1. alar - Taxes.Gov.Azvn.taxes.gov.az/haqqinda/esasname/IdxalIxrac.pdf · 3.1.2. İdxal-ixrac...
Transcript of 1. alar - Taxes.Gov.Azvn.taxes.gov.az/haqqinda/esasname/IdxalIxrac.pdf · 3.1.2. İdxal-ixrac...
1
Azərbaycan Respublikasının vergilər nazirinin 28
mart 2019-cu il tarixli 1917040100293500 nömrəli
əmri ilə təsdiq edilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi yanında İdxal-İxrac Əməliyyatları
üzrə Nəzarət Departamentinin
ƏSASNAMƏSİ
1. Ümumi müddəalar
1.1. Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyinin (bundan sonra - Nazirlik) struktur
vahidi olan Vergilər Nazirliyi yanında İdxal-İxrac Əməliyyatları üzrə Nəzarət Departamenti
(bundan sonra - Departament) vergi orqanları tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Vergi
Məcəlləsi (bundan sonra Vergi Məcəlləsi) və Azərbaycan Respublikasının Gömrük Məcəlləsi
(bundan sonra Gömrük Məcəlləsi) ilə müəyyən edilmiş qaydada ölkəyə gətirilən malların
gömrük dəyərinin düzgün müəyyən edilməsi, vergi və rüsumların qanuna uyğun
hesablanması, dövlət büdcəsinə köçürülməli olan ödəmələrin vaxtında büdcəyə köçürülməsi,
ölkə ərazisində sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki və hüquqi şəxslər tərəfindən ölkəyə
gətirilən malların dəyərinin aşağı salınması, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin
qarşısının alınması, idxal-ixrac fəaliyyəti ilə məşğul olan, o cümlədən üçüncü şəxslər üçün
mal idxal edən şəxslər tərəfindən qanunvericiliyə əməl edilməsi və sahibkarlıq subyektləri
arasında rəqabət mühitinin qorunması sahəsində (bundan sonra - müvafiq sahədə) tədbirləri
həyata keçirir, müvafiq sahədə fəaliyyətin effektivliyinə və qanunvericiliyə uyğun icrasına
cavabdehdir və buna görə məsuliyyət daşıyır.
1.2. Departament öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını,
Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri, Vergi Məcəlləsini,
Gömrük Məcəlləsini, “Gömrük tarifi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununu,
Azərbaycan Respublikasının 12 iyun 2001-ci il tarixli 141-IIQ nömrəli Qanunu ilə təsdiq
edilmiş “Dövlət vergi orqanlarında xidmət haqqında Əsasnamə”ni, Azərbaycan
Respublikasının digər qanunlarını, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 29 mart 2001-ci il
tarixli 454 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi
haqqında Əsasnamə”ni, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin digər fərman və
sərəncamlarını, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını,
nazirliyin Kollegiya qərarlarını, Azərbaycan Respublikasının vergilər nazirinin (bundan sonra
— vergilər naziri) əmrlərini, sərəncamlarını və bu Əsasnaməni rəhbər tutur.
1.3. Departament öz vəzifələrini yerinə yetirərkən və hüquqlarını həyata keçirərkən
Vergilər Nazirliyinin digər struktur vahid və bölmələri, habelə dövlət və yerli özünüidarəetmə
orqanları ilə qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyət göstərir.
1.4. Departament qanunvericiliyə uyğun sərəncamında olan dövlət əmlakına, xəzinə və
bank hesablarına, üzərində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gerbinin təsviri və öz adı
həkk olunmuş möhürlərə, müvafiq ştamplara və blanklara malikdir.
1.5. Departamentin saxlanma xərcləri və fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının dövlət
büdcəsi və qanunvericiliklə nəzərdə tutulan digər mənbələr hesabına maliyyələşdirilir.
2
2. Departamentin fəaliyyət istiqamətləri
2.1. Departamentin fəaliyyət istiqamətləri aşağıdakılardır:
2.1.1. İdxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyicilərinin fəaliyyətinə nəzarət etmək
məqsədilə məlumatlar toplayır, monitorinqlər keçirir, vergi ödəyicilərinin qarşılıqlı əlaqələrini
və riskləri təhlil edir, operativ vergi nəzarəti keçirir, o cümlədən idxal olunan malların daşıyıcı
tərəfindən mal sahibinə çatdırılmasına nəzarət edir;
2.1.2. İdxal və ixrac edilən edilən malların uçotunu aparır, gömrük orqanları ilə birlikdə
ölkəyə idxal olunan malların eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə, habelə idxal və ixrac
olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının dövriyyəsinə nəzarəti həyata keçirir;
2.1.3. İdxal-ixrac əməliyyatları zamanı rüsum və vergilərin hesablanmasına nəzarət
edir, rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısının alınması üçün tədbirlər görür və
sahibkarlıq subyektləri arasında rəqabət mühitinin qorunmasını təmin edir;
2.1.4. Müvafiq sahədə vergi siyasətinin formalaşmasında iştirak edir, bununla bağlı
Nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər verir və bu siyasətin həyata keçirilməsini təmin edir.
3. Departamentin vəzifələri
3.1. Departament, bu Əsasnamə ilə müəyyən edilmiş fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun
olaraq aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirir:
3.1.1. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi ilə birlikdə hazırlanmış
birgə nəzarət fəaliyyətinin planının icrasını təmin etmək;
3.1.2. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən hüquqi və fiziki şəxslərin fəaliyyəti üzrə
risklərin müəyyən edilməsi məqsədilə məlumatlar toplamaq, monitorinqlər keçirmək, riskləri
təhlil etmək, risk meyarına düşən idxal–ixrac fəaliyyəti ilə məşğul olan və ya onları təmsil
edən şəxslər və daşıyıcılar barədə gömrük orqanı ilə qarşılıqlı məlumat mübadiləsini həyata
keçirmək;
3.1.3. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən mal sahibinin ünvanına, anbarlarına, realizə
məntəqələrinə və ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olduğu yerlərə çatdırılması prosesi üzrə gömrük
orqanları ilə birgə nəzarət prosedurlarını müəyyən etmək və çatdırılmasına nəzarət etmək;
3.1.4. Sərbəst dövriyyə üçün buraxılış və məsul saxlanc gömrük proseduru altında
rəsmiləşdirilməsi başa çatmış malların anbar sahələrinə (təsərrüfat subyektlərinə)
daşınmasına nəzarəti həyata keçirmək məqsədilə sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan
şəxslərin anbar sahələrinin (təsərrüfat subyektlərinin) qeydiyyat vəziyyətini müəyyən etmək;
3.1.5. İdxal-ixrac fəaliyyəti ilə məşğul olan vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan
Respublikasının vergi və gömrük qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
3.1.6. Vergi orqanında uçota durmadan idxal-ixrac sahəsində fəaliyyət göstərən fiziki və
hüquqi şəxsləri, həmçinin uçota alınmayan obyektləri (təsərüffat subyektlərini) müəyyən
etmək;
3.1.7. İdxal-ixrac əməliyyatlarını aparan vergi ödəyicilərinin fəaliyyət göstəricilərini təhlil
etmək və vergidən yayınma ehtimalı olan vergi ödəyicilərini müəyyənləşdirməklə
qanunvericiliklə və Nazirliyin normativ sənədləri ilə müəyyən edilmiş müvafiq tədbirlərin
görülməsini təmin etmək;
3.1.8. Gömrük təmsilçilərinin (gömrük brokerlərinin), daşıyıcı şirkətlərin, üçüncü şəxslər
üçün malları idxal-ixrac edən şəxslərin, habelə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə daşıyıcı rolunda
3
çıxış edən fiziki və hüquqi şəxslərin, eləcə də yerli və xarici nəqliyyat şirkətlərinin siyahısını
tərtib etmək, həmin şəxslərin idxal-ixrac əməliyyatları üzrə fəaliyyətinə nəzarət etmək, bu
sahədə fəaliyyətin daha da təkmilləşdirilməsi istiqamətində təhlillər aparmaq və təkliflər
hazırlayaraq Nazirliyin rəhbərliyinə təqdim etmək;
3.1.9. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətə uyğun olaraq, idxal-
ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanunauyğun hesablanmasına nəzarət etmək,
habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısının alınması məqsədi ilə
qanunvericiliklə və Nazirliyin normativ sənədləri ilə müəyyən edilmiş tədbirlər görmək;
3.1.10. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin gömrük və vergi
qanunvericiliyinin tələblərinə əməl etməsini və sahibkarlıq subyektləri arasında rəqabət
mühitinin qorunmasını təmin etmək;
3.1.11. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatlar əldə etmək, onların gəlir və xərclərinin
uçotunun aparılmasının təmin edilməsi üçün tədbirlər görmək;
3.1.12. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan malların
eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
3.1.13. Rüsumsuz Ticarət Mağazalarında malların uçotunun aparılmasına və
dövriyyəsinə nəzarət etmək;
3.1.14. İdxal olunan mallar, o cümlədən nəqliyyat vasitələri gömrük sərhədindən
keçirilənədək həmin mallar, o cümlədən nəqliyyat vasitələri barədə gömrük orqanlarına
təqdim edilmiş bəyannamələrdə göstərilən məlumatları yoxlamaq, habelə qabaqlayıcı
tədbirləri hazırlamaq;
3.1.15. İdxal və ixrac edilən malların gömrük bəyannamələri əsasında uçotunu
aparmaq;
3.1.16. İdxal-ixrac əməliyyatları aparmış vergi ödəyiciləri barədə vergi orqanında olan
baza məlumatları və digər mənbələr əsasında qarşılıqlı təhlil aparmaq və nəticələri barədə
Nazirliyə məlumat vermək;
3.1.17. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən və vergilərin ödənilməsindən yayınan
şəxslərin aşkar olunması məqsədilə vergi ödəyicilərinin qarşılıqlı əlaqələrini təhlil etmək və
nəticələri barədə Nazirliyə məlumat vermək;
3.1.18. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən vergi ödəyicilərinin ƏDV sub-uçot
hesabları üzrə vəsaitlərin dövriyyəsinə nəzarət etmək və təhlil aparmaq;
3.1.19. Ölkəyə idxal olunan mallar üzərində həyata keçirilən iqtisadi siyasət tədbirlərinin
ayrı-ayrı mal qrupları üzrə vergitutma bazasına təsirinin araşdırılması və eləcə də idxal
gömrük rüsum və vergilərin dərəcələrinin daxili istehsala təsirinin öyrənilməsi və xarici iqtisadi
fəaliyyətin mənfi təsirindən qorunması yollarını təhlil etmək;
3.1.20. İdxal və ixrac olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının dövriyyəsinə nəzarət
etmək, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və ixracı, o cümlədən idxalı ilə məşğul olan
fiziki və hüquqi şəxslər barədə əldə edilmiş əlaqəli məlumatlar əsasında təhlillər aparmaq;
3.1.21. İxrac əməliyyatlarının şəffaflığını təmin etmək, xarici iqtisadi fəaliyyətin həyata
keçirilməsi nəticəsində əldə edilmiş və müvafiq qanunvericiliyə uyğun olaraq Azərbaycan
Respublikasında müvəkkil bankın hesabına ödənilməli olan xarici valyuta vəsaitlərinin
4
xaricdən qaytarılmasına nəzarət etmək və bununla bağlı aidiyyəti qurumlara sorğular
göndərmək;
3.1.22. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni
mənafelərinin pozulmasını doğuran səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri
daxilində tədbirlər görmək və Nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
3.1.23. Operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin nəticələrinin Vergi Məcəlləsi, Azərbaycan
Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsi (bundan sonra İnzibati Xətalar Məcəlləsi) və
Vergilər Nazirliyinin müvafiq qərar və əmrləri ilə müəyyən edilmiş qaydada rəsmiləşdirilməsini
və vergi ödəyiciləri barəsində tərtib edilmiş sənədlərin uçotda olduqları vergi orqanlarına
aidiyyəti üzrə göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
3.1.24. Vergi ödəyicilərində keçirilmiş operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin nəticələrinə
əsasən tərtib edilmiş aktların, aktlar üzrə çıxarılmış qərarların, habelə qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş digər hallarda Departamentin qəbul etdiyi qərarların surətlərini vergi
ödəyicilərinə göndərmək (təqdim etmək);
3.1.25. Səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlər üzrə dövlət, yerli özünüidarəetmə
orqanları, hüquqi və fiziki şəxslərdən, habelə Vergilər Nazirliyinin struktur vahid və
bölmələrindən daxil olmuş məktub, sorğu, ərizə, şikayət, təklif və digər sənədlərə (inzibati
şikayətlər və korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalarla bağlı şikayətlər istisna olmaqla)
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə və qaydada baxılmasını, araşdırılmasını,
cavablandırılmasını və göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
3.1.26. Korrupsiya hüquqpozmaları və korrupsiyaya şərait yaradan hallar, vergi
orqanlarının nüfuzuna xələl gətirə biləcək hərəkətlərə (hərəkətsizliyə) yol verilmə halları
barədə məlumatlar aşkar edildiyi halda bu barədə müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün
Nazirliyə məlumat vermək;
3.1.27. İnzibati Xətalar Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq tərtib edilmiş protokolların
və digər sənədlərin baxılması üçün aidiyyəti üzrə göndərilməsini, Departamentin çıxardığı
qərarların vergi ödəyicisinə təqdim edilməsini (göndərilməsini), inzibati xəta haqqında
protokol və qərar üzrə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq müvafiq
tədbirlərin görülməsini təmin etmək;
3.1.28. Departamentin həyata keçirdiyi tədbirlər nəticəsində departament tərəfindən
tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarının və inzibati cərimələrin Azərbaycan Respublikasının
Vergi Məcəlləsinə və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə uyğun olaraq alınması üçün materialların
vergi ödəyicisinin uçotda olduğu vergi orqanına göndərilməsini təmin etmək;
3.1.29. Siyahıya alınmış aksiz markası olmayan və ya saxta aksiz markaları ilə
markalanmış, habelə məcburi nişanlama ilə nişanlanmalı olan, lakin nişanlanmamış və ya
saxta məcburi nişanlama ilə nişanlanmış malların müsadirə edilməsi ilə bağlı məhkəmədə
iddia qaldırmaq;
3.1.30. İddia ərizələrinin hazırlanmasını təmin etmək, səlahiyyətlərinə aid edilmiş
məsələlərlə əlaqədar məhkəmələrdə iddiaçı, ərizəçi, cavabdeh və 3-cü şəxs (maraqlı şəxs)
qismində, həmçinin təhqiqat, istintaq və məhkəmə orqanlarında olan cinayət işləri üzrə xüsusi
ittihamçı, mülki iddiaçı və zərərçəkmiş şəxs qismində iştirak etmək, məhkəmə işləri üzrə vergi
orqanlarının mənafeyinə uyğun olmayan qanunsuz və əsassız qərarlardan şikayətlərin
verilməsini təmin etmək;
3.1.31. Səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlərlə əlaqədar məhkəmələrdə iddiaçı (mülki
iddiaçı), ərizəçi və zərərçəkmiş şəxs qismində iştirak etdiyi işlərin, həmin işlərlə, həmçinin
inzibati xətalar haqqında işlərlə bağlı olan sənədlərin, o cümlədən iştirak edilmiş işlərin
5
nəticələri üzrə qəbul edilmiş məhkəmə qərarlarının və vergi orqanlarının mənafeyinə uyğun
olmayan qanunsuz və əsassız qərarlardan verilmiş şikayətlərin müvafiq proqram təminatına
işlənilməsini təmin etmək;
3.1.32. Departamentin cavabdeh və 3-cü şəxs (maraqlı şəxs) qismində iştirak etdiyi
işlərlə bağlı daxil olmuş iddia ərizələrinin, iddia ərizələrinə əlavələrin, iddia ərizələrinə verilmiş
etirazların, həmin işlərlə bağlı verilmiş vəsatətlərin, çıxarılmış məhkəmə qərarlarının, vergi
orqanlarının mənafeyinə uyğun olmayan qanunsuz və əsassız qərarlardan verilmiş
şikayətlərin müvafiq proqram təminatına işlənilməsini təmin etmək;
3.1.33. Departamentin iddiaçı, cavabdeh, 3-cü şəxs (maraqlı şəxs) qismində iştirak
etdiyi məhkəmə işləri üzrə qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qərarlarının icrasını təmin
etmək, o cümlədən həmin məhkəmə qərarlarının vergi ödəyicisinin şəxsi hesab vərəqəsinə
işlənilməsi üçün müvafiq tədbirlər görmək;
3.1.34. İbtidai istintaqı Vergilər Nazirliyinə həvalə edilmiş Cinayət Məcəlləsinin müvafiq
maddələrində nəzərdə tutulmuş cinayət xarakterli əməllərə yol vermiş vergi ödəyiciləri
barəsində səlahiyyətləri daxilində qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi üçün sənədlərin
(materialların) və ya onların təsdiq olunmuş surətlərinin aidiyyəti üzrə göndərilməsini təmin
etmək;
3.1.35. Departamentdə kargüzarlıq işlərini təşkil etmək, ona ümumi rəhbərliyi və
nəzarəti həyata keçirmək, daxil olan bütün sənədlərin qeydiyyatını aparmaq (qeydiyyata
alınması tələb olunmayan korrespondensiya istisna olmaqla), onların təyinatı üzrə
çatdırılmasına və daxili hərəkətinə nəzarət etmək;
3.1.36. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərman və sərəncamları ilə, habelə
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamları ilə verilmiş
tapşırıqların, təsdiq edilmiş dövlət proqramı və tədbirlər planlarının, habelə nazirliyin əmr və
qərarları ilə təsdiq edilmiş tədbirlər planlarının departamentin funksional fəaliyyət istiqamətləri
üzrə icrasını təşkil etmək, icrası ilə bağlı hesabatların aidiyyəti üzrə təqdim edilməsini təmin
etmək;
3.1.37. Departamentin icraatında olan sənədlərin, habelə Vergilər Nazirliyinin əmr,
sərəncam, göstəriş, Kollegiya qərarları və digər təşkilati-sərəncam sənədləri ilə verilmiş
tapşırıqların Departamentin strukturları tərəfindən vaxtında və keyfiyyətlə icra olunmasını
təşkil etmək, ona ümumi rəhbərliyi və nəzarəti həyata keçirmək;
3.1.38. Qüvvədə olan hüquqi aktlara və Vergilər Nazirliyinin normativ sənədlərinə
uyğun olaraq Departamentin arxiv işini həyata keçirmək, sənədlər saxlanılmaq üçün Dövlət
arxivinə təhvil verilənə və məhv edilənədək onların saxlanılmasını təmin edən tədbirlər
görmək;
3.1.39. Səlahiyyətləri çərçivəsində kadr sənədlərinin tərtibini və rəsmiləşdirilməsini
“Dövlət vergi orqanlarında xidmət haqqında Əsasnamə”nin, Əmək Məcəlləsinin və digər
aidiyyəti hüquqi aktların və Vergilər Nazirliyinin normativ sənədlərinin tələblərinə uyğun
həyata keçirmək;
3.1.40. Departamentdə vətəndaşların qəbulunun həyata keçirilməsini qüvvədə olan
hüquqi aktların və Vergilər Nazirliyinin “Dövlət vergi orqanlarında vətəndaşların qəbulu və
vergi ödəyiciləri ilə görüşlərin keçirilməsi Qaydaları”na uyğun təşkil etmək, o cümlədən
Departamentdə keçirilən rəsmi qəbulları, tədbirləri və görüşləri təşkil etmək;
3.1.41. İcra intizamına əməl edilməsi, vətəndaşların qəbulu, habelə kargüzarlıq, arxiv
işlərinin həyata keçirilməsi vəziyyətini mütəmadi olaraq təhlil etmək, nəticələrini müzakirə
6
etmək, yol verilmiş nöqsanların aradan qaldırılması üçün müvafiq tədbirlər görmək və aşkar
edilmiş nöqsan və çatışmazlıqlar haqqında Vergilər Nazirliyinin rəhbərliyinə məlumat vermək;
3.1.42. Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin fəaliyyətinin icrasına mane olan məsələlər
meydana çıxdıqda bununla əlaqədar sənədlərin qanunvericiliyə uyğun formada
hazırlanmasını və aidiyyəti üzrə göndərilməsini təmin etmək;
3.1.43. Vergi risklərinin minimallaşdırılması məqsədilə vergi ödəyiciləri ilə qarşılıqlı
etibarlılığa və şəffaf münasibətlərə əsaslanan əməkdaşlıq münasibətləri yaratmaq, biznes
subyektlərinin məlumatlandırılması məqsədilə vergi orqanları ilə qarşılıqlı fəaliyyətini təşkil
etmək;
3.1.44. Departamentdə mühasibat uçotunu büdcə təşkilatları üçün İctimai Sektor üçün
Mühasibat Uçotunun Beynəlxalq Standartlarına uyğun təşkil etmək və aparmaq;
3.1.45. Departamentin növbəti il üzrə saxlanma xərcləri smetasının layihəsini müəyyən
olunmuş vaxtadək hazırlamaq və baxılmaq üçün Vergilər Nazirliyinə təqdim etmək;
3.1.46. Dövlət büdcəsindən, həmçinin büdcədənkənar fonddan ayrılan vəsaitdən
təyinatı üzrə istifadə olunmasına, Departament tərəfindən aparılan hesablaşmaların və digər
maliyyə-təsərrüfat əməliyyatlarının, habelə öhdəliklərin icrasının düzgünlüyünə, pul
vəsaitlərinin və maddi qiymətlilərin saxlanılmasına nəzarət etmək;
3.1.47. Debitor və kreditor borclarının, bank və kassa üzrə dövriyyələrin, aktivlərin,
habelə onların köhnəlməsinin uçotunu aparmaq;
3.1.48. Departamentdə mal-materialların, o cümlədən Departamentin vəzifəli
şəxslərinin xüsusi geyim formalarının hərəkətinin hesabatını tərtib etmək və Vergilər
Nazirliyinə təqdim etmək;
3.1.49. Departamentin işçilərinə əmək haqqının, məzuniyyət, ezamiyyə və əmək
qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi ilə əlaqədar ödənişlərin, təqaüd və müavinətlərin vaxtında
verilməsi üçün tədbirlər görmək;
3.1.50. Vergilərin və digər icbari ödənişlərin dövlət büdcəsinə vaxtında köçürülməsini,
işçilərə əmək haqqı ilə bağlı arayışların verilməsini, aidiyyəti dövlət orqanlarına hesabatların
təqdim olunmasını təmin etmək;
3.1.51. Departament üzrə ciddi uçot blanklarının hərəkətinə nəzarət etmək və uçotunu
aparmaq;
3.1.52. Qanunvericilikdə müəyyən edilmiş hallarda vergi qanunvericiliyinin pozulmasına
yol vermiş vergi ödəyicilərinin məsuliyyətə cəlb olunması prosesində normativ hüquqi aktlar,
Vergilər Nazirliyinin qərar və əmrləri ilə təsdiq edilmiş prosedur qaydalara riayət edilməsini
təmin etmək;
3.1.53. Görülmüş işlərin nəticələri barədə Vergilər Nazirliyi tərəfindən müəyyən
olunmuş forma üzrə hesabatlar hazırlamaq və vaxtında aidiyyəti üzrə təqdim etmək;
3.1.54. Nazirliyin digər struktur vahidləri və bölmələrinin, o cümlədən digər dövlət
orqanlarının müvafiq sahə ilə bağlı fəaliyyətini əlaqələndirmək;
3.1.55. Vergilər Nazirliyinin inkişaf konsepsiyasının həyata keçirilməsini öz
səlahiyyətləri daxilində təmin etmək;
3.1.56. Departamentin strukturlarının iş planlarının tərtib edilməsinə və icrasına nəzarət
etmək;
3.1.57. Departamentdə öz səlahiyyətləri daxilində daxili nəzarəti təşkil etmək;
3.1.58. Departamentin fəaliyyətinin və strukturunun təkmilləşdirilməsi istiqamətində öz
səlahiyyətləri daxilində təkliflər vermək;
7
3.1.59. Vergilər Nazirliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün şəkildə
icrasını təmin etmək;
3.1.60. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
3.1.61. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
3.1.62. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn vəzifələri həyata
keçirmək.
3.1.63. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
4. Departamentin hüquqları
4.1. Departament öz vəzifələrini yerinə yetirmək üçün aşağıdakı hüquqlara malikdir:
4.1.1. İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarətin gücləndirilməsi və vergi ödəyicilərinin idxal-
ixrac əməliyyatları üzrə fəaliyyətinin yoxlanılması məqsədi ilə müstəqil şəkildə və ya aidiyyəti
vergi orqanları ilə birlikdə Vergi Məcəlləsinin 50.1.2 – 50.1.9 və 50.1.11 – 50.1.13-cü
maddələrində göstərilən məsələləri əhatə edən, dəmir yolları, hava yolları, dəniz və quru
yolları nəqliyyatı üzrə, o cümlədən Vergilər Nazirliyinin məlumat bazasında mövcud olan,
həmçinin vergi orqanlarından, aidiyyəti dövlət orqanlarından və digər şəxslərdən daxil olmuş
məlumatların təhlil edilməsi nəticəsində müəyyən edilən riskli vergi ödəyiciləri barədə
məlumatlar əsasında operativ vergi nəzarəti tədbirləri keçirmək;
4.1.2. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərində bütün maliyyə sənədlərini,
mühasibat kitablarını, hesabatları, smetaları, nağd vəsaitləri, qiymətli kağızları və başqa
qiymətliləri qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada yoxlamaq, operativ vergi nəzarəti
zamanı nəzarət tədbirinə aid olan məsələlərlə bağlı vergi ödəyicilərindən və ya onun vəzifəli
şəxslərindən lazımi izahatlar, arayışlar, məlumat və sənədlər almaq, eyni zamanda vergi
ödəyicilərinin gəlir götürmək üçün istifadə etdikləri, yaxud vergi tutulan obyektlərin
saxlanılması ilə bağlı olan istehsal, anbar, ticarət və digər ərazilərinə, binalarına (yaşayış
sahələri istisna olmaqla) daxil olmaq, habelə binalara və ərazilərə, sənədlərə, əşyalara baxış
keçirmək, Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada elektron və (və ya) kağız formatda
aparılan sənədləri və əşyaları götürmək;
4.1.3. Rüsumsuz ticarət mağazaları yerləşən zonalara daxil olmaq və nəzarət tədbirləri
həyata keçirmək;
4.1.4. Gömrük təmsilçiliyi (gömrük brokerləri) və gömrük daşıyıcılarının fəaliyyətinə
gömrük orqanları ilə birgə nəzarət etmək;
4.1.5. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə elektron
hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində məlumatları əldə
etmək;
4.1.6. İdxal-ixrac əməliyyatları üzrə vergi ödəyicilərinin fəaliyyətinin yoxlanılması ilə
əlaqədar Vergi Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq vergi orqanının vəzifəli şəxslərinin
səlahiyyətləri çərçivəsində vergi ödəyicilərinin gəlir götürmək üçün istifadə etdikləri, yaxud
vergi tutulan obyektlərin saxlanılması ilə bağlı olan istehsal, anbar, ticarət və digər
ərazilərinə, binalarına (yaşayış sahələri istisna olmaqla) daxil olmaq və qeyd olunan
ərazilərə, binalara, habelə sənədlərə və əşyalara baxış keçirmək, sənədlər tələb etmək, Vergi
8
Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada elektron və (və ya) kağız formatda aparılan sənədləri
və əşyaları götürmək;
4.1.7. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
4.1.8. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq, habelə idxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi orqanları
tərəfindən həyata keçirilmiş səyyar vergi yoxlamalarının nəticəsi barədə, habelə vergi
ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə məlumat və hesabatlar almaq, nəticələri ümumiləşdirmək,
təhlil etmək, bu sahədə vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının baş vermə səbəblərinin
və şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
4.1.9. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
4.1.10. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
4.1.11. Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada mütəxəssisləri, ekspertləri,
tərcüməçiləri və müşahidəçiləri cəlb etmək;
4.1.12. Nəzarət qaydasında mal alqısını həyata keçirmək;
4.1.13. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
4.1.14. Müvafiq sahə, habelə digər məsələlər üzrə məhkəmə və ya hüquq-mühafizə
orqanlarında Departamentin qanunla qorunan mənafeyini müdafiə etmək;
4.1.15. Vergi ödəyicilərində keçirilən vergi nəzarəti tədbirləri zamanı vergi
qanunvericiliyinin pozulması ilə bağlı işlərə baxmaq, hüquqi, fiziki və vəzifəli şəxslərə maliyyə
sanksiyaları və inzibati cərimələr tətbiq etmək, qanunvericilikdə nəzərdə tutulan hallarda
Departament tərəfindən qəbul edilmiş qərarları ləğv etmək;
4.1.16. İdxal əməliyyatlarını həyata keçirən vergi ödəyicilərini və onlardan mal alan
şəxslərin qeydiyyatda olmayan obyektlərinin (təsərüffat subyektlərinin) vergi orqanında
qeydiyyata alınması üçün zəruri tədbirlər görmək;
4.1.17. İdxal-ixrac əməliyyatları üzrə malların və anbarların uçotunu aparmaq
məqsədilə əlaqəli məlumatlardan və digər məlumatlardan istifadə etmək;
4.1.18. Malların və anbarların uçotu sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması
hallarına dair məlumatları toplamaq, qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi vəziyyətinə
nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən qanunamüvafiq
tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
4.1.19. Müvafiq sahə üzrə Vergilər Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və
yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki və hüquqi şəxslərə zəruri məlumatlar (sənədlər)
barədə sorğu vermək və onlardan belə məlumatları (sənədləri) almaq;
4.1.20. Vergi ödəyicilərinin məlumatlandırılması və maarifləndirilməsi məqsədi ilə
seminarlar, brifinqlər və səyyar görüşlər keçirmək, KİV-də məlumatlar və elanlar vermək;
4.1.21. Müvafiq sahə üzrə beynəlxalq təcrübəni öyrənmək və qabaqcıl təcrübənin
tətbiqi ilə bağlı təkliflər vermək;
4.1.22. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq, təkliflər
vermək;
9
4.1.23. Müvafiq sahədə vergi siyasətinin və vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi
sahəsində təkliflər vermək;
4.1.24. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və onların ixtisasının artırılması
üçün təkliflər vermək;
4.1.25. Departamentin əməkdaşlarının təlim tələbatlarının müəyyən edilməsini,
treninqlərin təşkil olunmasını təmin etmək;
4.1.26. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək.
4.1.27. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
5. Departamentin fəaliyyətinin təşkili
5.1. Departamentin strukturunu və işçilərin sayını vergilər naziri müəyyən edir və təsdiq
edir. Departamentin strukturuna 2 idarə (İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsi, Risklərin
idarə olunması idarəsi) və 2 müstəqil bölmə (Müraciətlərə baxılması və hüquq bölməsi,
Mühasibat uçotu və koordinasiya bölməsi) daxildir.
İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinə 3 şöbə (Operativ nəzarət şöbəsi, Malların
və anbarların uçotu şöbəsi, Ərazi qurumları üzrə iş şöbəsi), Ərazi qurumları üzrə iş şöbəsinə
4 bölmə (Dəmiryolu nəqliyyatı üzrə bölməsi, Hava nəqliyyatı bölməsi, Dəniz nəqliyyatı
bölməsi, Avtomobil nəqliyyatı bölməsi), Risklərin idarə olunması idarəsinə 2 şöbə (Analitik
təhlil şöbəsi, Qarşılıqlı əməliyyatların təhlili şöbəsi) daxildir.
5.2. Departamentin fəaliyyətinə vergilər naziri tərəfindən vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilən şəxs (baş direktor) rəhbərlik edir. Baş direktor Departamentə həvalə olunmuş
vəzifələrin yerinə yetirilməsi və hüquqların həyata keçirilməsi üçün şəxsən məsuliyyət daşıyır.
5.3. Baş direktorun vergilər naziri tərəfindən vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilən
müavinləri vardır. Baş direktorun müavinləri onlara baş direktor tərəfindən həvalə edilmiş
vəzifələri yerinə yetirir və bunun üçün şəxsən məsuliyyət daşıyırlar. Baş direktor olmadıqda
onun səlahiyyətlərini müəyyən edilmiş qaydada baş direktorun müavinlərindən biri həyata
keçirir.
5.4. Departamentin digər vəzifəli şəxsləri vergilər naziri tərəfindən vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
6. Vəzifəli şəxslərin səlahiyyət bölgüsü, cavabdehlik və məsuliyyət
6.1. Baş direktor:
6.1.1. Departamentin fəaliyyətini təşkil edir və ona rəhbərlik edir;
6.1.2. Departamentə həvalə edilmiş vəzifələrin icrasını təmin etmək məqsədilə tərtib
edilmiş iş planlarını və digər bu kimi sənədləri təsdiq edir, habelə iş planında nəzərdə
tutulmuş tədbirlərin icra edilməsinə nəzarət edir;
6.1.3. Departamentin tabeliyində olan strukturların işçilərinin digər strukturların iş
prosesinə cəlb edilməsi barədə Nazirliyin rəhbərliyi qarşısında məsələ qaldırır, əmək, icra və
xidmət intizamına riayət edilməsinə nəzarət edir, Departamentin əməkdaşlarına xidməti
vəzifələrinin icrası ilə əlaqədar əmrlər və göstərişlər verir;
10
6.1.4. Səlahiyyətləri daxilində rəsmi yazışma aparır, daxili sənədləri, Departament
adından göndərilən xaric olan sənədləri, habelə vergilər nazirinin müvafiq əmrləri ilə
imzalamaq səlahiyyəti verilmiş digər sənədləri imzalayır, təsdiq edir, müvafiq möhürdən
istifadə edir, habelə onların imzalanması hüququnu bu Əsasnamə və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş hallarda baş direktorun müavinlərinə həvalə edir;
6.1.5. Baş direktorun müavinləri arasında vəzifə bölgüsünü aparır və müvafiq fəaliyyət
sahələrinin idarə olunmasını onlara həvalə edir;
6.1.6. Vergi ödəyicilərində öz səlahiyyətləri daxilində operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin
həyata keçirilməsi, keçirilmiş nəzarət tədbirləri üzrə tərtib edilmiş materiallar əsasında vergi
qanunvericiliyinin pozulması ilə bağlı işlərə baxılması, hüquqi, fiziki və vəzifəli şəxslərə
maliyyə sanksiyaları və inzibati cərimələrin tətbiq edilməsi barədə qərar qəbul edir;
6.1.7. Departament üzrə Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasında müzakirə edilməli
məsələləri müəyyən edir və bu barədə təkliflərini Vergilər Nazirliyinin rəhbərliyinə təqdim edir;
6.1.8. Bu Əsasnamənin 1.2-ci bəndində göstərilən hüquqi aktların və normativ
sənədlərin vaxtında və lazımi səviyyədə icrasını təmin edir;
6.1.9. Vergilər nazirinin 06.06.2017-cı il tarixli 1717040100828300 nömrəli əmri ilə
verilmiş səlahiyyətləri yerinə yetirir;
6.1.10. Departamentə həvalə olunmuş vəzifələrin yerinə yetirilməsi və hüquqların
həyata keçirilməsi məqsədilə Vergilər Nazirliyinin bütün strukturlarından zəruri məlumat və
sənədləri əldə edir;
6.1.11. Departamentdə icra intizamına əməl edilməsi vəziyyətini daim nəzarətdə
saxlayır, kargüzarlıq və arxiv işlərinin, habelə vətəndaşların qəbulunun qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilməsini təmin edir;
6.1.12. Departamentin vəzifəli şəxsləri barəsində həvəsləndirmə və intizam tənbehi
tədbirlərinin görülməsi üçün Nazirliyin rəhbərliyinə təqdimatlar verir;
6.1.13. Departamenti təmsil edir;
6.2. Baş direktorun əmri ilə baş direktorun müavininə (müavinlərinə) Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 27 sentyabr 2003-cü il tarixli 935 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq
edilmiş “Dövlət orqanlarında, dövlət mülkiyyətində olan və paylarının (səhmlərinin) nəzarət
zərfi dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərdə və büdcə təşkilatlarında kargüzarlığın
aparılmasına dair Təlimat”ın tələbləri nəzərə alınmaqla, Departament tərəfindən göndərilən
qərarları, aktları, bildirişləri, tələbnamələri, icra sənədi olan sərəncamları, xəbərdarlıq və
uyğunsuzluqlarla bağlı məktubları və digər sənədləri imzalamaq hüququ verilə bilər. Vergi
ödəyiciləri və vətəndaşlardan daxil olan müraciətlər üzrə hazırlanan cavab məktubları yalnız
baş direktor tərəfindən imzalanır.
6.3. Baş direktor, onun müavinləri, direktorlar və rəhbərlər işçi qüvvəsindən səmərəli
istifadə edilməsi məqsədilə iş stajı və peşəkarlıq səviyyələrini nəzərə almaqla hər bir
əməkdaş üzrə iş bölgüsünü müəyyən edir, onları əlaqələndirir, işlərin həyata keçirilməsini
təşkil edir, həmin işlərin effektiv və qanunvericiliyin tələblərinə uyğun şəkildə icrasına nəzarət
edir və buna görə bilavasitə cavabdehdirlər.
6.4. Departamentin işçiləri bu Əsasnamənin tələblərinin pozulmasına görə Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq olaraq məsuliyyət daşıyırlar.
11
7. Departamentin strukturuna daxil olan idarə, şöbə və bölmələrin vəzifələri və
hüquqları
7.1. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.1.1. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətə uyğun olaraq,
idxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanunauyğun hesablanmasına nəzarət
etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısının alınması məqsədi ilə
tədbirlər görmək;
7.1.2. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən hüquqi və fiziki şəxslərin fəaliyyəti üzrə
risklərin müəyyən edilməsi məqsədilə məlumatlar toplamaq;
7.1.3. Risk meyarına düşən idxal–ixrac fəaliyyəti ilə məşğul olan və ya onları təmsil
edən şəxslər və daşıyıcılar barədə gömrük orqanı ilə qarşılıqlı məlumat mübadiləsini həyata
keçirmək;
7.1.4. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin
ünvanına, anbarlarına, realizə məntəqələrinə və təsərrüfat subyektlərinə (obyektlərinə)
çatdırılmasına nəzarət etmək;
7.1.5. Sərbəst dövriyyə üçün buraxılış və məsul saxlanc gömrük proseduru altında
rəsmiləşdirilməsi başa çatmış malların anbar sahələrinə (təsərrüfat subyektlərinə)
daşınmasına nəzarəti həyata keçirmək məqsədilə sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan
şəxslərin anbar sahələrinin (təsərrüfat subyektlərinin) qeydiyyat vəziyyətini müəyyən etmək;
7.1.6. Gömrük təmsilçisi, daşıyıcı şirkətlərin, üçüncü şəxslər üçün malları idxal və
ixrac edən şəxslərin, habelə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə daşıyıcı rolunda çıxış edən fiziki və
hüquqi şəxslərin, eləcə də yerli və xarici nəqliyyat şirkətlərinin fəaliyyətinə nəzarət etmək;
7.1.7. İdxal və ixrac olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının dövriyyəsinə nəzarət
etmək;
7.1.8. İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarətin gücləndirilməsi məqsədilə dəmir yolları,
hava yolları, dəniz və quru yolları nəqliyyatı üzrə vergi nəzarətini həyata keçirmək;
7.1.9. İdxal olunan mallar, o cümlədən nəqliyyat vasitələri gömrük sərhədindən
keçirilənədək həmin mallar, o cümlədən nəqliyyat vasitələri barədə təqdim edilmiş
bəyannamələrdə göstərilən məlumatları yoxlamaq, aşkar edilmiş qanun pozuntularını
rəsmiləşdirmək və məsuliyyət tədbirlərinin görülməsini təmin etmək;
7.1.10. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin gömrük və vergi
qanunvericiliyinin tələblərinə əməl etməsini və sahibkarlıq subyektləri arasında rəqabət
mühitinin qorunmasını təmin etmək;
7.1.11. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatların əldə edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.1.12. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi ödəyiciləri tərəfindən gəlir və xərclərin uçotunun aparılmasının
təmin edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.1.13. Vergi orqanında uçota durmadan idxal-ixrac sahəsində fəaliyyət göstərən fiziki
və hüquqi şəxsləri, həmçinin uçota alınmayan obyektləri (təsərüffat subyektlərini) müəyyən
etmək;
7.1.14. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
12
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan malların
eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.1.15. İdxal və ixrac edilən malların gömrük bəyannamələri əsasında uçotunu
aparmaq;
7.1.16. Rüsumsuz Ticarət Mağazalarında malların uçotunun aparılması və dövriyyəsinə
nəzarət etmək;
7.1.17. Vergilər Nazirliyinin məlumat bazasında mövcud olan, həmçinin vergi
orqanlarından, aidiyyəti dövlət orqanlarından və digər şəxslərdən daxil olmuş məlumatların
təhlil edilməsi nəticəsində müəyyən edilən riskli vergi ödəyiciləri barədə məlumatlar əsasında
operativ vergi nəzarəti tədbirləri keçirmək;
7.1.18. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni
mənafelərinin pozulmasını doğuran səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri
daxilində tədbirlər görmək və zəruri hallarda Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.1.19. Səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlər üzrə dövlət, yerli özünüidarəetmə
orqanları, hüquqi və fiziki şəxslərdən, habelə Vergilər Nazirliyinin struktur vahid və
bölmələrindən daxil olmuş məktub, sorğu, ərizə, şikayət, təklif və digər sənədlərə (inzibati
şikayətlər və korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalarla bağlı şikayətlər istisna olmaqla)
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə və qaydada baxılmasını, araşdırılmasını,
cavablandırılmasını və göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
7.1.20. İnzibati xəta haqqında işlərin nəticələri üzrə qəbul edilmiş məhkəmə
qərarlarının müvafiq proqram təminatına işlənilməsini təmin etmək;
7.1.21. Departamentin həyata keçirdiyi tədbirlər nəticəsində departament tərəfindən
tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarının və inzibati cərimələrin Azərbaycan Respublikasının
Vergi Məcəlləsinə və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə uyğun olaraq alınması üçün materialların
vergi ödəyicisinin uçotda olduğu vergi orqanına göndərilməsini təmin etmək;
7.1.22. İdarə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.1.23. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.1.24. İnzibati Xətalar Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq tərtib edilmiş protokolların
(materialların) baxılması üçün aidiyyəti orqanlara göndərilməsini, Departamentin çıxardığı
qərarları vergi ödəyicisinə təqdim edilməsini (göndərilməsini), inzibati xəta haqqında protokol
və qərar üzrə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq müvafiq tədbirlərin
görülməsini təmin etmək;
7.1.25. Vergi ödəyiciləri tərəfindən imzalanmasından imtina edilmiş və məsuliyyətə cəlb
etmə haqqında qərar qəbul edilməmiş vergi nəzarətinin nəticələri üzrə materialların
qanunvericiliyin tələblərinə uyğun tərtib olunmasını təmin etmək və bununla bağlı müvafiq rəy
vermək;
7.1.26. İbtidai istintaqı Vergilər Nazirliyinə həvalə edilmiş Cinayət Məcəlləsinin müvafiq
maddələrində nəzərdə tutulmuş cinayət xarakterli əməllərə yol vermiş vergi ödəyiciləri
barəsində səlahiyyətləri daxilində qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi üçün sənədlərin
(materialların) və ya onların təsdiq olunmuş surətlərinin aidiyyəti üzrə göndərilməsini təmin
etmək;
7.1.27. Operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin nəticələrinin İnzibati Xətalar Məcəlləsi,
Vergi Məcəlləsi və Vergilər Nazirliyinin müvafiq əmrləri ilə müəyyən edilmiş qaydada
rəsmiləşdirilməsini təmin etmək;
13
7.1.28. Vergi ödəyicilərində keçirilmiş operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin nəticələrinə
əsasən tərtib edilmiş aktların, aktlar üzrə çıxarılmış qərarların, habelə qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş digər hallarda Departamentin qəbul etdiyi qərarların surətlərini vergi
ödəyicilərinə təqdim etmək (göndərmək);
7.1.29. İdxal-ixrac fəaliyyəti ilə məşğul olan vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan
Respublikasının vergi və gömrük qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
7.1.30. Vergilər Nazirliyinin inkişaf konsepsiyasının həyata keçirilməsini öz
səlahiyyətləri daxilində təmin etmək;
7.1.31. İdarənin iş planını tərtib etmək və icrasına nəzarət etmək;
7.1.32. Departamentin strukturunun və fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində öz
səlahiyyətləri daxilində Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.1.33. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
formada icrasını təmin etmək;
7.1.34. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.1.35. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.1.36. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn vəzifələri həyata
keçirmək;
7.1.37. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.2. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.2.1. İdxal-ixrac əməliyyatları üzrə vergi ödəyicilərinin fəaliyyətinin yoxlanılması ilə
əlaqədar Vergi Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq vergi orqanının vəzifəli şəxslərinin
səlahiyyətləri çərçivəsində vergi ödəyicilərinin gəlir götürmək üçün istifadə etdikləri, yaxud
vergi tutulan obyektlərin saxlanılması ilə bağlı olan istehsal, anbar, ticarət və digər
ərazilərinə, binalarına (yaşayış sahələri istisna olmaqla) daxil olmaq və qeyd olunan
ərazilərə, binalara, habelə sənədlərə və əşyalara baxış keçirmək, sənədlər tələb etmək, Vergi
Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada elektron və (və ya) kağız formatda aparılan sənədləri
və əşyaları götürmək;
7.2.2. Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada mütəxəssislərin, ekspertlərin,
tərcüməçilərin və müşahidəçilərin cəlb edilməsi işini təşkil etmək;
7.2.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə elektron
hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində məlumatları əldə
etmək;
7.2.4. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
7.2.5. Rüsumsuz ticarət mağazaları yerləşən zonalara daxil olmaq və nəzarət tədbirləri
həyata keçirmək;
7.2.6. Gömrük təmsilçiliyi (gömrük brokerləri) və gömrük daşıyıcılarının fəaliyyətinə
gömrük orqanları ilə birgə nəzarət etmək;
7.2.7. Vergi Məcəlləsinin 50.1.2 – 50.1.9 və 50.1.11 – 50.1.13-cü maddələrində
göstərilən məsələləri əhatə edən operativ vergi nəzarəti tədbirlərini həyata keçirmək;
14
7.2.8. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.2.9. İdxal-ixrac əməliyyatları üzrə malların və anbarların uçotunu aparmaq məqsədilə
əlaqəli məlumatlardan və digər məlumatlardan istifadə etmək;
7.2.10. Riskli idxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barəsində operativ vergi
nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.2.11. Vergi ödəyicilərində keçirilən vergi nəzarəti tədbirləri zamanı vergi
qanunvericiliyinin pozulması ilə bağlı işlərə baxmaq, hüquqi, fiziki və vəzifəli şəxslərə maliyyə
sanksiyaları və inzibati cərimələr tətbiq etmək, qanunvericilikdə nəzərdə tutulan hallarda
qəbul edilmiş qərarları ləğv etmək;
7.2.12. Qanunla müəyyən edilmiş hallarda verginin əlaqəli məlumatlar əsasında və ya
bazar qiymətləri barədə mənbəyi bəlli olan məlumatlar bazasından istifadə etməklə
hesablanması üçün tədbirlər görmək;
7.2.13. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.2.14. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.2.15. Nəzarət qaydasında mal alqısını həyata keçirmək;
7.2.16. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq, habelə idxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi orqanları
tərəfindən həyata keçirilmiş səyyar vergi yoxlamalarının nəticəsi barədə, habelə vergi
ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə məlumat və hesabatlar almaq, nəticələri ümumiləşdirmək,
təhlil etmək, bu sahədə vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının baş vermə səbəblərinin
və şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.2.17. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.2.18. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə metodiki sənədləri hazırlamaq, vergi
orqanlarına tövsiyələr vermək;
7.2.19. İdxal əməliyyatlarını həyata keçirən vergi ödəyicilərini və onlardan mal alan
şəxslərin qeydiyyatda olmayan obyektlərinin (təsərüffat subyektlərinin) vergi orqanında
qeydiyyata alınması üçün zəruri tədbirlər görmək;
7.2.20. Malların və anbarların uçotu sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması
hallarına dair məlumatları toplamaq, qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi vəziyyətinə
nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən qanunamüvafiq
tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq, habelə riskli idxal əməliyyatları aparan vergi
ödəyiciləri barədə malların və anbarların uçotunun yoxlanması üzrə operativ vergi nəzarəti
tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.2.21. İdarənin mütəxəssislərinin hazırlanması və ixtisasının artırılması üçün təkliflər
vermək;
7.2.22. Müvafiq sahədə vergi siyasətinin və vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi
sahəsində təkliflər vermək;
15
7.2.23. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək, qanunvericilik aktlarının layihəsinin hazırlanmasında iştirak etmək, o cümlədən
hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.2.24. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.3. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Operativ nəzarət
şöbəsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.3.1. İdxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanuna uyğun
hesablanmasına nəzarət etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısını
almaq;
7.3.2. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin
ünvanına, anbarlarına, realizə məntəqələrinə və təsərrüfat subyektlərinə (obyektlərinə)
çatdırılmasına nəzarət etmək;
7.3.3. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatların əldə edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.3.4. Keçirilmiş nəzarəti tədbirlərinin nəticəsindən asılı olaraq qanunamüvafiq tədbirlər
görülməsini təmin etmək;
7.3.5. Vergilər Nazirliyinin məlumat bazasında mövcud olan, həmçinin vergi
orqanlarından, aidiyyəti dövlət orqanlarından və digər şəxslərdən daxil olmuş məlumatların
təhlil edilməsi nəticəsində müəyyən edilən riskli vergi ödəyiciləri barədə məlumatlar əsasında
operativ vergi nəzarəti tədbirləri keçirmək;
7.3.6. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni
mənafelərinin pozulmasını doğuran səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri
daxilində tədbirlər görmək və zəruri hallarda Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.3.7. İnzibati xəta haqqında işlərin nəticələri üzrə qəbul edilmiş məhkəmə qərarlarının
müvafiq proqram təminatına işlənilməsini təmin etmək;
7.3.8. Departamentin həyata keçirdiyi tədbirlər nəticəsində departament tərəfindən
tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarının və inzibati cərimələrin Azərbaycan Respublikasının
Vergi Məcəlləsinə və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə uyğun olaraq alınması üçün materialların
vergi ödəyicisinin uçotda olduğu vergi orqanına göndərilməsini təmin etmək;
7.3.9. Şöbə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.3.10. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.3.11. İnzibati Xətalar Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq tərtib edilmiş protokolların
(materialların) baxılması üçün aidiyyəti orqanlara göndərilməsini, Departamentin çıxardığı
qərarları vergi ödəyicisinə təqdim edilməsini (göndərilməsini), inzibati xəta haqqında protokol
və qərar üzrə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq müvafiq tədbirlərin
görülməsini təmin etmək;
7.3.12. Vergi ödəyiciləri tərəfindən imzalanmasından imtina edilmiş və məsuliyyətə cəlb
etmə haqqında qərar qəbul edilməmiş vergi nəzarətinin nəticələri üzrə materialların
qanunvericiliyin tələblərinə uyğun tərtib olunmasını təmin etmək və bununla bağlı müvafiq rəy
vermək;
16
7.3.13. Operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin nəticələrinin İnzibati Xətalar Məcəlləsi,
Vergi Məcəlləsi və Vergilər Nazirliyinin müvafiq əmrləri ilə müəyyən edilmiş qaydada
rəsmiləşdirilməsini təmin etmək;
7.3.14. Vergi ödəyicilərində keçirilmiş operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin nəticələrinə
əsasən tərtib edilmiş aktların, aktlar üzrə çıxarılmış qərarların, habelə qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş digər hallarda Departamentin qəbul etdiyi qərarların surətlərini vergi
ödəyicilərinə təqdim etmək (göndərmək);
7.3.15. İbtidai istintaqı Vergilər Nazirliyinə həvalə edilmiş Cinayət Məcəlləsinin müvafiq
maddələrində nəzərdə tutulmuş cinayət xarakterli əməllərə yol vermiş vergi ödəyiciləri
barəsində səlahiyyətləri daxilində qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi üçün sənədlərin
(materialların) və ya onların təsdiq olunmuş surətlərinin aidiyyəti üzrə göndərilməsini təmin
etmək;
7.3.16. Vergilər Nazirliyinin inkişaf konsepsiyasının həyata keçirilməsini öz
səlahiyyətləri daxilində təmin etmək;
7.3.17. Şöbənin iş planını tərtib etmək və icrasına nəzarət etmək, habelə
Departamentin iş planının hazırlanması prosesində iştirak etmək;
7.3.18. Departamentin strukturunun və fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində öz
səlahiyyətləri daxilində Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.3.19. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
formada icrasını təmin etmək;
7.3.20. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.3.21. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.3.22. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn vəzifələri həyata
keçirmək;
7.3.23. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.4. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Operativ nəzarət
şöbəsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.4.1. İdxal-ixrac əməliyyatları üzrə vergi ödəyicilərinin fəaliyyətinin yoxlanılması ilə
əlaqədar Vergi Məcəlləsinin tələblərinə uyğun olaraq vergi orqanının vəzifəli şəxslərinin
səlahiyyətləri çərçivəsində vergi ödəyicilərinin gəlir götürmək üçün istifadə etdikləri, yaxud
vergi tutulan obyektlərin saxlanılması ilə bağlı olan istehsal, anbar, ticarət və digər
ərazilərinə, binalarına (yaşayış sahələri istisna olmaqla) daxil olmaq və qeyd olunan
ərazilərə, binalara, habelə sənədlərə və əşyalara baxış keçirmək, sənədlər tələb etmək, Vergi
Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada elektron və (və ya) kağız formatda aparılan sənədləri
və əşyaları götürmək;
7.4.2. Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada mütəxəssislərin, ekspertlərin,
tərcüməçilərin və müşahidəçilərin cəlb edilməsi işini təşkil etmək;
7.4.3. Rüsumsuz ticarət mağazaları yerləşən zonalara daxil olmaq və nəzarət tədbirləri
həyata keçirmək;
7.4.4. Gömrük təmsilçiliyi (gömrük brokerləri) və gömrük daşıyıcılarının fəaliyyətinə
gömrük orqanları ilə birgə nəzarət etmək;
17
7.4.5. Vergi ödəyicilərinin idxal-ixrac əməliyyatları üzrə fəaliyyətinin yoxlanılması
məqsədi ilə müstəqil şəkildə və ya aidiyyəti vergi orqanları ilə birlikdə Vergi Məcəlləsinin
50.1.2 – 50.1.9 və 50.1.11 – 50.1.13-cü maddələrində göstərilən məsələləri əhatə edən
operativ vergi nəzarəti tədbirlərini həyata keçirmək;
7.4.6. Vergi ödəyicilərində keçirilən vergi nəzarəti tədbirləri zamanı vergi
qanunvericiliyinin pozulması ilə bağlı işlərə baxmaq, hüquqi, fiziki və vəzifəli şəxslərə maliyyə
sanksiyaları və inzibati cərimələr tətbiq etmək, qanunvericilikdə nəzərdə tutulan hallarda
qəbul edilmiş qərarları ləğv etmək;
7.4.7. Qanunla müəyyən edilmiş hallarda verginin əlaqəli məlumatlar əsasında və ya
bazar qiymətləri barədə mənbəyi bəlli olan məlumatlar bazasından istifadə etməklə
hesablanması üçün tədbirlər görmək;
7.4.8. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.4.9. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.4.10. Nəzarət qaydasında mal alqısını həyata keçirmək;
7.4.11. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq, habelə idxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi orqanları
tərəfindən həyata keçirilmiş səyyar vergi yoxlamalarının nəticəsi barədə, habelə vergi
ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə məlumat və hesabatlar almaq, nəticələri ümumiləşdirmək,
təhlil etmək, bu sahədə vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının baş vermə səbəblərinin
və şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.4.12. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.4.13. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və ixtisasının artırılması üçün
departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.4.14. Müvafiq sahədə vergi siyasətinin və vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi
sahəsində təkliflər vermək;
7.4.15. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək, qanunvericilik aktlarının layihəsinin hazırlanmasında iştirak etmək, o cümlədən
hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.4.16. İdxal əməliyyatlarını həyata keçirən vergi ödəyicilərini və onlardan mal alan
şəxslərin qeydiyyatda olmayan obyektlərinin (təsərüffat subyektlərinin) vergi orqanında
qeydiyyata alınması üçün zəruri tədbirlər görmək;
7.4.17. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.5. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Malların və anbarların
uçotu şöbəsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.5.1. Sərbəst dövriyyə üçün buraxılış və məsul saxlanc gömrük proseduru altında
rəsmiləşdirilməsi başa çatmış malların anbar sahələrinə (təsərrüfat subyektlərinə)
daşınmasına nəzarəti həyata keçirmək məqsədilə sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan
şəxslərin anbar sahələrinin (təsərrüfat subyektlərinin) qeydiyyat vəziyyətini müəyyən etmək;
18
7.5.2. Vergi orqanında uçota durmadan idxal-ixrac sahəsində fəaliyyət göstərən fiziki və
hüquqi şəxsləri, həmçinin uçota alınmayan obyektləri (təsərüffat subyektlərini) müəyyən
etmək və Departament rəhbərliyinə yazılı və ya şifahi formada məlumat vermək;
7.5.3. İdxal və ixrac edilən malların gömrük bəyannamələri əsasında uçotunu aparmaq;
7.5.4. Departamentin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində öz səlahiyyətləri
daxilində təkliflər vermək;
7.5.5. Qeydiyyatda olmayan obyektlərin (təsərüffat subyektlərin) qeydiyyata alınması
üçün tədbirlər görmək;
7.5.6. Nazirlik tərəfindən təsdiq edilmiş tədbirlər planlarının və digər təşkilati - sərəncam
sənədlərinin şöbə üzrə icra vəziyyəti barədə məlumatlar hazırlamaq və aidiyyəti üzrə təqdim
etmək;
7.5.7. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
şəkildə icrasını təmin etmək üçün zəruri tədbirləri görmək;
7.5.8. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.5.9. Şöbəyə daxil olan sənədlərə və müraciətlərə (inzibati şikayətlər və korrupsiya ilə
əlaqədar hüquqpozmalar barədə müraciətlər istisna olmaqla) qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş müddətlərdə baxılmasını, onlara cavabların düzgün hazırlanmasını, vaxtında
imzalanaraq göndərilməsini (təqdim edilməsini) təşkil etmək;
7.5.10. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.5.11. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.6. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Malların və anbarların uçotu
şöbəsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.6.1. İdxal-ixrac əməliyyatları üzrə malların və anbarların uçotunu aparmaq məqsədilə
əlaqəli məlumatlardan və digər məlumatlardan istifadə etmək;
7.6.2. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə elektron
hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində məlumatları əldə
etmək;
7.6.3. Malların və anbarların uçotu sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması
hallarına dair məlumatları toplamaq;
7.6.4. Malların və anbarların uçotu sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə mütəmadi olaraq monitorinqlər keçirmək və
nəticələrinə əsasən qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.6.5. Riskli idxal əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barədə malların və anbarların
uçotunun yoxlanması üzrə operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə
Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.6.6. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, təkliflər vermək;
7.6.7. Şöbənin mütəxəssislərinin hazırlanması və ixtisasının artırılması üçün təkliflər
vermək;
7.6.8. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək;
19
7.6.9. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.7. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.7.1. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən hüquqi və fiziki şəxslərin fəaliyyəti üzrə
risklərin müəyyən edilməsi məqsədilə məlumatlar toplamaq;
7.7.2. Risk meyarına düşən idxal–ixrac fəaliyyəti ilə məşğul olan və ya onları təmsil
edən şəxslər və daşıyıcılar barədə gömrük orqanı ilə qarşılıqlı məlumat mübadiləsini həyata
keçirmək;
7.7.3. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən mal sahibinin ünvanına, anbarlarına, realizə
məntəqələrinə və ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olduğu yerlərə çatdırılmasına nəzarət etmək;
7.7.4. İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarətin gücləndirilməsi məqsədilə dəmir yolları,
hava yolları, dəniz və avtomobil nəqliyyatı üzrə vergi nəzarəti tədbirlərini həyata keçirmək;
7.7.5. Gömrük təmsilçisi, daşıyıcı şirkətlərin, üçüncü şəxslər üçün malları idxal və ixrac
edən şəxslərin, habelə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə daşıyıcı rolunda çıxış edən fiziki və
hüquqi şəxslərin, eləcə də yerli və xarici nəqliyyat şirkətlərinin fəaliyyətinə nəzarət etmək;
7.7.6. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətə uyğun olaraq, idxal-
ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanunauyğun hesablanmasına nəzarət etmək,
habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısının alınması məqsədi ilə tədbirlər
görmək;
7.7.7. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin gömrük və vergi qanunvericiliyinin
tələblərinə əməl etməsini və sahibkarlıq subyektləri arasında rəqabət mühitinin qorunmasını
təmin etmək;
7.7.8. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatlar əldə etmək;
7.7.9. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan malların
eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.7.10. İdxal olunan mallar, o cümlədən nəqliyyat vasitələri gömrük sərhədindən
keçirilənədək həmin mallar, o cümlədən nəqliyyat vasitələri barədə gömrük orqanlarına
təqdim edilmiş bəyannamələrdə göstərilən məlumatları yoxlamaq və qabaqlayıcı tədbirləri
həyata keçirmək;
7.7.11. İdxal və ixrac olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının dövriyyəsinə nəzarət
etmək;
7.7.12. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni
mənafelərinin pozulmasını doğuran səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri
daxilində tədbirlər görmək və Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.7.13. Şöbə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.7.14. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
20
7.7.15. Vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vergi və gömrük
qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
7.7.16. Vergilər Nazirliyinin və departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və
tapşırıqların vaxtında və düzgün formada icrasını təmin etmək;
7.7.17. Departament rəhbərliyinə təqdim edilməli hesabatların düzgün tərtib edilməsini,
aidiyyəti üzrə vaxtında təqdim olunmasını təmin etmək;
7.7.18. Vergi ödəyicilərinə onların hüquq və vəzifələri barədə məlumatlar, müəyyən
edilmiş hesabat formalarının doldurulması, vergilərin hesablanması və ödənilməsi qaydaları
barədə izahlar vermək;
7.7.19. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.7.20. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.7.21. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.7.22. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.8. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.8.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə elektron
hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində məlumatlar əldə
etmək;
7.8.2. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
7.8.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq;
7.8.4. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.8.5. Riskli idxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barəsində operativ vergi
nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.8.6. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.8.7. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.8.8. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, təkliflər vermək;
7.8.9. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə metodiki sənədləri hazırlamaq, vergi
orqanlarına tövsiyələr vermək;
7.8.10. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və onların ixtisasının artırılması
üçün təkliflər vermək;
7.8.11. Şöbənin əməkdaşlarının təlim tələbatlarının müəyyən edilməsini, treninqlərin
təşkil olunmasını təmin etmək;
21
7.8.12. Müvafiq sahə üzrə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsində və bu təcrübənin
tətbiqi ilə əlaqədar təkliflərin hazırlanmasmda iştirak etmək;
7.8.13. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün idarənin rəhbərliyi qarşısında məsələ qaldırmaq;
7.8.14. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək;
7.8.15. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.9. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Dəmiryolu nəqliyyatı üzrə bölməsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.9.1. İdxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanuna uyğun
hesablanmasına nəzarət etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısını
almaq;
7.9.2. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin
ünvanına, anbarlarına, realizə məntəqələrinə və təsərrüfat subyektlərinə (obyektlərinə)
çatdırılmasına nəzarəti həyata keçirmək;
7.9.3. İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarətin gücləndirilməsi məqsədilə dəmiryolu
nəqliyyatı istiqamətində nəzarət tədbirləri həyata keçirmək;
7.9.4. İxrac edilən malların fiziki və ya hüquqi şəxslərin qeydiyyatda olan
obyektlərində və ya nəqliyyat vasitələrinə faktiki yüklənmə yerlərində, o cümlədən dəmiryolu
stansiyalarında malların eyniləşdirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.9.5. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatların əldə edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.9.6. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan və ölkədən ixrac
olunan malların eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.9.7. Vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni mənafelərinin pozulmasını doğuran
səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri daxilində tədbirlər görmək və zəruri
hallarda Departamentin rəhbərliyinə müvafiq təkliflər hazırlamaq;
7.9.8. İdxal və ixrac olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının dövriyyəsinə nəzarət
etmək;
7.9.9. Bölmə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.9.10. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.9.11. Vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vergi və gömrük
qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
7.9.12. Vergi ödəyicilərinə onların hüquq və vəzifələri barədə məlumatlar, müəyyən
edilmiş hesabat formalarının doldurulması, vergilərin hesablanması və ödənilməsi qaydaları
barədə izahlar vermək;
22
7.9.13. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
formada icrasını təmin etmək;
7.9.14. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.9.15. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.9.16. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.9.17. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.10. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Dəmiryolu nəqliyyatı üzrə bölməsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.10.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.10.2. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
7.10.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.10.4. Riskli idxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barəsində operativ vergi
nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.10.5. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.10.6. Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda verginin əlaqəli məlumatlar
əsasında və ya bazar qiymətləri barədə mənbəyi bəlli olan məlumatlar bazasından istifadə
etməklə hesablanması üçün tədbirlər görmək;
7.10.7. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.10.8. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə metodiki sənədləri hazırlamaq, vergi
orqanlarına tövsiyələr vermək;
7.10.9. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.10.10. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün idarənin rəhbərliyi qarşısında məsələ qaldırmaq;
7.10.11. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək;
7.10.12. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
23
7.11. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Hava nəqliyyatı bölməsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.11.1. İdxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanuna uyğun
hesablanmasına nəzarət etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısını
almaq;
7.11.2. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin
ünvanına, anbarlarına, realizə məntəqələrinə və təsərrüfat subyektlərinə (obyektlərinə)
çatdırılmasına nəzarəti həyata keçirmək;
7.11.3. İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarətin gücləndirilməsi məqsədilə hava nəqliyyatı
istiqamətində tədbirlər həyata keçirmək;
7.11.4. Hava limanları ərazilərində yerləşən rüsumsuz ticarət mağazalarında və onlara
məxsus anbarlarda malların boşaldılmasına, yüklənməsinə eləcədə malların mağazalarda və
onlara məxsus anbarlarda uçotunun aparılmasını həyata keçirmək;
7.11.5. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatların əldə edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.11.6. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan və ölkədən ixrac
olunan malların eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.11.7. Vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni mənafelərinin pozulmasını doğuran
səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri daxilində tədbirlər görmək və zəruri
hallarda departamentin rəhbərliyinə müvafiq təkliflər hazırlamaq;
7.11.8. Bölmə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.11.9. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.11.10. Vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vergi və gömrük
qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
7.11.11. Vergi ödəyicilərinə onların hüquq və vəzifələri barədə məlumatlar, müəyyən
edilmiş hesabat formalarının doldurulması, vergilərin hesablanması və ödənilməsi qaydaları
barədə izahlar vermək;
7.11.12. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
formada icrasını təmin etmək;
7.11.13. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.11.14. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.11.15. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.11.16. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
24
7.12. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Hava nəqliyyatı bölməsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.12.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.12.2. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
7.12.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.12.4. Riskli idxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barəsində operativ vergi
nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.12.5. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.12.6. Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda verginin əlaqəli məlumatlar
əsasında və ya bazar qiymətləri barədə mənbəyi bəlli olan məlumatlar bazasından istifadə
etməklə hesablanması üçün tədbirlər görmək;
7.12.7. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.12.8. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə metodiki sənədləri hazırlamaq, vergi
orqanlarına tövsiyələr vermək;
7.12.9. Müvafiq sahə üzrə nazirliyin struktur vahidləri və bölmələrinə, dövlət və yerli
özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki və hüquqi şəxslərə zəruri məlumatlar (sənədlər) barədə
sorğu vermək və onlardan belə məlumatları (sənədləri) almaq;
7.12.10. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.12.11. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün idarənin rəhbərliyi qarşısında məsələ qaldırmaq;
7.12.12. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək,qanunvericilik aktlarının layihəsini hazırlamaq və ya onların hazırlanmasında iştirak
etmək, o cümlədən hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər
vermək;
7.12.13. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.13. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Dəniz nəqliyyatı bölməsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.13.1. İdxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanuna uyğun
hesablanmasına nəzarət etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısını
almaq;
7.13.2. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin
25
ünvanına, anbarlarına, realizə məntəqələrinə və təsərrüfat subyektlərinə (obyektlərinə)
çatdırılmasına nəzarəti həyata keçirmək;
7.13.3. İdxal-ixrac əməliyyatlarına nəzarətin gücləndirilməsi məqsədilə dəniz nəqliyyatı
istiqamətində tədbirlər həyata keçirmək;
7.13.4. Dəniz limanları ərazilərində yerləşən rüsumsuz ticarət mağazalarında və onlara
məxsus anbarlarda malların boşaldılmasına, yüklənməsinə eləcədə malların mağazalarda və
onlara məxsus anbarlarda uçotunun aparılmasını həyata keçirmək;
7.13.5. Dəniz limanlarında operativ vergi nəzarəti tədbirlərinin həyata keçirilməsini
təmin etmək;
7.13.6. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatların əldə edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.13.7. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan və ölkədən ixrac
olunan malların eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.13.8. Vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni mənafelərinin pozulmasını doğuran
səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri daxilində tədbirlər görmək və zəruri
hallarda departamentin rəhbərliyinə müvafiq təkliflər hazırlamaq;
7.13.9. Bölmə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.13.10. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.13.11. Vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vergi və gömrük
qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
7.13.12. Vergi ödəyicilərinə onların hüquq və vəzifələri barədə məlumatlar, müəyyən
edilmiş hesabat formalarının doldurulması, vergilərin hesablanması və ödənilməsi qaydaları
barədə izahlar vermək;
7.13.13. Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin fəaliyyətinin icrasına mane olan
məsələlər meydana çıxdıqda Vergilər Nazirliyinin normativ sənədləri ilə müəyyən edilmiş
hallarda və qaydada bununla əlaqədar sənədlərin hazırlanmasını və hüquq strukturu ilə
razılaşdırılmaqla aidiyyəti üzrə göndərilməsini təmin etmək;
7.13.14. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
formada icrasını təmin etmək;
7.13.15. Vergi qanunvericiliyinin və digər hüquqi aktların tələblərinə tam və düzgün
riayət edilməsini təmin etmək;
7.13.16. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.13.17. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.13.18. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn vəzifələri həyata
keçirmək;
7.13.19. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
26
7.14. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Dəniz nəqliyyatı bölməsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.14.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.14.2. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
7.14.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.14.4. Riskli idxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barəsində operativ vergi
nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.14.5. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.14.6. Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda verginin əlaqəli məlumatlar
əsasında və ya bazar qiymətləri barədə mənbəyi bəlli olan məlumatlar bazasından istifadə
etməklə hesablanması üçün tədbirlər görmək;
7.14.7. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.14.8. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə metodiki sənədləri hazırlamaq, vergi
orqanlarına tövsiyələr vermək;
7.14.9. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.14.10. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.14.11. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək,qanunvericilik aktlarının layihəsini hazırlamaq və ya onların hazırlanmasında iştirak
etmək, o cümlədən hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər
vermək;
7.14.12. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.15. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Avtomobil nəqliyyatı bölməsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.15.1. İdxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanuna uyğun
hesablanmasına nəzarət etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısını
almaq;
7.15.2. Ölkə ərazisinə sərbəst dövriyyə üçün buraxılış gömrük proseduru altında
yerləşdirilmiş malların daşıyıcı tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin
ünvanına, anbarlarına, realizə məntəqələrinə və təsərrüfat subyektlərinə (obyektlərinə)
çatdırılmasına nəzarəti həyata keçirmək;
27
7.15.3. Üçüncü şəxslər üçün mal idxal edən şəxslərin idxal əməliyyatlarına nəzarəti
həyata keçirən zaman vergi öhdəliklərinin düzgün müəyyənləşdirilməsi məqsədilə idxal
olunmuş malların faktiki sahibləri barədə məlumatların əldə edilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.15.4. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətin prinsiplərinə
uyğun olaraq gömrük orqanları ilə birlikdə gömrük keçid məntəqələrində, postlarda və təyinatı
üzrə gömrük rəsmiləşdirilməsi həyata keçirilən yerlərdə ölkəyə idxal olunan və ölkədən ixrac
olunan malların eyniləşdirilməsinə və qiymətləndirilməsinə nəzarəti həyata keçirmək;
7.15.5. Vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni mənafelərinin pozulmasını doğuran
səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri daxilində tədbirlər görmək və zəruri
hallarda departamentin rəhbərliyinə müvafiq təkliflər hazırlamaq;
7.15.6. Bölmə üzrə ciddi uçot blanklarının istifadə olunmasına nəzarət etmək;
7.15.7. Digər vergi orqanlarının səlahiyyətinə aid edilmiş vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının müəyyən edildiyi zaman həmin vergi orqanlarına məlumatın təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.15.8. Vergi ödəyiciləri tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vergi və gömrük
qanunvericiliyinə əməl olunmasına nəzarət etmək;
7.15.9. Vergi qanunvericiliyinin və digər hüquqi aktların tələblərinə tam və düzgün
riayət edilməsini təmin etmək;
7.15.10. Vergi ödəyicilərinə onların hüquq və vəzifələri barədə məlumatlar, müəyyən
edilmiş hesabat formalarının doldurulması, vergilərin hesablanması və ödənilməsi qaydaları
barədə izahlar vermək;
7.15.11. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
formada icrasını təmin etmək;
7.15.12. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.15.13. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq
7.15.14. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.15.15. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.16. İdxal və ixrac əməliyyatlarına nəzarət idarəsinin Ərazi qurumları üzrə iş
şöbəsinin Avtomobil nəqliyyatı bölməsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.16.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.16.2. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
7.16.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində qanunvericiliyin tələblərinə əməl edilməsi
vəziyyətinə nəzarət edilməsi məqsədilə monitorinqlər keçirmək və nəticələrinə əsasən
qanunamüvafiq tədbirlərin görülməsi barədə təkliflər hazırlamaq;
7.16.4. Riskli idxal-ixrac əməliyyatları aparan vergi ödəyiciləri barəsində operativ vergi
nəzarəti tədbirlərinin keçirilməsi barədə Departament rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.16.5. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
28
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.16.6. Qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda verginin əlaqəli məlumatlar
əsasında və ya bazar qiymətləri barədə mənbəyi bəlli olan məlumatlar bazasından istifadə
etməklə hesablanması üçün tədbirlər görmək;
7.16.7. Müntəzəm nəzarət tələb olunan yerlərdə müəyyən olunmuş qaydada stasionar
vergi məntəqələri yaratmaq;
7.16.8. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə metodiki sənədləri hazırlamaq, vergi
orqanlarına tövsiyələr vermək;
7.16.9. Vergi ödəyicilərinin fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat əldə edilməsi üçün gömrük,
statistika və digər orqanlardan qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada zəruri
məlumatların alınması məqsədilə müvafiq tədbirlər görmək;
7.16.10. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.16.11. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək,qanunvericilik aktlarının layihəsini hazırlamaq və ya onların hazırlanmasında iştirak
etmək, o cümlədən hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər
vermək;
7.16.12. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.17. Risklərin idarə olunması idarəsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.17.1. Risklərin idarə olunması məqsədi ilə məlumatlar toplanmaq, riskləri təhlil etmək,
monitorinqlər keçirməklə riskləri müəyyən etmək və qiymətləndirmək, nəticələrinə dair
Departamentin rəhbəriyinə təkliflər vermək;
7.17.2. İxrac əməliyyatlarının şəffaflığını təmin etmək, xarici iqtisadi fəaliyyətin həyata
keçirilməsi nəticəsində əldə edilmiş və müvafiq qanunvericiliyə uyğun olaraq Azərbaycan
Respublikasında müvəkkil bankın hesabına ödənilməli olan xarici valyuta vəsaitlərinin
xaricdən qaytarılmasına nəzarət etmək və bununla bağlı aidiyyəti qurumlara sorğular
göndərmək;
7.17.3. Vergi və gömrük orqanları tərəfindən xarici ticarət fəaliyyətinin iştirakçıları olan
vergi ödəyicilərində risk analizinin təşkili, risk meyarına düşən mal sahibləri, daşıyıcıları və ya
onları təmsil edən şəxslər barədə gömrük orqanı ilə qarşılıqlı məlumat mübadiləsini həyata
keçirmək;
7.17.4. Gömrük təmsilçisi, dolayı təmsilçi, üçüncü şəxslər üçün malları idxal-ixrac edən
şəxslərin, habelə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə daşıyıcı rolunda çıxış edən fiziki və hüquqi
şəxslərin, eləcə də yerli və xarici nəqliyyat şirkətlərinin siyahısını tərtib etmək, həmin
şəxslərin idxal-ixrac əməliyyatları üzrə fəaliyyətinə nəzarət etmək, bu sahədə fəaliyyətin daha
da təkmilləşdirilməsi istiqamətində təhlillər aparmaq və təkliflər hazırlayaraq Departamentin
rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.17.5. Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və ixracı ilə məşğul olan fiziki və hüquqi
şəxslər barədə əldə edilmiş əlaqəli məlumatlar əsasında təhlillər aparmaq;
7.17.6. İdxal-ixrac əməliyyatlarını aparan vergi ödəyicilərinin fəaliyyət göstəricilərini
təhlil etmək və vergidən yayınma ehtimalı olan vergi ödəyicilərini müəyyənləşdirməklə
müvafiq tədbirlərin görülməsini təmin etmək və bu barədə təkliflər vermək;
29
7.17.7. İdxal-ixrac əməliyyatları aparmış vergi ödəyiciləri barədə vergi orqanında olan
baza məlumatları və digər mənbələr əsasında qarşılıqlı təhlili aparmaq və nəticələri barədə
Departament rəhbərliyinə məlumat vermək;
7.17.8. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən və vergilərin ödənilməsindən yayınan
şəxslərin aşkar olunması məqsədilə vergi ödəyicilərinin qarşılıqlı əlaqələrini təhlil etmək və
nəticələri barədə nazirliyə məlumat vermək;
7.17.9. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən vergi ödəyicilərinin ƏDV sub-uçot
hesabları üzrə vəsaitlərin dövriyyəsinə nəzarət etmək və təhlil aparmaq;
7.17.10. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni
mənafelərinin pozulmasını doğuran səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün səlahiyyətləri
daxilində tədbirlər görmək və Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.17.11. Nazirlik tərəfindən təsdiq edilmiş tədbirlər planlarının və digər təşkilati-
sərəncam sənədlərinin İdarə üzrə icra vəziyyəti barədə məlumatlar hazırlamaq və aidiyyəti
üzrə təqdim etmək;
7.17.12. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
şəkildə icrasını təmin etmək üçün zəruri tədbirləri görmək;
7.17.13. İdarəyə daxil olan sənədlərə və müraciətlərə (inzibati şikayətlər və korrupsiya
ilə əlaqədar hüquqpozmalar barədə müraciətlər istisna olmaqla) qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş müddətlərdə baxılmasını, onlara cavabların düzgün hazırlanmasını, vaxtında
imzalanaraq göndərilməsini (təqdim edilməsini) təşkil etmək;
7.17.14. Vergi qanunvericiliyinin və digər hüquqi aktların tələblərinə tam və düzgün
riayət edilməsini təmin etmək;
7.17.15. Görülmüş işlərin nəticələri barədə Vergilər Nazirliyi tərəfindən müəyyən
olunmuş forma üzrə hesabatlar hazırlamaq və vaxtında aidiyyəti üzrə təqdim edilməsi üçün
idarənin rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.17.16. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.17.17. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini təmin
etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.17.18. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.17.19. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.18. Risklərin idarə olunması idarəsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.18.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq, habelə idxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi orqanları
tərəfindən həyata keçirilmiş səyyar vergi yoxlamalarının nəticəsi barədə məlumat və
hesabatlar almaq, nəticələri ümumiləşdirmək, təhlil etmək, bu sahədə vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının baş vermə səbəblərinin və şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində
Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.18.2. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.18.3. Vergi ödəyicilərindən vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarının aradan
qaldırılmasını tələb etmək;
30
7.18.4. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.18.5. Müvafıq sahədə vergi siyasətinin və vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi
sahəsində təkliflər vermək;
7.18.6. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və onların ixtisasının artırılması
üçün təkliflər vermək;
7.18.7. İdarənin əməkdaşlarının təlim tələbatlarının müəyyən edilməsini, treninqlərin
təşkil olunmasını təmin etmək;
7.18.8. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.18.9. Müvafiq sahə üzrə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsində və bu təcrübənin
tətbiqi ilə əlaqədar təkliflərin hazırlanmasında iştirak etmək;
7.18.10. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək, qanunvericilik aktlarının layihəsinin hazırlanmasında iştirak etmək, o cümlədən
hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.18.11. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.19. Risklərin idarə olunması idarəsinin Analitik təhlil şöbəsinin vəzifələri
aşağıdakılardır:
7.19.1. İdxal-ixrac əməliyyatlarını aparan vergi ödəyicilərinin fəaliyyət göstəricilərini
təhlil etmək və vergidən yayınma ehtimalı olan vergi ödəyicilərini müəyyənləşdirməklə
müvafiq tədbirlərin görülməsini təmin etmək və bu barədə təkliflər vermək;
7.19.2. Gömrük təmsilçisi, dolayı təmsilçi, üçüncü şəxslər üçün malları idxal-ixrac edən
şəxslərin, habelə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə daşıyıcı rolunda çıxış edən fiziki və hüquqi
şəxslərin, eləcə də yerli və xarici nəqliyyat şirkətlərinin siyahısını tərtib etmək, həmin
şəxslərin idxal-ixrac əməliyyatları üzrə fəaliyyətinə nəzarət etmək, bu sahədə fəaliyyətin daha
da təkmilləşdirilməsi istiqamətində təhlillər aparmaq və təkliflər hazırlayaraq Departamentin
rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.19.3. Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və ixracı ilə məşğul olan fiziki və hüquqi
şəxslər barədə əldə edilmiş əlaqəli məlumatlar əsasında təhlillər aparmaq;
7.19.4. Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən fiskal siyasətə uyğun olaraq,
idxal-ixrac əməliyyatları zamanı vergi və rüsumların qanunauyğun hesablanmasına nəzarət
etmək, habelə rüsum və vergilərdən yayınma cəhdlərinin qarşısının alınması məqsədi ilə
Departament rəhbərliyinə məlumat vermək;
7.19.5. Nazirlik tərəfindən təsdiq edilmiş tədbirlər planlarının və digər təşkilati -
sərəncam sənədlərinin şöbə üzrə icra vəziyyəti barədə məlumatlar hazırlamaq və aidiyyəti
üzrə təqdim etmək;
7.19.6. Vergi və gömrük orqanları tərəfindən xarici ticarət fəaliyyətinin iştirakçıları olan
vergi ödəyicilərində risk analizinin təşkili, risk meyarına düşən mal sahibləri, daşıyıcıları və ya
onları təmsil edən şəxslər barədə gömrük orqanı ilə qarşılıqlı məlumat mübadiləsini həyata
keçirmək;
31
7.19.7. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi ödəyicilərinin hüquqlarının və qanuni
mənafelərinin pozulmasını doğuran səbəb və şəraitin aradan qaldırılması üçün
Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.19.8. Risklərin idarə olunması məqsədi ilə məlumatlar toplamaq, riskləri təhlil etmək,
monitorinqlər keçirməklə riskləri müəyyən etmək və qiymətləndirmək, nəticələrinə dair
Departamentin rəhbəriyinə təkliflər vermək;
7.19.9. Departamentin rəhbərliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün
şəkildə icrasını təmin etmək üçün zəruri tədbirləri görmək
7.19.10. Görülmüş işlərin nəticələri barədə tərəfindən müəyyən olunmuş forma üzrə
hesabatlar hazırlamaq və vaxtında aidiyyəti üzrə təqdim edilməsi üçün idarənin rəhbərliyinə
təqdim etmək;
7.19.11. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.19.12. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.19.13. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.20. Risklərin idarə olunması idarəsinin Analitik təhlil şöbəsinin hüquqları
aşağıdakılardır:
7.20.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq, habelə idxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi orqanları
tərəfindən həyata keçirilmiş səyyar vergi yoxlamalarının nəticəsi barədə məlumat və
hesabatlar almaq, nəticələri ümumiləşdirmək, təhlil etmək, bu sahədə vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının baş vermə səbəblərinin və şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində
Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.20.2. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.20.3. Müvafiq sahə üzrə nazirliyin struktur vahidləri və bölmələrinə, dövlət və yerli
özünüidarəetmə orqanlarına, fıziki və hüquqi şəxslərə zəruri məlumatlar (sənədlər) barədə
sorğu vermək və onlardan belə məlumatları (sənədləri) almaq;
7.20.4. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.20.5. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və onların ixtisasının artırılması
üçün təkliflər vermək;
7.20.6. Şöbənin əməkdaşlarının təlim tələbatlarının müəyyən edilməsini, treninqlərin
təşkil olunması ilə bağlı təkliflər vermək;
7.20.7. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.20.8. Müvafiq sahə üzrə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsində və bu təcrübənin
tətbiqi ilə əlaqədar təkliflərin hazırlanmasında iştirak etmək;
32
7.20.9. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək, qanunvericilik aktlarının layihəsinin hazırlanmasında iştirak etmək, o cümlədən
hüquqi aktların təkmilləşdirilməsinə dair Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.20.10. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.21. Risklərin idarə olunması idarəsinin Qarşılıqlı əməliyyatların təhlili
şöbəsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.21.1. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən vergi ödəyicilərinin ƏDV sub-uçot
hesabları üzrə vəsaitlərin dövriyyəsinə nəzarət etmək və təhlil aparmaq;
7.21.2. İdxal-ixrac əməliyyatları aparmış vergi ödəyiciləri barədə vergi orqanında olan
baza məlumatları və digər mənbələr əsasında qarşılıqlı təhlil aparmaq və nəticələri barədə
Departament rəhbərliyinə məlumat vermək;
7.21.3. İdxal-ixrac əməliyyatları həyata keçirən və vergilərin ödənilməsindən yayınan
şəxslərin aşkar olunması məqsədilə vergi ödəyicilərinin qarşılıqlı əlaqələrini təhlil etmək və
nəticələri barədə Departament rəhbərliyinə məlumat vermək;
7.21.4. İxrac əməliyyatlarının şəffaflığını təmin etmək, xarici iqtisadi fəaliyyətin həyata
keçirilməsi nəticəsində əldə edilmiş və müvafiq qanunvericiliyə uyğun olaraq Azərbaycan
Respublikasında müvəkkil bankın hesabına ödənilməli olan xarici valyuta vəsaitlərinin
xaricdən qaytarılmasına nəzarət etmək və bununla bağlı aidiyyəti qurumlara sorğular
göndərmək;
7.21.5. Bu əsasnamə ilə İdxal-ixrac əməliyyatları ilə bağlı olan və şöbənin
səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə dövlət, yerli özünüidarəetmə orqanları, hüquqi və
fiziki şəxslərdən, habelə Vergilər Nazirliyinin struktur vahid və bölmələrindən daxil olmuş
məktub, sorğu, ərizə, şikayət təklif və digər sənədlərə (inzibati şikayətlər və korrupsiya ilə
əlaqədar hüquqpozmalar barədə müraciətlər istisna olmaqla istisna olmaqla) qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş müddətdə və qaydada baxılmasını, araşdırılmasını, cavablandırılmasını və
göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
7.21.6. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərman və sərəncamları ilə, habelə
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamları ilə verilmiş
tapşırıqların, təsdiq edilmiş dövlət proqramı və tədbirlər planlarının, habelə nazirliyin əmr və
qərarları ilə təsdiq edilmiş tədbirlər planlarının şöbənin funksional fəaliyyət istiqamətləri üzrə
icrasını təşkil etmək, icrası ilə bağlı hesabatların aidiyyəti üzrə təqdim edilməsini təmin
etmək;
7.21.7. Görülmüş işlərin nəticələri barədə Vergilər Nazirliyi tərəfindən müəyyən
olunmuş forma üzrə hesabatlar hazırlamaq və vaxtında aidiyyəti üzrə təqdim edilməsi üçün
idarənin rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.21.8. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.21.9. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.21.10. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
33
7.22. Risklərin idarə olunması idarəsinin Qarşılıqlı əməliyyatların təhlili şöbəsinin
hüquqları aşağıdakılardır:
7.22.1. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi qanunvericiliyinin pozulması hallarına
dair məlumatları toplamaq, habelə idxal-ixrac əməliyyatları sahəsində vergi orqanları
tərəfindən həyata keçirilmiş səyyar vergi yoxlamalarının nəticəsi barədə məlumat və
hesabatlar almaq, nəticələri ümumiləşdirmək, təhlil etmək, bu sahədə vergi qanunvericiliyinin
pozulması hallarının baş vermə səbəblərinin və şəraitin aradan qaldırılması istiqamətində
nazirliyin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.22.2. İdxal-ixrac əməliyyatları ilə bağlı istiqamətlərə uyğun rəy vermək, təhlillər və
ümumiləşdirmələr aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, tədqiqatlar aparmaq və təkliflər
vermək;
7.22.3. İdxal-ixrac əməliyyatları sahəsində nəzarəti həyata keçirmək məqsədi ilə
elektron hökumət portalı vasitəsilə idxal-ixrac əməliyyatları üzrə gömrük sahəsində
məlumatları əldə etmək;
7.22.4. Müvafiq sahə üzrə nazirliyin struktur vahidləri və bölmələrinə, dövlət və yerli
özünüidarəetmə orqanlarına, fıziki və hüquqi şəxslərə zəruri məlumatlar (sənədlər) barədə
sorğu vermək və onlardan belə məlumatları (sənədləri) almaq;
7.22.5. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və ixtisasının artırılması üçün
təkliflər vermək;
7.22.6. Şöbənin əməkdaşlarının təlim tələbatlarının müəyyən edilməsini, treninqlərin
təşkil olunması ilə bağlı təkliflər vermək;
7.22.7. Müvafiq sahə üzrə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsində və bu təcrübənin
tətbiqi ilə əlaqədar təkliflərin hazırlanmasında iştirak etmək;
7.22.8. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.22.9. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək;
7.22.10. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.23. Müraciətlərə baxılması və hüquq bölməsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.23.1. Departamentin rəhbərliyinə imzalamaq üçün təqdim edilmiş əmr, sərəncam,
təlimat, inzibati akt və digər hüquqi aktların layihələrinin qanunauyğunluğuna baxmaq və
müvafiq rəy və ya viza vermək;
7.23.2. Departamentin struktur bölmələrinə və vəzifəli şəxslərinə, eləcə də vergi
ödəyicilərinə vergi qanunvericiliyinin və digər normativ-hüquqi aktların tətbiqi ilə əlaqədar
hüquqi yardım göstərmək;
7.23.3. Vergi nəzarəti tədbirləri zamanı aşkarlanmış hallar üzrə cinayət xarakterli
materialların qanunvericiliyin tələblərinə uyğun tərtib olunmasını yoxlayaraq müvafiq
tədbirlərin görülməsi üçün aidiyyəti üzrə təqdim olunmasına razılıq vermək;
7.23.4. Departamenti məhkəmələrdə iddiaçı, cavabdeh, 3-cü şəxs (maraqlı şəxs)
qismində təmsil etmək, həmin işlərlə bağlı vergi orqanının mənafeyinə uyğun olmayan
qanunsuz və əsassız qərarlardan şikayətlərin verilməsini təmin etmək;
34
7.23.5. Departamentin məhkəmə orqanlarında təmsil olunduğu işləri ümumiləşdirmək,
vergi orqanı tərəfindən yol verilmiş nöqsanlarla əlaqədar Departamentin rəhbərliyinə təkliflər
vermək və müəyyən olunmuş formalar üzrə hesabatlar hazırlamaq;
7.23.6. Departamentin iddiaçı, cavabdeh və 3-cü şəxs (maraqlı şəxs) qismində iştirak
etdikləri məhkəmə işləri üzrə qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qərarlarının icrası məsələləri
ilə bağlı vergi orqanlarının müvafiq struktur vahidlərinə aidiyyəti üzrə müvafiq müraciətlərin
edilməsini təmin etmək;
7.23.7. Səlahiyyətlərinə aid edilmiş məsələlərlə əlaqədar məhkəmələrdə iddiaçı,
cavabdeh, 3-cü şəxs (maraqlı şəxs) və ərizəçi qismində, iştirak etmək, hüquq strukturunun
və digər strukturların məhkəməyə etdiyi müraciətlər üzrə vergi orqanlarının mənafeyinə
uyğun olmayan qanunsuz və əsassız qərarlardan şikayətlərin verilməsini, həmçinin iştirak
edilmiş işlər və verilmiş şikayətlərlə bağlı olan sənədlərin, o cümlədən iştirak edilmiş işlərin
nəticələri üzrə qəbul edilmiş məhkəmə qərarlarının və vergi orqanlarının mənafeyinə uyğun
olmayan qanunsuz və əsassız qərarlardan verilmiş şikayətlərin müvafiq proqram təminatına
işlənilməsini təmin etmək;
7.23.8. İbtidai istintaqı Vergilər Nazirliyinə həvalə edilmiş Cinayət Məcəlləsinin müvafiq
maddələrində nəzərdə tutulmuş cinayət xarakterli əməllərə yol vermiş vergi ödəyiciləri
barəsində səlahiyyətləri daxilində qanunvericiliklə müəyyən edilmiş tədbirlərin görülməsi üçün
daxil olmuş sənədlərin və ya onların təsdiq olunmuş surətlərinin qanunvericiliyin tələblərinə
uyğun olmasını yoxlayaraq aidiyyəti üzrə göndərilməsinə razılıq vermək;
7.23.9. Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin fəaliyyətinin icrasına mane olan məsələlər
(meydana çıxdıqda bununla əlaqədar daxil olmuş sənədlərin və ya onların təsdiq olunmuş
surətlərinin qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olmasını yoxlayaraq aidiyyəti üzrə
göndərilməsinə razılıq vermək;
7.23.10. Departamentin rəhbərliyi yanında müzakirə edilmək üçün aidiyyəti sənədlərin
hazırlanmasını və təqdim olunmasını təmin etmək;
7.23.11. Bölmənin iş planını tərtib etmək, onun icrasına nəzarəti həyata keçirmək,
hesabat dövrü üzrə məruzələrinin layihəsini hazırlamaq;
7.23.12. Departamentdə vətəndaşların qəbulu qaydalarını müəyyən etmək,
vətəndaşların qəbulu işinin təşkilinə ümumi rəhbərlik etmək, yoxlamaq və nəzarət etmək;
7.23.13. Departamentdə vətəndaşların qəbulu barədə daxil olmuş ərizələrə
“Vətəndaşların müraciətləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa və digər
hüquqi aktlara uyğun olaraq baxılmasını, hərtərəfli, tam və obyektiv araşdırma aparılmasını,
cavab layihələrinin hazırlanmasını və departamentin rəhbərliyinə təqdim edilməsini,
imzalanmış cavab sənədlərinin göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
7.23.14. Departamentdə qəbula gəlmiş vətəndaşların qeydiyyatını aparmaq, qaldırılan
məsələlərin departamentin hansı struktur vahidi tərəfindən həll ediləcəyini
müəyyənləşdirmək, qəbulun keçirilməsi üçün müvafiq vəzifəli şəxsin ayrılması ilə bağlı həmin
struktur vahidinə müraciət etmək, qəbul üçün əsas olmadıqda vətəndaşlara müvafiq izahatlar
vermək;
7.23.15. Şöbəyə daxil olan sənədlərə və müraciətlərə (inzibati şikayətlər və korrupsiya
ilə əlaqədar hüquqpozmalar barədə müraciətlər istisna olmaqla) qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş müddətlərdə baxılmasını, onlara cavabların düzgün hazırlanmasını, vaxtında
imzalanaraq göndərilməsini (təqdim edilməsini) təşkil etmək;
7.23.16. Daxil olmuş müraciətlər üzrə aparılan araşdırmalar zamanı korrupsiya
hüquqpozmaları və korrupsiyaya şərait yaradan hallar, vergi orqanlarının nüfuzuna xələl
35
gətirə biləcək hərəkətlərə (hərəkətsizliyə) yol verilmə halları barədə məlumatlar müəyyən
edildiyi halda bu barədə sənədlərin Departamentin rəhbərliyinə təqdim edilməsini təmin
etmək;
7.23.17. Daxil olmuş müraciətlərin araşdırılması zamanı vergi orqanlarının
əməkdaşlarının Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyini düzgün tətbiq etməməsi,
vəzifələrinin icrasında nöqsan və pozuntulara yol verməsi, habelə Vergilər Nazirliyinin hüquqi
aktlarının tələblərinin pozulması halları aşkar olunduqda, həmin şəxslərin intizam məsuliyyəti
məsələsinə baxılması məqsədilə təkliflərin Departament rəhbərliyinə təqdim edilməsini təmin
etmək;
7.23.18. Bölməyə daxil olmuş müraciətlərin müxtəlif meyarlar üzrə (təsnifat, xarakter,
növ və s.) uçotunu aparmaq, təhlil etmək, həyata keçirilən prosedurların təkmilləşdirilməsi,
aşkar edilmiş ziddiyyətlərin aradan qaldırılması və vəzifə funksiyalarının icrası zamanı
səmərəliliyin artırılması barədə təkliflər hazırlayaraq Departament rəhbərliyinə təqdim
edilməsini təmin etmək;
7.23.19. Departamentin rəhbər vəzifəli şəxslərinin qəbul qrafikinin layihəsini hazırlamaq
və departamentin rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.23.20. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərman və sərəncamları ilə, habelə
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamları ilə verilmiş
tapşırıqların, təsdiq edilmiş dövlət proqramı və tədbirlər planlarının, habelə nazirliyin əmr və
qərarları ilə təsdiq edilmiş tədbirlər planlarının bölmənin funksional fəaliyyət istiqamətləri üzrə
icrasını təşkil etmək, icrası ilə bağlı hesabatların aidiyyəti üzrə təqdim edilməsini təmin
etmək;
7.23.21. Bölmənin səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə dövlət, yerli özünüidarəetmə
orqanları, hüquqi və fiziki şəxslərdən, habelə Vergilər Nazirliyinin struktur vahid və
bölmələrindən daxil olmuş məktub, sorğu, ərizə, şikayət, təklif və digər sənədlərə
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə və qaydada baxılmasını, araşdırılmasını,
cavablandırılmasını və göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
7.23.22. Bölmənin səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə müvafiq sahədə görülmüş
işlərin nəticələri barədə müəyyən olunmuş forma üzrə hesabatlar (arayışlar) hazırlamaq və
departamentin rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.23.23. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.23.24. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn
vəzifələri həyata keçirmək;
7.23.25. Səlahiyyətləri daxilində insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının
həyata keçirilməsini təmin etmək və onların pozulmasının qarşısını almaq;
7.23.26. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə Vergilər Nazirliyinin digər struktur
bölmə və vahidlərinin müvafiq sahə ilə bağlı fəaliyyətini əlaqələndirmək;
7.23.27. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.24. Müraciətlərə baxılması və hüquq bölməsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.24.1. Müvafiq sahə üzrə Vergilər Nazirliyinin struktur vahidləri və bölmələrinə, dövlət
və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki və hüquqi şəxslərə zəruri məlumatlar (sənədlər)
barədə sorğu vermək və onlardan belə məlumatları (sənədləri) almaq üçün departamentin
rəhbərliyinə təkliflər vermək;
36
7.24.2. Müraciət etmiş şəxsləri (onların səlahiyyətli nümayəndələrini), aidiyyəti vergi
orqanlarının vəzifəli şəxslərini və digər əlaqəli şəxsləri dəvət etməklə onlardan izahatlar
almaq, müraciətlə əlaqədar onların iştirakı ilə müzakirələr aparmaq;
7.24.3. Bölmənin strukturunun və fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi, vəzifə və hüquqlarına
aid dəyişikliklərin edilməsi istiqamətində öz səlahiyyətləri daxilində departamentin
rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.24.4. Fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun rəy vermək, təhlillər və ümumiləşdirmələr
aparmaq, analitik materiallar hazırlamaq, müvafiq sahə üzrə tədqiqatlar aparmaq, təkliflər
vermək;
7.24.5. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və ixtisasının artırılması üçün
Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.24.6. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək;
7.24.7. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
7.25. Mühasibat uçotu və koordinasiya bölməsinin vəzifələri aşağıdakılardır:
7.25.1. Departamentdə mühasibat uçotunu büdcə təşkilatları üçün Milli Mühasibat
Uçotu Standartlarına uyğun təşkil etmək və aparmaq;
7.25.2. Departamentin növbəti il üzrə saxlanma xərcləri smetasının layihəsini müəyyən
olunmuş vaxtadək hazırlamaq və baxılmaq üçün Vergilər Nazirliyinin rəhbərliyinə təqdim
etmək;
7.25.3. Dövlət büdcəsindən, həmçinin büdcədənkənar fonddan ayrılan vəsaitdən
təyinatı üzrə istifadə olunmasına, Departament tərəfindən aparılan hesablaşmaların və digər
maliyyə-təsərrüfat əməliyyatlarının, habelə öhdəliklərin icrasının düzgünlüyünə, pul
vəsaitlərinin və maddi qiymətlilərin saxlanılmasına nəzarət etmək;
7.25.4. Debitor və kreditor borclarının, bank və kassa üzrə dövriyyələrin, aktivlərin,
habelə onların köhnəlməsinin uçotunu aparmaq;
7.25.5. Departamentdə mal-materialların, o cümlədən Departamentin vəzifəli
şəxslərinin xüsusi geyim formalarının hərəkətinin hesabatını tərtib etmək və Vergilər
Nazirliyinin rəhbərliyinə təqdim etmək;
7.25.6. Departamentin işçilərinə əmək haqqının, məzuniyyət, ezamiyyə və əmək
qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi ilə əlaqədar ödənişlərin, təqaüd və müavinətlərin vaxtında
verilməsi üçün tədbirlər görmək;
7.25.7. Vergilərin və digər icbari ödənişlərin dövlət büdcəsinə vaxtında köçürülməsini,
işçilərə əmək haqqı ilə bağlı arayışların verilməsini, aidiyyəti dövlət orqanlarına hesabatların
təqdim olunmasını təmin etmək;
7.25.8. Departamentdə ciddi uçot blanklarının hərəkətinə nəzarət etmək və uçotunu
aparmaq;
7.25.9. Görülmüş işlərin nəticələri barədə müəyyən olunmuş forma üzrə hesabatlar
hazırlamaq və aidiyyəti üzrə təqdim etmək;
7.25.10. Səlahiyyətinə aid edilmiş məsələlər üzrə hüquqi və fiziki şəxslərdən daxil
olmuş məktub, sorğu, ərizə, şikayət və təkliflərə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə
və qaydada baxılmasını, araşdırılmasını, cavablandırılmasını və hazırlanmış sənədlərin
göndərilməsini (təqdim edilməsini) təmin etmək;
37
7.25.11. Departamentin rəhbərliyi yanında müzakirə edilmək üçün aidiyyəti sənədlərin
hazırlanmasını və rəhbərliyə təqdim olunmasını təmin etmək;
7.25.12. Vergi orqanlarının aidiyyəti strukturlarının fəaliyyətinin koordinasiyasını təşkil
etmək;
7.25.13. Departamentin struktur vahidlərinin fəaliyyətini əlaqələndirmək;
7.25.14. Departamentdə kargüzarlıq işlərini təşkil etmək, ona ümumi rəhbərliyi və
nəzarəti həyata keçirmək, daxil olan bütün sənədlərin qeydiyyatını aparmaq (qeydiyyata
alınması tələb olunmayan korrespondensiya istisna olmaqla), onların təyinatı üzrə
çatdırılmasına və daxili hərəkətinə nəzarət etmək;
7.25.15. Departamentin icraatında olan sənədlərin, habelə Vergilər Nazirliyinin əmr,
sərəncam, göstəriş, Kollegiya qərarları və digər təşkilati-sərəncam sənədləri ilə verilmiş
tapşırıqların Departamentin struktur vahidləri tərəfindən vaxtında və keyfiyyətlə icra
olunmasını təşkil etmək, ona ümumi rəhbərliyi və nəzarəti həyata keçirmək, habelə vaxtında
icra olunmamış sənədlər barədə Departamentin rəhbərliyinə məlumat vermək;
7.25.16. Departamentdə kargüzarlıq işinin həyata keçirilməsini “Dövlət vergi
orqanlarında kargüzarlığın aparılması Qaydaları”na və digər aidiyyəti hüquqi aktların
tələblərinə uyğun təşkil etmək, ona ümumi rəhbərliyi və nəzarəti həyata keçirmək;
7.25.17. Bölməyə daxil olan sənədlərə və müraciətlərə (inzibati şikayətlər və korrupsiya
ilə əlaqədar hüquqpozmalar barədə müraciətlər istisna olmaqla) qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş müddətlərdə baxılmasını, onlara cavabların düzgün hazırlanmasını, vaxtında
imzalanaraq göndərilməsini (təqdim edilməsini) təşkil etmək;
7.25.18. Departamentə fiziki və hüquqi şəxslərdən daxil olmuş müraciətlərlə bağlı
təhlillər və ümumiləşdirmələr aparmaq və bu barədə Departamentin rəhbərliyinə aylıq, rüblük
və illik hesabat təqdim etmək;
7.25.19. Departamentə daxil olan sənədlərə və müraciətlərə (ərizə, şikayət və təkliflərə)
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətlərdə və qaydada tam və keyfiyyətlə baxılmasını,
vaxtında imzalanaraq göndərilməsini (təqdim edilməsini) təşkil etmək;
7.25.20. Departamentdə keçirilən rəsmi qəbulları, tədbirləri və görüşləri təşkil etmək və
bu məqsədlə Departamentin müvafiq struktur vahidlərinin əməkdaşlarını səfərbər etmək;
7.25.21. Departamentdən xaric olan bütün sənədlərin təyinatı üzrə çatdırılmasını təmin
etmək;
7.25.22. Departamentdə arxiv işinin həyata keçirilməsini “Vergi orqanlarında arxiv işinin
aparılması Qaydaları”na, “Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Arxivi haqqında
Əsasnamə”yə, “Vergilər Nazirliyinin Mərkəzi Ekspert Komissiyası haqqında Əsasnamə”yə və
digər aidiyyəti hüquqi aktların tələblərinə uyğun təşkil etmək, ona ümumi rəhbərliyi və
nəzarəti həyata keçirmək, sənədlər saxlanılmaq üçün Dövlət arxivinə təhvil verilənə və məhv
edilənədək onların saxlanılmasını təmin edən tədbirlər görmək;
7.25.23. Departamentin struktur vahidlərində kargüzarlıq işlərinin aparılmasına nəzarəti
həyata keçirmək, Departamentə daxil olan sənədlərin qeydiyyatını aparmaq (qeydiyyata
alınması tələb olunmayan korrespondensiya istisna olmaqla), onların təyinatı üzrə müvafiq
strukturlara çatdırılmasını təmin etmək və daxili hərəkətinə nəzarət etmək;
7.25.24. Departamentdə icra intizamına əməl edilməsi, kargüzarlıq və arxiv işlərinin
aparılmasına nəzarəti həyata keçirmək, bu sahədə vəziyyəti mütəmadi olaraq təhlil etmək və
nəticələrini müzakirə etmək, yol verilmiş nöqsanların aradan qaldırılması üçün müvafiq
tədbirlər görmək, aşkar edilmiş nöqsan və çatışmazlıqlar haqqında Departamentin
rəhbərliyinə məlumat vermək;
38
7.25.25. Bölmə üzrə möhür və ştamplardan təyinatına uyğun olaraq “Azərbaycan
Respublikasının dövlət vergi orqanlarında möhür və ştampların hazırlanması, uçotu,
saxlanması, istifadəsi və ləğv edilməsi qaydaları haqqında Təlimat”a və digər aidiyyəti hüquqi
aktların tələblərinə uyğun qaydada istifadə edilməsinə nəzarət etmək;
7.25.26. Səlahiyyətləri çərçivəsində kadr sənədlərinin tərtibini və rəsmiləşdirilməsini
Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinin tələblərinə uyğun həyata keçirmək;
7.25.27. Departamentin baş direktorunun göstərişi əsasında icra və əmək intizamının
pozulması ilə əlaqədar xidməti araşdırma aparmaq və nəticələri barədə Departamentin
rəhbərliyinə məlumat hazırlamaq;
7.25.28. Departamentdə xidməti vəsiqələrin və tanınma nişanlarının uçotunu aparmaq;
7.25.29. Departamentin rəhbərliyi yanında müzakirə edilməsi üçün aidiyyəti sənədlərin
hazırlanmasını və rəhbərliyə təqdim olunmasını təmin etmək;
7.25.30. Vergilər Nazirliyinin verdiyi göstəriş və tapşırıqların vaxtında və düzgün şəkildə
icrasını təmin etmək üçün zəruri tədbirlər görmək;
7.25.31. Qanunvericiliyə uyğun olaraq kommersiya və (və ya) vergi, bank sirrinin və
xidməti məlumatların qorunmasını təmin etmək;
7.25.32. Müvafiq sahədə səlahiyyətləri daxilində normayaratma fəaliyyətindən irəli
gələn vəzifələri həyata keçirmək;
7.25.33. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirmək.
7.26. Mühasibat uçotu və koordinasiya bölməsinin hüquqları aşağıdakılardır:
7.26.1. Zəruri məlumatların (sənədlərin) alınması məqsədi ilə aidiyyəti üzrə Vergilər
Nazirliyinin struktur vahidi və bölmələrinə, dövlət və yerli özünüidarəetmə orqanlarına, fiziki
və hüquqi şəxslərə sorğu göndərilməsi üçün departamentin rəhbərliyi qarşısında məsələ
qaldırmaq;
7.26.2. Bölmənin strukturunun və fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi, vəzifə və hüquqlarına
aid dəyişikliklərin edilməsi istiqamətində öz səlahiyyətləri daxilində departamentin
rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.26.3. Müvafiq sahədə mütəxəssislərin hazırlanması və ixtisasının artırılması üçün
Departamentin rəhbərliyinə təkliflər vermək;
7.26.4. Müvafiq sahədə normayaratma fəaliyyətindən irəli gələn hüquqları həyata
keçirmək;
7.26.5. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi və Vergilər Nazirliyinin normativ
sənədləri ilə müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.