409

16. YÜZYILDA AKÇAŞEHİR (AKÇAKOCA)

Kenan Ziya TAŞ*

Bildiriye çok bilinen bir resme dikkat çekerek başlıyorum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Atatürk Kitaplığı arşivinde olan bu kartpostalın üzerinde matbu olarak Fransızca Merhaba İstanbul yazısının altında yine Sultan Selim görülmektedir. Bu yazının üzeri çizilmiş ve muhtemelen yine aynı kalemle bu yazının altına ve tahta oturan padişahın üstüne gelecek şekilde Birinci Padişah Sultan Osman Han Gazi, padişahın sağında mızraklı olan kişin üzerine Konur Alp1 Beg soldaki topuz ve kalkanlı kişinin üzerinde ise Akça Koca Beg ifadeleri yazılmıştır. Bu kartta tarih yoktur. (Resim 1)2

Resim 1

∗ Prof. Dr. Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü Öğretim Üyesi, e-mail: kztas@hotmail.com1 Konuralp ifadesi kütüphane kataloguna Koralp olarak yazılmıştır.2 Salut de Constantinople, Sultan Selim. Akçakocabey, Birinci Padişah Sultan Osman Han Gazi, Koralp, İ.B.B. Atatürk

Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar Koleksiyon Kartpostallar, Krt_003302

410

Ancak aynı resmi Osmanlı kıyafetleri koleksiyonu için hazırlanan bir seriye ait Mısır İskenderiye mühürlü ve (okunmuyor ancak eldeki bilgiler 19. yüzyılı işaret ediyor) tarihli bir pulun yapıştırıldığı başka bir kartpostalda daha görüyoruz. Bu kartın üzerindeki Fransızca ve Osmanlıca ifadelerde ilk karttaki Sultan Selim ifadesi kalkmış ve diğer ifadeler Osmanlı ve Fransız harfleriyle matbu bir biçimde kartın altında yer almıştır. (Resim 2)

Resim 2

Aynı resim Osmanlı Resmi Kıyafetleri Arif Paşa Serisi içinde de yer almaktadır. (Resim 3)3

Resim 3

3 Osmanlı İmparatorluğunda Resmi Kıyafetler (Ondokuzuncu Asır Başlarında) Ressam Arif Paşa Serisi (16 Parça)

411

Bu resimlerin yapılışı ve kartların hazırlanışına dair tarih belli değil. Daha doğrusu şu safhada ben bilemiyorum. Her ne şekilde olursa olsun bu imajlar tarih literatürümüze girmiş bu haliyle zihinlere yerleşmiş ve nihayet bugün Akçakoca ilçesinde heykel haline getirilerek tecessüm eylemiştir. (Resim 3)

Resim 4

Resim veya kartpostalın üzerideki figürler elbette temsilidir. Ancak birliktelikleri malum olduğu üzere bir kurgu değil tarihi bir gerçekliktir. Mevcut bilinen kaynakların ve bunlara dayalı yapılan araştırmaların üzerinde ittifak ettikleri bir husustur. İşte bu tarihi gerçekliğin yansıdığı coğrafi bir mekânların başta gelenlerin birisi de Bolu Sancağıdır. 4

Resim 5

Bolu Sancağı olarak bahsettiğimiz coğrafya 16. yüzyılda Kuzeybatı Anadolu’nun büyük kısmını içine alan bölgedir. (Resim 5) Bölge antik tarihi devirlerde Bitinya ve Paflagonya olarak adlandırılır.5 Bölgenin tarihi coğrafyası 4 Kenan Ziya Taş, Tapu Tahrir Defterlerine Göre 16. Yüzyılda Bolu Sancağı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-

sü, Doktora Tezi, 1993, Ankara.5 Strabon, Geographika, 12. 4. 1’dan naklen, Olcay Turan, “Plınıus’a Göre Bıthynıa Bölgesinde Yaşamış Bir Balık Tü-

rünün Analizi, Tarih Okulu, Sonbahar 2009, Sayı V, ss.145-153, s. 145. Plinius tarafından yukarıda bahsedilen alan

Kenan Ziya TAŞ

412

Sakarya İli Tarihi adlı çalışmada ortaya konulmuştur.6 Zikredilen bu bölge Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve ilk yayılış coğrafyasıdır. Bu bölgenin fethi dolayısı ile Türkleşmesi ve İslâmlaşması çok sayıda araştırmanın konusu olmuştur.7 Bütün bunlara rağmen Osmanlı’nın kuruluş dönemi ile ilgili belirsizlikler yine de varlığını korumaktadır. Bu belirsizliklerden biri de bizim bildirimize konu olan ve yukarıda resimlerle zikrettiğimiz Osman Gazi’nin arkadaşları olarak tarihlerde yerini alan Akça Koca ve Konur Alp’tir.8 Bunların kimlikleri ve faaliyetlerini konu alan ayrıntılı bilgiye maalesef sahip değiliz. Ancak nadir de olsa bunlar hakkında bazı yeni bilgilere ulaşmak hâlâ imkân dâhilindedir. Bize bu imkânı sağlayan kaynaklardan biri de Tahrir Defterleri ve bizim özel olarak çalıştığımız Bolu sancağına ait olanlarıdır.9

Bolu Sancağı, bu iki şahsiyeti aynı coğrafi zeminde birleştiren bir mekân olarak karşımıza çıkar. 16. Yüzyıl Bolu Sancağı tapu tahrir defterlerindeki kayıtlara nazaran bu iki tarihi şahsiyetin ismini iki ayrı iskân sahasının ismi olarak görüyoruz.

16. yüzyıl idari yapısı içinde Bolu Sancağı 16 Tımar Nahiyesi’ne ve 16 Kadılığa ayrılıyordu.10 Burada şunu belirtmeliyiz ki “nahiye” ile “kaza” idari bakımdan her zaman örtüşmüyordu.11 Bu durum Bolu sancağında da böyle idi. Bolu Sancağında hem kaza hem de nahiye merkezi olarak aynı adı taşıyan idari birimlerden biri de Konrapa ( ) idi. Ancak ne kaza adları içinde ne de tımar nahiyeleri içinde Akçaşehir (Akçakoca) adı geçmemektedir.12 Dolayısı ile “Akçakoca 16. Yüzyılda kadılık merkezi idi” şeklinde verilen bilginin düzeltilmesi gerekir.13 16. yüzyıl tahrirlerinde Akçaşehr’in adı tek bir yerde geçmektedir. O da şudur:14

eskiçağlarda Bithynia olarak adlandırılan bölgenin sınırları içerisinde yer almaktadır. Burası günümüzde Batı Karadeniz ve Marmara Bölgesi’nin büyük bir kısmına tekabül etmektedir. Antik çağlarda Bithynia bölgesi doğuda Paphlagonia, güneyde Phrygia ve Galatia, batıda ise Mysia bölgesi ile komşudur. Bithynia’nın kuzeyinde Pontos Euksinos, kuzeyden güneye doğru, Bosporos Thrakios, Propontis ve Rhyndakos ile Olympos bölgeyi sınırlar.

6 Sakarya İli Tarihi, Sakarya, 2005, C. 1, s. 1-55,Sakarya Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları. Bu kitabın ilk bölümünü teşkil eden kısımda Metin Tuncel, “Adapazarı Yöresinin Coğrafyası”; Engin Beksaç, “Bithynia’nın Erken Tarihinde Sakarya ve Arkeolojisi”; Enver Konukçu, “Sakarya’nın Tarihi Coğrafyası”; Adem Işık, “Eskiçağ Tarihinde Sakarya ve Çevresi”.

7 Osmanlı Devleti’nin kuruluşu ile ilgili meseleler ve tartışmaların ele alındığı yayınlar ile Anadolu’nun fethi ve Türkleş-mesi konusunda hazırlanmış ve yayınlanmış çok geniş bir literatüre sahibiz. Bu kaynakların ve araştırmaların isimleri için bir önceki dipnotta zikrettiğimiz Sakarya İli Tarihi kitabın içinde yazıların kendileri ve bibliyografyaları oldukça geniş bir bilgi verirler. Ayrıca Enver Konukçu, Kocaeli’nin İlk Osmanlı Yöneticisi Süleyman Paşa, Kocaeli, 2009 adlı eserde yazar bölge tarihi ile ilgili kaynak, belge ve bilgileri hem paylaşmış hem de araştırma yazıları olarak ortaya koy-muştur.

8 Feridun Emecen, “Akça Koca”, TDV İA, C.2, s. 224.9 Kenan Ziya Taş, “Osmanlının Kuruluş Coğrafyası Olarak Bolu Sancağı’nın Arşiv Kaynaklarından Tahrir Defterleri Ve

Bunlara Dayalı Çalışmalar Üzerine Değerlendirmeler” Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü 21-23 Kasım İstanbul Bildiriler C. 3, Ankara, 2013, s. 775-788.

10 Kenan Ziya Taş, “16. Yüzyılda Bolu Sancağı’nın İdari Yapısı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 2 (Isparta 1996), s. 184-196; Kenan Ziya Taş, “XVI. Yüzyılda Konuralp (Konrapa /Üskü-bü): Tahrir Defterlerine Göre Sosyo-Ekonomik Durum”, Prof. Dr. Enver Konukçu Armağanı, Ankara, 2012, s. 477-490.

11 Yazının sonundaki eklerde bu kaza ve nahiyelerin adları orijinalleri ile verilmiştir. 12 Enver Çakar, “Kanunu Sultan Süleyman Kanunnamesine Göre 1522 Yılında Osmanlı İmparatorluğunun İdari Taksima-

tı”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı1, ss. 261-282, (Elazığ-2002), s. 274; Turan Gökçe, “Anadolu Vilayeti’ne Dair 919 (1513) Tarihli Bir Kadı Defteri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı 9, (1994), s. 226.

13 Yılmaz Kurt, “Akçakoca’nın Kurduğu Şehir: Akçaşehir”, Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Kocaeli 2015, C. 1, s. 537-544.

14 Akçaşehir kaydı: BOA TD 51 s. 374.

413

Cemaât-i ba’zi sayyâdân-ı zağanos der livây-ı Bolu

Mezra’a-i der karye-i Geçüdler tâbi’-i Gerede İsmail oğlu Ahmed yerine ki altı muddluk yerdir. Hâliyyen Mustafa veled-i Tur Ali mutasarrıf olup Konrapa kadılığında Karadeniz kenarında Akçaşehir nâhiyesinde zağanos geçidi vaktinde sayyâdlık hizmetin eder elinde pâdişâhımız berâtı var.

Bu belgedeki kayıtta açıkça görüldüğü ve verdiği bilgilerden anlaşıldığı üzere Akçaşehir “nâhiye” olarak nitelendirilmekte ve Konrapa kadılığına bağlı olduğu ifade edilmektedir. Ancak yukarıda belirttiğimiz üzere tımar nahiyeleri içinde Akçaşehr adı geçmemektedir. Burada nahiye tabiri sancak yapısı içindeki alt bir birim olan tımar nahiyesinin karşılığı değildir. Nahiye, Osmanlı idari teşkilatının bir tabiri olmasının yanı sıra çoğu sancak çalışmasında veya bu tür kaynaklara dayanarak çalışan araştırıcıların çalışmalarında sıklıkla karşılaşıldığı üzere çoğu kere coğrafi bir terim olarak kullanılmaktadır. Coğrafi birlik ifadesi olarak zaman içinde farklı muhtevaları tanımlayan bir kavram olarak görünür. Bu bakımdan Osmanlı idarî sistemi içinde bazen bir yönetim ünitesini ve bölgeyi, bazen da coğrafî bakımdan küçük veya büyük bir çevreyi, yöreyi ve hatta semti ifade eder.15 Ya da başka bir deyişle; coğrafî ve idarî manada küçük veya büyük bir çevreyi ve bölgeyi bazen de, çok geniş bir mıntıkayı ifade eden, XIX. asrın ikinci yarısından itibaren de, idarî teşkilâtta mülkî taksimatın en küçük parçasını bildiren bir ıstılah ve tabirdir. Lügat manası itibarı ile esasen, „yan, kenar, taraf, cânib” manalarını ihtiva16 ettiği için kaynaklarda da bu istikamet üzere kullanıldığı anlaşılıyor.

Bu bilgiler ve tespitlerden sonra Akçaşehr’in 16. yüzyıldaki durumuna dair kaynaklarımızda daha ayrıntılı ne bulabiliriz? Defterlerdeki köy ve mezra kayıtlarına yoğunlaşarak coğrafi bir örtüşme olup olmadığına bakarak bu soruya kısmen cevap verebiliriz. Başka bir ifade ile iskâna ve sâkinlerine dair ayrıntılar bulabiliriz. Konuralp nahiyesi ve kazasının merkezi (nefsi) Üsküb’ü adını taşımaktadır. Buna göre 16. Yüzyılda 25 akça yevmiyeli bir kadılık olan Konrapa’ya 1519 tahririnde 56 köy, 5 mezra; 1568 tahririnde 63 köy, 2 mezra bağlıydı.17 Bu köylerden hangileri daha

15 İlhan Şahin, “Nahiye”, TDV İA, C. 32, 307-308.16 M. Tayyip Gökbilgin, “Nahiye”, MEB İA, C. IX, s. 37-38.17 K. Z. Taş, Bolu Sancağı, s.54-55, 248-249.

Kenan Ziya TAŞ

414

sonra kaza merkezi ve bugün ilçe merkezi olan Akçaşehir’e (Akçakoca) bağlıdır? Bununla ilgili bir karşılaştırma yapabilmek için çok sağlam verilere sahip değiliz. Ancak eldeki kısıtlı bilgilere göre çok düzenli ve periyodik olamayan ve sonraki yüzyıllara ait olmak üzere Akça şehir kazasına bağlı köyler tespit edilebilmektedir.

Bu iskân birimlerden en dikkati çeken ise “Divan” tabiridir. Bölgede tarihi kökleri çok derinlere giden idari ve iktisadi bir yapıyı aksettiren Divan teşkilatının varlığı çok belirgin bir biçimde kendini göstermektedir. Bu yöre Anadolu’da başka yerde olmadığı kadar zengin bir biçimde “divan” adı taşıyan yer adları görülmektedir. Akkçakoca’ya merkezlik yaptığı ifade edilen Kerameddin Divanı’na dair Bolu sancağı tahrir defterlerindeki kayıtlarda buna dair herhangi bir bilgi ve iz yoktur. Çünkü Bolu sancağı Divanları arasında Kerameddin Divanı adını taşıyan herhangi bir yer bulunmamaktadır.18 Eğer bir yanlış okuma ve değerlendirme yoksa muhtemelen daha sonraki yüzyıllarda ortaya çıkmış olmalıdır.

Bununla beraber Akçakoca merkezi ile ilgili olarak 1568 yılı vakıf kayıtlarındaki köylere ait iki kayıt dikkat çekicidir. Bu köylerden ilk tahrirde mevcut olmayan ve yaklaşık yarım asır sonra ortaya çıkan ve böylece sahildeki yerleşimin seyrine de ışık tutmaktadır. Lügatlerde kıyı veya kıyıdaki yerleşim yerlerini ifade eden Yalı veya Yalu imlası ile yazılan iki kayıttır.19 Bugün Akçakoca merkezinde mahalleye dönmüş ve aynı adla varlığını sürdürmektedir. Bu kayıtlar ve okunuşları şöyledir:

Karye-i Yalu20

Karye-i Yalu’da Aşağı Aftun’da Davud Fakı ve Hacı Murad elindeki çiftlik vakfiyet üzere olunugelmiş vakf-ı evlâdlık üzere merhum Bâyezid Hüdâvedigârdan berâtları vardır deyu mukayyed der defter-i ‘atîk hâliyen Ramazan ve Hacı ve Ali ve Musa ve İsa ve Ayvallı (?) mutasarrıflardır bâ-berât-ı cedîd-i ‘âlîşân.

18 Kenan Ziya TAŞ, “Bir İskân Şekli ve Birimi Olarak Divân”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 4 (Isparta 1999), s.191-201.

19 Necdet Sakaoğlu, “Yalı nedir, sadece Boğaziçi kıyısındaki evlere mi denir?”, NTV Tarih, Sayı 46, (Kasım 2012), s. 102.20 KK TD 547 v 221.

415

Karye-i Yalu21

Karye-i Konrapa tevâbi’inde Yalı diyarında Ali yeri dimekle ma’rûf yer Süleyman nâm kimesneye vakf imiş bir çiftlik yerdir deyu mukayyed der defter-i ‘atîk hâliyen Abdülhalim Fakı mutasarrıf bâ-berât-ı cedîd-i ‘âlîşân.

Yine bugün Akçakoca’nın merkez mahallesi olup da 16. yüzyılda köy veya mezra durumunda olan yerleşim yeri var mı diye baktığımızda, ad benzerliklerinde bir iz yakalayabiliyoruz. Buna göre Hacıyusuflar Mahallesi adını taşıyan mahalle ile 16. yüzyıldan sonra mevcut olmayan Yusuf Çiftliği karyesi (köyü) arasında bir irtibat olabileceğini akla getirmektedir.

Bölgenin fatihi kabul edilen Akçakoca ve ahfadının varlığı ile ilgili olarak Bolu Sancağı Tahrir Defterleri’ndeki kayıtlarda çok açık ve kesin bilgiler maalesef mevcut değildir.22 Ancak buna rağmen fikir verecek bazı ipuçlarına da tesadüf edebiliyoruz. Akyaka köyü, Akkadı oğulları, Akça Yörük, Aksanoğlanları gibi örneklerde görüldüğü üzere dikkati çekecek kadar “ak” ifadesinin varlığı tesadüfün ötesinde görünüyor.

Ayrıca Bolu Sancağı’na ait 1568 tarihli TD 547 numaralı tahrir defterindeki Begviranı karyesinin (köy) hane kaydının ilk sırasında yer alan hane kayıtlarının hane reisinin adı İlyas olması ve Akça koca’nın oğlunun adını taşıması geleneğin devamı olarak değerlendirilebilir mi veya sadece bir tesadüf mü sorusunu sorarak bırakalım. Aynı köyün 1519 tarihli TD 51 nolu tahrir defterindeki Begviranı köyünün hane kaydının ilk ikisi Seydi Ali veled-i Umur ve İlyas birader-i O şeklinde kayıt vardı. 23 Bütün bunlara rağmen Akça Koca’nın oğlu İlyas ve onun oğlu Fazlullah’a ile torunları Mevlana Kutbiddin ve Seydi Çelebi’ye ait Akçaşehir (Akçakoca) civarında herhangi bir vakıf veya benzeri bir yapının varlığına delalet eden açık kayıtlara tesadüf edilememiştir. 24 Muhtemelen bu bölge Konurlap Bey’in hâkimiyet sahası olarak belirlendiğinden aile daha sonradan Kocaeli Gebze’ye nakletti veya belki de başlangıçtan beri o civara yerleşmişlerdi.

21 KK TD 547 v 229.22 Akçakoca’nın soy kütüğü için bkz. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, C. 1, Ankara, 1982, s. 551-553.23 KK TD 547 s. 216b; BOA TD 51 s. 160b.24 Konukçu, Süleyman Paşa, s. 86-88.

Kenan Ziya TAŞ

416

KAYNAKÇA

BOA TD 51. Bolu Sancağı Mufassal Tahrir Defteri.

Çakar, Enver, “Kanunu Sultan Süleyman Kanunnamesine Göre 1522 Yılında Osmanlı İmparatorluğunun İdari Taksimatı”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı1, ss. 261-282, (Elazığ-2002), s. 274;

Emecen, Feridun, “Akça Koca”, TDV İA, C.2, s. 224.

Gökbilgin, M. Tayyip, “Nahiye”, MEB İA, C. IX, s. 37-38.

Gökçe, Turan, “Anadolu Vilayeti’ne Dair 919 (1513) Tarihli Bir Kadı Defteri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı 9, (1994), s. 226.

Gökçe, Turan, “Anadolu Vilayeti’ne Dair 919 (1513) Tarihli Bir Kadı Defteri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı 9, (1994), s. 226.

KK TD 547. Bolu Sancağı Evkaf Defteri.

Konukçu, Enver, Kocaeli’nin İlk Osmanlı Yöneticisi Süleyman Paşa, Kocaeli, 2009.

Kurt, Yılmaz, “Akçakoca’nın Kurduğu Şehir: Akçaşehir”, Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu’na sunulmuş basılmamış bildiri.

Osmanlı İmparatorluğunda Resmi Kıyafetler (Ondokuzuncu Asır Başlarında) Ressam Arif Paşa Serisi (16 Parça)

Sakaoğlu, Necdet, “Yalı nedir, sadece Boğaziçi kıyısındaki evlere mi denir?”, NTV Tarih, Sayı 46, (Kasım 2012), s. 102.

Sakarya İli Tarihi, Sakarya, 2005, C. 1, s. 1-55,Sakarya Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.

Salut de Constantinople, Sultan Selim. Akçakocabey, Birinci Padişah Sultan Osman Han Gazi, Koralp, İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar Koleksiyon Kartpostallar, Krt_003302

Şahin, İlhan, “Nahiye”, TDV İA, C. 32, 307-308.

Taş, Kenan Ziya, “XVI. Yüzyılda Konuralp (Konrapa /Üskübü): Tahrir Defterlerine Göre Sosyo-Ekonomik Durum”, Prof. Dr. Enver Konukçu Armağanı, Ankara, 2012, s. 477-490.

Taş, Kenan Ziya, “16. Yüzyılda Bolu Sancağı’nın İdari Yapısı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 2 (Isparta 1996), s. 184-196.

Taş, Kenan Ziya, “Bir İskân Şekli ve Birimi Olarak Divân”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 4 (Isparta 1999), s.191-201.

Taş, Kenan Ziya, “Osmanlının Kuruluş Coğrafyası Olarak Bolu Sancağı’nın Arşiv Kaynaklarından Tahrir Defterleri Ve Bunlara Dayalı Çalışmalar Üzerine Değerlendirmeler” Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü 21-23 Kasım İstanbul Bildiriler C. 3, Ankara, 2013, s. 775-788.

Taş, Kenan Ziya, Tapu Tahrir Defterlerine Göre 16. Yüzyılda Bolu Sancağı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 1993, Ankara.

Turan, Olcay, “Plınıus’a Göre Bıthynıa Bölgesinde Yaşamış Bir Balık Türünün Analizi, Tarih Okulu, Sonbahar 2009, Sayı V, ss.145-153, s. 145.

417

1513 BOLU LİVASI KAZALARI25

25 Turan Gökçe, “Anadolu Vilayeti’ne Dair 919 (1513) Tarihli Bir Kadı Defteri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı 9, (1994), s. 226.

Kenan Ziya TAŞ

418

1568 BOLU LİVASI KAZALARI26

26 KK TD 547 Fihrist

419

AKÇAKOCA (AKÇAŞEHİR) KÖYLERİ İÇİN KARŞILAŞTIRMALI TABLO

2014 Akçakoca Köyleri (1)

1871 Akçaşehir Köyleri (2)

1831 Nüfus Defterine Göre (3)

1811 Bolu voyvodalığına bağlı Akçakoca (4)

1692 Bolu Sancak Beyliğine Bağlı Akçaşehir (5)

1568 Tarihli KK TD 19 Konrapa Nahiyesi Köyleri (6)

1 Akkaya Aftun Abaza Esma Hanım

a)Merkez Divanı Keramettin (yukarı mahalleler)

Keramettin (Kaza merkezi)

Nefs-i Konrapa nâm- diğer Üskübü

2 Aktaş Keramettin Afton Ağzı Divanı Keramettin (Kalpakçılar)

Tahirli Avane-şehr

3 Altunçay Beyveren Afton Dere Divanı Keramettin (Aşağı mahalle)

Kepenç Gebe Kilise

4 Arabacı Kızılca Kilise Akçaşehir b) Köyler Divanı Keramettin (Koç köy)

Bey ören Subaşı Çiftliğ

5 Balatlı Balatlı Akkaya Beyviran Arabacılar Yahya6 Beyhanlı Dadalı Ayazlı Aftun Aftunu ulya (yukarı

aftun) Aşağı Aftun

7 Beyören Akkaya Eskimize Akkaya Aftunu Sufla (Aşağı aftun)

Kilise Deresi

8 Çayağzı Aftunağzı Baş Afton Fadıllı Fadıllı* (Bugün yok) Kanglı Deresi9 Çiçekpınar Göçüler Beyler Kınık Kıran (Esmahanım) Kadanı10 Dadalı Doğancılar Beğviran Tahirli Güney (bugün yok) Bulağumerd(?)11 Davutağa Arabacılar Balatlı Kızılca Kilise Kızılca Kilise (Nazım

Bey) Kula Kurd

12 Deredibi Koçar Çerkes Kıran Kirişi Sağır (küçük kiriş) (bugün yok)

Yağados

13 Dereköy Koçullu Hasan Çavuş Arabacılar Kirişi Kebir (Büyük Kiriş) (bugün yok)

Murad Çiftliğ

14 Dilaver Gebe Kilise Dadalı Kepenç Kınık Uğru15 Doğancılar Kalkın Davud Ağa Dadalı Kurucaşelıir

(Muhtemelen Kurukavak)

Feleküddin

16 Döngeli Tabiri Döngelli Eğerciler17 Edilli Göktepe Şipir Darıcak Alanı Mülk18 Esmahanım Kepenç Tahirli Güney Yakası19 Fakıllı Ketmenli Doğancılar Cemaat-i Göçerli20 Göktepe Kınık Arabacı ma

Kazcuma Diğer Karabeğ

21 Hasançavuş Fakılı Çalözü22 Hemşin Kalkın Kara Beğ23 Kalkın Kızılcakilise Yağma24 Karatavuk Karatavuk Çilmi25 Kepenç Kınık ma

Ketmenli Esenli

26 Kınık Koçallı ma Koçar Efteni

Kenan Ziya TAŞ

420

27 Kirazlı Kuru Gül Diğer Efteni28 Koçar Kebe Kilise Kemah Kere(?)29 Koçullu Kepenc Mengencik30 Küpler Göktepe Alanmış31 Kurugöl Melen Ağzı Alanmış-ı Diğer32 Kurukavak Hemşin Kilise Bükü nam-ı

diğer Sayyad33 Melenağzı Yenice Milan Deresi34 Nazımbey Yenimize Kürekçiler35 Ortanca Serme36 Paşalar Milan Deresi nam-ı

diğer Turgudlar37 Sarıyayla Beg Divanı38 Subaşı Beg Divanı39 Tahirli Baş Aftun40 Tepeköy Kılağuz Çiftliği41 Uğurlu Akça Yörük42 Yenice Afşar43 Yeşilköy Bakraz44 Ulubatlu45 Karapınar46 Karapınar47 Çalözü 48 Çalözü-i diğer49 Yusuf Çiftliği50 Küreklü51 Rumiler nam-i diğer

Dögerülce52 Çalöüz-i diğer53 Hocalu54 Yenice Paşa-i Mülk55 Basdık nam-ı diğer

Depecik56 Karapınar57 Aydın Begi Çiftliğ

(1) Akçakoca Köyleri http:www.koylerimiz.infoduzcekoyleri-905-akcakoca-koyleri.html

(2)(4)(5) http://www.akcakoca.gov.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=131&Itemid=672(3) Mustafa Keskin, 1831 Tarihli Nüfus Defteri

(6) TD 547 Bolu Evkaf Defteri