1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik
Transcript of 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik
![Page 1: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/1.jpg)
Povijest ranih civilizacija
• Egipat• Mezopotamija• Sirija• Anadolija• Levant• Iran• Istočno Sredozemlje
• Bliski Istok, PrednjiIstok, Srednji Istok:ideologija kolonijalizma
![Page 2: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/2.jpg)
Plodni polumjesec
![Page 3: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/3.jpg)
Uvjeti života
• Doline rijeka, pustinje, planine• Vodostaj i ritam izlijevanja Nila, Eufrata,
Tigrisa• Otapanje snijega – bujice• Raznolikost i različitost• Prosjek padalina od 100 ml na m2
![Page 4: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/4.jpg)
Prikaz godišnjih padalina (mm na m2)
![Page 5: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/6.jpg)
Eufrat
Tigris
![Page 7: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/7.jpg)
Prikaz izvora prirodnih sirovina
![Page 8: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/8.jpg)
Izvori za prou čavanje povijesnog razvoja:
-Pisani (Mezopotamija: glinene pločice; Egipat: papirus)
- Predmetni (keramika, nakit, oruñe, oružje, nastambe...)
-Arheološki lokaliteti
-Bliski Istok – umjetni brežuljci: tell (arapski)
tepe (perzijski)
hüyük (turski)
![Page 9: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/9.jpg)
Periodizacija povijesti čovjeka
• Starije kameno doba – paleolitik• Mlađe kameno doba –neolitik• Bakreno doba – eneolitik• Brončano doba• Željezno doba
![Page 10: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/10.jpg)
STARIJE KAMENO DOBA (PALEOLITIK)
donji paleolitik
srednji paleolitik
gornji paleolitik
![Page 11: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/11.jpg)
LJUDSKA EVOLUCIJA
![Page 12: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/12.jpg)
Homo habilis Homo erectus Homo sapiens neanderthalensis
![Page 13: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/13.jpg)
OSNOVNE KARAKTERISTIKE
- privreda: lov i sakupljanje plodova- nema naseobina (privremena skloništa)- česti špiljski lokaliteti
Rekonstrukcija nastambe iz srednjeg paleolitika Rekonstrukcija nastambe iz gornjeg paleolitika (sj. Rusija)
![Page 14: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/14.jpg)
Lokaliteti donjeg paleolitika
Lokaliteti s ljudskih ostacima u Europi i na Bliskom Istoku
![Page 15: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/15.jpg)
SREDNJI PALEOLITIK
Darband (Iran)
Do-Askhaf (Irak) Šanidar (Irak), ukop neandertalca s cvijećem
![Page 16: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/16.jpg)
Širenje Homo sapiens sapiensa (modernog čovjeka)
![Page 17: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/17.jpg)
Promjena životnih uvjeta
• 25000 g. pr. Kr. (4 veliki glacijal – Würm)
relativno hladna i suha klima.
• Oko 15000 g. pr. Kr. – zatopljenje,
povlačenje leda, vlažnost tla
• Oko 10000 g. pr. Kr. – klima pogodna za razvoj
vegetacije (izmenu ostalog i divlja
pšenica)
![Page 18: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/19.jpg)
MEZOLITIK (SREDNJE KAMENO DOBA)
- zatopljenje (kraj ledenog doba): 12 000 (11 000) prije Krista
- pojava prvih stalnih naselja na Bliskom Istoku
- Natufijenska kultura (Levant i Palestina) - 12 500 (11 000) – 9 500 prije Krista- stalna naselja, prerada divljih vrsta žitarica i dr. biljaka (nalazi žrvnjeva i srpova, jame za skladištenje), lov i ribolov
- najpoznatiji lokaliteti: Jerihon (Izrael), Ain Malaha (Izrael), Beidha (Jordan), Aamik (Libanon), Murejbet (Sirija)
- najstariji nalaz domestificiranog psa (Ain Malaha, oko 12 000 prije Krista)
-Istovremena prva stalna naselja i u Zagrosu (Iran):-Zavi Čemi, Šanidar (mlañi slojevi)
- takoñer prerada divljih vrsta žitarica i dr. biljaka (nalazi žrvnjeva i srpova, jame za skladištenje), lov i ribolov
![Page 20: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/20.jpg)
Ain Malaha, tlocrt nastambe (gore) i koštane alatke (desno)
![Page 21: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/21.jpg)
Hilazon Tačtit špilja (Izrael), ukop šamana (žena)
![Page 22: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/22.jpg)
Karta lokaliteta natufijenske kulture i onih predkeramičkog neolitika
![Page 23: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/23.jpg)
PREDKERAMIČKI NEOLITIK (A, B i C stupanj) = PPN A, B i C
- oko 8 500 – 5 500 prije Krista- neki autori Proto-neolitik- Predkeramički B i C na Levantu = Akeramički neolitik u ostalim područjima- najpoznatiji lokaliteti: Jerihon (Izrael) i Čatal Hijik (Turska)- Jerihon: bedemi oko naselja, kameni toranj- Čatal Hijik: središnja Anadolija
- 7 500 – 5 500 prije Krista- akeramička i keramička faza- trgovina opsidijanom (vulkan Hasan Dag)- religijska četvrt (?)
- prvi dokazi o domestifikaciji biljaka i životinja- najranija upotreba čerpića- Kult lubanja (predaka ?): Levant (Jerihon, Ain Ghazal, Beisamoun, Tel
Ramad) i Anadolija (Čajonu, Hačilar)
![Page 24: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/24.jpg)
Područja divljih vrsta ječma i žita; mezolitički i predkeramički lokaliteti
![Page 25: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/25.jpg)
Domestifikacija životinja:
- pas 12 000- koza 8 500- ovca 8 000- svinja 7 500- govedo 7 000- mačka 7 000- kokoš (Kina) 6 000- magarac 4 000- konj (Rusija) 4 000- deva 1 000
![Page 26: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/26.jpg)
PPN A faza; nastamba (lijevo), toranj (desno) PPN B faza, Kult predaka (?)
JERIHON
![Page 27: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/27.jpg)
ČATAL HIJIK
![Page 28: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/28.jpg)
Razvoj trgovine
-Razmjena na velike
udaljenosti
-opsidijan, školjke
(Spondilus), lapis lazuli
![Page 29: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/29.jpg)
MEZOPOTAMIJA ELAM
sjeverna južna
6500 Hasuna/Samara Arhajska Suzijana 1
6000 Halaf Rani Obeid Arhajska Suzijana 2 i 3
5500 Obeid 1 Rana Suzijana
5000 Obeid 2 Srednja Suzijana
4500 Obeid 3 Kasna Suzijana
4000 Završni Obeid Rani Uruk Suza I
Srednji Uruk Suza II
3500 Kasni Uruk (Uruk IV)
3100 Djemdet Nasr (Uruk III) Suza III
2900 Ranodinastičko I
2750 Ranodinastičko II
2600 Ranodinastičko IIIa
2450 Ranodinastičko IIIb
![Page 30: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/31.jpg)
KULTURA HASUNA
- manja naselja (do 500 stanovnika)- veće grañevine u naseljima (skladišta)- prvi pečati
![Page 32: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/32.jpg)
KULTURA SAMARA
-Vjerojatno dijelom istovremena s kulturom Halaf- sjeverna Mezopotamija- prvi sigurni dokazi o navodnjavanju
![Page 33: 1.AaZemljopisne Karakteristike Prostora Paleolitik Neolitik](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022012312/5436399c219acdd95f8b51f2/html5/thumbnails/33.jpg)
KULTURA HALAF
-Sjeverna Mezopotamija i Sirija- manja naselja- kuće kružnog tlocrta- kvalitetna keramika- u završnoj fazi: spororotirajuće lončarsko kolo- apsorbirala ju kultura Obeid