2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar...
Transcript of 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar...
![Page 1: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/1.jpg)
Kesişen konular rapor yazım çalıştayıX-X Mart 2016,AnkaraTürkiye
2.Oturum
Raporlamavedokümantasyon:EnerjiSektörüRaporYazımÇalıştayı
![Page 2: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/2.jpg)
Arkaplana dair dokümantasyon
• BMİDÇS Ek I Envanter Raporlama Rehberleri (24/CP.19 sayılıKarar)
• 2006 IPCC Rehberleri
• Diğer UER’ler
Giriş
![Page 3: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/3.jpg)
Şeffaflık, raporlananbilgininkullanıcılarıtarafındantekrarkullanılabilmesininvedeğerlendirilmesininkolaylaştırılmasıamacıylaenvanterdekullanılanveri
kaynaklarının,varsayımlarınvemetodolojilerinnetbirşekildeaçıklanmasıgerektiğianlamınagelmektedir.Bilgininiletilebilmesivedeğerlendirilmesisürecininbaşarıya
ulaşmasındaenvanterlerinşeffafolmasıtemelbirroloynamaktadır.Ortakraporlamaformatı(CRF)tablolarıveyapılandırılmışbirulusalenvanterraporunun
(UER) hazırlanması,bilgininşeffaflığınakatkısağlarvehemulusalhemdeuluslararasıgözdengeçirmesüreçlerinikolaylaştırır.
Şeffaflık nedir?• Şeffaflık raporlamaiçingerekli5kilitprensiptenbiridir, diğerleri:tutarlılık,
karşılaştırılabilirlik, tamlık vedoğruluk.
• Şeffaflık tüm bilgilerin içerilmesidemekdeğildir, şeffaflıkdoğru bilginin içerilmesianlamınagelmektedir.
![Page 4: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/4.jpg)
2006 IPCC Rehberleri• 2006IPCCRehberlerindeki kategorilerinçoğundaRaporlamaveDokümantasyon
başlıklıayrıbirbölümyeralmaktadır• UER’de yeralmasıgerekenbilgilerhangikademeninkullanıldığına bağlıdır
– Kademe1(örn. faaliyetverisi(FV),emisyon faktörlerinin seçimi(Ef’ler))– Kademe2(örn.FV,yakıt,ürüneözgü içerik,teknoloji/uygulama vediğer
varsayımlaragöreilgiliEF’leri)– Kademe3(örn. tesisverileri, izlemesistemi,teknoloji - gizlilikgözönünde
bulundurularak) • Derlenenvekullanılantümbilgilerin UER’de yeralmasınagerekyoktur
Arşiv: Envanter raporunun hazırlanması için derlenen vekullanılan tüm bilgiler
Arşivlenecek ve UER/CRF tablolarında yer alacak bilgiler
Yalnızca arşivlenecekbilgiler
![Page 5: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/5.jpg)
BMİDÇSRaporlamaRehberleri
• BMİDÇSEkIenvanterraporlamarehberlerinde(24/CP.19sayılıkararınekinde)enerjisektörünüilgilendirenbilgilerdedahilolmaküzereUER’de yeralmasızorunlu olanbilgilerinlistesibulunmaktadır(prg.50):– Faaliyetverisi,emisyonfaktörlerivevarsayımlardahilolmaküzere
uygulananmetotlaraveIPCCkademelerineilişkinaçıklama– KilitkategorileriçintavsiyeedilenIPCCmetotlarınıntakipedilip
edilmediğinedairaçıklama– Hammaddeveenerjidışısektörlerdeyakıtkullanımının
raporlanmasınailişkinaçıklama– Zorunlukategorilerinraporlanmasındatamlık ilkesineilişkinaçıklama– Belirsizlikanalizi– Yenidenhesaplamalar– Gözdengeçirmesürecinecevabenyapılandeğişiklikler
![Page 6: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/6.jpg)
UER Taslağı -Kesişen konular
UER
’nintamam
ında
ene
rjiyeilişkinbilgi
NIROutlineExecutiveSummary
Chpt.1:Introduction
Chpt.2.TrendsChpt.3Energy
Chpt.10:Recalculations/improvements
AnnexI.KeycategoriesEk2.Belirsizlik
Ek3:MetotlarEk4.Enerjidengesi
UERTaslağıÖzet
Bölüm1:Giriş
Bölüm2.TrendlerBölüm3Enerji
Blm.10:Yenidenhesaplama/iyileştirmeler
EkI.Kilitkategoriler
Ulusalemisyon/azaltımtrendlerininözeti
Kilitkategoriler,belirsizlikvetamlıkkonularınailişkinaçıklama
Enerjisektörüne ilişkinaçıklamalar(sonrakislaytlar)
BMİDÇSgözdengeçirmesürecinecevabenyapılandeğişikliklere, yenidenhesaplamalarailişkinaçıklamalar
Sabit/hareketliyanmaiçinmetotlarınincelenmesi (karboniçeriğifaktörleridedahil)
Engüncelyıliçinenerjidengesineyerverilmesi
![Page 7: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/7.jpg)
UERTaslağı - Enerji• 24/CP.19 sayılı kararın ekinde açıklandığı şekliyle UER
taslağını/yapısını takip etmek şeffaflığı geliştirir• 3.1.Sektöregenelbakış• 3.2.Yakıttüketimi(CRF1.A),aşağıdakiayrıntılıbilgilerdahilolmaküzere:
– 3.2.1.Referansyaklaşımıylasektörel yaklaşımınkarşılaştırılması– 3.2.2.Uluslararasıihrakiye– 3.2.3.Hammaddeveenerjidışıyakıtkullanımı– 3.2.4.Kategori(CRFkategorinumarası)
• 3.2.4.1.Kategoriyeilişkinaçıklama• 3.2.4.2.Metodolojikkonular(örn.metotseçimi/FV/EF’ler,varsayımlar)• 3.2.4.3.Belirsizliklervezamanserileritutarlılığı• 3.2.4.4.Kategoriye-özgüKG/KKvedoğrulama,mevcutsa• 3.2.4.5.Kategoriye-özgüyenidenhesaplamalar,gözdengeçirmesürecinecevaben
yapılandeğişikliklerveemisyontrendiüzerindekietkidahilolmaküzere• 3.2.4.6.Kategoriye-özgüplanlananiyileştirmeler
![Page 8: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/8.jpg)
UERTaslağı - Enerji• 3.3.Katıyakıtlar,petrolvedoğalgazdankaynaklanankaçakemisyonlarve
enerjiüretimindenkaynaklanandiğeremisyonlar(CRF1.B)– 3.2.4.Kategori(CRFkategorinumarası)
• “3.2Yakıttüketimi”altındayeralanaltbaşlıklarınaynısıyeralmalı
• 3.4CO2ulaştırmavedepolama(CRF1.C)– 3.2.4.Kategori(CRFkategorinumarası)
• “3.2Yakıttüketimi”altındayeralanaltbaşlıklarınaynısıyeralmalı
![Page 9: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/9.jpg)
2014 ARR- Türkiye
• 2014 ERT tarafından tespit edilen Türkiye’nin enerji sektöründe şeffaflığı iyileştirebileceği alanlar arasında aşağıdakiler bulunmaktadır (2015 sunumu henüz gözden geçirilmemiştir):– Enerji sektöründeki yeniden hesaplamaların açıklanması– Ülkedeki emisyon trendlerinin arkasındaki kilit etkenlere ilişkin ayrıntılı
açıklama yapılması (örn. imalat sanayileri ve inşaat)– FV, EF’ler ve metodolojilerin seçimi için kullanılan uzman kanaatinin
şeffaf bir şekilde açıklanması (NCV de dahil olmak üzere)– Ekteki UER taslak yapısının daha yakından takip edilmesi– Hatalardan ve yanlış girişlerden kaçınılması için sıkı KK prosedürlerinin
uygulanması– Notasyon işaretlerinin doğru kullanıldığından emin olunması (örn. gemi
tanklarındaki akaryakıt kalıntısı)
![Page 10: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/10.jpg)
2014 ARR- Türkiye
• Enerji dengesi ve karbon kütle dengesinin sunulması (demir ve çelik)• Önceki gözden geçirme raporlarında tespit edilen konuların ele alınması• IEA verileriyle farklılıkların anlaşılması ve ilgili bilgilerin rapora dahil edilmesi• Katı yakıt ve diğer enerji sanayilerinden kaynaklanan emisyonların elektrik ve ısı
üretiminden kaynaklanan emisyonlardan ayrıştırılması, bu mümkün değilse de UER’de durumun açıklanması.
• NCV’lerin ve karbon içeriği faktörlerinin raporlanmasında şeffaflığın artırılması• Kömür üretimi verilerinin kaynağının raporda net bir şekilde belirtilmesi• Petrol ve gaz için yalnızca emisyonlar raporlanmıştır. Faaliyet verisinin de
raporlanmasına ilişkin tavsiye mevcuttur.
![Page 11: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/11.jpg)
Sabit yanma2006IPCCRehberleri:Raporlamavedokümantasyon(Kısım2.5.1,bölüm2,
cilt2)
BMİDÇSRaporlamaRehberleri(prg.50,ek)kapsamındakigenelgerekliliklereekolarak,rapordayeralmasıgerekenkilitunsurlarşunlardır:
• Kullanılanenerjiverikaynakları,verisetinintamlığınailişkingözlemler(tümkademeler)vegizliliğeilişkinhertürlükonuyayerverilmesi
• Ülkeye-özgüCO2 emisyonfaktörleriiçinkalorifik değerler,karboniçeriğiveoksidasyon faktörleriiçinkaynaklarayerverilmesi
• Çiftsayımınolabileceğibilinenalanlardatarafülkeninraporlamaçalışmalarınınnetbirşekildeaçıklanması(örn.demirveçelik,amontaküretimi,atıkyakımı)
![Page 12: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/12.jpg)
Trendler - İtalyaTrendlere yönelik genelde grafiklerle/tablolarla ve metinlerle net açıklamalarCO2 veN2O:üretimtrendlerininyönlendirdiğibirtrendmevcutvedahaenerjiyoğunürünlerinenerjitüketimindenedenolduğuartışsözkonusu.2009yılındaekonomikdurgunluk nedeniylekuvvetlibirazalmagörüldü,budurum2010’dave2011’dekısmentoparlandı.2012ve2013yıllarındaekonomikkriznedeniyleekbirdüşüş dahayaşandı.CH4:trendikokkömürüüretimiyönlendiriyor,1990yılında6.4Mt’den 2000yılında4.5Mt’yedüştü,üretimtesislerininyenilenmesisözkonusu.Son yıllardaCH4emisyonlarındakisertdüşüş 2005’teTaranto’da başlayan kömürüretimtesislerininyenilenmesininveVOC’lerin azaltılması içinmevcuteniyiteknolojilerinuygulanmasının birsonucudur. 2009’dave2013’te,ulusalkömürüretimiöncekiyılagöreyaklaşık%40düştü,üretimtesislerindeverimlilikkaybıveoyıliçinüretilenbirimbaşınaemisyonda(IEF)artışgörüldü. √ UER’de
trendlerinarkasındakietmenleraçıklanmalıdır(yakıt ve gazagöre)
![Page 13: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/13.jpg)
Veri kaynakları - İtalya• Veri kaynakları için net açıklamalar - (örn. elektrik üretimi)• BaşlıcaverikaynağıTERNA’dır,UER’de ulusalenerjidengesinin(BEN)bu
hesaplamalardanedenkullanılmadığıdaanlatılmaktadır• UEREk2’deTERNA’nın anaözelliklerivenedentercihedildiğiözetlenmektedir• UER’de hemTERNAhemBEN’den tüketimlerikarşılaştıranbirtablovardır• AyrıcaUER’de Ek5’teengüncelNEBverileridevardır,birweblink üzerinden
tümzamanserileriverileridesunulmuştur• Referanslarveyıllardahilolmaküzereekverikaynaklarıanlatılmaktadır(örn.
birkaçyıliçinENEA’dan ticariolmayantahtakullanımı)√ UER’de tümveri kaynaklarıaçıklanmalıdır
![Page 14: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/14.jpg)
Emisyonların dağılımı -İtalya
![Page 15: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/15.jpg)
Carbon içeriği - İtalyaÜlkeyeözgüCO2 emisyonfaktörleri için kalorifik değerler,karboniçeriğiveoksidasyon faktörlerisunulmalıdırKullanılankarbon faktörleriulusalkaynaklaradayanmaktadırveİtalyaiçinuygundur.EF’lerin çoğuulusaldüzeydeithaledilen/üretilen fosilyakıtlarınkarbon içeriğinideğerlendiren belirli çalışmalarınsonuçlarıylakarşılaştırılarakdoğrulanmıştır.MevcutulusalfaktörlerinIPCCfaktörleriylekarşılaştırmasıyapılmıştır;sonuçlaragöreakaryakıtlardasınırlı farklılıklarvetemelhidrokarbon bileşimiyleaçıklanandoğalgazdavekatıyakıtlardabazıfarklılıklargörülmüştür.
Ulusalolarakkullanılanyakıtlarınkarboniçeriğinin izlenmesi ISPRA’da devametmekteolanbirfaaliyettir.Prensip,kullanılanyakıtınkimyasalbileşiminiyadailgilifaaliyetistatistiklerinidüzenli şekildeanalizetmekvekarboniçeriğiyleemisyonfaktörünühesaplamaktır.UlusalEF’ler Tablo3.12veTablo3.21’deraporlanmıştır.Heranayakıttürüiçintakipedilenspesifikprosedür (doğalgaz,petrol,kömür) Ek6’dayeralmaktadır.
√ UER’de tüm FV,EF’ler,varsayımlaraçıklanmalıdır
![Page 16: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/16.jpg)
Carbon içeriği - İtalya
•
EFveverikaynaklarınıiçerenveritablolarıvardır.Ülkeyeözgüfaktörler*ilegösterilmişdiğerleri2006IPCCvarsayılanfaktörlerereferansvermiş.Yakıtagörefaktörlerinnasılhesaplandığınıgösteriyor.FVweblink(örn.gaz)üzerindenyadaekte(örn.kömür)verilmiş.Mevcutprosedürler, planlananiyileştirmelerveIPCC/EUETSilekarşılaştırmalaraçıklanmış.
….
![Page 17: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/17.jpg)
Sektörler arası konular- İtalyaÇifte sayım ihtimalinin olduğu ve taraf ülkelerin net bir şekilde paylarını açıklamalarıgerekenatıkyakımıkonusunda, İtalyaUER’de aşağıdakikilitbilgilereyervermektedir.
- Enerjigerikazanımıolanatıkyakımından kaynaklananemisyonlar1.A.4.a(ticari/kurumsal)altında raporlanmaktadır,diğeryakıtvebiyokütle altkategorilerinde6.Ckapsamındaraporlanandiğeratıkyakımı(Atıkyakımı)
- Toplamatıkyakımının%95’tenfazlasıenerjigerikazanımınınolduğutesislerdedir- EnerjigerikazanımınınolduğutesislerdeCO2emisyonlarınınhesaplanmasıiçinkarboniçeriği
hesaplanır(bkz.UERparagraf7.4.2);değertümzamanserileriiçinsabitolarakdüşünülür.- Belediye,sanayivepetrol,hastaneatığıvearıtmaçamuruiçinfarklıEF’ler uygulanmaktadır
(bkz.UERTabloları7.24-7.28).Atıkmiktarısonrasında,EFeşittir9.2GJ/tatıkformülüuygulanarakenerjiiçeriğinedönüştürülür.
- Emisyonlar1.A.4kategorisineayrılmışçünküyakıcıda,atıksahalarındaüretilenenerjivegübreyleziraiatıklardaneldeedilenbiyogazyaygınşekildeısıtmaveelektrikiçinkendiliğindentüketilmektedir.
- Planlananiyileştirme:1.A.1.a.kategorisialtındabuemisyonlarınpaylarınıngözdengeçirilmesi
√ UER’deemisyonların
nerederaporlandığıaçıklanmalıdır
![Page 18: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/18.jpg)
Hareketli yanma2006IPCCRehberleri:Raporlama ve dokümantasyon
(Kısım 3.5.3,bölüm 3,cilt 2)
BMİDÇSRaporlamaRehberleri(prg.50,ek)kapsamındakigenelgerekliliklereekolarak,rapordayeralmasıgerekenkilitunsurlarşunlardır:
• Emisyonların raporlanmasına ekolarak,aşağıdakilere yer verilmesi iyiuygulamadır:
• Yakıt kaynağı ve diğer veri kaynakları;• Yurtiçi ve uluslararası seyrüseferi birbirindenayırmak için kullanılan
metotlar;• Kullanılanemisyon faktörleri ve ilgili referansları;• Girilen verilerdeki değişiklik ve varsayımlara yönelik sonuçların
belirsizlik ya dahassasiyet analizi veya herikisi de.
![Page 19: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/19.jpg)
Havacılık yakıtları-İtalya örneği
• Yurtiçiveuluslararasıhavacılık/denizcilikyakıtlarınınbütüncülaçıklaması• Toplamyakıtiçinulusalenerjidengesikullanıldı,uluslararasıayrıştırmayok
• 3verikaynağılistesi(kaynak/yıl),ayrıştırmaiçinFV’yeulaşmakamacıyla
• TümEF’lerinkaynaklarınınlistesi• Metodailişkinnetaçıklama
Metodolojik konular
• Uluslararası havacılık için belirsizlik analizi yapılmadı• Uluslararası jetyakıt tüketim trendleri:1990-2013
Belirsizlikler/zamanserileri tutarlılığı
• Veri sağlayıcılar arasında devam eden yıllık görüş alışverişleri
KG/KK
• YokYeniden hesaplamalar
• Muhtemel ek veri kaynaklarının gözden geçirilmesiPlanlanan iyileştirmeler
![Page 20: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/20.jpg)
Havacılık yakıtları-İtalya örneği
√ UER’de FVve EF’lere yerverilmesigerekir
![Page 21: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/21.jpg)
Havacılık yakıtları-Finlandiya örneği
• Yurtiçiveuluslararasıhavacılık/denizcilikyakıtlarınaayrıbölüm• EmisyonlarFinlandiyaİstatistikKurumu’nunILMARIhesaplamamodelikullanılarakhesaplandı
• FVdoğrudanulusalistatistiklerdenalındı• ÜlkedekiküçükbirbölgeiçinIPCC’den farklılıkiçinaçıklama- Åland üzerindenİsveç’eyapılantümseyahatler,düşükyolcusayısınedeniyleuluslararası
Metodolojik konular
• Uluslararası havacılık için belirsizlik analizi yapılmadıBelirsizlikler/zamanserileri tutarlılığı
• Sivil havacılık başlığı altında ayrı bir bölümde açıklamaKG/KK
• 2006IPCCRehberleri nedeniyle uluslararası nakliyattakullanılan yağ enerji bölümünden IPPUbölümüne alındı
Yeniden hesaplamalar
• Planlanan iyileştirme yokPlanlanan iyileştirmeler
![Page 22: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/22.jpg)
Havacılık yakıtları-Finlandiya örneği
•
![Page 23: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/23.jpg)
Kaçak emisyonlar-2006 IPCC Rehberleri
Kömür madenciliği• Yeraltı,yüzeyvemadencilikfaaliyetleri
sonrasıCH4 veCO2
• Heraltkategoriiçinkullanılanmetot• Heraltkategoridekiaktifmadensayısı
veseçilenEF’lerin seçilmenedenleri• Çıkarılangazmiktarıveazaltım yada
kullanımderecesi• Üretimmiktarı/tipi• Aktifmadendenkapatılanmadene
geçiştehermadeninyalnızcabirkezsayıldığınadikkatedilmesi
Petrol ve Gaz• Sanayivekaynaklarçeşitli,Taraflar
genellikleemisyonhesaplamasındakarmametotlarkullanıyor
• Raporlamadadahafazlaesnekliksözkonusu, dahafazlazorluk
• IPCCörnekbirşablonsunuyor
![Page 24: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/24.jpg)
Kömür madenciliği –İtalya örneği
![Page 25: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/25.jpg)
Petrol ve gaz -İtalya örneği
• Sanayi,ulusalotoriteveİtalyangazişletmecileritarafındanyayınlananFV’yedayanmaktadır
• Dağıtılangaz,boruhattıuzunluğu, boruhattıtipi(düşük, ortaveyüksekbasınç),vemateryal(örn.dökmedemirvepolietilen) içinulusalistatistiklerkullanılmaktadır(kaynaklarsunulmuştur)
• HesaplamaiçinUER’de kilitverilersunulmaktadır
• Dahaayrıntılıbilgiiçinreferansverilmektedir(Contaldi,1999)• İtalyarapordaEF’lerin literatürdemevcutfaktörlerledoğrulandığını
belirtmektedir
√ Tüm bilgilerinUER’de
doğrudan yeralmasına gerek
yoktur
![Page 26: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/26.jpg)
Referans Yaklaşım
BMİDÇSEkIenvanterraporlamarehberleriDoğrulama
40.Doğrulamafaaliyetlerininyapılmasıamacıyla,EkITarafÜlkeleriyakıttüketimindenkaynaklananulusalCO2 emisyonhesaplamalarını2006IPCCRehberlerindeyerverilenIPCCreferansyaklaşımıkullanılarakeldeedilenhesaplamalarlakarşılaştırmalıdırvebukarşılaştırmanınsonuçlarınaUER’deyervermelidir.
Eski BMİDÇSRaporlama Rehberleri(18/CP.8):
Ek 4:CO2 referans yaklaşımı ve sektörel yaklaşımlakarşılaştırma,ulusal enerji dengesi hakkında ilgilibilgiler
Yeni BMİDÇSRaporlamaRehberleri (24/CP.19):Ek 4:Engüncel envanter yılı için geçerliulusal enerji dengesi
![Page 27: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/27.jpg)
Referans yaklaşım –Finlandiya örneği
• Farklılıklarıngösterilmesiveaçıklanması
• 1991-1993arasındakifarkadikkatçekilmesi(haricibirçalışmayagöndermeyapılmışancakbununfarklılıklarıtamolarakaçıklayamayabileceğibelirtilmiş)
• KaynaklarailişkindiğertaleplervediğerönceliklerinolmasınedeniylebunundahafazlaaraştırılmayacağınınUER’deaçıklanması.
• Biyo bileşenlerindahaayrıntılıçalışmanınyapılabileceğibiralanolduğununbelirtilmesi
√ Taraf ülkeönceliklendirmeçalışmalarınadair açıklamayapabilir
![Page 28: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/28.jpg)
Referans yaklaşım -İtalya örneği
• Referansyaklaşım(#4)veUlusalEnerjiDengesi(#5)ekleri• Metot
– Genellikle2006IPCCRehberleritakipedilmektedirancakbutmetottaneredefarklılıkolduğu(örn.yağlar)veCRFtablo1.A(b)’nin doldurulmasıiçinverilerinnasıleldeedildiğiaçıklanmaktadır
– UER’de 2013enerjidengesineyerverilmiştir,tümzamanserileriweblink üzerinden
• RA(referansyaklaşım)veSA(sektörel yaklaşım)arasındakifarklarailişkintablo• RAveSA’nın karşılaştırılmasınailişkinaçıklama,aşağıdakilerdedahil:
– RAbirincilyakıtlara(karboniçeriğidahabelirsiz)veSAikincilyakıtlaradayanmaktadır– Farklıverikaynakları(örn,elektrikiçin,RA=enerjidengesi,SA=üreticiler)– 2002boyuncaenerjidengesindekiatıktüketimverilerineilişkinendişeler– SpesifikdüzeltmeyapılmadıkçaRA’da enerjidışıyakıtkullanımıyanmaolarakele
alınmaktadır,buemisyonlarınfazlahesaplanması.
• BMİDÇSgözdengeçirmesürecinecevabenyapılandeğişikliklereyerverme• Uluslararasıistatistiklerlekarşılaştırma
![Page 29: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/29.jpg)
Referans yaklaşım -İtalya örneği dvm.
SA’nın RAveuluslararasıistatistiklerlekarşılaştırılması• İtalyaikiverisetiarasındakifarklılıklarınanlaşılmasıiçinbugünekadar
yapılançalışmalarıaçıklamaktadır– 2004anketi• Buanalizinsonuçlarıaçıklanmaktadır– “istatistikselfarklar”ve“değişim
vetransferler,geridönüşler”in tanımlarıveelealınışlarındandoğanfarklar• Songelişmelereyerverilmesi- Eurostat verileriniCRFtablolarındayer
verilenenerjiverileriylekıyaslayanbirprojeüzerindeABdüzeyindeyapılançalışmalar
• Ensonçalışmalarınsonuçlarınınsunuşması–– TespitedilenbaşlıcafarklılıklaryıllıkEurostat verileriveCRFarasındakirafineri
hammaddetüketimineilişkindir:yıllıkEurostat tüketimi,CRF’e göre2008yılında%30ve2009yılında%40dahadüşüktür.Aynıkonugözdengeçirmesürecindedetespitedilmişvebirsonrakirapordadüzeltilmiştir.
![Page 30: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/30.jpg)
Kesişen unsurlara ilişkin raporlamaya dair iyi uygulama örnekleri
![Page 31: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/31.jpg)
Yeniden hesaplamalar -Örnek: Finlandiya
![Page 32: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/32.jpg)
Önceki tavsiyelerinuygulanması -
Finlandiya
√ UER’de öncekitavsiyelere ilişkindurumhakkındabir tabloya yer
verin
![Page 33: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/33.jpg)
Önceki tavsiyelerinuygulanması -
İtalya
![Page 34: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/34.jpg)
Ne düşünüyorsunuz?
![Page 35: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/35.jpg)
Ne düşünüyorsunuz?
![Page 36: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/36.jpg)
Ne düşünüyorsunuz?
![Page 37: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040719/5e2a44ce3fdd740e6c40eb12/html5/thumbnails/37.jpg)
ŞeffafbirUER’nin kilitunsurları
• Tüm kategoriler için yaptığınız çalışmaları anlatın fakat en çok kilit kategorilere odaklanın– Tüm metotları, FV, EF’ler ve varsayımları açıklayın– Niteliksel ve niceliksel, tüm yeniden hesaplamaları açıklayın.
• Doğru bilgilere yer verin– Çalışma ve metotlar hakkında bilgi vermek önemlidir ancak en
iyisi bunları bir ek, weblink, referans şeklinde vermektir.
• 24/CP.19, ekte yer alan UER şablonunun yapısını ve içeriğini takip edin.