13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
-
Upload
nguyen-thai-hung -
Category
Documents
-
view
219 -
download
0
Transcript of 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
1/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 1 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 1®
Bi Kip
Chemistry
Bí kíp hóa học
Ki ế n thức bị lãng quên
B y K a i t o r k i d
V e r s i o n 2.4
Last U p l o a d 08/05/2014
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
2/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 2 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 2®
MỤC LỤC
Lời nói đầu ........................................................................................................................................ 4
Sơ đồ tổng quát ................................................................................................................................ 5
Hóa học đại cương & phân tích................................................................................................ 6
[CÁc khái niệm & định lí,…] ............................................................................................................. 6
Part I. Nguyên tử ....................................................................................................................................... 6
Part II. LKHH .............................................................................................................................................. 8
Part III. Tốc độ PƯ & cân bằng hh .......................................................................................................... 11
[Nguyên tử ] ................................................................................................................................... 12
Part I: … ................................................................................................................................................... 12
[các vấn đề v ề bảng tu ần hoàn ] .................................................................................................... 14
Part I: Bảng tu ần hoàn ............................................................................................................................ 14
Part II: Quy luật tu ần hoàn tổng quát ..................................................................................................... 14
Part III: Quy luật khác trong từng nhóm ................................................................................................. 15
[So sánh bán kính nguyên tử , bán kính ion] .................................................................................. 16
Part I: Method .......................................................................................................................................... 16
Part II: Ex ................................................................................................................................................. 16
[Liên kết hóa học] .......................................................................................................................... 17
Part I: Liên kế t ......................................................................................................................................... 17
Part II: Lai hóa ......................................................................................................................................... 17
Part III: Tinh thể ...................................................................................................................................... 19
[So sánh lk hidro, nhiệt độ sôi, tính axit, bazo, tính tan… ] .......................................................... 21
Part I: 1 số yế u tố ảnh hưởng sự so sánh ............................................................................................... 21
Part II: so sánh liên kế t hidro .................................................................................................................. 22
Part III: so sánh nhiệt độ sôi ................................................................................................................... 22
Chủ đề [1]: [Các nguyên tắc so sánh nhiệt độ sôi] ......................................................................... 23
Chủ đề [2]: [Các chú ý khi làm bài tập so sánh nhiệt độ sôi] ......................................................... 24
Chủ đề [3]: [Nhiệt độ sôi & nc 1 số chấ t](tham khảo) .................................................................... 25
Part IV: so sánh nhiệt độ nóng chảy ....................................................................................................... 25
Part V: so sánh tính axit, bazo ................................................................................................................. 25Hóa học vô cơ ........................................................................................................................ 27
[CÁC khái niệm vô cơ khó nhớ ] ..................................................................................................... 27
Part I ........................................................................................................................................................ 27
[CÁC tên gọi vô cơ khó nhớ ] ......................................................................................................... 29
Part I: Nhóm Halogen .............................................................................................................................. 29
Part II: Nhóm oxi ..................................................................................................................................... 29
Part III: Nitơ - Photpho ............................................................................................................................ 30
Part IV: Nhóm cacbon .............................................................................................................................. 31Part V: KL ................................................................................................................................................. 32
[PHÂN BÓN HH, CN SILICAT & GANG THÉP ] ................................................................................ 34
Part I: PHÂN BÓN HH ............................................................................................................................... 34
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
3/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 3 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 3®
Part II: CN SILICAT (nâng cao) ............................................................................................................. 36
Part III: GANG THÉP ................................................................................................................................ 39
[Đại cương KL] ............................................................................................................................... 42
Part I: KL & Hợp kim ................................................................................................................................ 42
Part II: Dãy điện hóa KL & pin điện hóa .................................................................................................. 43
Part III: Sự điện phân .............................................................................................................................. 44Part IV: Sự ăn mòn KL ............................................................................................................................. 45
Part V: Điều chế KL .................................................................................................................................. 45
Hóa học hữu cơ ...................................................................................................................... 46
[CÁC khái niệm Hữu cơ khó nhớ ] .................................................................................................. 46
Part I: ....................................................................................................................................................... 46
[CÁC tên gọi hữ u cơ khó nhớ ] ....................................................................................................... 51
Part I: HCB, RX, ancol-phenol, andehit,axit HC & anhiđrit ...................................................................... 51
Part II: Este-lipit, cacbohidrat, amin axit-pr & polime ............................................................................. 53Part III: Bổ sung (lấp đầy kiế n thứ c) ....................................................................................................... 57
[Ngu ồn HCB thiên nhiên] (Nâng cao) ............................................................................................ 59
Part I: D ẦU MỎ ........................................................................................................................................ 59
Part II: KHÍ MỎ D ẦU & KHÍ TN ................................................................................................................ 62
Part III: THAN MỎ.................................................................................................................................... 63
[Danh pháp hữ u cơ] ....................................................................................................................... 64
Part I: Điều c ần biế t ................................................................................................................................. 64
Part II: Danh pháp IUPAC & gố c chứ c từ ng loại HCHC ........................................................................... 65Part III: Tạp chứ c (All) ............................................................................................................................. 67
[Các loai chỉ số của chất béo] (nâng cao) ...................................................................................... 70
MORE ..................................................................................................................................... 71
[Quy luật tan ] ................................................................................................................................ 71
[Quy luật phân tích\nhiệt phân ] ................................................................................................... 74
Part I: Vô cơ ............................................................................................................................................. 74
Ph ần [1]: Pư nhiệt phân................................................................................................................... 74
Ph ần [2]: Pư tự phân tích ................................................................................................................ 75Part II: hữu cơ ......................................................................................................................................... 76
[Làm khô khí ẩm ] .......................................................................................................................... 76
[màu sắc K hó Nhớ] ........................................................................................................................ 77
Part I: Vô cơ ............................................................................................................................................. 77
Part II: Hữ u cơ ......................................................................................................................................... 79
[Nhận biết & phân biệt khó nhớ] ................................................................................................... 80
Part I: Phân biệt & nhận biết vô cơ ......................................................................................................... 80
Part II: Phân biệt & nhận biế t hữu cơ .................................................................................................... 82K ế t ......................................................................................................................................... 86
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
4/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 4 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 4®
Lời nói đầu
Các bạn đang cầm trong tay 1 cuốn bí kíp hóa học viết về phần lý thuyết của 3 quyểnSGK hóa học 10,11,12. Hầu hết t ất cả những kiến thức này đều có trong SGK, ngoại trừ các mẹogiúp đi tìm trí nhớ và các chuyên đề như “So sánh tính axit, bazo,…” mình tổng hợp t ừ các tàiliệu khác. Mình soạn ra cuốn bí kíp này nhằm giúp các bạn dễ ghi nhớ những thứ rời rạc nhỏ lẻ trong sgk trở nên có hệ thống bằng cách sắp xếp & t ổng hợp lại chúng theo dạng Mindmap (bảnđồ tư duy) hoặc dạng Table (bảng). Bên cạnh đó có những bài lý thuyết lớn & khó nhớ mìnhtách riêng ra làm 1 chủ đề. Vì mục đích muốn nó trở thành 1 cuốn bí kíp lý thuyết để ôn tậpthay cho 3 quyển SGK nên mình cố gắng t ổng hợp sao cho đầy đủ nhất có thể.
Cu
ốn bí kíp gồm 4 ph
ần chính:
hóa học đại cương & hóa học phân tích hóa học vô cơ hóa học hữu cơ chuyên đề bổ sung (More)Tuy nhiên vì bận ôn thi nên mình không đủ thời gian đề viết t ất cả các chủ đề được.hóa học đại cương & phân tích : tương đối đầy đủ
hóa học vô cơ & hóa học h
ữu cơ: chưa có phần tính chất v
ật lí , tính chất hóa học,
điều chế ứng dụng các chất. Mấy cái này chắc cũng dễ nhớ ^^hóa học KT, XH, MT: mình ko viết cả chương này lun ( ^^).
Những phần thiếu này sẽ được viết ở cuốn bí kíp hóa học thứ 2 hoặc bản Full update.Nhưng nhiêu đây chắc cũng đủ để giúp phần nào cho các bạn ôn tập trong những ngày cuốicùng , đặc biệt là 10 ngày trước khi thi ĐH. Mình dùng phần mềm imindmap để vẽ các sơ đồ tư duy , các bạn Google search sẽ có ^^.Các bạn in ra sẽ dễ đọc hơn .Mục đích chủ yếu của bí kíp này là tìm lại kiến thức của cácbạn, hữu ích khi các bạn dùng nó để ôn tập,nghĩa là các bạn phải đã xem qua sgk rùi mới đọc nó.Mình đã cố gắng nhưng chắc chắn vẫn còn nhiều sai sót , nếu các bạn phát hiện ra lỗi sai
hoặc thiếu gì đó thì các bạn pm cho mình nha.^^ Mọi ý kiến thắc mắc xin gửi về [email protected] hoặc [email protected] hoặc www.facebook.com/kaitorkid .Mình là Kaitorkid (Mr.K) hi vòng cuốn bí kíp này sẽ giúp ích cho các bạn ^^.
mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]://www.facebook.com/kaitorkidhttp://www.facebook.com/kaitorkidhttp://www.facebook.com/kaitorkidmailto:[email protected]:[email protected]
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
5/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 5 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 5®
Sơ đồ t ổng quát
Mình tạm thời t ập trung nhiều vào những thứ khó nhớ (vì thời gian ko cho phép để làm tất cả) Có 1 số phần thuộc chương trình giảm t ải 2012-2013, t ất nhiên chỉ áp dụng chophần t ự chọn cơ bản, còn nếu bạn chọn phần t ự chọn nâng cao thì ko có giảm t ải gìnha.
Cái này các bạn google search sẽ có, mình ko ghép vào đây nữa Những phần này mình sẽ ghi rõ là thuộc chương trình nâng cao (NC)
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
6/87
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
7/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 7 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 7®
0 Sự tìmra p
1918, Rơ đơ pho bắn phá hn ng tử N bằng hạt thấ y 1 hn O & 1 hạt có khối lượng1,.10 & q=1+ ”proton” 0 Sự tìm
ra n1932, Chat-uých (cộng tác viên của Rơ đơ pho): dùng hạt bắn phá hn Be thấ y xuấ thiện 1 loại hạt mới có khối lượng ~mp & q=0 “nơtron”
Cấ u tạo ngt, đồng vị , AO
1 Hạtnhân
Nguyên tử có cấ u tạo rỗng, các e chuyển động xung quanh 1 hạt mang điện tích dươngcó kích thước rấ t nhỏ so với nhuyên tử , nằm ở tâm nguyên tử. Đó là hn nguyên tử .
2 e hóa trị Là những e có khả năng tham gia hình thành kiên kết hóa học. Chúng thường nằm ở lớpngoài cùng \ ở cả phân lớp sát lớp ngoài cùng nếu phân lớp đó chưa bão hòa
3 Đồng vị Đồng vị của cùng 1 nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số p nhưng khácnhau v ề số n
Hidro có 3 đồng vị: H,D,T
4 AO Obitan nguyên tử là khu vực không gian xung quanh hạt nhân mà tại đó xác suát có mặ t(xác suất tìm thấ y ) e khoảng 90%
Trong nguyên tử , các e chuyển động rấ t nhanh quanh hn ko theo 1 quỹ đạo xđ nào
Lớp & phân lớp e (d ễ die ^^)
5 Lớp Các e trên cùng 1 lớp có năng lượng g ần bằng nhau
Phân lớp Các e trên cùng 1 phân lớp có năng lượng bằng nhau
Cấu hình e (d ễ die ^^)
6 Nguyênlí Pau-li
Trên 1 AO chỉ có thể có nhiều nhất là 2 e & 2 e này chuyển động tự quay khác chiềunhau xung quanh trục riêng của mỗi e
7 Nguyênlí vữ ng
b ền
Ở trạng thái cơ bản, trong nguyên tử các e chiế m l ần lượt những AO có mức năng lượngtừ thấp đế n cao
8 Quy tắcHun
Trong cùng 1 phân lớp, các e sẽ phân bố trên các AO: số e độc thân là max & các e nàyphải có chiều tự quay giố ng nhau
Bảng tu ần hoàn
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
8/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 8 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 8®
9 Chu kì Là dãy các ng tố mà ng tử của chúng có cùng số lớp e được xế p theo chi ều Z tăng dần
10 Nhómnguyên
tố
Là tập hợp các ng tố mà ng tử có cấu hình e tương tự nhau, do đó có tính chất hóa họcg ần giống nhau & được xếp thành 1 cột
11 Nguyêntố s,p,d,f
e cuối cùng xếp vào phân lớp s,p,d,f
(ko ph ả i e ở phân lớp ngoài cùng nhá, nhầm là die đó ^^)
12 I1 Là nl min cần để tách e thứ 1 ra khỏi ng tử ở trạng thái cơ bản
13 Độ âm điện đặc trưng cho khả năng hút e của ng tử đí khi tạo thành lk hh 14 Tính KL Là tc của 1 ng tố mà ng tử của nó dễ nhường e để trở thành ion (+)
15 Tính PK Là tc của 1 ng tố mà ng tử của nó dễ nhận e để trở thành ion (-)
16 Địnhluậttu ầnhoàn
Tính chấ t của các ng tố & đơn chất cũng nhe thành phần & tc của hợp chấ t tạo nên từ các ng tố đo biến đổi tu ần hoàn theo chiều tăng của Z
Part II. LKHH
STT Tên Nội dung
LKHH
1 LKHH Là sự k ế t hợp giữa các ng tử tạo pt \ tinh thể b ền vữ ng hơn
2 Quy tắcbát tử
Các ng tố có khuynh hướng lk với các ng tử khác để đạt đưuọc cấu hình e vữ ng b ền cỉakhí hiế m vớ 8 e (hoặc đố i 2 e với He) ở lớp ngoài cùng
3 Ion Ng tử \ nhóm ng tử mang điện
4 LK ion Là LK được tạo thành do lực hút tĩnh điện giữ a các ion kang điện tích trái dấu. Được hìnhthành giữa KL điển hình & PK điển hình
5 LK CHT Là LK hình thành giữ a 2 ng tử = 1 \ nhi ều cặp e chung
6 LK cho
nhậnTrong 1 số trường hợp, cặp e chung chỉ do 1 cặp ng tử đóng góp lk giữ a 2 ng tử là lkcho-nhận. Ví dụ : O=SO
Lai hóa
7 Thuyế tlai hóa
Sự lai hóa AO là sự tổ hợp (“trộn lẫn”) một số AO trong 1 ng tử để đưuọc từ ng ấ y AO laihóa giống nhau nhưng định hướng khác nhau trong không gian
8 Sự xenphủ trục
Trục các AO tham gia liên kết trùng đường nối tâm 2 ng tử lk .
9 Sự xemphủ bên
Trục các AO tham gia liên kế t song song với nhau & vuông góc với đường nối tâm 2 ng tử lk
Hóa trị & số oxi hóa
11 Hóa trị trong hc ion: là điện hóa trị & bằng điện tích của ion đó
trong hc CHT: gọi là CHT & bằng số lk CHT mà ngt ng tố đó tạo ra đưuọc với các ng tử
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
9/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 9 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 9®
khác trong pt
12 Số OXH Là điện tích của ng tử ng tố đó nế u giả định LK giữa các ng tử trong pt là lk ion
LK kim loại
13 LK KL Là lk được hình thành giữa các ng tử & ion KL trong mạng tt do sự tham gia của các e tự do
Part III. PƯHH
STT Tên Nội dung
PƯ OXH khử (cái này dễ rùi^^)
1 ĐN Easy . (“Là PƯHH trong đó có sự chuyể n e giữa các chất PƯ , hay có sự thay đổi số OXH 1số ng tố ” )
2 Chấ t khử
Chấ t OXH
Khẩu quyế t: Kh ử cho o nh ậ n
(kh ử : ch ấ t kh ử , o: ch ấ t OXH)
“chấ t khử là chất nhường e hay là chất có số OXH tăng sau PƯ”
“chất OXH là chấ t nhận e hay là chất có số OXH giảm sau PƯ”
3 Sự khử (quá trình khử ) xảy ra với chấ t OXH , “làm chất đó nhường e\ làm tăng số OXH chất đó”
4 Sự OXH (quá trình OXH) xảy ra với chấ t khử , “làm chất đó nhận e hay làm giảm số OXH chất đó”
5 Ý nghĩaPƯ OXH
khử
(ko c ần để ý :D )
Phân loại PƯ trong hh vô cơ
PƯ có sự thay đổ i số OXH và PƯ ko có sự thay đổ i số OXH
Đặc điểm PTPƯ (đại khái) Sự thay đổi số OXH các ng tố Là pư OXH khử ?
PƯ hóa
h
ợ
p
có hoặc ko có sự
thay đổi s
ố OXH
H O HO (có) CaOCO CaCO (ko)Yes \ No
PƯ phân
hủy
có hoặc ko có sự thay đổi số OXHKClO KClO (có) Cu(OH) C u O HO (ko)Yes\ No
PƯ thế Luôn có sự thay đổi số OXH YesPƯ trao
đổ
i
Luôn ko có sự
thay đổi s
ố OXH
No
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
10/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 10 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 10®
PƯ TỎ A NHIỆT & PƯ THU NHIỆT
Pư tỏa nhiệt PƯ thu nhiệt
ĐN Là PƯHH giải phóng nl dưới dạng nhiệt
pư đốt cháy xăng dầu,…
Là PƯHH hấ p thụ nl dưới dạng nhiệt
pư phân hủy CaCO3,…
NhiệtPƯ H
: để chỉ lượng nhiệt kèm theo mỗi PƯHH
Đặcđiể m
H 0 H 0
PTnhiệthóahọc
“Là PƯ có ghi thêm giá trị H & trạng thái các chất” () () () , Phân loại PƯ trong hh hữ u cơ
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
11/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 11 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 11®
Part IV. Tốc độ PƯ & cân bằng hh
STT Tên Nội dung
Tốc độ PƯ & Cân bằng hh
1 Tốc độ pư
là độ biến thiên nồng độ 1 trong các chất pư \ sp trong 1 đơn vị time
ảnh hưởng bởi 5 yế u tố chính: C chất pư, áp suấ t (với PƯ có chất khí), ,diện tíchb ề mặt & chất xúc tác
ngoài ra, môi trường xảy ra PƯ, tốc độ khuấ t trộn, tác dụng của các tia bứ c xạ,… cũngcó ảnh hưởng
2 CBHH Là tt của pư thuận nghịch khi tốc độ pư thuận = pư nghịch
3 K Chỉ phụ thuộc nhiệt độ
với PƯ :
[].[][].[]
chú ý: nếu PƯ có chấ t rắn\dung môi thì vứt đi ^^ (ko có mặt trong công thức trên)
Chẳng hạn: ⇔ thì [][][].[] 4 Hệ đồng
thể Là hệ ko có bề mặt phân chia trong hệ. Ví dụ : hệ g ồm các chất khí,…
5 Hệ dị thể là hệ có bề mặt phân chia trong hệ , qua b ề mặt này có sự thay đổi đột ngột tính chấ t. Ví dụ: hệ g ồm chấ t rắn & chất khí, hệ g ồm chấ t rắn & chấ t tan trong dd
6 Nguyên líLơSatơliê
Một pư thuận nghịch đang ở tranh thái CB khi chịu 1 tác động từ bên ngoài như biến đổiC, p,
, thì CB sẽ chuyể n dịch theo chi ều là giảm tác động bên ngoài đó
7 Chất xúctác
ko làm biến đổi K hay n ồng độ các chấ t trong CB ko làm CB chuyể n dịch
chỉ làm tăng tốc độ PƯ thuận & tốc độ PƯ nghịch với số l ần bằng nhau làm PƯnhanh đạt trạng thái CB hơn
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
12/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 12 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 12®
[bi kip chemistry]
[Nguyên tử
ngu ồn tổng hợp & tham khảo : SGK
Part I: …
1. Cấ u tạo ng tử
mọi hạt nhân nguyên tử của mọi nguyên tố đều có p & n ?
Sai. Riêng hidro (ko tính đồng vị D & T) hạt nhân chỉ có 1 p & ko có n Mọi ngt đều có số p số n?
Sai . Ngoại trừ H
Điện tích, khối lượng
e p n
q 1,0.10 1 1 0 m
,10.10
1,.10
1,.10
khối lượng ko c ần nhớ vì trong máy tính có sẵn r ồi
Nguyên tử có cấ u tạo rỗng các e chuyển động xung quanh 1 hạt mang điện tích đương có kích thước rấ tnhỏ so với kích thước của ngt, nằm ở trung tâm ngt- “hạt nhân nt”. (trích sgk10 -tr.5)
số p số n < 1,52 số p (trừ H)2. Lớp & phân lớp
Lớp e
Lớp (n) 1 2 3 4 5 6 7 … n
Tên lớp K L M N O P Q … Số phân lớp 1 2 3 4 5 6 7 … n
Số AO 1 … Phân lớp
s p d f
Số AO 1 3 5 7
3. Thứ tự viế t cấu hình e
Cách nhớ
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
13/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 13 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 13®
Cách 1
1s
2s 2p
3s 3p 3d
4s 4p 4d 4f
5s 5p 5d 5f 5g
6s 6p 6d 6f 6g 6h
7s 7p 7d 7f 7g 7h …
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4p 5s 4d 5p 6s 4f 5d 6p 7s…
Cách 2:
1s (2s 2p) (3s 3p) (4s 4p) (5s 5p) (6s 6p) (7s 7p)
3d 4d 4f 5d 5f 6d
Cách 3
ss ps ps dps dps fdps fdps
son son phấ n son phấ n son Đánh phấ n son Đánh phấ n son f ải đánh phấ n son f ải đánh phấ n son
Điểm đặc biệt với Cu,Cr,…
Để đạt cấu hình bền thì nhữ ng ng tố có cấu hình e:
… ( 1)
… ( 1)
sẽ tự biến đổi :
{ … ( 1) . . . ( 1) … ( 1) … ( 1) Có ? ngt có e ngoài cùng là ?
3.Đó là: : [ ]: [ ]: [ ] Có ? ngt có e ngoài cùng là ?
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
14/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 14 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 14®
[bi kip chemistry]
Các vấn đề về bảng tuần hoàn
ngu ồn tổng hợp & tham khảo : SGK, Lamsao.vn,go.vn
Part I: Bảng tu ần hoàn
1. Cách nhớ bảng tu ần hoàn
Mặt trước
IA IIA IIIB … IIB IIIA IVA VA VIA VIIA VIIIA
1 H H ằng(He)
2 Lính(Li) Bé(Be) B ố (B) Cô(C) Nhớ(N) Ông(O) Fải(F) Nga(Ne)
3 Nào(Na) Mang(Mg) Ăn (Al) Sinh(Si) Pạn(P) Say(S) Chăng(Cl) Ăn(Ar)
4 Không(K) Cá(Ca) Gà (Ga) Gé(Ge) Ắt(As) Sẽ(Se) Bé(Br) Khúc(Kr)
5 Rượu(Rb) Sang(Sr) Trong(In) Sang(Sn) Sẽ(Sb) Té(Te) Iu(I) Xương(Xe)
6 Cà(Cs) Bà(Ba) Tủlạnh(Tl) Ph ố (Pb) Pu ồn(Pb) Pò(Po) Anh(At) R ỗng(Rn)
7 Fé(Fr) Rán(Ra)
Dãy điện hóa cuả KL
Li2+
K+ Ba
2+Ca
2+Na
+ Mg
2+Al
3+ Mn
2+ Zn
2+Cr
3+Fe
2+Ni
2+Sn
2+Pb
2+ Fe
3+2H
+Cu
2+Fe
3+Hg
+Ag
+Pt
2+Au
3+
Li K Ba Ca Na Mg Al Mn Zn Cr Fe Ni Sn Pb Fe H2 Cu Fe2+
Hg Ag Pt Au
Khi Bạn C ần Nhà May Áo Mỏng Záp Cr S ắt Nên Sang Ph ố S ắt Hỏi Cụ Già Hàng Bạc Pha Vàng
Tính khử giảm, tính OXH tăng
Part II: Quy luật tu ần hoàn t ổng quát
ề ũ ê à ề ă ầ
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
15/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 15 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 15®
R (*) I1 (nl ion hóa thứ nhấ t) (**)
độ âm điện (***)
tính KL
tính bazơ của oxit & hidroxit
tính phi kim
tính axit của oxit & hidroxit
hóa trị cao nhấ t với H (chỉ tính chiều ngang) hóa trị cao nhấ t với O (chỉ tính chiều ngang)
(*) ngoại lệ: H là nguyên tử có bán kính nhỏ nhấ t (~0,053 nm) chứ ko phải He
(**) NHÓM IVA: thứ tự BTH (từ trên xuố ng): C, Si, Ge, Sn, Pb nhưng thứ tự I1: C>Si>Ge>Pb>Sn
(***) NHÓM IVA: thứ tự BTH (từ trên xuố ng): C, Si, Ge, Sn, Pb nhưng thứ tự : C>Si>Ge>Pb>Sn(giố ng quy luật I1)
CHU KÌ 6: thứ tự BTH (trái phải): Cs, Ba, Tl, Pb, Bi, Po, At nhưng thứ tự :Cs
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
16/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 16 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 16®
[bi kip chemistry]
[So sánh bán k ính nguyên tử,bán k ính ion]
ngu ồn tổng hợp & tham khảo :
Part I: Method
Thứ tự so sánh:
số lớp càng lớn bán kính càng lớn
cùng số e, Z càng lớn bán kính càng nhỏ
Part II: Ex
EX1: Sắp xếp bán kinh giảm d ần:
,
,
,
,
A. B. C. D.
Số lớp Z 2 10 2 11 2 12 2 9
2 8
số lớp e Z
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
17/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 17 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 17®
[bi kip chemistry]
Liên kết hóa học
ngu ồn tổng hợp & tham khảo : SGK
Part I: Liên kế t
Liên kế t CHT IonCHT ko cự c CHT có cự c 0 , , 1 , ,
Bản chấ t lk Sự dùng chung các e Lự c hút tĩnh điện giữa các ionmang điện tích trái dấ u
Đk lk Giữa các ng tố giố ng nhau \ g ần giố ng nhau v ề bảnchất hh ( thường với ng tố PK nhóm IVA, VA, VIA, VIIA)
Xảy ra giữ a nhữ ng ng tố kháchẳn nhau v ề bản chấ t hh (thường với Kl điển hình & PKđiển hình)
Ngoại lệ:
HF có =1,78 nhưng lk CHT có cự c (đang cậ p nh ậ t)
Part II: Lai hóa
1. Cách xác định lai hóa:
Lai hóa
a+b+c+d = số LK + số cặp e không liên kế t
với m a x 1m a x m a x m a x Thứ tự : lấy giá trị lớn nhấ t của a r ồi mới đế n bck
Ví dụ:
̈ có 2 Lk + 1 cặp e ko lk
2. Bảng lai hóa
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
18/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 18 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 18®
Lai
hóa Phân loại Hình vẽ Dạng hình
họcGóc Ví dụ
LK E
sp 2 0 Thẳng 10 ,,
,,,…
sp2 3 0 Tam giác đều 10 , , , ,… 2 1 Gấp khúc G ần 10 ,, ,…
sp3 4 0 Tứ diện đều 10 ,
,…
3 1 Chóp đáy , , 2 2 Gấp khúc G ần 10 , 1 3 Thẳng , …
sp3d1 5 0 Lưỡng chóp , …
4 1
3 2
2 3
sp3d2 6 0 Bát diện đều ,, 5 1
4 2
…
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
19/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 19 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 19®
Part III: Tinh thể
hú ý: Tinh thể ion, tinh thể nguyên tử, phân tử thuộc chương trình nâng cao
1 Các loại tt
TT ion TT NGUYÊN TỬ TT PHÂN TỬ TT KL
Khai niệm Được hình thànhtừ nhữ ng ion mangđiện tích trái dấ u
Được hình thành từ cácng tử
Hình thành từ cácphân tử
Hình thành từ nhữ ng ion , ng tử KL & e tự do
Liên kế t Bản chất tĩnh điện Các ng tử nằm ở nútmạng, lk với nhau bằnglk CHT
Lực tương tác phân tử (yế u)
Bản chất tĩnh điện
Tính chấ tchung
B ền
Khó nc, khó bay
hơi
Độ cứ ng lớn
,
ô cao
Ít bền, m ềm
thấ p, dễ bay hơi
Ánh kim, dẻo
Dẫn diện, nhiệt
good
Ví dụ NaCl Kim cương:
tạo bởi C lai hóa sp3 lkCHT 4 nguyên tử C g ầnnhấ t nằm ở 4 đỉnh 1 tứ diện đề ằng 4 cặp echung
cứ ng nhấ t
Phân tử iot:
Là phân tử 2nguyên tử , các phântử iot nằm trên cácđỉnh & tâm các mặtcủa hlp (“tt lậpphương tâm diện”)
Ko b ền, có sự thănghoa
phân tử nước đá
Mỗi phân tử H2O lk4 phân tử g ần nó nhấ tnằm trên 4 đỉnh 1 tứ diện đều thuộc cấ utrúc tứ diện
so với nước lỏng: Dnhỏ hơn, V lớn hơn
KL
2. Chi tiế t Tinh thể KL
Lập phương tâm khố i Lập phương tâm diện Lục phương
Hình vẽ
Số đơn vị cấu trúc
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
20/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 20 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 20®
Liên hệ R &a,h
√ √ & √ p 68% 74% 74%
G ồm KLK (thuộc IA)
Ba, Ra (thuộc IIA)
Cr,Mo,W (thuộc VIB)
Fe (thuộc VIIIB)
Ca, Sr (thuộc IIA)
Ni,Pd,Pt (thuộc VIIIB)
Cu, Ag, Au (thuộc IB)
Al (thuộc IIIA)
Pb (thuộc IVA)
Be,Mg (thuộc IIA)
Zn,Cd (thuộc IIB)
V,Nb,Ta (thuộc VB)
Eu
Rh, Ir
Ce,Yb
Th
Sc,Y,La
Ti,Zr,…
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
21/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 21 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 21®
[bi kip chemistry]
[So sánh hidro, nhiệt độ sôi, tính axit, bazo, tính tan… ]
ngu ồn tổng hợp & tham khảo : Tri thucbonph uong.com, v io let , http:/ /www.aotrangtb.com,tài li ệu c ủ a ThS. Nguy ễn Ái Nhân, củ a th ầy Vũ Khắ c Ng ọc
Part I: 1 số yế u t ố ảnh hưởng sự so sánh
.Nhóm hút e & đẩ y e
nhóm hút e :
g ồm { ố ứ ố Độ mạnh gốc hút e:
-NO2 > -COOH > -CHO > -CR> -C6H5 (trong vai trò nhóm hút e) > -C=R
-F> -Cl > -Br > -I
làm tăng độ mạnh lk H, tăng nhiệt độ sôi, tăng tính axit, giảm tính bazo
cùng 1 gốc thì càng gần nguyên tử H linh độ ng, số lượng càng nhiều thì càng có tác dụng mạnh
Nhóm đẩ y e:
làm giảm lk hidro, giảm nhiệt độ sôi, giảm tính axit, tăng tính bazo
gốc HCB càng phân nhánh, càng dài đẩy e càng mạnh
cùng 1 gốc thì càng gần nguyên tử H linh độ ng, số lượng càng nhiều thì càng có tác dụng mạnh
Độ đẩ y e:
-OH > -NH2 > -R (no)
(CH3)3C- > (CH3)2CH- > CH3CH2CH2- > C2H5 - > CH3- > H-
điểm đặc biệt của gố c phenyl C6H5-: sẽ là gốc đẩ y e nếu nó lk với 1 gốc hút e & sẽ là gốc hút e nế unó lk với 1 gốc đẩ y e
2.Độ phân cự c
Thứ tự độ phân cự c của các chứ c\chất không có lk hidro (cùng M):
-COO- >-CO- > -CHO > R-X > -0- > R-H
3.Cis & trans
cis
{ ấ
trans 0 0 ấ
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
22/87
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
23/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 23 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 23®
Chủ đề [1]: [Các nguyên t ắc so sánh nhiệt độ sôi]
(ưu tiên) lk ion lk H
khối lượng độ phân cự c
mạch cacbon
cis & trans Nguyên tắc 1: nếu có lk ion
hợp chất liên kế t ion sẽ có nhiệt độ sôi cao hơn.
Ví dụ :
So sánh nhiệt độ sôi của CH3COONa và CH3COOH.
-CH3COONa không có liên kết hiđro nhưng có liên kế t ion giữ a Na-O; CH3COOH có liên kết hiđro. Nhưngnhiệt độ sôi của CH3COONa cao hơn.
Nguyên tắc 2: lk hidro
Hai hợp chất có cùng khối lượng hoặc khối lượng xấ p xỉ nhau thì hợp chất nào có liên kết hiđro bền hơn sẽ có nhiệt độ sôi cao hơn.
Ví dụ 1:
So sánh nhiệt độ sôi của CH3COOH và C3H7OH.
- Cả hai đều có khối lượng phân tử bằng 60. Nhưng CH3COOH có liên kết hiđro bền hơn liên kết hiđro trongC3H7OH. Nên nhiệt độ sôi của CH3COOH cao hơn nhiệt độ sôi của C3H7OH.
Ví dụ 2 :
So sánh nhiệt độ sôi của CH3OH và CH3CHO.
- CH3OH có M=32. CH3CHO có M=44.
CH3OH có liên kết hiđro, CH3CHO không có liên kết hiđro, nên CH3OH có nhiệt độ sôi cao hơn CH3CHO.
Nguyên tắc 3: khối lượng
Hai hợp chất cùng kiểu liên kết hiđro hoặc là đồng đẳng, hợp chất nào có khối lượng lớn hơn sẽ có nhiệt độ sôi cao hơn.
Ví dụ 1:
So sánh nhiệt độ sôi của CH3OH và C2H5OH.
- Cả hai đều có cùng kiểu liên kết hidro, nhưng m C2H5OH=46> m CH3OH=32 C2H5OH có nhiệt độ sôicao hơn CH3OH.
Ví dụ 2:
So sánh nhiệt độ sôi của C2H6 và C3H8.
- Cả hai đều không có liên kết hiđro, khối lượng của C3H8 lớn hơn khối lượng của C2H6 nên C3H8 có nhiệt độ sôi lớn hơn.
Nguyên tắc 4: độ phân cự c
Hai hợp chấ t hữu cơ đều không có liên kết hiđro, có khối lượng xấ p xỉ nhau thì hợp chất nào có tính phâncực hơn sẽ có nhiệt độ sôi cao hơn
Chú ý: thứ tự độ phân cự c của các chứ c\chất không có lk hidro (cùng M):
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
24/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 24 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 24®
-COO- >-CO- > -CHO > R-X > -0- > R-H
Ví dụ:
So sánh nhiệt độ sôi của HCHO và C2H6.
- Hai hợp chất trên đều không có liên kế t hiddro và khối lượng bằng nhau, nhưng HCHO có tính phân cực hơnnên có nhiệt độ sôi cao hơn.
Nguyên tắc 5: diện tích tiếp xúc (mạch cacbon)
Hai hợp chất là đồng phân của nhau thì hợp chất nào có diện tích tiếp xúc phân tử lớn hơn sẽ có nhiệt độ cao hơn hơn bậc càng cao, càng nhiều nhánh, nhánh càng gần nhóm chứ c nhiệt độ sôi càngthấ p
Ví dụ: So sánh nhiệt độ sôi:
- Cả hai đều có khối lượng bằng nhau, đều không có liên kết hiđro. B có diện tích tiếp xúc lớn hơn nên cónhiệt độ sôi cao hơn A.
6 Nguyên tắc 6: cis > trans
Hai đồng phân hình học, nhiệt độ sôi cis>trans (do momen lưỡng cự c cis>trans)
Ví dụ:
So sánh nhiệt độ sôi của cis but-2-en và trans but-2-en: cis>trans
Chủ đề [2]: [Các chú ý khi làm bài t ập so sánh nhiệt độ sôi]
Bài tập thường gặp: s ắ p x ế p nhi ệt độ sôi theo chiều tăng dầ n \ gi ả m d ần,…
V ới hidrocacbon
Đi theo chiều tăng dần của dãy đồng đẳng ( ankan ,anken ,ankin , aren ...) thì nhiệt độ sôi tăng dần vìkhối lượng phân tử tăng . Cùng khối lượng phân tử nhưng: ankan < anken < ankin < aren do tăng về số liên kế t pi mất thêmnăng lượng để phá vỡ liên kế t pi nhiệt độ sôi cao hơn. Đồng phân nào có mạnh dài hơn thì có nhiệt độ sôi cao hơn
V ới các dẫn xuấ t R-X ( R: hidrocabon n hư anken ,ankan …X : thường là halogen……)
Dẫn xuấ t halogen của anken sôi và nóng chảy ở nhiệt độ sôi thấp hơn dẫn xuấ t của ankan tương ứ ng . Dẫn xuấ t của benzen : đưa 1 nhóm thế đơn giản vào vòng benzen sẽ làm tăng nhiệt độ sôi .
V ới hợp chấ t chứ a nhóm chứ c
2 chất cùng dãy đồng đẳng chất nào có khối lượng phân tử lớn hơn thì nhiệt độ sôi lớn hơn Xét với các hợp chất có nhóm chức khác nhau, nhiệt độ sôi :
axit >ancol >amin > -COO- >-CO- > -CHO > R-X > -0- > R-H
Chú ý với Ancol và Axit :
-Các gố c dẩ y e (không có lk pi: CH3,C2H5….) sẽ làm tăng nhiệt độ sôi do liên kế t H b ền hơn
-Các gốc hút e (có liên kết pi: Phenyl,…; halogenua: F -,Cl-,Br-,I-) sẽ làm giảm nhiệt độ sôi do liên kế t Hkém bền hơn, gốc hút càng mạnh càng làm giảm nhiệt độ sôi và càng xa nhóm chức thì lực tương tác lạ icàng yếu đi .
-V ới ancol: đồng phân tert
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
25/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 25 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 25®
nếu có H2O: t0s ancol có 4 C trở lên > H2O (1000C) > ancol có 3 C
Chú ý với các hợp chất thơm có chứa nhóm chứ c –OH ,-COOH ,-NH2
- Nhóm thế loại 1 ( không chứ a lk pi :CH3 , C3H7 …) có tác dụng đẩy e vào nhân thơm làm liên kế t Htrong nhóm chức kém bền hơn nên làm tăng nhiệt độ sôi . - Nhóm thế loại 2 ( chứa liên kế t pi : NO2 ,C2H4 …) có tác dụng hút e của nhân thơm làm liên kế t Htrong chức kém bền đi nên làm giảm nhiệt độ sôi .
- Nhóm thế loại 3 ( các halogen : -F ,-Cl ,-Br ,-I ) có tác dụng đẩy e tương tự như nhóm thế loại 1.* Với phenol: t0s phenol > ancol có 7 C trở xuống & axit có 4 C trở xuố ng
Chủ đề [3]: [Nhiệt độ sôi & nc 1 số chất](tham khảo)
Ch ấ t Ch ấ t Ka CH3OH - 97 64,5 HCOOH 8,4 101 3,77
C2H5OH - 115 78,3 CH3COOH 17 118 4,76
C3H
7OH - 126 97 C
2H
5COOH - 22 141 4,88
C4H9OH - 90 118 n - C3H7COOH - 5 163 4,82
C5H11OH - 78,5 138 i – C3H7COOH - 47 154 4,85
C6H13OH - 52 156,5 n – C4H9COOH - 35 187 4,86
C7H15OH - 34,6 176 n- C5H11COOH - 2 205 4,85
H2O 0 100 CH2=CH- COOH 13 141 4,26
C6H5OH 43 182 (COOH)2 180 - 1,27
C6H5NH2 -6 184 C6H5COOH 122 249 4,2
CH3Cl -97 -24 CH3OCH3 - -24
C2H5Cl -139 12 CH3OC2H5 - 11
C3H7Cl -123 47 C2H5OC2H5 - 35
C4H9Cl -123 78 CH3OC4H9 - 71
CH3Br -93 4 HCHO -92 -21
C2H5Br -119 38 CH3CHO -123,5 21
C3H7Br -110 70,9 C2H5CHO -31 48,8
CH3COC3H7 -77,8 101,7 CH3COCH3 -95 56,5
C2H5COC2H5 -42 102,7 CH3COC2H5 -86,4 79,6
Part IV: so sánh nhiệt độ nóng chảy
cis { ấ trans 0 0 ấPart V: so sánh tính axit, bazo
1 Cùng loại nhóm chức:
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
26/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 26 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 26®
Theo g ốc hút e, đẩy e (xem part I )
2 So sánh các chức khác nhau
tính axit:
Độ mạnh của các axit :
AXIT mạnh ,,,,,, AXIT trung bình , , AXIT yế u AXIT rấ t yế u () ( ) (bảng này mình tham khảo trên mạng và ko chắc ch ắn độ chính xác ^^ )
Cái này chắc ch ắn đúng:
Ancol < H2O < phenol
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
27/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 27 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 27®
Hóa học vô cơ
[bi kip chemistry]
[CÁC khái niệm vô cơ khó nhớ ]
ngu ồn t ổng h ợ p & tham kh ảo :
gh i chú: ở phần này, nhữ ng khái niêm v ề CN Silicat, Phân bón, gang thép đượ c vi ết chi ti ết ở phần ”PHân bón HH, CN SILICAT & GA NG THÉP”
Part I
Chú ý: ph ần này những khái niệm c ần nhớ chỉ có ở ph ần đại cương KL, vì vậy mình táchriêng ra chủ đề Đại cương KL. Các bạn đọc chủ đề đó sẽ đầy đủ hơn (mình vẫn giữ lạiph ần này mà ko xóa đi để các bạn ch ắc ch ắn là ko còn khái niệm nào nữa. Thứ 2 là cách
kẻ bảng ng ắn gọn hơn , bạn nào phù hợp cách học nào thì xem phần đó ^^ )
Tên Khái niệm
Nhóm halogen
Nhóm oxi
Nhóm Cacbon
Đại cương KL
KL &hợpkim
Hợp kim Là vật liệu kim loại có chứ a 1 kim lại cơ bản & 1 số KL\ PK khác
Hợp kim: làvật liệu KL
chứa
1 kl cơbản
1 sốkl\pk
#
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
28/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 28 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 28®
Tc hợp kim:
ứ ng dụng hk: (ko có gì cầ n nh ớ )
Dãyđiệnhóa
Cặp oxi hóa khử
dạng oxi hóa & dạng khử của cùng 1 ng tố kl tạo nên cặp oxi hóa khử
Pin &điệnphân
C ầu muố i trong cầu muối, các cation (+) di chuyển sang cực (+), các anion (-) di chuyểnsang cực (-)
Anot,catot anot: nơi xảy ra sự oxi hóa
catot: nơi xảy ra sự khử
trong pin : anot: (-), catot : (+)
trong đf : anot: (+), catot: (-)
Thế điện cự cchuẩn
Là Epin tạo bởi điện cự c hidro chuẩ n & tấm KL nhúng vào dd muố i của nó với[ion KL]=1M
Chi ều PƯOXHK (quytắc )
Kl của cặp OXH-K có E0 nhỏ hơn khử được cation KL của cặp OXH-K có E0 lớnhơn
Sự đf Là quá trình OXH-K xảy ra ở b ề mặt các điện cực khi có dòng điện 1 chi ều điqua chất điện li nc \ dd chất điện li
Hiện tượngdương cự ctan
Xảy ra khi anot (cực âm) làm bằng kim loại trong dd đf
Ví dụ: đf dd CuSO4 với anot Cu
[ion kl] ko đổi trong qt đf
Thứ tự đf với ion KL: từ phải trái dãy điện hóa
với anion: (anion tính khử mạnh hơn bị đf trướ c) (
)
Ăn mònKL
Ăn mòn Kl Là sự phá hủy KL\Hợp kim do tác dụng của các chất trong môi trường
Ăn mòn hh Là qt OXH-K , trong đo các e của KL đưuọc chuyể n trự c tiếp đến các chấ t trongmôi trường
Ăn mòn điênhóa
Là qt OXH-K, trong đo KL bị ăn mòn do tác dụng của dd chất điện li & tạonên dòng e chuyể n từ cự c (-) cự c (+)
đk xảy ra : 1.các điện cực khác nhau về bản chất.các điện cực phải tiếp xúc trực tiếpgián tiếp qua dây dẫn.các điện cực cùng tiếp xúc với dd chất điện li
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
29/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 29 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 29®
[bi kip chemistry]
[CÁC tên gọi vô cơ khó nhớ ]
ngu ồn t ổng h ợ p & tham kh ảo: SGK
Part I: Nhóm Halogen
Quặng chứa clo: Cacnalit: KCl.MgCl2.6H2O
Xinvinit:KCl.NaCl
Axit có oxi của clo:
Axit hipocloro (HClO)
Axit cloro (HClO2)
Axit cloric (HClO3)
Axit pecloric (HClO4)
Quặng chứa flo:
- Florit (CaF2)
- Criolit (Na3AlF6)
Khác:
Nước Javen (NaCl + NaClO)
Clorua Vôi (CaOCl2)
Kali Clorat (KClO3)
Part II: Nhóm oxi
Natri thriosunfat: Các dạng thù hình của lưu huỳnh
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
30/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 30 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 30®
Lưu huỳnh tà phương () Lưu huỳnh đơn tà () Cấ u tạo tinh thể
D 2,07 g/cm3 1,96 g/cm
3
1130C 1100Cề
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
31/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 31 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 31®
Part IV: Nhóm cacbon
Quặng\khoáng vật Hc khác
Cacbon - Canxit : CaCO3
- Magiezit : MgCO3
- Dolomit : CaCO3.MgCO3
Nước đá khô: rắn Sođa: Photgen: ( ạ í→ )
Silic - Cát (SiO2)
- Cao lanh (Al2O3.2SiO2.2H2O)
- Xecpentin (3MgO.2SiO2.2H2O)
- Fenspat (Na2O.Al2O3.6SiO2)
Các dạng thù hình của cacbon:
Kim cương Than chì Cacbon vô định hình Fuleren (nâng cao)
Tinh th ể nguyên tử khôngmàu, trong suốt, khôngd ẫn điện, d ẫn nhiệt kém,cứng nh ấ t
Tinh th ể c ấu trúc lớp màuxám đen, ánh kim, dẫnđiện kém kim loại, m ềm
Bao g ồm than g ỗ, thanxương, than muội… cấ utạo x ốp, có khả năngh ấ p phụ khí & chấ t tan
C ấu trúc hình cầu r ỗng,g ồm C70, C60
Khí than khô & khí tan ướt
Khí than ướt Khí than khô\khí lò gas
H ỗn hợp khí từ PƯ đc CO khi cho hơi nước đi quathan nung nóng:
→ H ỗn hợp khí thu được khi sx CO trong lò gas:
,ò ạ , , , … , ò ạ , , …
Dùng làm nhiên liệu khí
Công nghiệp Silicat (xem chi ti ế t ở box CN SILICAT)
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
32/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 32 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 32®
Part V: KL
1. Các quặng\hợp chấ t kim loại
Quặng\khoáng vật Bổ sung
KLK
,KLKT
Cacnalit: KCl.MgCl2.6H20
Xinvinit: NaCl.KCl
Th
ạch cao khan:
CaSO
Thạch cao sống:CaSO. HO Thạch cao nung: CaSO. HO or CaSO.0,HO Nhôm
Anotit: CaO.Al2O3.2SiO2
Boxit : lO. HO Berin : lO.BeO.SiO Mika: KO.lO.SiO. HO Cao lanh:
lO.SiO. HO
Fenspat: NaO.lO.SiO
Emeri:
nhôm oxit trong tự nhiên dạng khan, có độ cứng cao, làm đá mài
orinđon tinh khiết: lO khan, là ngọc thạch rấtcứng, cấu t ạo tinh thể trong suốt, không màu
orinđon lẫn : ngọc rubi (màu đỏ)orinđon lẫ
n
&
: ng
ọc saphia (màu xanh)
Rubi & saphia nhân tạo được chế t ạo bằng cáchnung nóng hỗn hợp ớ & Phèn chua: KSO. l(SO).HO hayKl(SO).1HO phèn nhôm: nếu thay K Li, Nahay NH được muối kép khác có tên chung là phèn nhôm Tecmit : hh bột Al & Fe2O3 để hàn gắn đường ray
Crom Cromit: eO.CrO (thường lẫn lO & O) Phèn crom-kali :KSO. Cr(SO).HO hay KCr(SO).1HO Có màu xanh tím, dùng để thuộc da, làm chất cầmmàu trong nhuộm vải ( ƯD tương tự phèn chua)
Sắt Pirit :FeS2 (pirit sắt)Xementit: Fe3C
Xiderit : FeCO3
Hematit : Fe2O3
Hematit nâu: e2O3.nH2O
Manhetit: Fe3O4
Sắt t ừ oxit: eO
Đồ
ng Cancopirit (Pirit đồng) : CuFeS2(hay CuS.FeS)
Cancozin : Cu2S
Cuprit: Cu2O
Cacbonat bazo của đồng: CuCO. Cu(OH)
Kẽm Thuốc thử Lucas: HCl/ZnCl2 (dùng để phân biệt cácancol bậc khác nhau)
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
33/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 33 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 33®
2. Hợp kim
phân biệt theo tính chấ t
Hợp kim không bị ăn mòn: Fe-Cr- Mn (inox), đồ ng b ạ ch (Cu-Ni)
HK đồ ng b ạch có tính bề n v ữ g cao, không bị ăn mòn dù trong
môi trường nướ c bi ển , dùng chế t ạo chân vịt tàu biể n, tuabin chođộng cơ máy bay phả n l ự c
Hợp kim siêu cứ ng: W-Co,Co-Cr-W- Fe,…
Hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấ p: Sn-Pb (thi ếc hàn nóng chả y ở 210 0 C) , Bi-Pb-Sn (nc 65 0 C)
Hợp kim nhẹ, cữ ng & b ền: Al-Si, Al-Cu-Mn-Mg
Hợp kim không giãn nở theo nhiệtđộ
Inva (Ni-Fe)
Dùng trong kĩ thuật vô tuyế n
phân biệt theo tên
Tên Thành phần ct, tc, ứ ng dụng Ghi chú
Inox Fe-Cr-Mn
Thiếc hàn Sn-Pb
có thấ p (2100C)Inva Ni-Fe
dùng trong kĩ thuật vô tuyế n
Đồng thau Cu-Zn (45%Zn)
cứ ng & b ền hơn đồng
chế tạo các chi tiết máy , thiế t bị dùng trong cn đóng tàubiể n
Ph ần này có thể đã bị gi ả mt ải, mình ko rõ nên các bạ nđừng đọ c ph ần này v ộ i ^^
Đồng bạch Cu-Ni (25%Ni)
b ền đẹp, ko bị ăn mòn trong nước biể n
dùng trong cn tàu thủy (ch ế t ạo chân vịt tàu biển,…) ,tuabin cho động cơ máy bay phản lự c, đúc tiền, …
Đồng thanhCu-Snchế tạo máy móc, thiế t bị
Vàng 9 cara Cu-Au (2/3: Cu, 1/3: Au)
dùng để đúc tiền vàng, vật trang trí
B ổ sung nh ỏ : Pb được dùng để ch ế t ạo các hợp kim không mài mòn các trụ c quay đượ cdùng làm ổ tr ụ c.
3 Gang thép
(xem box gang thép)
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
34/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 34 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 34®
[bi kip chemistry]
[PH Â N BÓ N HH, CN SILICAT & GANG
THÉP ]
ngu ồn t ổng h ợ p & tham kh ảo: sgk
Part I: PHÂN BÓN HH
Phân bón hóa học là gì?
Phân bón hóa học là những hóa chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng, được bón cho cây nhằm nâng caonăng suất cây trồng
Tại sao phải bón phân bón hh cho cây? Cây đồng hóa được C,O,H từ kk & nước, còn đố i với các nguyên tố khác (N,P,K,…), cây hấ p thụ từ đất. Đấ ttr ồng trọt bị nghèo dần các nguyên tố dd c ần bón phân! ^^
Sơ lược phân bón hh
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
35/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 35 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 35®
. Chú ý về Phân đạm
Đạm amoni Đạm nitrat Urê
Thành phầnhóa học chính
NHCl (NH4)2SO4 21%N
NH4NO3 35%N
NaNO3 16%N
Ca(NO3)2 17%N
Urê
(NH2)2CO 46%N
Điều chế Axit + NH3 Muố i cacbonat + HNO3
Dạng ion \hợp chất cây
đồng hoá
NH4+ NO3
- NH4+
trong đất, dưới tdcủa VSV, bị phân hủ y
NH3 or td H2O:
(NH2)2CO+2H2O(NH4)2CO3
Đặc điể m khi tan trong nước,thủy phân mt axit bón cho các loại đất ítchua\ đất đã được khử chua trước bằng CaO (vôi)
Dễ hút ẩ m. Không bóncùng tro hoặc vôi.
dễ hút nước trong kk& chảy rữ a
tan nhi ều trong nước tác dụng nhanh vớicây nhưng dễ bị nướcmưa rửa trôi
ở trạng thái rắn k ị lử a.
Bón được cho mọi loạiđấ t.
màu trắng
tan good trong nước
Hàm lượng đạm cao, bóncho mọi loại đấ t.
2. Chú ý về phân lân
Supephotphat đơn Supephotphat kép Phân lân nung chả y
Thành phần hóahọc chính vàhàm lượng
%P2O5
Ca(H2PO4)2 và CaSO4 14 – 20%
Ca(H2PO4)2 40 – 50%
Hỗn hợp photphat vàsilicat của Ca và Mg
12 – 14%
Phương phápđiều chế
Nung quặngapatit\ photphorit + đá xà
vân (magie silicat) + thancố c ở trên 10000C tronglò đứ ng và làm nguộinhanh sp bằng nước
Dạng ion mà câyđồng hoá
HPO HPO Ion photphatĐặc điể m CaSO4 không tan trong
nước, làm rắn đấ tKhông tan trong nước thích hợp cho đấ t chua
3
. Phân hỗn hợp & phứ c hợp
Là lọai phân bón chứ a đồ ng th ờ i 2\ 3 nguyên tố dinh dưỡng cơ bản
Phân hỗn hợp chứ a cả 3 ng tố N,P,K “phân NPK” , là sp khi được trộn từ các phân đơn chứ a N, P,K theo tỉ lệ N:P:K khác nhau tuỳ theo loại đất và cây trồng . Ví dụ : Nitrophotka là hỗn hợp(NH4)2HPO4 và KNO3.
0180 200
2 3 200
2 2 2
2
( )
C
atmCO NH
NH CO H O
3 4 2 2 4( )
2 4 2 4
( ) 2
( ) 2
dacCa PO H SO
Ca H PO CaSO
3 4 2 2 4( )
3 4 4
3 4 2 3 4
2 4 2
( ) 3
3
( )
3 ( )
dacCa PO H SO
H PO CaSO
Ca PO H PO
Ca H PO
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
36/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 36 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 36®
Phân phứ c hợp là hỗn hợp các chất được tạo ra đồng thời bằng tương tác hoá học của các chất. Vídụ: NH3 + H3PO4 hỗn hợp NH4H2PO4 và (NH4)2HPO4 (“amophot” )
4. Phân vi lượng
Cung cấp cho cây các ng tố như B, Zn, Mn, Cu, Mo,… ở dạng đơn chấ t
cây trồng chỉ c ần 1 lượng rấ t nhỏ để tăng khả năng kt qt st & TĐC, tăng hiệu lự c quang hợp,…
đưa vào đất cùng phân bón vô cơ\hữu cơ & chỉ có hiệu quả cho từ ng loại cây & từ ng loại đấ t
dùng quá nhi ều có hại cho cây
Part II: CN SILICAT (nâng cao)
.THỦ Y TINH
Thành phần hh & tc Thủy tinh thường được dùng làm cửa kính, chai lọ,…: là hỗn hợp , & , viế t g ầnđúng : .. sx: nấ u chảy 1 hh cát trắng, đá vôi & sođa (100): .. không có cấu trúc tinh thể, là chất vô định hình không có nhiệt độ nc xác định.
1 số loại khác
Thủ y tinh lỏng Thủ y tinh kali Thủ y tinhpha lê
Thủ y tinh thạchanh
Khác
Là Dd đậm đặc của & K2O.CaO.6SiO2 Chứ a Silic tinh khi ế t Đặcđiể m
tnc & t hóa mềm cao hơn
Nhi ều PbO dễ nóng chảy& trong suố t
thóa mềm cao,hệ số nở nhiệt rấ tnhỏ không bị nứt khi nóng lạnhđột ngột
Cho thêm oxit1 của số kl được TT cómàu khácnhau
Vd: thủ y tinhmàu lục,
Sx khi nấ u thủy tinh,thayNaCO=KCO
Nấ u chảy SiO tinhkhiế t
CNSilicat
đồ gốm
thủytinh
xi măng
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
37/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 37 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 37®
Dùnglàm
Chế tạo keo dánthủy tinh & sứ , sx ximăng chịu axit, chấ tk ết dính trong xâydự ng
Dụng cụ thínghiệm, lăng kính,thấu kính
TT xanh nướcbiể n
2. Đồ gố m
là vật liệu được chế tạo chủ yế u từ đất sét & cao lanh.
Phân loại theo công dụng
dạng mindmap
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
38/87
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
39/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 39 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 39®
tp chính : canxi silicat & canxi aluminat: ( . . ) ( . ) ( ) ( . ) Sản xu ấ t
Quá trình đông cứng ximăng
Trong xây dựng, xi măng được trộn với nước thành khối nhão , sau vài giờ sẽ bắt đầu đông cứng lại .
Quá trình đông cứng của xi măng chủ yếu là sự kết hợp của các hợp chất có trong xi măng với nước, tạonên những tinh thể hiđrat đan xen vào nhau thành khối cứng và bền :
3CaO.SiO2+5 H 2O→Ca2SiO4.4 H 2O+Ca(OH )2
2CaO.SiO2+4 H 2O→Ca2SiO4.4 H 2O
3CaO. Al 2O3+6 H 2O→Ca3( AlO3)2.6 H 2O
Hiện nay, người ta còn sản xuất các loại xi măng có những tính năng khác nhau: xi măng chịu axit, ximăng chịu nước biển,... Ở nước ta có nhiều nhà máy xi măng lớn như nhà máy xi măng: Hải Phòng, Hoàng Thạch, Bỉm Sơn...
Part III: GANG THÉP
1 So sánh Gang & thép
nghiền nhỏđã vôi
trộn với đấtsét nhiều & ít
quặng sắt=pp khô\ướt
nung hỗnhợp trong lò
quay\lòđứng
(100100) clanhke
để nguội,nghiền
clanhke với1 số chấtphụ gia ->bột min
XI MĂNG
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
40/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 40 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 40®
2. Sx
Sx gang Sx thép
Nguyênliệu
quặng sắt sx gang có 30-95% oxit sắt, kochứ a\rấ t í t P,S
than cốc (ko có sẵn trong tn, phải đc từ thanmỡ), vai trò cung cấ p nhiệt khi cháy, tạo CO & tạo thànhgang
chấ t chả y
→
CaO hóa hợp
là chấ t
khó nc ở trong quặng sắt xỉ silicat dễ nc , có ỏ ( , ) nổi lên trên gang ( , )
gang trắng\ xám
sắt thép phế liệu
chấ t chảy : CaO
nhiên liệu: d ầu ma zút \ khí đố t
oxi
Gang Thép
ĐN
Là hợp kim của Fe với C có 2-5% khối lượng C ngoài ra có 1 ít Si,Mn,S,…
là hợp kim của Fe với C
khối lượng C 2% ngoài ra có Si,Mn,Cr,Ni
Gang trắng ang xám Thép thường(thépcacbon)
Thép đặc biệt
Tp
Ít C
R ất ít Si
Nhi ều xementit Nhi ều C
Nhi ều Si
Ít C
Ít Si, Mn
R ất í t S,P
Là thép có thêm các ng tố khác (Si, Mn, Cr, Ni, W, V,…)
TC
R ấ t cứng & giòn Kém cứng & kémgiòn hơn
khi nc chấ t lỏnglinh động (ít nhớt)
khi hóa rắn tăng V
Độ cứ ng phụ thuộc%C
thép cứ ng 0,9%C
thép mềm 0,1%C
Có những tc cơ học rất quý: thép Cr-Ni rấ t cứ ng chế tạo vòng bi, vỏ xe bọcthép,…
thép ko gỉ (74% Fe, 18%Cr, 8% Ni) chế tạo dụngcụ y tế, nhà bế p
thép W-Mo-Cr rấ t cứng dùở rấ t cao chế tạo lưỡidao cắt gọt kim loại cho máy
tiện, máy phay thép silic tính đàn hồi tố t chế tạo lò xo, nhíp oto
thép mangan rấ t b ền, chịuva đập mạnh chế tạođưuòng ray xe lửa, máynghi ền đá
ƯD
Luyện thép Đúc các bộ phân củamáy, ông dẫn nước,
cánh cửa,…
Xây dựng nhà cử a,chế tạo các vật dụng
trong đs
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
41/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 41 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 41®
PƯ xả yra
Miệng lò 00 Có cửa thoát ra khí lò cao O2 oxi hóa phi kim trong gang oxit
C+O2CO2↑
S+O2SO2↑
& khó bay hơi, hóa hợpvới chấ t chảy CaO xỉ nổi trên bề mặtthép lỏng: ()
Thân lò
4000C
500-6000C
700-8000C
Pư CO khử oxit sắt
Bụng lò 10000C
13000C
15000C
Pư tạo xỉ
Phễu lò 18000C
Pư tạo CO
N ồi lò Chứ a xỉ Kk nóng được thổi vào
Cửa tháoxỉ
Tháo xỉ ra khỏi lò
Cửa tháogang
Tháo gang ra khỏi lò
Sự tạo
thànhgang
Ở bụng lò (phần 15000C) Fe nc hòa tan 1 phần C & 1
lượng nhỏ Mn,Si,…
”gang” .Gang nc tích tụ ở n ồi lò
Sau 1 thời gian nhất định, ngta tháo gang & xỉ ra khỏilò.
Các ppluyệnthép
3 lò luyện thép này thuộc chương trình nâng cao
pp Bet xơ me (lò thổ ioxi)
pp Mac tanh (lò bằng) pp lò điện (lò hồ quangđiện)
Hìnhvẽ
Nhiênliệu or
pp
Oxi nén dưới áp suấ t10atm được thổi trên bề mặt & trong lòng gang nc
Khí đố t\d ầu+kk +O2 phunvào lò oxi hóa các tạpchấ t trong gang
Trong lò điện, thanh thanchì & gang là các điện cự c
Ưuđiể m
Pư trong khố i gang toả nhi ều nhiệt, short time
Kiểm soát được các tỉ lệ các ng tố & bổ sung ngtkhác thép chất lượng cao
Luyện thép đặc biệt có KLkhó nc: W, Cr,… & loại h ầuhết các ngt có hại cho thép
N.suấ t Max=300 tấn thép/45min 1 mẻ 300 tấ n/5-8h Ko lớn (do dung tích nhỏ)
Thố ngkê
80% thép sx theo pp này 12-15%
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
42/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 42 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 42®
[bi kip chemistry]
[Đại cươ ng KL
ngu ồn t ổng h ợ p & tham kh ảo: SGK
Part I: KL & Hợp kim
I Tính chất vật lí của KL
Tính chất chung: do e tự do
tính chất riêng: phụ thuộc độ bền lk Kl, M, kiểu mạng tinh thể,… của KL
II Hợp kim:
Định nghĩa: là vật liệu kim loại có chứa 1 kl cơ bản & 1 số kl \ pk khác
Tính chất
•tính dẻo: KL có tính dẻo cao: Au, Ag, Al, Cu, Sn,...
•tính dẫn diện: Ag>Cu>Au>Al>Fe .Tăng nhiệt độ -> tính dẫn điện giảm (do sựdao động các ion KL tăng lên -> cản trở sự chuyển động của e tự do).
•Tính dẫn nhiệt: Ag>Cu>Al>Fe. Kl nào dẫn điện tốt -> dẫn nhiệt tốt •Ánh kim
Tính chấtchung
•KL riêng: max: Os, min: Li. Kl nhẹ: D < 5 g/cm3, Kl nặng: D > 5 g/cm3 •Nhiệt độ nc: max: W, min: Hg (chất lỏng ở đkt) •tính cứng: Cr > W > Fe > Cu & Al Tính chất riêng
Hợp kim: là
vật liệu KLchứa
1 kl cơbản
1 sốkl\pk
#
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
43/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 43 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 43®
Ứng dụng
(ko có gì cần nhớ)
Các hợp kim:
phân biệt theo tính chấ t
Hợp kim không bị ăn mòn: Fe-Cr- Mn (inox), đồ ng b ạ ch (Cu-Ni)
HK đồ ng b ạch có tính bề n v ững cao, không bị ăn mòn dù trongmôi trường nướ c bi ển , dùng chế t ạo chân vịt tàu biể n, tuabin chođộng cơ máy bay phả n l ự c
Hợp kim siêu cứ ng: W-Co,Co-Cr-W- Fe,…
Hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấ p: Sn-Pb (thi ếc hàn nóng chả y ở 210 0 C) , Bi-Pb-Sn (nc 65 0 C)
Hợp kim nhẹ, cữ ng & b ền: Al-Si, Al-Cu-Mn-Mg
Hợp kim không giãn nở theo nhiệtđộ
Inva (Ni-Fe)
Dùng trong kĩ thuật vô tuyế n
phân biệt theo tên
Tên Thành phần ct, tc, ứ ng dụng Ghi chú
Inox Fe-Cr-Mn
Thiếc hàn Sn-Pb
có thấ p (2100C)Inva Ni-Fe
dùng trong kĩ thuật vô tuyế n
Đồng thau Cu-Zn (45%Zn)
cứ ng & b ền hơn đồng
chế tạo các chi tiết máy , thiế t bị dùng trong cn đóng tàu biể n
Ph ần này cóth ể đã bị gi ả mt ải, các bạn chúý đừng đọ cph ần này vộ i^^Đồng bạch Cu-Ni (25%Ni)
b ền đẹp, ko bị ăn mòn trong nước biể n
dùng trong cn tàu thủy (ch ế t ạo chân vịt tàu biển,…) , tuabin cho độngcơ máy bay phản lự c, đúc tiền, …
Đồng thanh Cu-Sn
chế tạo máy móc, thiế t bị
Vàng 9 cara Cu-Au (2/3: Cu, 1/3: Au)
dùng để đúc tiền vàng, vật trang trí
Part II: Dãy điện hóa KL & pin điện hóa
I Cặp OXH-K
dạng OXH & dạng khử của cùng 1 ng tố kl tạo nên cặp OXH-K
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
44/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 44 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 44®
II Pin điện hóa
trong cầu muối, các cation (+) di chuyển sang cực (+), các anion (-) di chuyển sang cực (-)
Anot, catot:
anot: nơi xảy ra sự oxi hóa
catot: nơi xảy ra sự khử trong pin : anot: (-), catot : (+)
trong đf : anot: (+), catot: (-)
III Thế điện cực chuẩn & dãy điện hóa của KL
Là Epin tạo bởi điện cự c hidro chuẩ n & tấm KL nhúng vào dd muố i của nó với [ion KL]=1M
Quy tắc : Kl của cặp OXH-K có E0 nhỏ hơn khử được cation KL của cặp OXH-K có E0 lớn hơn
Part III: Sự điện phân
KN
Là quá trình OXH-K xảy ra ở b ề mặt các điện cực khi có dòng điện 1 chi ều đi qua chấ tđiện li nc \ dd chất điện li
Hiện tượng dương cự c tan
Xảy ra khi anot (cực âm) làm bằng kim loại trong dd đf
Ví dụ: đf dd CuSO4 với anot Cu
[ion kl] ko đổi trong qt đf
Thứ tự đf
với ion KL: từ phải trái dãy điện hóa
với anion: (anion tính khử mạnh hơn bị đf trướ c) ( )
Ứng dụng của đf
Ứ n g d ụ n g
đ f
đc KL, 1 số PK,1 số HC H2,O2,F2,Cl2,KMnO4,NaOH,H2O2, Giaven,...
tinh chế 1 số kl tinh chế Au
anot tan: vàng thô
ở catot thu được vàngròng 99,99%
mạ điện
anot: vật để mạ:Cu,Ag,..
catot: vật cần mạ
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
45/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 45 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 45®
Part IV: Sự ăn mòn KL
I KN
Là sự phá hủy KL\Hợp kim do tác dụng của các chất trong môi trường
II Ăn mòn hóa học & ăn mòn điện hóa
Ăn mòn hóa học Ăn mòn điện hóa
Là qt OXH-K , trong đo các ecủa KL đưuọc chuyể n trự c tiế pđến các chất trong môi trường
Là qt OXH-K, trong đo KL bị ăn mòn do tác dụng của dd chấ tđiện li & tạo nên dòng e chuyể n từ cự c (-) cự c (+)
đk xảy ra:
1.các điện cực khác nhau về bản chất. các điện cực phải tiếp xúc trực tiếpgián tiếp qua dây dẫn.các điện cực cùng tiếp xúc với dd chất điện li Giố ng Bản chấ t: sự OXH-K
Khác Không hình thành dòng điện Có dòng e từ cự c (-) (+) tạo pin điện hóa
III Chố ng ăn mòn KL
PP bảo vệ b ề mặt
PP điện hóa
Part V: Điều chế KL
pp Đc
Pp thủ yluyện\pp ướt
Dùng dd thích hợp (H 2 SO 4 , NaOH, NaCN,…) hoà tan KL\hc KL &tách ra khỏi ph ần ko tan trong quặng
KL yế u: Cu, Ag, Hg, Au
Pp nhiệtluyện
Dùng chấ t khử mạnh (CO, CO, H 2 , Al, KLK, KLKT,… ) khử ion KLtrong các HC ở KL trung bình: Zn,Fe,Sn,Pb
Pp điện phân Dùng dòng điện 1 chi ều khử các ion KL H ầu hế t các KL
Chú ý: Đ/c Ag bằng pp thủ y luyện:
Nghi ền nhỏ quặng Ag2S xử lí bằng dd NaCNọ→ dd muố i phứ c bạc → Ag
[ ()] [ ()] [()]
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
46/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 46 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 46®
Hóa học hữu cơ
[bi kip chemistry]
[CÁC khái niệm Hữu cơ khó nhớ ]
ngu ồn t ổng h ợ p & tham kh ảo: SGK
Mục đích: tr ả l ờ i những câu hỏi khái niệm
Part I:
Tên Khái niệm
ĐẠI CƯƠNG
HCHC Là HC của C (trừ CO,CO2, muối cacbonat, xianua, cacbua,…)
Hóa học HC Là ngành hh chuyên nghiên cứu các HCHC
HCB Là những hch được tạo thành từ 2 nguyên tố C & H
Dẫn xuấ t Là những HC mà trong phân tử ngoài C,H còn có nguyên tử nguyên tố khác
Nhóm chứ c Là nhóm nguyên tử \ nguyên tử gây ra những PƯHH đặc trưng của phân tử HCHC
Đồng đẳng Những HC có thành phần phân tử hơn kém nhau 1\nhi ều nhóm CH2 nwhng cso
tc HH tương tự nhau
Đồng phân Hợp chất khác nhau nhưng cùng CT phân tử
Công thứ cphố i cảnh
Là một loại CT lập thể
PƯ HC Phân cắtđồng li
trong phân cắt đồng li, đôi e dùng chung được chia đều cho 2 nguyên tử lktạo ra các tiểu phân mang e độc thân gọi là g ố c t ự do
gố c tự do mà e độc thân ở nguyên tử C : “gố c cacbo t ự do”
g ố c t ự do thường được hình thành nhờ as\nhiệt & là nhữ ng tiể u phân có khả năng pư cao
Phân cắt dị li trong phân cắt dị li, nguyên tử có lớn hơn chiế m cả cặp e dùng chung anion, nguyên tử có nhỏ hơn bị mấ t 1 e cation Cation mà điện tích (+) ở C “cacbocation”
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
47/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 47 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 47®
cacbocation thường được hình thành do tác dụng của dung môi phân cự c
1 số quy tắcpư
Quy tắc thế ở vòng benzen
Khi vòng benzen đã có sẵn nhóm ankyl (hay -OH, -NH2, -OCH3,…) PƯ thế vào vòng dễ dàng hơn & ưu tiên xảy ra ở vị trí ortho & para
khi vòng benzen có sẵn nhóm -NO2 (hay -COOH, -SO3H,…) PƯ thế vào vòngkhó hơn & ưu tiên xảy ra ở vị trí meta
Quy tắc cộngMacopnhicop
Quy tắcZaixep’
Khi tách HX ra khỏi dx halogen, X ưu tiên tách ra cùng H ở nguyên tử C bậc caohơn bên cạnh
HCB
HCB Là nhữ ng hch được tạo thành từ 2 nguyên tố C & H
HCBthơm
Tính thơm Tính dễ thế, khó cộng của các HCB thơm
Ngu ồnHCBthiênnhiên
Bài ngu ồn HCB thiên nhiên được tách riêng ra thành 1 chủ đề . Xem chi ti ế t ở đó.
Rifominh Là quá trình dùng xúc tác & nhiệt biến đổi cấu trúc của HCB từ ko phân nhánh phân nhánh, từ ko thơm thơm
Trong qt rifominh xảy ra 3 loại pư chủ yế u sau:
chuyể n ankan mạch thẳng nhánh & xicloankan:
Tách hidro chuyể n xicloankan aren:
Tách hidro chuyể n ankan aren:
Crackinh Là quá trình bẻ gãy phân tử HCB mạch dài các phân tử HCB mạch ngắn nhờ td của nhiệt (crackinh nhiệt) \ của xúc tác & nhiệt (crackinh xúc tác)
D ẪN XU Ấ T HALOGEN, ALCOL, PHENOL
Dẫn xuấ thalogen
Khi thay thế 1\nhi ều ngt H trong pt HCB ằng 1\nhi ều nguyên tử halogen dx halogen
Ancol Là những HCHC mà phân tử có nhóm hidroxyl (OH) lk trự c tiế p với nguyên tử Cno
ANDEHIT-XETON-AXIT HC
Andehit Là những hchc mà pt có nhóm CH=O lk trự c tiế p với ngt C \ H
Xeton Là nhữ ng HCHC mà pt có nhóm C=O lk trự c tiế p với 2 ng tử C
-
8/19/2019 13. Bí Kíp Hóa Học - Kiến Thức Bị Lãng Quên
48/87
[text] bi kip Chemistry focus by Kaitorkid
Page 48 of 87| Kiế n thứ c bị lãng quên By Kaitorkid|Page 48®
ESTE-LIPT
Este Khi thay nhóm cacboxyl của axit cacboxylic bằng nhóm OR thì được este
Lipit Là hchc trong tb sống, ko hòa tan trong nước nhưng tan trong các dung môi hữ ucơ ko phân cự c: ete, clorofom, xăng dầu,…
Phân loại lipit
Chất béo Là trieste của glixerol với các axit béo Tên chung: triglixerit \triaxylglixerol
Sáp Là este của monoancol cao ( ) với axitbéo ( )
Steorit G ồm
sterol: Monoancol có gố c HCB g ồm 4vòng chung cạnh (vòng giáp nhau)
este của sterol với axit béo
Sterol có trong cơ thể người &đv. Ở ng: máu, mỡ, não,… ở đó
nó chuyển hóa thành: homongi ới tính , vitamin D hay tham giacấ u tạo màng TB
Vd: cholesterol
Photpholipit Là este của glixerol chứ a 2 gốc axit béo & 1gố c photphat hữu cơ
Là tp quan trọng của màng TB .Nhờ cấ u tạo “đầu” phân cự c ghép đuôi ko phân cự c , nó giúpkiểm soát sự TĐC qua màng TB
Axit béo - Là axit monocacboxylic
- có số ch ẵ n ng tử C (12-24C)
- ko phân nhánh
Xà phòng Muố i Na\K của các axit béo
CACBOHIDRAT
Cacbohidrat Là nhữ ng hợp chấ t hữu cơ tạo chức thường có công thức chung là Cn(H2O)m
Phân thành 3nhóm chính
monosacarit
đisaccarit
polisacarit
Đường phèn Là đường m