1

บทท�� 1 บทนำ��

ภาคเหนื�อเป็นืภาคหนื��งของป็ระเทศไทยท��อย��ทางเหนื�อสุ�ดของป็ระเทศไทยมี�ขนืาดใหญ่�รองจากภาคตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ ลั"กษณะสุ�วันืใหญ่�จะเป็นืแนืวัเขาแลัะเท�อกเขา มี�ขนืาดของพื้�*นืท��ใหญ่�เป็นือ"นืด"บสุองของป็ระเทศ มี�อาณาเขตค,ดต�อก"บป็ระเทศเพื้��อบ-านืค�อ ป็ระเทศลัาวัแลัะป็ระเทศพื้มี�า ภาคเหนื�อถื�อวั�าเป็นืภ�มี,ภาคท��สุ/าค"ญ่ของป็ระเทศเลัยก0วั�าได- ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศของภาคเหนื�อเป็นืท,วัเขาทอดยาวัจากเหนื�อลังมีาใต- ท,วัเขาท��สุ/าค"ญ่ได-แก� ท,วัเขาถืนืนืธงชั"ย เป็นืท,วั เขาท��ใหญ่�แลัะยาวัท��สุ�ดของภาคเหนื�อ มี�ยอดเขาสุ�งเป็นือ"นืด"บหนื��งของป็ระเทศค�อ ยอดเขาดอยอ,นืทนืนืท3 อย��ในืจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� ท,วัเขาแดนืลัาวัก"*นืเขตแดนืไทยก"บพื้มี�า มี�ยอดเขาสุ�งเป็นือ"นืด"บสุองของป็ระเทศค�อ ยอดดอยผ้-าห�มีป็ก อย��ในือ/าเภอแมี�อาย แลัะยอดดอยหลัวังเชั�ยงดาวัสุ�งเป็นือ"นืด"บ 3 อย��ในืจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� แลัะย"งมี�ท,วัเขาข�นืตาลั ท,วัเขาผ้�ป็5นืนื/*าตะวั"นืตก ท,วัเขานื�*อย��ระหวั�างแมี�นื/*า วั"งก"บแมี�นื/*ายมี ท,วัเขาผ้�ป็5นืนื/*าตะวั"นืออก อย��ระหวั�างแมี�นื/*ายมีก"บแมี�นื/*านื�านื ท,วัเขาหลัวังพื้ระบาง ก"*นืเขตแดนืระหวั�างไทย ก"บลัาวั ท,วัเขาเหลั�านื�*ป็ระกอบไป็ด-วัยภ�เขาใหญ่�นื-อยมีากมีาย เชั�นื ดอยอ,นืทนืนืท3 ดอยข�นืตาลั ภ�ชั�*ฟ้7า ภ�ผ้าต"*ง แลัะย"งเป็นืท��อย�� อาศ"ยของชัาวัเขาเผ้�าต�างๆ ได-แก� กะเหร��ยง มี-ง มี�เซอ เย-า อ�ก-อ แลัะลั�ซอ สุ�วันืพื้�*นืท��ราบบร,เวัณห�บเขาแลัะแถืบลั��มีแมี�นื/*าป็:ง วั"ง ยมี นื�านื ลั��มีนื/*ากก แลัะนื/*าอ,ง มี�ควัามีอ�ดมีสุมีบ�รณ3เหมีาะแก�การ เพื้าะป็ลั�กข-าวั แลัะพื้�ชัไร� รวัมีท"*งไมี-ผ้ลัหลัากหลัายชันื,ด เพื้ราะวั�าภาคเหนื�อเป็นืภ�มี,ภาคท��มี�ทร"พื้ยากรอ�ดมีสุมีบ�รณ3มีาก เชั�นืทร"พื้ยากรป็;าไมี- แลัะทร"ยยากรแร�ธาต� โดยทร"พื้ยากรป็;าไมี-นื"*นืเป็นืเท�อกเขาสุ�งเก,ดสุลั"บซ"บซ-อนืเก,ดข�*นืมีาท/าให-เก,ดเป็นืป็;าไมี-ต�างๆ ซ�*งใชั-เป็นืแหลั�งท��อย��อาศ"ยของสุ"ตวั3นืานืาชันื,ด แลัะนือกจากนื"*นืย"งให-เป็นืแหลั�งในืการหาอาหารของผ้�-อาศ"ยในืเขตนื"*นืด-วัย จากทร"ยยากรป็;า

2

ไมี-แลั-วั ทร"พื้ยากรแร�ธาต�ท��สุ/าค"ญ่ก0อย��ท��ภาคเหนื�อ ซ��งเป็นืแหลั�งสุ/าค"ญ่ในืการผ้ลั,ตกระแสุไฟ้ฟ้7าท��นื/*ามีาใชั-ในืชั�วั,ตป็ระจ/าวั"นื ธรรมีชัาต,สุ�วันืใหญ่�ทางภาคเหนื�อจะมี�ลั"กษณะท��อ�ดมีสุมีบร�ณ3 เพื้ราะวั�าลั"กษณะของอากาศทางภาคเหนื�อสุ�วันืใหญ่�จะมี�ควัามีชั�*นืในือากาศสุ�ง ท/าให-พื้�ชัพื้รรณในืภาคนื�*มี�ควัามีอ�ดมีสุมีบ�รณ3มีากกวั�าพื้�*นืท��ท��มี�อากาศร-อนืกวั�าภาคเหนื�อ แตนือกจากจะมี�ธรรมีชัาต,ท��อ�ดมีสุมีบ�รณ3แลั-วั สุ,�งท��ตามีมีาก0ค�อภ"ยท��เก,ดจากธรรมีชัาต, ภ"ยทางธรรมีชัาต,ของภาคเหนื�อท��เก,ดก"นืมีากท��สุ�ดตามีฤด�กาลัแลั-วัแต�ลั�ะคร"*งท��เก,ดจะมี�ควัามีเสุ�ยหายเป็นืจ/านืวันืมีาก เชั�นื ฤด�ฝนื เมี��อเก,ดฝนืตกในืทางภาคเหนื�อเป็นืจ/านืวันืมีากๆแลัะเวัลัานืานืเนื��องจากควัามีกดอากาศต/�าจากป็ระเทศจ�นืหร�อพื้าย�จากป็ระเทศเพื้��อนืบ-านืนื"*นื ท/าให-ด,นืแถืวัภ�เขาหร�อเนื,นืเขาได-เก,ดการถืลั�มีลังมีา เพื้ราะวั�าภาคเหนื�อลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศสุ�วันืใหญ่�เป็นืเท�อกเขาแลัะแนืวัเขา เมี��อเก,ดการถืลั�มีลังมีาของด,นืนื"*นื จะท/าให-เก,ดการท"บถืมีบ-านืเร�อนื แลัะถืนืนืหนืทาง บางคร"*งถืลั�มีในืหมี��บ-านืท��อย��ตามีแนืวัเขาเก,ดควัามีเสุ�ยหายท"*งต�อชั�วั,ตแลัะทร"พื้ย3สุ,นื นือกจากนื"*นืย"งท/าให-เก,ดนื/*าท�วัมีในืลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศท��เป็นืลั��มี ดอนื หร�อวั�าอย��ต/�ากวั�าพื้�*นืท��ท��เป็นืนื/*า อาจเก,ดนื/*าท�วัมีฉี"บพื้ลั"นืท/าให-เก,ดควัามีเสุ�ยหายได- ฤด�หนืาวัแลัะแลั-ง เมี��อแลั-งมีากๆ ท/าให-ใบไมี-ผ้ลั"ดใบในืป็;า สุ,�งท��ตามีมีาก0ค�อไฟ้ป็;า เพื้ราะภาคเหนื�อมี�ป็;าไมี-ค�อนืข-างมีากนื"*นื เมี��อเก,ดไฟ้ป็;าท/าให-เก,ดการร�กรามีได-อย�างรวัดเร0วั ถื-าไมี�มี�การป็7องก"นืภ"ยจากไฟ้ป็;าท��ด�แลั-วัจะท/าให-เก,ดควัามีเสุ�ยหายเป็นืวังกวั-าง ป็5ญ่หาหมีอกคร"นืก0เป็นืป็5ญ่หาท��สุ/าค"ญ่สุ/าหร"บคนืท��อาศ"ยอย��ในืเขตนื�*เหมี�อนืก"นื เพื้ราะวั�านือกจากสุภาพื้อากาศท��ท/าให-ด/ารงชั�วั,ตอย��ได-อยากแลั-วัย"งเป็นือากาศท��ไมี�บร,สุ�ทธ,? ก�ออ"นืตรายจนืถื�งชั�วั,ตเพื้ราะระบบทางเด,นืหายใจ แลัะฝ�;นืลัะอองท��เข-าสุ��ร �างกายอาจก�อให-เก,ดมีะเร0งได- ภาคเหนื�อเป็นืภ�มี,ภาคท��มี�ขนืาดใหญ่�เป็นือ"นืด"บ 2 ของป็ระเทศ ด"งนื"*นืจ�งจะต-องมี�ป็ระชัากรอาศ"ยอย��จ/านืวันืมีาก ป็5ญ่หาจากการท��มี�ป็ระชัากรอาศ"ยอย��จ/านืวันืมีากในืภ�มี,ภาคนื�*ก0มี�

3

อย��หลัายสุาเหต�ด-วัยก"นื เชั�นื ป็ระชัากรสุ�วันืใหญ่�นื"*นืเป็นืชัาวัเขา หร�อ ชัาวัพื้�*นืเมี�องของแต�ลัะเขตย�อมีได-ร"บการศ�กษาท��แตกต�างก"นืรวัมีท"*งท��ต" *งของหมี�บ-านืท��อย��ไกลัแหลั�งสุถืานืศ�กษาด-วัย ท/าให-เก,ดการขาดควัามีร� -ในืการป็ระกอบอาชั�พื้ ซ��งสุ�งผ้ลัให-ป็ระชัากรสุ�วัยใหญ่�ในืทางภาคเหนื�อนื"*นืโดยเฉีพื้าะผ้�-หญ่,ง ป็ระกอบอาชั�พื้ขายบร,การทางเพื้ศให-แก�นื"กท�องเท��ยวัท��เข-ามีาเท��ยงทางภาคเหนื�อแลั-วั ย"งมี�การย-ายถื,�นืฐานืเข-ามีาป็ระกอบอาชั�พื้นื�*ในืต�างจ"งหวั"ด เชั�นื กร�งเทพื้มีหานืคร จ"งหวั"ดชัลับ�ร� จ"งภ�เก0ต เป็นืต-นื โรงงานือ�ตสุาหกรรมีทางภาคเหนื�อสุ�วันืใหญ่�จะเป็นืโรงงานืท��มี�ขนืาดกลัางแลัะผ้ลั,ตภ"ณฑ์3ทางการเกษตรหร�อป็ระกอบก,จการสุ�วันืต"วั แรงงานืท��ได-ร"บการศ�กษานื-อยจากทางภาคเหนื�อนือกจากป็ระกอบอาชั�พื้การขายบร,การทางเพื้ศ จะเข-ามีาท/างานืในืเมี�องใหญ่� นือกจากแรงงานืของทางภาคเหนื�อเองแลั-วันื"*นืย"งมี�การลั"กลัอบเข-าเมี�องของป็ระเทศเพื้��อนืบ-านือ�ก โดยการเข-ามีาอย�างผ้,ดกฎหมีายนื�*ได-ใชั-ชั�องทางผ้�านืเข-ามีาจากทางภาคเหนื�อ ตามีแนืวัตะเข0บชัายแดนืท��ไมี�ได-ร"บการตรวัจตราด�แลัเป็นืพื้,เศษ เร�องขนืสุ�งสุ,นืค-าท��ขนืสุ�งสุ,นืค-ามีาจากป็ระเทศจ�นืแลัะป็ระเทศเพื้��อนืบ-านื ยาเสุพื้ต,ดก0เป็นืป็5ญ่หาท��สุ/าค"ญ่อย�างหนื��งของภาคเหนื�อเพื้ราะวั�ามี�การผ้ลั,ตเป็นืแหลั�งใหญ่�อย��แถืวัชัายแดนืไทยก"บพื้มี�าขนืสุ�งทางบกโดยอาศ"ยการขนืสุ�งก"บรถืบรรท�กสุ,นืค-ามีาเป็นืสุ�วันืใหญ่� มี�การจ-างวัานืผ้�-อ��นืให-สุ�งให-ตามีลั/าด"บ

แหลั�งท�องเท��ยวัทางภาคเหนื�อก0สุวัยงานืไมี�แพื้-ทางภาคอ��นืของป็ระเทศไทยเพื้ราะวั�าสุ�วันืใหญ่�แลั-วัลั-วันืแต�เป็นืแหลั�งท�องเท��ยวัท��เก,ดจากธรรมีชัาต,ท"*งนื"*นื มี�ท"*งท��เป็นืแหลั�งพื้�ชัพื้รรณพื้วักต-นืไมี- ดอกไมี- แลัะป็;าไมี-ท��สุวัยงามี ย"งมี�สุ�วันืของนื/*าท��มีห"ศจรรย3 เชั�นื นื/*าพื้�ร-อนื นื/*าแร� ท��เก,ดข�*นืเองตามีธรรมีชัาต, แต�นือกจากแหลั�งท�องเท��ยวัทางธรรมีชัาต,ของภาคเหนื�อแลั-วัย"งมี�แหลั�งท�องเท��ยวัท��เป็นืแหลั�งอารยะธรรมีของชัาวัลั-านืนืาด-วัย เชั�นื

4

วั"ดต�างๆ สุถืานืท��ท��สุ/าค"ญ่ๆ แหลั�งรวับรวัมีการแสุดงของอารยะธรรมีชัองชัาวัชันืพื้�*นืเมี�องต�างๆ ท��อย��ก"นืตามีหมี��บ-านืท��เป็นืแหลั�งท�องเท��ยวั สุ,�งป็ระต,มีากรรมีทางภาคเหนื�อท��มี�การก/าหนืดเป็นืแหลั�งท�องเท��ยวันื"*นืลั-วันืแต�เก,ดมีาจากอารยะธรรมีโบราณของชัาวัพื้�*นืเมี�องท��เร�ยกก"นืวั�า ชัาวัลั-านืนืา วั"ดท��มี�ควัามีงดงานืควัามีโดดเด�นืเฉีพื้าะ ท��ต" *งอย��สุ,งป็ลั�กสุร-างท��สุร-างในืแต�ลัะสุมี"ย ก0เป็นืสุ,�งท��ด�งด�ดนื"กท�องเท��ยวัให-เข-ามีาชัมีควัามีสุวัยงามีของอารยะธรรมีนื�* ท/าให-ภาคเหนื�อเป็นืแหลั�งท�องเท��ยวัท��นื�าชัมีเชั�นืก"นื

นื"บต"*งแต�เร,�มีก/าเนื,ดโลักมีา โลักของเราได-ป็ระสุบก"บวั,กฤต,การณ3ควัามีร�นืแรงแลัะการเป็ลั��ยนืแป็ลังอย�างมีากมีายอ"นืเนื��องมีาจากภ"ยธรรมีชัาต, ซ��งป็5จจ�บ"นืโลักก0ย"งคงป็ระสุบอย�� ภ"ยธรรมีชัาต,นื�*เป็นืกระบวันืการทางธรรมีชัาต,ท��เก,ดข�*นืท"*งในืบรรยากาศภาคพื้�*นืสุมี�ทรแลัะภาคพื้�*นืด,นื ภ"ยธรรมีชัาต,ท��เก,ดข�*นืนื"บเป็นืภ"ยพื้,บ"ต,ท��มี�ต�อมีนื�ษย3 ทร"พื้ย3สุ,นืแลัะสุ,�งก�อสุร-างต�าง ๆ ท��ก�อให-เก,ดควัามีเสุ�ยหายอย�างมีหาศาลั ชั�วั,ตแลัะทร"พื้ย3สุ,นืท"*งของสุ�วันืต"วัแลัะของสุ�วันืรวัมี ร"ฐแลัะป็ระชัาชันืต-องใชั-ทร"พื้ยากรจ/านืวันืมีากเพื้��อ ชั�วัยเหลั�อแลัะบ�รณะฟ้C* นืฟ้�พื้�*นืท��ท��ได-ร"บควัามีเสุ�ยหายจากภ"ยธรรมีชัาต, สุ/าหร"บป็ระเทศไทย นื"บวั�าย"งโชัคด�กวั�าหลัาย ๆ ป็ระเทศในืแถืบเอเซ�ยแลัะแป็ซ,ฟ้:ก เพื้ราะต"*งอย��ในืภ�มี,ป็ระเทศท��เหมีาะสุมี พื้�*นืด,นืมี�ควัามีอ�ดมีสุมีบ�รณ3ลัมีฟ้7าอากาศด� มี�ฝนืตกต-องตามีฤด�กาลัเป็นืสุ�วันืมีาก แลัะมี�ป็ร,มีาณฝนืเพื้�ยงพื้อแก�กสุ,กรรมี เร��องภ"ยธรรมีชัาต,ท��เก,ดข�*นืไมี�วั�าจะเก,ดจากสุภาวัะอากาศ หร�อเก,ดจากธรรมีชัาต,เองก0ตามี จ�งมี"กไมี�ใคร�เก,ดได-บ�อยนื"ก แลัะแมี-จะเก,ดข�*นืแต�ก0ไมี�ร�นืแรง ภ"ยธรรมีชัาต,ท��เก,ดข�*นืในืป็ระเทศไทยมี�อย��หลัายร�ป็แบบ ท��สุ/าค"ญ่แลัะสุามีารถืสุร-างควัามีเสุ�ยหายได-เป็นือย�างมีาก ค�อ วัาตภ"ย อ�ทกภ"ย อ"คค�ภ"ยแลัะแผ้�นืด,นืไหวั วัาตภ"ยแลัะอ�ทกภ"ยมี�สุาเหต�หลั"กจากพื้าย�

5

หมี�นืเขตร-อนืแลัะพื้าย�ฝนืฟ้7าคะนืองร�นืแรง ในืขณะท��อ"คค�ภ"ยแลัะแผ้�นืด,นืไหวั มีนื�ษย3มี�สุ�วันืกระท/าให-เก,ดข�*นื

ภาคเหนื�อของป็ระเทศไทยก0นื"บวั�าเป็นืพื้�*นืท��หนื��งท��ต-องป็ระสุบก"บป็5ญ่หาภ"ยทางธรรมีชัาต,ในืหลัายๆ ร�ป็แบบ อาท,เชั�นื ป็5ญ่หาอ�ทกภ"ย อ"คค�ภ"ย วัาตภ"ยแลัะแผ้�นืด,นืไหวั เนื��องจากภาคเหนื�อนื"*นืมี�ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศสุ�วันืใหญ่�เป็นืท��ราบสุ�ง มี�ภ�เขาท��มี�ลั"กษณะสุ�งชั"นืต,ดก"นืเป็นืพื้�ด ท/าให-เสุ��ยงต�อการเก,ดภ"ยธรรมีชัาต,ได-ง�ายกวั�าภาคอ��นืๆ ในืป็ระเทศ

ในืป็Dพื้�ทธศ"กราชั 2553 – 2554 ป็ระเทศไทยได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากภ"ยธรรมีชัาต,อย�างร�นืแรงจากป็5ญ่หาอ�ทกภ"ยคร"*งใหญ่�ท��เร�ยกก"นืวั�า มีหา“

อ�ทกภ"ย ซ��งภาคเหนื�อก0เป็นืภาคหนื��งของป็ระเทศไทยต�างก0ได-ร"บผ้ลักระทบ”

จากป็5ญ่หาภ"ยธรรมีชัาต,ด"งกลั�าวัถื�งจะไมี�เจอหนื"กเท�าภาคอ��นืๆ แต�เมี��อด�จากควัามีเสุ�ยหายท��เก,ดข�*นืก0พื้บวั�าเป็นืการเก,ดอ�ทกภ"ยคร"*งใหญ่�ท��สุ�ดในืรอบหลัายสุ,บป็Dของภาคเหนื�อ แมี-วั�าภาคเหนื�อจะป็ระสุบป็5ญ่หาอ�ทกภ"ยไมี�หนื"กเท�าก"บภาคอ��นืๆ แต�ป็5ญ่หาภ"ยธรรมีชัาต,ท��ภาคเหนื�อต-องเผ้ชั,ญ่มีากกวั�าภาคอ��นืๆ ก0ค�อป็5ญ่หาภ"ยหนืาวัแลัะป็5ญ่หาแผ้�นืด,นืไหวั ซ��งป็5ญ่หาภ"ยธรรมีชัาต,ด"งกลั�าวัได-สุร-างควัามีเสุ�ยหายแก�ชั�วั,ตแลัะทร"พื้ย3สุ,นืของป็ระชัาชันืในืพื้�*นืท��ภาคเหนื�อเป็นือย�างมีาก

6

บทท�� 2 สภ�พท�งภ มิ�ศ�สตร์�ของพ��นำท��

ภ มิ�ลั�กษณ์�ภ�คเหนำ�อ

มี�พื้�*นืท��ป็ระมีาณ 93,690,850 ตารางก,โลัเมีตร หร�อป็ระมีาณ 18.26% ของเนื�*อท��ป็ระเทศไทย   

ใหญ่�เป็นือ"นืด"บ 2 ของป็ระเทศ

ท,ศเหนื�อ          ต,ดต�อก"บ     ป็ระเทศพื้มี�าแลัะลัาวั           ท,ศใต-              ต,ดต�อก"บ    ภาคกลัาง  ท,ศตะวั"นืออก    ต,ดต�อก"บ    ป็ระเทศลัาวั  ท,ศตะวั"นืตก      ต,ดต�อก"บ    ป็ระเทศพื้มี�า

มี�ลั"กษณะเป็นืเท�อกเขาสุลั"บซ"บซ-อนื วัางต"วัในืแนืวัเหนื�อใต-สุลั"บก"บภ�เขาขนืาดใหญ่� เป็นืท��ต" *งถื,�นืฐานืของป็ระชัากร มีาต"*งแต�สุมี"ยโบราณ ป็ระกอบด-วัย 9 จ"งหวั"ด ได-แก� เชั�ยงใหมี� เชั�ยงราย แมี�ฮ่�องสุอนื พื้ะเยา แพื้ร� นื�านื ลั/าพื้�นื ลั/าป็าง แลัะอ�ตรด,ตถื3

ลั�กษณ์ะภ มิ�ปร์ะเทศ

7

ภาคเหนื�อมี�ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศท��พื้�*นืท��เป็นืภ�เขามีากกวั�าท�กภาค ซ��งเป็นืร-อยลัะ 78 ของพื้�*นืท��ท"*งหมีดในืภาคเหนื�อสุามีารถืแบ�งเขตภ�มี,ลั"กษณ3ได- 3 เขต

1.เขตท,วัเขาแลัะภ�เขา

2.เขตท��ราบแลัะห�บเขา         

3.เขตแอ�งท��ราบ

ลั�กษณ์ะภ มิ�ปร์ะเทศท�วเข�แลัะภ เข�

ท�วเข�แดนำลั�ว เป็นืท,วัเขาทอดต"วัยาวัอย��แนืวัตะวั"นืตก-ตะวั"นืออก ก"นืพื้รมีแดนื ระหวั�างไทยก"บพื้มี�า รวัมีควัามียาวั 250 ก,โลัเมีตร ยอดท,วัเขาสุ/าค"ญ่ ดอยต�ง สุ�ง 1356 เมีตร  ดอยผ้-าห�มีป็ก 1456 สุ�ง เมีตร แลัะ ดอยอ�าวัขาง สุ�ง 1918 เมีตร เป็นืท��ก/าเนื,ดแมี�นื/*าป็:ง

ท�วเข�ถนำนำธงชั�ย เป็นืท,วัเขาอย��ทางท,ศตะวั"นืตก ทอดต"วัยาวัเหนื�อมีาใต- แนืวัระหวั�าง ไทยก"บพื้มี�า วัางต"วัทอดลังมีาในืเขตแมี�ฮ่�องสุอนืแลัะเชั�ยงใหมี� มี�ยอดเขา สุ�งสุ�ดค�อ ดอยด,อ,นืทนืนืท3 สุ�ง 2580 เมีตร

ท�วเข�ผี�ป*นำนำ��� เป็นืท,วัเขาท��ท��แบ�งนื/*าเป็นื 2 ท,ศค�อไหลัสุ��ท,ศเหนื�อสุ��แมี�นื/*าโขงท,ศใต-ไหลั สุ��แมี�นื/*าป็:ง วั"ง ยมี นื�านืมี�ควัามียาวัท"*งหมีด 475

ก,โลัเมีตร มี�ยอดเขาค�อดอย แมี�โถื สุ�ง 1767 เมีตร แลัะดอยข�นืตาลั สุ�ง 1348 เมีตร

ท�วเข�หลัวงพร์ะบ�ง เป็นืท,วัเขาท��ต" *งอย��ด-านืตะวั"นืออกของภาคเหนื�อ เป็นื พื้รมีแดนืก"*นืไทยก"บลัาวั มี�ควัามียาวัท"*งหมีด 50 5 เมีตร มี�ยอด เขาสุ�งสุ�ดค�อภ�เมี�ยงอย��ในืป็ระเทศลัาวั เป็นืต-นืก/าเนื,ดแมี�นื/*านื�านื

8

แมิ+นำ���ส��ค�ญของภ�คเหนำ�อ      1. กลั��มีแมี�นื/*าท��ไหลัลังสุ��แมี�นื/*าโขง ได-แก� แมี�นื/*ารวัก แมี�นื/*ากก แมี�นื/*าสุาย แมี�นื/*าอ,ง      2. กลั��มีแมี�นื/*าท��ไหลัลังสุ��แมี�นื/*าเจ-าพื้ระยา ได-แก� แมี�นื/*าป็:ง แมี�นื/*าวั"ง แมี�นื/*ายมี แมี�นื/*านื�านื      3. กลั��มีแมี�นื/*าท��ไหลัลังสุ��แมี�นื/*าสุาลัะวั,นื ได-แก� แมี�นื/*าเมีย แมี�นื/*ายวัมี แมี�นื/*าป็าย

โคร์งสร์.�งท�งธร์ณ์�ว�ทย�

ภาคเหนื�อมี�โครงสุร-างทางธรณ�วั,ทยาท��ค�อนืข-างซ"บซ-อนื เนื��องจากจากมี�ห,นืต"*งแต�มีหาย�คท��เก�าแก�ท��สุ�ด จนืถื�งมีหาย�คท��ใหมี�ท��สุ�ด  ภาคเหนื�อเก,ดจากการยกต"วัของเป็ลั�อกโลักในืมีหาย�ด Palaozoic มี�โครงสุร-างใหญ่�ๆเป็นืห,นืแกรนื,ต ด"งนื"*นืจ�งมี�ควัามีอ�ดมีสุมีบ�รณ3ด-านืแร�ธาต�มีาก ในืภาคเหนื�อจะพื้บห,นืทรายแลัะห,นืป็�นืเป็นืจ/านืวันืมีาก รวัมีถื�งห,นือ"คนื�ป็ระเภท บะซอลัต3 แกรนื,ต หร�อห,นืแป็รป็ระเภท ห,นืไนืสุ3

ลั�กษณ์ะภ มิ�ปร์ะเทศท��ร์�บแลัะห/บเข�

- ท��ร์�บแมิ+นำ���ป0ง เป็นืแหลั�งเพื้าะป็ลั�กท��สุ/าค"ญ่ของภาคเหนื�อ อย��ในืจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�แลัะลั/าพื้�นื

- ท��ร์�บแมิ+นำ���ว�ง เป็นืแหลั�งเพื้าะป็ลั�กท��สุ/าค"ญ่อ�กแลั�งหนื��งของาคเหนื�อ อย��ในืจ"งหวั"ดลั/าป็าง

- ท��ร์�บแมิ+นำ���ยมิ เป็นือย��ระหวั�างท,วัเขาผ้�ป็5นืนื/*า ในืจ"งหวั"ดแพื้ร�

9

- ท�ร์�บแมิ+นำ���นำ+�นำ เป็นืแลั�งการเกษตรท��สุ/าค"ญ่ของจ"งหวั"ดในืภาคเหนื�อ ค�อจ"งหวั"ดนื�านืแลัะอ�ตรด,ตถื3

- ท��ร์�บแมิ+นำ���ยวนำ เป็นืแมี�นื/*าสุายสุ"*นืๆ อย��ในืเขตอ/าเภอข�นืยวันือ/าเภอลัานื-อย อ/าเภอแมี�สุะเร�ยง จ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื

- ท��ร์�บแมิ+นำ���กก เป็นืราบลั��มีแคบๆ อย��ในืเขตอ/าเภอแมี�อายจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� แลัะอ/าเภอ เมี�องเชั�ยงราย อ/าเภอเชั�ยงแสุนื จ"งหวั"ดเชั�ยงราย

ลั�กษณ์ะภ มิ�อ�ก�ศ

ภาคเหนื�อมี�ลั"กษณะภ�มี,อากาศจ"ดอย��ในืเขตโซนืร-อนื แบบฝนืเมี�องร-อนืเฉีพื้าะฤด�กาลัอ�ณหภ�มี,โดยเฉีลั��ยของภาคเหนื�อป็ระมีาณ 25 องศาเซลัเซ�ยสุ โดยมี�อ�ณหภ�มี,สุ�งสุ�ด ในืเด�อนืเมีษายนืป็ระมีาณ 42 องศาเซลัเซ�ยสุ แลัะอ�ณหภ�มี,ต/�าสุ�ดในืเด�อนืมีกราคมีป็ระมีาณ 15 องศาเซลัเซ�ยสุ ป็ร,มีาณนื/*าฝนืเฉีลั��ย 1,230 มี,ลัลั,เมีตร/ป็D โดยมี�วั"นืท��ฝนืตกป็Dลัะป็ระมีาณ 110 วั"นื เขตท��มี�ฝนืตกนื-อยมี�ป็ร,มีาณนื/*าฝนืเฉีลั��ย 800-1,000

มี,ลัลั,เมีตร/ป็D สุ�วันืเขตท��ฝนืตกชั�กจะมี�ป็ร,มีาณฝนืสุ�งสุ�ดถื�ง 2,000

มี,ลัลั,เมีตร/ป็D

ภ�คเหนำ�อได.ร์�บอ�ทธ�พลัจ�กลัมิมิร์ส/มิ 2 ชันำ�ด ค�อ

1. ลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ ในืชั�วังกลัางเด�อนืต�ลัาคมี ไป็จนืถื�งกลัางเด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3 แลัะบางป็Dอาจเลัยไป็ถื�งกลัางเด�อนืมี�นืาคมี จะพื้"ดเอาควัามีหนืาวัเย0นืจากป็ระเทศจ�นืเข-าสุ��ป็ระเทศไทย จ"ดเป็นืชั�วังฤด�หนืาวัมี�อากาศแห-งแลั-ง

10

2. ลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- ในืชั�วังกลัางเด�อนืพื้ฤษภาคมีจนืถื�งป็ลัายเด�อนืก"นืยายนื พื้"ดพื้าเอาควัามีชั�*นืจากบร,เวัณเสุ-นืศ�นืย3สุ�ตรจ"ดเป็นืชั�วังฤด�ฝนื

ลั"กษณะภ�มี,อากาศของภาคเหนื�อ

 ภ�มี,อากาศของภาคเหนื�อสุ�วันืใหญ่�เป็นืแบบสุะวั"นืนืา (Aw) ค�อ อากาศร-อนืชั�*นืสุลั"บก"บฤด�แลั-ง อ�ณหภ�มี,เฉีลั��ยป็ระจ/าป็Dอย��ระหวั�าง 24 -27 องศาเซลัเซ�ยสุ มี�ฤด� 3 ฤด� ค�อ ฤด�ฝนื (พื้.ค.- ต.ค.) ฤด�หนืาวั (ต.ค. - ก.พื้.) ฤด�ร-อนื (ก.พื้. - พื้.ค.)

จ"งหวั"ดท��มี�อ�ณหภ�มี,ต/�าสุ�ด ค�อ เชั�ยงราย จ"งหวั"ดท��มี�อ�ณหภ�มี,สุ�งสุ�ดค�อ อ�ตรด,ตถื3 จ"งหวั"ดท��มี�สุถื,ต,ฝนืตกหนื"กค�อ เชั�ยงราย แลัะมี�สุถื,ต,ฝนืตกนื-อยท��สุ�ดค�อ ลั/าป็าง     ป็5จจ"ยควับค�มีอ�ณหภ�มี,ในืภาคเหนื�อ          1. ลัะต,จ�ด ต"*งอย��ในืลัะต,จ�ดสุ�ง สุภาพื้อากาศหนืาวัเย0นืกวั�าภาคอ��นื          2. ควัามีสุ�งของพื้�*นืท�� สุ�วันืใหญ่�จะมี�เท�อกเขาสุ�ง มี�อากาศหนืาวัเย0นืมีากโดยเฉีพื้าะในืฤด�หนืาวั          3. ระยะไกลัจากทะเลั ต"*งอย��ไกลัจากทะเลั ท/าให-ร-อนือบอ-าวัแลัะมี�ฝนืตกนื-อยในืฤด�ร-อนื          4. ท,ศทางลัมีป็ระจ/า ได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต-แลัะด�เป็รสุชั"นืจากทะเลัจ�นืใต- ท/าให-ฝนืตกมีากแลัะร"บอ,ทธ,พื้ลัลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อจากป็ระเทศจ�นืท/าให-มี�อากาศหนืาวัเย0นื

ลั�กษณ์ะภ มิ�ศ�สตร์�ท�งก�ยภ�พของภ�คเหนำ�อ

11

ภาคเหนื�อมี�พื้�*นืท��สุ�วันืใหญ่�เป็นืภ�เขาสุลั"บซ"บซ-อนื อ"นืเป็นืต-นืก/าเนื,ดของแมี�นื/*าลั/าคลัองหลัายสุายสุ/าค"ญ่ๆ ในืภาคกลัาง แควัใหญ่�นื-อยในืภาคเหนื�อท/าให-เก,ดท��ราบลั��มีแมี�นื/*า ซ��งอย��ระหวั�างห�บเขาอ"นือ�ดมีสุมีบ�รณ3ไป็ด-วัยทร"พื้ยากรธรรมีชัาต, ราษฎรสุ�วันืใหญ่�จ�งรวัมีต"วัก"นือย��ในืเขตนื�* โดยการป็ระกอบอาชั�พื้เพื้าะป็ลั�ก เลั�*ยงสุ"ตวั3 แลัะท/าเหมี�องแร� นือกจากนื�*ทร"พื้ยากรธรรมีชัาต, ย"งเอ�*ออ/านืวัยให-เก,ดอ�ตสุาหกรรมีในืคร"วัเร�อนืท��มี�ชั��อเสุ�ยงเป็นืท��ร� -จ"กก"นืมีาชั-านืานื

ทร์�พย�กร์ธร์ร์มิชั�ต�ในำภ�คเหนำ�อ

1.ทร์�พย�กร์ด�นำ

ภาคเหนื�อเป็นืภาคท��มี�ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศเต0มีไป็ด-วัยเท�อกเขาแลัะห�บเขา จ�งท/าให-เก,ดด,นืป็ระเภทต�าง ๆ ท��พื้บตามีแถืบภ�เขา ท��สุ�ง ท��ผ้�พื้"งจากห,นืต�าง ๆ หลัายชันื,ด ด,นืมี�ลั"กษณะต�*นืบางตามีท��ลัาดชั"นืแลัะเต0มีไป็ด-วัยกรวัดห,นื พื้อท��จะมี�ป็;าไมี-ป็กคลั�มีแลัะท/าการเพื้าะป็ลั�กแบบท/าไร�เลั��อนืลัอยได- สุ�วันืในืบร,เวัณห�บเขาหร�อแอ�งแผ้�นืด,นื ซ��งเป็นื ท��ราบท��มี�ระด"บต�าง ๆ ก"นื จะมี�เนื�*อด,นืหนืาสุมีบ�รณ3กวั�า เพื้ราะนื/*าพื้าตะกอนืจากไหลั�เขามีาท"บถืมี อย�างไรก0ตามีลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศท��แตกต�างก"นืนื�* อาจแบ�งกลั��มี ของด,นื แลัะป็ระโยชันื3ท��ได-จากด,นืนื"*นื ๆ ด"งนื�*

1. ด,นืในืบร,เวัณท��ราบลั��มีนื/*าท�วัมีถื�งพื้บตามีบร,เวัณพื้�*นืท��ราบเร�ยบตามีฝ5� งแมี�นื/*าสุายใหญ่�ท��ไหลัลังสุ��ท��ราบแลัะไหลัคดเค�*ยวัไป็มีาท/าให-เก,ดลั/านื/*าแยกหลัายสุาย แลั-วัไหลัไป็รวัมีป็ระสุานืก"นืใหมี�มี"กท,*งร�องรอยของลั/านื/*าเก�าให-เห0นื ท��ราบลั��มีนื/*าท�วัมีถื�งนื�*ป็ระกอบด-วัยแอ�งหร�อมีาบลั/านื/*า แลัะอาจมี�สุ"นื

12

หร�อค"นืด,นืร,มีนื/*าเป็นืแนืวัยาวัตลัอดฝ5� งนื/*า ซ��งมี�พื้�*นืท��เป็นืลั�กคลั��นืแลัะอย��สุ�งกวั�าระด"บนื/*าในืแมี�นื/*า ด,นืท��พื้บในืบร,เวัณด"งกลั�าวัค�อ กลั��มีด,นืตะกอนืลั/านื/*าหร�อด,นืตะกอนืนื/*าพื้า (Alluvial soils) เป็นืด,นืตะกอนืนื/*า พื้ามีาสุะสุมีไวั-ในืบร,เวัณท��ราบลั��มีนื/*าท�วัมีถื�งแลัะย"งมี�อาย�นื-อย ชั"*นืของด,นืย"งไมี�ชั"ดเจนืมี�ท"*งด,นืท��มี�การระบายนื/*าค�อนืข-างด�ซ��งเก,ดในืบร,เวัณสุ"นืด,นืร,มีนื/*า เป็นืด,นืร�วันืป็นืทราย มี�สุ�นื/*าตาลั ใชั-ป็ระโยชันื3เป็นืท��สุร-างบ-านืเร�อนือย��อาศ"ยแลัะป็ลั�กพื้�ชัสุวันืคร"วัได- สุ�วันืด,นืท��มี�การระบายนื/*าไมี�ด� มี�นื/*าแชั�ข"งจะอย��ตามีมีาบลั/*านื/*า มี�พื้�*นืท��ราบเร�ยบแลัะมี�ระด"บต/�ากวั�า พื้วักแรก เป็นืด,นืตะกอนืเนื�*อลัะเอ�ยดมีากมี�สุ�เทา ใชั-ป็ระโยชันื3ในืการท/านืาได-ด�

2. ด,นืในืบร,เวัณลัานืตะพื้"กนื/*า ตะพื้"กลั/านื/*าอาจมี�ระด"บต�าง ๆ ก"นืท��เร�ยกวั�า ตะพื้"กระด"บต/�า ตะพื้"กระด"บกลัาง แลัะตะพื้"กระด"บสุ�ง ด,นืบนืตะพื้"กนื�*เป็นืด,นืตะกอนื ท��มี�อาย�มีาก สุ�วันืใหญ่�เป็นืด,นืท��แบ�งชั"*นืชั"ดเจนื เป็นืด,นืร�วันืค�อนืข-างลัะเอ�ยด มี�สุ�นื/*าตาลัจนืถื�งนื/*าตาลัป็นืแดง ถื-าเป็นืด,นืตะพื้"กลั/านื/*าระด"บต/�า มี�การระบายนื/*าไมี�ด�ก0ใชั-ท/านืาได-แลัะอาจใชั-ป็ลั�กพื้�ชัไร�ในืฤด�แลั-งได- ถื-ามี�นื/*าจากการชัลัป็ระทานืเพื้�ยงพื้อ สุ�วันืด,นืตะพื้"กนื/*าบร,เวัณสุ"นืร,มีนื/*าเก�า มี�ควัามีอ�ดมีสุมีบ�รณ3ถื�งด�ป็านืกลัางเหมีาะสุมีในืการ ป็ลั�กพื้�ชัสุวันืแลัะพื้�ชัไร� แต�ไมี�ค�อยพื้บในืบร,เวัณกวั-างขวัางมีากนื"ก ด,นืท��พื้บในืตะพื้"กลั/านื/*าสุ�งข�*นืไป็ อย��ในืพื้�*นืท��ระด"บแตกต�างก"นืต"*งแต�ลั"กษณะเป็นืลั�กคลั��นืจนืถื�งท��แบบภ�เขา แต�ย"งเป็นืด,นืท��มี�การระบายนื/*าได- มี�ด,นืเกรย3พื้อดโซลั,กสุ�เทา (Grey Pordzolic

soils) สุ�งข�*นืไป็เป็นืด,นืเรดเยลัโลั�พื้อดโซลั,ก (Red-yellow Podzolic

soilz) แลัะมี"กมี�ป็ฏิ,ก,ร,ยาเป็นืกรดป็านืกลัางจนืถื�งเป็นืกรดจ"ด กลั��มีด,นืนื�*เก,ดจากวั"ตถื�ต-นืก/าเนื,ดเนื�*อหยาบหร�อเป็นืด,นืป็นืทราย จนืถื�งเป็นืทรายจ"ด ด,นืในืบร,เวัณนื�*สุ�วันืมีากป็กคลั�มีด-วัยป็;าแดง แต�ป็;าถื�กโค�นืถืางเพื้��อท/าไร�มีากข�*นื ท/าให-เก,ดป็5ญ่หาด,นืถื�กชัะลั-างเสุ��อมีค�ณภาพื้ ขาดนื/*าในืฤด�แลั-ง มี�การสุ�ญ่

13

เสุ�ยหนื-าด,นือย�างรวัดเร0วั ไมี�ควัรป็ลั�อยพื้�*นืท��ให-วั�าง ขณะท��ย"งไมี�ถื�งฤด�ป็ลั�กพื้�ชั การใชั-ระโยชันื3ต-องระมี"ดระวั"ง ควัรมี�การอนื�ร"กษ3ด,นืให-มีาก

3. ด,นืในืบร,เวัณภ�เขาแลัะท,วัเขาท��มี�ระด"บแตกต�างก"นืมีาก สุ�วันืใหญ่�เป็นืภ�เขาท��มี�ควัามีลัาดชั"นืสุ�ง เฉีลั��ยควัามีสุ�งจากระด"บนื/*าทะเลัเก,นื 500 เมีตรข�*นืไป็จนืถื�ง ยอดสุ�งสุ�ดค�อ ดอยอ,นืนืนืท3 ซ��งสุ�งเก,นื 2,500 เมีตร ด,นืในืบร,เวัณนื�*เป็นืด,นืภ�เขาท��เก,ดจากการสุ�กกร�อนืผ้�พื้"งเหลั�อเป็นืด,นืบาง ๆ ตกค-างอย�� บางแห�งก0มี�สุภาพื้เหมีาะสุมี พื้อท��จะมี�พื้�ชัพื้รรณข�*นื โดยรากพื้�ชัสุามีารถืซอนืลั�กลังไป็ข-างลั�างได-ชั�วัยท/าให-เก,ดด,นืมีากย,�งข�*นื เพื้ราะมี�ชั�องวั�างท/าให-มี�นื/*าแลัะอากาศแทรกซ�มีลังไป็ได- ท/าให-เพื้,�มีอ,นืทร�ยวั"ตถื�ผ้สุมีก"บวั"ตถื�ต-นืก/าเนื,ดด,นืมีากข�*นื ด,นืกลั��มีภ�เขานื�*มี�สุ�นื/*าตาลั นื/*าตาลัป็นืแดง มี�ท"*งเนื�*อหยาบแลัะเนื�*อลัะเอ�ยด อาย�มีากบ-างนื-อยมีาก พื้�*นืท��สุ�วันืใหญ่�ไมี�เหมีาะแก�การ กสุ,กรรมี ควัรอย�างย,�งท��จะสุงวันืไวั-เป็นืป็;านืานืาชันื,ดป็กคลั�มีโดยท"�วัไป็ แต�เมี��อมี�การแผ้-วัถืางท/าลัายป็;าเป็นืบร,เวัณกวั-างขวัางมีาก นือกจากบางบร,เวัณซ��งเป็นืด,นืลั�กแลัะมี� ควัามีลัาดชั"นืนื-อยก0อาจท/าการเป็:ดป็;าใชั-ป็ระโยชันื3ในืการเพื้าะป็ลั�กได-

     2. ทร์�พย�กร์นำ��� แมี�นื/*าในืภาคเหนื�อเป็นืแมี�นื/*าสุายสุ"*นื ๆ ป็ระกอบด-วัยหลัายสุาย แลัะมี�ทะเลัสุาบนื/*าจ�ดท��ใหญ่�ท��สุ�ดของภาคค�อ กวัHานืพื้ะเยา แลัะมี�การสุร-างเข��อนืเพื้��อการชัลัป็ระทานืขนืาดเลั0กจ/านืวันืมีาก แลัะใชั-ผ้ลั,ตกระแสุไฟ้ฟ้7า เชั�นื    

เข��อนืสุ,ร,ก,ตต,?   ก"*นืแมี�นื/*านื�านื อย��ในืจ"งหวั"ดอ�ตรด,ตถื3   เข��อนืก,�วัลัมี   ก"*นืแมี�นื/*าวั"ง อย��ในืจ"งหวั"ดลั/าป็าง    เข��อนืแก�งเสุ�อเต-นื      อย��จ"งหวั"ดแพื้ร� แลัะ  เข��อนืแมี�ง"ดสุมีบ�รณ3ชัลั    อย��จ"งหวั"ด เชั�ยงใหมี�

14

นื/*าบนืผ้,วัด,นื ภาคเหนื�อเป็นืภาคท��เต0มีไป็ด-วัยภ�เขาแลัะท��สุ�ง จ�งเป็นืบร,เวัณท��มี�ป็ร,มีาณฝนืสุ�ง มี�นื/*าอ�ดมีสุมีบ�รณ3 แห�งต-นืนื/*าลั/าธารของภาคเหนื�อเป็นืแหลั�งนื/*า ท��ไหลัลังสุ��ลั��มีนื/*าตอนืลั�างในืบร,เวัณตอนืลั�างในืบร,เวัณท��ราบภาคกลัางซ��งนื�าจะมี�นื/*าใชั-ตลัอดป็D แต�เนื��องจากจากการห"กลั-างท/าลัายป็;าไมี-ท��ด/าเนื,นืไป็อย�างรวัดเร0วัในืระยะหลั"ง ๆ นื�* ท/าให-แหลั�งนื/*าท��เคยมี�ป็;าไมี-ด�ดซ"บนื/*าไวั- หร�อแหลั�งนื/*าตกตามีท��สุ�งต�าง ๆ มี�ป็ร,มีาณนื/*านื-อยลังไป็มีาก จนือ�างเก0บนื/*าของเข��อนืท��สุร-างข�*นืในืภาคเหนื�อก"กเก0บนื/*าไวั-ได-นื-อย บางป็Dมี�ป็ร,มีาณนื/*าท��ก"กเก0บต/�ากวั�าระด"บนื/*าท��ควัรก"กไวั-สุ/าหร"บใชั-ป็ระโยชันื3 จ�งก�อให-เก,ดป็5ญ่หาอย�างมีาก เชั�นื เก,ดป็5ญ่หาควัามีแห-งแลั-ง ป็5ญ่หานื/*าท�วัมีในืฤด�นื/*าหลัาก รวัมีท"*งการขาดแคลันืนื/*าท��จะนื/ามีาใชั-ในืก,จกรรมีไฟ้ฟ้7าพื้ลั"งนื/*าแลัะการชัลัป็ระทานื

นื/*าใต-ด,นื ภาคเหนื�อมี�นื/*าใต-ด,นืค�อนืข-างสุมีบ�รณ3 โดยเฉีพื้าะแอ�งเชั�ยงใหมี� มี�นื/*าใต-ด,นืในืร�ป็ของนื/*าบ�อแลัะนื/*าบาดาลัอย��มีาก สุามีารถืนื/านื/*าออกมีาใชั-ได-ตลัอดท"*งป็D เชั�นื อ.สุ"นืก/าแพื้งแลัะ อ.สุารภ� ในื จ.เชั�ยงใหมี� แลัะ อ.ป็;าซาง จ.ลั/าพื้�นื จากการสุ/ารวัจป็รากฏิวั�านื/*าบาดาลัท��เจาะนื"*นืให-ป็ร,มีาณสุ�งมีาก ป็ระมีาณ 500-1,000 แกลัลัอนืต�อ นืาท� เป็นืนื/*าจ�ดใชั-ในืการบร,โภค แลัะเพื้าะป็ลั�กได- นือกจากนื�*ย"งมี�ในืบร,เวัณอ��นื ๆ ท��เป็นืแหลั�งนื/*าบาดาลั ค�อ แอ�งเชั�ยงราย ลั/าป็าง แพื้ร� เป็นืต-นื แต�การข�ดเจาะนื/*าบาดาลั ในืบร,เวัณภ�เขาจะเจาะเพื้��อนื/ามีาใชั-ลั/าบากกวั�าบร,เวัณท��ราบ

แมี�นื/*าสุายสุ/าค"ญ่ในืภาคเหนื�อ แบ�งออกเป็นื 3 พื้วัก ได-แก�

1. พื้วักท��ไหลัจากเหนื�อลังใต- ได-แก� แมี�นื/*าป็:ง แมี�นื/*าแจ�มี แมี�นื/*าต��นื แมี�นื/*าง"ด แมี�นื/*ากวัง แมี�นื/*าทา แมี�นื/*าวั"ง แมี�นื/*าจาง แมี�นื/*ายมี แมี�นื/*านื�านื แลัะแมี�นื/*าป็าด

15

2. พื้วักท��ไหลัจากใต-ข�*นืเหนื�อ ได-แก� แมี�นื/*าอ,ง แมี�นื/*าลัาวั แมี�นื/*ากก แมี�นื/*าจ"นื แลัะแมี�นื/*าลั�*

3. พื้วักท��ไหลัไป็ลังทางด-านืพื้มี�า ได-แก� แมี�นื/*าเมีย แมี�นื/*ายวัมี แลัะแมี�นื/*าป็าย ซ��งไหลับรรจบก"บแมี�นื/*าสุาลัะวั,นื      

3. ทร์�พย�กร์ป4�ไมิ. ภาคเหนื�อเป็นืภาคท��มี�ป็;าไมี-อ�ดมีสุมีบ�รณ3มีากท��สุ�ด สุ�วันืใหญ่�เป็นืป็;าด,บเขา ป็;าสุนืเขาแลัะป็;าเบญ่จพื้รรณ จ"งหวั"ดท��มี�เนื�*อท��ป็;าไมี-มีากท��สุ�ดค�อ เชั�ยงใหมี� สุ�วันืจ"งหวั"ดท��มี�เนื�*อท��ป็;าไมี-นื-อยท��สุ�ดค�อ ลั/าพื้�นื

จ�งหว�ด เนำ��อท��ป4�

สงวนำต

ร์.กมิ.

เนำ��อท��ป4�ไมิ.พ.ศ.2536 พ.ศ.2538 พ.ศ.2541

ตร์.กมิ.

% ตร์.กมิ.

% ตร์.กมิ.

%

เชั�ยงราย

10,433.01

3,991 34.17

3,886 33.10

3,819 32.70

เชั�ยงใหมี�

19,555.83

14,420

71.72

14,232

70.78

14,060

69.93

นื�านื 10,395.57

4,813 41.95

4,805 41.88

4,792 41.77

ลั/าป็าง 8,573.57

8,106 64.67

7,893 62.97

7,835 62.51

ลั/าพื้�นื 2,928.06

2,207 48.98

2,155 47.83

2,132 47.32

พื้ะเยา 682.81

2,504 39.53

2,443 38.56

2,421 38.22

แพื้ร� 4,763.02

2,435 37.24

2,421 37.03

2,411 36.87

16

แมี�ฮ่�องสุอนื

11,181.64

9,050 71.37

8,935 70.46

8,763 69.13

อ�ตรด,ตถื3

5,280.07

3,043 38.82

3,029 38.64

3,017 38.49

ต�ร์�งท�� 1 : ต�ร์�งแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.ของภ�คเหนำ�อ

จ"งหวั"ดท��มี�ป็;าไมี-มีากท��สุ�ดของภาคเหนื�อค�อ จ.เชั�ยงใหมี� 14,060

ตร.กมี รองลังมีาค�อ จ.แมี�ฮ่�องสุอนื 8,763 ตร.กมี จ"งหวั"ดท��มี�ป็;าไมี-หนืา แนื�นืท��สุ�ดค�อ จ.เชั�ยงใหมี� ( ร-อยลัะ 70.0 ของพื้�*นืท��จ"งหวั"ด) จ"งหวั"ดท��มี�ป็;าไมี-เบาบางท��สุ�ดค�อ จ.เชั�ยงราย (ร-อยลัะ 32.7 ของพื้�*นืท��จ"งหวั"ด) ป็;าไมี-ในื ภาคเหนื�ออาจจ/าแนืกตามีลั"กษณะ ของพื้�ชัพื้รรณ ท��ข�*นืได-ด"งนื�*

1.ป็;าเบญ่จพื้รรณ หร�อเร�ยกวั�า " ป็;าผ้สุมีผ้ลั"ดใบ" หร�อ "ป็;าโป็ร�งผ้สุมี" มี�ถื�งร-อยลัะ 46 ของพื้�*นืท��ป็;าไมี-ท"*งหมีดของภาคเหนื�อ ป็;าเบญ่จ พื้รรณท��มี�ไมี-สุ"กข�*นือย��ท"�วัไป็ เร�ยกวั�า "ป็;าสุ"ก" ซ��งมี�อย��ในืท�กจ"งหวั"ดของภาคเหนื�อ (แลัะรองลังมีาถื�งตากแลัะกาญ่จนืบ�ร�) ถื-าเป็นืท��ราบหร�อบร,เวัณเชั,ง เขาท��มี�ด,นืค�อนืข-างแห-งหร�อเป็นืด,นืกรวัดลั�กร"ง จะมี�ป็;าแดงหร�อป็;าแพื้ะ

2.ป็;าด,บ ในืภาคเหนื�อมี�ป็;าด,บแลั-ง พื้บตามีท��ลั��มีชั�*นื ร,มีห-วัย ลั/าธารแลัะตามีร,มีแมี�นื/*าใหญ่�จนืถื�งระด"บสุ�ง 1,000 เมีตรเหนื�อระด"บนื/*าทะเลัแลัะมี� ป็;าด,บเขาในื ป็ระเทศไทยมี�อย��ในืภาคเหนื�อ ท��ระด"บสุ�งกวั�า 1,000 เมีตรจากระด"บนื/*าทะเลัข�*นืไป็ มี�ไมี-จ/าป็Dแลัะไมี-เมี�องหนืาวัข�*นือย��ท"�วัไป็ เป็นืพื้�*นืท�� ๆ ถื�ก ถืากถืางเพื้��อท/าไร�เลั��อนืลัอย ซ��งป็5จจ�บ"นืได-มี�การสุ�งเสุร,มีการป็ลั�กผ้"กแลัะผ้ลัไมี-เมี�องหนืาวั แลัะให-ชัาวัไทยภ�เขาท/าการเกษตรอย��ก"บท��

3.ป็;าสุนืเขา สุ�วันืใหญ่�พื้บอย��บนืเขาท��สุ�งเหนื�อระด"บนื/*าทะเลัต"*งแต� 700 เมีตรข�*นืไป็ ป็;าสุนืท��ป็รากฏิอย��ในืภาคเหนื�อนื"*นื มี�ท"*งท��ข�*นืป็ะป็นือย��ก"บไมี- ชันื,ดอ��นื เชั�นื ร"ง เต0ง เห�ยง พื้ลัวัง หร�อข�*นืเป็นืป็;าสุนืลั-วันื    

17

อ/ทย�นำแห+งชั�ต� สุภาพื้ของป็;าไมี-ในืภาคเหนื�อเป็นืสุ,�งด�งด�ดนื"กท�องเท��ยวัมีาก เพื้ราะย"ง

มี�สุภาพื้เป็นืธรรมีชัาต, ท��อ�ทยานืแห�งชัาต,ท��มี�ควัามีสุวัยงามีหลัายแห�งในืจ"งหวั"ดต�าง ๆ ด"งนื�*

จ�งหว�ด อ/ทย�นำแห+งชั�ต�เชั�ยงราย - ข�นืแจ

- ดอยเวั�ยงผ้า - ป็;าแมี�ป็Dมี - ภ�ซาง - ดอยหลัวัง

เชั�ยงใหมี� - ดอยสุ�เทพื้ - ออบหลัวัง - ข�นืขานื - ห-วัยนื/*าด"ง - ดอยป็�ย - ออบขานื - เชั�ยงดาวั - ศร�ลัานืนืา - ดอยอ,นืทนืนืท3 - ดอยเวั�ยงผ้า - แมี�โถื - แมี�ป็:ง - แมี�ตะไคร- - แมี�ฝาง

นื�านื - ดอยภ�คา - ถื/*าสุะเก,นื

18

- นื"นืทบ�ร� - แมี�จร,มี - ศร�นื�านื - ข�นืนื�านื

ลั/าป็าง - แจ-ซ-อนื - แมี�วั"ง - ดอยจง - แมี�ตะไคร- - ดอยข�นืตาลั - แมี�วัะ - แมี�ยมี - ถื/*าผ้าไท - ดอยหลัวัง

ลั/าพื้�นื - ดอยข�นืตาลั - แมี�ป็:ง - ดอยจง - แมี�ตะไคร-

พื้ะเยา - ดอยหลัวัง - ป็;าแมี�ป็Dมี - ดอยภ�นืาง - ถื/*าสุะเก,นื - ภ�ซาง

แพื้ร� - แมี�ยมี - ลั/านื/*านื�านื - ดอยผ้ากลัอง - เวั�ยงโกศ"ย

แมี�ฮ่�องสุอนื - นื/*าตกแมี�สุ�ร,นืทร3 - แมี�เงา

19

- ห-วัยนื/*าด"ง - ถื/*าป็ลัา-ผ้าเสุ��อ - สุาลัะวั,นื

อ�ตรด,ตถื - ลั/านื/*านื�านื - ภ�สุอยดาวั - คลัองตรอนื

ต�ร์�งท�� 2 : ต�ร์�งแสดงอ/ทย�นำแห+งชั�ต�ในำภ�คเหนำ�อ

4. ทร์�พย�กร์แร์+ธ�ต/ แร�ธาต�ท��สุ/าค"ญ่ของภาคเหนื�อมี�หลัายชันื,ด เนื��องจากโครงสุร-างของห,นืเป็นืห,นืย�คเก�า แร�ธาต�ท��สุ/าค"ญ่ ได-แก�

แร์+ธ�ต/ จ�งหว�ด ปร์ะโยชันำ�แร์+โลัหะ ด�บ�ก

เชั�ยงราย เชั�ยงใหมี� ลั/าพื้�นืแมี�ฮ่�องสุอนื ลั/าป็าง

ใชั-ในืการฉีาบแผ้�นืเหลั0กเพื้��อท/ากระป็Iองบรรจ�อา หาร หร�อผ้สุมีพื้ลัวังท/าโลัหะ ต"วัพื้,มีพื้3 แลัะหมี�กพื้,มีพื้3

ท"งสุเตนื เชั�ยงราย เชั�ยงใหมี� แมี�ฮ่�องสุอนื

ใชั-ผ้สุมีเหลั0ก ท/าเหลั0กกลั-า ท/าใสุ-หลัอดไฟ้ฟ้7า

แมีงกานื�สุ ลั/าพื้�นื นื�านื เชั�ยงราย เชั�ยงใหมี�

ใชั-ผ้สุมีเหลั0ก ท/าเหลั0กกลั-า ท/าใสุ-ถื�านืไฟ้ฉีาย ท/าสุ�แลัะแก-วั

20

ลั/าป็าง พื้ลัวัง เชั�ยงราย เชั�ยงใหมี�

พื้ะเยา แมี�ฮ่�องสุอนื ลั/าป็าง แพื้ร� นื�านื

ใชั-ผ้สุมีเหลั0กตะก"�วัแลัะด�บ�ก เป็นืโลัหะผ้สุมีใชั-ในือ�ตสุาหกรรมีไมี-ข�ด สุ�ทาบ-านื ผ้-าทนืไฟ้ แลัะเคร��องเคลั�อบ

แร์+อโลัหะ ฟ้ลั�ออไรต3

เชั�ยงใหมี� ลั/าพื้�นืแมี�ฮ่�องสุอนื

ใชั-ในืการถืลั�งเหลั0กท/าอ�ตสุาหกรรมีอลั�มี,เนื�ยมีไฟ้เบอร3กลัาสุ ผ้ลั,ตกHาซฟ้ร�ออนื ใชั-ก"บเคร��องท/าควัามีเย0นื เป็นืนื/*ายาเคลั�อบเคร��องป็5* นืด,นืเผ้า

แบไรต3 เชั�ยงใหมี� ท/าโคลันืผ้งสุ/าหร"บใชั-ก"บเคร��องเจาะบ�อนื/*ามี"นืหร�อนื/*าบาดาลั ใชั-เป็นืยาด��มีก�อนืฉีายเอกซเรย3กระเพื้าะ ลั/าไสุ- เคร��องป็5* นืถื-วัยชัามี

ด,นืขาวั ลั/าป็าง อ�ตรด,ตถื3 ใชั-ท/าเคร��องป็5* นืถื-วัยชัามี แลัะใชั-ในือ�ตสุาหกรรมีกระดาษ

แร์+เชั��อเพลั�ง นื/*ามี"นืป็:โตรเลั�ยมี

เชั�ยงใหมี� ใชั-เป็นืนื/*ามี"นืหลั�อลั��นื นื/*ามี"นืด�เซลั แลัะนื/*ามี"นืเตา

ด,นืนื/*ามี"นื ลั/าพื้�นื เนื��องจากการแยกนื/*าออกจากห,นืนื/*ามี"นืต-องลังท�นืสุ�ง จ�งย"งไมี�มี�การใชั-ป็ระโยชันื3

ถื�านืห,นืลั,กไนืต3

ลั/าป็าง ลั/าพื้�นื ใชั-เป็นืเชั�*อเพื้ลั,งในืการผ้ลั,ตไฟ้ฟ้7าแมี�เมีาะซ��งขณะนื�*มี�ป็5ญ่หาต�อสุภาพื้แวัดลั-อมี ท/าให-ป็ระชัาชันืแลัะสุ,�งมี�ชั�วั,ตป็5ญ่หาจากด-านืสุ�ขภาพื้แลัะการเจร,ญ่เต,บโต ทางการไฟ้ฟ้7าฝ;ายผ้ลั,ตก/าลั"ง

21

ด/าเนื,นืการศ�กษาเพื้��อหาทางแก-ไข

ต�ร์�งท�� 3 : ต�ร์�งแสดงชันำ�ดของแร์+ในำภ�คเหนำ�อ

22

ภ�พท�� 1 : แผีนำท��ภ�คเหนำ�อแสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

23

ภ�พท�� 2 : แผีนำท��ภ�คเหนำ�อแสดงก�ร์ใชั.ปร์ะโยชันำ�ท��ด�นำ

24

ภ�พท�� 3 : แผีนำท��ภ�คเหนำ�อแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

25

ภ�พท�� 4 : แผีนำท��ภ�คเหนำ�อแสดงชันำ�ดห�นำ

26

จ�งหว�ดเชั�ยงใหมิ+

จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�เป็นืจ"งหวั"ดสุ/าค"ญ่ท��ต" *งอย��ทางภาคเหนื�อของป็ระเทศไทยมี�ระยะทางห�างจากกร�งเทพื้ตามีแนืวัเสุ-นืทางหลัวังแผ้�นืด,นืสุายเหนื�อป็ระมีาณ 720 ก,โลัเมีตรต"*งอย��สุ�งจากระด"บนื/*าทะป็านืกลัางป็ระมีาณ 1,027  ฟ้�ต (310  เมีตร)  ต"*งอย��ระหวั�างเสุ-นืร� -งท� 17 – 21 องศาเหนื�อแลัะเสุ-นืแวังท�� 98 – 99 องศาตะวั"นืออก  โดยมี�สุ�วันืกวั-างท��สุ�ดจากท,ศตะวั"นืออกถื�งตะวั"นืตก  กวั-างป็ระมีาณ 138  ก,โลัเมีตร  แลัะสุ�วันืท��ยาวัท��สุ�ด ค�อ  จากท,ศเหนื�อถื�งท,ศใต-  ยาวัป็ระมีาณ  320 ก,โลัเมีตร  (ยาวัมีากท��สุ�ดของป็ระเทศ)  มี�อาณาเขตต,ดต�อด"งนื�*

ท,ศเหนื�อ   ต,ดป็ระเทศเมี�ยนืมีาร3(สุาธารณร"ฐสุ"งคมีนื,ยมีแห�งสุหภาพื้พื้มี�า)ซ��งมี�พื้รมีแดนืยาวั

ป็ระมีาณ 227  ก,โลัเมีตรท,ศใต-   ต,ดจ"งหวั"ดลั/าพื้�นืแลัะจ"งหวั"ดตากท,ศตะวั"นืออก    ต,ดจ"งหวั"ดเชั�ยงราย  จ"งหวั"ดลั/าป็าง  แลัะจ"งหวั"ดลั/าพื้�นืท,ศตะวั"นืตก ต,ดจ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศ

พ��นำท��

จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�มี�พื้�*นืท��ท"*งหมีดป็ระมีาณ  20,107,057 ตารางก,โลัเมีตรหร�อป็ระมีาณ 12,566,911  ไร�ซ��งมี�พื้�*นืท��กวั-างใหญ่�เป็นือ"นืด"บ 1 ของภาคเหนื�อแลัะเป็นือ"นืด"บ 2 ของป็ระเทศ(ลั/าด"บท��1 จ"งหวั"ดนืครราชัสุ�มีา)  โดยพื้�*นืท��สุ�วันืใหญ่�เป็นืภ�เขาแลัะท��ราบเชั,งเขาป็ระมีาณ 13,873  ตารางก,โลัเมีตรหร�อ  8,787,656  ไร� เป็นืสุ"ดสุ�วันืร-อยลัะ

27

69.93 ของพื้�*นืท��ท"*งหมีดการเกษตร 1,611,283 ไร�เป็นืสุ"ดสุ�วันืร-อยลัะ 12.82 ของพื้�*นืท��ท"*งหมีด นือกจากนื�*ย"งมี�พื้�*นืท��เป็นืท��อาศ"ยแลัะอ��นืๆ 2,167,971  ไร�  เป็นืสุ"ดสุ�วันืร-อยลัะ  17. 25  ของพื้�*นืท��ท"*งหมีด นือกจากนื�*พื้�*นืท��ของจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�ย"งเป็นืแหลั�งนื/*าต-นืนื/*าลั/าธารหลัายสุาย เชั�นื  แมี�นื/*าป็:ง  ลั/านื/*าแมี�แจ�มี  ลั/านื/*าแมี�แตง  ลั/านื/*าฝาง ลั/านื/*าแมี�กลัาง ลั/านื/*าแมี�ง"ดแลัะลั/านื/*าแมี�ขานืเท�อกเขาท��สุ/าค"ญ่

ก�ร์แบ+งเขตก�ร์ปกคร์อง จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�แบ�งเขตการป็กครอง ออกเป็นื 22 อ/าเภอ 2 ก,�งอ/าเภอ มี�จ/านืวันืต/าบลั 204 ต/าบลั แลัะจ/านืวันืหมี��บ-านื 1,915 มี�รายชั��ออ/าเภอ แลัะก,�งอ/าเภอ ด"งนื�* 1. ก,�ง อ.ดอยหลั�อ 2. ก,�ง อ.แมี�วัาง

3. อ.จอมีทอง 4. อ.เชั�ยงดาวั

5. อ.ไชัยป็ราการ 6. อ.ดอยเต�า

7. อ.ดอยสุะเก0ด 8. อ.ฝาง

9. อ.พื้ร-าวั 10. อ.เมี�อง

11. อ.แมี�แจ�มี 12. อ.แมี�แตง

13. อ.แมี�ร,มี 14. อ.แมี�ออนื

15. อ.แมี�อาย 16. อ.เวั�ยงแหง

17. อ.สุะเมี,ง 18. อ.สุ"นืก/าแพื้ง

19. อ.สุ"นืทราย 20. อ.สุ"นืป็;าตอง

28

21. อ.สุารภ� 22. อ.หางดง

23. อ.อมีกJอย 24. อ.ฮ่อด

ปร์ะชั�กร์

จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�มี�ป็ระชัากรรวัมีท"*งสุ,*นื 1,587,468 คนื แยกเป็นืชัาย 787,808 คนื หญ่,ง 799,657 คนื (ณ เด�อนืธ"นืวัาคมี 2542)

ควัามีหนืาแนื�นืเฉีลั��ย 78 คนื/ตร.กมี. มี�ชั�มีชันืบนืพื้�*นืท��สุ�งในืจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�ต"*งอย��กระจายท"�วัไป็ รวัมี 1,072 กลั��มี บ-านื 32,742 หลั"งคาเร�อนื ป็ระชัากร 190,795 คนื ป็ระกอบด-วัยชัาวัไทยภ�เขาเผ้าต�าง ๆ ได-แก� กระเหร��ยง แมี-วั เย-า ลั�ซอ มี�เซอ อ�ก-อ ถื,�นื ขมี� ลั"วัะ แลัะอ��นื ๆ (ได-แก� คะฉี,�นื แลัะชันืกลั��มีนื-อยท��มี�ชัาวัไทยภ�เขาอย��ร �วัมีก"นืมีากกวั�า 1 เผ้�า) แลัะชัาวัไทยพื้�*นืเมี�องอ�ก 1 เผ้�า เป็นืผ้�-ท��ได-ร"บสุ"ญ่ชัาต,ไทยแลั-วั จ/านืวันื 152,139 คนื แลัะย"งไมี�ได-ร"บสุ"ญ่ชัาต,ไทย 38,656 คนื

แหลั+งนำ���ธร์ร์มิชั�ต� จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� มี�แหลั�งนื/*าธรรมีชัาต, ป็ระกอบด-วัย แมี�นื/*า ลั/าคลัอง

หนืองแลัะบ�ง ธรรมีชัาต,หลัายแห�ง สุ/าหร"บ แมี�นื/*าท��สุ/าค"ญ่ ๆ ของจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�มี� 8 สุายด-วัยก"นืค�อ

1. แมี�นื/*าป็:ง เป็นืแมี�นื/*าสุายใหญ่�แลัะยาวัท��สุ�ด ต-นืนื/*าอย��บร,เวัณหมี��บ-านืเมี�องงายของภ�เขาแดนืลัาวัต,ดพื้รมีแดนืตอนืเหนื�อ ไหลัผ้�านืหมี��บ-านืเมี�องงายลังมีาย"งอ/าเภอเชั�ยงดาวั แมี�แตง แมี�ร,มี ผ้�านืกลัางเมี�องเชั�ยงใหมี� ลังไป็กลัายเป็นืเสุ-นืก"*นืเขตจ"งหวั"ดลั/าพื้�นืก"บเชั�ยงใหมี� ผ้�านือ/าเภอสุารภ�แลัะอ/าเภอหางดง อ/าเภอป็;าซาง อ/าเภอบ-านืโฮ่�ง จ"งหวั"ดลั/าพื้�นื อ/าเภอจอมีทอง

29

แลัะอ/าเภอฮ่อด จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� ลังไป็ย"งเขตจ"งหวั"ดตาก จ"งหวั"ดก/าแพื้งเพื้ชัร บรรจบแมี�นื/*านื�านืท��ป็ากนื/*าโพื้ จ"งหวั"ดนืครสุวัรรค3

2. แมี�นื/*าฝาง อย��ในืเขตอ/าเภอฝาง เป็นืแมี�นื/*าท��ไหลัย-อนืข�*นืไป็ทางท,ศเหนื�อ ต-นืนื/*าเป็นืลั/าธารหลัายสุายไหลัมีารวัมีก"นืจากตอนืใต-สุ�ดของอ/าเภอฝาง แลั-วัไหลัไป็บรรจบก"นืทางท,ศตะวั"นืออกของต"วัอ/าเภอฝางแลัะไหลัไป็บรรจบก"บแมี�นื/*ากกท��บ-านืท�าตอนื แลัะไหลัลังไป็ทางท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงใต-ผ้�านืจ"งหวั"ดเชั�ยงรายแลั-วัวักข�*นืไป็ทางท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อบรรจบลั/านื/*า แมี�โขง

3. แมี�นื/*าแมี�แตง ต-นืนื/*าเก,ดจากห-วัยลั/าธารต�าง ๆ เขตต/าบลัเมี�องแหง ทางท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อของอ/าเภอ เชั�ยงดาวัไหลัมีารวัมีก"บนื/*าแมี�คองกลัายเป็นืลั/านื/*าแมี�แตงไหลัผ้�านือ/าเภอแมี�แตงบรรจบแมี�นื/*าป็:งทางท,ศใต-ของอ/าเภอแมี�แตงบร,เวัณบ-านื สุหกรณ3

4. แมี�นื/*าแมี�ง"ด ต-นืนื/*าเก,ดจากห-วัยลั/าธารจากภ�เขาซ��งลั-อมีรอบต"วัอ/าเภอพื้ร-าวั เก,ดแมี�นื/*าสุายนื�*ไหลัผ้�านืเขตอ/าเภอดอยสุะเก0ด บรรจบก"บแมี�นื/*ากJนื แมี�นื/*าคาวั ลังสุ��แมี�นื/*าป็:ง

5. แมี�นื/*าแมี�กวัง ต-นืนื/*าเก,ดอย��บนืเท�อกเขาบร,เวัณบ-านืยางนืานื-อย ไหลัผ้�านือ/าเภอดอยสุะเก0ด อ/าเภอสุ"นืทราย อ/าเภอสุารภ� จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� อ/าเภอเมี�องลั/าพื้�นื แลั-วัไหลับรรจบก"บแมี�นื/*าป็:งบร,เวัณบ-านืสุบทา

6. แมี�นื/*าแมี�ขานื ต-นืนื/*าเก,ดอย��บนืเท�อกเขาบร,เวัณบ-านืแมี�ขานืใหญ่� อ/าเภอสุะเมี,ง ไหลัผ้�านืท��งนืาบร,เวัณด-านืท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อของอ/าเภอสุ"นืป็;าตองไหลับรรจบแมี�นื/*าป็:งบร,เวัณบ-านืท�ามีะโอ อ/าเภอสุ"นืป็;าตอง

7. แมี�นื/*าแมี�กลัาง ต-นืนื/*าเก,ดอย��บนืเท�อกเขาดอยอ,นืทนืนืท3 หร�อดอยอ�างกา ในืเขตอ/าเภอจอมีทอง แลั-วัไหลัผ้�านืต"วัอ/าเภอจอมีทองลังสุ��แมี�นื/*าป็:ง

30

8. แมี�นื/*าแมี�แจ�มี ต-นืนื/*าเก,ดอย��บนืเท�อกเขาสุาขาของดอยห"วัชั-างในืเขตอ/าเภอแมี�แจ�มีไหลัมีารวัมีก"บลั/าธารอ��นื ๆ ในืเขตบ-านืมี�วังป็7องกลัายเป็นืแมี�นื/*าแมี�แจ�มี ไหลัผ้�านืภ�เขาซ��งขนืานือย��สุองข-าง เต0มีไป็ด-วัยท,วัท"ศนื3ธรรมีชัาต, สุวัยงามี เลั�ยบเชั,งดอยอ,นืทนืนืท3 ทางด-านืท,ศตะวั"นืตกแลั-วัไหลัผ้�านืท��ราบป็;าไมี- ท��งนืา หมี��บ-านืผ้�านืต"วัอ/าเภอแมี�แจ�มี แลั-วัวักอ-อมีดอยเลั�อมี�นื ทางท,ศตะวั"นืตกแลัะท,ศใต-ลังมีาบรรจบแมี�นื/*าแมี�ป็:ง ท��บ-านืแมี�แจ�มี ห�างจากท��วั�าการอ/าเภอฮ่อด ไป็ทางท,ศเหนื�อ

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศ

เท�อกเขาแดนืลัาวั  ซ��งอย��ด-านืเหนื�อของจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�ก"*นืพื้รมีแดนื ไทย พื้มี�า –  ต,ดต�อก"บเท�อกเขาถืนืนืธงชั"ย มี�ยอดเขาท��สุ/าค"ญ่ได-แก�ดอยผ้-าห�มีป็กอย��ในือ/าเภอฝางสุ�ง  2,285  เมีตร  ดอยอ�างขาง อย��ในือ/าเภอฝางสุ�ง  1,931  เมีตร  ดอยหลัวังอย��ในือ/าเภอเชั�ยงดาวั สุ�ง  2,170  

เมีตร เท�อกเขาถืนืนืธงชั"ยอย��ทางท,ศตะวั"นืตกของแมี�นื/*าป็:งมี�ยอดเขาท��สุ/าค"ญ่ได-แก�ดอยอ,นืทนืนืท3อย��ในือ/าเภอจอมีทองสุ�ง  2,656  เมีตร  เป็นืยอดเขาท��สุ�งท��สุ�ดในืป็ระเทศไทย  ดอยป็�ยอย��ในือ/าเภอเมี�อง สุ�ง  1,685  เมีตร  ดอยสุ�เทพื้อย��ในือ/าเภอเมี�องสุ�ง 1,601  เมีตรเท�อกเขาผ้�ป็5นืนื/*าอย��ทางท,ศตะวั"นืออกของแมี�นื/*าป็:งมี�ยอดเขาท��สุ/าค"ญ่ค�อดอยข�นืตาลั สุ�ง 1,374  เมีตร ดอยชั-าง สุ�ง  1,462  เมีตร อย��ในือ/าเภอพื้ร-าวัอ/าเภอดอยสุะเก0ดแลัะอ/าเภอสุ"นืก/าแพื้ง

31

ภ�พท�� 5 : แผีนำท��จ�งหว�ดเชั�ยงใหมิ+แสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

32

ภ�พท�� 6 : แผีนำท��จ�งหว�ดเชั�ยงใหมิ+แสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

33

ภ�พท�� 7 : แผีนำท��จ�งหว�ดเชั�ยงใหมิ+แสดงชันำ�ดห�นำ

34

จ�งหว�ดเชั�ยงร์�ย

จ"งหวั"ดเชั�ยงรายมี�พื้�*นืท�� 7,298,981 ไร� ร-อยลัะ 77 ของพื้�*นืท��ถื�อครองเพื้��อการเกษตร มี�พื้�*นืท��นืาในืป็Dพื้.ศ. 2540 ท"*งหมีด 1,249,215 ไร� พื้�*นืท��นืาสุ�วันืใหญ่�อย��ในืเขตอ/าเภอเมี�อง อ/าเภอพื้านื อ/าเภอเชั�ยงของ แลัะอ/าเภอเท,ง จ"งหวั"ดนื�*จ"ดอย��ในืเท�อกเขาสุ�งในืตอนืเหนื�อสุ�วันืใหญ่�เป็นืท��ราบสุ�ง แลัะภ�เขาสุลั"บซ"บซ-อนือย��ทางด-านืท,ศตะวั"นืออกแลัะท,ศตะวั"นืตก ทอดยาวัในืแนืวัเหนื�อใต- มี�ท��ราบสุ�งเป็นืหย�อมีๆ พื้�*นืท��ท��เป็นืท��ราบระหวั�างห�บเขา แลัะท��ราบลั��มีนื/*า อย��สุ�งจากระด"บนื/*าทะเลัป็ระมีาณ 350-400 เมีตร สุ�วันืใหญ่�เป็นืพื้�*นืท��เหมีาะสุ/าหร"บป็ลั�กข-าวัมีาก-ป็านืกลัาง

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศ

       จ"งหวั"ดเชั�ยงรายต"*งอย��เหนื�อสุ�ดของป็ระเทศไทยระหวั�างเสุ-นืร� -งท�� 19

° 15-20 ° 28 เหนื�อ เสุ-นืแวังท�� 99 ° 16-100° 31 ตะวั"นืออก มี�พื้�*นืท��ท"*งหมีด 7,298,981 ไร� ป็ระมีาณ 11,678 ตารางก,โลัเมีตร ค,ดเป็นืร-อยลัะ 11.6 ของภาคเหนื�อตอนืบนื มี�ระยะห�างจากกร�งเทพื้ฯป็ระมีาณ 829

ก,โลัเมีตร

อ�ณ์�เขต  

ท,ศเหนื�อ                ต,ดต�อก"บป็ระเทศพื้มี�า แลัะสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั

ท,ศใต-                    ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดลั/าป็าง แลัะจ"งหวั"ดพื้ะเยา

ท,ศตะวั"นืออก          ต,ดต�อก"บสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั

ท,ศตะวั"นืตก            ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� แลัะป็ระเทศพื้มี�า

35

แหลั+งนำ���ธร์ร์มิชั�ต�

แหลั�งนื/*าธรรมีชัาต, จ"งหวั"ดเชั�ยงรายมี�หนืองนื/*าตามีธรรมีชัาต,ไมี�นื-อยกวั�า 280 แห�ง ค,ดเป็นืพื้�*นืท��รวัมี 205 ตารางก,โลัมีตร หนืองนื/*าใหญ่�ท��สุ�ดค�อ หนืองหลัวัง อย��ในืเขตพื้�*นืท��อ/าเภอเวั�ยงชั"ย แลัะอ/าเภอเมี�อง มี�พื้�*นืท��รวัมีป็ระมีาณ 16,00 ไร� รองลังมีาได-แก� หนืองบงคาย อย��ในืเขตอ/าเภอเชั�ยงแสุนื แลัะอ/าเภอหนืองแรด มี�พื้�*นืท�� 1,725 ไร� อย��ในืเขต อ/าเภอเท,ง มี�พื้�*นืท�� 1,354 ไร� จ"งหวั"ดเชั�ยงรายมี�แมี�นื/*าไหลัผ้�านื 7 สุาย ท/าให-มี�ท��ราบลั��มีเก�อบคร��งหนื��งของพื้�*นืท��ท"*งหมีด มี�ลั��มีนื/*าท��สุ/าค"ญ่ได-แก� ลั��มีนื/*ากก ลั��มีนื/*าอ,ง แลัะลั��มีนื/*าโขง เป็นืท��ราบท��มี�ควัามีอ�ดมีสุมีบ�รณ3เหมีาะสุมีท��จะท/าการเกษตร แมี�นื/*าท��สุ/าค"ญ่ท"*ง 7 สุายได-แก�

1.  แมี�นื/*ากก มี�ต-นืก/าเนื,ดจากป็ระเทศพื้มี�า ไหลัเข-าสุ��ป็ระเทศไทยท��อ/าเภอแมี�อาย จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�แลั-วัไหลัผ้�านืจ"งหวั"ดเชั�ยงรายท��อ/าเภอเมี�อง อ/าเภอแมี�จ"นื แลัะอ/าเภอเวั�ยงชั"ยแลั-วัไหลัลังแมี�นื/*าโขงท��อ/าเภอเชั�ยงแสุนื รวัมีควัามียาวัป็ระมีาณ 114.5 ก,โลัเมีตร

2.  แมี�นื/*าโขง ไหลัผ้�านือ/าเภอเชั�ยงแสุนื ท��บ-านืสุบรวัก(บร,เวัณสุามีเหลั��ยมีทองค/า) อ/าเภอเชั�ยงแสุนื อ/าเภอเชั�ยงของ แลัะอ/าเภอเวั�ยงแก�นืแลั-วัไหลัเข-าสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั รวัมีควัามียาวัท��ไหลัผ้�านืจ"งหวั"ดเชั�ยงราย 94 ก,โลัเมีตร

3.  แมี�นื/*าอ,ง มี�ต-นืก/าเนื,ดจากเท�อกเขาในืเขตอ/าเภอแมี�ใจ จ"งหวั"ดพื้ะเยา ไหลัลังสุ��หนืองเลั0งทรายกวัHานืพื้ะเยา อ/าเภอเมี�อง อ/าเภอดอกค/าใต- แลัะอ/าเภอจ�นื จ"งหวั"ดพื้ะเยาแลั-วัไหลัเข-าอ/าเภอเท,ง อ/าเภอพื้ญ่าเมี0งราย แลัะลังสุ��แมี�นื/*าโขงท��บ-านืสุบอ,ง อ/าเภอเชั�ยงของ จ"งหวั"ดเชั�ยงราย รวัมีควัามียาวัท��ไหลัผ้�านืจ"งหวั"ดเชั�ยงราย 136 ก,โลัเมีตร

36

4.  แมี�นื/*าค/า มี�ต-นืก/าเนื,ดจากภ�เขาในืเขตอ/าเภอแมี�ฟ้7าหลัวัง ไหลัผ้�านือ/าเภอแมี�จ"นื อ/าเภอแมี�สุาย แลัะไหลัลังแมี�นื/*าโขง ท��อ/าเภอเชั�ยงแสุนื จ"งหวั"ดเชั�ยงราย รวัมีควัามียาวัป็ระมีาณ 85 ก,โลัเมีตร

5.  แมี�นื/*าลัาวั มี�ต-นืก/าเนื,ดจากภ�เขาในืท-องท��อ/าเภอเวั�ยงป็;าเป็7า ไหลัผ้�านือ/าเภอแมี�สุรวัย อ/าเภอพื้านื อ/าเภอแมี�ลัาวั อ/าเภอเมี�อง แลัะอ/าเภอเวั�ยงชั"ย แลั-วัไป็บรรจบก"บแมี�นื/*ากก ท��อ/าเภอเวั�ยงชั"ย

6.  แมี�นื/*าสุาย เป็นืแมี�นื/*าท��ไหลัผ้�านืป็ระเทศไทย ในืเขตอ/าเภอแมี�สุาย แลัะเป็นืเสุ-นืแบ�งเขตแดนืระหวั�างไทยก"บป็ระเทศพื้มี�า

7.  แมี�นื/*ารวัก มี�ต-นืก/าเนื,ดจากป็ระเทศพื้มี�า ไหลัผ้�านือ/าเภอแมี�สุาย แลัะอ/าเภอเชั�ยงแสุนื โดยก"*นือาณาเขตระหวั�างป็ระเทศไทยก"บป็ระเทศพื้มี�า แลั-วัไหลัไป็บรรจบก"บแมี�นื/*าโขงท��บ-านืสุบรวัก อ/าเภอเชั�ยงแสุนื(บร,เวัณสุามีเหลั��ยมีทองค/า)

ลั�กษณ์ะภ มิ�ปร์ะเทศ

       สุภาพื้ภ�มี,ป็ระเทศจ"งหวั"ดเชั�ยงรายจ"ดอย��ในืป็ระเภทเท�อกเขาสุ�งในืตอนืเหนื�อ สุ�วันืใหญ่�เป็นืท��ราบสุ�งแลัะภ�เขา มี�ภ�เขาสุ�งสุลั"บซ"บซ-อนือย��ทางด-านืตะวั"นืออกแลัะตะวั"นืตกทอดยาวัในืแนืวัเหนื�อ-ใต- มี�ท��ราบสุ�งเป็นืหย�อมีๆ ในืเขตอ/าเภอแมี�สุรวัย อ/าเภอเวั�ยงป็;าเป็7า แลัะอ/าเภอเชั�ยงของ บร,เวัณเท�อกเขาจะมี�ควัามีสุ�งป็ระมีาณ 1,500-2,000 เมีตร จากระด"บนื/*าทะเลั สุ�วันืท��ราบจะเป็นืท��ราบระหวั�างห�บเขาแลัะท��ราบลั��มีนื/*า อย��สุ�งจากระด"บนื/*าทะเลัป็ระมีาณ 350-600 เมีตร ท��ราบลั��มีนื/*าสุายสุ/าค"ญ่ๆได-แก� ท��ราบลั��มีนื/*ากก ลั��มีนื/*าอ,ง ลั��มีนื/*าลัาวั แลัะลั��มีนื/*าแมี�ค/า-แมี�จ"นื-แมี�สุาย บร,เวัณท��ราบท��มี�ระด"บต/�าสุ�ดค�อ ท��ราบลั��มีแมี�นื-าอ,ง ทางตอนืใต-ของอ/าเภอเชั�ยงของ เฉีลั��ยระด"บควัามีสุ�งในืพื้�*นืท��ราบป็ระมีาณ 394 เมีตรจากระด"บนื/*าทะเลั

37

38

ภ�พท�� 8 : แผีนำท��จ�งหว�ดเชั�ยงร์�ยแสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

39

ภ�พท�� 9 : แผีนำท��จ�งหว�ดเชั�ยงร์�ยแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

40

ภ�พท�� 10 : แผีนำท��จ�งหว�ดเชั�ยงร์�ยแสดงชันำ�ดห�นำ

41

จ�งหว�ดลั��ป�ง

ท��ต��ง

จ"งหวั"ดลั/าป็าง ต"*งอย��ภาคเหนื�อตอนืบนืของป็ระเทศไทย ห�างจากกร�งเทพื้ฯ ตามีทางหลัวังแผ้�นืด,นืสุายพื้หลัโยธ,นื ป็ระมีาณ 602 กมี. ตามีทางรถืไฟ้ป็ระมีาณ 625 กมี. มี�เนื�*อท��ป็ระมีาณ 12,533.961 ตร.กมี.

หร�อป็ระมีาณ 7,833,726 ไร� มี�พื้�*นืท��ใหญ่�เป็นือ"นืด"บ 5 ของภาคเหนื�อ รองจากเชั�ยงใหมี� ตาก แมี�ฮ่�องสุอนื แลัะเพื้ชัรบ�รณ3 มี�อาณาเขตต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดข-างเค�ยงถื�ง 7 จ"งหวั"ด ด"งนื�*

ท,ศเหนื�อ ต,ดต�อก"บ จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� เชั�ยงราย แลัะพื้ะเยาท,ศใต- ต,ดต�อก"บ จ"งหวั"ดตากท,ศตะวั"นืออก ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดแพื้ร� แลัะสุ�โขท"ยท,ศตะวั"นืตก ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดลั/าพื้�นื 

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศ

จ"งหวั"ดลั/าป็าง อย��สุ�งจากระด"บนื/*าทะเลั 268.80 เมีตร พื้�*นืท��มี�ลั"กษณะเป็นืร�ป็ยาวัร� ภ�มี,ป็ระเทศโดยท"�วัไป็เป็นืท��ราบสุ�ง มี�ภ�เขาสุ�งอย��ท"�วัไป็ ทอดต"วัยาวัตามีแนืวัท,ศเหนื�อไป็ทางท,ศใต-ของจ"งหวั"ด แลัะในืบร,เวัณตอนืกลัางของจ"งหวั"ดบางสุ�วันืมี�ท��ราบลั��มีร,มีฝ5� งแมี�นื/*า แลัะตามีลั"กษณะทางกายภาพื้ทางด-านืธรณ�สุ"ณฐานืวั,ทยา จ"งหวั"ดลั/าป็างมี�พื้�*นืท��เป็นืท��ราบลั-อมีรอบด-วัยภ�เขา มี�ลั"กษณะเป็นืแอ�งแผ้�นืด,นืท��ยาวัแลัะกวั-างท��สุ�ดในืภาคเหนื�อ เร�ยกวั�า อ�างลั/าป็าง ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศแบ�งออกเป็นื “ ” 3 ลั"กษณะ ค�อ 

บร,เวัณตอนืบนืของจ"งหวั"ด เป็นืท��ราบสุ�ง ภ�เขา แลัะเป็นืป็;าค�อนืข-างท�บ อ�ดมีสุมีบ�รณ3ด-วัยไมี-มี�ค�า ได-แก� พื้�*นืท��อ/าเภอเมี�องป็านื แจ-ห�มี วั"งเหนื�อ แลัะงาวั

42

บร,เวัณตอนืกลัางของจ"งหวั"ด เป็นืท��ราบแลัะท��ราบลั��มีร,มีฝ5� งแมี�นื/*า ซ��งเป็นืแหลั�งเกษตรกรรมีท��สุ/าค"ญ่ของจ"งหวั"ด ได-แก� พื้�*นืท��อ/าเภอห-างฉี"ตร เมี�องลั/าป็าง เกาะคา แมี�ทะ แลัะสุบป็ราบ

บร,เวัณตอนืใต-ของจ"งหวั"ด เป็นืป็;าไมี-ร"ง บางสุ�วันืเป็นืท��งหญ่-า ได-แก� พื้�*นืท��อ/าเภอเถื,นื แมี�พื้ร,ก บางสุ�วันืของอ/าเภอเสุร,มีงามี แลัะแมี�ทะ

สภ�พภ มิ�อ�ก�ศ

จากลั"กษณะพื้�*นืท��ของจ"งหวั"ดท��เป็นืแอ�งคลั-ายก-นืกะทะ จ�งทาให-อากาศร-อนือบอ-าวัเก�อบตลัอดป็D ฤด�ร-อนืร-อนืจ"ด แลัะหนืาวัจ"ดในืฤด�หนืาวั ป็D 2552 มี�อ�ณหภ�มี,สุ�งสุ�ด 42.30 องศาเซลัเซ�ยสุ ต/�าาสุ�ด 13.0 องศาเซลัเซ�ยสุ ป็ร,มีาณนื-าฝนืวั"ดได- 977 มี,ลัลั,เมีตร ลั"กษณะภ�มี,อากาศ แบ�งออกได-เป็นื 3 ฤด� ค�อ

ฤด�ร-อนื เร,�มีป็ระมีาณต-นืเด�อนื มี�นืาคมี จนืถื�งกลัางเด�อนื พื้ฤษภาคมี อากาศจะร-อนือบอ-าวั ชั�วัง ท��มี�อากาศร-อนืท��สุ�ด ค�อ เด�อนืเมีษายนื

ฤด�ฝนื เร,�มีป็ระมีาณกลัางเด�อนื พื้ฤษภาคมี

ฤด�หนืาวั เร,�มีป็ระมีาณเด�อนื พื้ฤศจ,กายนื จนืถื�งเด�อนื ก�มีภาพื้"นืธ3 อากาศจะหนืาวัเย0นื

ชั�วังท��มี�อากาศหนืาวัจ"ด ค�อ เด�อนืมีกราคมี

ปร์ะชั�กร์

ป็D 2553 จ"งหวั"ดลัาป็างมี�ป็ระชัากร จานืวันื 763,801 คนื เป็นืชัาย 376,414 คนื หญ่,ง 387,387 คนื อ/าเภอท��มี�ป็ระชัากรมีากท��สุ�ดได-แก� อ/าเภอเมี�องลั/าป็าง รองลังไป็ ค�อ อ/าเภอเกาะคา อ/าเภอแมี�ทะ แลัะ อ/าเภอ

43

เถื,นื (ข-อมี�ลั ณ วั"นืท�� 31 มี�นืาคมี 2553)

44

ภ�พท�� 11 : แผีนำท��จ�งหว�ดลั��ป�งแสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

45

ภ�พท�� 12 : แผีนำท��จ�งหว�ดลั��ป�งแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

46

ภ�พท�� 13 : แผีนำท��จ�งหว�ดลั��ป�งแสดงชันำ�ดห�นำ

47

จ�งหว�ดลั��พ นำ

ท��ต��ง

จ"งหวั"ดลั/าพื้�นื ต"*งอย��ทางภาคเหนื�อตอนืบนืของป็ระเทศไทย อย��ห�างจากกร�งเทพื้มีหานืคร ตามีทางหลัวังแผ้�นืด,นืหมีายเลัข 11 (สุายเอเซ�ย)

เป็นืระยะทาง 689 ก,โลัเมีตรตามีทางหลัวังแผ้�นืด,นืสุายพื้หลัโยธ,นื เป็นืระยะทาง 724 ก,โลัเมีตร แลัะตามีทางรถืไฟ้ 729 ก,โลัเมีตร ต"*งอย��ระหวั�างเสุ-นืร� -งท�� 18 องศาเหนื�อ แลัะเสุ-นืแวังท�� 99 องศาตะวั"นืออก อย��ในืกลั��มีจ"งหวั"ดภาคเหนื�อตอนืบนื ท��เป็นืพื้�*นืท�� ท��มี�ศ"กยภาพื้ในืการพื้"ฒนืาเป็นืศ�นืย3กลัาง ควัามีเจร,ญ่ของภาคเหนื�อแลัะอนื�ภ�มี,ภาคลั��มีนื/*าโขงหร�อพื้�*นืท��สุ��เหลั��ยมีเศรษฐก,จ จ"งหวั"ดลั/าพื้�นืเป็นืจ"งหวั"ดท��มี�ขนืาดเลั0กท��สุ�ดของภาคเหนื�อมี�พื้�*นืท��ท"*งหมีดป็ระมีาณ 4,505.882 ตร.กมี. หร�อป็ระมีาณ 2,815,675 ไร� หร�อค,ดเป็นืร-อยลัะ 4.85 ของพื้�*นืท�� ภาคเหนื�อตอนืบนื บร,เวัณท��กวั-างท��สุ�ดป็ระมีาณ 43 กมี. แลัะยาวัจากเหนื�อจดใต- 136

กมี.อาณาเขตการต,ดต�อของจ"งหวั"ดนื�านื มี�ด"งนื�*ท,ศเหนื�อ ต,ดต�อก"บ อ.สุารภ� อ.สุ"นืก/าแพื้ง จ.เชั�ยงใหมี� ท,ศใต- ต,ดต�อก"บ อ.เถื,นื จ.ลั/าป็าง แลัะ อ.สุามีเงา จ.ตาก ท,ศตะวั"นืออก ต,ดต�อก"บ อ.ห-างฉี"ตร อ.สุบป็ราบ อ.เสุร,มีงามี

จ.ลั/าป็าง ท,ศตะวั"นืตก ต,ดต�อก"บ อ.ฮ่อด อ.จอมีทอง อ.หางดง อ.สุ"นืป็;าตอง

จ.เชั�ยงใหมี� 

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศ 

จ"งหวั"ดลั/าพื้�นืมี�ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศโดยท"�วัไป็เป็นืท��ราบห�บเขา แลัะ พื้�*นืท��ภ�เขา ท��ราบอย��ทางท,ศตะวั"นืตกเฉี�ยงเหนื�อของจ"งหวั"ด ซ��งเป็นืสุ�วันืหนื��งของท�� ราบเชั�ยงใหมี� - ลั/าพื้�นื หร�อท��ราบลั��มีแมี�นื/*าป็:ง กวัง ลั�* แลัะแมี�ทา เป็นืท��ต" *งของอ/าเภอ เมี�องลั/าพื้�นื อ/าเภอป็;าซาง แลัะตอนืเหนื�อของอ/าเภอบ-านืโฮ่�ง มี�ควัามีสุ�งเฉีลั��ย 200-400 เมีตร จากระด"บนื/*าทะเลัป็านื

48

กลัาง ต"วัเมี�องลั/าพื้�นืมี� ระด"บควัามีสุ�ง 290.29 มี. จากระด"บนื/*าทะเลัป็านืกลัาง พื้�*นืท��ค�อยลัาดสุ�งข�*นืในืตอนืกลัาง ทางท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงใต- แลัะตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- ต"*งแต�อ/าเภอแมี�ทาตอนืใต-ของอ/าเภอบ-านืโฮ่�ง อ/าเภอท��งห"วัชั-าง แลัะอ/าเภอลั�* มี�ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศเป็นืท��ราบสุ�งแลัะภ�เขาสุ�ง มี�ระด"บควัามีสุ�ง ระหวั�าง 400 - 800 เมีตร ข�*นืไป็ ระด"บควัามีสุ�งจะลัดลัง เมี��อเข-าเขตท��ราบในือ/าเภอลั�* ท��ระด"บควัามีสุ�งป็ระมีาณ 400 - 800 เมีตร แลั-วัค�อย ๆ ยกต"วัสุ�งข�*นืมีาทางท,ศใต-ซ��งเป็นืเขตชัายแดนืต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดลั/าป็างแลัะ จ"งหวั"ดตาก ท��ระด"บควัามีสุ�ง 600 - 1,000 เมีตร

ลั�กษณ์ะภ มิ�อ�ก�ศ

จ"งหวั"ดลั/าพื้�นืต"*งอย��ในืภาคเหนื�อ ซ��งตามีต/าแหนื�งท��ต" *งอย��ในืเขตร-อนืท��ค�อนืไป็ทาง เขตอากาศอบอ��นื ในืฤด�หนืาวัจ�งมี�อากาศเย0นืค�อนืข-างหนืาวั แต�เนื��องจากอย��ลั�กเข-าไป็ในื แผ้�นืด,นืห�างไกลัจากทะเลั จ�งมี�ฤด�แลั-งท��ยาวันืานืแลัะอากาศจะร-อนืถื�งร-อนืจ"ดในืฤด�ร-อนื จ"งหวั"ดลั/าพื้�นืมี�สุภาพื้ภ�มี,อากาศแตกต�างก"นือย�างเด�นืชั"ด 3 ชั�วังฤด� ค�อชั�วังเด�อนืมี�นืาคมี ก"บเมีษายนืมี�อากาศร-อนื ชั�วังเด�อนืพื้ฤษภาคมีถื�งเด�อนืต�ลัาคมี จะมี�ฝนืตกชั�กเป็นืฤด�ฝนื แลัะชั�วังเด�อนืพื้ฤศจ,กายนืถื�ง เด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3มี�อากาศหนืาวัเย0นืเป็นืฤด�หนืาวั ซ��งฤด�หนืาวัแลัะฤด�ร-อนืนื"*นื เป็นืชั�วังฤด�แลั-ง ท��มี�ระยะเวัลัาต,ดต�อก"นืป็ระมีาณ 6 เด�อนื ในืชั�วังฤด�ฝนือ�ก 6 เด�อนื นื"*นื อากาศจะไมี�ร-อนืเท�าก"บ ในืฤด�ร-อนื แลัะไมี�หนืาวัเย0นืเท�า ฤด�หนืาวั ค�อมี�อ�ณหภ�มี,ป็านืกลัางอย��ระหวั�างสุองฤด�

49

ภ�พท�� 14 : แผีนำท��จ�งหว�ดลั��พ นำแสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

50

ภ�พท�� 15 : แผีนำท��จ�งหว�ดลั��พ นำแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

51

ภ�พท�� 16 : แผีนำท��จ�งหว�ดลั��พ นำแสดงชันำ�ดห�นำ

52

จ�งหว�ดนำ+�นำ

ท��ต��ง

จ"งหวั"ดนื�านืเป็นืจ"งหวั"ดชัายแดนืด-านืตะวั"นืออกของภาคเหนื�อ ต"*งอย��ระหวั�างเสุ-นืร� -งท�� 18 องศา 00 ลั,ป็ดา 45 ฟ้:ลั,ป็ดา ถื�ง 19 องศา 37 ลั,ป็ดา 53 ฟ้:ลั,ป็ดาเหนื�อแลัะเสุ-นืแวังท�� 100 องศา 20 ลั,ป็ดา 34 ฟ้:ลั,ป็ดา ถื�ง 100 องศา 06 ลั,ป็ดา 29 ฟ้:ลั,ป็ดาตะวั"นืออก มี�พื้�*นืท��รวัมีท"*งสุ,*นื 7,170,045 ไร� หร�อ 11,472.076 ตารางก,โลัเมีตร ค,ดเป็นืร-อยลัะ 2.23 ของพื้�*นืท��ท"*งป็ระเทศ มี�อาณาเขตต,ดต�อก"บป็ระเทศ แลัะจ"งหวั"ดใกลั-เค�ยง ด"งนื�*

ท,ศเหนื�อ        ป็ระกอบด-วัย อ/าเภอเชั�ยงกลัาง อ/าเภอป็5วั มี�อ/าเภอท��งชั-าง อ/าเภอเฉีลั,มีพื้ระเก�ยรต,, อ/าเภอบ�อ เกลั�อ ท��มี�พื้�*นืท��ต,ดต�อก"บเขตเศรษฐก,จพื้,เศษ เชั�ยงฮ่�อนื - หงสุา (สุป็ป็.ลัาวั )

ท,ศตะวั"นืออก  ป็ระกอบด-วัย อ/าเภอภ�เพื้�ยง อ/าเภอสุ"นืต,สุ�ข โดยมี�อ/าเภอแมี�จร,มี  อ/าเภอเวั�ยงสุา  มี�พื้�*นืท��ต,ดต�อ ก"บแขวังไชัยบ�ร� ( สุป็ป็.ลัาวั )

ท,ศใต-            ป็ระกอบด-วัย อ/าเภอนืานื-อย อ/าเภอนืาหมี��นื มี�พื้�*นืท��ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดอ�ตรด,ตต3 อ/าเภอนืานื-อย มี� พื้�*นืท��ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดแพื้ร� อ/าเภอเวั�ยงสุา มี�พื้�*นืท��ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดแพื้ร�

ท,ศตะวั"นืตก    ป็ระก"บด-วัย อ/าเภอบ-านืหลัวัง มี�พื้�*นืท��ต,ดต�อก"บอ/าเภอเชั�ยงมี�วันืจ"งหวั"ดพื้ะเยา อ/าเภอท�าวั"งผ้า มี� พื้�*นืท��ต,ดก"บอ/าเภอป็ง จ"งหวั"ดพื้ะเยาอ/าเภอสุองแควัมี�พื้�*นืท��ต,ดต�อก"บอ/าเภอเชั�ยงค/าจ"งหวั"ดพื้ะเยา

ท,ศเหนื�อ แลัะท,ศตะวั"นืออก มี�อาณาเขตต,ดต�อก"บสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั( สุป็ป็.ลัาวั ) เป็นื ระยะทางยาวัป็ระมีาณ 227 กมี.

53

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศ สุภาพื้พื้�*นืท��โดยท"�วัไป็ของจ"งหวั"ดนื�านื สุ�วันืใหญ่�ป็ระกอบด-วัยภ�เขาแลัะ

ป็;าไมี- ซ��งมี�ควัามีลัาดชั"นืเก,นืกวั�า 30 องศา โดยมี�เนื�*อท��ป็ระมีาณ 85

เป็อร3เซ0นืต3ของเนื�*อท��จ"งหวั"ด มี�ลั"กษณะเป็นืภ�เขาลั�กคลั��นืลัอนืลัาด แลัะลั�กคลั��นืลัอนืชั"นื พื้�*นืท��ราบลั��มีมี�เป็นืสุ�วันืนื-อย ได-แก� ท��ราบกวั-างใหญ่�อย��ในืลั��มีนื/*านื�านื - สุา ตามีลั/านื/*านื�านื แลัะท��ราบลั��มีแคบๆ อย��แถืบอ/าเภอนืานื-อยตอนืใต- อ/าเภอท�าวั"งผ้า อ/าเภอป็5วั อ/าเภอเชั�ยงกลัาง แลัะอ/าเภอท��งชั-างภ�เขาท��มี�ควัามีสุ�งมีาก สุ�วันืใหญ่�อย��บร,เวัณเขตชัายแดนืต,ดก"บสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั ภ�เขาท��สุ/าค"ญ่ ได-แก� ภ�แวั ต"*งอย��ทางท,ศเหนื�อของเขตอ/าเภอป็5วั เป็นืต-นืก/าเนื,ดของแมี�นื/*านื�านื ภ�เขาท��สุ�งท��สุ�ดในืจ"งหวั"ดนื�านื ค�อดอยภ�คา มี�ควัามีสุ�ง 1,980 เมีตร เหนื�อระด"บนื/*าทะเลัป็านืกลัาง ต"*งอย��ทางท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงใต-ในืเขตท-องท��อ/าเภอป็5วั เนื��องจากสุภาพื้พื้�*นืท��เป็นืภ�เขาสุ�งแลัะป็;าไมี- ท/าให-มี�ลั��มีนื/*า แลัะแหลั�งนื/*าท��เป็นืต-นืก/าเนื,ด ของต-นืนื/*าลั/าธารสุ/าค"ญ่หลัายสุาย เชั�นื แมี�นื/*านื�านื แมี�นื/*าสุา แมี�นื/*าวั-า แมี�นื/*าสุมี�นื แมี�นื/*าหลัง แมี�นื/*าป็5วั แมี�นื/*ากอนื เป็นืต-นื นือกจากนื�*ย"งมี�ลั/าธารแลัะลั/าห-วัยจ/านืวันืมีาก ชัาวับ-านืจ�งมี"กต"*งถื,�นืฐานืบ-านืเร�อนือย��ใกลั-ก"บแหลั�งนื/*า เพื้ราะต-องใชั-นื/*าเพื้��อการเกษตรกรรมีแลัะใชั-อ�ป็โภคบร,โภค โดยมี�พื้�*นืท��รวัมีท"*งสุ,*นื 7,170,045 ไร� หร�อ 11,472,076 ตารางก,โลัเมีตร

สภ�พภ มิ�อ�ก�ศ

มี�ลั"กษณะอากาศแบบท��งหญ่-าเมี�องร-อนืแบบ 3 ฤด� ค�อ ฤด�ร-อนื ฤด�ฝนื แลัะฤด�หนืาวั โดยมี�ควัามีแตกต�างของฤด�อย�างชั"ดเจนื

ฤด�ร-อนื ระหวั�างเด�อนืมี�นืาคมี - เมีษายนื อากาศร-อนืถื�งร-อนืจ"ด

ฤด�ฝนื ระหวั�างเด�อนืพื้ฤษภาคมี - ก"นืยายนื มี�ฝนืตกชั�ก จากอ,ทธ,พื้ลัลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต-

54

ฤด�หนืาวั ระหวั�างเด�อนืต�ลัาคมี - ก�มีภาพื้"นืธ3อากาศหนืาวัถื�งหนืาวัจ"ดจากอ,ทธ,พื้ลัลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ

จ"งหวั"ดนื�านื มี�ควัามีแตกต�างก"นืของฤด�กาลั โดยอากาศจะร-อนือบอ-าวัในืฤด�ร-อนื แลัะหนืาวัเย0นืในืฤด�หนืาวั โดยได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- พื้"ดพื้าเอาควัามีชั��มีชั�*นืมีาสุ��ภ�มี,ภาค ท/าให-มี�ผ้ลัตกชั�ก ในืเด�อนืพื้ฤษภาคมีถื�งเด�อนืก"นืยายนื ซ��งเป็นืชั�วังฤด�ฝนื แลัะจะได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ พื้"ดพื้าเอาควัามีหนืาวัเย0นืสุ��ภ�มี,ภาค ในืเด�อนืต�ลัาคมีถื�งก�มีภาพื้"นืธ3 แลัะในืชั�วังเด�อนืมี�นืาคมีถื�งเมีษายนื จะได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืออกเฉี�ยงใต- ท/าให-มี�สุภาพื้อากาศร-อนื

            นือกจากนื�*จ"งหวั"ดนื�านื ย"งมี�สุภาพื้ภ�มี,ป็ระเทศโดยรอบ เป็นืห�บเขาแลัะภ�เขาสุ�งชั"นืมีาก ท,วัเขาวัางต"วัในืแนืวัเหนื�อใต- ท/าให-บร,เวัณยอดเขา สุามีารถืร"บควัามีกดอากาศสุ�งท��แผ้�มีาจากป็ระเทศจ�นืในืฤด�หนืาวั ได-อย�างท"�วัถื�งแลัะเต0มีท�� ขณะเด�ยวัก"นืท��ท,วัเขาวัางต"วัเหนื�อใต- ท/าให-เสุมี�อนืก/าแพื้งป็:ดก"*นืลัมีมีรสุ�มีทางท,ศตะวั"นืออก รวัมีท"*งย"งมี�ระด"บควัามีสุ�งเฉีลั��ยบนืยอดเขา ก"บควัามีสุ�งเฉีลั��ยท��ผ้,วัแตกต�างก"นืมีาก แลัะย"งมี�ระด"บควัามีสุ�งเหนื�อระด"บนื/*าทะเลั จากป็5จจ"ยท"*งหลัายเหลั�านื�* ในืตอนืกลัางวั"นื ถื�กอ,ทธ,พื้ลัของแสุงแดดเผ้า ท/าให-อ�ณหภ�มี,ร-อนืมีาก แลัะในืตอนืกลัางค�นืจะได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัของลัมีภ�เขา พื้"ดลังสุ��ห�บเขา ท/าให-อากาศเย0นืในืตอนืกลัางค�นื

55

56

ภ�พท�� 17 : แผีนำท��จ�งหว�ดนำ+�นำแสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

57

ภ�พท�� 18 : แผีนำท��จ�งหว�ดนำ+�นำแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

58

ภ�พท�� 19 : แผีนำท��จ�งหว�ดนำ+�นำแสดงชันำ�ดห�นำ

59

จ�งหว�ดพะเย�

ท��ต��ง

จ"งหวั"ดพื้ะเยาเป็นืจ"งหวั"ดชัายแดนื ต"*งอย��ทางภาคเหนื�อตอนืบนืของป็ระเทศไทย มี�ขอบเขตอย��ระหวั�างเสุ-นืร� -งท�� 18 องศา 44 ลั,ป็ดาเหนื�อ ถื�ง 19 องศา 44 ลั,ป็ดาเหนื�อ แลัะเสุ-นืแวังท�� 99 องศา 40 ลั,ป็ดาตะวั"นืออก ถื�ง 100 องศา 40 ลั,ป็ดาตะวั"นืออก พื้�*นืท��จ"งหวั"ดพื้ะเยา มี�ขนืาดป็ระมีาณ 6,335.06 ตารางก,โลัเมีตร หร�อ 3,959,412.5 ไร� มี�อาณาเขตต,ดต�อ ด"งนื�*

ท,ศเหนื�อ ต,ดต�อก"บอ/าเภอพื้านื อ/าเภอป็;าแดด แลัะอ/าเภอเท,ง จ"งหวั"ดเชั�ยงราย

ท,ศตะวั"นืออก ต,ดต�อก"บแขวังไชัยบ�ร� ป็ระเทศสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั อ/าเภอท�าวั"งผ้า แลัะอ/าเภอบ-านืหลัวัง จ"งหวั"ดนื�านื

ท,ศใต- ต,ดต�อก"บอ/าเภองาวั จ"งหวั"ดลั/าป็าง แลัะอ/าเภอสุอง จ"งหวั"ดแพื้ร�

ท,ศตะวั"นืตก ต,ดต�อก"บอ/าเภอวั"งเหนื�อ จ"งหวั"ดลั/าป็าง

สภ�พภ มิ�ปร์ะเทศลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศโดยท"�วัไป็ลั-อมีรอบไป็ด-วัยเท�อกเขา ท"*งด-านืตะวั"นื

ออก ด-านืตะวั"นืตก ด-านืใต- แลัะตอนืกลัางของจ"งหวั"ด เท�อกเขาเหลั�านื�*จะทอดต"วัเป็นืแนืวัยาวัจากเหนื�อลังใต- มี�ท��ราบเหมีาะแก�การเพื้าะป็ลั�ก อย��สุองข-างเท�อกเขาแลัะระหวั�างลั/านื/*า มี�เนื�*อท��ภ�เขาสุ�งแลัะสุ�งมีากท��สุ�ด ป็ระมีาณร"อยลัะ 47 ของพื้�*นืท�� จ"งหวั"ด มี�พื้�*นืท��เนื,นืเขาผ้สุมีท��ราบ ป็ระมีาณร-อยลัะ 35

แลัะมี�ท��ราบลั��มีนื-อยท��สุ�ด ป็ระมีาณร-อยลัะ 18 เท�านื"*นื ระด"บควัามีสุ�งของพื้�*นืท��จ"งหวั"ดพื้ะเยา มี�ควัามีสุ�งระหวั�าง 300 - 1,550 เมีตร จากระด"บ นื/*า

60

ทะเลัป็านืกลัางโดยมี�เท�อกเขาอย��สุ�งทางท,ศตะวั"นืตก ท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อแลัะท,ศตะวั"นืออกเฉี�ยงใต- บร,เวัณอ/าเภอเชั�ยงค/า อ/าเภอป็ง อ/าเภอเชั�ยงมี�วันืท,ศตะวั"นืตกของอ/าเภอเมี�องพื้ะเยาแลัะอ/าเภอแมี�ใจ เท�อกเขาเหลั�านื�*ทอดต"วัในืแนืวัเหนื�อ - ใต- ขนืานืไป็ก"บท��สุ�งตอนืกลัางท��ค�อยๆ เทลัาดลังสุ��ท��ราบ บร,เวัณ อ/าเภอจ�นื อ/าเภอแมี�ใจ อ/าเภอดอกค/าใต- แลัะอ/าเภอเมี�องพื้ะเยา โดยมี�เสุ-นืข"*นืระด"บควัามีสุ�งไลั�ระด"บ ต"*งแต� 300 - 500 เมีตร เหนื�อระด"บนื/*าทะเลัป็านืกลัาง สุ/าหร"บบร,เวัณท��ราบลั��มีแลัะท��ลั��มี ระด"บต"*งแต� 500

- 1,000 เมีตร เหนื�อระด"บนื/*าทะเลัป็านืกลัาง สุ/าหร"บท��ลัาดเชั,งเขาแลัะระด"บต"*งแต� 1,000 - 1,550 เมีตร เหนื�อระด"บนื/*าทะเลัป็านืกลัาง สุ/าหร"บท��ราบสุ�งแลัะภ�เขา เท�อกเขาท��สุ/าค"ญ่ของจ"งหวั"ดพื้ะเยา ได-แก� เท�อกเขาดอยภ�ลั"งกา ดอยสุ"นืป็5นืนื/*า ดอยแมี�สุ�ก ดอยข�นืแมี�ฝาด ดอยข�นืแมี�ต/Mา แลัะดอยข�นืแมี�ตJอมี ในืพื้�*นืท��ของจ"งหวั"ดพื้ะเยานื�*มี�บร,เวัณท��ราบสุ�งเป็นืพื้�*นืท��ท��สุ/าค"ญ่ ได-แก� บร,เวัณท��ราบสุ�งตอนืกลัางของจ"งหวั"ดพื้ะเยา ในืเขตอ/าเภอดอกค/าใต- อ/าเภอจ�นื อ/าเภอป็ง ท��ป็ระกอบไป็ด-วัยเท�อกเขาหลัายเท�อกเขาอ"นืเป็นืแหลั�งก/าเนื,ดของต-นืนื/*าลั/าธารหลัายสุาย เท�อกเขาท��สุ/าค"ญ่ ได-แก� ดอยภ�ลั"งกา ซ��งมี�ระด"บควัามีสุ�ง 1,098 เมีตร จากระด"บนื/*าทะเลัป็านืกลัาง

สภ�พภ มิ�อ�ก�ศสุภาพื้อากาศ ของจ"งหวั"ดพื้ะเยาแบ�งได-เป็นื 3 ฤด� ค�อ

ฤด�ร-อนื เด�อนืมี�นืาคมีถื�งเด�อนืพื้ฤษภาคมี อากาศร-อนืจ"ดในืเด�อนืพื้ฤษภาคมี อ�ณหภ�มี,สุ�งสุ�ด วั"ดได- 39.5 องศาเซลัเซ�ยสุ

ฤด�ฝนื เด�อนืพื้ฤษภาคมีถื�งเด�อนืต�ลัาคมี ฝนืตกหนืาแนื�นืในืเด�อนืพื้ฤษภาคมี ฝนืตกตลัอดป็D ป็ระมีาณ 1,043.9 มี,ลัลั,เมีตร มี�วั"นืฝนืตก 101 วั"นื

61

ฤด�หนืาวั เด�อนืพื้ฤศจ,กายนื ถื�งเด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3 อากาศหนืาวัจ"ดในืเด�อนืพื้ฤศจ,กายนื แลัะ เด�อนืมีกราคมี อ�ณหภ�มี,ต/�าสุ�ด วั"ดได- 10.8 องศาเซลัเซ�ยสุ ในืเด�อนืธ"นืวัาคมี

62

ภ�พท�� 20 : แผีนำท��จ�งหว�ดพะเย�แสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

63

ภ�พท�� 21 : แผีนำท��จ�งหว�ดพะเย�แสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

64

ภ�พท�� 22 : แผีนำท��จ�งหว�ดพะเย�แสดงชันำ�ดห�นำ

65

จ�งหว�ดแพร์+

ท��ต��ง

จ"งหวั"ดแพื้ร�เป็นื 1 ในื 9 จ"งหวั"ดภาคเหนื�อของป็ระเทศไทยตอนืบนื ต"*งอย��ระหวั�างเสุ-นืร� -งเหนื�อท�� 14.70 ถื�ง 18.44 องศา ก"บเสุ-นืแวังท�� 99.58 ถื�ง 100.32 องศา อย��สุ�งกวั�าระด"บนื/*าทะเลัป็ระมีาณ 155 เมีตร อย��ห�างจากกร�งเทพื้มีหานืคร ตามีทางหลัวังหมีายเลัข 11 แลัะ 101 

ป็ระมีาณ 555 ก,โลัเมีตร แลัะทางรถืไฟ้ 550 ก,โลัเมีตร (ถื�งสุถืานื�รถืไฟ้เด�นืชั"ย)  มี�เนื�*อท��ป็ระมีาณ 6,538.59 ตารางก,โลัเมีตร  หร�อป็ระมีาณ 4,086,625  ไร� แลัะมี�อาณาเขตต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดใกลั-เค�ยง ได-แก� 

ท,ศเหนื�อ ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดพื้ะเยาแลัะจ"งหวั"ดลั/าป็าง ท,ศตะวั"นืออก ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดนื�านื ท,ศใต- ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดอ�ตรด,ตถื3แลัะจ"งหวั"ดสุ�โขท"ย ท,ศตะวั"นืตก ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดลั/าป็างแลัะจ"งหวั"ดสุ�โขท"ย

สภ�พท�งภ มิ�ศ�สตร์�

พื้�*นืท��จ"งหวั"ดแพื้ร�ลั-อมีรอบด-วัยภ�เขาท"*ง 4 ท,ศ พื้�*นืท��สุ�วันืใหญ่�ป็ระมีาณร-อยลัะ 80 เป็นืภ�เขา มี�พื้�*นืท��ราบเพื้�ยงร-อยลัะ 20 โดยลัาดเอ�ยงไป็ทางท,ศใต-ตามีแนืวัไหลัของแมี�นื/*ายมี คลั-ายก-นืกระทะ พื้�*นืท��ราบของจ"งหวั"ดจะอย��ระหวั�างห�บเขา มี� 2 แป็ลังใหญ่� ค�อ ท��ราบบร,เวัณพื้�*นืท��อ/าเภอร-องกวัาง อ/าเภอเมี�อง อ/าเภอสุ�งเมี�นื แลัะอ/าเภอเด�นืชั"ย ซ��งเป็นืท��ราบแป็ลังใหญ่� แลัะอ�กหนื��งแป็ลัง ค�อ บร,เวัณท��ต" *งอ/าเภอลัอง แลัะอ/าเภอวั"งชั,*นื ซ��งท��ราบด"งกลั�าวั ใชั-เป็นืท��อย��อาศ"ย แลัะท/าการเกษตร

ลั�กษณ์ะภ มิ�อ�ก�ศ

66

ฤด�กาลั ลั"กษณะภ�มี,อากาศของจ"งหวั"ดแพื้ร� จ"ดอย��ในืลั"กษณะแบบฝนืเมี�องร-อนื เฉีพื้าะฤด�ฝนืหร�อแบบท��งหญ่-าเมี�องร-อนื (Tropical

Savanna) บร,เวัณด"งกลั�าวัอย��ในืเขตร�องอากาศเขตร-อนื (Intertropical Convergence Zone) ป็ร,มีาณแลัะการกระจายของฝนืจะได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มี 2 ป็ระเภท ค�อ ลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- ท/าให-มี�ฝนืตกชั�ก แลัะลัมีตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ ท��นื/าเอาอากาศหนืาวัแลัะแห-งแลั-ง จากป็ระเทศจ�นืมีาป็กคลั�มีท"�วับร,เวัณภาคเหนื�อของป็ระเทศไทย นือกจากนื�*เนื��องมีาจากลั"กษณะพื้�*นืท��ของจ"งหวั"ดแพื้ร�ท��เป็นืแอ�งคลั-ายก-นืกระทะลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศเป็นืภ�เขา จ�งท/าให-สุภาพื้อากาศแตกต�างก"นืมีาก ลั"กษณะภ�มี,อากาศของจ"งหวั"ดแพื้ร� แบ�งเป็นื 3 ฤด�กาลั

ฤด�หนืาวั    เร,�มีในืเด�อนืพื้ฤศจ,กายนื ถื�ง เด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3 

ฤด�ร-อนื  เร,�มีป็ระมีาณเด�อนืมี�นืาคมี ถื�ง เด�อนืพื้ฤษภาคมี 

ฤด�ฝนื   เร,�มีป็ระมีาณเด�อนืมี,ถื�นืายนื ถื�ง เด�อนืต�ลัาคมี 

ป็ร,มีาณนื/*าฝนื จากสุถื,ต,ภ�มี,อากาศของจ"งหวั"ดแพื้ร�ในืคาบ 5 ป็D ระหวั�างป็D 2548 - 2552 จะมี�ค�าเฉีลั��ยป็ระมีาณ 1,226.94 มี.มี.  ฝนืตกมีากท��สุ�ด  ในืป็D 2549 วั"ดได- 1,398.7 มี.มี. จ/านืวันืวั"นืท��ฝนืตก 137 วั"นื  ฝนืตกนื-อยท��สุ�ด ในืป็D 2550 วั"ดได-   1,046.1 มี.มี. จ/านืวันืวั"นืท��ฝนืตก 132 วั"นื

อ�ณหภ�มี, อ�ณหภ�มี,ของจ"งหวั"ดแพื้ร�ในืคาบ 5 ป็D ระหวั�างป็D 2548 -

2552 มี�อ�ณหภ�มี,เฉีลั��ย ป็ระมีาณ 26.43 องศาเซลัเซ�ยสุ  อ�ณหภ�มี,ต/�าสุ�ดเฉีลั��ยป็ระมีาณ 18.79 องศาเซลัเซ�ยสุ โดยอ�ณหภ�มี,ต/�าท��สุ�ดเฉีลั��ยวั"ดได- 9.2 องศาเซลัเซ�ยสุ เมี��อวั"นืท�� 14 มีกราคมี 2552  อ�ณหภ�มี,สุ�งสุ�ด เฉีลั��ย

67

ป็ระมีาณ 36.00 องศาเซลัเซ�ยสุ  โดยอ�ณหภ�มี,สุ�งท��สุ�ดเฉีลั��ยวั"ดได- 40.9

องศาเซลัเซ�ยสุ เมี��อวั"นืท�� 1 เมีษายนื 2548    

68

ภ�พท�� 23 : แผีนำท��จ�งหว�ดแพร์+แสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

69

ภ�พท�� 24 : แผีนำท��จ�งหว�ดแพร์+แสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

70

ภ�พท�� 25 : แผีนำท��จ�งหว�ดแพร์+แสดงชันำ�ดห�นำ

71

จ�งหว�ดแมิ+ฮ่+องสอนำ

ท��ต��งจ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื ต"*งอย��ทางภาคเหนื�อไป็ทางท,ศตะวั"นืตกเฉี�ยง

เหนื�อของป็ระเทศไทยระหวั�างเสุ-นืร� -ง(ลัะต,จ�ด) ท�� 17 องศา 38 ลั,ป็ดา –19 องศา 48 ลั,ป็ดาเหนื�อ แลัะเสุ-นืแวัง(ลัองต,จ�ด) ท�� 97 องศา 20 ลั,ป็ดา – 98 องศา 39 ลั,ป็ดาตะวั"นืออก ซ��งห�างจากกร�งเทพื้มีหานืครมีากท��สุ�ดในืภาคเหนื�อ มี�ระยะทางป็ระมีาณ 924 ก,โลัเมีตร มี�พื้�*นืท��ป็ระมีาณ 12,681.259 ตารางก,โลัเมีตร หร�อป็ระมีาณ 7,969,750 ไร� ซ��งใหญ่�เป็นือ"นืด"บ 3 ของภาคเหนื�อ แลัะเป็นือ"นืด"บ 7 ของป็ระเทศ มี�ควัามียาวัจากเหนื�อจรดใต-ป็ระมีาณ 250 ก,โลัเมีตร  กวั-างป็ระมีาณ  95   ก,โลัเมีตร   แลัะมี�อาณาเขตต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดต�าง ๆ

ท,ศเหนื�อ ต,ดต�อก"บ ป็ระเทศสุหภาพื้พื้มี�าด-านืร"ฐฉีานืตอนืใต-ร"ฐคะยาบางสุ�วันืโดยมี�แมี�นื/*า สุาลัะวั,นื  แมี�นื/*าเมีย เป็นืแนืวัพื้รมีแดนืท,ศตะวั"นืออก ต,ดต�อก"บ  อ/าเภอเวั�ยงแหง อ/าเภอแมี�แตง อ/าเภอแมี�แจ�มี อ/าเภอฮ่อด แลัะอ/าเภออมีกJอย  จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� โดยมี�เท�อกเขาถืนืนืธงชั"ยกลัาง แลัะเท�อกเขาถืนืนืธงชั"ย ตะวั"นืออก เป็นืแนืวัเขตท,ศใต- ต,ดต�อก"บ  อ/าเภอท�าสุองยาง จ"งหวั"ดตาก โดยมี�แมี�นื/*ายวัมีแลัะแมี�นื/*าเงาเป็นืแนืวัเขตท,ศตะวั"นืตก  ต,ดต�อก"บ ป็ระเทศสุหภาพื้พื้มี�า ด-านืร"ฐคะยาแลัะร"ฐคอท�เลั โดยมี�เท�อกเขาถืนืนื ธงชั"ยตะวั"นืตก แมี�นื/*าสุาลัะวั,นื แลัะแมี�นื/*าเมีย เป็นืแนืวัพื้รมีแดนื  จ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนืมี�พื้รมีแดนืท�� ต,ดต�อก"บป็ระเทศสุหภาพื้พื้มี�า รวัมีท"*งสุ,*นื ยาวั 483 ก,โลัเมีตร แบ�งเป็นืพื้รมีแดนืทางบก ยาวั

ป็ระมีาณ 326 ก,โลัเมีตร แลัะพื้รมีแดนืทางนื/*า ยาวัป็ระมีาณ 157 ก,โลัเมีตร(ด-านืแมี�นื/*าสุาลัะ วั,นื ยาวั 127 ก,โลัเมีตร  แลัะด-านืแมี�นื/*า

72

เมีย ยาวั 30 ก,โลัเมีตร)  ท�กอ/าเภอในืจ"งหวั"ด มี�อาณาเขตต,ดต�อก"บป็ระเทศสุหภาพื้พื้มี�า

 แมี�ฮ่�องสุอนืได-ชั��อวั�า เมี�องสุามีหมีอก เนื��องจากเป็นืเมี�องในืห�บเขา  ลั-อมีรอบด-วัยภ�เขาสุลั"บซ"บซ-อนืทอดขนืานืไป็ก"บท,วัเขาถืนืนืธงชั"ย แลัะท,วัเขาแดนืลัาวั ด"งนื"*นื จ�งถื�กป็กคลั�มีด-วัยหมีอกตลัอดท"*งป็D มี�ท,วัท"ศนื3สุวัยงามีตามีธรรมีชัาต, ของเท�อกเขาสุลั"บซ"บซ-อนืแลัะป็;าไมี-นืานืาพื้"นืธ�3จนืมี�ค/ากลั�าวัวั�าเป็นืสุวั,ตเซอร3แลันืด3ของเมี�อง

ลั�กษณ์ะภ มิ�อ�ก�ศ

                จ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนืเป็นืจ"งหวั"ดท��มี�ภ�มี,อากาศแบบร-อนืชั�*นื โดยในืฤด�ร-อนืจะมี�อากาศร-อนืจ"ด อากาศหนืาวัจ"ดในืฤด�หนืาวั แลัะฝนืจะตกชั�กในืฤด�ฝนื นือกจากนื�*จ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื มี�หมีอกป็กคลั�มีตลัอดท"*งป็D ท"*งนื�* มี�สุาเหต�เนื��องจากลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศท��เป็นืห�บเขาสุ�ง มี�พื้�*นืท��อย��บนืท��สุ�งเหนื�อระด"บนื/*าทะเลั ท/าให-มี�อ�ณหภ�มี,สุ�งในืตอนืกลัางวั"นืเนื��องจากถื�กแสุงแดด สุ�วันืในืตอนืกลัางค�นืจะได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีภ�เขา ท/าให-อากาศเย0นืลังอย�างรวัดเร0วั ซ��งเมี��อควัามีร-อนืในืตอนืกลัางวั"นืลัอยต"วัข�*นืป็ะทะก"บควัามีชั�*นืของอากาศ จ�งท/าให-เก,ดหมีอกป็กคลั�มี โดยท"�วัไป็ในืตอนืกลัางค�นืสุภาพื้ภ�มี,อากาศจะมี�ควัามีแตกต�างก"นือย�างชั"ดเจนืท"*ง 3 ฤด�กาลั

- ฤด�ร-อนื  เร,�มีต"*งแต�ชั�วังระหวั�างกลัางเด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3 - กลัางเด�อนืพื้ฤษภาคมี จะมี�อากาศร-อนือบอ-าวั

- ฤด�ฝนื  เร,�มี ต"*งแต�ชั�วังกลัางเด�อนืพื้ฤษภาคมี - เด�อนืต�ลัาคมี จะได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- ท/าให-อากาศชั��มีชั�*นืฝนืจะตกชั�กมีาก ซ��งจะมี�ป็ร,มีาณมีากท��สุ�ดในืเด�อนืสุ,งหาคมี

73

- ฤด�หนืาวั  เร,�มีต"*งแต�ชั�วังเด�อนืต�ลัาคมี - กลัางเด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3 โดยได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากลัมีมีรสุ�มีตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ แลัะควัามีกดอากาศสุ�งจากป็ระเทศจ�นื อากาศจะหนืาวัเย0นืมีาก

74

ภ�พท�� 26 : แผีนำท��จ�งหว�ดแมิ+ฮ่+องสอนำแสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

75

ภ�พท�� 27 : แผีนำท��จ�งหว�ดแมิ+ฮ่+องสอนำแสดงพ��นำท��ป4�ไมิ.

76

ภ�พท�� 28 : แผีนำท��จ�งหว�ดแมิ+ฮ่+องสอนำแสดงชันำ�ดห�นำ

77

จ�งหว�ดอ/ตร์ด�ตถ�

ท��ต��ง

จ"งหวั"ดอ�ตรด,ตถื3ต"*งอย��ในืเขตภาคเหนื�อตอนืลั�างระหวั�างเสุ-นืร� -งท�� 17 องศา 37 ลั,ป็ดาแลัะ 19 องศา 30 ลั,ป็ดาเหนื�อก"บเสุ-นืแวังท�� 100 องศา 5  ลั,ป็ดาแลัะ 101  องศา 11  ลั,ป็ดาตะวั"นืออกอย��ห�างจากกร�งเทพื้มีหานืครโดยทางรถืไฟ้ 485 ก,โลัเมีตรแลัะโดยทางรถืยนืต3 491 ก,โลัเมีตร มี�เนื�*อท��รวัมีท"*งสุ,*นื 7,838,592  ตารางก,โลัเมีตร หร�อ  4,899,120  ไร� ค,ดเป็นืร-อยลัะ 4.62  ของพื้�*นืท��ภาคเหนื�อ อาณาเขตการต,ดต�อ มี�ด"งนื�* ค�อ

 ท,ศเหนื�อ ต,ดตอก"บ จ"งหวั"ดแพื้ร� แลัะจ"งหวั"ดนื�านื

ท,ศตะวั"นืออก ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดพื้,ษณ�โลัก จ"งหวั"ดเลัย แลัะสุาธารณร"ฐป็ระชัาธ,ป็ไตยป็ระชัาชันืลัาวั

โดยมี�แนืวัเขตชัายแดนืยาวัป็ระมีาณ 135 เมีตร

ท,ศใต- ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดพื้,ษณ�โลัก

ท,ศตะวั"นืตก ต,ดต�อก"บจ"งหวั"ดสุ�โขท"ย

ลั�กษณ์ะภ มิ�ปร์ะเทศ

          จ"งหวั"ดอ�ตรด,ตถื3ท��สุภาพื้ภ�มี,ป็ระเทศแบ�งได-เป็นื 3 ลั"กษณะค�อ1. ท��ราบลั��มีแมี�นื/*า เก,ดอย��บร,เวัณสุองฝ5� งของแมี�นื/*านื�านื แลัะลั/านื/*า

สุาขาท��ไหลัมีาบรรจบก"บแมี�นื/*านื�านื สุภาพื้พื้�*นืท��สุ�วันืใหญ่�ค�อนืข-างราบเร�ยบ มี�ระด"บควัามีสุ�งของพื้�*นืท��ป็ระมีาณ  50-100 เมีตรจากระด"บนื/*าทะเลัอย��ในื

78

เขตอ/าเภอตรอนื อ/าเภอพื้,ชั"ย  อ/าเภอลั"บแลั  อ/าเภอทองแสุนืข"นื  แลัะบางสุ�วันืของอ/าเภอเมี�องอ�ตรด,ตถื3

2.ท��ราบระหวั�างห�บเขาแลัะบร,เวัณลั�กคลั��นืลัอดลัาด เป็นืบร,เวัณท��อย��ต�อเนื��องจากท��ราบลั��มีนื/*าทางด-านืเหนื�อแลัะด-านืตะวั"นืออกของจ"งหวั"ด มี�ควัามีสุ�งระหวั�าง 100-400 เมีตร  จากระด"บนื/*าทะเลัอย��ในืเขตอ/าเภอทองแสุนืข"นื  อ/าเภอลั"บแลั  อ/าเภอนื/*าป็าด  อ/าเภอฟ้ากท�า  อ/าเภอบ-านืโคก  แลัะบางสุ�วันืของอ/าเภอเมี�องอ�ตรด,ตถื3

3.เขตภ�เขาแลัะท��สุ�ง  เป็นืภ�มี,ป็ระเทศท��พื้บมีากป็ระมีาณคร��งหนื��งของพื้�*นืท��จ"งหวั"ด  มี�ควัามีสุ�งของพื้�*นืท��ระหวั�าง  400-1,000  เมีตร ในืบร,เวัณด-านืเหนื�อแลัะด-านืตะวั"นืออกของจ"งหวั"ดโดยเฉีพื้าะในืเขตอ/าเภอบ-านืโคก  อ/าเภอฟ้ากท�า  อ/าเภอนื/*าป็าด  อ/าเภอท�าป็ลัา  อ/าเภอลั"บแลั  แลัะบางสุ�วันืของอ/าเภอเมี�องอ�ตรด,ตถื3สภ�พภ มิ�อ�ก�ศ

       สุ/าหร"บภ�มี,อากาศจ"ดอย��ในืภ�มี,อากาศแบบฝนืเมี�องร-อนืเฉีพื้าะฤด�(Tropical climate)  โดยมี�ระยะชั�วังฝนืสุลั"บก"บชั�วังอากาศแห-งแลั-งแตกต�างก"นืชั"ดเจนืแลัะเนื��องจากภ�มี,ป็ระเทศสุ�วันืใหญ่�เป็นืภ�เขาสุ�งแลัะท��สุ�ง  จ�งท/าให-อากาศร-อนืจ"ดในืฤด�ร-อนืแลัะหนืาวัจ"ดในืฤด�หนืาวั  ฤด�ร-อนืเร,�มีต"*งแต�เด�อนืมี�นืาคมี  พื้ฤษภาคมี  อ�ณหภ�มี,เฉีลั��ย 35 องศาเซลัเซ�ยสุ  ฤด�ฝนืระหวั�างเด�อนืมี,ถื�นืายนื – ต�ลัาคมี  

79

ภ�พท�� 29 : แผีนำท��จ�งหว�ดอ/ตร์ด�ตถ�แสดงเขตก�ร์ปกคร์อง

80

ภ�พท�� 30 : แผีนำท��จ�งหว�ดอ/ตร์ด�ตถ�แสดงพ��นำท��ป4�

81

ภ�พท�� 31 : แผีนำท��จ�งหว�ดอ/ตร์ด�ตถ�แสดงพ��นำท��ป4�

82

บทท�� 3 สภ�พท�งเศร์ษฐก�จแลัะส�งคมิของพ��นำท��

ลั�กษณ์ะท��วไปของโคร์งสร์.�งเศร์ษฐก�จ

มี�พื้�*นืท��ป็ระมีาณ 93,690,850 ตารางก,โลัเมีตร หร�อป็ระมีาณ 18.26% ของเนื�*อท��ป็ระเทศไทย ภ�มี,ป็ระเทศสุ�วันืใหญ่�เป็นืป็;าเขา  มี�พื้�*นืท��ท/าการเกษตรป็ระมีาณ 29.2 ลั-านืไร� หร�อ 1 ในื 5 ของพื้�*นืท��ท/าการเกษตรท"*งป็ระเทศ ณ สุ,*นืป็D 2552 ภาคเหนื�อมี�ป็ระชัากรจ/านืวันื 11.7 ลั-านืคนื หร�อร-อยลัะ 18.5 ของป็ระชัากรท"*งป็ระเทศ เป็นืภาคเด�ยวัของป็ระเทศซ��งมี�ป็ระชัากรลัดลังในืระยะ 9 ป็Dท��ผ้�านืมีา (เท�ยบก"บป็D 2543 จ/านืวันื 12.1

ลั-านืคนื) [1] รายได-เฉีลั��ยต�อห"วัป็D 2552 จ/านืวันื 71,105 บาท ต/�ากวั�ารายได-เฉีลั��ยต�อห"วัของป็ระเทศซ��งมี�รายได- 135,281 บาท เก�อบเท�าต"วัแลัะต/�ากวั�าท�กภาคยกเวั-นืภาคตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ   

เศรษฐก,จภาคเหนื�อระหวั�างป็D 2545-2552 ขยายต"วัเฉีลั��ยร-อยลัะ 2.7 ต/�ากวั�าของป็ระเทศซ��งขยายต"วัร-อยลัะ 3.5 โครงสุร-างการผ้ลั,ตภาคเหนื�ออย��ในืภาคอ�ตสุาหกรรมี เกษตรกรรมี แลัะการค-าสุ�งค-าป็ลั�ก สุ"ดสุ�วันื  ร-อยลัะ 19.6, 19.3 แลัะ 16.3 ของผ้ลั,ตภ"ณฑ์3ภาคเหนื�อ ตามีลั/าด"บ การกระจายต"วัด�กวั�าของป็ระเทศท��กระจ�กต"วัอย��ในืภาคอ�ตสุาหกรรมีถื�งร-อยลัะ 38.6 พื้�ชัเศรษฐก,จสุ/าค"ญ่ของภาคเหนื�อได-แก� ข-าวั อ-อย ข-าวัโพื้ด ใบยาสุ�บ ถื"�วัเหลั�อง พื้�ชัผ้"ก แลัะผ้ลัไมี- ขณะท��อ�ตสุาหกรรมีสุ/าค"ญ่ ได-แก� อ,เลั0กทรอนื,กสุ3 สุ,นืค-าเกษตรแป็รร�ป็ เซรามี,ค นื/*าตาลั ป็�นืซ�เมีนืต3 แลัะห"ตถืกรรมี

คว�มิส��ค�ญของภ�คเหนำ�อต+อเศร์ษฐก�จส+วนำร์วมิของปร์ะเทศ

ผ้ลั,ตภ"ณฑ์3ภาคเหนื�อ (Gross Regional Product : GRP) ตามีราคาตลัาดป็D 2549 มี�มี�ลัค�า 686,218 ลั-านืบาทหร�อร-อยลัะ 8.8 ของ

83

ผ้ลั,ตภ"ณฑ์3ในืป็ระเทศ (GDP) การผ้ลั,ตบางสุาขามี�ควัามีสุ/าค"ญ่ต�อป็ระเทศ เชั�นื เกษตรกรรมีแลัะสุาขาเหมี�องแร� ผ้ลัผ้ลั,ตท"*งสุองสุาขา ค,ดเป็นืร-อยลัะ 20.2 แลัะร-อยลัะ 11.4 ของผ้ลัผ้ลั,ตสุาขาเกษตรกรรมีแลัะสุาขาเหมี�องแร�ของป็ระเทศ ตามีลั/าด"บ ภาคเหนื�อเป็นืแหลั�งผ้ลั,ตข-าวัแลัะพื้�ชัไร�ท��สุ/าค"ญ่ พื้�ชัผ้ลัสุ/าค"ญ่ของภาคเหนื�อ เชั�นื ถื"�วัเหลั�อง ข-าวัโพื้ด ข-าวัแลัะอ-อยมี�ป็ร,มีาณผ้ลัผ้ลั,ต ไมี�ต/�ากวั�าหนื��งในืสุ��ของผ้ลัผ้ลั,ตท"*งป็ระเทศ ขณะท��พื้�ชัสุ/าค"ญ่อ��นื เชั�นื ลั/าไย ลั,*นืจ�� กระเท�ยมี ใบยาสุ�บเวัอร3จ,เนื�ยแลัะเบอร3เลัย3 หอมีแดง แลัะหอมีห"วัใหญ่� เก�อบท"*งหมีดผ้ลั,ตในืภาคเหนื�อ นือกจากนื"*นืย"งเป็นืแหลั�งต-นืนื/*าของภาคกลัาง กร�งเทพื้ฯ แลัะป็ร,มีณฑ์ลั รวัมีท"*งเป็นืแหลั�งทร"พื้ยากรแร�ธาต�สุ/าค"ญ่ของป็ระเทศ เชั�นื ถื�านืห,นืลั,กไนืต3 ห,นืป็�นื แลัะด,นืขาวัท��จ"งหวั"ดลั/าป็าง แร�สุ"งกะสุ�ท��จ"งหวั"ดตาก นื/*ามี"นืด,บท��จ"งหวั"ดก/าแพื้งเพื้ชัร เป็นืต-นื

ลั�กษณ์ะแลัะโคร์งสร์.�งเศร์ษฐก�จของภ�คเหนำ�อ

มี�พื้�*นืท��ป็ระมีาณร-อยลัะ 60 ของพื้�*นืท��ภาคเหนื�อ พื้�*นืท��ของภาคเหนื�อกวั�าคร��งเป็นืป็;าเขา มี�พื้�*นืท��ราบเหมีาะก"บการเพื้าะป็ลั�กไมี�ถื�งร-อยลัะ 15 แต�มี�ทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศแลัะอากาศเหมีาะแก�การท�องเท��ยวัสุามีารถืด�งด�ดนื"กท�องเท��ยวัให-มีาพื้"กผ้�อนืแลัะพื้/านื"กอาศ"ยเป็นืคร"*งคราวัแลัะถืาวัร ท/าให-ธ�รก,จบร,การ เชั�นื ธ�รก,จโรงแรมี ร�สุอร3ท แลัะของท��ระลั�ก เป็นืสุาขาเศรษฐก,จสุ/าค"ญ่ของภาคเหนื�อตอนืบนื นือกจากนื�*ย"งเป็นืแหลั�งผ้ลั,ตกระแสุไฟ้ฟ้7าสุ/าค"ญ่ท"*งจากพื้ลั"งนื/*าจากเข��อนืภ�มี,พื้ลั จ"งหวั"ดตาก แลัะถื�านืห,นืลั,กไนืต3ท��โรงไฟ้ฟ้7าแมี�เมีาะ จ"งหวั"ดลั/าป็าง ตลัอดจนืเป็นืแหลั�งแร�ธาต�สุ/าค"ญ่หลัายชันื,ด เชั�นื ถื�านืห,นืลั,กไนืต3 ห,นืป็�นื แลัะด,นืขาวัท��จ"งหวั"ดลั/าป็าง แลัะแร�สุ"งกะสุ�ท��จ"งหวั"ดตาก ก�อให-เก,ดอ�ตสุาหกรรมีต�อเนื��อง เชั�นื อ�ตสุาหกรรมีเซรามี,ค ป็�นืซ�เมีนืต3 แลัะโรงงานืถืลั�งแร�สุ"งกะสุ� เป็นืต-นื นือกจากนื�* จ"งหวั"ด

84

ตากย"งเป็นืป็ระต�การค-าชัายแดนืก"บป็ระเทศพื้มี�าแลัะจ"งหวั"ดเชั�ยงรายมี�การค-าเชั��อมีโยงก"บพื้มี�า ลัาวั แลัะจ�นื (ตอนืใต-)

จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�เป็นืศ�นืย3กลัางทางเศรษฐก,จท�กด-านืของภาคเหนื�อ มี�สุ"ดสุ�วันืการผ้ลั,ตป็ระมีาณร-อยลัะ 14.8 ของผ้ลั,ตภ"ณฑ์3ภาค มี�จ/านืวันืสุาขาธนืาคารพื้าณ,ชัย3 201 สุาขา สุ�งสุ�ดเป็นือ"นืด"บสุ��ของป็ระเทศ แลัะมี�สุ"ดสุ�วันืเง,นืฝากแลัะสุ,นืเชั��อป็ระมีาณ 1 ในื 3 ของเง,นืฝากแลัะสุ,นืเชั��อท"*งภาคเหนื�อ

สภ�พแร์งง�นำ

  สุ,*นืป็D 2553 ป็ระชัากรภาคเหนื�อมี�ก/าลั"งแรงงานื ป็ระมีาณ 6.8 ลั-านืคนื ร-อยลัะ 47 อย��ในืภาคการเกษตร ค�าจ-างข"*นืต/�าในืแต�ลัะจ"งหวั"ดอย��ระหวั�าง 159-180 บาท (ป็ระกาศกระทรวังแรงงานื วั"นืท�� 13 ธ"นืวัาคมี 2553 โดยมี�ผ้ลับ"งค"บใชั-ต"*งแต�วั"นืท�� 1 มีกราคมี 2554) จ"งหวั"ดท��มี�ค�าแรงข"*นืต/�าสุ�งท��สุ�ดค�อ เชั�ยงใหมี� สุาขาการผ้ลั,ตในืภาคเหนื�อพื้��งพื้,งแรงงานืจากป็ระเทศเพื้��อนืบ-านืเป็นืหลั"กได-แก� อ�ตสุาหกรรมีสุ,�งทอ การก�อสุร-าง แลัะภาคการเกษตร (อาท, สุวันืลั/าใย สุวันืสุ-มี การต"ดอ-อย เป็นืต-นื) ในืขณะท�� แรงงานืมี�ฝDมี�อของภาคเหนื�อบางสุ�วันืไป็ท/างานืท��สุ�วันืกลัางแลัะต�างป็ระเทศ อาท, ป็ระเทศในืตะวั"นืออกกลัาง ไต-หวั"นื แลัะสุ,งคโป็ร3 ซ��งให-ผ้ลัตอบแทนืสุ�งกวั�าการท/างานืในืป็ระเทศ 

ร์�ยง�นำแนำวโนำ.มิธ/ร์ก�จภ�คเหนำ�อจ�ดท��ข8�นำจ�กก�ร์ร์วบร์วมิข.อมิ ลัภ�วะธ/ร์ก�จแลัะเศร์ษฐก�จ

การบร,โภคภาคเอกชันื ขยายต"วัด�ท"*งในืสุ,นืค-าคงทนืแลัะสุ,นืค-าอ�ป็โภคบร,โภคท"�วัไป็ ตามีก/าลั"งซ�*อของป็ระชัาชันืซ��งเพื้,�มีข�*นืจากราคาสุ,นืค-าเกษตร

85

อย��ในืเกณฑ์3สุ�งแลัะภาวัะการท�องเท��ยวัป็ร"บต"วัด�ข�*นื ป็ระกอบก"บการป็ร"บเพื้,�มีเง,นืเด�อนืแลัะค�าแรงของภาคร"ฐแลัะเอกชันื สุ/าหร"บธ�รก,จจ/าหนื�ายรถืยนืต3ได-ร"บผ้ลักระทบระยะสุ"*นืเนื��องจากภ"ยพื้,บ"ต,ในืป็ระเทศญ่��ป็�;นืท/าให-มี�ควัามีลั�าชั-าในืการผ้ลั,ต ต-องเลั��อนืการสุ�งมีอบสุ,นืค-าออกไป็

การสุ�งออก ภาวัะธ�รก,จโดยรวัมีขยายต"วัจากอ�ป็สุงค3ในืต�างป็ระเทศโดยเฉีพื้าะกลั��มีสุ,นืค-าเกษตรแป็รร�ป็ได-ป็ระโยชันื3จากควัามีต-องการอาหารในืตลัาดโลักเพื้,�มีข�*นืแลัะมี�แนืวัโนื-มีขยายต"วัมีากกวั�าเด,มีท��คาดการณ3ไวั-จากเหต�ภ"ยพื้,บ"ต,ในืญ่��ป็�;นื อ�ตสุาหกรรมีอ,เลั0กทรอนื,กสุ3อาจได-ร"บผ้ลักระทบในืระยะสุ"*นืเนื��องจากโรงงานืในืญ่��ป็�;นืหย�ดท/าการผ้ลั,ตชั"�วัคราวั คาดวั�าในืระยะต�อไป็ธ�รก,จท��ผ้ลั,ตชั,*นืสุ�วันืเคร��องใชั-ไฟ้ฟ้7าแลัะเซรามี,กจะมี�ค/าสุ"�งการบร,โภคภาคเอกชันื

การบร,โภคภาคเอกชันืมี�แนืวัโนื-มีขยายต"วัด�ท"*งในืสุ,นืค-าคงทนืแลัะสุ,นืค-าอ�ป็โภคบร,โภคท"�วัไป็ เนื��องจากราคาสุ,นืค-าเกษตรป็ร"บต"วัสุ�งข�*นืตามีอ�ป็สุงค3ในืตลัาดโลักภาวัะการท�องเท��ยวัป็ร"บต"วัด�ข�*นื ป็ระกอบก"บการป็ร"บเพื้,�มีเง,นืเด�อนืแลัะค�าแรงของภาคร"ฐแลัะเอกชันื ท/าให-ป็ระชัาชันืมี�ก/าลั"งซ�*อเพื้,�มีข�*นื

- ต"วัแทนืจ/าหนื�ายรถืยนืต3 : ยอดจ/าหนื�ายรถืยนืต3ท"*งรถืยนืต3ใหมี�แลัะรถืยนืต3มี�อสุองขยายต"วัตามีก/าลั"งซ�*อของป็ระชัาชันืท��เพื้,�มีข�*นืจากพื้�ชัผ้ลัเกษตรมี�ราคาสุ�งข�*นื แลัะภาวัะการท�องเท��ยวัภาคเหนื�อป็ร"บต"วัด�ข�*นื สุ�วันืยอดจ/าหนื�ายรถืจ"กรยานืยนืต3ขยายต"วัจากกลั��มีลั�กค-าเง,นืเด�อนืแลัะกลั��มีเกษตรกรเป็นืสุ/าค"ญ่ แนืวัโนื-มีระยะสุ"*นืคาดวั�ายอดจ/าหนื�ายรถืยนืต3จะทรงต"วัเนื��องจากภ"ยพื้,บ"ต,ท��เก,ดข�*นืในืป็ระเทศญ่��ป็�;นื สุ�งผ้ลัให-เก,ดควัามีลั�าชั-าในืการผ้ลั,ตแลัะสุ�งมีอบสุ,นืค-า สุ�วันืยอดจ/าหนื�ายรถืจ"กรยานืยนืต3จะเพื้,�มีข�*นืในืไตรมีาสุ 2 เนื��องจากเป็นืชั�วังเป็:ดเทอมีซ��งผ้�-ป็กครองนื,ยมีซ�*อรถืให-บ�ตรหลัานืไป็โรงเร�ยนื

- สุ,นืค-าอ�ป็โภคบร,โภค ขยายต"วัได-ด�ตามีก/าลั"งซ�*อของป็ระชัาชันืเพื้,�มีข�*นื คาดวั�าผ้�-ป็ระกอบการจะทยอยป็ร"บข�*นืราคาสุ,นืค-าตามีต-นืท�นืวั"ตถื�ด,บท��

86

ป็ร"บต"วัสุ�งข�*นื อย�างไรก0ตามี ผ้�-ป็ระกอบการสุ�วันืใหญ่�สุามีารถืสุ�งผ้�านืภาระต-นืท�นืไป็ย"งระด"บราคาได-ท"*งหมีด

ก�ร์ส+งออก ภาวัะการสุ�งออกโดยรวัมีขยายต"วัตามีอ�ป็สุงค3ของตลัาดต�าง

ป็ระเทศ แมี-วั�าผ้�-ป็ระกอบการสุ�วันืใหญ่�มี�ต-นืท�นืเพื้,�มีข�*นืจากราคาวั"ตถื�ด,บ ราคานื/*ามี"นื ค�าแรง แลัะอ"ตราดอกเบ�*ยป็ร"บสุ�งข�*นื อย�างไรก0ตามี ผ้�-ป็ระกอบการสุ�วันืหนื��งสุามีารถืสุ�งผ้�านืต-นืท�นืไป็ย"งราคาสุ,นืค-าได-ท"*งหมีด

- อ�ตสุาหกรรมีอ,เลั0กทรอนื,กสุ3 ภาวัะธ�รก,จโดยรวัมีอย��ในืเกณฑ์3ทรงต"วั ผ้ลักระทบจากวั,บ"ต,ภ"ยท��ป็ระเทศญ่��ป็�;นืในืชั�วังไตรมีาสุแรกของป็D ท/าให-เก,ดการขาดแคลันืวั"ตถื�ด,บนื/าเข-าจากญ่��ป็�;นืซ��งกระทบต�อกระบวันืการผ้ลั,ตในืในืระยะสุ"*นื ขณะท��การสุ�งออกสุ,นืค-าไมี�ได-ร"บผ้ลักระทบ ลั�กค-ามี,ได-มี�การยกเลั,กค/าสุ"�งซ�*อ เพื้�ยงแต�เลั��อนืการสุ�งสุ,นืค-าออกไป็ อย�างไรก0ตามี คาดวั�าในืระยะต�อไป็ค/าสุ"�งซ�*อจะเพื้,�มีข�*นืตามีควัามีต-องการสุ,นืค-าป็ระเภทเคร��องใชั-ไฟ้ฟ้7าแลัะอ�ป็กรณ3สุ��อสุารเพื้,�มีข�*นื

- ห"ตถือ�ตสุาหกรรมี ไตรมีาสุแรกป็D 2554 ยอดจ/าหนื�ายเพื้,�มีข�*นื ธ�รก,จสุ�งออกเคร��องป็ระด"บป็ระภทเคร��องเง,นืท��มี�ตลัาดหลั"กในืออสุเตรเลั�ย นื,วัซ�แลันืด3 อ,สุราเอลัแลัะสุหร"ฐอเมีร,กาคาดวั�าป็D 2554 จะขยายต"วัต�อต�อเนื��อง แต�ธ�รก,จท��สุ�งออกไป็ญ่��ป็�;นืเป็นืหลั"กคาดวั�าจะมี�ยอดขายลัดลัง ด-านืต-นืท�นืวั"ตถื�ด,บป็ร"บต"วัสุ�งข�*นืมีากแต�ไมี�สุามีารถืสุ�งผ้�านืภาระต-นืท�นืไป็ย"งระด"บราคาได-ท"*งหมีด เนื��องจากเป็นืสุ,นืค-าฟ้� ;มีเฟ้Cอย

- อ�ตสุาหกรรมีเกษตร ธ�รก,จสุ�งออกเกษตรแป็รร�ป็ มี�แนืวัโนื-มีขยาย

ต"วัสุ�งกวั�าท��คาดการณ3จากควัามีต-องการอาหารแป็รร�ป็พื้�*นืฐานืในืตลัาดโลักแลัะภ"ยพื้,บ"ต,ในืญ่��ป็�;นื ด-านือ�ป็ทานืได-ร"บผ้ลักระทบจากสุภาพื้อากาศแป็รป็รวันืท/าให-วั"ตถื�ด,บทางการเกษตรลัดลังแลัะมี�ราคาสุ�ง อย�างไรก0ด� ผ้�-ป็ระกอบการบางรายสุามีารถืป็ร"บราคาขายได-บางสุ�วันื บางรายลัดระยะเวัลัาในืการท/าสุ"ญ่ญ่าซ�*อขายสุ"*นืลังเพื้��อให-มี�จ"งหวัะในืการเจรจาขอป็ร"บราคาขาย

87

ได- สุ�วันื ธ�รก,จร"บซ�*อพื้�ชัไร� ขยายต"วัด�จากราคาผ้ลัผ้ลั,ตพื้�ชัสุ/าค"ญ่ อาท, ข-าวั ข-าวัโพื้ด แลัะถื"�วัเหลั�อง แนืวัโนื-มีราคาพื้�ชัผ้ลัเกษตรจะสุ�งข�*นืต�อเนื��องเนื��องจากพื้�*นืท��เพื้าะป็ลั�กบางสุ�วันืถื�กนื/าไป็ป็ลั�กพื้�ชัพื้ลั"งงานืทดแทนื หลัายภ�มี,ภาคของโลักเก,ดภ"ยธรรมีชัาต, แลัะป็ระเทศร/�ารวัยใหมี�มี�ควัามีต-องการอาหารสุ�งข�*นื

- อ�ตสุาหกรรมีเซรามี,ค ผ้�-ป็ระกอบการมี�การหาตลัาดใหมี� แลัะเพื้,�มีชั�องทางการจ/าหนื�ายสุ,นืค-า บางรายป็ร"บต"วัมีาจ/าหนื�ายในืป็ระเทศทดแทนืการสุ�งออกมีากข�*นื ด-านืต-นืท�นืสุ�งข�*นืจากราคาวั"ตถื�ด,บ(ด,นืขาวั) ค�าแรง แลัะค�าแกHสุ LPG ธ�รก,จมี�การป็ร"บต"วัโดยเป็ลั��ยนืสุายการผ้ลั,ต แลัะป็ร"บเป็ลั��ยนืวั"ตถื�ด,บในืการผ้ลั,ตให-ชั�วัยป็ระหย"ดต-นืท�นื ค�าแกHสุจากการใชั-อ�ณหภ�มี,ในืการเผ้าลัดลัง เป็นืต-นื

ภ�คบร์�ก�ร์

มี�แนืวัโนื-มีขยายต"วัจากการท/าตลัาดเชั,งร�กแลัะจ"ดก,จกรรมีสุ�งเสุร,มีการท�องเท��ยวัต�อเนื��องในืชั�วัง Green Season คาดวั�าจะมี�นื"กท�องเท��ยวัเพื้,�มีข�*นืในืกลั��มีเอเชั�ย อาท,เกาหลั� สุ,งคโป็ร3 มีาเลัเซ�ย จ�นืแลัะอ,นืเด�ย

- ธ�รก,จโรงแรมี อ"ตราการเข-าพื้"กในืไตรมีาสุแรกของป็D ขยายต"วัในืเกณฑ์3ด� ด-วัยแรงหนื�นืจากภาวัะการท�องเท��ยวัย"งอย��ในืชั�วัง High

Season สุภาพื้อากาศท��หนืาวันืานื แลัะไมี�มี�ป็5ญ่หาหมีอกควั"นืเชั�นืในืป็Dก�อนื ป็ระกอบก"บมี�การจ"ดป็ระชั�มี สุ"มีมีนืาของภาคร"ฐอย�างต�อเนื��อง สุ/าหร"บในืไตรมีาสุ 2 มี�แนืวัโนื-มีขยายต"วัต�อเนื��อง ตามียอดจองลั�วังหนื-าโดยเฉีพื้าะในืชั�วังเทศกาลัวั"นืหย�ดยาวั อย�างไรก0ด� ธ�รก,จย"งคงได-ร"บผ้ลักระทบจากต-นืท�นืการด/าเนื,นืงานืป็ร"บต"วัสุ�งข�*นืตามีการเพื้,�มีข�*นืของค�าจ-างแรงงานื ค�าไฟ้ฟ้7า ตลัอดจนืวั"ตถื�ด,บในืการป็ระกอบอาหาร โดยโรงแรมีระด"บบนืสุามีารถืป็ร"บราคาข�*นืได-บ-างแต�ไมี�มีาก ขณะท��โรงแรมีระด"บกลัางบางรายไมี�สุามีารถื

88

ป็ร"บราคาได- เนื��องจากภาวัการณ3แข�งข"นืสุ�ง สุ�วันืใหญ่�ป็ร"บต"วัโดยการบร,หารจ"ดการต-นืท�นืค�าใชั-จ�ายให-ลัดลัง

- ธ�รก,จสุนืามีกอลั3ฟ้ ขยายต"วัได-ด�จากลั�กค-าชัาวัต�างชัาต,เป็นืหลั"กเนื��องจากสุนืามีกอลั3ฟ้ในืป็ระเทศไทยมี�ข-อได-เป็ร�ยบจากราคาท��ย"งค�อนืข-างต/�าเมี��อเท�ยบก"บป็ระเทศอ��นืๆ

- ธ�รก,จนื/าเท��ยวั ธ�รก,จนื/าเท��ยวัขยายต"วัสุ�งข�*นืตามีกระแสุควัามีนื,ยมีในืจ"งหวั"ดท�องเท��ยวัแห�งใหมี� ๆ แต�สุ/าหร"บในืจ"งหวั"ดท��เป็นืแหลั�งท�องเท��ยวัเด,มีป็ร"บต"วัลัดลังเนื��องจากนื"กท�องเท��ยวัไทยสุามีารถืข"บรถืมีาเท��ยวัเองโดยไมี�ใชั-บร,การจากธ�รก,จนื/าเท��ยวั นือกจากนื�*ย"งป็ระสุบป็5ญ่หาการต"ดราคาจากค��แข�งข"นื ในืขณะท��ต-นืท�นืการด/าเนื,นืงานืเพื้,�มีสุ�งข�*นื สุ�งผ้ลัให-ก,จการมี�รายได-ลัดลัง

-ธ�รก,จขนืสุ�งสุ,นืค-า รายได-ป็ร"บต"วัด�ข�*นืตามีการขยายต"วัของการสุ�งออก เชั�นืเด�ยวัก"บต-นืท�นืย"งคงเพื้,�มีข�*นืต�อเนื��องตามีภาวัะเง,นืเฟ้7อราคานื/*ามี"นืแลัะค�าแรงงานื อย�างไรก0ตามี ธ�รก,จไมี�สุามีารถืป็ร"บเพื้,�มีราคาค�าขนืสุ�งได-มีากนื"ก เนื��องจากมี�การแข�งข"นืสุ�งจ�งต-องร"กษาฐานืลั�กค-าเด,มีไวั-

อส�งห�ร์�มิทร์�พย�-ธ�รก,จบ-านืจ"ดสุรรแลัะอาคารชั�ด ย"งมี�อ�ป็สุงค3ต�อเนื��อง จากการย-าย

งานืข-ามีจ"งหวั"ดแลัะควัามีต-องการท��อย��อาศ"ยในืจ"งหวั"ดท��มี�สุถืานืศ�กษา ป็ระกอบก"บควัามีต-องการซ�*อเพื้��อการลังท�นื เนื��องจากดอกเบ�*ยอย��ในืระด"บต/�า อย�างไรก0ด� ท,ศทางตลัาดอสุ"งหาร,มีทร"พื้ย3ในืป็D 2554 อาจต-องเผ้ชั,ญ่ป็5จจ"ยท��เป็นือ�ป็สุรรคหร�อข-อจ/าก"ดต�อการเต,บโตของตลัาดหลัายด-านื อาท, แนืวัโนื-มีการป็ร"บข�*นือ"ตราดอกเบ�*ย ซ��งจะเป็นืแรงกดด"นืต�ออ/านืาจการซ�*อท��อย��อาศ"ย แลัะราคาอสุ"งหาร,มีทร"พื้ย3ซ��งมี�แนืวัโนื-มีเพื้,�มีข�*นืตามีต-นืท�นื เชั�นื ราคาท��ด,นื แลัะวั"สุด�ก�อสุร-าง

-ธ�รก,จค-าวั"สุด�ก�อสุร-าง มี�ท,ศทางขยายต"วัต�อเนื��องตามีการขยายต"วัของเศรษฐก,จ ขณะเด�ยวัก"นืย"งมี�ป็5จจ"ยหนื�นืจากราคาสุ,นืค-าเกษตรเพื้,�มีสุ�ง

89

ข�*นื แลัะภ"ยธรรมีชัาต,ท/าให-ควัามีต-องการวั"สุด�ก�อสุร-างเพื้��อซ�อมีแซมีท��อย��อาศ"ยเพื้,�มีข�*นื

ก�ร์ลังท/นำ

ป็D 2554 อ�ตสุาหกรรมีเซรามี,กแลัะอ�ตสุาหกรรมีเกษตร มี�แผ้นืการลังท�นืขยายก/าลั"งการผ้ลั,ตโดยซ�*อเคร��องจ"กรเพื้,�มีเต,มีแลัะการสุร-างโกด"งเก0บสุ,นืค-า ธ�รก,จห"ตถืกรรมีแลัะของท��ระลั�กมี�แผ้นืเพื้,�มีชั�องทางการจ/าหนื�ายแลัะสุร-างโรงงานืให-นื"กท�องเท��ยวัเข-ามีาเย��ยมีชัมี แลัะธ�รก,จต"วัแทนืจ/าหนื�ายรถืจ"กรยานืยนืต3มี�แผ้นืขยายสุาขาไป็ย"งจ"งหวั"ดอ��นืๆ ในืภาคเหนื�อ สุ�วันืธ�รก,จโรงแรมีบางรายมี�แผ้นืการก�อสุร-างโรงแรมีแห�งใหมี� แลัะการป็ร"บป็ร�งห-องพื้"กแลัะระบบสุาธารณ�ป็โภค ธ�รก,จสุนืามีกอลั3ฟ้มี�การลังท�นืร"กษาสุภาพื้สุนืามีให-ใหมี�แลัะสุมีบ�รณ3อย��เสุมีอ ตลัอดจนืการลังท�นืในืโครงการอสุ"งหาร,มีทร"พื้ย3

แร์งง�นำ ธ�รก,จสุ�วันืใหญ่�ป็ระสุบป็5ญ่หาแรงงานืหายากแลัะขาดแคลันืแรงงานื

ท"กษะฝDมี�อ โดยเฉีพื้าะภาคบร,การแลัะภาคการผ้ลั,ตจนืเป็นืข-อจ/าก"ดในืการขยายก/าลั"งการผ้ลั,ต สุ�วันืหนื��งเนื��องจากมี�แรงงานืจากภาคเหนื�อเคลั��อนืย-ายไป็สุ��ภาคใต-แลัะสุ�วันืกลัางมีากข�*นืจากค�าตอบแทนืจ�งใจ หลัายอ�ตสุาหกรรมีป็ร"บต"วัโดยใชั-เคร��องจ"กรทดแทนืแรงงานืแลัะการใชั- Outsource แทนืการจ-างพื้นื"กงานืป็ระจ/า

ป*ญห�ท�งด.�นำส�งคมิของภ�พเหนำ�อ

ป*ญห�คว�มิย�กจนำ

เมี��อกลั�าวัถื�ง "ควัามียากจนื" โดยท"�วัไป็จะหมีายถื�งควัามียากจนืในืเชั,งเศรษฐก,จ (Monetary Dimension) นื"�นืค�อพื้,จารณา ท��ระด"บรายได- หร�อฐานืะทางเศรษฐก,จของบ�คคลัวั�ามี�รายได-ไมี�เพื้�ยงพื้อก"บการด/ารงชั�พื้ได-

90

ตามีมีาตรฐานืข"*นืต/�า หร�อมี�รายได- ต/�ากวั�ามีาตรฐานืค�ณภาพื้ชั�วั,ตข"*นืต/�าท��ยอมีร"บในืแต�ลัะสุ"งคมี เมี��อนื,ยามีควัามียากจนือ,งก"บการขาดแคลันืรายได-เชั�นืนื�* เคร��องมี�อท��ใชั-ในืการวั"ดสุภาวัะควัามียากจนืจ�งใชั-รายได-หร�อรายจ�ายของคร"วัเร�อนื แลัะแนืวัทางในืการแก-ไขป็5ญ่หา ก0จะมี��งเนื-นืท��การเพื้,�มีรายได-ของคร"วัเร�อนื โดยการป็ร"บป็ร�งแลัะเพื้,�มีป็ระสุ,ทธ,ภาพื้การใชั-ป็5จจ"ยการผ้ลั,ตแลัะกระบวันืการผ้ลั,ตสุ,นืค-า แลัะบร,การท��ด/าเนื,นืการโดยคนืจนื การป็ร"บป็ร�งสุภาพื้แวัดลั-อมีของตลัาดในืด-านืต�างๆ ให-เอ�*ออ/านืวัยต�อคนืจนื ตลัอดจนื การให-เง,นือ�ดหนื�นืในืร�ป็แบบต�างๆ เชั�นื เบ�*ยย"งชั�พื้คนืชัรา เป็นืต-นื

ส�เหต/ของคว�มิย�กจนำ 

สุาเหต�ของควัามียากจนืสุามีารถืแบ�งได-เป็นืสุองแนืวัทางใหญ่�ๆ ค�อ สุาเหต�จากป็5จจ"ยภายในื ได-แก� การมี�ควัามีร� -ควัามีสุามีารถืในืการป็ระกอบอาชั�พื้ต/�า เนื��องจากการขาดโอกาสุในืการศ�กษาแลัะพื้"ฒนืา ท"กษะต�างๆ รวัมีท"*งการขาดโอกาสุในืการร"บร� -ข-อมี�ลัข�าวัสุารท��เป็นืป็ระโยชันื3 นือกจากนื�* การมี�ป็5ญ่หาสุ�ขภาพื้ แลัะการมี�ภาระ ในืการเลั�*ยงด�ครอบคร"วัท��มี�ขนืาดใหญ่� ป็ระกอบก"บการมี�ทร"พื้ย3สุ,นืแลัะท��ด,นืในืการท/าก,นืนื-อย ป็5จจ"ยเหลั�านื�* ลั-วันืเป็นืสุาเหต�ภายในืบ�คคลัท��ท/าให-บ�คคลักลัายเป็นืคนืจนืได-

แนำวท�งก�ร์แก.ไขป*ญห�คว�มิย�กจนำ

            ในืป็5จจ�บ"นืท"*งธนืาคารโลักแลัะป็ระเทศไทยได-เนื-นืมีาแก-ไขป็5ญ่หาควัามียากจนืท��เก,ดจากป็5จจ"ยภายในืบ�คคลั โดยการเป็:ดโอกาสุด-านืต�างๆให-ก"บคนืจนืมีากข�*นืท"*งโอกาสุทางสุ"งคมีโดยการสุร-างระบบป็ระก"นืสุ"งคมี แลัะระบบตาข�ายควัามีค�-มีครองทางสุ"งคมีต�างๆ ขยายโอกาสุทางเศรษฐก,จโดยการพื้"ฒนืาแลัะสุ�งเสุร,มีอาชั�พื้ พื้"ฒนืาตลัาด แลัะให-เง,นืท�นืก�-ย�มีต�าง ๆ รวัมีถื�งโอกาสุทางการเมี�อง ในืแง�ของการกระจายอ/านืาจไป็สุ��ท-องถื,�นื ให-ท-องถื,�นืเร�ยนืร� -ในืการแก-ไขป็5ญ่หาควัามียากจนืด-วัยตนืเองมีากข�*นื สุ�วันืป็5ญ่หาท��เก,ดจาก ป็5จจ"ยภายนือกแก-ไขโดยการบ�รณาการแผ้นืงานืแลัะงบป็ระมีาณต�างๆ

91

เข-าด-วัยก"นื เพื้��อควัามีเป็นืเอกภาพื้แลัะป็ระสุ,ทธ,ภาพื้ ในืการด/าเนื,นืการ นือกจากนื�*การพื้"ฒนืาเศรษฐก,จจะสุร-างควัามีสุมีด�ลัโดยร"กษาเศรษฐก,จในืระด"บภาคให-มี�เสุถื�ยรภาพื้ แลัะมี��งเนื-นืการพื้"ฒนืาเศรษฐก,จในืระด"บฐานืรากให-สุามีารถืพื้��งตนืเองได-อย�างย"�งย�นื

ป*ญห�ก�ร์ข�ดก�ร์ศ8กษ�

จากการศ�กษาแผ้นืการศ�กษาแห�งชัาต, (พื้.ศ. 2545-2549) พื้บวั�าป็5ญ่หาการศ�กษาของป็ระเทศไทยในืป็5จจ�บ"นือาจกลั�าวัได-วั�ามี�สุาเหต�มีาจากการท��สุ"งคมีไทยมี�การพื้"ฒนืาอย�างรวัดเร0วั แลัะขาดภาวัะสุมีด�ลั สุ�งผ้ลัให-ป็5จจ�บ"นืไทยเก,ดวั,กฤตในืหลัายๆด-านื เชั�นืควัามีเหลั��อมีลั/*าทางสุ"งคมี ภาวัะเศรษฐก,จ ภาระหนื�*สุ,นื การวั�างงานื ป็5ญ่หายาเสุพื้ต,ด อาชัญ่ากรรมี ครอบคร"วัแตกแยก วั"ฒนืธรรมีเสุ��อมีถือย เก,ดค�านื,ยมีท��ไมี�เหมีาะสุมีก"บการด/ารงชั�วั,ตของคนืไทย โดยอาจสุร�ป็แลัะแบ�งป็5ญ่หาการศ�กษาออกเป็นืด-านืต�างๆได-ด"งนื�*

ด-านืการศ�กษาของป็ระชัากร พื้บวั�าค�ณภาพื้ของป็ระชัากรไทยโดยเฉีลั��ยต/�าลัง แลัะมี�มีาตรฐานืค�อนืข-างต/�าเมี��อเท�ยบก"บป็ระเทศในืระด"บเด�ยวัก"นื

ด-านืสุถืานืศ�กษาแลัะนืโยบายทางการศ�กษา พื้บวั�าการศ�กษาของไทยขาดเอกภาพื้ด-านืนืโยบาย สุถืานืศ�กษาขาดอ,สุระแลัะควัามีคลั�องต"วัในืการบร,หารจ"ดการ ขาดการมี�สุ�วันืร�วัมีจากภาคป็ระชัาชันื ชั�มีชันื สุถืาบ"นืทางสุ"งคมี

ด-านืบ�คลัากรทางการศ�กษา พื้บวั�าป็ระเทศไทยย"งขาดแคลันืบ�คคลัากรทางการศ�กษาท��มี�ป็ระสุ,ทธ,ภาพื้ โดยเฉีพื้าะอย�างย,�งคร�ผ้�-สุอนื ซ��งป็5ญ่หาท��สุ�งผ้ลัต�อการศ�กษาไทยท��สุ/าค"ญ่ค�อค�ณภาพื้ของคร�ภาระหนื�*สุ,นืของคร� แลัะป็5ญ่หาการขาดแคลันืคร�ในืถื,�นืท�รก"นืดานืหร�อพื้�*นืท��เสุ��ยงภ"ย

ป*ญห�ย�เสพต�ด

92

สุถืานืการณ3ป็5ญ่หายาเสุพื้ต,ดชั�วังป็ฏิ,บ"ต,การป็ระเทศไทยเข-มีแข0ง ชันืะยาเสุพื้ต,ดย"�งย�นืภายใต-ย�ทธศาสุตร3 5 ร"*วัป็7องก"นืระยะท�� 3 (พื้ฤษภาคมี 2554)สุถืานืการณ3ยาเสุพื้ต,ดนือกป็ระเทศสุถืานืการณ3ในืพื้มี�าไมี�เป็ลั��ยนืแป็ลัง ย"งมี�ยาเสุพื้ต,ดในืป็ร,มีาณมีากท"*งยาบ-า ไอซ3 แลัะเฮ่โรอ�นื ท��พื้ร-อมีจะเข-าไทยตลัอดเวัลัา ยาเสุพื้ต,ดสุ�วันืใหญ่�เป็นืของกลั��มีวั-า (มีากกวั�าร-อยลัะ 80) ท��เหลั�อเป็นืของกลั��มีไทยใหญ่�ก"บกลั��มีมี�เซอ โกก"*ง แลัะกลั��มีอ��นืๆ โดยในืชั�วังเด�อนืพื้ฤษภาคมีนื�* ข�าวัสุารระบ�วั�า กกลั.วั-า มี�การเคลั��อนืย-ายยาเสุพื้ต,ดจากพื้�*นืท��วั-าตอนืเหนื�อ (ต,ด จ�นื) มีาเก0บพื้"กคอยไวั-ในืพื้�*นืท��เขตวั-าตอนืใต- เนื��องจากกลั��มีวั-า (UWSA) ถื�กกดด"นืจากทางการจ�นืไมี�ให-มี�การผ้ลั,ตยาเสุพื้ต,ดบร,เวัณชัายแดนืพื้มี�า-จ�นื รวัมีท"*งไมี�ให-มี�การลั"กลัอบลั/าเลั�ยงยาเสุพื้ต,ดเข-าสุ��ป็ระเทศจ�นื จ�งท/าให-มี�การป็ร"บเป็ลั��ยนืแหลั�งผ้ลั,ตแลัะเสุ-นืทางลั/าเลั�ยง รวัมีถื�งตลัาดการค-ายาเสุพื้ต,ดจากเขตวั-าตอนืเหนื�อมีาย"งเขตวั-าตอนืใต- นือกจากนื�* การข�าวัย"งระบ�วั�า การผ้ลั,ตยาเสุพื้ต,ด มี�การเป็ลั��ยนืแป็ลังไป็จากเด,มี ค�อ การผ้ลั,ตไอซ3 แลัะยาบ-า จะผ้ลั,ตในืโรงงานืท��อย��ห�างไกลัชั�มีชันืหร�อมี�สุภาพื้แวัดลั-อมีเป็นืป็;าเขา แต�ป็5จจ�บ"นืพื้บแหลั�งผ้ลั,ตอย��ในืต"วัอาคารพื้�*นืท��แหลั�งชั�มีชันืตามีแนืวัชัายแดนืด-านืฝ5� งตรงข-ามี อ.แมี�อาย อ.ฝางจ.เชั�ยงใหมี� อ.แมี�จ"นื อ.แมี�ฟ้7าหลัวัง

จ.เชั�ยงราย ซ��งชั�วังก�อนืหนื-านื�*ท��ไทยมี�นืโยบายป็ราบป็รามียาเสุพื้ต,ดตามีแผ้นืเร�งร"ด 3 เด�อนื ท/าให-ผ้�-ค-าแลัะกระบวันืการลั/าเลั�ยงยาเสุพื้ต,ดในืบางพื้�*นืท��เคลั��อนืไหวันื-อยลัง แต�ป็5จจ�บ"นืเร,�มีกลั"บเข-ามีาเคลั��อนืไหวัอ�ก ซ��งนื�าจะสุ�งผ้ลัให-กลั��มีวั-าเร�งผ้ลั,ตยาเสุพื้ต,ดแลัะนื/าออกมีาจ/าหนื�ายมีากข�*นืพื้�*นืท��ป็ลั�กฝ:� นืในืพื้มี�า เด,มีจะอย��ในืเขตพื้�*นืท��ร "ฐฉีานืตอนืกลัาง แต�เนื��องจากมี�กองก/าลั"งต,ดอาวั�ธต�อต-านืร"ฐบาลัพื้มี�าท"*งใหมี�แลัะเก�า เคลั��อนืไหวัจ/านืวันืมีากแลัะเร�ยกเก0บภาษ�ฝ:� นืจากพื้�อค-าฝ:� นื ท/าให-ฝ:� นืมี�ราคาสุ�งข�*นื กลั��มีผ้�-ผ้ลั,ต/ค-าฝ:� นื จ�งย-ายพื้�*นืท��เพื้าะป็ลั�กมีาย"งแนืวัชัายแดนืไทย-พื้มี�า ด-านืตรงข-ามี จ.แมี�ฮ่�องสุอนืกลั��มีผ้�-ค-ายาเสุพื้ต,ดในืพื้มี�า พื้ยายามีให-เจ-าหนื-าท��ร "ฐชั�วัยอ/านืวัยควัามีสุะดวักในืการเป็:ดเสุ-นืทางลั/าเลั�ยงยาเสุพื้ต,ดจากพื้มี�าเพื้��อเข-าสุ��ไทยในื 2 เสุ-นืทาง

93

ค�อ 1) จ.เมี�องสุาด ด-านืตรงข-ามี อ.เวั�ยงแหง จ.เชั�ยงใหมี�แลัะ 2) จ.ท�าข�*เหลั0ก ด-านืตรงข-ามี อ.แมี�สุาย จ.เชั�ยงราย

พื้�*นืท��ท��มี�การลั"กลัอบนื/าเข-ายาเสุพื้ต,ดในืชั�วังนื�* ได-แก� จ.เชั�ยงราย (อ.แมี�ฟ้7าหลัวัง อ.แมี�สุาย)จ.เชั�ยงใหมี� (อ.ฝาง) จ.แมี�ฮ่�องสุอนื (อ.เมี�อง)จ.ตาก (อ.แมี�สุอด) จ.นืครพื้นืมี (อ.ธาต�พื้นืมีอ.บ-านืแพื้ง)

จ.เลัย (อ.เชั�ยงคานื) จ.ภ�เก0ต(อ.ถืลัาง) จ.สุงขลัา (อ.สุะเดา) แลัะท�าอากาศยานืสุ�วัรรณภ�มี, จ.สุมี�ทรป็ราการ ซ��งสุ�วันืใหญ่�จะเป็นืพื้�*นืท��เด,มี ยกเวั-นื จ.ภ�เก0ต (อ.ถืลัาง)แลัะ จ.สุงขลัา (อ.สุะเดา)นือกจากพื้�*นืท��ชัายแดนืท��มี�การจ"บก�มีการลั"กลัอบนื/าเข-ายาเสุพื้ต,ดแลั-วั ย"งมี�พื้�*นืท��ชัายแดนืภาคเหนื�อท��มี�การข�าวัระบ�วั�ามี�การต,ดต�อระหวั�างนื"กค-าชัาวัไทยก"บนื"กค-าป็ระเทศเพื้��อนืบ-านืในืการซ�*อขายแลัะลั"กลัอบนื/าเข-ายาเสุพื้ต,ดค�อ พื้�*นืท�� อ.บ-านืโคก จ.อ�ตรด,ตถื3 แลัะ อ.สุองแควั อ.เฉีลั,มีพื้ระเก�ยรต, จ.นื�านืซ��งท"*ง 2 พื้�*นืท�� ท��ผ้�านืมีาไมี�ค�อยป็รากฏิข�าวัการจ"บก�มี

ก�ร์แก.ป*ญห�

1.การต,ดยา เป็นืป็5ญ่หาหนื"ก ของสุ"งคมีป็5จจ�บ"นื บรรดาผ้�-ต,ดยาเหลั�านื�* ในืคร"*งแรกอาจใชั- จากสุาเหต�หลัายอย�าง เชั�นื เพื้��อนืชั"กชัวันื การอยากลัอง อยากมี�ป็ระสุบการณ3แป็ลักๆ ร"กสุนื�ก หร�อป็5ญ่หาครอบคร"วั เป็นืต-นื

2. การใชั-ยาเสุพื้ย3ต,ด สุ�วันืใหญ่�ได-ร"บอ,ทธ,พื้ลั มีาจากวั"ฒนืธรรมี แลัะสุ"งคมีต�างป็ระเทศ โดยเฉีพื้าะ ในืกรณ�ของยาอ� แลัะยาเค ด"งนื"*นืครอบคร"วั จ�งเป็นืป็5จจ"ยสุ/าค"ญ่ ท��จะป็ลั�กฝ5ง ภ�มี,ค�-มีก"นืยาเสุพื้ย3ต,ด ให-แก�เยาวัชันืของชัาต, หมี"�นืสุอดสุ�องด�แลั ให-ควัามีเข-าใจ แลัะควัามีอบอ��นื แก�บ�ตรหลัานืของท�านื เสุ�ยแต�วั"นืนื�* เพื้��อจะได-ไมี�ต-องเสุ�ยใจ แลัะต-องสุอดสุ�องด�แลั บ�ตรหลัานืของท�านื ภายใต-มีาตรการ ของกฎหมีายในืวั"นืหนื-า

94

3. ในืสุ�วันืของต"วัเยาวัชันืเอง ต-องร� -จ"กการย"บย"*งชั"�งใจ ร� -จ"กป็ฏิ,เสุธ หร�อพื้�ดค/าวั�า ไมี� เมี��อถื�กชั"กชัวันื ให-ทดลัองเสุพื้ย3ยา แลัะต-องไมี�หลังใหลั“ ”

ได-ป็ลั�*มี ไป็ก"บวั"ฒนืธรรมี ของคนืต�างชัาต, ซ��งมี�แนืวัควัามีค,ด ขนืบธรรมีเนื�ยมี แลัะป็ระเพื้ณ� แตกต�างจากคนืไทย การใชั-เวัลัาวั�างให-ถื�กต-อง โดยการเลั�นืก�ฬา ดนืตร� หร�อแสุวังหา ควัามีร� -เพื้,�มีเต,มีนื"*นื ด�กวั�าการเท��ยวัร"กสุนื�ก หร�อการใฝ;หาทดลัอง ป็ระสุบการณ3แป็ลักๆ จ,ตใจท��เข-มีแข0งมี"�นืคง เป็นืเหมี�อนืเกราะป็7องก"นื การแทรกซ�มี จากภ"ยของยาเสุพื้ย3ต,ด

4. การป็ระชัาสุ"มีพื้"นืธ3 แลัะเผ้ยแพื้ร�ควัามีร� - เร��องพื้,ษภ"ยของยาเสุพื้ย3ต,ด คงจะเป็นื อ�กมีาตรการหนื��ง ท��ชั�วัยสุร-างควัามีเข-าใจ ท��ถื�กต-องแก�เยาวัชันืได- การจ"ดค�ายอบรมี เร��องยาเสุพื้ย3ต,ด การจ"ดรายการป็ระจ/า ทางสุ��อวั,ทย�โทรท"ศนื3 แลัะคอลั"มีนื3ในืหนื"งสุ�อพื้,มีพื้3 นื,ตยสุารแลัะสุ,�งพื้,มีพื้3ต�างๆ ตลัอดจนื การให-ควัามีร� - ทางสุ��ออ��นืๆ

โสเภณ์�

สุถื,ต,สุ/านื"กงานืต/ารวัจแห�งชัาต, พื้บวั�า ในืชั�วังทศวัรรษท��ผ้�านืมีามี�หญ่,งสุาวัเข-าสุ��ธ�รก,จค-าป็ระเวัณ�มีากข�*นืมีาก เป็ร�ยบเท�ยบจากจ/านืวันืโสุเภณ�ท��ถื�กจ"บก�มีในืป็D 2543 จ/านืวันื 6,085 ราย เพื้,�มีเป็นื 11,591 ราย ในืป็D 2546 จะเห0นืวั�า...ระยะเวัลัาเพื้�ยง 4 ป็D จ/านืวันืโสุเภณ�เพื้,�มีข�*นืเก�อบเท�าต"วัขณะท��จ/านืวันืโสุเภณ�เด0กจากท��เคยป็ระมีาณการก"นืไวั-เมี��อป็D 2537 มี�มีากกวั�า 800,000 ราย แลัะพื้บวั�าโสุเภณ�สุ�วันืใหญ่�มีาจากภาคเหนื�อนือกจากจ/านืวันืท��เพื้,�มีข�*นืแลั-วั อาย�ของผ้�-ท��ก-าวัสุ��อาชั�พื้นื�*ก0ลัดนื-อยถือยลังเร��อยๆ จากเคยมี�อาย�เฉีลั��ยอย��ท�� 20 ป็Dข�*นืไป็ ป็5จจ�บ"นืพื้บวั�า ลัดลังมีาอย��ท��อาย� 13-18 ป็D ผ้�-ป็ระสุานืงานื โครงการค/าหลั-า มี�ลันื,ธ,เอกชันืเพื้��อชั�วัยเหลั�อเด0กท��ถื�กลั�อลัวัง บอกวั�า โสุเภณ�เด0กมี�อาย�นื-อยลังเร��อยๆ พื้บท��พื้"ทยาอาย� 9

95

ป็D โดยท"�วัไป็อย��ท��ชั�วังอาย� 11-12 ป็D ค�าต"วัของโสุเภณ�เด0กท��ซ�*อขายก"นือย��ในืราวั 2,000-3,000 บาท "พื้�*นืท��ท��มี�การซ�*อขายมีากสุ�ด ได-แก� พื้ะเยา เชั�ยงราย แมี�ฮ่�องสุอนื ลั/าป็าง ซ��งเป็นืเขตยากจนืของทางเหนื�อ แลัะเป็นืภาคท��ผ้�-หญ่,งมี�หนื-าตาแลัะผ้,วัพื้รรณด� เหมีาะเป็นืสุ,นืค-ามีากกวั�าภาคอ��นื" สุาเหต�ท��ท/าให-เก,ดโสุเภณ�เด0กมีากข�*นื ห"วัหนื-าศ�นืย3ผ้�-หญ่,ง ต,ดตามีสุถืานืการณ3โสุเภณ�เด0กอย�างต�อเนื��องให-ทรรศนืะวั�า เป็นืผ้ลัจากการโฆษณาเร��องโสุเภณ�เด0กไทยในืต�างป็ระเทศมี�มีากข�*นื ท/าให-ชัาวัต�างชัาต,ต-องการมีาเท��ยวั "ผ้ลัท/าให-มี�ควัามีพื้ยายามีหาเด0กมีาให-เพื้�ยงพื้อต�อควัามีต-องการของนื"กท�องเท��ยวั ท��สุ/าค"ญ่ควัามีเชั��อของผ้�-ชัายบางกลั��มีท��วั�า หากได-นือนืก"บเด0กสุาวั จะท/าให-อาย�ย�นืยาวัหร�อมี�สุมีรรถืภาพื้ทางเพื้ศมีากข�*นื" 

การแก-ไขป็5ญ่หาโสุเภณ�เด0ก จ�งมี,ใชั�เพื้�ยงการป็ราบป็รามีทางกฎหมีายเท�านื"*นื หากเป็นืป็5ญ่หาท��ต-องเข-ามีาแก-ไขในืระด"บโครงสุร-างสุ�วันืบนื (เศรษฐก,จแลัะสุ"งคมี) แลัะในืระด"บป็5จเจก (ครอบคร"วัแลัะต"วัเด0ก) เพื้��อให-ป็5ญ่หาสุามีารถืคลั��คลัายได-อย�างแท-จร,ง ป็มี "โสุเภณ�เด0ก" ภาคสุมี"ครใจ ท�ามีกลัางวั,ถื�สุ"งคมีไทยท��แป็รเป็ลั��ยนื ไมี�ใชั�วั�าจะแก-ก"นืได-ง�ายๆ เหมี�อนืเป็:ดต/าราทดลัองวั,ทยาศาสุตร3

96

บทท�� 4 สภ�พสถ�นำก�ร์ณ์�ป*ญห�ภ�ยธร์ร์มิชั�ต�ในำภ�คเหนำ�อ ป9 2553

ป*ญห�ของส��งแวดลั.อมิในำภ�คเหนำ�อ

ภ"ยธรรมีชัาต, นื"*นืเก,ดจากการเป็ลั��ยนืแป็ลังของธรรมีชัาต, หร�อมีนื�ษย3ได-ท/าให-มี"นืเก,ดข�*นืมีา ภ"ยธรรมีชัาต,มี�หลัายร�ป็แบบแตกต�างก"นืไป็บางอย�างร-ายแรงนื-อย บางอย�างร-ายแรงมีากซ��งอาจท/าให-เก,ดผ้ลัเสุ�ยต�อชั�วั,ตแลัะทร"พื้ย3สุ,นื เชั�นื การเก,ดอ�ทกภ"ยหร�อนื/*าท�วัมี การเก,ดพื้าย� การเก,ดแผ้�นืด,นืไหวั ภ�เขาไฟ้ระเบ,ด เป็นืต-นื ซ��งภ"ยธรรมีชัาต,ต�างๆไมี�วั�าจะร-ายแรงมีากหร�อนื-อยก0เก,ดข�*นืได-ท�กเวัลัาโดยท��มีนื�ษย3ไมี�ได-ต"*งต"วั แบ�งเป็นื 8 ป็ระเภท

เด�อนื ภ"ยธรรมีชัาต,ท��เก,ดข�*นืในืภาคเหนื�อ

ก�มีภาพื้"นืธ3 ไฟ้ป็;า

มี�นืาคมี พื้าย�ฤด�ร-อนื , ไฟ้ป็;า , ฝนืแลั-ง

เมีษายนื พื้าย�ฤด�ร-อนื , ไฟ้ป็;า , ฝนืแลั-ง

พื้ฤษภาคมี พื้าย�ฤด�ร-อนื , อ�ทกภ"ย

มี,ถื�นืายนื อ�ทกภ"ย , ฝนืท,*งชั�วัง

กรกฎาคมีฝนืท,*งชั�วัง , พื้าย�ฝนืฟ้7าคะนือง ,พื้าย�หมี�นืเขตร-อนื , อ�ทกภ"ย

สุ,งหาคมีพื้าย�หมี�นืเขตร-อนื , อ�ทกภ"ย , พื้าย�ฝนืฟ้7าคะนือง

ก"นืยายนืพื้าย�หมี�นืเขตร-อนื , อ�ทกภ"ย , พื้าย�ฝนืฟ้7าคะนือง

97

ต�ร์�งท�� 4 : ต�ร์�งแสดงภ�ยธร์ร์มิชั�ต�ท��เก�ดข8�นำในำภ�คเหนำ�อ

ไฟ้ป็;า ภ"ยธรรมีชัาต,ซ��งเก,ดจากมีนื�ษย3เป็นืสุ�วันืมีาก ได-แก�การเผ้าหาของป็;า เผ้าท/าไร�เลั��อนืลัอย เผ้าก/าจ"ดวั"ชัพื้�ชั สุ�วันืนื-อยท��เก,ดจากการเสุ�ยดสุ�ของต-นืไมี-แห-ง ป็ลัายเด�อนืก�มีภาพื้"นืธ3-ต-นืพื้ฤษภาคมี ท/าให-เก,ดมีลัพื้,ษในือากาศมีากข�*นื ผ้งฝ�;นื ควั"นืไฟ้กระจายในือากาศท"�วัไป็ ไมี�สุามีารถืลัอยข�*นืเบ�*องบนืได- มีองเห0นืไมี�จ"ดเจนื สุ�ขภาพื้เสุ��อมี พื้�ชัผ้ลัการเกษตรด-อยค�ณภาพื้ แหลั�งทร"พื้ยากรลัดลัง

มิลัพ�ษจ�กหมิอกคว�นำในำพ��นำท��ภ�คเหนำ�อ

สถ�นำก�ร์ณ์�ป*ญห�หมิอกคว�นำแลัะไฟป4�ในำพ��นำท��ภ�คเหนำ�อตอนำบนำ

ผ้ลัการต,ดตามีเฝ7าระวั"งสุถืานืการณ3ค�ณภาพื้อากาศของกรมีควับค�มีมีลัพื้,ษ โดยเฉีพื้าะหมีอกควั"นื (Haze) ซ��งวั"ดโดยค�าฝ�;นืขนืาดเลั0ก (PM10) ในืพื้�*นืท��ภาคเหนื�อตอนืบนืในืป็D 2550 - 2553 โดยใชั-สุถืานื�ตรวัจวั"ดค�ณภาพื้อากาศแบบอ"ตโนืมี"ต,ในืจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� 2 สุถืานื� ลั/าป็าง 4 สุถืานื� แลัะได-ต,ดต"*งหนื�วัยตรวัจวั"ดค�ณภาพื้อากาศแบบเคลั��อนืท��เพื้,�มีเต,มีอ�ก 3 แห�ง ได-แก� เชั�ยงราย แมี�ฮ่�องสุอนื แลัะพื้ระต/าหนื"กภ�พื้,งศ3ราชันื,เวัศ เชั�ยงใหมี� ผ้ลัการตรวัจวั"ดป็ร,มีาณฝ�;นืขนืาดเลั0ก (PM10) พื้บวั�าป็ร,มีาณฝ�;นื

98

ลัะอองขนืาดเลั0กกวั�า 10 ไมีครอนื (PM10) มี�ค�าเฉีลั��ย 24 ชั"�วัโมีง สุ�งเก,นืเกณฑ์3มีาตรฐานื 120 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตร ในืหลัายพื้�*นืท��แลัะเป็นืเวัลัาหลัายวั"นื โดยพื้บค�าเฉีลั��ย 24 ชั"�วัโมีง ของ PM10 ตรวัจวั"ดได-ท��จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�ในืป็D 2550 มี�ค�าสุ�งสุ�ด 383 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตร จ"งหวั"ดเชั�ยงราย ป็D 2552 มี�ค�า 280 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตร แลัะในืจ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื ป็D 2553 มี�ค�าสุ�งสุ�ด 518.5 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตร ซ��งเก,นืค�ามีาตรฐานืกวั�า 4 เท�า

จ�งหว�ด ป9จ��นำวนำว�นำท�� PM10 เก�นำมิ�ตร์ฐ�นำ

ค+� PM10

ส งส/ด(µg/m3)

ว�นำท��ค+� PM10

ส งส/ด

เชั�ยงใหมิ+

52 35 382.7 14 มี�.ค.52

53 8 206.3 24 มี�.ค.53

54 21 238.3 14 มี�.ค.54

ลั��ป�ง

52 37 258.6 05 มี�.ค.52

53 25 196.9 06 มี�.ค.53

54 36 272.5 28 ก.พื้.54

เชั�ยงร์�ย 52 16 201.4 16 มี�.ค.52

53 4 174.3 23 มี�.ค.53

54 27 288.8 13

99

มี�.ค.54

แมิ+ฮ่+องสอนำ

52 28 339.6 20 มี�.ค.52

53 4 134.0 25 มี�.ค.53

54 33 254.3 12 มี�.ค.54

ต�ร์�งท�� 5 : ต�ร์�งแสดงผีลัก�ร์ตร์วจว�ดปร์�มิ�ณ์ฝุ่/4นำขนำ�ดเลั<ก (PM10) ในำพ��นำท��ภ�คเหนำ�อตอนำบนำป9 2552-2554

จ"งหวั"ดเชั�ยงรายแลัะจ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื ใชั-สุถืานื�ตรวัจวั"ดค�ณภาพื้อากาศแบบอ"ตโนืมี"ต, สุ/าหร"บจ"งหวั"ดแพื้ร� พื้ะเยา นื�านืแลัะลั/าพื้�นื นือกจากนื�*ได-มี�การต,ดตามีตรวัจสุอบจ/านืวันืจ�ดควัามีร-อนื (Hotspot) โดยใชั-ภาพื้ถื�ายดาวัเท�ยมี ตรวัจพื้บจ�ดควัามีร-อนืจ/านืวันืมีากในืพื้�*นืท��ภาคกลัาง ภาคเหนื�อตอนืลั�างแลัะภาคตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อ รวัมีท"*งในืป็ระเทศเพื้��อนืบ-านื ได-แก� ป็ระเทศลัาวั ก"มีพื้�ชัา สุหภาพื้พื้มี�าภาคเหนื�อของป็ระเทศเวั�ยดนืามี ป็ระกอบก"บกระแสุลัมีท��พื้"ดมีาจากท,ศตะวั"นืออกแลัะสุภาพื้ควัามีกดอากาศสุ�งก/าลั"งป็านืกลัางท��ป็กคลั�มีป็ระเทศไทยตอนืบนื

ผีลักร์ะทบหมิอกคว�นำไฟป4�ผ้ลักระทบของหมีอกควั"นืแลัะไฟ้ป็;าท��เก,ดข�*นืในืพื้�*นืท��ภาคเหนื�อ สุร�ป็ได-ด"งนื�*

ผ้ลักระทบต�อสุ�ขภาพื้อนืามี"ยป็5ญ่หาหมีอกควั"นืท/าให-คนืท��อย��ในืท��โลั�งนืานื ๆ มี�อาการแสุบตา ตาแดง นื/*าตาไหลั คอแห-งระคายคอ หายใจต,ดข"ด เหนื��อยง�าย แลัะแนื�นืหนื-าอก ผ้ลัศ�กษาข-อมี�ลัผ้�-ป็;วัยนือกในืกลั��มีเสุ��ยง เป็นืโรคภ�มี,แพื้-ทางเด,นืหายใจ โรคห"วัใจ แลัะหอบห�ดท��เข-าร"กษาท��โรงพื้ยาบาลัมีหาราชันืครเชั�ยงใหมี�ในืป็D 2550 จากคณะแพื้ทยศาสุตร3 มีหาวั,ทยาลั"ยเชั�ยงใหมี� พื้บวั�า ระด"บค�าฝ�;นืขนืาดเลั0ก ท��มี�ป็ร,มีาณเก,นื 50 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตรข�*นืไป็ จะสุ�ง

100

ผ้ลัให-จ/านืวันืผ้�-ป็;วัยกลั��มีเสุ��ยงท��ป็;วัยเป็นืโรคหอบห�ดแลัะถื�งลัมีโป็; งพื้องสุ�งข�*นืถื�ง 3.5 เท�า ขณะท��ป็ระชัาชันืท"�วัไป็จะมี�อ"ตราเสุ��ยงต�อการเสุ�ยชั�วั,ตเพื้,�มีข�*นืถื�งร-อยลัะ 0.25 เมี��อค�าฝ�;นืลัะอองขนืาดเลั0กเพื้,�มีข�*นืในืท�กๆ 10 ไมีโครกร"มี แลัะมีหาวั,ทยาลั"ยเชั�ยงใหมี� ได-ด/าเนื,นืการวั,จ"ยการหาควัามีสุ"มีพื้"นืธ3ของฝ�;นืลัะออง ก"บอ"ตราการป็;วัยแลัะเสุ�ยชั�วั,ตของป็ระชัาชันืในืเชั�ยงใหมี�แลัะลั/าพื้�นื พื้บค�าเฉีลั��ยรายวั"นืของฝ�;นืลัะอองขนืาด 2.5 ไมีครอนืในืเชั�ยงใหมี�สุ�งกวั�ามีาตรฐานืของสุหร"ฐอเมีร,กา 3-6 เท�า ผ้�-ป็; วัยโรคระบบทางเด,นืหายใจในืเชั�ยงใหมี�เพื้,�มีข�*นืท�กป็D ฝ�;นืขนืาดเลั0กจะท/าให-หลัอดเลั�อดห"วัใจต�บต"นื ซ��งอาจสุ"มีพื้"นืธ3ก"บการเสุ�ยชั�วั,ตเพื้,�มีข�*นื

ผ้ลักระทบต�อการจราจรแลัะการท�องเท��ยวัป็5ญ่หาหมีอควั"นืแลัะไฟ้ป็;าท��เก,ดข�*นืได-สุ�งผ้ลักระทบต�อท"*งธ�รก,จท�องเท��ยวัแลัะธ�รก,จบร,การท��เก��ยวัเนื��องก"นื เนื��องจากในืชั�วังท��เก,ดป็5ญ่หาหมีอกควั"นืด"งกลั�าวัสุายการบ,นืได-มี�การงดเท��ยวับ,นืบางเท��ยวับ,นื โดยเหต�ผ้ลัเพื้��อควัามีป็ลัอดภ"ยของผ้�-โดยสุาร นือกจากนื�*ย"งสุ�งผ้ลักระทบต�อการสุ"ญ่จรบนืเสุ-นืทางหลัวังระหวั�างจ"งหวั"ดด-วัย รวัมีท"*งข�าวัสุารเก��ยวัก"บป็ร,มีาณหมีอกควั"นืแลัะฝ�;นืลัะอองท��มี�ผ้ลักระทบต�อค�ณภาพื้ของอากาศอาจสุ�งผ้ลัให-นื"กท�องเท��ยวังดหร�อเลั��อนืแผ้นืการท�องเท��ยวัออกไป็บร,ษ"ท ศ�นืย3วั,จ"ยกสุ,กรไทย จ/าก"ด ได-คาดวั�าถื-าป็5ญ่หาหมีอกควั"นืท��ป็กคลั�มีในืเขตภาคเหนื�อย"งเป็นืไป็อย�างต�อเนื��องจนืถื�งชั�วังสุงกรานืต3แลัะกระจายไป็จ"งหวั"ดต�างๆในืภาคเหนื�อ ในืแต�ลัะป็D นื�*จะสุร-างควัามีเสุ�ยหายต�อธ�รก,จการท�องเท��ยวั โดยได-ป็ระเมี,นืจากจ/านืวันืนื"กท�องเท��ยวัแลัะค�าใชั-จ�ายของนื"กท�องเท��ยวัในืชั�วังด"งกลั�าวั เฉีพื้าะในืจ"งหวั"ดท��เป็นืแหลั�งท�องเท��ยวัท��สุ/าค"ญ่ค�อ เชั�ยงใหมี�แมี�ฮ่�องสุอนื แลัะเชั�ยงราย

แนืวัทางแก-ไขป็5ญ่หากระทรวังทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,แลัะสุ,�งแวัดลั-อมีโดยกรมีควับค�มีมีลัพื้,ษ ได-ร"บมีอบหมีายให-ป็ระสุานืงานืร�วัมีก"บหนื�วัยท��เก��ยวัข-องในืการจ"ดท/าแผ้นืป็ฏิ,บ"ต,การแก-ไขป็5ญ่หาหมีอกควั"นืแลัะไฟ้ป็;าป็D 2551- 2554 ซ��งได-ร"บควัามีเห0นืชัอบจากคณะร"ฐมีนืตร� เมี��อวั"นืท�� 30

ต�ลัาคมี 2550 โดยในืป็D 2551

101

ได-จ"ดให-มี�ศ�นืย3ป็ฏิ,บ"ต,การแก-ไขป็5ญ่หาหมีอกควั"นืท"*งในืระด"บจ"งหวั"ดแลัะระด"บพื้�*นืท�� การป็ฏิ,บ"ต,การฝนืหลัวัง การเตร�ยมีควัามีพื้ร-อมีร"บมี�อสุถืานืการณ3ไฟ้ป็;า การเข-มีงวัดไมี�ให-มี�การเผ้าร,มีทาง การขอควัามีร�วัมีมี�อจากป็ระชัาชันืให-งดการเผ้าขยะมี�ลัฝอยแลัะเศษวั"สุด�จากการเกษตร การฉี�ดนื/*าเพื้,�มีควัามีชั��มีชั�*นืในืเขตเมี�อง การรณรงค3ป็ระชัาสุ"มีพื้"นืธ3ลัดการเผ้าเพื้��อลัดภาวัะโลักร-อนื แลัะการป็ระสุานืควัามีร�วัมีมี�อระหวั�างป็ระเทศในืการแก-ไขป็5ญ่หามีลัพื้,ษหมีอกควั"นืข-ามีแดนืในือนื�ภ�มี,ภาคแมี�นื/*าโขง สุ�งผ้ลัให-สุถืานืการณ3หมีอกควั"นืในืป็D 2551 บรรเทาเบาบางลังเมี��อเท�ยบก"บป็D 2550 อย�างไรก0ตามีในืป็D 2552 ป็5ญ่หาหมีอกควั"นืก0ย"งเป็นืป็5ญ่หาสุ/าค"ญ่ในืพื้�*นืท��บางจ"งหวั"ดเนื��องจากสุภาพื้อากาศป็ร,มีาณการเผ้าในืพื้�*นืท��แลัะป็ร,มีาณเชั�*อเพื้ลั,งในืป็;าสุะสุมีท��เพื้,�มีข�*นื การป็7องก"นืแลัะแก-ไขป็5ญ่หาควัรให-เป็นืระบบแลัะครบวังจรโดยมี�การมี�สุ�วันืร�วัมีของท�กภาคสุ�วันื แนืวัทางในืการด/าเนื,นืการป็7องก"นื แก-ไขแลัะควับค�มีป็5ญ่หามีลัพื้,ษจากหมีอกควั"นืแลัะไฟ้ป็;า

ป็5ญ่หาหมีอกควั"นืแลัะไฟ้ป็;า รวัมีท"*งป็5ญ่หาฝ�;นืลัะอองแลัะมีลัพื้,ษทางอากาศจากฝ�;นืลัะอองเป็นืเร��องท��ต-องแก-ไข โดยอาศ"ยควัามีร�วัมีมี�อของท�กภาคสุ�วันืท��เก��ยวัข-อง ท"*งคนืในืเมี�องแลัะคนืบนืดอย ท"*งภาคร"ฐแลัะภาคเอกชันื แลัะสุถืาบ"นืทางวั,ชัาการ สุถืานืการณ3ป็5ญ่หาหมีอกควั"นืท��เก,ดข�*นืในืท��ผ้�านืมีาจะสุ�งผ้ลักระทบต�อค�ณภาพื้ชั�วั,ตของป็ระชัาชันื แลัะเป็นืสุาเหต�หนื��งของสุภาวัะโลักร-อนืกระทรวังทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,แลัะสุ,�งแวัดลั-อมีตระหนื"กถื�งควัามีสุ/าค"ญ่ของป็5ญ่หาท��เก,ดข�*นื จ�งได-ต,ดตามีสุถืานืการณ3อย�างใกลั-ชั,ด แลัะ ป็ระชั�มีหาร�อก"บผ้�-วั�าราชัการจ"งหวั"ดแลัะหนื�วัยงานืในืพื้�*นืท��ท��เก��ยวัข-อง เพื้��อก/าหนืดมีาตรการในืการแก-ป็5ญ่หาอย�างเร�งด�วันื โดยในืสุ�วันืของกระทรวังทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,แลัะสุ,�งแวัดลั-อมี มีอบหมีายให-กรมีอ�ทยานืแห�งชัาต, สุ"ตวั3ป็;า แลัะพื้"นืธ�3พื้�ชั แลัะกรมีป็;าไมี- เฝ7าระวั"งแลัะควับค�มีไฟ้ป็;า รวัมีท"*งร�วัมีมี�อก"บชัาวับ-านืในืพื้�*นืท��ร �วัมีเป็นืพื้นื"กงานืด"บไฟ้ป็;าแลัะเพื้,�มีมีาตรการเข-มีงวัดก"บบ�คคลัท��เข-าไป็ท/าก,จกรรมีต�างๆ ในืเขตพื้�*นืท��ป็;าแลัะบร,เวัณต,ดต�อก"นืโดยให-เพื้,�มีควัามีระมี"ดระวั"งในืการป็ระกอบก,จกรรมีท��ต-องจ�ดไฟ้

102

บทท�� 5 สภ�พสถ�นำก�ร์ณ์�ป*ญห�ภ�ยธร์ร์มิชั�ต�ในำภ�คเหนำ�อ ป9 2554

ในืป็D 2554 แนืวัโนื-มีควัามีร�นืแรงของป็5ญ่หาหมีอกควั"นืเพื้,�มีข�*นือย�างชั"ดเจนืต"*งแต�วั"นืท�� 29 มีกราคมี 2554 สุถืานื�ตรวัจวั"ดค�ณภาพื้อากาศท��โรงเร�ยนืย�พื้ราชัวั,ทยาลั"ยแลัะศ�นืย3ราชัการจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�สุ�งเก,นืมีาตรฐานื

103

120 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตร ป็ร,มีาณฝ�;นืแลัะหมีอกควั"นือย��ในืระด"บท��มี�ผ้ลักระทบต�อสุ�ขภาพื้ กรมีควับค�มีมีลัพื้,ษจ�งออกป็ระกาศให-หลั�กเลั��ยงการอย��นือกอาคารเป็นืเวัลัานืานื แลัะงดออกก/าลั"งกายในืท��โลั�ง โดยเฉีพื้าะเด0ก ผ้�-สุ�งอาย� ผ้�-ป็;วัยทางเด,นืหายใจ แลัะห�ดหอบ นือกจากนื�*ป็5ญ่หาหมีอกควั"นืแลัะฝ�;นืลัะอองขนืาดเลั0กท��เก,ดข�*นืในืเชั�ยงใหมี�ย"งสุ�งผ้ลักระทบต�อการท�องเท��ยวั โดยพื้บวั�ายอดการจองห-องพื้"กลั�วังหนื-าของโรงแรมีในืชั�วังสุงกรานืต3 255

4 อย��ท�� 50%

สุถืานืการณ3ภาวัะหมีอกควั"นืในืจ"งหวั"ดภาคเหนื�อวั"นืท�� 31 พื้ฤษภาคมี 2554

สุ�บเนื��องมีาจากป็5ญ่หามีลัพื้,ษในืภาคเหนื�อ ซ��งเก,ดจากการเผ้าไหมี-ป็ร,มีาณมีากจากแหลั�งก/าเนื,ดต�าง ๆ ซ��งได-แก� การเผ้าเพื้��อการเกษตร ไฟ้ป็;า ขยะ เชั�*อเพื้ลั,ง หร�อการเผ้าไมี-อ��นื ๆ ก�อให-เก,ดกลั��มีควั"นืแลัะฝ�;นืลัะอองป็ร,มีาณมีากในือากาศซ��งเร�ยกก"นืวั�าหมีอกควั"นื หมีอกควั"นืเป็นืมีลัพื้,ษท��เก,ดข�*นืเป็นืป็ระจ/าท�กป็Dตามีฤด�กาลัในืชั�วังป็ลัายฤด�หนืาวัถื�งฤด�ร-อนืค�อเด�อนืมีกราคมีถื�งเด�อนืเมีษายนืซ��งมี�ผ้ลักระทบต�อพื้�*นืท��ในืวังกวั-าง ผ้ลักระทบต�อสุ�ขภาพื้จากมีลัพื้,ษทางอากาศจากหมีอกควั"นืสุามีารถืท/าให-เก,ดการเจ0บป็;วัยด-วัยโรค โดยเฉีพื้าะอย�างย,�งฝ�;นืลัะอองขนืาดเลั0กในือากาศ (PM10)

สุามีารถืลังไป็ได-ลั�กถื�งเนื�*อป็อดท/าให-มี�อ"นืตรายสุ�ง นือกจากนื�*การสุ"มีผ้"สุมีลัพื้,ษเป็นืเวัลัายาวันืานืย"งท/าให-เก,ดเป็นืโรคป็อดเร�*อร"ง แลัะมี�ควัามีเสุ��ยงต�อการมีะเร0งป็อดอ�กด-วัย

สุถืานืการณ3มีลัพื้,ษทางอากาศ จากข-อมี�ลัการเฝ7าระวั"งฝ�;นืลัะอองขนืาดเลั0กกวั�า 10 ไมีครอนื(PM10) ของกรมีควับค�มีมีลัพื้,ษ กระทรวังทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,แลัะสุ,�งแวัดลั-อมี ในื 8 จ"งหวั"ดภาคเหนื�อตอนืบนื ป็D 2554 วั"นืท�� 1 มีกราคมี - 30 เมีษายนื พื้บวั�าท�กจ�ดตรวัจวั"ดท��มี�ค�าเฉีลั��ย 24 ชั"�วัโมีงของ PM10 เก,นืค�ามีาตรฐานื (120 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3

104

เมีตร) จ/านืวันื 13 วั"นื ค�าค�าเฉีลั��ย 24 ชั"�วัโมีงของค�าด"ชันื�ค�ณภาพื้อากาศ (AQI) เก,นืมีาตรฐานื (ค�ามีาตรฐานืเท�าก"บ 100) จ/านืวันื 15 วั"นื ป็D 2553 วั"นืท�� 1 มีกราคมี - 30 เมีษายนื พื้บวั�าท�กจ�ดตรวัจวั"ดท��มี�ค�าเฉีลั��ย 24 ชั"�วัโมีงของ PM10 เก,นืค�ามีาตรฐานื (120 ไมีโครกร"มีต�อลั�กบาศก3เมีตร) จ/านืวันื 279 วั"นื ค�าค�าเฉีลั��ย 24 ชั"�วัโมีงของค�าด"ชันื�ค�ณภาพื้อากาศ (AQI) เก,นืมีาตรฐานื (ค�ามีาตรฐานืเท�าก"บ 100) จ/านืวันื 292

วั"นื ถื�งแมี-วั�าในืป็D 2554 จ/านืวันืวั"นืของค�า PM10 แลัะค�า AQI ท��เก,นืมีาตรฐานืจะลัดลังเป็นือย�างมีาก แต�ป็ระชัาชันืก0ย"งได-ร"บผ้ลักระทบต�อสุ�ขภาพื้จากหมีอกควั"นือย��

สุถืานืการณ3ด-านืผ้ลักระทบต�อสุ�ขภาพื้จากการเฝ7าระวั"งผ้�-ป็;วัยท��อาจได-ร"บผ้ลักระทบต�อสุ�ขภาพื้จากป็5ญ่หาหมีอกควั"นื ของสุ/านื"กงานืป็7องก"นืควับค�มีโรคท�� 10 เชั�ยงใหมี� ร�วัมีก"บสุ/านื"กงานืสุาธารณสุ�ขจ"งหวั"ดแลัโรงพื้ยาบาลัในืพื้�*นืท�� 8 จ"งหวั"ดในืป็D 2554 จากข-อมี�ลัรายงานืการเข-าร"บการร"กษาแบบผ้�-ป็;วัยนือกท��เฝ7าระวั"งจาก 48 โรงพื้ยาบาลั ผ้ลัการเฝ7าระวั"งแยกตามีกลั��มีโรคพื้บวั�า กลั��มีโรคทางเด,นืหายใจท�กชันื,ด จ/านืวันื 7,749 ราย กลั��มีโรคห"วัใจแลัะหลัอดเลั�อดท�กชันื,ด จ/านืวันื 7,312 ราย กลั��มีโรคตาอ"กเสุบ จ/านืวันื 729 ราย กลั��มีโรคผ้,วัหนื"งอ"กเสุบ จ/านืวันื 910 ราย

อาการผ้,ดป็กต,ท��อาจเก,ดข�*นื

1. ตาแดง2. มี�นื/*ามี�กไหลัแลัะนื/*าตาไหลั3. เจ0บคอ คออ"กเสุบ4. ไอ หายใจลั/าบาก5. ในืผ้�-ท��เป็นืโรคหอบห�ด โรคภ�มี,แพื้- โรคห"วัใจ อาจมี�อาการก/าเร,บได-6. ป็วัดศ�รษะ คลั��นืไสุ- อาเจ�ยนื

กลั��มีเสุ��ยงท��ต-องมี�การด�แลัสุ�ขภาพื้มีากเป็นืพื้,เศษ ได-แก�

105

กลั��มีเด0ก สุตร�มี�ครรภ3 ผ้�-สุ�งอาย� ผ้�-ท��เป็นืโรคหอบห�ด โรคเก��ยวัก"บระบบทางเด,นืหายใจแลัะโรคป็อด โรคภ�มี,แพื้- โรคห"วัใจ แลัะผ้�-ท��ท/างานืท��เสุ��ยงต�อการได-ร"บฝ�;นืลัะอองแลัะหมีอกควั"นือย��แลั-วั เชั�นื คนืท/างานืในืโรงโมี�ห,นื คนืงานืก�อสุร-าง ท��อย��ในืบร,เวัณท��มี�ควั"นืแลัะหมีอกควั"นืจากไฟ้ป็;า

ในืป็D พื้.ศ. 2554 ป็ระเทศไทยป็ระสุบป็5ญ่หาก"บภ"ยธรรมีชัาต,ท��ร�นืแรงบ�อยคร"*ง นื"บต"*งแต�เด�อนืมี�นืาคมีเป็นืต-นืมีา โดยป็กต,สุภาพื้อากาศของเด�อนืมี�นืาคมีอย��ในืชั�วังฤด�ร-อนื อากาศโดยท"�วัไป็จะร-อนือบอ-าวัแลัะมี�ฝนืไมี�มีากนื"ก แต�ในืป็Dนื�*หาเป็นืเชั�นืนื"*นืไมี� กลั"บกลัาย เป็นืวั�าบร,เวัณป็ระเทศไทยตอนืบนืมี�อากาศหนืาวัเย0นืเก�อบตลัอดเด�อนื แลัะมี�ฝนืตกในืบางชั�วัง เนื��องจากอ,ทธ,พื้ลัของบร,เวัณควัามีกดอากาศสุ�งจากป็ระเทศจ�นืท��แผ้�ลังมีาป็กคลั�มีป็ระเทศไทยตอนืบนืเป็นืระยะ ๆ โดยภาพื้รวัมีแลั-วัป็ระเทศไทยตอนืบนืมี�ฝนืมีากเก,นืควัามีต-องการโดยเฉีพื้าะพื้�*นืท��ภาคเหนื�อแลัะภาคตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อจากอ,ทธ,พื้ลัของมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- ร�องควัามีกดอากาศต/�า  พื้าย�หมี�นืเขตร-อนืท��เคลั��อนืผ้�านื แลัะท��เคลั��อนืเข-ามีาใกลั-อย�างต�อเนื��องลั�กแลั-วัลั�กเลั�าในืเด�อนืมี,ถื�นืายนื ได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากพื้าย�โซนืร-อนื ไห“

หมี�า ” (HAIMA)  ท��เคลั��อนืข�*นืฝ5� งบร,เวัณป็ระเทศเวั�ยดนืามีตอนืบนืเมี��อวั"นืท�� 24 แลั-วัอ�อนืก/าลั"งลังเป็นืพื้าย�ด�เป็รสุชั"นืเคลั��อนืผ้�านืป็ระเทศลัาวัแลัะอ�อนืกาลั"งลังเป็นืหย�อมีควัามีกดอากาศต/�าก/าลั"งแรงบร,เวัณป็ระเทศลัาวั พื้าย�ลั�กนื�*สุ�งผ้ลัให-หลัายจ"งหวั"ดบร,เวัณป็ระเทศไทยตอนืบนืโดยเฉีพื้าะภาคเหนื�อมี�ฝนืตกหนื"กถื�งหนื"กมีากต�อเนื��องแลัะบางพื้�*นืท��มี�ป็ร,มีาณฝนืมีากท��สุ�ดในื 24

ชั"�วัโมีง

เด�อนืสุ,งหาคมี  ถื�งแมี-ไมี�มี�พื้าย�เคลั��อนืเข-ามีาใกลั-แต�ป็ระเทศไทยได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- แลัะร�องควัามีกดอากาศต/�าก/าลั"งค�อนืข-างแรงท��พื้าดผ้�านืป็ระเทศไทยตอนืบนื ท�าให-มี�ฝนืตกชั�กหนืาแนื�นืเก�อบตลัอดเด�อนืโดยเฉีพื้าะบร,เวัณภาคเหนื�อแลัะภาคตะวั"นืออกเฉี�ยงเหนื�อมี�รายงานืฝนืหนื"กถื�งหนื"กมีากเป็นืระยะๆ

106

เด�อนืก"นืยายนื นือกเหนื�อจากมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต- แลัะร�องควัามีกดอากาศต/�าแลั-วั ป็ระเทศไทยได-ร"บอ,ทธ,พื้ลัจากพื้าย�หมี�นืเขตร-อนือ�ก 2 ลั�กค�อพื้าย�โซนืร-อนื ไห�ถืาง“  (HAITANG)” โดยพื้าย�นื�*ได-เคลั��อนืข�*นืฝ5� งบร,เวัณป็ระเทศเวั�ยดนืามี นือกจากนื�*ไต-ฝ�;นื เนืสุาด “ (NESAT)” ได-เคลั��อนืต"วัผ้�านือ�าวัต"งเก�Mยข�*นืฝ5� งเมี�องฮ่าลัอง ป็ระเทศเวั�ยดนืามีในืขณะมี�ก/าลั"งแรงเป็นืพื้าย�โซนืร-อนืในืวั"นืท�� 30 ผ้ลักระทบท��เก,ดข�*นืจากพื้าย�ท"*ง 2 ลั�ก สุ�งผ้ลัให-ป็ระเทศไทยตอนืบนืมี�ฝนืตกชั�กหนืาแนื�นืโดยมี�รายงานืฝนืหนื"กถื�งหนื"กมีากเป็นืระยะๆต�อเนื��องจากเด�อนืท��ผ้�านืมีา จากภ"ยพื้,บ"ต,ท"*งหมีดท��เก,ดข�*นืนื�*สุ�งผ้ลักระทบต�อการด�ารงชั�วั,ตท�กภาคสุ�วันื แลัะเศรษฐก,จโดยรวัมีของป็ระเทศ

สถ�นำก�ร์ณ์�นำ���ท+วมิภ�คเหนำ�อพฤษภ�คมิ 2554

ร�องมีรสุ�มีพื้าดผ้�านืป็ระเทศพื้มี�า ลัาวั แลัะเวั�ยดนืามีตอนืบนื ป็ระกอบก"บมีรสุ�มีตะวั"นืตกเฉี�ยงใต-ก/าลั"งค�อนืข-างแรงพื้"ดป็กคลั�มีทะเลัอ"นืดามี"นื ป็ระเทศไทย แลัะอ�าวัไทย ลั"กษณะเชั�นืนื�*ท/าให-ป็ระเทศไทยตอนืบนืเร,�มีมี�ฝนืลัดลัง แต�ย"งคงมี�ฝนืตกหนื"กได-บางพื้�*นืท��ในืบร,เวัณภาคเหนื�อ แลัะภาคตะวั"นืออก แลัะในืชั�วังท��ผ้�านืมีาได-มี�ฝนืตกหนื"กถื�งหนื"กมีากในืบร,เวัณด"งกลั�าวั จ�งขอให-ป็ระชัาชันืท��อาศ"ยในืพื้�*นืท��เสุ��ยงภ"ยตามีท��ลัาดเชั,งเขาใกลั-ทางนื/*าไหลั ผ้�านืบร,เวัณจ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื เชั�ยงราย เชั�ยงใหมี� พื้ะเยา นื�านื แพื้ร� ย"งคงต-องระวั"งอ"นืตรายจากสุภาวัะนื/*าท�วัมีฉี"บพื้ลั"นื นื/*าป็;าไหลัหลัาก แลัะนื/*าลั-นืตลั,�งต�อไป็อ�ก 1-2 วั"นื

หย�อมีควัามีกดอากาศต/�าท��ป็กคลั�มีบร,เวัณภาคเหนื�อ ตอนืบนืได-เคลั��อนืออกไป็ป็กคลั�มีป็ระเทศลัาวัแลั-วั มี�ฝนืหนืาแนื�นืแลัะมี�ฝนืตกหนื"กบางแห�ง พื้�*นืท��เสุ��ยงภ"ยตามีท��ลัาดเชั,งเขาใกลั-ทางนื/*าไหลัผ้�านืบร,เวัณจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� เชั�ยงราย ลั/าพื้�นื ลั/าป็าง พื้ะเยา แพื้ร� นื�านื แลัะอ�ตรด,ตถื3 เก,ดนื/*าท�วัมีฉี"บพื้ลั"นืในืบางพื้�*นืท��ของเชั�ยงใหมี� พื้ะเยาแลัะจ"งหวั"ดใกลั-เค�ยงบร,เวัณ

107

ทางท��แมี�นื/*าไหลัผ้�านืท��อาจะก�อให-เก,ดควัามีร�นืแรง โดยเฉีพื้าะพื้�*นืท��ท��อย��ต/�ากวั�าระด"บการไหลัของนื/*า อย�างเชั�นื ท��ราบเชั�ยงใหมี� เชั�ยงราย เป็นืต-นื เมี��อเก,ดนื/*าท�วัมีแลั-วัพื้�*นืท��แห�งนื�*

เมี��อวั"นืท�� 28 สุ,งหาคมี เป็:ดเผ้ยกรณ�เก,ดแผ้�นืด,นืไหวัขนืาด 3.7 ร,กเตอร3 ซ��งศ�นืย3กลัางอย��ในืพื้�*นืท�� อ.เชั�ยงค/า แลัะ อ.ป็ง จ.พื้ะเยา เมี��อวั"นืท��26

สุ,งหาคมีท��ผ้�านืมีาวั�า ทางสุ/านื"กงานืทร"พื้ยากรธรณ� เขต 1 ลั/าป็าง ซ��งด�แลั 17 จ"งหวั"ดภาคเหนื�อ ได-เฝ7าระวั"งรอยเลั��อนืมี�พื้ลั"งท�กแห�งท��พื้าดผ้�านืในืพื้�*นืท��ภาคเหนื�อท"*งหมีด ซ��งมี�รอยเลั��อนือย�� 5 แห�ง สุ/าหร"บการเก,ดแผ้�นืด,นืไหวัคร"*งนื�* ถื�อวั�าเป็นืขนืาดท��ไมี�ร�นืแรง แลัะเป็นืการขย"บต"วัของรอยเลั��อนืต�างๆ ในืป็ระเทศไทย หลั"งเก,ดแผ้�นืด,นืไหวัอย�างร�นืแรงในืป็ระเทศเพื้��อนืบ-านื จ�งท/าให-รอยเลั��อนืท��มี�อย��ในืภาคเหนื�อขย"บต"วัตามี

          "สุ/าหร"บรอยเลั��อนืพื้ะเยา เป็นืรอยเลั��อนืคนืลัะแห�งจากรอยเลั��อนืแมี�จ"นืในื จ.เชั�ยงรายแลัะรอยเลั��อนืป็5วัในื จ.นื�านื แต�เป็นืแนืวัรอยเลั��อนืท��เชั��อมีต�อก"บรอยเลั��อนืเถื,นืในื จ.ลั/าป็างจากรายงานืเบ�*องต-นืพื้บวั�า รอยเลั��อนืพื้ะเยาแลัะรอยเลั��อนืเถื,นืย"งไมี�พื้บควัามีเป็ลั��ยนืแป็ลังด-านืธรณ�วั,ทยา ซ��งทางกรมีทร"พื้ยากรธร์ณ์�จะจ"ดสุ�งเจ-าหนื-าท��เข-าไป็ตรวัจสุอบรอยเลั��อนืพื้ะเยาอย�างลัะเอ�ยดต�อไป็ ท"*งนื�*ในืป็D 2554 นื�*นือกจากรอยเลั��อนืพื้ะเยาแลั-วั ย"งมี�รอยเลั��อนืแมี�ฮ่�องสุอนื รอยเลั��อนืป็5วั แลัะรอยเลั��อนืแมี�จ"นืท��เก,ดการขย"บต"วั แลัะท/าให-เก,ดแผ้�นืด,นืไหวัในืขนืาดท��ไมี�ร�นืแรง"

108

บทท�� 6 ผีลักร์ะทบจ�กภ�ยท�งธร์ร์มิชั�ต�

สุถืานืการณ3หมีอกควั"นืท��ร�นืแรงในืป็D 2554 สุ�งผ้ลักระทบต�อเศรษฐก,จ

1. ด.�นำก�ร์ท+องเท��ยว

1.1 จากป็5ญ่หาหมีอกควั"นืท/าให-ท"ศนืวั,สุ"ยในืการมีองเห0นืต/�ากวั�า 2,000 เมีตรเคร��องบ,นืไมี�สุามีารถืร�อนืลังจอดสุนืามีบ,นืได-โดยเฉีพื้าะท��จ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนื ท/าให-มี�การยกเลั,กเท��ยวับ,นืไป็-กลั"บจ"งหวั"ดแมี�ฮ่�องสุอนืในืเด�อนืมี�นืาคมี 2554 จ/านืวันื 42 เท��ยวับ,นื จากป็กต,226 เท��ยวับ,นื เหลั�อเพื้�ยง 184 เท��ยวับ,นื สุ�งผ้ลัให-ผ้�-โดยสุารผ้�านืท�าฯ แมี�ฮ่�องสุอนืลัดลังร-อยลัะ 21.2 สุ�วันืท��จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� เชั�ยงรายแลัะลั/าป็างไมี�มี�การยกเลั,กเท��ยวับ,นื แต�มี�ผ้ลักระทบต�อควัามีเชั��อมี"�นืของนื"กท�องเท��ยวัท��ลัดลัง ท/าให-จ/านืวันืผ้�-โดยสุารผ้�านืท�าอากาศยานืในืภาคเหนื�อเด�อนืมี�นืาคมี 2554 ลัดลังจากระยะเด�ยวัก"นืป็Dก�อนืร-อยลัะ 9.6 ในื 4 จ"งหวั"ดท��พื้บป็5ญ่หาร�นืแรง ได-แก� เชั�ยงใหมี� เชั�ยงราย ลั/าป็าง แลัะแมี�ฮ่�องสุอนืรวัมีลัดลังร-อยลัะ 8.7 จากจ/านืวันื 323,667 คนื ระยะเด�ยวัก"นืป็Dก�อนื เหลั�อเพื้�ยง 295,527 คนื

1.2 ด-านืธ�รก,จท��เก��ยวัก"บการท�องเท��ยวัได-ร"บผ้ลักระทบจากป็5ญ่หามีลัพื้,ษหมีอกควั"นืแลัะการป็ระกาศให-จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�แลัะแมี�ฮ่�องสุอนืเป็นืพื้�*นืท��เขตภ"ยพื้,บ"ต,เมี��อวั"นืท��19 มี�นืาคมี 2550 สุ�งผ้ลัให-นื"กท�องเท��ยวับางสุ�วันืเลั��ยงไป็ท�องเท��ยวัแหลั�งอ��นื เชั�นื จ"งหวั"ดชัายทะเลั เป็นืต-นืจากการสุอบถืามีธ�รก,จโรงแรมีในื 4 จ"งหวั"ดภาคเหนื�อตอนืบนื ได-แก�จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�ลั/าป็าง เชั�ยงราย แลัะแมี�ฮ่�องสุอนื พื้บวั�าธ�รก,จโรงแรมีสุ�วันืใหญ่�ได-ร"บผ้ลักระทบจากป็5ญ่หาหมีอกควั"นืโดยเฉีพื้าะในืกลั��มีโรงแรมีท��ป็ระกอบด-วัยชัาวัต�างป็ระเทศ โดยท/าให-มี�อ"ตราการยกเลั,กห-องพื้"กในืเด�อนืมี�นืาคมี 2550

109

ป็ระมีาณร-อยลัะ 20-30 สุ�งกวั�าเกณฑ์3ป็กต,แลัะระยะเด�ยวัก"นืป็Dก�อนื สุ�วันืโรงแรมีท��มี�ลั�กค-าหลั"กเป็นืชัาวัไทยได-ร"บผ้ลักระทบบ-างโดยมี�อ"ตราการยกเลั,กห-องพื้"กป็ระมีาณร-อยลัะ 10 อย�างไรก0ด�กลั��มีนื"กท�องเท��ยวัท��วัางแผ้นืเด,นืทางท�องเท��ยวัลั�วังหนื-าไวั-แลั-วัย"งคงเข-ามีาท�องเท��ยวัตามีป็กต,ป็ระกอบก"บมี�การจ"ดป็ระชั�มีสุ"มีมีนืา สุ�งผ้ลัให-อ"ตราการเข-าพื้"กโดยรวัมีของภาคเหนื�อในืเด�อนืมี�นืาคมี 2550 ลัดลังจากร-อยลัะ 52.5 ระยะเด�ยวัก"นืป็Dก�อนื เหลั�อร-อยลัะ 50.9 นือกจากนื�*ผ้�-ป็ระกอบการให-ควัามีเห0นืวั�านื"กท�องเท��ยวัต�างป็ระเทศท��ลัดลังมีากเป็นืชัาวัญ่��ป็�;นืโดยลัดลังจากระยะเด�ยวัก"นืป็Dก�อนืป็ระมีาณร-อยลัะ 30

2. ด.�นำอ��นำ ๆ

2.1 ด-านืสุ,�งแวัดลั-อมีแลัะสุ�ขภาพื้ จากการศ�กษาระด"บแลัะควัามีเป็นืพื้,ษของอนื�ภาคฝ�;นืขนืาดเลั0ก (Particulate Matter) ของอากาศในืจ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี�แลัะลั/าพื้�นืชั�วังเด�อนืมี,ถื�นืายนื 2548 ถื�งเด�อนืพื้ฤษภาคมี 2549 โดยมีหาวั,ทยาลั"ยเชั�ยงใหมี� พื้บวั�า ในืเขตอ/าเภอเมี�องแลัะอ/าเภอสุารภ�จ"งหวั"ดเชั�ยงใหมี� มี�ค�า PM 10 แลัะ PM 2.5 อย��ในืระด"บไมี�ป็ลัอดภ"ย มี�ผ้ลัท/าให-เก,ดโรคในืระบบทางเด,นืหายใจ สุามีารถืท/าลัายด�เอนืเอของเซลัลั3ถื�งลัมีป็อด เซลัลั3เมี0ดเลั�อดขาวัในืป็อด แลัะท/าให-ผ้�-ป็;วัยอย��แลั-วัมี�อาการก/าเร,บทร�ดหนื"กลัง

ผีลักร์ะทบท��มิ�ต+อบ/คคลัหร์�อปร์ะชั�ชันำ

ป็5ญ่หาหมีอกควั"นืท/าให-คนืท��อย��ในืท��โลั�งนืานื ๆ มี�อาการแสุบตา ตาแดง นื/*าตาไหลั คอแห-ง ระคายคอ หายใจต,ดข"ด เหนื��อยง�าย แลัะแนื�นืหนื-าอก ผ้ลัวั,จ"ยการหาควัามีสุ"มีพื้"นืธ3ของฝ�;นืลัะออง ก"บอ"ตราการป็;วัยแลัะ

110

เสุ�ยชั�วั,ตของป็ระชัาชันืในืเชั�ยงใหมี�แลัะลั/าพื้�นื โดยคณะวั,จ"ยมีหาวั,ทยาลั"ยเชั�ยงใหมี� ซ��งมี� ผ้ศ.ดร.มีงคลั รายะนืาคร เป็นืห"วัหนื-าโครงการ พื้บค�าเฉีลั��ยรายวั"นืของฝ�;นืลัะอองขนืาด 2.5 ไมีครอนื ในืเชั�ยงใหมี�สุ�งกวั�ามีาตรฐานืของสุหร"ฐอเมีร,กา 3.6 เท�า ผ้�-ป็;วัยโรคระบบทางเด,นืหายใจในืเชั�ยงใหมี� เพื้,�มีข�*นืท�กป็D แลัะอ"ตราผ้�-ป็;วัยด-วัยโรคมีะเร0ง ป็อด ต�อป็ระชัากรแสุนืคนืสุ�งกวั�ากร�งเทพื้ฯ แลัะสุ�งกวั�าค�าเฉีลั��ยของป็ระเทศไทย โดยพื้บผ้�-ป็;วัยโรคระบบทางเด,นืหายใจเพื้,�มีข�*นืถื�งร-อยลัะ 17.6 ผ้�-ป็;วัยด-วัยโรคมีะเร0งป็อด อ"ตราต�อแสุนืป็ระชัากรเพื้,�มีจาก 9 คนื ในืป็D 2552 เพื้,�มีเป็นื 58.12 คนื ในืป็D 2553-

2554 ฝ�;นืขนืาดเลั0กจะท/าให-หลัอดเลั�อดห"วัใจต�บต"นื ซ��งอาจสุ"มีพื้"นืธ3ก"บการเสุ�ยชั�วั,ตเพื้,�มีข�*นืท��โรงพื้ยาบาลัสุารภ� เนื��องจากเป็นืพื้�*นืท��ท��พื้บป็ร,มีาณฝ�;นืลัะอองสุ�งท��สุ�ดในืเชั�ยงใหมี�

ข-อแนืะนื/าในืป็7องก"นืแลัะด�แลัสุ�ขภาพื้จากมีลัพื้,ษหมีอกควั"นืสุ/าหร"บป็ระชัาชันื

1. ไมี�เผ้าสุ,�งใดท��เป็นืการเพื้,�มีหมีอกควั"นืมีากย,�งข�*นื ด"บเคร��องยนืต3ท�กคร"*งเมี�อจอดรถื

2. คอยฟ้5งข�าวัเต�อนืภ"ย เพื้��อด�แลัป็7องก"นืตนืเองให-ห�างจากสุถืานืท��ท��มี�ภ"ยจากหมีอกควั"นื

3. เพื้��อท/าการร"กษาหลั�กเหลั��ยงการท/าก,จกรรมีภายนือกอาคาร ให-ใชั-หนื-ากากอนืามี"ย หลั�กเลั��ยงการออกก/าลั"งกายในืท��โลั�งแจ-ง

4. ถื-าอย��ในืบร,เวัณท��มี�ควั"นืไฟ้แลัะหมีอกควั"นืให-ใชั-หนื-ากากอนืามี"ยหร�อผ้-าท��ท/าด-วัยฝ7ายหร�อลั,นื,นืพื้"นืป็ลัายทบมีาคาดป็ากแลัะจมี�กแลัะอาจพื้รมีนื/*าท��ผ้-าหมีาดๆ เพื้��อซ"บฝ�;นืแลัะควั"นื

5. คอยด�แลัผ้�-ใกลั-ชั,ด โดยเฉีพื้าะเด0ก คนืชัรา ผ้�-พื้,การแลัะผ้�-เป็นืโรคหอบห�ด โรคห"วัใจ ให-พื้าออกจากบร,เวัณท��มี�หมีอกควั"นืมีาก หากผ้,ดป็กต,ให-นื/าสุ�งแพื้ทย3

6. ถื-าผ้-าป็:ดจมี�กสุกป็รกหร�อหากเร,�มีร� -สุ�กอ�ดอ"ดจากผ้-าท��ใชั-คาดป็ากหร�อจมี�กควัรเป็ลั��ยนืใหมี�

111

7. บร,เวัณท��ไมี�มี�ระบบระบายอากาศ ต-องป็:ดป็ระต�หนื-าต�างไมี�ให-ควั"นืเข-าในือาคาร แลัะพื้ยายามีไลั�ควั"นืออกจากบ-านืเร�อนืสุ��ภายนือก

8. ในือาคารขนืาดใหญ่�ท��ต-องมี�ท��กรองอากาศจากภายนือกสุ��ในือาคารต-องมี�การเป็ลั��ยนืหร�อลั-างระบบเป็นืป็ระจ/า

สถ�นำก�ร์ณ์�จ�กนำ���ท+วมิ

ในืป็D 2554 ต"*งแต� เด�อนืต�ลัาคมีเป็นืต-นืมีาหลัายจ"งหวั"ดในืป็ระเทศไทย ต�างได-ร"บควัามีเด�อดร-อนืจาเหต�การณ3อ�ทกภ"ยคร"*งใหญ่�โดยมี�พื้�*นืท��ท��ได-ร"บผ้ลักระทบจากนื/*าท�วัมีคร"*งนื�*เป็นืจ/านืวันืมีากต"*งแต�ทางภาคเหนื�อ ภาคอ�สุานื ภาคกลัางแลัะพื้�*นืท��กร�งเทพื้มีหานืคร ซ��งได-สุร-างควัามีเสุ�ยหายแก�ชั�วั,ตทร"พื้ย3สุ,นืของป็ระชัาชันื แลัะหนื�วัยงานืต�างๆ ในืพื้�*นืท��นื/*าท�วัมี โดยป็ร,มีาณนื/*าท"*งหมีดท��มี�ป็ร,มีาณมีหาศาลั จะถื�กเร�งให-ระบายลังสุ��ทะเลัเพื้��อแก-ไขป็5ญ่หานื/*าท�วัมีข"งซ��งอาจจะก�อให-เก,ดภาวัะนื/*าเนื�าเสุ�ย มี�กลั,�นืเหมี0นืเนื�า แลัะจะเก,ดโรคท��มี"กจะพื้บได-เมี��อเก,ดภาวัะนื/*าท�วัมี ชันื,ดต�างๆ ได-เชั�นื โรคฉี��หนื�โรคนื/*าก"ดเท-าจากเชั�*อราแลัะแผ้ลัพื้�พื้องเป็นืหนือง โรคต,ดเชั�*อระบบทางเด,นือาหาร โรคตาแดง โรคไข-เลั�อดออก โรคไข-มีาลัาเร�ย เป็นืต-นื

ภ"ยธรรมีชัาต,ท��เก,ดข�*นืด"งท��กลั�าวัมีาแลั-วัเป็นืภ"ยท��เก,ดข�*นืต"*งแต�ต-นืป็Dถื�งเด�อนืก"นืยายนืเท�านื"*นื ต"*งแต�เด�อนืต�ลัาคมีเป็นืต-นืไป็จนืสุ,*นืป็D 2554 เราย"งต-องระวั"งแลัะเตร�ยมีพื้ร-อมีก"บอ�ทกภ"ยท��จะเก,ดข�*นืต�อเนื��อง เนื��องจากเด�อนืต�ลัาคมี พื้ฤศจ,กายนืแลัะธ"นืวัาคมี คาดวั�าป็ร,มีาณฝนืจะย"งคงมีากกวั�าค�าป็กต, ไมี�วั�าจะเป็นืป็ระเทศไทยตอนืบนื แลัะภาคใต-ท��จะเข-าสุ��ฤด�นื/*าหลัากต�อไป็ หลัายพื้�*นืท��ท��ป็ระสุบก"บภ"ยพื้,บ"ต,ทางธรรมีชัาต,ในืป็Dนื�*นื"บวั�าร�นืแรงท��สุ�ดเท�าท��มี�การบ"นืท�กก0วั�าได-แต�สุ,�งเหลั�านื�*จะเป็นืบทเร�ยนืในืการเตร�ยมีควัามีพื้ร-อมี การป็ร"บต"วัแลัะการวัางแผ้นืในือนืาคตท��จะอย��ได-ต�อไป็

112

แมี-สุถืานืการณ3วั,กฤตนื/*าท�วัมีป็D 2554 เร,�มีทยอยคลั��คลัายลังตามีลั/าด"บในืชั�วังป็ลัายเด�อนืพื้ฤศจ,กายนื 2554 แต�ก0คงต-องยอมีร"บวั�าเหต�การณ3อ�ทกภ"ยคร"*งร-ายแรงท��ข�*นืต"*งแต�ป็ลัายเด�อนืกรกฎาคมี 2554 เป็นืต-นืมีานื"*นืสุร-างควัามีเสุ�ยหายต�อก,จกรรมีทางเศรษฐก,จของไทยแลัะป็ระชัานืชันืคนืไทยท��ป็ระสุบก"บอ�ทกภ"ย วั,กฤตนื/*าท�วัมีคร"*งนื�*ไมี�ได-ท,*งไวั-เพื้�ยงแค�ควัามีสุ�ญ่เสุ�ยทาเศรษฐก,จมี�ลัค�ามีหาศาลัเท�านื"*นืหากแต�เต0มีไป็ด-วัยโจทย3สุ/าค"ญ่สุ/าหร"บภาคร"ฐแลัะผ้�- ป็ระกอบการในืหลัายภาคธ�รก,จ ในืการวัางแผ้นืเพื้��อร"บมี�อก"บสุถืานืการณ3อ�ทกภ"ยท��อาจเก,ดข�*นืได-อ�กในืระยะข-างหนื-า โดยในืสุ�วันืของภาคร"ฐนื"*นื นือกจากควัามีจ/าเป็นืเร�งด�วันืในืการ ฟ้C* นืฟ้�บ�รณะสุาธารณ�ป็โภคพื้�*นืฐานื แลัะผ้ลั"กด"นืมีาตรการกระต�-นืการฟ้C* นืต"วัของการใชั-จ�ายภายในืป็ระเทศท"นืท�ท��นื/*าท�วัมีลัดระด"บลังแลั-วัเราย"งจะต-องด�แลัแลัะฟ้C* นืฟ้�สุภาพื้จ,ตใจของป็ระชัาชันืท��ป็ระสุบอ�ทกภ"ยท��มีาแบบไมี�ท"นืต"*งต"วัในืคร"*งนื�* ท/าให-บางคนืต-องสุ�ญ่เสุ�ยทร"พื้ย3สุ,นื เชั�นื โรงงานือ�ตสุาหกรรมี อาคารพื้านื,ชั บ-านืแลัะแหลั�งท��อย��อาศ"ย แลัะบางครอบคร"วัอาจจะต-องสุ�ญ่เสุ�ยบ�คคลัในืครอบคร"วั ด"งนื"*นืเราจะต-องพื้ยายามีท��จะฟ้C* นืฟ้�ท"*งสุภาพื้เศรษฐก,จแลัะป็ระชัาชันืผ้�-ป็ระสุบภ"ยไป็พื้ร-อมีๆก"นื

113

บทท�� 7 สร์/ปแลัะข.อเสนำอแนำะ

ภาคเหนื�อของป็ระเทศไทยนื"*นืถื�อเป็นืภาคท��มี�ควัามีสุ/าค"ญ่ทางด-านืต�างๆ เชั�นื ภาคอ�ตสุาหกรรมี ภาคธ�รก,จ แลัะเป็นืภาคท��มี�ทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,ท��อ�ดมีสุมีบ�รณ3 แลัะย"งมี�ควัามีโดดเด�นืทางด-านืวั"ฒนืธรรมีเฉีพื้าะด-านื เราเร�ยกวั�า อารยะธรรมีของชัาวัลั-านืนืาเป็นือารยะธรรมีท��ชัาวัพื้�*นืเมี�องสุ�บทอดก"นืมีาแลัะสุามีารถืด�งด�ดให-นื"กท�องเท��ยวัเข-ามีาเย��ยมีชัมีอย�างไมี�ขาดสุายนือกจากนื"*นืย"งมี�ธรรมีชัาต,ท��นื�าชั��นืชัมี เป็นืแหลั�งท�องเท��ยวัอ�กทางหนื��งเพื้��อให-นื"กท�องเท��ยวัได-ชั��นืชัมีท"ศนื�ยภาพื้ท��งดงานืของธรรมีชัาต,รวัมีท"*งบรรยากาศท��มี�ควัามีเย0นืสุดชั��นือย��ตลัอดเวัลัาเนื��องจากภ�มี,ภาคนื�*อย��ไกลัเสุ-นืศ�นืย3สุ�ตรมีากกวั�าภ�มี,ภาคอ��นืจ�งท/าให-มี�สุภาพื้ภ�มี,อากาศท��ค�อนืข-างเย0นืแลัะหนืาวักวั�าภ�มี,ภาคอ��นื แลัะย"งมี�ลั"กษณะภ�มี,ป็ระเทศท��เป็นืภ�เขาสุลั"บท"บซ-อนืด-วัย

ในืทางอ�ตสุาหกรรมีนื"*นืเป็นืแหลั�งผ้ลั,ตแลัะสุ�งออกของสุ,นืค-ามีากมีาย เชั�นื อ�ตสุาหกรรมีสุ,�งทอผ้-าไหมี แลัะอ�ตสุาหกรรมีอ,เลั0กทรอนื,กสุ3 เพื้��อการสุ�งออกไป็ขายย"งต�างป็ระเทศด-วัย ภาคเหนื�อเป็นืภาคท��มี�การคมีนืาคมี แลัะการสุ"ญ่จรท��สุามีารถืคมีนืาคมีข-ามีผ้�านืไป็ย"งป็ระเทศเพื้��อนืบ-านืด-วัย ด"งนื"*นืจ�งก�อให-เก,ดธ�รก,จการค-าระหวั�างป็ระเทศในืหลัายๆธ�รก,จ ท"*งธ�รก,จท��นื/าเข-ามีาขายภายในืป็ระเทศแลัะธ�รก,จท��สุ�งออกไป็ขายภายนือกป็ระเทศ ท/าให-เศรษฐก,จในื๓มี,ภาคนื�* มี�การขย"บข�*นืมีาเป็นืแหลัางธ�รก,จท��สุ/าค"ญ่ของป็ระเทศ นือกจากนื"*นืย"งมี�การเก0บค�าภาษ�ด�านืสุ�มีกากรเพื้��อเป็นืรายได-อ�กทางเพื้��อนืนื/ามีาพื้"ฒนืาป็ระเทศ

114

นือกจากสุ,�งท��เป็นืควัามีเจร,ญ่ก-าวัหนื-าทางธ�รก,จแลั-วั ลั"กษณะของภ�มี,ป็ระเทศย"งสุ�งผ้ลักระทบในืด-านืลับอ�กหลัายๆอย�าง ในืเขตแนืวัชัายแดนืนื"*นืได-มี�การลั"กลัอบขนืสุ,นืค-าหนืภาษ�หร�อวั�าสุ,นืค-าผ้,ดกฎหมีาย เชั�นื การขนือาวั�ธเถื��อนื แลัะยาเสุพื้ต,ด ซ��งยาเสุพื้ต,ดสุ�งผ้ลักระทบเป็นือย�างมีากก"บสุ"งคมีไทยในืป็5จจ�บ"นื เป็นืบ�อเก,ดของป็5ญ่หาหลัายๆอย�าง ท"*งการ ป็ลั-นื จ�* หร�อรวัมีไป็ถื�งการฆ�าชั,งทร"พื้ย3 เพื้��อนื/าเง,นืท��ได-นื" *นืมีาซ�*อหายาเสุพื้ต,ดไป็เสุพื้ นือกจากนื"*นืย"งมี�การลั"กลัอบเข-าเมี�องอย�างผ้,ดกฎหมีายของคนืจากนือกป็ระเทศ แลัะเป็นืบ�อเก,ดของการค-าป็ระเวัณ� แลัะเป็นืการเชั��อมีทางสุ"งคมีของเมี�องพื้�ธรอย�างป็ระเทศไทย แลัะเป็นืป็5ญ่หาท��มีามีาโดยตลัอดแลัะย"งไมี�มี�ทางแก-ไขให-หมีดสุ,*นืไป็ในืสุ"งคมีไทยได-อย�างถืาวัร ป็5ญ่หาจากภ"ยธรรมีชัาต,ท��สุ�งผ้ลักระทบต�อสุภาพื้แวัดลั-อมีท��อย��อาศ"ยแลัะสุภาพื้ชั�มีชันื เชั�นื นื/*าท�วัมี หมีอกควั"นื แลัะแผ้�นืด,นืไหวั ภ"ยเหลั�านื�*ลั-วันืแต�เป็นืภ"ยท��มีาอย�างไมี�คาดค,ดแลัะยากท��จะเตร�ยมีการป็7องก"นือย�างท"นืท�วังท� แต�ป็5ญ่หาท��สุ�งผ้ลักระทบเป็นืระยะเวัลัานืานือย�างป็5ญ่หาหมีอกควั"นืนื"*นืย"งไมี�มี�แนืวัทางการด/าเนื,นืการแก-ไขให-หมีดไป็หร�อวั�าลัดนื-อยลัง เพื้ราะวั�านือกจากจะสุ�งผ้ลักระทบทางสุภาพื้อากาศท/าให-อากาศเป็นืมีลัพื้,ษแลัะเก,ดมีลัภาวัะท��เป็นือ"นืตรายในือากาศแลั-วัย"งสุ�งผ้ลัต�อสุ�ขภาพื้ของป็ระชัาชันืท��เป็นือ"นืตรายต�อระบบหายใจ ป็อด แลัะรวัมีไป็ถื�งการเก,ดโรคมีะเร0งป็อดของป็ระชัาชันืผ้�-ท��อาศ"ยอย��ในืภ�มีภาคนื�*ด-วัย

ข.อเสนำอแนำะ

115

ภาคเหนื�อควัรมี�การจ"ดการทร"พื้ยากรธรรมีชัาต,บางอย�าง เชั�นื แร�ธาต� ทร"ยกรป็;าไมี- ให-เป็นืระบบมีากกวั�านื�* เพื้��อการนื/าไป็ใชั-ให-เก,ดป็ระโยชันื3อย�างสุ�งสุ�ดในืท�กพื้�*นืท��เท�าๆก"นื

งานืทางด-านืการป็7องก"นืแลัะการฝ7าระวั"งภ"ยจาดธรรมีชัาต,ย"งไมี�การจ"ดระบบท��ด� แลัะชั-าต�อเหต�การณ3หร�อสุถืานืการณ3ท��เก,ดข�*นื ซ��งเราจะต-องจ"ดกลั��มีอาสุาหร�อหนื�วัยงานืระวั"งภ"ยเฉีพื้าะด-านืแลัะต-องมี�การอบรมีบ�คคลักรหร�อผ้�-ป็ฏิ,บ"ต,งานืให-มี�ควัามีเชั��ยวัชัาแลัะชั/านืาญ่

ควัรมี�การตรวัจลัาดตระเวันืแถืวัชัายแดนืเพื้��อเฝ7าระวั"งแลัะต,ดตามีการขนืของเข-าป็ระเทศ แลัะการลั"กลัอบเข-าเมี�องอย�างผ้,ดกฎหมีาย เพื้��อให-ผ้�านืเมี�องทางด�านืเท�านื"*นืเพื้ราะจะมี�การตรวัจสุ,นืค-า แลัะคนืเข-าเมี�องอย�างถื�กกฎหมีาย

ควัรมี�การจ"ดหาหร�อสุร-างสุถืานืศ�กษาในืท��ท��ห�างไกลัจากแหลั�งสุถืานืศ�กษา เพื้��อให-เด0กท��ห�างไกลัจากสุถืานืศ�กษานื"*นืได-ร"บการศ�กษาอย�างเท�าเท�ยมีก"นื

116

บร์ร์ณ์�นำ/กร์มิ

โชัต,ไกร ไชัยวั,จารณ3. แนำวท�งก�ร์แก.ไขป*ญห�นำ���ท+วมิแบบย��งย�นำ.

(ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลัhttp://www.engineerthai.com/index.php?

lay=show&ac=article&ld=404207&Ntype=4. วั"นืท��สุ�บค-นืข-อมี�ลั 16 ธ"นืวัาคมี 2554

ธนืาคารแห�งป็ระเทศไทย. โคร์งสร์.�งเศร์ษฐก�จภ�คเหนำ�อ. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั

http://www.bot.or.th/THAI/ECONOMICCONDITIONS/THAI/NORTH/ECONCONDITIONS/EC

ONOMICSTRUCTURE/Pages/Econstructure.aspx. วั"นืท��สุ�บค-นืข-อมี�ลั 16 ธ"นืวัาคมี 2554

ธนืาคารแห�งป็ระเทศไทย. เศร์ษฐก�จภ�คเหนำ�อ. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://www.bot.or.th/Thai/

EconomicConditions/Thai/North/Pages/index.aspx.

วั"นืท�� สุ�บค-นืข-อมี�ลั 16 ธ"นืวัาคมี 2554

117

ป*ญห�หมิอกคว�นำแลัะไฟป4�ภ�คเหนำ�อ. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://ies.2nd- 2none.com/view.php?

type=article&ct_id=7. วั"นืท��สุ�บค-นืข-อมี�ลั 17 ธ"นืวัาคมี 2554

ป*ญห�ส�งคมิภ�คเหนำ�อ. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://www.baanjomyut.com/library_2/

development_of_society/19.html. วั"นืท��สุ�บค-นื ข-อมี�ลั 17 ธ"นืวัาคมี 2554

ภ มิ�อ�ก�ศภ�คเหนำ�อ. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://fangwittayayon.net/

profiles/blogs/5053090:BlogPost:117690. วั"นืท��สุ�บค-นืข-อมี�ลั 17 ธ"นืวัาคมี 2554

มี"นืทนืา พื้ฤกษะวั"นื. อ�ทธ�พลัของภ�ยธร์ร์มิชั�ต�ท��มิ�ต+อมิมินำ/ษย�. กร�งเทพื้มีหานืคร : โรงพื้,มีพื้3กรมีอ�ต�นื,ยมีวั,ทยา

เมิ��อมิวลันำ���มิ�ถ8งทะเลั. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://www.talaythai.com/sos/flood-2011.

วั"นืท��สุ�บค-นื 16 ธ"นืวัาคมี 2554

เมิ��อส�ยนำ���ไหลับ+�มิ�ถ8งมิห�นำท�. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://www.siamensis.org/webboard/topic/34482.

วั"นืท��สุ�บค-นื 16 ธ"นืวัาคมี 2554

ลั�กษณ์ะภ มิ�ศ�สตร์�ภ�คเหนำ�อ. (ออนืไลันื3). แหลั�งข-อมี�ลั http://www.lks.ac.th/kukiat/

student/betterroyal/social/19.html. วั"นืท��สุ�บค-นืข-อมี�ลั 17

ธ"นืวัาคมี 2554

118

วัาสุนืา ภานื�ร"กษ3. ภ มิ�ศ�สตร์�ปร์ะเทศไทย. โป็รแกรมีวั,ชัาภ�มี,สุารสุนืเทศ คณะวั,ทยาศาสุตร3แลัะเทคโนืโลัย�

มีหาวั,ทยาลั"ยราชัภ"ฏินืครราชัสุ�มีา. 2554

วั,ภา ร� �งด,ลักโรจนื3. ภ�ยธร์ร์มิชั�ต�แลัะก�ร์ลัดภ�ยพ�บ�ต�ในำปร์ะเทศไทย. โรงพื้,มีพื้3กรมีอ�ต�นื,ยมีวั,ทยา กร�งเทพื้ฯ. 2537

บร์ร์ณ์�นำ/กร์มิ (ต+อ)

สุมี,ทธ ธรรมีสุโรชั. ภ�ยธร์ร์มิชั�ต�ในำปร์ะเทศ. โรงพื้,มีพื้3กรมีอ�ต�นื,ยมีวั,ทยา กร�งเทพื้ฯ. 2534

สุ/านื"กพื้ยากรณ3อากาศ. พย�กร์ณ์�อ�ก�ศแลัะเต�อนำภ�ย. กรมีอ�ต�นื,ยมีวั,ทยา. 2546