10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์...

39
คู่มือประกอบสื่อการสอน วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ (เนื้อหาตอนที่ 4) ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ โดย อาจารย์ ดร.จิณดิษฐ์ ละออปักษิณ สื่อการสอนชุดนี้ เป็นความร่วมมือระหว่าง คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กับ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ
  • Upload

    -
  • Category

    Documents

  • view

    2.952
  • download

    10

Transcript of 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์...

Page 1: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอประกอบสอการสอน วชาคณตศาสตร

เรอง

การใหเหตผลและตรรกศาสตร (เนอหาตอนท 4)

ประโยคเปดและวลบงปรมาณ

โดย

อาจารย ดร.จณดษฐ ละออปกษณ

สอการสอนชดน เปนความรวมมอระหวาง คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กบ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกษาธการ

Page 2: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1

สอการสอน เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร สอการสอน เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร มจ านวนตอนทงหมดรวม 9 ตอน ซง

ประกอบดวย 1. บทน า เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร 2. เนอหาตอนท 1 การใหเหตผล

- การใหเหตผลแบบอปนย - การใหเหตผลแบบนรนย

3. เนอหาตอนท 2 ประพจนและการสมมล - ประพจนและคาความจรง - ตวเชอมประพจน - การสมมล

4. เนอหาตอนท 3 สจนรนดรและการอางเหตผล - เอกลกษณในการเชอมประพจน - สจนรนดร - การอางเหตผล

5. เนอหาตอนท 4 ประโยคเปดและวลบงปรมาณ - ประโยคเปด - วลบงปรมาณ

6. แบบฝกหด (พนฐาน) 7. แบบฝกหด (ขนสง) 8. สอปฏสมพนธ เรอง หอคอยฮานอย 9. สอปฏสมพนธ เรอง ตารางคาความจรง

คณะผจดท าหวงเปนอยางยงวา สอการสอนชดนจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนส าหรบคร และนกเรยนทกโรงเรยนทใชสอชดนรวมกบการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร นอกจากนหากทานสนใจสอการสอนวชาคณตศาสตรในเรองอนๆทคณะผจดท าไดด าเนนการไปแลว ทานสามารถดชอเรอง และชอตอนไดจากรายชอสอการสอนวชาคณตศาสตรทงหมดในตอนทายของคมอฉบบน

Page 3: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2

เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร (ประโยคเปดและวลบงปรมาณ) หมวด เนอหา ตอนท 4 (4/4) หวขอยอย 1. ประโยคเปด

2. วลบงปรมาณ จดประสงคการเรยนร เพอใหผเรยน

1. เขาใจความหมายและความแตกตางของประโยคเปดและวลบงปรมาณ 2. หาคาความจรงของประพจนทมวลบงปรมาณได 3. น าความรเรองสมมลและนเสธไปใชในการหาคาความจรงของประพจนทมวลบงปรมาณได

ผลการเรยนรทคาดหวง ผเรยนสามารถ 1. บอกความแตกตางระหวางประพจนและประโยคเปดได 2. บอกความหมายของวลบงปรมาณได 3. บอกความหมายของประพจนทมวลบงปรมาณทงแบบหนงตวและสองตวได 4. บอกวธการหาและหาคาความจรงของประพจนทมวลบงปรมาณทงแบบหนงตวและสองตวได 5. เขยนแสดงประพจนทเปนนเสธของประพจนทมวลบงปรมาณทก าหนดใหได 6. น าความรเรองสมมลและนเสธไปใชในการหาคาความจรงของประพจนทมวลบงปรมาณได

Page 4: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3

เนอหาในสอการสอน

เนอหาทงหมด

Page 5: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4

1. ประโยคเปด

Page 6: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5

1. ประโยคเปด

ในหวขอนผเรยนจะไดทราบถงความหมายของประโยคเปด และความแตกตางระหวางประโยคเปดและประพจน

เนอหาในสอเรมตนดวยใหสงเกตขอความทคลายประพจน แตไมเปนประพจน ทงทเปนขอความทวไป และขอความทอยรปนพจนทางคณตศาสตร ในทนผสอนอาจยกตวอยางขอความเพมเตม และควรชใหผเรยนเหนถงสงทเปนประเดนส าคญทท าใหขอความดงกลาวเหลานนไมเปนประพจน

Page 7: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

6

เมอผเรยนเรมเขาใจถงความแตกตาง ผสอนจงใหความหมายของประโยคเปด โดยอาจใหผเรยน

ยกตวอยางประโยคเปดอนๆ

Page 8: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

7

2. วลบงปรมาณ

Page 9: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

8

2. วลบงปรมาณ

ในหวขอนผเรยนจะไดศกษาเกยวกบความหมายของวลบงปรมาณ และการน าวลบงปรมาณไปใชประกอบกบประโยคเปดเพอสรางเปนประพจน

หลงจากทเขาใจความหมายของวลบงปรมาณแลว จงแสดงวธการสรางประพจนโดยใชวลบงปรมาณและประโยคเปด ซงเปนประโยคเปดเดยวกบทเคยไดเรยนมากอนหนา

Page 10: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

9

ทงนควรเนนย าใหผเรยนเหนวา เมอน าวลบงปรมาณมาใชรวมกบประโยคเปดแลว จะท าให

ประโยคเปดนนกลายเปนประพจน นอกจากนผสอนควรใหความส าคญกบการแปลความหมายของประพจนทมวลบงปรมาณ หรอ

การเขยนแทนประพจนทมวลบงปรมาณทอยในรปประโยคขอความดวยรปประโยคสญลกษณ โดยอาจ ยกตวอยางเชน

Page 11: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

10

ตวอยาง 1 จงเขยนประโยคขอความตอไปนใหอยในรปประโยคสญลกษณทมตวบงปรมาณ 1. ส าหรบจ านวนจรง x ทกตว x + 3x = 4x x[x + 3x = 4x] 2. มจ านวนจรง x ซง x + 0 = 2x x[x + 0 = 2x] 3. ส าหรบจ านวนจรง x บางตว ถา x = 0 แลว x2 > 0 x[(x = 0)( x2 > 0)] 4. จ านวนเตมทกจ านวนเปนจ านวนตรรกยะ x[x I xQ] 5. จ านวนเตมตรรกยะแตละจ านวนคณกบ 1 แลว เทากบจ านวนนน x[xQx(1) = x = (1)x] ตวอยาง 2 จงเขยนประโยคสญลกษณตอไปนใหอยในรปของประโยคขอความ 1. x [x + 3 = 6] มจ านวนจรงบางจ านวนทท าให x + 3 = 6 2. x [x I x 2] มจ านวนเตมบางจ านวนเปนจ านวนทมากกวาหรอเทากบ 2 3. x [x I x < 5] ส าหรบจ านวนเตมทกจ านวนเปนจ านวนนอยกวา 5 4. x [x < 2 x2 < 4] ส าหรบจ านวนจรง x ทกตว ถา x < 2 แลว x2 < 4 5. y [y2 – 4 = (y - 2)(y + 2)] ส าหรบทก y ทอยในจ านวนจรง y2 – 4 = (y - 2)(y + 2)

ในล าดบถดไปจะเปนการน าเขาสเนอหาเกยวกบการตรวจสอบคาความจรงของประพจนทมวลบง

ปรมาณ โดยเรมตนจากการแนะน าสญลกษณแทนประโยคเปด และการตรวจสอบคาความจรงของ ประพจนในรปขอความทวไป และจงตามดวยประพจนในรปนพจนทางคณตศาสตร

Page 12: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

11

ทงนผสอนอาจยกตวอยางเพมเตมดงน

ตวอยาง 3 2x[x 0] เมอ U = {-3,-2,-1} มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ วธท า แทนคา x ดวยสมาชกในเอกภพสมพทธ พบวา

2( 3) 0 ซงคอ 9 0 เปนจรง 2( 2) 0 ซงคอ 4 0 เปนจรง 2( 1) 0 ซงคอ 1 0 เปนจรง

เนองจากเปนจรงทกกรณ ดงนน 2x[x 0] เมอ U = {-3,-2,-1} มคาความจรงเปนจรง

Page 13: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

12

ตวอยาง 4 3x[x 0] เมอ U = {-1,0,1}มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า แทนคา x ดวยสมาชกในเอกภพสมพทธ U พบวา 3( 1) 0 ซงคอ 1 0 เปนเทจ

30 0 ซงคอ 0 0 เปนจรง 31 0 ซงคอ 1 0 เปนจรง

เนองจากมกรณทเปนเทจเกดขน ดงนน 2x[x 0] เมอ U = {-1,0,1} มคาความจรงเปนเทจ ทงนในการแสดงเฉพาะกรณแรกไดวาเปนเทจ กเพยงพอทสรปวาประพจน 3[ 0]x x มคาความจรงเปนเทจ

ตวอยาง 5 2x[x 1 0] เมอ U = {-1,0,1}มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ วธท า แทนคา x ดวยสมาชกในเอกภพสมพทธ U พบวา

2( 1) 1 0 ซงคอ 0 0 เปนจรง 20 1 0 ซงคอ 0 0 เปนเทจ

21 1 0 ซงคอ 0 0 เปนจรง เนองจากมกรณทเปนจรงเกดขน ดงนน 2x[x 1 0] เมอ U = {-1,0,1} มคาความจรงเปนจรง ทงนในการแสดงเฉพาะกรณแรก หรอกรณทสาม เพยงกรณเดยวกเพยงพอทจะแสดงไดวา ประพจน 2x[x 1 0] มคาความจรงเปนจรง

ตวอยาง 6 x

x[ 1 0]2

เมอ U = {4,6,-4} มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า แทนคา x ดวยสมาชกในเอกภพสมพทธ U พบวา 4

1 02 ซงคอ 1 0 เปนเทจ

61 0

2 ซงคอ 2 0 เปนเทจ

41 0

2

ซงคอ 3 0 เปนเทจ

Page 14: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

13

เนองจากไมมกรณใดทเปนจรงเลย

ดงนน x

x[ 1 0]2

เมอ U = {4,6,-4} มคาความจรงเปนเทจ

ตวอยาง 7 2x[x(x 9) 0] เมอ U = {-3,0,3}มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า แทนคา x ดวยสมาชกในเอกภพสมพทธ U พบวา 23(( 3) 9) 0 เปนจรง

20((0) 9) 0 เปนจรง 23((3) 9) 0 เปนจรง

เนองจากเปนจรงทกกรณ ดงนน 2x[x(x 9) 0] เมอ U = {-3,0,3}มคาความจรงเปนจรง

หลงจากทผเรยนสามารถตรวจสอบคาความจรงของประพจนไดแลว ผสอนควรเปดโอกาสให

นกเรยนไดสงเกต และอภปรายถงปจจยทมผลตอความความจรงของประพจน จากนนจงสรปหลกการตรวจสอบคาความจรงของประพจนทมวลบงปรมาณทงสองแบบอกครง

Page 15: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

14

ในล าดบถดไปเปนการน าเสนอเรองวลบงปรมาณสองตว ซงเปนการขยายความคดจากความรเกา

ทเคยไดเรยนมากอนหนา โดยผสอนควรใหความส าคญกบการแปลความหมายของประพจนทมวลบงปรมาณสองตว หรอการเขยนแทนประพจนทมวลบงปรมาณสองตวอยในรปประโยคขอความดวยรปประโยคสญลกษณ โดยอาจยกตวอยางเชน

ตวอยาง 8 จงเขยนประโยคขอความตอไปนใหอยในรปประโยคสญลกษณทมตวบงปรมาณ 1. มจ านวนจรง x และ y บางตว รวมกนได 5 x y [x + y = 5] 2. ส าหรบจ านวนจรง x และ y ทกตว x2 + y = y + x2 x y [x2 + y = y + x2] 3. ส าหรบจ านวนจรง x ทกจ านวน มจ านวนจรง y บางจ านวน ซง x2y = x2 x y [x2y = x2] 4. มจ านวนจรง x บางจ านวน ส าหรบจ านวนจรง y ทกจ านวน xy = 0 x y [xy = 0] 5. ไมวา x และ y จะเปนจ านวนจรงใดๆกตาม จะไดวา x + y < 3 x y [x + y < 3]

Page 16: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

15

ตวอยาง 9 จงเขยนประโยคสญลกษณตอไปนใหอยในรปของประโยคขอความ 1. x y [xy = yx] ส าหรบจ านวนจรง x และ y ทกตว xy = yx 2. x y [x + y = 0] ส าหรบจ านวนจรง x ทกจ านวน มจ านวนจรง y ท x + y = 0 3. x y [xy = 0] มจ านวนจรง x บางจ านวน ส าหรบจ านวน y ทกจ านวน xy = 0 4. x y [x + y = -1] มจ านวนจรง x และ y บางจ านวนทท าให x + y = -1 5. xR yN [xy > 0 x > 0 y > 0] ส าหรบจ านวนจรง x ทกจ านวน มจ านวนนบ y บางจ านวน ถา xy > 0 แลว x > 0 และ y > 0

Page 17: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

16

ในขนตอนของการหาคาความจรงของประพจน ผสอนควรเรมตนการหาคาความจรงของ

ประพจนทมจ านวนสมาชกในเอกภพสมพทธในปรมาณนอย จากนนจงคอยขยายแนวคดไปสประพจนทม จ านวนสมาชกใน เอกภพสมพทธในปรมาณมาก หรอเอกภพสมพนธทมจ านวนสมาชกเปนเซตอนนต

ทงนผสอนอาจยกตวอยางเพมเตมเกยวกบการตรวจสอบคาความจรงของประพจนทมวลบง

ปรมาณสองตว ดงน

ตวอยาง 8 2x y[(xy) 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ วธท า เหนไดชดวา ไมวาจะแทน x หรอ y ดวยจ านวนจรงใดๆ กตาม เมอน าผลคณของ x และ y มายกก าลงสอง ผลลพธทเกดขนยอมมคามากกวาหรอเทากบศนย เสมอ

ดงนน 2x y[(xy) 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรง

ตวอยาง 9 2x y[x y 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า เลอก x 0 จะไดวา 20 y 0 เสมอ ส าหรบจ านวนจรง y ใดๆ ซงมากกวาหรอเทากบ 0 ดงนน

2x y[x y 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรง

Page 18: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

17

ตวอยาง 10 3x y [x y 0] มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า ส าหรบจ านวนเตมลบ x ใดๆ จะไดวา 3x 0 ซงส าหรบจ านวนเตมบวก y ใดๆ ยอมไดวา 3x y 0

ดงนน 3x I y I [x y 0] มคาความจรงเปนเทจ

ตวอยาง 11 3x y[(x 3y) 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า เลอก x = 0 และ y = -1 ซงเปนจ านวนเตม จะไดวา

3(0 3( 1)) 0 3( 3) 0 27 0 ซงเปนจรง ดงนน

3[( 3 ) 0]x y x y เมอU = มคาความจรงเปนจรง

จากนนผสอนน าเขาสหวขอสดทาย คอ สมมลและนเสธของประพจนทมวลบงปรมาณ โดยเมอ สามารถเปลยนประโยคเปดใหกลายเปนประพจนโดยอาศยวลบงปรมาณ ประพจนนนกยอมทจะหานเสธ และประพจนทสมมลกบประพจนนนได

Page 19: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

18

ทงนผสอนควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดสรปหลกการในการหาประพจนทเปนนเสธของประพจนทมวลบงปรมาณทก าหนดให และอาจยกตวอยางเสรมเพมเตม

Page 20: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

19

แบบฝกหดเพมเตม เรอง วลบงปรมาณ

Page 21: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

20

แบบฝกหดเพมเตม

เรอง วลบงปรมาณ

1. จงหาคาความจรงของประพจนตอไปน 1.1 [( 2)( 3) 0]x x x เมอ U = {-2,3} 1.2 2 2[ ( 2) 0]x x x เมอ U = {0,2,4} 1.3 2[ ( ) 0]x x x เมอ U =

1.4 2[ 1 0]x x เมอ U = 1.5 3 2[ 3 3 9 0]x x x x เมอ U = 1.6 2 2[ 0]x y x y เมอ U = 1.7 2[ ]x y x y เมอ U = 1.8 2[ 7 3]x y x y U = {5,6}

2. จงหานเสธประพจนตอไปน 2.1 2[ 1 0]x x 2.2 2 3[( 5) 0 ( 27) 0]x x x 2.3 3[8 7 2]x y x y y

Page 22: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

21

สรปสาระส าคญประจ าตอน

Page 23: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

22

สรปสาระส าคญประจ าตอน

Page 24: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

23

Page 25: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

24

Page 26: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

25

Page 27: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

26

Page 28: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

27

ภาคผนวกท 1 แบบฝกหด/เนอหาเพมเตม

Page 29: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

28

แบบฝกหดระคน

จงเลอกขอทถกตอง 1. ให U = {0,-3,2} ประพจนในขอใดมคาความจรงเปนจรง

ก. 2x[x x 6 0] ข. 2x[x(x x 6) 0] ค. x[(x 3)(x 2) 0] ง. 3 2x[x x 6x 0]

2. ให U = พจารณาประพจนตอไปน 1) 3 4x[ x 9x 0]

2) 23x[ x 4] ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอ 1) และ 2) มคาความจรงเปนจรง ข. ขอ 1) มคาความจรงเปนจรง ขอ 2) มคาความจรงเปนเทจ ค. ขอ 1) มคาความจรงเปนเทจ ขอ 2) มคาความจรงเปนจรง ง. ขอ 1) และ ขอ 2) มคาความจรงเปนเทจ

3. เอกภพสมพทธในขอใดตอไปน ทท าให 3 2x[2x 7x 46x 21 0] มคาความจรงเปนจรง

ก. 1

( , 3] { } [7, )2

ข. 1

[ 3, ] [7, )2

ค. 1

( , 3] [ ,7]2

ง. 1

{ 3, ,7}2

4. ก าหนด U ={x x 0} ประพจนในขอใดตอไปนมคาความจรงเปนเทจ

ก. 4 xx[x 4 ] ข. xx[4 2 3]

ค. 3 3x[ x x ] ง. 23x[ x ]

x

Page 30: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

29

5. ก าหนด U = ประพจนในขอใดตอไปนมคาความจรงเปนจรง

ก. 2 3x y[x y 7x y 0] ข. x y[ x y y x ]

ค. yx y[x 0] ง. 2x

x y[ 0]y

6. ก าหนด U = พจารณาขอความตอไปน

1) x y[ x y x y x y x y x y ] 2) 2 22x y[ x y x y x y x y ]

ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอ 1) และ 2) มคาความจรงเปนจรง ข. ขอ 1) มคาความจรงเปนจรง ขอ 2) มคาความจรงเปนเทจ ค. ขอ 1) มคาความจรงเปนเทจ ขอ 2) มคาความจรงเปนจรง ง. ขอ 1) และ ขอ 2) มคาความจรงเปนเทจ

7. ขอใดเปนนเสธของ x[ 2x 3 1] ก. x[ 2x 3 1] ข. x[ 2x 3 1] ค. x[ 2x 3 1] ง. x[ 2x 3 1]

8. ขอใดเปนนเสธของ 2x[ 2x 3 1 x x 0] ก. 2~ x[ 2x 3 1 x x 0] ข. 2x[x x 0 1 2x 3 ] ค. 2x[ 2x 3 1 x x 0] ง. 2x[ 2x 3 1 x x 0]

9. ขอใดคอนเสธของ x y[(x y 1) (x 1 y )] ก. ~ x y[(x y 1) (x 1 y )] ข. x y[(x y 1) (x 1 y )] ค. x y[(x y 1) (x 1 y )] ง. x y[(x 1 y ) (x y 1)]

Page 31: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

30

10. ก าหนด U = พจารณาขอความตอไปน 1) x y z[x y x z y z zx zy] 2) 2x y[(x 1) y 0]

ขอใดตอไปนถกตอง ก. ขอ 1) และ 2) มคาความจรงเปนจรง ข. ขอ 1) มคาความจรงเปนจรง ขอ 2) มคาความจรงเปนเทจ ค. ขอ 1) มคาความจรงเปนเทจ ขอ 2) มคาความจรงเปนจรง ง. ขอ 1) และ ขอ 2) มคาความจรงเปนเทจ

11. ก าหนด U = นเสธของประพจนใดตอไปนมคาความจรงเปนจรง

ก. x(1 x)

x[ x]1 x

ข. 2x[0 x 1 0 x x]

ค. 4 2y x[ x y x ] ง. 2xx y[ x ]

y

12. ขอใดตอไปนถกตอง

ก. ทกประพจนยอมมคาความจรงเปนจรงหรอเทจอยางใดอยางหนง ข. บางประพจนเปนประโยคเปด ค. บางประโยคเปดเปนประพจน ง. ประโยคเปดยอมมคาความจรงเปนจรงหรอเทจอยางใดอยาหนง

Page 32: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

31

ภาคผนวกท 2 เฉลยแบบฝกหด

Page 33: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

32

เฉลยแบบฝกหด

เรอง วลบงปรมาณ

1. จงหาคาความจรงของประพจนตอไปน 1.1 x[(x 2)(x 3) 0] เมอ U = {-2,3} มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า แทน x = -2 จะไดวา ( 2 2)( 2 3) 0 แทน x = 3 จะไดวา (3 2)(3 3) 0 ดงนน x[(x 2)(x 3) 0] เมอ U = {-2,3} มคาความจรงเปนจรง

1.2 2 2x[x (x 2) 0] เมอ U = {0,2,4} มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ วธท า เลอกแทน x = 4 จะไดวา 2 24 (4 2) 0 นนคอมสมาชกในเอกภพสมพทธทท าใหขอความเปนเทจ ดงนน 2 2x[x (x 2) 0] เมอ U = {0,2,4} มคาความจรงเปนเทจ

1.3 2x[x(x) 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ วธท า เลอกแทน x = 1 จะไดวา 21(1) 0 นนคอมสมาชกในเอกภพสมพทธทท าใหขอความเปนเทจ

ดงนน 2x[x(x) 0] เมอ U = มคาความจรงเปนเทจ

1.4 2x[ x 1 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า เนองจากส าหรบจ านวนจรงลบ x ใดๆ จะไดวา 2x x ซงมคามากกวา 0 เสมอ

ดงนน 2x[ x 1 0] เมอ U = มคาความจรงเปนเทจ

1.5 3 2x[x 3x 3x 9 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า เลอก 3x จะไดวา 3 2( 3 ) 3( 3 ) 3( 3 ) 9 0 ดงนน 3 2x[x 3x 3x 9 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรง

Page 34: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

33

1.6 2 2x y[x y 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า เพราะวาส าหรบจ านวนตรรกยะ a ใดๆ 2a 0 ดงนน

2 2x y[x y 0] เมอ U = มคาความจรงเปนจรง

1.7 2x y[x y] เมอ U = มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ วธท า เลอก x = -1 จะไดวา 2( 1) 1 เนองจากไมมจ านวนจรงลบทมากกวา 1 ดงนน 2[ ]x y x y เมอ U = มคาความจรงเปนเทจ

1.8 2x y[x 7 y 3] U = {5,6} มคาความจรงเปนจรงหรอเทจ

วธท า แทน x = 5 เลอก y = 5 จะไดวา 2(5) 7 5 3 แทน x = 6 เลอก y = 5 จะไดวา 2(6) 7 5 3 ดงนน 2x y[x 7 y 3] U = {5,6} มคาความจรงเปนจรง

2. จงหานเสธประพจนตอไปน 2.1 2x[x 1 0] นเสธของ 2x[x 1 0] คอ 2~ x[x 1 0] หรอ 2x[x 1 0] 2.2 2 3x[(x 5) 0 (x 27) 0] นเสธของ 2 3x[(x 5) 0 (x 27) 0] คอ

2 3~ x[(x 5) 0 (x 27) 0] หรอ

2 3x[(x 5) 0 (x 27) 0] 2.3 3x y[8x y 7 y 2] นเสธของ 3x y[8x y 7 y 2] คอ

3~ x y[8x y 7 y 2] หรอ

3x y[8x y 7 y 2]

Page 35: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

34

เฉลยแบบฝกหดระคน 1. ง

2. ค

3. ค

4. ข

5. ข

6. ง

7. ก

8. ค

9. ง

10. ข

11. ก

12. ก

Page 36: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

35

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

Page 37: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

36

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

เรอง ตอน

เซต บทน า เรอง เซต

ความหมายของเซต

เซตก าลงและการด าเนนการบนเซต

เอกลกษณของการด าเนนการบนเซตและแผนภาพเวนน-ออยเลอร

สอปฏสมพนธเรองแผนภาพเวนน-ออยเลอร

การใหเหตผลและตรรกศาสตร บทน า เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร

การใหเหตผล

ประพจนและการสมมล

สจนรนดรและการอางเหตผล

ประโยคเปดและวลบงปรมาณ

สอปฏสมพนธเรองหอคอยฮานอย

สอปฏสมพนธเรองตารางคาความจรง

จ านวนจรง

บทน า เรอง จ านวนจรง

สมบตของจ านวนจรง

การแยกตวประกอบ

ทฤษฏบทตวประกอบ

สมการพหนาม

อสมการ

เทคนคการแกอสมการ

คาสมบรณ

การแกอสมการคาสมบรณ

กราฟคาสมบรณ

สอปฏสมพนธเรองชวงบนเสนจ านวน

สอปฏสมพนธเรองสมการและอสมการพหนาม

สอปฏสมพนธเรองกราฟคาสมบรณ

ทฤษฎจ านวนเบองตน บทน า เรอง ทฤษฎจ านวนเบองตน

การหารลงตวและจ านวนเฉพาะ (การหารลงตวและตวหารรวมมาก) ตวหารรวมมากและตวคณรวมนอย

ความสมพนธและฟงกชน บทน า เรอง ความสมพนธและฟงกชน

ความสมพนธ

Page 38: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

37

เรอง ตอน

ความสมพนธและฟงกชน โดเมนและเรนจ

อนเวอรสของความสมพนธและบทนยามของฟงกชน

ฟงกชนเบองตน

พชคณตของฟงกชน

อนเวอรสของฟงกชนและฟงกชนอนเวอรส

ฟงกชนประกอบ

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม บทน า เรอง ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

เลขยกก าลง

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

ลอการทม

อสมการเลขชก าลง

อสมการลอการทม

ตรโกณมต บทน า เรอง ตรโกณมต

อตราสวนตรโกณมต

เอกลกษณของอตราสวนตรโกณมต และวงกลมหนงหนวย

ฟงกชนตรโกณมต 1

ฟงกชนตรโกณมต 2

ฟงกชนตรโกณมต 3

กฎของไซนและโคไซน

กราฟของฟงกชนตรโกณมต

ฟงกชนตรโกณมตผกผน

สอปฏสมพนธเรองมมบนวงกลมหนงหนวย

สอปฏสมพนธเรองกราฟของฟงกชนตรโกณมต

สอปฏสมพนธเรองกฎของไซนและกฎของโคไซน

ก าหนดการเชงเสน บทน า เรอง ก าหนดการเชงเสน

การสรางแบบจ าลองทางคณตศาสตร

การหาคาสดขด

ล าดบและอนกรม บทน า เรอง ล าดบและอนกรม

ล าดบ

การประยกตล าดบเลขคณตและเรขาคณต

ลมตของล าดบ

ผลบวกยอย

อนกรม

ทฤษฎบทการลเขาของอนกรม

Page 39: 10 การให้เหตุผลและตรรกศาสตร์ ตอนที่4_ประโยคเปิดและวลีบ่งปริมาณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

38

เรอง ตอน

การนบและความนาจะเปน .

บทน า เรอง การนบและความนาจะเปน

การนบเบองตน

การเรยงสบเปลยน

การจดหม

ทฤษฎบททวนาม

การทดลองสม

ความนาจะเปน 1

ความนาจะเปน 2

สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เรอง สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เนอหา

แนวโนมเขาสสวนกลาง 1

แนวโนมเขาสสวนกลาง 2

แนวโนมเขาสสวนกลาง 3

การกระจายของขอมล

การกระจายสมบรณ 1

การกระจายสมบรณ 2

การกระจายสมบรณ 3

การกระจายสมพทธ

คะแนนมาตรฐาน

ความสมพนธระหวางขอมล 1

ความสมพนธระหวางขอมล 2

โปรแกรมการค านวณทางสถต 1

โปรแกรมการค านวณทางสถต 2

โครงงานคณตศาสตร การลงทน SET50 โดยวธการลงทนแบบถวเฉลย

ปญหาการวางตวเบยบนตารางจตรส

การถอดรากทสาม

เสนตรงลอมเสนโคง

กระเบองทยดหดได