หนงในรอยว.วชรเมธ

“...เมอพระพทธองคเสดจขนไป ทสวรรคชนดาวดงสแลว สมเดจแมของพระองคซง

ขณะนนเปนเทพบตรจากสวรรคชนดสต กเสดจลงมาทสวรรคชนดาวดงส เพอมาใหพระสมมาสมพทธเจา

ซงในแงหนงเปนพระโอรส ไดแสดงธรรมโปรด

เปนการชดใชคานำนม...”

หนงในรอย : ทาน ว.วชรเมธพมพครงท ๑ : ๔๐๐๐ เลม : ตลาคม ๒๕๕๑

เพอแจกเปนธรรมทานในงานแสดงธรรม-ปฏบตธรรม

ทมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ บพตรพมข มหาเมฆ

วนอาทตย ท ๒๓ พฤศจกายน ๒๕๕๑

ภาพปก และภาพประกอบ : ศลปน วสตร หรรษภญโญ

รปเลม : วชรพล วงษอนสาสน

จดพมพเปนธรรมทานโดย : บรษท อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จำกด (มหาชน)

๖๕/๖๐-๖๒ ถ.ชยพฤกษ (บรมราชชนน)

เขตตลงชน กรงเทพฯ ๑๐๑๗๐

โทรศพท ๐๒-๔๒๒-๙๐๐๐, ๐๒-๘๒๒-๑๐๑๐

โทรสาร ๐๒-๔๓๓-๒๗๔๒, ๐๒-๔๓๔-๑๓๘๕

เผยแผเปนพทธบชาโดย : ชมรมกลยาณธรรม

๑๐๐ ถ.ประโคนชย ต.ปากนำ

อ.เมอง จ.สมทรปราการ ๑๐๒๗๐

โทรศพท ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓, ๐๒-๗๐๒-๙๖๒๔

โทรสาร ๐๒-๗๐๒-๗๓๕๓

สพพทานง ธมมทานง ชนาตการใหธรรมะเปนทาน ยอมชนะการใหทงปวง

www.kanlayanatam.com

หนงสอดอนดบท ๖๖

คำนำ

ในโอกาสทชมรมกลยาณธรรมรวมกบมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ บพตรพมข มหาเมฆ ไดรวมกนจดงานแสดงธรรมปฏบตธรรม เพอถวายเปนพระราชกศลแดองคพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในวนอาทตยท ๒๓ พฤศจกายน ๒๕๕๑ ซง พระอาจารยมหาวฒชย วชรเมธ ไดเมตตามาเปนองคบรรยายในงานแสดงธรรมดงกลาว และไดมอบบทประพนธ ๒ เรอง ใหจดพมพแจกเปนธรรมทานในชอเรอง ‘หนงในรอย’ ทอยในมอทานน

ชมรมกลยาณธรรมขอกราบขอบพระคณในความเมตตาของทานพระอาจารยเปนอยางสง และขอขอบคณบรษท อมรนทรพรนตง แอนดพบลชชง จำกด (มหาชน) ทไดเออเฟอกระดาษ และจดพมพถวายเปนพทธบชา ขอขอบคณ คณวสตร หรรษภญโญ ทกรณาวาดรปอนทรงคณคาทางพทธศลปใหตลอดมา ขออานสงสแหงธรรมทานน จงยงสรรพสตวทงปวง ใหพบวถแหงความกตญญ อนเปนคณสมบตสำคญของผเจรญในธรรมทกทาน เทอญ

คณะผจดทำ ชมรมกลยาณธรรม

โมทนยพจน สงคมไทยในยค “โลภาภวตน” (ประชาชนตกเปนทาสของความโลภ) เตมไปดวย

ความขดแยง แตกสามคค ประชาชนทวทกภาคแบงกนออกเปนสามฝาย คอ ฝายหนงเลอกขางรฐบาล ฝายหนงเลอกขางพนธมตร อกฝายหนงไมเลอกขางไหนไดแตเกบตวเปนพลงเงยบดวยความเบอหนายตอความเปนไปของการเมองทมองไมเหนวา จดสนสดยตจะอยตรงไหน ทามกลางความขดแยงแตกแยกนเอง มการเพรยกหา “คนด” ใหเขามาเปนอศวนมาขาวเพอเปนผนำในการสรางสรรค “การเมองใหม” ดงกกกองไปทวทกหวระแหง แตยงเพรยกหาคนด กดเหมอนวา คนดในเมองไทยในยามนจะหายากเสยเหลอเกน เพราะเมอมฝายใดกตามเสนอ “คนด” ของตนขนมา ใหเปนตวเลอก กมกถกอกฝายหนงตใหตกไปดวยการใหเหตผลวา คนดทวานนเปนคนดทไมมความเปนกลาง

ในทางโลกยวสย การหาคนดทมมาตรฐานอนเปนทยอมรบของทกฝายไมใชเรองงาย แตในทางธรรมวสย การหาคนดไมใชเรองยากแตอยางใด ดวยในพทธศาสนานน ทานมหลกการวดคนดเอาไวอยางชดเจนผานพทธศาสนสภาษตทวา

“นมตต สาธรปาน กตญญกตเวทตา” “ความกตญญกตเวท เปนเครองหมายของคนด” คนดตามนยทางพทธศาสนา ทานนยามสนๆวาคอ คนทม “ความกตญญ

กตเวท” ใครมคณสมบตขอนเพยงขอเดยว กนบเปนคนดทประเสรฐเลศลำ จรงอย แมความเปนคนกตญญกตเวท จะเปนคณสมบตพนฐานสำหรบ

ประชาชนทวไป แตหากนำมาใชในทางบานเมอง ความกตญญกตเวท กสามารถนำพาเมองไทยใหกาวพนวกฤตไดเหมอนกน เนองเพราะคนทม “ความกตญญกตเวท” นน ไมมทางเลยทเขาจะเปนคนเลวทมงแตการทจรต ฉอราษฎรบงหลวง ตรงกนขาม คนกตญญกตเวท จะเปนคนทพทกษรกษาทรพยสมบตของแผนดนเอาไวดวยชวตเสยดวยซำ

หนงสอชอ “หนงในรอย” ทจดพมพโดย “กลมกลยาณธรรม” ซงนำโดยทนตแพทยหญงอจฉรา กลนสวรรณ และกลยาณมตรเลมน เกดขนจากการถอดเทปบนทกเสยงของผบรรยายสองเรองดวยกน กลาวคอ

(๑) มารดามหาบรษ (๒) รอยความด ความกตญญมาเปนทหนง สาระสำคญวา ดวยความหมาย ความสำคญ ของความกตญญในแงมมตางๆ

อยางกวางขวาง หวงวา ทกถอยกระทงความในผลงานเลมน คงจะเปนประทปธรรมนำทางใหคนไทยไดมความรความเขาใจในเรองความกตญญกตเวทเพมขนเปนอยางด และหากจะมคนกตญญกตเวทเพมขนมาอกมากมายหลงจากไดอานหนงสอเลมนแลว คณะผจดทำทกคนกคงจะมความสขในหวใจเปนอยางยง

ว.วชรเมธ ๖ ตลาคม ๒๕๕๑

สารบญ

รอยความด ความกตญมาเปนทหนง .............................................. ๘

นำทกหยดมตนนำ ....................................................................๑๖

กตญญตอโลก ......................................................................... ๒๑

กตญญตอสถาบนหลก ............................................................. ๓๐

กตญญตอชาต ......................................................................... ๓๑

กตญญตอศาสนา .................................................................... ๔๓

กตญญตอสถาบนกษตรย ........................................................ ๕๔

กตญญตอผมพระคณ .............................................................. ๖๒

พระธรรมเสนาบดสารบตร .......................................................๖๖

กตญญตอบดามารดา .............................................................. ๗๑

รกทมนคงของพอแม ............................................................... ๗๖

เปรยบเทยบกบตวเราบาง ........................................................๗๙

กอนจะสายเกนไป ................................................................... ๘๑

คดถงโยมแม ........................................................................... ๘๔

วธตอบแทนพอแมทดทสด ....................................................... ๘๘

มารดามหาบรษ ............................................................................. ๙๑

แรงบนดาลใจคอทมา ...............................................................๙๔

ความทรงจำยำกำลงใจ .............................................................๙๙

อยาลมอฐกอนแรก ............................................................... ๑๐๓

มหาปณธานของพระพทธมารดา ...........................................๑๐๔

ทรงทดแทนคณพระมารดา ....................................................๑๐๖

พระนานางถวายผาจวร .........................................................๑๑๐

ขอดของการถวายสงฆทาน ................................................... ๑๑๒

พระนางปชาบดทลขอ ............................................................๑๑๔

หางกนแคฝากนหอง ............................................................. ๑๒๒

มารดาของพระสารบตร ........................................................ ๑๒๔

พระสารบตรโปรดมารดา ...................................................... ๑๒๘

ขอคดเตอนใจลก .................................................................. ๑๓๕

โยมมารดาของทานพทธทาส ................................................ ๑๓๖

มหาราชายอดกตญญ ........................................................... ๑๓๘

อยาลมพระอรหนตในบาน .................................................... ๑๔๓

ประวตผเขยน ...................................................................... ๑๕๐

สารบญ

รอยความด ความกตญมาเปนทหนง

10

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ขอเจรญพร คณโยมเจาภาพ และผสนใจใฝธรรมทกๆ

ทาน

วนนอาตมามาทนเปนงานทสาม พดจนเสยงชกจะไมม

แลว แตอยางไรกตาม อาตมารบประกนกณฑเทศนทกงาน

ตงใจจะเทศนใหดทสดทกครง ชวตเราไมแนนอน ฉะนน ทำ

อะไรกตาม ตงใจวาจะทำใหดทสด แตไมตองหวงอาตมา พด

ไปๆ เดยวเครองรอนแลวดเอง

ตอนเชาตรวนนมญาตโยมมาหาเปนคณะแรก หมดไป

หนงครง หนงงาน จากนนอาตมากไปทศนยการประชมแหง

11

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ชาตสรกต เพอเสวนาธรรมเรอง “โลกเยนเมอเหนธรรม”

อาตมาพยายามจะพดเพอใหโลกเยนขน ไมรวาจะเยนทนอก

ทนใจหรอเปลา เพราะนงอานหนงสอพมพแลว โหร คมช. ก

ฟนธงวา ไมเกนพฤษภาคมจะมรฐประหารอกแลว

อาตมภาพนงอานแลวกนกวานาเปนหวง บานเรา

เมองเราถงเดอนเมษายนทไรอากาศมนรอนนะ พอโหรออก

มาพด อยางนอยสอกตองขยายผลอกสกอาทตยหนง แลว

พอบอกวาจะปฏวตรฐประหาร รบรองหนตกกนระเนระนาด

เมอวานอาตมาไดพบผใหญทานหนง เปนอดตนายก

รฐมนตร ทานสนทนากบอาตมาวาพอมขาวจะปฏวต ตาง

ประเทศกใหเครดตประเทศไทยลบทนท สงคนไปประชมเขา

ยงบอกวาเขาหองประชมไมได เขาใหไปนงชนสาม เปนผ

สงเกตการณ นคอเครดตประเทศไทย

เพราะฉะนนพอโหรมาฟนธงวาเดยวมปฏวต ไมตอง

รอนาน ไมเกนพฤษภาคม ครงนจะฆากนดวย อาตมากตอง

ไปพดเรอง “โลกเยนเมอเหนธรรม” พดแลวรสกวาจะรอน

ขนมาก จากนนกมาทน เปนงานทสามในรอบวน

12

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

วนนนไปบนทกรายการโทรทศน “หองรบแขก” พบกบ

ทานเจาคณอาจารย.................. ทานถอโอกาสวาโยม

ประสงคจะนมนต อาตมากจดให วนนเราจงไดพบกนเปน

ครงทสาม หลงจากทพบกนมาแลวสองครง กดใจทแตละ

ครงญาตโยมใหความสนใจ เวลาพระมาแสดงธรรมไมได

ตองการอะไรมาก กณฑเทศนจะมกได ไมมกได ขอแคใหม

เวลา

สำหรบอาตมาตอนนอยากไดอะไรแคบนดงๆ เดยวโยม

กจดให ตอนนทตองการมากทสดคอเวลา อยากมเวลาวาง

มากๆ จะไดกลบมานงเขยนหนงสอเหมอนเดม จากนนกจะ

ไดพกผอนดวย ฉะนน ตอนนอาตมาไมไดตองการเงน ไมได

ตองการกณฑเทศน ตองการรถอะไร ตองการเพยงเวลา

เพอจะไดมานงศกษาคนควา เขยนหนงสอเพอคลายรอน

สำหรบเมองไทย

อาตมามาทนกชนใจ ไดพดคยกบคณโยมเจาของ

สถานท ทานวาปนกเดกขนมาอกปหนงแค ๖๙ ป ทานเจา

คณอาจารยทานบอกวา หลวงปสภา..............ทานอายตง

๑๑๔ ป ฉะนนเมอไปเทยบกบหลวงปนบวายงเดกมาก แค

๖๐ กวาเอง

13

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

อายไมเปนปญหาถาเรามธรรมะ อายมากจะไดทำ

ประโยชนใหโลกมาก แตถาไมมธรรมแมอายมากกเปน

อนตรายตอบานเมองมาก เพราะฉะนน ถาเราอายมากขอให

อายของเรามาก พรอมๆ กบประโยชนทเราไดทำใหกบโลก

มากๆ แตถามอายมากแลวมประโยชนนอยลงๆ อยางนนก

ไมควรจะอายมาก แตอายมากแลวเปดบรษทใหเปนธรรม

สภานาจะด วนนทานเจาคณอาจารยทานใชคำวาโรงธรรม

เทศน อนนแหละ เปนการมอายมากทมคณคา

พดถงเรองอายมากกจะโยงเขามาสเรองทเราจะพดกน

ในวนน เพราะวาเดอนนเปนเดอนแหงความกตญญ วนท

๑๓ เมษายนนเปนวนครอบครว เปนวนกตญญของประเทศ

แตมกคนทจะตระหนกรเรองน ฉะนน เมอถงปใหมไทย ใคร

ตอใครหลายคนกจะนกถงวนหยดยาว ปนรฐบาลใหหยดตง

๕ วน ทานใหเราหยดยาวทำไม คณโยมรไหม หลายคน

บอกโอโฮ หยดยาวแบบ non-stop อยางนสดยอด จอง

โรงแรมทหวหน ทพทยา ไปมาเกา เกาะมลดฟส บนไปหลบ

รอนทบอสตน อเมรกา หรอไมกไปชอปปงทปารส

14

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

วนหยดยาวแบบนหลายคนคดแตจะชอปปง คดแตจะ

พกรอน ทงๆ ทนยสำคญทสดของวนสงกรานตแบบลานนาก

คอ กตญ ทานใหเราหยดวนสงกรานตเพอใหเรากลบไป

หาคนทมพระคณลนเกศลนเกลาของเรา ฉะนนความหมาย

โดยเนอหาทชดเจนทสดของวนสงกรานตกคอ ความกตญญ

แตจะมสกกคนทจะนกถงวนสงกรานตในมตของความ

กตญญ โดยมากเมอเรานกถงวนสงกรานต เรากนกถงการ

เลนนำ

ถาสงกรานตทกรงเทพฯ กนกถงการสาดนำทถนน

ขาวสาร สาดนำไปไดแตะองสาวรนไป อย อะไรจะสขไปกวา

น อาตมภาพไดแตดขาว แตพระจะไปแถวนนตองนงสบง

หมจวรหนาๆ เพราะวาสบง จวรบางรนไมด พอเปยกนำ

เดนผานแดดแลวมนจะบาง ญาตโยมทจะถวายจวรพระเดอน

เมษานขอใหคดใหดๆ จะถวายจวรทานเจาคณอาจารยเลอก

เอาผนหนาๆ หนอย เผอโยมสรงนำ

เพราะฉะนนมกคนทเมอถงเทศกาลสงกรานตจะนกวา

เขาใหกลบบาน สาระสำคญของวนสงกรานตอยตรงนคอให

คนทกคนกลบไปหารากเหงาของตนเอง แลวไปรดนำดำหว

ผมพระคณของเรา

15

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

อาตมภาพเขยนไวในหนงสอเลมหนง เรอง “ธรรมะตด

ปก” มบทหนงตงชอวา “นำทกหยดมตนนำ คนทกคนลวนม

ทมา” แปลเปนภาษาธรรมกคอความกตญญนนเอง ฉะนนผ

ทนงอยในหองน เรากเปนนำหยดหนง นำหยดนไหลมาจาก

ไหน ทานเจาคณอาจารยมาจากเมองนาน ตานำทานอยท

เมองนาน ไหลเลาะลองมา ตอนนกมาเปนตานำผดอยท

กรงเทพฯ ใหความชมเยนแกลกศษยลกหาทมหาวทยาลย

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ใหบรการทางปญญาแกคนทง

โลก ตานำของอาตมากไหลจากขนเขาทเชยงราย ตอนนกมา

เปนตานำผดพรายอยทวดเบญจมบพตรฯ กรงเทพมหานคร

ทกทานทกคนทนงอยในหองนตางคนกมตานำ และ

กวารอยละ ๙๐ ตานำลวนอยทตางจงหวด เราเปนตานำแต

ละหยดๆ ไหลจากตนนำของเรา แลวกไปเจรญเตบโต แพร

หลาย ใหความชมชนแกผนดน ผนปา แมกไมไพรพง อย

คนละจดๆ แตตานำแตละตานำเคยคดถงตนนำของตนเอง

หรอไม บรพาจารยของเราทานฉลาดมาก ทานจงจดใหม

เทศกาลสงกรานต เพอทวา อยากจะใหหยดนำทกหยดนน

ไดหวนคดถงตนนำของตนเอง

16

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

นำทกหยดมตนนำ

ฉะนน นำทกหยดมตนนำคอคนทกคนลวนมทมา ใน

โลกนมคนอยเปนจำนวนมากทรจกตนเองแตในปจจบนขณะ

แตหลงลมตวเองซงเชอมโยงอยกบรากฐานทมา เราเปน

มนษยซงเหมอนกบตนไมบางชนดทปลกในหองทดลองของ

นกวทยาศาสตร คอรากไมแตะกบดน เด ยวนนก

วทยาศาสตรสามารถสรางหองวจยขนมาทดลองปลกพชบาง

ชนดทรากหยอนลงไปในอากาศ แตกง ใบ กสามารถเจรญ

เตบโตได เรยกวา พนธไมทใชรากอากาศ รากไมแตะกบพน

ดน แตกสามารถเจรญเตบโตได

คนเรากเหมอนกน มคนจำนวนมากเปนหยดนำทไหล

จากตนนำทตางจงหวด พอมาอยกรงเทพฯ แลว รากของตว

เองกขาดลอยจากบรรพบรษทตางจงหวด เตบโตอยโดยไม

เชอมโยงอะไรกบคณพอคณแม ป ยา ตายายทตางจงหวด

กลายเปนตนไมพนธทเพาะปลกในเรอนเพาะชำของนก

วทยาศาสตร รากลอยขาดจากผนดน คนอยางนภาษาพระ

เรยกวา คนอกตญ

17

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ฉะนนหากเราเปนตนไม เราจะตองเปนตนไมทมราก

แกวหยงลก ชอนไชลงไปใตผนดน ถาเราอยากเปนตนไม

ใหญไพรระหงทมความเจรญเตบโตงอกงาม ใหรมใหเงาทง

แกตนเอง และแกสรรพชพ สรรพสตว เราจะตองเปนตนไม

ทมรากแกว เราจะตองเปนนำทกหยดทไมลมตนนำเราจะ

ตองไมเปนบคคลประเภทพนธไมทเพาะอยในเรอนเพาะชำ

ของนกวทยาศาสตร เตบโตได โดยรากไมแตะพนดน

ทกวนนทสงคมไทยของเรายงเหยง กเพราะมคน

อกตญญอยจำนวนมากทเมอเจรญเตบโตแลว มความมงมศร

สขแลวกตดขาดจากรากเหงาของตวเองอยางสนเชง คน

จำนวนมากเกด เตบโต เรยนหนงสอทตางจงหวด มาจบท

กรงเทพฯ ทำมาคาขายอยทกรงเทพฯ แลวกลมตางจงหวด

บางคนกเปลยนชอเปลยนเสยง เปลยนนามสกลของตวเอง

หมด ยายทะเบยนบานเขามาอยในกรงเทพฯ รอยเปอรเซนต

ไมเคยกลบไปเยยมบานเกดเปน ๑๐ ปกม

ถาทำดวยมเหตผลวาตองทำมาหากน มนเปนความ

จำเปน อนนนกเปนเรองทเรารบได แตบางคนทำเพราะตงใจ

จะลมกำพดจรงๆ ไมอยากใหใครรวาตนเปนคนตางจงหวด

ถาแบบนน ภาษาพระเรยกวาคนอกตญญ แตถาเรายาย

ถาเราอยากเปนตนไมใหญไพรระหงทมความเจรญเตบโต งอกงาม ใหรมใหเงาทงแกตนเอง และแกสรรพชพ สรรพสตว

เราจะตองเปนตนไมทมรากแกว เราจะตอง เปนนำทกหยดทไมลมตนนำ

19

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ถนฐานมาอยกรงเทพฯ เพราะมความจำเปนในเรองของการ

ทำมาหากน ไมใชเหตผลของการลมกำพด อนนพทธศาสนา

กไมวาอะไร

ดงนน เมอถงวนสงกรานต ทโบราณาจารยทานใหเรา

หยดยาวอยางน รฐบาลใหเราหยดยาวอยางนกเพราะ

ตองการใหเราทกคนไดมาทบทวนรากเหงาของเรา วาเราทก

คนเปนหยดนำทไหลมาจากตนนำทไหน เมอทบทวนไดแลว

เราจะไดหวนกลบไปดแลตนนำของเราคอใคร แผนดนถน

เกดของเรา พอแมของเรา ป ยา ตา ยายของเรา อฐบรรพ

บรษของเราอยตรงไหน เรายงจำททบรรจอฐของคณพอ คณ

แม คณป คณยา คณตา คณยายของเราไดไหม กลบไปสรง

นำดำเกลาทานอยไหม

นคอความหมายทแทจรงของเทศกาลสงกรานต กลาว

ใหสนทสด เทศกาลสงกรานตคอเทศกาลแหงความกตญญ

รคณ คำวา กตญญ ไมไดมาโดดๆ ในทางพทธศาสนาเมอ

พดถงคำน จะมคำหนงพวงมาดวยเสมอคอคำวา กตเวท

กตญญ แปลวา รคณทาน อญญ นแปลวา ผร กจจง ซงกจ

กตง อนบคคลอนกระทำแลว เม ตอเรา นวเคราะหแยก

ศพทใหเหนชดๆ ตามหลกภาษาบาล กตญญแปลตามตว

20

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

อกษรคอ ผรซงกจ หรอ ผรซงคณปการอนบคคลคนอน

กระทำแลวตอเรา

ถาเอาแคนใครๆ กร ใครกตามทไมเปนโรคอลไซเมอร

รหมด ใครทำคณปการตอเรา เรารหมด แตแคนยงไมพอ

พระพทธเจาไมไดตรสแคน ทานพดตอไปวา กตญญแลวตอง

กตเวทดวย กตเวท แปลวาอะไร เวท แปลวา รแจง หรอ

ประกาศ แปลเอาความหมายกคอ ตอบแทน กจจง หรอ

คณง ซงคณ กตง อนบคคลอนกระทำแลว เม ตอเรา

กตเวท กคอ ร หรอ ประกาศซงคณปการทคนอนกระทำไว

แลวตอเรา

สองวลนมาตอกนเปน กตญ กตเวท แปลวา “รซง

คณทคนอนทำแลวตอเรา แลวตอบแทนพระคณซงคนอนทำ

แลวตอเรา” แปลงายๆ แบบไทยแทๆ กคอ กตญญรคณ

ทาน หรอรคณทาน แลวตอบแทนพระคณทาน นคอความ

หมายของ กตญญ กตเวท ในโลกนมผททำคณตอเรา

มากมาย ไมใชเฉพาะคน เราเกดมาในโลก ดำรงชวตอยใน

โลก เรากเปนหนโลก ฉะนนเรากตองกตญตอโลก

21

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กตญตอโลก

เราจะกตญญตอโลกทเราอาศยอยอยางไรเลา กตอง

มองโลกใหเปน แลวมทาทตอโลกใหเปน

มนษยทกวนนจำนวนมากพากนอกตญญตอโลก โลก

กเลยไดรบอบตภย อบตเหต จากการกระทำชำเราของลกท

ชอวามนษยชาต จนกอเกดปญหาภาวะโลกรอน เพราะวา

มนษยไปคดวา มนษยเปนผทเกดมาแลวมศกดและสทธ

ในการฉกชง ปลนสดมภ เอาทรพยากรจากโลกอยางไม

ปรานปราศรย

นเปนแนวคดทเกาแกมาก ซงเปนแนวคดทผดพลาดท

เกดขนในยโรปตะวนตก บรรจไวในพระคมภรดวยซำไป

ขอความนนระบวา มนษยเปนนายของโลกและสงแวดลอม

ฉะนน เมอมนษยเกดมาแลว มนษยจะฉกชงเอาทรพยากร

จากโลกมาใชเมอไรกได พอเราไปตงปอมวาเราเปนนายของ

โลก เราจะเอาทรพยากรมาใชใหพอแกความตองการเทาไร

ก ได เราก ไปสบดน สบฟา เอามาจากโลกแบบไม

ปรานปราศรย

22

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

กวาฟอสซลจะสะสมกนมาเปนนำมนกใชเวลาหลาย

หมนป มนษยกไปขดคน สบขนมาใชอยางไมปรานปราศรย

จนตอนนนำมนจากใตผนดนทำทาจะหมด แทนทมนษยจะ

ตระหนกรวาเรากำลงทำรายพอแมของตวเอง คอโลกนมาก

เกนไปแลว มนษยไมไดตระหนกร กลบคดวา เมอนำมนใต

โลกหมดกเอานำมนบนดนทดแทน ดวยการปลกพช ปลก

พนธไมตางๆ มากลนเปนนำมนทางเลอก ซงเราเรยกวาเอ

ทานอลกได แกสโซฮอลกได

เหนไหมวาแทนทเราจะปรานปราศรย เรากลบบอกวา

ไมเปนไร เราสรางนำมนสำรองขนมาได พอเราสรางนำมน

สำรองขนมา ทกครงทเราใชนำมนกเกดการเผาผลาญ ทำให

เก ดก าซคารบอนไดออกไซด ข น ไปตบตนอย บนช น

บรรยากาศ เมอตบตนมากเขากกอใหเกดความหนาแนนของ

ชนบรรยากาศ แสงอาทตยสาดสองลงมาแลวระเหยขนไปไม

ได กอเกดภาวะเรอนกระจก ของเสยกไมมโอกาสไดถายเท

วนไปวนมา สดทายกลายเปนอากาศเสยหรอมลพษ

จากนนสงตางๆ ทเคยถายเทไดตามปกต พอลอยขน

ไปๆ เจอภาวะเรอนกระจก มนถายเทไมได บวกกบแสง

อาทตยซงสองลงมาทกวนๆ อดกน กกอใหเกดภาวะโลก

23

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

รอน Global warming พอรอนไมมทางระบาย นำแขงขว

โลกกละลาย นำทะเลกเพมขน เมอนำทะเลเพม ฝนตกนอก

ฤดกาล นำทะเลเจอนำฝนกเกดนำทวม

พอนำทำทาจะทวมกมการเตอนกนวานำจะทวมโลก

แทนทมนษยจะหนมามองวธปฏสมพนธตอโลกใหม กลบพา

กนหนขนเหนอ ไปเชยงราย ไปเชยงใหม ซอทสงๆ อย จะ

ไดไมมโอกาสเจอนำทวม ดาราเอยคนดงเอย พากนไปซอ

ตอนนททเชยงรายแพงราวกบทอง เพราะคดวานำจะไมทวม

มนษยเคยมองไหมวาตวเองเปนตวปญหา ไมมอง

หรอก กลบมองวาคนอนสงอนสรางปญหาทงนน พอเกด

ปญหาขนมาเมอจวนตวกหนไปอยทอน แสดงวาพวกนไม

เคยดหนง The Day After Tomorrow วา เวลานำทวมโลก

พวกเศรษฐ พวกนกการเมอง พวกซปเปอรสตารกจะไปซอ

ทเนน ทภเขาอย สรางบานอยางดราคา ๑๐ ลาน ๑๐๐ ลาน

๑๐๐๐ ลานอยกนอยางมความสข แลวกมองดคนอนหนนำ

ทวมโลก

คณไมรอะไร คนอนเขาหนจากพนทราบ ในทสดเขาก

หนไปอยกบมหาเศรษฐ สดทายกไปทบบานเศรษฐ แลวกออ

กนอยตรงนน

24

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

เศรษฐคดวาตวเองจะรอด แลวยงไง คณหนได เขาก

หนได แตเขาไมมปญญาสรางบานอยางคณ เขาไปออกน

มากๆ เขากทบกระจกบานคณแลวกเขาไปอดกนอยในนน

สดทายกตายเหมอนกน

เหนไหมวามนษยกระทำชำเราทรพยากรซงในแงหนง

กคอโลกอยางไมปรานปราศรย ภาษาพระเรยกวา โอกาส

โลก โลกคอดาวนพเคราะหของเรา พอเกดปญหาเปนภาวะ

โลกรอนกด มลพษในโลกกด แทนทจะมองวาตนเองปฏ

สมพนธตอโลกดวยทาททแสนกาวราว มนษยไมไดมองเชน

นน กลบมองวาปญหานคนอนเปนผทำ ไมใชตวเองทำ

นแหละ เราเรยกวาทาทอกตญญตอโลก ทนพอเรา

อกตญญตอโลก กระทำชำเราตอโลกเกนทโลกจะรบไหว

แผนดนกไหว แกนโลกกเคลอน สนามกโถมทบประชาชน

พลเมอง ฤดกาลวปรต พชพนธธญญาหารผลดอกออกผลไม

ตรงฤดกาล พอไมตรงฤดเรากไปเรง เดยวนมลำไยใหกนได

ทกเดอน ทเรยนมใหกนไดทกเดอน

มนษยกภมใจวานไง ไมตองรอฤดหรอก เราจดใหได

นอกฤดกาลกได พออากาศเสยกเอาอากาศดมาอดกระปอง

25

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ขายบอกวาเปนนวตกรรม ใครหายใจดวยอากาศกระปอง

โมเดรน ทนสมย บาบอใหญแลว หายใจดวยจมกของเราน

แหละดทสดแลว มนจะไปเทหอะไรกนมากมาย

นคอมนษย สรางปญหาแลวพอเกดปญหากไมไดยอน

กลบมามองทตนเอง แตคดวาปญหาเปนเรองของคนอน ใน

เวลานมนษยของเราอกตญญตอโลกจนโลกเดอดรอน พอ

เดอดรอนมากๆ เรากตฆองรองปาววามาชวยกนแกวกฤต

โลกรอน จดคอนเสรตทลอนดอน มดาราชอดงจากฮอลลวด

บนมารวมงานอยางคบคง พอคอนเสรตจบ ปรากฏวางาน

นนใชพลงงานมากกวาทใชกนมาทงป ทงทนเปนคอนเสรตก

โลกรอน

เมองไทยกจดทเขาใหญเหมอนกน จดเสรจแลวรอน

หนกขนไปอก บางแหงจดแรลลแกโลกรอน กใชนำมนหนก

เขาไปอก แททจรงแทนทเราจะมาบอกกนวาเราจะไปแก

ภาวะโลกรอนจากภายนอก ขอใหแกจากภายในไดไหม ดวย

การเปลยนทศนคตของมนษยตอโลกเสยใหมวา มนษยไมใช

เจานายของโลก มนษยแคเปนสวนหนงของโลก เราไมไดม

สทธชวงใชโลกตามแตใจ แตเราควรจะใชโลกตามความ

จำเปน เพราะถาเรายงใช ทรพยากรยงหมด

26

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

มหาตมะ คานธ เคยพดไววาทรพยากรในโลกมเพยง

พอสำหรบคนทงโลก แตไมเพยงพอสำหรบคนจอมละโมบ

เพยงคนเดยว จรงหรอไมจรงวาทรพยากรเทาทเรามอยใน

ประเทศไทยของเรา เราจะอยกนไปอกหมนปไดสบาย

เมองไทยเปนเมองทมผลไมทกฤดกาล มอาหารหลาก

หลายทสดในโลก ความหลากหลายทางชวภาพ ตดอนดบ ๑

ใน ๑๐ ของโลก ความอดมสมบรณของอาหารตด ๑ใน ๑๐

ของโลก ทงใตดน ในนำ อากาศ มของทคนไทยกนไดอย

มากมายเตมไปหมด ถาเราแบงกนกนแบงกนใช เรากจะอย

กนไปเปนหมนป

ทอเมรกามตกใหญๆ เมองไทยกม ทอเมรกามทะเล

สวยๆ เมองไทยกม อเมรกามภเขา เมองไทยกม แตทอเมร

กาไมมคอคอรรปชน เรากลบม อนนคอปญหา นกการเมอง

ทอเมรกาไมถบกน แตเราดนถบ อนนคอปญหา

เพราะฉะนนความมงคงทเรามอยนถาเราอยกนไป

แบบปรานปราศรย แบบฉนพฉนนอง แบบฉนมตรตอ

ธรรมชาต เมองไทยจะไมเกดกลยค แตถาเรามโลกทศนท

ผดตอทรพยากร เราแยงกนกน แยงกนใช แบบไม

27

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ปรานปราศรย สดทายจะเกดกลยคขนในบานเมองทไดชอวา

อดมสมบรณทสด

ฉะนนมนษยควรจะเปลยนแปลงทาทในการมองโลก

จากทเรามองวาเราเปนนายของโลก จะฉกชงอะไรจากโลก

กได กควรจะเปลยนเสยใหมวาเราเปนแคสวนหนงซงเปน

สวนเลกๆ ของโลก ไมใชนาย ไมใชผถออาญาสทธเหนอ

โลกใบน เราเปนแคอณเลกๆ ของโลก และในการบรโภค

ทรพยากรของโลก เราจะตองตระหนกวาทรพยากรมอย

อยางจำกด แตตณหาของเราไมจำกด ถาเราวงตามตณหา

โลกจะพงทลายกอนทเราจะตายเสยดวยซำ

ฉะนนเมอทรพยากรมจำกด เรากควรจะจำกดความ

อยากของตวเอง ใชชวตดวยความจำเปน อยาไปใชชวตดวย

ความอยาก ถาทำไดแคน เรากจะอยในโลกเหมอนเปน

กลยาณมตรกบโลก คอมองโลกวาเปนผมพระคณตอเรา

ไมใชมองโลกวาเปนสงซงเราควรจะมาชวงใชเขา

ทกวนนเรามองโลกในฐานะทโลกเปนทาส เรามอง

โลกวาเปนอเยน เปนนางทาส เราจกหวใชโลก จนโลกทนไม

ไหว กอใหเกดปญหาภาวะโลกรอนขนมา

28

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

จากนไปเราตองมองโลกวาเปนเจาบญนายคณของเรา

เราจะไดเคารพโลก เราจะไดปฏบตพดวโลก และในแงของ

การบรโภค แทนทเราจะบรโภคตามตณหา เรากบรโภคตาม

ความจำเปน เราจะไดกนจะไดใชใหนอยลง เพอโลกจะได

มอายยงยนอยคกบเราไปนานๆ

คนโบราณนนมภมปญญาทนายกยองมาก นายกยอง

อยางไร ทานเคารพโลก บนฟา คนโบราณกบอกวามเทพ

อยางพระอาทตยเรากเรยกวาสรยเทพ ฝน เรากเรยกวาพระ

พรณเทพ ผนดน กมพระแมธรณ ในปาเรากมเทพารกษ

ผนนำเรากมเทพทดแลนำ ทกปตองมประเพณลอยกระทง

ฉะนน โลกทศนของคนโบราณจงเปนโลกทศนของคนกตญญ

รคณตอผนดน ผนฟา ผนนำ ตอปา ตอเขา ตอหวย หนอง

คลอง บง ตออากาศ ตอนก หน ห ปกทงหมด

โลกทศนของคนโบราณซงดเหมอนจะลาสมย เอาเขา

จรงกลบเปนโลกทศนทจะทำใหเราอยรวมกบโลกอยาง

รมเยนเปนสข ดงนน ถาเรารบฟงทศนะของคนโบราณ เรา

จะอยในโลกดวยทาทกตญญรคณ แตถาเราฟงทศนะของนก

วทยาศาสตรปจจบนนเราจะอยในโลกแบบผทเนรคณตอโลก

สงทเราควรกตญญเปนอนดบแรกคอกตญญตอโลก

30

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ดวยเหตนเอง สงทเราควรกตญญเปนอนดบแรกคอ

กตญญตอโลก ซงเปนถนเกดกำเนดกาย และใหชวตของเรา

ดวยการมองโลกวาเปนเจาบญนายคณของเรา

ดวยการมองวาเราเปนสวนหนงของโลก ไมใชผถอ

อาญาสทธเหนอโลก และดวยการเปลยนทาทในการบรโภค

ทรพยสนเสยใหมเปนการบรโภคตามความจำเปน ไมใชการ

บรโภคตามความอยาก นกคอโลกทเราควรกตญญ เปนเรอง

ทหนง

กตญตอสถาบนหลก

จากนน เราควรกตญตอสถาบนหลกของเราใน

เมองไทย คอ ชาต ศาสนา พระมหากษตรย เรากตญญ

ตอชาตดวยการไมขายชาต เรากตญญตอศาสนาดวยการ

ถวายความอปถมภบำรงพระสงฆใหทานไดอยอยางมความ

สข ทานจะไดเปนกำลงสำคญในการนำธรรมะมาเผยแผให

เรา เรากตญญตอพระมหากษตรยดวยการถวายความจงรก

ภกดตอสถาบนกษตรย

31

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กตญตอชาต

การกตญญตอชาตนนทำไดดวยการไมแตกสามคค แต

ในเวลาน คนไทยกำลงอกตญญตอชาตไทย พวกเราแตก

สามคคกนเปนเสยงๆ ไปกนคนละทศคนละทาง

ผรบอกวาสงครามทเราทำกบเพอนบานของเรา คอ

พมา ทกครงทพมายกทพมา เราจะเหนกอนวาขาศกมาจาก

ทางไหน เรากจะบรหารจดการสงครามไดทกครง แต

สงครามทคนไทยกำลงทำตอกนเองนน เวลานเรากลบมอง

ไมเหนวาใครคอศตรของเรา เพราะศตรไมไดยกมาจากทาง

นำ มาเขาทปากอาวไทย ไมไดยกมาประชดชายแดนท

จงหวดตาก หรอทดานเจดยสามองค หรอไมไดมาจากบนฟา

โดยอเมรกา แตศตรของเรามาจากคนไทยดวยกนเอง ซง

เปนคนไทยกลมไหนกไมร

เมอเราไมกตญญตอชาตดวยการแตกสามคคแบบน

ชาตทเตมไปดวยความมงคง เตมไปดวยอารยธรรม เตมไป

ดวยภมปญญาทสามารถจะเปนทางออกใหกบโลกได

มากมาย จะพงเอาสกวนหนง

การกตญญตอชาตนนทำไดดวยการไมแตกสามคค

33

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ในหลวงทรงใชคำวาเมองไทยวกฤตทสดในโลก ตง

แตเสวยราชยมาทรงใชคำแรงทสดกครงน พระองคตรสถง

ขนาดนเรากยงไมตระหนกร เรากยงอกตญญตอชาตดวย

การแตกสามคคกนตอไป อะไรทำใหเราแตกสามคค ผล

ประโยชน คำเดยวเทานน

กอนทอาตมภาพจะไปสรางวดปาอยทจงหวดเชยงราย

เหมอนอยางทกวนน เคยเดนสายปฏบตธรรมหลายหนหลาย

แหง วนหนงไปปฏบตธรรมอยแถวเขาใหญ เมอฉนเสรจแลว

มขาวเหลอ อาตมากเดนออกมาหยบขาวโปรยใหนกใหกากน

ทสำนกปฏบตธรรมแหงนนมกามาอยจำนวนมาก บางทเวลา

เราเดนออกจากกฏมกาบนตามหลงเรา จงมสำนวนไทยวา

สนดานกาๆ คอหนาไมอาย พระอมบาตรนมนบนตามหลง

เลย โฉบไดมนโฉบ นคอสนดานกา

วนนนฉนเสรจอาตมากเอาขาวในบาตรทเหลอมาโปรย

ใหกา แทนทมนจะจกขาว กลายเปนจกกนเอง

อาตมานกขนมาในใจวานไง สนดานกา ปกตมนไมจก

กนเอง แตพอเหนขาวมนทงขาวแลวจกกนหวรางขางแตก

เปนรอยตวนะคณโยม อาตมภาพยนดกาเหลานนจกกนเพอ

34

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

แยงขาว กนกออกวาน สนดานกาเปนอยางน อยดวยกน

เฉยๆ ไมจกกน แตพอเหนขาวอยตรงนนแลวจกกนเพอจะ

แยงขาว

บรรยากาศกาจกกนเพราะแยงขาวดวยความหนาไม

อาย คอบรรยากาศทเกดขนกบสงคมไทยในเวลาน

ขาวทเราแยงกนทกวนนมชอวาผลประโยชน เรารกผล

ประโยชนมากกวารกชาต ตองใหคนเลกคนนอยตายอก

เทาไรเราจงจะสำนกวาผลประโยชนทเราแยงชงแททจรงเปน

สงสมมต เงนทเราแยงกนเปนเพยงตวเลขในธนาคารเทานน

หนนบลานๆ หน ทมนขนมนลงทกวนนกเปนแคสงสมมต

มนษยสมมตขนมาแลวเรากมาแยงกน แตเพราะผล

ของการแยงชงเงนทองขาวของซงเราเรยกมนวาผลประโยชน

กอใหเกดการฆากนระหวางคนไทย

เงนเปนสงสมมต แตคนไทยทตายลงทสนามหลวง ท

ในธรรมศาสตร ทถนนราชดำเนน คอคนจรงๆ คนจรงๆ มา

ตายเพราะแยงสงสมมต สงสมมตทำใหคนตาย นคอความ

ฉลาดหรอไม เพราะฉะนนคนไทยจำนวนหนงมสนดานกา

35

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ในวนนประเทศชาตบานเมองจงหายนะ เราอกตญตอชาต

เพราะเรารกผลประโยชนมากกวารกชาต

เมอไรกตามทเรารกชาตมากกวารกผลประโยชน เรา

จะเลกทะเลาะกน หากเราอยากกตญญตอชาต เราตองเดน

ขามผลประโยชนไปใหได

มอยวนหนงพระพทธเจาทรงแสดงธรรมใหพระสงฆฟง

ไพเราะเพราะพรงมาก ทานเรยกพระสงฆมาชมนมกน แลว

ชใหดแมงกดจๆ มนจะไปเอาขววมาปนเปนกอนๆ แลวเขนข

ววไปกองรวมกนไว มนมหวทางธรกจ รจกสะสมทรพยากร

ปนขววเปนกอนๆ เสรจแลวบางตวมนกจะเขนกอนขววเอาไป

อวดเพอนมน ดขววของฉนเถด แมงกดจตวไหนมกอนขวว

มากทสด แสดงวาแมงกดจตวนนรวย

พระพทธเจาทรงเรยกพระภกษมาดวาเหนไหม แมงกด

จมนไปรวบรวมเอาขววมากองเปนกอนๆ แลวมนกภมใจวา

มนเปนผทรำรวยเหนอแมงกดจตวอนๆ

มนหารไมวาทมนครอบครองนน แททจรงคอขวว ไม

ไดมสาระอะไรเลย แมงกดจไปหลงสมมต สมมตวาขววเปน

36

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

สมบต ไมไดมองขววตามความเปนจรง กเลยเสยเวลาทง

ชวตไปสะสมขวว แลวบอกกนวาเปนสมบตและภาคภมใจวา

สะสมสมบตมากกวาคนอน

มนษยเรากเปนอยางนน สอตสาหใชเวลาทงชวตไป

สะสมสงทแทบจะไมเปนแกนสาร เพราะมนเปนสงสมมต

แลวเรากทะเลาะกนเพราะสงนน

บรรดาของทมคามากทสดในโลกนไมใชทรพยสมบต

แตคอชวต

ครงหนงพระญาตวงศของพระพทธเจาจะหำหนประหต

ประหารกนถงขนยกกองทพมาเผชญหนากน เพราะแยงนำ

ทำนา พระพทธองคทรงพระดำเนนไปยนอยตรงกลาง ทรง

เรยกแมทพนายกองมาตรสถามวาจะทำอะไร เขาตอบวาจะ

รบกน รบกนทำไม เพอแยงนำ

พระองคตรสถามวาระหวางนำกบคน สงใดมคากวากน

พระญาตตอบวาคนมคามากกวานำ ทรงตรสวาแลวจะฆากน

เพอแยงนำคมไหม พระญาตวาไมคม ตรสเสรจแคน

พระพทธเจาทรงพระดำเนนกลบ สงครามยต

พระองคตรสถามวาระหวางนำกบคน สงใดมคากวากน พระญาตตอบวาคนมคามากกวานำ ทรงตรสวา แลวจะฆากนเพอแยงนำคมไหม พระญาตวาไมคม

38

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

เหนไหมตอนนคนไทยจะรบกน คำถามคอพระรปไหน

จะเดนไปบอก ถาเดนไปบอกกเตรยมหาทจำพรรษาไว คณ

จะรบกนเพอแยงสงทมคาสชวตคนยงไมไดเลย อาการอยาง

นแหละ เรยกวาเรากำลงอกตญญตอชาตของเรา

เมอไรกตามทคนไทยสามารถมองไดวามบางอยางทม

คาสงกวาเงน บางสงบางอยางสงกวาผลประโยชนแลว เรา

จะไมเอาคนไทยทงประเทศไปตายเพอผลประโยชน ไปตาย

เพอทรพยสมบต

เพราะในบรรดาสงสงคาทสดในโลกนไมมอะไรสงคา

ยงไปกวาคน

คน คอ สงทสงคาทสดในโลก ทรพยสมบตเปนเพยง

แคของสมมต เปนของใชชวคราว อาตมาขอใชคำวาสมบต

เปนของใช ไมใชของฉน เมอเปนแคของใช ใชเสรจแลวกวาง

ไมใชของฉน อยาไปยดตด ใหแบงกนกน แบงกนใช

ภาษาพระเรยกวา สาธารณโภค มของดใหแบงกนกน

ใหแบงกนใช นพอเราคดวามของด ฉนจะกนคนเดยว ฉนจะ

ใชคนเดยว คนอนเขาไมไดกนดวย เขากตองแยง พอแยงก

เกดสงคราม

39

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

มนนาเศราทสดกตรงทเปนสงครามกลางเมอง พมาไม

ตองทำอะไร ลาวไมตองทำอะไร มาเลเซยไมตองทำอะไร

จนไมตองทำอะไร อนโดนเซย สงคโปรไมตองทำอะไร อเมร

กาไมตองทำอะไร นงบนภดคนไทยกดกน แลวคอยชอนซอ

ทรพยสมบตของแผนดนซงถกขายเลหลง

ธนาคารของประเทศไทยทกวนน รอยละ ๗๐ -๘๐ ผ

บรหารคอตางชาต เรารหรอยงวาทรพยสมบตหลกๆ ของ

ประเทศอยในมอของใคร เราเอาแตทะเลาะกน แลวเขากรอ

ดเสอลำบาก เสอลำบากไปไหนไมรอดกอยากไดเงน พอรอน

เงนกขายของดๆ ใหเขา ใหตางชาตถกๆ เขากชอนซอเอา

ไดของดราคาถกสบายๆ

มใครเคยคดถงประเดนเหลานบางไหม วาผลของการ

ทะเลาะกนเองนนเปนอยางไร เมอไรกตาม ทคนไทยกนเอง

กาวขามผลประโยชน หรอรเทาทนพษของผลประโยชนได

เราจะหนกลบมารกกน เพราะเราไดตระหนกอยางถองแท

แลววา แททจรงสงสำคญทสดคอชวตของคน ไมใชผล

ประโยชน

40

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

พระพทธเจาเคยตรสเลาถงความฝนของพระองควา

กอนจะตรสร มอยคนหนงทรงพระสบน (ฝน) วา เสดจ

ดำเนนไปบนภเขาแตละลกลวนสงใหญ นาแปลกมากทภเขา

เหลานนเปนภเขาทแปดเปอนไปดวยอจจาระ ปสสาวะ

พระองคทรงเสดจดำเนนไปบนภเขาทแปดเปอนนน เมอยก

พระบาทขนมาด พระบาทของพระองคไมแปดเปอนไปดวย

อจจาระเลย

ครนเสดจตนบรรทม พระองคกทรงทำนายฝนวาภเขา

อจจาระ ปสสาวะกคอกอนแหงลาภสกการทญาตโยมนำมา

ถวายหลงจากทรงตรสรแลว ซงกเปนความจรง

หล งตรสร ผ คนกแห เอาข าวของไปประเคน

พระพทธเจา ครนพระพทธองคดบขนธปรนพพาน ลกศษย

ของพระองคบวชเปนพระ มผคนศรทธา แหเอาขาวของเอา

อะไรมาถวายมากมายเตมไปหมด พระบางรปไมมทเกบ

ญาตโยมบางคนเอารถมาถวาย เอาโฉนดทดนมาถวาย เอา

ปจจยมาถวาย เอายศชางขนนางพระมาถวาย เอาชอเสยง

มาถวาย บางรายกเอาลกสาวมาถวาย

41

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

สำหรบพระพทธเจาแลว พระองคเสดจดำเนนผานไป

โดยไมเปอนพระบาท ทรงทำนายวาเมอเราตรสรแลวจะมผล

ประโยชนเกดขนมากมาย เพราะผคนศรทธา เราตถาคตจะ

ไมยดตด แต ถาไมรเทาทน สาวกของพระองคกจะไปยดตด

กบผลประโยชนแลวกาวไปไหนไมได โยมเอาของมาถวายก

ตดของ เอาสงฆทานมาถวายกเกบสงฆทานไวเตมกฏ บาง

เกบไวมากมาย จนบางทกฏทรด

ทภาคใตเมอสองปทแลวมขาวขนหนาหนง ชวงทม

ระเบดภาคใตบอยๆ วนหนงกฏพระรปหนงเกดระเบด

ตำรวจกรบเขาไปตรวจสอบ ปรากฏวาทระเบดนนเปนปลา

กระปองระเบด เนองจาก ปลากระปองหมดอาย เพราะอด

กนอยในกฏเปน ๕-๖ ป พระทานฉนไมทน

ขาวของตางๆ ทญาตโยมนำมาถวาย พระมหนาทใช

ไมไดมหนาทเกบเอาไวเปนทรพยสมบตสวนตนมากมายกาย

กองขนาดนน แตแลวทงพระทงโยมกมาหลงอยในดงของผล

ประโยชน

42

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

เราไมสามารถกาวขามกองแหงผลประโยชน สดทาย

ไมเพยงแตจะไมกาวขาม เราหลงกอดผลประโยชนเอาไว ไป

กวานเอาผลประโยชนมาไวบนตกของตวเองใหมากทสด

พอมนมาอยทเรา คนอนเขากขดสน เขาอยากไดกมา

แยงชงทเรา เกดเปนสงครามแยงชงทรพยากร กลายเปน

แยงอาหารกนกน แยงถนกนอย แยงคกนพศวาส แยง

อำนาจกนเปนใหญ สงคมไทยกทะเลาะกน เกดปฏวต

รฐประหาร แกรฐธรรมนญ แลว ๕ ปมานเราไปไหนไหม

เราไมตองทำอะไรแลว จตคามฯ ทานชวยเราไดกแคปเดยว

ทานกทรงพระเซงเหมอนกน ทะเลาะกนอยางนทานไมอยาก

ชวยหรอก

ฉะนนเราจงตองมารวมกนกตญตอชาตของเรา

ดวยการกาวขามผลประโยชนไป กาวขามผลประโยชนได

เมอไร สงคมไทยกลบมาสามคคกนไดเมอนน

43

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กตญตอศาสนา

กตญตอศาสนา ทำไดดวยการอปถมภบำรงพระสงฆ

ใหทานไดอยในเสนาสนะทเหมาะทควรแกการประพฤต

ปฏบตธรรม เอออำนวยใหทานไดทำงานเผยแผพระพทธ

ศาสนาอยางเตมท

อยางทานเจาคณอาจารย ทานไมไดอยวดเดยวกบ

อาตมา แตทานเปนพระผใหญทสนบสนนใหญาตโยมนมนต

อาตมาเสมอๆ เพราะอะไร ทานเจาคณอาจารยเออโอกาสให

อาตมาไดทำงาน เพราะทานมองขามเรองผลประโยชน ทาน

มองขามไปถงการทำงาน

มนษยเราถามองขามผลประโยชนไดเมอไร จตใจของ

เราจะกวางมาก พอใจเรากวาง แทนทจะมานงรษยากน เรา

จะกลายเปนตางคนตางชวยกนทำประโยชน

พระสงฆของเราทกรปถามใจกวางเหมอนทานเจาคณ

อาจารย ไมตองคำนงหรอกวาอยวดไหน ถาเปนพระเกง

พระด มความสามารถ นมนตทานมาทำประโยชนใหกบ

สงคมไทย และเรามารวมกนทำประโยชน

44

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

นแหละคอการอปถมภพระศาสนาทแทจรง การ

อปถมภพระศาสนาไมไดหมายถงการสรางตกใหญๆ สราง

พระพทธรปทใหญทสดในโลก ทำจตคามฯ ใหญทสดในโลก

ในคมภรมระบไวชดวาการสบตออายพระพทธศาสนา

ทแทจรงไมใชการสรางโบสถ วหาร ๘๔,๐๐๐ หลง เพราะ

สงเหลานนเมอถงเวลาหนงจะปรกหกพงไปตามกาลเวลา แต

คนตางหากทจะพยงอายของศาสนา

อาตมภาพทำโครงการอย โครงการหน งทจ งหวด

เชยงราย ชอโครงการ “พระพดได” Train the trainer

project ฝกผทจะไปฝกคนอนใหเปนยอดคร แลวจงคอยให

ไปสอนคน ทลเชญสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรม

ราชกมาร เสดจไปเปดโครงการ พระองคทานทรงเสดจไป

และพอพระราชหฤทย

มรบสงวาอยากจะใหเมองไทยเรามอยางนมากๆ คอ

ชวยกนสงเสรมการศกษาของพระสงฆ

ถาพระสงฆไดรบการศกษาเปนอยางด ธรรมทดอย

แลวจะเปนเครองมอในการสรางคน สรางชาตของเราไดด

45

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทสด แตถาพระสงฆเราไมไดรบการถวายความรอยางด พระ

สงฆของเรากงอยเปลยเสยขาทางปญญา อยากจะทำ

ประโยชนแตไมมความร พอไมมความร ตวเองรแคไหนก

สอนแคนน

กอนบวชเปนหมอสกยนต พอมาบวชแลวโยมมาขอ

ใหสกยนตกสกยนตใหโยม กอนบวชเปนหมอผ โยมมาขอ

ใหไลผ ทานกไลผใหโยม กอนบวชเปนหมอด โยมมาดหมอ

กดหมอใหโยม กอนบวชเปนหมอทำเสนห โยมตดใจใน

บรการ ทานกไปลงนะหนาทองใหโยม และทานกหลงเขาใจ

ผดวานนคอการทำเพอพระศาสนา

แททจรงนนคอการทำลายพระศาสนาดวยซำ แต

เพราะทานขาดความร มพระจำนวนมากทสงคมมองวาเปน

พระเลวๆ แททจรงทานไมใชพระทเลว ทานเปนแคพระท

ขาดความร เมอขาดความร ทานกสอนแบบไมมความร

กลายเปนปญหาสงคมขนมา

มพระจำนวนมากตองการจะเผยแผพระศาสนาโดยใช

เทคโนโลย กสอตสาหไปเปด blog ไวท Hi5 แลวพอขาด

ความรกเกดเรองเกดราวขนมา ทตางประเทศเขาทำกไมเหน

46

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

มปญหาอะไร หนงสอพมพ The Nat ion ทำ blog

O.K.Nation ถวายอาตมาๆ ใชกไมเหนมปญหาอะไร คนม

ความรเขาไปใชเทคโนโลยขนสงได แตคนมความรดานนตำก

เกดเรองทกทไป

ภาวะอยางนใครจะชวย ถาญาตโยมไมชวยกนถวาย

ความรแกพระสงฆ พระจำนวนมากทตกเปนจำเลยสงคม

ทานไมไดอยากเปนพระทเลว แตเปนเพราะทานเขาสการ

ศกษาอบรมทกะพรองกะแพรง ขาดความรทจะทำใหเกด

ภาวะผนำ

พอไมมความรกไมมภาวะผนำ แตสงคมจำเปนทจะ

ตองใหพระสงฆนำ ทานกนำแบบไมร นำไปนำมากนำเขารก

เขาพง

ฉะนนถาคณโยมตองการจะกตญญตอศาสนา กตญญ

ใหตรงจดกชวยกนสรางพระสงฆใหเปนศาสนทายาทชนนำ

ดวยการสงเสรมการศกษาและการประพฤตปฏบตธรรมของ

ทานใหดทสด ถวายความรทางโลกแกทาน ทานจะไดทนชาว

บาน ถวายความรทางธรรมแกทาน ทานจะไดเอาธรรมไป

ชวยชาวบาน นมนตทานไปแสดงธรรม ชาวบานจะไดเหนวา

ธรรมนนมคณคาแคไหน

47

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระรปไหนทเกง รปไหนทด อปถมภบำรงทานดวย

จตปจจย ดวยการใหกำลงใจ ดวยการเปดโอกาสใหทาน

อยาไปขดแขงขดขาทาน

ทานเกงใหทานไดเกง ทานมความรใหทานไดใชความ

ร ทานมความสามารถใหทานไดใชความสามารถ ทาน

เปนตนสกทองใหทานไดเตบโตแบบทเปนตนสกทอง อยาเอา

ทานไปเลยงไวในกระถางบอนไซ

คณโยมเหนไหมวาถาเราบำรงการศกษาของพระสงฆ

ใหทานไดรบการศกษาดทงทางโลก ทงทางธรรม ความรทาง

โลกดทำใหทานทนโลก ความรทางธรรมดทำใหทานเอาชนะ

ใจชาวโลก ศลาจารวตรดทำใหทานนากราบนาไหว เปนท

นยมเลอมใสของชาวโลก และถาทานมโอกาสด โลกนกจะม

ภมปญญามาหลอเลยง ชวยเหลอเกอกลโลกไดมาก

นแหละคอการกตญญตอพระศาสนาทแทจรง ถาเรา

จบไมตรงจดอยางน เรามวไปทำอยางอน ทอดทงพระของ

เราใหดอยคณภาพ ปญหากคอสงคมไทยวกฤต ไมมภม

ปญญาทจะเขามาชทศนำทางใหกบสงคมไทย

ทานเปนตนสกทองใหทานไดเตบโตแบบทเปนตนสกทอง อยาเอาทานไปเลยงไวในกระถางบอนไซ

49

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวของเราทรงมองเหนเมอ

๕๐ ปมาแลววาสงคมไทยจะวกฤตในเรองปญญา สอตสาห

ทรงทำโครงการอปถมภสามเณรทจงหวดนาน มอบหมายให

ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด อดตประธานองคมนตร

เปนผรบผดชอบ โครงการนเรยกวาโครงการถวายความรให

กบพระสงฆ ทจงหวดนาน

เมอศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด ถงแกอสญกรรม

สมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร เปนผ

ถวายงานเรองนตอจากทานอาจารยสญญา ธรรมศกด

ฉะนนทก ๔-๕ ปตดตอกนมาน สมเดจพระเทพฯ เสดจ

จงหวดนานบอยมาก ปนจงไดเสดจจงหวดเชยงราย

พระองคทานรบสงกบอาตมาวาทกวนนหาพระทม

ความร ทเทศนรเรอง ทเทศนเปนภาษางายๆ หาไดยากมาก

พระทมความรแตกฉานภาษาบาล สนสกฤต กหายากมาก

หาพระทนากราบนาไหวกหายากมาก

พระสงฆของเราบางทความรกไมด ศลาจารวตรกไมด

รสนยมกไมด รสนยมไมดน ทำใหเกดผลตามมากคอ

ทานเปนตนสกทองใหทานไดเตบโตแบบทเปนตนสกทอง อยาเอาทานไปเลยงไวในกระถางบอนไซ

50

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ชนชนกลางไมคอยยอมรบ พอชนชนกลางไมยอมรบ

ทานกไมสามารถเทศนใหชนชนนำฟงได กเทศนไดสอนได

เฉพาะคนใกลวด ตาส ตาสา ยายมา ยายม ไปไดแคนน

ธรรมทดทสดกเขาไมถงชนชนนำของชาต พอชนชนนำไมม

ธรรม เมอขนไปบรหารประเทศชาตบานเมองกคอรรปชน

เหนไหมวาทกเรองเกยวกบพระอยางน ฉะนน สถาบน

กษตรยมองเหนวกฤตกอน พระองคทานกทรงอตสาหสละ

เวลา สละพระราชทรพยลงไปทำ ตอนนสมเดจพระเทพฯ

ของเรา ทรงรบอปถมภพระภกษ สามเณร ๑,๐๐๐ กวารป

เพอใหพระเณรเหลาน ไดรบทนการศกษา เรยกกนวา “ทน

เฉลมราชกมาร”และทรงรบโรงเรยนพระปรยตธรรมของพระ

สงฆไวในพระราชปถมภ เสดจไปเยยมทกๆ ป ทรงดแลทรง

เอาใจใสลกพระลกเณรในพระองคทาน ถงขนาดบางครง

เสดจไปทรงทอดไขถวายสามเณร

แลวเราชาวไทยกตญญตอพระศาสนาดวยการบำรง

พระภกษสามเณร เหมอนทพระองคทานทรงทำใหดไหม

เรารไหมวาสามเณรดๆ อยทไหน เรารไหมวาลกพระ

ลกเณรของเราไดอานหนงสอดๆ แลวหรอยง เรารไหมวา

51

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระเณรของเรา ไดปฏบตวปสสนากรรมฐานไหม เรารไหม

วาพระเณรทเกงๆ ของเราอยทไหน เราปลอยใหทานตก

ระกำลำบาก เรารไหมวาพระ เณรทเกงๆ ดๆ แตถกปด

โอกาสไมใหทำงาน ถกขดแขงขดขามไหม

เราควรไปดทาน ไปถวายความอปถมภบำรงทาน

ชวยอะไรทานไมไดมากกยกมอขนสาธ ถวายกำลงใจแกทาน

ถาเราเขาใจวาการบำรงพระพทธศาสนาหรอการ

กตญตอพระศาสนาทแทจรง กคอการชวยกนสรางพระ

สรางเณรคณภาพขนมา ถาเราทำอยางนนไดสำเรจ นนคอ

การกตญญตอพระศาสนาทแทจรง

ขอยกตวอยางการกตญญตอพระศาสนาของคนในสมย

โบราณ หลงจากทำสงคายนาพระไตรปฎก ดเหมอนจะครงท

๒ เสรจแลว พระมหาเถระกประชมกนวาถดจากน อกรอย

ปจะเกดกลยคขนในสถาบนสงฆ พระผใหญทานกคดกนวา

เราจะตองเตรยมคนของเราเอาไวกวกฤตศาสนา จงมอบ

หมายใหพระหนมซงตอไปจะเปนบคคลสำคญในวงการ

ศาสนาวา อก ๑๐๐ ปขางหนาจะเกดวกฤตศาสนา ศาสนา

จะถกคกคาม เราจะตองเตรยมคนของเราไว

52

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

พระกลมนนกเตรยมวางแผนดวยการสอดสองหาวาคน

เกงอยทไหน ศพททางการตลาดเราเรยกวา Talent war

สงครามเสาะหาคนเกง ซงบรษทขามชาตจะชอบมาก ทกป

บรษทขามชาตจะสงคนของตนไปตามมหาวทยาลยตางๆ ไป

คดเอาเดกเกรด A มาฝกงานในบรษทของตน หลงฝกงาน

เสรจ กบรรจเขาทำงาน เพอเปนกำลงคนทมคณภาพของ

บรษทนนๆ

เมออาทตยกอน อาตมาไปแสดงธรรมทบรษท Esso

เขามโครงการ Esso challenge คดเอาเดกเกงทวประเทศท

มเกรดเฉลย ๓.๕ ขนไปถง ๔ มาฝกงาน ตอไปเดกเหลาน

จะไดเปนกำลงของบรษทตอไป

ฉะนนแนวคดทวาคนเกงอยไหน ไปเอามาฝกเพอจะได

เปนกำลงสำคญอยางน บรพาจารยของเราทานกทำกนมา

นานแลว ในพทธศตวรรษท ๒ คณะสงฆกมองเหนวา ใน

พทธศตวรรษท ๓ จะเกดกลยคขนกบสถาบนสงฆ ทานจง

เลงวา จะตองหาพระเกงๆ มาบวช มอบหมายเสรจแลวพระ

เถระรนนนกมรณภาพ

53

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทานกสงงานใหพระรนหลง พระรนหลงกรบนโยบาย

วนหนงสอดสองด ไดคนพบวามเดกทมบญญาธการผหนง

ลอกนวาเดกคนนอจฉรยะมาก แตเกดในตระกลพราหมณ

ไมเลอมใสในพระพทธศาสนา พระสงฆกประชมกนวา ทาน

จะตองไปชกชวนเดกผนมาบวช เดกผนเกงมาก ถามาบวช

เปนศาสนทายาทชนนำ เทศนทคนฟงตงแตราชนกล ลง

จนถงจณฑาล คณะสงฆกวางแผน โดยพระสงฆรปหนงได

รบมอบหมายใหไปพาเดกคนนมาบวช

แตหลกการเอาคนมาเปนศาสนทายาทของพระพทธ

ศาสนานน ตองใชวธละมนละมอม ไมลอดวยอามส ไม

คกคามดวยอาชญา ทานทำอยางไร ทานใชวธบณฑบาตผาน

หนาบานเดกทกวนๆ ตงแตเดกเกด จนกระทงเดกโต อาย

๑๖ ป วนหนงเดกเหนพระหวโลนๆ เดนบณฑบาตผานหนา

บาน เดกกถามพอวา หวโลนๆ ทเดนผานเราไปเขาเรยกวา

อะไร ออ เขาเรยกวาพระไงลก

ตอมา ลกพราหมณผน กลายมาเปนพระสงฆรป

สำคญของพทธศาสนา เปนประธานในการทำสงคายนาครงท

๓ ในรชสมยของพระเจาอโศกมหาราช กวกฤตศาสนาไดอก

ครงหนง

54

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

เหนหรอยง วธการสงเสรมพระศาสนา วธการกตญญ

ตอศาสนาทถกตองทสด คอชวยกนสรางพระสงฆระดบมน

สมองใหเกดขนกบสถาบนสงฆใหมากทสด ทำไดอยางน

เรากจะไดชอวากตญญตอศาสนาอยางแทจรง

กตญตอสถาบนกษตรย

กตญตอสถาบนกษตรย สถาบนนเปนสถาบนซง

รกษาแผนดนทเราไดถอกำเนดเกดกาย ไดกน ไดใช ไดม

อากาศหายใจ ไดเดนเหนไปมา ไดเลนสนกสนาน มสทธ

เสรภาพ ดำรงชวตอยในผนแผนดนไทยน ถาสถาบนกษตรย

ไมชวยกนรกษาผนแผนดนถนนสบตอกนมาจากรนสรน

จากราชวงศ สราชวงศแลวไซร มทไหนทเราคนไทยจะไดอย

อยางรมเยนเปนสขอยางน

ฉะนน เราอยไดอยางรมเยนเปนสขในผนแผนดนไทย

กเพราะ สถาบนกษตรยชวยรกษาผนแผนดนมาโดยตลอด

ทำอยางไรเราจงจะไดชอวากตญญตอสถาบนพระมหา

กษตรย ตอบไดสนๆ วา ถารกในหลวงกปฏบตธรรมถวาย

ไมตองทำอยางอน ใสเสอเหลองกด แตมนเปน trend แคคร

ถารกในหลวงกปฏบตธรรมถวาย

56

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ยามเดยว เดยวกผานไป ใสเสอสชมพกด แตครเดยวเดยวก

จาง เรารกในหลวง เรารกสถาบนกษตรย เราตองชวยกน

เปนคนด

พระมหากษตรยจะมความสขทสด ถาทอดพระเนตร

เหนพสกนกรของพระองคเปนคนมศลมธรรม จะทกขทสด

ถาทอดพระเนตรไปทางไหนเตมไปดวยคนฉอฉลยนเตมแผน

ดน ฉะนน วธทจะกตญตอสถาบนพระมหากษตรย กคอ

การเปนพลเมองด

อาตมาขอเลานทานพทธปรชญาเรองหนงใหฟง มพระ

มหากษตรยพระองคหนง ทรงพระชราภาพมาก วนหนงม

พระราชประสงคจะสละราชบลลงก แตจะทดสอบดภม

ปญญาของพระราชโอรสวามปญญาแคไหน จงตรสเรยกพระ

ราชโอรสเขามาหา โอรสกกระหยมยมยองวา วนนจะไดรบ

มอบพระมหาพชยมงกฎ ซงเปนสญลกษณของการเปนรช

ทายาทตวจรง

พอเสดจพอเรยกเขามาแทนทจะมอบพระมหาพชย

มงกฎ หรอพระแสงขรรคชยศร เสดจพอตรสวาใหลกไปขด

ดนจากหนาตำหนกพอมากอนหนง

57

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

รชทายาทกรวมาก วาเอาดนมาทำไม เสดจพอตรสวา

ลกไปขดมา ลกชายกไปขดดนมา นไงพอ ดนกอนหนง เอา

มาทำไม

เสดจพอตรสวา สงสงคาทสดทพอจะมอบใหลกไมใช

พระมหาพชยมงกฎ ไมใชพดวาลวชน ไมใชนภดลเศวตฉตร

ไมใชพระแสงขรรคชยศร แตคอดนกอนน เสดจพอ ลกไม

เขาใจ หมายความวาอยางไร

พระมหากษตรยผชรากตรสวา ลก บลลงกของพอตง

อยในทองพระโรง ทองพระโรงของพอตงอยบนผนแผนดน

ผนแผนดนทพอไดเปนกษตรย ปของเจารกษาไว ปของเจา

ไดเปนกษตรย กเพราะวาปของป สบทอดกนขนไปกชวอาย

ขย ทหลงเลอดชโลมดนสบทอดกนมา

ฉะนนสงสำคญทสดในรชสมยของพอไมใชเศวตฉตร

ไมใชมหาพชยมงกฎ แตคอผนดน ถาไมมผนดน พระราชวง

ของเรากตงอยไมได ในเมอพระราชวงตงอยไมได ราช

บลลงกกสถตอยในทองพระโรงไมได

58

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ฉะนนในบรรดาสงทมคามากทสดในประเทศของเรา

นนไมมอะไรมคามากไปกวาผนแผนดน ถาลกเหนคณคา

ของผนแผนดนน พอจงจะมอบบลลงกให

ลกชายไดฟงอยางนเขาทรดเลย ไมนกวาดนกอนเดยว

จะลกซงถงขนาดน กมลงกราบแผนดน นเปนทมาของ

ธรรมเนยมการกราบแผนดน ถาเรากราบแผนดนดวยความ

ตระหนกรในผนแผนดนอยางนไมมใครทำรายแผนดนของ

พอแลว

ฉะนน ถาเราจะกตญญตอสถาบนพระมหากษตรยอยา

ทำรายแผนดนของพอ อาตมาขอแคน ใหเรากตญญดวยการ

เปนคนด พอจะมความสขทสดถามองไปทางไหนแลวเหนลก

มศลมธรรม พอจะทกขทสดถามองไปทางไหนแลวเหนลก

เปนศรธนญชยกนทงบานทงเมอง

อาตมภาพพดเรองนไมใชประชดประชนแดกดนใคร

แตพดตรงไปตรงมาตามเนอผาจรงๆ พระมหากษตรยทก

พระองคในโลกมพระประสงคเหนพลเมองของพระองคม

ธรรม ฉะนนจงมหลกอยอยางหนงวาผใดเปนพระมหา

59

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กษตรยตองทรงธรรม คอตองทรงทศพธราชธรรม เรยกวา

ธรรมราชา และเมอกษตรยเปนธรรมราชา พสกนกรกตอง

เปนผทรงธรรมตามพระมหากษตรย เพราะฉะนนประชาชน

กตองเปนประชาชนทมศลมธรรมเหมอนกบพระราชา

เมอเรารกพระราชา พระราชาทรงศล เรากมศล พระ

ราชาทรงธรรม เรากมธรรม

ฉะนนในรชสมยของพอขนรามคำแหงมหาราชจงมศลา

จารกวาในสมยพอขนรามคำแหงนน ประชาชนพลเมองนยม

ทรงศลและโปรยทานกนเปนเรองปกตนสย เหนไหมเรา

กตญญตอสถาบนกษตรยดวยการเปนพลเมองทด อยา

ปลอยใหสงทไมดกลายเปนสงทดเกดขนมาในแผนดน อยา

ปลอยใหความชวถกทำใหเขาใจผดจนกลายเปนความด อยา

ปลอยใหสงผดปกตกลายเปนสงปกต

ในหลวงทรงมพระราชกระแสรบสงไวนานแลววาทกวน

นนาวตกมากวาหลายสงหลายอยางในบานเมองของเรานน

แตกอนเคยเชอกนวาชววาเสอม ไดรบการยกยองนบถอวา

เปนความด นเปนสงทอนตรายทสดของสงคมไทย มพระ

ราชกระแสเรองนตงแตป ๒๕๑๖

60

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

เหนไหมวาหลายสงหลายอยางในเวลานทเปนของเลว

เรากลบยกยองวาเปนของด การโกหกเปนของเลว เดยวน

ใครๆ กโกหกได ใครๆ เขากทำกน คนไมโกหกตางหากคอ

เชย คอรรปชนใครๆ เขากทำกน คนไมคอรรปชนตางหาก

คอคนทไมรจกเอาตวรอด

อาตมามลกศษยคนหนงเปน ซ ๑๐ เปนคนทเกง

มากๆ จากภาคเอกชน รฐวสาหกจมาขอตวไปชวยงาน ได

รบการอบรมบมนสยมาเปนอยางด วนหนงพอไปอยใน

องคกรของรฐแหงหนง ถงเทศกาลปใหม กมคนมาแสดง

ความยนดในวนปใหม เอาขาวเอาของมาให

ผหญงคนนไดสรอยคอทองคำมลคาเรยกวาซอรถเกง

ไดคนหนง เพราะมาใน packaging ทหรมากมาเปนคอล

เลคชน เอามาวางตรงหนา เธอกถามวา ใหในโอกาสอะไรคะ

เขากบอกวาปใหม

ดวยความทไดรบการอบรมสงสอนมาวาตองไมกน

สนบน เธอกบอกวาคณเอากลบไปเถอะ ดฉนไมรบ ทางโนน

กบอกวาคณรบไวเถอะคะ เพราะผใหญทนเขารบกนทกคน

เหนไหมวาเรองนกลายเปนเรองธรรมดาขององคกรแหงนน

และอาตมาเชอวาแตละองคกรเปนอยางนไปแลวในเมองไทย

61

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

โยมดเถอะวาผหลกผใหญทรกบานรกเมองจะมความ

สขอย ไดอย างไร ถาวฒนธรรมคอรรปชนกลายเปน

วฒนธรรมกระแสหลกของประเทศไทยไปแลว

ฉะนนถาเราจะกตญญตอสถาบนกษตรย เราจะตองไม

ทำรายแผนดนของพอ สงใดทไมดตองชวยกนปดเปาทงไป

สงใดทชวทเสอมตองชวยกนขจดออกไป ถาเรายอมเยนชา

กบความชวความเสอม สดทายบานเมองของเราทอยกน

อยางรมเยนเปนสขกจะกลายเปนบานเมองทไมมบรรทดฐาน

ทางจรยธรรม ไมมบรรทดฐานทางศลธรรม แลวเรากจะตอง

อยกนไปทามกลางวกฤตการณ

นแหละคอปญหาทเกดขนกบสถาบน และปญหาทเกด

ขนกบสงคมไทย ฉะนนหากเรารกในหลวง แสดงความ

กตญญตอสถาบนกษตรย มาชวยกนเปนมอเปนไมใหธรรมะ

อยาปลอยใหอธรรมรงเรอง อยาปลอยใหธรรมะโรยแสง

ตองชวยกนสองแสงแหงธรรมะ ตองชวยกนฟนฟผทรง

ศลทรงธรรมใหขนมาเปนบคคลผนำของสงคมไทย ใหเดก

ไทยใหลกไทยหลานไทยไดเหนวาคนดเปนอยางนนะลก คน

เกงเปนอยางนนะลก คนทเราควรจะเจรญรอยตามเปนอยาง

62

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

นนะลก สภาพบรษเขาเปนอยางนนะลก เดกไทยจะไดไม

สบสนระหวางความดกบความชว

พอเราทำอยางนไดจนกระทงคนไทยเหนถกเปนถก

เหนผดเปนผด ไมเหนกงจกรเปนดอกบว นแหละคอวธ

กตญญตอสถาบนกษตรยทดทสด เพราะกษตรยทกพระองค

มพระประสงคจะเหนพสกนกรของพระองคเปนคนด นคอ

ความกตญญอยางทสอง

กตญตอผมพระคณ

ความกตญอยางทสาม คอกตญตอผมพระคณ

ตอเรา ในโลกนไมมใครหรอกทดำรงชวตอยโดยไมขนตอคน

อนเลย เราทกคนตางกเปนหนบญคณของคน และสงของ

มากมายเหลอเกน

พทธศาสนามคำอยคำหนง คอคำวา อทปปจจยตา

แปลวา สงนมเพราะมสงนเปนปจจย หมายความวาทเราม

ตวมตนอยเพราะมพอแมเปนปจจย เราเปนหนบญคณพอแม

พอแมมกเพราะวามปยาตายายเปนปจจยของพอแม แตละ

คนกขนอยตอกนเปนทอดๆ

63

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ผมของคณโยมทไดสระทกวนนกดวยแชมพ ใครกไมร

ไปทำงานอยในโรงงานผลตแชมพ ผลตเสรจกมาใหเราใช

เรากเปนหนคนงานในโรงงานผลตแชมพ แวนตาทเราใช

ใครกไมรเปนคนตดแวน เรากเปนหนคนตดแวน เสอผาท

เราสวมใสมาจากโรงงานผลตเสอผาทไหนกไมร เรากไปเอา

มาใส เรากเปนหนบญคณแรงงานอก เกาอทเรานง ชาง

ทไหนไมรตอ เรากเปนหนชางทำเกาออก

อากาศทเราหายใจในหองแอรเยนฉำน เรากเปนหน

ตนไมทชวยคายออกซเจนดๆ ใหเราไดหายใจ ไมโครโฟนท

อาตมภาพใชน ใครกไมรเปนเจาภาพถวายไวทน อาตมาก

เปนหนบญคณญาตโยมอก

แททจรงมนษยตางกเปนหนคน ตางกเปนหนสงของ

ตางกเปนหนจงหวะเวลาและโอกาส ฉะนนไมมใครทโดด

เดนเปนสงาอยไดโดยตวเองลวนๆ เราทกคนตางเปนเหต

เปนปจจยของกนและกน ดงนนสงทเราควรจะกตญญกคอ

ทกคน ทกสงทกอยางททำใหเราไดกอเกดถอกำเนดขนมา

แลวไดดำรงชวตอยางมความสขอยในวนน

64

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ใครกตามทมคณปการตอเรา ไมวาเขาจะเปนผยง

ใหญหรอเปนผนอย หากมคณปการตอเรา เราควรกตญญ

ฉะนน คนทเราควรกตญญประเภททสามคอคนทกคน

ทเคยมอปการคณตอเรา อาตมภาพไดพบกบผใหญทานหนง

ทานเลาเรองทมคณคาเรองหนงใหอาตมาฟงวา พระเดช

พระคณหลวงพอพระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต) นน

เปนพระมหาเถระทมความกตญญสงมาก

สมยททานอยวดพระพเรนทร มคณโยมคนหนงเคยมา

ถวายจตปจจยไทยทานกบทาน วนหนงหลวงพอไปนอนปวย

อยในโรงพยาบาล อานหนงสอพมพพลกอานไปทละหนาๆไป

เจอประกาศเชญแขกเชญคนรจกมกคนไปรวมงานศพของ

นาย... หลวงพออานเจอทานกนกวาโยมผนเคยมาถวาย

จตปจจยไทยทานกบเรา หลวงพอไมบอกหมอ ทานหมจวร

แลวไปรวมงานศพเลย หมอมาเหนแตเตยงวางเปลา

กลางคนหลวงพอกลบมาโรงพยาบาลอกครงหนง หมอ

ถามวาทานไปไหน ทานวาอาตมาไปงานศพ หมอถามวางาน

ศพใคร ออ งานศพโยมคนหนง หมอถามวาชออะไร หลวง

พอกบอกชอไป ปรากฏวาเปนคนธรรมดาๆ คนหนง หมอยง

งง วาทำไมหลวงพอใหความสำคญกบเขาเหลอเกน

65

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทานวาคณโยมรไหม ขาวทพพเดยวทโยมถวาย พระ

ทแทจรงยงตองจดจำ นนขนาดพระผใหญขนาดนนทานยง

ตองจดจำ นบประสาอะไรกบพระธรรมดาๆ จะไมจดจำ

พระทกรปอยไดเพราะญาตโยม น เปนเหตหนงท

อาตมภาพตองทำงานหนกจนทกวนน เพราะรดวาถา

อาตมภาพไมไดมาบวชในรมเงาพระพทธศาสนา อาตมากคง

เปนแคเดกคนหนงทอาจจะไปอยในโรงงานแหงใดกไมร อาจ

จะเปนหวหนาครอบครวเลกๆ มลกคนหนง มภรรยาคนหนง

มกกอกสกคนหนง จะมาทำประโยชนอยางนกคงไมได

แตทกวนนเราไดทำประโยชนมากมายเหลอเกน

เพราะอะไร เพราะศาสนาใหเรามามากแลว เรากอยาก

ตอบแทนกลบไปใหแกศาสนา นเปนเหตใหเราตองทำงาน

หนกจนทกวนน

พระเดชพระคณหลวงพอทานเปนพระทกตญญสงมาก

แมคนคนนนจะไมจดจำทานแลว แตทานจดจำเขา และทาน

ทำไมใชเพราะตองการใหใครมายกยอง แตเปนวสยบณฑต

นกปราชญ ถาเราอยากจะรวาใครเปนบณฑตหรอนกปราชญ

มเครองวดอยอยางหนงคอ ทานจะเปนคนกตญ

66

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

พระธรรมเสนาบด สารบตร

อาตมภาพขอเลาตวอยางสดยอดของนกปราชญใน

พระพทธศาสนาอกสกทานหนงใหฟง คอ พระธรรมเสนาบด

สารบตร พระธรรมเสนาบดสารบตรนน วากนวาทานเปน

พระทมปญญายง แตนอกจากมปญญาอยางยงถงขนเปน

พระอครสาวกเบองขวาของพระพทธเจาแลว ทานยงเปนพระ

ยอดกตญญทพระพทธเจาทรงยกยองมากถงขนาดตรสวา

ภกษทงหลาย บรรดาสาวกของเราซงมความกตญญไมมใคร

เกนพระสารบตร

ทานกตญญอยางไร วนหนงเมอทานยงเปนพระใหมๆ

ยงไมมชอเสยงไปเดนบณฑบาต พราหมณคนหนงตกบาตร

ถวายทานหนงทพพ ขณะนนพราหมณคนนนยงเปนเศรษฐ

อย ตอมาพราหมณผนถกลกหลานและขาทาสบรวาร

ปอกลอก จากพราหมณทมสมบตมหาศาลกลายเปนคนยาก

คนจน สดทายระเหจเตรดเตรหนออกจากบาน คำไหนนอน

นน ขอทานเขากน

วนหนงพราหมณผนกเตรดเตรมาถงวด ปรารถนาจะ

บวชหนความยากจน หนปญหาชวต พอเดนเขาไปในวด

67

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระทงวดนพราหมณเคยทำบญตกบาตรรวมทงนน เพราะ

แกรวย แกทำบญตกบาตรทกป เหมอนทเบนซอมรรชดา

เลยงพระทกปจนเปนเจาคณแลวกม แตพระจำนวนมากทำท

เปนจำพราหมณผนไมได เพราะอะไร แกเปนแคคนเคยรวย

นไมเหมอนคนรวย ถาคนรวยมาเราใหความสำคญระดบเอ

เปก ดแลกนอยางด หาดาว แตพอคนเคยรวยเดนเขาไป

พระจำนวนหนงกทำเปนจำไมได

พราหมณผนเจบชำนำใจมาก นกในใจวา โอ ชวต

ตอนทเรามเงนมทอง เดนไปทางไหน มแตคนลอมหนาลอม

หลง นเราไมมเงนไมมทอง ชวตรวงโรยตกอบถงเพยงน เดน

มาพงพระ ซงเปนเหมอนหนงทพงสดทายของสตวโลก พระ

ยงทำเปนไมรจก จนกระทงเดนมาถงกฏของพระธรรมเสนา

บดสารบตร พราหมณเดนเขามาขอบวช พระสารบตรจำได

พอพราหมณประสงคจะบวช เราจะเปนอปปชฌายให พระ

สารบตรจดการบวชใหพราหมณ สอนธรรมะใหจนบรรล

ธรรม

เรองนลวงรไปถงพระพทธเจา พระพทธเจาเรยก

ประชม เหมอนเปนวาระแหงชาต เพราะการทสาวกไมเหน

ความสำคญของความกตญญถอเปนเรองใหญมาก เรากน

68

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ขาวใครเราตองจำได ใครทำคณกบเรา เราตองจำได แตเรา

มคณกบใครใหลมเสย จะไดไมอหงการ

พระพทธเจาทานตรสวา “สารบตร เราไดทราบมาวา

พราหมณผนตกยาก ไปขอบวชกบพระรปไหนๆ ไมมใคร

บวชใหเลย เพราะแกไมมเครดต กลวบวชแลวมาสราง

ปญหา แตทำไมเธอจงบวชให การบวชใหคนไมมหวนอน

ปลายเทา นบวาเสยงนะสารบตร”

พระสารบตรตอบวา “ขาแตพระผมพระภาค หมอม

ฉนบวชใหเพราะมาระลกไดวา ครงหนง พราหมณผนเคย

ถวายขาวสวยแกหมอมฉน ๑ ทพพ วนนพราหมณตกยาก

มาขอความชวยเหลอ ทำไมหมอมฉนจะไมชวยเขา ในเมอ

เขากเคยชวยหมอมฉนไว”

พระพทธเจาตรสวา “สารบตร ขาวสวย ๑ ทพพนนะ”

พระสารบตรวา “พระพทธเจาขา หมอมฉนยงระลกไดอย”

พระพทธเจาสาธเลย ทงทพระองคไมคอยสาธกบใครงายๆ

ถาพระพทธเจาสาธใหถอวาผนนเปนมนษยเกรด A ได

69

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ครงหนง พราหมณผนเคยถวายขาวสวยแกหมอมฉน ๑ ทพพ วนนพราหมณตกยาก มาขอความชวยเหลอ ทำไมหมอมฉน

จะไมชวยเขา ในเมอเขากเคยชวยหมอมฉนไว”

70

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

พระพทธเจาตรส “สาธ สารบตร เธอเปนคนกตญญ”

และหนไปตรสกบภกษทงหลายวา “ภกษทงหลาย ในบรรดา

สาวกของเราทเปนยอดกตญญไมมใครเกนสารบตร พวกเธอ

ควรเจรญรอยตามสารบตร บตรของเรา ทรงยกยองใหเปน

ลกชายคนโต”

เพราะฉะนนทกทานฟงเรองนแลวคดอยางไร ทาน

เปนพระอรหนต ขาวสวยทพพเดยวทานกไมลม แตมนษย

เราจำนวนมากทกวนน บางคนไดรบความชวยเหลอเกอกล

จากคนอนครงแลวครงเลา ไมวาจะเปนเงน เปนทอง เปน

โอกาส เปนคำแนะนำ เปนความรความสามารถ เปน

ตำแหนงแหงหน แตพอเราเชดหนาชคอไดแลว เรากลบถบ

นงรานเหลานนทง

เหนไหมวาพอเราเปนคนอกตญญเทานน ปญหาสงคม

กเกดขน เราเกดมาจากแม แลวเรากทงแม ผใหญใหโอกาส

เราทำงาน พอเราทำงานตงตวได เรากถบผใหญ เพอนใหเรา

ยมเงนตงเนอตงตว พอตงเนอตงตวได เรากทำลม

เจานายเปดโอกาสใหเราทำงาน พอเราทำงานได

ประสบความสำเรจ เรากมองไมเหนหวเจานาย ปยาตายาย

71

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

เคยเลยงดฟมฟกรกษาเรา พอเราโตขนไดดบไดด เรากบอก

วางานยง ไมมเวลากลบไปเยยมทาน

นคอมนษยในศตวรรษของเรา รายไดสง แตกตญญ

ตำ ความรสง แตคณธรรมตำ

นคอกลมบคคลประเภททสามทเราจะตองกตญญ กลม

บคคลทเคยชวยเหลอใหความเกอกลเรา จะมากจะนอย

กตาม เราควรจดจำไว ความกตญญกตเวทนน เปนจรรยา

ของผด ภาษาพระเรยกวา ภมเว สปปรสานง กตญ

กตเวทตา ความกตญญกตเวทเปนพนภมของคนด

กตญตอบดามารดา

กลมบคคลกลมทสทเราจะตองกตญ คอมารดา

บดา บพการของเรา มนษยทกคนไมมใครเกดมาจาก

กระบอกไมไผ ไมมใครเกดมาจากกระปอง ไมมใครเกดมา

จากหางสรรพสนคา แททจรงแลวเราเกดมาจากพอจากแม

ของเรา แตกแปลกเหมอนกนทงๆ ทเราเกดจากพอจากแม

แตมนษยจำนวนมากกพากนหลงลมพอหลงลมแมผ ให

กำเนดของตวเอง

72

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

การหลงลมพอหลงลมแมนน หลงลมกนไดหลายรป

แบบ บางคนบอกวาไมมเวลา บางคนหลงลมดวยการทำเปน

ไมรไมเหน ไมสอบถามขาวคราว บางคนกหลงลมดวยการ

ยกพอยกแมใหไปอยในอปการะของคนอน ทงทตวเองมอด

เทาด เงนด อะไรๆ กด แตกไมดไมแลทาน นคอสงทนา

เสยใจ

ฉะนนในฐานะทเราเปนลกกตญญ เราจะตองกตญญ

ตอพอ ตอแม บพการของเรา ความกตญญตอบดามารดา

นน แมแตพระพทธเจาของเรากไมทอดทง ครงหนง พระแม

นาของพระองคทานประสงคจะถวายสงฆทาน จรงๆ ไมใช

ถวายสงฆทาน แตจะถวายไตรจวรใหพระลกชาย คอพระ

สมมาสมพทธเจา แตพระสมมาสมพทธเจาพจารณาแลวเหน

วาถาถวายกบพระองคกไดบญไมมากนก เนองจากเปนการ

ถวายแบบเจาะจง เรยกวาปาฏบคลกทาน

พระองคประสงคจะใหสมเดจแมนาไดบญมากทสด

จงไมรบผาไตรจวรของสมเดจแม

พระแมนานางเธอเสยพระทยมาก ตรสพอตอวา

พระพทธเจาวาทำไมลกทำกบแมอยางน พระพทธเจาตรสวา

73

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

เสดจแม ถวายกบสงฆจะมบญมากกวา พระนางเธอกนอม

ผาไตรจวรไปถวายกบพระสงฆ คอ พระสารบตร พระสาร

บตรกไมรบ กไปตดพอตอวาวาพระสารบตรไมดแลพระนาง

เธออก ทรงนอยพระทย ไปถวายพระอานนทซงเปนพระเจา

หลานเธอ พระอานนทกไมรบ ถวายพระภกษแตละรปๆ

ไมมผใดรบ

ครนไปถวายกบพระบวชใหมในวนนน พระองคนนรบ

พระนางเธอกนอยพระทยวา พระพทธเจาไมรบ พระผใหญ

อยางพระสารบตรกไมรบ พระเจาหลานเธออยางพระ

อานนทกไมรบ ครนมาถวายกบพระบวชใหมทานรบ ทงท

พระนางเปนถงพทธมารดา แตทำไมตำตอยดอยคาขนาดน

พอไปถวายกบพระบวชใหม พระพทธเจาสาธ พระองค

ถวายถกรปแลว เพราะพระบวชใหมรปนน ในอนาคตจะได

มาตรสรเปนพระสมมาสมพทธเจาพระองคหนงคอพระศร

อรยเมตตรย เมอรอยางน ทรงปลาบปลมพระทย นำ

พระเนตรไหล

เหนไหมวา ถาพระแมนาถวายกบพระพทธองคแลว

พระพทธองคทรงรบ เทากบพระองคถวายดวยความใจแคบ

74

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

คอถวายใหลก ปกตแมยอมใหลกอยแลว ถอวาจตใจสงไหม

เวลาพอแมจะใหของลกตองฝนใจไหม ไมตองฝนกใหไดเปน

ปกต แมตองดแลลก เพราะฉะนนพระนางเธอจะใหดวย

ความใจแคบ ยอมไมไดบญเทาไร หากไปใหพระอานนทผ

เปนพระเจาหลานเธอจตใจกแคบอก พอไปใหกบพระสาร

บตร ทานเปนพระชอดง ใครๆกรจก ยอมไมไดบญเทาไร

ทกคนกอยากถวายของกบพระดงๆ พอถวายกบพระดงๆ

พระธรรมดากอดอยากปากแหง สดทายตองไปถวายกบพระ

บวชใหม

กวาจะไปถวายกบพระบวชใหม พระนางไดฝกใจ ใจท

แคบมาแตเดมคอยกวางขนๆ สงขนๆ จนไปถงพระบวชใหม

รปสดทาย พระนางเธอถวายทานดวยจตทคดจะใหจรงๆ ไม

ไดถวายแกคนรจก ไมไดถวายแกพระทมชอเสยง แตถวาย

แกพระบวชใหมรปหนงดวยจตทเปนกลางและวางเฉย ถอ

เปนจตทบรสทธจรงๆ คอ เอกคตาจต และนบเปนโชคของ

พระนาง ทพระภกษรปนนคอพระโพธสตว

การถวายผาไตรจวรของพระนางเธอเปนทมาของการ

ถวายสงฆทาน สงฆทานจงแปลวาการถวายแกสวนรวม ไม

จำเพาะเจาะจงพระรปใดรปหนง

75

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทำไมทรงตองการใหถวายแกสวนรวม เพราะพระพทธ

องคประสงคจะใหเราชาวพทธทงหลาย ใหความอปถมภแก

พระสงฆทงปวง ไมตองการใหการอปถมภบำรงไปรวมกนอย

ทพระรปใดรปหนง หากไปรวมกนอยทพระรปใดรปหนง

เมอพระรปนนมรณภาพไป โยมกจะทงศาสนา เอาศาสนาไป

แขวนไวกบพระทตนศรทธาพเศษ แตเมอถวายกบสงฆทง

ปวงจงกลายเปนการถวายสงฆทาน นบเปนการฝกใจใหสง

ยอมไดบญมากทสดดวย คนกจะใหความสำคญกบพระสงฆ

ทงปวง ไมเจาะจงเฉพาะพระทมชอเสยงเทานน โดยวธนก

เกดประเพณถวายสงฆทานมาจนทกวนน

เหนไหมวาพระลกชายประสงคจะใหแมไดบญมากทสด

สอตสาหไมรบผานนไวดวยพระองคเอง เมอใหแมถวายแลว

การถวายของแมจะเปนตนแบบใหกบชาวพทธทวทงโลกได

อปถมภบำรงพระสงฆมาจนถงทกวนน เพราะฉะนนแมของ

พระองคทานกไดบญมาจนถงทกวนน ทไดเรมตนสงฆทานไว

ฉะนน พระพทธเจาจงกตญญตอพระพทธมารดาถง

ขนาดน ในพรรษาท ๗ คมภรเขยนไววาเสดจขนไปแสดง

ธรรมโปรดพระพทธมารดาบนสวรรคชนดาวดงสถง ๓

เดอน ธรรมทคดเลอกมาแสดงคอพระอภธรรม ทตองเปน

76

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

พระอภธรรม เพราะทรงมารำลกนกถงวา เวลาพอกบแมได

ของอรอยมา ยอมตองการใหลกไดกนดวย

รกทมนคงของพอแม

คณโยมเชอไหมวาทกวนนอาตมภาพอาย ๓๕ ปโยม

พอของอาตมภาพอาย ๗๖ ป อาตมาเพงกลบบานมาเมอ

วานน มคนเอามะขามหวานจากเพชรบรณมาใหโยมพอ พอ

อาตมาไปบาน โยมพอแกะมะขามหวานมาใหอาตมา

อาตมาบอกวากเขาใหพอทำไมพอไมกน พอบอกอยากใหต

หรอลกไดกน ทางเหนอเรยกพระวา ต อาตมาบอกวาไม

ตองฉน อาตมากอมแลวทมพอแสนดอยางน ปนพอได

รางวลพอดเดน

อาตมามานกวา ลกอาย ๓๕ ป พอก ๗๖ ปแลว เลก

อมอาตมามากปแลว อาตมาบวชเมออาย ๑๓ แตพอกยง

มองลกเปนลกคนเดมเหมอนเดม เคยปอนขาวปอนนำ

อยางไรพอกยงทำเหมอนเดม ดเถอะวาหวอกของพอของแม

เวลารกลก รกจนตายกนไปขางหนง แตหวอกของลกทรก

พอรกแมนน บางครงพอแมยงไมทนตาย ลกกเลกรกแลว

77

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

มคณโยมคนหนงอยทอเมรกาทำงาน ๗ วนใน ๑

สปดาห แมอยทเมองไทยปวย พนองโทรศพทบอกใหมา

เยยมแม เธอกบอกวาเดยวขอผลดไวกอนเพราะงานยง จน

กระทงแมเขาไปนอนโรงพยาบาล พสาวคนโตกบอก แม

อาการไมด นองสาวบอกเดยวๆ พ อาทตยหนา ขอเคลยร

งานกอน พกโทรมาตามอก แมอาการไมคอยดนะ เรมเพอ

แลว ทางโนนบอกใหรอหนอย ขอเคลยรงานกอน

วนรงขนนองโทรมาบอก พๆ ไมตองเคลยรงานแลว

พอถามทำไมละ นองบอกแมไปแลว เธอเดนไปบอกเจานาย

วาขอเคลยรงานยาว เจานายถามวาจะไปไหน เธอบอกวาไป

เยยมแม แลวแมคณปวยดวยโรคอะไร ไมไดปวยคะ อาว ไม

ไดปวยแลวคณจะลาทำไม แมเสยแลวคะ กแลวทำไมคณไม

ไปเยยมตอนแมปวย หนเคลยรงานไมไดคะ

นคอตวอยางของคนทรกงานยงกวาแม เธอบอกวา

สดทายเลยไดเคลยรงานยาว และเปนการกลบบานครงเดยว

ทไดเหนหนาแม ตอนแมอยในโลงศพ

78

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ลกจำนวนมากแมยงไมทนจากไปเลย ลกลมแมเสย

แลว แตคนเปนพอเปนแมรกลกจนกระทงตายจากลกไปขาง

หนง แตลกๆ จำนวนมากเหนงานเปนสรณะ เหนงานสำคญ

กวาพอกวาแม คณเคลยรงานไมไดตลอดเวลาทพอแมยงม

ชวตอย กระทงแมตาย จงบอกวาเคลยรงานไดสำเรจ

จะมประโยชนอะไรทคณไปกราบทานเมอทานไมมลม

หายใจ

ฉะนน ในพรรษาท ๗ พระพทธองคไดทรงเสดจไป

โปรดพทธมารดาบนสวรรค นำพระอภธรรมขนไปแสดง

โปรด เพราะทรงรำลกนกถงวา เวลาพอแมจะกนสงทอรอย

ทสด พอแมจะใหลกเสมอ

เมอพระองคจะนำธรรมะทดทสดไปใหแม พระองคก

เลอกวาธรรมทสำคญทสด คอ พระอภธรรม ทรงแสดง

โปรดโยมแม ๓ เดอน จนโยมแมไดดวงตาเหนธรรม พระ

องคเชอมนหนกแนนแลววาโยมแมเปนพระอรยบคคล

แนนอน จงเสดจลงมายงโลกมนษย

79

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

นเปนเหตใหเรานำพระอภธรรมมาสวดในงานศพจนทก

วนน เพราะวาเปนธรรมทสำคญทสดทพระพทธเจาเลอกไป

ตอบแทนคานำนมแมบนสวรรค

เปรยบเทยบกบตวเราบาง

มนกศกษาถามอาตมาวา ทานอาจารยกเปนคนรนใหม

มาพดเรองสวรรคเปนไปไดอยางไร อาตมาบอกวา ท

พระพทธเจาเสดจขนสวรรค อาจไมสำคญหรอก แตสำคญ

ตรงทวา พระพทธเจาทรงอยในมนษยโลก แตแมนนอยใน

เทวโลก อยกนคนละโลกอยกนคนละภพ แต เพราะ

พระพทธเจาเปนลกกตญญ ความตางแหงโลก ความตาง

แหงภพ จงไมเปนอปสรรคตอการทลกจะกตญญตอแม

ขนาดอยคนละโลกพระองคยงเสดจขนไปแสดงความ

กตญญตอแม แตเราๆ ทานๆ ทงหลายซงเปนมนษย อยใน

มนษยโลก ในโลกเดยวกนแทๆ เหนหนาเหนหลงกนอย เรา

เคยแบงเวลาไปหาพอหาแมบางไหม นเปนเรองสำคญ

พระพทธเจากบเสดจแมอยกนคนละโลก เมอรำลก

นกถงพระคณแมกเสดจไปถงแมจะอยตางกนคนละโลก

80

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

พระองคกทรงทำวซาไป แตเราอยในโลกเดยวกน ไมคอย

กลบบาน ไมคอยโทรศพทหาพอหาแม ไมคอยกลบไป

กตญญตอพอตอแม

พอมาอยกรงเทพฯ กขดรากของตวเองไปปลกไวท

กรงเทพฯ แลวกปลอยใหตนไมใหญไพรระหงซงเปนรากฐาน

ทมาของตวเองคอคณพอคณแมโดดเดยวเปลยวเหงาอยท

บาน ทำอยางนจะถกไหม

พระพทธเจาอยหางจากสมเดจแมคนละโลกกยงทรงหา

วธทจะไปโปรดสมเดจแม ขณะทเราอยกบพอกบแมในโลก

เดยวกน เรายงทำเปนไมเหนพอแมของเรา

บางครงอยาวาแตหางกนแคคนละโลก หางกนแคฝา

หองกน พออยหองหนง แมอยหองหนง ลกอยอกหองหนง

ลกเคยโผลเขาไปในหองนอนของพอของแมไหม โผลเขาไปด

ไหมวาพอแมนอนยงไง ทนอนของพอของแมปเรยบรอยไหม

นหางกนแคฝาหองกน เรายงไมดไมแลทาน ฉะนน

ใครเปนอยางนรบกลบไปดไปแลทานใหดกอนทจะไมมทาน

ใหดแล ฝกเคลยรงานไวเพอไปเยยมพอเยยมแมบอยๆ

81

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กอนจะสายเกนไป

มอยปหนง อาตมภาพกลบจงหวดเชยงราย ทบานม

บานสองหลง หลงหนงเปนบานเดม โยมพอโยมแมอาตมา

อย อาตมภาพเตบโตมาในบานหลงนน อกหลงหนงเปนบาน

ของพสาว ยายเขามาปลกใหมในบรเวณบาน พอโยมแมสน

โยมพอกนอนคนเดยว พสาวกนอนอกหลงหนง บานหนหนา

เขาหากน วนหนงอาตมภาพกลบไปนอนบาน ในชวงเดอน

เมษาอยางน พกจดใหนอนทหองโถงของบานพสาว คยกน

เสรจแลวโยมพอกแยกไปนอนทบานอกหลงหนง

ดกดนคนนน ฝนตกพายฝนฟาคะนอง ฟาแลบแปลบ

ปลาบ ฝนตกหนกมาราวกบหลงคารว ทามกลางเสยงฝน

เสยงฟา อาตมาไดยนเสยงโยมพอไอ เสยงไอของโยมพอ

เลดลอดฝาเสยงฝนเสยงฟาเขามาถงหอาตมา อาตมาลกขน

นงบนเตยง ฟงเสยงพอดงแทรกเสยงฝน

อาตมารสกผดขนมาในใจวานกปแลวทเวลาฝนตก

ฟารองหลงแมเสย เราปลอยใหโยมพอนงโดดเดยวเปลยว

เหงาอยทบานคนเดยว ฝนตกฟาคะนองแบบน ถาเกดโยม

พอเปนอะไรขนมา เปนลมเปนแลงมาใครจะดแล

82

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ความคดเชนนสะเทอนใจอาตมามาก รงขนอาตมภาพ

ถามโยมพ วาพอตนกลางคนทกคนไหม ไอบอยไหม พบอก

วาบางคนทานกลกขนมา บางคนทานกหลบรวดเดยวจบ

บางทตนมาตสองตสามกไดยนเสยงพอลงจากบนไดมาเขา

หองนำทชนลาง

อาตมาบอกวาพ เราทำแบบนกบพอไมถกนะ เกดพอ

เปนอะไรขนมาทามกลางฝนตกฟารอง เราเสยแมไปคนหนง

แลว ตอนนเหลอพระอรหนตในบานองคเดยว เราจะตองไม

ปลอยใหพอของเราอยอยางโดดเดยวเปลยวเหงาอยางน

ทามกลางฝนตกฟารองอก

เมอคนพไดยนไหม เสยงไอของพอลอดสายฝนเขามา

พสาวบอกวาไมไดยน ตายละ เกดพอเปนอะไรขนมา จบไข

หนาวสนจะเปนยงไง

วนนนอาตมภาพเรยกพสาวทง ๔ คนมาคยกน บอก

พ บานหลงนนเกบไว ทำหองอกหองหนงใหพอทบานหลง

ใหญ แลวเอาพอมานอนกบพวกเรา อยาใหพอแยกนอนคน

เดยว ถงแมบานหลงนนพอจะอยมากจรง แตตอนนไมมแม

ดแลพอแลว เอาพอมาอยในชายคาเดยวกบเรา เรากเลย

83

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ตกลงกนระหวาง ๓-๔ พนอง ทำหองใหพออกหองหนง ทำ

หองนำใกลๆ หองพอ ไมตองใหทานเดนจากบนไดชนบนลง

มาชนลาง

จนกระทงทกวนน เวลาอาตมภาพกลบบาน สงหนงท

อาตมาทำกคอ เขาไปดหองนอนของโยมพอ ไปดวามฝนไหม

ผาปทนอนสะอาดไหม หนาตางเปดรบลมไหม อาหารการ

กนพรอมไหม โยมทกรงเทพฯ ชอบเอาแบรนดไปถวาย

อาตมา อาตมากเอาไปใหโยมพอ เพราะฉะนนเวลาอาตมา

กลบบาน ใครเอาของดไปฝากพอ พอกจะแบงใหอาตมา

เพราะอะไร พอกคดถงลก ลกกยงคดถงพออย

ฉะนนทกวนน ถาหากมใครถามอาตมาวา สงไหนท

ทำใหทานอาจารยมความสขมากทสด อาตมาจะตอบวา สขมาก

ทสดของอาตมาคอ กลบบาน แลวยงเหนพออยทบานอยาง

มความสข

84

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

คดถงโยมแม

ตอนทโยมแมอาตมาเสย อาตมากลบบาน ปกตทก

คร งทกลบบาน แมจะยนอยหวบนได แบบชาวบานๆ

ทอดตามองพระลกชายในระยะ ๑๐ เมตร ๑๐๐ เมตร เดน

เขาปากซอยมา แมยนยม ภมใจ

วนหนงแมเสยไป อาตมาเดนกลบเขาบานไป ทอดตา

มองไปทหวบนได ไมมโยมแมมองสวนออกมา อาตมารสก

ไดทนทวาคนเปนลกกำพรามนเปนอยางน เรยนธรรมมาตง

มากตงมาย แตกอนสะอนแลนเปนรวๆ จากทองวงขนมาจก

อยทคอ รสกเลยวาลกทมองขนไปแลวไมเหนจดทแมเคยอย

มนปวดปลาบแคไหนในความรสก

ตอนนอาตมภาพเหลอพระอรหนตอยอกองคหนง

พยายามจะดแลทานอยางดทสด เดอนหนงอาตมภาพกลบ

บานอยางนอย ๓-๔ ครง คาเดนทางนนกเรยกวา เอามา

สรางกฏไดสกหลงหนง เงนนนจะหาเมอไรกได แตถาโยม

พอไมอยกบเราแลว คณจะหาพออยางนนไดจากทไหน

85

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ฉะนน อยากจะถามเราทกผทกคนวา พอแมอยกบเรา

ในโลกเดยวกน เราเคยชะเงอหนาไปมองหาพอไหมวาในหอง

นน พอกบแมนอนกนยงไง พอกบแมอยกนยงไง บนเตยง

นน มใครคอยเปลยนผาปทนอนใหพอแมบาง อาตมภาพซอ

ผาปทนอนไปใหโยมพอปละ ๓-๔ ครง ซอเสอผาไปใหจนพ

สาวเตอนวาตอนนจะเปดรานได ๑ รานแลว อาตมากบอก

วาไมเปนไร หนาทของลกคอซอของทดทสดไปใหพอ หนาท

ของพอคอสวม ถาไมสวมใสกเรองของพอ

เรองของเรองคอทำดตอพอตอแมใหดทสด ถาทำได

อยางนแลว วนหนงเมอทานลวงลบดบขนธไป เราจะไดไม

ตองมาเสยใจ วาไมไดมโอกาสทำดเพอพออก

แลวปหนง กอนทโยมแมอาตมาจะเสย โยมแมบอก

อาตมาวา ทกวนนในหมบานไมมใครมความสขเทาแม พด

ประโยคนไดไมถง ๖ เดอน แมกเสย

เวลาอาตมาคดถงแม อาตมากคดถงประโยคน วาแม

เคยบอกเราแลววา ทกวนนไมมใครมความสขเทาแม ก

แสดงวาแมพอใจทเราดตอทาน

86

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

ฉะนนทานทงหลายซงเปนลก ควรจะดแลคณพอคณ

แมอยางดทสด จนกระทงวนหนง พอกบแมพดออกมาวา

แมภมใจทสดทไดลกมาเปนลก แมมความสขทสดทมลกคน

นมาเกดกบแม

ตองทำใหไดถงขนาดน เราจงจะไดชอวาเปนลกกตญญ

ทแทจรง

ในการกตญญตอพอแมผมพระคณนนเราทำกนได

หลายวธ ทางหนงคอเลยงกายดวยการปรนนบตพดวทานให

กนอมนอนอน ทางหนงกคอเลยงใจดวยการเปนคนดใหทาน

เหน ทำสงดๆ ฝากไวใหโลก แลวพอแมจะมความสขใจทได

เหนลกของทานเปนอนสาวรยแหงชวตทงดงามลำเลศ

ดอกไมทหอมทสดสำหรบคนเปนพอเปนแมคอ

ดอกไมทชอลกกตญ

ดอกไมท เหมนทสดสำหรบคนเปนพอเปนแมคอ

ดอกไมทชอลกเนรคณ พอแมจะมความสขทสดถาไดเหนลก

ของทานเปนลกทมความกตญญ พอแมจะทกขทสดถาได

ตระหนกแกใจวาลกของทานเปนลกเนรคณ

87

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ดอกไมทหอมทสดสำหรบคนเปนพอเปนแม คอดอกไมทชอลกกตญญ

88

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

วธตอบแทนพอแมทดทสด

ฉะนนหากเราตองการจะตอบแทนพระคณพอแมใน

ทางหนงกคอเลยงดทานทางกายอยางดทสด ใหทานไดกน

อมนอนอนเหมอนเรา สอง เลยงดทานทางใจ นอกจากจะ

เปนคนดใหทานเหนใหทานชนใจแลว วธทดทสดคอพาพอ

แมเขามาสเสนทางธรรม

ถาพอแมไมมศลกพาทานมาฝกรกษาศล ถาพอแมไมม

ศรทธากชวนทานใหมศรทธา พอแมมความตระหนกฝกทาน

ใหเรยนรทจะแบงปน พอแมไมเคยเจรญสมาธภาวนากฝก

ทานใหเรยนรศลปะการหายใจอยางมสต

การสถาปนาพอแมไวในธรรม นนคอการกตญญตอพอ

แมอยางสงสด

พระพทธองคเคยตรสไววา ลกทตระหนกรพระคณของ

พอแมเอาพอแมวางไวบนบาขวาคนหนง วางไวบนบาซายคน

หนงดวยความเทดทนอยางสงสด ใหทาน กน นอน อจจาระ

ปสสาวะรดบาซายบาขวาของลกตลอด ๑๐๐ ป ทำขนาดนก

ยงไมไดชอวากตญญตอพอตอแม

89

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ตอเมอใดกตามทลกพาพอแมทไมมศลมารกษาศล พา

พอแมทไมมศรทธาใหมามศรทธา พาพอแมทตระหนถ

เหนยวใหรจกการให และพาพอแมทไมเคยเจรญวปสสนา

กรรมฐานใหมาเรยนรการเจรญวปสสนากรรมฐาน

พดงายๆ วาทำพอแมทไมมธรรมะใหมธรรมะได

สำเรจเมอไร นนแหละคอการชดใชหนบญคณทสำเรจและ

สมบรณทสด ในทศนะของพระพทธศาสนา

ฉะนน ใครกตามทเปนคณลกไดมาฟงธรรมบรรยายใน

วนน ครงหนาพาพอพาแมมาดวย ฝกไวๆ ทำไดอยางนไดชอ

วาเปนลกกตญญของคณพอคณแมแลว

มสภาษตอยบทหนงของคนจนวากนวา “๑๐๐ ความด

ความกตญญมาเปนทหนง” สภาษตของคนไทยซงตดตอนมา

จากพทธวจนะบอกวา กตญญ กตเวท นมตตง สาธรปานง

กตญญกตเวทตา แปลวาความกตญญกตเวทตาเปนเครองหมาย

ของคนด

อาตมภาพคดวาสภาษตจนทวา “๑๐๐ ความด ความ

กตญญมาเปนทหนง” กด สภาษตของพทธศาสนาทวา

90

ร อ ย ค ว า ม ด ค ว า ม ก ต ญ ม า เ ป น ท ห น ง

“ความกตญกตเวทตาเปนเครองหมายของคนด” กด นา

จะเปนคำสำคญทสดซงในชวตนเราทานทกคนจะตองตความ

ใหแตกและนอมนำมาประพฤตปฏบตใหได

คณประสบความสำเรจในทกๆ ดาน แตไมประสบ

ความสำเรจสาขาการเปนลกกตญกยงไดชอวาเปนมนษย

ทลมเหลว ฉะนนขอฝากคำวา “๑๐๐ ความด ความกตญญ

มาเปนทหนง” และ “ความกตญญกตเวทเปนเครองหมาย

ของคนด” เอาไวเปนถอยคำศกดสทธในชวตของเราทานทก

คนไวในทนดวย

อาตมภาพไดใชเวลาบรรยายธรรม เรอง “๑๐๐ ความ

ด ความกตญญมาเปนทหนง” กสมควรแกเวลา ทายทสดน

ขออญเชญคณพระศรรตนตรยมารวมกนเปนตบะ เปนเดชะ

พลวปจจย อำนวยอวยชยใหทกทานทกคนทมสวนรวมกนจด

กจกรรมทเปนศรมงคลเชนน จงมความเจรญงอกงามในรม

ธรรม ในการดำเนนชวต ประกอบไปดวยจตรพธพรชย คอ

อาย วรรณะ สขะ พละ ปฏภาณ ธนสารสมบต โดยทวกน

ทกทานทกคน เทอญ

มารดามหาบรษ

92

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

ขอเจรญพรทานเจาของบานคอคณครเลก คณโยม

ภทราวด มชธน และกลยาณมตรทงหลายทงขาประจำและ

ขาจร

หลายทานกคนๆหนา แลวยงมคนใหมๆ ทงจรมาแลว

กจรไป แตอยางไรกตาม แมจะหางหายกนไปกตดไมตาย

ขายไมขาด หายไป ๒-๓ สปดาห นกถงครเลกกแวะมาทน

บางทไดพบเจาของบานแลวยงไดพบทานอนๆ ซงเปนขา

ประจำอยทนดวย

แมระยะหลงอาตมภาพจะไมไดมาทนบอยๆ แตกยง

ตดตามขาวคราวเสมอ นกอนโมทนาอยในใจวาทานไดทำสง

93

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทดงาม ถงแมละครธรรมะทเราทำอยจะเปนไมขดกานเลกๆ

แตถาจดขนในคนเดอนมดกสำคญมาก

ไมขดกานเลกๆ ถาจดถกกาล ถกเทศะกจะใหแสง

สวางไดมาก หรอบางทเมอเราจดขนมาแลวมคนเอาเทยนมา

จดตอไป ไฟจากกานไมขดกานเลกๆ กอาจจะมพลงสามารถ

สองแสงไดทวบานทวเมอง เพราะฉะนนโครงการละคร

ธรรมะวนอาทตยจงเปนโครงการทดมากๆ

เมอครอาตมภาพนงดละครพรอมกบทานทงหลาย

รสกขนมาในใจวาวนนถงแมไมไดพดออกมา แตดแลวกอมใจ

เพราะวาทำไดงดงามมาก

นกถงชอหนงสอเลมหนงของอ. เอส. ชมารคเกอร

ชอ “Small Is Beautiful” จวแตแจว ทกอยางงายๆ วตถดบ

อยแถวนทงนน รวมทงอาตมภาพดวยกเปนคนแถวน คอไม

ใกลไมไกล รจกมกจกน สงเลกๆนอยๆ ถาไดรบการจดวาง

อยางถกกาลเทศะ ถกทถกทาง สามารถกอเกดแรงดลใจอน

ยงใหญได โดยสวนตวอาตมภาพเชอวาแรงดลใจนนสำคญ

มากๆ

94

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

แรงบนดาลใจคอทมา

อลเบรต ไอนสไตน นกวทยาศาสตรเอกของโลก เคย

พดไวประโยคหนงวา “จนตนาการสำคญกวาความร” แต

อาตมภาพวามสงหนงซงสำคญยงกวาจนตนาการ สงนนคอ

แรงบนดาลใจ จนตนาการจะเกดขนหลงจากไดรบแรง

บนดาลใจ

พระพทธเจาของเรากอนทจะเกดความประทบใจ

ปรารถนาจะเปนพระพทธเจา พระองคกมแรงบนดาลใจ

ไอนสไตน กอนทจะกลายเปนนกวทยาศาสตรผยงใหญกม

แรงบนดาลใจ หรอแมกระทงสตเวน สปลเบรก กอนทจะ

เปนนกสรางหนงผยงใหญ กไดรบแรงบนดาลใจ ตวของ

อาตมภาพเองทมาบวชเปนพระทกวนนกมาจากแรงบนดาล

ใจ

ครงหนงพระพทธเจาเคยเปนพราหมณ หรอเปน

ดาบสชอสเมธดาบส วนหนงเหนชาวบานชาวเมองเตรยม

ถนนหนทาง ทานกเขาไปถามวาเตรยมทำไม ชาวเมองบอก

วาสกครพระพทธเจาทปงกรจะเสดจ ทานวา เอะ ถาเชนนน

เรารวมรบเสดจดวย ทานกชวยเขาเตรยมทำถนนหนทาง

95

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ในระหวางนน ถนนหนทางในชวงททานรบผดชอบยง

ไมเสรจ พระพทธเจากเสดจดำเนนมา สเมธดาบสในเมอทำ

ถนนหนทางไมเสรจจงนอนลง แลวถวายแผนหลงของตนตาง

พนถนนใหพระพทธองคเสดจดำเนนผานบนแผนหลง

เหมอนกบประวตของพระราชนแหงประเทศองกฤษ

องคหนง มเสนาบดคนหนงทำสงหนงซงทำใหพระนางประ

ทบใจมาก เสนาบดคนนไดถวายเสอคลมของตนแกพระนาง

ใสในชวงเวลาวกฤต พระนางตความวาเสอคลมนแทนคำพด

รอยคำพนคำ ทำใหพระนางเชอมนในการทจะอยบนบลลงก

แหงอำนาจแลวบรหารราชอาณาจกรเลกๆ แตวามอานภาพ

ครอบงำโลกทงใบ ถงกบกลาวกนวาดนแดนของสหราช

อาณาจกรนนกวางใหญชนดทพระอาทตยไมเคยตกดน

เชนเดยวกน สเมธดาบสกถวายแผนหลงของตนแลว

กอเกดสงทยงใหญตามมา พอถวายแผนหลงใหพระพทธเจา

ทปงกรเสดจดำเนนผานไปแลว สเมธดาบสกนกในใจวาเอะ

ผทเปนพระพทธเจานยงใหญเหลอเกน ชางมพระศรโฉม

งดงามเปนสงาราศ ถาฉนปรารถนาจะเปนพระพทธเจาบาง

จะไดไหม เรยกวาเหนพระพทธเจาแลวกเกดแรงบนดาลใจ

ปรารถนาจะเปนพระพทธเจา

96

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

พอพระพทธองคเสดจดำเนนผานกลกขนปดแผนหลง

ตงปณธานวา ในอนาคตกาลนานไกล ขอใหขาพระองคได

เกดเปนพระพทธเจาสกชาตหนงเถด

พระพทธเจาทปงกรทรงรบรความปรารถนาของสเมธ

ดาบสกทรงหนมาตรสพยากรณกบเธอวา ดวยเดชะบญทเธอ

ไดถวายแผนหลงตางถนนน ในอนาคตกาลนานไกลเธอจะได

เปนพระพทธเจาพระองคหนงพระนามวา โคตมะพทธะ คอ

พระพทธเจาพระองคปจจบนนเอง

นแหละคอเกดแรงบนดาลใจแลวจงเกดจนตนาการท

จะเปนพระพทธเจา

เพราะฉะนนแรงบนดาลใจจงยงใหญมากๆ เรานงด

ละครเราก เหนแรงบนดาลใจ ดวยแรงบนดาลใจแลว

จนตนาการกเพรด สามารถทจะไปตอยอดทำโนนทำนได

มากมายไปหมด ตวอาตมภาพเองเหนละครเมอครแลวนก

ชมอยในใจวา คนแสดงทงหลายสามารถทำเรองเลกๆ ใหไป

สะกดตอมนำตาของใครตอใครหลายคนได

ทำไมเรองเลกๆ จงสะกดตอมนำตาได บางททำให

นกถงแม อาตมภาพนงดแลวกนกถงแมตวเองมาก โยมแม

97

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ของอาตมภาพทานเสยชวตตอนทานอาย ๖๔ ป ตอนนน

อาตมภาพยงเรยนหนงสอไมถงเปรยญธรรม ๙ ประโยค

อาตมภาพบวชเมออาย ๑๓ แลวกเรยนหนงสอกวาจะจบ

เปรยญธรรม ๙ ประโยคใชเวลาเปน ๑๐ ป ลกชายบวช

เรยนนานเหลอเกน เรยนกนเปน ๑๐ ป โยมแมทนไมไหว

ชงตายเสยกอน

อาตมามาเหนแมกบลกในละครธรรมะกนกถงวา นยง

ดมากๆ ทยงมแมใหรก และรกแม อยากกอดแมกมแมให

กอด อาตมภาพเหนภาพเมอครแลวนกถงแมกไมมแมอยให

เหน อยากกอดแมกไมมแมใหกอด อยากกลบไปกราบทานก

ไมมโอกาส

เราทำงานเขยนหนงสอทำโนนทำนประสบความสำเรจ

มากมาย ไดรางวลมากมาก ไมสามารถไปบอกเลาใหทานฟง

วาลกชายทโยมแมถวายไวกบพระพทธศาสนานนบดนเปน

ตายรายดอยางไร บอกเลาไมได เพราะฉะนนเราทานทง

หลายซงยงมแมอยโชคดกวาอาตมารอยเทาพนเทา คดถงแม

กมแมใหรก อยากไปกอดกมแมใหกอด

พอเกดจนตนาการแลว อาตมภาพเชอมนอยางหนงวา

ลกทกคนทรกแมไมกลาเปนคนเลว อยางนอยๆ กวดจากตว

98

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

เอง คอเมอไรกตามทใจใฝตำ ถานกถงความรกความไวใจ

ของแม นกถงหนาคณแม กเลสมนหดตวได มนหอเหยวไป

เพราะวาอะไร เพราะวาพอหนาของแมลอยมา ความใฝตำ

หายเลย กลว ไมกลาสบตาคณแม

ถงแมทานจะไมอย แตในมโนธรรมสำนกของเรา

ทานกยงคงอยเสมอ

โดยสวนตวของอาตมภาพเองบวชมา ๑๐ กวาป ปน

เขาปท ๑๙ การบวชเปนพระไมใชเปนเรองงาย แตเปนเรอง

ยากมาก เพราะวาเราตองใชชวตทวนกระแสกเลส ไม

เหมอนการเปนคน เปนคนเปนปถชนเมอกเลสเรยกรอง

ตองการใหทำอะไรกเดนตามมนไป นอยครงนกทเราจะเดน

ทวนกระแสกเลส

แตพอเราเปนพระแลวกเลสมนเรยกรองใหทำอะไร

เราตองเดนสวนทางกบมน พระทเดนทวนไดกอยไดนาน

พระทจตใจไมเขมแขง สดทายทนไมไหวกลาสกขาออกไป

สงหนงททำใหอาตมภาพหยดยนอยตรงนได ๑๙ ป

เพราะเมอไรกตามทใฝตำ พอนกถงหนาโยมแมแลวตรงนน

เปนพลงใจหกหามเราจากสงทไมดไมงาม

99

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ความทรงจำยำกำลงใจ

มอยชวงหนงครงทอาตมภาพเปนเณรนอยแลวไป

บณฑบาตผานหนาบานของตวเอง มพระเปน ๑๐๐ รปเลย

เดนบณฑบาตอย มภาพหนงทเปนภาพประทบใจ

ตอนท ขบวนพระหนมนอยๆ เดนผานหนาบ าน

อาตมภาพเหนโยมแมถอกระตบขาวเลกๆ และกบขาวไวใน

มอ ในขณะนนทมอของโยมแมไมมดอกไม ทานกวงวนหา

เกบดอกไมจากบรเวณรวแถวหนาบาน เกบดอกโนนเกบ

ดอกน เรากมองเหนความวนวายของทาน แตเปนความวน

วายทแววตานนเปยมสขมากๆ

ดเถอะวาการไดตกบาตรพระลกชายเหมอนกบเปนงาน

เกยรตยศของโยมแม ทานวนวาย เกบดอกไมวนวายถอโนน

ถอนยงไปหมด แตดวงตาของทานไมยง ดวงตาของทานม

ความสขมาก พอเราเหนภาพนแลวทกครงทใฝตำ นกไปถง

ตรงนนวาดเถดครงหนงคณแมของเราวนวายอยากจะ

ตกบาตรพระลกชายแทบตาย ยอมทงทกสงทกอยางเพอทำ

สงทอยตรงหนาใหดทสด พอนกอยางนไดเรากสามารถทจะ

ประคบประคองตว ฝาคลนลมของกเลสตณหาอยมาไดอยาง

ยาวนาน

100

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

มวนหนงโยมแมของอาตมภาพไปทวด ทานชใหดท

โบสถทวหาร ดประตโบสถ ดหนาตาง ดชอฟาใบระกา แลว

ทานกพดขนมาคำหน งดวยนำเสยงปนสะอนซ งทำให

อาตมภาพในฐานะทเปนเณรนอยสะอกมาก

ทานบอกวาดเถอะลก ตามหนาตาง ตามประตโบสถ

วหารไมมชอแม ชอพอกไมม นกแลวนานอยใจ อยากทำบญ

กไมไดทำ

อาตมภาพกโพลงขนมาคำหนงวา ทำไมจะตอง

นอยใจ ในเมอโยมแมไดถวายสงทดทสดแลวแกพระพทธ

ศาสนา โยมแมกถามวาถวายอะไร อาตมาวากถวายพระ

ลกชายไง พอพดเทานโยมแมกรองไห

ประโยคนประโยคเดยวทำใหอาตมภาพอยยาวมาไม

กลาลาสกขา เพราะคดวาโยมแมไมไดถวายเงนถวายทอง

สรางโบสถ แตทานไดถวายพระลกชาย ประโยคนทำใหเรา

ซอสตยมนคงตอเสนทางนแลวกหยดยนอยยาวมาโดยตลอด

สรปเปนทฤษฎไดอยางหนงวาลกทกคนทรกแม ไมม

ลกคนไหนกลาทำใหแมนำตาตก

101

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

นแหละคอสงททำใหอาตมภาพเหนละครแลวเกดการ

เชอมโยง ตอนทโยมแมของอาตมภาพยงอยนนผกพนกบ

อาตมภาพมากๆ จนกระทงวนหนงทานเสยไป กมโยมพสาว

คนโตเขามาทำหนาทแทน เปนพกเปนเหมอนแม

วนหนงตอนทอาตมภาพยงเรยนหนงสอชนเปรยญ

ธรรมประโยค ๘ อกปหนงกจะเปนประโยค ๙ ปนนด

หนงสอสอบชนดหามเยยมหามประกน คอตงใจมากทมเท

มากจนผายผอม มอยวนหนงปวดหวตวรอนเปนไขหวดนอน

ซม ไมมใครมารมาเหน วนนนพสาวมาเยยม เหนอาตมภาพ

นอนอยบนเตยงดวยพษไข พกพดขนมาคำหนงวา ทำไมจะ

ตองทรมานตวเองถงเพยงน เจบไขไดปวยกพกบางเถอะ

พพดแคน แตอาตมภาพไดยนเสยงโยมพเปนเสยงโยม

แม หนหนาเขาฝาแลวกรองไหนำตาไหลเปนทาง บวชมา

เปน ๑๐ ปไมเคยรองไห พอมาไดยนประโยคทแสนธรรมดา

อยางนนรองไห เพราะทำใหนกถงโยมแม

ตอนทเราปวยเรานกถงวาใครมาดแลเรา ใครปอน

ขาวปอนนำเรา ใครเตรยมหยกเตรยมยาเตรยมผามาเชด

เนอเชดตว พอในวนทเราปวยเหมอนลกนกพลดพอพลด

102

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

แมแลวฝนตกเปยกปอนสนหนาวอยทคาคบไม ใน

บรรยากาศแบบนนเรานกถงโยมแม แตพอไมมโยมแม

โยมพมาพดประโยคนไดยนเสยงเหมอนโยมแม เราน

รองไห

อาตมามองวาคนเราถงจะยงใหญแคไหนกตาม ใน

ซอกเลกๆของจตใจกตองมมมทออนโยนแลวกออนไหว

แลวมมๆ นบางทจะเปนรอยตอททำใหคนคนหนงเปนคน

ดกได จะทำใหคนคนหนงพลกไปเปนคนเลวกได

บางคนทไมมพอไมมแมอาจจะนอยใจกระโดดไปเปน

คนเลวเพอประชดชวต แตคนบางคนทไมมพอไมมแมกอาจ

จะตงใจทำดเพอฝากชอเสยงเรยงนามของพอแมเอาไวใหโลก

ไดตระหนก เพราะฉะนนแงมมเกยวกบพอแมของเรานจง

เปนรอยตอของชวตทสำคญมากๆ

เราจะใชรอยตอนเปนตนทนกาวไปสความดงาม หรอ

จะใชรอยตอนเปนตนทนกาวไปสการใชชวตทผดพลาด น

เปนคตทไดจากละคร

103

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

อยาลมอฐกอนแรก

จากเรองเหลานอาตมภาพจะโยงมาถงพระพทธเจากบ

พระพทธมารดา พระพทธเจาของเรานนใครตอใครกยกยอง

สรรเสรญพระองคทานมาก แตเรามกจะลมไปวาแททจรงถา

ไมมคนคนหนง ซงเปนผหญงทเสยสละมากทสดในโลกกวา

ไดกคงไมมพระพทธเจา

เวลาเราไปวดไปมองโบสถมองวหารเหนศาลาเหนเจดย

มองไปทโบสถเราจะเหนชอฟาใบระกาสวยงามมาก ชอฟาน

อรชรแชมชอยเหมอนกบจะยวทาทายความออนโยนของ

ทองฟา หรอใบระกานนศลปนบรรจงประดบตกแตงอยาง

ประณต เหมอนกบตงใจจะใหทาทายลอเลนกบแสงตะวน

เราเหนโบสถเหนวหารเหนความงดงามแลวเราบอกวา

วเศษจรงๆ เรามกจะมองดยอดแหงความสำเรจ มองดรศมท

สวยงาม แตเราลมนกถงอฐกอนแรกซงถมตวเองเปนราก

เปนฐานของโบสถวหารเหลานน

ความขอนฉนใดเวลาเรามองพระพทธเจากเชนนน คอ

เรานกถงแตความยงใหญของพระพทธเจา แตเราลมอฐกอน

104

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

แรก นนกคอเราลมไปวาใครทอยเบองหลงความยงใหญของ

พระองค สมเดจแมของพระองคคอพระนางสรมหามายา

เปนสตรทยงใหญทสดในโลก ควรจะไดรบการพดถงทกๆ

วนแมดวยซำไป แตเรากไมคอยพด

ในประวตศาสตรพระพทธศาสนาเมอเราศกษาพทธ

ประวตเรากจะมองขามไป เพราะอะไร กเพราะวาพระนาง

สรมหามายานนเมอทรงมพระประสตกาลแลวภายใน ๗ วน

กเสดจทวงคต แลวประวตศาสตรกผานบทบาทของพระองค

ไป

แตแททจรงแลวพระองคยงใหญมาก คอถาพระนางไม

เสยสละกไมมพระพทธเจา

มหาปณธานของพระพทธมารดา

ธรรมดาของมารดาพระโพธสตวนทานวางหลกไวขอ

หนงวา พระครรภของมารดาแหงพระโพธสตวจะเปนท

ประดษฐานอยของพระโอรสซงจะเปนพระพทธเจาในอนาคต

เพยงพระองคเดยวเทานน

105

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

นนหมายความวาใครกตามทตงความปรารถนามาเพอ

เปนพระพทธมารดาตองกลาทจะแลกชวตเพอใหลกของตน

นนสมประสงค พดงายๆ วาถาตงความปรารถนาอยางนแลว

กพรอมทจะตายเพอใหลกไดสมปรารถนา

มแมคนไหนบางทมปณธานอนยงใหญขนาดน คอคด

วาถาลกสมปรารถนาแลวฉนตายได พระนางสรมหามายา

ทรงรความประสงคน ทรงรเงอนไขน เพราะฉะนนจงตง

เจตจำนงทจะมาเปนมารดาของพระมหาบรษ ถงแมตายก

ยอม

ดงนนเมอทรงมพระสตกาลแลว ภายใน ๗ วนกเสดจ

ทวงคตตามกฎเกณฑของผทตงความปรารถนามาเพอเปน

พทธมารดา คอถาอยตอไปกตองมลกคนตอไป แตหลก

เกณฑทานวางไววาครรภของพระนางไมเหมาะสำหรบลกคน

ตอไป ตองมลกคนเดยว ดงนนกตองตายเพอใหลกได

ประสบความสำเรจ

นคอรกของแมนยงใหญ เปนความรกทสามารถทจะ

ตายแทนลกได แตความรกของลกนนบางทไมกลาทจะตาย

แทนพอแทนแม บางทปลอยพอปลอยแมตายจากไปโดยทไม

106

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

เคยไปดใจดวยซำไป เรามเวลาใหคนทงโลกแตกลบไมมเวลา

ใหคณพอคณแม

เมอพระนางสรมหามายาทรงเสยสละพระองคอยาง

นนแลว ถามวาพระพทธองคของเราทรงทำอยางไร ใน

พรรษาท ๗ ทรงระลกนกถงคานำนม ทรงตระหนกอยใน

พระทยตลอดมาวาการทพระองคประสบความสำเรจเปนพระ

สมมาสมพทธเจาได กเพราะวาความเสยสละของสมเดจแม

ทรงทดแทนคณพระมารดา

ดวยเหตนเองในพรรษาท ๗ จงเสดจไปโปรดพระพทธ

มารดาเปนการชดใชหนศกดสทธบนสวรรคชนดาวดงส

พระนางสรมหามายานนหลงจากเสดจทวงคตแลวกเสดจ

อบตไปเปนเทพอยบนสวรรคชนดสต สวรรคชนดสตเปน

หนงในสวรรค ๖ ชน เปนสวรรคชนทรองรบบคคลสำคญๆ

ซ งตอไปจะมาเสดจอบต เปนพระโพธสตวบ าง เปน

พระพทธเจาบาง เปนพระปจเจกพทธเจาบาง

เมอพระพทธองคเสดจขนไปทสวรรคชนดาวดงสแลว

สมเดจแมของพระองคซงขณะนนเปนเทพจากสวรรคชนดสต

กเสดจลงมาทสวรรคชนดาวดงส เพอมาใหพระสมมาสม

107

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พทธเจาซงในแงหนงเปนพระโอรสไดแสดงธรรมโปรด

เปนการชดใชคานำนม

ในการแสดงธรรมโปรดนนทรงเลอกอะไรไปแสดง ทรง

เลอกพระอภธรรมไปแสดง อนนนาคด ทำไมไมเอาธรรมขอ

อนไปแสดง ในฐานะทเราเปนลก เวลาคณแมอยกบเรา เรา

ทานอาหารอรอยๆ กนกถงอยากใหแมไดทานดวย มอะไรดๆ

กอยากแบงใหแม ไดเสอผาดๆ กนกถงทานตลอด อยากให

ทานไดใช

อยางอาตมภาพนถงแมจะเปนพระ ทกๆ ปตอนททาน

ยงอยอาตมภาพไดซอผาถงไปฝากโยมแม ปใหมกซอให

มกรากซอให เมษากซอให วนเกดกซอให ทกวนนโยมพอยง

อยกซอเสอผาฝากทานทกป ทำเชนนมาตลอด เชนเดยวกน

พระพทธองคกคงจะมองจากมมน ดงนนเมอจะแสดง

ธรรมโปรดพระพทธมารดาจงเลอกเอาธรรมะสวนทดทสด

สำคญทสด ลกซงทสดไปแสดงโปรดพระพทธมารดา นกคอ

พระอภธรรม แลวไมไดแสดงแควนเดยวแลวจบ แตทรงใช

เวลา ๓ เดอนสำหรบแสดงธรรมโปรดพระพทธมารดาจน

พระพทธมารดาสำเรจมรรคผลเปนพระอรยบคคล

108

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

พอทำใหพระพทธมารดาเปนอรยบคคลได กเปนอนวา

การชดใชหนศกดสทธนนสำเรจเสรจสนบรบรณ

หลงจากนนออกพรรษาแลวกเสดจลงยงโลกมนษย

เมองทพระองคเสดจลงกคอเมองสงกสสะ เปนเหตใหเกด

ประเพณการตกบาตรเทโวโรหณะ เวลาเราไปตกบาตรเทโว

โรหณะในวนออกพรรษา เรากจะนกวาเราไดตกบาตรพระ

เปนรอยๆ รป แตเราลมไปวาเบองหลงของประเพณนคอ

โอกาสทพระพทธเจาไดขนไปแสดงความกตญญแลวกลบลงมา

เพราะฉะนนวนเทโวโรหณะทแทจรงเราควรจะเรยกวา

เปนวนตอบแทนพระคณแมมากกวา ไมใชวนตกบาตร

ธรรมดา วนแมทแทจรงควรจะเรมตนจากตรงนน คอวนท

พระพทธเจาชดใชหนศกดสทธ เสรจแลวจงกลบมายงโลก

มนษย

ความขอนสะทอนใหเหนอยางหนงวามหาบรษผยง

ใหญทงหลายไมวาทานจะทำประโยชนใหกบคนทงโลก

ขนาดไหน สดทายถาทานยงไมไดทำประโยชนใหพอแม

ของตวเอง ความเปนมหาบรษของทานกไมสมบรณ

109

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระพทธองคกคงถอหลกเชนน ดวยเหตนจงเสดจไป

โปรดพระพทธมารดา เมอ เสรจสนหนศกดสทธแลว

พระองคกยงเหลอหนอกหนหนง นนคอพระนางมหาปชาบด

โคตมผเปนพระมาตจฉาหรอพระมารดาเลยงอกพระองค

หนงซงจะตองใชหนศกดสทธ

หลงจากพระนางสรมหามายาเสดจทวงคตแลว พระนาง

มหาปชาบดโคตมทรงทำหนาทเปนพระแมนานางถนอม

กลอมเกลยงเลยงดพระโพธสตวสทธตถะตอมา

พระองคทรงรำลกถงขอเทจจรงตรงนอยเสมอ ดงนน

เมอมโอกาสกทรงหาวธทจะทดใชหนศกดสทธนตลอดมา

กระทงอยมาวนหนงในชวงตนพทธกาล เสดจนวตพระนคร

พระนางมหาปชาบดโคตมกปรารถนาจะทำบญกบพระ

ลกชาย ผหญงคนไหนกตามทมพระ หรอมลกชายไดบวช

แลวทนไดอยเหนความสำเรจของพระลกชายนาจะเปนผหญง

ทมความสขมากทสดในโลกคนหนง อาตมภาพเชออยางนน

โยมแมของอาตมภาพกอนทจะเสยทานฝากคำพดไวคำ

หนง ทานบอกวา ทกวนนในหมบานของเราไมมใครมความ

สขเทาโยมแม พดประโยคนไมถงปทานกสน ดงนนเวลา

110

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

อาตมภาพนกถงทาน ประโยคนกองอยในหเสมอมา แลว

ทำใหเรารสกวาเราไมเสยชาตเกดทไดมาบวชเปนพระแลว

ทำใหโยมแมมความสข ถงไมไดเลยงกาย แตเรากหลอเลยง

ใจของทาน พระพทธองคกนกอยางนแหละ

พระนานางถวายผาจวร

ดงนนวนหนงเมอพระนางมหาปชาบดโคตมปรารถนา

จะทำบญกบพระลกชาย พระนางทรงแสวงหาผามาถกมา

ทอมาเยบมายอมดวยฝพระหตถของพระองคเอง แลวทำเปน

จวรนอมไปถวายพระลกชาย แตพระพทธเจาไมรบ

พระนางทรงเสยพระทยมากวาแมอยากทำบญกบลก

ทำไมลกไมรบทานของแม

พระพทธองคแนะวาให ไปถวายกบทานสารบตร

พระนางกนอมจวรผนนนททำดวยมอของพระนางไปถวาย

พระสารบตร อครสาวกเบองขวา พระสารบตรกไมรบ ไป

ถวายพระมหาโมคคลลานะ อครสาวกเบองซายทานกไมรบ

ถวายพระกสสปะทานกไมรบ พระนางนอยใจนำตาไหล

สดทายกไปถวายกบพระบวชใหมรปหนง พระรปนนรบ

คณะสงฆกอนโมทนาสาธการ พระพทธองคกอนโมทนาสาธการ

111

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระนางกแปลกใจวาเอะ ทำไมถวายแกพระพทธเจา

พระพทธเจาไมรบ ถวายแกพระผใหญ ทานกไมรบ แตพอ

ถวายแกพระบวชใหมรปหนง คณะสงฆทงปวงจงยนดปรดานก

พระพทธองคทรงเฉลยวาถาตวของอาตมภาพรบ บญท

จะเกดขนกเปนบญชนดทวาจำเพาะเจาะจง ไมใชบญทยง

ใหญอะไร กเพราะวาเราเปนแมลกกน ถาถวายแกพระ

ผใหญกเปนธรรมดาอยแลว เพราะวาพระผใหญกตองไดรบ

ความเคารพนบถอจากคนนนคนนจงไมแปลก แตพอไปถวาย

กบพระหนมบวชใหม ถาพระนางทำอยางนนไดแสดงวาจะ

ตองมพระหทยทกวางขวางมากๆ

คนไมมจตใจกวางขวางคงไมกลาถวายทานใหพระบวช

ใหม เพราะพระบวชใหมอาจจะยงไมมคณงามความดอะไร

มากมาย แตเรากกลาทจะถวาย กลาทจะไวใจทาน

ประเพณตรงนเองเปนตนเหตใหเกดการถวายสงฆทาน

มาจนทกวนน ความหมายระหวางบรรทดของพระพทธเจาก

คอถาพระนางถวายผาแกพระองคแลวพระองคทรงรบ เมอ

พระองคปรนพพานไป พทธจรยาตรงนกจะหายไป แตถา

พระนางถวายแกพระสงฆทบวชใหม นกลายเปนการถวาย

สงฆทาน กเทากบวาพระนางไดใหความสำคญแกพระสงฆ

112

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

คนสวนใหญคดวาการถวายสงฆทานแกพระสงฆมบญ

มาก ตงแตนนมาคนจงนยมถวายสงฆทานแกพระสงฆมาจน

บดน

ขอดของการถวายสงฆทาน

ขอดกคอ หนง ทำใหคนทจะถวายสงฆทานตองฝกใจ

ใหกวางขวางจรงๆ คอเวลาเราจะถวายทานดๆ เราจะนกถง

พระทเราเคารพ ถวายเฉพาะเจาะจง

การถวายเฉพาะเจาะจงทำใหเราเปนคนใจแคบ แต

ถวายสงฆทานทำใหเราเปนคนใจกวาง เปนการฝกละกเลส

จรงๆ นเปนขอดขอทหนง

ขอดขอทสองคอ ทำใหพระสงฆทวทงโลกไมถกมอง

ขาม ไดรบความอปถมภคำชอยตลอดเวลาตงแตอดตจนถง

ปจจบน

ขอทสาม เมอพระสงฆไดรบการอปถมภบำรง พระ

สงฆกจะไมขดสนดวยจตปจจย เมอพระสงฆอยอยางม

ความสขกมกำลงในการเผยแผพระพทธศาสนา กลายเปน

วาการถวายสงฆทานทำใหพระสงฆมความสข มความมนคง

113

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

เมอพระสงฆอยคกบโลก พระธรรมกอยคกบโลก

สนตสขของโลกกมอยตลอดเวลา

นแหละคอวตถประสงคในการททรงปรารถนาใหพระ

แมนานางถวายสงฆทาน แกนทแทจรงกคอสงฆทานเพอสงฆ

สงฆอยธรรมอย ธรรมอยสนตสขของโลกกอย และเกยรต

คณอนงดงามของพระนางกจะอยชวฟาดนสลาย เพราะวา

เปนตนแบบของการถวายสงฆทานนครงทหนง

ตอมาในพรรษาท ๕ พระนางปชาบดโคตมปรารถนา

จะผนวช พอพระพทธองคเสดจมากเสดจไปขอผนวช แตวา

พระพทธองคไมทรงอนญาต ทไมทรงอนญาตเพราะสงคมใน

สมยนนยงไมพรอมทจะเปดรบในเรองของสทธสตร

สตรอนเดยนอาภพมาก มฐานะเปนแควตถของผชาย

ถาสามตายผหญงทยงเหลออยจะตองแสดงความจงรกภกด

ตอสามดวยการกระโดดเขากองเพลงดวย หรอไมเชนนนก

ตองยอมเปนหมายไปจนตลอดชวต เวลาจะแตงงานกไมให

ผชายมาขอ ผหญงตองเปนฝายไปขอผชาย กวาทจะไดผชาย

มาทำสามสกคนนยาก เลนตวจง ใหผหญงบากหนาไปขอ

114

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

เหนไหมวาลำบาก แลวถาเกดสามตายกตองตายตาม

ดวย ถาไมตายตามกถกตราหนาวาเปนหญงกาลอก เพราะ

ฉะนนผหญงในสงคมอนเดยเปนแควตถของผชาย

พระนางปชาบดทลขอ

ดงนนเมอพระพทธเจาจะใหผหญงสกคนหนงบวชจะ

ตองเดนผานกระแสธารอนเชยวกรากของสงคม พระแมนา

นางมาขอบวช พระองคจงไมใหบวช

อยางไรกตามเมอพระองคเสดจกลบไป พระแมนานาง

ทรงตดสนพระทยโกนพระเกศาดวยพระองคเอง ชวนขาราช

บรพารเสดจดำเนนยาตราไปตามพระพทธองคจนกระทงตาม

ไปทนพระพทธองค ณ สถานทแหงหนงจงเขาไปกราบทลขอ

บวช

ทานทงหลายลองคดดเถอะวาสตรทอยในรวในวงไม

เคยลำบาก แตพอปรารถนาจะบวชขนมากตดสนพระทย

ปลงผมนงหมผากาสาวพสตรคอจวร เดนทางเปนรอยๆ กโล

เพอพสจนความตงใจจรงของตนเอง ในระหวางนนกเดนระ

หกระเหนเหนอยหนกหนาสาหสเทาระบมหมด อดอยาก

115

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

หวโหย ทงฝนทงลมทงแดดแผดเผา กวาจะไปถงวดท

พระองคเสดจประทบจำพรรษา เรยกวาระโหยโรยแรงกน

ถงทสด

เทานยงไมเทาไร พอเขาไปกราบทลพระพทธองควา

ขอบวช แตทรงปฏเสธ พระนางมหาปชาบดโคตมไมรจะทำ

อยางไร กลบออกมาทรงกนแสงดวยความนอยเนอตำ

พระทยวา ลกชายไมรกแม แมพสจนตนถงขนาดนกยงไมให

โอกาส ทรงเสดจดำเนนมารองไหอยทซมประตวด

พระอานนท พทธอนชาซงเปนพระนดดาของพระนาง

เหนแลวสงสารมาก บอกวา พระมาตจฉาหยดกนแสงเถด

อาตมภาพจะไปกราบทลพระพทธองคแทน พระอานนทนน

เหนใจสตรเพศมาก เพราะฉะนนในบรรดานกสทธสตรหรอ

เฟมนสตทงหลายเคารพพระอานนทมาก เพราะถาไมมทาน

สตรไมไดบวช พระอานนทกเขาไปเฝาพระพทธองค แตกถก

ปฏเสธเชนเดยวกน

พระอานนทกไปกราบทลขอวาใหผหญงไดบวชเถด

แลวผหญงทจะมาขอบวชกไมใชใครอนไกล กเปนพระ

มาตจฉาของพระองค แตพระพทธองคกปฏเสธ ครงทหนง

116

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

ปฏเสธ พระอานนทกราบทลขอครงทสอง พระพทธองคก

สายพระเศยรปฏเสธ ทรงตรสวาใหผหญงบวชไมได นเปน

เรองใหญถงขนาดพลกประวตศาสตร

พระอานนทกคดวาเมอขอบวชตรงๆ ไมได แสดงวาถา

ใชโจทยเดม คำตอบกคงจะเปนไม ไม ไม พระอานนทก

ฉกคดขนมาวานาจะลองเปลยนโจทยด

ทานทงหลายซงกำลงทำงานลองคดด บางครงปญหา

ตางๆ ทเราแกไมไดแลว มนตดอยในใจ อาจจะเปนเพราะวา

ไมใชปญหาทยากเยน แตเปนเพราะเราตงโจทยผด ลองตง

โจทยใหมด

อาตมภาพเคยไปบรรยายหลายท มอยทหนงเขาเขยน

ปายปกไวทสนาม ปายนนมขอความวาขอบคณทไมเดนลด

สนาม นารกมาก ทำใหไมมใครกลาเดนลดสนาม แตบางท

เขยนไววาหามเดนลดสนาม แตเหนคนเดนเปนทางเลย

ธรรมชาตของมนษยถาถกทาทายอยางนนมนษยจะ

ฝาฝนหรอทพดกนวากฎมไวใหแหก แตถาบอกวาขอบคณท

ไมเดนลดสนาม ฟงแลวไพเราะห คนกไมกลาฝา

117

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระอานนทเปลยนโจทย กราบทลขอใหผหญงไดบวช

ตรงๆ พระพทธเจาไมอนญาต ทานกเปลยนใหมบอกวา ขา

แตพระพทธองค กระหมอมขอทลถามวา ถาสตรมาบวชใน

พระพทธศาสนา สตรมศกยภาพทจะบรรลธรรมเหมอนบรษไหม

พระพทธองคตรสวาบรรลธรรมได ผหญงผชายม

ศกยภาพเทากนทจะบรรลธรรมตามทเราสอน

เมอพระพทธองคตรสอยางน พระอานนทไมรอชาเดน

รกคบ ถาอยางนนทำไมพระองคจงไมอนญาตใหสตรไดบวช

เลา พระพทธองคจำเปนตองรบเงอนไขเมอพระอานนททาน

ชแจงประกอบวา ในเมอสตรเพศมศกยภาพทางสตปญญา

เทากบบรษเพศ ถาเชนนนแลวกแสดงวาไมมอปสรรคใน

เรองของการบวชสำหรบสตร

เมอเปนเชนนทำไมไมทรงอนญาตใหพระแมนานางได

ผนวชเลา พระพทธองคกยอมจำนนตอเหตผลของพระ

อานนท

สดทายทรงเรยกพระนางมหาปชาบดโคตมเขามาแลวก

ทรงมอบครธรรมซงเปนเหมอนกฎเหลก ๘ ประการให

118

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

พระนางรบไปถอปฏบต กฎนถอเปนกฎเหลกจรงๆ เชนบอก

วาถงแมผหญงจะบวชมา ๑๐๐ ปถามสามเณรหรอมพระ

บวชใหมในวนนน ภกษณกตองยอมพรอมทจะไหวพระทบวช

ใหมภายในวนนน ทำไดไหม พระนางมหาปชาบดโคตมบอก

วาทำได กฎทหนกกวานหมอมฉนกยนดจะรบไวดวยเศยร

เกลา

พระองคจงทรงวางกฎอก ๗ ขอ เปน ๘ ขอซงเปนกฎ

ทหนกมากๆ เรยกวาเปนการลดรอนสทธสตรเลยกวาได

พระนางมหาปชาบดกออกพระโอษฐวา กฎนนจะหนกหนา

ปานเหลกไหลหรอปานหนผาอยางไรกตาม หมอมฉนยนดท

จะรบกฎนนไวปฏบตดวยชวต

พอยนยอมพรอมใจอยางนกเทากบวาพระนางไดรบ

บรมพทธานญาตใหบวช กลายเปนสตรคนแรกทไดบวชใน

พระบวรพทธศาสนา และนบแตนนมาสตรอนเดยกหลงไหล

กนเขามาบวชมากมาย

ไมมศาสนาไหนในโลกทเปดกวางเทากบพระพทธ

ศาสนา ดวยเหตนนกเคลอนไหวเพอสทธสตรทวทงโลกจง

ยกยองพระพทธเจากนมาก เพราะวาพระองคเปนมหาบรษ

119

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

คนแรกทมพระทยอนกวางขวางเปดททางใหกบสตรทงโลกได

หยดยนอยางทดเทยมผชายในสงคม

พอพระนางมหาปชาบดโคตมไดบวชเปนภกษณแลวก

ตงใจปฏบตธรรม ในทสดกบรรลพระอรหตผล กลายเปน

พระอรหนตพระองคหนง ถาพระองคสามารถสอนใหสมเดจ

แมเปนพระอรหนตได กเทากบวาไดชดใชหนศกดสทธเบด

เสรจเดดขาดสมบรณ

เมอพระองคไดใชหนศกดสทธแลว อยมาวนหนงพระ

นางมหาปชาบดโคตมเถรกพจารณาสงขารวาจะอยอกไมนาน

จงไปทลลาปรนพพาน

ในวนท ไปทลลาปรนพพานนน พระนางไดออก

พระโอษฐซงนาประทบใจมากๆ นนคอ พระแมนานางได

ตรสบทกวขนมา ๓-๔ บท เปนบทกวทรอยเรยงไวอยาง

ไพเราะทงคำและความ

พระนางออกพระโอษฐวา เมอยงทรงพระเยาว หมอม

ฉนได เปนพระมารดาของพระองค ได เฝาเพยรถวาย

กษรธารา คอนำนมแดพระองค หลอเลยงพระรปกายของ

120

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

ตอมาเมอหมอมฉนไดเขามาบวชในพระธรรมวนยของพระองค พระองคเองกไดถวายกษรธาราคอนำนมแหงธรรมะหลอเลยง

ธรรมกายของหมอมฉนใหเตบใหญ

121

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระองคจนเตบใหญ ตอมาเมอหมอมฉนไดเขามาบวชใน

พระธรรมวนยของพระองค พระองคเองกไดถวายกษรธารา

คอนำนมแหงธรรมะหลอเลยงธรรมกายของหมอมฉนใหเตบ

ใหญ

ครงทยงครองฆราวาสวสย หมอมฉนเปนพระมารดา

ของพระองค แตเมอหมอมฉนไดเขามาสรมเงาของพระวนย

พระองคไดเปนพระบดาของหมอมฉน

เราลองคดดเถดวากวนพนธบทนไพเราะเพยงไร ครง

หนงผหนงเคยใหนำนมตอนเปนคฤหสถ อกครงหนงผหนงก

ใหนำนมตอบแทนไปเปนนำนมแหงธรรมะ นำนมทกลนมา

จากสายเลอดถกชดใชแทนดวยนำนมแหงธรรมะ เรยกวาใน

ฐานะทเปนลก พระพทธองคไดทรงตอบแทนพระคณของ

พระมารดาอยางสมบรณแบบทสด

เมอพระองคตรสอยางนเสรจแลวกทลลาปรนพพาน

พระพทธองคไดจดงานปลงพระบรมศพใหเสรจแลวกนำ

พระอฐนมากอบรรจเปนพระเจดยสำหรบสกการบชาตอไป

คอพทธจรยาของพระพทธองคททรงมตอพระพทธ

มารดาทงสองพระองค ตอพระมารดาพระองคทหนงนนม

122

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

ขอคดทดมากๆ นสตคนหนงเคยถามอาตมภาพวา พระพทธ

องคเสดจขนไปบนสวรรคชนดาวดงส สวรรคมจรงหรอ

อาตมภาพถามวา เธอไปตดใจในความมหรอไมมของสวรรค

ทำไม ทำไมเธอไมตความหมายระหวางบรรทดวาทำไมทรง

ขนไปโปรดพระพทธมารดาบนสวรรค

หางกนแคฝากนหอง

พระพทธมารดากบพระพทธองคนนอยคนละโลก

เสดจแมอยโลกสวรรค ลกอยในโลกมนษย แตความตางแหง

โลกความตางแหงภพเปนอปสรรคตอการทลกกตญญคน

หนงจะทดแทนพระคณแมไหม ไมเปนอปสรรค

แลวเธอเลา เธออยในโลกมนษย นอนบานหลงเดยว

กบแม หางจากพอกบแมแคฝาหองกน เธอเคยคดทจะไป

กอดพอกอดแมไหม มอะไรดๆ ไปใหคณพอคณแม เหมอน

ทพระพทธองคดนดนจากโลกมนษยทะลถงโลกสวรรคไหม

หางกนแคชวฝาหองกนเคยคยกนอยางทอบอนไหม เคย

กราบแทบตกทานไหม เคยมองหนาของแมเราตรงๆ ไหม

เคยดไหมวาวนแตละวน คณพอคณแมเรามหนาตาผวพรรณ

เปลยนไปอยางไร เคยตกนำใหทานอาบหรอเปลา ทำกบขาว

ใหทานทานบางหรอเปลา

123

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

หางกนแคชวฝาหองกนเธอทำอะไรทสพระพทธองคได

บาง หางกนแคชวงยกหโทรศพทถง เคยโทรไปคยกบทาน

ไหม อยในบานเดยวกน ตำบลอำเภอจงหวดเดยวกน โลก

เดยวกน ประเทศเดยวกน เราเคยใหเวลากบคณพอคณแม

ของเราเหมอนทพระพทธองคเสดจดนดนไปโปรดพระพทธ

มารดาบนสวรรคหรอเปลา อนนคอความหมายระหวาง

บรรทดทเราควรจะคด

ตอพระพทธมารดาคนทสองมความหมายระหวาง

บรรทดใหตความไดวา ในการตอบแทนพระคณมารดาบดา

ของเรานน เราเคยใหสงทดทสดกบทานแลวหรอยง

ถงแมการตอบแทนพระคณมารดาจะเปนสงทยากเยน

แสนเขญเพยงไรกตาม พระพทธองคกทำ จะฝาฝนกระแส

สงคมยงใหญขนาดไหนกตาม แตพระองคกทรงเอาพระ

เกยรตยศของพระพทธเจา กลาแหวกประเพณใหโยมแมได

เขามาบวชในพระพทธศาสนา ใครจะดาเรามาดา ขออยาง

เดยวใหโยมแมมโอกาสลมรสธรรมเหมอนกบทเราไดลมบาง

มลกคนไหนบางทยอมลำบากเพอแมเทยบเทากบ

พระพทธองค ลกสวนใหญเพยรทจะเรยกรองตองการจาก

124

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

พอจากแม บางทโทรศพทไปขอสตางค แทนทจะขอดๆ

โทรศพทไปกรรโชกทาน เปนการกรรโชกความรกความ

หวงใยจากทาน บางคนโทรเลขไปหาแชงใหตวเองตายเพอ

พอแมจะไดใหเงนมาเรวๆ บอกวาลกอยโรงพยาบาล คาโรง

พยาบาลเปนหมน เหนไหมวาเราแสดงความรกตอพอตอแม

ของเราอยางไร

นคอพทธคตซงเราควรจะไดเรยนรและนอมมาปรบ

ประยกตใชกบตวของเราเอง อยาใหนอยหนาพระพทธองค

มารดาของพระสารบตร

มารดาของมหาบรษอกทานหนงซงนารกมากกคอพระ

สารบตร พระสารบตรเปนพระอครสาวกเบองขวา มบทบาท

รองจากพระพทธเจา พระสารบตรนนขนชอมากวาเปนคน

กตญญ ทานกตญญทงตอครบาอาจารยและตอโยมมารดา

ของทาน ครงหนงเมอทานยงเปนคฤหสถออกแสวงหาโมกข

ธรรมหรอพระนพพาน รวาชมพทวปไหนไปหมด

มอยวนหนงระหวางการแสวงหาทางจตวญญาณทานได

พบกบพระรปหนง เมอเหนกเกดเลอมใส เปนความประทบ

125

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ใจแรกพบ ทานเดนตามพระรปนนไปหางๆ รอใหทานฉน

เสรจจงคอยเขาไปสนทนา

พระสารบตรเปนนกปรชญาซงฉลาดมาก ทานกราบ

ถามพระรปนนวาพระคณเจาครบ ผวพรรณพระคณทาน

ผองใสนก พระคณทานบวชในศาสนาของใคร พระศาสดา

ของพระคณทานสอนอยางไร พระมหาเถระรปนนบอกวา

อาตมภาพเพงบวชมาไมนาน ยงไมรธรรมะขนลกดอก พระ

สารบตรกบอกวากระผมนอยากรธรรมะ แตวาจะมากจะ

นอยอยางไร ลกไมลกขอนมนตพระคณทานเลาใหฟงบางก

แลวกน การทำความเขาใจเปนเรองของกระผมเอง

พระรปนนกบอกวาสงใดเกดแตเหต พระตถาคตทรง

แสดงเหตและความดบของเหตเหลานนดวย พระมหา

สมณะทรงมปกตสอนเชนน

คำพดสนๆ สบรรทดนกคออรยสจสนนเอง นนกคอ

บอกวาทกสงทกอยางในโลกปรากฏการณทงปวงในโลกลวน

มทมา การจะแกปญหาตางๆ เหลานนจะแกไดกตองแกท

สาเหตไมใชแกทผล นกคออรยสจส ทกข สมทย นโรธ

มรรค

126

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

พระสารบตรครงทยงเปนคฤหสถไดฟงอรยสจสบรรทด

สนๆแคน ดวยความทเปนนกปรชญาชนยอด พอทานกลาว

จบ พระสารบตรกบรรลธรรมเปนพระโสดาบน

ตงแตนนมาหลงจากทานไดบวช ทกคนกอนนอนทาน

จะถามเพอนๆ ทเปนพระดวยกนวาพระอสสชเถระซงเปน

พระทสอนธรรมะทานครงแรกอยทางทศไหนของบานของ

เมอง ถาทานรขาววาวนนครของทานจารกไปทางทศตะวน

ออก ทานกจะหนหวนอนไปทางทศตะวนออกกมลงกราบ

ระลกถงครสามครงแลวถงจำวด ทำอยางนทกวนทกคน

มอยวนหนงพระลกศษยเหนวา เอะ ครบาอาจารยของ

เราเปนพระอรหนตแลวทำไมกอนนอนยงหนหวไปยงทศ

ตางๆ เปนพระอรหนตไมนาจะยดตด กนำเรองนไปกราบทล

พระพทธองค พระพทธองคทรงอธบายวา สารบตร ครของ

เธอไมไดยดตดถอมนในลทธประเพณดอกนะ แตครของเธอ

ระลกถงบรพาจารยคอครคนแรกดวยความกตญญรคณ เมอ

รำลกแลวกไมลมเพยรกมกราบทกครงกอนนอนดวยความ

ออนนอมถอมตน คดวาหากไมมครวนนนกไมมฉนวนน

127

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พระพทธองคจงยกยองทานวาเปนผยอดกตญญในทาง

พระพทธศาสนา นอกจากกตญญตอครแลวทานกตญญตอ

มารดาของทานมาก พระสารบตรมพนอง ๗ คน ทานพาพ

นองมาบวชหมด สวนโยมมารดาของทานโกรธลกชายมากๆ

มทรพยศฤงคารมากมายมหาศาลแตไมมใครสบทอด เพราะ

เจาพคนโตพาพนองไปบวชหมด ทงแมอยกบบานคนเดยว

ใครจะมาดแลสมบต

นกถงพระลกชายแลวกแคนในใจ ขนาดพระลกชาย

เปนพระอครสาวกแลว โยมแมไมเคยเหนดเหนงาม อนน

เปนธรรมชาตของคนเปนพอเปนแม บางทลกชายอาย ๕๐

แลว พอแมกยงเหนลกเปนเดกอยนนเอง

เหมอนพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงตรสเลา วา

สมเดจยาเหนพระองคเปนเดกตลอดเวลา ทรงสอนตลอด

จนถงพระชนมาย ๖๐ พรรษาสมเดจยาจงเลกสอน นน

เพราะแสดงวาทรงเหนในหลวงเปนเดกตงแตเดกจนถงอาย

๖๐ นคอธรรมดาของคนเปนแม จะอยางไรกมองลกวาเปน

เดกเลกอยนนเอง

128

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

มารดาของพระสารบตรกเชนเดยวกน ถงแมลกชาย

ของตวเองเปนพระอครสาวก แตในสายตาของโยมแมทานก

บอกวาเจาตวเลก โกรธเจาตวเลกมาก ไมเคยสนใจยกยอง

สรรเสรญเหมอนกบทคนทงโลกยกยองวาเปนพระอครสาวก

พระสารบตรทานรดวาโยมมารดาของทานนนจตใจแขง

กระดาง เพราะโกรธททานพาพนองมาบวชหมด ทานกหา

โอกาสวาวนไหนกตามทโยมแมมจตใจออนโยน ทานจะกลบ

ไปชดใชหนศกดสทธทดแทนคานำนมใหได

พระสารบตรโปรดมารดา

ทานกรงรอหาโอกาสตอมาจนกระทงลวงมาถงสปดาห

หนงของวาระสดทายแหงชวต พระสารบตร อครสาวกทาน

อาพาธดวยโรคทองรวงหรอลำไสอกเสบ ในชวงเวลานนทาน

นกวาเราคงจะสนอายขยในอกไมกวน แตภาระอนยงใหญ

ท ส ดซ ง เป น เหม อนข อคาท ถ กข งถ กตอกถกตร งถ ก

พนธนาการอยในใจยงไมไดรบการปลดทง นนกคอทานยงไม

ไดโปรดโยมแม ทานจงบอกตวเองวายงนพพานไมได

129

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทงๆ ทรปรางสงขารออนระโหยโรยแรงอยางนนเอง

กอนปรนพพานไมกวน ทานดนดนเดนทางเปน ๑๐๐ กโล

กลบไปบานเกด กลบไปหาผหญงคนหนงซงทานจากมานาน

เหลอเกน

ทานสอนคนทงโลกใหเปนพระอรยบคคลจนนบไมไหว

แตทานกยงตดอยในใจวาถายงไมไดสอนผหญงคนนนกยง

ตายไมได ทานพารปรางสงขารทออนระโหยโรยแรงกลบไป

ยงบานเกดเพอกลบไปหาโยมแม

คณโยมนกออกไหม พระอรหนตผยงใหญตดกเลสได

เดดขาดหมดแลวไมเหลออาลยอาวรณสำหรบคนทงโลก แต

ในเรองของความกตญญทานยงคงคณสมบตขอนไวไมไดตด

ทง เพราะฉะนนความกตญจงปนคณสมบตพนฐานของ

มนษยทงโลก

พระพทธองคทานตรสไววา ภม เว สปปรสานง

กตญกตเวทตา ความกตญญกตเวทเปนรากฐานของการ

เปนคนด จะวดคนวาดหรอไมดนน ใหดวาเขาเปนคนลมตว

หรอไม ดแคนเอง ถาไมลมตวกจดวาเปนคนด ถาลมตวก

ไมใชคนด นคอเกณฑวนจฉย

130

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

ในวนททานกลบมาถงบาน โยมแมเปดหองเลกๆ เปน

หองซงทานใหกำเนดบตรชายคนโตคนนใหพระลกชายได

นอนพกรกษาตว แลวโยมแมกตอนรบอยางเสยไมได เพราะ

ยงไมหายโกรธพระลกชาย

พอพระลกชายมานอนปวยอยทบานตงแตหวคำถง

เทยงคน โยมแมสงเกตเหนวา เอะทำไมหองพระลกชายของ

ฉนมแสงสวางวบวาบตลอดเวลา ทานจะเหนแสงเรองๆ

สวางนวล ไมใชแสงเดอน ไมใชแสงตะวน ไมใชแสงเทยน

ไมใชแสงตะเกยง เพราะแสงนนเปนแสงสวางเรอเรองนวล

งดงามเหลอเกน สวาง เยนสบาย ทอดตามองแลวกไมแสบตา

แสงเหลานนมาวบวาบแลวกหาย มาวบวาบแลวกหาย

ทานกมองดวาเอะ มปรากฏการณอะไรเกดขนในหองของ

พระลกชาย จนกระทงถงเทยงคนกมแสงดวงใหญมากลอย

มาแตเบองบรพาทศ โยมแมกมองเหน เอะ นนแสงอะไร ด

ชางสวางเรองนวลใยงดงามเหลอเกน ลกเขาไปในหองพระ

ลกชายจนอาณาบรเวณบานนนสวางเรองเหมอนกลางวน แต

กเปนแสงนวลแลวกเยนเหมอนแสงจนทร สกพกหนงแสงนน

กหายไป

131

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ลกเขาไปในหองพระลกชาย จนอาณาบรเวณบานนนสวางเรองเหมอนกลางวน

132

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

โยมแมทนความสงสยไมได เขาไปยงหองพระลกชาย

ซงกำลงนอนปวย ยงคำถามวา ลกตงแตลกมานอนปวยอย

แมเหนวามแสงสวางวบวาบแวะเวยนเขามาหองลกตลอด

เวลา ถามหนอยเถดวาเปนแสงอะไร พระลกชายกตอบวา

โยมแม แสงตางๆ ทโยมแมเหนนนเปนประกายรศมของ

เทวดาอารกษทวทงสากลโลกมาเยยมลก

โยมแมตาโต เทวดามาเยยมลกหรอ คอคนอนเดยเขา

นบถอเทวดา ถอวายงใหญมาก มนษยกะจรดนดเดยว แต

เทพเจามทกหนทกแหงมากกวาทรายในแมนำคงคา พอเดน

ไปทวเสนดนเสนหญามเทวดาหมด เทวดามาเยยมลกชาย

ฉน เกดความประทบใจในตวลกชายวายงใหญกวาเทวดา

แลวแมกถามตอวาแลวแสงสดทายทมาเมอเทยงคน

ละลก แสงใหญๆ เรอเรองจนบานเราสวางไปหมดเปนแสง

ของใคร พระลกชายกบอกวา ออ แสงสดทายทเพงมาเมอ

ครนเพงกลบไปเปนแสงสวางแหงประกายรศมของทาวมหา

พรหม

โยมแมอาปากคาง ทาวมหาพรหมทแมนบถอมาเยยม

ลกดวยหรอ เจรญพร ใชแลว

133

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

โยมแมตกใจมาก เพราะอะไร คนอนเดยมเทพเจาทยง

ใหญมากคอทาวมหาพรหม พระอศวรหรอพระศวะ และพระ

นารายณ เทพสามเทพนเปนตรมรตยงใหญ เปนเจาแหงดน

เจาแหงฟากำหนดวถชวต โดยเฉพาะพระพรหมกำหนดวถ

ชวตของมนษยถงขนาดเชอกนวาเปนพรหมลขต เราเกดมา

ชวตจะเปนอยางไรอยใตองหตถของพระพรหม แตพระ

พรหมมาเยยมลกชายฉน เชนนนลกกใหญกวาพระพรหม

หรอ พระสารบตรตอบวา ไมร คดเองเถดแม

โยมแมประทบใจมาก จตใจออนโยน ฉนมลก

ประเสรฐถงขนาดวาเวลาปวยมทาวมหาพรหมมาเยยมไข

ดวย อยตาย ทำไมฉนมองไมเหนคณคาของลก กเรม

ประทบใจในตวลกชาย

พระสารบตรเฝามองวาระจตของโยมแม เอาละทนโยม

แมจตใจออนโยน ถงเวลายอมผากนเสยท นเรยกวาฟอกจน

จตใจโยมแมออนโยน เพราะฉะนนคนเราเวลาจะตอรองอะไร

เขาบอกวาตองเลอกเวลา อยากไดอะไรตองรอเวลา สตรท

พระมหากษตรยโปรดมากๆ จะขออะไรกตองขอตอนทกำลง

หลง นนแหละจตใจกำลงออนโยน พระสารบตรกถอหลกน

ทรงหาวธมานานแลวทจะโปรดโยมแม แตโยมแมจตใจแขง

กระดางตลอด

134

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

คณโยมลองคดดวาในโลกของความเปนจรง ถาเรา

ปลกกหลาบตนหนงแลวดนใตตนกหลาบนเปนดนรวนซย

เรารดนำ นำกทะลทะลวงลงไปถงราก รากกรบนำได สงไป

เลยงลำตน แตถาเราเอากหลาบลงหลมเสรจแลวเราโบก

ซเมนตทบหนาดน เอานำมารด ถามวานำซมถงรากไหม ไม

ซมหรอซมไมไดเพราะหนาดนมนแขง

เชนเดยวกนในการทพระสารบตรจะแสดงธรรมทานก

ตองถอหลกวาตองรอใหหนาดนออน เมอหนาดนออนแลว

เอานำแหงพระธรรมรดลงไปในจตใจของโยมแมกจะซมได

งาย พอจตใจของโยมแมออนโยนทานกแสดงธรรม พอแสดง

ธรรมจบ โยมแมของทานเปนผหญงชาวบานแทๆ ไมเคยแวว

เสยงธรรม ไมเคยฟงธรรมะ ไมรจกภาษาธรรมะเลย แตได

ฟงพระลกชายเทศนจบแลวบรรลธรรมเปนพระโสดาบน

ทนพอทำใหโยมแมเปนพระอรยบคคลไดถอวาสนสด

ภารกจของพระลกชายแลว หนศกดสทธทตดคางกนมาทง

ชาตจบแลว เพราะอะไร กเพราะวาคนทเปนพระโสดาบนจะ

ไดเปนพระอรหนตภายใน ๗ ชาตอยางแนนอน ผทเปนพระ

โสดาบนมหลกประกนแนนอนวาใน ๗ ชาตนจะไมไปเกดใน

ทคต ไมไปเกดเปนสตวเปนเปรตเปนอะไรอกแลว มแตขนส

ทสงอยางเดยว แลวกไดเปนพระอรหนตใน ๗ ชาต

135

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

พอทานทำภารกจของพระลกชายสำเรจเสรจสน เชา

ตรของวนนนทานกนพพานทามกลางการเฝาของโยมแม

นนเอง เรยกวาพอโปรดชดใชคานำนมเสรจทานกนอนตาย

ตาหลบ

ขอคดเตอนใจลก

จากเรองนอาตมภาพไดคตมาขอหนงวา เราผเปนลก

ทงหลาย ถงแมจะทำประโยชนใหกบคนทงโลก แตถาไม

เคยทำประโยชนใหกบคนทดทสดในชวตของเราคอคณ

พอคณแมของเรา สงทเราทำมาทงหมดกนบเปนความดท

วางเปลา อกขอหนงคอเรากราบพระมาหมนองคแสนองค

แตถาไมเคยกราบพอกราบแมกเทากบวาสงททำมาทงหมด

เปนความวางเปลา

นคอพระมหาบรษของเราทงหลายไดวางแบบอยางทด

งามไวให

เรามองดแลวกเปรยบเทยบกบตวเราเถดวาผยงใหญทง

สองทานปฏบตตอมารดาบดาของทานอยางไร อนนเปนเรอง

ในอดต โยงมาถงเรองปจจบน ดมหาบรษในเมองไทยบาง

136

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

โยมมารดาของทานพทธทาส

ทานพทธทาสภกข ตอนททานยงบวชอยเปนพระ

เลกๆ อายแคเบญจเพส ทกวนโยมแมของทานจะใหคนเอา

อาหารใสปนโตไปสงทสวนโมกข ทานพทธทาสเขยนเลาถง

โยมแมของทานเอาไวนาประทบใจมากๆ

ทานบอกวา ตอนทอาตมายงบวชเปนพระเดกๆ ม

ความรไมมาก แตถงกระนนกคดอยเสมอวาอยากตอบแทน

พระคณแม วนไหนโยมแมใหคนนำอาหารใสปนโตมาสงท

สวนโมกขกไดเพยรเขยนขอธรรมะสนๆ ใสในกระดาษเปน

โนตเลกๆ ฝากคนไปใหโยมแมทกวน โยมแมเอาอาหารกาย

ใสปนโตมาเลยงพระลกชาย ลกชายเขยนขอธรรมะเลกๆ

ฝากไปใหโยมแมเปนการหลอเลยงจตใจ คนหนงใหอาหาร

กาย คนหนงใหอาหารใจ

ทำอยอยางนมาตลอดจนกระทงวนหนงโยมแมของทาน

สนไป ทานพทธทาสกเลาตอวา ตอนททานยงเปนพระเดกๆ

มความรธรรมะชนเดกๆ กเพยรเหลอเกนทจะเขยนธรรมะ

อยางเดกๆ สงไปใหโยมแมวนละขอสองขอ เสยดายโยมแม

มาชงตายไปเสยกอน อยากจะทำดกบทาน อยากจะสอน

137

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

โยมแมเอาอาหารกายใสปนโตมาเลยงพระลกชาย ลกชายเขยนขอธรรมะเลกๆ ฝากไปใหโยมแม

เปนการหลอเลยงจตใจ คนหนงใหอาหารกาย คนหนงใหอาหารใจ

138

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

ทานดวยธรรมะขนลกกทำไมได นกแลวกยงคงคาราคาซงไม

หาย

ทานลองคดด ทานทำดตอโยมมารดาของทานถง

ขนาดนนทานกยงบอกวายงคาราคาซง แลวเราทานทงหลาย

เลา โยมพอโยมแมของเรายงอยเราเคยทำอะไรบางทจะไปส

กบทานพทธทาสได

มหาราชายอดกตญ

มาถงมหาบรษอกพระองคหนง คอพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวของเรา อาตมภาพไดอานขอเขยนของพนเอก

ทองคำ ศรโยธน ทานเลาไวดมากๆ ตอนนจดพมพเปน

หนงสอเลมเลกๆ วา “มหาราชยอดกตญญ” เลาถงพระราช

จรยวตรในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวททรงมตอสมเดจยา

ทานเลาวา ในบนปลายพระชนมชพของสมเดจยา

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงอทศเวลา ๕ วนในหนง

สปดาหสำหรบสมเดจยา โดยเสดจไปเสวยรวมกบสมเดจยา

คอสมเดจแมของพระองค หนงวนซงเปนวนพระ พระองค

139

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทรงสมาทานอโบสถศลคอศลแปด ทรงงดขาวเยน จงไป

เสวยรวมกบสมเดจแมไมได อกหนงวนสำหรบสมเดจพระ

ราชนและพระบรมวงศานวงศ

ลองมาถามตวเรา วาอาทตยหนงเรามเวลาใหแมกวน

บางคนบอกลมไปแลว วนเกดแมยงลม แมอตสาหโทรมาหา

ลวงหนาสามวน ปกตแมกไมโทรมากวนลก ทโทรมาคยกบ

ลกเพอใหลกระลกไดวาใกลวนแมแลว เดยวนตองใหแมทวง

เพราะลำพงลกจำไมได แตลกจะจำไดแมนวานดกบแฟน

เมอไร นดประชมวนไหน อนนแมนมาก แตวนแม วนเกด

แมกลบลม

ลกศษยอาตมภาพคนหนงเลาใหฟง เลาแลวกขำ บอก

วาปนตงใจมากวาจะโทรศพทไปหาแม แลววนหนงเธอกตน

ตะลตะลานโทรศพทไป “แม สขสนตวนเกดนะคะ” แมไมด

ตนเตนตกใจเลย เอะ ทำไม แมบอกวาฉนเกดตงแตเดอนท

แลว ลกกหนาแตก

ดเถอะอตสาหจะตงตวเปนคนดกบเขาสกปหนง วน

แมกยงอตสาหขามมาตงเดอนหนง

140

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

นแหละคณลกทงหลาย เราสพระบาทสมเดจพระเจา

อยหวของเราไดไหม ทรงใหเวลาสมเดจแมของพระองคตง

๕ วนใน ๑ สปดาห แลวผเขยนหรอพนเอกทองคำ ศรโยธน

กเลาวาทกวนทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเสดจไปเสวย

รวมกบสมเดจแมของพระองค สมเดจยาทรงเสวยไดมาก

ทรงตกขาวปอนนำทำสารพดให เปนพระกระยาหารทอรอย

ทกมอ เพราะอะไร ความอรอยไมไดมาจากอาหาร แตความ

อรอยนนมาจากนำใจไมตรจากลกสแม จากแมสลก ทรงให

เวลาแมตง ๕ วนใน ๑ สปดาห

เราทานทงหลายใหเวลาแมกวน วนนขอฝากเปนการ

บานกลบไปถามตวเอง

มอยชวงหนงทสมเดจยาทรงพระประชวร เสดจพำนก

อยทโรงพยาบาลศรราช วนหนงพระบาทสมเดจพระเจาอย

หวกทรงพระประชวรเชนเดยวกน เชาวนหนงทหารราช

องครกษกพาทงสองพระองคออกไปพกผอนตากอากาศทตก

ชนบนสด ฟากหนงราชองครกษกเขนพระเกาอของสมเดจ

ยาออกมา อกฟากหนงราชองครกษกเขนรถเขนสำหรบ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวออกมาทงสองพระองคมาเจอ

141

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงพระดำเนนลกจากเกา

อวลแชรไปประคองสมเดจยา ราชองครกษกบอกวาไมไดๆ

เปนหนาทของขาพระพทธเจา

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวตรสมาคำหนงวา ไม

ตอง นแมฉนใหฉนประคองเอง ขาราชบรพารทยนอยใกลๆ

ไดยนแลวกนำตารน อนนคอพระราชจรยวตรทมตอสมเดจ

แมของพระองค

เราทานทงหลายทไดดภาพขาวพระราชสำนกกคงจะ

เคยเหน หลายครงในหลวงทรงประคองพระหตถของสมเดจ

ยาแลวทรงพระดำเนนไปดวยกน วากนวาหลายครงทราช

องครกษทดทาน แตพระองคบอกวาไมตอง นแมฉน ฉน

ประคองเอง

ขอทนาสงเกตคอพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรง

เทดสมเดจยาไวสงมาก ถงแมพระมารดาของพระองคจะมา

จากสามญชน ขณะทพระองคเปนเจา แตพระองคไมเคยนำ

ขอดอยตรงนมาเปนทรงเกยจเดยดฉนท ไมวาจะวาระไหน

หรอโอกาสไหนกตามทรงยกยองสมเดจแมทกครง

142

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

แตเราทงหลายเวลาไปออกงานสโมสร บางทไมกลาพา

แมไป กลวคนอนจะเหน ลกออกจะไฮโซ แตแมเชยจนไม

กลาพาไปไหน บางอางวาแมไมตองไปนะงานน วยรนเยอะ

ใหพวกเราไปเถอะ จรงๆไมกลาพาแมไปปรากฏตวตอ

สาธารณชน อายทจะเปดเผยแม แตแมไมเคยอายทจะบอก

คนอนวาแมรกลก

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไมเคยทรงอายทจะ

ยกยองสมเดจยาตอหนามหาชนในทกๆ โอกาส เราลอง

ดเถอะวาพระราชจรยวตรตรงนมาเปรยบเทยบกบพวกเรา

เราสพระองคทานไดไหม

วากนวาในวาระสดทายแหงพระชนมชพ วนหนง

ในหลวงเสดจมาเยยมสมเดจยาทโรงพยาบาลศรราช กลบ

ถงวงสวนจตรฯ มเจาหนาทโทรศพทไปกราบทลวาสมเดจ

ยาสนแลว ทรงรบเสดจกลบมาทโรงพยาบาล พยาบาล

กำลงหวผมสมเดจยาอย ในหลวงทรงตรงเขาไปหยบหวมา

แลวทรงหวใหสมเดจยาดวยพระองคเอง หวเสรจแลวทรง

ชวยแตงพระองค จากนนทรงกมลงหอมทพระปราง และ

ทรงกมลงกราบ

143

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ผชายซงในแผนดนนจะไมกมพระเศยรใหใคร นอกจาก

พระสงฆกบพระมารดาพระบดาเทานนกมลงกราบอยาง

สดจตสดใจใหกบผหญงทพระองคทรงเทดทนมากทสดใน

โลก ทรงบรรจงหวพระเกศาอยางดทสดแลวกทรงกมลง

กราบ

นนเปนครงแรกทขาราชบรพารทงหลายไดเหนนำ

พระเนตรไหลนอง เปนกราบครงสดทายของพระองค เปน

พระอสสชลทคนทวไปไมเคยไดเหนแลวกไดเหน ขาราช

บรพารทกคนประทบใจมาก ไมมใครพดอะไรออก ทกคน

นกถงแมของตวเอง

ดเถอะ วาพระองครกแมของพระองคขนาดนน

อยาลมพระอรหนตในบาน

หลายคนนกกนแหนงแคลงใจวาทงทอยกบแมไมเคย

ถามแมวาอาบนำหรอยง วนนจะใสชดไหน จะไหวแมยงรอ

ตอนทานเผลอ ตอนทานไมเหนแลวคอยไหวขางหลง ทำ

อยางประดกประเดด แตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวของ

144

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

เราทรงทำทกสงทกอยางตอสมเดจยา สมเดจแมของ

พระองคอยางประณตบรรจง แมกระทงวาระสดทาย

อนนกคอพระจรยวตรของมหาบรษของเราซงยงทรง

พระชนมอย เราทานทงหลายไดยนไดฟงแลวอยาใหความด

นนเปนความดของพระองคเพยงพระองคเดยว แตเราทง

หลายจะตองอญเชญความดงามของพระองคทานมาเปนแบบ

อยางใหชวตของเรา แลวชวยกนกระตนเตอนใหเจรญรอย

ตามพระองค หากแมยงอยกดตอแมใหถงทสด หรอทานสน

ไปแลวกทำตวเปนคนดใหถงทสด

เพราะอะไร เพราะวาตวของลกๆ กคออนสาวรยทม

ชวตของพอของแม ถาเราเปนคนด คนกนกวาพอแมสงสอน

มา แตถาเราเปนคนเลว คนกจะนกตำหนไปถงพอถงแมวา

ไมสงไมสอนลก ทนการจะตอบแทนพระคณพอพระคณแม

นนควรจะทำอยางไร พระพทธองคทานตรสวา ตอใหลกชาย

ลกสาวของพอของแมเอาคณแมมานงบนบาซาย เอาคณพอ

มานงบนบาขวา ใหทานอจจาระ ปสสาวะราดอยบนบาตง

๑๐๐ ป กไมสามารถจะตอบแทนพระคณได

145

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ทำอยางไรเราจงจะตอบแทนพระคณทานได พระพทธ

องคตรสวาลกๆ หลานๆ ทปรารถนาจะตอบแทนพระคณพอ

พระคณแม วธทดทสดไมใชใหเงนใหทอง หากแตเปนการ

ชกชวนพอแมทไมมศรทธาใหมศรทธา ชกชวนพอแมท

ไมมศลใหมศล ชกชวนพอแมทมความตระหนถเหนยวให

มจตใจเลอมใสในการบญการกศล และชกชวนพอแมท

ไมมปญญาใหมปญญา

กลาวอยางสนทสด การตอบแทนพระคณแมทถอวาด

ทสดกคอการชกชวนพอแมใหหนเขามาสเสนทางแหงธรรม

ใครกตามทชกชวนพอแมใหหนหนาเขามาสวถแหงธรรมได

นนกคอทานทงหลายไดตอบแทนพระคณพอแมอยางดทสด

แลวตามแนวทางพระพทธศาสนา

บางคนตอบแทนพระคณพอแมดวยการโอนเงนใหทก

สปดาห บางดวยการใหวตถสงของ บางดวยเสอผาอาภรณ

แตบางทสงเหลานนเขาไมถงจตไมถงใจของทาน เพราะวตถ

ตางๆ เหลานนบางททานกไมมโอกาสไดใช เนองจากของ

เดมมอยแลว บางทวตถตางๆ เหลานนเมอใหไปแลวกไป

หลงลมอยในต อยในซอกในหลบ

146

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

แตถาเราชกชวนพอแมของเราเขามาลมรสพระธรรม

ธรรมะนนสงสถตอยในใจของทานตราบจนวางวายทำลาย

ขนธ แลวธรรมะนนๆ ตดตามทานไปทกภพทกชาต ไมวา

ชาตนหรอชาตหนา

การตอบแทนพระคณบดามารดาทสงทสดกคอ

ตอบแทนดวยพระธรรมอยางทพระพทธเจา พระอครสาวก

ทานพทธทาส หรอพระบาทสมเดจพระเจาอยหวของเราทรง

วางแบบอยางอนดงามไวให

บทสรป

ในทายทสดน อาตมภาพขอสรปเรองมารดาของมหา

บรษสนๆ ดวยคำคมทกลาวมาขางตนวาถาเราดตอคนทงโลก

แตยงไมเคยดตอพอแมของตวเอง นบเปนความดทวางเปลา

กราบพระหมนองคแสนองค แตหากไมเคยกราบพระในบาน

คอพอแมของเรา กนบวาเปนการกราบพระทวางเปลา

ทายทสดนอาตมภาพขอใหเราทานทงหลายไดหลบตา

รำลกนกถงดวงหนาแหงพอแมของเราทกคน นกจนมองเหน

หนาของคนสำคญทสดในชวตของเรา เมอเหนทานชดแลวก

147

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

กระซบบอกทานในใจวาวนนลกชายของพอ ลกสาวของแม

พาตวเองมาฟงธรรมะทภทราวดเธยเตอร ลกทงหลายขอ

นอมเอาคณงามความดนตางพวงมาลยมะล ตางธปหอม

เทยนแพ มากราบสกการะบชาเพอทดใชคานำนม ใหกบคณ

พอคณแม

หากลกทงหลายไดเคยกาวลำลวงเกนคณพอคณแม

ดวยกาย วาจา ใจ ลกกขอเอาธรรมะนตางนำอบนำหอมมา

หลงรดลงทแทบเทาของคณพอคณแม ขอพอแมไดโปรดให

อภยแกลก ขอใหเราทานทงหลายนอมรำลกอยางน ถาเคย

ผดพลาดกขออภยทาน ถาดอยแลวกขอแบงบญแบงกศลนให

คณพอคณแมของเรา ขอเชญเราทงหลายหลบตาลงชวคร

แลวแบงบญแบงกศลพรอมๆ กน

จากนเชญทานทงหลายไดลมตาขน นอกจากเราจะแบง

บญกศลใหพอแมของเราแลว วนนเราเผอแผใหกวางออกไป

ถงสรรพสตวทงโลกดวย ขอใหทานทงหลายประนมมอแลว

แผเมตตา วาตามอาตมภาพ

ขาพเจาท งหลายขอนอมถวายพระราชกศล แด

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว สมเดจพระนางเจาฯ พระบรม

ราชนนาถ พระบรมวงศานวงศทกพระองค ขอพระองคผทรง

148

ม า ร ด า ม ห า บ ร ษ

พระคณอนประเสรฐจงสถตเสถยรในพระสรราชสมบตของ

พระองค ทรงมพระชนมายยงยนนาน ทกทพาราตรกาล

สพเพ สตตา สตวทงหลาย ทเปนเพอนทกข เกดแก

เจบตาย ดวยกนทงหมดทงสน

สพเพ สตตา สตวทงหลาย ทมทกขจงพนจากทกข ท

มสขอยแลว จงสขยงๆขนไป

สพเพ สตตา สขอตตานง ปะรหะรนต ขอสตวทงหลาย

จงมสต รกษาตน รกษาใจ ใหพนจากทกขภยทงสน เทอญ

อาตมภาพไดใชเวลาแสดงธรรมบรรยายมาคดวาพอ

สมควรแกเวลา ในทายทสดนกขออางองคณพระศรรตนตรย

จงมารวมกนเปนตบะ เดชะ พะละวะปจจย อำนวยอวยชย

ใหเราทานทงหลาย ตงแตเจาของบานคอครเลก ภทราวด

มชธน ซงเปนสตรผนายกยองสรรเสรญคนหนงทไดทำงาน

เพอสงคมจนประสบความสำเรจมากมาย แลวกเพยรเคลอน

ยายความสำเรจนนมาเออกบพระธรรมวนยของพระพทธเจา

ดวยการเปลยนโรงละครเปนโรงธรรม แลวกเพยรดำเนน

กจกรรมนมาตอเนองยาวนาน ขอใหเจาของบาน ตลอดจน

149

ห น ง ใ น ร อ ย ว . ว ช ร เ ม ธ

ศษยานศษยมสวนแหงคณงามความดทเราทานทงหลายได

มารวมกนบำเพญในวนนเปนเบองตน

นอกจากนนขอเราทานทงหลายทกผทกคนซงเปนสวน

หนงแหงกจกรรมททรงคณคาตอสงคมเชนน อยกจงมชย ไป

กจงมโชค ปราศจากสรรพทกข สรรพโศก สรรพโรค สรรพ

ภย สรรพเสนยดจญไรทงหลายอยาไดมากลำกรายทานทง

หลาย คดหวงสงหนงประการใดทเปนไปดวยชอบ แลว

ประกอบไปดวยธรรมแลวไซร ขอความคดความปรารถนา

นนๆ จงทำสำเรจ จงพลนสำเรจ และจงพลนสำเรจดวย

กนทกทานทกคน เทอญ

ประวตพระมหาวฒชย วชรเมธ ว.วชรเมธ เปนนามปากกาของ พระมหาวฒชย วชรเมธ ภม

ลำเนาของทานอยทบานครงใต ตำบลครง อำเภอเชยงของ

จงหวดเชยงราย ทานเปนคนทรกการอานมาตงแตเดก

อานทกอยางทขวางหนา จงทำใหทานซมซบความรทกรป

แบบ เมอยงเดก มารดาไดพาทานไปทำบญทวดบอยๆ

ทกวนพระ ซงผลจากการตดตามมารดาไปทำบญบอยๆ น

เอง ตอมาไดกลายเปนแรงบนดาลใจใหทานสนใจหลกธรรมคำ

สอนในพระพทธศาสนา และทำใหหนงสอททานอานไมไดถกจำกดอยเพยงหนงสอความรหรอ

หนงสอบนเทงทวไปเทานน แตหนงสอธรรมะกเปนหนงสอททานสนใจดวยเชนกน

หลงจากจบชนประถมศกษาปท ๖ ทานกไดขออนญาตมารดาบวชเปนสามเณรทวด

ครงใต แตกตางจากเพอนๆ ในวยเดยวกนทมงเรยนตอในชนมธยมศกษาเมอบวชเปนสามเณร

แลว ทานตงใจศกษาเลาเรยนพระปรยตธรรมแผนกนกธรรมจนจบนกธรรมชนเอก แลวยายมา

พำนกอยทวดพระสงห อำเภอเมอง จงหวดเชยงราย เพอศกษาพระปรยตธรรมแผนกบาลจน

สำเรจการศกษาเปรยญธรรม ๖ ประโยค ตอมาเมออายครบ ๒๑ ปจงอปสมบทเปนภกษทวด

บานเกด และยายมาพำนกทวดเบญจมบพตรฯ ในกรงเทพมหานคร เพอศกษาพระปรยตธรรม

แผนกบาลตอจนสำเรจเปนเปรยญธรรม ๙ ประโยค ซงถอเปนการศกษาขนสงสดของคณะสงฆ

ไทย ดานการศกษาทางโลกนน ทานสำเรจการศกษาเปน “ศกษาศาสตรบณฑต” จาก

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช และ “พทธศาสตรมหาบณฑต” จากมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณ

ราชวทยาลย ปจจบนทานไดรบเชญให เปนอาจารยสอนนกศกษาระดบปรญญาโทท

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรและมหาวทยาลย

ศรปทม นอกจากนนกยงรบเชญเปนวทยากรบรรยายวชาการทางพระพทธศาสนาใหกบหนวย

งานตางๆ อกมากมาย ในแงจรยวตรสวนตวนน นอกจากทานจะเปนพระนกวชาการ พระนกคด

นกเขยนแลว ทานกยงสนใจฝกสมาธภาวนาอยางตอเนองมาเปนเวลากวาสบป

รายนามผรวมศรทธาพมพหนงสอเรอง "หนงในรอย"

ลำดบ ชอ-สกล จำนวนเงน

1 คณปขอม เพชรช 32,000

2 ชมรมรกษธรรม

ปตท.สผ. และพนกงานบรษท 22,070

3 คณวรนทร โกรท 20,100

4 คณสรารตน สาหรายทอง 10,000

5 ร.อ.สวทย-คณแมอำไพ ทดพทกษกล 10,000

6 พระเอกชย สรญาโน 5,000

7 คณพรลภส เสถยรวงศา 5,000

8 คณพอวชระ-คณแมทองสก โลทารกษพงษ 5,000

9 คณพชรา องอรวจตร 4,200

10 คณพรพรรณ บญธรรม 4,120

11 คณศรอร ไพหารวจตรนช 3,750

12 คณศรวรรณ ชนอสระยศ 3,050

13 คณสมศกด ศรสทศนกล 3,000

14 คณรสลน วรยะพนธ 3,000

15 พระครธรรมธรโรจน 2,500

16 รานทองเพยวพรรณ 2,500

17 คณปราณปฐา ชายเมอง,

คณอฬารน สมสวรรณ, คณนโม ชายเมอง 2,500

18 คณบญศร สนธยางกล 2,000

19 คณเอองฟา โตคงทรพย 2,000

20 คณวรรณ ทศนปญญา 2,000

21 คณนนทพร สมเจตนและครอบครว 2,000

22 คณมนา-คณประยทธ เสตถาภรมย 2,000

23 คณจนตนา ลทวสมบรณ 1,500

24 คณรมดา วราวรกล 1,960

25 คณออยใจ 1,760

26 คณมาลน พนประพาส 1,650

27 คณสจนต วงศผกพน 1,650

28 คณธนชนก พมจนทร 1,620

29 รานบานปนสข 1,300

30 คณจระวฒน จรสสรยงค 1,260

31 คณทกษณา เพมผล 1,200

32 คณปานจต 1,200

33 คณนรรตน ธรรมโรจน 1,180

34 คณญาณนท เลศประสทธวงศ 1,050

35 คณอรทย ไทยผลตเจรญ 1,040

36 คณเรวตร-คณวลยา แสงนล 1,000

ลำดบ ชอ-สกล จำนวนเงน

37 คณโชคชย-คณวลาวลย องคชยกลรตน 1,000

38 คณอรนช ลวระพนธ 1,000

39 คณศภสร อรยวฒยากรและครอบครว 1,000

40 คณเพยรศกด ประทป ณ ถลาง 1,000

41 คณวชร อทธอาวชกล 1,000

42 คณอรญญา มณรตนะพร 1,000

43 คณเกษณย ศรโชคธนทรพย 1,000

44 คณวยะดา วงศอนสรณ 1,000

45 คณพรชย-คณสวรรณ มงคลตรรตน 1,000

46 คณวนชน ธรรมไพโรจน 1,000

47 คณอนวรรต-คณวรรณทนา ลลาภทร 1,000

48 คณวนทนย เงาวรยศรพงศ 1,000

49 คณวนเพญ เกตสกล 1,000

50 คณพชรา ธรรมลขตชย 1,000

51 คณสรภช ลมสกล 1,000

52 คณสรภช ลมสกล 1,000

53 คณศภธรช ใจนนท 1,000

54 คณบศรนทร ตายเพชร,

คณอรณช ฉายะบระกล 1,000

55 คณสพชชา เจรญยง 1,000

56 คณวนดา นามอภชาตขจร 960

57 พ.ญ.อษณย ปอยสงเนน 900

58 คณอาภรณพรรณ 870

59 คณออยใจ สกลรตน 620

60 คณเสกอนนต หรญสรารมย 610

61 คณสจนต วงศผกพน 600

62 อ.จนตนา เกาะกายสทธ 600

63 คณะบคคลผชวยพยาบาล

ฝายประกนสงคม รพ.สำโรง 600

64 คณวรวรรณ เหมทานนท 580

65 คณประเสรญ ชยประสทธ 530

66 พ.ต.อ.ประจกษ-คณดวงกมล นาคศรสข 500

67 คณจกรกฤษณ ศรโม 500

68 คณอกษรา ชตมาวรพนธ 500

69 คณนำทพย ทวคณ 500

70 คณภมสทธ ปลงฤทธสทธ 500

71 คณณฏฐ อนญชพฒน 500

72 คณเขมนจ นนทาวมลศร 500

ลำดบ ชอ-สกล จำนวนเงน

73 คณณฐวด เทยนสวสด 500

74 คณณาณภค อาวรณ 500

75 คณนยม จราพงษ 500

76 คณมรกต จงไพศาล 500

77 คณสพตรา กตตเจรญเกยรต 500

78 คณแมทศนย ลทวสมบรณ 500

79 คณไพฑรย สาชล 480

80 คณทอศร หรสกล 480

81 คณนนทกร-คณวาสน สกกะพลางกร 480

82 คณลาวณย เตยงหงษากล 450

83 คณศภรย กลดลกชย 430

84 คณจรวย มงคลลาภกจ 400

85 คณสมพงษ มณรตนะพร 400

86 คณสะอาด พมพกนต 400

87 คณวชรจกร อธปญญา 370

88 คณเสร โลหตถจรยา 320

89 ผไมประสงคออกนาม 300

90 คณธเนศ ตยะสตยกลโกวท 300

91 คณชยพร ยงเฮง 300

92 คณรสรน กตตธวน 300

93 คณฐานตา-คณมาล-คณพชย-คณพสทธ

จนทรวฒรงกล 300

94 คณนวพร หอมจนทร 300

95 คณวภา จรญธรรมโชต 270

96 คณสรศกด 250

97 คณสวรรณ ทองอนทร 250

98 คณจารพฒน ธญรตนมงคล 220

99 คณรชร พทนโชต 200

100 คณคำรณ เตาทองและครอบครว 200

101 คณเกศมณ ศรมงคโล 200

102 คณพลชย-คณวนเพญ ศรวะรมย 200

103 คณอทธพล-คณประวณา อาจศร 200

104 คณฝน ทหารไทย สขาภบาล 1 200

105 คณบศรา แซโซว 200

106 คณภควน ยอดรตนชย 200

107 ดต.ชาญศกด คงหาว 200

108 คณอภชา กมลรตนชย 200

ลำดบ ชอ-สกล จำนวนเงน

109 คณนงเยาว เสอโต 100

110 คณประเทอง นาคบว 200

111 คณกลนท แสงนาค 200

112 คณชษพพงศ เตชาธาราทพย 190

113 คณพงศเดช มานะกล 190

114 คณสวรรณ พฤกษจนดา 100

115 นาวาตรชชชย-คณรญชกา ทองชน 100

116 คณโอภาส กรวรรณ 100

117 คณศรวรรณ สขแสนไกรศร 100

118 คณณชาดา รพ.สมทรปราการ 100

119 คณเวธกา สขแสนไกรศร 100

120 ครอบครวสงขมณรกษ 100

121 น.ต.สมห แกวจนดา 100

122 คณเชาวรน ภทรโชคชวย 100

123 คณนงนช เสอโต 100

124 คณแมเสยบ แซเตยว 100

125 คณจรภทร วรงคพรกล 100

126 คณชยภทร-คณธนท วรงคพรกล 100

127 คณปญญา-คณจรยา ปยะจนทรวจตต

และครอบครว 100

128 คณเพมศกด-คณศรรตน-ด.ช.จรวฒน-

ด.ช.ธรภทร สรระเทวน 100

129 คณดลยา ธญญศร 100

130 คณภาวณ เพชราภรชต 100

131 คณเสาวนย หนวงศธรรม 100

132 คณวสกร ศรพา 100

133 คณรญชกา ทองชน 100

134 บรษทนนยาง 90

135 คณประเสรฐ ชยประสทธ 90

136 ร.ต.ท.หญงวรษฐพร ตลงวจตร 80

137 คณตะวน จนทราสกาววงศ 60

138 คณวชระ มานะสทธ 60

139 คณประเสรฐ ชยประสทธ 50

140 คณนงลกษณ วมลรงรศม 30

141 คณวราลกษณ ฤกษศรพงษ 30

142 คณลำใย เสอโต 20

143 คณเพมพงศ-ด.ช.เอกสหส ธนพพฒนสจจา 20

รวม 211,940

รายนามผรวมศรทธาพมพหนงสอเรอง "หนงในรอย"

www.kanlayanatam.com

ชมรมกลยาณธรรม