KPSS2016

2004-2005-20062007-2008-20092010-2011-2012

2013-2014

2015

Pegem Akademi Sınav Komisyonu;

2015 KPSS’ye Pegem Yayınları

ile hazırlanan adayların,70'in üzerinde soruyu

kolaylıkla çözebildiğini

açıkladı.

ÇIKMIŞ SORULARTamamı Çözümlü

Konu Konu Düzenlenmiş

29.Eğitimde

yıl

KPSSEğitim Bilimleri

Komisyon

Öğretmen Adayları İçin KPSS EĞİTİM BİLİMLERİKONU KONU DÜZENLENMİŞ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR

ISBN 978-605-318-224-5

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem Akademi

Bu kitabın basım, yayın ve satış haklarıPegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti. ne aittir.

Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.

“Bu kitapta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlardaki ÇIKMIŞ SORU-LAR'ın her hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması, yayım-lanması ÖSYM'nin yazılı izni olmadan yapılamaz. Pegem Akademi Yayıncılık telif ücreti ödeyerek bu izni almıştır.”

19. Baskı: 2015, Ankara

Yayın - Proje: Neslihan GürsoyDizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan

Kapak Tasarımı: Gürsel AvcıBaskı: Tuna Matbaacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.

Bahçekapı Mahallesi 2460. Sokak No: 7Şaşmaz/ANKARA(0312-278 34 84)

Yayıncı Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 16102

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51

Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08

Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

İnternet: www.pegem.netE-ileti: pegem@pegem.net

Değerli Öğretmen Adayları,

KPSS’ye hazırlanan öğretmen adaylarımız KPSS’de çıkan soruları incelemekte, çözmekte ve kendini geliştirmek, eksiklerini fark edip tamamlamak adına çalışmalarına dâhil etmektedir. Öğretmen adaylarının bu yönde yaptıkları çalışmaların başarı oranları üzerindeki olumlu etkisi göz ardı edilemeyeceğinden kitabımızda 2004 yılından 2015 yılına kadar yapılan KPSS Eğitim Bilimleri alanında yöneltilen tüm sorulara yer verilmiştir. Kitapta;

- sorular ilk olarak sekiz ana başlık altında toplanmış (Gelişim Psikolojisi, Öğrenme Psikolojisi, Rehberlik ve Özel Eğitim, Sınıf Yönetimi, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Program Geliştirme, Öğretim İlke ve Yöntemleri, Ölçme ve Değerlendirme),

- ardından her bir başlık konularına göre ayrılmış,

- sorular yıl yıl sıraya dizilmiş,

- her sorunun ayrıntılı çözümlerine yer verilmiştir.

Öğretmen adaylarının geleceğe umutla bakabilmeleri, eğitimini aldıkları alanda kendilerini gerçekleştirebilmeleri ve ülkeye, onları bekleyen genç beyinlere ulaşmalarında karşılarına çıkan engelleri aşmalarına yardımcı olması amacıyla hazırlanan KPSS Tamamı Çözümlü Eğitim Bilimleri Çıkmış Sorular kitabı ile sizlere faydalı olacağımızı umuyor ve hepinize başarılar diliyoruz.

Pegem Akademi Yayıncılık

GELİŞİM PSİKOLOJİSİ

(ss: 1-78)

Gelişimin Temel Kavramları ...............................................................................................................3

Gelişimin Temel İlkeleri .................................................................................................................... 11

Gelişimin Dönemleri ve Gelişim Görevleri .......................................................................................17

Psikoloji Kuramları ...........................................................................................................................18

Fiziksel ve Psikomotor Gelişim ........................................................................................................19

Bilişsel Gelişim ................................................................................................................................24

Dil Gelişimi .......................................................................................................................................42

Kişilik Gelişimi ..................................................................................................................................45

Hümanistik Yaklaşım .......................................................................................................................64

Ahlak Gelişimi ..................................................................................................................................71

ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ

(ss: 79-224)

Öğrenmenin Tanımı ve Öğrenilmiş Davranışların Özellikleri ...........................................................81

Öğrenme ile İlgili Temel Kavramlar ..................................................................................................86

Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler ........................................................................................................88

Öğrenme Kuramları .......................................................................................................................100

Tepkisel (Klasik) Koşullanma .........................................................................................................103

Klasik Koşullanma İlkeleri .............................................................................................................. 116

Bitişiklik Kuramı .............................................................................................................................127

Bağ Kuramı....................................................................................................................................130

Edimsel (Operant) Koşullanma......................................................................................................135

İşaret-Gestalt Kuramı ....................................................................................................................187

Sosyal Öğrenme Kuramı ...............................................................................................................192

Gestalt Kuramı...............................................................................................................................207

Bilgiyi İşleme Kuramı .....................................................................................................................212

İnsancıl Kuram (Hümanistik) .........................................................................................................223

REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM

(ss: 225-320)

Rehberlik Nedir? Ne değildir?........................................................................................................227

Rehberliğin İlkeleri .........................................................................................................................230

Çağdaş Eğitim Anlayışı ve Öğrenci Kişilik Hizmetleri ....................................................................241

Okullarda Rehberlik Hizmetleri ......................................................................................................243

Başlıca Rehberlik Türleri ...............................................................................................................251

Problem Alanlarına Göre Rehberlik ...............................................................................................261

Bireyi Tanıma Teknikleri .................................................................................................................269

Test Dışı Teknikler .........................................................................................................................274

Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Programları .......................................................................285

Eğitimde Rehberlik Hizmetlerinin Örgütsel Yapısı ve Görevleri .....................................................287

Psikolojik Danışma Kuramları........................................................................................................296

İletişim ve İletişim Engelleri ...........................................................................................................305

Özel Eğitim ....................................................................................................................................316

Mesleki Gelişim Kuramları .............................................................................................................318

Rehberlik Modelleri ........................................................................................................................320

PROGRAM GELİŞTİRME

(ss: 321-408)

Eğitim Bilimine Giriş - Temel Kavramlar ........................................................................................323

20. Yüzyılda Avrupa’da ve Türkiye’de Eğitim ................................................................................329

Program Geliştirmeye Giriş ...........................................................................................................330

Program Geliştirme Model ve Yaklaşımları ...................................................................................344

Program Geliştirmenin Planlanması ..............................................................................................348

Hedefler ve Belirlenmesi................................................................................................................353

İçerik ..............................................................................................................................................368

Eğitim Durumları ............................................................................................................................375

Sınama Durumları .........................................................................................................................393

Programın Denenmesi ve Değerlendirilmesi .................................................................................395

Plan ...............................................................................................................................................401

SINIF YÖNETİMİ

(ss: 409-422)

ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI

(ss: 423-436)

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

(ss: 437-550)

Öğretim İlkeleri, Kuram-Model ve Yaklaşımları .............................................................................439

Öğretme-Öğrenme Yaklaşımları-Model Kuramları ........................................................................443

Öğretim Stratejileri .........................................................................................................................487

Öğretim Yöntemleri........................................................................................................................495

Öğretim Teknikleri .......................................................................................................................... 511

Diğer Öğretim Teknikleri ................................................................................................................544

Düşünme Biçimleri.........................................................................................................................549

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

(ss: 551-661)

Temel Kavramlar............................................................................................................................553

Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler .........................................................................570

Sınav Türleri ..................................................................................................................................593

Ölçme Sonuçları Üzerinde İstatistiksel İşlemler ............................................................................622

Gelişimin Temel Kavramları

Gelişimin Temel İlkeleri

Gelişimin Dönemleri ve Gelişim Görevleri

Psikoloji Kuramları

Fiziksel ve Psikomotor Gelişim

Bilişsel Gelişim

Dil Gelişimi

Kişilik Gelişimi

Hümanistik Yaklaşım

Ahlak Gelişimi

GELİŞİM PSİKOLOJİSİ

Gelişimin Temel Kavramları

3

1. Bir anne, daha önce küçük nesneleri ağzı dar bir şişenin içine sokmakta zorlanan 1,5 yaşındaki oğlunun artık bu davranışı rahatlıkla yapabildiğini söylemektedir.Çocuğun bu davranışı zaman içinde kazanması, aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir? A) GeribildirimB) ZekâC) OlgunlaşmaD) Çevre

E) Devresel tepki

2. Aşağıdakilerden hangisi kritik dönemin belirleyici özelliğidir?A) Çevresel uyarıcı ve olayların

çocuğun gelişim ve öğrenmesi üzerinde daha kuvvetli ve kalıcı etki göstermesi

B) Çocuğun toplumsal kural ve öğretilere daha sık baş kaldırması

C) Bir gelişim dönemine ilişkin davranış örüntülerinin daha belirgin bir biçimde görünmeye başlaması

D) Ana-baba ile çocuk arasında kuşak çatışması yaşanma olasılığının artması

E) Akran ve arkadaşların çocuğun tutum ve davranışlarını belirlemede daha önemli bir rol oynamaya başlaması

3. Gelişim psikolojisinde, aşağıdaki kavramlardan hangisi türe özgü genetik yapı tarafından önceden belirlenmiş bir plan çerçevesinde, yaşantılardan bağımsız olarak ortaya çıkan biyolojik gelişmelere işaret etmek için kullanılır?A) Doğuştan donanımB) GelişimC) SosyalleşmeD) Uyum kurma (akomodasyon)E) Olgunlaşma

4. Gelişimde olgunlaşma kavramı aşağıdaki süreçlerden hangisini anlatmak için kullanılmaktadır?A) Sosyal normlara uygun davranışların

öğrenilmesi ve sergilenmesiB) Genetik olarak belirlenen bir

plan çerçevesinde yaşantılardan bağımsız olarak gerçekleşen biyolojik gelişmeler

C) İlk ergenlik döneminde başlayan ve yetişkinlik çağına kadar süren fiziksel ve cinsel değişmeler

D) Büyüme ve gelişmeye eşlik eden öğrenilmiş davranış örüntülerinin kazanılması

E) İlerleyen yaşla birlikte aşırı davranışların yerlerini yavaş yavaş ağırbaşlı davranışların alması

GELİŞİMİN TEMEL KAVRAMLARI

KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular

4

5. Gözlerinde kataraktla doğan ve 7 yaşına kadar tedavi olamayan çocuklar, daha sonra tedavi olsalar bile görme sorunlarıyla karşı karşıya kalabilirler.Bu durumda, yaşamın ilk 7 yılı görme duyusu açısından aşağıdakilerin hangisiyle nitelendirilebilir?A) Duyusal-motor dönemB) Olgunlaşma düzeyiC) Hiyerarşik düzeyD) Kritik dönemE) Gelişme dönemi

6. Gelişimin, birbirini izleyen, ayırt edilebilir devreler hâlinde gerçekleştiğini öne süren kuramcılara göre, içinde yaşanılan çevrenin niteliği bu devreleri nasıl etkileyebilir? A) Hem hangi yaşta ortaya çıktıklarını

etkiler hem de sıralarını değiştirebilir.B) Hangi yaşta ortaya çıktıklarını

etkileyebilir ama sıralarını değiştiremez.

C) Hangi yaşta ortaya çıktıklarını etkilemez, sıralarını kısmen değiştirebilir.

D) Ne hangi yaşta ortaya çıktıklarını ne de sıralarını etkiler.

E) Ne hangi yaşta ortaya çıktıklarını ne de sürelerini değiştirebilir.

7. İlköğretim okuluna yeni başlayan Mehmet önlüğünü kendisi giyebilmekte, ancak annesi defalarca göstermesine karşın, önlüğünün yakasını bir türlü ilikleyememektedir.Mehmet’in önlük yakasını bir türlü ilikleyememesi, aşağıdaki ifadelerden hangisiyle açıklanabilir?A) Yaka kullanmaya yeni başladığı

için Mehmet deneyim eksikliği yaşamaktadır.

B) Annesinin aşırı koruyucu tutumu nedeniyle Mehmet iliklemeyi öğrenememiştir.

C) Mehmet yakasının düğmelerini ilikleyebileceği kritik döneme henüz ulaşmamıştır.

D) Mehmet’in el kasları yakasını ilikleyebilecek olgunluğa erişmemiştir.

E) Mehmet’in parmakları yakasını ilikleyebilecek kadar büyümemiştir.

8. Fatma Hanım seneye okula başlayacak olan yeğeni Bertuğ’a bir hediye vermek ister. Çocuk giysileri satan bir mağazadan Bertuğ’un yaşını söyleyerek bir pantolon satın alır. Hediyesini yeğenine verdiğinde, uzun süredir görüşmemelerine karşın, satın aldığı pantolonun yeğeninin bedenine tam olduğunu görür, çok sevinir.Yukarıdaki paragrafta gelişim psikolojisine özgü kavramlardan hangisine vurgu yapılmaktadır? A) BüyümeB) OlgunlaşmaC) ÖğrenmeD) HazırbulunuşlukE) Kritik dönem

Gelişimin Temel Kavramları

5

9. Gelişim psikolojisine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Güvenli bağlanan çocuklar,

anneleriyle aralarında kurulan sevgi bağı nedeniyle anaokuluna başlarken yaşıtlarına oranla daha yoğun ayrılık kaygısı yaşarlar.

B) “Kimlik arayışı” statüsünde bulunan ve anne babalarıyla aralarında sorunlar olan gençler, olumlu bir kimlik statüsüne sahiptirler.

C) Dili anlamak ve konuşmak bebeklik döneminde eş zamanlı ortaya çıkar.

D) İlköğretim çağında gözlenen dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun temelinde reddedici anne baba tutumu bulunmaktadır.

E) İlk çocukluk döneminde ortaya çıkan döngüsel tepkiler oyun etkinliklerinin temelini oluşturur.

10. Bir araştırmada ilköğretim öğrencilerine bir yıl arayla iki kez ilgi envanterinin uygulanmasından 0,62; üniversite öğrencilerine uygulanmasından 0,80 korelasyon kat sayısı elde edilmiştir. Aynı çalışmada ilköğretim öğrencilerine ölçme aracının üç yıl arayla iki kez uygulanmasından 0,31; üniversite öğrencilerine aynı zaman aralığında iki kez uygulanmasından 0,63 korelasyon kat sayısı hesaplanmıştır. Ayrıca üniversiteden sonra yaşamın sonuna kadar ilgi puanlarındaki kararlığın 0,70 civarında olduğu gözlenmiştir.Bu araştırmaya göre, ilgi puanlarındaki kararlığın artışı, gelişim psikolojisine özgü aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?A) BüyümeB) ÖğrenmeC) HazırbulunuşlukD) Kritik dönemE) Yaş

11. Bir araştırmacı çocukların yaşa bağlı konuşma gelişimi örüntüsünü incelemek ister. Bu amaçla iki, dört ve altı yaşlarından ellişer çocuğu rastgele örnekleme yöntemiyle seçerek toplam 150 çocuktan tek seferde veri toplar. Daha sonra verileri çözümleyerek farklı yaşlarda dil gelişimine ilişkin genellenebilir sonuçlar ortaya koyar.Bu araştırmacının kullandığı araştırma yöntemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Meta-analiz B) Kesitsel C) Örnek olay D) Nitel E) İzleme

12. Yaşamın ilk iki yılında, bebeğin deneyimlerine bağlı olarak duyusal motor alanında kapsamlı bir gelişme olur. İç kulaktaki vestibular sistem, hareket ve denge duyularını yönetir ve diğer duyu sistemlerini etkiler. Bazı bulgular, bebeklerde ve yeni yürümeye başlayan çocuklarda vestibular sistemin yeterince uyarılmamasının daha sonra öğrenme zorluklarına neden olabildiğini göstermektedir.Bu sistemin, yaşamın ilk yıllarında yeterince uyarılmaması sonucunda ortaya çıkan öğrenme zorluklarını aşağıda verilen gelişim kavramlarından hangisi en iyi açıklar? A) OlgunlaşmaB) Kritik dönemC) İlerlemeD) BüyümeE) Dengeleme

KPSS Eğitim Bilimleri Tamamı Çözümlü Çıkmış Sorular

6

13. Büyük bir hevesle ilköğretime başlayan Hakan, ikinci dönemde okuma ve yazmayı öğrenir. Ancak yıl sonunda annesinin istediği gibi, çizgiyi taşırmadan düzgün bir şekilde yazmayı başaramaz.Hakan’ın düzgün yazamamasının sebebi aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Okuldan bıkmasıB) Annesinin düzgün yazması için

baskı yapmasıC) Küçük kas gelişiminin yeterince

tamamlanmamasıD) Öğretmeninin yeterince ilgi

göstermemesiE) Ellerini, kollarını etkili

kullanamaması

14. Doğuştan görme engelli Ahmet, yetişkinlik döneminde gerçekleştirilen bir ameliyatla görme yetisini kazanır. Ancak bu yetiyi kullanma düzeyi, görme problemi olmayan bireylerle aynı seviyeye ulaşamaz.Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanabilir? A) Uyum sağlama B) Bireysel farklılıklar C) DengelemeD) OlgunlaşmaE) Yaşantı

15. Bir araştırmada; kedi yavruları, hayatlarının üçüncü haftasından on beşinci haftasına kadar süren dönem boyunca sadece dikey çizgiler görebildikleri bir ortamda büyütülmüşlerdir. Daha sonra hem yatay hem de dikey çizgilerin bulunduğu bir ortamda teste tabi tutulan kediler yalnızca dikey çizgileri görebilmişler ancak daha önce hiç karşılaşmadıkları yatay çizgileri görememişlerdir.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Olgunlaşma B) Kritik dönem

C) Hazırbulunuşluk D) Büyüme

E) Transfer

16. XX. yüzyılın başında Hindistan ormanlarının birinde bir çocuk bulunmuş, bu çocuk 8 yaşına kadar bir kurt sürüsü ile yaşamış ve yaşadıkları ormanın kitabı öyküsüne esin kaynağı olmuştur. Bu çocuğa, 9 yaşında dil öğretmek için özel bir eğitim verilmiştir. Bu eğitimin sonunda çocuk, konuşulanları tam olarak anlamasına karşın konuşmayı bir türlü öğrenememiş, kurt ulumasını ve kurtların kavga ederken çıkardığı pek çok sesi rahatlıkla çıkarmış ama İngilizcedeki çoğu sesi çıkaramamıştır.Bu çocuğun konuşmayı öğrenememesi aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilidir?A) OlgunlaşmaB) Kritik dönemC) BüyümeD) ÖğrenmeE) Bireysel farklılık

Gelişimin Temel Kavramları

7

17. Tek yumurta ikizi iki kardeş olan Aslı ile Aylin sarışın ve yeşil gözlüdür. Aslı romantik filmlere meraklı ve içsel güdülenen bir kişiyken, Aylin bilim kurgu ve korku filmleri sevmekte ve dışarıdan bir zorlama olmadan ders çalışmamaktadır.İkiz kardeşler arasındaki bu farklılığın nedeni aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir? A) KalıtımB) ÇevreC) Kritik dönemD) EvreE) Genotip

18. Okul çağına geldiğinde babası okula göndermediği için okuma yazma öğrenemeyen, evlenip çoluk çocuk sahibi olduktan sonra okuma yazmayı öğrenmeye başlayan Fidan Hanım, okuma yazmayı öğrenme sürecinde oldukça zorlanmıştır.Yukarıda verilenlere göre Fidan Hanım’ın okuma yazmayı öğrenmede zorlanması aşağıda verilenlerden hangisi ile en doğru biçimde açıklanır?A) BüyümeB) OlgunlaşmaC) Kritik dönemD) HazırbulunuşlukE) Aktarım