โครงสรางรายวิชา ว21101 วิทยาศาสตร ระดับชั้นมธัยมศึกษาปที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 : 3 ชั่วโมง/สัปดาห จํานวน 1.5 หนวยกิต

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง) คะแนน

1 เรียนรูวิทยาศาสตร • วิทยาศาสตรคืออะไร

• กระบวนการทางวิทยาศาสตร

• ลักษณะสําคัญของนักวิทยาศาสตร

• เครื่องมือและอุปกรณของนักวิทยาศาสตร

• วิทยาศาสตรเปลี่ยนแปลงได

• วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มีผลตอโลกอยางไร

6

ว 3.1 ม.1/1-2

1.ทดลองและจําแนกสารเปนกลุมโดย

ใชเนื้อสารหรือขนาดอนุภาคเปนเกณฑ

และอธิบายสมบัติของสารในแตละ

กลุม

- เมื่อใชเนื้อสารเปนเกณฑ จําแนกสารไดเปนสารเนื้อเดียวและ

สารเนื้อผสม ซึ่งสารแตละกลุมจะมีสมบัติแตกตางกัน

- เมื่อใชขนาดอนุภาคของสารเปนเกณฑจําแนกสารเปนสาร

แขวนลอย คอลลอยดและสารละลาย ซึ่งสารแตละกลุมจะมีสมบัติแตกตางกัน

2 สารรอบตว

2.อธิบายสมบัติและการเปลี่ยนสถานะ

ของสาร โดยใชแบบจําลองการจัดเรียง

อนุภาคของสาร

ว 8.1 ม.1/1-9

- สี รูปราง ขนาด ความแข็ง ความหนาแนน จุดเดือด จุด

หลอมเหลว เปนสมบัติทางกายภาพของสาร ความเปน

กรด- เบส ความสามารถในการรวมตัวกับสารอื่น ๆ การ

แยกสลายของสารและการเผาไหม เปนสมบัติทางเคมี

- สารในสถานะตาง ๆ มี ลักษณะการจัดเรียงอนุภาค

ระยะหางระหวางอนุภาค และแรงยึดเหนี่ยวระหวาง

อนุภาคแตกตางกัน ซึ่งสามารถใชแบบจําลองการจัดเรียง

อนุภาคของสารอธิบายสมบัติบางประการของสารได

-

๒

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง) คะแนน

2.สังเกตและอธิบายการถายโอนความ

รอน และนําความรูไปใชประโยชน

- การถายโอนความรอนมีสามวิธี คือ การนําความรอน การพาความ

รอนและการแผรังสีความรอน

- การนําความรอน เปนการถายโอนความรอนโดยการสั่นของ

โมเลกุล

- การพาความรอน เปนการถายโอนความรอนโดยโมเลกุลของสาร

เคลื่อนที่ไปดวย

- การแผรังสีความรอน เปนการถายโอนความรอนจากคลื่น

แมเหล็กไฟฟา

- การนําความรูเรื่องการถายโอนความรอนไปใชประโยชน

3.อธิบายการดดูกลืน การคายความรอน

โดยการแผรังสี และนําความรูไปใช

ประโยชน

- วัตถุที่แตกตางกันมีสมบัติในการดูดกลืนความรอนและ

คายความรอนไดตางกัน

- การนําความรูเรื่องการดูดกลืนความรอนและการคาย

ความรอนไปใชประโยชน

2 สารรอบตว (ตอ)

4.อธิบายสมดุลความรอนและผลของ

ความรอนตอการขยายตัวของสาร และ

นําความรูไปใชในชีวิตประจําวัน

ว 8.1 ม.1/1-9

- เมื่อวัตถุสองสิ่งอยูในสมดุลความรอน วัตถุทั้งสองมี

อุณหภูมิเทากัน

- การขยายตัวของวัตถุเปนผลจากความรอนที่วัตถุไดรับ

เพิ่มขึ้น

- การนําความรูเรื่องการขยายตัวของวัตถุเมื่อไดรับความ

รอนไปใชประโยชน

๓

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง) คะแนน

ว 3.2 ม.1/1-3

1 .ทดลอ ง แ ล ะ อ ธิ บ า ย วิ ธี เ ต รี ย ม

สารละลายที่มีความเขมขนเปนรอยละ

และอภิปรายการนําความรู เกี่ยวกับ

สารละลายไปใชประโยชน

- สารละลายประกอบดวยตัวละลายและตัวทําละลาย

สารละลายที่ระบุความเขมขนเปนรอยละหมายถึงสารละลายที่

มี อัตราสวนของปริมาณตัวละลาย ละลายอยู ใน

สารละลายรอยสวน

- ในชีวิตประจําวัน ไดมีการนําความรูเรื่องสารละลายไป

ใชประโยชนทางดานการเกษตร อุตสาหกรรมอาหาร

การแพทย และดานอื่น ๆ

2.ทดลองและอธิบายการเปลี่ยนแปลง

สมบัติ มวลและพลังงานของสาร เมื่อ

สารเปลี่ยนสถานะและเกิดการละลาย

- เมื่อสารเกิดการเปลี่ยนสถานะและเกิดการละลาย มวล

ของสารจะไมเปลี่ยนแปลง แตสมบัติทางกายภาพ

เปลี่ยนแปลง รวมทั้งมีการถายโอนพลังงานระหวาง

ระบบกับสิ่งแวดลอม

3 สารละลาย

3.ทดลองและอธิบายปจจัยที่มีผลตอ

การเปลี่ยนสถานะ และการละลายของ

สาร

ว 8.1 ม.1/1-9

- อุณหภูมิ ความดัน ชนิดของสารมีผลตอการเปลี่ยน

สถานะ และการละลายของสาร

๔

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง) คะแนน

ว 3.1 ม.1/3-4

3.ทดลองและอธิบายสมบัติความเปน

กรด เบส ของสารละลาย

- สารละลายที่มีน้ําเปนตัวทําละลาย อาจจะมีสมบัติเปนกรด

กลาง หรือเบส ซึ่งสามารถทดสอบไดดวยกระดาษลิตมัส

หรืออินดิเคเตอร

4 สารละลายกรดเบล

4.ตรวจสอบคา pH ของสารละลายและ

นําความรูไปใชประโยชน

ว 8.1 ม.1/1-9

- ความเปนกรด - เบสของสารละลายระบุเปนคา pH ซึ่ง

ตรวจสอบไดดวยเครื่องมือวัดคา pH หรือยูนิเวอรซัล

อินดิเคเตอร

- ผลิตภัณฑที่ใชในชีวิตประจําวันอาจมีความเปนกรดเบส

แตกตางกัน จึงควรเลือกใชใหถูกตองปลอดภัยตอตนเอง

และสิ่งแวดลอม

๕ โครงสรางรายวิชา ว21102 วิทยาศาสตร ระดับชั้นมธัยมศึกษาปที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 : 3 ชั่วโมง/สัปดาห จํานวน 1.5 หนวยกิต

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง)คะแนน

1 บรรยากาศ ว6.1 ม1/1

สืบคนและอธิบายองคประกอบและการ

แบงชั้นบรรยากาศที่ปกคลุมผิวโลก

ว 8.1 ม.1/1-9

- บรรยากาศของโลกประกอบดวยสวนผสมของแกสตาง ๆ ที่อยู

รอบโลกสูงขึ้นไปจากพื้นผิวโลกหลายกิโลเมตร

- บรรยากาศแบงเปนชั้นตามอุณหภูมิและการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ

ตามความสูงจากพื้นดิน

ว6.1 ม1/2-7

2.ทดลองและอธิบายความสัมพันธระหวาง

อุณหภูมิ ความชื้นและความกดอากาศที่มี

ผลตอปรากฏการณทางลมฟาอากาศ

- อุณหภูมิ ความชื้นและความกดอากาศ มีผลตอ

ปรากฏการณทางลมฟาอากาศ

3.สังเกต วิเคราะหและ อภิปรายการเกิด

ปรากฏการณทางลมฟาอากาศที่มีผลตอ

มนุษย

- ปรากฏการณทางลมฟาอากาศ ไดแก การเกิดเมฆ ฝน พายุ

ฟาคะนอง พายุหมุนเขตรอน ลมมรสุมฯลฯ

2 ลมฟาอากาศ

4.สืบคน วิเคราะห และแปลความหมายขอมูล

จากการพยากรณอากาศ

ว 8.1 ม.1/1-9

- การพยากรณอากาศอาศัยขอมูลเกี่ยวกับอุณหภูมิ ความกด

อากาศ ความชื้น ปริมาณเมฆ ปริมาณน้ําฝนและนํามา

แปลความหมายเพื่อใชในการทํานายสภาพอากาศ

๖

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง)คะแนน

5.สืบคน วิเคราะห และอธิบายผลของ

ลมฟ าอากาศตอการดํ ารง ชีวิตของ

สิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดลอม

- สภาพลมฟาอากาศที่เปลี่ยนแปลงบนโลกทําใหเกิดพายุ

ปรากฏการณเอลนิโญ ลานีญา ซึ่งสงผลตอการดํารงชีวิต

ของมนุษย และสิ่งแวดลอม

6.สืบคน วิเคราะห และอธิบายปจจัยทาง

ธรรมชาติและการกระทําของมนุษยที่มี

ผลตอการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก

รูโหวโอโซน และฝนกรด

- ปจจัยทางธรรมชาติและการกระทําของมนุษย เชนภูเขาไฟระเบิด การตัดไม

ทําลายปา การเผาไหมของเครื่องยนตและการปลอยแกสเรือนกระจก มีผลทําให

เกิดภาวะโลกรอน รูโหวของชั้นโอโซน และฝนกรด

- ภาวะโลกรอนคือปรากฏการณที่อุณหภูมิเฉลี่ยของโลกสูงขึ้น

2 ลมฟาอากาศ (ตอ)

7.สืบคน วิเคราะหและอธิบายผลของภาวะ

โลกรอน รูโหวโอโซน และฝนกรด ที่มี

ตอสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม

ว 8.1 ม.1/1-9

- ภาวะโลกรอนทําให เกิดการละลายของธารน้ํ าแข็ง

ระดับน้ําทะเลสูงขึ้น การกัดเซาะชายฝงเพิ่มขึ้น น้ําทวม

ไฟปา สงผลใหสิ่งมีชีวิตบางชนิดสูญพันธุและทําให

สิ่งแวดลอมเปลี่ยนแปลงไป

- รูโหวโอโซน และฝนกรดมีผลตอการเปลี่ยนแปลงของ

สิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม

๗

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง)คะแนน

ว4.1 ม.1/1-2

1.สืบคนขอมูล และอธิบายปริมาณส

เกลาร ปริมาณเวกเตอร

- ปริมาณทางกายภาพแบงเปนปริมาณสเกลารและปริมาณ

เวกเตอร ปริมาณสเกลารเปนปริมาณที่มีแตขนาด ปริมาณ

เวกเตอรเปนปริมาณที่มีทั้งขนาดและทิศทาง

3 การเคลื่อนที่

2.ทดลองและอธิบายระยะทาง การ

กระจัด อัตราเร็วและความเร็ว ในการ

เคลื่อนที่ของวัตถุ

ว 8.1 ม.1/1-9

- การเคลื่อนที่ของวัตถุเกี่ยวของกับระยะทาง การกระจัด

อัตราเร็ว ความเร็ว ระยะทาง คือ ความยาวที่วัดตามแนว

ทางการเคลื่อนที่ของวัตถุจากตําแหนงเ ริ่มตนไปยัง

ตําแหนงสุดทาย การกระจัด คือ เวกเตอรที่ชี้ตําแหนง

สุดทายของวัตถุเทียบกับตําแหนงเริ่มตน อัตราเร็ว คือ

ระยะทางที่วัตถุเคลื่อนที่ไดในหนึ่งหนวยเวลา ความเร็ว

คือ การกระจัดของวัตถุในหนึ่งหนวยเวลา

ว1.1 ม.1/1-4

1.สังเกตและอธิบายรูปราง ลักษณะของเซลล

ของสิ่ งมี ชี วิต เซลล เ ดี ยวและเซลลของ

สิ่งมีชีวิตหลายเซลล

- เซลลของสิ่งมีชีวิตเซลลเดียว และเซลลของ สิ่งมีชีวิต

หลายเซลล เชน เซลลพืช และเซลลสัตวมีรูปราง ลักษณะ

แตกตางกัน

2.สังเกตและเปรียบเทียบสวนประกอบสําคัญ

ของเซลลพืชและเซลลสัตว

- นิวเคลียส ไซโทพลาซึม และเยื่อหุมเซลล เปนสวนประกอบสําคัญ

ของเซลลที่เหมือนกันของเซลลพืชและเซลลสัตว

- ผนังเซลลและคลอโรพลาสต เปนสวนประกอบ ที่พบไดในเซลลพืช

4 หนวยของสิ่งมีชีวิต

3 .ทดลอ ง แล ะอ ธิ บ า ยหน า ที่ ข อ ง

สวนประกอบที่สําคัญของเซลลพืชและ

เซลลสัตว

- นิวเคลียส ไซโทพลาซึม เยื่อหุมเซลล แวคิวโอล เปนสวนประกอบที่

สําคัญของเซลลสัตว มีหนาที่แตกตางกัน

- นิวเคลียส ไซโทพลาซึม เยื่อหุมเซลล แวคิวโอล ผนังเซลล และคลอโรพ

ลาสต เปนสวนประกอบที่สําคัญของเซลลพืช มีหนาที่แตกตางกัน

๘

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง)คะแนน

4.ทดลองและอธิบายกระบวนการสาร

ผานเซลล โดยการแพรและออสโม

ซิส

ว 8.1 ม.1/1-9

- การแพรเปนการเคลื่อนที่ของสาร จากบริเวณที่มีความ

เขมขนสูงไปสูบริเวณที่มีความเขมขนต่ํา

- ออสโมซิสเปน การเคลื่อนที่ของน้ําผานเขาและออกจาก

เซลล จากบริเวณที่มีความเขมขนของสารละลายต่ําไปสู

บริเวณที่มีความเขมขนของสารละลายสูง โดยผานเยื่อเลือก

ผาน

ว. 1.1 ม.1/5-13

5.ทดลองหาปจจัยบางประการที่จําเปนตอการ

สังเคราะหดวยแสงของพืช และอธิบายวาแสง

คลอโรฟลล แกส คารบอนได- ออกไซด น้ํา

เปนปจจัยที่จําเปนตองใชในการสังเคราะห

ดวยแสง

- แสง คลอโรฟลล แกสคารบอนไดออกไซด และน้ํา เปน

ปจจัยที่จําเปนตอกระบวนการสังเคราะหดวยแสงของพืช

6.ทดลองและอธิบายผลที่ไดจากการ

สังเคราะหดวยแสงของพืช

- น้ําตาล แกสออกซิเจนและน้ํา เปนผลิตภัณฑที่ไดจาก

กระบวนการสังเคราะหดวยแสงของพืช

5 การดํารงชีวิตของพืช

7.อธิบายความสํ าคัญของกระบวนการ

สังเคราะหดวยแสงของพืชตอสิ่งมีชีวิต

และสิ่งแวดลอม

- กระบวนการสังเคราะหดวยแสงมีความสําคัญตอการ

ดํารงชีวิตของสิ่งมีชีวิตและตอสิ่งแวดลอมใน ดานอาหาร

การหมุนเวียนของแกสออกซิเจนและแกส

คารบอนไดออกไซด

๙

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง)คะแนน

8 .ทดลองและอ ธิบายก ลุ ม เซลล ที่

เกี่ยวของกับการลําเลียงน้ําของพืช

- เนื้อเยื่อลําเลียงน้ําเปนกลุมเซลลเฉพาะ เรียงตอเนื่องกนั

ตั้งแตราก ลําตน จนถึงใบ ทําหนาที่ในการลําเลียงน้ําและ

ธาตุอาหาร

9.สังเกตและอธิบายโครงสรางที่เกี่ยวกับ

ระบบลําเลียงน้ําและอาหารของพืช

- เนื้อเยื่อลําเลียงน้ําและเนื้อเยื่อลําเลียงอาหารเปนกลุมเซลล

ที่อยูคูขนานกันเปนทอลําเลียง จากราก ลําตนถึงใบ ซึ่ง

การจัดเรียงตัวของทอลําเลียงในพืชใบเลี้ยงเดี่ยวและพืชใบ

เลี้ยงคูจะแตกตางกัน

- เนื้อเยื่อลําเลียงน้ํา ทําหนาที่ในการลําเลียงน้ําและธาตุ

อาหารจากรากสูใบ สวนเนื้อเยื่อลําเลียงอาหารทําหนาที่

ลําเลียงอาหารจากใบสูสวนตางๆ ของพืช

- การคายน้ํามีสวนชวยในการลําเลียงน้ําของพืช

10.ทดลองและอธิบายโครงสรางของดอกที่

เกี่ยวของกับการสืบพันธุของพืช

- เกสรเพศผูและเกสรเพศเมียเปนโครงสรางที่ใชในการ

สืบพันธุของพืชดอก

11.อธิบายกระบวนการสืบพันธุแบบ

อาศัยเพศของพืชดอกและการสืบพันธุ

แบบไมอาศัยเพศของพืช โดยใชสวน

ตางๆ ของพืชเพื่อชวยในการขยายพันธุ

- กระบวนการสืบพันธุแบบอาศัยเพศของพืชดอกเปนการปฏิสนธิ

ระหวางเซลลสืบพันธุเพศผูและเซลลไขในออวุล

- การแตกหนอ การเกิดไหล เปนการสืบพันธุของพืชแบบไมอาศัยเพศ

โดยไมมีการปฏิสนธิ

- ราก ลําตน ใบ และกิ่งของพืชสามารถนําไปใชขยายพันธุพืชได

12.ทดลองและอธิบายการตอบสนอง

ของพืชตอแสง น้ํา และการสัมผัส

- พืชตอบสนองตอสิ่งเราภายนอก โดยสังเกตไดจากการเคลื่อนไหว

ของสวนประกอบของพืช ที่มีตอแสง น้ํา และการสัมผัส

๑๐

ที่ ชื่อหนวยการเรียนรู มาตรฐานการเรียนรู / ตัวชี้วัด

สาระสําคัญ เวลา

(ชั่วโมง)คะแนน

13.อธิบายหลักการและผลของการใช

เทคโนโลยี ชีวภาพในการขยายพันธุ

ปรับปรุงพันธุ เพิ่มผลผลิตของพืชและ

นําความรูไปใชประโยชน

ว 8.1 ม.1/1-9

- เทคโนโลยีชีวภาพ เปนการใชเทคโนโลยีเพื่อ ทําให

สิ่งมีชีวิตหรือองคประกอบของสิ่งมีชีวิต มีสมบัติตาม

ตองการ

- ก า ร เ พ า ะ เ ลี้ ย ง เ นื้ อ เ ยื่ อ พื ช พั น ธุ วิ ศ ว ก ร รม เ ป น

เทคโนโลยีชีวภาพที่ใชในการขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ

และเพิ่มผลผลิตของพืช

๑๑ ว 8.1 ม.1/1-9

1. ตั้งคําถามที่กําหนดประเด็นหรือตัวแปรที่สําคัญในการสํารวจตรวจสอบ หรือศึกษาคนควาเรื่องที่สนใจไดอยางครอบคลุมและเชื่อถือได

2. สรางสมมติฐานที่สามารถตรวจสอบไดและวางแผนการสํารวจตรวจสอบหลาย ๆ วิธี

3. เลือกเทคนิควิธีการสํารวจตรวจสอบทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพที่ไดผลเที่ยงตรงและปลอดภัย โดยใชวัสดุและเครื่องมือที่เหมาะสม

4. รวบรวมขอมูล จัดกระทําขอมูลเชิงปริมาณและคุณภาพ

5. วิเคราะหและประเมินความสอดคลองของประจักษพยานกับขอสรุป ทั้งที่สนับสนุนหรือขัดแยงกับสมมติฐาน และความผิดปกติของขอมูลจากการสํารวจ

ตรวจสอบ

6. สรางแบบจําลอง หรือรูปแบบ ที่อธิบายผลหรือแสดงผลของการสํารวจตรวจสอบ

7. สรางคําถามที่นําไปสูการสํารวจตรวจสอบ ในเรื่องที่เกี่ยวของ และนําความรูที่ไดไปใชในสถานการณใหมหรืออธิบายเกี่ยวกับแนวคิด กระบวนการ และผลของ

โครงงานหรือชิ้นงานใหผูอื่นเขาใจ

8. บันทึกและอธิบายผลการสังเกต การสํารวจ ตรวจสอบ คนควาเพิ่มเติมจากแหลงความรูตาง ๆ ใหไดขอมูลที่เชื่อถือได และยอมรับการ เปลี่ยนแปลงความรูที่

คนพบเมื่อมีขอมูลและประจักษพยานใหมเพิ่มขึ้นหรือโตแยงจากเดิม

9. จัดแสดงผลงาน เขียนรายงาน และ/หรืออธิบายเกี่ยวกับแนวคิด กระบวนการ และผลของโครงงานหรือชิ้นงานใหผูอื่นเขาใจ