2 Aula - Antimicrobianos
Transcript of 2 Aula - Antimicrobianos
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
1/40
ANTIMICROBIANOSANTIMICROBIANOS
UNIFENASUNIFENASProf. Dr. Antonio Juliano BreynerProf. Dr. Antonio Juliano Breyner
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
2/40
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
3/40
- LACTMICOS- LACTMICOS
FamliasFamlias::
PenicilinasPenicilinas CefalosporinasCefalosporinas CarbapenmicosCarbapenmicos
MonobactmicosMonobactmicos
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
4/40
PENICILINA GPENICILINA G
ESPECTRO:ESPECTRO: G+: estreptococos estafilococos n!o pro"#tores "eG+: estreptococos estafilococos n!o pro"#tores "e
penicilinasepenicilinase G$ :G$ : Neisseria meningitidisNeisseria meningitidis N. gonorrhoeaeN. gonorrhoeae al%#mas al%#mas
cepas "ecepas "e Clostridium spp.Clostridium spp. Treponema pallidum Listeria spTreponema pallidum Listeria sp
&'(&C)*O C,-'&C):&'(&C)*O C,-'&C): )ntibi.tico "e escol/a para to"as as infec01es)ntibi.tico "e escol/a para to"as as infec01es
ca#sa"as por or%anismos sens2eis por serca#sa"as por or%anismos sens2eis por serbacterici"a bai3o c#sto ebacterici"a bai3o c#sto e praticamente at.3icapraticamente at.3ica
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
5/40
PENICILINASPENICILINASANTIESTAFILOCCICASANTIESTAFILOCCICAS
Oxacilina
ESPECTRO:ESPECTRO: Estafilococos pro"#tores "e penicilinaseEstafilococos pro"#tores "e penicilinase
&'(&C)*O C,-'&C):&'(&C)*O C,-'&C): &nfec01es ca#sa"as por estafilococos&nfec01es ca#sa"as por estafilococos
pro"#tores "e penicilinasepro"#tores "e penicilinase
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
6/40
AMINOPENICILINASAMINOPENICILINAS
Aoxicilina e a!icilinaAoxicilina e a!icilina ESPECTRO:ESPECTRO:
G+G+
44Penicilinas "e se%#n"a %era0!o5 por ter ati2i"a"ePenicilinas "e se%#n"a %era0!o5 por ter ati2i"a"econtra al%#ns 6G' 7contra al%#ns 6G' 7H. influenzaeH. influenzae E.coli, P.mirabilis ,E.coli, P.mirabilis ,Salmonella sppSalmonella spp8 e8 e Shigella spp.Shigella spp.98 Sem ati2i"a"e98 Sem ati2i"a"econtra Pse#"omonas e a maioria "as enterobactrias8contra Pse#"omonas e a maioria "as enterobactrias8
&'(&C)*;ES C,-'&C)S:&'(&C)*;ES C,-'&C)S: &TR 7 OM sin#site bron
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
7/40
=RE&(OPE'&C&,&')S=RE&(OPE'&C&,&')S
Pi!eracilina" ticarcilina"Pi!eracilina" ticarcilina"
Car#enicilinaCar#enicilina )ssocia"os a inibi"ores "e beta$lactamase)ssocia"os a inibi"ores "e beta$lactamase
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
8/40
- LACT MICOS COM- LACT MICOS COMINIBIDORES DEINIBIDORES DE
- LACTAMASE- LACTAMASE
)mo3icilina$ >ci"o cla2#lnico piperacilina$)mo3icilina$ >ci"o cla2#lnico piperacilina$ta?obactam ampicilina$ s#lbactam Ticarcilina $ta?obactam ampicilina$ s#lbactam Ticarcilina $cla2#lanatocla2#lanato
ESPECTRO:ESPECTRO: &nati2am&nati2am $lactamases pro"#?i"as por$lactamases pro"#?i"as por Staphlococcus spp.,Staphlococcus spp.,, Hemophlus spp., !acteri"ides spp., #lebsiella spp., Hemophlus spp., !acteri"ides spp., #lebsiella spp. eeE.E.colicoli
&'(&C)*;ES C,-'&C)S:&'(&C)*;ES C,-'&C)S: &nfec01es mistas 7 infec0!o cr@nica TRS infec0!o intra$&nfec01es mistas 7 infec0!o cr@nica TRS infec0!o intra$
ab"ominal o# infec01es "e e3tremi"a"e em porta"ores "eab"ominal o# infec01es "e e3tremi"a"e em porta"ores "e"oen0a 2asc#lar perifrica98 '!o poss#em boa penetra0!o"oen0a 2asc#lar perifrica98 '!o poss#em boa penetra0!ono S'C8no S'C8
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
9/40
MECANISMOS DE RESIST$NCIA%MECANISMOS DE RESIST$NCIA%
Pro"#0!o "e en?imas
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
10/40
CEFALOSPORINASCEFALOSPORINAS
PR&ME&R) GER)*OPR&ME&R) GER)*O:: Cefalotina 7eflin9 cefa?olina 7efa?ol9 e cefale3inaCefalotina 7eflin9 cefa?olina 7efa?ol9 e cefale3ina
ESPECTRO:ESPECTRO: Cocos G+com e3ce0!o "e enterococos8 Cocos G$ Cocos G+com e3ce0!o "e enterococos8 Cocos G$ Escherichia coli, #. pneumoniae e Proteus mirabilisEscherichia coli, #. pneumoniae e Proteus mirabilis
&'(&C)*;ES C,-'&C)S:&'(&C)*;ES C,-'&C)S: Pacientes alr%icos Ds penicilinasPacientes alr%icos Ds penicilinasA profila3ia "eA profila3ia "einfec0!o cirr%ica8 '!o est!o in"ica"as em infec01esinfec0!o cirr%ica8 '!o est!o in"ica"as em infec01es"o S'C 7 n!o atin%em concentra0!o local a"e
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
11/40
cefalosporinascefalosporinas
SEG='() GER)*OSEG='() GER)*O:: 99 CefuroxiaCefuroxia: 7innat9: 7innat9
H ESPECTRO:ESPECTRO: 6G' 7I8 infl#en?ae9 alm "e G+ e cocos G$6G' 7I8 infl#en?ae9 alm "e G+ e cocos G$
H &C:&C: TR incl#si2e para (POC e alcoolistas8 Sem cobert#raTR incl#si2e para (POC e alcoolistas8 Sem cobert#ra
para %ermes atpicospara %ermes atpicos J9 Cefo3itina: 7Cefton9J9 Cefo3itina: 7Cefton9
H ESPECTRO:ESPECTRO: G+ G$ 7 incl#si2eG+ G$ 7 incl#si2e Serratia sppSerratia spp89 e anaer.bios89 e anaer.bios
7 incl#si2e7 incl#si2e !. fragilis!. fragilis99H &C:&C: &nfec01es mistas aer.biosKanaer.bios: (&P intra$&nfec01es mistas aer.biosKanaer.bios: (&P intra$
ab"ominais pn nosocomial aspirati2a infec01es mmiiab"ominais pn nosocomial aspirati2a infec01es mmiiem pacientes "iabticos e lceras "e press!oem pacientes "iabticos e lceras "e press!o
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
12/40
cefalosporinascefalosporinas
TERCE&R) GER)*OTERCE&R) GER)*O:: 99 Ceftria3one7Ceftria3one7Rocefin9 e Cefota3ima 7 Ceforan9Rocefin9 e Cefota3ima 7 Ceforan9
H ESPECTRO:ESPECTRO: 6G' G+ e anaer.bios 7 menosLLL96G' G+ e anaer.bios 7 menosLLL9
H &C:&C: &nfec01es %ra2es G$ incl#si2e S'C&nfec01es %ra2es G$ incl#si2e S'C
J9J9 Cefta?i"imaCefta?i"ima: 7 Forta?9: 7 Forta?9 anti!&eu'oona&anti!&eu'oona&H ESPECTRO :ESPECTRO :
&%#al alm "e&%#al alm "e P. aeruginosaP. aeruginosa
H &C:&C: &nfec01es %ra2es G$ com s#speita "e Pse#"omonas&nfec01es %ra2es G$ com s#speita "e Pse#"omonas
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
13/40
cefalosporinascefalosporinas
=)RT) GER)*O=)RT) GER)*O:: Cefepime 7 Ma3cef9Cefepime 7 Ma3cef9
H ESPECTRO:ESPECTRO: )ti2i"a"e a#menta"a contra)ti2i"a"e a#menta"a contra
enterobactrias alm "e boa ati2i"a"e G+ eenterobactrias alm "e boa ati2i"a"e G+ epse#"omonas8 6oa em S'C8 Fraca at#a0!opse#"omonas8 6oa em S'C8 Fraca at#a0!ocontra anaer.bios8contra anaer.bios8
H &C:&C: Semel/ante terceira %era0!oSemel/ante terceira %era0!o
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
14/40
MECANISMOS DE RESIST$NCIA%MECANISMOS DE RESIST$NCIA%
Pro'u(o 'e en)ia& *ue +i'roli&a o&antiicro#iano& ,#eta - lactaa&e&.
Inca!aci'a'e 'o anti#itico e atin/ir o
&tio 'e li/a(o na !are'e celular #acteriana,!rotena& li/a'ora& 'e !enicilina&.
Mo'ifica(o 'a& !rotena& li/a'ora& 'e
!enicilina&" co con&e*uente 'iinui(o 'e&ua afini'a'e !elo& anti#itico& #eta -lact0ico&.
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
15/40
AZTREONAMAZTREONAM
ESPECTRO:ESPECTRO: E3cl#si2o para G$ aer.bias incl#in"oE3cl#si2o para G$ aer.bias incl#in"o
enterobactrias resistentes Ds cefalosporinasenterobactrias resistentes Ds cefalosporinas"e terceira %era0!o 7"e terceira %era0!o 7P. aeruginosa, N.P. aeruginosa, N.gonorrhoeae, N. meningitidisgonorrhoeae, N. meningitidis ee H. influenzaeH. influenzae99
&C:&C: Semel/ante aos amino%licos"eos comSemel/ante aos amino%licos"eos com
menos efeitos colaterais 7 infec01es %ra2esmenos efeitos colaterais 7 infec01es %ra2espor G$98por G$98
)lto c#sto8)lto c#sto8
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
16/40
CARBAPENEMASCARBAPENEMAS
)ntibi.ticos "e maior espectro)ntibi.ticos "e maior espectro7 resistncia apenas a7 resistncia apenas a EnterococosEnterococosfaeciumfaeciume MRS) 9e MRS) 9
&mipenem meronem $ ertapenem&mipenem meronem $ ertapenem &C:&C:
Pelo amplo espectro alta potncia e bai3a to3ici"a"ePelo amplo espectro alta potncia e bai3a to3ici"a"eH
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
17/40
GLICOPEPTDEOSGLICOPEPTDEOS
1ancoicina e Teico!laina1ancoicina e Teico!lainaH ESPECTRO:ESPECTRO:
G+ incl#si2e resistentesG+ incl#si2e resistentes
H &C&C Estafilococos resistentes D meticilina e infec01esEstafilococos resistentes D meticilina e infec01es%ra2es por estreptococos em alr%icos D penicilinaA%ra2es por estreptococos em alr%icos D penicilinaAEn"ocar"ite em porta"ores "e 2>l2#las protticasEn"ocar"ite em porta"ores "e 2>l2#las protticas
Colite pse#"omembranosaColite pse#"omembranosa
Enterococos 7 n!o resistentes D Nancomicina9Enterococos 7 n!o resistentes D Nancomicina9 Teicoplamina poss#i menos efeitos colaterais
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
18/40
AMINOGLICOSDEOSAMINOGLICOSDEOS
Gentamicina )micacinaTobramicinaGentamicina )micacinaTobramicinaEstreptomicinaEstreptomicina
'efro ne#ro e ototo3ici"a"e'efro ne#ro e ototo3ici"a"e ESPECTRO:ESPECTRO:
B2NB2Naer.bios incl#in"o to"as enterobactriasaer.bios incl#in"o to"as enterobactriasPse#"omonas ePse#"omonas e$cinetobacter spp.$cinetobacter spp. Po#ca a0!o contra G+ 7 estafilococos9 e nen/#ma sobrePo#ca a0!o contra G+ 7 estafilococos9 e nen/#ma sobre
anaer.biosanaer.bios
&C:&C: &nfec01es %ra2es por 6G' %eralmente associa"o a o#tro&nfec01es %ra2es por 6G' %eralmente associa"o a o#tro
)tb 7 menin%oencefalites9)tb 7 menin%oencefalites9 Gentamicina em infec01es com#nit>rias e amicacina emGentamicina em infec01es com#nit>rias e amicacina eminfec01es /ospitalaresinfec01es /ospitalares
Enterococos resistentes D Nancomicina H associa"o aEnterococos resistentes D Nancomicina H associa"o a)mpicilina)mpicilina
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
19/40
RESIST$NCIA -RESIST$NCIA -AMINO23ICOS4DEOSAMINO23ICOS4DEOS
Altera56e& 'e!erea#ili'a'e
Mo'ifica56e&
ri#o&&7ica& Pro'u5(o 'een)ia&%fo&fo-tran&fera&e8
a'enil-tran&fera&ee acetil-
tran&fera&e
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
20/40
CLORANFENICOLCLORANFENICOL
ESPECTRO: )t#a ribossomosESPECTRO: )t#a ribossomos SS )mplo 7 G+ G$ ririas por se# lar%o
espectro bai3o c#sto e "isponibili"a"e NO 7 infec01es porespectro bai3o c#sto e "isponibili"a"e NO 7 infec01es porH. influenzaeH. influenzae menin%ites bacterianas s#p#ra01es menin%ites bacterianas s#p#ra01esintracranianas febre tif.i"e br#celose peste ri
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
21/40
C3ORANFENICO3C3ORANFENICO3 Pro'u5(o en)ia
cloranfenicol-acetil-
tran&fera&e
Efluxo
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
22/40
MACROLDEOSMACROLDEOS
9 Eritromicina9 EritromicinaH ESPECTRO:ESPECTRO:
)mplo 7 G$ micoplasmas clam"ias ri
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
23/40
Cont $ M)CRO,-(EOSCont $ M)CRO,-(EOS
J9 )?itromicina Ro3itromicina eJ9 )?itromicina Ro3itromicina eClaritromicinaClaritromicinaH ESPECTRO:ESPECTRO:
Maior
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
24/40
Mecanismos "e ResistnciaMecanismos "e Resistncia(imin#i0!o "a permeabili"a"e "a pare"e cel#lar bacteriana
7resistncia intrseca "os bastonetes Gram $ ne%ati2os98Ii"r.lise en?im>tica 7plasmi"ial %eralmente relaciona"a
aos bastonetes Gram $ ne%ati2os98
)ltera0!o "o receptor "e macrol"eos na s#b$#ni"a"e S
"o ribossoma bacteriano 7%eralmente cromoss@micaprincipalmente relaciona"a ao Streptococc#s pQo%enes e ao
CampQlobacter sp98
)ltera0!o "a s#b $ #ni"a"e J S "o ribossoma Sbacteriano por metila0!o "a a"enina 7%eralmente plasmi"ial
com#m a #m %ran"e nmero "e microor%anismos98
" "
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
25/40
Mecanismos "e ResistnciaMecanismos "e Resistncia) resistncia aos macrol"eos po"e e3ten"er $ se para a
lincomicina a clin"amicina e as estrepto%raminas8Os bastonetes Gram$ne%ati2os s!o intrsicamente
resistentes aos macrol"eos8
Nem sen"o "escrita crescente resistncia a estas "ro%as
relaciona"as ao se# #so ab#si2o p>ra o Stap/Qlococc#s
a#re#s o Stap/Qlococc#s epi"ermi"is o Streptococc#s
pQo%enes e o Streptococc#s pne#moniae8
Ressalta $ se
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
26/40
CLINDAMICINACLINDAMICINA
ESPECTRO:ESPECTRO: E3celente anaerobici"aE3celente anaerobici"a )ti2i"a"e antiestafiloc.cica)ti2i"a"e antiestafiloc.cica
6oa absor0!o NO e .ssea6oa absor0!o NO e .ssea &C:&C:
#al
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
27/40
TETRACICLINASTETRACICLINAS
EKEMP,OS: )t#a ribossomoEKEMP,OS: )t#a ribossomo 9:S9:S C#rta$a0!o: tetraciclinaC#rta$a0!o: tetraciclina ,on%a$a0!o: "o3iciclina 7 menor to3ici"a"e e maior absor0!o 9,on%a$a0!o: "o3iciclina 7 menor to3ici"a"e e maior absor0!o 9 Iepatoto3ici"a"eIepatoto3ici"a"e
ESPECTRO:ESPECTRO: )mplo 7 "i2ersos G+ e G$ aer.bios e anaer.biosA)mplo 7 "i2ersos G+ e G$ aer.bios e anaer.biosA 'coplasma'coplasma
spp. Chlamdia spp.spp. Chlamdia spp. ee(ic)ettsia spp.(ic)ettsia spp.99 Pseudomonas spp.Pseudomonas spp.e a maioria "as enterobactrias s!o resistentese a maioria "as enterobactrias s!o resistentes Penetram rias ePenetram rias e
biliares com boa absor0!o NObiliares com boa absor0!o NO &C:&C:
)cne)cne
Clam"eaClam"ea Profila3ia e tratamento "a mal>riaProfila3ia e tratamento "a mal>ria
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
28/40
Mecanismo de resistncia:
Alteraes nos stios de ligao ribossomal;
Bombas de efuxo (apenas tetraciclinas de ao curta e
intermediria;
permeabilidade dos canais de porina;
!nati"ao en#imtica$
%bs: em geral atra"&s de plasmdeos$
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
29/40
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
30/40
SULFONAMIDAS ESULFONAMIDAS ETRIMETROPINATRIMETROPINA
ESPECTRO:ESPECTRO: Cocos G+ 7 e3cl#in"o enterococos9 G$ 7 e3cl#in"oCocos G+ 7 e3cl#in"o enterococos9 G$ 7 e3cl#in"o
PseudomonasPseudomonas9A9A NocardiaNocardia "i2ersos f#n%os 7 "i2ersos f#n%os 7 P.P.brasiliensisbrasiliensis ee P.cariniiP.carinii9 proto?o>rios 79 proto?o>rios 7PlasmodiumPlasmodiumspp., T. gondiispp., T. gondii9 e9 e Chlamdia sppChlamdia spp88
&C:&C: 'ocar"iose to3oplasmose e mal>ria'ocar"iose to3oplasmose e mal>ria &nfec01es estafiloc.cicas &T= profila3ia "e &T=&nfec01es estafiloc.cicas &T= profila3ia "e &T=
recorrente prostatites (ST TG& isosporase febrerecorrente prostatites (ST TG& isosporase febre
tif.i"e c.lera &TR pne#mocistoses8tif.i"e c.lera &TR pne#mocistoses8 6astante resistncia pelo #so in"iscrimina"o no6astante resistncia pelo #so in"iscrimina"o nopassa"oLpassa"oL
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
31/40
QUINOLONASQUINOLONAS
ESPECTRO:ESPECTRO:H 9 Primeira %era0!o 7>ci"o nali"3ico9: G$ aer.bios9 Primeira %era0!o 7>ci"o nali"3ico9: G$ aer.bios
menos pse#"omonasmenos pse#"omonasH J9 Se%#n"a %era0!o 7 >ci"o pipem"ico9: G$ aer.biosJ9 Se%#n"a %era0!o 7 >ci"o pipem"ico9: G$ aer.bios
incl#in"o pse#"omonasincl#in"o pse#"omonas
H 9 Terceira %era0!o7fl#oro
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
32/40
H
H
F. Trovafloxacin
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
33/40
Mecanismo "e )0!oMecanismo "e )0!o
&nterferncia na sntese "o (')bacteriano atra2s "a inibi0!o "e Jen?imas:
H(')$ %irase 7Gram 7$99
HTopoisomerase &N 7Gram 7+99
Respons>2eis pelo controle "o processo "e"i2is!o re#ni!o "e no2as ca"eias e
eno2elamento "o no2o (') "#rante a replica0!o
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
34/40
Mecanismos "e ResistnciaMecanismos "e Resistncia Ori%em cromoss@micaH(')$%irase mo"ifica"as
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
35/40
METRONIDAZOLMETRONIDAZOL
ESPECTRO:ESPECTRO: 6acterici"a contra anaer.bios6acterici"a contra anaer.bios Proto?oarici"aProto?oarici"a I8 pQloriI8 pQlori
&C:&C: Giar"ase tricomonase 2a%inite inespecfica eGiar"ase tricomonase 2a%inite inespecfica e
amebase8amebase8 &nfec01es por anaer.bios o# mistas 7 intra$&nfec01es por anaer.bios o# mistas 7 intra$
ab"ominal pl2icas e S'C89ab"ominal pl2icas e S'C89 Colite pse#"omembranosaColite pse#"omembranosa
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
36/40
OK)O,&(&'O')SOK)O,&(&'O')S
3ine)oli'a3ine)oli'aH "esen2ol2i"a em VWH "esen2ol2i"a em VW 6acteriost>tico contra G +6acteriost>tico contra G + =sa"a para tratamento "e infec01es=sa"a para tratamento "e infec01es
por %ermes resistentes apor %ermes resistentes a2ancomicina H NRE e MRS)82ancomicina H NRE e MRS)8
'!o necess>rio aX#ste renal'!o necess>rio aX#ste renal
)t#a no ribossomo)t#a no ribossomo 9:S9:S7inibe7inibeforma0!o "e '$formilmetionil$tR')9forma0!o "e '$formilmetionil$tR')9
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
37/40
GlicilciclinasGlicilciclinas TI2ECIC3INA"eri2a"o "a
tetraciclina &nibe a sntese protica 7S9
=SO: NRE H Estafilococos H 6G'aer.bios e anaer.bios8
6ai3a ati2i"a"e: Pse#"omonas e Prote#s
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
38/40
ESTREPTO2RAMINASESTREPTO2RAMINAS ;uinu!ri&tina-
'alfo!ri&tina
Interfere na&:S
Ati?a &oentecontra 2P
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
39/40
Mecanismos "e a0!o "osMecanismos "e a0!o "osantibi.ticosantibi.ticos
Adaptado de: Chopra I. Curr Opin Pharmacol. 2001;1:464-469.
Biossntese donucleotdeo Sntese
de Protena
ProtenaProtena
!opoiso"erase
"#$A"#$A
!ranscri%odo #$A
"#$A"#$A
Penicilinas
&e'alosporinas
&ar(apene"as
#i'a"picina
Anti(iticos
peptdeos
)etronida*ol
+licilciclinas
A"ino,licosdeos)acroldeos
/a*olidinonas !etraciclinasincosa"idas
strepto,ra"inas
Sul'ona"idas!)P-S)
3luorouinolona
Sntese
da Parede
&elular
#eplica%o do 5$A
nte,ridade da
)e"(rana
&itoplas"7tica
-
7/24/2019 2 Aula - Antimicrobianos
40/40