10.03 - · PDF fileİçerik Sunumunu Planlama Alıştırmaları Planlama Geri Bildirimi...
Transcript of 10.03 - · PDF fileİçerik Sunumunu Planlama Alıştırmaları Planlama Geri Bildirimi...
10.03.2012
1
ÖĞRETİMİN ANALİZİ
VE PLANLAMASI
Öğretim Araç-Gereçlerinin
Öğretimdeki Yeri ve Önemi
ÖĞRETİM ANALİZİ
“Ne Öğretilecek?”
“Nasıl Öğretilecek?”
ÖĞRETİM ANALİZİ
ANALİZTASARIM VE GELİŞTİRME DEĞERLENDİRME
Amaçların Sınıflandırılması- Bilişsel Öğrenmeler- Duyuşsal Öğrenmeler- Psikomotor Öğrenmeler
Amaçları Belirlemek Neden Önemlidir?Amaç Analizi Ne Demektir? Nasıl Yapılır?Amaçlar Nasıl Yazılır?Öğretim Amaçları Nasıl Belirlenir?Amaçlar Ne Kadar Kapsamlı Olmalıdır?Öğrencilerin Analizi
Öğretim Amaçları:
Bir ders, kurs ya da program sonunda öğrencilerin ne yapıyor?, ne biliyor? olacaklarını belirten genel, kapsamlı ifadelerdir.
10.03.2012
2
İyi Bir Amaç Analizi:
1.Öğrencilerin amaçlara ulaşabilmesi için hangi bilgi ve
becerileri öğrenmeleri gerektiği,
2.Bu bilgi ve becerilerin nasıl öğretileceği,
3.Hangi ortamda öğretilmesi gerektiği,
4.Nasıl değerlendirileceği,
5.Hangi araç-gereçlere ihtiyaç duyulacağı,
6.Öğretim sırasında hangi noktaların vurgulanması gerektiği
konularında ipuçları sağlar.
Öğretim Amaçları Nasıl Belirlenir?
Eğitim programı
Ders kitapları
İhtiyaç analizleri
Öğretmenin kendi fikirleri
Amaçlar Ne Kadar Kapsamlı Olmalıdır?
Amaçların açık ve anlaşılır olması,
kapsamının da belirgin olmasını sağlar.
Çok kapsamlı amaçları analiz etmek ve
dolayısıyla öğrencilere kazandırılacak
davranışları belirlemek de zordur.
Amaç Analizi
Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor
amaçlar farklı biçimlerde analiz
edilir. Dolayısıyla, önce amacın
hangi öğrenme alanı ile ilgili olduğu
belirlenir.
10.03.2012
3
Amaç Analizi
Örnek Amaçlar Öğrenme Alanı1.Bir otomobil tekerini on dakikada değiştirmek. Psikomotor
2. Verilen farklı büyüklükteki doğal sayıları doğru olarak beş dakikada birbirinden çıkarmak.
Bilişsel
3. Kendisi ve başkalarının güvenliğini tehlikeye atmayarak, trafik kurallarına uygun araba kullanmak.
Duyuşsal
Öğrencilerin Analizi
•Olguları, kavramları, ilişkileri hatırlama yeteneği
•Fiziksel, duygusal ve sosyal gelişim.
•Öğrenme arzusu, motivasyonu.
•Öğrenme biçimleri (Tercihleri)
•Bireysel ve/veya grupla çalışma yeteneği
•Kas koordinasyonu
•Okuma ve dinleme yeteneği
•Kendini sözlü/yazılı ifade etme yeteneği
•Öğrenme hızı veya kapasitesi
11
Öğretim Durumlarını Planlama
Analiz Tasarım ve Geliştirme
Değerlendirme
•Öğretme / Öğrenme Ortamını Planlama
Giriş Etkinliklerini Planlama
İçerik Sunumunu Planlama
Alıştırmaları Planlama
Geri Bildirimi Planlama
Değerlendirmeyi Planlama
•Yöntem Seçimi
•Sınıf Ortamının Düzenlenmesi
•Öğretme ve öğrenme araçları
Öğretim Durumlarını Planlama12
Amaçların yazılmasından sonra sıra bu amaçların nasıl
kazandırılacağının planlanmasına gelir.
Giriş
Sunu
Alıştırma
Geri Bildirim
Değerlendirme
10.03.2012
4
Öğretim Durumlarını Planlama13
1. Giriş etkinliklerini planlama Öğrencilerin ilgilerini çekme
Motivasyonu sağlama
Hedeflerden haberdar etme
Giriş davranışlarını saptama
Yeni ve eski öğrenmeler arasında ilişki kurma
Öğretim Durumlarını Planlama14
Cevaplandırılması gereken sorular
Motivasyon: Öğrencilerin dikkatini konuya ve kazandırılacak davranışlara
nasıl çekecek ve bunu öğretim boyunca nasıl koruyacaksınız?
Hedefler: Öğrencileri, dersin hedeflerinden nasıl haberdar edeceksiniz?
Önkoşul Davranışlar: Öğretime başlamak için gerekli ön koşul
davranışları nasıl belirleyecek ve öğrencileriniz bu önkoşul davranışlara sahip değillerse bunu nasıl çözeceksiniz?
Ön Bilgiler: Öğrencilerin önceden sahip oldukları davranışlarla, yeni
derste kazanacakları davranışları nasıl ilişkilendireceksiniz?
15
Öğretim Durumlarını Planlama
2. İçerik sunusunu planlama Sık sık özet yapılmalıdır,
Her bilgi grubunun tamamlanmasından sonra önceki bilginin bir özeti verilmelidir.
Tekrar, Özellikle önemli ve zor davranışlar sıkça tekrarlanmalıdır,
Kolaydan zora sıralama, Somuttan soyuta, bilinenden bilinmeyene,
Genelleme yapma, Davranışın farklı durumlarda nasıl kullanılabileceği
gösterilmelidir, Dikkatleri çekme
Özellikle önemli noktalara beklenmedik uyarıcılar sunarak öğrencilerin dikkatleri çekilmelidir,
16
Öğretim Durumlarını Planlama
3. Alıştırmaları Planlama Öğrencinin öğrenme sürecine aktif olarak katılmasını sağlar, Öğrencinin öğrenme eksiklik ve yanlışlıklarını görme ve
düzeltmesine imkan sağlar, Öğrenilenlerin hatırlanmasını kolaylaştırır, Öğrenilenlerin bellekte uzun süre tutulmasını yardım eder,
! ! ! Uygulanmayan bir davranış kolay unutulur. ! ! !
10.03.2012
5
17
Öğretim Durumlarını Planlama
4. Geri bildirimi planlama Öğrenciler ne zaman doğru ve yanlış yaptıklarını bilmek
isterler, Geri bildirim düzeltici olmalıdır, Belirgin olmalıdır, Düzeltici olmalıdır, Anında verilmelidir, Pekiştirici olmalıdır.
18
Öğretim Durumlarını Planlama
Değerlendirmeyi planlama Öğrencilerin giriş davranışları ölçülecek mi? Ne zaman
uygulanacak? Öğrenciler bir ön test uygulanacak mı? Ne zaman
uygulanacak? Bu testte hangi davranışlar ölçülecek? Öğretim sırasında öğrenci davranışları ölçülecek mi?
Ne zaman? Hangi davranışlar? Öğrenciler bir son test uygulanacak mı? Ne zaman
uygulanacak?
YÖNTEM SEÇİMİ19
Bir çok yöntem birlikte kullanılabilir.
Yöntem seçiminde
Kazandırılacak davranışlar,
Sınıftaki öğrenci sayısı,
Zaman,
Öğretim ortamı,
Araç-gereç durumu,
Öğretmenin yeterliliği ve tutumu
Öğretim Yöntemleri20
Anlatım Yöntemi
En çok kullanılan yöntem
√ Sözel bilgi sunumunda √ Öğrenci sayısı fazla ise√ Süre az ise√ Önceki konu ile ilişkilendirmede√ Dersi özetleme
- Bireysel farklılıklar- Öğrenciler aktif değil
Anlatım Yönteminin Kullanım İlkeleri
√ Resim, şekil, grafik gibi görsel materyaller
√ Konuşma hızı, Cümleler açık, anlaşılır
√ Ses tonu, jest, mimik, vs.√ Mantıksal sıra√ Sorular√ Örnek verilmeli
10.03.2012
6
Öğretim Yöntemleri21
Soru-Cevap Yöntemi
Öğrenciler açısından, Düşünme, konuşma ve yorum yapma alışkanlıkları kazandırır.
Öğretmenler açısından, Örgütleme, öğrencilerin öğrenme düzeylerini anlama, Öğrencilerin derse ve konuya karşı dikkat ve ilgilerini artırma, Öğrencilerin önceki öğrenmelerini pekiştirme
Soru-Cevap Yönteminin Kullanım İlkeleri√ Tutarlı, kolay, soru hazırlama teknikleri yönünden kusursuz√ Hep aynı öğrenci X√ Yetenek düzeylerine uygun√ Yanlış veya eksik ipucu√ Tesadüfi sıra√ Zaman tanınmalı
Öğretim Yöntemleri22
Gösterip-Yaptırma Yöntemi
Uygulama düzeyindeki bilişsel davranışlar
Psikomotor beceriler
Gösterip-Yaptırma Yönteminin Kullanım İlkeleri
√ İş ve işlem yaprakları
√ Gösteri masası uygun yerde
√ Önce öğretmen sonra öğrenci
√ Aşamalı beceriler
√ Yeterli zaman ve tekrarlama
√ İş güvenliği, tedbir
Öğretim Yöntemleri23
Grup Tartışması Yöntemi
Öğrencilerin aktif katılımı sağlanmalıdır.
Grup tartışması Yönteminin Kullanım İlkeleri
√ Konu ve amaç saptanmalı√ Sorular belirlenmeli√ Araç ve teknikler belirlenmeli√ Fiziksel ortamın düzenlenmesi√ Özet ve değerlendirme
Öğretim Yöntemleri24
Beyin Fırtınası Öğretim Tekniği
Yorum Tahtaya, kağıda not alınmalı Öğrenciler birbirini eleştirmemeli Çok fikir, daha çok fikir Fikirler: Benzerler – Açık olmayanlar – İlgisizler – Öncelik
sırası
10.03.2012
7
Öğretim Yöntemleri25
Örnek Olay Yöntemi
Bilişsel davranışlar: Kavrama ↑
Örnek Olay Yönteminin Kullanım İlkeleri
√ Temel problem ve ayrıntılar tespit edilmeli√ Ön bilgileryazılı, film, dramatizasyon√ Tartışma soruları önceden hazırlanmalı√ Öneriler tahtaya yazılmalı√ Benzer olaylar
Öğretim Yöntemleri26
Rol Oynama Yöntemi
Deneyim kazanma Hissetme Gerçek yaşam örnekleri
Rol Oynama Yönteminin Kullanım İlkeleri
Ortam Roller Oyuncular Oynama ve değerlendirme
Sınıf ortamının düzenlenmesi
Geleneksel oturma düzeni
Sınıf ortamının düzenlenmesi
U şekli oturma düzeni
10.03.2012
8
Sınıf ortamının düzenlenmesi
Yuvarlak / dikdörtgen masalar
ARAÇ GEREÇLERİN EĞİTİMDEKİ YERİ VE ÖNEMİ
Neden gereklidir?
Araç gereçler öğrenme işlemine katılan duyu
sayısını artırarak daha fazla ve kalıcı öğrenmenin
gerçekleşmesine yardımcı olurlar.
1. Çoklu öğrenme ortamı sağlarlar
Okuma İşitme Görme Hem görme hem işitme Söyleme Yapma ve söyleme
10.03.2012
9
2. Öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olurlar
Öğretimde kullanılan
araç ve gereç sayısı
arttıkça, her bir
öğrencinin bireysel
öğrenme ihtiyaçlarına
uygun bir öğretim
kanalının bulunması
ihtimali de artar.
3. Dikkat çekerler
Dikkat çekmek için yarışan tüm uyarıcılara karşın, öğrenenlerin amaçlanan mesaja odaklanmasını sağlamak ancak ilgi çekici uyarıcılar sunarak gerçekleştirilebilir.
4. Hatırlamayı kolaylaştırırlar
İkili kodlama
kuramına göre bilgi
uzun süreli bellekte
hem sözel hem de
görsel olarak
kaydedilir. Bu
araçlarla kullanılan
bilgilerin hatırlanma
oranı daha yüksektir.
5. Soyut kavramları somutlaştırırlar
Görsel araç ve
gereçler sunulan
bilgiyi
somutlaştırır,
özetler ve basite
indirger,
10.03.2012
10
6. Zamandan tasarruf sağlarlar
Bir resim
bin
kelimeye
bedeldir.
7. Güvenli gözlem yapma imkanı sağlarlar
Video film, animasyon ve simülasyon gibi materyaller sayesinde sınıfa getirilmesi imkansız cisim, olgu, olay ve işlemlerin kolayca ve güvenle gözlemlenmesini ve incelenmesini sağlarlar.
8. Farklı zamanlarda birbirleriyle tutarlı içeriğin sunulmasını sağlarlar
Bir öğretmenin aynı
konuyu bir sınıfta
farklı diğer bir sınıfta
farklı anlatmasını
engeller. Hazırlanan
materyaller sayesinde
farklı zamanlarda
dersi alan öğrenciler
aynı miktardaki
bilgiyi alırlar.
9. Tekrar kullanılabilirler
Farklı derslerde
tekrar kullanılan
materyaller
öğretmene hem
maliyet hem de
zaman açısından
kazanç sağlarlar.
10.03.2012
11
41
10. İçeriği basitleştirerek anlamayı kolaylaştırır. Öğretim araç gereçlerinin seçimi
Öğretim araç gereçlerinin seçimini etkileyen faktörler karşılıklı
etkileşim içerisinde olup birinin seçim, tasarım, ya da kullanımı
diğerinin seçim, tasarım ya da kullanımı doğrudan etkiler.
Öğretim hedefleri
Araç gereç özellikleri
Öğretmenin tutumu, becerisi v.b.
Yöntem seçimi
Araç gereç seçimi(Son karar)
Öğrenen özellikleri-Öğrenme stilleri,
becerileri v.b
Kısıtlamalar-bütçe, zaman, v.b.
Öğretim ortamı-ışıklandırma, büyüklük,
Öğrenci sayısı
Araç seçimi kontrol listesi
Kaynaklar
Yalın, H. İ. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
Halis, İ. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Demirel,Ö., Altun, E. (2007). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: PegemAkademi Yayıncılık.
Özgen Kormaz, ÖTMT Ders Sunuları Halil Ersoy, ÖTMT Ders Sunuları