Referat 1

-Nje çeshtje qe perben shume interes dhe per te cilen eshte folur shume eshte ajo e origjines se pellazgeve. Megjithese flitet shume, dihet pak per historine e ketij populli, pasardhes te te cileve jemi vete ne. Ne kete diskutim do te perpiqemi te hedhim pak drite ne te shkuaren e larget. A jane pellazget banore te vjeter e autoktone apo te ardhur ?

- Popullsia eneolitike vleresohet nga studiuesit si paraindoevropiane ose indoevropiane e hershme. Kjo popullsi, e organizuar ne fise, nepermjet kontakteve dhe shkembimeve, forcoi marredheniet brenda saj, duke krijuar nje bashkesi unike ( te tere), me tipare te perbashketa ne menyren e jeteses, ne kulture, gjuhe e zakonet e saj. Shkrimtare te vjeter greke e romake, si Homeri, Hesioti, Herodoti, Tukiditi, Sofokliu, Euripidi, Virgjili , Straboni etj., kete popullsi e quanin pellazge, territorin e tyre Pellazgji dhe gjuhen e tyre pellazgjishte. Per menyren e jeteses , veprimtarine ekonomike, zakonet e besimin e tyre gjenden mjaft te dhena vecanerisht ne vepren “Iliada “ te Homerit. Shume studiues, kryesisht filologe, duke u mbeshtetur ne burime materiale e shkrimore, si epitaf mbi varre te hershme e qeramika, deshmojne se pellazget e shkruanin gjuhen e tyre, pra kishin alfabetin e tyre, te marre nga fenikasit. Herodoti (shek. V pr.K.) theksonte se pellazget njiheshin si popullsia m e vjeter e Ballkanit dhe ishin nje popullsi paragreke e parailire. Kjo teze mbeshtetet nga shume historiane e studiues shqiptare e te huaj si dhe rilindesit tane. Shume te huaj, theksojne lidhjen e pellazgjishtes me gjuhen shipe, teze qe kundershtohet nga studiues te tjere. Lidhur me termin “pellazg”, mendohet se ka pasur nje kuptim te pergjithshem gjeografik, sic ka sot emertimi evropian apo afrikan etj.. –Ne perfundim arrijme ne konkluzionin se popullsia pellazge eshte autoktone dhe me e vjetra ne Ballkan. Sic u tha me lart, aktet deshmojne per nje vazhdimesi nder shekuj te jeteses se pellazgeve ne Ballkan. Per mendimin tim kjo teze e parashtruar duhet te besohet dhe te jete burim krenarie. (Mbeshtetur ne fq.19 te Historise 12 Botimi Albas 2013 )

Referat 2.

-“Nje gje qe mendon, nje gje qe dyshon, qe degjon, qe koncepton, qe pohon, qe do, qe nuk do qe imagjinon dhe qe ndien”. Ky eshte nje koment Dekartit per kryevepren “Zonja Bovari” te shkrimtarit Gustav Flober. - Gustav Flober eshte konsideruar si nje mjeshter I fjales se shkruar. Nje hetues qe shkruante me nje precision te larte dhe me vertetesi te mirestudiuar. Floberi kishte bindjen se per te shprehur nje te vertete ka nje menyre dhe vetem nje , ndoshta jo te qarte, por te bukur, dhe keshtu vihej ne kerkim te saj deri sa ta gjente. Nje nga miqte e ngushte te Floberit qe luajti nje rol thelbesor ne krijimtarine e tij ishte edhe

poeti Luigj Buile. Buileja I mesuar me kadencen e vargut, kerkonte cilesi te tjera ne stil; ai kishte nje ndinje te theksuar kritike, e cila ishte shume e fuqishme e shume e holle. Ai i rrinte vazhdimisht ne koke Floberit dhe nuk e linte te rreshqiste. “Zonja Bovari” eshte shkruajtur ne syte e Builese. Aq ndikim kishte sa Floberi dhe Buileja debatuan per rreth 8 ore per heqjen e 4 rreshtave pershkrim qe Builese iu dukeshin te teperta. Floberi spikat per nje gjuhe shume te sakte dhe per nje pershkrim tmerresisht real te objekteve e njerezve deri ne detajet me te vogla. Per kete mund te ju sjell ndermend se si ai flet per nje krevat qe i perkiste te shkuares dhe perdor togfjaleshin : krevat prej druri qershie te eger. Edhe ne kohen tone kur kane kaluar me shume se njeqind e dhjete vjet nga vdekja e tij, kur te mirat e lazerit, atomit e telekomunikacionit sduken me cudira, vepra e tij mbetet gjithe jete sepse ka ne qender njeriun me gjithe aspiratat e tij. Zonja Bovari eshte nje roman qe nuk duhet ti mungoje bibliotekes se asnje lexuesi. Kjo e fundit te edukon me ndjenjen e pershkrimit tere perkushtim te romancierit.

- Per ta permbledhur mund te themi se ky roman eshte nje pasuri ne shkronja dhe gjurme e gjenialitetit te pakufizuar njerezor. Ky produkt I nje shkrimtari konciz do te jete objekt I diskutimeve dhe studimeve per shume vite me rradhe.