยดกวาหลกนว ซงการเยบผาสตรสวนใหญนยมใชหลกเซนตเมตร 1.การอานสายวดหลกนว แบงเปน 8 ชอง นยมอานเปนเศษสวน ดงน 1 ชอง อานวา เศษ 1 สวน 8 2 ชอง อานวา เศษ 1 สวน 4 3 ชอง อานวา เศษ 3 สวน 8 เปนตน

การอานสายวดหลกนว แบงเปน 10 ชอง นยมอานเปนทศนยม ดงน 1 ชอง อานวา .1,2 ชอง อานวา .2 ,3 ชอง อานวา .3 , 4 ชอง อานวา .4 , 5 ชอง อานวา .5 เปนตน การเกบดแลรกษาสายวด ใหปฏบตดงน

1. หามใชสายวดแทนเชอกผกเอว เพราะจะท าใหสายวดบดเบยวเสยรป 2. ควรเกบรกษาสายวดโดยวธแขวน จะท าใหสายวดอยในสภาพเดมไมเสย

รปทรง สะดวกตอการใชงาน 1.2 ไมบรรทด ทใชงานตดเยบม 3 ขนาด คอ ขนาดยาว 12 นว ขนาดยาว 18

นว และขนาดยาว 24 นว ส าหรบไมบรรทดยาว 12 นว ใชส าหรบขดเสนระยะ สน เชน เสนไหล เสนบา

31

เปนตน ไมบรรทดยาว 18 นว และ 24 นว ใชส าหรบ ขดเสนทเปนเสนยาว ในการสรางแบบตดเพอความสะดวก ควรมไมบรรทดอยางนอย 2 อน คอ ขนาดยาว 12 นว และขนาดยาว 18 นว หรอ 24 นว ไมบรรทดทเปนพลาสตกใสจะสะดวกตอการใช เพราะเหนรอยเสนดานลางชดเจน การเกบดแลรกษาไมบรรทด ในการเกบรกษาไมบรรทดควรเกบโดยวธแขวนถาเปนไมบรรทดพลาสตก ควรระวงไมให เกดรอยขดขด เพราะจะท าใหตวเลขระยะวดเลอนหายไมสามารถอานระยะวดได

1.3 ไมฉาก มทงชนดทท าดวยไมและพลาสตกใส มความยาวตงแต 6 เซนตเมตรขนไป มหนวยวดขางหนงเปนนว ขางหนงเปนเซนตเมตรเชนเดยวกนกบไมบรรทด ใชส าหรบท ามมทตองการใหเปนมมฉาก หรอขดเกรนผาบนแบบตด การเกบรกษาไมฉากควรจดเกบในกลองเครองมออปกรณการตดเยบใหเรยบรอย

1.4 ยางลบ ใชลบเสนทตองการแกไขขณะสรางแบบตด ยางลบทใชควรมคณภาพด สามารถลบรอยไดสะอาด ไมควรใชยางลบทหวดนสอเพราะวาลบไมสะดวกและไมสะอาด การเกบดแลรกษายางลบ ควรเกบไวดวยกนกบดนสอ

1.5 ดนสอ ใชส าหรบท าเครองหมาย และขดเสนตาง ๆ ทใชในการสรางแบบ กอนการสรางแบบ ควรเหลาดนสอใหแหลมเพอความคมชดของเสน ไมควรใชดนสอทไสออนจนเกนไป จะท าใหท เรวดนสอไสแขงเกนไปท าใหกระดาษสรางแบบขาดไดงาย และมองเหนเสนไมชดเจน การเกบดแลรกษาดนสอ ควรจดเกบใสกลองเครองมออปกรณการตดเยบใหเรยบรอย

1.6 กระดาษสรางแบบ ควรใชกระดาษสขาว หรอสน าตาล ซงมขายตามรานขายเครองเขยน และรานขายอปกรณการตดเยบ ราคาแผนละ 2-3 บาท มขนาดกวาง 79 เซนตเมตร ยาว 190 เซนตเมตร การเกบรกษากระดาษสรางแบบ ในกรณทซอกระดาษจ านวนมาก ควรเกบดแลรกษาดงน

1.6.1 เกบในทอากาศถายเทไดด ไมเปยกชน 1.6.2 วางกระดาษตามแนวนอน โดยทบซอนกน 1.6.3 อยาใหกระดาษถกแสงแดดสอง เพราะจะท าใหกระดาษเหลองกรอบ

1.7 ลกกลง ใชในขนตอนการสรางแขนเสอ และใชกดรอยเพอลอกเสนในแบบทเปนเสนเยบลงผา มลกษณะปลายแหลมคมสม าเสมอ ท าดวยเหลก ไมเปนสนม สวนทเปนดามท าดวยไมหรอพลาสตก รอยระหวางลกกลงกบดามมความแขงแรง ทนทาน การดแลรกษาลกกลง ควรเกบในกลองเครองมอสรางแบบเสอดวยสตรส าเรจรปหรอกลองอปกรณการตดเยบ ควรดแลรกษาไมใหลกกลงเปนสนม โดยไมใหลกกลงสมผสสงเปยกชนลกกลงทเปนสนมไมควรน ามาใช

32

1.8 กระดาษกดรอย เปนกระดาษเทยนไข มหลายส ควรเลอกใชสใหใกลเคยงกบผา กระดาษกดรอยใชคกบลกกลง การเกบดแลรกษากระดาษกดรอย เพอใหกระดาษกดรอยใชงานไดยาวนาน ควรปฏบตดงน 1.8.1 ใชกระดาษขาว ขนาด A4 ปดทบ ดานทเปนสขาว 1.8.2 เมอตองการเกบกระดาษกดรอยใหใชกระดาษไขหรอกระดาษขาวปดทบดานส 1.8.3 ชอลกเขยนผา ใชในการท าเครองหมายบนผา ใชขดท าแนวผา มอยหลายสทวไปลกษณะเปนแทงสามเหลยม ในการตดเยบเสอผาสตรแบบงายหรอเยบของใช ผ ทมความสามารถช านาญมกใชในการสรางสรางแบบตดเยบบนผา การเกบรกษาชอลกเขยนผา ใหปฏบตดงน 1. เมอใชงานควรระมดระวงไมใหตก เพราะจะท าใหแตกหรอหกได 2. ไมเกบชอลกเขยนไวในททมแดดสอง เพราะจะท าใหแหงกรอบ เมอน าไปใชงานจะขดเสนไมคอยตดผา 3. กอนเกบชอลกใชน ามนจกรหรอโลชนลบไลทงสอง ดาน เพอใหชอลกสไมแหง แขง 1.9 กรรไกรตดกระดาษ ใชส าหรบตดกระดาษทสรางแบบตด ราคาไมแพง ท าดวยเหลกหรออะลมเนยม มดามเปนพลาสตกสตางๆ เชน สสม สเขยว เปนตน ขนาดทเหมาะแกการใชงาน คอ ยาวประมาณ 7-8 นว การเกบดแลรกษากรรไกรตดกระดาษ ใหปฏบตดงน 1. ขณะใชงาน ควรระมดระวงกรรไกรตก จะท าใหดามซงเปนพลาสตกแตกได 2. ควรจดเกบใหเปนท โดยเกบในกลองเครองมอสรางแบบเสอดวยสตรส าเรจรปหรอกลองอปกรณการตดเยบ 3. หามใชกรรไกรตดกระดาษน าไปตดลวด เพราะจะท าใหคมกรรไกรเสย เนองจากกรรไกรตดกระดาษท าดวยเหลกเนอออนหรออะลมเนยม

2. อปกรณเครองเครองใชในการวางแบบตดและการตดผา 2.1 กรรไกรตดผา กรรไกรทใชสะดวกเหมาะมอคอกรรไกรยาว 7-8 นว ม 2

ชนด คอ กรรไกรดามโคงและกรรไกรตดผา มอยหลายแบบหลายยหอ มทงกรรไกรส าหรบคนถนดซายและขวา ควรเปนกรรไกรทท าดวยเหลกทมคณภาพด กรรไกรทดตองมความคมตงแตโคนถงปลายกรรไกรการเกบดแลรกษากรรไกร ใหปฏบตน

33

2.1.1 ขณะใชงานควรวางเบา ๆ และ ระวงอยาใหกรรไกรตก เพราะจะท าใหสญเสยศนย ตดผาไมขาด

2.1.2 ไมควรใชกรรไกรตดผาทซอนกนหลายๆชนเพราะจะท าใหคมกรรไกรเสย

2.1.3 หามน ากรรไกรตดผาน าไปตดกระดาษหรอสงอนทไมใชผา เพราะจะท าใหกรรไกรทอน าไปตดผาไมขาด

2.1.4 ควรเกบกรรไกร ในกลองเครองมอตดเยบ หรอเกบในลนชกจกร 2.1.5 กอนเกบกรไกร ควรเชดละอองผาทจบอยทกรรไกร และเชดดวย

น ามนจกร เพอปองกนการเปนสนม 2.2 ทเลาะผา มดามจบเปนไม หรอเปนพลาสตก ตรงปลายท าดวยโลหะเคลอบ

มความคม ไมเปนสนม มปลอกสวมเพอปองกนอนตรายจากปลายแหลม ใชส าหรบเลาะเสนดายหรอเสนเยบทไมตองการและใชเจาะรงดมทเยบดวยจกร การเกบดแลรกษาทเลาะผา ไมควรใหสมผสของเปยกชน เพราะจะท าใหเปนสนมควรจดเกบในกลองอปกรณการตดเยบ

2.3 เขมหมด ใชงานได 3 ลกษณะคอ ใชกลดแบบตดกระดาษกบผากอนการตด ใชกลดผาเพอเตรยมเนา และกลดผาแทนการเนาเพอการเยบผา หลกเกณฑในการกลดเขมหมดเพอการกลดแบบตดกระดาษกบผากอนการตดคอ ควรกลดเขมหมดใหหางจากเสนทตองการกดรอย ประมาณ 3-4 เซนตเมตร เพอไมใหเสยเวลาในการถอดเขมหมด ซงปฏบตตอจากขนตอนการตดผา และควรใหมระยะหางประมาณ 15 เซนตเมตร

อปกรณเครองมอเครองใชในการเยบ 1. เขมเยบดวยมอ ใชส าหรบ เนา สอย เยบตดเครองเกาะเกยว ถกรงดม เยบในสวนท

จกรเยบไมได เขมมอยหลายขนาด ไดแก เขม เบอร 7-8 ใชเยบผาหนาและถกรงดม เขมเบอร 9 ใชเยบผาหนาปานกลาง เขมเบอร 10 ใชเยบผา บาง เขมเบอร 11 ใชเยบผาเนอบาง เขมส าหรบสอยผาจะใชตงแตเบอร 9-11 การเกบดแลรกษาเขมเยบผาดวยมอ เขมเยบผาดวยมอหลงจากการใช ถาจดเกบไมถกตองจะท าใหเปนสนม เขมทเปนสนมไมควรน ามาใชงาน เพราะจะท าใหสนมตดผา ซกออกยาก เพอยดอายการใชงานของเขมเยบดวยมอ ใหปฏบตดงน

1.1 ในกรณ ทเกบนาน หลงจากการใชงานใหเชดดวยน ามนจกร เกบในหอทเปนกระดาษตะกวหมดวยกระดาษสด า และควรแยกหอกบเขมทยงไมผานการใชงาน

34

1.2 ในกรณทใชงานบอย ๆ ควรเกบใสกลองเขม กอนการเกบควรเชดเขมใหแหง อยาใหเปอนเหงอ หรอเชดดวยน ามน การปกเขมไวทหมอนเขมหลงจากการชางานโดยไมเชดเขม จะท าใหเขมเกดสนมไดงาย เนองจากท าดวยเหลกจงท าปฏกรยากบสงเปยกชน คอ เหงอและอากาศ 2. เขมหมด ดงทไดกลาวในขนตนแลววา เขมหมดสามรถใชงานได 3 ลกษณะ การกลดเขมหมดเพอการเนา และการกลดเขมหมดเพอการเยบ ใหกลดวธเดยวกน คอ กลดทเสนเยบแตการกลดเขมหมดเพอการเยบแตการกลดเขมหมดเพอการเยบผ ฝกเยบผาไมแนะน าใหใช เพราะจะท าใหเสนเยบคลาดเคลอน นยมใชส าหรบเยบผาจ านวนมากหรอชางช านาญเทานน ในการกลดเขมหมดทเสนเยบโดยกลดในลกษณะขวางเสนเยบ เพอความสะดวกในการเนา ท าใหไมเสยเวลาในการถอดเขมหมด ผปฏบตสามารถเนาผานเขมหมดไปได และการกลดาเขมหมดเสนเยบเปนเสนตรง ความหางตามลกษณะของความโคงถาเสนโคงมากใหกลดถกวาเสนโคงเลกนอย เพอเปนการปองกนไมใหเสนเยบคลาดเคลอน การเกบรกษาเขมหมด ควรเกบใสกลองเขมหมดหรอปกไวบนหมอนปกเขม 3. ดาย ม 2 ชนด คอดายเยบผาและดายเนา ดายทใชเยบผาจะมความเหนยวและราคาแพงกวาดายเนา ผาทมราคาถกและไมเหนยว ดายเยบผาควรเลอกสแกกวาสผาเลกนอย เนองจากเสอผาเมอผานการซกรดนานๆ สของดายจะซดเรวกวาสของผา การเกบดแลรกษาดาย กอนการเกบหลอดดาย ควรน าปลายดายเสยบตรงรอยบากหรอทเกบดาย ถาหลอดดายแบบทไมมรอยบากส าหรบเสยบปลายดายใหใชสกอตเทปทบปลายดายเกบรกษาดายในกลองกรหรอหอดวยพลาสตก 4. ทสนเขม ใชส าหรบสนเขมหรอรอยดายใหรวดเรวยงขน การเกบดแลรกษาทสนเขม ควรเกบทเดยวกบเขม และกอนการเกบควรเชดดวยน ามนจกร เพอปองกนการเกดสนม 5. ปลอกนว ใชส าหรบสวนนว เพอปองกนเขมแทงมอขณะเยบผา การเกบดแลรกษาปลอกนว เนองจากปลอกนวมอมขนาดเลก อาจท าใหตกลนสญหายไดงาย ควรเกบในกลองอปกรณการตดเยบ 6. ปากคบ ใชเกบดายทเกดจากการเลาะผาหรอการเนา อปกรณเครองมอเครองใชในการรด

1. เตารด ม 2 ชนด เตารดธรรมดา และเตารดไอน า ใชรดผากอนตดและในขณะทเยบ เพอใหตะเขบเรยบและท าใหงานตดเยบดสวยประณตมากขน เพอใหไดเสอผาทมตะเขบเรยบ ไมยน หรอโปง

2. โตะรองรด เปนโตะทพบเกบได ม 2 แบบคอแบบนง และแบบผนรด 3. หมอนรองรด ใชรดสวนประกอบของเสอ หรอตะเขบทมสวนเวาโคง หมอนรองรดม

หลายแบบ หลายขนาด ควรเลอกใชใหเหมาะกบตะเขบ

35

4. ผารองรด ใชชบน าบดบนเสอผาทจะรด วธนจะชวยปองกนไมใหเตารดตดผาในกรณทความรอนสงมาก และผาทรองรดควรใชผาฝาย ประเภทเนอหาปานลาง เชน ผาสท ผามสลน เปนตน การตดเยบเสอผาในเบองตน จ าเปนจะตองรจกวธการเลอกใช การเกบรกษาอปกรณเครองมอเครองใชใหเหมาะสมกบงาน รจกวธการเลอกผา การค านวณผาและการกดรอยผา นอกจากน จะตองรเกยวกบกระบวนการตดเยบเสอผา ซงไดแก การวดตว การสรางแบบ และแยกแบบ การค านวณผาและเลอกผา การเตรยมผา การวางแบบตด และการตดผา การตรวจสอบคณภาพและการแกไขจดบกพรองทงนเพอจะไดสามารถตดเยบไดถกตองตามขนตอน อนจะสงผลใหไดผลงานทสวยงามและมคณภาพ 3. การประกอบอาชพอสระ

ความหมายของการประกอบอาชพอสระ การประกอบอาชพอสระ คอ การประกอบกจการสวนตวตางๆ ในการผลตสนคาหรอบรการท

ถกตองตามกฎหมายเปนธรกจของตนเองไมวาธรกจนนเลกหรอใหญกตาม ซงผประกอบการสามารถทจะก าหนดรปแบบและวธด าเนนงานของตวเองไดตามความเหมาะสม ๆ ไมมเงนเดอนหรอรายไดทแนนอนตายตว ผลตอบแทนคอเงนก าไรจากการลงทนนนเอง และมผ ใหความหมายของอาชพอสระดงน

สรพร ศรทองกตตกล (2521:5) ไดใหความหมายวา อาชพอสระ หมายถง อาชพทกประเภททผประกอบการด าเนนการดวยตนเอง แตเพยงผ เดยวหรอเปนกลม อาชพอสระเปนอาชพทไมตองใชคนจ านวนมาก แตหากมความจ าเปนอาจมการจางคนอนมาชวยงานได เจาของกจการเปนผลงทน และจ าหนายเอง คดและตดสนใจดวยตนเองทกเรอง ซงชวยใหการพฒนางานอาชพ เปนไปอยางรวดเรวทนตอเหตการณ การประกอบอาชพอสระ เชน ขายอาหาร ขายของช า ซอมรถจกรยานยนต ฯลฯ ในการประกอบอาชพอสระ ผประกอบการจะตองมความร ความสามารถในเรอง การบรหาร การจดการ เชน การตลาด ท าเล ทตง เงนทน การตรวจสอบ และประเมนผล เปนตน นอกจากนยงตองมความอดทนตองานหนก ไมถอถอยตอ ปญหาอปสรรคทเกดขน มความคดรเรม สรางสรรค และมองเหนภาพการด าเนนงาน ของตนเองไดทะลปรโปรง

สนทร โคตรบรรเทา (2527:77) ไดใหความหมายของอาชพอสระวา “อาชพอสระ หมายถงอาชพทผ ประกอบอาชพสรางขนมาเอง ลงทนด า เนนการเอง ไมรบค าสงและไมมการออกค าสง ตดสนใจดวยตนเอง ผลตสนคาและบรการใหแกตนเอง มการลงทนเพอหวงก าไรและเสยงตอการลมเหลว”

36

วนย ณรงคฤทธ (2530:11) ไดใหความหมายวา อาชพอสระ เปนอาชพทสามารถด าเนนการเองไดโดยลงทนนอย ใชความคด ก าลงกายคอนขางมาก เนนการพงตนเอง ค าวาอาชพอสระมความหมายคลายกนกบอาชพสวนตว ธรกจขนาดยอม การประกอบการขนาดยอม เปนตน

จรยา ทพพะกล ณ อยธยา (อยธยา.2530:48) ใหความหมายวา อาชพอสระ หมายถง การประกอบกจกรรมขนาดเลกทท าดวยตนเอง ทอาศยทกษะและเทคนคการจดการใหเกดรายไดและก าไร ซงอาจมลกษณะเปนการผลต ประกอบ บรรจ ซอมบ ารง ทดสอบ ปรบปรง แปรสภาพหรอท าลายสงใดๆ รวมทงการบรหารและการประกอบกจการอนๆ ทมลกษณะคลายคลงกบสงเหลานสวนใหญแลวเจาของจะเปนผด าเนนกจการ และขนตอนตางๆ เองเปนสวนมาก

เจตจรส ศรรตนพร. (2542: 12) กลาววา อาชพอสระ หมายถง อาชพทมขนาดของกจการขนาดยอม สามารถด าเนนการดวยตนเอง โดยการลงทนนอย ใชก าลงกายและความคดคอนขางมาก เนนการพงพาตนเอง ค าวา อาชพอสระมความหมายคลายกบ อาชพสวนตว ธรกจขนาดยอม ซงอาศยความรความสามารถ ทกษะ และเทคนคการจดการใหเกดรายได ซงเกดจากการลงทนมผลตอบแทนในรปของก าไร มลกษณะเปนการผลตและการบรการ เพอเปนการสงเสรมอสระ จะตองเนนทางดานความสามารถในการประกอบอาชพอสระ

อารรตน พนธโยธน. (2548: 13) อาชพอสระ หมายถง การทบคคลประกอบอาชพหารายไดเอง ไมมนายจางหรอยในฐานะลกจาง โดยบคคลนนเปนเจาของกจการเอง ด าเนนธรกจดวยการลงทนในรปแบบของการผลต การจ าหนายหรอการใหบรการเพอหวงก าไรและเสยงตอการลมเหลว

ดงนนจากความหมายขางตน สรปไดวา อาชพอสระหมายถง อาชพสวนตวทงในภาคเศรษฐกจทเปนระบบ (Formal Sector) และภาคเศรษฐกจทไมเปนระบบ (Informal Sector) เจาของกจการเปนผประกอบการเองทงหมดหรอบางสวนกได โดยไดรบคาตอบแทนเปนรปของก าไร ไมใชเงนเดอน

ประเภทของการประกอบอาชพอสระ กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2530 : 4) ไดจ าแนกประเภทของการประกอบอาชพอสระ

ได ดงน คอ อาชพดานอตสาหกรรม ดานเกษตรกรรม ดานคหกรรม ดานพาณชกรรม และดานศลปหตถกรรม

พพรรณ อนทรศพท. (2531 : 161 – 170) แบงอาชพอสระไว 5 ประเภท ดงน 1. กจการจ าหนายสนคาอปโภคบรโภค ไดแก รานคายอยจ าหนายของใชประจ า

บาน รานจ าหนายอปกรณเครองใชไฟฟา ประปา วสดกอสราง เปนตน 2. กจการจ าหนายประเภทอาหาร ไดแก รานอาหาร แผงลอย และรถเขญอาหาร 3. กจการผลตสนคา ไดแก การผลตสนคาอปโภคและบรโภค

37

4. กจการดานบรการ ไดแก งานบรการชมชน 5. กจการประกอบตามสายวชาชพ ไดแก อซอมรถ รบเหมากอสราง ส านกงาน

ทนายความ กรมสามญ. (2535) ไดแบงประเภทการประกอบอาชพเปน 2 ประเภท คอ

1. อาชพอสระ โดยแบงเปน 1.1 อาชพผผลต ไดแก อาชพทผด าเนนกจการผลตชนงานเพอจ าหนาย เชน

งานประดษฐ ผลตภณฑเครองใช เครองปนดนเผา ผลตผลทางการเกษตร เปนตน 1.2 อาชพบรการ ไดแกอาชพทผด าเนนการไดเอออ านวยความสะดวก หรอ

ใหบรการแกผบรโภค เชนชางซอมวทยโทรทศน แมคา ชางตดผม ชางเสรมสวย เปนตน 2. อาชพรบจาง หมายถงอาชพใดกตามทผประกอบอาชพไมไดเปนผประกอบ

กจการเองแตท างานภายใตระบบหรอขอก าหนดของหนวยงาน หรอนายจางทตนสงกดอย เชน ขาราชการ ลกจางรฐวสาหกจ พนกงานหางราน บรษท ฯลฯ เปนตน

เนองจากการประกอบอาชพอสระ เปนอาชพทผประกอบการตองด าเนนกจการดวยตนเองเพราะเหตผลและความจ าเปนทแตกตางกนหลายประการตามระดบความสามารถแตละบคคล ดงนน ผ ทประกอบอาชพอสระจงควรมคณลกษณะทเหมาะสมและสอดคลองกบอาชพทตนตดสนใจเลอก

คณลกษณะของผประกอบอาชพอสระ

เฉลยว สวรรณกตต (2530 : 7 – 16 ) ไดกลาวถง คณสมบตของผประกอบอาชพอสระ ดงน 1. มความอดทนในการท างานหนกได 2. มความเชอมนในตนเอง 3. ในการประกอบกจการใด ๆ มกจะตงเปาหมายสงและสามารถปฏบตได 4. เปนผ มความกระตอรอรนอยเสมอ 5. ไมเบองาย ไมชอบทงอะไรกลางคนเมอพบอปสรรค 6. มหลกในการแกปญหาอยางไมเสอมคลาย 7. รจกใชค าวพากษวจารณของผ อนใหเปนประโยชน 8. รจกใชความคดแตหนหลงเปนบทเรยน 9. มความคดรเรม และกลารบผดชอบตอการรเรมตาง ๆ 10. เหนคณคาของเงน

ดนย เทยนพฒ. (2531 : 26 ; อางองมาจาก Committee for Economic Development : n.d.) กลาววาคณลกษณะของธรกจขนาดยอม หรอการประกอบอาชพอสระ มดงน

38

1. การบรหารงานตองเปนอสระไมมบรษทอนมาควบคม เจาของตองเปนผบรหารเอง 2. บคคลคนเดยวหรอกลมเลก ๆ เพยงกลมเดยวหาทนและเปนผบรหารเอง 3. การด าเนนงานกด พนกงานและเจาของกด มกอาศยอยในชมชนเดยวกน ตลาด

หรอลกคาอาจอยนอกชมชนนน 4. ธรกจตองเปนธรกจขนาดเลกเมอเทยบกบธรกจขนาดใหญทสดในประเภทเดยวกน

การเปนผประกอบอาชพอสระ จ าเปนตองมคณสมบตตาง ๆ เพอประกอบการ เปนผประกอบอาชพอสระอยางมคณภาพ ไดแก

1. กลาเสยง (Taking risk) อาชพอสระเปนการประกอบธรกจสวนตว จงตองมการลงทนในขณะทถาเปนลกจางไมตองลงทนอะไร ซงการลงทนยอมมความเสยง เพราะไมรวาผลลพธจะออกมาอยางไร ดงนน กอนทจะตกลงใจประกอบอาชพใด จงตองพจารณา วเคราะห และไตรตรองอยางดเสยกอน

2. มความคดสรางสรรค (Taking initiative) การประกอบอาชพอสระมไดยดตดกบรปแบบใดๆ เนองจากผประกอบอาชพอสระตองเปนนายของตนเอง ดงนน ในการปรบปรงสนคาหรอบรการสามารถท าไดอยางมอสระ เพอใหไดมาซงก าไรในการด าเนนธรกจ

3. มความเชอมนในตนเอง (Self - Confidence) ธรกจแตละประเภทตองการการตดสนใจทแตกตางกน ผประกอบอาชพอสระจงตองเปนผ ทมความเชอมนในตนเอง ในภาวะการณทตลาดมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ธรกจบางประเภทสามารถสวนกระแสเศรษฐกจโดยรวมได ดงนน ผประกอบอาชพอสระจงตองมความมนใจ เพอจะไดพาธรกจของตนใหผานพนอปสรรคตางๆ ได ดงนน ถาไตรตรองดแลววาจะท าอะไร เมอไร เวลาใดจงท าทนท

4. อดทน ไมทอถอย (Persistence and dealing with failure) การประกอบอาชพทกอยางยอมมทงก าไรและขาดทน โดยเฉพาะเมอเรมประกอบการใหม ๆ จะตองประสบปญหาและอปสรรคบาง ซงถอวาเปนเรองธรรมดา ผประกอบอาชพจงตองพรอมทจะรบขอผดพลาดและน ามาแกไขดวยความอดทน ไมทอแท ทอถอย

5. มวนยในตนเอง (Having discipline) การประสบความส าเรจในอาชพซงเราเปนเจาของกจการเอง จ าเปนจะตองมวนย มกฎระเบยบการท างานตองสม าเสมอ ถาขาดวนยการประกอบอาชพกอาจไมประสบผลส าเรจการเปนผ มวนยนบเปนสงส าคญส าหรบผประกอบอาชพทกประเภท เพราะวนยจะเปนสงทคอยก าหนดใหผประกอบการปฏบตงานตามแผนงานทไดวางไว ถาผประกอบการขาดวนย ธรกจยอมจะตองประสบกบการขาดทน และลมเหลวไปในทสด

6. มทศนคตทดตออาชพ (Good attitude) ไมวางานนนจะเปนงานทมเกยรตหรอไม ผประกอบอาชพอสระจะตองรกในงานทท า และใหเกยรตกบงานนนๆ เสมอ

39

7. มความรอบร (Seeking information) การประกอบอาชพอสระจะตองรบรขาวสารอยเสมอ เพอปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงของโลก ซงเปลยนแปลงไปเรวมาก ประโยชนของการรบรขาวสารจะท าใหสามารถปรบปรงธรกจของตนเองใหทนสมยอยตลอดเวลา ผลทไดกคอก าไร

8. มมนษยสมพนธ (Good human relationship) การประกอบอาชพอสระ จะตองเปนผ มมนษสมพนธอนด เพอผลประโยชนในธรกจของตนเอง ไมวาจะเปนลกคา บคคลรอบขาง หรอคแขงขนกตาม เพราะการมมนษยสมพนธอนด จะท าใหมความคลองตวในการด าเนนงานเปนอยางยง

9. มความซอสตย (Honesty with customer) ผประกอบอาชพอสระจะตองมความซอสตยและจรงใจตอลกคา การบรการลกคาใหเกดความประทบใจในการขายสนคาหรอบรการและกลบมาใชบรการอกเปนหวใจสงสด เพอผลประโยชนตอธรกจและตอตวเองในทสด

10. มความรพนฐานในการเรมท าธรกจ การทจะท าอะไรสกอยางหนงเราควรไดรจกสงทจะท าอยางนอยใหรวาท าจากอะไร ซอวตถดบจากไหนตลาดอยแหลงใด และหากตองการทราบขอมลเพมเตมจะหาไดจากทไหน

11. มการพฒนาตนเอง ใหมคณลกษณะเหมาะสมกบการประกอบอาชพอสระ เมอมความรพนฐานในการประกอบอาชพแลว กควรไดมการศกษาอบรมเพอพฒนารปแบบของสนคาหรอบรการ อกทงยงตองพฒนาตนเองใหมคณลกษณะเหมาะสมกบการประกอบอาชพนนๆ เชน หากเปนชางเสรมสวยกตองพฒนาตนเองใหดสวยงาม เมอลกคาเหนไดดนาเชอถอหรอหากเลอกทจะขายอาหาร ผขายกควรแตงตวใหดสะอาด ไมสบบหรขณะท าอาหาร เปนตน

สงทส าคญทเชอถอไดวาการประกอบอาชพอสระจะประสบผลส าเรจควรมความสามารถดานเทคนค ความคดรเรม บคลกภาพ ความเฉลยวฉลาดลกษณะเปนผน า ความกลาหาญความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความสามารถในการตดตอสอสาร สรางสรรค ความซอสตย และมความมนคงทางอารมณ

ปจจยหลกทส าคญกอนเรมการประกอบอาชพอสระ

ปจจยแรก คอ ทน ทน คอสงทจะเปนปจจยพนทของการประกอบอาชพ โดยจะตองวางแผนแนว

ทางการด าเนนธรกจไวลวงหนาเพอให ทราบวาจะตองใชเงนทนประมาณเทาไร แลวพจารณาวา มเงนทนเพยงพอหรอไม ถาไมพอจะหาแหลงเงนทนจากทใด อาจไดจากการรวมหนลงทนกนในหมญาตพนอง และเพอนฝง หรอการก ยมจากหนวยราชการ หรอสถาบน การเงนตาง ๆ อยางไรกตามในระยะแรกไมควรลงทนมากเกนไปเนองจาก ยงไมทราบความตองการของตลาดทแทจรง

40

ปจจยทสอง คอ ความร ความร หมายถง ความรในงานอาชพทจะมาประกอบอาชพหากไมตองศกษาและ

ฝกฝนขวนขวายหาความร โดยการเรยนจากสถาบน ทใหความรดานอาชพ ซงมทงของรฐบาล และเอกชน หรอสมคร เรยนกบชมรมตาง ๆ หรอท างานเปนลกจางคนอน หรอทดลอง ปฏบตดวย ตนเอง เพอใหมความร เกดทกษะ ความช านาญ และประสบการณในการประกอบอาชพนน ๆ

ปจจยทสาม คอ การจดการ การจดการ เปนความสามารถในการบรหารงานของแตละบคคลในการ จดการ

เกยวกบอาชพของตนเอง เปนสถานทเกยวของกบการวางแผน การท างานในเรองคน เงน เครองมอ เครองใช และ กระบวนการท างานตาง ๆ

ปจจยทส คอ การตลาด การตลาด เปนปจจยทส าคญอกปจจยหนง เพราะ หากสนคาและบรการ ทผลตขน

ไมเปนทตดห ตดตาของผบรโภค กถอวากระบวนการ ทงระบบไมประสบผลส าเรจ เนองจากไมสามารถแปรสนคา และบรการเหลานนใหเปนตวเงนได ดงนนการวางแผนการตลาด ซงใน ปจจบนมการแขงขนสง จงควรไดรบการสนใจในการพฒนา เทคนคดานตาง ๆ ใหทนสมย เพอใหเปนทสนใจของกลมเปาหมาย

อปสรรคในการประกอบอาชพอสระพอ จ าแนก 2 ลกษณะ ไดแก

อปสรรคภายใน ไดแก ตวบคคลเอง เชน ขาดความรทจะประกอบอาชพเรยกวา ท ามาหากนไมเปน ขาดการกระตอรอรนทจะประกอบอาชพดวยตวเอง ซงคณสมบตเฉพาะของผประกอบอาชพอสระทจะประสบความส าเรจจ าเปนจะตอง มคณลกษณะดงน

1. ตองเปนคนทสามารถทนท างานหนกไดเกนกวาบคคลปกต 2. เปนผ ทมความกระตอรอรนอยเสมอ 3. มความเชอมนในตวเองและมความมงมนทจะท าอะไรใหได 4. ในการประกอบกจการใดๆ มกจะตงเปาหมายสง (แตสามารถปฏบตได) 5. ไมเบองาย ไมชอบทงอะไรกลางคนเมอพบอปสรรค 6. เหนคณคาของเงน 7. มพลงในการแกปญหาอยางไมเสอมคลาย 8. ควรเสยงอยางมเหตผล 9. รจกใชความผดแตหนหลงเปนบทเรยน 10. รจกใชค าวพากษวจารณของคนอนใหเปนประโยชน

41

11. มความคดรเรมและกลาทจะรบผดชอบตอความคดรเรมนน 12. รจกใชทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหมประโยชนใหมากทสด 13. ในการท างานตองตงเกณฑสงสดเขาไวและตองท าใหไดเสมอ

อปสรรคภายนอก ไดแก องคประกอบทจะชวยสงเสรมอ านวยความสะดวก พนฐานของผอยากประกอบอาชพอสระไดแก ปจจยพนฐานของการประกอบการ คอ เงนทน การตลาด แหลงวตถดบ การแขงขน ดงนนจะเหนวา การประกอบอาชพอสระเปนเรองไมงาย และมอปสรรคมากมาย แตอาชพอสระกเปนหนทางในการแกไขปญหาการวางงานของประชากรอยางมาก ตวอยางแผนภาพจ าลองการศกษา การประกอบอาชพอสระ หนทางแกไขปญหาของการวางงาน ดงภาพประกอบ 3

ภาพประกอบ 3 แผนภาพของจ าลองการศกษา การประกอบอาชพอสระ หนทางแกปญหาวางงาน

กองก าลงแรงงาน แรงงานไมมฝมอ : แรงงานมฝมอ

มงานท า - ลกจางในตลาดแรงงาน - ผประกอบการอสระ

ไมมงานท า - วางงาน, รองาน - ศกษาตอ ไมมงานท า

ความส าเรจของผประกอบอาชพอสระ

การจดการศกษาแนวใหม

ปจจยภายใน - ทศนคตและ

ประสบการณของผประกอบการ

-

ปจจยภายนอก - วตถดบ - เงนทน - ราคา - ตลาด - การแขงขน

42

4. การพฒนาหลกสตรฝกอบรม ในการพฒนาหลกสตรฝกอบรมนนจะตองมความสมพนธในดานหลกการของการฝกอบรม โดยไดมการรวบรวมและสรปความรและความสมพนธกนในดานของหลกการจากผ ร นกการศกษา และนกวชาการ โดยมหวขอทเปนรายละเอยดดงน ธ ารง บวศร (2531:6) หลกสตร หมายถง แผนทจ าท าขนเพอแสดงจดมงหมาย เนอหา กจกรรมและประมวลประสบการณแตละโปรแกรมการศกษา เพอใหผ เรยนรมพฒนาการในดานตาง ๆ ตามจดมงหมายทก าหนดไว เครอวลย ลมอภชาต (2531:2) ไดใหความหมายวา การฝกอบรมและการพฒนาคอกจกรรมการเรยนรเฉพาะอยางของบคคลเพอปรบปรงและเพมพนความร ความเขาใจ ทกษะหรอความช านาญและทศนะคตอนเหมาะสม เพอมาตรฐานการปฏบตงานใหอยในระดบสงขนและท าใหบคลากรมความเจรญกาวหนาในงาน

คารเตอร ว.กด (Good.1973: 157) ไดใหความหมายของหลกสตรไว 3 ดาน คอ 1. หลกสตร คอ กลมของรายวชาและประสบการณทโรงเรยนก าหนดใหผ เรยนไดเรยน 2. หลกสตร คอ โครงการศกษาททางโรงเรยนวางไวกวางๆ เพอจดสอนใหเดกแตละชน 3. หลกสตร คอ ล าดบของวชาทตองเรยนเพอใหส าเรจการศกษา

ทาบา (Taba.1962: 75) ไดกลาวไววา “ การพฒนาหลกสตร หมายถง การเปลยนแปลงปรบปรงหลกสตรอนเดมใหไดผลดยงขน ทงในดานการวางจดมงหมาย การจดเนอหาวชา การเรยนการสอน การวดผลประเมนผล และอนๆ เพอใหบรรลถงจดมงหมายอนใหมทวางไว การเปลยนแปลงหลกสตรเปนการเปลยนแปลงทงระบบหรอเปลยนแปลงทงหมด ตงแตจดมงหมายและวธการ และการเปลยนแปลงหลกสตรน จะมผลกระทบกระเทอนทางดานความคดและความรสกนกคดของผ ทเกยวของทกฝาย สวนการปรบปรงหลกสตร หมายถง การเปลยนแปลงหลกสตรเพยงบางสวนโดยไมเปลยนแปลงแนวคดพนฐาน หรอรปแบบของหลกสตร ” ก ด (Good.1973:166) ไดใหความเหนวา “การพฒนาหลกสตรเกดได 2 ลกษณะ คอ การปรบปรงและเปลยนแปลงหลกสตร การปรบปรงหลกสตรเปนวธการพฒนาหลกสตรอยางหนงเพอใหเหมาะสมกบโรงเรยนหรอระบบโรงเรยน จดมงหมายของการสอน วสดอปกรณ วธการสอน รวมทงการประเมนผล สวนค าวาเปลยนแปลงหลกสตร หมายถงการแกไขหลกสตรใหแตกตางไปจากเดม เปนการสรางโอกาสทางการเรยนขนใหม” กรช อมโภชน (2545:2) ไดใหความเหนวา หวใจของการฝกอบรมเพอพฒนาบคลากรทมประสทธภาพนน จะตองมองคประกอบ ทส าคญ 3 ประการ คอ

1. วตถประสงคของการฝกอบรม ซงตอบสนองตอความจ าเปนในการฝกอบรมทแทจรง

43

2. แนวทางการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผ เขาอบรม หรอทเรยกวา หลกสตร ซงสอดคลองกบวตถประสงคของการฝกอบรม และความจ าเปนในการฝกอบรม

3. โครงการบรหารงานฝกอบรม ทรดกมและละเอยดครบถวน

เซเลอร และอเลกซานเดอร (Saylor and Alexander.1974: 43) ใหความหมายวา “การพฒนาหลกสตร หมายถง การจดท าหลกสตรเดมทมอยแลวใหดขน หรอเปนการจดท าหลกสตรใหมโดยไมมหลกสตรเดมอยกอน การพฒนาหลกสตร อาจหมายรวมถงการสรางเอกสารอน ๆ ส าหรบนกเรยนดวย”

แนวคดและรปแบบการพฒนาหลกสตรของทาบา (Taba.1962:422-425) หลกสตรประกอบดวยสวนตางๆ ทสอดคลองกบความสมพนธและสอดคลองดงท ไดเสนอวา หลกสตรไมวาจะสรางขนในลกษณะใดกตามยอมประกอบดวยสวนส าคญ 4 สวนคอ

1. จดมงหมาย (Aim Specific Objective) เปนสวนทกลาวถงจดมงหมายโดยทวไปและวตถประสงคเฉพาะวชา

2. เนอหาวชา (Content) เปนสวนทกลาวถงเนอหาทจดไวในหลกสตรเพอใหผ เรยนไดศกษาจนมลกษณะตามจดมงหมาย

3. กจกรรมและรปแบบการเรยนการสอน (Leaning and implied) เปนสวนทกลาวถงวธการและกระบวนการหนงทท าใหผ เรยนไดรบเนอหาวชาอยางมประสทธภาพ

4. การประเมนผล (Evaluation Program) เปนสวนทกลาวถงวธการตรวจสอบวาผ เรยนไดบรรลตามวตถประสงคเพยงใด

ทาบา (Taba.1962:80) ไดกลาวถง กระบวนการพฒนาหลกสตรทตอบสนองความตองการของผ เรยนตามความเชอทวาผ เรยนมพนฐานแตกตางกน โดยก าหนดกระบวนการพฒนาหลกสตร ไว 7 ขนตอน ดงน

1. วนจฉยความตองการ ส ารวจสภาพปญหา ความตองการ และความจ าเปนตางๆ ของสงคม และผ เรยน

2. ก าหนดจดมงหมาย หลงจากไดวนจฉยความตองการของสงคมและผ เรยนแลวจะก าหนดจดมงหมายทตองการใหชดเจน

3. คดเลอกเนอหาสาระ จดมงหมายทก าหนด แลวจะชวยในการเลอกเนอหาสาระ ใหสอดคลองกบจดมงหมาย วยและความสามารถของผ เรยน โดยเนอหาตองมความเชอถอได และส าคญตอการเรยนร

4. จดเนอหาสาระ เนอหาสาระทเลอกได ยงตองจดโดยค านงถงความตอเนอง และความยากงายของเนอหา วฒภาวะ ความสามารถ และความสนใจของผ เรยน

44

5. คดเลอกประสบการณการเรยนรครผ สอนหรอผ ท เ กยวของจะตองคดเลอกประสบการณการเรยนรใหสอดคลองกบเนอหาวชา และจดมงหมายของหลกสตร

6. จดประสบการณการเรยนร ประสบการณการเรยนรควรจดโดยค านงถงเนอหาสาระและความตอเนอง

7. ก าหนดสงทจะประเมนและวธการประเมนผล ตดสนใจวาจะตองประเมนอะไร เพอตรวจสอบผลวาบรรลตามจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม และก าหนดดวยวาจะใชวธประเมนผลอยางไร ใชเครองมออะไร

แนวคดและรปแบบการพฒนาหลกสตรตามแนวคดของไทเลอร (Tyler.1949:9) หลกการและเหตผลของไทเลอร ไดก าหนดปญหาพนฐานในการพฒนาหลกสตรและการสอน

4 ขอ ซงจะตองตอบใหครบเรยงล าดบดงน 1. จดมงหมายทางการศกษา (Education Purposes) ทโรงเรยนตองการใหผ เรยน

บรรลมอะไรบาง 2. การทใหบรรลตามจดมงหมายทางการศกษาทก าหนดนนจะตองประสบการณทาง

การศกษา (Education Experiences) อะไรบาง 3. ประสบการณทางการศกษาทก าหนดนน สามารถจดใหมประสทธภาพไดอยางไร 4. จะทราบไดอยางไรวาผ เรยนไดบรรลตามจดมงหมายทางการศกษานนๆ แลว

การก าหนดจดมงหมาย ไทเลอร ยงไดกลาวถงจดประสงคตาง ๆ โดยเขาเสนอวา นกพฒนาหลกสตรควรก าหนดจดประสงคทวไป (General Objective) โดยศกษาจากขอมล 3 แหลง คอ เนอหาวชาจากผ เชยวชาญขอมลเกยวกบผ เรยน และขอมลเกยวกบสงคม จดประสงคทวไปนจะเปนจดประสงคชวคราว (Tentative Objective) จากนนจดประสงคชวคราวจะไดรบการกลนกรองจาก ขอมลดานปรชญาการศกษาและปรชญาสงคมทโรงเรยนยดถออย และดานจตวทยาการเรยนซงจะตดทอนจดประสงคทไมจ าเปนออก และท าใหจดประสงคมความชดเจนขน จดประสงคทไดนจะเปนจดประสงคทแทจรงในการพฒนาหลกสตรจากนนจงเลอกและจดประสบการณการเรยนรหรอประสบการณทางการศกษาส าหรบผ เรยน เพอใหบรรลจดประสงคทก าหนดขน และก าหนดการประเมนผลหลกสตรทได

แนวคดและรปแบบการพฒนาหลกสตรของสงด อทรานนท (อางจาก ชโนรส ละอองวรรณ. 2549: 10) มความเหนวาการพฒนาหลกสตรมความครอบคลมถงการรางหลกสตรขนมาใหม และการ

45

ปรบปรงหลกสตรทมอยแลวใหดขนดวย การใชหลกสตรและการประเมนหลกสตรนน เปนกระบวนการอนหนงของการพฒนาหลกสตร โดยไดจดล าดบขนตอนของการพฒนาหลกสตรไว ดงน

1. การวเคราะหขอมลพนฐาน 2. การก าหนดจดมงหมาย 3. การคดเลอกและจดเนอหาสาระ 4. การก าหนดมาตรการวดและการประเมนผล 5. การน าหลกสตรไปใช 6. การประเมนผลการใชหลกสตร 7. การปรบปรงแกไขหลกสตร กระบวนการพฒนาหลกสตร ดงกลาวขางตน มสาระส าคญโดยสรป ดงน

1. การวเคราะหขอมลพนฐาน คอ ขอมลทางดานความตองการ ความจ าเปนและปญหาทางสงคม เศรษฐกจ การเมองและการปกครอง ตลอดจนนโยบายทางการศกษาของรฐ ขอมลทางดานจตวทยา ปรชญาการศกษา ความตองการของผ เรยน ตลอดจนวเคราะหหลกสตรเดม เพอพจารณาขอบกพรองทควรปรบปรงแกไข

2. การก าหนดจดมงหมายของหลกสตร คณะกรรมการด าเนนงานจะตองรวมกนพจารณาก าหนดจดมงหมายของหลกสตรใหสอดคลองกบขอมลพนฐาน โดยจดมงหมายของหลกสตรจะระบคณสมบตของผ ทจบหลกสตรนนๆ มงพฒนาผ เรยนทง 3 ดาน คอ พทธพสย จตพสย และทกษะพสย โดยก าหนดทงจดมงหมายทวไป และจดมงหมายเฉพาะ แตละรายวชา ซงจะเนนการปฏบตมากขน โดยค านงถงพฒนาการทางรางกาย และจตใจ ตลอดจนปลกฝงนสยทดงาม เพอใหเปนพลเมองด

3. การก าหนดเนอหาและประสบการณการเรยนร หลงจากไดก าหนดจดมงหมายของหลกสตรแลว กถงขนการเลอกสาระความรตางๆ ทจะน าไปสการพฒนาผ เรยนใหเปนไปตามจดมงหมายทก าหนดไว เพอความสมบรณใหไดวชาความรทถกตองเหมาะสม กระบวนการขนน จงครอบคลมถงการคดเลอกเนอหาวชาแลวพจารณาจดล าดบเนอหาเหลานนวา เนอหาสาระใดควรเปนพนฐานของเนอหาใดบาง ควรใหเรยนอะไรกอนอะไรหลง แลวแกไขเนอหาทถกตองสมบรณทงแงสาระและการจดล าดบทเหมาะสม ตามหลกจตวทยาการเรยนร

4. การน าหลกสตรไปใช เปนขนของการแปลงหลกสตรไปสการสอน ซงเปนขนตอนทมความส าคญ และเกยวของกบครผสอน หลกสตรจะประสบผลส าเรจ มประสทธภาพนนขนอยกบผบรหารโรงเรยน และครผสอนจะตองศกษาท าความเขาใจ และมความช านาญในการใชหลกสตรซงครอบคลมถงการเตรยมการสอน การจดการเรยนการสอน การจดสภาพแวดลอมตางๆ ภายในโรงเรยน

46

เพอเสรมหลกสตร การนเทศการศกษา และการบรหารการบรการหลกสตร ฯลฯ นอกจากน ในขนนยงครอบคลมถงการน าหลกสตรไปทดลองใชกอนน าไปเผยแพรดวย

5. การประเมนผลหลกสตร เปนการประเมนสมฤทธผลของหลกสตรวาเมอไดน าหลกสตรไปใชแลวนน ผ ทจบหลกสตรนนๆ ไปแลว มคณสมบต มความรความสามารถตามทหลกสตรก าหนดไวหรอไม นอกจากน การประเมนหลกสตรจะเปนประโยชนอยางยงตอการปรบปรงหลกสตรใหมคณคาสงขน อนเปนผลในการน าหลกสตรไปสความส าเรจตามเปาหมายทวางไว การประเมนหลกสตรควรท าใหครอบคลมระบบหลกสตรทงหมด และควรจะประเมนใหตอเนองกน ดงนน การประเมนหลกสตร จงประกอบดวยการประเมนสงตอไปน คอ 5.1 การประเมนเอกสาร หลกสตร เปนการตรวจสอบคณภาพของหลกสตร วามความเหมาะสมดและถกตองตามหลกการพฒนาหลกสตรเพยงใดหากมสงใดบกพ รองกจะไดด าเนนการปรบปรงแกไขกอนจะไดน าไปประกาศใชในโอกาสตอไป 5.2 การประเมนการใชหลกสตร เปนการตรวจสอบวาหลกสตร สามารถน าไปใชไดดในสถานการณจรงเพยงใดมสวนไหนทเปนอปสรรคตอการใชหลกสตรโดยมากหากพบขอบกพรองในระหวางการใชหลกสตรกมกได รบการแกไขโดยทนท เพอใหการใชหลกสตรเปนไปอยางมประสทธภาพ 5.3 การประเมนสมฤทธผลของหลกสตร โดยทวไปจะด าเนนการหลงจากไดมผส าเรจการศกษาจากหลกสตรไปแลว การประเมนหลกสตร ในลกษณะนมกจะท าการตดตามความกาวหนาของผส าเรจการศกษาวาสามารถประสบความส าเรจในการท างานเพยงใด 5.4 การประเมนระบบหลกสตร เปนการประเมนหลกสตรในลกษณะทมความสมบรณ และสลบซบซอนมาก กลาวคอ การประเมนระบบหลกสตรจะมความเกยวของกบองคประกอบอน ทมสวนเกยวของกบหลกสตรดวย เชน ทรพยากรทตองใช ความสมพนธของระบบหลกสตร กบระบบบรหาร โรงเรยน ระบบการจดการเรยนการสอน และระบบการวดและประเมนผลการเรยนการสอน เปนตน

6. การปรบปรงเปลยนแปลงหลกสตร เปนขนตอนทเกดขนหลงจากไดผานกระบวนการประเมนผลหลกสตรแลว ซงเมอมการใชหลกสตรไประยะหนงอาจจะมการเปลยนแปลงทางสภาวะแวดลอมและสงคม จนท าใหหลกสตรขาดความเหมาะสม จ าเปนตองมการปรบปรงแกไขใหเหมาะสมกบสภาวะแวดลอมทเปลยนไป

47

หลกสตรการฝกอบรม หลกสตรฝกอบรมไดมนกวชาการและนกการศกษาใหหลกเกณฑทรรศนะไว ดงน ร าไพพรรณ อภชาตพงศชย. (2545: 33) ไดใหทรรศนะวา การจดหลกสตรฝกอบรมเปนการ

ด าเนนการจดประสบการณใหแกผ เรยนตามความคาดหวงโดยก าหนดขอบขายล าดบขนตอนของประสบการณตลอดจนเนอหาและวธการทใหผ เรยนไดท าหรอมประสบการณโดยการจดหลกสตรฝกอบรม จะจดเนอหาสาระตามแบบรปแบบการเรยนการสอนได 3 สวน ดงน

1. เนอหาสาระทผ ทเขารบการอบรมตองรเปนพนฐาน 30% 2. เนอหาสาระทพฒนาสมรรถภาพความรความสามารถและทกษะในการท างานท

ปฏบตอย 60% 3. เนอหาสาระทเสรมการปฏบตงานทอยในความรบผดชอบ 10%

พฒนา สขประเสรฐ. (2540: 35) ไดสรปวาหลกสตรฝกอบรมหมายถงความร และประสบการณ การเรยนรทจดใหแกผ เขารบการฝกอบรม เพอใหบรรลถงวตถประสงคตามทตองการของโครงการสวนทส าคญของหลกสตรทจะตองพจารณาไดแกวตถประสงคของการฝกอบรมเนอหาสาระทจดและควรระบเปนรายหวขอและระบกจกรรมการเรยนการสอน ซงรวมถงการใชสอการเรยนการสอน และการประเมนผล

ความหมายของการฝกอบรม สมชาต กจยรรยง (2545: 15) ไดใหความเหนวา การฝกอบรมหมายถงกระบวนการทจะท าให

ผ เขารบการฝกอบรมเกดความร ความเขาใจ ความช านาญและเจตคตทดเกยวกบเรองใดเรองหนงจนกระทงใหผ เขารบการฝกอบรมเกดความรหรอการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามวตถประสงคของการฝกอบรม อยางมประสทธผลและประสทธภาพ

กมปนาท อวมกล (2548:12) ไดใหความหมายของการฝกอบรม หมายถง กระบวนการ ในการพฒนาบคคลเพอทจะท าใหบคคลทผานการฝกอบรม มความสามารถสงขน

บช (Beach.1975: อางมาจาก มาโนช โกมลวนช.2541: 51) ไดใหความหมาย การฝกอบรมวา เปนกระบวนการทจดท าขน เพอใหบคคลไดเรยนรและมความช านาญ โดยมวตถประสงคอยางใดอยางหนง เพอใหบคคลรเรองนนโดยเฉพาะ กตต พชรวชญ. (2544 : 445) ไดสรปไววา การฝกอบรม หมายถง 1. กระบวนการจดกจกรรมทตรงกบความเปนจรงของปญหา 2. จดเพอพฒนาความร ความเขาใจ ทกษะและเปลยนเจตคตของบคลากร

48

3. น าประสบการณทงหมดทไดรบจากการฝกอบรมไปใชแกปญหาของงานทท าอยใหบรรลความส าเรจตามความตองการขององคการ

ดงนน การฝกอบรม จงหมายถง กระบวนการทจะท าใหผ เขารบการอบรมเกดความร ความเขาใจ ทกษะ และความช านาญในการปฏบตงาน หลงจากผานการฝกอบรม ตามวตถประสงคเรองใดเรองหนง

ความส าคญและประโยชนของการฝกอบรม

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย (2540 : 163) กลาวถงความส าคญของการฝกอบรมไววา การฝกอบจะท าใหผปฏบตงานใหมและผ มประสบการมาแลวท างานไดดขนทงทางคณภาพและปรมาณเพราะรวธท างานทถกตอง รจกใชเครองมอชวยในการท างาน สามารถปรบตวเขากบสภาพการท างานไดด ชวยลดปญหาในการปฏบตงานท าใหมขวญก าลงใจของคนท างานดขน มการควบคมการกระท าโดยผปฏบตเอง ลดอบตเหต ลดความสนเปลองและเปนการเสรมสรางความมนคงขององคการ

ทองฟ ชนโชต (2531: 19) ไดกลาวถง ความส าคญและประโยชนของการฝกอบรมวา การฝกอบรมเปนการพฒนาบคคล เพมทกษะ ความร ความถนด ทศนคตและความเขาใจ พฒนานสยการท างานใหถกตอง เพมพนประสทธภาพในการท างานและความส าเรจในการท างาน กตต พชรวชญ (2544 : 447- 448) ไดกลาวถงความส าคญการฝกอบรมไว ดงน 1. สรางความประทบใจใหพนกงานทเรมท างาน 2. เพมประสทธภาพในการท างานใหสงขน 3. เตรยมขยายงานขององคการ 4. พฒนาพนกงานขององคการใหทนกบความกาวหนาของเทคโนโลย 5. สรางขวญและก าลงใจใหพนกงานขององคการใหเกดความมนคงการท างาน 6. เพมพนวทยาการทเปนประโยชนกบการพฒนาคณภาพชวตพนกงานองคการ 7. ลดงบประมาณคาวสดสญเปลา 8. สรางความสามคคในหมพนกงาน 9. เปนวธการแหงประชาธปไตย 10. เปนการสงเสรมการศกษาตลอดชวตของบคคล

กมปนาท อวมกล (2548: 15) ไดสรปวา ความส าคญและประโยชนของการฝกอบรม เปนผลทสงใหเกดความเปลยนแปลงทจะท าใหบคคลมความสามารถสงขนและไดรบผลประโยชนในดานการปฏบตงานและความคดทดตอการปฏบตงาน

49

ดงนน การฝกอบรม หมายถง กระบวนการในอนทจะท าใหผ เขารบการฝกอบรมเกดความร ความเขาใจ ความช านาญ ในเรองใดเรองหนง อนจะเปนผลท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามวตถประสงคของการฝกอบรม การสรางหลกสตรฝกอบรม จงหมายถง การก าหนดวาจะท าใหผ เขารบการฝกอบรมเกดความร ความเขาใจ ทกษะ และทศนคต ในเรองอะไรบาง โดยเทคนค และวธการอยางใด และจะตองใชเวลามากนอยเพยงใดจงจะท าใหผ เขารบการฝกอบรมเกดการเรยนร และเปลยนแปลงพฤตกรรม ตามวตถประสงค

ขนตอนในการสรางหลกสตรการฝกอบรม การสรางหลกสตรฝกอบรมอยางถกตองตามหลกการฝกอบรม ส าหรบการพฒนากลมบคลากร ในต าแหนงใด ต าแหนงหนงซงเปนกลมเปาหมาย หรอส าหรบบคลากรซงจะตองปฏบตงานใดงานหนงเหมอน ๆ กน ถงแมวาบคลากรนน จะตอง อยในตาง ๆ หนวยงานกนกตาม ควรจะตองปฏบตตามขนตอนดงน ขนท 1 ทบทวนความจ าเปนในการฝกอบรม แมวาจะไดมการวเคราะหหาความจ าเปนในการฝกอบรมมาแลวกตาม กอนจะสรางหลกสตรฝกอบรม จ าเปนตองมการทบทวนปญหาทไดก าหนดไววาเปนความจ าเปนในการฝกอบรมนนวา มปญหาอะไรบาง และเกยวของกบบคลากร ในต าแหนงงานใด ระดบใดบางมจ านวนเทาใด เหมาะสมส าหรบการสงไปเขารบการฝกอบรมภายนอก หรอมจ านวนมาก เพยงพอ ทจะจดการฝกอบรมในองคการหรอหนวยงานใหโดยเฉพาะ (ดงทเรยกกนวา In-house training) เมอคดวามบคลากรทเกยวของ จ าเปนตองเขารบการฝกอบรม ซงเหนวาควรจะจดขนในจ านวนทเหมาะสมแลว จงเตรยมการในขนตอนตอไป ขนท 2 ระบ "ภารกจ" ทเปนปญหาหรอตองการพฒนา การสรางหลกสตรฝกอบรมใหสอดคลองตรงกนกบความจ าเปนในการฝกอบรมของบคลากรซงด ารงต าแหนงหนง ต าแหนงใด เชน ต าแหนงพนกงานขบรถยนต หรอต าแหนงเจาหนาทบนทกขอมลโดยเฉพาะ ผสรางหลกสตรจ าเปนจะตองเขาใจ ถงความแตกตางในความหมายของค าวา งาน หนาท และ ภารกจ เสยกอน

"งาน" (Job) หมายถง หนวยการปฏบตงานทบคลากรในต าแหนงหนงต าแหนงใดคอครอบอยในสายการปฏบตงาน เปนสงก าหนดไวอยางเปนทางการและเปนทยอมรบกนโดยทวไปในองคการ งานแตละต าแหนง จะประกอบไปดวย"หนาท" ตงแต 1 หนาทขนไป

หนาท" (Duty) หมายถง สงทผ ครอบครองงานจะตองรบผดชอบปฏบต โดยมวตถประสงคเพอใหเกดผลงานซงตรงกบ ต าแหนงงาน ของตน ทงน ในหนาทแตละหนาทจะประกอบไปดวย "ภารกจ" หลาย ๆ ภารกจดวยกน

50

สวน "ภารกจ" (Task) หมายถง หนวยการปฏบตทส าคญทสดทจะกอใหเกดผลงาน และเปนสวนของการปฏบตงานทเกยวของ โดยตรงกบใชวธการ เทคนค หรอระเบยบตาง ๆ ดงนน การปฏบตตามภารกจนนจงจะตองใชความร ความช านาญ และความสามารถดวย โดยการปฏบตงานตามภารกจนน จะประกอบไปดวย รายละเอยดในการปฏบตงาน ตงแตหนงอยางขนไป ดงแผนภมตอไปน

ภาพประกอบ 4 แสดงความสมพนธระหวาง งาน หนาท ภารกจ และรายละเอยดในการปฏบต

ประเดนส าคญในการสรางหลกสตร คอ เราพยายามทจะฝกอบรมในระดบของภารกจ (Task) เนองจากเปนหนวยของงาน ในระดบทไมใหญหรอเลกจนเกนไป กลาวคอ หากฝกอบรมในระดบของงานหรอหนาทกมกจะกวางจนเกนไป แตถาฝกอบรมในระดบ รายละเอยดของงานกจะแคบจนเกนไป ดงตวอยางความสมพนธ ของงาน หนาท และภารกจ ดงตาราง 2

งาน

หนาท หนาท หนาท หนาท

ภารกจ 1ก

ภารกจ 1ข

ภารกจ 2ก

ภารกจ 2ข

ภารกจ 3ก

ภารกจ 3ข

ภารกจ 4ก

ภารกจ 4ข

รายละเอยดการปฏบตในแตละภารกจ

51

ตาราง 2 ตวอยางความสมพนธ ของงาน หนาท และภารกจ

งาน : หวหนางานฝกอบรม

หนาท 01 การวางแผน

ภารกจ 0101 รวบรวมนโยบายดานการฝกอบรม ภารกจ 0102 เสนอแผนการจดโครงการฝกอบรมประจ าป ภารกจ 0103 ก าหนดค าขอตงงบประมาณ ภารกจ 0104 วางแผนการใชงบประมาณ ภารกจ 0105 วางแผนการจดโครงการฝกอบรมแตละโครงการ

หนาท 02 การบคคล

ภารกจ 0201 มอบหมายงาน ภารกจ 0202 ใหค าปรกษาแนะน า ภารกจ 0203 ตดตามผลการปฏบตงาน ภารกจ 0204 ดแลและสงเสรมใหมการพฒนาผใตบงคบบญชา

หนาท 04 การควบคมงาน

ภารกจ 0401 ก าหนดแนวทาง/มาตรฐานการปฏบตงาน ภารกจ 0402 ตรวจรางหนงสอ เอกสารการด าเนนงาน ภารกจ 0403 เสนอแนะวธการแกปญหา ภารกจ 0404 ประเมนผลงานของผใตบงคบบญชา

หนาท 05 การประสานงาน

ภารกจ 0501 ประสานงานกบหนวยงานทรวมรบผดชอบจดโครงการฝกอบรม ภารกจ 0502 ประสานงานกบหนวยงานอน ๆ ใน มธ. เพอขอความรวมมอ ภารกจ 0503 ประสานงานกบวทยากรฝกอบรม

เมอวเคราะหทราบถงภารกจตาง ๆ ของต าแหนงงานทมความจ าเปนในการฝกอบรมแลว จะตองหาขอมล หรอวเคราะห ใหไดวา ภารกจใดทเบยงเบนไปจากมาตรฐานหรอสงทมงหวง จนท าใหเกดปญหาขน จะไดก าหนดหลกสตร เพอท าการฝกอบรม ใหบคคลในต าแหนงงานนนสามารถปฏบตภารกจไดถกตองตรงกบมาตรฐาน ซงจะเปนการแกปญหา อนเปนความจ าเปน ในการฝกอบรมตอไป ขนท 3 การก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรม กอนทจะสามารถก าหนดหลกสตรฝกอบรมได เราจ าเปนตองก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรมเสยกอน ทงน เนองมาจากวตถประสงคในการฝกอบรมมความส าคญ คอ 1. วตถประสงคในการฝกอบรมจะชวยใหสามารถประสานทรพยากรในการฝกอบรม (ไดแก ก าลงคน เงน วสด และอปกรณ) ไดอยางมประสทธภาพและด าเนนไปในแนวทางเดยวกน

52

2. วตถประสงคในการฝกอบรมจะชวยท าใหวทยากร และเจาหนาทผบรหารโครงการ ฝกอบรมจะมความเขาใจตรงกนและปฏบตงานอยางสอดคลองกน ตลอดจน ผ เขารบการอบรมมความเขาใจการปฏบตงานของวทยากรและเจาหนาท

3. วตถประสงคในการฝกอบรมจะชวยท าใหสามารถก าหนดหวขอวชา และเนอหา สาระในการฝกอบรมไดอยางเหมาะสม ทงน เพราะวตถประสงคในการฝกอบรมจะชวยชชดวาตองการจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของผ เขาอบรมไปในลกษณะใด รวมทงชวยใหสามารถเลอกเทคนคหรอวธการฝกอบรมทเหมาะสม และชวยในการก าหนดระยะเวลาของหลกสตรและระยะเวลาของหวขอวชาในการฝกอบรมอกดวย

4. เราสามารถใชวตถประสงคในการฝกอบรมใชเปนมาตรฐาน ในการประเมนผลและตดตามผลโครงการฝกอบรม ประเมนผลการใหการฝกอบรมของวทยากร ตลอดจนการประเมนสมฤทธผลของการอบรม

วตถประสงคของการฝกอบรม อ านวย เตชไชยศร (2542 : 12-18) ไดกลาวถงวตถประสงคของการฝกอบรมไววา การฝกอบรมตองมงเนนใหผ เขารบการฝกอบรมรจกแกปญหาไดจรง มความทนสมยตอการเปลยนแปลงของสงคมโลก ไมวาจะเปนทางดานเนอหา เจตคต ทกษะ แตโดยวตถประสงคทวไปในการฝกอบรมสวนใหญมกจะเนนการสนบสนนทางดานความรในสาขาวชาตาง ๆ ทตองการเพอสงเสรมทกษะ สวนการเปลยนแปลงเจตคต คานยม ความเชอ เปนพฤตกรรมภายในทเปนผลพลอยได เพราะเปนเรองทฝกอบรมไดยากมากกวาการฝกอบรมทางดานความรและทกษะ

ดงนน วตถประสงคในการฝกอบรม หมายถง "สงทก าหนดวาในโครงการฝกอบรมนนจะตองเปลยนแปลงพฤตกรรมของผ เขารบ การฝกอบรมใหเปนไปในลกษณะใดและระดบใด จงจะสามารถแกไขปญหาทเปนความจ าเปนในการฝกอบรมได" ขนตอนในการก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรม ขนตอนในการก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรมไว พอสรปไดดงน ขนท 1 : ทบทวนปญหาทเปนความจ าเปนในการฝกอบรม ขนท 2 : ระบบคคลหรอกลมบคคลทจะตองเขารบการฝกอบรม ขนท 3 : ระบภารกจและพฤตกรรมทเปนปญหา ขนท 4 : ระบถงวตถประสงคขนสงสด หรอพฤตกรรมตามอดมคตซงตองการใหเกดขนกบบคคลหรอกลมบคคลในขนท 2 (ตวอยาง เชน จากการพจารณาในขนท 1 จนถงขนท 3 พบวาเจาหนาทของงานฝกอบรมไมสามารถปฏบตภารกจ ในการกลาวแนะน า หลกสตร หวขอวชา วทยากร

53

รวมทงกลาวขอบคณวทยากร ฯลฯ ตอผ เขารบการฝกอบรมไดอยางมประสทธภาพ ดงนนวตถประสงค ตามอดมคต ในขนท 4 จงไดแก การทเราตองการใหเจาหนาทของงานฝกอบรมสามารถ กลาวแนะน าและขอบคณ วทยากรในได อยางมประสทธภาพ เปนตน) ขนท 5 : ระบถงสงสนบสนนทจะท าใหสามารถบรรลวตถประสงคขนสงสดตามขนท 4 กลาวคอ เปนการพจารณา ถงสภาพ แวดลอม หรอองคประกอบอนทจะสนบสนนใหการฝกอบรมบรรลวตถประสงคได เชน วทยากรทมความสามารถ ภมหลงทดของ ผ ทจะเขาอบรม หรอ นโยบายทสนบสนนการจดฝกอบรมในเรองทเปนปญหาดงกลาว ขนท 6 : ระบถงสงทเปนอปสรรคตอการด าเนนงานฝกอบรมใหบรรลวตถประสงคตามอดมคตใน ขนท 4 กลาวคอ เปนการพจารณาถงสภาพแวดลอมตาง ๆ เชนเดยวกนในขนท 5 วามอะไรบางทเปนอปสรรคหรอขดขวางตอการด าเนนการฝกอบรม ใหบรรลวตถประสงคตามอดมคต เชน มงบประมาณจ ากด ระยะเวลาอบรมมจ ากด เปนตน ขนท 7 : ก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรมทเปนไปได ขน หลงจากทไดพจารณาถงวตถประสงคตามอดมคต ประกอบกบสงสนบสนนตามขนท 5 และสงทเปนอปสรรคตามขอ 6 แลว อยางไรกตาม ในบางกรณวตถประสงคตามอดมคตอาจจะ เปนวตถประสงคทเปนไปไดกได ถาหากวามสงสนบสนนทกอยาง และไมมสงทเปนอปสรรคตอวตถประสงคตามอดมคตเลย ขนท 8 : ก าหนดวตถประสงคประกอบ ซงหมายถง วตถประสงคทเรามไดคาดหวงมากอน แตคาดวาจะเปนผลพลอยได จากการฝกอบรม เชน การฝกอบรมจะชวยใหผ เขาอบรมซงมาจากตางหนวยงานกนเกดความรจกคนเคยกน และชวยใหเกดการ ประสานงานในอนาคต เปนตน วตถประสงคในการฝกอบรมทเปนไปไดตามขนท 7 และวตถประสงคประกอบตามขนท 8 จะเปนวตถประสงคของโครงการ ฝกอบรม ซงอาจจะไดหลายขอ และในการเขยนวตถประสงคนนเรามกจะเอาวตถประสงคประเภททเปนไปไดเขยนไวในล าดบแรก และวตถประสงคประกอบเขยนไวในล าดบสดทาย

ลกษณะวตถประสงคของโครงการฝกอบรมทดมดงน :- 1. ควรระบวาตองการใหเกดพฤตกรรมใดขน หรอตองการจะแกไขปญหาใด ตามความจ าเปนในการฝกอบรมทพบ 2. มความเปนไปได 3. สามารถทจะวดหรอประเมนผลได 4. มความกะทดรดและชดเจน 5. ใชภาษางาย ๆ ใหเปนทเขาใจของบคคลทวไป 6. สอดคลองกบวตถประสงคหลกและนโยบายของหนวยงาน

54

7. ถามวตถประสงคหลายอยาง ควรจะแยกออกเปนขอ ๆ ตามลกษณะของวตถประสงค 8. วตถประสงคประกอบควรจะเรยงล าดบอยในสวนทายของวตถประสงคทงหมดทงน โดยมตวอยางแสดงขนตอน การก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรม ดงตาราง 3

ตาราง 3 ตวอยาง: ตารางก าหนดวตถประสงคในการฝกอบรม

1. ปญหาทเปนความ จ าเปนในการฝกอบรม

2. กลมบคคลทท า ใหเกด ปญหา

3. ภารกจหรอ พฤตกรรมท เปนปญหา

4. วตถประสงค ตามอดมคต

งานใหบรการตาง ๆ ของ หนวยงานในส านกงาน อธการบดไม เ ปนทพงพอใจของผ รบบรการ

หวหนางานทกงาน ในส านกงาน อธการบด รวม 48 คน

- ขาดการจดวางระบบ งานทมประสทธภาพ

- หวหนางานจะตองสามารถจดวางระบบ งานทท าใหงานบรการ มประสทธภาพและผ รบบรการเกดความพอใจสงสด

- ขาดการควบคมคณภาพของงานใหบรการดานตางๆ

- หวหนางานจะตองสามารถสรางระบบ การควบคมงานบรการใหไดมาตรฐาน

5. สงสนบสนน 6. สงทเปนอปสรรค 7. วตถประสงคท

เปนไปได 8. วตถประสงค

ประกอบ - มวทยากรทมความ สามารถ - งบประมาณและสถาน ทมพรอม - ผ เขาอบรมมเวลาเขาอบรม - ผทจะเขาอบรมมความสนใจอยากทราบเรองการ จดวาง ระบบงานมาก

- ผ เขาอบรมบางคนขาดความคดรเรมสรางสรรค หรอขาดประสบการณเกยวกบงานบรการทมคณภาพมากอน

- เพอใหหวหนางานท เ ข า อ บ ร ม ส า ม า ร ถปรบปรงระบบงานการใหบรการในหนวยงานของ ตนใหม ประสทธ ภาพเพมขน

- สรางความกระตอรอรน ม ง ม น ท จ ะ พ ฒ น าคณภาพงานบรการใหล ก ค า เ ก ด ค ว า มพ งพอใจ

- มหนวยงานภายนอกทเ กยวของกบการสรางมาตรฐานคอยใหการสนบสนนใหคาแนะน าและท าการตรวจสอบ

- หวหนางานเหนวาการควบคมคณภาพงานบรการท า ไ ดล าบาก เนองจากมปรมาณงานมากเกนไป

- เพอใหหวหนางานทเขาอบรมสามารถวางแผนการจดระบบการควบคมคณภาพ งานบรการใหไดมาตรฐาน

- สรางความกระตอรอรน มงมนทจะพฒนาคณภาพงานบรการใหลกคาเกด ความพงพอใจ

55

ขนท 4 : การจดระดบความส าคญของภารกจทเปนปญหา เมอเราทราบถงภารกจตาง ๆ ทเปนปญหา ซงเปนความจ าเปนในการฝกอบรมแลวนน เนองจากมกจะมหลายภารกจ ทควรจดฝกอบรมเพอเปลยนแปลงพฤตกรรมของผ เขาอบรม ดงนน ถาเราทราบถงระดบความส าคญ ของแตละภารกจ ดงกลาว เสยกอนทจะก าหนดหวขอวชาทควรจดฝกอบรม กจะท าใหเรามเครองชวยในการตดสนใจ ก าหนดหวขอวชา ในหลกสตร ฝกอบรมไดอยางเหมาะสม กลาวคอ ชวยในการก าหนดวาควรจะมหวขอวชาใดบาง ใชระยะเวลาเทาใด ล าดบกอน-หลงอยางไร ทงน เพอใหผบรหารงานฝกอบรมสามารถใชทรพยากรในการฝกอบรมไดอยางคมคา ทงในดานของ เงน เวลา สถานท วสดอปกรณ ตลอดจนคาเสยโอกาสของบคลากรทเกยวของ และตวผ เขาอบรมเอง William R. Tracy (1971 pp.86-95) นกวชาการทางดานการพฒนาบคคลได ใหแนวคดเกยวกบหลกเกณฑทสามารถ น ามาใช ในการจดล าดบความส าคญ ของภารกจทเปนความจ าเปนในการฝกอบรมไว ดงน 1. หลกความจ าเปนมลฐาน เปนการพจารณาวาภารกจทคาดวาจะจดอบรมนนเปนความจ าเปนขนพนฐาน ทผปฏบตงาน จะตองมความร ความเขาใจ ทกษะ หรอทศนคตทเหมาะสม จนสามารถปฏบตไดเสยกอน จงจะสามารถปฏบตงาน ในหนาทของงาน ในต าแหนงนน ๆ ได เชน ผปฏบตหนาทหวหนางานทกคน จะตองมความร ความเขาใจ เกยวกบหลกการบรหารงานเบองตน ไมวาจะเปนหวหนางานใดกตาม ดงนน หากภารกจใด เปนความจ าเปนขนมลฐานมาก กควรจะมความส าคญสง ทจะตองน ามาเปน หวขอวชาในการฝกอบรม 2. หลกความยากงายในการเรยนร เปนการพจารณาวาภารกจนน ๆ บคลากรสามารถทจะเรยนรดวยตนเองไดยาก หรองายเพยงใด หากเปนภารกจทยากในการทบคลากรจะสามารถเรยนรดวยตนเอง หรอเรยนรจากการปฏบตงาน (ทเรยกวา On The Job Training) ไดกสมควรจะตองจดการฝกอบรมอยางเปนทางการได และจดวาภารกจนน ๆ มระดบความส าคญสง 3. หลกความส าคญ เปนการพจารณาวาภารกจนน ๆ มความส าคญตอความส าเรจและความสมบรณของงานทปฏบต มากนอยเพยงใด ซงถงแมภารกจดงกลาวจะไมจ าเปนตองปฏบตบอย ๆ กตาม แตถาหากไมสามารถปฏบตได กจะท าใหงานเสยหาย บกพรองอยางมาก ดงนจะถอวาเปนภารกจทมความส าคญมาก 4. หลกความถในการปฏบต เปนการพจารณาวาหากภารกจใดซงเปนความจ าเปนในการฝกอบรม มความถในการปฏบต คอ ตองปฏบตบอยๆ กเหมาะสมในอนทจะจดการฝกอบรมขน แตในทางตรงกนขาม หากภารกจใดมความถในการปฏบตนอย กยอมมความจ าเปนหรอความเรงดวนในการจดการฝกอบรมนอยเชนกน

56

5. หลกความสมพนธระหวางคาใชจายกบผลประโยชนหรอความคมคาเปนการพจารณาเปรยบเทยบระหวาง การใชทรพยากรตาง ๆ ในการจดฝกอบรม ไดแก เวลา เงน วสดอปกรณ สถานท และบคลากร ตลอดจนคาเสยโอกาส ทผ เขาอบรม ควรจะไดปฏบตงานตาง ๆ กบผลประโยชนทไดรบจากการจดฝกอบรมเพอท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผ เขาอบรมในการปฏบตภารกจทเปนความจ าเปนในการฝกอบรมแลววามความคมคามากนอยเพยงใด หากมความคมคาในอนทจะฝกอบรม เรองของภารกจนน ๆ มาก กจดภารกจนนใหมระดบความส าคญในอนทจะจดการฝกอบรมสง 6. หลกศกยภาพในการทจะส าเรจตามวตถประสงค เปนการพจารณาถงพนฐานความร ความสามารถ ประสบการณ ความพรอม และแรงจงใจ ของผ ทจะเขารบการอบรมเกยวกบภารกจนนๆ วา มโอกาสทจะสนบสนนใหบรรล วตถประสงคของการ ฝกอบรมไดมากนอยเพยงใด ทงน เพราะความส าเรจตามวตถประสงคในการฝกอบรมใดกตาม ยอมจะตองมสวนสมพนธกบ ศกยภาพดงเดมของผ เขาอบรมอยางแนนอน 7. หลกคณภาพ เปนการพจารณาวาการฝกอบรมในภารกจนน ๆ จะชวยใหบคลากรสวนใหญโดยเฉลยมการ ปฏบตงาน ทมคณภาพดยงขน มากกวาจะชวยใหคนทปฏบตงานต ากวามาตรฐานบางคนปฏบตงานใหดยงขน หลกขอนใหความส าคญ กบการฝกอบรมเกยวกบภารกจซงจะชวยใหคนสวนใหญปฏบตงานไดดยงขน มากกวาจะมงฝกอบรมบคลากรเพยงบางคน ซงจะท าใหเสยเวลาและคาใชจายโดยไมคมคา 8. หลกความบกพรองของภารกจ เปนการพจารณาถงความบกพรองของภารกจซงเปนความจ าเปนในการฝกอบรม วามมากนอยเพยงใด หากภารกจนนๆ มการปฏบตบกพรองบอยๆ ยอมมความจ าเปนเรงดวนทจะท าการฝกอบรมมากกวา ภารกจทมการปฏบตบกพรองนอย 9. หลกการเกยวกบชวงเวลาคงอยของพฤตกรรมทเรยนร เปนการพจารณาวาหลงจากการฝกอบรมแลว ผผานการฝกอบรม จะสามารถรกษาการเรยนร หรอมพฤตกรรมเปลยนแปลงจากการฝกอบรมคงอยไปเปนระยะเวลานานสกเทาใด หากการฝกอบรม ในเรองของภารกจใดสามารถท าใหผผานการฝกอบรมมพฤตกรรมทเปลยนแปลงอยไดเปนระยะเวลายาวนาน ยอมมคณคากวาการ ฝกอบรมทท าใหผผานการอบรมมพฤตกรรมเปลยนแปลงอยไดเพยงชวงระยะเวลาสน 10. หลกความจ าเปนในการฝกอบรมเพมเตม เปนการพจารณาวาภารกจใดบางทเมอไดท าการฝกอบรมไปแลว กยงมความจ าเปนจะตองจดฝกอบรมเพมเตมใหอก จงจะท าใหกลมบคลากรเปาหมายสามารถปฏบตงานตามภารกจหรอหนาทนน ๆ ไดอยางสมบรณ ทงน เพราะโดยปกตภารกจใดทไดจดการฝกอบรมไปแลว และผผานการฝกอบรมสามารถกลบไปปฏบตงานไดทนท โดยไมจ าเปนตองฝกอบรมในเรองนนๆ อกยอมมคณคากวาการฝกอบรมในภารกจทจะตองมการฝกอบรมเพมเตมอก เพราะจะ ท าใหสนเปลองทรพยากรเพมขน

57

ขนท 5 : การก าหนดหวขอวชาความหมายของหวขอวชา หวขอวชา หมายถง เนอหาสาระของเรองทตองการจะใหผ เขารบการอบรมเกดความร ความ

เขาใจทศนคต และความสามารถ การก าหนดหวขอวชา จงหมายถง การระบวา ภารกจหรอหนาททเปนความจ าเปนในการฝกอบรมนน ควรจะน าวชาอะไรบาง มาชวยแกไขปญหา หรอเปลยนแปลงพฤตกรรม

ขนท 6 : การก าหนดวตถประสงคของหวขอวชาความหมายของวตถประสงคของหวขอวชา

วตถประสงคของหวขอวชา หมายถง ขอความทระบวา ในวชาทท าการฝกอบรมนน ตองการใหผ เขาอบรมเกดการเรยนร หรอเปลยนแปลงพฤตกรรมไปในลกษณะอยางไร ภายหลงการฝกอบรมในวชานนแลว โดยปกตแลววตถประสงครายวชาจะตองสอดคลอง และเปนสวนหนงของวตถประสงครวมของโครงการฝกอบรม

ขนท 7 : การก าหนดแนวอบรม ความหมายของแนวการอบรมแนวการอบรม หมายถง สงทระบวา ภายในหวขอวชานนประกอบดวย เนอหาอะไรบาง ไมวาจะเปนทฤษฎ แนวคด หลกการ หรอแนวปฏบตใดกตาม ทจะท าใหผ เขาอบรมเกดความร ความเขาใจ ทศนคต หรอความสามารถตรงตามวตถประสงคของหวขอวชา

ประโยชนของแนวการอบรม

1. ชวยใหวทยากรทราบวา โดยหลกการแลวตนจะตองเตรยมตวถายทอดเนอหาอบรมอะไรบางใหแกผ เขาอบรม

2. แนวการอบรม มประโยชนทส าคญทสด คอ ชวยปองกนมใหวทยากรแตละคนท าการบรรยาย หรออภปรายในเนอหาวชา ทไมซ าซอน เพราะถงแมวาจะมวตถประสงคของหวขอวชาแลวกตาม แตบางหวขอวชาอาจมเนอหาใกลเคยงกน จนวทยากรอาจพด รายละเอยดซ าซอนกนได เชน หวขอหลกมนษยสมพนธกบ หวขอการจงใจผ ใตบงคบบญชา วทยากรทงสองหวขออาจพด ถงทฤษฎ ความตองการของบคคลเหมอนกนกได

ขนตอนในการจดท าแนวการอบรม ในการก าหนดแนวการอบรม เราควรด าเนนการขนตอนดงน 1. พจารณาภารกจหนาทซงเปนความจ าเปนในการฝกอบรม 2. พจารณาระดบความส าคญ 3. พจารณาชอของหวขอวชา 4. พจารณาวตถประสงคของหวขอวชา 5. ก าหนดแนวการอบรมอยางไรกตาม

58

การระบเนอหาของหวขอวชาจะเปนเรองยาก หากเจาหนาทผจดท าหลกสตรฝกอบรม ไมมความรของ กบหวขอ วชานนมากอน จงจ าเปนอยางยงทผ จดท าหลกสตรตองขอค าแนะน าจากผทรงคณวฒ ซงมความรเกยวกบวชาตาง ๆ ทจะก าหนด ในหลกสตร รวมทงอาจตองศกษาคนควาจากต าราทางวชาการทเกยวของ หรอเอกสารประกอบการอบรมในหวขอวชาตาง ๆ แตการคนควาจากเอกสารประกอบการอบรม อาจจ าเปนตองตระหนกอยเสมอดวยวา อาจเปนเอกสารทไดรบการเขยนหรอรวบรวม เพอวตถประสงคโดยเฉพาะของแตละครง และตามสภาพความจ าเปนในการฝกอบรม ทอาจจะแตกตางจากครงทเจาหนาท ก าลงพฒนาหลกสตรอย

ขนท 8 : การก าหนดเทคนคการฝกอบรม ความหมายของเทคนคการฝกอบรม เทคนคการฝกอบรม หมายถง วธการทจะท าใหผ เขารบการฝกอบรมเกดความร ความเขาใจ ทศนคต และความสามารถอยางมประสทธภาพ

ขจรศกด หาญณรงค .(2521:38) ไดใหค าจ ากดความวา เทคนคการฝกอบรม คอ วธการตางๆ ทจะท าใหผ เขารบ การฝกอบรม เกดความร ความเขาใจ มทศนคตทถกตองเหมาะสม และ/หรอเกดความช านาญในเรองใดเรองหนง จนเกดการ เปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามวตถประสงคของการฝกอบรมนน ๆ

ดงความหมายขางตน เทคนคการฝกอบรม จงเปนเสมอนเครองมอไปสความส าเรจเทานน แตกถอวามความส าคญ เพราะถาผจดการฝกอบรม หรอวทยากรเลอกใชไดอยางเหมาะสม จะท าใหผ เขารบการฝกอบรม เกดความร ความเขาใจ ทศนคต และความสามารถหรอทกษะไดอยางรวดเรว อนเปนการประหยดคาใชจายและเวลาไดเปนอยางมาก จงมผพยายาม คดเทคนค การฝกอบรมใหม ๆ ทมประสทธภาพอยเสมอ

หลกการเลอกใชเทคนคในการฝกอบรม

หลกการเลอกใชเทคนคการฝกอบรมไวพอสรปไดดงน 1. ถาผ เขาอบรมมความรและประสบการณเกยวกบเรองทอบรมมาบางแลว ควรจะใชเทคนคแบบกลม ผ เขาอบรม เปนศนยกลาง แตถาหากผ เขาอบรมยงไมมความร หรอประสบการณในเรองทอบรมมากอนเลยควรจะใชเทคนคแบบวทยากร เปนจดศนยกลาง (โดยอาจใชในชวงแรก แลวจงใชเทคนคอนๆ ประกอบในชวงอนๆ -ผ เขยน) 2. หากวตถประสงคของหวขอวชาตองการใหผ เขาอบรมเกดความร ความเขาใจ ควรจะใชเทคนคฝกอบรม แบบ วทยากรเปนศนยกลาง แตหากวตถประสงคตองการใหผ เขาอบรมเกดการเปลยนแปลงทศนคต และความสามารถหรอทกษะ ควรจะใชเทคนคฝกอบรมแบบกลมผ เขาอบรมเปนศนยกลาง (ทงน เพราะเทคนคฝกอบรมแบบยดกลม ผ เขาอบรมเปนศนยกลาง จะเอออ านวยใหผ เขา

59

อบรมไดเรยนรจากประสบการณของตนเอง ผลงานวจยชชดวา กากรเปลยนแปลงทศนคตมก จะเกดจากการ เรยนรดวยประสบการณของตนเองมากกวาเพยงค าบอกเลาเทานน การสรางทกษะกเชนเดยวกน จะเกดขนไดจากการ ทดลอง ปฏบตดวยตนเอง ไมใชเพยงจากการฟงหรอมองเหนแตเพยงอยางเดยว - ผ เขยน)

3. หากระยะเวลาในการฝกอบรมมนอย ควรจะใชเทคนคฝกอบรมแบบมวทยากรเปนศนยกลาง หากมระยะเวลามาก ควรจะใชเทคนคแบบกลมเปนศนยกลาง 4. หากสถานทในการฝกอบรมมจ ากด จนไมอาจจะจดใหเปนอยางอนได นอกจากแบบหองเรยน ควรใชเทคนคฝกอบรม แบบวทยากรเปนศนยกลาง แตถาหากสามารถจดแบงเปนกลมได หรอจดใหทกคนมองเหนหนากนได ยอมจะเปนการ สะดวกทจะใช เทคนคฝกอบรมแบบกลมเปนศนยกลาง เมอพจารณาจากหลกในการเลอกเทคนคการฝกอบรมดงระบขางตนแลว จะเหนไดวาแททจรงแลวนน ปจจยหรอองคประกอบ ในการเลอกใชเทคนคฝกอบรม 5 ประการดวยกน คอ

4.1 วตถประสงคของหวขอวชา วาตองการจะใหเกดการเรยนรดานใดเปนหลก ความร ความ1เขาใจ ความสามารถ หรอทศนคต

4.2 เนอหาวชา วามแนวการอบรมอะไรบาง เกยวของกบประเดนใดบาง และแตละประเดนจะเหมาะสมกบเทคนคฝกอบรมใด

4.3 วทยากรผด าเนนการฝกอบรม วามความถนดในการใชเทคนคฝกอบรมใด 4.4 ผ เขารบการฝกอบรมวามความรพนฐานอะไร มคณสมบตอยางใด 4.5 ความพรอมดานทรพยากร ไดแก - ระยะเวลา: ตองค านงถงทงระยะเวลาฝกอบรม และระยะเวลาใน

การจดเตรยม - วสดอปกรณซงจะใชในเทคนคฝกอบรมแตละเทคนค - คาใชจาย : ทงคาใชจายในการเตรยมการและคาใชจายทจะเกดขน

ขณะทใชเทคนคการฝกอบรมนน ๆ - ความพรอมของสถานท โสตทศนปกรณ ตลอดจนสงอ านวยความ

สะดวก นอกจากองคประกอบทง 5 ประการดงกลาวขางตนแลว ในคมอการเขยนโครงการฝกอบรม/สมมนา ของสถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน ส านกงาน ก.พ.สายสอางค แกลวเกษตรกรณ.(2534 :60-61) กลาววา ผจดโครงการฝกอบรมตองค านง ไวเสมอวาองคประกอบทส าคญอกประการหนงในการเลอกใชเทคนคการฝกอบรมกคอ หลกการเรยนรของผ ใหญ ทงน เพราะเทคนคการฝกอบรม

60

ทเลอกใชนน ควรจะมลกษณะทเอออ านวยตอลกษณะการเรยนรของผ ใหญใหมากทสด คอ ควรเปนเทคนค ซง

- ชวยกระตนความสนใจ และกอใหเกดความตองการเรยนรอยตลอดเวลา - เปดโอกาสใหผ เขารบการฝกอบรมมสวนรวมในการคด อภปราย หรอ

กระท ากจกรรม - ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ทงในดานความถนด แนวคด

ประสบการณ และความสนใจ และเปนหนาท เหมาะสมกบลกษณะของกลมผ เขาอบรม - เปดโอกาสใหผ เขารบการฝกอบรมไดทดลองปรบใชหลกการ/ทฤษฎ และ

มการใหผลยอนกลบ (Feedback) กจะท าใหเรยนรไดเรวขน และมนใจในสงทเรยนรมากขน ขนท 9 : การก าหนดระยะเวลาของหวขอวชาและหลกสตร ระยะเวลาของหวขอวชาและหลกสตร หมายถง ชวงเวลาทก าหนดไววาจะสามารถท าใหผ เขา

รบการฝกอบรมไดรบความร ความเขาใจ ทศนคต และทกษะ จนเกดการเรยนรตามวตถประสงคของหวขอวชาหรอหลกสตรฝกอบรม หลกในการพจารณาก าหนดระยะเวลาอบรมของหวขอวชา

1. หวขอวชาใด ทมวตถประสงคตองการใหผ เขารบการฝกอบรมเปลยนแปลงทศนคตหรอเพมพนความสามารถหรอทกษะ ควรจะใหระยะเวลานานกวา หวขอวชาทตองการ เพยงจะใหเกดความร ความเขาใจ

2. วชาใดทสนองตอบภารกจหรอหนาทซงมระดบความส าคญสง และตองการใหผเขาอบรม สามารถปฏบตภารกจนน ดวยความถกตองและรวดเรว ควรจะใหเวลามากกวาหวขอวชาทตอบสนองภารกจทมประดบความส าคญต า

3. วชาใดใชเทคนคในการฝกอบรมแบบกลมเปนศนยกลาง ควรจะใหเวลามากกวาวชาทใชเทคนคแบบวทยากร เปนศนยกลาง

โดยสรป สงส าคญทตองพจารณาในการก าหนดระยะเวลาอบรมแตละหวขอวชากคอ วตถประสงคของหวขอวชา เนอหาวชา และเทคนคการฝกอบรม นนเอง

ขนท 10 : การเรยงล าดบหวขอวชา ความหมายของการเรยงล าดบหวขอวชาหมายถง การก าหนดวา หวขอวชาใดควรจะท าการฝกอบรมกอน และหวขอวชาใดควรจะท าการอบรมภายหลง อนจะ ท าใหผ เขาอบรมเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

61

หลกการเรยงล าดบหวขอวชา 1. หวขอวชาทมวตถประสงคในการใหความร ความเขาใจ และมเนอหาเปน

พนฐานตอการสรางความร ความเขาใจ ทศนคต หรอทกษะในหวขอวชาอน ๆ จ าเปนตองอยในล าดบตนๆ ของการอบรม

2. หวขอวชาใดทมเนอหาวชาทสามารถเรยนรไดงายกวา ควรจะอยในล าดบกอนหวขอวชาทมเนอหาวชาทเขาใจยากกวา สลบซบซอนกวา หรอมรายละเอยดมากกวา

3. หวขอวชาและประเดนทเปนภาคปฏบต ควรจดใหอยในระดบตอเนองจากภาคทฤษฎ

4. หวขอวชาทมกจกรรมซ ากนหลายชวโมง เชน ใชเทคนคการบรรยาย หรอการอภปรายเพยงอยางเดยว หากสามารถ ท าได ควรจดใหกระจายอยในวน หรอเวลาตาง ๆ กนโดยสรปคอ การเรยงล าดบหวขอวชา ควรพจารณาจดตาม วตถประสงคของหวขอวชา ความยากงายของหวขอวชา และหลกการเรยนรของผใหญ นนเอง

สรปแนวปฏบตในการสรางหลกสตรฝกอบรม : แนวคดของผเขยน ดงทไดกลาวมาแลวทงหมด จะเหนไดวาการสรางหลกสตรฝกอบรมเปนเรองละเอยดออน และประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ถง 10 ขนตอน คอ

1. การทบทวนความจ าเปนในการฝกอบรม 2. ระบภารกจทเปนปญหาหรอตองการพฒนา 3. การก าหนดวตถประสงคการฝกอบรม 4. การจดระดบความส าคญของภารกจทเปนปญหา 5. การก าหนดหวขอวชา 6. การก าหนดวตถประสงคของหวขอวชา 7. การก าหนดแนวการอบรม 8. การก าหนดเทคนคการฝกอบรม 9. การก าหนดระยะเวลาของหวขอวชาและหลกสตร 10. การเรยงล าดบหวขอวชา

หากเจาหนาทผ รบผดชอบจดโครงการฝกอบรมสามารถสรางหลกสตรฝกอบรมไดตามกระบวนการ และขนตอนทระบมาแลวทงหมด ผ เขยนเชอเปนอยางยงวา จะท าใหไดหลกสตรฝกอบรมทมคณภาพ สามารถกอใหเกดประสทธผล ในการฝกอบรม ไดอยางแนนอน แตอยางไรกตาม ในทางปฏบตอาจมขอจ ากดทท าใหเจาหนาทไมสามารถปฏบตตามกระบวนการและขนตอน ดงกลาวได

62

ทงหมด ขอจ ากดทส าคญคอ การทเจาหนาทผ รบผดชอบในการสรางหลกสตรยงขาดความรอบรทางวชาการ เกยวกบ หลกสตรฝกอบรมนน ๆ อยางเพยงพอ ท าใหไมสามารถก าหนดวชาซงตรงกบความจ าเปนในการฝกอบรมได จงตองแสวงหา ความชวยเหลอจากผทรงคณวฒ หรอผ เชยวชาญเฉพาะดาน เพอขอรบการใหค าปรกษา นอกจากนน ขอจ ากดอน ๆ อาจไดแก ขอจ ากดในเรองของเวลาในการปฏบตงานของเจา หนาทในการสรางหลกสตร ทงในการรวบรวมขอมลทจ าเปน และในการศกษาวเคราะหขอมลทไดตามขนตอนของกระบวนการสรางหลกสตร สวนขอจ ากดอน ๆ ทอาจมไดทงในดานเงนงบประมาณในการฝกอบรม การขาดแคลนวทยากรทมความรความสามารถ ตลอดจนจ านวนระยะเวลา ทกลมบคลากรเปาหมายจะสามารถมาเขารบการฝกอบรมไดนน อาจดเหมอนไมไดมผลกระทบโดยตรง แตกลวนเปนขอจ ากด ซงจะมสวนท าใหหลกสตรการฝกอบรม ตองมลกษณะทมใชเปนไปตามความจ าเปนในการฝกอบรมแตเพยงอยางเดยวทงหมด

การก าหนดหวขอวชาในหลกสตรเพอใหสอดคลองกบความจ าเปนในการฝกอบรมนน ในทางปฏบต ผ สรางหลกสตรอาจใชวธการศกษาจาก ตวอยางหลกสตรฝกอบรมของกลมบคลากรซงมลกษณะงานเทยบเคยงกน หรอมความจ าเปน ในการฝกอบรมคลายคลงกนได แตเจาหนาทผ รบผดชอบสรางหลกสตรกจะตองระมดระวง หากจะน าหวขอ วชาเชนเดยวกน กบ หลกสตรตวอยางมาใช จะตองค านงอยเสมอถงขอแตกตางของกลมผ เขาอบรม และความจ าเปนในการฝกอบรมทแตกตางกน หลกสตร ฝกอบรมทน ามาใชเปนตวอยางควรจะชวยไดดในแงของการเปรยบเทยบและขยายความคดของผสรางหลกสตรใหกวางขวาง ขนเทานน ทางทดทสดในทางปฏบตในการสรางหลกสตรซงผสรางอาจไมมความรกวางขวางเพยงพอ คอการรบฟงความคดเหน ของผบรหาร และนกวชาการในสาขาวชาทเกยวของกบเนอหาของหลกสตรฝกอบรม อาจโดยการขอความคดเหนเปนรายบคคล หรอจากการ จดประชมเพอรวบรวมขอคดเหนของผทรงคณวฒในการก าหนดหลกสตรและหวขอวชา ตามความจ าเปน ในการ ฝกอบรมกได 5. การประเมนผลและการก าหนดเกณฑประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการ

ออกแบบและตดเยบเสอผาในการประกอบอาชพอสระ การฝกอบรมเปนกระบวนการเรยนรเพอใหผ รบการอบรมไดเพมพนประสบการณดาน ความร

ความเขาใจเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม และเจตคตของตนเพอน าไปสการเปลยนแปลง การปฏบตงานในทางทดขน ซงนยมใชกนอยางกวางขวางในการพฒนาบคลากร ทงกอนการท างาน (Pre-Service Training) และระหวางการท างาน (In-Service Training) การประเมนผลการอบรมเปนกระบวนการหนงในการฝกอบรมทจะใหไดขอมลเกยวกบ ประสทธภาพของการฝกอบรม เพอให

63

ผ รบผดชอบการฝกอบรมไดน าขอมลไปใชในการปรบปรงและพฒนาการฝกอบรมใหมประสทธภาพยงขน

การประเมนผล (Evaluation Phase) การฝกอบรมควรจะมการประเมนเพอใหทราบถงระดบของการพฒนาผ เขารบการฝกอบรมวาเปนไปตามวตถประสงคทก าหนดไวหรอไม แตเปนทนาเสยดายวา มเพยงองคกรจ านวนนอยทจะมระบบในการประเมนผลอยางเพยงพอทจะวดประสทธผลในการฝกอบรม

ความหมายของการประเมนผล ประชม รอดประเสรฐ (2539 :72) กลาววา “การประเมนหรอการประเมนผล” มความหมายตรง

กบค าในภาษาองกฤษวา “EVALUATION” หมายถง กระบวนการรวบรวมและวเคราะหขอมลเพอการตดสนใจด าเนนการสงใดสงหนง นอกจากนยงมความหมายเกยวเนองกบค าอน ๆ อกหลายค า เชน การวจย (Research) การวดผล (Measurement) การตรวจสอบรายงานผล (Appraisal) การควบคมดแล (Monitoring) การประมาณการ (Assessment) และการพจารณาตดสน (Judgment) เปนตน ค าดงกลาวอาจสรปเปนความหมายหรอค าจ ากดความรวมกนไดวา การประมาณคาหรอการประมาณผลทเกดขนจากการด าเนนงานโดยอาศยขอมลทไดเกบรวบรวมดวยวธการสอบถาม ทดสอบ สงเกตและวธการอนแลวท าการวเคราะหเพอตดสนวาการด าเนนงานนนมคณคาหรอบรรลวตถประสงคของการด าเนนงานนนมากนอยเพยงใด

การประเมนผลการฝกอบรม (Evaluation Process) คอ กระบวนการในการวดผลการฝกอบรมและท าการเปรยบเทยบกบวตถประสงค เกณฑในการฝกอบรม หรอ ตวชวดความส าเรจ (KPIs) การประเมน คอ การตดสนคณคาทวดได วาเปนไปตามวตถประสงคเปาหมายของการฝกอบรมหรอไม ขนาดไหน เพยงใด การประเมนจะแบงไดเปน 4 ลกษณะใหญ ๆ คอ

ดานท 1 การประเมนความพงพอใจ (Reaction Evaluation) เปนการวดความคดเหน ทศนคต และความพงพอใจของผ เขารบการฝกอบรมทมตอ หลกสตร วทยากร การตอนรบอ านวยความสะดวกตางๆ

ดานท 2 การประเมนการเรยนร (Learning Evaluation) เปนการวดผลการเรยนร เชนการทดสอบความร การมอบหมายใหจดท าแผน โครงการ ตาง ๆ หรอการใหแกปญหาตามกรณศกษาทก าหนด

ดานท 3 การประเมนพฤตกรรม (Behavior Evaluation) เปนการวดการเปลยนแปลงพฤตกรรมเปรยบเทยบ กอน-หลง การฝกอบรม และการตดตามผลการปรบเปลยนทศนคต ทาทในการปฏบตงาน เชนการใหบรการลกคา การบรหารจดการลกนองผ ใตบงคบบญชา การปฏบตงานดวยความปลอดภย เปนตน

64

ดานท 4 การประเมนผลลพธ (Result Evaluation) เปนการวดผลสมฤทธของการฝกอบรมวากอใหเกดการประหยดคาใชจาย การเพมผลผลต การเพมยอดขาย การลดอบตเหต ตาง ๆ เปนตน

ความรพนฐานการตดตามประเมนผล 1. การตดตาม (Follow up) หมายถง การตดตามการปฏบตงานตามทไดรบ

มอบหมายวาไดด าเนนการไปแลวอยางไร 2. การตดตามงาน(Monitoring) หมายถงการตดตามการใชทรพยากร กระบวนการ

ในการท างานตามแผนงาน ตลอดจนผลงานจากการปฏบตงาน 3. การประเมน (Assessment) หมายถง กระบวนการรวบรวมขอมลใหอยในรปท

สามารถตความได เพอใชเปนฐานส าหรบน าไปสการตดสนใจในชนประเมนผล (Evaluation) 4. การประเมนผล (Evaluation) กระบวนการคนหาหรอการตดสนคณคาหรอจ านวน

ของบางสงบางอยาง โดยใชมาตรฐานของการประเมน รวมทงการตดสนโดยอาศยเกณฑภายในและหรอภายนอก

5. การวจยประเมนผล (Evaluation Research) หมายถง การน าเอาวธการท าวจยมา ประยกตใชในการประเมนผล

การประเมนผล

เมอนกวชาการดานการพฒนาบคคลไดประชมระดมสมองกนเพอใหความหมายของการประเมนผลการฝกอบรม ปรากฏผล สรปไดวา หมายถง การวนจฉยและคนหาคณคาทไดรบจากการฝกอบรม วา การฝกอบรมทจดขนนนบรรล วตถประสงคของหลกสตร และโครงการหรอไมอยางไร อกทงเปรยบเทยบผลทไดกบการปฏบตงานวา ผ เขาอบรมเปลยนแปลงพฤตกรรมหรอไม หรอ กลาวอกนยหนง การประเมนผลการฝกอบรม กคอ การประเมนผลปฏกรยาตอการฝกอบรม การเรยนรและฝกปฏบต การเปลยนแปลงพฤตกรรม ในการปฏบตงาน และผลงานของผ เขารบการอบรมนนเอง (ส านกงาน ก.พ. 2520:188) จากความหมายของการประเมนผลการฝกอบรมดงกลาวมาแลวขางตนทงหมด อาจสรปไดวา ถงแมวาการประเมนผล การฝกอบรมเนนถงการวดประสทธผล ซงหมายถงการศกษาวาการฝกอบรมไดผลบรรลดงวตถประสงคของการฝกอบรมเพยงใด แตกควรจะครอบคลมถงการตรวจสอบการประสทธภาพ ซงหมายถงความคมคาของการบรหารงานฝกอบรมโดยรวมดวยเชนกน

65

วตถประสงคของการประเมนผลการฝกอบรม ทนง ทองเตม. (2553). เหนวาโดยปกตแลว การประเมนผลการฝกอบรมนนกเพอทตองการจะทราบวา

1. ผ เขาอบรมมการเปลยนแปลงพฤตกรรมทางดานความคด อนไดแก ความร ความเขาใจ ความช านาญ และความสามารถ ในการประเมน วเคราะห และสงเคราะหเพยงใด

2. ผ เขาอบรมมการเปลยนแปลงพฤตกรรมทางดานความรสก เชน ความสนใจ ทศนคต ความเชอ คานยม ในทศทางใด ระดบใด

3. ผ เขาอบรมมการเปลยนแปลงพฤตกรรมทางดานการประพฤตปฏบต ตลอดจน ผลการปฏบตงานภายหลง การฝกอบรมอยางไร และเพยงใด

4. การเปลยนแปลงดงกลาวขางตนเปนการเปลยนแปลงซงผ รบผดชอบการฝกอบรมตองการใหเปลยนแปลงหรอไม และไดผลดกวา การเปลยนแปลงดวยวธการอนหรอไม

5. การเปลยนแปลงดงกลาวเปนการเปลยนแปลงอยางถาวร หรอเปนการเปลยนแปลงเพยงชวคราวเทานน วตถประสงคในการประเมนผลการฝกอบรมดงกลาวขางตน มงเนนเฉพาะประเดนของการเปลยนแปลงพฤตกรรมอนเปนผล ทเกดขนตามวตถประสงคของการฝกอบรมเทานน หากทวาวตถประสงคในการประเมนผลการฝกอบรมควรจะครอบคลมกวางขวางกวา 5 ขอดงระบขางตน โดยขยายขอบขายไปถงความมงหมายในการประเมนกระบวนการฝกอบรมทงระบบดวย กลาวคอ (สายสอางค แกลวเกษตรกรณ. 99-100)

1. เพอทราบสมฤทธผลของโครงการฝกอบรมนน ๆ วาไดผลตามเปาหมายทตงไวหรอไม เชน เกดการเรยนร (Learning) การเปลยนแปลงพฤตกรรมในการท างาน (Behavior) หรอไมเพอทราบขอด ขอบกพรอง ความเหมาะสม รวมถงปญหา และอปสรรคตาง ๆ ของโครงการฝกอบรม ทงในแงของกระบวนการฝกอบรม (เชน เนอหาวชา วทยากร ระยะเวลา เปนตน) และการจดฝกอบรม (เชน สถานท การอ านวยความสะดวกตาง ๆ) เพอแกไขและปรบปรงโครงการฝกอบรมในครงตอ ๆ ไปใหดยงขน

2. เพอทราบคณคาหรอความเปนประโยชนของโครงการฝกอบรมตอการปฏบตงานของผเขาอบรม เชน ประโยชนของหวขอวชาตาง ๆ ในหลกสตรการฝกอบรมในครงตอ ๆ ไปใหดยงขน

3. เพอทราบผลลพธหรอผลกระทบทเกดขนจากการฝกอบรม เชน การเปลยนแปลงพฤตกรรมในการท างาน ผลการปฏบตงาน เมอเปรยบเทยบกบกอนการฝกอบรม ความกาวหนาในหนาทการวางหลงจากการผานการฝกอบรมแลว

66

4. เพอใชเปนขอมลพนฐานในการตดสนใจของผ บรหาร เชน พจารณาวาควรจะด าเนนการจดฝกอบรม หลกสตรนน ๆ ตอไปหรอไม ชวยประกอบการตดสนใจในการแตงตงหรอพฒนาบคคลใหสอดคลองเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบ แนวคดเกยวกบการประเมนผลการฝกอบรม วตถประสงค 5 ขอ หลงเกดมาจากแนวคด (Concept) ซงมองการฝกอบรมอยางเปนระบบ และเหนวาการประเมนผลการฝกอบรม ควรจะครอบคลมเรองดงตอไปน :

1. ปจจยน าเขาของการฝกอบรม (Inputs) 2. กระบวนการด าเนนการฝกอบรม (Process) 3. ผลจากการฝกอบรม (Outputs)

ซงแตละสวน จะมปจจยส าคญทควรไดรบการพจารณา หรอตรวจสอบในการประเมนผล ขางลางน

ภาพประกอบ 5 ปจจยส าคญทควรไดรบการพจารณา หรอตรวจสอบในการประเมนผล

ประเดนทควรพจารณาตรวจสอบในการประเมนผลการฝกอบรม เมอพจารณาตามแผนภมดงกลาวขางตน มสงทควรพจารณาตรวจสอบในการประเมนผลโครงการฝกอบรมดงตอไปน

1. ปจจยน าเขาของการฝกอบรม (Inputs) ควรตรวจสอบเกยวกบ

INPUTS PROCESS OUTPUTS

การวเคราะหหาความจ าเปนในการฝกอบรม วตถประสงคของโครงการ หลกสตรและวธการฝกอบรม โครงการและก าหนดการฝกอบรม การบรหารโครงการกอนการฝกอบรม การสง/คดเลอกผ เขาอบรม งบประมาณ/เกณฑการเบกจายเงน

วทยากร ผ เขาอบรม เอกสารประกอบการอบรม การด าเนนงานของเจาหนาท สภาพแวดลอมและสงอ านวยความสะดวกตางๆ

ปฏกรยา การเรยนร พฤตกรรม ผลลพธ/ผลกระทบ

FEEDBACK

67

1.1 การวเคราะหหาความจ าเปนในการฝกอบรม - มการวเคราะหหาความจ าเปนมากอนหรอไม - ขอมลทไดครอบคลม และเชอถอไดเพยงใด มอะไรเปนเครองชวด - ความจ าเปนดงกลาวสามารถแกไขไดดวยการฝกอบรมหรอไม

1.2 วตถประสงคหลก/วตถประสงครองของโครงการฝกอบรม - วตถประสงคหลกของโครงการสอดคลองกบความจ าเปนในการ

ฝกอบรมหรอไม - วตถประสงคหลกของโครงการเขยนในลกษณะทสามารถจะประเมนผล

ไดหรอไม - วตถประสงคของโครงการฝกอบรมมสวนสนบสนนโครงการเพยงใด

1.3 หลกสตรและวธการฝกอบรม - หวขอวชาตาง ๆ ในหลกสตรสอดคลองกบวตถประสงคหลกของโครงการหรอไม - วตถประสงครายวชาแตละวชาสอดคลองกบวตถประสงคหลกของโครงการหรอไม - ระยะเวลาของแตละหวขอวชาเหมาะสมกบวตถประสงคและเนอหาวชาของวชานน ๆ หรอไม - เทคนคและวธการฝกอบรมทใชในแตละหวขอวชาเหมาะสมและสอด คลองกบวตถประสงคและระยะเวลาของหวขอวชานน ๆ หรอไม - โสตทศนปกรณเหมาะสมกบเนอหาวชา ระยะเวลา และสถานการณในการฝกอบรมเพยงใด 1.4 โครงการและก าหนดการฝกอบรม - การขออนมตโครงการลาชา หรอมอปสรรคหรอไม และควรจะขจดอปสรรคอยางไร - วนเวลาทฝกอบรมเหมาะสมกบหลกสตร ทกหมวดวชาหรอไม - รายละเอยดโครงการและก าหนดการฝกอบรมทใชเวยนแจงหนวยงาน วทยากร และแจกผ เขาอบรม มความชดเจนเพยงใด 1.5 การบรหาร/ เตรยมการกอนการฝกอบรม - การคดเลอกวทยากรมความเหมาะสมหรอไม - การเชญและประสานงานกบวทยากรมประสทธภาพหรอไม

68

- การเลอกสถานทฝกอบรมมเหตผลอยางไร - สถานทฝกอบรมมความเหมาะสมกบเนอหาและวธการฝกอบรมหรอไม - การประสานงานกบเจาของสถานทฝกอบรมมปญหาหรอไม 1.6 การสง/ คดเลอกผ เขาอบรม - ในการแจงเชญสงผ เขาอบรม ไดมการใหเวลาหนวยงานผสงและผ เขาอบรมในการพจารณา สง/เตรยมสมคร เขาอบรมเพยงพอหรอไม - หนวยงานคดเลอกผ ทจะสงเขาอบรมอยางเหมาะสมตรงกบคณสมบตทก าหนดในโครงการหรอไม - มการคดเลอกผสมครเขาอบรม (ในกรณใหสมครเอง) โดยใชเกณฑอะไร และเกณฑดงกลาวมความเหมาะสมหรอไม - มปรมาณการขอถอนการสงเขาอบรม/สมครเขาอบรมเปนจ านวนมากหรอไม และขอถอนไปเพราะเหตใด 1.7 งบประมาณ/ การเบกจายเงน - ไดรบการจดสรรงบประมาณส าหรบโครงการน ตลอดทงโครงการหรอไม - สามารถใชจายเงนในโครงการไดตรงตามทประมาณการไวหรอไม ถาไมตรง เพราะเหตใด และจะตองปรบปรงอยางไร - สามารถด าเนนการเบกจายเงนไดตามหลกเกณฑทหนวยงานก าหนดไวหรอไม หรอมปญหาอปสรรคในการเบกจายเงนอยางไรบาง

2. กระบวนการด าเนนการฝกอบรม (Process) มสงทควรพจารณาในการประเมนผล คอ 2.1 วทยากร - มการชแจงวตถประสงคของหวขอวชาใหผ เขาอบรมทราบหรอไม - มความรอบรในเนอหาวชานนหรอไม - มความสามารถในการถายทอดความร/กระตนใหเกดการเรยนรไดเพยงใด - การจดล าดบขนตอนของเนอหาวชาเหมาะสมเพยงใด - มการตอบค าถามชดเจนและตรงประเดนหรอไม - ใหโอกาสผ เขาอบรมแสดงความคดเหนหรอไม - มการใชโสตทศนปกรณชวยในการฝกอบรมอยางเหมาะสมหรอไม 2.2 ผ เขาอบรม

- สนใจและเอาใจใสตอการฝกอบรมหรอไม

69

- มาเขาอบรมตามก าหนดเวลาตลอดทงหลกสตรหรอไม - มการซกถามแสดงความคดเหนหรอแสดงความมสวนรวมในการ

ฝกอบรมหรอไม - ใหความรวมมอตาง ๆ ระหวางการอบรมหรอไม

2.3 เอกสารประกอบการอบรม - แตละวชามเอกสารประกอบการอบรมหรอไม - เนอหาสาระของเอกสารประกอบการอบรมสอดคลองและสนบสนน

วตถประสงคของหวขอวชานนหรอไม - เอกสารแจกไดทนเวลา/ทนความตองการหรอไม

2.4 การด าเนนงานของเจาหนาท - มการควบคมเวลาระหวางการอบรมใหเปนไปตามก าหนดการหรอไม - การกลาวแนะน าวทยากรส าหรบแตละหวขอวชาด าเนนไปอยาง

เหมาะสม และสามารถสรางบรรยากาศ ในการเรยนรไดหรอไม - การกลาวขอบคณวทยากรส าหรบแตละหวขอวชาด าเนนไปอยาง

เหมาะสมหรอไม และชวยสรางความรสกทดแกวทยากร และผ เขาอบรมหรอไม - ชวยใหบรการและอ านวยความสะดวกแกวทยากรและผ เขาอบรมอยาง

เตมใจ กระตอรอรนหรอไม - มมนษยสมพนธดกบผ เขาอบรมหรอไม 2.5 สภาพแวดลอมและสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ

- การจดสถานทอบรม รวมทงโตะ เกาอ เหมาะสมหรอไม - อณหภม การถายเทอากาศเหมาะสมหรอไม - แสงสวางเพยงพอหรอไม - เสยงดงชดเจนหรอไม - อปกรณตาง ๆ ทตองใชในการฝกอบรม มเพยงพอหรอไม - มสงรบกวนตาง ๆ ในระหวางการฝกอบรมหรอไม (เชน เสยงรบกวน การ

เดนเขาออก การตามผ เขาอบรม หรอวทยากรไปรบโทรศพทบอยครง) 3. ผลทไดจากการฝกอบรม (Outputs) - เปนสวนส าคญทใชในการศกษาวเคราะหเพอ

ประเมนผลการฝกอบรมทงระบบ โดยอาจแบงการประเมนผลในชวงนออกไดเปน 4 ระดบ หรอประเภท คอ

70

3.1 ขนปฏกรยา (Reaction) ของผ เขาอบรม - หมายถง ความคดเหน ความรสก และทศนคตทผ เขาอบรมมตอสงตอไปน

- ความเหมาะสมของหลกสตรและหวขอวชา - การด าเนนการฝกอบรมของวทยากร - ประโยชนของการฝกอบรมตอการปฏบตงานของผ เขาอบรม - ความเหมาะสมในการบรหารโครงการฝกอบรมและสงอ านวยความ

สะดวกตาง ๆ - สมพนธภาพในกลมผ เขาอบรม - ความคมคาในการเขารบการอบรม

3.2 ขนการเรยนร (Learning) ของผ เขาอบรม วาเกดการเรยนรจรงหรอไม โดยอาจแยกออกเปน 2 ประเดน คอ - ผ เขาอบรมเกดการเรยนรตามทก าหนดไวในวตถประสงคหลกของโครงการหรอไม - ผ เขาอบรมไดรบความรความเขาใจเพมขนจากความรสกของตนเองเพยงใด 3.3 ขนพฤตกรรม (Behavior) ของผ เขาอบรม เมอกลบไปปฏบตงาน ณ สถานทท างานแลว วามการเปลยนแปลงเกดขน หรอไม โดยอาจแยกประเดนพจารณา คอ - ผ เขาอบรมเปลยนแปลงพฤตกรรมตามทคาดหวงไวในวตถประสงคของโครงการหรอไม - พฤตกรรมทเปลยนแปลงเปนไปในทางไหน ระดบใด ชวคราวหรอถาวร ดขนหรอเลวลง 4. ขนผลลพธ (Outcomes หรอ Results) อาจแยกเปน 2 ประเดนหลก คอ

4.1 ผลทองคการไดรบ - มประเดนทควรพจารณา คอ - ผลงานทงในดานปรมาณและคณภาพทเปลยนแปลงไปจากเดม - ผลลพธทางดานเศรษฐกจ ไดแก การลดคาใชจาย ลดการสญเสยหรอ

ของเสย จากการผลตหรอการด าเนนงาน ลดอบตเหต และลดความสนเปลองตาง ๆ - ขวญและก าลงใจของผใตบงคบบญชา หรอผ รวมงาน ของผผานการอบรม

- การลดความขดแยง บตรสนเทห หรอขอรองเรยน ซงมผลมาจากการบรหารงาน หรอการด าเนนงานของผผานการอบรม

71

- ความพงพอใจ หรอความนยม ของผ รบบรการ หรอหนวยงานทประสานงานหรอด าเนนงานเกยวเนองดวยกบผผานการอบรม

4.2 ผลทผ เขาอบรมเองไดรบ อาจพจารณาไดจาก - มทกษะดานตาง ๆ พรอมทปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบ และการ

เลอนระดบต าแหนงเพยงใด - ผผานการอบรม มความกาวหนาในสายงานเพยงใด - มทกษะดานตาง ๆ พรอมทจะเปนผบรหารส าหรบต าแหนงทครองอย

และต าแหนงใหมเพยงใด (ในกรณโครงการ ฝกอบรมเพอพฒนาผบรหาร)

การหาประสทธภาพหลกสตรฝกอบรม ผ วจยไดศกษาการหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม เรอง การสรางและวางแบบตดเสอผาดวยมอ ซงปรบปรงมาจากการหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม โดยอาศยแนวคดของ(เสาวนย สขาบณฑต.2528:295-298) ดงน เกณฑประสทธภาพ หมายถง ระดบประสทธภาพของการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ไปด าเนนกจกรรมเปนระดบทผสราง ก าหนดเปนเกณฑ เชน 80/80 (เสาวนย สขาบณฑต.2528: 295-298) ในการก าหนดเกณฑประสทธภาพของการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ท าไดดงน

80 ตวแรก หมายถง คะแนนเฉลยของผ เรยนจากการท าแบบฝกหดระหวางการฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาในการประกอบอาชพอสระ คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนเตม 80 ตวหลง หมายถง คะแนนเฉลยของผ เรยนจากการท าแบบทดสอบหลงจากฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาในการประกอบอาชพอสระ คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนเตม ประสทธภาพของระดบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม ก าหนดเปนเกณฑทผ วจยสรางความคาดหวงวาผ เรยนสามารถด าเนนการไดตามหวขอตาง ๆ โดยก าหนดเปนเปอรเซนตของผลเฉลยของคะแนนการท าแบบฝกหดและการท าแบบทดสอบหลงฝกอบรม หลงการฝกอบรมดงน คอ การพฒนาหลกสตรฝกอบรมทด ตองมการหาประสทธภาพของหลกสตรตามเกณฑทก าหนดไว โดยผานขนตอนหรอขบวนการทดลองและแนะน ามาแกไขปรบปรงสวนทบกพรองเกณฑทวไปนยมใชเกณฑประสทธภาพของหลกสตรเกยวกบเนอหาทเปนความรความเขาใจจะใชเกณฑ 90/90 และ เกณฑเนอหาทเปนวชาทกษะจะใชเกณฑ 80/80

72

6. งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศ สญญา จตตานนท (2521:87–91) ไดท าการวจยเรองการศกษากบการประกอบอาชพอสระโดยใชกลมตวอยางของผประกอบอาชพอสระ จ านวน 345 คน และกลมผ วางงานจ านวน 170 คน ผลการวจยพอสรปไดดงน ภมหลงของผ ทประกอบอาชพอสระสวนใหญอยในวย 36 -40 ป สวนผวางงานอยในวย 15 – 21 ป ผประกอบอาชพอสระสวนใหญมครอบครวและเกดในเตเทศบาล สวนผวางงานมสถานภาพโสดและเกดนอกเขตเทศบาล บดา-มารดาผประกอบอาชพอสระสวนใหญ ประกอบอาชพคาขาย แตบดามารดาของผ วางงานสวนใหญท านา ท าสวน และเมอมองในดานการศกษาและประสบการณ พบวาผประกอบอาชพอสระมการศกษาในระดบต า คอระดบประถมศกษา ในขณะทผวางงานสวนใหญการศกษาระดบมธยมศกษา นอกจากนผประกอบอาชพอสระ รอยละ 10 ไมไดเขาโรงเรยน แตในกลมผ วางงานไมม ดงนนจะเหนวาผ วางงานไดรบการศกษานอกระบบ โดยอาศยการฝกฝนตนเองจากครอบครวเพอนฝงและทอน ๆ ในดานเจตคตตออาชพนน ผประกอบอาชพอสระมเจตคตตออาชพโดยทว ๆ ไปดกวาผวางงานและไมชอบรบราชการ ท างานบรษท หรองานประเภทรบจางทว ๆ ไป เปนสดสวนเปรยบเทยบกบผวางงานถง 5 : 1 และชอบความมงคงมากกวาเกยรตยศ ชอเสยง โดยสรปแลวเจตคตตออาชพของผประกอบอาชพอสระ มแนวโนมไปในทางเกออลการประกอบอาชพอสระมากกวาผวางงาน เฉลยว บรภกด (2529 : 23–25) ท าการวจยเชงส ารวจทวประเทศเรองแนวโนมการเขาท างานของเยาวชนไทย พ.ศ.2526 พบวาเหตผลทเลอกอาชพอสระเพราะมความรความสามารถของตนเอง สภาพแวดลอมจากภายในครอบครวเอออ านวยผลตอบแทนทางเศรษฐกจและมทศนคตทดตออาชพน สรปไดวาสวนใหญมความพอใจดวยเหตผลทงานทมอสระการเดนทางไปท างานสะดวกเพราะใกลบาน ก าไรด ไดอยกบพอแม ท าใหสบายใจ ไดใชความคดและความสามารถของตนเอง และสนกเพลดเพลน เพราะไดพบคนมาก ในดานความชวยเหลอทตองการปรากฏวาผ ประกอบอาชพอสระตองการความชวยเหลอดาน เชน เงนก ยมเพอลงทน การหาตลาดขายสง การฝกอบรมดานตาง ๆ การประกนราคาผลผลต ตลอดจนอยากไดรบความรและบรการเกยวกบสขภาพ และยารกษาโรค อนเกดจากการประกอบอาชพของตน ในดานลทางการกาวหนาในงานอาชพ ผประกอบอาชพอสระเลงเหนวาการประกอบอาชพของตนแจมใส มจ านวนหนงทคดวาไมแจมใสแตกยนดท าไปเรอยๆ ผ ทเหนวาลทางแจมใสไดใหค าอธบายวาเพราะไดผลผลตเพมขนทกป มทนขยายกจการและมความรในอาชพนท าไปไดตลอดชวต นอกจากนขอมลจากการวจยและจากแหลงอนเชอวาคณสมบตส าคญทจะชวยใหผ ประกอบอาชพประสบผลส าเรจในการท างานมหลายประการ เชน การรจกใชเวลาวางใหเปนประโยชน การรจกใชเงนในการลงทน ความตงใจในการท างาน หมนแสวงหาความรและประการณอยเสมอ มนสยราเรงแจมใส

73

เปนตน คณลกษณะเหลาน เปนเรองทปลกฝงไดทงในครอบครว และในระบบโรงเรยน จงควรสงเสรมอาชพอสระทงในดานทกษะการประกอบอาชพ ทศนคต ความเชอ และนสยการท างาน รวมทงความชวยเหลอดานเงนทนและการตลาด อารรตน พฒนเพญ (2529: 42) ไดทดลองใหขอมลดานอาชพอสระโดยจดกจกรรมตามโปรแกรมกจกรรมแนะแนวอาชพกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลปรากฏวาหลงการทดลองแลวนกเรยนทไดรบขอมลดานอาชพอสระมเจตคตทางอาชพสงกวากอนการทดลอง วนย ณรงคฤทธ (2530: 63) ไดศกษาเจตคตตามเหตผลเชงจรยธรรมตออาชพตาง ๆ ของนกเรยนชนมธยมศกษาพบวา นกเรยนทมเหตผลเชงจรยธรรมในระดบกอนเกณฑและระดบตามเกณฑมเจตคตเชงบวกตออาชพรบราชการ อาชพรบจางและอาชพอสระ สวนนกเรยนทมเหตผลเชงจรยธรรมระดบเหนอเกณฑมเจตคตเชงบวกมากตออาชพรบราชการ ยพน ประจวบเหมาะ (2531: ข-ค) ไดศกษาการหางานท าและการประกอบอาชพอสระของบณฑตผจบจากคณะเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจ มหาวทยาลยเกษตรศาสตรเพอน าผลการศกษาไปพจารณาลดปญหาการวางงานของบณฑตลง โดยการแนะน าและสงเสรมทกษะใหบณฑตสราง งานเอง ผลการศกษาสรปไดวาบณฑตเศรษฐศาสตรยงมปญหาการวางงานตาง ๆ ทง เอกชนและรฐ มถงรอยละ 63.8 ท างานโดยเปนเจาของกจการ มเปนสวนนอยเพยงรอยละ 22.6 โดยทบณฑตเศรษฐศาสตรมความประสงคจะไปประกอบอาชพอสระมมากถงรอยละ 83.4 แตพบวายงขาดคณสมบตการเปนผประกอบอาชพอสระ ผลการศกษาดานทศนคตของผ เคยและไมเคยประกอบอาชพอสระจะมความเหนไมแตกตางกน และเหนวาการประกอบอาชพอสระใหประสบ ความส าเรจขนอยกบปจจยหลายประการ ทงปจจยภายในและภายนอก โดยปจจยภายในคอตวผประกอบการ เพราะยงขาดความสามารถเฉพาะตวและขาดประสบการณ วฒนา อศรางกร ณ อยธยา และคณะ (2532: 162-170) ไดศกษาเรองตลาดแรงงานของบณฑตในเชงพฤตกรรม เมอพจารณาเฉพาะบณฑตทประกอบอาชพอสระในธรกจประเภทตาง ๆ จ านวน 272 คน เปนชายรอยละ 62.1 และหญงรอยละ 37.9 เมอส าเรจการศกษาบณฑตมงดลทางการประกอบอาชพอสระทตนเองสนใจมากกวาการตดตามขาวสารเรองตลาดแรงงาน ภาครฐและเอกชน กอนการประกอบอาชพอสระบณฑตรอยละ 53.3 เคยท างานอน ๆ มาแลวโดยแยกเปนท างานในภาคเอกชนรอยละ 76 ประกอบอาชพอสระอน ๆ รอยละ 14 และรอยละ 10 ท างานในภาครฐ สาเหตทเปลยนงานคอ งานเดมรายไดไมด ไมมความกาวหนา และไมชอบงานทท าอย เหตผลทเปลยนมาประกอบอาชพอสระเพราะเปนอาชพทมความเปนอสระเปนตวของตวเอง ไดใชความสามารถและการตดสนใจในเรองตาง ๆ ดวยตวเองอยางเตมท และในบางลกษณะอาชพกให รายไดคอยขางสง บณฑตทประกอบอาชพอสระซงไดท างาน ไมตรงกบสาขาทศกษามา สวนใหญไดอาศยการเรยนรและการฝก

74

ทกษะจากการปฏบตงานในกจการของพอแม ญาตพนอง เพอนฝง หรอคนรจก สวนบณฑตทประกอบอาชพอสระทตรงกนกบวชาทเรยนมาสามารถอาศยความรทเรยนมาในการท างานได และเรยนรจากบคคลในครอบครว เพอนฝง หรอบคคลอน ยพน องคานนท (2533:82) ไดศกษาทศนคตของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ทมตอการประกอบอาชพอสระ ผลการศกษาทศนคตดานความรของนสตทดตอการประกอบอาชพอสระทงในกลมรวมและกลมยอย เพศชายและเพศหญง พบวา นสตทกกลมมความรสกทดตอการประกอบอาชพอสระ และผลการวเคราะหหาองคประกอบคณลกษณะส าคญสองประการคอคณลกษณะทหนง เปนคณลกษณะทางจตหรอจตลกษณะ ซงประกอบดวยองคประกอบยอยทส าคญคอ 1) ความรกความกาวหนาในอาชพ 2) รกความส าเรจในการประกอบอาชพ 3) ความมนใจในการประกอบอาชพ 4) การรกความมงคงในการประกอบอาชพ 5) ความคลองตวในการประกอบอาชพ คณลกษณะทสอง เปนคณลกษณะดานพนฐานความรประสบการณ ประกอบดวย ความรดานการตลาด การเลอกท าเลทเหมาะสม การจดสถานทด เงนทนเพยงพอ ความรเรองการลงทน เพยงพอ ความรเรองการลงทนและประสบการณ

พลลภา สนธวารนทร. (2545 : บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองปจจยทมผลตอความส าเรจของผประกอบการธรกจขนาดยอมประเภทอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมในจงหวดเชยงใหมจากการศกษาพบวา ผประกอบการเปนเพศหญง รอยละ 62.50 และเพศชาย รอยละ 37.50 มอายเฉลย 38.71 ป สวนใหญสมรสแลวและยงคงอยดวยกน มการศกษาระดบปรญญาตรและมประสบการณในธรกจสงทอและเครองนงหม เฉลย 10.08 ป มทนจดทะเบยนครงแรกไมเกน 10 ลานบาทหรอคดเปนคาเฉลย 4.33 ลาน แหลงเงนทนหลกของธรกจกวารอยละ 80 มาจากธนาคารพาณชยและเงนทนของตน ผประกอบการมากกวาครง (รอยละ 58.33) มยอดขายของธรกจสงกวา 25 ลานบาท โดยสงออกไปยงตลาดตางประเทศมากกวารอยละ 60 ของก าลงการผลตดวยการตดตอกบลกคาโดยตรงถงรอยละ 81.82 ตลาดสงออกคอ ตลาดยโรปและสหรฐอเมรกาสวนใหญเปนการผลตตามค าสงซอ งานวจยในตางประเทศ อเลกซานเดอร (ประเสรฐ พรหมศร. 2531: 38-39; อางองมาจาก Alexander.1980: 4554-A) ไดศกษาถงการใชหลกสตรอาชพศกษาตอเจตคตทางอาชพของนกเรยนระดบ 8 ในเซนตหลยสตะวนออก รฐอลลนอยส พบวา หลกสตรอาชพศกษาสามารถพฒนาเจตคตทางอาชพของนกเรยนใหสงขนได ซงสอดคลองกบผลการวจยของ มากล (magill. 1980-4559-A) เกยวกบการใชโปรแกรมการศกษาเรองอาชพตอวฒภาวะดานเจตคตทางอาชพของนกเรยนระดบ 7 และ 8 พบวา นกเรยนมเจตคตทางอาชพสงขน เชนเดยวกบผลการศกษาของสมท (Smith.1980: 4561-A) ซงไดประเมนความรทาง

75

อาชพของนกเรยนระดบ 12 บนเกาะเวอรจน (The Virgin Island) ผลปรากฏวา นกเรยนทเรยนตามโปรแกรมอาชพศกษา มความรทางดานอาชพสงกวานกเรยนทเรยนโปรแกรมทวไป จาคอบโบวทซ และ วดเลอร (Jacobowitz and Vidler. 1982: 252-257) ไดศกษาโดยการสมภาษณอยางไมเปนทางการจากผประกอบการ จ านวน 430 ราย ทประกอบธรกจขนาดเลก และธรกจการผลตทมคนงานกวา 500 คนขนไป ผประกอบการทเปนกลมตวอยางรอยละ 73 เปนชาย รอยละ 11 เปนหญง ทเหลอเปนสามและภรรยาทเปนหนสวนกน ผประกอบการเกอบรอยละ 75 มาจากครอบครว ทบดามารดาหรอญาตใกลชด ประกอบธรกจขนาดเลกและอาชพอสระ ผ ประกอบการมกมลกษณะกาวราวขยนหมนเพยรชอบการแขงขน รกความเปนอสระและการพงตนเองผ ประกอบการประมาณรอยละ 30 ออกจากโรงเรยนเมออยระดบมธยม ฮสวช (Hisrich 1984: 3-8) ไดส ารวจผปรกอบการสตรชาวอเมรกน 468 คน อายระหวาง 20 – 70 ป และผประกอบการสตรชาวเปอโตรกน 30 คนปลาย อายระหวาง 23 – 64 ป โดยตงค าถามเกยวกบภมหลง ลกษณะนสยสวนตว และเจตคต พบวา สวนใหญเปนชนชนกลาง สมรสแลว และมการศกษาระดบมหาวทยาลยแรงจงใจทท าใหประกอบการสตรชาวอเมรกนมาประกอบธรกจ กคอเปนงานทมอสระความส าเรจ และมความพงพอใจในอาชพ ส าหรบแรงจงใจของผประกอบการสตรชาวเปอโตรกน คอ ความจ าเปนทางเศรษฐกจ กลมตวอยางทงสองกลมเหนวาตนมลกษณะชอบการแขงขน มความมนในตนเอง และวตกกงวล นอกจากนยงเปนผ ทมความสามารถหลาย ๆ อยาง มไดเปนผ เชยวชาญเฉพาะอยาง เปนคนทเอาจรงเอาจงและกลบตวตามสถานการณไดอยางด วบเบนท (Wibben.1988: 1440-A) ไดวจยเกยวกบการรบรของผประกอบการสตรในเรองประสทธภาพในการเปนผประกอบการ โดยศกษาจากผประกอบการสตร จ านวน 151 คน ในเชาทอสเทอรน โอคลาโฮมา ในชวงป ค.ศ.1986 ผประกอบการสวนใหญประกอบธรกจเกยวกบการคา และมรายไดมากกวา 50,000 เหรยญสหรฐ กวารอยละ 90 มการศกษาระดบมธยมปลายหรอเทยบเทา เหตผลประกอบส าคญทสดทท าใหมาประกอบธรกจ คอรายไดถงแมผประกอบการสตรเปนสงส าคญ ประสทธภาพในการประกอบการทส าคญ ไดแก 1) ความเขาใจในพนฐานของการท าธรกจ 2) ความรเกยวกบความตองการของลกคา 3) ความเขาใจพนฐานของการท าธรกจ 4)ความเขาใจเกยวกบการบรหารเวลา 5) ความสามรถในการประเมนทกษะและความสามารถบคคล 6)ความสามารถในการตดตอสอสาร 7) ความเขาใจเกยวกบก าไรสทธ และก าไรกอนหกภาษ 8)ความมมนษยสมพนธ 9) ความรทางบญชรายรบ-รายจาย 10) ความสามารถในดานการเงน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศจะเหนไดวา การประกอบอาชพอสระ เปนสงทเราสามารถปลกฝงหรอชวยสรางเสรมใหแกเยาวชนได ซงจะท าใหเกดผลด

76

ตออนาคตการท างาน และการด ารงชวตอยอยางมคณภาพเออประโยชนตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศชาตดวย

บทท 3 วธด าเนนการวจย

ในการวจยการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพ

อสระครงน ผวจยด าเนนการศกษาคนควาตามขนตอนดงตอไปน 1. การก าหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การหาคณภาพเครองมอ 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การจดท าและการวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการวเคราะห

การก าหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก บคคลทวไป และนกเรยนทส าเรจการศกษาตงแต

ระดบชนมธยมศกษาปท 3 ขนไป ทมความประสงคในการประกอบอาชพอสระ ดานการออกแบบและตดเยบเสอสตร

กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 วทยาลย

อาชวศกษาสราษฎรธาน ทลงทะเบยนเรยนสาขาผาและเครองกาย ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จ านวน 20 คน โดยใชวธการสมตวอยางแบบเจาะจง (พวงรตน ทวรตน. 2540: 84)

การสรางเครองมอทใชในการวจย

ลกษณะเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงน ประกอบดวยเครองมอ 2 สวนหลก ๆ ดงตอไปน

สวนท 1 : หลกสตรทใชส าหรบฝกอบรม สวนท 2 : แบบทดสอบทใชในการฝกอบรม ประกอบไปดวย แบบทดสอบ จ านวน 2 ตอน

คอ ไดแก 1. แบบทดสอบทใชในการฝกอบรมและแบบทดสอบทใชหลกฝกอบรม (วธการ

สรางหลกสตรฝกอบรมนนไดกลาวมาใน ขนท 1)

78

2. แบบทดสอบ วธการสรางแบบทดสอบ โดยการศกษาเอกสาร ต ารา งานวจยทเกยวของกบการสรางแบบทดสอบโดยใชขนตอนการสรางแบบทดสอบ 4 ขนตอน (พวงรตน ทวรตน. 2543: 101-102) รายละเอยด ดงน 2.1.1 ก าหนดวตถประสงคในการศกษาส าหรบการสรางแบบทดสอบในรบการฝกอบรม เพอจะเปนตวก าหนดกรอบของแบบทดสอบใหสอดคลองกบตวหลกสตรทใชในการฝกอบรม 2.1.2 ก าหนดลกษณะของแบบทดสอบทใช ซงในขนตอนนเปนการก าหนดรปแบบของแบบทดสอบทจะใชในงานวจย โดยก าหนดใชแบบทดสอบประเภทเลอกตอบในสวนของการวดความรระหวางฝกอบรม และทดสอบปฏบตสวนของทกษะหลกการฝกอบรม ซงในสวนของเนอหาจะครอบคลมหลกสตรทงสดาน 2.1.3 การสรางแบบทดสอบ จะท าการรางแบบทดสอบใหสอดคลองกบเนอหาทตองการประเมนในดานความรและทกษะในการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไปเสนอผ เชยวชาญจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดมงหมายเชงพฤตกรรม ซงคาทไดจะอยระหวาง 0.6-1 หลกจากนน น าแบบทดสอบทไดรบค าแนะน าจากผ เชยวชาญ กลบมาแกไขเพอใหแบบทดสอบทจะใชถกตองสอดคลอง 2.1.4 ท าการประเมนคณภาพแบบทดสอบ ในครงนจะเปนการน าเอาแบบทดสอบทไดท าการปรบปรงตามขอเสนอของกรรมการควบคมปรญญาและผ เชยวชาญ ไปทดสอบกบกลมตวอยาง เพอตรวจสอบดวาเนอหาและพฤตกรรมตาง ๆ ทน ามาสรางเปนแบบทดสอบนนเปนตวแทนทดหรอไม ครอบคลมเนอหาหรอไม โดยการตรวจสอบคณภาพทส าคญ ๆ จะมดงตอไปน คอ การหาคาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ (B) และคาความเชอมน (r) ขนตอนนเปนการวางโครงการลวงหนา วาการสรางแบบทดสอบในครงนตองการน าแบบทดสอบไปใชประเมนกบผ เขา ดงนน หลกสตรทใชส าหรบฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ในการวจยครงนโดยวธ รายละเอยดการด าเนนงานดงภาพประกอบ 8

79

ภาพประกอบ 6 ขนตอนและวธการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตร

จากภาพประกอบ 6 ขนตอนและวธการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตร ประกอบดวย 3 ขนตอน รายละเอยดดงตอไปน

ขนตอนท 1 ศกษาเอกสารทเกยวของและแบบสอบถาม เพอน ามาใชก าหนดกรอบปญหาในแตละดานของงานออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ รายละเอยดดงตอไปน 1.1 ในสวนของขนตอนนจะเปนขนตอนของการ สมภาษณอาจารยผสอนและศกษาเอกสารการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ เพอน ามาวเคราะหจดล าดบประเดนความส าคญของปญหาทเกดในการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไม

ขนตอนท 1

ศกษาเอกสารและแบบสอบถาม เพอวเคราะหจดล าดบประเดนความส าคญ ของปญหาเพอน าขอมลทไดมาวางแผนในการสรางหลกสตร

ก าหนดโครงสรางของหลกสตร จดประสงค และเนอหารสาระของวชาในหลกสตรตามความส าคญ

ตรวจสอบหลกสตรโดยผทรงคณวฒและผ เชยวชาญ

ท าการแกไขตามค าแนะน าของผทรงคณวฒและผ เชยวชาญ

ด าเนนการฝกอบรมตามหลกสตรทก าหนดไว

ประเมนผลการใชหลกสตร

ขนตอนท 2

ขนตอนท 3

80

วาจะเปนเรองของการออกแบบ, กระบวนการผลต, เรองของการจ าหนาย เพอน าขอมลทไดมาวางแผน เพอก าหนดกรอบโครงสรางของหลกสตรฝกอบรมใหตรงกบประเดนล าดบความส าคญของปญหา 1.2 เมอศกษาเอกสารทเกยวของและสมภาษณครผสอน และล าดบความส าคญของประเดนปญหาทพบในการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระไดแลว ในสวนของขนตอนตอไปจะเปนการ ก าหนดโครงสรางของหลกสตร จดประสงค ระยะเวลาทใชในการฝกอบรมและเนอหาสาระของวชาในหลกสตรซงในสวนน จะน าขอมลทไดจากขนตอนแรกมาใชในการก าหนดเพอใหหลกสตรเปนไปตามล าดบประเดนปญหาทเกดขนในการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ซงการสรางหลกสตรการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ซงมรายละเอยดดงน 1.2.1 ก าหนดจดประสงคของหลกสตรและขอบเขตของเนอหา : น าขอมลทมการวเคราะหจดล าดบประเดนความส าคญของปญหาทเกดขนในการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ จากขนตอนแรกมาก าหนดเปนโครงสรางของหลกสตร จดประสงค ระยะเวลาทใชในการอบรม รวมถงคดเลอกและจดเนอหาทจะน ามาใชฝกอบรมใหสอดคลองกบประเดนความส าคญของปญหา ซงรายละเอยดของเนอหามดงตอไปน 1.2.1.1 ดานกระบวนการออกแบบ

ความหมายของการใชเสอผาและเครองแตงกาย ลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตร วสดเสรมแตงและวสดตกแตง หลกการออกแบบเสอสตร 1.2.1.2 ดานกระบวนการตดเยบ การใชเครองมอในการตดเยบ หลกการวดตวและท าแบบตดเสอสตร หลกการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา การเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกแตง 1.2.1.3 ดานกระบวนการประกอบอาชพอสระ แนวคดทางการประกอบอาชพอสระ องคประกอบการประกอบอาชพอสระ การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย

81

1.2.2 สรางอปกรณทจะใชส าหรบในการฝกอบรมก าหนดภายใตขอบเขตของจดประสงคและเนอหา 1.2.3 ก าหนดระยะเวลาทใชในการตดตอประสานงานเพอขอใชสถานทในการฝกอบรมซงในทนจะอยในชวงภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 1.2.4 จดท าแผนและขนตอนตาง ๆ รวมถงรายละเอยด ระยะเวลา ตารางฝกอบรม ตาราง 4 รายละเอยดการฝกอบรม

ระยะเวลา รายละเอยด

กมภาพนธ มนาคม เมษายน พฤษภาคม มถนายน หมายเหต

ศกษาและวางแผนส าหรบการจดฝกอบรม

ตดตอประสานงานเรองสถานทส าหรบการฝกอบรม

ตดตอประสานงานเพอเชญวทยากรส าหรบบรรยาย

จดเตรยมสถานทส าหรบฝกอบรม

เรมท าการฝกอบรมตามรายละเอยดของการฝกอบรม

1.3 ในสวนของขนตอนนจะเปนสวนทจะน าหลกสตรฝกอบรมทไดจดท าขน สงใหผ เชยวชาญตรวจสอบความถกตอง เนอหาสาระของหลกสตรโดยผ เชยวชาญทจะใชในการตรวจสอบครงนประกอบดวยผ เชยวชาญทง 3 ดานดงน 1.3.1 ผ เชยวชาญในดานการพฒนาหลกสตร อาจารยโอภาส สขหวาน 1.3.2 ผ เชยวชาญในดานออกแบบ อาจารยปรฬหลภย พฤกษโสภ 1.3.3 ผ เชยวชาญในดานตดเยบเสอสตร ผศ.วนทร สอนพรนทร เมอสงหลกสตรใหผ เชยวชาญทง 3 ดานดงทกลาวมาแลวท าการตรวจสอบความถกตองของหลกสตรในแตละดานแลวในสวนตอไป กท าการแกไขปรบปรงหลกสตรตามค าแนะน าของผ เชยวชาญ น าไปทดลองใชกบกลมตวอยาง

82

ขนตอนท 2 ขนของการด าเนนการน าหลกสตรไปใชฝกอบรม

ในสวนของขนตอนทสองนจะเปนในสวนของขนตอนทเกยวกบการด าเนนการฝกอบรมซงจะมรายละเอยดดงตอไปน ในสวนนจะเปนขนการด าเนนการใชหลกสตรซงกระบวนการทจะใชนจะน าเทคนคการฝกอบรมมาใชโดยจะเนนการใหความรจากการบรรยาย ในแตละดานรวมถงการใหผ เขาอบรมไดอภปรายใน แตละเรองของปญหาและมการประชมเพอสรปซงรายละเอยดของขนตอนการด าเนนการฝกอบรม คอ ในการด าเนนการจดฝกอบรม คอ การตดตอประสานงานกบ ผ เชยวชาญดานตาง ๆ โดยแจงความประสงคทจะท าการจดฝกอบรมในหวขอดงกลาว ในสวนของผ วจย ไดท าหนงสอเชญกลมตวอยางเขาท าการฝกอบรม เมอท าการตดตอประสานงานกบโรงเรยนแลว กท าการจดเตรยมสถานทส าหรบการฝกอบรมซงในการจดฝกอบรมในครงนมระยะเวลาทงสนสวนของการฝกอบรมทได 1 เดอน ตามรายละเอยดของตารางฝกอบรม การฝกอบรมในแตละชวงจะมวทยากรในแตละดานเปนผ บรรยายใหกบผ รบการฝกอบรม และในบางชวงของการอบรมกจะเปดโอกาสใหผ เขารบการอบรมไดสอบถามเกยวกบประเดนปญหาทเกดขนเกยวกบงานออกแบบตดเยบเสอสตร ท าใหผ เขารบการฝกอบรมไดทราบแนวถงแนวทางในการแกปญหาใหถกหลกตอไป

ขนตอนท 3 ขนด าเนนการประเมนผลหลกสตร ในสวนของการด าเนนการในขนนจะเปนการประเมนการใชหลกสตรโดยการใชแบบทดสอบ ซงในการประเมนผลนนจะใชวธการประเมนผลในลกษณะการประเมนระหวางการฝกอบรมและประเมนผลหลงการฝกอบรม เพราะการประเมนผลดงกลาวจะท าใหทราบถงความกาวหนาของผ เรยนและยงท าใหทราบถงคณภาพของตวหลกสตรดวยวา สามารถท าใหผ เรยนเกดการพฒนาขนหรอไมหลกจากการฝกอบรม การหาคณภาพเครองมอ ในการวจยครงน ผวจยไดสรางและปรบปรงหลกสตรการฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร เพอท าการหาคณภาพของเครองมอ รายละเอยดดงตอไป

1. การวเคราะหความสอดคลองของสวนประกอบของโครงสรางหลกสตรและแบบทดสอบทผวจยสรางขนมลกษณะเปนมาตรสวนประมาณคา 3 ระดบ โดยใหผ เชยวชาญพจารณาวาสวนประกอบโครงการหลกสตร จดประสงคการเรยนร โครงสรางเนอหา มความสอดคลองกนหรอไมสอดคลองกน หรอไมแนใจ โดยใหดชนความสอดคลอง (Item Objective Congruence : IOC) ดงน

83

ผลการประเมนของผ เชยวชาญของแตละคน น ามาแปลงเปนคะแนนไดดงน เหนดวย ใหคะแนน +1 ไมแนใจ ใหคะแนน 0 ไมเหนดวย ใหคะแนน -1 ในการตรวจสอบเนอหาและแบบทดสอบ ของผ เชยวชาญ จะน าขอมลทไดจากการรวบรวม

ความคดเหนจากผ เชยวชาญ มาค านวณหาดชนความสอดคลอง ( IOC) โดยก าหนดเกณฑ ดงน ถาคะแนนตงแต 0.5 ขนไป แสดงวาเนอหาและแบบทดสอบมความสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร แตถาคะแนนต ากวา 0.5 แสดงวา ตองท าการปรบปรงเนอหาและแบบทดสอบ (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2539: 251) โดยพจารณาจากขอเสนอแนะจากผ เชยวชาญเพมเตมในการน าไปปรบปรงแกไข

2. การหาคาอ านาจจ าแนก (Discrimination) (r) (ลดดาวลย เพชรโรจน, และอจฉรา ช าน

ประศาสน. 2545: 150)

สตร r =

L หรอ L

L

เมอ r แทน คาอ านาจจ าแนก แทน จ านวนคนตอบถกในกลมสง L แทน จ านวนคนตอบถกในกลมต า แทน จ านวนคนทงหมดในกลมสง

L แทน จ านวนคนทงหมดในกลมต า

3. การหาความเชอมน โดยค านวณจากสตร KR – 20 คเดอร - รชารดสน (Kuder Richardson) (ลวน สายยศ, และองคณา สายยศ. 2538:197-198) สตร KR – 20 (Kuder – Richardson) ซงใชสตรดงน

สตร

2

11

t

ii

tts

qp

n

nr

เมอ ttr แทน คาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ

84

n แทน จ านวนขอของแบบทดสอบ ip แทน สดสวนของคนทท าไดในขอหนง i แทน จ านวนคนทท าถก/จ านวนคนทงหมด

iq แทน สดสวนของคนทท าผดในขอหนง i = p1 2

tS แทน คาความแปรปรวนของแบบทดสอบทงฉบบ

ดงนน คณภาพของหลกสตรการฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ผลของการหาคณภาพหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ กบ นกเรยนชนปท 1 ทลงทะเบยนเรยน สาขาผาและเครองแตงกาย วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน จ านวน 5 คน ไดท าการทดสอบ (Try out) เพอหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบโดยใชสตรของคเดอร-รชารดสน (KR.20) (ลวน สายยศ และองคณาสายยศ. 2538 : 198 ) ของแบบทดสอบดานความร ความเขาใจ ในระหวางการฝกอบรมและภายหลงจากการเสรจสนการฝกอบรมในหนวยท 1 ถง หนวยท 3 ผลการวเคราะห แสดงดงตารางท 1 ตาราง 5 ผลการวเคราะห คาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบ กอนการฝกอบรม หลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

หนวย กอนการฝกอบรม

จ านวน (ขอ)

จ านวนขอทยาก(P=1.00)

จ านวนขอทยาก (q=1.00)

คาความ เชอมน

ผล การวเคราะห

1 10 - 3 0.73 มความสอด คลองภายใน

2 10 - 2 0.76 มความสอด คลองภายใน

3 10 - 4 0.71 มความสอด คลองภายใน

85

ตาราง 6 ผลการวเคราะห คาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบ หลงการฝกอบรม

หลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

หนวยท หลงการฝกอบรม

จ านวนขอ จ านวนขอทยาก

(P=1.00) จ านวนขอทยาก

(q=1.00) คาความเชอมน

ผล การวเคราะห

1 10 - 3 0.73 มความสอด คลองภายใน

2 10 4 4 0.76 มความสอด คลองภายใน

3 10 2 4 0.73 มความสอด คลองภายใน

จากตาราง 5 แสดงคาความเชอมน ของแบบทดสอบ เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

(Try out) ระหวางการฝกอบรมฯ ผลการวเคราะหดงตอไปน

กอนฝกอบรมในหนวยท 1 ไดคาความเชอมน 0.73 แสดงวา มความสอดคลองภายใน กอนฝกอบรมในหนวยท 2 ไดคาความเชอมน 0.76 แสดงวา มความสอดคลองภายใน กอนฝกอบรมในหนวยท 3 ไดคาความเชอมน 0.71 แสดงวา มความสอดคลองภายใน และจากตารางท 4 แสดงคาความเชอมน ของแบบทดสอบ เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ (Try out) หลงการฝกอบรมฯ ผลการวเคราะหดงตอไปน หลกการฝกอบรมในหนวยท 1 ไดคาความเชอมน 0.73 แสดงวา มความสอดคลองภายใน หลกการฝกอบรมในหนวยท 2 ไดคาความเชอมน 0.76 แสดงวา มความสอดคลองภายใน หลกการฝกอบรมในหนวยท 3 ไดคาความเชอมน 0.73 แสดงวา มความสอดคลองภายใน การเกบรวบรวมขอมล

การด าเนนการเกบรวบรวมขอมลผวจยด าเนนตามขนตอนดงตอไปน 1. ขอหนงสอจากบณฑตศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถงผอ านวยการวทยาลย

วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

86

2. ผวจยตดตอประสานงานขอความรวมมอในการแจกและเกบแบบทดสอบกบผ เขารบการฝกอบรมขณะการฝกอบรมและหลกการฝกอบรมเสรจสน

3. ท าการตรวจสอบความสมบรณของการตอบในแบบทดสอบขณะฝกอบรมและแบบทดสอบหลงฝกอบรม

การจดท าและการวเคราะหขอมล

หลงจากรวบรวมแบบสอบถามเรยบรอยแลว ผวจยไดจดท าและด าเนนการวเคราะหขอมล ดงน 1. การตรวจสอบขอมล (Editing) ผวจยตรวจสอบความสมบรณของการตอบแบบสอบถาม

และแบบทดสอบ 2. การลงรหส (Coding) น าแบบสอบถามและแบบทดสอบทถกตองเรยบรอยแลวมาลง

รหสตามทไดก าหนดไว 3. การประมวลผลขอมล (Processing) ขอมลทลงรหสแลวน ามาท าการบนทกโดยใช

โปรแกรมสถตส าเรจรปเพอการวจยทางสงคมศาสตร (Statistic Package for Social Sciences หรอ SPSS) เพอท าการวเคราะหขอมลดงน

3.1 เพอวเคราะหหาคาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบ ของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร ในการประกอบอาชพอสระ โดยการหาคาความเชอมนและคาอ านาจจ าแนก

3.2 เพอท าการวเคราะหขอมลพนฐานของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ การประเมนหลกสตร ฯ โดยหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ทงกอนการฝกอบรมและหลงฝกอบรม

3.3 เพอท าการวเคราะหผลประสทธภาพของหลกสตรการฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ เพอท าการตอบสมมตฐานของการวจย โดยก าหนดประสทธภาพของหลกสตรการฝกอบรมเปน E1/E2 เทากบ 80/80 (เสาวนย สขาบณฑต.2528: 295-298)

ส าหรบการวเคราะหขอมลความคดเหนของผ เขารบการฝกอบรมหลกสตรการออกแบบและตดเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ทเกยวของกบความเหมาะสมของหลกสตร โดยมาตรสวนประมาณคา 5 ระดบ โดยก าหนดการแปลความ ดงน การแปลความหมายของคาเฉลยเปนดงน

ดมาก ชวงคะแนน 4.51-5.00 ด ชวงคะแนน 3.51-4.50 ปานกลาง ชวงคะแนน 2.51-3.50

87

นอย ชวงคะแนน 1.51-2.50 นอยทสด ชวงคะแนน 1.00-1.50

น าขอมลทผวจยรวบรวมทไดจากความคดเหนของผ เชยวชาญ มาค านวณหาคาเฉลย ( )

คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และน าคาทไดไปเปรยบเทยบเกณฑ

สถตทใชในการวเคราะห สถตทใชในการวจย มดงน

1. สถตพนฐาน ไดแก 1.1 คาเฉลย (Mean, ) (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2540: 53)

สตร =

เมอ แทน คะแนนตวกลางเลขคณต แทน ผลรวมทงหมดของคะแนน แทน จ านวนคะแนนในขอมลนน 1.2 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2540: 103)

สตร SD = )1(

)( 22

เมอ SD แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

2

แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง 2)( แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกก าลงสอง แทน จ านวนในกลมตวอยาง

2. สถตทใชทดสอบสมมตฐานโดยใชสถตเชงอนมาน (Inferential statistic) การค านวณหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม (เสาวนย สขาบณฑต.2528: 295-298)

88

สตร E1 = 100xANx

เมอ E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการอบรม (ระหวางฝกอบรม)

แทน คะแนนรวมของแบบฝกหดและงาน A แทน คะแนนเกบของแบบฝกหดและงานทกชน N แทน จ านวนผ เขาอบรม

สตร E2 = 100xB

N

เมอ E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ (หลงฝกอบรม)

แทน คะแนนรวมของผลลพธหลงเรยน B แทน คะแนนเกบของผลสอบหลงฝกอบรม N แทน จ านวนผ เขาอบรม

โดยก าหนดเปนเกณฑ เปน E1/E2 เทากบ 80/80 (เสาวนย สขาบณฑต.2528: 295-298)

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

ในการวจย เรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการ

ประกอบอาชพอสระ มวตถประสงคทส าคญ คอ เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ และเพอหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ในบทนจะน าเสนอผลการวเคราะหขอมลในการวจย โดยแบงออกเปน 3 สวน ดงน 1. ผลการวเคราหหลกสตรฝกอบรมการออกแบบตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพ อสระ 2. การวเคราะหสถตทดสอบสมมตฐาน

2.1 การวเคราะหหาขอมลพนฐานของแบบทดสอบหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ

2.2 การวเคราะหเกณฑประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

3. การวเคราะหผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ผลการวเคราหหลกสตรฝกอบรมการออกแบบตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ผลของการวเคราะหหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ กบ นกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน ทลงทะเบยนเรยนสาขาผาและเครองกาย ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จ านวน 5 คน เพอวเคราะหคาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบความร ความเขาใจ ในระหวางการฝกอบรมและภายหลงจากการเสรจสนการฝกอบรมในหนวยท 1 ถง หนวย 3 แสดงรายละเอยดดงตารางท 7

90

ตาราง 7 ผลการวเคราะหคาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบความร ความเขาใจ

เนอหาแตละหนวย ในระหวางการฝกอบรม เพอท าการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

หนวยท ขณะท าการฝกอบรม/หลงการฝกอบรม

จ านวน ขอ

จ านวนขอทยาก (P=1.00)

จ านวนขอทยาก (q=1.00)

คาความเชอมน

ผลการวเคราะห

1 10 - 1 0.73 มความสอดคลองภายใน

2 10 - 2 0.76 มความสอดคลองภายใน

3 10 1 2 0.71 มความสอดคลองภายใน ภายหลง

การฝกอบรม 30 2 1 0.76 มความสอดคลองภายใน

จากตาราง 7 แสดงคาความเชอมน และคาความยากงายของแบบทดสอบความร ความเขาใจ

เนอหาแตละหนวย ในระหวางการฝกอบรบหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดผลการวเคราะหแลวน ามาตดค าถามทยาก และงายเกนไปทง แลวท าการปรบปรงขอค าถามใหม ไดขอค าถามหนวยละ 10 ขอ ในแบบทดสอบดงกลาวในขณะฝกอบรมจบในหนวยท 1 ถงหนวยท 3 จ านวนขอค าถามทงหมดของแบบทดสอบมจ านวนทงหมด 30 ขอ ในแบบทดสอบความร ความเขาใจภายหลงเสรจสนการฝกอบรม แลวท าการวเคราะหผลเพอหาคาความเชอมน และผลความสอดคลอง พบวา ในขณะฝกอบรมหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ในหนวยท 1 ไดคาความเชอมนเทากบ 0.73 แสดงวา มความสอดคลองภายใน

ในหนวยท 2 ไดคาความเชอมนเทากบ 0.76 แสดงวา มความสอดคลองภายใน ในหนวยท 3 ไดคาความเชอมนเทากบ 0.71 แสดงวา มความสอดคลองภายใน ดงนน ผลการวเคราะหภายหลงเสรจสนการฝกอบรมหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดคาความเชอมน 0.76 แสดงวา มความสอดคลองภายใน

91

การวเคราะหเกณฑประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ในการวเคราะหหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร

ในการประกอบอาชพอสระ จ านวนผ เขาอบรม 20 คน ในงานวจยใช การก าหนดเกณฑ เปน E1/E2

เทากบ 80/80 (เสาวนย สขาบณฑต.2528: 295-298) ผลการวเคราะหขอมลดงตาราง 9 และตาราง 10

ตาราง 8 แสดงประสทธภาพของแบบทดสอบความร ความเขาใจในขณะการฝกอบรม ในแตละหนวยของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ

หนวย คะแนน

(คะแนนรวม 200 คะแนน)

คะแนนเฉลย

( )

คาสวนเบยงแบนมาตรฐาน (S.D)

คาประสทธภาพ (%)

1. กระบวนการออกแบบเสอสตร 169 8.45 0.360 84.50 2. กระบวนการตดเยบเสอสตร 167 8.35 0.365 83.50 3. กระบวนการประกอบอาชพอสระ 164 8.20 0.382 82.00

จากตาราง 9 ผลการวเคราะหประสทธภาพหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตร ทง 3หนวย พบวา

1. กระบวนการออกแบบเสอสตร มประสทธภาพ 84.50 2. กระบวนการตดเยบเสอสตร มประสทธภาพ 83.50 3. กระบวนการประกอบอาชพอสระ มประสทธภาพ 82.00

จากผลดงตาราง 8 น ามาวเคราะหเพอหาคาประสทธภาพคะแนนรวมทง 3 หนวยของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร รายละเอยดการวเคราะหหาประสทธภาพของหลกสตร ดงตาราง 9

92

ตาราง 9 แสดงประสทธภาพโดยรวมของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาสตรในการประกอบอาชพอสระ คาประสทธภาพในขณะฝกอบรมจบในแตละหนวย (E1) และคาประสทธภาพภายหลงเสรจสนการฝกอบรม (E2)

หลกสตร คะแนน

(คะแนนรวม 600 คะแนน)

คะแนนเฉลย

( )

คาสวนเบยงแบนมาตรฐาน (S.D)

คาประสทธภาพ (%)

ขณะฝกอบรบครบ 3 หนวย (E1)

500 8.33 0.7061 83.30

หลงเสรจสนการฝกอบรม ครบ 3 หนวย (E2)

529 26.45 1.601 86.66

E1/E2 83.30/88.16

จากตาราง 9 ผลการวเคราะหหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบ

เสอสตร ในการประกอบอาชพอสระ E1/E2 มคาเทากบ 83.30/88.16 ซงในการงานวจยนใชการก าหนดเกณฑ เปน E1/E2 เทากบ 80/80 ตามสมมตฐานทตงไว ดงนนในงานวจยนสอดคลองและเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

และในงานวจยนก าหนดเกณฑคะแนนเฉลยของประสทธภาพหลกสตร ดงรายละเอยดหนา 86 พบวา เมอพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร ในการประกอบอาชพอสระแลว พบวา ประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมดงกลาว อยในเกณฑระดบดมาก (คะแนนเฉลยเทากบ 26.45)

93

การวเคราะหผลการประเมนหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

การประเมนผลหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ เปนการประเมนผลของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ผ เขารบการฝกอบรม จ านวน 20 คน ผลการวเคราะหแสดงดงตารางท 11

ตาราง 10 การประเมนความเหมาะสมของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร ในการประกอบอาชพอสระ ภายหลงเสรจสนการฝกอบรม

รายละเอยดการประเมน คาเฉลย

คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

ความเหมาะสม

ดานหลกสตร 1. ความเหมาะสมของหวขอเรองในหลกสตร 4.6 0.51 ดมาก 2. เนอหาสาระของแตละเรองมความเหมาะสมสอดคลองกบวตถประสงค

4.7 0.48 ดมาก

3. การจดเรยงหวขอเปนไปตามล าดบประสบการณและความตอเนอง

4.6 0.69 ดมาก

4. ความรทไดรบจากการฝกอบรมสามารถน าไปปฏบตงานและการประกอบอาชพ

4.8 0.42 ดมาก

วทยากรในการฝกอบรม 5. มความรอบรในเนอหาของการฝกอบรม 4.6 0.51 ดมาก 6. น าเสนอเนอหาไดชดเจนสมเหตผล 4.5 0.52 ด 7. อธบายยกตวอยางเขาใจด 4.4 0.51 ด 8. สรางบรรยากาศ ในการบรรยาย 4.3 0.67 ด ผลเฉลยความคดเหนของผรบการฝกอบรมฯ 4.45 1.71 ด

จากตาราง 1จ แสดงผลการประเมนของผ เขารบการฝกอบรมหลกสตรการออกแบบและตด

เยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ โดยผลรวมความคดเหนเฉลยมความเหมาะสมมากมาก โดยมระดบคะแนนเฉลย = 4.45, S.D. = 1.71 ส าหรบผลความคดเหนในดานของหลกสตรฝกอบรม อยนะดบดมาก คะแนนเฉลยอยระหวาง 4.6–4.8 และในดานวทยากรในการฝกอบรม ผลความคดเหนในหวขอวทยากรมความรอบรในเนอหาของการฝกอบรม อยในระดบดมาก โดยมระดบคะแนนเฉลย = 4.6, S.D. = 0.51 ส าหรบในหวขอการน าเสนอเนอหาไดชดเจนสมเหตผล การอธบายยกตวอยางเขาใจด และการสรางบรรยากาศในการบรรยาย ผลการประเมนความคดเหนมความเหมาะสมในระดบ

94

ด โดยมคะแนนเฉลย =4.3 4.4 และ 4.5 ตามล าดบ และมคา S.D. = 0.67 0.51 และ 0.52 ตามล าดบ (เกณฑการประเมนก าหนดไว หนา 87)

ดงนน จงสรปไดวาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร ในการประกอบอาชพอสระ มความเหมาะสมดมาก และวทยากรทมาบรรยายมความรในเนอหาของหลกสตรฝกอบรม ไดอยางมความเขาใจดมาก ซงความรทไดรบจากการฝกอบรมสามารถน าไปใชรองลงมาไดแก ความเหมาะสมของการยกตวอยางเขาใจด บรรยายการในการบรรยาย แสดงความคดเหนอยในระดบความเหมาะสมมากตามล าดบ

บทท 5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจย เรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบ

อาชพอสระ โดยมความมงหมายของการวจย คอ เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ และเพอหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและ ตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ กลมตวอยางเปนนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน ทลงทะเบยนเรยนสาขาผาและเครองกาย ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จ านวน 20 คน การสรปและอภปรายผล การน าเสนอการสรปและอภปรายผลในบทน จะน าเสนอตามวตถประสงคและสมมตฐานการวจยเปนหลก ซงมทงหมด 3 หวขอ รายละเอยดดงตอไปน สรปผลการวจย 1. การพฒนาหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดมการสรางในรปแบบของการพฒนาหลกสตร ซงไดก าหนดหวเรองเอาไวทงหมด 3 หนวย ไดแก หนวยท 1: กระบวนการออกแบบเสอสตร หนวยท 2: กระบวนการตดเยบเสอสตร และหนวยท 3: กระบวนการประกอบอาชพอสระ ซงการก าหนดเนอหาและจดล าดบเนอหาของหลกสตรฝกอบรมนนไดพจารณาไวเปนล าดบขนตอนดงน คอ ขนท 1 ศกษาและทบทวนเอกสารทเกยวของเพอน ามาใชก าหนดกรอบปญหาในแตละดานของการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระและน าขอมลทไดมาใชในการพฒนาหลกสตร ขนท 2 ขนของการด าเนนการน าหลกสตรไปใชฝกอบรมในขนตอนนจะเปนการด าเนนการใชหลกสตรทไดรบการพฒนาแลว โดยน าเทคนคการฝกอบรมมาใช โดยเนนการใหความรจากการบรรยายโดยวทยากรผ มความช านาญในแตละดานรวมถงมการแบงกลมยอยเพอใหผ เขารบการฝกอบรมไดอภปรายในแตละเรอง เกยวกบปญหา โดยจดใหมการประชมเพอสรป ขนท 3 ขนด าเนนการประเมนผลหลกสตร ในขนตอนนประชากรและกลมตวอยางจะเปนกลมเดยวกบทใชในขนตอนทสอง ซงลกษณะการประเมนผลจะประเมนผลระหวางการฝกอบรมและหลกการฝกอบรม เพราะการประเมนผลดวยวธดงกลาว จะท าใหทราบถงความกาวหนาของผ เรยนรวมถงประสทธภาพของหลกสตรดวย การทดลองวจยครงนเปนการทดสอบความร ความเขาใจ เ รอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ เครองมอทใชเปน

96

แบบทดสอบเลอกตอบ 4 ตวเลอก ไดแก แบบทดสอบในขณะฝกอบรมจบทงหมด 3 หนวย มจ านวน 30 ขอ แบงเปนหนวยละ 10 ขอ และหลงการฝกอบรมจ านวน 3 หนวย มจ านวน 30 ขอ แบงออกเปนหนวยละ 10 ขอ คลอบคลมเนอหาทง 3 หนวย และแบบสอบถามความคดเหนและขอเสนอแนะเปนค าถามปลายเปด จ านวน 8 ขอ ความเทยงตรงเชงเนอหาโดยพจารณาจากผ เชยวชาญ ทง 3 ทาน ประเมนในดานเนอหาของหลกสตรทงหมด 3 หนวย แบงไดเปน 12 ขอ ไดดชนความเทยงตรงเชงเนอหาเทากบ 1.0 จ านวน 7 ขอ จ านวน 3 ขอ คาดชนความเทยงตรงเชงเนอหาเทากบ 0.67 จ านวน 3 ขอ คาดชนความเทยงตรงเชงเนอหาเทากบ 0.33 จ านวน 2 ขอ ท าการตดเนอหาทไดคาดชนความเทยงตรงเชงเนอหาเทากบ 0.33 และปรบปรงเนอหาและภาษาใหม จงท าใหเนอหาของหลกสตรฝกอบรมในสวนของคาดชนความเทยงตรงเชงเนอหาเทากบ 1.00 และ 0.67 มเนอหาทสอดคลองกบวตถประสงคของหลกสตร

2. การหาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ โดยการทดสอบความรความเขาใจ ขณะฝกอบรมและหลงการฝกอบรมในแตละหนวยดงน หนวยท 1 ไดคะแนนเฉลย เทากบ 8.45 ไดคาประสทธภาพ เทากบ 84.50 หนวยท 2 ไดคะแนนเฉลย เทากบ 8.35 ไดคาประสทธภาพ เทากบ 83.50 หนวยท 3 ไดคะแนนเฉลย เทากบ 8.20 ไดคาประสทธภาพ เทากบ 82.00 และโดยการทดสอบความร ความเขาใจ ภายหลงเสรจสนการฝกอบรม ไดคะแนนเฉลยเทากบ 26.45 ไดคาประสทธภาพ เทากบ 88.16 และเมอรวมคะแนนการทดสอบความร ความเขาใจในขณะฝกอบรมจบในแตละหนวยทงหมด 3 หนวย แลวไดคะแนนเฉลย เทากบ 8.33 ไดคาประสทธภาพ (E1) เทากบ 83.33 และคะแนนทดสอบความร ความเขาใจภายหลงเสรจสนการฝกอบรมไดคะแนนเฉลย เทากบ 26.48 ไดคาประสทธภาพ (E2) เทากบ 84.92 ซงสงกวาเกณฑทตงไวคอ 80/80 แสดงวาหลกสตรฝกอบรมทสรางขนมประสทธภาพสอดคลองกบเกณฑทตงไว สามารถน าไปด าเนนการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระได 3. การประเมนโครงการฝกอบรมภายหลงเสรจสนการฝกอบรม เรองการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดคาเฉลยเทากบ 4.45 อยในระดบความเหมาะสมมากแสดงวาหลกสตรฝกอบรมทสรางขนมประสทธภาพสงกวาเกณฑทตงไวคอ 80/80 มประสทธภาพสอดคลองกบเกณฑทตงไว สามารถน าไปด าเนนการพฒนาหลกสตรฝกอบรม เนองการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระได โดยผลการวจยสอดคลองกบงานวจย สมพระ วาสะศร (2548:110) การสรางหลกสตรเพอการฝกอบรมการประกอบธรกจส าหรบนกเรยน ผลการทดลองใชหลกสตร สงผลตอการเปลยนแปลงความรในการประกอบอาชพอสระทดขนจรง

97

การอภปรายผล การวจยครงน มความมงหมายเพอพฒนาหลกสตรและศกษาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ใหมประสทธภาพเปนไปตามเกณฑ 80/80 ทดสอบความร ความเขาใจในระหวางและหลงการฝกอบรม ผลการวจยดงน

1. การพฒนาหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ศกษาการสรางหลกสตรฝกอบรมรวมกบคณาจารยผสอนสาขาผาและเครองแตงกาย โดยมเนอหาการฝกอบรมทงหมด 3 หนวย น าหลกสตรทไดมาตรวจสอบคณภาพโดยผ เชยวชาญดานการพฒนาหลกสตร ผ เชยวชาญดานการออกแบบเสอสตร ผ เชยวชาญดานการวดผลและประเมนผล ตรวจสอบความถกตอง แลวน าไปแกไขปรบปรงตามค าแนะน าจากผ เชยวชาญ และน าหลกสตรทผานการตรวจสอบจากผ เชยวชาญน าไปฝกอบรมใหกบผ เขารบการฝกอบรมได

จากการทดสอบ (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 5 คน เพอหาคาเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบขณะการฝกอบรมและหลงการฝกอบรมในละบท ซงผลจากการทดลองไดดงน หนวยท 1 ไดคาความเชอมนเทากบ 0.73 แสดงวา มความสอดคลองภายใน หนวยท 2 ไดคาความเชอมนเทากบ 0.76 แสดงวา มความสอดคลองภายใน หนวยท 3 ไดคาความเชอมนเทากบ 0.71 แสดงวา มความสอดคลองภายใน หลงเสรจสนการฝกอบรม ไดคาความเชอมน 0.76 แสดงวา มความสอดคลองภายใน

จากการทดสอบ (Try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 5 คน เพอหาคาเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบความร ความเขาใจ ในขณะฝกอบรมจบในแตละหนวยนน ผลการวเคราะหแสดงใหเหนวาแบบทดสอบมความสอดคลองภายในทงหมด 3 หนวย และในการหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบความรความเขาใจภายหลงการฝกอบรม ผลการวเคราะหแสดงใหเหนวา แบบทดสอบมความสอดคลองภายในเชนเดยวกน ซงสามารถใชเปนหลกสตรการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระได เพอใหเกดความร ความเขาใจ ซงสอดคลองกบการวจยของธงชย สนตวงศ (2542:223) เมอการอบรมสนสดลงแลว ผลทได คอพฤตกรรมทเปลยนแปลง อนเปนผลผลตของการอบรมทท ามา และตามแนวคดของสมคด บางโม(2544:14) การฝกอบรมเปนกระบวนการเพมประสทธภาพในการท างานใหสงขน เปนตน

2. คาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ผลทไดจากการทดสอบขณะฝกอบรมและภายหลงการฝกอบรมโดยแยกเปนในแตละบทดงตอไปน

98

หนวยท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร ซงดจากการสรปผลการด าเนนงานวจยไดคาประสทธภาพเทากบ 84.50 พบวา ผ เขารบการฝกอบรมทราบถงความหมายของการออกแบบและลกษณะของเสน ส ผาทใชในการออกแบบ รวมถงการใชงานของวสดเสรมแตงวสดตกแตงไดด และน าหลกการออกแบบมาใชในการออกแบบเสอสตรได ซงตรงกบแนวความคดของมนตร ยอดบางเตย (2538:43-44) กลาววา การออกแบบ เขยนแบบเปนการถายทอดความคดสรางสรรคโดยเขยนเปนภาพลกษณ ตลอดจนรายละเอยดลงในกระดาษเพอสอความหมายรปหรอชนงานใหผดแบบเขาใจ และสอดคลองกบงานวจยของประภาศร โพธทอง (2545:65) พบวา บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย วชาการออกแบบลวดลายเครองหนง เรองหลกการออกแบบลวดลายเครองหนง ทสรางขนสามารถชวยใหผ เรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในการเรยนรผานสอคอมพวเตอรแบบมลตมเดยไดเปนอยางด เปนตน

หนวยท 2 กระบวนตดเยบเสอสตร ซงดจากสรปผลการด าเนนงานวจยไดคาประสทธภาพเทากบ 83.35 พบวา ผ เขารบการฝกอบรมรจกเลอกใชเครองมอในการตดเยบและรจกหลกของการวดตวการสรางแบบตดเปนอยางด เมอไดท าการฝกอบรมท าใหผ เขารบการฝกอบรมมการพฒนาและเรยนรวธการเยบประกอบตวเสอสตรอยางถกวธมากขน ซงตรงกบแนวความคดของ สมควร สนองอทย (ม.ป.ป.:159)กอนการใชเครองมอทงหมดผ ปฏบตงานควรศกษา วธการใช ขอควรระวงหรอวธการปองกนอนตรายใหเขาใจและการใชเครองมอปฎบตจรงกบชนงานควรฝกหรอทดลองปฎบตกบวสดหรอชนทเปนเศษหรอไมใชแลว ซงสอดคลองกบงานวจยของ ธนากร อยมานะชย(2549:87) หลกสตรฝกอบรมทสรางขนมประสทธภาพสอดคลองกบเกณฑทตงไว แลวสามารถน าไปด าเนนการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการบ ารงและปรบตงเครองเชอมลวดทองอตโนมต รน ASM 339 ส าหรบชางเทคนค ในอตสาหกรรมการผลตแผงวงจรรวมได

หนวยท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ ซงดจากสรปผลการด าเนนงานวจยไดคาประสทธภาพเทากบ 82.00 พบวาผ เขารบการฝกอบรมทราบถงแนวความคดและองคประกอบของอยางชพอสระไดเปนอยางด รวมถงหลกการค านวนทางเศรษฐศาสตรและแนวโนมแฟชนของไทยเมอการการฝกอบรม ซงสอดคลองกบงานวจยของอนนท อนนตสมบรณ(2544:107-108) ทไดท าการศกษาภาพความร ความเขาใจและความสามารถของการสรางคมอบ ารงรกษาเครองก าเนนไฟฟา ส ารองส าหรบพนกงานชางเทคนคมความร ความเขาใจ เฉลยสงกวาคะแนนขณะการฝกอบรม และสอดคลองกบงานวจยของ เกรยงไกร เมธาววงศ (2543:75) ทไดสรางคมอเจาหนาทฝกอบรม การซอมบ ารงอปกรณอเลกทรอนกส ของบรษทวทยการบนแหงประเทศไทย จ ากด ทวากอนการใชคมอเจาหนาทฝกอบรมมความรความเขาใจ อยในระดบนอย แตเมอไดใชคมอฝกอบรมแลว ความรความเขาใจอยในระดบ ดเยยม เปนตน

99

จากการทดสอบความรความเขาใจภายหลงเสรจสนการฝกอบรม ไดคาประสทธภาพ 88.16 ซงแสดงวา คาประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ 83.33/88.16 หมายถง คาประสทธภาพ (E1) เทากบ 83.33 แสดงวา ผ เขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจ เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ในขณะฝกอบรมในแตละหนวย คาประสทธภาพ (E2) เทากบ 88.16 แสดงวา ผ ทเขาฝกอบรมมความร ความสามารถในเรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ท าใหเกดประโยชนแกผ เขารบการฝกอบรม ซงท าใหการพฒนาหลกสตรฝกอบรมไดผลส าเรจด ซงสอดคลองกบงานวจยของ อนนท อนนตสมบรณ (2544:107-108) ทไดท าการศกษาประสทธภาพความร ความเขาใจและความสามารถของการสรางคมอบ ารงรกษาเครองก าเนนไฟฟา ส ารองส าหรบพนกงานชางเทคนคของฝายโทรศพทนครหลวงองคการโทรศพทแหงประเทศไทย ซงพนกงานชางเทคนคมความรความเขาใจ เฉลยสงกวาคะแนนกอนการฝกอบรม

3. การประเมนโครงการฝกอบรม เรองออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ โดยผ เขารบการฝกอบรมประเมนโครงการมความคดเหนวา การจดหลกสตรการฝกอบรมตามหวขอเรองและเนอหาทใชในการฝกอบรมนนสามารถน าไปใชในการปฎบตงานและการประกอบอาชพไดอยางเหมาะสมมากทสด

ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยตอไป

การวจยการพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ มขอเสนอแนะเนองมาจากผลการวจย ดงน

1. ควรมการพฒนาการเรยนการสอนในเรองของรปแบบ ลกษณะ โดยใหนกเรยนไดรจกการวเคราะหถงความส าคญของการออกแบบ แยกแบบเสอสตรในแตละแบบตาง ๆ รวมไปถงการออกแบบโดยใชระบบคอมพวเตอรเขามาชวยในการออกแบบเสอสตร

2. ควรมการพฒนาการเรยนการสอนเนนในดานการออกแบบเสอเพมเตมมากขนโดยการใชหลกการออกแบบน ามาออกแบบรปราง ลวดลายของเสอทมความหลากหลายแบบรวมไปถงประโยชนของการใชงาน เพอใหเกดคณภาพและประสทธภาพสงสดในการน าไปใชในการปฏบตและเปนแนวทางในการประกอบอาชพ

3. ควรมการจดอบรมใหกบนกเรยนทกปเพอใหนกเรยนมความรเพมขนตามทนเทคโนโลยและแฟชนของเสอสตรในปจจบนกอนทจะออกไปปฏบตงานหรอประกอบอาชพ

100

ขอเสนอแนะเพอการปฏบต 1. ควรมการพฒนาโปรแกรมชวยสอนหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร

ในการประกอบอาชพอสระ ดวยระบบการออกแบบจากคอมพวเตอรเพอเพมประสทธภาพใหกบการปฎบตงานและสามารถน าไปประกอบอาชพในสถานประกอบการหรอประกอบอาชพอสระได

2. ควรมการศกษาและพฒนาหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอผาในการประกอบอาชพอสระในดานอน ๆ เชน กางเกง กระโปรง

3. ควรมการพฒนาหลกสตรการเรยนรในเรองของประโยชนของงานผาทสามารถน ามาท าเปนผลตภณฑทใชประโยชนงานประเภทตาง ๆ

4. หลกสตรฝกอบรมการออกแบบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ทงภาครฐและเอกชนสามารถน าหลกสตรนไปใชกบบคลากรในองคกร บคคลทวไป หรอส าหรบผ ทวางงาน เพอน าความรไปใชในการประกอบอาชพหรอเปนอาชพอสระได

บรรณานกรม

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2544). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: โรงพมพองครบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.)

--------------.(2545). คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานพนฐานอาชพและเทคโนโลย. กรงเทพฯ: โรงพมพองครบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.)

--------------.(2545). แนวทางการจดท าหลกสตรสถานศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพองครบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

กรมสามญศกษา, กระทรวงศกษาธการ.(2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.

กรช อมโภชน. (2545) .การสรางหลกสตรและโครงการฝกอบรม. เอกสารประกอบการบรรยายในการฝกอบรมหลกสตรการบรหารงาน สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร.

กตต พชรวชญ. (2533). เอกสารการสอนชดวชาการเรยนรและเทคนคการฝกอบรมหนวยท 10 การฝกอบรมการศกษานอกระบบ.นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.(อดส าเนา).

กมปนาท อวมสกล. (2548). การพฒนาหลกสตรฝกอบรมการสอบเทยบเครองมอวดดานมตของหนวย ปฏบตการสอบเทยบเครองมอวด สถาบนคนควาและพฒนาเทคโนโลยการผลตทาง

อตสาหกรรม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (อตสาหกรรมศกษา). กรงเทพฯ :บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ขจรศกด หาญณรงค. (2521). การจดโครงการฝกอบรม. กรงเทพฯ: โรงพมพกรมสรรพสามต. เครอวลย ลมอภชาต. (2531). หลกและเทคนคการจดการฝกอบรมและพฒนา. กรงเทพฯ : สยามศลป การพมพ จรยา ทพพะกล ณ อยธยา. (2530) “แนวทางการสงเสรมการประกอบอาชพอสระ”. การศกษาเพอ

คณภาพ .คณะกรรมการศลปหตถกรรมและอา ชวศกษา ค ร ง ท 40, ก ร ง เทพฯ : กระทรวงศกษาธการ.

จฬาลกษณ เทพหสดน ณ อยธยา.(2549).เอกสารประกอบการสอน วชา เสอการคาและธรกจเสอผา. คณะเทคโนโลยคหกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ.

เฉลยว บรภกด และคณะ.(2529).”แนวโนมการท างานของเยาวชนไทย สรปผลการวจยเชงส ารวจทวประเทศ พ.ศ. 2526, ”โครงการศกษาเกยวกบการท างานของเยาวชนไทยและนอกระบบ โรงเรยน. กรงเทพฯ: ศนยพฒนาการศกษาแหงชาตของประเทศไทย, ทบวงมหาวทยาลย.พมพครงท 2.

102

ชโนรส ลออวรรณ. (2549). การพฒนาหลกสตรเพอพฒนาศกยภาพกลมผผลตสนคาชมชนประเภทผา และเครองแตงกายโครงการหนงต าบลหนงผลตภณฑ จงหวดชมพร.ปรญญานพนธ กศ.ม.

(อตสาหกรรมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ทนง ทองเตม.(2553). "การประเมนผลการฝกอบรม", เอกสารประกอบการบรรยาย.(เอกสารอดส าเนา) ทองฟ ชนะโชต. (2531). การฝกอบรมและการพฒนาบคลากร. กรงเทพฯ: ภาควชาบรหารธรกจ

คณะเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ธงชย สนตวงษ. (2542). การบรหารงานบคคล. พมพครงท 10. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ประภาศร โพธทอง. (2545). การสรางบทเรยนคอมพวเตอรแบบมลตมเดย วชาออกแบบลวดลาย

เครองหนงหลกสตรศลปะบณฑต สถาบนเทคโนโลยราชมงคล. ปรญญานพนธ กศ.ม.(อตสาหกรรมศกษา). กรงเทพ: มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ประชม รอดประเสรฐ (2539). นโยบายและการวางแผน : หลกการและทฤษฏ. กรงเทพฯ : เนตกลการพมพ ประเสรฐ พรหมศร.(2531). ผลการใชชดแนะแนวอาชพทมเจตคตตออาชพของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 6 โรงเรยนจาการบญ จงหวดพษณโลก. ปรญญานพนธ กศ.ม.พษณโลก : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2531.

พวงรตน ทวรตน. (2540). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ : ส านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พลเทพ จนทรสประเสรฐ.(2524). การฝกอบรมเพอการพฒนาบคคลศกษาเฉพาะกรณปญหาการฝกอบรมขาราชการพลเรอนในประเทศไทย. ส านกวจยสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร., กรงเทพฯ

พลลภา สนธวารนทร. (2545). ปจจยทมผลตอความส าเรจของผประกอบการธรกจขนาดยอมประเภทอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมในจงหวดเชยงใหม . ปรญญานพนธ บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ มหาวทยาลยแมโจ. ถายเอกสาร

พฒนา สขประเสรฐ. (2540). กลยทธในการฝกอบรม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. มนตร ยอดบางเตย. (2538). ออกแบบผลตภณฑ. พมพครงท. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ยพน ประจวบเหมาะ. (2531). ผลการวเคราะหเรองการประกอบอาชพอสระ: หนทางแกปญหาการ

วางงานของบณฑตเศรษฐศาสตร. คณะเศรษฐศาสตรและบรหารธรกจ. มหาวทยาลย เกษตรศาสตร.

103

ยพน องคานนท. (2533).ทศนคตของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ทมตอการประกอบอาชพอสระ. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดส าเนา.

ร าไพพรรณ อภชาตพงษชย. (2540). การฝกอบรมในงานสงเสรมการเกษตรการวางแผนและการจดการ. เชยงใหม : พ อาร คอมพวเตอร.

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2536). หลกการวจยทางการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : บรษทศกษาภร จ ากด, อดส าเนา.

วฒนา อศรางกร ณ อยธยา. (2532). รายงานผลการวจยเรองการศกษาตลาดแรงงานของบณฑตในเชงพฤตกรรม. สถาบนทรพยากรมนษย, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วนย ณรงคฤทธ. (2530). เหตผลเชงจรยธรรมและทศนคตของนกเรยนตออาชพตาง ๆ. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : เอกสารโรเนยวเยบเลม.

วนทร สอนพนทร (2542). เอกสารประกอบการเรยน วชา เทคนคการตดเยบเสอสตร.คณะเทคโนโลย คหกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ,อดส าเนา.

ศรกาญจนา พลอาสา. (2540). การตดเยบเสอผาส าเรจรปเชงอตสาหกรรม. กรงเทพฯ: ส านกพมพตนไทร. สมชาต กจยรรยง. (2545). เทคนคการเปนวทยากรฝกอบรม.พมพครงท 1. กรงเทพฯ: บรษทมลตอน

ฟอรเมชนเทคโนโลย จ ากด. สายสอางค แกลวเกษตรกรณ. (2534). คมอการเขยนโครงการฝกอบรมสมมนา/สมมนา. สถาบน

พฒนาขาราชการพลเรอน. ส านกงาน ก.พ. สญญา จตตานนท. (2531). การศกษากบการประกอบอาชพอสระ. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดส าเนา. สญญา จตตานนท. (2527). แนวโนมของการประกอบอาชพอสระในประเทศไทย.วารสาร

สงคมศาสตร.12 – 13. ธนวาคม 2527. สนทร โคตรบรรเทา. (2525). การศกษากบปญหาการมงานท าในประเทศก าลงพฒนา. กรงเทพฯ :

คณะศกษาศาสตร มหารวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, สรพร ศรทองกตตกล. (2521). ความสนใจทางดานอาชพของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน

โรงเรยนปากน าวทยาคม จงหวดประจวบครขนธ. วทยานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, อดส าเนา.

สมคด บางโม.(2544). เทคนคการฝกอบรมและการประชม. พมพครงท3. กรงเทพ: วทยพฒน. เสาวนย สกขาบณฑต. (2528). เทคโนโลยทางการศกษา. สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

104

อารรตน พฒนเพญ. (2529). ผลการทดลองใชขอมลดานการเปลยนแปลงทศนคตตออาชพอสระของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบางละมง อ าเภอบางละมง จงหวดชลบร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหารวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, อดส าเนา.

อ านวย เตชไชยศร. (2542). นวตกรรมและเทคโนโลยการศกษา. กรงเทพฯ : ส านกพมพฟสกสเซนเตอร. Beach, Dale S. (1980). The Management of People at Work. 3 ed. New York: McMillan Publishing. Frings, G.S.Fashion .(1996). From Concept to Customer 5th .ed New Jersey : Prentice Hall. Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York : McGraw-Hill. Hisrich, Robert D., and Michael P. Peters. (1978). Marketing a New Product. Menlo Park :

The Benjamin Cummings Publishing Co. Larmer,William Gordon. (1980). The development and evaluation of an experience- Based curriculum for learning disabled. Texas Tech University. Lentz, Wendee. (2006). An Investinion of the program planning process for Athletic training curriculum education programs. The University of Oklahoma. Saylor, J.G. and Alexander, W.M. (1974). Planing Curriculum for Schools. New York : Holt, Rinehart and Winston. Taba, Hilda. (1962). Curriculum Development Theory and Practice. New York : Harcourt Brace and Word Inc. Tyler, R.W. (1949). Basic Principles of Curriculum and Instruction. Illinois: Chicago University press. William R. Tracy (1971) .Designing Training and Development System. American

Management Association.

ภาคผนวก

105

106

ภาคผนวก ก

107

108

109

110

ภาคผนวก ข

- หาคาความเชอมนคาความงายของแบบทดสอบในขณะฝกอบรม - การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบหลงการฝกอบรม (Try Out) - ผลการประเมนความเทยงตรงของแบบทดสอบความร ความเขาใจ

ระหวางการฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

111

หาคาความเชอมนคาความงายของแบบทดสอบในขณะฝกอบรม หนวยท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร

ขอ/คน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 X X2

1 2 3 4 5

0 0 1 1 0

1 1 0 1 1

1 1 1 1 1

1 0 1 1 0

1 0 1 0 1

1 1 0 1 1

0 0 1 0 1

1 1 1 0 1

1 1 1 0 1

1 1 1 1 1

8 6 8 6 8

64 36 64 36 64

S p q pq

2 0.04 0.60 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

5 1.00 0.00 0.00

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

2 0.04 0.60 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

4 0.8. 0.20 0.16

5 1.00 0.00 0.00

36 264

= 2.24

S2 = 8.24 rtt = 0.73 (คาความเชอมน)

112

หาคาความเชอมนคาความงายของแบบทดสอบในขณะฝกอบรม หนวยท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร

ขอ/คน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 X X2

1 2 3 4 5

1 1 1 1 1

1 0 1 0 1

1 0 1 0 1

0 0 1 1 1

0 1 1 0 1

1 1 1 1 1

0 1 1 0 1

1 1 0 0 1

1 1 1 0 1

1 1 0 0 0

7 7 8 3 9

48 48 64 9 81

S p q pq

5 1.00 0.00 0.00

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

5 1.00 0.00 0.00

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

2 0.04 0.60 0.24

34 250

Pq = 3.04 S2 = 10.64 rtt = 0.76 (คาความเชอมน)

113

หาคาความเชอมนคาความงายของแบบทดสอบในขณะฝกอบรม หนวยท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ

ขอ/คน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 X X2

1 2 3 4 5

0 0 0 0 0

1 1 1 0 1

1 1 0 1 0

1 1 1 1 1

1 0 1 0 1

1 1 0 1 1

1 1 0 0 1

1 0 0 0 1

1 0 0 0 1

1 1 1 1 1

9 6 4 4 8

81 42 16 16 64

S p q pq

0 0.00 1.00 0.00

4 0.8. 0.20 0.16

3 0.06 0.40 0.24

5 1.00 0.00 0.00

3 0.06 0.40 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

3 0.06 0.40 0.24

2 0.04 0.60 0.24

2 0.04 0.60 0.24

5 1.00 0.00 0.00

31 219

Pq = 2.16 S2 = 6.40 rtt = 0.76 (คาความเชอมน)

การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบหลงการฝกอบรม (Try Out)

ขอ/คน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 X X2

1 2 3 4 5

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

0 0 0 1 1

1 0 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 0 1 1

0 0 1 1 0

1 1 1 0 1

1 1 0 0 1

0 0 1 0 0

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

0 0 0 1 1

1 0 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 0 1 1

1 0 0 0 0

1 1 1 0 1

1 1 0 0 1

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

0 1 1 1 1

1 1 1 0 1

1 1 1 1 0

1 0 1 1 1

1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

25 23 24 25 26

625 529 576 625 676

S p q

pq

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

2 0.04 0.60 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

5 1.00 0.00 0.00

4 0.8. 0.20 0.16

0 0.00 1.00 0.00

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

0 0.00 1.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

2 0.04 0.60 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

4 0.8. 0.20 0.16

0 0.00 1.00 0.00

3 0.06 0.40 0.24

3 0.06 0.40 0.24

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

4 0.8. 0.20 0.16

3 0.06 0.40 0.24

4 0.8. 0.20 0.16

4 0.8. 0.20 0.16

5 1.00 0.00 0.00

5 1.00 0.00 0.00

123 3031

114

ภาคผนวก ค

- ผลการประเมนความเหมาะสมของเอกสารหลกสตรการฝกอบรม - แบบประเมนความสอดคลองของแบบทดสอบดานความรความเขาใจ

ระหวางการฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

- แสดงผลรวมของตารางวเคราะหหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพ

- ตารางคะแนนของแบบทดสอบความรความเขาใจ ภายหลงฝกอบรม - ตารางคะแนนของแบบทดสอบความรความเขาใจ หลงการฝกอบรม

116

ผลการประเมนความเทยงตรงของแบบทดสอบความร ความเขาใจ ระหวางการฝกอบรม การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

หนวยท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร

ขอค าถาม ดชนความเทยงตรง ของแบบทดสอบ

1. Fashion มความหมายตรงกบขอใดมากทสด 2. ขอใดใหความหมายของค าวา Design ไดถกตอง 3. ทฤษฎสและการใชส มสวนเกยวของกบการออกแบบอยางไร 4. ลวดลายผาทใหความรสกแขง ราเรงเบกบาน และดออนเยาว คอ ลกษณะของผาลายใด 5. วสดเสรมแตง มความส าคญตอแบบอยางไร 6. Decorative finishes มความหมายตรงกบขอใด 7. ขอใดไมใชวสดตกแตงทงหมด 8. ขอใดไมใช การวาดภาพดไซน Design Drawing 9. การวาดภาพคลายจรง มลกษณะอยางไร 10. การวาดแบบฉบพลน มลกษณะอยางไร

1.00 1.00 1.00 1.00

1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00

117

ผลการประเมนความเทยงตรงของแบบทดสอบความร ความเขาใจ ระหวางการฝกอบรม การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

หนวยท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร

ขอค าถาม ดชนความเทยงตรง ของแบบทดสอบ

1. กระดาษคารบอน มหนาทส าหรบใชท าอะไร 2. อปกรณใดท ไมจ าเปน ตองใชในการสรางแบบเสอสตร 3. การวดจากป มคอหนาลงไปหาจดสงสดของอก เปนการวดเพอ ตองการทราบต าแหนงใด 4. จากรปเสน A – B ไดจากขอใด 5. จากรปเสน E – O ไดจากขอใด 6. ผาหนากวาง 36 นว มวธการค านวณผาอยางไร 7. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการวางแบบตด 8. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการเยบสวนประกอบของเสอแผนหนา แผนหลง ไดถกตอง 9. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการเยบสวนประกอบของแขนเสอได ถกตอง 10. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการประกอบตวเสอไดถกตอง

1.00 1.00 1.00

1.00 1.00 1.00 1.00 1.00

1.00 1.00

118

ผลการประเมนความเทยงตรงของแบบทดสอบความร ความเขาใจ ระหวางการฝกอบรม

การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ หนวยท 3 กระบวนการประกอบอาชพ

ขอค าถาม ดชนความเทยงตรง ของแบบทดสอบ

1. การประกอบธรกจเสอผา มความหมายตรงกบขอใด 2. ธรกจ ตดเยบเสอผา จดเปนธรกจ ประเภทใด 3. ขอใดไมใชองคประกอบของการประกอบอาชพอสระ 4. ธรกจเสอผา เปนองคประกอบของธรกจประเภทใด 5. ขอใด ไมใช ปจจยหลกในการด าเนนธรกจ 6. ขอใด ไมใช ตนทนในการประกอบอาชพอสระในการตดเยบเสอ 7. ขอใด คอ คาแรงทางออม ของธรกจเสอ 8. วาธน รบตดเสอเชตโดยมตนทนสทธในการผลต 500 บาท ขายในราคา 2000 บาท วาธนจะม คาตอบแทนการลงทน (ROI) เทาใด 9. ขอใดคอ ววฒนาการของแนวโนมแฟชน 10. บดาแหงชางเสอชนสง ชารลส เฟรเดอรค เวรธ อยในยดใด

1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00

1.00 1.00

119

ผลการประเมนความเหมาะสมของเอกสารหลกสตรการฝกอบรม

รายการเนอหาทประเมน ดชนความเทยงตรงของ

เนอหาหลกสตร

1. มเนอหาทอธบายถงความหมายและเจตนาของการใชเสอผา และเครองแตงกาย

1.00

2. มเนอหาทอธบายถงลกษณะของเสน สและผาทใชในการ ออกแบบเสอสตร

1.00

3. มเนอหาทอธบายวสดเสรมแตงและวสดตกแตง 1.00 4. มเนอหาทสามารถอธบายถงหลกการออกแบบเสอสตร 0.66 5. มเนอหาทอธบายถงการใชเครองมอในการตดเยบ 1.00 6. มเนอหาทอธบายถงหลกการวดตวและการท าแบบตดเสอสตร 1.00 7. มเนอหาทอธบายถงหลกการการค านวณผา ตกผา และการท า เครองหมายบนผา

1.00

8. มเนอหาทอธบายการเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการ ตกแตงได

0.66

9. มเนอหาทอธบายแนวทางการประกอบอาชพอสระ 1.00 10. มเนอหาทอธบายองคประกอบการประกอบอาชพอสระ 1.00 11. มเนอหาทอธบายการวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร 0.66

12. มเนอหาทอธบายแนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย 0.66

120

แบบประเมนความสอดคลองของแบบทดสอบดานความรความเขาใจขณะฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ค าชแจง 1. แบบประเมนฉบบนมวตถประสงค เพอตองการทราบความสอดคลองของรายละเอยดใน

แบบทดสอบระหวางการฝกอบรมในหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ในดานความรความเขาใจการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ โดยใชทดสอบกบผ เขารบการอบรมระหวางฝกอบรม

2. ใหทานพจารณาวาทานเหนดวยหรอไมวารายละเอยดของแบบทดสอบ จะน าไปใชเปนตวแทนการวดหรอสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระทจดขนในครงนทไดเสนอไวในแบบประเมนนหรอไม โดยเขยนเครองหมาย / ลงในชองผลการพจารณาดงน

+1 หมายถง เหนดวยวาขอสอบวดไดตรงตามจดประสงคของการฝกอบรม 0 หมายถง ไมแนใจวาขอสอบวดไดตรงตามจดประสงคของการฝกอบรมหรอไม -1 หมายถง ไมเหนดวยวาขอสอบวดไดตรงตามจดประสงคของการฝกอบร

121

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.1. บอกความหมายของการใชเสอผาและเครองแตงกาย

1. Fashion มความหมายตรงกบขอใดมากทสด ก. สมยนยมหรอวธการทนยมกนทวไปชวระยะเวลาหนง ข. ผทพยายามสรางสรรคสงใหม หาวธแกไขหรอค าตอบใหมๆ ส าหรบปญหาตางๆ ค.สงทมนษยคนควา คดออกแบบ แกไข และปรบปรงเพอใหไดมาซงผลตภณฑทดขน ง. บคคลทท าธรกจเกยวกบเสอผา มหองเสอ ผลตและขายเอง

2. ขอใดใหความหมายของค าวา Design ไดถกตอง ก. ผทพยายามสรางสรรคสงใหม หาวธแกไขหรอค าตอบใหมๆ ส าหรบปญหาตางๆ ข. การปรบปรงเปลยนแปลงใหดขน ค. การวาดภาพซงแสดงใหเหนวธการท าบางสงบางอยาง ง. วธหรอแบบเฉพาะทจะท าใหเสอตวนนแตกตางกบเสอตวอนๆ

1.2.อธบายลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตร

3. ทฤษฎสและการใชส มสวนเกยวของกบการออกแบบอยางไร ก. ชวยสรางความมนใจใหกบ ข. บอกถงลกษณะนสยของผออกแบบไดเปนอยางด ค. ชวยสรางความเขาใจและบอกถงเรองราวในการออกแบบ ง. ชวยสรางความสวยงาม ความนาสนใจ สรางความแตกตาง ตลอดจนสรางความรสก

4. ลวดลายผาทใหความรสกแขง ราเรงเบกบาน และดออนเยาว คอลกษณะของผาลายใด ก. ผาลายจด ข. ผาลายธรรมชาต ค. ผาลายรวม ง. ผาลายเลขาคณต

122

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.3. อธบายความหมายของวสดเสรมแตงและวสดตกแตง

5. วสดเสรมแตง มความส าคญตอแบบอยางไร ก. ชวยเสรมแตงบคลกของผสวมใสไดเปนอยางด ข. ชวยเสรมทรงเสอใหมการทรงตว ค. ชวยเสรมใหมลกษณะและรปทรงทดมความคงทนตอการสวมใส ง. ชวยเสรมใหเสอผาชดนนดสวยงาม

6. Decorative finishes มความหมายตรงกบขอใด ก. วสดเสรมแตง ข. วสดตกแตง ค. เครองเกาะเกยว ง. วสดประกอบ

7. ขอใดไมใชวสดตกแตงทงหมด ก. ลกไม เทปปก ดายเยบผา ข. รกแรก ชายคลย การเยบสก ค. เกลยวเชอก ลกปด ผากน ง. จบรด การตอผา การตดปะ

1.4.สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

8. ขอใดไมใช การวาดภาพดไซน Design Drawing ก. การวาดภาพแบบฉบพลน ข. การวาดภาพคลายจรง ค. การวาดภาพเหมอนจรง ง. การวาดภาพตามหนงสอ

9. การวาดภาพคลายจรง มลกษณะอยางไร ก.

123

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.4.สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

ข. ค. ง.

10. การวาดแบบฉบพลน มลกษณะอยางไร ก. ข.

124

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.4.สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

ค. ง.

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.1.อธบายการใชเครองมอในการตดเยบ

1. กระดาษคารบอน มหนาทส าหรบใชท าอะไร ก. ใชกลงเสนบนผาใหเกดรอยตามทตองการ ข. ใชขดผา ค. ใชสรางแบบ ง. ใชขดผาแลวจะระเหยหายไปเองในชวงเวลาหนง

2. อปกรณใดท ไมจ าเปน ตองใชในการสรางแบบเสอสตร ก. ไมบรรทด สายวด ดนสอ ข. กระดาษ ยางลบ ลกกลง ค. ไมฉาก กรรไกรตดกระดาษ สกอตเทป ง. ลกกลง ไมโคง ชอรคส

2.2.เขาใจและสามารถน าหลกการวดตวและการท าแบบเสอสตร

3. การวดจากป มคอหนาลงไปหาจดสงสดของอก เปนการวดเพอตองการทราบต าแหนงใด ก. อกหาง ข. อกสง ค. บาหนา ง. รอบอก

125

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.2.เขาใจและสามารถน าหลกการวดตวและการท าแบบเสอสตร

4. จากรปเสน A – B ไดจากขอใด

ก. ความยาวจากป มคอหนาถงเอว ข. รอบเอว ค. อกหาง ง. รอบสะโพก หาร 2

5. จากรปเสน E – O ไดจากขอ

ใด ก. ครงหนงความยาวของไหลทบวก 1 ซ.ม. ข. ความยาวของบาหนา บวก 1 ซ.ม. ค. ครงหนงความยาวของบาหนาทบวกเพม 1 ซ.ม. ง. ครงหนงความยาวของบาหลงทบวกเพม 1 ซ.ม.

2.3 สามารถอธบายหลกการและปฏบตการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา

6. ผาหนากวาง 36 นว มวธการค านวนผาอยางไร ก. ความยาวเสอ X 2 แลว + ความยาวแขน + 10 ซ.ม. (เผอตะเขบ) X 2 ข. ความยาวเสอ + ความยาวแขน + 10 ซ.ม. ค. ความยาวเสอ + 10 ซ.ม. (เผอตะเขบ) X 2 ง. ความยาวเสอ + ความยาวแขน + 10 ซ.ม. (เผอตะเขบ) X 2

126

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.3 สามารถอธบายหลกการและปฏบตการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา

7. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการวางแบบตด ก. วางสวนทกวางทสดไวทปลายผา ข. รมของสาบเสอทมลกษณะแนวตรง ควรอยทรมผาเสมอ ค. วางแบบตดชนเลกกอน แลวจงวางชนใหญแทรก ตามเนอททเหลอ ง. กลดเขมหมดใหหางจากรมเพอแบบประมาณ 2-3 เซนตเมตรเพอสะดวกในการกดรอย

2.4 สามารถเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกตกแตง

8. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการเยบสวนประกอบของเสอแผนหนา แผนหลง ไดถกตอง 1. เยบกนยดคอหนา คอหลง 2. เยบรงกระดมดวยผาหรอเยบซป 3. เยบเกลดหรอเยบแนวตอตางๆ 4. เยบกระเปาหรอสวนตกแตง ตามแบบทไดออกแบบไว ก. 2. 3. 4. 1. ข. 1. 2. 3. 4. ค. 4. 3. 2. 1. ง. 3. 4. 1. 2.

9. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการเยบสวนประกอบของแขนเสอไดถกตอง

1. เยบฝจกรหางอส หวแขนเสอ 2. เยบสวนตกแตงแขนเสอ (ถาม) 3. เยบตะเขบใตแขน 4. ดงอสหวแขนเสอ เนาพบปลายแขน รดใหเรยบ ก. 2. 3. 4. 1. ข. 3. 4. 1. 2. ค. 4. 3. 2. 1. ง. 1. 2. 3. 4.

127

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.4 สามารถเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกตกแตง

10. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการประกอบตวเสอไดถกตอง 1. เยบตะเขบไหล รดแบะตะเขบ 2. เยบเขาปกเสอหรอเยบสาบเสอกบตวเสอ 3. เยบตดชายเสอ 4. เยบตะเขบขาง รดแบะตะเขบ 5. เนาพบเยบชายเสอ รดใหเรยบ 6. เยบหวแขนเสอกบวงแขนเสอ ก. 2. 3. 4. 1. 5. 6. ข. 6. 3. 4. 5. 1. 2. ค. 4. 3. 6. 2. 1. 5. ง. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

สวนท3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ 3.1 แนวทางในการประกอบอาชพอสระ

1. การประกอบธรกจเสอผา มความหมายตรงกบขอใด ก. ธรกจของตนเองไมวาธรกจนนจะเลกหรอใหญ ข. การประกอบกจการสวนตวตาง ๆ ในการผลตสนคา หรอบรการทถกตองตามกฎหมาย ค. ไมมเงนเดอนหรอรายไดทแนนอน ผลตอบแทนทไดรบคอเงนก าไรจากการลงทน ง. ถกทกขอ

2. ธรกจ ตดเยบเสอผา จดเปนธรกจ ประเภทใด ก. ธรกจการผลต ข. ธรกจการบรการ ค. ธรกจซอผาขายไป ง. ธรกจการเกษตร

128

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 1

สวนท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ 3.2 องคประกอบการประกอบอาชพอสระ

3. ขอใดไมใชองคประกอบของการประกอบอาชพอสระ ก. เงน ข. ท าเล ค. แหลงวตถดบ ง. ไมมขอใดถก

4. ธรกจเสอผา เปนองคประกอบของธรกจประเภทใด ก. การผลต ข. การบรการ ค. ซอมาขายไป ง. การเกษตร

5. ขอใด ไมใช ปจจยหลกในการด าเนนธรกจ ก. ทน ข. ความร ค. การจดการ ง. การตลาด

3.3 การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร

6. ขอใด ไมใช ตนทนในการประกอบอาชพอสระในการตดเยบเสอ ก. คาแรง ข. คาวตถดบ ค. คาบรรจภณฑ ง. ไมมขอใดถก

7. ขอใด คอ คาแรงทางออม ของธรกจเสอ ก. เงนเดอนของผจดการโรงงานเยบผา ข. เงนเดอนยาม ค. คาแรงพนกงานท าความสะอาด ง. คาแรงของชางตดเสอในกจการผลตเสอส าเรจรป

129

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 1

สวนท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ 3.3 การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร

8. วาธน รบตดเสอเชตโดยมตนทนสทธในการผลต 500 บาท ขายในราคา 2000 บาท วาธนจะม คาตอบแทนการลงทน(ROI)เทาใด ก. 100 ข. 200 ค. 300 ง. 400

3.4 แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย

9. ขอใดคอ ววฒนาการของแนวโนมแฟชน ก. การตอบสนองการเปลยนแปลงของสงคม ข. การแตกแยกทางวฒนธรรม ค. การจนตนาการทประสบความส าเรจ ง. ถกทกขอ

10. บดาแหงชางเสอชนสง ชารลส เฟรเดอรค เวรธ อยในยดใด ก. ป 1860 ข. ป 1960 ค. ปลายป 1960 ง. ป 2000

130

แบบประเมนความสอดคลองของแบบทดสอบดานความรความเขาใจหลงการฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ค าชแจง 1. แบบประเมนฉบบน มวตถประสงค เ พอตองการทราบความสอดคลองของ

รายละเอยดในแบบทดสอบหลงการฝกอบรมในหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ในดานความรความเขาใจการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ โดยใชทดสอบกบผ เขารบการอบรมหลงฝกอบรม

2. ใหทานพจารณาวาทานเหนดวยหรอไมวารายละเอยดของแบบทดสอบ จะน าไปใชเปนตวแทนการวดหรอสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระทจดขนในครงนทไดเสนอไวในแบบประเมนนหรอไม โดยเขยนเครองหมาย / ลงในชองผลการพจารณาดงน +1 หมายถง เหนดวยวาขอสอบวดไดตรงตามจดประสงคของการฝกอบรม 0 หมายถง ไมแนใจวาขอสอบวดไดตรงตามจดประสงคของการฝกอบรมหรอไม -1 หมายถง ไมเหนดวยวาขอสอบวดไดตรงตามจดประสงคของการฝกอบรม

131

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.1. บอกความหมายของการใชเสอผาและเครองแตงกาย

1. ขอใดใหความหมายของค าวา Design ไดถกตอง ก. การวาดภาพซงแสดงใหเหนวธการท าบางสงบางอยาง ข. วธหรอแบบเฉพาะทจะท าใหเสอตวนนแตกตางกบเสอตวอนๆการปรบปรงเปลยนแปลงใหดขน ค. ผทพยายามสรางสรรคสงใหม หาวธแกไขหรอค าตอบใหมๆ ส าหรบปญหาตางๆ ง. การปรบปรงเปลยนแปลงใหดขน

2. Fashion มความหมายตรงกบขอใดมากทสด ก. บคคลทท าธรกจเกยวกบเสอผา มหองเสอ ผลตและขายเอง ข. สงทมนษยคนควา คดออกแบบ แกไข และปรบปรงเพอใหไดมาซงผลตภณฑทดขน ค.ผทพยายามสรางสรรคสงใหม หาวธแกไขหรอค าตอบใหมๆ ส าหรบปญหาตางๆ ง. สมยนยมหรอวธการทนยมกนทวไปชวระยะเวลาหนง

1.2.อธบายลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตร

3. ลวดลายผาทใหความรสกแขง ราเรงเบกบาน และดออนเยาว คอลกษณะของผาลายใด ก. ผาลายเลขาคณต ข. ผาลายรวม ค. ผาลายธรรมชาต ง. ผาลายจด

4. ทฤษฎสและการใชส มสวนเกยวของกบการออกแบบอยางไร ก. ชวยสรางความเขาใจและบอกถงเรองราวในการออกแบบ

132

ข. ชวยสรางความสวยงาม ความนาสนใจ สรางความแตกตาง ตลอดจนสรางความรสก ค. ชวยสรางความมนใจใหกบ ง. บอกถงลกษณะนสยของผออกแบบไดเปนอยางด

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.3. อธบายความหมายของวสดเสรมแตงและวสดตกแตง

5. Decorative finishes มความหมายตรงกบขอใด ก. วสดประกอบ ข. วสดตกแตง ค. เครองเกาะเกยว ง. วสดเสรมแตง

6. ขอใดไมใชวสดตกแตงทงหมด ก. เกลยวเชอก ลกปด ผากน ข. รกแรก ชายคลย การเยบสก ค. ลกไม เทปปก ดายเยบผา ง. จบรด การตอผา การตดปะ

7. วสดเสรมแตง มความส าคญตอแบบอยางไร ก. ชวยเสรมใหเสอผาชดนนดสวยงาม ข. ชวยเสรมทรงเสอใหมการทรงตว ค. ชวยเสรมแตงบคลกของผสวมใสไดเปนอยางด ง. ชวยเสรมใหมลกษณะและรปทรงทดมความคงทนตอการสวมใส

1.4.สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

8. ขอใดไมใช การวาดภาพดไซน Design Drawing ก. การวาดภาพแบบฉบพลน ข. การวาดภาพคลายจรง ค. การวาดภาพเหมอนจรง ง. การวาดภาพตามหนงสอ

133

9. การวาดภาพคลายจรง มลกษณะอยางไร ก.

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.4.สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

ข. ค. ง.

10. การวาดแบบฉบพลน มลกษณะอยางไร ก.

134

ข.

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.4.สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

ค. ง.

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.1.อธบายการใชเครองมอในการตดเยบ

1. อปกรณใดท ไมจ าเปน ตองใชในการสรางแบบเสอสตร ก. ไมบรรทด สายวด ดนสอ ข. ลกกลง ไมโคง ชอรคส ค. ไมฉาก กรรไกรตดกระดาษ สกอตเทป ง. กระดาษ ยางลบ ลกกลง

2. กระดาษคารบอน มหนาทส าหรบใชท าอะไร ก. ใชขดผา ข. ใชกลงเสนบนผาใหเกดรอยตามทตองการ ค. ใชสรางแบบ ง. ใชขดผาแลวจะระเหยหายไปเองในชวงเวลาหนง

135

2.2.เขาใจและสามารถน าหลกการวดตวและการท าแบบเสอสตร

3. การวดจากป มคอหนาลงไปหาจดสงสดของอก เปนการวดเพอตองการทราบต าแหนงใด ก. อกหาง ข. อกสง ค. บาหนา ง. รอบอก

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.2.เขาใจและสามารถน าหลกการวดตวและการท าแบบเสอสตร

4. จากรปเสน E – O ไดจากขอ

ใด ก. ครงหนงความยาวของไหลทบวก 1 ซ.ม. ข. ความยาวของบาหนา บวก 1 ซ.ม. ค. ครงหนงความยาวของบาหนาทบวกเพม 1 ซ.ม. ง. ครงหนงความยาวของบาหลงทบวกเพม 1 ซ.ม.

5. จากรปเสน A – B ไดจากขอใด

136

ก. ความยาวจากป มคอหนาถงเอว ข. รอบเอว ค. อกหาง ง. รอบสะโพก หาร 2

2.3 สามารถอธบายหลกการและปฏบตการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา

6. ผาหนากวาง 36 นว มวธการค านวณผาอยางไร ก. ความยาวเสอ X 2 แลว + ความยาวแขน + 10 ซ.ม. (เผอตะเขบ) X 2 ข. ความยาวเสอ + ความยาวแขน + 10 ซ.ม. ค. ความยาวเสอ + 10 ซ.ม. (เผอตะเขบ) X 2 ง. ความยาวเสอ + ความยาวแขน + 10 ซ.ม. (เผอตะเขบ) X 2

137

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.3 สามารถอธบายหลกการและปฏบตการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา

7. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการวางแบบตด ก. วางสวนทกวางทสดไวทปลายผา ข. รมของสาบเสอทมลกษณะแนวตรง ควรอยทรมผาเสมอ ค. วางแบบตดชนเลกกอน แลวจงวางชนใหญแทรก ตามเนอททเหลอ ง. กลดเขมหมดใหหางจากรมเพอแบบประมาณ 2-3 เซนตเมตรเพอสะดวกในการกดรอย

2.4 สามารถเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกตกแตง

8. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการเยบสวนประกอบของเสอแผนหนา แผนหลง ไดถกตอง 1. เยบกนยดคอหนา คอหลง 2. เยบรงกระดมดวยผาหรอเยบซป 3. เยบเกลดหรอเยบแนวตอตางๆ 4. เยบกระเปาหรอสวนตกแตง ตามแบบทไดออกแบบไว ก. 2. 3. 4. 1. ข. 1. 2. 3. 4. ค. 4. 3. 2. 1. ง. 3. 4. 1. 2.

9. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการเยบสวนประกอบของแขนเสอไดถกตอง

1. เยบฝจกรหางอส หวแขนเสอ 2. เยบสวนตกแตงแขนเสอ (ถาม) 3. เยบตะเขบใตแขน 4. ดงอสหวแขนเสอ เนาพบปลายแขน รดใหเรยบ ก. 2. 3. 4. 1. ข. 3. 4. 1. 2. ค. 4. 3. 2. 1. ง. 1. 2. 3. 4.

138

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 -1

สวนท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร 2.4 สามารถเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกตกแตง

10. ขอใดเรยงล าดบขนตอนวธการประกอบตวเสอไดถกตอง 1. เยบตะเขบไหล รดแบะตะเขบ 2. เยบเขาปกเสอหรอเยบสาบเสอกบตวเสอ 3. เยบตดชายเสอ 4. เยบตะเขบขาง รดแบะตะเขบ 5. เนาพบเยบชายเสอ รดใหเรยบ 6. เยบหวแขนเสอกบวงแขนเสอ ก. 2. 3. 4. 1. 5. 6. ข. 6. 3. 4. 5. 1. 2. ค. 4. 3. 6. 2. 1. 5. ง. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

สวนท3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ 3.1 แนวทางในการประกอบอาชพอสระ

1. การประกอบธรกจเสอผา มความหมายตรงกบขอใด ก. ธรกจของตนเองไมวาธรกจนนจะเลกหรอใหญ ข. การประกอบกจการสวนตวตาง ๆ ในการผลตสนคา หรอบรการทถกตองตามกฎหมาย ค. ไมมเงนเดอนหรอรายไดทแนนอน ผลตอบแทนทไดรบคอเงนก าไรจากการลงทน ง. ถกทกขอ

2. ขอใดไมใชองคประกอบของการประกอบอาชพอสระ ก. เงน ข. ท าเล ค. แหลงวตถดบ ง. ไมมขอใดถก

139

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 1

สวนท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ 3.2 องคประกอบการประกอบอาชพอสระ

3. ธรกจ ตดเยบเสอผา จดเปนธรกจ ประเภทใด ก. ธรกจการผลต ข. ธรกจการบรการ ค. ธรกจซอผาขายไป ง. ธรกจการเกษตร

4. ขอใด ไมใช ปจจยหลกในการด าเนนธรกจ ก. ทน ข. ความร ค. การจดการ ง. การตลาด

5. ธรกจเสอผา เปนองคประกอบของธรกจประเภทใด ก. การเกษตร ข. การบรการ ค. ซอมาขายไป ง. การผลต

3.3 การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร

6. ขอใด คอ คาแรงทางออม ของธรกจเสอ ก. คาแรงของชางตดเสอในกจการผลตเสอส าเรจรป ข. คาแรงพนกงานท าความสะอาด ค. เงนเดอนยาม ง. เงนเดอนของผจดการโรงงานเยบผา

7. ขอใด ไมใช ตนทนในการประกอบอาชพอสระในการตดเยบเสอ ก. คาบรรจภณฑ ข. คาวตถดบ ค. คาแรง ง. ไมมขอใดถก

140

จดประสงคเชงพฤตกรรม ขอสอบ ผลการพจารณา +1 0 1

สวนท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ 3.3 การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร

8. ประภาภรณ รบตดเสอเชตโดยมตนทนสทธในการผลต 1000 บาท ขายในราคา 3000 บาท วาธนจะม คาตอบแทนการลงทน(ROI)เทาใด ก. 500 ข. 600 ค. 700 ง. 800

3.4 แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย

9. บดาแหงชางเสอชนสง ชารลส เฟรเดอรค เวรธ อยในยดใด ก. ป 1860 ข. ป 1960 ค. ปลายป 1960 ง. ป 2000

10. ขอใดคอ ววฒนาการของแนวโนมแฟชน ก. การตอบสนองการเปลยนแปลงของสงคม ข. การแตกแยกทางวฒนธรรม ค. การจนตนาการทประสบความส าเรจ ง. ถกทกขอ

วตถประสงค

หวขอเนอหา

พทธพสย ทกษะพสย

ความร

ความเขาใจ

น าความร

ไปประยกต

วเคราะห

สงเคราะห

การรบร

คามพรอมในการ

ปฏบต

ตอบสนองตาม

ค าแนะน า

ปฏบตได

ตอบสนองตอ

สงทซบซอน

รวม

สดสวนเปอรเซ

น

ล าดบความ

ส าคญ

1.กระบวนการออกแบบเสอสตร 1.1 ความหมายและเจตคตของการใชเสอผาเครองแตงกาย 25 24 49 4.10 10 1.2 ลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตร 25 26 51 4.47 9

1.3 วสดเสรมแตงและวสดตกแตง 24 24 48 3.92 11 1.4 หลกการออกแบบเสอสตรจ านวน 3 แบบ 24 24 24 24 25 25 24 24 192 8.21 5 2. กระบวนการตดเยบ

2.1 การใชเครองมอตดเยบ 24 25 25 25 26 25 25 25 198 8.40 4 2.2 การวดตวและการท าแบบตด 25 26 26 26 25 25 25 25 202 8.77 3 2.3 การค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา 26 27 27 27 27 27 26 27 219 9.73 1

2.4 วธการเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการการตกแตง 27 27 27 26 26 27 27 27 215 9.51 2 3. การประกอบอาชพอสระ 3.1 แนวทางการประกอบอาชพอสระ 24 24 24 24 24 25 24 169 7.78 6

3.2 องคประกอบการประกอบอาชพอสระ 25 24 24 24 24 24 25 167 7.65 8 3.3 การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร 24 24 25 24 25 25 24 168 7.73 7 3.4 แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย 24 24 48 3.92 11

รวม 288 292 156 175 200 198 201 204 1726 คดเปนรอยละ 16.3 20.5 4.9 8.4 11.7 11.3 13.2 13.6 100%

ขอสอบ 5 8 1 2 3 3 4 4 จ านวนขอสอบ 30 ขอ

ล าดบความส าคญ 2 1 8 7 5 6 4 3

แสดงผลรวมของตารางวเคราะหหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพ

136

ภาคผนวก ง

- แบบประเมนความสอดคลองของแบบทดสอบดานความรความเขาใจระหวางการฝกอบรมเรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

- หนวยการเรยนรท 1: กระบวนการออกแบบเสอสตร - หนวยการเรยนรท 2: กระบวนการตดเยบเสอสตร - หนวยการเรยนรท 3: กระบวนการประกอบอาชพอสระ - แผนการเรยนร - หลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตร ในการประกอบ

อาชพอสระ

143

ตารางคะแนนของแบบทดสอบความรความเขาใจ ภายหลงฝกอบรม

หนวยท 1 เรอง กระบวนการออกแบบเสอสตร

ผเขาอบรมคนท

แบบทดสอบขอท รวม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0

1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1

1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0

1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1

1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1

0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1

7 8 8 9 7 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 9 8 8 9

รวม 16 14 16 16 14 14 15 14 16 17 169

คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.31 คะแนนคาเฉลย 8.5

คาประสทธภาพ(E1) 84.5

144

ตารางคะแนนของแบบทดสอบความรความเขาใจ ภายหลงฝกอบรม หนวยท 2 เรอง กระบวนการตดเยบเสอสตร

ผเขาอบรมคนท

แบบทดสอบขอท รวม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 1

0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0

1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1

1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0

1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0

0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1

1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1

0 1 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

7 8 8 8 8 8 7 8 7 8 6 7 8 8 7 7 8 8 8 7

รวม 15 15 15 16 15 14 15 14 16 15 167

คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.365 คะแนนคาเฉลย 8.35

คาประสทธภาพ(E1) 83.5

145

ตารางคะแนนของแบบทดสอบความรความเขาใจ ภายหลงฝกอบรม หนวยท 3 เรอง กระบวนการประกอบอาชพอสระ

ผเขาอบรมคนท

แบบทดสอบขอท รวม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0

0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1

1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1

1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1

0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0

1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 0 0

1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1

1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1

7 8 7 9 7 9 8 8 8 8 7 8 8 9 8 9 7 8 8 7

รวม 17 16 16 15 15 14 16 15 17 17 164

คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.382 คะแนนคาเฉลย 8.24

คาประสทธภาพ(E1) 82

คนท แบบทดสอบขอท

รวม 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1

1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0

0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1

1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 0

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1

1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1

1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 1 1

1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1

27 26 28 28 26 27 25 25 26 25 27 26 27 25 28 25 26 28 27 28

รวม 17 16 16 15 16 16 17 17 18 16 16 16 17 17 18 17 18 18 18 17 18 18 16 16 17 17 18 18 18 18 529 คะแนนคาเฉลย 26.45 คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 1.601 คาประสทธภาพ(E2) 88.16

ตารางคะแนนของแบบทดสอบความรความเขาใจ หลงการฝกอบรม

141

แบบประเมนความเหมาะสมของโครงการฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

ค าชแจง โปรดกาเครองหมาย( / ) ลงในชองวางตามความคดเหนของทาน

ล าดบท รายการ ระดบความเหมาะสม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. ดานหลกสตร

1.1 ความเหมาะสมของหวขอเรองในหลกสตร

1.2 เนอหาสาระของแตละเรองมความเหมาะสมสอดคลองกบวตถประสงค

1.3 การจดเรยงหวขอเปนไปตามล าดบประสบการณและความตอเนอง

1.4 ความรทไดรบจากการฝกอบรมสามารถน าไปปฏบตงานและการประกอบอาชพ

2. วทยากรในการฝกอบรม 2.1 มความรอบรในเนอหาของการฝกอบรม 2.2 น าเสนอเนอหาไดชดเจนสมเหตผล 2.3 อธบายยกตวอยางเขาใจด

2.4 สรางบรรยายกาศในการบรรยาย 2.5 เปดโอกาสใหแสดงความคดเหน 2.6 ตอบขอซกถามไดตรงประเดนชดเจน

ขอเสนอแนะ

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

148

ผลการประเมนโครงการฝกอบรมภายหลงเสรจสนการฝกอบรม

ล าดบท รายการ คาเฉลย S.D. ความ

เหมาะสม

1. ดานหลกสตร 1.1 ความเหมาะสมของหวขอเรองในหลกสตร 4.6 0.51 ดมาก

1.2 เนอหาสาระของแตละเรองมความเหมาะสมสอดคลองกบวตถประสงค

4.7 0.48 ดมาก

1.3 การจดเรยงหวขอเปนไปตามล าดบประสบการณและความตอเนอง

4.6 0.69 ดมาก

1.4 ความรทไดรบจากการฝกอบรมสามารถน าไปปฏบตงานและการประกอบอาชพ

4.8 0.42 ดมาก

2. วทยากรในการฝกอบรม 2.1 มความรอบรในเนอหาของการฝกอบรม 4.6 0.51 ดมาก 2.2 น าเสนอเนอหาไดชดเจนสมเหตผล 4.5 0.52 ด 2.3 อธบายยกตวอยางเขาใจด 4.4 0.51 ด

2.4 สรางบรรยากาศในการประเมนความเหมาะสมของ 4.3 0.67 ด รวม 4.45 1.71 ด

หลกสตรฝกอบรม เรอง การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

โดย นายทวพร ปรชา

สาขาอตสาหกรรมศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

150

หลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ

หลกการและเหตผล แมวาสภาวะวกฤตดานเศรษฐกจของประเทศไทยจะคลคลายไปในทางทดขนแตสภาวการณ

วางงานกยงมตอเนองจนถงปจจบน และส าหรบนกเรยนทส าเรจการการศกษาใหม นอกจากจะตองแขงขนกนเองแลว ยงคงตองแขงขนกบผ มประสบการณในการท างานมาแลวอกดวย ฉะนนการจดท าหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระน เปนการพฒนาผ เขารบการอบรมใหมความรความเขาใจในดานการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ การใหความรเกยวกบอาชพอสระกเปนอกทางเลอกหนงทส าคญซงท าใหประชาชนมงานท า มรายไดเลยงตวเอง ครอบครว และบรรเทาปญหาการวางงาน

ดงนน เพอเปนแนวทางใหแกผ เขารบการฝกอบรม ทมความสนใจไดศกษาแนวทางการประกอบอาชพอสระ อกทงยงสามารถน าความรทไดไปประกอบเปนอาชพหลกหรออาชพเสรมเพมพนรายไดใหตนเอง รวมทงเปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน ตลอดจนยงเปนการสรางคณคาใหกบตนเอง สงคม และประเทศชาตอกดวย

จดมงหมายหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ 1. เพอใหผ เขาฝกอบรมมความรความเขาใจในการประกอบอาชพอสระการออกแบบและตดเยบเสอสตรไดอยางถกวธ 2. เพอใหผ รบการฝกอบรมมทกษะสามารถออกแบบและตดเยบเสอสตรไดอยางสวยงามและมคณภาพ หวขอการฝกอบรม เพอใหผ เขาอบรมมความรเกยวกบการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ประกอบไปดวยสาระส าคญ 3 หนวย ดงน 1. กระบวนการออกแบบเสอสตร 2. กระบวนการตดเยบเสอสตร 3. กระบวนการประกอบอาชพอสระ

151

วธการด าเนนการฝกอบรม วธการฝกอบรมใหความรเกยวกบการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดแก 1. ดวยการฟงบรรยายทฤษฏ 2. การสาธตการท างานตามขนตอนตาง ๆ 3. การลงมอปฏบตจรง สอการฝกอบรม 1. เครองมอ อปกรณทใชในการตดเยบเสอสตร 2. เอกสารประกอบรปภาพ 3. ตวอยางผลงานทส าเรจแลว การจดกจกรรมการฝกอบรม 1. การศกษาสงเกต 2. การสาธต 3. การฝกปฏบต การประเมนผล 1. การสงเกต 2. แบบทดสอบประจ าหนวยการเรยนรระหวางฝกอบรม 3. แบบทดสอบหลงการฝกอบรม วน เวลา และสถานทการฝกอบรม ระยะเวลาในการฝกอบรม 1 วน วนท 15 เดอน มถนายน พ.ศ. 2554 เวลาอบรม 08.00 – 17.00 น. สถานท หองปฏบต 1 สาขาผาและเครองแตงกาย คณะคหกรรมศาสตร วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน

152

หนวยการเรยนรท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร

จ านวน 1 ชวโมง 30 นาท จดประสงค ผ เขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความหมายและเจตคตของการใชเสอผาและเครองแตงกายได 2. อธบายลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตรได 3. อธบายวสดเสรมแตงและวสดตกแตง 4. สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได ขอบเขตเนอหา 1. ความหมายและเจตนาของการใชเสอผาและเครองแตงกาย 2. ลกษณะของเสน ส และผาทใชในการออกแบบ วสดเสรมแตงวสดตกแตง 3. หลกการออกแบบเสอสตร กจกรรมการฝกอบรม 1. วทยากรบรรยาย 2. ผ เขารบการอบรมแสดงความคดเหนตอบถามขอสงสย สอการเรยนการสอน เอกสารประกอบเรองกระบวนการออกแบบ การประเมนผล ประเมนผลจากการท าแบบทดสอบระหวางการฝกอบรมประจ าหนวยการเรยนร

153

หนวยการเรยนรท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร

จ านวน 4 ชวโมง

จดประสงค ผ เขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายการใชเครองมอในการตดเยบได 2. เขาใจและสามารถน าหลกการวดตวและการท าแบบตดเสอสตรไปปฏบตได 3. สามารถอธบายหลกการและปฏบตการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผาได 4. สามารถเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการการตกแตงได ขอบเขตเนอหา 1. การใชเครองมอการตดเยบ หลกการวดตว การท าแบบตดเสอสตร 2. การค านวณผา ตดผา การท าเครองหมายบนผา 3. การเยบสวนประกอบของเสอสตร กจกรรมการฝกอบรม 1. วทยากรบรรยาย /ปฏบต 2. ผ เขารบการอบรมแสดงความคดเหนตอบถามขอสงสย สอการเรยนการสอน เอกสารประกอบเรองกระบวนการตดเยบเสอสตร การประเมนผล ประเมนผลจากการท าแบบทดสอบระหวางการฝกอบรมประจ าหนวยการเรยนร

154

หนวยการเรยนรท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ

จ านวน 1 ชวโมง 45 นาท จดประสงค ผ เขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายแนวทางในการประกอบอาชพอสระได 2. อธบายองคประกอบการประกอบอาชพอสระได 3. สามารถน าการวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตรไปใชได 4. อธบายแนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทยได ขอบเขตเนอหา 1. แนวทางการประกอบอาชพอสระ องคประกอบการประกอบอาชพอสระ 2. การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย กจกรรมการฝกอบรม 1. วทยากรบรรยาย 2. ผ เขารบการอบรมแสดงความคดเหนตอบถามขอสงสย สอการเรยนการสอน เอกสารประกอบเรองกระบวนการประกอบอาชพอสระ การประเมนผล ประเมนผลจากการท าแบบทดสอบระหวางหนวยการเรยนร และแบบทดสอบหลงการฝกอบรมครบทกหนวยการเรยนร

155

หลกสตรฝกอบรม การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ หลกการและเหตผล

แมวาสภาวะวกฤตดานเศรษฐกจของประเทศไทยจะคลคลายไปในทางทดขนแตสภาวการณวางงานกยงมตอเนองจนถงปจจบน และส าหรบนกเรยนทส าเรจการการศกษาใหม นอกจากจะตองแขงขนกนเองแลว ยงคงตองแขงขนกบผ มประสบการณในการท างานมาแลวอกดวย ฉะนนการจดท าหลกสตรฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระน เปนการพฒนาผ เขารบการอบรมใหมความรความเขาใจในดานการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ การใหความรเกยวกบอาชพอสระกเปนอกทางเลอกหนงทส าคญซงท าใหประชาชนมงานท า มรายไดเลยงตวเองและครอบครว และบรรเทาปญหาการวางงาน

ดงนน เพอเปนแนวทางใหแกผ เขารบการฝกอบรม ผ มความสนใจไดศกษาแนวทางการประกอบอาชพอสระ อกทงยงสามารถน าความรทไดไปประกอบเปนอาชพหลกหรออาชพเสรมเพมพนรายไดใหตนเอง รวมทงเปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน ตลอดจนยงเปนการสรางคณคาใหกบตนเอง สงคม และประเทศชาตอกดวย

วตถประสงคหลกสตรฝกอบรม เพอใหผ เขารบการฝกอบรมมความรดานตางๆ ดงน 1. มความร ความเขาใจเกยวกบกระบวนการออกแบบ ความหมายและเจตนาของการใชเสอผา ลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบ วสดเสรมแตงวสดตกแตง และหลกการออกแบบเสอสตร 2. มความร ความเขาใจ ทกษะกระบวนการตดเยบเสอสตร การใชเครองมอ หลกการวดตว การท าแบบตด หลกการตดผา และการเยบสวนประกอบของเสอสตร 3. มความร เกยวกบกระบวนประกอบอาชพอสระแนวทางการประกอบอาชพอสระ องคประกอบอาชพอสระ การวเคราะหผลตอบแทน แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย

156

เนอหาสาระของหลกสตร เพอใหผ เขารบการฝกอบรมการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ประกอบไปดวยสาระส าคญ 3 หนวยการเรยนรดงน หนวยการเรยนรท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร - ความหมายและเจตนาของการใชเสอผาและเครองแตงกาย

- ลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตร - วสดเสรมแตงและวสดตกแตง

- หลกการออกแบบเสอสตร หนวยการเรยนรท 2 กระบวนการตดเยบ

- การใชเครองมอในการตดเยบ

- หลกการวดตวและการท าแบบตดเสอสตร - หลกการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผา

- การเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกแตง หนวยการเรยนรท 3 กระบวนการประกอบอาชพอสระ

- แนวทางการประกอบอาชพอสระ

- องคประกอบการประกอบอาชพอสระ - การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร

- แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย

วธการด าเนนการฝกอบรม วธการฝกอบรมใหความรเกยวกบการออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระ ไดแก 1. ดวยการฟงบรรยายทฤษฏ 2. การลงมอปฏบตจรง 3. การสาธตการท างานตามขนตอนตาง ๆ

สอประกอบการอบรม 1. เครองมอ อปกรณทใชในการออกแบบและตดเยบเสอสตร 2. เอกสาร 3. ตวอยางผลงานทส าเรจแลว

157

การประเมนผล 1. แบบทดสอบประจ าหนวยการเรยนรทง 3 หนวยการเรยนร หนวยละ 10 ขอ ขอละ1 คะแนน โดยทดสอบระหวางการฝกอบรม รวมคะแนนทงสน 30 คะแนน 2. แบบทดสอบหลงการฝกอบรม การออกแบบและตดเยบเสอสตรในการประกอบอาชพอสระโดยเปน 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ 30 คะแนน 3. แบบประเมนประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม ผลทคาดวาจะไดรบ ผ ทเขารบการฝกอบรมจะไดรบความร ความเขาใจ ทกษะ ในการประกอบอาชพอสระการออกแบบและตดเยบเสอสตร สามารถน าไปใชในการประกอบอาชพอสระไดอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด

158

หนวยการเรยนรท 1 กระบวนการออกแบบเสอสตร

(จ านวน1 ชวโมง 30 นาท) ค าอธบายเนอ ศกษาความหมาย เจตนาของการใชเสอผาเครองแตงกาย ความเปนมาของเสน ส ผาทใชในการออกแบบ เขาใจวสดเสรมแตงวสดตกแตง หลกการออกแบบใหเหมาะสมกบแบบเสอสตร

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายความหมายและเจตคตของการใชเสอผาและเครองแตงกายได 2. อธบายลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตรได 3. อธบายวสดเสรมแตงและวสดตกแตง 4. สามารถน าหลกการออกแบบเสอสตรไปออกแบบได

เนอหา ความหมายและเจตนาของการใชเสอผาเครองแตงกาย ศพทภาษาองกฤษ ทแปลวา เสอผา เครองนงหม เครองแตงกาย มหลายค า เชน Clothes แปลวา เสอผา เครองนงหม เครองแตงกาย Costume แปลวา เครองแตงกายแบบโบราณทใชในการแสดง Garment แปลวา เสอผา เครองปกคลม เครองนงหม Attire แปลวา เสอผา เครองแตงตว Dress แปลวา เครองแตงตว เครองนงหม เสอกระโปรงชด

เจตนาในการใชเสอผาเครองแตงกาย 1. เพอการตกแตงรางกายใหสวยงาม จากภาพของคนยคโบราณทปรากฏตามหลกฐานตาง ๆ เมอพจารณาดแลวนาจะท าใหเกด

ค าถามขนมาในใจวา ท าไมคนในยคตนๆ จงลกขนมาสวมใสเสอผาเครองแตงกายกน อะไรท าใหพวกเราเลกท าตวอสระจากทเคยปลอยตวเปลอยเปลามากอน เปนค าถามทผ เรยนทางดานเสอผานาจะใหความสนใจในเบองแรก เพราะแมแตนกมนษยวทยา และนกจตวทยาเองกยงใหความสนใจ และท าการคนควาหาค าตอบจากหลกฐานบางอยางทขดพบ หรอหลกฐานประเภทภาพเขยนโบราณ ตามผนงถ าตลอดจากค าบอกเลาของคนรนเกา ๆ

159

2. เพอเกยรตยศ และใชเปนอาวธ ในสงคมโบราณหลาย ๆ แหลงโดยเฉพาะสงคมในแหลงเขตรอน การแตงกาย ประดบ

กายมเพยงเชอกคาดเอว แขวนผาเตยว ชนเลก หรอแขวนอาวธ และเครองใชบางอยาง นาจะเชอไดวาเจตนาในการแตงกายของเขาไมใชเพอการปกปองจากภยธรรมชาตจ าพวก ดน ฟา อากาศ เพราะแมแตการแตงกายของคนเผาอนเดยแดงของทวปอเมรกาทมการไปพบเหนกนมาตงแตยคบกเบก ยงยนยนไดวา อนเดยแดงใชเชอกคาดเอวหอยผาเตยว หรอหอยอาวธเครองใช เชนกน ถงแมในประเทศแถบนนจะมฤดหนาวขนาดหมะตก

ตอมามนษยทงชายและหญงเรมรจกใช เปลอกหายบาง กระดกบาง แกนไมบาง มาประดบกาย การสรบเพอความอยรอดระหวางชนเผาตางๆ ท าใหเกดเครองกาย และเครองประดบกายทแสดงถงความหยงผยอง แสดงออกถงเกยรตยศทไดรบ เชน เครองประดบ เปนตน

3. เพอแสดงวฒนธรรมในสงคม เครองประดบบางอยางตลอดจนวธการแตงกายบางอยาง แสดงใหรถงกลม หรอ

เผาพนธ เชน หญงเผากระเหรยงคอยาวในประเทศไทย ตองสวมก าไลคอซอนกนหลาย ๆ อน เปนเครองบงคบใหล าคอยาวกวาปกต หรอหญงชาวอฟรกาเผา Mabali จะตองใชแผนไมถวงรมฝปากใหกวางบานกวาขนาดปากปกต เปนตน นบตงแตสมยโบราณเรอยมาจนถงปจจบน จะสงเกตเหนวาสงทเรยกวา “แฟชน” มกเปนสงทแปลกใหมไมเหมอนใครจนบางครงความแปลกใหมดงกลาวคอยขางจะพลก อศจรรย วตถาร วปลาส ผดธรรมชาต เกดสมควร

4. เพอการปกปองปองกน จากการทมนษยไดพช และหนงสตวมาแตงกาย ท าใหไดพบวาเครองนงหมเหลานน

ไมเพยงแตจะใหประโยชนในแงของเครองตกแตงเทานน ยงสามารถปกปอง ปองกนรางกายจากความรอน ความหนาวเยน ตลอดจนปกปองใหพนจากสตวเลก ๆ จ าพวกแมลง หรอการขดขวน จากขวากหนามได เปนอยางด บางเผายงมความเชอวาการปลอยใหเหนอวยวะเพศจะท าใหเปนหมน จงใชผาเตยวปกปดอวยวะเพศไวทงหญงและชาย

5. เพอดงดดเพศตรงขาม เรองของธรรมชาตเกยวกบการสบพนธ เจรญพนธ แพรพนธ ของสงมชวตมมาชานาน

เพอความอยรอดของโลก ตามหลกจตวทยาไดใหขอคดเกยวกบเรองนไวนาฟงวา “มนษยตางกบสตวเดรจฉานตรงทมอารมณสนทร มนษยใฝหาสงทมาปรงแตงใหอารมณเกดความสนทรอยตลอดเวลา”

160

ดงนน ในเรองของเพศศกษาตางมความเหนตรงกนวา การเปลอยรางอยางชนดไมมไรปกปดเลยนนเปนการกระท าไมนาด ไมนาอาย อาจดเปนการอนาจารไปได แตถามการปกปดบางเลกๆ นอยๆ จะนาด นามอง เรยกวาความสนใจ ไดมากกวาเปลอยกายชนดลอนจอน

การใชเสอผาเครองแตงกายเพอเนนเพศ เปนอกเจตนาหนงทมนษยตองการ ในยคฟนฟศลปะและวฒนธรรมของชาวตะวนตก สตรนยมสวมเครองรดหนาทองใหคอดกว เปนการบงคบใหตองหายใจดวยปอดสวนบนท าใหทรวงอกกระเพอมขนลงตามแรงลมหายใจ สรางจดสนใจไดมากแถวบรเวณทรวงอกซงถอวาเปนอวยวะทแสดงความเปนหญงอยางหนงอยางโดดเดน และเชอกนวาเปนวธท าใหผหญงดเยายวน ในชวงเวลานน

6. เพอลดความอาย การใชเสอผาเครองแตงกายเพอลดความอาย เปนอกเจตนาหนงของมนษยซงเกดขน

หลงจากมนษยเรมสวมเสอผาเครองแตงกายจนตดเปนนสยแลว เดกแรกเกดยงไมรจกอาย ยงไมรวาสวนใดของรางกายนาดหรอไมนาด ความรสกอายจะเกดขนเมอบคคลผนนอยสถานการณทท าใหเกดอาการตนเตน และตนกลวอยบอยๆ ท าใหหลอหลอมความรสกวา ถาไมไดท าตามอยางคนอนๆ เขาจะกลายเปนตวประหลาดในสงคมนนและเกดเปนความอบอายตามมา ดงนน การทไดแตงกายเหมอนคนอนในสงคมของตนเองเปนสงทชวยลดภาพอบอายไปได ทงยงเกดความเชอมนใจทจะเขารวมกบสงคมนนๆ ไดอยางเปนอนหนงอนเดยวกน

ลกษณะของเสน สและผาทใชในการออกแบบเสอสตร ภาพวาดของเสอผามเพยง 2 มต คอ กวางกบยาว ซงประกอบดวยองคประกอบของศลปะไดแก เสน ทรง ส และผวสมผส เสอผาเครองแตงกายทดจะตองน าองคประกอบของศลปมาใชรวมกนไดอยางสวยงาม สายตาของเราท าหนาทเปนตวกลางทจะตดสนวาอยางไรสวย อยางไรไมสวยแตละคนมสายตาทางศลปะแตกตางกนไป คนทมสายตาดานศลปะไมไวตองหมนฝกฝนสงเกตไปทละนอยๆ นานวนไปจะชวยใหการตดสนดขน อยางไรกตามกฎเบองตนทางดานศลปจะชวยใหเกดแนวความคดเรองการจดภาพทดไดอยางมาก ท าใหเกดความมนใจวามองไมผด ดงนน กฎเบองตนดานศลปะซงเปนกฎการณสรางความงดงามนนเองจงเปนสวนทจะชวยแนะ ใหเกดความคดดานการออกแบบเสอผาทดอยางหนง ซงมดงตอไปน

1. การแบงสดสวน ทงตามแนวนอนไมควรแบงในอตราสวน 1:1

161

2. การแบงน าหนกของชองไฟ “Space” ใหเกดความสมดลตามหลกศลปซงไมจ าเปนจะตองแบงใหเนอททงซายและขวาเทากนจงจะถอมน าหนกเทากน อาจจะใชสเขาชวยเพอใหเกดความสมดลกยอมท าได

3. สวนปลกยอยกบสวนโครงสรางหลกของเสอผาจ าเปนจะตองเลอกใชใหถกตองไปกนได การใชหลกเบองตนของ “Golden Mean” สดสวนทถอวางามเปนทยอมรบกนทวไป ไดแกสดสวน Venus de Milo ไมวาจะเปรยบเทยบแขนกบมอ หรอขากบเทา หรอเปรยบเทยบสวนตางๆ กบรางกายทงหมด ชางดเหมาะสมไปกนไดสวยไมขดตา ในการออกแบบเสอกเชนกน สวนประกอบตางๆ บนตวเสอควรจะเปนสดสวนซงกนและกน หลกการก าหนดสดสวนทดไดมาจากประมวลการสอนของกรกซงกลาววา สดสวน 2:3 หรอ 3:5 สวยกวา 2:2 หรอ 2:4 ของทกอยางจะดมสดสวนทด เมอขนาดบรเวณเลกเปนสดสวนกบบรเวณใหญซงเปนสดสวนกบบรเวณทงหมดอกดวย Golden Mean หมายถงอตราสวน 5:8 เปนสดสวนทชาวกรกโบราณตงขนมาและไดรบการยอมรบกนทวไปวาเปนสดสวนทสวยงามเคยมการน ามาใชกบการแบงสดสวนของเสอผาทวๆ ไป แตส าหรบเสอผาบางประเภทอาจมเหตผลสวนตวทไมตองการยดตามกฎนกเปนไดเชนกน ตวอยางเชน เมอสมยนยมของชายกระโปรงสนขน บอยทเดยวจะพบวาเสนเอวจะกลายเปนแบงเสอชดนนออกเปน 2 สวนเทาๆ กน นกออกแบบกมกจะพยายามเลยงโดยการเลนเสนเอวใหสงกวาปกต หรอต ากวาปกตหรอต ากวาปกต เชน อาจน ามาไวใตอก หรอเลนลงไปไวทสะโพกอยางใดอยางหนง หรออาจจะเลยงโดยการคาดเขมขด ชนด Half belt เพออ าพราง การใชกฎ 5:8 บนเสอผาทวไปจะท าใหสดสวนยอยทถกแบงเมอเทยบกนแลวดไมขดตาใชไดหลายอยางเชน

1. ใชแบงชดตดกน ชนดไมมการตอทเสนเอว เพอเลนลวดลาย 2. ใชเปนตวก าหนดขนาดของวสดตกแตงและขนาดของชองไฟทจะตกแตง 3. ใชเปนตวก าหนดสดสวนความยาวของชายเสอเมอใชเสอกบกระโปรงคนละทอน 4. ใชแบงสดสวนบนเสอผาชนดทมการเยบตอกนทเสนเอว 5. ใชก าหนดสดสวนของเสอผาทมการแบงดานซายและขวาเพอใหเกดความสมดล

162

หลกพนฐานการออกแบบ 4 ประการ ความงาย (Simplicity)

ความงายเปนหนงในปจจยทสงผลใหการออกแบบน าไปสความส าเรจตรงตามวตถประสงคของงานออกแบบนนๆ ทงนโดยพจารณาวาตองของงายตอการท าความเขาใจ ไมซบซอน หรอยงยากตอผชม ซงมกจะประกอบดวยงายตอการอานโดยเฉพาะเมอมการประกอบอกษร ขอความ ค าพดตาง ๆ และส าปรบในการผลตควรตองการผลตงายไมยงยากมาก และงายตอการน าไปใช

ความมเอกภาพ(Unity) เอกภาพเปนลกษณะของความเปนหนงเดยวของสงทออกแบบตองไมเกดความ

ขดแยงในสวนขององคประกอบ ควรมความกลมกลนสรางรสกเปนสวนเดยวกนของงาน ทงนโดยค านงถงการจดปรมาณ การจดพนท การก าหนดสดสวน และการก าหนดส

การเนน(Emphasis) การสงเสรมคณคาของงานออกแบบอยางหนงกคอการเนน โดยสามารถแสดงออกได

ดวยการแสดงออกใหเหนวางานออกแบบนน ๆ มแนวความคดเปนแนวความคดเดยว โดยการสรางจดสนใจเพยงสงเดยว ใชส แสง ขนาด ทศนมต ชวยใหเกดการเนนทชดเจน

ความสมดล (Balance) การจดภาพโดยใหน าหนกของภาพทงสองดานมความสมดล เปนการสรางความรสกท

ไมขดแยงตอธรรมชาตการมองของผ พบเหน ซงสามารถสรางสมดลไดทงในลกษณะสมมาตร (Symmetry) และอสมมาตร (Asymmetry) ทฤษฎสและการใชส

สมสวนเกยวของกบการออกแบบเปนอยางมาก เปนสวนทชวยสรางความสวยงาม ความนาสนใจ สรางความแตกตาง ตลอดจนสรางความรสก แตการใชสทดจ าเปนตองอาศยหลก และความเขาใจพนฐานตอสทถกตอง สทน าไปใชในการออกแบบจงจะสามารถชวยสงเสรม และท าใหงานออกแบบนนประสบความส าเรจ แมส Primary Color แมส คอ สทน ามาผสมกนแลวท าใหเกดสใหม ทมลกษณะแตกตางไปจากสเดม แมส มอย 2 ชนด คอ 1. แมสของแสง เกดจากการหกเหของแสงผานแทงแกวปรซม ม 3 ส คอ สแดง สเหลอง และสน าเงน อยในรปของแสงรงส ซงเปนพลงงานชนดเดยวทมส คณสมบตของแสงสามารถน ามาใชในการถายภาพ ภาพโทรทศน การจดแสงสในการแสดงตาง ๆ เปนตน

163

2. แมสวตถธาต เปนสทไดมาจากธรรมชาต และจากการสงเคราะหโดยกระบวนทางเคม ม 3 ส คอ สแดง สเหลอง และสน าเงน แมสวตถธาตเปนแมสทน ามาใชงานกนอยางกวางขวาง ในวงการศลปะ วงการอตสาหกรรม ฯลฯ แมสวตถธาต เมอน ามาผสมกนตามหลกเกณฑ จะท าใหเกด วงจรส ซงเปนวงสธรรมชาต เกดจากการผสมกนของแมสวตถธาต เปนสหลกทใชงานกนทวไป ในวงจรส จะแสดงสงตาง ๆ ดงตอไปน

วงจรส Color circle สขนท 1 คอ แมส ไดแก สแดง สเหลอง สน าเงน สขนท 2 คอ สทเกดจากสขนท 1 หรอแมสผสมกนในอตราสวนทเทากน จะท าให เกดสใหม 3ส ไดแก สแดง ผสมกบสเหลอง ไดส สม สแดง ผสมกบสน าเงน ไดสมวง สเหลอง ผสมกบสน าเงน ไดสเขยว สขนท 3 คอ สทเกดจากสขนท 1 ผสมกบสขนท 2 ในอตราสวนทเทากน จะไดสอน ๆ อก 6 ส คอ สแดง ผสมกบสสม ไดส สมแดง สแดง ผสมกบสมวง ไดสมวงแดง สเหลอง ผสมกบสเขยว ไดสเขยวเหลอง สน าเงน ผสมกบสเขยว ไดสเขยวน าเงน สน าเงน ผสมกบสมวง ไดสมวงน าเงน สเหลอง ผสมกบสสม ไดสสมเหลอง

164

วรรณะของส วรรณะของส คอสทใหความรสกรอน-เยน ในวงจรสจะมสรอน 7 ส และสเยน 7 ส ซงแบงท สมวงกบสเหลอง ซงเปนไดทงสองวรรณะ สตรงขาม สตรงขาม หรอสตดกน หรอสคปฏปกษ เปนสทมคาความเขมของส ตดกนอยางรนแรง ในทางปฏบตไมนยมน ามาใชรวมกน เพราะจะท าใหแตละสไมสดใสเทาทควร การน าสตรงขามกนมาใชรวมกน อาจกระท าไดดงน

1. มพนทของสหนงมาก อกสหนงนอย 2. ผสมสอนๆ ลงไปสสใดสหนง หรอทงสองส 3. ผสมสตรงขามลงไปในสทงสองส สกลาง สกลาง คอ สทเขาไดกบสทกส สกลางในวงจรส ม 2 ส สน าตาล เกดจากสตรงขามกนในวงจรสผสมกน ในอตราสวนทเทากน สน าตาลม คณสมบตส าคญ คอ ใชผสมกบสอนแลวจะท าใหสนน ๆ เขมขนโดยไมเปลยนแปลงคาส ถาผสมมาก ๆ เขากจะกลายเปนสน าตาล สเทา เกดจากสทกส ๆ สในวงจรสผสมกน ในอตราสวนเทากน สเทา มคณสมบตทส าคญ คอ ใชผสมกบสอน ๆ แลวจะท าให มด หมน ใชในสวนทเปนเงา ซงมน าหนกออนแกในระดบตาง ๆ ถาผสมมาก ๆ เขาจะกลายเปนสเทา

165

การพจารณาเนอผา การเลอกผานนสงทส าคญอกประการหนงทควรค านงกคอ เนอผา รปราง และแบบเสอผา ผา

เนอหนามกจะมผวสมผสหยาบ ทอหลวมๆ ซงท าใหเกดความลกของเนอผา ซงจะท าใหเกดมต ความหนาของผาท าใหเสนบนเนอผาดกวางและเทอะทะขนนกออกแบบจะเลอกใชผาเนอหยาบโดยค านงถงขนาดของรปราง และสสน ผาสพนโทนสหมนจะเหมาะมากกบผาเนอหยาบ ลกษณะของเนอผา เปนสงทสามารถเสรมสรางใหดสวมใสมบคลกดขนหรอท าใหเสยบคลกได ถาไมค านงในการพจารณาเลอกเนอผาหรอผวสมผสของผา

ถาตองการแบบเสอทเฉยบคม จะคอยขางยากมากทจะใชผาผวหยาบแตควรจะเลอกผาททอดวยเสนดายเรยบ หรอผาทมเนอแนนละเอยด เชน ผาสกหลาดเนอบาง ผาลายสอง ไหมเทยม ละลนนเนอละเอยดหรออาจจะใชผาทมลกษณะมนวาว เชน ผาไหม ผาตวน ผาแพร ฯลฯ นอกจากนนการตกแตงดวยการเคลอบน ายาจะชวยใหผาเนอละเอยดมลกษณะทงตวและพลวไหวมากยงขน

บคคลทมรปรางมาตรฐานจะท าใหดดขนมากถาเลอกใชผาเนอหยาบ แตผาเนอหยาบจะไมเหมาะสมส าหรบรปรางอวน เพราะจะท าใหมองดเทอะทะและอยอาย แทนทจะดนมนวลและเกไก ผาเนอผาทจะดดส าหรบคนอวนกคอผาเนอนมหนา ผวเรยบ และมการทงตวทด บคคลทมรปรางผอมหรออวนมากเทาไรกยงจะมความอสระในการเลอกเนอผาชนดใดกได เชน เนอผาหนาทมพองฟ เนอผาละเอยดออนนมจะเหมาะกบเสอผาทบางเบาพลวทงตว

การพจารณาจากลายผา การเลอกลายผาจะชวยใหเสอผาดมราคา ถาเลอกแบบไดเหมาะกบลายผาผสมผสานกบการตดเยบดวยฝมอประณต และใชไดนาน หลายโอกาส ไมนาเบอ ลายผาทผลตออกขายในทองตลาดมมากมายแบงออกไดดงน

ผาลายเรขาคณต โดยทวไปมนษยมความรกสวยรกงามมาแตก าเนด รจกการประดบตกแตงใหเกดความ

สวยงามเจรญตาเจรญใจ คนเราจงรจกการใชดายสมาทอเปนผาในลกษณะแถบหรอผาทางตงขน ตอมาจากแถบทางตงและแถบทางขวางไดน ามาผสมผสานกนกลายเปนผาขนอกแบบหนง ลายทางและลายตานเองจงนบวาเปนลายเรมแรก มทงลายเลกลายใหญหลายขนาดหลายส ลวดลายนนๆ มทงเกดในโครงสรางและนอกโครงสราง

ผาลายเรขาคณตทเกดในโครงสราง หมายถง ลายผาทเกดจากการทอหรอการถก ซงการท าลวดลายชนดนจะตองท าขนพรอมๆ กบการทอผานนๆ โดยทวไปจะเปนผาเนอหนา จงเหมาะทจะน าไปใชตดเปนสทชาย ลายผาชนดนมกมจดเดนอยในตวเองแลวตองระมดระวงการตดเยบมากในเรอง

166

การตอลายตามตะเขบตางๆ ซงจะตองวางแผนใหดกอนทจะลงมอตดเยบจรง ถาตองการตกแตงดวยลวดลายผากได โดยการใชผาเฉลยง ถาจะตองมการก นหรอดามรมผาใหใชผาตดเกรนผาเฉลยงจะดกวาใชผาอนๆมากน รวมทงปกและแขนเสอดวย ควรจะเปนแบบเรยบๆ เพอโชวลายใหเดนตา

ผาลายเรขาคณตเหมาะสมส าหรบตดชดสทสตร ซงเปนแบบเสอผาทลอกแบบมาจากสทชายนนเอง แตเนอผาบางเบากวา นมกวา และสสดใสกวา ถาเปนผาตาของสตรตามกจะมขนาดเลกๆ ซงเหมาะกบการตดสทสตร

ผาลายทางทเกดจากการพมพในแนวเสนดายยน นยมใชกนมากกวาลายทางในแนวเสนดายพง เพราะชนดหลงมกจะมปญหาในดานการใช เนองจากลายทางทพมพไวในแนวเสนดายพงมกจะพมพไดไมตรงกบแนวการตดกนของเสนดายในผา เมอตดเยบเปนเสอแลวจะดเหมอนเปนเสอผามราคาถก ผาลายทาง จะม 2 ประเภท คอ

1. ลายทางทสม าเสมอกน 2. ลายทางทไมสม าเสมอกน

เมอตองการตดเสอผาหรอออกแบบเสอผาชนดทมสมดลปกตใชผาลายทางทสม าเสมอจะท าใหการวางแบบตดงายกวา แตถาจะใชผาทางทไมสม าเสมอมาออกแบบเสอผาสมดลปกตจะตองวางแบบตด (Pattern) ชนหนา 2 ครง การวางแบบตดชนหลงท าเชนเดยวกบชนหนา

การใชผาลายทางออกแบบเสอผาในบางครงจ าเปนตองซอผาเพมขนเผอไวตอลายประมาณครงเมตร การใชผาทางสม าเสมอเวลาวางแบบตดลงบนผาควรกะใหชองไฟของลายทางอยทเสนกลางหนาและกลางหลง ถาเปนผาลายทางสออนแกใหลายทางสออนไวทเสนกลางหนาและกลางหลงผาลายทางแนวนอนราบนยมวางแบบตดในทศทางเดยวกนหมดทกชน

ผาตาจะมลกษณะของทางตงและทางนอนเหมอนกนและตดกนเปนรปเหลยมจตรสทสมบรณจงงายตอการใช การเลอกผาลายตาเลกๆ เมอน ามาตดเสอผาจะค านงรอยตอทตะเขบนอยกวาผาตาใหญๆ ถาตองการตกแตงแบบเสอผาดวยลายผาหรอตกแตงตะเขบกควรใชผาลายทเกดในโครงสรางจะดกวา เพราะแนวลายจะตรงและแนนสม าเสมอ นอกจากนนถาเปนผาขนสตว (Woolen) ลายมกจะตรงและแนนกวาผาฝาย (Cotton)

ผาลายธรรมชาต ผาลายธรรมชาตทดสามารถน าสายตาขนสใบหนาได ไมไดดงดดสายตาใหมองเฉพาะลวดลายเทานน ลกษณะของลายธรรมชาตกคอลายทประกอบดวยเสนโคงธรรมชาตนนเอง สวนใหญ

167

มกจะเปนลายดอกไมและใบไม ถาลวดลายนนมความเขมคมมาก แบบเสอควรจะเปนแบบธรรมดา หรอใชผาชนนนเปนสวนตกแตงกได ถาลายไมเขมคมเดนชดกใหใชลกษณะเดยวกบผาพน ผาดอกโตมกจะมชองหางของลายยาว (บางลายยาวถง 16 นวฟต) ถาใชผาจ าพวกนมาออกแบบเสอ อาจจะตองซอผามากกวาทคดค านวณ การใชผาทมชวงหางของลายสน ผาดอกบางชนดลกษณะของลายจะเปนไปในทศทางเดยวกน เชน เดยวกบผาก ามะหยหรอผาลายดอกบางชนดพมพสะเปะสะปะไมจ ากดทศทาง เมอตดออกมาเปนชนสวนของเสอผาแลวจะเหนวาบางชนลวดลายอยในลกษณะเกรนตรง บางชนลวดลายอยในลกษณะเกรนเฉลยงเมอน ามาเยบประกอบกน เปนตวเสอจะดคลายกบวาวางผาผดเกรน ผาลายดอกใหญสขาวด า (พนขาวดอกด าหรอพนด าดอกขาว) เหมาะสมกบแบบทดสงา หรอออกแบบชนดทสามารถท าใหเกดความรสกตนเตนไดด

ผาลายรวม ผาลายรวมเปนการรวมลายเลขาคณตกบลายธรรมชาตไวดวยกน ในผาผนเดยวกนโดยปกตจะเปนผาลายทางตงในระหวางทางของลายจะมลายดอกไมเลกๆ ผสมผสานอยผาลายรวมชนดน เกดขนได 2 แบบคอ 1. ลวดลายทเกดจากการทอ (Woven) การผลตผาชนดน จะตองมความช านาญในการทอมาก เชน ผา Brocade ซงมลกษณะเปนลายดอกไม อยในรปทรงเรขาคณต 2. ลวดลายทเกดจากการพมพ (Printed) การพมพลายรวม มกจะเปนผาราคาถกกวา แตลวดลายชนดน สามารถลวงตาใหผาพนดมคาขนได ท าใหโอกาสทจะใชมมากขนกวาผาฝายพมพลายธรรมชาต สธรรมชาต

ผาจด ผาจดเปนลวดลายทใหความรสกแขงทสดในจ านวนผาอนๆ ทกลาวมาแลว แตถงกระนนกบงถงความราเรงเบกบานและออนเยาว การทจะน าผาลายจดมาใชใหไดสวยงามเนองจากผาจดใหความรสกทแขงดงไดกลาวมาแลว การจะน าผาจดมาใชในจ านวนมากมกจะดไมสวย เชน การน าผาจดมาตดชดทงชด ถาตองการจรงๆ ควรหาวธลดขนาดของจด หรอสของจดแตกตางกนออกไปซงจะชวยอ าพรางความรสกแขงลงบาง เชน การใชผาพนทมสเดยวกนกบจดเปน เสอคลมตวนอก ซงสวมใสคกบชดผาจดชนดเดยวกนกบผาทใชท าของเสอตวนอกนนเอง และเสอตวนอกกยงสามารถน าไปใชแยกสวมใสกบเสอผาชดอนไดอกดวย ผาจดแบบดาวกระจาย เปนชนดทลดความบรสทธลงแลวจงเหมาะกบชดกลางวนทวๆไป นยมใชมากในตลาดเสอผาทวๆ ไปทกระดบราคา

168

วสดเสรมแตงและวสดตกแตง หลกการเลอกวสดเสรมแตงใหเหมาะสมกบแบบ

วสดเสรมแตงเสอผา เปนสวนประกอบทมท าใหเส อผามคณภาพและสวยงามมากขน นอกจากนนแลว ผาชวยเสรมใหมลกษณะและรปทรงทดมความทนตอการสวมใส ตลอดจนการชกรดดแลรกษาดวยวสดเสรมแตงเสอผา มใหเลอกมากมายหลายชนด ทงนขนอยกบวตถประสงคของการใชเสอผานนๆ และทส าคญจะตองเลอกใชใหเหมาะกบแบบของเสอผาดวย วสดเสรมแตงเสอผาแบงออกได 9 ชนด ไดแก

1. ผารองใน (Underlining) เปนผาทท าหนาทเสรมรปทรงใหมการทรงตวและเพมความหนาใหกบผาตวนอก ตลอดจนทกสวนของตะเขบเสอผาจะแขงแรงทนทานมากขน การเลอกใชผารองในจะตองเลอกใหเหมาะสมกบแบบและเนอผาตวนอกดวย เชน ถาผานอก เนอบางหรอเนอปานกลางจะตองเลอกผารองในบางหรอปานกลาง อาจจะเปนชนดอดกาวหรอไมมกาวกได

2. ผารองทรง (Interfacing) เปนผาทท าหนาทกลายกบผารองใน แตเปนผาทแขงและเนอจะแนกวา จะท าใหเสอมรปทรงตามแบบทตองการ ไมนยมรองทรงทงตว แตจะใชรองทรงเฉพาะสวนทตองการเนนรปทรง เชน ชายเสอทตองการใหกางออก ขอบเอว ปกเสอ ปลายแขนเสอ

3. ผาซบใน (Lining) เปนผาทเยบตดอยดานในตวเสอปดรอยตะเขบเสอตวนอกดานใน อาจจะซบทงตวหรอครงตวกได การซบในจะชวยใหเสอผามคณภาพ มราคา เรยบรอยน าสวนใสมากขน เชน ซบในกระโปรง กางเกง (ผาบาง) เสอสตรชนสง เสอสท ฯลฯ

4. ซป (Zippers) เปนวสดเสรมแตงทใชมากในเสอผาและเปนเครองเกาะเกยวใหกบเสอผาเปนอยางดดวย ซปจะใชทงเสอ ชดตดกน กระโปรง กางเกง

5. กระดม (Button) เปนวสดเสรมแตงทชวยใหเสอผาชดนนดสวยงาม เรยบและสะดดตา นอกจากนนกระดมเปนเครองเกาะเกยวทนยมใชกนทวไป กระดมท ามาจากวสดหลายชนด และมลกษณะและรปทรงของกระดมมใหเลอกกนหลายลกษณะ การเลอกใชกระดมควรเลอกใหเหมาะสมกบแบบเสอผา เนอผา และประโยชนใชสอยดวย

6. ขอเกยวและขอรบ (Hook and eyes) มทงชนดทเปนลวดทใชกบเสอผาเพอยดคอหลงใหตดกนหรอเสอยกทรง และชนดทท าดวยโลหะเปนยดของเอวกระโปรง และกางเกง นอกจากนนในปจจบนไดน าขอเกยวและขอรบมาเปนวสดเสรมแตงดวยมสสนสวยงามและขนาดใหญเพอเปนจดเดน

169

7. ดายเยบผา (Sewing thread) ควรเลอกดายเยบผาทมชนดของเสนใยเหมอนกบผาและจะตองเลอกดายเยบใหเหมาะสมกบแบบเสอผา เชน แบบเสอ ทตกแตงตะเขบดวยดาย เยบผา ตองใชดายเยบททนความรอนสง

8. ทหนนไหล (Shoulder pad) เปนวสดเสรมแตงทจะชวยเสรมบคลกของผสวมใสไดเปนอยางด มรปทรงหลายแบบใหเลอกตามสมยนยม และจะตองเลอกใหเหมาะสมกบแบบเสอดวย เชน แบบเสอเรยบงายผาราคาถก ควรเลอกหนนไหลทท าจากฟอกน า แตถาเปนแบบเสอทมการใชฝมอตดเยบประณต ผาราคาแพง จะตองเลอกหนนไหลทดมความคงทน จะตองเลอกหนนไหลทดมความคงทน จะตองเปนแบบผาอด และจะตองหมดวยผาซบในหรอผาตวนอกจงจะทนทานไดแก ชดผาไหมหรอเสอสทผาเนอ

9. แถบ (Tape) เปนผาแถบเลกๆ นยมใชยดสวนทไมตองการใหตะเขบยดออก เชน เสอผาทมแนวตะเขบคอยขางตรง แตมเกรนผาเฉยงและใชเปนหวงแขวนกระโปรงหรอกางเกง ใชผกดานหลงของเสอเดกออน ผาแถบทใชจะเปนผาฝายมความออนนม หลกการเลอกวสดตกแตงใหเหมาะสมกบแบบ วสดตกแตงเสอผา เปนวสดตกแตงเสอผาทมจดประสงคใหเสอผานนสวยงาม มจดเดนแตจะไมไดค านงถงประโยชนใชสอย เสอผาบางชนดมการออกแบบตกแตงเปนเอกลกษณะของตวเอง เชน ชดคอกลมแขนสนทรงกระโปรงเรยบตามแบบตดเบองตน หรอบางชดเสอเปนสพน ตวประโปรงเปนลวดลาย หรอเสอเปนผาทมลวดลาย ตวกระโปรงเปนสพน แลวแตความสวยงามและความเหมาะสม การออกแบบเสอหรอออกแบบชดตดกน หรอปลอย คนละทอนควรจะมการออกแบบตกแตงเพมเตม โดยใชวสดอนมาตกแตงเพอใหดสวยงามและเก หรอเปนทสะดดตาผพบเหน วสดตกแตงเสอผา แบงออกไดเปน 12 ชนด ไดแก 1.ลกไม (Lace) ลกไมตกแตงเสอผามลกษณะเปนลกไมถกและปก มทงชนดเนอบางปานกลาง และหนา สสนสวยงาม ควรเลอกใชเหมาะสมกบแบบเสอและโอกาสท ใชในปจจบนไดมการออกแบบลกไมไวหลากหลายชนดและใชผาชนดตางๆ ใหเหมาะสมกบแบบของลกไมชนดตางๆ 2.ชายครย (Fringes) ชายครยตางๆ ใชเปนวสดตกแตงเสอผาไดอกชนดหนง ชายครยส าเรจรป มขายเปนมวนๆ ผลตจากวสดตางๆ ชายคลยประดษฐ อาจจะประดษฐขนเองจากดาย ไหมพรม ฯลฯ ชายคลยนยมใชเปนสวนประกอบของชดเสอสตรบางแบบและใชแตงรมกระเปา ชายเสอ ปลายแขน ผาคลมไหล หมวกหรอใชส าหรบตดรมผาปโตะ ผาคลมเตยง

170

3.รกแรก (Rickrack or ric-rac) มลกษณะเปนเทปรปหยกซกแซก ทอดวยไหมฝาย ใยสงเคราะห หรอยางชนดยดได เพอใชเลอกใชไดเหมาะสมตามวตถประสงค 4.เทปปก (Ribbon and embroidered bead) คอ รบบนปกดอกตรงกลางลวดลายจะตกแตงตางกนออกไป รมแตงดวยลกไมเลกๆ หรอซกแซก สสดใสสวยงาม มใหเลอกใชไดตามตองการ 5.เกลยวเชอกและพ (Cords and tassels) เกลยวเชอก สวนมากท าดวยไหม และใยสงเคราะหทคลายไหม มทงสเดยวและสลบส พ มทงชนดทท าจากหนงและชนดท าจากเสนดาย 6.ลกปดและเลอม (Bead and sequin trimming) วงการแฟชนหมนเวยนอยตลอดเวลา เพราะฉะนนการทจะใชลกปดตกแตงกบเสอผานน มกจะใชกบชดหรหรา และใชในโอกาสพเศษมากกวาโอกาสปกต 7.การตดปะ (Appliqué) คอ การน าผาหรอวสดบางชนด เปนรปตางๆ หรอตามแบบทออกไวแลวน าไปปะลงบนเสอผา เปนการตกแตงทสวยงาม นอกจากใชกบเสอผาแลวยงใชกบงานอนได 8.การตอผา (Patchwork) คอ การตอผาชนเลกๆ สตางๆ กน ใหเปนชนเดยวกนโดยออกแบบใหสวยงาม ตามวตถประสงคทจะน าไปใช 9.การเยบสก (Quilting) เปนศลปะอยางหนงของการเยบผา 2 ชน หรอมากกวามวสดนมๆใสไวตรงกลาง อาจจะใชแผนเสนใยโพลเอสเตอรหรอฟองน า เมอเยบตะเขบจกรจะเปนรอยบมลกสวนทไมเยบจะนนขน เกดเปนลวดลายทใชแตงเสอผาไดอยางสวยงาม การเยบดวยมอหรอจกรกได 10.จบระบาย (Ruffles) คอ สวนทเปนรมผา โดยรมดานหนงเยบใหส าเรจหรอเรยกวามวนรม และรมดานหนงจบจบเลกๆ แลวน าไปเยบตดกบตวเสอ 11.จบรด (Fullness) คอ การจบพองเพอเพมเนอทผาใหมากขน ควรเลอกใชกบเสอผาทตองการหลวม พอง ฟ บานออก มเทคนคในการเยบหลายลกษณะดวยกน 12.ผากน (Seam binding) คอ ผาทตดตามเสนทแยงมม 45 องศา ของผนผายดหยนไดพอสมควรท าใหสามารถคลอยตามรปรางได ไมเกดการยน

หลกการออกแบบเสอสตร การออกแบบเสอผา เปนการก าหนดลกษณะของเสอผาตามแนวความคดหรอจนตนาการ ซง

ผลงานทปรากฏจะสวยงามทคณคานนจะตองมความรความเขาใจในหลกการของการออกแบบ และรจกน าองคประกอบทางศลปะมาใชเพอใหการออกแบบทปรากฏออกมามความสวยงาม เหมาะสมองคประกอบทางศลปะทน ามาใชในการออกแบบงานตดเยบ มดงน

1.สดสวน เปนขนาดของรปรางทก าหนดเปนแบบ โดยในแบบจะตองมสดสวนสมพนธกน เชน กระเปาเสอ ปกเสอ กระดม เปนตน โดยทวไปเสอผานยมใชสดสวนไมเทากน ทนยมคอ 5 ตอ 8 สวน

171

เชน เสอสนกวากระโปรง การระบายเพอตกแตงชนบนสนกวาชนลาง เปนตน เพราะวาสวยงามกวา 2 สวนเทากน

2.รปราง หมายถง เสนรอบทแสดงใหเหนในลกษณะ 2 มต คอ ความสงและความกวาง เชน ผอม สง เตย อวน สงใหญ สนทด เปนตน

3.รปทรง รปทรงของเสอผา ทมองเหนจากภายนอก เชน ความยาวกระโปรง ความคบหลวมของเสอผา สวนคอดของเอว เปนตน

4.จงหวะ เปนลลาการจดวางบนตวเสอ เพอใหเกดความเคลอนไหวหรอเกดความรสกตางๆ เชน ออนหวาน หยาบกระดาง จกแบงออกเปน 3 ประเภท ดงน

4.1. จงหวะคงท ไดแก การจดรปแบบชองวางในแตละจดเทากน เชนความหางของกระดม ความหางของจบกระโปรง เปนตน

4.2. จงหวะตอเนอง คอ การจดรปแบบชองวางในแตละจดไมเทากน เชน กระโปรง หลายๆ ชน ความหางของเสอคอถวง

4.3. จงหวะผสม คอ การจดวางทมชองวางผสมผสานระหวางแบบจงหวะคงทและแบบจงหวะ ตอเนอง 5.ความสมดล เปนน าหนกเทากนหรอไมเทากนของเสอผาทวดดวยสายตา 6.ชองวาง ในการออกแบบนนชองวางเปนสงส าคญมากถา ในการตกแตงมากจะท าใหคณคา

ของงานออกแบบลดลง ดงนน การตกแตงในงานผา ควรเวนชองวางของเสอผาเพอใหเกดความสวยงามและนาสนใจ

7.ความกลมกลน เปนจกองคประกอบตางๆ ขอบเสอผาใหเกดความสวยงาม เชน ความกลมกลนดวยส ความกลมกลนดวยเสน ความกลมกลนดวยผวสมผส

8.จดเดน หรอการเนนจดใดจดหนงทชวยดงดดสายตาใหเปนจดสนใจ เชน เนนดวยส สดใน เนนโดยใชเสนในแบบเสอผา เนนโดยใชเครองประดบเปนตน

9.การตดกน การตดกนเปนลกษณะในแบบเสอทตรงขามกน ซงการตดกนนนมอยหลายรปแบบ เชน ตดกนดวยเสน ตดกนดวยส ตดกนดวยรปราง ตดกนดวยทศทาง เปนตน

การออกแบบเสอผาและเครองแตงกาย เพอใหเกดความสวยงามเหมาะสมและคมคาสามารถน าไปใชไดยาวนาน ผออกแบบควรค านงถงความสวยงามเหมาะสม เสอผาบางแบบอยในสมยนยมแตไมเหมาะกบบคลกของผสวมใสบางคน ทงน ผออกแบบเสอผาจงควรมความรความเขาใจเพอน าหลกการไปใชในการออกแบบใหเหมาะสม ชวยอ าพรางสวนทพกพรองและชวยเสรมจดเดนใหมบคลกลกษณะทดยงขน ส าหรบสงทควรค านงถงในการออกแบบเสอผา มดงน

172

1. วยและเพศ ในการออกแบบเสอผาควรค านงถงวนและเพศ โดยทวไปผ ทอยในวยตางกนจะสวมเสอผาตางกน เชน วนเดก จะสวมเสอผาตางกบวยผ ใหญ โดยทเสอผาของวยเดกจะเนนความสะดวกสบายในการท ากจกรรมโดยเสอผาจะไมขดตอการพฒนาการของเดก จะตองมความปลอดภยตอการสวมใส ไมคบและหลวมเกนไป เปนตน นอกจากนโดยทวไปแลว ผหญงและผชายและผหญงจะสวมเสอผาในลกษณะทแตกตางกน

บคลกภาพของแตละคนลวนแตกตางกน เสอผาจดเปนสงทชวยสงเสรมบคลกภาพของผสวมใส ผออกแบบเพอสงเสรมบคลกภาพของผสวมใส ดงนเรยบรอยสภาพ ถาเปนผหญง ควรเลอกผาลกษณะ จบ รด ตดโบว สออน ลวดลายควรเปนลายเลกๆ บคลกภาพกระฉบกระเฉง แขงแรงแบบนกกฬา ควรออกแบบใหเปนแบบเรยบ ผาพนหรอผาลายควร สเขม เชนสน าเงน สเทา ควรออกแบบเปนเสอมปก เชน ปกเชต ปกโปโล เปนตนบคลกภาพสขม ขรมแบบผ ใหญ ควรออกแบบเสอผาทเนนความสงางาม เชน การตเกลด การปก เปนตน สวมการตอยวย การระบายชายเสอและชายกระโปรงไมเหมาะสมกบบคลกลกษณะบคลกภาพเก เปนผ ทมความมนใจในตนเองมาก ควรออกแบบเสอผาในลกษณะสะดดตาไมซ าแบบกบผ อน สสดใสและฉดฉาดบคลกภาพวองไว ปราดเปรยว ควรออกแบบเสอในลกษณะทะมดทะเมง แบบเรยบควรเลอกใชผาสเขม

รปราง ในการออกแบบเสอผาและเครองแตงกายควรค านงถงวารปรางเสอผาแบบเดยวกนจะไมเหมาะสมกบทกคน และการออกแบบทด ควรอ าพรางสวนทบกพรองและชวยเสรมจดเดนของผสวมใสดงตวอยางตอไปน

2. รปรางผอมสง ควรออกแบบโดยใชเสนตามขวาง มการตกแตง ทคอปกควรมระบายลายผาตามขวางเพอลดความสง ตกแตงบรเวณเอวสะโพก กระโปรงจบรด เปนตน และควรหลกเลยงเสนตามยาวหรอเสนแนวตง เสอคอแหลม ไมมปก แขนสน ตวยาว มเสนตกแตงเสอและกระโปรงเปนแนว ยาว คลอดจนควรหลกเลยง การออกแบบเสอตามขวาง เสอทปกใหญ เสอปกตคอ เสอแขนพอง เสอสสด ดอกใหญ

3. คนอกใหญ ควรออกแบบโดยใชเสนตงฉาก เสอคอแหลม เสอเอวต าบรเวณสะโพก กระโปรงปลายบาน หรอกระโปรงตกแตงไดสดสวนกบหนาอก ควรหลกเลยงเสนขวางบรเวณอก เสอคอเหลยมลก เสอรดรป เสอจบรดตงแตบรเวณชวงไหลถงเอว

4. คนสะโพกใหญ ใชเสนตกแตงบรเวณอนทไมใชสะโพก กระโปรงปลายบานควรหลกเลยงเสนขวางในแนวกระโปรง หลกเลยงการตกแตงบรเวณสะโพกชดเขารป กระโปรงปลายสอบ

โอกาสทใชในการอออกแบบควรใหมความเหมาะสมกบประโยชนใชสอย โดยพจารณาดงน

173

4.1.การออกแบบเสอชดล าลอง ชดล าลองเปนเสอผาชดทสามารถใชสบาย และใสไดทกโอกาส

4.2.การออกแบบเสอชด ท างานขาราชการ ควรเปนแบบเรยบไมฉดฉาด เนอผาทรงตว

4.3.การออกแบบเสอชดท างานทส านกงาน ชาราชการ เชน ธนาคาร หางราน บรษท เปนตน ซงงานประเภทนตองตดตอกบบคคลภายนอก ควรเปนแบบสสดใส สดชน สบายตาแกผพบเหน

4.4.การออกแบบเสอชดเดนทาง ควรออกแบบใหสามารถสวมใส ไดทงกลางวน กลางคนในลกษณะสะดวกตอการเคลอนไหว แบบเรยบ เนอผาทรงตว ไมหยบงาย

5. โอกาสพเศษ เปนเสอทใสเฉพาะโอกาสนนๆ ไมสามารถน ามาสวมใส เปนชดปกตได ดงตวอยาง ดงตอไปน

5.1.ชดกฬา การออกแบบชดกฬาตองดลกษณะแบบใหคลอยตามความเคลอนไหวในอรยาบถของกฬาประเภทนนๆ

5.2. เสอกนหนาวการออกแบบควรใหใชไดในฤดหนาว ควรเลอกใชผาถกเนอหนา ผวเรยบ ขนสน แขนยาวแบบเรยบ

5.3. ชดวายน าการออกแบบชดวายน าจะไมเนนเรองการท าพรางรปรางควรเปนชดทกระชบตว ยดหยนไดด

5.4. ชดราตร เปนเสอผาทพถพถนกวาปกต ม 2 ลกษณะ คอ ชดราตรแบบเปนทางการ และแบบไมเปนทางการ ชดราตรแบบไมเปนทางการ เปนชดแบบใดกไดไมจ ากดรปแบบทงชดสนและยาว ใชกบงานตงแตชวงบายจนถงกลางคน ชดราตรแบบเปนทางการ ควรเปนชดราตรทเหมาะสมส าหรบงานกลางคน งานรฐพธ ตกแตงสวยงาม เนอผาทใชโดยทวไปจะมลกษณะมนวาว

สดสวนและรปรางคนทวไป รปรางของคนโดยทวไปจะมลกษณะและขนาดทใกลเคยงกน ขนาดทเหมาะสมกบงานแสดงแบบเสอผชายควรสงไมนอยกวา 185 เซนตเมตร และผหญงควรสงไมนอยกวา 175 เซนตเมตร เมอเทยบเปนหนวยศรษะจะเทากบ 8.5 หนวยศรษะของคนๆ นน ขนาดของกระดาษวาดเขยนทเหมาะสมคอ ขนาด B4 ขนาดหนวยศรษะของผหญงโดยทวไปคอ 32 เซนตเมตร เมอคดเปนหนวยศรษะส าหรบการวาดประมาณ 3.7 เซนตเมตร ขนาดความกวางของรปรางผชายจะกวางกวาผหญงประมาณ ขางละ เศษ 3 สวน 10 เซนตเมตร

174

สดสวนของผชาย เมอเปรยบเทยบกบผหญง โดยเรมทเสน 0 เปนแนวขอเทาอยในระดบเดยวกน เสนท 1 เปนแนวนอง ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญง ประมาณ เศษ 1 สวน 10 เซนตเมตร เสนท 2 เปนแนวเขา ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญงมากขน ประมาณ เศษ 2 สวน 10 เซนตเมตร เสนท 3 เปนแนวขาออน ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญงมากขน ประมาณ เศษ 5 สวน 10 เซนตเมตร เสนท 4 เปนแนวเปา และขอมอ ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญงมากขน ประมาณ เศษ 7 สวน 10 เซนตเมตร เสนท 5 เปนแนวเอว และขอศอก ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญงมากขน ประมาณ 1 เซนตเมตร เสนท 6 เปนแนวจดยอดอก ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญงมากขน ประมาณ 1 เศษ 2 สวน 10 เซนตเมตร เสนท 7 เปนแนวปลายคาง ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญงมากขน ประมาณ 1 เศษ 4 สวน 10 เซนตเมตร เสนท 8 เปนแนวศรษะ ของผชาย เรมอยในระดบสงกวาของผหญง ประมาณ 1 เศษ 5 สวน 10 เซนตเมตร

175

สรป การรวบรวมหรอการจดองคประกอบของการออกแบบทงทเปน 2 มต และ 3 มต เขาดวยกนอยาง

มหลกเกณฑ การน าองคประกอบของการออกแบบมาจดรวมกนนน ผออกแบบจะตองค านงถงประโยชนใชสอยและความงามอนเปนคณลกษณะส าคญของการออกแบบ การออกเปนศลปะของมนษย เนองจากเปนการสรางคานยมทางความงาม และสนองคณประโยชนทางกายภาพใหแกมนษย

การออกแบบเสอผา เปนการก าหนดลกษณะของเสอผาตามแนวความคดหรอจนตนาการ ซงผลงานทปรากฏจะสวยงามทคณคานนจะตองมความรความเขาใจในหลกการของการออกแบบและรจกน าองคประกอบทางศลปะมาใชเพอใหการออกแบบทปรากฏออกมามความสวยงาม เหมาะสมองคประกอบทางศลปะทน ามาใชในการออกแบบงานตดเยบ การเลอกลายผาจะชวยใหเสอผาดมราคา ถาเลอกแบบไดเหมาะกบลายผาผสมผสานกบการตดเยบดวยฝมอประณต และใชไดนาน หลายโอกาส ไมนาเบอ ลายผาทผลตออกขายในทองตลาดมมากมาย วสดตกแตงเสอผา เปนวสดตกแตงเสอผาทมจดประสงคใหเสอผานนสวยงาม มจดเดนแตจะไมไดค านงถงประโยชนใชสอย เสอผาบางชนดมการออกแบบตกแตงเปนเอกลกษณะของตวเอง เชน ชดคอกลมแขนสนทรงกระโปรงเรยบตามแบบตดเบองตน หรอบางชดเสอเปนสพน ตวประโปรงเปนลวดลาย หรอเสอเปนผาทมลวดลาย ตวกระโปรงเปนสพน แลวแตความสวยงามและความเหมาะสม

176

หนวยการเรยนรท 2 กระบวนการตดเยบเสอสตร

จ านวน 4 ชวโมง ค าอธบายเนอ ศกษาการใชเครองมอ เขาใจหลกการวดตว การท าแบบตดเสอสตร หลกการวดตว การค านวณผา การท าเครองหมายบนผา การเยบสวนประกอบ และหลกการตกแตงเสอสตร จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายการใชเครองมอในการตดเยบได 2. เขาใจและสามารถน าหลกการวดตวและการท าแบบตดเสอสตรไปปฏบตได 3. สามารถอธบายหลกการและปฏบตการค านวณผา ตดผา และการท าเครองหมายบนผาได 4. สามารถเยบสวนประกอบของเสอ และหลกการตกแตงได เนอหา การตดเยบเสอผาในสมยโบราณนนเปนงานทหยาบและเปนการคาดคะเนเอาเทานนโดยหวงวาเมอตดเยบเสรจเรยบรอยแลวจะสวมใสเสอผานนไดพอดกบรปราง การสรางแบบตดไดเกดขนครงแรกในประเทศอยปต เปนการสรางแบบบนกอนหน ตอมาชาวฮบรกไดน าแบบตดไปใชและทองเทยวไปตามทะเลทรายจนกระทงพอคาชาวกรกไดรบชวงไปและน าเขาไปในประเทศแถบทวปยโรป แลวไดมชางผช านาญไดน าไปดดแปลงจากกอนหนมาเปนดนชนวน แตการใชดนชนวนน ามาสรางแบบนนกยงไมเปนทนาพอใจ ตอมาในศตวรรษท 13 ไดมชางตดเสอชาวฝรงเศสไดใชไมบางๆ มาสรางแบบตดและไดเกบเปนความลบโดยสมาคม ชางเสอฝรงเศสจนกระทงชางตดเยบสวนพระองคของพระเจาจอหนท2 แหงประเทศฝรงเศสไดคดสรางแบบเสอดวยกระดาษและการสรางแบบกพฒนาและทนสมยขนตามล าดบ โดยไดมการเพมเตมรายละเอยดเกยวกบวธการสรางแบบตดขนในสมยนนดวย

177

การใชเครองมอในการตดเยบ

1. กรรไกรตดผา ควรใชกรรไกรอยางดขนาด 7-8 นว ปลายแหลม น าหนกเบาจะชวยใหตดสบายไมเจบมอ 2. กรรไกรตดกระดาษ เปนกรรไกรราคาถก ใชตดกระดาษโดยเฉพาะ เพอถนอมกรรไกรอยางดไวตดผา 3. กรรไกรตดเศษดาย เปนกรรไกรส าหรบตดเศษดาย เหมอนกามป ใชงายสะดวกคลองมอ 4. ไมบรรทด ใชขนาดยาว 60 เซนตเมตร เนอพลาสตก 5. ไมโคง มทงพลาสตกและโลหะ ใชในการวางเสนโคงใหรวดเรวและถกตองบางแหงไมมขาย ใชไมโคงแบบปากนกแกวได 6. ไมฉาก เนอพลาสตกจะท างานไดรวดเรวกวาเนอไม หรอจะใชแบบสามเหลยมกได 7. ไมบรรทดเหลก ยาว 12 นว ใชเพอความสะดวก เมอไมตองการใชไมบรรทดยาว 8. ดนสอสตางๆ ใชดนสอด าเนอออน ขนาด HB ดทสด และดนสอสตางๆ ไวเขยนผา 9. ยางลบ 10. ปากกาเขยนผา มทงทใชแลวระเหยไปกบอากาศ และทตองใชน าลบ

178

11. ลกกลง ใชกลงรอยบนผาและบนกระดาษ ชนดฟนแหลมใชกบผาเนอหนา ฟนทใชกบผาเนอหาง ไมมฟนเลยใชกบผาซาตน กลงแลว เนอผาจะไมขาด 12. ชอรคกลงผาชนดผง มหลายสใหเลอก ปดเบาๆ กหลดออกจากผา 13. กระดาษคารบอน หรอกระดาษกดรอย ใชกลงเสนบนผา ตองใชเฉพาะกระดาษคารบอนทกลงผาเทานน เพราะเมอซกแลว รอยกลงจะหลดออกหมด ตางกบกระดาษคารบอนทใชรองเขยนใบเสรจ อยางนนรอยกลงจะมสด า ตดทนนานทเดยว มขายเปนซอง มสตางๆ ใหใชใกลเคยงกบสผา 14. กระดาษสรางแบบ จะเปนกระดาษขาวปอนดหรอกระดาษปรฟ (สออกจะนวลๆ) กได และกระดาษพมพการด ลกษณะเหมอนกระดาษกลองทวไปเนอแขงและหนา ใชเพอคดลอกแบบตดเบองตน เปนแมแบบของกระโปรงตวตอไป โดยไมตองมาสรางแบบกนทกครง

15. เขมจกร เลอกใชตามความหนา - บาง ของเนอผา 16. เขมสอย มหลายเบอร ผาเนอหนาใชเบอร 8 ผาเนอบางใชเบอร 11 ปกลกปดใชเบอร 12 17. เขมหมด นยมใชเขมเลมเลกยาว หวโต ขายเปนกลองและควรมหมอนปกเขม 1 อน เพอสะดวกในการหยบเขมหมดใชงาน 18. ท สนเขม ส าหรบคนสายตาไมด และเ พอความรวดเ รวในการสนเขมเยบผา นอกจากนควรม ดายเนาผา เปนดายเนอเปอย ใชเนาตะเขบลองตว เมอเยบจกรทบจะดงออกไดงาย

179

19. สายวดตว ใชอยางด มตวเลขทงนวและเซนตเมตร 20. ขอบเอว เปนผาเทปเนอแขง มหลายขนาด ส าหรบใสขอบเอวใหแขง ใชคาดเอวเมอตองการวดตว 21. สกอตเทป ใชตดกระดาษเมอแยกแบบ ดกวาแปงเปยก 22. ทเลาะผา เปนเหลก 2 ขา ใชเลาะผาไดรวดเรว

จกรเยบผาประกอบขนดวยสวนประกอบ 2 สวน คอ สวนหวจกรและสวนตวจกร ดงน 1. สวนประกอบของหวจกร หวจกร คอ สวนเครองจกรทงหมดทตงอยบนโตะ สวนนประกอบดวยเครองกลไกทเกยวกบการเยบหลายชนประกอบเขาดวยกน และเปนสวนประกอบทส าคญทสดของการเยบผา ซงมสวนตางๆ ทเราควรรจกดงน แกนหลอดดาย ตดอยดานบนของหวจกร ส าหรบใสดาย 1.1. ทคลองดาย ส าหรบคลองดายสอดดายทออกมาจากหลอดดาย 1.2. ทบงคบดานบนประกอบดวยจานกลมๆ 2 อน สปรงและหวเกลยวส าหรบหมนบงคบดายบน ใหตง หรอหยอนตามความตองการ 1.3. ทคลองดายทออกมาจากทบงคบดายบนกอนทดายจะผานสปรงกระตกดายทอยดานบน

180

1.4. สปรงกระตกดาย ท าหนาทกระตกดายออกมาจากหลอดดาย 1.5. หวงเลก ส าหรบคลองดาย 1.6. หมดรดเขมจกร ส าหรบบงคบเขมจกรใหแนน 1.7. เขมจกร ตนผ 1.8. ทยกตนผ 1.9. ฟนจกรหรอฟนกระตาย ส าหรบปอนผาไปขางหนาหรอถอยหลง 1.10. ฝาเลอนหรอฝาครอบกระสวย ส าหรบปดเปลกระสวยและเปดเพอจะใสกระสวยหรอเอากระสวยออก 1.11. ทบงคบฝเขม ส าหรบบงคบฝเขมใหถหรอหางตามตองการ 1.12. ลอประคบหรอวงลอจกร เปนทส าหรบท าใหเครองจกรตอนบนท างาน 1.13. ทส าหรบกรอดาย หรอแกนกรอดาย 1.14. หมดทบงคบลอ หรอหมดลอบงคบ อยตรงกลางระหวางลอบงคบ 1.15. มอเตอร

2. สวนประกอบของจกร

ตวจกรประกอบดวยสวนตางๆ ตอไปน 2.1. ทวางเทา หรอแผนวางเทา เพอใหวงลอหมน ท าสายพานเดน มลกษณะเปนแผงเหลก ส าหรบวางเทาและแกนเหลกตอไปเชอมกบขอเหวยงเพอ หมนวงลอ

2.2. วงลอ มหนาทท าใหสายพานเดนไปหมนวงลอบงคบใหเครองจกรท างาน 2.3. ขาจกร เปนโครงเหลกส าหรบรองรบเครองจกรและโตะทประกอบดวย ไมมฝาปดบน

สวนของหวจกร 3. การใชจกร ใหศกษาจากคมอการใชจกรใหเขาใจเสยกอนเพราะจกรเยบผาทใชอยในปจจบนน มหลายแบบ แตลกษณะการใชงานใกลเคยงกน และควรศกษาในเรองตอไปนดวย 3.1. การกรอดาย 3.1.1 คลายหมดวงลอจกรออก เพอใหลอฟร เขมจกรจะหยดท างาน 3.1.2 ดงดายออกจากหลอดดาย ผานไปทบงคบดาย ขนไปยงกระสวยเอาปลายเสนดายพนในไสกระสวย 2–3 รอบ

181

3.1.3 ใสกระสวยในแกนกรอดายกดทบงคบลงในวงลอจกร แลวเดนจกร เมอดายเตมไสกระสวยปลอยทบงคบ ดงไสกระสวยออก ขนทบงคบฟรใหแนนเหมอนเดม 3.2. การใสกระสวยจกร 3.2.1 ใสไสกระสวยในกะโหลกกระสวย โดยใหกระสวยหมนจากซายไปขวาดงดายเขารองปกกระสวย 3.2.2 ใสกะโหลกกระสวยเขาไปในรองกระสวย 3.2.3 ดงแกนดานบนกะโหลกกระสวยเพอไมใหกระสวยหลดออก 3.2.4 ใสกะโหลกกระสวยเขาในเปลกระสวยใหตรงแกนพอด กดใหแนน ทดลองหมนวงลอจกรดวา กะโหลกกระสวยเขาไปในเปลกระสวยตรงรอยตอหรอไม ดงดายใหยาวพอประมาณ 3.3. วธใสเขม 3.3.1 หมนวงลอจกรเขาหาตว ยกหลกเขมใหสงสด คลายหมดบงคบเขมใหหลวม

3.3.2 ใสเขมใหถงหมดเขม หนทางแบนเขาขางใน 3.3.3 หมนหมดบงคบเขมใหแนน 3.4. วธรอยดาย 3.4.1 ใสหลอดดายลงในหลกดาย 3.4.2 ผานไปยงทคลองดาย 3.4.3 สอดลงไปยงทบงคบดายบนแผนทคลองดาย 3.4.4 สอดขนไปรอยเขาในสปรงกระตกดาย 3.4.5 สอดลง ผานชองรอยดาย

3.4.6สอดลงไปยงลวดทตดกบทบงคบเขม รอยดายเขารเขมจากดานนอกเขาดานใน ปลอยปลายเสนดายไว 4–5 นว หมนวงลอจกรใหครบรอบดงดายขนมาเตรยมเยบ 4. การเยบจกร สอดผาเขาใตตนผ แลวลดตนผลงทบผาไว มอซายปอนผา มอขวาหมนวงลอจกรเขาหาตวใชเทาถบจกร ขณะลงมอปอนผาตามก าลงจกร อยาดงผาหรอปอนผาเรวเกนไป

182

หลกการวดตวและการท าแบบตดเสอสตร การเตรยมตวเพอวดตวมดงน 1. ถอดเสอชนนอกออก เพอใหเหนสดสวนทแทจรง 2. ควรสวมเสอชนในยกทรงทไดสวนสดกบรปราง เสอชนในทดจะเปนแมแบบทดของเสอชนนอก 3. ตรวจสอบสายเสอชนใน ไมใหตงหรอรงหรอหยอนจนเกนไป 4. ใชขอบกระโปรงคาดไวทเอว เหนอสะดอ ใหพอดกบรอบเอวจรง หลวม-คบ ตามตองการ 5. ยนตรง ไมควรกมหรอเอยงตวเมอถกวด 6. การวดวงแขนหรอโคนแขน ควรวดจากแขนขางขวาเสมอ

วธการสรางเสอแบบมเกลด

183

วธสรางแบบเสอเบองตนมเกลดอก แผนหนา ทมมกระดาษดานขวา วดเขา 2 ซม. ขดเสนตงฉาก วดต าลงมา 10 ซม. เปนจด 1 1-2 = ยาวหนา + 1 ซม. สมมต 33 + 1 = 34 ซม. 2-3 และจด 3-4 = 10 ซม. จด 5 แบงครง 1-2 และจด 6 แบงครงจด 1-5 ขด เสนตงฉากทจด 1,6,5,2,3,4 4-7 =สะโพก หาร 4+1.5 ซม. (เขารป) + 2.5 (ตวหลวม) สมมต สะโพก 86 หาร 4 = 21.5 + 2.5 = 24 ซม. 5-8 = อก หาร 4 บวก 2.5 ซม. (เขารป) + 3.5 ซม. (ตวหลวม) สมมต อก 80 หาร 4 = 20 + 3.5 = 23.5 ซม. ขดเสนตรง 7- 8 ผานจด 9 วดเขา 2 ซม. เปนจด 10 ขดเสนจด 8-10 โคงสะโพก 10-7 5-11 = ครงอกหาง สมมต 17 หาร 2 = 8.5 ซม. ขดเสนตงฉากใหสงขน และต าลงจาก เอว 13 ซม. เปนจด 12 1-13 = คอถงอก สมมต 18 ซม. ใหจด 13 นอยบนเสนตงฉาก จะไดจดอกจรง 14 อยทแนวเอว เปนเสนกลางเกลด วดออกขางละ 1.5 ซม. ขดเสนเกลด 1-15 = คอกวาง = รอบคอ + 3 หาร 6 + .5 ซม. สมมต รอบคอ 33 + 3 = 36 หาร 6 = 6 + .5 = 6.5 ซม. 15-16 = คอสง ระยะ 1-15 + .5 ซม. หรอ รอบคอ + 3 หาร 6 + 1 = 6 + 1 = 7 โคงคอหนา 1-16 15-17 = 3 ซม. ขดเสนตงฉากถง 18 18-19 = ครงไหลกวาง สมมต 35 หาร 2 = 17.5 ซม. ขดเสน 19-16 วดจดไว 20 = แบงครง 16-19 20-21 = ครงอก หาร 10 สมมต รอบอก 80 ครงอก = 40 หาร 10 = 4 ซม. ขดเสนเกลด 20-13 - 21 พบเกลด ตอตะเขบไหลใหยาวเทาเดม ถง 22 6-23 = ครงบาหนา สมมต 32 หาร 2 = 16 ซม. วดขณะทยงพบเกลดอย ชอบตวหลวม = .5 ซม. ถง 1 ซม. 22- 23 = ขดเสนตรง แบงครงวดเขา .5 ซม. เปนจด 24 โคงวงแขนหนาจากจด 22, 24, 23, 8

184

แผนหลง ตอเสนสะโพกลาง เอว อก บา คอหนากวาง ขดเสนตงฉากกลางหลง จากจด 25 , 26 , 27 , 28 , 29 , 30 25- 31 = สะโพกลาง หาร 4 + .5 ซม. (เขารป) + 1.5 ซม. สมมต สะโพกลาง 86 หาร 4 = 21.5 + 1.5 = 23 ซม. 28-32 = รอบอก หาร 4 + 1.5 ซม. (เขารป) + 2.5 ซม. (ตวกลวม) สมมต รอบอก 80 หาร 4 = 20 + 2.5 = 22.5 ซม. ขดเสน 31-32 ผาน 33 วดเขา 2 ซม. เปนจด 34 ขดเสน 32 - 34 โคงสะโพก 31 - 34 27- 35 = ยาวหลง หรอ วดจาก 30 - 35 = ยาวหลง ลบ ยาวหนา จด 35 แบงครง 30 - 35 ขดเสนตงฉากทจด 35 และ 36 35- 37 = คอหนา 1 - 15 + .5 ซม. 37-38 = 2 ซม. โคงคอหลง 35 - 38 38- 39 = ตะเขบไหลหนา + 1 ซม. ใหอยบนแนว 36 29-40 = ครงบาหลง + .5 ซม. ถง 1 ซม. แขนหลง 39 - 40 - 32 27- 41 = ครงอกหาง 41 – 42 = ขดเสนตงฉาก ยาว 15 ซม. เปนเสนกลางเกลด วดออกขางละ 1.5 ซม. เปน จด 43 และ44 ขดเสนเกลด 43 - 42 - 44 38-45 = ครงตะเขบไหลหนา หรอระยะ 16 - 20 ในแผนหนา 43-45 = ขดเสนตรง 46 แบงครงเสนบา และเสนอก 46 - 44 = ขดเสนตามรป 45 -47 = 7 ซม. 45-48 = 1 ซม. ขดเสนเกลด 47 - 48 พบเกลดน ขดเสนตรง 38 - 39 27-29 = 1 ซม. ส าหรบเสอเขารป ตดซปหลง ขดเสน 29 - 49 - 25 วธท าเกลดซอนนอก ท าเฉพาะดานขาง วดต าจากจดอก 7 ซม. วดออก .7 ซม. โคงตามรปราง วงแขน ถาตองการวงแขนเสอใหญขน ใหลดทองแขนลง 1 – 3 ซม. ใชสายวด ตรวจสอบวงแขนเสอทสรางไวใหตามทเราตองการ

185

วธสรางแขนเสอ วธสราง พบกระดาษเปนสนทบ 1 - 2 ยาวตามตองการ 1- 3 = วงแขนเสอ ลบ 10 หาร 4 บวก 5 ถง 6 ซม. สมมต 46 ลบ 10 = 36 หาร 4 = 9 บวก 5 = 14 ซม. ขดเสนตงฉากทจด 2, 3 1- 4 = ครงวงแขนเสอ ใหอยบนเสนตงฉาก สมมต 46 หาร 2 = 23 ซม. ใหอยบนเสนตงฉากดวย 4- 5 ขดเสนตงฉาก 5 - 6 = วดเขา 1 ถง 3 ซม. 1 - 4 ขดเสนทแยงมมแบงออกเปน 3 สวนทจด 7 และ 8 9 แบงครง 4 - 8 วดต าลง .5 ซม. 7 - 10 = 1.8 ถง 2 ซม. โคงแขนหลงจากจด 1- 10 - 8 - 9 - 4 11 แบงครง 1 - 10 วดต าลงมา .5 ซม. 12 แบงครง 7 - 8 13 วดต าลง 1 ซม. โคงแขนหนาจากจด 11 - 12 - 13 - 4 การก าหนดต าแหนงรงกระดมมความส าคญยง ถาก าหนดผดจากหลกการและกฎเกณฑไปท าใหเสอเกดปญหาตางๆ ตามรได เชน คบไป หลวมไป ชานเสอไมเทากน เสอยน ระยะของเมดกระดมถหรอหางไป เปนตน

186

วธก าหนดต าแหนงรงกระดมแถวเดยว 1. สาบเกย 2 ซม. 2. หางจากคอลง 1.5 ซม. วดออกจากกลางแบบ .2 ซม. 3. รงกระดมหางกน 8 – 9 ซม. 4. รงกระดมกวาง .8 – 1 ซม. 5. รงกระดมยาวเทาเมดกระดม 6. นยมตดเมดกระดม 4 – 6 เมด 7. ไมควรตดเมดกระดมถงชายเสอ

187

วธก าหนดต าแหนงรงกระดมสองแถว 1. สาบเกยหรอสวนปายจากกลางแบบเทากบครงอกหางหรอตามแบบเสอ 2. วดจากสาบเกยเขา 2 ซม. เปนรงแรกรงคกน หางจากกลางแบบเทากน 3. รงดมหางกนพองาม การขยายยวงแขนเสอ วงแขนเสอแขนกด (เสอไมมแขน) วดรอบวงแขนพอด บวก 3-4 ซม. วงแขนเสอเขารป วดรอบวงแขนพอด บวก 6-8 ซม. วงแขนเสอตวหลวม วดรอบแขนพอด บวก 8-12 ซม. การปรบเสอไหลล าแขนกด วดปลายไหลเขา 2 – 3 ซม. หรอเขาตามแบบเสอทองแขนเสอเพมขน 1 – 3 ซม. โคงวงแขนใหมลดรอบอกเขา .5 ซม. ขดเสนขางถงเอว การปรบลดปลายไหลเมอแขนเสอรดหรอจบหวแขน วดปลายไหลแผนหนาและแผนหลง เขา 1.5 – 2 ซม. โคงวงแขนใหม วดไวน าไปสรางแขนเสอ การปรบไหลเพอหนนฟองน า ปลายไหลแผนหนาและแผนหลง เพมสงขน 1 – 1.5 ซม. ขดเสนตะเขบไหลใหมจากขางคอ ถงปลายไหลเพมขน วดรอบวงแขน น าไปสรางแขนเสอ การปรบเพมปลายไหลใหกวางออกตามแบบเสอหรอตามความตองการ เพมปลายไหลสง 1 ซม. เพมกวางออก 1 – 2 ซม. ขดเสนจากขางคอถงปลายไหลสวนทเพมไวโคงวงแขนใหมใหกลมกลนกบวงแขนเดม วดไวน าไปสรางแขนเสอ การค านวณผาส าหรบตดเยบเสอ ผาหนากวาง 36 นว หรอ 45 นว ใชผา 2 เทา ของความยาวตวเสอ บวก 1 เทาแขน บวกเผอตะเขบ เผอพบ 25 ซม. เสอไมมแขน 1.50 เมตร เสอแขนสน 1.75 เมตร เสอแขนยาว 2.00 เมตร ชดตดกน 3.50 เมตร การวางแบบตดบนผา 1. วางแบบตดชนใหญๆ กอน จงวางชนเลกๆ แทรกตามเนอผาทเหลอ 2. วางแบบชนทใหญทสดไวปลายผา ผาทเหลอจะไดตดตอกนเปนผนกวาง 3. รมของสาบกลางตว ควรอยทรมผาเสมอ

188

4. ลองวางแบบตดใหครบทกชนกอน ใหแนใจวาการวางแบบตดนนประหยดเนอผา และเสนดายถกตองจรงๆจงตดผา การเผอตะเขบส าหรบเยบ การเผอตะเขบ คอแนวเยบทยดผา 2 ชนหรอมากกวาเขาดวยกน ม 2 ประเภท 1. การเผอตะเขบส าหรบการตดเสอเฉพาะบคคล 2. การเผอตะเขบส าหรบการตดเสอส าเรจรป การเผอตะเขบส าหรบการตดเสอเฉพาะบคคล การเผอตะเขบประเภทนขนอยกบความสะดวกในการสวมใสมากกวาความสะดวกในการเยบจะเผอตะเขบผาไวมาก เมอเสอคบไปกขยายไดหรอหลวม เยบเขาไดงายและจกรทใชกเปนจกรธรรมดา มวธเผอดงน ตะเขบคอเสอ 1.5 ซม. ตะเขบไหล 2 ซม. ปกเสอ 1.5 ซม. ตะเขบวงแขน 1 ซม. ตะเขบตอภายในตวเสอ 1.5 – 2 ซม. ตะเขบหวแขน 1.5 ซม. ตะเขบใตแขน 2 ซม. ปลายแขน 4 ซม. ชายเสอ 3.5 ซม. ชายกระโปรง 5 - 7 ซม. ตะเขบทกนไมตองเผอ ขนตอนการเยบ 1. เยบกนยด - กนยดผาหางแนวเสนกลงประมาณ .2 ซม. ทบรเวณสวนโคงคอ 2. เยบกนลย - กนลยตะเขบขางทงหมด ไหล 3. เยบเกลด - เยบเกลดทงในตวเสอ 4. เยบไหล - เยบไหลหนา – หลงตดกน 5. รด - รดแบะตะเขบไหลทง 2 ขาง

189

6. สาบคอ - เยบสาบคอตดตวเสอ ขลบเปนระยะ เดนจกรกนเหลอมเนาแลว สอยใหเรยบรอย

7. เยบซป - เยบจากชายกระโปรงถงระยะซป เนาซป เยบซปใหเรยบรอย 8. เยบขาง - เยบแผนขางหลง – หนาตดกน รดแบะตะเขบ 9. เยบวงแขนเสอ - เดนจกรหางๆ หวแขนเยบใตทองแขน ปลายแขน พบรด เนา สอย 10. เยบวงแขนเสอ - น าแขนเสอมาเยบตดกบตวเสอ ใหกลางแขนแขนเสอตรงกน กบ

ตะเขบไหล และตะเขบใตทองแขนตรงกบตะเขบขางชด 11. กนลย - เยบกนลยรอบวงแขน 12. ตดขอเกยวเลก - เยบขอเกยวเลกทเหนอซป คอหลง ท าตวหนอนเลกๆ ไวเกยว 13. รด - รดใหเรยบทกตะเขบหนา - หลง ตลอดทงตว สรป การสรางแบบตด (Pattern Making) การขดเสนบนกระดาษซงเปนการแสดงความคดเหนของผออกแบบท าใหรปแบบความคดทขดเสนบนแผนกระดาษนนออกมาเปนชนสวนตางๆ ซงเมอน าเอาสวนตางๆ เหลานมาประกอบรวมกนเปนรปรางของเสอผาทสวยงามตามแบบตดซงไดขดเสนไว และน ามาสวมใสไดพอดกบรปรางของผสวมใสนนๆ การสรางแบบตดนบไดวาเปนปจจยพนฐานทส าคญของการเรยนตดเยบเสอสตร วธการสรางแบบตดนนมมากมายหลายวธตางๆ กนไป แตกมวตถประสงคเดยวกนคอจะตองท าใหผาผนเรยบนนๆสวมใสพอดกบรปรางทมความโคงมนใหแนบเนยนและพอดกบรปรางของสตรแตละบคคลใหมากทสด การสรางแบบตด แบบตดเบองตน คอ เสอพอดกบรปราง คอกลม แขนยาว กระโปรงสองชนตรงๆ และกางเกงแบบเรยบๆ เรยกวา แบบตดเสอ,กระโปรงและกางเกงเบองตน เพราะวาแบบตดทใชตดเสอ แขนเสอ กระโปรงและกางเกงเบองตนนน น ามาใชเปนแมแบบส าหรบตดเสอผาไดทกแบบทกชนดโดยไมตองมการสรางแบบทกๆ ครงทมการตดเยบ แบบตดเบองตนจะใช ขนาดตวของเจาของเสอน ามาสรางแบบเพยงครงเดยวและเกบไวใชไดถาวร ถารปรางนนๆ ไมมการเปลยนแปลงเมอจะตดเสอผาครงใดเพยงน าแบบตดเบองตนนนมาลอกและปรบแบบตดใหเหมาะกบลกษณะรปรางของแตละบคคลซงเปนสงทมความส าคญเปนอยางยง เพราะวาไมม การสรางแบบวธใดทเหมาะกบรปรางของคนทกคน ผตดเยบเสอผานนๆ จะตองมไหวพรบ ในการพจารณาวเคราะหรปรางของแตละบคคลใหใกลเคยงกบรปรางจรงๆใหมากทสด เมอปรบแบบตดไดเหมาะสมกบลกษณะของรปรางแลวจงน าแบบตดไปออกแบบแบบตดเสอ,แขนเสอ,คอเสอหรอปกเสอ กระโปรงหรอกางเกงทไดออกแบบไวตามตองการ

190

หนวยการเรยนรท 3 กระบวนการการประกอบอาชพอสระ

(จ านวน 1 ชม. 45 นาท)

ค าอธบายเนอ ศกษาแนวทางในการประกอบอาชพอสระ องคประกอบการแระกอบอาชพอสระ เขาใจการวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร แนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทย จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายแนวทางในการประกอบอาชพอสระได 2. อธบายองคประกอบการประกอบอาชพอสระได 3. สามารถน าการวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตรไปใชได 4. อธบายแนวโนมของธรกจเสอผาส าเรจรปของไทยได เนอหา อาชพอสระ เปนทางเลอกหนงทส าคญ ซงท าใหประชาชนมงานท า มรายได และบรรเทาปญหาการวางงาน การประกอบอาชพอสระเปน การประกอบกจการสวนตวตางๆ ในการผลตสนคา หรอบรการทถกตองตามกฎหมาย เปนธรกจทมอสระในการก าหนดรปแบบและวธด าเนนงานของตนเอง ในการตดสนใจเลอกประกอบอาชพอสระ ควรพจารณาอยางรอบคอบ โดยเลอกอาชพทชอบหรอ คดวาตวเองถนด ตองพฒนาความสามารถของตวเองศกษารายละเอยดของอาชพ และท าการฝกอบรม ฝกปฏบต ใหมพนฐานความรความเขาใจในการเรมประกอบอาชพทถกตอง รวมทงตองพจารณา องคประกอบอนทเกยวของ เชน ท าเลทตงของอาชพ สภาพแวดลอม ผ รวมงาน และเงนทนนอกจากนน ผประกอบอาชพอสระจะตองมความร ความสามารถในการจดการดานเทคนคและวธการ การวางแผน การตลาด ซงตองมการเตรยมการอยางละเอยด การประกอบอาชพอสระเปนงานทาทาย แตสามารถ สรางรายไดใหผประกอบการและครอบครวไดไมดอยกวาอาชพอน โดยผ ประสบความส าเรจใน การประกอบอาชพอสระสวนใหญ จะเปนผ ทมความอดทนสง มความมงมน ตงใจ กระตอรอรน กลาตดสนใจ กลาเสยง และพฒนาตนเองอยตลอดเวลา

191

แนวทางการประกอบอาชพอสระ การประกอบอาชพอสระ คอ การประกอบกจการสวนตวตาง ๆ ในการผลตสนคา หรอบรการทถกตองตามกฎหมาย เปนธรกจของตนเองไมวาธรกจนนจะเลกหรอใหญกตาม มอสระในการก าหนดรปแบบ และวธด าเนนงานของตวเองไดตามความเหมาะสม ไมมเงนเดอนหรอรายไดทแนนอน ผลตอบแทนทไดรบคอเงนก าไรจากการลงทน เปาหมายของธรกจ (Business Goal) บรรดาผประกอบการของธรกจมวตถประสงคทส าคญพอสรปไดคอ

1. เพอมงหวงผลก าไร ก าไรจะเปนผลตอบแทนกลบคนใหกบเจาของกจการทไดลงทนในการด าเนนธรกจ ในการผลตสนคาและบรการตาง ๆ สนองความตองการของผบรโภค

2.เพอมงหวงทจะท าใหกจการอยรอด เจาของกจการเมอไดลงทนด าเนนกจการตางมงหวงใหกจการด าเนนงานตอเนองไมหยดงกหรอปดกจการสามารถผลตสนคาและบรการตางๆใหกบผบรโภคไดอยางตอเนอง

3. เพอมงหวงความเจรญเตบโต กจการนอกเหนอจากการบรหารงานใหกจการอยรอดแลวกจการยงตองการความเจรญกาวหนา มการเพมขยายขอบเขตการท างาน มการผลตสนคาใหมๆ ออกสตลาด ขยายสาขาเพมลงทนในธรกจใหมท าใหกจการมฐานะและสนทรพยของกจการมจ านวนเพมมากขน

4. เพอมงหวงสนองความรบผดชอบตอสงคม การประกอบธรกจผประกอบการจะตองมความรบผดชอบตอสงคม ทงสงคมภายในและสงคมภายนอกกจการ เชนมความรบผดชอบตอผ ถอห น พนกงาน ลกคา สงแวดลอมตางๆ แหลงชมชน ฯลฯ ไมเอารดเอาเปรยบ หรอสรางปญหาใหกบสงคมดงกลาว

กลาวโดยสรปในการด าเนนงานของธรกจทจะมงหวงทจะจ าหนายสนคาและบรการแกผบรโภค โดยมผลก าไรอยในระดบทพอใจและสามารถท าใหกจการอยรอดและมความเจ รญเตบโตโดยมการค านงถงความรบผดชอบตอสงคม

ประเภทธรกจ(Types of Business) ประเภทธรกจ สามารถแบงออกไดตามลกษณะของการด าเนนงานได 3 รปแบบใหมๆ คอ (นงเยาว ชยเสร. 2511 : 9)

192

1.การพาณชย (Commerces) หมายถง การด าเนนการดานการซอขายแลกเปลยนรวมทงการขายปลก (Retail) การขายสง (Wholesale) กจการคลงสนคา (Warehousing) การขนสง (Transporting) การประกนภย การธนาคาร (Banking)

2.การอตสาหกรรม (Induster) หมายถง การด าเนนการผลตสนคาและบรการ (Goods and Services) สนคาและบรการทมการผลตขน ไดแก สนคาอปโภคบรโภค (Consumer’s Goods) คอ สนคาทผน าไปใชในการอปโภคไดทนทยงไมได แตจะตองถกน าไปใชในการผลตสนคาและบรการชนดอนตอไป

การอตสาหกรรม อาจแบงแยกออกเปนประเภทตางๆ ไดคอ 1. Genetic Indstry หมายถง ธรกจประกอบการเกษตร การเพาะปลก การเลยง 2. Extractive Industry หมายถง ธรกจทน าเอาวตถดบ (Raw Material) ตางๆ มา

ประกอบกนขนเปนสนคาส าเรจรป (Finished Goods) 3. Manufacturing Industry หมายถง ธรกจทน าเอาวตถดบ (Raw Material) ตางๆ

มาประกอบกนขนเปนสนคาส าเรจรป (Finished Goods) 4. Construction Industry หมายถง ธรกจทด าเนนการกอสรางอาคารบานเรอน

ถนน ฯลฯ 5. Analytical Industry หมายถง อตสาหกรรมทน าเอาวตถอยางเดยวมาใหเพอผลต

สนคา หลายประเภท ตวอยาง เชน อตสาหกรรมกลนน ามน 6. Synthetic Industry หมายถง อตสาหกรรมทผลตสนคาซงตองใชวตถดบและวตถ

หลายๆอยางมาใชประกอบกน เชน อตสาหกรรมทอผา 3. การใหบรการ (Servicer) หมายถง การด าเนนการดานการใหบรการแกผ ซอ ไดแก กจการ

โรงแรม โรงภาพยนตร ทองเทยว ฯลฯ

องคประกอบการประกอบอาชพอสระ การเลอกท าเลทตงโรงงาน

เมอเรมกจการใหม ๆ ผผลตอาจเรมการผลตสนคาจากในหองครว โรงรถแตเมอกจการเรมขยาย การเลอกสถานทส าหรบโรงงานควรมการคดใหดและรอบคอบกอนตดสนใจปจจยส าคญทใชในการตดสนใจม 3 ประการ

1. ความใกล ไดแก ลกคา ใกลแหลงวตถดบ ใกลแหลงขนสง

193

2. ปจจยเกยวกบคน ไดแก คาจางแรงงาน ทศนคตของทองถน กฎหมายภาษ ระเบยบตางๆ และคณภาพของชวตคนในทองถนนน

3. ปจจยทางกายภาพและพลงงาน ไดแก พลงงานทใชในทองถนนน เชนไฟฟา น าประปา ธรรมชาตของผลผลต ความสะดวกการทงและก าจดขยะและของเสยแหลงน า อากาศ และสงแวดลอม

การสรางอาคารโรงงานตองค านกถง

1. สถานทตง 2. จ านวนอาคาร 3. ลกษณะของอาคารทเหมาะสมแกการผลต แบบแปลน อาคารไมหรอตก

จ านวนชน การรบน าหนก การจดผงภายในโรงงาน ตองค านงถงความสะดวก คนงานไมเหนอยมากเกนไป ทตองยกแบก

หรอเดนออมไปมา ดงนนส านกงาน คลงสนคาคลงวตถดบ โรงเกบสงของ โรงอาหาร การตดตงเครองมอ เครองจกร ตองท าในทๆเหมาะสม เพอใหการผลตด าเนนไปอยางมประสทธภาพนอกจากนนในโรงงานตองมแสงสวางทเพยงพอ อณหภมเหมาะสม มทางระบายอากาศ เสยงไมดงเกนไป มทก าจดกลน ควน ฝ นละออง ฯลฯ ขอบเขตการเงนในองคการธรกจ

ธรกจไมวาขนาดใดจะตองมผจดการทางการเงน เพอท าหนาท ตดสนใจเกยวกบการเงนของธรกจดงนน ผ จดการทางการการเงนจงมขอบเขตความรบผดชอบในการบรหารของธรกจม 3 ขอตอไปน 1.การวางแผนหรอคาดการณถงความตองการของเงนทน 2.การจดหาเงนทน 3.การจดสรรเงนทนไปใชในธรกจ 1. การวางแผนหรอคาดการณถงความตองการของเงนทน โดยพจารณาวาธรกจความจ าเปนตองใชเงนทนเทาใด ส าหรบด าเนนธรกจในอนาคต 2. การจดหาเงนทน เปนการบรหารการเงนทเกยวกบการจดหาเงนทเหมาะสมมาใชในธรกจ ธรกจจ าเปนตองมหลกฐานแสดงความสามารถในการช าระคนเงนทนทจดหานนไดแตละแหลงเงนทนก ตองการดหลกฐานแตกตางกนไป

194

ประเภทเงนทน แบงไดตามระยะเวลาของการใชทรพยสนดงน 1.เงนทนระยะยาว 2.เงนทนระยะสน เงนทนระยะยาว คอ เงนทนทมก าหนดจายคนเกนกวา 5 ป เปนเงนทนทน ามาใชซอสนทรพยถาวร เชน ทดน อาคาร เครองจกร ฯลฯ เงนทนระยะยาวสามารถจดหาไดจากแหลงตอไปน 1. เจาของทน เชน ธรกจเจาของคนเดยว คอ การเพมทนของตนเองหางหนสวนกเรยกทนเพมจากหนสวน 2. การก ยม ไดจากสถาบนการเงนตางๆ เชน ธนาคารพาณชย บรษทเงนทนเพออตสาหกรรม บรษทเงนทนและหลกทรพย 3. จากก าไรสะสมของกจการ คอ ก าไรสทธทเหลอจากการจดสรรใหผ ถอหนและกนไวเปนทนส ารอง เงนทนระยะสน คอ เงนทนก าหนดจายคนภายใน 1 ป จดหามาเพอซอวตถดบ ในการผลต หรอจายคาแรง 3. การจดสรรเงนทนไปใชในธรกจ เปนบรหารการเงนทเกยวกบการจดสรรเงนทนของธรกจ ไปลงทนในทรพยสนประเภทตางๆ เพอใหธรกจมทงสภาพคลอง ละความสามารถในการท าก าไร ธรกจจะมสภาพคลองสงเมอมสนทรพยทสามารถเปลยนเปนเงนสดไดเรว การค านวณคาแรง คาแรง (Labor) คอ จ านวนเงนทกจการจายเปนคาตอบแทนแรงงานในการผลตสนคาหรอบรการ การจายคาแรงอาจจะอยในรปตางๆ เชน ในรปของเงนเดอน คาแรงรายชวโมง คาแรงรายชน(ตามหนวยสนคาทผลต) หรอในรปของผลตอบแทนอนๆ เชน คาลวงเวลา โบนสและเงนรางวลจงใจอนๆ โดยปกตจะแยกคาแรงเปน 2 ประเภท คอ 1.คาแรงทางตรง (Direct Labor) คอ คาแรงทตองเกดขนเพอเปลยนสภาพวตถดบใหเปนสนคาส าเรจรป หรอเปนคาแรงทเกยวกบการผลตสนคานนๆ โดยตรง และสามารค านวณตนทนคาแรงทใชในการผลตสนคาแตละหนวยไดโดยงาย ตวอยาง เชน คาแรงของพนกงานคมเครองจกรในแผนกประกอบ คาแรงของชางตดเสอในกจการผลตเสอส าเรจรป เปนตน 2.คาแรงทาออม (Indirect Labor) หมายถง คาแรงทไมไดใชหรอไมไดเกยวของกบการผลตโดยตรง เชน คาแรงหวหนาผควบคมงาน เงนเดอนของยาม ภารโรงหรอดพนกงานท าความ

195

สะอาด เงนเดอนของผจดการโรงงาน เปนตน ทงนเนองจากบคคลเหลานไมไดเปนผผลตสนคาโดยตรง ทงยงเปนการยากทจะตดตามรายการดงกลาวเขาในหนวยทผลตท าใหไมสามารถค านวณตนทนคาแรงเขาในการผลตสนคาได นยมจดรายการนไวในคาใชจายการผลต คาใชจายการผลต หรอโสหยการผลต หรอคาใชจายโรงงาน หมายถง ตนทนทงหมดทเกดขนในการผลตสนคาหรอบรการ ซงนอกเหนอจากรายการวตถดบทางตรงและคาแรงทางตรงโดยปกตรายการตนทนทรวบรวมไวในรายการคาใชจายในการผลตไดแก 1. วตถดบทางออม วสดโรงงาน น ามนหลอลน ฯลฯ 2. คาแรงทาออม และหรอเงนเดอนผจดการโรงงาน พนกงานจดซอ ยามผควบคมงาน ฯลฯ 3. คาใชจายเกยวกบการใชสาธารณปโภค เชน คาน า คาไฟฟา คาโทรศพท 4. คาใชจายเกยวกบการใชอาคารสถานท เชน คาเชา คาเบยประกนภย ภาษทรพยสน 5. ตนทนคาเครองมอเครองใชเลกๆ นอยๆ ทใชในโรงงาน 6. คาเสอมราคาโรงงาน ของอาคาร เครองจกร และอปกรณตางๆในโรงงาน 7. คาซอมแซมและบ ารงรกษาสนทรพยในโรงงาน 8. คาใชจายเบดเตลดอนๆในโรงงาน หลกการจดการรานคา เปนทยอมรบกนโดยทวไปวา รานตดเสอประสบความส าเรจเปนอยางดมาแลวนน สวนใหญขนอยกบการจดการรานคา ซงมระบบการบรหารรานด มการวางแผนงานแตละแผนกไดอยางเหมาะสม โดยมอบงานใหแตละคนมหนาทปฏบตงานตามความสามารถ วธการแตกตางกนไป ซงแตละแหงไมเหมอนกน การจดระบบงาน มรานตดเสอจ านวนมากทจดการรานคาของตนจนเปนทยอมรบจากรานคาอนๆ ทวไป อาศยหลกการจดระบบของงงานการจดการรานคา ดงน 1. มระบบ และระเบยบประจ ารานในการปฏบตงานตามความเหมาะสม 2. แบงงานตามความถนดของชางเสอ ชางเยบ ชางตด หรอชางสอย 3. เจาของรานและชางเสอตางๆ แตละคนรบผดชอบในงานทตนไดรบมอบหมายหนาทตางๆ ควรไดรบแบงใหแตละคน หรอแตละแผนกใหเหมาะสมกบทเขาจะรบผดชอบ 4. ชางแตละคนหรอแตละแผนกควรมความช านาญในงานนนๆ ใหมากทสด

196

5. กอนท างานใดๆกตาม ชางจะตองตดสนใจและพจารณาใหรอบคอบและละเอยดปราณตในงานทกอยาง ทกขนตอน 6. ควรจกตงระบบการตรวจสอบทด และควรระบถงความรบผดชอบของแตละบคคลในแตละแผนกลงไป รวมทงหนาทอนเกยวกบแผนกอน ซงท าใหลดภาระในการควบคมงานลงไปอก 7. กอนผลงานตางๆ จะออกจากรานตดเสอ ควรมการตรวจเชคสภาพความเรยบรอยแตละแหงอยางละเอยดอกครง ในเรองการจดระบบงานจงนบวาเปนสงส าคญยง เพราะจะตองใหงานด าเนนไปตามเปาหมาย ควรประชาสมพนธการตดตอกบคนงานในราน ลกคาและบคคลทวไป ถอวาลกคาเปนเพอนและเปนแขกทด ชางเสอทกคนในรานจะตองเปนน าหนงน าใจเดยวกน ทจะสรางชอเสยงใหแกราน ประพฤตตนเปนมตรทดของลกคาโดยเสมอเทาเทยมกน การจดหองปฏบตการ ในการจดหองปฏบตการนน แตละรานกมวธการและเทคนคตางๆ กน ขอแนะน าวาควรจะไดไปดตามรานตางๆ ทดและน ามาดดแปลงประยกตใหเขากบสภาพของตนเอง โดยถอหลกกวางๆ ดงน 1. ดความสมดลขนาดตางๆ ของหองและจ านวนคน การจดหองจะตองทราบความกวางยาวของหอง รเนอทวางจกร เกาอ โตะตดเยบ โตะรดผา ตใสวสด และมเนอทส าหรบการสญจรภายในราน เหมาะกบการเคลอนไหว 2. ระดบของจกร เกาอ และโตะท างาน มความจ าเปนมากเพราะจะตองไดระดบตอการท างาน ซงไมท าใหเกดความร าคาญและเมอยหลง ท าใหการท างานไดผลด จดครภณฑเหลานใหไดรบแสงสวางอยางเพยงพอ 3. จดหนวยงานไวส าหรบการตด การเยบ การรด การสอย ใหมความสมพนธกนเพอความสะดวกในการท างาน เปนการประหยดเวลาและแรงงาน 4. อปกรณตางๆ ควรจดใหเปนระเบยบเหมาะสมแกหนวยงานทจะหยบใชไดทนท 5. จดทหรอหองไวส าหรบลองตว โดยจดใหมกระจกเงาอยางนอย 3 ดาน มทส าหรบแขวนเสอหรอพาดเสอผาในขณะลองเสอ ควรมแสงสวางอยางเพยงพอ อาจตดแอร หรอพดลม แลวแตสภาพรานและทนทจะตองลง

197

การจดหองปฏบตงาน ทปฏบตงานนนอาจท าเปนมมตดเยบหรอโตะตดเยบเสอกได แตกนบวาเปนสงทจ าเปน ส าหรบการปฏบตงาน เพอใหการท างานเปนสดสวน ประหยดเวลา ควรจดเปนหนวยงานผท างานจะไดไมสบสนในเวลาปฏบตงาน ส าหรบผ ทตดเยบอยทบาน ควรจดมมหนงหรอสวนหนงของหองเปนทเพราะ ไมปะปนกบกจกรรมอน โดยเฉพาะจกรสมยใหม เมอปดแลวสามารถทจดโตะได ถาใชจกรชนดตงโตะควรเลอกโตะทพบและกางออกใหกวางได มลนชกเกบเครองใชทจ าเปน หากเปนมมตดเยบควรมทพอส าหรบเกบเครองใชในการตดเยบ ทรดทสอย และอยใกลทลองตวซงเปนงานทตองปฏบตในระหวางการตดเยบ การจดทส าหรบปฏบตงานนน ควรพจารณาเขยนแผนผงการปฏบตงานตามหนวยงานตามหนวยส าหรบหองรบแขกนนมบรการทางดานรบแขก อาจจดสถานทลบเฉพาะส าหรบวดตวกไดและถาเปนไปได ควรจดหองลองตวไวดวย ภายในหองรบแขกนควรมแบบเสอตางๆ ไวใหเลอกตามความตองการ และเปนสถานทส าหรบคดราคาอกดวย การปฏบตงานควรจดเปนหนวยใหญๆ 3 หนวยดงน คณสมบตของชางเสอ งานชางตดเยบเสอผานนกเชนเดยวกบงานแขนงอนๆ ทตองการคณสมบตประจ าตวเพอใหงานอาชพของตนประสบความส าเรจ ลกษณะทดของชางเสอนน ควรประกอบดวยบคลกภาพและคณสมบตสวนบคคลหลายประการ เชน การแตงกายเรยบรอย พดจาสภาพออนหวาน มมนษยสมพนธทด สขภาพทด มนสยด มความซอสตยอดทน สงตางๆ ดงกลาวนนเมอประมวลเขาดวยกนและจะเปนคณสมบตของชางเสอ คณสมบตทดเปนสงจ าเปนจะตองปลกฝงใหมขน เพราะมสวนชวยใหงานประสบความส าเรจ ชางทดนนมใชเพยงแตฝมออยางเดยว แตจะตองมคณสมบตประจ าตวอนๆ อกดวยซงจะเปนสงทชวยใหงานอาชพของตนกาวหนาและประสบความส าเรจ ทงนกเนองจากชางจะตองตดตอใกลชดกบบคคลทเปนลกคาอยตลอดเวลา ไมเฉพาะแตลกคาเทานน ยงมบคคลผ รวมงานดวย ดงนนคณสมบตทด ยอมมความส าคญมาก คณสมบตของชางเสอทด 1.รกอาชพประเภทนนๆ 2.ตรงตอเวลาและซอสตยตอลกคา 3.ยนดรบการตชม

198

4.กรยามารยาทเรยบรอย พดจาออนหวาน 5.ใจคอเยอกเยน สขม อดทน 6.มความประณตเปนสนย 7.รจกประหยดเวลา แรงงานและวสด 8.มความขยนขนแขงและพากเพยรตองาน 9.แตงกายสภาพเรยบรอย 10.รจกเอาใจลกคา 11.ยนดตอนรบลกคาเหมอนกนทกชน เปนกนเองกบลกคา 12.รอบรทนเหตการณของโลกในดานแฟชน และทกๆดานในงานอาชพ 13.มองเหนการณไกล พยายามคาดการณลวงหนาในดานงานของตน 14.ศกษาคนควาวธการใหมๆ ในอาชพ เพอใหงานกาวหนาและทนสมยอยเสมอ 15.มเหตผลและรจกรบผดชอบในงานของตน สงทกลาวนเปนคณสมบตทดของชางเสอ ควรจะปลกฝงใหมขนในอาชพชางตดเยบเสอ ผ เปนชางควรนกภาพพจน เสอผาเครองแตงกายของผสวม ในการออกแบบทตดเยบอยางถกสวน และประณตเรยบรอย สงเหลานเปนพนฐานงายๆ ซงทกคนควรจะรวาท างานใดกอนหลง และงานชนทลงมอท านนยอมหวงจะใหงานชนนนส าเรจออกมาไดผลดทสด กอนน าสลกคาควรเชคอยางละเอยดกอน ซงจะน าความพอใจมาสตนเองและลกคาอยางยง การตอนรบลกคา สถานทรบแขกเปนสถานทส าคญของรานเสอ เพราะตองพดจาหารอกนนานพอสมควรจงควรจดใหเหมาะสมกบการรบรองลกคา ตกแตงใหดเรยบรอยและสะอาดตา มแสงสวางเพยงพอทางระบายอากาศทจะชวยท าใหมความสข ความสบาย เมอใชสถานทนนๆ ไมจ าเปนตองหรหรามากนก เพราะลกคาอาจเกรงวาราคาจะแพงตามสถานทนนๆ กได การตอนรบลกคาของงานชางเสอผานน นบวาเปนปจจยทส าคญอยางหนง ถาเปนลกคารายใหม ยงไมรจกนสยใจคอ ควรใหเขามโอกาสไดพจารณาผลงานหรอฝมอของเสอทตดเยบเสรจแลวในราน ใหเวลาเขาพด แตถาพจารณาเหนวาลกคาไมชอบพดกอาจเปดโอกาสใหเลอกแบบเสอไปพลางกอน แลวคอยเสนอแนะ โดยการออกแบบเพมเตมเสรมแตงใหเหมาะสมกบบคลกลกษณะของแตละบคคล ซงไมเหมอนกน

199

ลกคาทเขามาในรานตดเสอผามหลายประเภท บางคนมลกษณะใจรอน ใจเยน ละเอยดบางคนกแบบงายๆ อะไรกได ลกษณะเหลานตองคนจากตวลกคาใหโดยเรว และปฏบตใหสอดคลองกนพอสมควร โดยปกตแลวผ ทมารานตดเยบเสอจะมงมาตดเสอโดยตรง ควรปฏบตตามหลกของการตอนรบลกคา ถอเปนการบรการพเศษของรานตดเยบเสอผา การตอนรบลกคาของงานชางเสอผานนเปนปจจยส าคญอยางหนง ถาเปนลกคารายใหมยงไมรนสยใจคอ ควรใหเขามโอกาสสงเกตพจารณาผลงาน หรอฝมอของเสอทตดเยบแลวในรานใหเวลาเขาพด แตถาลกคาไมชอบพดกเปดโอกาสใหเลอกแบบเสอไปพลางกอน แลวคอยเสนอแนะ โดยการออกแบบเพมเตมใหเหมาะสมกบบคคลซงไมเหมอนกนท าใหลกคาเกดความพอใจ และประทบใจ รานตดเสอใดทมการตอนรบด มฝมอการตดเยบ และการตรงตอเวลาดจะมลกคาเพมขน การตอนรบปฏบตดงน 1.ใหความสนใจเมอลกคาพด หรอออกความเหนในเรองแบบเสอเราควรเสนอแนะในสงทเหมาะสมทควร 2.พยามยามเรยนรความตองการและรสนยมของลกคา ใหความเปนกนเอง ลกคาจะไดสบายใจ 3.หลกเลยงการขดแยง ควรใหเหตผลของการออกแบบเสอหรอการตดเยบการดดแปลงหรอตกแตงแกไขใหเสนอแนะในเรองทลกคาขอค าปรกษา ดวยความเตมใจ และยมแยมแจมใส ยนดรบค าตชม 4.มความรสกวา ลกคาทกคนเปนผมาใชบรการของเรา และมความส าคญเทาๆกน คณสมบตทดของผท าหนาทแผนกตอนรบ ผท าหนาทแผนกตอนรบของรานตดเยบเสอผานน อาจเปนชางเสอเปนผ ใหบรการในการตอนรบทางดานการตดเยบเสอผาใหแกลกคาอยางดทสด ท าใหลกคาเกดความพอใจ เพราะผ ตอนรบทางดานนถอวาทกคนทมาเปนลกคา ยอมใหความส าคญเทาเทยมกน และเปนบคคลแรกทลกคาพบเหน อาจจะเกดความประทบใจทงในดานดหรอไมดขนอยกบการตอนรบผตอนรบไมจ าเปนจะตองสวยเสมอไป แตใหเปนผ มมารยาทอนดงาม อดทน และรกการท างานทางดานนจรงๆ การนดลกคาใหลกคา การนดเวลากบลกคา มความส าคญยงจะตองตรงเวลานดเสมอ โดยค านกถงความพรอมและก าลงแรงทมอย ควรจดตารางนดใหเปนระเบยบไว เชน 7 วน หรอ 10 วน ลกคารายนกตอเนองกนไป เพราะการนดเวลาตองถอเปนเรองส าคญ ตองตรงตอเวลานดหมายเปนการผกใจลกคาไมใหผดหวง

200

รานตดเสอโดยทวๆ ไป มกจะขาดลกคาหรอขาดความนยมกเพราะเรองผดนดอยเสมอ ทงนรานตดเยบผาสวนใหญมงานลนมอ เพราะงานเสอเปนงานละเอยด ประณต การปฏบตงานมหลายขนตอน ชางเสอจงควรก าหนดเวลาใหแนนอน แตไมควรใหนานเกนถาเกดการผดพลาดมปญหาขน จะตองขอโทษลกคาและใหเหตผลตอลกคาเปนการสรางความรสกทดแกลกคา ถาเปนไปไดควรจะโทรสศพทขอเลอนเวลานดออกไปเพอลกคาจะไมเสยเวลาในการเดนทางมารบเสอ สงเหลานมความส าคญยงการขยายกจการรานตดเสอ ผ ด าเนนงานรานตดเสอ เมอกจการด าเนนไปดวยความเรยบรอยเจรญขนเปนล าดบเมอตองการจะขยายกจการตอไปอก ควรดตวอยางจากสถานประกอบการอาชพเดยวกนทเขาด าเนนไปแลวประสบความส าเรจ น ามาดดแปลงไดเหมาะสมกบสภาพของบานเรา โดยอาจปรกษาหารอจากผประสบการณในดานน หรอจางผช านาญใหจดท าตามก าลงเงนและพสด ครภณฑทมอยบาง โดยเพมขยายสถานท ต โชว ตส าหรบเกบวสดอปกรณ ต เกบเสอผาทท าส าเรจแลว โตะตดผามาตรฐาน โตะท างาน พดลม แสงสวาง ชดรบแขก กระจกเงาส าหรบหองลองตวเปนตน เงนทนหมนเวยนในมอนนมความจ าเปนมากเพราะตองใชจายเปนคาเงนเดอน คาแรงงาน คาใชจายอนๆ ผด าเนนการจะตองวางแผนในการใชเงนของแตละสถานประกอบการใหลวงหนาอยางรดกม สถานประกอบการอาชพตดเสอผาจะไดรบความส าเรจ ขนอยกบองคประกอบดงน 1. มความร และทกษะในอาชพนนอยางด 2. มประสบการณมาก สามารถแกปญหาได 3. มทนเพยงพอ 4. มแรงงาน ชางฝมอ และบรการด 5. มการจดการรานคาทด 6. ท าเลรานคา และความเหมาะสมของสถานทด 7. ความสะดวกในการคมนาคม การวเคราะหผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร

ผลตอบแทนคอสงทไดรบคนมาจากการลงทน ROI จงเปนทฤษฏทชวยใหผประกอบการสามารถพสจนไดวาการลงทนในครงนนมความคมคามากขนาดไหน

201

ปจจบนนกเศรษฐศาสตรไดคดคนวธการค านวณหาคาการตอบแทนจากการลงทนหรอทเรยกกนวา ROI (Return on Investment) ซงใหคาการประเมนตรวจสอบทมความเทยงตรงและทรงประสทธภาพมาก โดยมวธการดงตอไปน

ค านวณหาตนทนทแทจรงของธรกจ

สงแรกทผประกอบการตองท ากคอจะตองหาตนทนทงหมดของโครงการทางธรกจทคณมแผนจะด าเนนงานในอนาคต ไมวาจะเปนคาวตถดบ คาแรงงาน คาบรรจภณฑ ฯลฯ เปนตน ตวอยางเชน ผประกอบการมแผนจะด าเนนการผลตเสอขายจ านวน 100 ตว ผประกอบการจะตองรวบรวมตนทนทงหมดไมวาจะเปนคาผา คาอปกรณ คาแรงงาน สมมตวาคาตนทนตกอยทประมาณตวละ 120 บาท ตนทนสทธในการท าธรกจจะเกดขนโดยทนทและจะมสนนราคาอยท 12,000 บาท (100 x 120) ประเมนรายรบและผลก าไร

หลงจากไดตนทนทางธรกจมาแลวสงส าคญล าดบตอมาทผประกอบการจะตองท ากคอ การประเมนและค านวณหารายรบรวมถงผลก าไรจากการท าธรกจทคณคาดหวงจะไดรบ ในทนคณจะตองก าหนดราคาและปรมาณยอดจ าหนายเปาหมายทตองการเอาไวลวงหนาดวย โดยใชการค านวณจากปจจยพนฐานในเรองตางๆทางธรกจเพอใหเกดความคมคาในการลงทนมากทสด เชน คณก าหนดราคาขายเสอไวทตวละ 500 บาท และวางเปาการจ าหนายใหไดครบทง 100 ตว เทากบวาคณจะมรายรบทงสน 50,000 บาท โดยหลงหกคาใชจายจะมก าไรสทธอยท 38,000 บาท ตอการลงทนในครงน อนงผประกอบการสามารถตงราคาและก าหนดยอดจ าหนายใหนอยลงกวานกได แตนนจะไมตรงกบวตถประสงคหลกในการท าธรกจทวางเปาจ าหนายไวนอยกวาเปาการผลต ทควรจะเปนนนเอง แทนคาสมการ ROI เพอหาคาตอบแทนการลงทน

ROI =

เมอไดปจจยทงในสวนของตนทนและรายรบมาแลวกมาถงวธการค านวณเพอหาคาตอบแทนจากการลงทน โดยใหผประกอบการน าปจจยทง 2 สวนทไดมาแทนคาดวยหลกสมการดานบน คอ ใหน ารายรบมาลบดวยตนทนไดผลลพธเทาไหรใหน ามาหารดวยตนทนอกหนงครงแลวน าไปคณดวย 100 อาท จากตวอยางธรกจผลตเสอทหากจ าหนายไดยอดครบทง 100 ตว จะมรายรบอยท 50,000 บาท และมตนทนสนคาอยท 12000 บาท (ตนทนตวละ 120 บาท) เมอน ามาแทนคาตามสมการจะได

50,000 – 12,000 = 38,000 บาท

ตนทน (รายรบ-ตนทน) X 100

202

แลวน าผลลพธทไดไปหารดวยตนทนอกหนงครง 38,000 / 12,000 = 3.16

จากนนน าผลลพธในขนตอนนไปคณดวย 100 อกหนงครง ผลลพธทไดในขนตอนสดทายกคอเปอรเซนตเฉลยคาตอบแทนจากการลงทนหรอทเรยกวา ROI นนเอง

3.16 x100 = 316 %

จะเหนไดวาเปอรเซนตคาเฉลยจากการค านวณคาการตอบแทนจากการลงทนท าธรกจเสอมคาเฉลยอยท 316% เทานน ซงถงแมตวเลขทไดจะมคาทสงกวา100% คา ROI ควรจะตองมคาสงนบตงแต 100% ขนไปถงจะถอวามความคมคาตอการนาลงทน โดยทางแกมอย 2 วธเทานน คอ ตองลดคาตนทนการผลตใหต าลงอก หรอ ไมกเพมรายรบใหเพมสงขนดวยวธการเพมราคาจ าหนายใหสงขน จงจะเปนวธการแกปญหาทถกจดและสามารถเพมคา ROI ใหเพมสงขนได

ทก ๆ การลงทนมความเสยงและความเสยงทวานกถอเปนของแสลงทางธรกจทผประกอบการควรจะตองหลกหนใหไกลทสด เพราะความเสยงเปนอะไรทไมมความแนนอนและอาจสรางความช าใจใหกบผประกอบการในภายหลงได ดงนนกอนทคณจะน าไอเดยอนบรรเจดมาดดแปลงเปนธรกจบนโลกของความเปนจรง ขอใหน าการค านวณ ROI มาเปนปจจยหนงในการประกอบการตดสนใจดวยเพอลดความเสยงของกจการ

แนวโนมแฟชนของไทย สทอยรอบตว รวมถงสทตกกระทบ โดยน าเสนอสดวยวสดจรงๆ เทรนดสนนทกวงการไดน าใชขอมลส เชน เสอผา ของช ารวย ของแตงบาน สทาบาน อตสาหกรรมกระเบอง เฟอรนเจอร อเลกทรอนกส ทกวงการใชขอมลส ซงจะมการออกคากลางของสนนๆ ออกมา และเปนหนาทของแตละประเทศน าไปตความตอไป เพอน าไปใชใหสอดคลอง แยกยอยลงไปในรายละเอยดของผลตภณฑนนๆ ในแตละประเทศ รวมถงสอดรบกบแบรนดนนๆ ดวย “The Gold Economy” เทรนดสทองหวบหวบรบป 2011 ประเทศไทยก าลงกาวสอกระดบหนงจากเดมเปนผใชเทรนดส แตปจจบนไดพฒนาวจยเทรนดส ส าหรบโทนสทน าเสนอนน แบงเปน 2 กลม ทง 2 โทนนนสอการมองโลกในแงด เรมจาก

203

1. โทนสทพยายามอนรกษเพอใหทกอยางเปนไปตามธรรมชาต และใชสงของทกอยางทเปนธรรมชาต โทนสทอนรกษธรรมชาตน เชน โทนสเทา น าตาล สเบจ ทเปนสคอนขางเขม และมวสดทกลมกลอมนนคอโทนอนรกษ 2. การไลลาความฝนและมองหาสงใหมๆ มองโลกในแงยง คอ สมลตคลเลอร เปนสสนทสดใส พาสเทลคลเลอร หรอสทมองแลวสบาย นอกจากนสทมอทธพลกบคนไทยม 3 ส ไดแก สแดง สอถงความมงคง สเหลองสอถงราชวงศ และเขยวสอถงชวตปกตสขของบานเรา ดาน Home Textile Product Designer กลาวถงทรนดปลายป 2010 ถงตนป 2011 วาแบงกลมสทน ามาท าเทรนดตามสภาพการใชชวตของคนในอก 18 เดอนขางหนา ออกเปน 3 กลมหลก เรมจาก 1.Urban หรอ คนโสด คนเมอง ทอาศยอยในคอนโดฯ วยทเรมท างาน เรมออกมาใชชวตคนเดยว การตกแตงบานจะเปนอะไรทเรยบงาย ใชความเปนวสดทแทจรง ไมแตงเตม ไมเคลอบส ไมท าอะไรใหผดแปลกจากรปแบบเดม แตงบานเปนทหลบจากความวนวายในเมองมาอยในโลกสวนตว โทนสะอาดสะอาน สบายตา อยางโทนสเทา สปนเปลอย สไมดบทไมขดมน เปนเนอไมจรงๆ สวนพวกแอคเซสซาร เชน ปลอกหมอน พรม เปนโทนสสมผสนมสบายและอบอนของแสงอาทตย Suburban การใชชวตของครอบครวเดยว หรอครอบครวทเพงเกดใหม เปนกลมทอยชานเมอง ทตองการใหพนมสวนหยอมเลกๆ มเดกเลกๆ ทตองการเรยนร คนในบานมกมกจกรรมรวมกนบอย โทนสสดใสมาเปนสวนประกอบของบานเพมความมชวตชวา โดยเปนโทนไมสออน ของตกแตงสดใส ไมวาจะเปนจาน ชาม ปลอกหมอน และพรม Countryside กลมครอบครวใหญ ครอบครวขยาย ทมคนหลายรน เปนเทรนดของเทศกาลเฉลมฉลอง งานเลยงรนเรง การตกแตงจะเปนเหมอนบานหลงท 2 ของคนเมอง เพอเปนจดพกผอน เปนศนยรวม ลกษณะอบอนและเปนกนเอง ระลกถงความหลงทผานมา โทนสอบอน ของตกแตงเปนสแดง เขยว ทเบรกแลว หรอสทอง สรป ประกอบอาชพอสระ ควรพจารณาอยางรอบคอบ โดยเลอกอาชพทชอบหรอ คดวาตวเองถนด ตองพฒนาความสามารถของตวเองศกษารายละเอยดของอาชพ และท าการฝกอบรม ฝกปฏบต ใหมพนฐานความรความเขาใจในการเรมประกอบอาชพทถกตอง รวมทงตองพจารณา องคประกอบอนทเกยวของ เชน ท าเลทตงของอาชพ สภาพแวดลอม ผ รวมงาน และเงนทนนอกจากนน ผประกอบอาชพอสระจะตองมความร ความสามารถในการจดการดานเทคนคและวธการ การวางแผน การตลาด ซงตองมการเตรยมการอยางละเอยด การประกอบอาชพอสระเปนงานทาทาย แตสามารถ สรางรายไดให

204

ผประกอบการและครอบครวไดไมดอยกวาอาชพอน โดยผประสบความส าเรจใน การประกอบอาชพอสระสวนใหญ จะเปนผ ทมความอดทนสง มความมงมน ตงใจ กระตอรอรน กลาตดสนใจ กลาเสยง และพฒนาตนเองอยตลอดเวลา

ทกๆ การลงทนมความเสยงและความเสยงทวานกถอเปนของแสลงทางธรกจทผประกอบการควรจะตองหลกหนใหไกลทสด เพราะความเสยงเปนอะไรทไมมความแนนอนและอาจสรางความช าใจใหกบผประกอบการในภายหลงได ดงนนกอนทคณจะน าไอเดยอนบรรเจดมาดดแปลงเปนธรกจบนโลกของความเปนจรง ขอใหน าการค านวณ ROI มาเปนปจจยหนงในการประกอบการตดสนใจดวยเพอลดความเสยงของกจการตามหนวยงานตามหนวยส าหรบหองรบแขกนนมบรการทางดานรบแขก อาจจดสถานทลบเฉพาะส าหรบวดตวกไดและถาเปนไปได ควรจดหองลองตวไวดวย ภายในหองรบแขกนควรมแบบเสอตางๆ ไวใหเลอกตามความตองการ และเปนสถานทส าหรบคดราคาอกดวย

205

ขนตอนการสรางแบบตด

206

ขนตอนการตรวจแบบตด

207

ขนตอนการตดผา

208

ขนตอนการเยบประกอบตว

209

ชนงานส าเรจ

210

ประวตยอผวจย

ประวตยอผวจย

ชอ-ชอสกล นายทวพร ปรชา สถานทเกด โรงพยาบาลพปน อ าเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช สถานทอยปจจบน 184/43 ม.2 ต าบลมะขามเตย อ าเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน รหสไปรษณย 84000 ต าแหนงหนาทการงานปจจบน ธรกจสวนตว,ผลตเสอผาส าเรจรป สถานทท างานปจจบน ราน บ – แฮปป 184/43 ม.2 ต าบลมะขามเตย อ าเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน รหสไปรษณย 84000 ประวตการศกษา

พ.ศ. 2542 จบประถมศกษา – มธยมศกษาปท 3 จากโรงเรยนวดประชาวงศาราม จงหวดสราษฎรธาน พ.ศ.2547 ปวช – ปวส. จากวทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน จงหวดสราษฎรธาน พ.ศ. 2549 จบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ พ.ศ. 2554 จบปรญญาโท การศกษามหาบณฑต สาขาอตสาหกรรมศกษา มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ