1 ปี ขับเคลื่อนการคิดสู่ห้องเรียน

1 ป แหงการขบเคลอนการคดสหองเรยน

Thinking Skill Development

โครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน สำนกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดใหความสำคญกบการพฒนา

การคด ซงเปนมาตรฐานหนงของการประเมนคณภาพการศกษาทเปนการประเมน

ภายนอก ในมาตรฐานท 4 ค อ ผ เร ยนมความสามารถในการคดว เคราะห

คดสงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรอง และมวสยทศน

โดยไดดำเนนการขบเคลอนการคดสหองเรยนในป 2551 อนจะนำไปสการยกระดบ

คณภาพการศกษาใหไดมาตรฐานทกำหนด รวมทงการแกปญหาเยาวชนตอไป

ในอนาคต โดยการระดมสรรพกำลงจากทกภาคสวนเขารวมพฒนาในการจดประกาย

ใหเหนความสำคญและปญหาของการพฒนากระบวนการคด และทาทายใหคด

ของรปแบบ วธการท ข บเคล อนการคดท งระบบ มการวจยและพฒนารปแบบ

การพฒนากระบวนการคดรวมกบมหาวทยาลยตาง ๆ เพอสรางนวตกรรมในการขบเคลอน

การคดสลงระดบหองเรยนใหเปนตนแบบกบโรงเรยนในการพฒนาผเรยนตามบรบท

ของแตละโรงเรยน

เอกสาร 1 ป แหงการขบเคลอนการคดสหองเรยน ฉบบน เปนการรวบรวม

ผลงานคร นกเรยนในโครงการทไดรบการพฒนาและขยายผลลงในระดบโรงเรยน

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หวงเปนอยางยงวาจะเปนประโยชน

ตอผทสนใจศกษาและนำไปพฒนาผเรยนตอไป

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คำนำ

คำนำ

1 ป แหงการขบเคลอนการคดสหองเรยน 1

ทกษะกระบวนการคดผานกจกรรมตามแนวทางของเศรษฐกจพอเพยง 7

การพฒนาทกษะการคดดวยกจกรรมทเนนภมปญญาทองถน 10

การพฒนากระบวนการคดโดยใชชดกจกรรมระดบปฐมวย 11

การคดวทยาศาสตรดวยกจกรรมวทยาศาสตร “พนธวศวกรรม” 13

ทกษะการคดผานสอนวตกรรม “ชดฝกการวเคราะห

สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1-6” 14

บรณาการ สรรคสรางการคด 4 กลมสาระ (ภาษาไทย คณตศาสตร

วทยาศาสตร และภาษาองกฤษ) 16

ทกษะการคดผาน Mind map 18

การปรบตวของครในโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน 20

การเรยนการสอนคณตศาสตรกบการพฒนาการคด 23

สงทนกเรยนไดเรยนรและฝกคด 25

การพฒนาการคดดวยนทานพนบาน บทความใกลตว และเรองสน สรางสรรคชนงาน 28

แบบฝกทกษะเพอพฒนาการคด 32

แบบฝกทกษะการคดคณตศาสตรทพฒนาการคดจากเครองชนำ (Thinking Tool) 34

ตวอยาง…เทคนคการสอนคด 47

สงทผเรยนไดฝกและเรยนรการคด 52

ตดตามผลการคดของนกเรยน 55

ประเภทของแบบการคด 58

เอกสารอางอง 66

คณะผจดทำ 133

สารบญ

หนา

ป แห

งการขบเคลอนก

ารคดสห

องเรยน

1

1


วภาพร นธปรชานนท ผเรยบเรยง สำนกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ในยคปจจบน การศกษาของเราถกกลาวขานวาการจดการศกษาไมสามารถ

ทำใหคนคดเปน ครเราสอนแลวนกเรยนคดไมเปน กลายเปนจดออนของผลผลต

ทางการศกษา ดงนนจงมองยอนกลบมาวาครเราทำอะไรกน สอนอะไรกน ทำไม

จงเปนเชนนน จดออนดงกลาวไดกลายเปนโจทยสำคญของสำนกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานทตองนำมาเปนประเดนสำคญในการจดการ และไดกลายมาเปน

โครงการข บเคล อนการคดส ห องเร ยน ในปงบประมาณ 2549 ย ทธว ธ ใน

การขบเคลอนดงกลาวเรมตนดวยการคดเลอกโรงเรยนแกนนำ ครแกนนำ ศกษานเทศก

และเครอขายสนบสนนทวประเทศ จดอบรมปฏบตการในระยะเวลาใกลเคยงกน

ท วประเทศ วธการสำคญของการเร มตนการคดส หองเรยน เร มท การวเคราะห

ระดบคณภาพการคดจากผลงานนกเรยนแลวมองฝาทางตนไปวาระดบการคด

ของนกเรยนแตละคนจะถกยกระดบใหเปนอยางไร จากนนจงนำมาเปนโจทยของครวา

“แลวจะทำอยางไรใหระดบคณภาพการคดของนกเรยนสงขน” นนคอยทธวธ

ในการขบเคลอนการคดสหองเรยน

เม อการขบเคล อนดงกลาวเสรจส นลง ครแกนนำท ผานกระบวนการน

ไดถายทอดประสบการณออกมาผานเปนลายลกษณอกษร ซงเปนขอมลสำคญของ

การสงเคราะหผลครงน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

� ความสำเรจของการขบเคลอนการคดสหองเรยน

ตวครเกดการยอมรบ การสนบสนน บรรยากาศ และผลผลต ซงเปนผล

ทเกดกบนกเรยน

ความสำเรจทเหนไดชดเจนอยทคร คงตองยอมรบวาครในโรงเรยนทวประเทศ

เปนบคคลสำคญในการขบเคลอนการคดสหองเรยน ดงนนถาการขบเคลอนการคด

สหองเรยนสามารถทำใหครในโรงเรยนแกนนำยอมรบและปรบกระบวนการของตนเอง

ไปสการสอนคดไดกถอวาเปนความสำเรจอนยงใหญของโครงการน

ครแกนนำหลายคนยงคงพดถงปญหาของการขบเคลอนการคดสหองเรยนวา

การสอนคดนนมความยงยากอยหลายประการ เชน

ปญหา 1 ปญหาเน อหาของการสอนมากเกนไป ถาม งสอนใหนกเรยน

เกดทกษะการคดแลวจะทำใหสอนเนอหาตาง ๆ ไมทน ครมกจะกลาวถงปญหาน

ในลกษณะเดยวกนวา “แคสอนใหจบเนอหาทมอยกลำบากแลว ถาใหมาสอนคด

อกดวยคงไมได เพราะวาคงจะสอนไมทน”

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

� ปญหา 2 ปญหาเรองผลการสอบ มความกงวลวาถาไมสอนใหนกเรยนจำ

แลวผลการทดสอบในระดบตาง ๆ จะตำ ปญหาและความยงยากดงกลาวจำแนก

ไมไดวาเกดขนกบครชวงชนใด มากนอยอยางไร ครทสอนแตละชวงชนตางกมปญหา

เรองเนอหากเปนปญหาหลกเชนเดยวกน โดยมกจะกลาววา “ถามวแตสอนคดอย

เมอมหนวยงานมาทดสอบ แลวผลออกมาวานกเรยนของพไดคะแนนนอย

แลวใครจะมาแกปญหาใหพ”

นอกจากนยงมปญหาอน ๆ อก เชน นกเรยนในหองมหลายระดบ ถามวแต

สอนคดอยนกเรยนทเรยนเกง ๆ กจะไมไดอะไร เพราะวากจกรรมการสอนคดเปน

กจกรรมทไมเนนเนอหาอะไร เปนตน

แตจากการสงเคราะหบทเร ยนของครแกนนำการขบเคล อนการคด

สหองเรยนอกกลมหนงมคำกลาวทนาคดอยหลายประการ ลองตดตามอานดนะคะ

ครสรพล ศรธรรมา โรงเรยนรอยเอดวทยาลย สำนกงานเขตพนทการศกษา

รอยเอด เขต 1 ยอมรบวาการจดกจกรรมสงเสรมการคดทำใหเขาสอนอยางม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�

ความสข เน องจากกจกรรมท เขาออกแบบมาน นทำใหนกเรยนสนใจ อยากคด

อยากทำกจกรรมดวยตนเอง และทสำคญคอเมอผานพนกจกรรมตาง ๆ ไปแลว

นกเรยนรหลกการ ทฤษฎ ตลอดจนเนอหาสาระในเรองนน ๆ ดวยตนเอง และสามารถ

นำความรนนไปใชกบชมชนทตนอาศยอย

ครส รพล ศรธรรมา เปนครในโรงเร ยนแกนนำการขบเคล อนการคด

สหองเรยน ทยอมรบวามความจำเปนตองปรบเปลยนกระบวนการจดการเรยนร

ของตนเอง จงเรมออกแบบการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยนำเนอหาการสอน

เรองการตดตอพนธกรรม กลมสาระวทยาศาสตร ชวงชนท 4 มาเปนประเดนปญหา

ฝกใหน กเร ยนสบคนข อมล ว เคราะหข อมล แสดงบทบาทสมมต อภปราย

แสดงความคดเหนโดยใชเหตผล รบฟงความคดเหนของผอน การเชอมโยงจรยธรรม

ในการนำวทยาศาสตรมาใชในมวลมนษย ดวยเทคนคการสอนเนนกระบวนการกลม

โดยใหนกเรยนสบคนขอมลตาง ๆ มาอยางกวางขวางรอบดาน ครสรพล ยอมรบวา

ตนเองมการเปลยนแปลงพฤตกรรมไปพรอม ๆ กบนกเรยน คอ เปลยนกจกรรม

เปนกจกรรมทใหอสระกบนกเรยนมากขน เนนการใชเหตผลมากกวาความจำ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�

คณครจากโรงเรยนหลกเมองมหาสารคาม มหาสารคาม เขต 1 ซงมความเชอวา

เดกทกคนสามารถเรยนร ไดตามศกยภาพของแตละบคคล โดยผานกระบวนการ

อบรมเล ยงด และการจดประสบการณการเร ยนร โดยเนนการพฒนาสมอง

Brain Based Learning คณครทานนกเปนคณครคนหนงทไดรบการคดเลอกใหเขารวม

โครงการคดเชนเดยวกน เกดแนวคดทจะปรบกจกรรมของตนเองใหเปนชดกจกรรม

ทพฒนาทกษะกระบวนการคดโดยผเชยวชาญเสยกอน แลวจงนำไปใชกบนกเรยน

ทตนสอน ประมาณ 5 สปดาห มกจกรรมตาง ๆ ทนาสนใจหลายกจกรรม เชน

กจกรรมหนสรางภาพไดแลวนะ กจกรรมเสนวเศษ กจกรรมเจาหนนกสงเกต เปนตน

ซงกจกรรมดงกลาวทำใหนกเรยนไดแสดงความคดอยางกวางขวางและหลากหลาย

หลงจากน นครจงไดประเมนผลงานนกเรยนวานกเรยนมการคดอย ในระดบใด

ลกษณะการปรบกจกรรมการสอนคดกไมไดยงยากอะไร เพยงแตครจะเปดใจยอมรบ

และปรบกจกรรมสกเลกนอยกอนลงมอใช ผลท ไดตามมากนาช นใจท งผ สอน

และผเรยน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�

ทกษะกระบวนการคดผานกจกรรมตามแนวทางของเศรษฐกจพอเพยง

โรงเรยนแกนนำกระบวนการคดหลายโรงเรยนนำแนวคดเศรษฐกจพอเพยง

มาเปนสอเพอพฒนาการคดของนกเรยนอยางนาสนใจและนาชนชมอยหลายรปแบบ

คณครหลายทานมความสขทไดทำกจกรรมตามแนวพระราชดำรของพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว ความสำเรจของการดำเนนงานในลกษณะเชนน มใหเหนอยมากมาย

ในโรงเรยนแกนนำการขบเคลอนกระบวนการคดสหองเรยนทวประเทศ มการออกแบบ

เชอมโยงบรณาการในกลมสาระตาง ๆ ซงสวนใหญมกเปนกลมสาระสงคมศกษา

ศาสนา และวฒนธรรม

ตวอยางรปแบบการสอนแบบ “สมาลนโมเดล 2” ของโรงเรยนบานบางจน

สำนกงานเขตพนทการศกษาพงงา ในกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ช นประถมศกษาปท 3 ช อหนวยการเร ยนร ตามรอยพอ พออย พอเพยง โดย

นางสมาลน ทองเจอ ใชเวลาสอนประมาณ 5 ชวโมง การออกแบบการสอนดงกลาว

ประกอบดวย แผนการจดการเรยนร สอ และแนวทางการวเคราะหคณภาพผเรยน

เงอนไขระดบพอเพยง ความร

รอบคอบ

รอบร

ระมดระวง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�

มขนตอนการสอน 6 ขน ไดแก ขนศกษาขอมล ขนเพมพนความร ขนสการปฏบต

ขนจดเสนอผลงาน ขนประสานการคดวเคราะห และขนสรปเหมาะเปนองคความร

ขนนำเขาสบทเรยน เรมตนดวยเพลงทสนกสนาน สนทนาพดคยใหนกเรยน

รจกบานพอ ซงไดแก วงสวนจตรลดา ตอมากใหนกเรยนไดเรยนรขอมลเกยวกบ

ความพอเพยงในชวตของนกเรยน ไดบอกความพอเพยงในชวตประจำวนของนกเรยน

โดยใชผงความคดชวยสกดความคดของนกเรยนออกมา

เชนเดยวกบทโรงเรยนกดฉมวทยาคม นครพนม เขต 1 มการทำโครงงาน

เกยวกบเศรษฐกจพอเพยง รวมกบชมชน ผบรหาร ใชความรทองถนมาใชในการจด

การเรยนการสอน จนกระท งนกเรยนสามารถสรางสรรคผลงานอยางนาช นใจ

มชมชนรวมประเมนผลงานนกเรยน ในทสดกลายเปนงานวจยเพอพฒนาผลงาน

ของครได

บานแพงวทยา สำนกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2 เปนครทชอบ

คนควาสงแปลก ๆ ใหม ๆ มแรงบนดาลใจหลงจากทอานหนงสอพมพวาเดกไทย

มทกษะกระบวนการคดนอยมาก จงเกดความคดวา จะคนควาหาเทคนคการสอนคด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�

มาประยกตใชกบนกเรยน จงไดเร มคนควาจากแหลงการเรยนร ตาง ๆ รวมทง

การขอคำแนะนำจากผ เช ยวชาญตาง ๆ จนในทสดกสามารถออกแบบกจกรรม

การจดการเรยนรตามแนวทางของหลกเศรษฐกจพอเพยงไดดวยกจกรรมประเภทเกม

เพลง ใบงาน และปรบกระบวนการสอนของครใหเปนกจกรรมทกระตนใหนกเรยน

คดมากข น ฝ กใหน กเร ยนคดบอย ๆ ซ งในระยะเร มตนกม ความประทบใจ

กบผลงานและพฤตกรรมของนกเรยนในระดบหนงแลวบรณาการเศรษฐกจพอเพยง

แบบภาษาไทยของโรงเรยนสงขะ จงหวดสรนทร “โครงงานภาษาไทยบรณาการ

สเศรษฐกจพอเพยง”

โรงเร ยนนาจกพทยาคม สำนกงานเขตพ นท การศกษาอำนาจเจรญ

ขนตอนสำคญของการจดกจกรรมนมขนตอนงาย ๆ คอ ครเปดโอกาสใหนกเรยน

เลอกหวขอในการทำโครงการ โดยเรมจากความสนใจหรอปญหาใกลตว แลวมา

นำเสนอใหทกคนไดรบร หลงจากน นจะแบงแยกกนออกไปคนหาขอมลตาง ๆ

จากแหลงคนควาตาง ๆ ทงในหองสมด ผรในทองถน อนเทอรเนต กำหนดปฏทน

การปฏบตงาน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10

การพฒนาทกษะการคดดวยกจกรรมทเนนภมปญญาทองถน

โรงเรยนมตรภาพ มหาสารคาม เขต 1 มพนทปาเปนจดเดน ครพฒนพงษ

จนทรสวาง มองเหนโอกาสของการจดกจกรรมวธการทผเรยนเรยนรจากการลงมอ

ปฏบตดวยตนเอง โดยเนนการศกษาสำรวจจากแหลงการเรยนร โดยมครและ

ผรประจำชมชนเปนทปรกษา นกเรยนจะเกดการเชอมโยงองคความรจากภมปญญา

ทองถ นท ถายทอดจากการดำรงชวตและวถของคนในทองถ น ธรรมชาตใกลตว

รปแบบกจกรรมจะเนนการคดและมมมองท หลากหลายของผ เร ยน ข นอย ก บ

ประสบการณ ขอมลในตวนกเรยนแตละคน นายพฒนพงษ จนทรสวาง โรงเรยน

มตรภาพ อำเภอแกดำ จงหวดมหาสารคาม จดเดนมปาท อ ดมสมบรณและ

มเหดปาทกนได ตดกบวดปา เปนแหลงสมนไพร มปราชญชมชน หมอยา และ

ใชรกษาโรค แนวการจดการเรยนการสอนใชการสบคนขอมลและเขยนเน อหา

ทเกยวของไว หลงจากนนใหนกเรยนกำหนดหวขอทสนใจ สอบถามจากชาวบาน

บนทกผล สรปและนำเสนอ หลงจากนนเขาปาสำรวจระบบนเวศในปา สำรวจปา

เรยนรโดยมครภมปญญาทองถนเปนพเลยง สำเรจเรยบรอยทำเปนหนงสอเลมเลก

ครท สอนบอกวานกเรยนมความสามารถในการสงเกต การรวบรวม การจำแนก

และสามารถนำเสนอผลการสำรวจของตนเองตอทประชมไดดดวยความสนกสนาน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11

การพฒนากระบวนการคดโดยใชชดกจกรรมระดบปฐมวย

คณครโรงเรยนหลกเมองมหาสารคาม มหาสารคาม เขต 1 ซงเราเชอกนวา

เดกทกคนสามารถเรยนรไดตามศกยภาพของแตละบคคล โดยผานกระบวนการอบรม

เลยงด และการจดประสบการณการเรยนร โดยเนนการพฒนาสมอง Brain Based Learning

คณครทานน ก เปนคณครคนหน งท ไดร บการคดเลอกใหเข าร วมโครงการคด

เชนเดยวกน เกดแนวคดทจะปรบกจกรรมของตนเองใหเปนชดกจกรรมทพฒนาทกษะ

กระบวนการคดโดยผ เช ยวชาญเสยกอน แลวจงนำไปใชกบนกเรยนท ตนสอน

ประมาณ 5 สปดาห มกจกรรมตาง ๆ ท นาสนใจหลายกจกรรม เชน กจกรรม

หนสรางภาพไดแลวนะ กจกรรมเสนวเศษ กจกรรมเจาหนนกสงเกต เปนตน ซงกจกรรม

ดงกลาวทำใหนกเรยนไดแสดงความคดอยางกวางขวางและหลากหลาย หลงจากนน

ครจงไดประเมนผลงานนกเรยนวานกเรยนมการคดอยในระดบใด ลกษณะการปรบ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

กจกรรมการสอนคดกไมไดยงยากอะไร เพยงแตครจะเปดใจยอมรบและปรบกจกรรม

สกเลกนอยกอนลงมอใช ผลทไดตามมากนาชนใจทงผสอนและผเรยน

รอยเอด เขต 2 โรงเรยนชมชนบานผำ กพบปญหาวานกเรยนไมชอบคด

เชนกน เมอไดรบการพฒนาตามโครงการกระบวนการคดแลว นำแนวคดทไดรบ

การหลอหลอมจากหลายฝาย จากครแกนนำ ผบรหาร ศกษานเทศก ชวยเสรมใหคด

ออกแบบการสอนไดหลากหลายวธมากขน เชน storyline โครงงาน หมวก ๖ ใบ

มเอกสารความร ตาง ๆ มาใหศกษากเลยทำใหสามารถคดกจกรรมไดมากข น

ปรบพฤตกรรมการสอนของตนเองใหมการใชคำถามกระตน เสรมแรงนกเรยน วดและ

ประเมนผลทเหมาะสมกบระดบของนกเรยน ผลกคอ นกเรยนเรยนอยางมความสข

ชมชนใหการยอมรบ นกเรยนอานเขยนคลองขน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

การคดวทยาศาสตรดวยกจกรรมวทยาศาสตร “พนธวศวกรรม”

โรงเรยนรอยเอดวทยาลย สำนกงานเขตพนท การศกษารอยเอด เขต 1

โดยครสรพล ศรธรรมา นำแนวคดเร องการตดตอพนธกรรมมาใชเปนประเดน

ปญหาฝกใหนกเรยนสบคนขอมล วเคราะหขอมล แสดงบทบาทสมมต อภปราย

แสดงความคดเหนโดยใชเหตผลและรบฟงผอ นรวมทงเชอมโยงไปจนถงจรยธรรม

ในการนำวทยาศาสตรมาใชในมวลมนษย โดยนำเทคนคการสอนเนนกระบวนการกลม

กระบวนการสอนคด เม อเสรจส นนกเรยนนำความร ท ไดเร ยนร มาน สรางเปน

หนงสอเลมเลกเปนภาพการตนท ใหความร เร องการตดตอพนธกรรมไปเผยแพร

ในชมชน อยางไรกตามในทศนะของผสอนรสกชอบการสอนแบบนมาก เพราะวา

นกเรยนมความสนใจในกจกรรมมาก สบคนขอมลตาง ๆ มาอยางกวางขวางรอบดาน

ทสำคญคอ นกเรยนสรางองคความรไดดวยตนเอง มความสขทไดใหความรกบสงคม

จงอยากเชญชวนใหครทานอน ๆ ไดลองใชบทเรยนวธนบาง โดยครสรพลไดออกแบบ

บทเรยนมาอยางด มระดบคณภาพในการประเมนคณภาพนกเรยนไวเรยบรอยแลว

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

ทกษะการคดผานสอนวตกรรม “ชดฝกการวเคราะหสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1-6”

ครโรงเรยนอนบาลแคนคง สำนกงานเขตพนทการศกษาบรรมย เขต 4 ไดรบ

มอบหมายใหเขารวมโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน หลงจากไดรบการอบรม

เสรจแลวคดทำใหเกดมรรคเกดผล โดยคดพฒนาชดฝกการวเคราะหขนเปนอนดบแรก

ตงชอวาชดฝกการคดวเคราะหสำหรบนกเรยนชวงชนท 1-2 ประกอบดวยกจกรรมตาง ๆ

ใบงาน แบบบนทก และเกณฑการประเมนผล มทงหมด 15 กจกรรม ยกตวอยางเชน

กจกรรมวเคราะหความเหมอน กจะมกจกรรมใหนกเรยนบอกความเหมอนของ

สงของตาง ๆ มความยากงายตางกนตามระดบนกเรยน หรอกจกรรมวเคราะหความตาง

กจะมกจกรรมใหนกเรยนบอกความตางของสงของตาง ๆ ซงกมความยากงายตางกน

ตามระดบนกเรยนเชนกน ทนลองอานชอกจกรรมของชดฝกนดใหเกดแรงบนดาลใจ

ในการไปทำชดตอไป เชน ตวฉน..สำคญเพยงใด รปอะไรเอย นกเอย..นกแกว วนอะไร

เอย คน...ขาวเขม ภาพประทบใจ เกบมาบอกเลา ตนไมของฉน สตวโลกผนารก

เพอนของฉน การวเคราะหองคประกอบ วเคราะหความเหมอน วเคราะหความแตกตาง

วเคราะหความสมพนธประเภททำนาย การวเคราะหความสมพนธเชงเหตผล

ประเภทการทำนาย

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

ชดฝกทกษะกระบวนการคด สรางคด 4 สราง ม 2 ชด โดยคณะครโรงเรยน

บานเขาดน สำนกงานเขตพนทการศกษาชลบร ม 4 ชด ไดแก ชดฝกทกษะกระบวน

การคดวเคราะหและคดเปรยบเทยบ ชดฝกทกษะกระบวนการคดสงเคราะห ชดฝกทกษะ

กระบวนการคดสรางสรรคและคดประยกต และชดฝกทกษะกระบวนการคดไตรตรอง

และคดอยางมวจารณญาณ ใชกบนกเรยนชวงชนท 1 กจกรรมชดท 1 ม 13 กจกรรม

(กจกรรมสมหวาน สญญาใจ ทำอยางไร สะบดผา แกปญหาใหกระตายนอย ชวยดวย

ภาพปรศนา ซอนชอ หลายทางเลอก ทำอยางไรด) ชดท 2 ม 2 กจกรรม ชดท 3

ม 5 กจกรรม ชดท 4 ม 8 กจกรรม คดงาย ๆ มเกอบ 30 กจกรรมทครไปรวบรวมมาแลว

แยกแยะใหเหมาะสมกบนกเรยนของตน บางชดเปนขอความ บางชดเปนภาพ

บางชดเปนคำถามทาทาย เราเปนครเราอานแลวยงอยากตอบเลย ดแลวกรสกชอบ

ทอยางนอยครกใสใจไปไขวความา กดกวาไมทำอะไรเสยเลย

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

บรณาการ สรรคสรางการคด 4 กลมสาระ (ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร และภาษาองกฤษ)

โรงเรยนบานใหม สำนกงานเขตพนท การศกษาหนองคาย เขต 2 เปน

โรงเร ยนท ม ผลการประเม นอย ในระดบพอใช น กเร ยนไมชอบอานหนงส อ

ความสามารถดานการอาน เขยนคดวเคราะหตำ กเลยคดกจกรรม 8 วธการแสนสนก

เปนสขกบการเขยนเพยรสการคดวเคราะห ไดแก การอานหรรษา นำพาสรปความ

รวมพลงเขยนมโนทศน สรปชดเรองทอาน สราญแนวคดสงานเขยนเชงสรางสรรค

ครบดวยนทาน 8 หนา มคณคาดวยคำถาม 10 ขอ เตมตอดวยการเขยนโครงงาน

โดยมครกลมหนงสรางกจกรรมเหลานขนมานำไปใชรวมกน ทำเปนฐานจดกจกรรม

ฝกนกเรยนทงโรงเรยนเปนฐาน 4 ฐาน สงผลตอความสำเรจของการขบเคลอน

กระบวนการคดสหองเรยนโดยมชมชน ผปกครองเขามามสวนรวมในการสนบสนน

ชวยเหลอ ชวยกนทำหนงสอเลมแรกของครอบครว สนบสนนงบประมาณ ผลสำเรจ

ทนาประทบใจคอ ปรบเปลยนพฤตกรรมการสอนมาเปนการจดกจกรรมใหนกเรยน

ไดเรยน ไดเลน และไดคดโดยไมทงสาระการเรยนรทอยในหลกสตรทง 4 กลมสาระ

ในทสดกสามารถพฒนาความสามารถในการอาน เขยน คดวเคราะหของนกเรยนได

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

โรงเรยนบานหนองโนไชยวาน สำนกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 4

เมอไดรบการคดเลอกจากสำนกงานเขตพนทการศกษา ใหเปนโรงเรยนแกนนำแลว

ไดมการปรกษาหารอรวมกนระหวางครกบผบรหารโรงเรยน หลงจากนนไดนำไป

สอดแทรกในกลมสาระทตนเองสอน นกเรยนชน ป.5 ซงกไดแก กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย ทพบวานกเรยนมความสามารถดานการอานคดวเคราะหตำ ไดเลอก

เทคนคการสอน 5W1H เพลง เกม ปรศนาคำทาย มาผสมผสานกนกลายเปนกจกรรม

การสอนภาษาไทยแบบใหมทเนนการคด นำมาใหนกเรยนเรยนดวยความสนกสนาน

เรยนเปนฐาน แบงฐานเปน 6 ฐาน เรยงตามลำดบ ดงน ฐานท 1 สำรวจคำ

ใหนกเรยนรองเพลงแลวคนหาคำตามเงอนไขจากเพลง เชน คำทประสมสระอ เปนตน

เม อนกเรยนจบฐานนกจะตอดวยฐาน 2 ขนมทองหยอด เปนฐานเขยนคำใหม

จากพยญชนะทมอยอยางอสระ ใครจะเขยนคำใดกได หลงจากนนกแตงประโยค

จากคำนน ๆ ใหได ฐานท 3 หรรษากบปรศนาคำทาย นกเรยนจะไดคดหาคำตอบ

คำทายของปรศนาตาง ๆ ฐานท 4 ฐานการคดวเคราะห (5W1H) เปนฐานทมเนอหา

ใหนกเรยนอาน เมออานแลวกวเคราะหเรองทอานดวยคำถามวาใคร ทำอะไร ทไหน

เมอไร อยางไร ตอมาเปนฐานสำรอง ชอวาฐานสขใจในเพลง หวใจคดฮอด เปนฐาน

สนก ๆ ทครคนหาเพลงทมคำภาษาถนปรากฏในเพลงแลวใหนกเรยนเขยนเปรยบ

เทยบเปนภาษากลาง ดวยการปรบเปลยนแบบน ครไดมความรและประสบการณ

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนท ทำใหนกเรยนเรยนดวยความสนกสนาน

ผสมผสานการคดไปดวย กจกรรมตาง ๆ ไมจำเจ สามารถปรบเปลยนไปได เพมได

ลดได ยดหยนได และความสำเรจทเหนไดอยางชดเจนกคอ นกเรยนมความสขในการเรยน

กลาคด กลาแสดงออก ตวอยางทเหนไดชดเจนคอ การเขยนผงความคดของนกเรยน

มความสมบรณมากขน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

ทกษะการคดผาน Mind map

โรงเรยนชมชนโนนหนวนคร สำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 5

สนใจการใชแผนทการคด เทคนคการสอน และการใชคำถามมาใชในการพฒนา

ทกษะการคดของนกเรยน เพราะมความเชอวานกเรยนทจะเขยนแผนทความคดไดด

จะตองมระบบการคดทด แตยงไมมความรและประสบการณเพยงพอทจะทำ หลงจาก

ทไดรบการพฒนาตามกระบวนการของการขบเคลอนการคดสหองเรยนแลว จงได

ออกแบบกจกรรมการจดการเรยนรทสอดคลองรอยรดกนดวยการใชคำถามกระตน

ใหนกเรยนคด การนำสอสงพมพตาง ๆ มาใหนกเรยนไดอาน ไดศกษาคนควา คำถาม

ทใชจะเปนคำถามปลายเปดทใหนกเรยนคดออกมาใหไดมาก ๆ ครสงเกตเหนวา

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�

นกเรยนกลา คดกลาเขยนมากข น คดไดหลากหลายมากแตกตางกนมากข น

ทเปนพเศษคอ มนกเรยนคนหนงคดชาและไมกลาคด ไมเปนทยอมรบของเพอน เมอ

เวลาผานไป 1 เดอน ครใชคำถามน ในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร

เรองรปสมมาตร วา “อะไรเปนแกนสมมาตร” นกเรยนคนนตอบไดวากระดกสนหลง

เปนแกนสมมาตรครบ ครรสกประทบใจและเหนการเปลยนแปลงของนกเรยน ดวย

ความกลาหาญของเขา เขาไดรบการยอมรบจากเพอนรวมชน สวนนกเรยนคนอน ๆ ในหอง

กรสกสนกกบการทำแผนทความคดและมกเรยกรองใหครทำแผนทความคดอกบอย ๆ

ครเองกไดรบการยอมรบจากเพอนครมคนมาถามหาวธการบอย ๆ และดวยจดเรมตน

นเองทำใหหองเรยนธรรมดากลายเปนหองเรยนทสนกสนานขนมาก

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

การปรบตวของครในโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน

ค ร ห ล า ย ค นค ด

วาการพฒนาทกษะการคด

เป นเร องท ย งยาก แตม

ครหลายคน เช น คร

ปฐมาภรณ จมส พรรณ

ส ำ น ก ง า น เ ข ต พ น ท

การศกษานครพนม เขต 2

บอกวาครตองกระตนให

นกเรยนคดอยเสมอ และ

ตองใหเวลากบนกเรยนในระยะแรก ถาฝกบอย ๆ นกเรยนคดไดหลากหลายแลว

การจดกจกรรมจะเรวขน จะสนกขน

ครภทรทา สหา โรงเรยนบานหนองเพญ สำนกงานเขตพนทการศกษา

ขอนแกน เขต 1 มองเหนการเปลยนแปลงของตนเองและของนกเรยนหลงจากผาน

โครงการแลววา ในสวนตวครมการปรบเปลยนพฤตกรรมการสอนจากการเปนผแสดง

หรอผ บอกความร มาเปนผ สงเกตและจดบนทกพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน

ใจเยนขน ใหโอกาสเดกคดมากขน ไมเนนการบอกถกผด แตจะถามหาเหตผลในการคด

เปนนกสงเกตทด ไมแทรกแซงการคดของเดก ไมมองขามคำตอบทก ๆ คำตอบ

ของนกเรยน

ในส งท เก ดกบนกเร ยน นกเร ยนกลาคด คดไดเก ง คดไดคลองข น

กลาแสดงออก มเหตผล ชวยกนคด ชวยกนทำ ทำงานเปนกล ม ยอมรบฟง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

ความคดเหนของผอน นกเรยนกลมออนมความสามารถในการคดเทากบนกเรยน

กล มเกง มขอสงเกตคอ นกเรยนกลมออนจะคดไดแปลกและแตกตาง กลาคด

นอกกรอบมากขน

ปญหาในตอนเรมแรกตดกบรปแบบการสอนทบอกความร นกเรยนกตด

ไมอยากคด อยากรอคำตอบจากคร ระยะแรก ๆ ของการเปลยนแปลงจะใชเวลาและ

ความอดทนมากหนอย แตพอเดกคดไดเกงแลว คดไดคลองแลว การจดกจกรรมจะใช

เวลานอยลง นกเรยนจะสนกสนานกบการเรยน อยากทำกจกรรม ซงเปนเครองบงบอก

วานกเรยนคดไดเกง คดไดคลอง และใหเหตผลเปน

ขณะนมครจากจงหวดตาง ๆ ไปดงานทโรงเรยนจำนวนมาก

ความแตกตางของการขบเคล อนกระบวนการคดส หองเรยนท เร มจาก

การศกษาระดบคณภาพการคดจากผลงานของนกเรยนกอน ไมไดเรมตนทวธสอน

เปนการวเคราะหเพอใหรจดดอยของการพฒนา ตอจากนนจงมาหาวธการพฒนา

จดดอยนน นบวาเปนการแกปญหาทตรงจด เมอครยอมรบเชนนแลวจงวางแผน

ประเมนระดบคณภาพของผลงานนกเรยนทตนสอนทกคน ครบทกกลมสาระ แลวมา

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

วางแผนการสอนใหมใหมการแทรกกจกรรมการคดลงไปในช วโมงสอน (บาน

หนองเพญ ขอนแกน 1) ครกเลยเรยกขนตอนของตนเองไว ดงน วเคราะหชนงาน

ผเรยน รคณภาพการคดของผเรยน ตอจากนนจงคดพฒนาผเรยนดวยวธการตาง ๆ

เชน การสอนซอมเสรม การปรบกจกรรมการเรยนร เปลยนพฤตกรรมตนเองใหเปน

ผสอนคด ไมใชผบอกความร โดยคำนงถงผเรยนใหมากทสด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

การเรยนการสอนคณตศาสตรกบการพฒนาการคด

ครมนทนา ปานนล ครผสอนวชาคณตศาสตร โรงเรยนผาเมองวทยาคม

อำเภอหลมสก จ งหวดเพชรบรณ สร างบทเร ยนคอมพวเตอร ด วยโปรแกรม

Thai Geometer’s Sketchpad เรอง การแปลงทางเรขาคณต และจดการเรยนรททำให

นกเรยนไดพฒนากระบวนการคด จากการเรยนรคณตศาสตรทเปนนามธรรม ใหเปน

รปธรรมได

จดเดนทครมนทนา ใชโปรแกรมนไปพฒนากระบวนการคดใหกบนกเรยน

คอ เมอนกเรยนเรยนรวธใชโปรแกรมในการสรางรปเรขาคณตแลว นกเรยนไดเหน

ภาพทเกดขน ซงเปนภาพสามมต ทมองไดทงแนวกวาง ยาว และแนวลก ครมนทนา

จะใหเวลานกเรยนคดพจารณาภาพเรขาคณตทแตละคนสรางขนมา และใหโอกาส

นกเรยนลองขยบมมแตละมม และพจารณาการเปล ยนแปลงของภาพอยางไร

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เมอนกเรยนทำการเลอน หรอสะทอน และหมนแตละมม และเมอนกเรยนไดหมน

หรอเคลอนท ภาพทเกดจะมความตางกนอยางไรบาง พรอมทกคนจะชวยกนบอกภาพ

ของตนและใหชวยกนสรปความรเพมเตม เชน การเลอนขนาน การสะทอน การหมน

บนระนาบ แลวจะเกดภาพในลกษณะอยางไรบาง

● ภาพทสมนย คอ ภาพทเกดจากการหมนอยางไร แลวใหทกคนชวยกน

ลองสรปความหมายของภาพสมนย

● ภาพทสะทอนกลบทาง จะมการเคลอนทอยางไร ภาพทเหนจะมการหมน

อยางไรบาง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

สงทนกเรยนไดเรยนรและฝกคด

ครมนทนา พบวา นกเรยนไดพฒนาการคด ตงแตการสงเกตและพจารณา

มมและภาพทเกดจากมมทเปลยนแปลงไป อยางละเอยดถถวน ซงจะชวยใหนกเรยน

จำไดแมนยำและจนตนาการภาพทเปล ยนไปจากการเคล อนท ของมม และเม อ

นกเรยนทกคนไดทดลองทำดวยตนเอง แตละคนจะลองหมนหรอเปลยนมมและ

บอกผลจากการหมนทเกดการเปลยนภาพอยางไรบาง ซงทำใหนกเรยนเกดการเรยนร

ดวยตนเอง และจำไดแมนยำ เมอจะนำไปประยกตใชในชวตจรงในการคดคำนวณหอง

พ นท รปทรงตาง ๆ ท จะประดษฐหรอจำลองจากของจรงโดยอาศยความร ทาง

คณตศาสตร จากการเลอน การหมน การสะทอน การเลอนขนานตามทศทางท

กำหนดบนระบบพกดฉาก เปนตน ฯลฯ

เมอครมนทนาใหแตละคนคดประยกตความรจากการใชโปรแกรมนจาก

รปเรขาคณตทเปนนามธรรมใหเปนรปธรรมในชวตจรง นกเรยนสามารถตโจทยปญหา

ดงกลาวได เชน นำการสะทอนและการสมมาตรมาใชในการออกแบบลายผา การทำ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ถงมอ ถงเทา ออกแบบลายกระเบอง ประดษฐของเลน สงประดษฐ ดวยการหมน

บนระนาบ ฯลฯ เชน กงหนลม ชงชาสวรรค ความกลาพด กลาแสดงออกของนกเรยน

เมอครมนทนาไดเหนชดเจนมาก เพราะผลทเกดขนในจอคอมพวเตอรของแตละกลม

แตละคน กจะไมเหมอนกน ภาพทเหนนกเรยนแยงกนพด แสดงความคดเหนของตน

ใหเพ อนในชน ทำใหครมนทนาคนพบวา น แหละคอการพฒนากระบวนการคด

ทเกดจากการเรยนรดวยตนเองของนกเรยนจรง ๆ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

สงทครมนทนาไดเตรยมกอนสอนใหนกเรยนพฒนากระบวนการคดจาก

การสอนเรองน คอ

1. ทกษะการใชโปรแกรม Thai Geometer’s Sketchpad ซงอาจารยมนทนา

นำมาใชเปนสอการสอนคด

2. คดโจทยท ใหนกเรยนสรางรปเรขาคณตตามเน อหาท กำหนดไวใน

แผนการสอน คอ การแปลงทางเรขาคณต

3. คดคำถามทใหนกเรยนไดฝกคดขณะสรางรปเรขาคณต เชน นกเรยน

สงเกตเหนภาพเปลยนไปอยางไรบาง เพราะเหตใด

4. ใหโอกาสนกเรยนไดคด และตอบขอสงสยจากการพสจนโดยการปฏบตจรง

และใหฝกปฏบตดวยตนเองทงทโรงเรยนในชวโมงวาง หรอทบาน (ยมโปรแกรม

ไปตดตงและทดลองใช)

5. แผนการสอนทเนนการพฒนาทกษะการคด

นอกจากนกเรยนไดเรยนรเกยวกบการแปลงรปทรงเรขาคณตตาง ๆ แลว

หากครสามารถใหนกเรยนจดทำของเลน หรอสงประดษฐ ทประยกตจากความร

เรองนได ซงจะเปนการบรณาการกบสาระการงานอาชพและเทคโนโลย หรอกจกรรม

พฒนาผเรยนไดนำความรไปประยกตใชในชวตจรง หรอจะนำไปบรณาการกบคณธรรม

จรยธรรม ไมวาจะเปนการมองคน พจารณาใหลกซง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

การพฒนาการคดดวยนทานพนบาน บทความใกลตว และเรองสน สรางสรรคชนงาน

โรงเรยนบานหนองยาว สหวทยาเขตเขอนกระเสยว เปนโรงเรยนแกนนำ

ขบเคลอนการคดของสำนกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 3 ไดพฒนา

หลกสตรสถานศกษาทเปนหลกสตรเพมเตม สาระการเรยนรภาษาไทย โดยเนน

การอานคดวเคราะหและเขยนสอความจากเรองราวในชวตประจำวน ทมงเนนให

นกเรยนไดพฒนาทกษะกระบวนการคดจากนทานพนบาน บทความใกลตว เรองสน

ทครแตงขนมา

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ครประเชญ ชาวหนาไม ครสอนภาษาไทยชน ป.4 และชน ป.6 โรงเรยนบาน

หนองยาว ไดศ กษาวจ ยการสร างและใชนว ตกรรมท ส งเสร มความสามารถ

ดานการคด โดยใชเอกสารประกอบการเรยนรกลมสาระภาษาไทยเพมเตมชน ป.4

และช น ป.6 ประกอบดวยหลกสตรภาษาไทยเพ มเตม และกจกรรมการเรยนร

ดวยนทาน บทความใกลตว และเรองสน

วธการของครประเชญ ไดคดเลอกนทานพนบานทสอดคลองกบหนวย

การเรยนรทจะสอน และออกแบบกจกรรมเพอใหนกเรยนไดฝกคด เชน ฝกอานและฟง

หรอชวยกนอานกอนสรปเนอเรองของนทาน ซงมทงความร วถชวต ประเพณทองถน

ภมปญญาชาวบาน และความเชอหรอคานยมของคนไทย เชน นทานเรอง กำพรา

ปลาหลด กจะมคำทใหนกเรยนหาความหมาย เชน คำวา ลกกำพรา หมายถงอะไร

การวดปลา การเลยงปลาสมยกอนทำอยางไร (ไดเหนวธเลยงในกะลาและในโอง)

นอกจากนนกเรยนยงไดฝกคดวเคราะห ทำไมปลาจงตาย จะตองเล ยงอยางไร

ปลาจงจะอยรอด รวมทงการปลกฝงคณธรรม เรอง เรองเลาจากพระสตตะตนตปฎก

ซงเปนเรองความเมตตา สงสาร การรจกพอประมาณ ความซอสตย และความขยน

หมนเพยร เปนตน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0 กระบวนการเรยนร ท น กเร ยนไดฝกคด นอกจากนกเรยนจะไดฝกฟง

อยางตงใจ ไดอานอยางสนกสนานแลว ครประเมน ยงใหอานจบใจความ แลวฝกสรป

ความบางตอนของนทาน จะตองชวยกนคดวเคราะหแสดงความคดเหนแลว ยงได

ฝกสงเคราะหจากเรองราวในนทานเปนแผนภาพทงตวละคร เหตการณ สรปความร

ทไดจากนทาน แลวจงวาดภาพประกอบการเลาเรองหรอพดนำเสนอเพอแลกเปลยน

ความคดเหนของนกเรยนแตละคน

ในแตละหนวยการเรยนร นอกจากจะใชนทานแลว ยงใชบทความวชาการ

นารจากหนงสอตาง ๆ ทงหนงสอพมพ สารคด เรองสน เชน เรอง มะมวงกบวตามนซ

หรอนทานชาดก ละครคณธรรม เร อง พระธรรมนำชวต เปนส อการสอนแลว

กจกรรมทฝกใหนกเรยนคด ยงมอกมากมายทครประเชญ ชาวหนาไม นำมาใช เชน

การทำโครงงานความเชอ เรอง นรก สวรรค มการวดและประเมนจากการสรปจบใจความ

สรปเนอเรอง อธบายคำ เตมคำ สะกดคำ แจกรป แตงประโยค แตงบทรอยแกว

รอยกรอง สรปเปนผงความคด และใหนกเรยนแตงเรองจากทอานบทความ หรอนทาน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

สวนใหญชนงานนกเรยน จะเปนการสรปความรเรองทอาน ทงเปนบทความ

แผนภาพ Mind map แตงเร องท ผานการสงเคราะห พรอมภาพประกอบ เชน

เร อง มากบกำพรากบคนเกบขยะ กรรมยอมสนองการกระทำ ความร รอบตว

ทำบาปมกรรม เอดส พระนารายณทองนรก ชวตสตวกบระบบนเวศน ไขหวดนก

สมนไพรจากมะนาว หมอลำ อายยน ฯลฯ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

แบบฝกทกษะเพอพฒนาการคด

แบบฝกทกษะเพอพฒนาการคด เปนแนวคดทใหนกเรยนไดฝกคดวเคราะห

เพ อเพ มพนความร ไมเบ อหนาย มอสระในการเรยนร ซ งจะชวยพฒนาการคด

ไดเรยนรอยางมความสข สนกสนาน โดยการตงคำถามใหคดและคนหาคำตอบ

โดยใชเคร องมอท หลากหลาย เชน ใชบทกลอน คำคลองจอง ขาว เหตการณ

เร องราวของทองถน หรอสถานการณ เพลง ซงสามารถบรณาการระหวางสาระ

การเรยนร ดงตวอยางตอไปน

บทกลอน ฝกทกษะการคดคณตศาสตรบรณาการ

แจวซอ ขนม ยสบหากลอง มกลองละ สบชน นไฉน

อยากทราบวา ขนมทงหมด มเทาไร กชนใน ยสบหากลอง ลองคดด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

1. เขยนเปนโจทยปญหา

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

2. โจทยใหหาอะไร

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

3. โจทยกำหนดอะไรใหบาง

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

4. จงหาวาจะตองจายเงนกบาทไดอยางไร

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

5. เขยนเปนประโยคสญลกษณเพอหาคำตอบ

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

6. ไดคำตอบเทาไร

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

แบบฝกทกษะการคดคณตศาสตรทพฒนาการคด จากเครองชนำ (Thinking Tool)

ครปราน ประกระสา โรงเรยนบานโคกสวางนาด สำนกงานเขตพนทการศกษา

เขต.อดรธาน เขต 3 ไดสอดแทรกทกษะกระบวนการคดวเคราะห คณธรรม จรยธรรม

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไวโดยออกแบบหนวยการเรยนร โดยใชแบบฝกทกษะ

การคดคณตศาสตรทพฒนาการคดจากเครองชนำ (Thinking Tools)

แบบท 1 พจารณาปจจยทเกยวของของโจทยปญหา

แบบท 2 พจารณาทางเลอก ความเปนไปได และตวเลอก (APC)

แบบท 3 ลำดบความสำคญในการแกปญหา (FIP)

สมศกดนำสมโอไปขายทตลาด 1,350 ผล ๆ ละ 20 บาท

ขายมะมวง 2,469 ผล ๆ ละ 5 บาท

นำเงนไปฝากธนาคารครงหนงของเงนทได สมศกดจะมเงนเหลอเทาไร

ตวอยาง คำถาม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ปจจ

ยทเก

ยวกบ

การแ

กปญ

หา

สงท

โจท

ยกำห

นดใ

ห

สงท

โจท

ยตอง

การท

ราบ

วธ

หาค

ำตอบ

1. ป

จจยท

เกยว

กบกา

รแกป

ญห

า

การบ

วก

การล

บ

การค

ณ

การห

าร

2. ค

วาม

เปน

ไปได

การค

ณ

การห

าร

การล

บ

3. ต

วเลอ

ก

การค

ณ

การห

าร

การล

บ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�� แบบฝกทกษะการคด โดยใชเครองชนำน เปนการฝกใหนกเรยนคดตดสนใจ

อยางมเหตผล เพ อเลอกวธการแกปญหาทดท สด จะตองฝกซำ ๆ เพ อใหเกด

ประสบการณและเขาใจเครองชนำการคดแบบตาง ๆ ใหนกเรยนไดเรยนรอยางม

แบบแผนรวมกน สามารถเลอกวธแกปญหาไดอยางเหมาะสม และมลำดบขนตอน

การแกปญหาทชดเจน และยงทำใหนกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนคณตศาสตร

สามารถนำความรไปเชอมโยงสชวตประจำวนไดอยางมเหต มผล สามารถบรณาการ

กบสาระอน ๆ ได ซงขอยกตวอยาง เรอง การแกโจทยปญหา การบวก ลบ คณ หารระคน

มขนตอนการพจารณาเครองชนำ 3 ขน คอ

อนดบท 1 พจารณาปจจยทเกยวของจาก CAF

อนดบท 2 เลอกวธหาคำตอบทดทสด และวางแผน (APC)

อนดบท 3 ลงมอหาคำตอบตามลำดบความสำคญ

อนดบท 4 ตรวจสอบความถกตอง

อนดบท 5 สรปคำตอบและใหเหตผล

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

กจกรรมพฒนาการคดของโรงเรยนสนปาสกวทยา

เม อโรงเรยนสนปาสกวทยา อำเภอแมแตง สงกดสำนกงานเขตพ นท

การศกษาเชยงใหม เขต 2 ไดเขารวมโครงการการขบเคลอนการคดสหองเรยนตงแต

ปการศกษา 2550 โดยไดรบการชแจงและพฒนาครทงโรงเรยนจากศกษานเทศกแลว

กไดวางแผนการขบเคล อนการคดเปน 2 ลกษณะ คอ สอดแทรกการคดตาม

กล มสาระและใชก จกรรมเสรมทกษะการคดในช วโมงกจกรรมพฒนาผ เร ยน

ซ งโรงเรยนยดหลกการพฒนาทกษะการคดของบลม 6 ข น คอ ความรความจำ

ความเขาใจ การนำไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และประเมนคา โดยไดพฒนา

ทงโรงเรยน ตงแตระดบปฐมวย-ชนประถมศกษาปท 6

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

การจดทำกจกรรมเสรมทกษะการคด ไดนำหลกการและแนวคดทเกยวของ

กบจตวทยาพฒนาการเดก จตวทยาการเรยนร หลกการสรางหรอออกแบบการเรยนร

ตาง ๆ เปนแนวทางการพฒนาและจดทำกจกรรมเสรมทกษะการคด ดานความ

สอดคลองกบระดบคณภาพการคดของผเรยนแตละระดบชน โดยใชคำถามเปน

ตวนำหรอกระตนการคด และฝกการคดในลกษณะการฝกซำยำทวน ดวยสอท

หลากหลาย และประเมนผลสำเรจของครทชนงานของนกเรยน

ระดบปฐมวย ครวไล สทธฟอง และครบญศร มหากนทา ไดพฒนาการคด

ของนกเรยนชนอนบาลปท 1 ดวยกจกรรมตลอดภาคเรยน 16 กจกรรม คอ สรางภาพ

จากเพลง สตวพนธใหม ภาพมหศจรรย ญาณวเศษ ดนตรสวรรค สามคคสรางสรรค

เลาเรองจากภาพ สตวในจนตนาการ ดอกไมสรางสรรค ถามใหสดโลก เลขมหศจรรย

พชผกผลไมทนากน หนทำได สนกกบการกลงส บานใครเอย แมจาอยไหน ซงทกกจกรรม

จะเนนใหนกเรยนคดสรางสรรคและคดวเคราะหข นพนฐาน เชน กจกรรมพชผก

ผลไมท นากน นกเรยนจะไดฝก จำแนก จดหมวดหม ผกและผลไม นอกจากน

นกเรยนยงไดฝกคดวเคราะหเพอเชอมโยงความสมพนธ แบบคดสรางสรรคในกจกรรม

สตวพนธใหม ทใหนกเรยนไดฝกฟงและมสมาธในการทำงาน ฝกวาดภาพตามจตนาการ

จากการฟง ผลทปรากฏ นกเรยนนอกจากการวาดภาพตามจนตนาการแลว นกเรยน

ยงไดฝกการจำ ฝกกระบวนการกลม ฝกสงเกต ฝกตงคำถาม และคนหาคำตอบ

ควบคกนไป

ระดบประถมศกษาปท 1 จะมงเนนพฒนาการคดวเคราะหอยางมเหตผล

จากการหาลกษณะเดน ลกษณะดอย ความสำคญของขอมลและสงตาง ๆ เพอให

นำไปใชในชวตประจำวนได ดวยกจกรรมทครมาล ไววอง และครพทรนทร เรองยศ

พฒนาขนมาถงกจกรรมตาง ๆ ถง 10 กจกรรม คอ คฉนอยไหน เหลอเชอ สตวทนารก

เราเปนพวกเดยวกน ตวฉนอยสอะไร ชวยกนคด ชวยกนเขยน รปเรขาคณตสองมต

ของดมประโยชน เร องประหลาด เรยงลำดบจบใจความ ทกกจกรรมนกเรยนจะได

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ฝกคดวเคราะห คดจนตนาการ เชน รปเรขาคณตสองมต ทำใหนกเรยนสามารถ

วาดภาพตามความคดของตนเองได

ระดบประถมศกษาปท 2 ครนวลจนทร อทรานนท และครพกล ศวะพฤกษพงศ

ไดจดกจกรรมใหนกเรยนฝกคดวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะสำคญ

ของเรองราว ขอมล และสงตาง ๆ อยางมเหตผล และนำไปใชในการเรยนรและแก

ปญหาในชวตประจำวนได รวม 10 กจกรรม คอ คแลวไมแคลวกน ฉนอยากกลบบาน

อาหารจานโปรด เพอนฉนกบเธอ ดอกไมใหแม เรอดนนำมน ญาตฉนนนแหละ ใคร ๆ

ในโรงเรยน เลขอะไรในดอกไม และเรองกลวย ๆ ซงทกกจกรรมลวนฝกแกปญหา

จากความสมพนธของเรองราว เชน กจกรรมเรอดนนำมน มการแบงผเรยนออกเปน

กลม ๆ ละ 4 คน แลวแจกอปกรณกลมละ 1 ชด ใหแตละกลมรวมกนคดวางแผนและ

ปนดนนำมนเปนเรองทสามารถลอยนำไดและคดวาสามารถรบนำหนกไดมากทสด

แลวใหแตละกลมทดสอบการรบนำหนกของเรอใหเพอน ๆ ด โดยใชวสดทมนำหนก

เทา ๆ กน ใหมากทสดโดยทดลองทละกลมแลวนบจำนวนวตถทใสในเรอ เรอของกลมใด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

รบนำหนกไดมากทสดจะเปนผชนะ ครและนกเรยนรวมกนอภปราย และสรปกจกรรม

ในประเดน เหตใดเรอนำมนจงลอยนำได เหตใดเรอของแตละกลมจงรบนำหนกได

ไมเทากน เทคนคในการปนดนนำมนเปนเรอ และสามารถรบนำหนกไดมากทสด

นกเรยนสามารถบอกประโยชนและขอคดทไดรบจากกจกรรมได

ระดบประถมศกษาปท 3 ครสงวาลย วงศสกล และครพมลพรรณ ปนต

ไดค ดกจกรรมท พ ฒนาการคดวเคราะหดวยการจำแนก แยกแยะ ความจรง

ความสำคญของขอมล เรองราว เหตการณตาง ๆ โดยอาศยหลกการทฤษฎอยาง

มเหตผล และสามารถนำไปใชแกปญหาการเรยนรในชวตประจำวนได ม 7 กจกรรม

คอ รปนมความหมาย ชนดของคำทำหลายหนาท นกประดษฐนอย สนกกบนทาน

ปญหาทาความคด อาหารจานโปรด และตนไมทรก เชน กจกรรมนกประดษฐนอย

ทกกจกรรมสรางขนเพอฝกทกษะการคดวเคราะหการเลอกปฏบตสงทไดจากขอมล

ไปใชประโยชนในชวตประจำวน โดยเรมจากการสนทนาเกยวกบวธการและขนตอน

การทำงานประดษฐ และใชคำถามวา การประดษฐช นงานเราควรทำอะไรบาง

แตละชนงานมอปกรณเหมอนกนหรอไม นกเรยนควรปฏบตอยางไรจงจะประสบ

ผลสำเรจ ผเรยนสามารถคดวเคราะหเลอกอปกรณและออกแบบสงประดษฐนำมา

เปรยบเทยบได

ระดบประถมศกษาปท 4 ครฉววรรณ ทองสข ไดคดกจกรรมเพอพฒนา

ทกษะการคดสรางสรรค การวเคราะหหาความสมพนธของขอมล เรองราว เหตการณ

ตาง ๆ และสามารถสรปความไดอยางเหมาะสม รวม 10 กจกรรม คอ ตอเตมภาพ

ภาพชวนฝน คณตชวนคด เธอฉนอานดวยกน เมนใจสงมา คำคลองจองสองพนอง

การเปนตวพฒนาทสามารถประยกตใชในการแกปญหา และดำเนนชวตประจำวนได

เชน กจกรรม เมนใจสง ออกแบบการทดลอง สำนวนไทยใหขอคด การทำโครงงาน

วทยาศาสตร และ What work do you do? ผลทการพฒนาทไดรบ คอ นกเรยน

สามารถคดรายการอาหารคาว อาหารหวาน การถนอมอาหาร และกจกรรม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

คำคลองจอง สองพนอง จดทำขนโดยครสนย พทธ เพอฝกทกษะการคดวเคราะห

เชอมโยงความสมพนธ ผลทผเรยนไดรบ คอ สามารถเขยนคำคลองจอง 2 พยางคได

และกจกรรม What work do you do? จดทำโดยอาจารยวภาวรรณ ยอดคำลอ

เพอพฒนาทกษะการคดวเคราะหความสมพนธและเหตผล โดยไดแบงผเรยนเปน

กลม TFB รวมสนทนาเกยวกบอาชพตาง ๆ ทผเรยนรจกวามอาชพอะไรบาง และ

ใชคำถามใหนกเรยนชวยกนวเคราะหวา เชน อาชพทนกเรยนรจกสำคญอยางไร

และนกเรยนเลอกวาอนาคตมทำอาชพอะไร เพราะเหตใด เชนเลอกอาชพหมอ หากจะ

เปนหมอทดควรจะทำอยางไร แลวครใหนกเรยนกลม AFB ทำใบงานเพอคดอาชพ

ในอนาคตทอยากเปนพรอมวธปฏบตตนตามตาราง

What work do you do?

1. คร = teacher (ตวอยาง)

2. .............. = ..............

3. .............. = ..............

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ระดบช นประถมศกษาปท 5 ครผ องศร อร ยะกล สรางกจกรรมข น

11 กจกรรม เพ อฝกทกษะการคดวเคราะหความสมพนธ คอ เกมเดกสมองใส

ทายปญหา เลขสองปรศนา ปาเปา เกมฝกคดเศษสวน ใครชอบดอกไหน นกสำรวจ

สมครเลน ลกโปงประหลาด วาดภาพตามจนตนาการ คำศพทแสนสนก และอยคำ

กบวถชวตในสงคมปจจบน ซงทกกจกรรมความสำคญและการคดเปรยบเทยบจะได

ฝกคดวเคราะหความสมพนธ เชน นกสำรวจสมครเลน โดยเร มจากการสนทนา

กบนกเรยนเก ยวกบรานคาโรงเรยนของเราวามแมคามาขายอาหารหลายอยาง

มทงขาว ของทอด ผลไม สมตำ ขนม นำหวาน และอน ๆ อกมากมายหลายชนด

ซงนกเรยนไดซอมารบประทานกนทกวนรวมทงครดวย และอาหารเหลานนมประโยชน

และไมมประโยชนเวลานกเรยนซอกควรพจารณากอนทกครง

หลงจากท ครสนทนากบนกเรยนแลว ครกแบงกล มนกเรยนตามกล ม

Team Four Buddy : TFB โดยใหไปสำรวจอาหารทรานคาของโรงเรยนวามอาหารอะไรบาง

ทขายตามใบงานทครใหแลวใหนกเรยนบนทกขอมลลงในใบงาน เพอจะนำมาเสนอ

ใหเพอนดในชวโมงตอไป

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ใบงาน : ใหนกเรยนไปสำรวจอาหารทแมคานำมาขายในรานคา

ของโรงเรยนมอะไร

ในช วโมงตอไป ครสนทนากบนกเรยนเก ยวกบงานท ครส งใหนกเรยน

ไปสำรวจอาหารในรานคาโรงเรยนของเราวามอาหารอะไรบางแลว ใหแตละกลม

TFB นำบนทกชออาหารมาตดไวบนกระดาน แลวครจะตงคำถาม ถามนกเรยนวา

- อาหารทใหประโยชนมากทสดคออะไร เพราะอะไร

- อาหารทนกเรยนชอบมากทสดคออะไร ทำไมถงชอบ

- ถานกเรยนจะเลอกซออาหารจะมวธเลอกซออยางไรบาง

โดยครจะใหนกเรยนไดฝกคดวเคราะหถงอาหารบางอยางมประโยชนหรอไม และ

คดเปรยบเทยบอาหารแตละอยางวาเปนอยางไร แลวครและนกเรยนชวยกน

สรปประเดนสำคญของกจกรรมแลวใหนกเรยนทกคนเขยนแผนทความคดสงคร

เปนผลงาน

ระดบชนประถมศกษาปท 6 ครจารวรรณ หอมดอก ไดใชกจกรรม ลาบดบ

อรอยลงมอยชอบกน เพอเพมทกษะการคดพจารณาสาเหตของปญหา จงไดเร ม

ใหนกเรยนกล ม TFB สงเกตภาพชายคนหน งซ งมอาการปวดทองอยางรนแรง

หลงร บประทานลาบดบ ในภาพแสดงถงสภาพหองคร วท สกปรกเลอะเทอะ

มสนขกำลงถายอจจาระลงบนแปลงผกใกลหองครว มแมลงวนตอมลาบดบทอย

ในจาน ใตภาพมขอความสน ๆ เขยนวา ลาบดบอรอยลงมอยชอบกน ครถามนกเรยน

ดวยคำถาม ดงน นกเรยนเหนอะไรในภาพบาง บคคลในภาพช ออะไร บคคล

ในภาพกำลงทำอะไร แลวใหนกเรยนพจารณาภาพท กำหนดใหแลวเขยนบอก

ความเปนไปไดทเปนสาเหตทำใหลงมอยปวดทองโดยเขยนใหไดมากทสดอยางนอย

4 สาเหต ดวยวธการเขยนแผนท ความคด หลงจากน นครและนกเรยนรวมกน

สรปความเปนไปไดทเปนสาเหตทำใหลงมอยปวดทอง และครกบอกนกเรยนวาจะได

ทำกจกรรมตอเนองในชวโมงตอไป

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ในชวโมงตอมาทำกจกรรม เรอง ลาบดบอรอยลงมอยชอบกน ตอเปนภาค 2

โดยนำภาพสถานการณจำลองของลงมอยมาใหนกเรยนด ครใชคำถามนำ ดงน

ใหนกเรยนบอกสาเหตททำใหลงมอยปวดทอง โดยพจารณาจากปญหาในชวโมง

ท ผานมาหลงการรบประทานอาหาร นกเรยนเคยปวดทองหรอไม เพราะเหตใด

แลวใหนกเรยนพจารณาอาการของลงมอยทกำลงปวดทอง หลงรบประทานลาบดบ

เขยนในกรอบความคดทครแจกให โดยเขยนวธการแกปญหาไมตำกวา 5 ขอ

นอกจากนยงมกจกรรมอน ๆ อกมากมายทครจารวรรณ นำมาพฒนา

นกเรยนดานการคด เชน ของมคมในครวนากลวและนาใช Start to Finish ตองพนจ

ใหสมพนธ ประโยคชวนคด English ชวนจำ เดกไทยใหความคด มอนอยคอยรก

เพลงนมความหมาย แกวใสใสใหอะไรบาง แกวและนำไปดวยกน ก ดจะใดกบ

เครองในตหน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เทานยงไมพอ ในสวนของสำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2

ยงไดถอดบทเรยนจากครสอนคดโดยใชเทคนค Learning Log ในการจดการความร

คอ ใหครศกษาเรยนร จากกจกรรมตาง ๆ และใหถอดประสบการณการสอนคด

ทประสบผลสำเรจ วนท 4 กนยายน 2550 ณ อาคารกลวยไม มหาวทยาลยแมโจ

อำเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม โดยแบงครเปนกล ม ๆ ละประมาณ 4-8 คน

ใหแตละคนเลา ซงผลทไดรบ พบวา ครไดรบประโยชนจากการเขารวมโครงการ

ขบเคล อนการคดส หองเรยน ตามลำดบ คอไดเทคนคและวธการสอนคดและ

สอการเรยนการสอนหลากหลายรปแบบและหลายกลมสาระ ไดรไดเหนแนวการสอน

เพอใหเกดการคดของนกเรยน จากคณะครทานอน ๆ เปนการแชรประสบการณ

และสามารถนำไปปรบใชไดในหองเรยนจรง ไดแนวคดในการจดกจกรรม/สอการเรยน

การสอน แตละเรองไมซำแบบใคร ทำใหเหนวธการแกปญหามหลายวธ การยำทวน

วธการเลาเรองจากการปฏบต เกดความรความจำทชดเจน ไมเลอนหาย การเรยนร

แบบตาง ๆ ททำใหนกเรยนมความสนใจ มความร และมความรบผดชอบ

และการสอนคดท ไดนำเสนอในการประชม ครชอบผลงานการสอนคด

ในเรองใดมากทสด ตามลำดบ ซงพบวา การสอนคดทครชอบมากทสดตามลำดบ

คอ การสอนภาษาไทยโดยใชรอยแกว รอยกรอง การปฏบตจรงเกยวกบเศรษฐกจ

พอเพยง เพศ การใชสวนพฤกษศาสตรเช อมโยงกบสงแวดลอม การสอนคดวชา

วทยาศาสตร ปญหาคณตศาสตร การสอนคดสรางสรรคผลงานระดบอนบาล

การเลนเกมลกเตาในวชาภาษาองกฤษ การใชสอคอมพวเตอรหลากหลายรปแบบ

ของศกษาสงเคราะห แนะนำสถานททองเทยว เทคนคการสอน 4 ส การสอนเรอง

การจดการสงแวดลอม การสอนนทานอสป พบคณธรรม

กจกรรมการเรยนรการคดวเคราะหแบบกลมทเอฟบ การถายภาพดจตอล

การนำนกเรยนสแหลงเรยนร ตาง ๆ การใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน CAI

การสอนคดวเคราะหจำแนกสงของระดบ ป.1 การทำแบบวเคราะห EQ การเสนอ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ผลงานออกมาในรปของภาพการตน การสอนเรองการใชคำอวยพร + E card การใช

บทเรยนสำเรจรป การสอนคดวเคราะหความสมพนธระดบ ป.2 การสอนคดวเคราะห

การจดลำดบและสรปใจความสำคญระดบ ป.3 การสอนคณต ม.6 การสอนดนตร

การสอนเรอง การสอนภาษาไทย (เดกไทยใหญ) และแรง และสมบตของแรง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ตวอยาง...เทคนคการสอนคด

บทกลอนสอนคณตศาสตรกบการพฒนาการคด

อาจารย ย นยอม ส ขเกษม ครผ สอนว ชาคณตศาสตร โรงเร ยน

สหราษฎรร งสฤษด อำเภอศรสงคราม จงหวดนครพนม สำนกงานเขตพ นท

การศกษานครพนม เขต 2 ไดจดการเรยนรทเนนการพฒนาทกษะกระบวนการคด

โดยสรางบทกลอนสอนคณต เพอใชประกอบการเรยนการสอน เรอง ทกษะกระบวนการ

ทางคณตศาสตร

จดเดนทอาจารย ยนยอม นำบทกลอนสอนคณตไปพฒนากระบวนการคด

ใหกบนกเรยน คอ เมอใหนกเรยนไดเรยนเรองการบวก ลบ คณ หาร การหาพนท

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ไหวพระธาตประจำวนเกด

และทฤษฎบทปทากอรสแลว ครและนกเรยนรวมกนสรางสรรคผลงานโดยแตงเปน

บทกลอนซงในบทกลอนนจะเปนบทกลอนทมภาพประกอบเปนตอน ๆ สวนเรอง

ท นำมาแตงน นจะเปนเร องราวตาง ๆ ท นกเรยนสนใจและสามารถนำไปใชใน

ชวตประจำวนได และจากบทกลอนนนครกจะสรางเปนคำถามเพอใหนกเรยนใช

กระบวนการคดวเคราะห และกระบวนการทางคณตศาสตรมาใชในการแกปญหา

เพอหาคำตอบ เชน

ขอรอยเรยงถงพระธาตประจำวนเกด แหลงกำเนดในนครพนมนน

อยากเชญชวนทกทานไปไหวกน ตงใจมนเพอเสรมสงกำลงใจ

เรมออกจากสหราษฎรรงสฤษด นดเพอนฝง ญาตมตร เรมตนได

หกนาฬกาถงทาอเทนไซร กำหนดไดระยะทาง 48 กโลเมตร

เปนพระธาตประจำคนวนศกร เอาเรองทกขออกไปใหไกลหนอ

แลวจะไปพระธาตนครตอ อยารงรอคนวนเสารเขารด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ระยะทาง 69 กโลเมตร จะตอเขตพระธาตผดผาดศร

“มหาชย” คนวนพธรจกด พระธาตนสง 46 เมตร บอกตอกน

ฉนยนหางจากฐานธาต 9 เมตร ทานขาวเสรจคดเงนอยางแมนมน

หมดคนละ 32 บาทเทา ๆ กน ตอจากนนไปตอพระธาตพนม

เปนพระธาตคนเกดวนอาทตย นอมดวงจตอธษฐานกราบกรานกม

ฐานพระธาตจตรสจดกลนกลม คะเนชมความยาวฐานประมาณไว

84 เมตร เปนสเหลยมจตรส ตองรวบรดไปตอแหลงหนงไซร

คอพระธาตเรณนคร ไง คนวนจนทรตองไปไหวพระกน

ระยะทาง 16 กโลเมตร ขอบอกเหต 10 นาท ถงทนน

แลวไปตอพระธาตศรคณกน คนเกดวนองคารควรไดไป

อยอำเภอนาแกตอไปอก แลวรบปลกตวมาไดกราบไหว

พระธาตประสทธทนาหวาอนเกรยงไกร เชญทานไปนะคนเกดวนพฤหสบด

ไดเดนทางไปไหวทกพระธาต กสามารถกลบถงบานอยางสขข

เพยง 1 วนเดนทางไดพอด ถงบานนประมาณ 17 นาฬกา

เชญทกทานใครครวญระยะทาง แลวคดวางแผนไวไมกงขา

ไดอมบญหนนนำสขอรา เชญทานมาไหวพระธาตจงหวดนครพนม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

จากบทกลอนใหนกเรยนใชทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรแสดงวธ

หาคำตอบตอไปน

1. ระยะทางจากโรงเรยนสหราษฎรรงสฤษด ถงพระธาตนคร ใชเวลาใน

การเดนทางกนาท

2. ฉนสง 160 เซนตเมตร เงาพระธาตมหาชยทอดยาวถงพนดนประมาณ

กเมตร

3. พระธาตพนมมพนทฐานเทากบเทาใด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

4. ถาขบรถดวยความเรวท เทา ๆ กน ใชเวลาในการไหวธาตทก ๆ ท

ใชเวลาสถานทละ 30 นาท พกรบประทานอาหาร 1 ชวโมง อยากทราบ

วาใชเวลาในการเดนทางจรง ๆ กชวโมง

5. ระยะทางทงหมดทใชในการเดนทางเปนเทาใด

6. ถามนกเรยนไปทงหมด 69 คน เปนหญง 33 คน เปนนกเรยนชาย

คดเปนกเปอรเซนตของนกเรยนทงหมด

7. นกเรยนตองจายเงนคาอาหารทงหมดเปนเทาใด

8. คารถโดยสารทงหมดราคา 1,863 บาท นกเรยนตองเสยคาโดยสาร

คนละเทาใด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

สงทผเรยนไดฝกและเรยนรการคด

1. นกเรยนไดฝกทกษะการคดคำนวณ

2. นกเรยนไดใชทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรและทกษะการคดวเคราะห

ไปใชในการแกโจทยปญหา

3. นกเรยนมเจตคตทดตอคณตศาสตร

4. นกเรยนเรยนดวยความสนกสนาน

5. นกเรยนมความใฝรใฝเรยนอยตลอดเวลา

6. นกเรยนไดแสวงหาความรจากแหลงเรยนรทหลากหลาย

7. นกเรยนไดสรปองคความรดวยตนเอง

8. นกเรยนไดตอยอดความรเปนชนงาน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ในการเตรยมตวของครเพอทจะใหนกเรยนไดพฒนาทกษะกระบวนการคด

จากการสอน สงทครตองเตรยม คอ

1. ความร เร องการเขยนคำคลองจอง หรอการแตงกลอนเพ อนำมาใช

เปนสอการสอนคด

2. โจทยทสรางขนมาควรจะสมพนธกบเรองทเรยน

3. การตงคำถามควรเปนคำถามทใหนกเรยนไดฝกคด เชน ถามนกเรยนวา

การทนกเรยนจะหาพนทฐานของพระธาตพนม นกเรยนตองรเรองอะไรบาง

ถานกเรยนทราบความยาวรอบฐานพระธาต จะหาพนทไดอยางไร ใชสตร

การหาพนทอยางไร แสดงวธหาคำตอบไดอยางไร และคำตอบทถกตอง

ค ออะไร คำตอบมความสมพนธ ก นอยางไรก บความยาวรอบฐาน

พระธาตพนม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

4. การใหโอกาสนกเรยนไดศกษาหาความรเพ มเตมจากบทกลอนเกยวกบ

การไหวพระธาตประจำวนเกด

5. แผนการสอนทเนนการพฒนาทกษะการคด

6. นำเนอหาทางคณตศาสตรไปบรณาการกบสาระภาษาไทย สาระสงคมศกษา

7. สรางใหนกเรยนเปนคนคดด คนคดเกง และคดมคณธรรมอยในสงคม

ไดอยางมความสข

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ตดตามผลการคดของนกเรยน

โรงเรยนในโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยนในเขตพนทเชยงใหม เขต 2

นอกจากตดตามผลการคดจากชนงานแลวยงไดมการใชแบบวดการคด และแบบวด

การคดวจารณญาณ ในการวดประเมนเดกเพอการพยากรณเปนการกระตนใหเดก

คดถงอนาคตทางการเรยนของตนเอง ผลเปนทฮอฮาของนกเรยน...พอดได...

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

คำอธบายผลการทดสอบแบบวดการคด

สวสดนกเรยนทกคนนะคะ นกเรยนมายนอานตรงนคงเหนผลสอบแลว

ใชมยจะ ใชมยเอย... ตอบในใจกอนนะคะ แลวถามตวเองตอวาจะทำอยางไรตอไป

เพอใหไดผลทดสอบออกมาตามทคาดหวงคงไมมใครตอบวา “ไมไดหวงอะไร” นะคะ

นกเรยนอยากรขอเฉลยการทดสอบแบบวดการคดใจจะขาดแลว...ใชมยละคะ เพราะ

ขณะทครไปสอบมนกเรยนหลายคนอาสาจะชวยตรวจขอสอบให กขอขอบใจนะคะ

เน องจากเวลาไมเอ อ ณ วนน ไดมคำอธบายพรอมเฉลยใหแลวนะคะ ขอเฉลย

ไมมถกไมมผด เปนการใหนกเรยนคดเตมเตมในสวนทนกเรยนอยากเปนและสงคม

อยากใหเปนดวยนะคะ นกเรยนอานทำความเขาใจกบสงตอไปนนะคะแลวจะร

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ความหมายของแบบการคด

แบบการคดเปนพนฐานทสำคญสวนหนงของการคดทบคคลใชในการจด

ระเบยบสงเราทงภายในและภายนอกตาง ๆ เขาดวยกนแลวตอบสนองสงเราตาม

ลกษณะของการจดระเบยบนน ซงเปนแนวทางใหเกดการเรยนร เปนลกษณะเฉพาะ

ของแตละบคคลทมกจะใชในการจดการเรยนรและการจดประเภทมโนมต วธการ

หรอลกษณะนสยท บคคลใชในการรบคด จำ และการจดการกบขาวสารขอมล

และประสบการณ รวมทงการแกปญหาดวยวธการหรอลกษณะนสยนเปนลกษณะนสย

ของจตไรสำนกทมตอการตอบสนองอยางคงทตอสถานการณตาง ๆ ทนท โดยไมม

การวางแผน อาจเปนกระบวนการหรอวธ การคดหลงจากท บคคลไดร บร จาก

สถานการณทเปนสงเรานน ๆ บคคลจะใชการคดแบบใดมากหรอนอย ยอมขนกบ

ประสบการณการรบร แตละบคคล เพ อนำไปส การเรยนร ในแตละสถานการณ

...นะ...จะ...

ลกษณะของแบบการคด

กระบวนการคดของคนเปนสงซบซอนอยภายใน สงทสงเกตไดเปนเพยงผล

ของการคดเทาน น เน องจากวธ การคดของแตละคนกแตกตางกนไป ทำให

ความสามารถในการแกปญหาของแตละคนกแตกตางกน

นอกจากน ออซเบล เชอวา “แบบการคด” แสดงใหเหนความคงเสนคงวา

ภายในตวบคคล คอ ถาบคคลเคยคดแบบใด กมกจะมแนวโนมทจะคดแบบนนอย

เสมอ...คะ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ประเภทของแบบการคด

แบบการคดมหลายประเภท ไดยดแนวคดของบคคลผนนะคะ

เคเกน มอสส และซเกล (Kegen and Rabson, 1963; citing Kagan Moss

Sigel, 1963) ไดแบงแบบการคดโดยยดถอความแตกตางของแตละบคคลในเรอง

บคลกภาพและความร สกตอส งเรา ซ งจะกำหนดภาพมาให แลวใหบอกเหตผล

ในการจบคภาพ เหตผลทใหมาจะแสดงถงแบบการคดของผตอบ โดยแบงออกเปน

3 ประเภทใหญ ๆ ดงนนะคะ...

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

1. แบบการคดแบบวเคราะห (Analytical Style) เปนการคดท จะรวม

วตถเขาเปนพวกเดยวกนโดยพจารณาความคลายคลงของลกษณะทางกายภาพ

ทวตถตาง ๆ มรวมกน มกรบรสงเราในรปของสวนยอยมากวาสวนรวม แลวอาศย

สวนยอยตาง ๆ เหลานนมาประกอบการคด เชน ลกษณะในเรอง ส ขนาด รปราง

2. แบบการคดแบบจำแนกประเภท (Categorical Style) เปนการคดทจะรวม

วตถเขาเปนพวกเดยวกน โดยพยายามจดสงเราออกเปนประเภทตาง ๆ ตามความร

และประสบการณทเคยไดรบมาเปนการพจารณาโดยไมไดคำนงถงความคลายคลง

ในดานรปรางหรอลกษณะของสงของ แตเปนแบบทตองอาศยการอางอง (Inferential)

พยายามหาชอรวมของสงของทเขาพวกกนนน

3. แบบการคดแบบโยงความสมพนธ (Relational Style) เปนการคดทจะรวม

วตถเขาเปนพวกเดยวกน โดยอาศยหลกเกณฑทวา แตละอยางมความสมพนธกน

เกยวของกนในแงเวลา หรอสถานท ภายใตสถานการณหนง ๆ อนเปนการตดสน

โดยอาศยประสบการณทตนคนเคย

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

โดยทวไปบคคลจะใช “แบบการคด” ทง 3 แบบ แตในปรมาณทแตกตางกน

ออกไป เชน บางคนใชการคดแบบวเคราะหมากกวาแบบอน ๆ เปนตน ดงท ออซเบล

(Ausubel, 1968) เชอวา “แบบการคด” แสดงใหเหนความคงเสนคงวาภายในตวบคคล

คอ ถาบคคลเคยคดแบบใด กมกมแนวโนมในการคดแบบนนอยเสมอ

การแบงแบบการคดดงกลาว เกดจากความร ท ว า การคดของบคคล

ประกอบดวยกระบวนการตาง ๆ 3 ประการ คอ

1. อาศยขอมลภายนอก

2. อาศยขอมลภายในทสะสมไว

3. การผสมผสานเกยวโยงขอมลทสะสมไว

จากผลการวจยท ไดศกษาคนความาพบวาแบบการคดดงกลาวมสวน

สงเสรมหรอสมพนธกนกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในวชาตาง ๆ นะคะ...

เปนอยางไรอานตอไปนะคะ...นกเรยน...

การคดอยางมวจารณญาณ

การคดอยางมวจารณญาณเปนรปแบบการคดทตองอาศยกระบวนการ

ทางสมองในหลายดานของบคคล ไมวาจะเปนการวเคราะห การตความหมาย

การประเมนคา ในการทจะพจารณาขอมลขาวสารทตวบคคลไดรบมาวามความนาเชอถอ

และมความเปนไปไดมากนอยเพยงใด เพอทจะลงสรปวาควรเชอดวยสาเหตใด

คำวา “การคดอยางมวจารณญาณ” ตรงกบคำวา “Critical Thinking”

ในภาษาองกฤษมผใชชอแตกตางกนออกไป เชน การคดอยางมวจารณญาณ การคด

วจารณญาณ การคดวพากษ การคดวพากษวจารณ การคดวเคราะหวจารณ เปนตน

นกจตวทยา นกการศกษา และผเชยวชาญดานการคดหลายคนไดใหความหมาย

การคดอยางมวจารณญาณไวในหลายลกษณะ ซงแตกตางกนออกไปตามมมมอง

วธการคดและจดมงหมายของการคดของแตละบคคล

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

ความหมายของการคดอยางมวจารณญาณ

ตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน อธบายความหมายของคำวา

“คด” หมายถง นกดำร ระลก คำนง สวนคำวา “วจารณญาณ” หมายถง

ปญญาท สามารถร หรอใหเหตผลท ถกตอง เพราะฉะน นความคดวจารณญาณ

จงมความหมายวา เจตคตทวไปในการคนหาหลกฐานทสอดคลองกบขอสรป เจตคตน

จะไดรบการสนบสนนจากทกษะทางสตปญญาทนำมาใชในการวเคราะหวจารณ

และประเมนขอโตแยง ทกษะนเรยกวาการลงความเหนอยางมเหตผล การสบหา

ขอสนนษฐาน การกำหนดแหลงขอลำเอยงในขอโตแยง

ครไดประมวลมาเปนใจความทพอเขาใจอยางนนะคะ... คอการคดทมเหตผล

โดยผานการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบ มการประเมนสถานการณ เชอมโยง

เหตการณ สรปความ ตความ โดยอาศยความรมหลกเกณฑทเชอถอได เพอนำไปส

การสรปและตดสนใจทมประสทธภาพวาสงใดถกตอง สงใดควรเชอ สงใดควรเลอก

หรอสงใดควรทำ ทเปนเหตเปนผลนำไปสขอสรปทางเลอกทมหลกสมเหตสมผล

เปนสำคญ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��ลกษณะการแสดงออกของผทมการคดอยางมวจารณญาณ

การแสดงออกของบคคลทมการคดอยางมวจารณญาณ ดงน

1. ความสามารถในการนยามปญหา

2. เลอกสารสนเทศหรอขอมลทเกยวกบการแกปญหา

3. พจารณาไดวาขอความใดเปนขอตกลงเบ องตน ขอความใดไมใช

ขอตกลงเบองตน

4. เลอกสมมตฐานได

5. ลงสรปไดอยางสมเหตสมผล

ซ งลกษณะของผ ท ม การคดอยางมวจารณญาณควรจะสอดคลองกบ

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ กระบวนการคดอยางมว จารณญาณ

ประกอบดวย 5 ขนตอน ดงน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

1. การนยามปญหา เปนความสามารถในการวเคราะหขอความหรอ

สถานการณตาง ๆ ทเปนปญหาแลวสามารถบอกลกษณะของปญหาทเกดขนได

และการนยามปญหานนมความสำคญมากสำหรบการอานและการฟงเรองราวตาง ๆ

2. การเลอกขอมลทเกยวของกบปญหา เปนความสามารถในการพจารณา

และเลอกขอมลเพอนำมาแกปญหาไดอยางถกตอง และความสามารถนเปนสงจำเปน

สำหรบความคดท จะใชในการแกปญหาตาง ๆ และมผลกบความสามารถใน

การมองเหนวาอะไรคอปญหาทแทจรง

3. การตระหนกในขอตกลงเบองตน เปนความสามารถในการพจารณา

แยกแยะวาขอความใดเปนขอตกลงเบองตน และขอความใดไมใชขอตกลงเบองตน

ของขอความหรอสถานการณทกำหนดให ความสามารถนมความสำคญเพราะวา

ทำใหเหนความแตกตางของขอมล เพอลงความเหนวา ควรจะยอมรบหรอไม

4. การกำหนดและเลอกสมมตฐาน เปนความสามารถในการกำหนดหรอ

เลอกสมมตฐานจากขอความหรอสถานการณใหตรงกบปญหาในขอความน น

ความสามารถนมความสำคญเพราะทำใหมความรอบคอบและมความพยายาม

ในการคดถงความเปนไปไดของการแกปญหา หรอความเปนไปไดของสมมตฐาน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�� 5. การลงสรปอยางสมเหตสมผล เปนความสามารถในการคดพจารณา

ขอความเกยวกบเหตและผล โดยคำนงถงขอเทจจรงทเปนสาเหต ความสามารถน

มความสำคญเพราะทำใหสามารถลงความเหนไดตามความจรงจากหลกฐาน

หรอขอมลทมอย

จากท นกเรยนไดทดสอบแบบวดการคดไป ผลทดสอบหากวานกเรยน

มคะแนนมากไปทางแบบการคดแบบใด นนหมายถงวาแบบการคดของนกเรยน

จะเปนอยางนนะคะ...หากไมปรบตวกจะเปนแบบเดมคะ...

แบบท 1 แบบการคดแบบวเคราะห นกเรยนจะมผลการเรยนร คณตศาสตร

วทยาศาสตร (สงขน)

แบบท 2 แบบคดแบบจำแนกประเภท นกเรยนจะมผลการเรยนร ภาษาไทย

วทยาศาสตร คณตศาสตรในทางลบ (ตำ)

แบบท 3 แบบการคดแบบโยงความสมพนธ นกเรยนจะมผลการเรยนร

ภาษาไทย ภาษาองกฤษ (สง)

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�� สำหรบการคดวจารณญาณนน สงผลไปทกวชา หากนกเรยนมคะแนน

การคดแบบวจารณญาณสง ๆ นน หมายถงนกเรยนจะมผลการเรยนรทกวชาสง

ตามไปดวย นะคะ...

ดงน นวธ ค ดใหตนเองเปนอยางไรในอนาคต เชน นกเร ยนอยากเกง

คณตศาสตร วทยาศาสตร นกเรยนตองมคะแนนแบบคดแบบวเคราะหและมการคด

แบบวจารณญาณสงนะคะ...แลวถาอยากเกงภาษาไทยละคะ... จะตองเปนอยางไร...

ขอใหนกเรยนทกคนเปนคนคดด เปนคนคดเกง และเปนคนทคดมคณธรรม

...นะคะ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เอกสารอางอง

นภาพร ตยคำภร. เอกสารประกอบรายงานการขบเคลอนการคดสหองเรยน

โรงเรยนนวมนทราชนชพายพ. สำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม

เขต 2. พ.ศ. 2550.

นางปราน ประกระสา. เอกสารประกอบรายงานการขบเคลอนการคดสหองเรยน

โรงเรยนบานโคกสวางนาด. สำนกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน

เขต 3. พ.ศ. 2550.

นายประเชญ ชาวหนาไม. สหวทยาเขตเขอนกระเสยว เอกสารประกอบรายงาน

การขบเคลอนการคดสหองเรยน. โรงเรยนบานหนองยาว สำนกงาน

เขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 3. พ.ศ. 2550.

ปรยานช ศรทน. เอกสารประกอบรายงานการขบเคลอนการคดสหองเรยน

โรงเรยนบานสนปาสก. สำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2.

พ.ศ. 2550.

พมพรตน วโรรส. เอกสารประกอบรายงานการขบเคลอนการคดสหองเรยน

โรงเรยนบานแพงวทยา. สำนกงานเขตพ นท การศกษานครพนม

เขต 2. พ.ศ. 2550.

มณฑนา ปานนล. เอกสารประกอบรายงานการขบเคลอนการคดสหองเรยน

โรงเรยนผาเมองวทยาคม อำเภอหลมสก จงหวดเพชรบรณ.

สำนกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรณ เขต 2. พ.ศ. 2550.

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ยนยอม สขเกษม. เอกสารประกอบรายงานการขบเคลอนการคดสหองเรยน

โรงเรยนสหราษฎรรงสฤกษด. สำนกงานเขตพนทการศกษานครพนม

เขต 2. พ.ศ. 2550.

นางสรตนนาร จคร. เอกสารประกอบคำอธบาย แบบวดการคดและแบบวดการคด

วจารณญาณ. สำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2. พ.ศ. 2550.

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เล าเร องการจดกา

รเรยนรสาระ

วทยาศาสตรโดยใชเ

ทคนค

การตงคำถาม

และกระบวนการกล

ม TFB

เพอการคด ว-สง-ประ

ครเลก...โรงเรยนสนปาสกวทยา สพท.เชยงใหม เขต 2

สอนวทยาศาสตร ภาษาไทย คณตศาสตร มานานกวา 7 ป

วชาวทยาศาสตรครเลกสอนตอเนองมาแลวถง 20 ป ครเลก

เลาวาทสอนวทยาศาสตรมาตลอด อาจเปนเพราะในระดบ

ประถมจะเปนวชาทครไมคอยอยากสอนกอปรกบเรยนจบ

เอกวทยาศาสตรจงรกและชอบวชาน ครเลกเปนครท ม

ความใฝเร ยนใฝร อย ท กเร องเทาท ได ร จ กมาและวนน

ไดหยบเรองเลาคนสอนคดมาสกดเพอนคร... ลองอานดดวย

นะคะ

ครเลกสอนวทยจะพยายามทำบรรยากาศใหเดก

นงจองหนาและมแววตาสงสยใครรอยเสมอ วธทไดผล คอ

ใชการตงคำถามทกครงทมโอกาสและตองเปนเจาแมคำถาม

ใหได และจะเนนใหนกเรยนไดปฏบตการทดลองบอย ๆ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

บางเรอง สาระในวทยไมพอทเรยนรใหเกดการคด กจะ

บรณาการกบวชาอน เชน กอท. หรอคณตศาสตรใหเดก

เกดทกษะ มความรสกทดตอการเรยน ร จรง พอรจรง

กร แบบถาวร ไมลม เวลาเขยนแผนการจดการเรยนร

จะกำหนดคำถามประกอบเปนแนวไว

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

แนวการสอนทใชจะยดเอาประสบการณการเรยนของตนเองในสมยประถม

เปนจดเร มตน เพราะชอบวทยาศาสตรมาก เนองจากถกคดเลอกใหเปนตวแทน

นำเสนอผลงานและไดทดลองบอย ๆ เกดความภมใจ ทำใหเรารวาจะสอนใหเดกชอบ

หรออยากเรยนแบบไหน

การสอนวทยาศาสตร เดมอย โรงเร ยนขนาดใหญ เวลาสอน

เปนกลมจะจดกลมนกเรยนตามมาตรฐาน ซงยอมรบวาไดผลด คอ

จดกลมการเรยน 7-8 คน บางครงก 9 คน โดยดตามจำนวนนกเรยน

ในหอง ซงกไดผลดมาตลอด พอยายมาสอนทโรงเรยนสนปาสกวทยา

กยดแนวการสอนเดม เพราะการสอนของเราประสบผลสำเรจเปนท

ยอมรบของโรงเรยนมธยมในดานผลผลต

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

สอนปแรก ๆ ไดผลด อาจเปนเพราะนกเรยนมพฤตกรรม

การเรยนด ปหลง ๆ พบวาการจดกลม 7-8 คน ไมคอย

ไดผล นกเรยนหลายคนไมสนใจเรยน จงคดจดกล ม

ใหนอยลงเปน 4 คน ใหงานพอดกบคน เรยกวา กลม TFB

หรอ Team Four Buddy ผลเปนทนาพอใจยง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

การทดลองนอกจากกำหนดใหนกเรยนทกคนใน TFB รวมกจกรรมแลว

จะมหลกการจดการสอนสำคญ คอ การใชคำถามแบบตาง ๆ นำการ

สนทนาสร างความร ความเข าใจ รวมถงการสอดแทรกคำถาม

ตามโอกาสทเกดจากบรรยากาศการเรยน คอ มอะไรเกดขนกนำมาถาม

เพ อสานตอความคดและสรางการคดใหกวางไกลย งข น จะเปน

การกระตนทใหผลทดมากจากททำการสอนตลอดมา เปนคำถามสด ๆ

ทชวนใหสนใจ ใครร กระตนตอมอยากรของเดกไดด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ผลการสอนตอเน อง ปท ผ านมาพบวา น าพอใจ เพราะไดร ผล

จากการเรยนของนกเรยนศษยเกา ดานวทยาศาสตรท ไปศกษาตอ

ในระดบมธยม มผลงานเปนทยอมรบ มความกาวหนา ทสำคญเดกนกเรยน

กลบมาบอกถงความสำเรจของตนเอง ภมใจนะภมใจมากทไดเหน

ทาทางแววตาท นกเรยนเลาเร องการเรยนใหเราฟง แลวมนส อถง

ความสำเรจของการสอนของเรา ถอเปนกำลงใจของการปฏบตหนาทคร

จนถงทกวนน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เล าเร อง

การจดกจกรรมการคด เรอง “อานนทานอสปพบคณธรรม” เปน

กจกรรมท จดข นตามโครงการขบเคล อนการคดส หองเรยน โดยม

จดประสงคเพ อพฒนาทกษะดานการคดวเคราะหใหแกนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4/1 โรงเรยนสนปาสกวทยา สพท.เชยงใหม เขต 2

อำเภอแมแตง ซงเดมมคณภาพดานการคดอยในระดบทไมนาพงพอใจ

อานนทานอสปพบคณธรรม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�� 1. ศ กษาสภาพปญหาดานการคดของ

นกเรยนแตละคนวามคณภาพอย ใน

ระดบใด โดยประเม นจากผลงาน

ดานการคดท เกดจากการจดกจกรรม

การเรยนการสอนในชนเรยน

2. กำหนดกจกรรมท จะใชในการพฒนา

ทกษะดานความคดใหแกนกเรยน เรอง

“อานนทานอสปพบคณธรรม”

ในการจดกจกรรมพฒนาการคดใหแกนกเรยน เรอง “อานนทานอสป

พบคณธรรม” ครสนยไดนำนทานอสปจำนวนทงหมด 10 เรอง มาใช

เปนสอ/อปกรณในการจดกจกรรมฝกทกษะ ซงไดนำเทคนคการตงคำถาม

ของบลมมาใชเปนแนวทางในการจดทำแบบฝกและนำกระบวนการ

กลม TFB ซงเปนนวตกรรมของโรงเรยนมาใชในการดำเนนกจกรรม

มขนตอนดงน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

3. จดทำแบบฝกตามทกำหนดไว โดยใช

นทานอสปเปนสอ/อปกรณ ใชเทคนค

การต งคำถามของบลมในการทำ

แบบฝกตอบคำถาม และออกแบบ Rubic

ในการประเมนผลงานของนกเรยน

4. จดกจกรรมการฝกใหแกนกเรยนจำนวน

ทงหมด 10 เร อง โดยใชกระบวนการ

กลม TFB จำนวน 6 กลม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

5. ประเมนผลงานของนกเรยนตามเกณฑ

ผลจากการจดกจกรรมทดำเนนการมาแลว จำนวน

7-10 เร อง ผลปรากฏวา นกเรยนทมผลงานการคดตามเกณฑ

การประเมนอยในระดบดมาก 2 กลม ระดบด 3 กลม ระดบพอใช

1 กลม

จากการจดกจกรรมการคดใหแกนกเรยน พบวา นกเรยน

รอยละ 80 ชอบอานนทาน แตไมใหความรวมมอในการแสดง

ความคดเหนในการตอบคำถามเทาท ควร สวนใหญการตอบ

คำถามจะเปนความคดของนกเรยนเกง ทำใหการจดกจกรรม

ไมบรรลผลตามเปาหมายทต งไว เพราะนกเรยนบางคนไมได

แสดงความคด การพฒนาคณภาพจงไมไดวดระดบไดตามสภาพ

ทแทจรงของสมาชกทกคน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เล าเร อง จากบทเรยนทไดรบ ครสนยเลาวา ในปการศกษา 2551

ครสนยมแนวคดท จะหาวธการกระต นใหนกเรยนเกดความ

กระตอรอรนและมสวนรวมในการทำกจกรรมพฒนาทกษะดาน

การคดใหมากยงขน โดยการนำเนอหาสาระทมความหลากหลาย

จากเพลง นทาน ตำนาน สารคด ขาว และบทรอยกรองมาจดทำ

เปนแบบฝกทกษะการอานจบใจความสำคญใหแกนกเรยน

ในแบบฝกแตละชดจะทำแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน และ

แบบฝกหดใหนกเรยนไดตอบคำถามหลงจากการอานเรองราว

ทกำหนดใหแลว เพอเปนการประเมนผลการอานและการคด

ของนกเรยนทงในลกษณะเปนกล มและรายบคคล ซ งคดวา

จะไดผลระดบหนง...

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��


วนองคาร ท 17 กรกฎาคม 2550 เวลา 13.00 น. ครมาลไดทำการ

สอนกลมสาระวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 1/1 เกยวกบ

รปรางลกษณะของสตว โดยฝกใหนกเรยนไดคดพจารณาความ

สำคญของรปรางลกษณะของสตววาเหมอนกนหรอแตกตางกน

อยางไรในการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ใชชอกจกรรมวา “สตวทนารก” โดยมขนตอนของกจกรรมดงนคะ

สตวทนารก

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

1. ครและนกเรยนรวมกนรองเพลงชาง

2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาทบทวน

เกยวกบสตวทนกเรยนรจก เชน ชาง

ควาย สนข แมว โดยใชคำถามกระตน

เชน นกเรยนคดวารปรางลกษณะของ

ชางกบควายเหมอนกนหรอไม เพราะอะไร

3. ครใหนกเรยนเลอกภาพสตวท เก ยวกบเร อง

ทสนทนาแลวตดภาพสตว เชน ภาพชาง ควาย

ส น ข แมว ไก แล วให น กเร ยนแจกแจง

คดพจารณาถงความสำคญของรปรางและ

ลกษณะสตวแตละชนดวาเหมอนกนหรอ

แตกตางกนอยางไร

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

4. ครแจกใบบนทกการสงเกตใหนกเรยนกลมละ

1 ใบ (ใชกระบวนการกลม Team Four Buddy)

- ใหนกเรยนแตละกลมออกไปศกษาสงเกต

สตวรอบ ๆ บรเวณโรงเรยนพรอมวาดภาพ

สตวทไดศกษาสงเกตนน

- ใหนกเรยนเปรยบเทยบรปราง ลกษณะ

ของส ตว แต ละชน ดว าเหม อนก นหร อ

แตกตางกนอยางไร

5. นกเรยนสรปลกษณะ รปรางของสตวทออกไป

ศกษาสงเกตแลวนำมาเสนอผลงานหนาชนเรยน

แลวใหเพอนวพากษ ซกถาม แลกเปลยน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��


ครวภาวรรณ เลาวาการขบเคล อนการคดส หองเรยน

ใชกจกรรมคำศพทแสนสนกในระดบชนประถมศกษาปท 5

วชาภาษาองกฤษ โดยใหนกเรยนแบงการทำงานเปนกลม

(TFB) ในการทำกจกรรมนำความรและประสบการณตาง ๆ

มาผสมผสานเปนองคความรใหม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ครวภาวรรณ เรมตนทใหนกเรยนแตละกลม TFB รวมกนสนทนาเกยวกบ

ขอมลคำศพทภาษาองกฤษใหม ๆ ท น กเร ยนอยากร หร อไดพบเหน

ในชวตประจำวนจากสงทพบเหน โดยการใชคำถามกระตนใหนกเรยนคด เชน

ในชวตประจำวนนกเรยนเคยเหนคำศพทภาษาองกฤษทไหนบาง นกเรยน

ทราบหรอไมวามความหมายวาอยางไร ถาไมทราบเราจะคนควาความหมาย

ไดจากทไหนบาง และเราจะนำคำศพทภาษาองกฤษเหลานนมาประยกตใช

ในชวตประจำวนไดอยางไร ใหแตละกลมยกตวอยางเสนอคำศพทมากลมละ

1 คำ ดวยการวาดภาพระบายสประกอบออกมานำเสนอ โดยการทครถาม

What s that/what re these? และใหทกคนชวยกนตอบ พรอมกบการอภปราย

เรองการอานออกเสยง การเขยนสะกดคำ เมอนกเรยนแตละกลมนำผลงาน

ของแตละกลมมานำเสนอแลว ใหชวยกนมาผกเรองแตงประโยคหรอขอความ

บทความส น ๆ ใหถกหลกไวยกรณ แลวนำมาจดปายนเทศ จากน น

ครวภาวรรณไดให...

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

นกเร ยนรวมกนสรปความคดวาประโยชนของการเร ยนภาษาองกฤษ

มประโยชนอยางไรทงในและนอกหองเรยน และมความจำเปนทจะตองศกษา

หาความรใหม ๆ จากคำศพททพบเหน เมอพบคำศพทแลวไมทราบความหมาย

ใหคนหาจาก dictionary ทนท หรอปรกษาจากคณครผ ร จะไดมศพท

ทหลากหลาย

ผอานคะ ครวภาวรรณกำลงสอนใหเดกมทกษะการคดอะไรบางคะ

อานแลวกยง.งง.งง.....................................................................

THANKS

เล าเร องสนกกบเพลง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��


ครผองศร จดการเรยนร โครงการสกระบวนการคด

ของนกเร ยนช น ป.5 ซ งเป นการเร ยนการสอน

ทมกระบวนการคดเขาไปสอดแทรก ใหนกเรยนไดคด

โดยการตงคำถาม มกจกรรมกลม TFB เขามาดำเนน

กจกรรม

สนกกบเพลง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ครผองศร เรมตนท นำเอาเนอเพลงอทยานดอกไมมาใหนกเรยนไดฝกรอง

และครกรองไปพรอมกบนกเรยนหลาย ๆ รอบ ครและนกเรยนมการ

สนทนาเกยวกบเนอเพลง หลงจากนนครกต งคำถามนกเรยนเกยวกบ

ดอกไมในเน อเพลงวามจำนวนดอกไมก ดอก มดอกอะไรบาง ดอกท

นกเรยนชอบคอดอกอะไร มลกษณะอยางไร มประโยชนอยางไร

ครจะแบงนกเรยนออกเปนกลม TFB ใหแตละกลมศกษาเนอเพลงอกรอบ

แลวใหแตละกลมเลอกดอกไมทเหนวาในกลมชอบ 1 ดอก และใหวาดรป

พรอมเขยนวาชอบเพราะอะไร มนมประโยชนอยางไร มกลน มสเปน

อยางไร ใหในกลมเขยนแลวนำเสนอ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ในวนท 13 กรกฎาคม 2550 เวลา 09.00 น. ครผองศร ไดใช

กจกรรมน สอนภาษาไทย ช น ป.5/1 เก ยวกบการฝกทกษะ

การคดวเคราะหความสมพนธและความสำคญโดยใชเพลงในการ

จดการเรยนการสอน ใชชอกจกรรมวา “สนกกบเพลง” ชอเพลง

“อทยานดอกไม” โดยมขนตอนของกจกรรมดงนคะ

1. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบเพลง

โดยใชคำถามกระตน เชน

- นกเรยนชอบรองเพลงหรอไม ถาชอบ

ชอบเพลงประเภทใด เพราะเหตใด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

3. ครแจกใบงานใหนกเรยนวาดภาพดอกไมทนกเรยน

ชอบมากทสด จำนวน 1 ดอก แลวเขยนบอกดวยวา

ดอกไมทวาดมานนมประโยชนและมความสำคญ

อยางไร

4. นำเสนอผลงานของนกเรยนตดปายนเทศ นกเรยน

และครรวมกนอภปรายและสรปผลงานของนกเรยน

5. หลงจากสรปผลการเรยนการสอน นกเรยนสวนมาก

ชอบและตงใจในการทำกจกรรมดวยความสนกสนาน

และสามารถฝกทกษะการคดวเคราะหไดเปนอยางด

2. ครแจกเนอเพลง “อทยานดอกไม” ใหนกเรยนด

และครจะเปดเพลงอทยานดอกไมใหฟง นกเรยน

รองตามและดเนอเพลงไปดวย โดยใชเวลา 15 นาท

แลวรวมกนสนทนาโดยครถามคำถามตอไปน

- เพลงนมชอดอกไมทงหมดกชนด ชอดอก

อะไรบาง

- นกเรยนชอบดอกไมอะไรมากทสด เพราะเหตใด

- ดอกไมทนกเรยนชอบนนมประโยชนอยางไรบาง


ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��


ครจารวรรณ เลาวา ไดเขารบการอบรมเชงปฏบตการการขบเคลอนความคด

สหองเรยน ในปการศกษา 2550 ไดทดลองจดกจกรรมเพอฝกทกษะการคดใหกบ

นกเรยนชน ป.6 ในชวโมงกจกรรมพฒนาผเรยน เนอหาของกจกรรมประกอบดวย

หลากหลายสาระการเร ยนร รวมท งไดนำปญหาท เก ดข นในโรงเร ยนมา

จดกจกรรมใหนกเรยนชวยคดแกปญหา และเนองจากผลสมฤทธทางการเรยนสาระ

การเรยนรภาษาตางประเทศตำ ไมเปนทนาพอใจ กจกรรมพฒนาผเรยนจงเนน

ทกษะการคดในสาระการเรยนรภาษาตางประเทศเพอเสรมทกษะทางภาษาให

นกเรยนเรยนรไดดขนในขณะเดยวกนกยงสอดแทรกกจกรรมการคดในสาระ กอท.

และภาษาตางประเทศทสอนเปนประจำ ครจารวรรณ ไดยกตวอยางกจกรรมทจด

ไปแลวดงนคะ

ตวอยาง

กจกรรมทจดแลว

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�0

- การประดษฐของใช (กอท.)

- การวเคราะหบทกว (ภาษาไทย)

- การคนหาปญหาขอบกพรองในโรงเรยน (สงคม)

- กจกรรมตออกษรขยายคำนำปญญา

- กจกรรมลาบดบอรอย ๆ ลงมอยชอบกน

- Thinking English 1-4

- กจกรรมอบรมวนยนกเรยน

มลกษณะการจดกจกรรม บางกจกรรมใหนกเรยนทำเปนกลม

เนนความรวมมอ ความสามคค เปนการสงเสรมคณธรรม

จรยธรรมไปในคราวเดยวกน กจกรรมพฒนาผ เร ยนปน

เนองจากภาษาตางประเทศเปนทกษะททกคนควรไดรบการฝก

ดวยตนเองจงใหนกเรยนฝกเปนรายบคคล แตกจกรรมสงเสรม

ทกษะการคดทสอนตามปกตในสาระภาษาตางประเทศและ

กอท. ยงมการจดใหทำกจกรรมเปนกลมและเดยว

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

�1

จากกจกรรมท จ ดมาท งหมดทำใหมองเหนวาเปน

กจกรรมทมประโยชนมาก ควรจดตอไปอยางตอเนอง

โดยเฉพาะสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ (ภาษา

องกฤษ) ทตองเพมเตมในกจกรรมพฒนาผเรยนดวย

กจกรรมทจดทงหมดนอกจากจะสงเสรมทกษะการคด

ใหกบเดกแลวยงชวยแกปญหาดานการเรยนร ท ม

ปญหาดวย

บทเรยนทครจารวรรณไดรบและนำมาแลกเปลยนเรยนร

เพ มเตม คอการใหเน อหาในการทำกจกรรมยากเกนไป

เดกจะทำไดไมด และอาจไมมแรงจงใจในการทำกจกรรม

ตอ ๆ ไป ในการจดกจกรรมการคด ทำจากการคดงาย ๆ และ

เพมความยากขนรวมถงการสอดแทรกไวทกงานของนกเรยน

จะไดผลด เชน จดกจกรรมการคดเกยวกบการอานสะกด

หรอเขยนคำกอนการวเคราะหบทกว ของนกเรยน...คะ งานน

คงตามไปดกน ลก ๆ ลก ๆ

กจกรรมการคดสาระ กอท. เปนกจกรรม

การคดท น กเร ยนทำได ด ผลการจ ด

กจกรรมนกเรยน ผานการประเมนทกครง

ท กก จกรรม ในขณะท ก จกรรมสาระ

ภาษาไทย และภาษาองกฤษยงไมผาน

การประเมนทงหมด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��


ครนวลจนทร เลาวา การจดการเรยนการสอนในระดบ

ชน ป.2 ไมวาจะเปนการสอนเนอหาตามสาระ หรอ

การสอนคดกตาม จะตองมเทคนคการดงความสนใจ

นกเรยนใหมความกระตอรอรนท จะเรยน จงไดใช

สอรปภาพและการใชคำถามกระตนใหนกเรยนไดคด

และตอบอยางมเหตผล

เม อวนท 28 สงหาค

ม 2550 ครนวลจนท

ร

ไดสอนนกเรยนชน ป.2/

2 ใหเกดการคดวเคราะ

ห

ความสมพนธประเภท

กลบกน โดยใชกจกรร

ม

ทชอวา “กจกรรมคแลวไมแคลวกน” ในการจด

การเรยนการสอนทก

คร ง คณครไดยดหล

ก

การสอน 3 ขนตอน ดง

นคะ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

1. ขนใหความร

2. ขนใหเกดความร

ความเขาใจ

3. ขนการนำไปใช

ครนวลจนทร ไดสอนตามขนตอนทใช

ช อกจกรรมวา “คแลวไมแคลวกน”

ไดอธบายเชงบรรยายใหนกเรยนไดร

ความหมายของคำวา “ค” ทใชกบคำใน

ภาษาไทยวาม 4 ลกษณะ ดงนคะ

1. คำคพองเสยง จะเปนคคำทอานเหมอนกนแตเขยนไมเหมอนกน เชน

ขนนำ-พระขรรค

2. คำคพองรป จะเปนคำทเขยนเหมอนกนแตอานไมเหมอนกน เชน

เพลาเยน (เพ-ลา-เยน) – เพลารถ (เพลา- รด)

3. คคำทมความหมายเหมอนกน

เชน นก-วหค

4. คคำทมความหมายตางกน

เชน จม-ลอย

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เม อให ความร แก น ก

เร ยนแลว ครนวลจ

นทร

จะเร มโยงเขาเร องท

ตองการโดยใชคำถาม

ภาพ

และคำเปนสอ

- นกเรยนเหนภาพแลว

มคำคในภาพ

เปนกกลม

- สงเกตจากอะไร (สตวอก

ษร)

- นกเรยนอานคคำพรอมก

น

(แคบ-กวาง มาก-นอย

คอย-ดง)

- ค คำท อ านน นเปนค ค

ำลกษณะใด

(คคำความหมายตางกน

)

เมอนกเรยนเกดความรเรองคคำความหมายตางกน

แลว จงไดดำเนนการสอนใหเกดความรความเขาใจ

ตอไป โดยการใหตวแทนนกเรยนยกตวอยางคคำ

ทมความหมายตางกน 5-6 คน แลวใหนกเรยนทำ

ใบงาน โดยกำหนดคำให 1 คำ แลวใหนกเรยนคดหาค

คำมาเตมลงในชองวางและเพอใหเกดการนำไปใช

ในชวตประจำวนได ใหนกเรยนทำใบงานเพมอก

โดยนกเรยนตองคดคคำเอาเองนะคะ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

ครนวลจนทร ไดประเมนคณภาพการคดของนกเรยน ผลปรากฏนกเรยน

อยในระดบดมาก จำนวน 21 คน ระดบด 7 คน ระดบพอใชเพยง 1 คน

เทานนคะ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เล าเร องการสร างภาพ

จากเพลง

ครลดาวรรณ ไดนำขนตอนการสอนสะทอนการสอนคดใหเพอนครไดเหนดงนคะ...

1. กจกรรมสรางภาพจากเพลง ไดจดใหนกเรยน

เป นก จกรรมเสร มโดยได สร างข อตกลง

กบเดก

2. เปดเพลงใหเดกฟง 1 เท ยวแลวรวมกน

สนทนาเกยวกบเนอหาในเพลงวามอะไรบาง

โดยใชคำถามใหเดกไดคด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

3. ให เ ด ก วาดภาพตามจ นตนาการ

หลงจากฟงเพลงจบโดยใหวาดภาพ

เรองทเกยวของกบเพลงทฟง

4. ใหเดกตงชอผลงานตามความคด

5. เดกและครรวมกนอภปรายผลงาน

6. สรปประโยชนและขอคดทไดจากกจกรรม

7. ครตรวจผลงานการคดของเดกตามเกณฑ

สอนคดสรางสรรค.....?

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

เล าเร องสนกกบนทาน

ในวนท 19 กรกฎาคม 2550 เวลา 10.00 น. ครพมลพรรณ

ไดสอนภาษาไทยนกเรยนช น ป.3/2 เก ยวกบการจด

ลำดบเหตการณและสรปใจความสำคญ โดยใชนทาน

ในการจดการเรยนการสอน ใชชอกจกรรมวา “สนกกบ

นทาน” เรอง นกกบอกา ไดเรมกจกรรมเปนแบบนคะ

1. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบนทาน

โดยใชคำถามกระตน เชน

- นกเรยนชอบอานนทานหรอไมถาชอบ

ชอบนทานประเภทใด เพราะเหตใด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

��

2. ครแจกใบความร นทานเร อง “นกกบอกา”

ใหนกเรยนอานใชเวลา 10 นาท แลวรวมกน

สนทนาโดยครถามคำถามตอไปน

- นทานเรองนมตวละครกตว ชออะไรบาง

- นกเรยนชอบตวละครตวใด เพราะเหตใด

- สถานทเกดขนทใด

3. ครแจกใบงาน “ลำดบเหตการณ” โดยคร

นำเหตการณในนทาน 5-7 เหตการณให

น ก เร ยนจ ดลำด บเหต การณ ให ถกต อง

สอดคลองกบนทาน

4. ใหนกเรยนวาดภาพประกอบนทานในใบงาน

ใหสอดคลองกบเนอเรอง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

100

5. นำผลงานของนกเรยนตดบนกระดานหลงจาก

นนครและนกเรยนรวมกนอธบายผลงาน ทจด

ลำดบเหตการณไดถกตองและไมถกตอง

6. รวมกนสรปและแกไขการจดลำดบเหตการณ

บทเรยนท ครพมลพรรณภมใจน นกคอ ผลการเรยน

การสอน นกเรยนสวนมากชอบและตงใจรวมกจกรรม

ดวยความสนกสนาน สามารถจดลำดบเหตการณ

และสรปใจความสำคญได

เล าเร อง“คดจำแนก”

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

101

เล าเร อง“คดจำแนก”

ครสงวาลย เลาใหเรารวา ในโรงเรยนของครสงวาลยนน

การจดกจกรรมการเรยนการสอนในระดบชน ป.3

ไม ว าจะสอนในกล มสาระใด ครผ สอนจะเน น

และเหนความสำคญของการสอนคดวเคราะห เพอ

ฝกใหนกเรยนเกดการคดวเคราะห

ในวนท 31 สงหาคม 2550 ทผานมาครสงวาลย

ไดทดลองการเรยนและการสอนในสาระ กอท. เกยวกบ

อาหาร ช อ กจกรรม “การจำแนกขอมลเรอง

อาหารจานโปรด” โดยเรมตนการสอน

ดงนคะ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

1. ครและนกเรยนรวมสนทนาเกยวกบขอมล

สวนประกอบของอาหารและสารอาหาร

ของสวนประกอบอาหารจานเดยว ตวอยาง

คำถาม

- นกเรยนคดวาอาหารแตละชนดทเรา

รบประทานเขาไปควรมสารอาหารใดบาง

- มอะไรอกทนกเรยนยงบอกไมหมด

2. ครแจกใบงานการจำแนกขอมลสวนประกอบ

ของอาหารและสารอาหารของสวนประกอบอาหาร

จานเดยว “ราดหนา” ชแจงวธการทำกจกรรม

แลวใหนกเรยนพจารณาจำแนกสวนประกอบ

ของอาหารพรอมบอกชอสารอาหารใหครบโดยให

เตมลงในใบงาน โดยออกแบบตกแตงใบงานตาม

ความคดของตนเอง (20 นาท)

3. ใหนกเรยนนำเสนอผลงานโดยสมนกเรยน 3 คน

นำเสนอผลงาน ครใชคำถามสอดแทรก

หลงการนำเสนองาน เพอใหนกเรยนเกดการคด

วเคราะหขอมลเพมเตม เชน ยงขาดสวนประกอบ

และสารอาหารใดบาง เชน บางคนขาดเสน

กวยเตยว ซงนกเรยนทนำเสนอผลงานมครบ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

4. ครสรปรายงานการปฏบตกจกรรมของนกเรยนททำไดถกตอง

ครบถวน และอธบายซำถงสารอาหารแตละชนด เพ มเตม

สวนทขาดของแตละชนงาน

ผลทไดในการทำกจกรรมเมอวนท 31 สงหาคม 2550 ทผานมา

ประสบผลสำเรจนาพอใจมาก นกเรยนชอบและสนกสนานกบ

การทำงาน นกเรยนมผลงานในระดบการคด ดงน

ดมาก จำนวน 12 คน

ด จำนวน 10 คน

พอใช จำนวน 6 คน

ปรบปรง จำนวน 2 คน *เดกพเศษ*

รวม 30 คน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

เล าเร องชวนน องฝกคด

ครปราณ สอนนกเรยนชนอนบาล เลาจากประสบการณ

การสอนมานานหลายป พบวาการสอนใหเดกคดเปน

ตอบปญหาไดสำหรบเดกวย 5-6 ป นนเปนสงททาทาย

ความคดมาก จากเดกทคดไมเปนไมร วาจะตอบคำถาม

อยางไร จะฟงคำถามเราทนหรอเปลา คดอยนานวาจะเรมตน

อยางไรดถงจะถกตอง ในตอนแรกกสอนคดจากการใช

คำถามจากสงใกลตวเดก ถามในสงท เดกทำในกจวตร

ประจำวนและตอมาไดเขาอบรมเชงปฏบตการขบเคลอน

การคดสหองเรยน กมความรความเขาใจมากขน จงทดลอง

ใชกจกรรมการใชคำถามเพอฝกการคดวเคราะหในกจกรรม

เสรมประสบการณและกจกรรมสงเสรมการคดสรางสรรค

ในกจกรรมสรางสรรคศลปศกษา ในปการศกษา 2550

ครปราณทำอยางนคะ

ช นอนบาลปท 2/1

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

ในการสอน การคดวเคราะหในระดบปฐมวย ไดยดหลกการเตรยม

ความพรอมเนนการเรยนปนเลน การจดกจกรรมแตละครงใชเวลา

ไมเกน 20 นาท การใชสอเปนสงทจำเปนมาก การจดกจกรรมจะใช

คำถามนำ ถามจากเรองราว นทาน เพลง ของจรง หรอรปภาพใหเดก

ไดคดวเคราะหและตอบคำถามจากสอ เนนการฝกซำยำทวนเพอให

เกดทกษะทคงทน เชน คำถามเดยวกนแตใหเดกแตละคนตอบตาม

ความคดของตนเองหรอตอบโดยไมใหซำเพอน

ในการสอน การคดสร างสรรค ได ค ดก จกรรมใหเด กได ค ด

จนตนาการจากเร องราวเหตการณหรอจากกจกรรมตาง ๆ เชน

การวาดภาพจากรปทรงตาง ๆ จากการฟงเพลง จากเรองสนหรอนทาน

ทครเลาไมจบและอน ๆ การจดกจกรรมมทงกจกรรมททำคนเดยว

และทำเปนกลม ครปราณ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

ผลการจดกจกรรมการคด เดกกลาพดกลาแสดงออก

ในการคด พดสนทนา ถาม-ตอบไดด จากกอนการจด

กจกรรมประเมนทกคนได ระดบ 1 คอ ตอบคำถามไมได

คดไมเปน หลงการจดกจกรรมเดกไดระดบ 3 คอ แสดงออก

ทางความคดดวยตนเองอยางม นใจ ร อยละ 80 ของ

นกเรยนทงหมด ในดานความคดสรางสรรคเดกสามารถ

วาดภาพตามความคดสรางสรรคของตนเองไดพฒนา

ภาษาการพดเล าเร องจากผลงานไดระดบด และใน

ปการศกษา 2551 ครปราณบอกวาจะนำวธการสอนการคด

ว เคราะห และค ดสร างสรรค มาปร บใช ก บน กเร ยน

ชนอนบาลปท 2 ตอไปและจะเพมกจกรรมใหหลากหลาย

และนาสนใจใหมากขน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

โรงเรยนสนปาสกวทยา สพท.เชยงใหม เขต 2

สนปาสกวทยา เปนโรงเรยนทเขารวมโครงการขบเคลอนการคด

ส หองเรยนในปการศกษา 2550 เร มร ภาระงานราว ๆ เดอน

พฤษภาคม ชดเจนขนประมาณเดอนมถนายน หลงจากทมการ

ประสานงานและเขารบการอบรมตามโครงการฯ จากศกษานเทศก

ท ร บผดชอบ สำนกงานเขตพ นท จากน นกเร มทำงานโดยคร

ผรบผดชอบโครงการทำตกตาแผนการทำงานมาประชมขอความคดเหน

คำแนะนำจากคณะครทงหมด ใหทกคนมสวนรวมทกขนตอน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

ผลการประชมไดแผนการนำการคดสนกเรยน 2 วธ คอ จดการ

สอน/ฝกทกษะการคดสอดแทรกในแตละกลมสาระ และจดทำ

กจกรรมฝกทกษะการคดข นมาเฉพาะสำหรบใชฝกในกจกรรม

พฒนาผเรยนหรอใชประกอบการสอนในกลมสาระฯ โดยพฒนา

ทกษะการคดดวยการใชคำถามตามสมรรถภาพพทธพสย 6 ขน

ของบลม เรยงลำดบยากงายของแตละระดบชนเรยน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

10�

สวนแผนการทำงานกใช

วธการ

ประชมและช แจงผา

นเอกสาร

โดยใหมการประชมปฏ

บตการ

เตมรปแบบ 1 ครง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

110

การทำงานของครเรมจรงจงหลงการประชมปฏบตการทโรงแรม

3 วน 2 คน คอ ไดมเวลาศกษาทำความเขาใจ แลกเปลยนเรยนร

ซงกนและกน ใครเรยนรเรวทำไดกอนกชวยอธบายตอ ๆ กน

ถอไดวาเปนการทำงานททกคนบอกวาคมคา ทงในเรองความร

ความเขาใจในหลกการ ภาระงานทชดเจนขน การมสมพนธภาพ

ทดระหวางคร ผบรหาร และไดผลงานจากการฝกคดฝกทำ

รวมกนในระดบทนาพอใจ เชน ไดระดบคณภาพดานการคด

ของนกเรยนตงแตระดบชนอนบาลถงชนประถมศกษาปท 6

ไดฝกทำแผนการจดการเรยนรทรบผดชอบแตละสาระทใชการ

สอดแทรกคำถามเพอพฒนาการคดและไดกจกรรมเสรมทกษะ

การคดจำนวน 75 กจกรรม ทครแตละคนคดขนรวบรวมจดพมพ

ทำเปนรปเลม สรางความภมใจใหครไดมากทเดยว

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

111

การจดประชมปฏบตการครงนเปนครงแรกทโรงเรยนทำเอง

มบรรยากาศเตมรปแบบ จนถงวนนครยงบอกวาชอบอยากจดอก

เพราะไดหลายอยาง โดยเฉพาะไดมเวลาเตมทในการทำความเขาใจ

งานฝกทำ จนสามารถทำไดเอง ดใจทการทำงานแบบนเกดขนได

ในระดบโรงเรยน ถาโรงเรยนทำโดยใชงบเองทำไดยาก

เพราะตองใชงบเยอะมาก

คด คด

กบกจกร

รมลกเส อ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11� ขณะนครทกคนกำลงพ

ฒนาตนเองในการจดก

จกรรมเพอสอน

ใหนกเรยนรจกคดวเคราะห

เทาทรองผอำนวยการตร

วจแผนการสอน

ทผานมาพบวาครมการส

อนการคดปรากฏใหเหน

หลายคนยง

ไมชดเจน การสอนสวน

ใหญระดบอนบาลจะเน

นดานการคด

สรางสรรค คดวเคราะห

อยางงาย สวนในระดบ

ประถมจะเปน

การคดวเคราะหมากก

วาประเภทอน เพราะ

เปนการคดทคร

สามารถจดกจกรรมได

เยอะ และเปนการคด

ทมหลายระดบ

ตงแตคดวเคราะหแบบง

าย จนถงขนซบซอนซงค

รสามารถเลอก

มาพฒนานกเร ยนไดต

ามระดบคณภาพการ

คดท กำหนด

แตละระดบชน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�

สวนกจกรรมเสรมการฝกคดทครทำไว 75 กจกรรม หลายกจกรรมนาสนใจ

ดชอกกระตนใหคดได เชน กจกรรมพชผกผลไมทนากนของครวไลใชสอน

ปฐมวย กจกรรมเร อเดนนำมนของครนวลจนทรใช ก บ ป. 2 กจกรรม

ลาบดบอรอยลงมอยชอบกนของครจารวรรณ กจกรรมเมนใจส งมาของ

ครฉววรรณ เปนตน การดำเนนกจกรรมครจะใชการตงคำถามใหคดวเคราะห

ทงคดจำแนก คดสมพนธหลงจากครเจาของเรองไดนำไปใชกบเดกสอบถามไถ

กนด กบอกวาไดผลด เดกสนกสนาน ครกไดเรยนร ครบางคนกเร มสราง

กจกรรมเสรมการคดเพมเตม บางคนกทำเปนงานวจยในชนเรยน เชน คณคร

ปราณทำกบเดกปฐมวย ครสนยฝกการคดจากเรองทอานในสาระภาษาไทย

ชน ป. 4 ถอวาโครงการของเราเปนดำเนนไปเรอย ๆ ปการศกษา 2551 กม

แผนงานการสราง/ผลตสอนวตกรรมการพฒนาการคด ฟงครหลายคนพดถง

งานของตนเองกนาจะไปไดด ผบรหารบอกเปดโอกาสใหงบประมาณสวนทเกน

ของโครงการได สรปแลวถาประเมนผลการทำงานกอยในระดบดทนาพอใจ

เม อเทยบกบขอจำกดทมในเร องตาง ๆ เชน ภาระงานประจำในโรงเรยน

งานนโยบายอน ๆ ทตองทำหลายอยางซงไมเหมอนกน ปญหาใหญของการทำงาน

คอเวลา อยางไรกตามโรงเรยนกจะพยายามพฒนาการสอนคดตอไปใหดทสด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�


ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�


แผนการสอนทกษะอานบรณาการทกษะคด

เรอง “Who’s in Control : The Internet or you?

รายวชา ภาษาองกฤษ 3 ชนมธยมศกษาปท 3

ชอครผสอน นางปนดดา มณจกร (ครจม)

กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

โรงเรยนนวมนทราชทศ พายพ จงหวดเชยงใหม

ทอย 58/11 หม 5 ดอนแกว อำเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

E-mail : n-da-30@ hotmail.com

เบอรโทรศพท 08-9634-2074

05-3891-144

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�

...วนหนงเมอตนป 2550 ขณะกำลงจะหยบหนงสอพมพขนมาอาน พลนสายตา

ของครจมกเหลอบไปเหนขาวเลก ๆ ทสะกดใจคนเปนครทกคนไมมากกนอย...

กรอบขาวเลก ๆ นน มใจความวา... นกเรยนวยรนหญงถกลอลวง จากการ

chat ผานเนต เมอไดอานรายละเอยดของขาว กพบวา ปญหาภยสงคมทเกด

จากการไมใชวจารณญาณของวยรนในการใชอนเทอรเนตนนมมากมายหลาย

รปแบบและมมากขนทกวน... ไดการละ... เหนทจะตองใชสถานการณเชนน

สอดแทรกในการสอนอานภาษาองกฤษของนกเรยนของเราดกวา...

2 วนตอมา... ครจ มไดปรบเปลยนแผนการสอนใหม โดยคดเลอกบทอาน

ประกอบแผนทมเนอหาสาระตรงใจวยรนแนนอน เรองนนกคอ “Who’s in

Control : The Internet or you?” ซงมเนอหาและโครงสรางทางภาษา

เหมาะสมกบหนวยการเรยนรท 2 Lifestyles ทนกเรยนกำลงเรยนอยในขณะนน

จดเดนของแผนการสอนทกษะอานครงนคอ นอกจากการใชทกษะทางภาษา

ในการอานและการเขยนภาษาองกฤษแลว

ยงไดสอดแทรกสถานการณใหนกเรยนไดคดเปรยบเทยบ

คดวเคราะห และคดหาแนวทางในการแกไขปญหา

รวมทงการพฒนาทกษะกระบวนการในการทำงาน

รวมกบหมคณะ (group work)

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�ขนตอนของกจกรรมการอาน-เขยนภาษาองกฤษ และพฒนาทกษะการคด

“Think how the information in reading relates to you. It will

make reading more fun.”

1. ขนกอนอาน : ระดมสมองเกยวกบการใช Internet เพออะไรในชวต

ประจำวนนกเรยน

จากนนตอบคำถามกอนอาน เกยวกบการใช Internet ของตน

- Why do people use the Internet? Do you use the Internet? What do

you do on the Internet?

2. ขนระหวางอาน : ให ความหมายคำศพทสำคญท พบในเร อง

สรปใจความสำคญของเรอง

3. ขนหลงอาน : ตอบคำถามจากเรอง จากนนทงกลมรวมกนอภปรายใน

หวขอทกำหนดให ดงน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�

- จงบอกขอดและขอเสยของการใช Internet “What do you

think are the positives and negatives of the Internet?”

- จากสถานการณในบทอาน (พดถงอาการคนตด Internet- “Internet

addict”) นกเรยนมความเหนอยางไร และมแนวทางแกไขอยางไร

- เช อมโยงส สถานการณขาวท ครพบ (ครเลาเร องใหฟง) นกเรยน

มคำแนะนำแก วยรน เพอใหหลกเลยงเหตการณดงกลาวอยางไร

* ในระหวางนกเร ยนทำงานกล มกนอย น น... ครจ มแอบปล มใจวา

แผนการสอนอานครงนโดนใจจรง ๆ นอกจากจะไดพฒนาทกษะการอานของนกเรยนแลว

ยงไดใหแงคดดใหกบนกเรยนดวยเรองการใชอนเทอรเนตดวย...

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

11�

ผลงาน/ชนงาน/กระบวนการทเกดขน

จากกจกรรมการอาน เรอง “Who’s in Control :

The Internet or you?”

* คำศพทใหมและความหมาย

* ขอความภาษาองกฤษทเขยนถงขอดและขอเสย

ของการใช Internet

* ขอความภาษาองกฤษทแสดงความคดเหนและ

แนวทางการแกไขปญหาในสถานการณทกำหนด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�0


พฒนาการคดวเคราะหดวยผงมโนทศน เนอหา พนธะเคมกบการคดวเคราะห

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�1

ปญหาทพบในการเรยนการสอน

วชาเคม เรอง พนธะเคม

สภาพปญหา แนวทางการแกไขปญหา

1. เนอหาเปนนามธรรม

2. มคำศพททางเคมมาก

3. ผเรยนรอยละ 60 คดเชอมโยง

คดจำแนกลำดบความสมพนธ

และสรปประเดนไมได

1. ใช แบบจำลองโม เลก ล

สอ ICT

2. พฒนาการคดวเคราะหจดระบบ

ขอมลคำศพทพ นธะเคม

ดวยผงมโนทศนส การคด

วเคราะห เชอมโยงทเปนระบบ

นำมาใชตามสภาพจรง

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

เทคนคการพฒนาการคดวเคราะห

ดวยผงมโนทศน

วตถประสงค

- พฒนาผเรยนไดเรยนรเนอหา ขอมลตาง ๆ

อยางมความหมาย

ประเภทของการคดวเคราะห

1. การวเคราะหสวนประกอบ

2. การวเคราะหหลกการ

3. การวเคราะหความสมพนธ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

ตวอยางการคดวเคราะหดวยผงมโนทศน

เรอง พนธะโคเวเลนต

Covalent bond

เทคนค

- ผงมโนทศน

- ผงโครงสรางตนไม

- การคดวเคราะห สวนประกอบ

ความสมพนธ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

พนธะโคเวเลนต

H2, HCI, C

2H

5OH

กฎการครบแปด ยกเวนจากกฎการครบแปด

ชนดพนธะ BeCl2 BF

3 PCI

5 SF

6 XeF

4

หมท 2 หมท 3 หมท 5 หมท 6 หมท 8

พนธะเดยว พนธะค พนธะสาม

= . . . . = . . . .

. . . . . . . . =

. . . .

HF, NH3 O

2, CO

2, N

2, C

2H

2

H2, HCI C

2H

4

แบงตามกฎการครบแปด

ฯลฯ

. . . .

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

สรปประเดนจากผงมโนทศน

พนธะโคเวเลนต

- เปนแรงดงดดใหอะตอมอโลหะรวมกน

เกดโมเลกลโคเวเลนตไดสารประกอบโคเวเลนต

- การเกดพนธะโคเวเลนตเกดไดตามกฎการครบแปด

และการยกเวนจากกฎน

- สารประกอบทไดมทงพนธะเดยว พนธะค

และพนธะสาม

ผเรยนเกดการคดวเคราะหเชอมโยง

ขอมลจากผงมโนทศน มความเขาใจ

เชอมโยงเปนระบบ เกดความเขาใจ

คงทนตอการเรยนรตอไป

ประโยชนจากเทคนคการคด

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��


ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2550 ทางโรงเรยนมกจกรรม

เสรมหลกสตรมากทำใหนกเรยน ชน ม.5 ซงเปนแกนนำในการ

ทำกจกรรม เชน เปนคณะกรรมการนกเรยน กรรมการคณะส

กรรมการชมรมเชยรและแปรอกษร ทำใหนกเรยนขาดเรยน

เพอไปทำกจกรรม

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

จากสาเหตดงกลาวครจงไดสรางชดการเรยนร เรอง ฟงกชนไซนและโคไซน

ใหนกเรยนสามารถมาเรยนซอมเสรมกลมและเดยวรายบคคลโดยมาเรยนเพมเตม

ตอนเยนหลงเลกเรยน โดยชดการเรยนมการทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน

มการทำกจกรรม 3 กจกรรม และมกจกรรมความคดรวบยอด ใหนกเรยนสรป

พรอมทงไดสรางสอใหนกเรยนไดปฏบตเปนแผนภมวงกลมหนงหนวยประกอบ

กจกรรมของชดการเรยน พรอมทงชดเฉลยหลงแผนภมใหนกเรยนตรวจสอบ

ดวยตนเอง โดยครคอยสงเกตเรองความซอสตยรบผดชอบของนกเรยน

ผลจากการปฏบ ต การสอนครได ให น กเร ยน

สรางสงประดษฐ เรอง ฟงกชนไซนและโคไซน

โดยใชหลกปรชญาแนวคดเศรษฐกจพอเพยง

โดยนกเรยนมความคดรเร มสรางสรรคในการ

สรางผลงานเดยวและกลมในรปแบบของตนเอง

โดยนำวสดเหลอใชมาตกแตงสงประดษฐ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��


Life styles

- การใชกระบวนการคดโดยใชทฤษฎ

หมวก 6 ใบ

- นกเรยนทำแบบสอบถาม เพอสรปวา

ตนเองเปนผเรยนประเภทใด เชน

นกวเคราะห นกปฏบต นกกจกรรม

นกทฤษฎ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

- แบงนกเรยนเปนกลมตามลกษณะ

ของผเรยน

- แตละกลมอานบทความ อภปราย-

สรปความ และทำความเขาใจเนอเรอง

โดยครชวยเปนพเลยงด

- ครแจกคำถามแตละกลมโดยใชทฤษฎ

หมวก 6 ใบ เพอนกเรยนทมความถนด

ดานตาง ๆ ไดตอบคำถามโดยใช

กระบวนการคดวเคราะหทตนเองถนด

- นกเรยนสงตวแทนมานำเสนอคำตอบ

ของกลมตนเอง

- เมอครบทกกลมแลว ครสรป-อภปราย

รวมกบนกเรยนอกครง

- จากวธการน ยงสรปไมไดวาผลการคด ของนกเรยนดขนมากนอยเทาไร เพราะ ยงอยในระหวางการทดลองทำ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�0


สงเสรมการคด

ดวยทกษะกระบวนการ กล มสมพนธ

สภาพปญหา

จากประสบการณการสอนวชาสงคมศกษา ชวงชนท 4 ชนมธยมศกษา

ปท 6 ปญหาทพบเปนประจำทกป คอ นกเรยนตองการใหครสอนเจาะจง

เฉพาะขอสอบในการสอบเขามหาวทยาลย ไมมนสยรกการอาน และไมชอบ

การเขยนบนทกขณะครอธบาย จงไดคดวางแผนการจดการเรยนรทใชทกษะ

กระบวนการกลมสมพนธ เพ อจะชวยใหนกเรยนสนใจในการเขยนบนทก

ใหความรวมมอในการเรยน และมทกษะการคดขนสง มงสสงคมภายนอก

ครธรรมนญ เทพารกษ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1�1

ขนตอน

1. วเคราะหหลกสตร มาตรฐานสาระ และแนวขอสอบในการสอบเขา

มหาวทยาลย

2. กำหนดผลการเรยนรและจดประสงคการเรยนร

3. กำหนดหนวยการสอน แผนการจดการเรยนร และชนงาน

4. วางแผนการวดผลประเมนผล

5. จดทำแผนการจดการเรยนร

6. นำแผนการจดการเรยนร ชนงาน และการวดผลประเมนผลไปแจงให

นกเรยนทราบ เพอใหนกเรยนไดแสดงความคดเหน/ปรบแผน

ใหสอดคลองกบความตองการของนกเรยน

7. ขนนำแผนการจดการเรยนรไปใชโดยเนนทกษะกระบวนการกลม

ทกษะแสวงหาความร และทกษะกระบวนการคด

กจกรรมจากแผนการจดการเรยนรทสงเสรมการคดดวยทกษะ

กระบวนการกลมสมพนธ

1. นำเนอหาสาระทออกขอสอบเขามหาวทยาลยเปนประจำมารวมวเคราะห

กบผเรยนเพอกำหนดชนงาน

2. เปดโอกาสใหนกเรยนเลอกกลมการทำงาน 3-4 คน และเนอหาสาระ

ในการแสวงหาความร

ครธรรมนญ เทพารกษ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

3. นกเรยนเขากลมปฏบตกจกรรมโดยใชทกษะการคดรปแบบตาง ๆ ท

นกเรยนมความถนดและสนใจ (ครกำกบตดตามโดยใชตารางการปฏบต

งานและการสอบถามการทำงานของนกเรยน)

4. นกเรยนแตละกลมนำเสนอผลงานในรปแบบตาง ๆ ตามความถนดและ

ความสนใจของกลมหนาชนเรยน โดยครเชอมโยงสมพนธกบขอสอบเขา

มหาวทยาลย ทรวบรวมเปนเอกสารแจกใหนกเรยนศกษาลวงหนา

5. นกเรยนรวมแสดงความคดเหนหลงจากการฟงการนำเสนอของแตละกลม

จากนนเขยนสรปลงในสมดหรอกระดาษในรปแบบตาง ๆ ใหครประเมน

ชนงาน

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

ทปรกษา

คณหญงกษมา วรวรรณ ณ อยธยา เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

นายวนย รอดจาย รองเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คณะทำงานโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน

ดร.อรทย มลคำ ผอำนวยการ ประธาน

สำนกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา

นายสมควร วรสนต ศกษานเทศก

ชวยราชการสำนกวชาการและมาตรฐานการศกษา

นางสาววภาพร นธปรชานนท นกวชาการศกษา


ดร.วรรณา ชองดารากล นกวชาการศกษา


นายพทกษ โสตถยาคม นกวชาการศกษา


นางสาวอรวรรณ โอวรารนทร นกวชาการศกษา


นางสวาร เดนดวง เจาหนาทบรหารงานทวไป


คณะสงเคราะหรายงานผลการดำเนนงานโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน



นางนงนช อทยศร ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2

นางสรตนนาร จคร ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2

คณะผจดทำ

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

คณะยกรางเอกสาร

ดร.อรทย มลคำ ผอำนวยการ ประธาน




นางนงนช อทยศร ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2

นายทวศกด ไชยมาโย ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษามกดาหาร

นายวระพนธ สวสด ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษาสงขลา เขต 1



คณะตรวจสอบและปรบปรงเอกสาร





นายพภพ หอมสวรรณ ครโรงเรยนอนบาลพนมทวน

สำนกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 2

นางสาวอรวรรณ คำมาก เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน

สำนกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2

วาท ร.อ.ศศวรรธน ขรรคทพไทย ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 2

ปกรปเลม

วาท ร.อ.ศศวรรธน ขรรคทพไทย ศกษานเทศก

สำนกงานเขตพนทการศกษาสมทรปราการ เขต 2

ป แห


ารคดสห

องเรยน

1

1��

1 ปี ขับเคลื่อนการคิดสู่ห้องเรียน

Documents

Transcript of 1 ปี ขับเคลื่อนการคิดสู่ห้องเรียน