1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული...

71

Transcript of 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული...

Page 1: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა
Page 2: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა
Page 3: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

1

1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა

ქართული ენა და ლიტერატურა (სავალდებულო გამოცდა) ლიტერატურა (არჩევითი გამოცდა)

საგამოცდო პროგრამა ქართულ ენასა და ლიტერატურაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებულ ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.

საგნობრივი უნარები

საკითხთა ჩამონათვალი

საკითხთა დაზუსტება

კავშირი ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან

წერა

წერა

წერა

1. ენის გამომსახველობით საშუალებათა (როგორც ლექსიკურის, ისე გრამატიკულის) ადეკვატური გამოყენება;

2. ენობრივი კონსტრუქციების სწორად აგება და თანამედროვე ქართული სალიტერატურო ენის ნორმების დაცვა;

3. სხვადასხვა დანიშნულების ტექსტების შედგენა;

ქართ. VII.13; ქართ. VIII.12; ქართ. IX.12; ქართ. XI.13. ქართ. VII.13; ქართ. VIII.12; ქართ. IX.12; ქართ. XI.13. ქართ. VII.11; ქართ. VII.12; ქართ. VIII.11; ქართ. IX.10; ქართ. X.11; ქართ. XI.12.

Page 4: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

2

კითხვა/წერა

კითხვა

წერა

კითხვა/წერა

კითხვა/წერა

კითხვა

4. ლიტერატურული მასალის საფუძველზე პრობლემის

დასმა, გააზრება და ანალიზი;

5. ნაწარმოების თემისა და იდეის, მოტივების, ცალკეული

დიალოგების, მხატვრული სახეების, სიტუაციის, კოლიზიის არსისა და პერსონაჟთა ქცევის მოტივაციის ადეკვატური გააზრება;

6. არგუმენტების ლოგიკურად, დამაჯერებლად ჩამოყალიბება და შესაბამისი მაგალითებით გამყარება;

7. ლიტერატურული ნაწარმოების (ან მისი ნაწილის)

ანალიზი, კომენტარი;

8. ლიტერატურულ ნაწარმოებთა შორის მსგავსებებისა და

განსხვავებების მიგნება და შედარებითი ანალიზი;

9. მწერლის ენის, სტილის ძირითადი თავისებურებებისა და გამომსახველობითი საშუალებების სწორად აღქმა და გააზრება;

ქართ. VIII.5; ქართ. VIII.10; ქართ. IX.9; ქართ. X.9; ქართ. X.15; ქართ. XI.5; ქართ. XI.10; ქართ. XII.5; ქართ. XII.6. ქართ.VII.7; ქართ. VII.9; ქართ. VIII.8; ქართ. IX.7; ქართ. X.9; ქართ. XII.8. ქართ. VII.11; ქართ.VIII.10; ქართ. IX.9; ქართ. X.15; ქართ. XI.11; ქართ. XII.13. ქართ. VIII. 5; ქართ. IX. 9; ქართ. X.15; ქართ. XI. 5; ქართ. XI.9; ქართ. XI.10; ქართ. XII. 5. ქართ.XI.11; ქართ. XII.13. ქართ. VIII.5; ქართ. IX.6; ქართ. IX.9; ქართ. XI.5; ქართ. XI.10; ქართ. XI.11; ქართ. XII.5; ქართ. XII.6. ქართ. VII.9; ქართ. VIII.8; ქართ. IX.7; ქართ. X.6; ქართ. XI.7; ქართ. XII.8; ქართ. XII.9.

Page 5: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

3

კითხვა/წერა

10. ლიტერატურული ტექსტისადმი ინდივიდუალური დამოკიდებულების გამოვლენა.

ქართ. VII.7; ქართ. VIII.5; ქართ. IX.6; ქართ. IX.9; ქართ. X.8; ქართ. X.15; ქართ. XI.10; ქართ. XI.11; ქართ. XII.7.

Page 6: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

4

საგნობრივი ცოდნა

I. ქართული ენა:

უმაღლეს სასწავლებელში შემსვლელმა გამოცდაზე უნდა გამოავლინოს ქართული ენის სა-ფუძვლიანი ცოდნა და მისი პრაქტიკული გამოყენების უნარი. საგანგებო ყურადღება მიექცევა მეტყველების კულტურის საკითხების ცოდნას.

აბიტურიენტს მოეთხოვება შემდეგი საკითხების ცოდნა: სიტყვა, მისი პირდაპირი და გადატანითი მნიშვნელობა; სიტყვის მნიშვნელობის ცვლა: გა-

ფართოება და დავიწროება; სინონიმები, ომონიმები, ანტონიმები, პარონიმები, დიალექტიზმები, არქაიზმები, ნეოლოგიზმები, ნასესხები სიტყვები, ბარბარიზმები; სიტყვათა მყარი შეხამებანი; წარმოქმნილი და ძირეული სიტყვები; მარტივი და რთული სიტყვები; სიტყვათა შემოკლებით შეერთება; შემოკლებული დაწერა.

სტილის რაობა; ფუნქციური სტილისტიკა; ლექსიკური სტილისტიკა; სიტყვათა შერჩევა მნიშ-ვნელობის მიხედვით; პარონიმები, ევფემიზმები, თავაზიანობის გამომხატველი სიტყვები; სტილის-ტური ხარვეზები: ტავტოლოგია, კალკი, ატროფია (სიტყვის გამოყენება არაზუსტი მნიშვნელობით).

მეტყველების ნაწილები: არსებითი სახელი, ჯგუფები შინაარსის მიხედვით, საზოგადო და სა-კუთარ სახელთა ბრუნება; ზედსართავი სახელი, ზედსართავი სახელის ხარისხის ფორმები, ზედ-სართავ სახელთა ბრუნება დამოუკიდებლად და არსებით სახელთან ერთად; არსებითი სახელი მსაზღვრელად; რიცხვითი სახელი, რიცხვითი სახელების ჯგუფები, რიცხვითი სახელების ბრუ-ნება; ნაცვალსახელი, ნაცვალსახელთა ჯგუფები, ნაცვალსახელთა ბრუნება; ზმნა, ზმნის პირი და რიცხვი, ზმნისწინი, დრო, ასპექტი, კილო, გარდამავლობა, მწკრივები და სერიები, გვარი, ქცევა, კონტაქტი; სახელზმნა; ზმნიზედა; თანდებული; კავშირი; ნაწილაკი; შორისდებული.

წინადადება; სინტაქსური წყვილები, სინტაქსური ურთიერთობის სახეები; წინადადების სახეები შინაარსის მიხედვით; წინადადების წევრები; ქვემდებარისა და შემასმენლის ურთიერთობა რიცხვის მიხედვით; წინადადების სახეები აგებულების მიხედვით; მარტივი წინადადების სახეები; შერწყმული წინადადება, ერთგვარ წევრთა შეერთება; განკერძოებული სიტყვები და გამოთქმები; რთული წინადადება, რთული თანწყობილი წინადადება, რთული ქვეწყობილი წინადადე-ბა, რთული ქვეწყობილი წინადადების გადაკეთება მარტივად და მარტივი წინადადებებისა _ რთულ ქვეწყობილად; პირდაპირი და ირიბი ნათქვამი; სასვენი ნიშნები; სასვენ ნიშანთა ხმარების წესები. II. მხატვრული ტექსტის ანალიზისათვის აუცილებელი ლიტერატურათმცოდნეობითი ტერმინები:

დრამა, ეპოსი, ლირიკა; პოეზია, პროზა; ანდაზა, აფორიზმი, ბიოგრაფია, ელეგია, თქმულება, იგავ-არაკი, კომედია, ლეგენდა, ლექსი,

მემუარი, მითი, მოთხრობა, მუხამბაზი, ნოველა, პოემა, პუბლიცისტიკა, რომანი, სონეტი, ტრაგედია, ტრიოლეტი, შაირი; ----------------------------------------------- * საგამოცდო პროგრამა შედგა საკონსულტაციო საბჭოსთან შეთანხმებით. საკონსულტაციო საბჭო: ელენე ბაბუნაშვილი, ბაჩანა ბრეგვაძე, მაია ზალდასტანიშვილი, მარინე კობახიძე, მზექალა შანიძე, დავით წერედიანი.

აბზაცი, ეპიგრაფი, ეპილოგი, თემა, იდეა, კომპოზიცია, პროლოგი, რითმა, რიტმი, სიუჟეტი, სტროფი, ტაეპი, ფაბულა, ფინალი;

დიალოგი, მონოლოგი, პერიფრაზი, ციტატა; ლირიკული გმირი, პეიზაჟი, პერსონაჟი, პორტრეტი; ალეგორია, გაპიროვნება, გროტესკი, ეპითეტი, ირონია, იუმორი, მეტაფორა, მოტივი, სარკაზმი,

სატირა, ტროპი, შედარება, ხატოვანი თქმა, ჰიპერბოლა; მხატვრული ენა, მხატვრული სახე.

Page 7: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

5

III. ლიტერატურული პროცესის ძირითად ეტაპები:

სასულიერო მწერლობა, კლასიკური ხანის მწერლობა, აღორძინების ხანის მწერლობა, რო-მანტიზმი, რეალიზმი, მოდერნიზმი, პოსტმოდერნიზმი. IV. ქართული ლიტერატურა:

1. იაკობ ხუცესი _ "შუშანიკის წამება". 2. იოვანე საბანისძე _ "აბო თბილელის წამება". 3. გიორგი მერჩულე _ "გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება" (სასკოლო შემოკლებული ვარიანტი). 4. შოთა რუსთველი _ "ვეფხისტყაოსანი" ("ვეფხისტყაოსნის" სასკოლო გამოცემა ნ. ნათაძისა):

"დასაწყისი", "ამბავი როსტევან არაბთა მეფისა", "როსტევან მეფისაგან და ავთანდილისაგან ნადირობა", "ნახვა არაბთა მეფისაგან მის ყმისა ვეფხისტყაოსნისა", "თინათინისაგან ავთანდილის გაგზავნა მის ყმის საძებრად", "ამბავი ავთანდილისა, ასმათს რომ ეუბნების ქვაბშიგან", "შეყრა ტარიელისა და ავთანდილისა", "ტარიელისაგან თავის ამბის მბობა, ოდეს ავთანდილს უამბო", "ამბავი ტარიელის გამიჯნურებისა, პირველ რომ გამიჯნურდა", "წიგნი ნესტან-დარეჯანისა საყვარელსა თანა მიწერილი პირველი", "წიგ-ნი ტარიელისა საყვარელსა თანა მიწერილი პირველი", "წიგნი ტარიელისა ხატაელთა თანა და კაცის გაგზავნა", "ნესტანისაგან ტარიელის ხმობა", "წიგნი ხატაელთა მეფისა, ტარიელის წინაშე მოწერილი", "ტარიელისა და ნესტანის პირისპირ შეყრა", "ტარიელი-საგან ხატაეთს წასლვა და დიდი ომი", "წიგნი ტარიელისა ინდოთ მეფის წინაშე და გამარჯვებით შემოქცევა", "წიგნი ნესტან-დარეჯანისა საყვარელსა თანა მოწერილი", "წიგნი ტარიელისა საყვარელსა თანა მიწერილი", "რჩევა ნესტან-დარეჯანის გათხოვებისა", "ტარიელისა და ნესტან-დარეჯანის თათბირი და გამორჩევა", "ხვარაზმშას შვილის ინდოეთს მოსლვა საქორწილოდ და ტარიელისაგან მისი მოკლვა", "ამბის ცნობა ტარიელისაგან ნესტან-დარეჯანის დაკარგვისა", "ამბავი ნურადინ-ფრიდონისა, ოდეს ტარიელ შეეყარა", "ფრიდონისაგან ნესტან-დარეჯანის ამბის მბობა", "ამბავი ავთანდილის არაბეთს შექცევისა", "დათხოვა ავთანდილისა როსტევან მეფესთანა და ვაზირის საუბარი", "ანდერძი ავთანდილისა როსტევან მეფის წინაშე, ოდეს გაიპარა", "ლოცვა ავთანდილი-სა", "პოვნა ავთანდილისაგან დაბნედილის ტარიელისა", "მბობა ტარიელისაგან ლომ-ვეფხის დახოცვისა", "ამბავი ავთანდილისაგან გულანშაროს მისლვისა", "ფატმანისაგან ნესტან-დარეჯანის ამბის მბობა", "ამბავი ნესტან-დარეჯანისა ქაჯთაგან შეპყრობისა", "წიგნი ფატმანისა ნესტან-დარეჯანის წინაშე მიწერილი", "წიგნი ნესტან-დარეჯანისა ფატმანთანა", "წიგნი ნესტან-დარეჯანისა საყვარელთან მიწერილი", "წიგნი ავთანდილისა ფრიდონთან მიწერილი", "თათბირი ნურადინ-ფრიდონისა", "თათბირი ავთანდილისა", "თათბირი ტარიელისა", "დასასრული".

5. სულხან-საბა ორბელიანი _ "სიბრძნე-სიცრუისა": დასაწყისი (სიტყვებამდე: "...და შვილისა სიმწარემან აღმაშფოთა".), სასახლეში ჯუმბერის მისვლის ეპიზოდი ("მოახსენა ლეონ... ქვა და ოქრო სწორია კაცთათვის".); იგავ-არაკები: "მეფე და მხატვარი", "მოძღვარი მელი", "უსამართლო შირვან-შაჰ", "მაოხრებელი მკვდარი", "ორმოში ჩაგდებული მეფე", "თვალხილული და უსინათლო", "კუ და მორიელი", "კაცი და გველი", "კეთილი გველი", "გლახა და მდიდარი", "მოხერხებული არაბი", "აქლემი და ვირი", "მოტირალი და მოცი-ნარი" "მეფე და მისი შვილი".

6. დავით გურამიშვილი _ "დავითიანი": "სწავლა მოსწავლეთა", "ქართველთ უფალთა მე-გვარტომობის იგავი" (ბოლო ექვსი სტროფი), "მოთქმა ხმითა თავ-ბოლო ერთი", "ქართველთა და კახთაგან თავიანთ უფალთად შეორგულება", "საწყაულის მოწყვა ღვთისაგან", "დავით გურამისშვილის ლეკთაგან დატყოება", "ოდეს დატყოებულმან ურჯულოს ქვეყანას საყვარლის სახე და სურათი ვეღარა ნახა, ამისი მოთქმა დავითისაგან", "ტყვეობითგან გაპარვა დავითისა", "შველა ღვთისაგან დავითისა. ტყვეობიდან გამოსვლა სარუსეთოში", "დავით გურამისშვილისაგან საწუთოს სოფლის სამდურავი", "მეფის ვახტანგის ამიერ სოფლით მიცვლა და ქართველთ თავადთა და აზნაურთ რუსთ ხელმწიფის სამსახურში განწესება", "საფლავის ქვაზედ დასაწერი".

Page 8: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

6

7. გრიგოლ ორბელიანი _ ლექსი: "თამარ მეფის სახე ბეთანიის ეკლესიაში". 8. ნიკოლოზ ბარათაშვილი _ ლექსები: "არ უკიჟინო, სატრფოო...", "მერანი", "რად ჰყვედრი

კაცსა...", "ფიქრნი მტკვრის პირას", "შემოღამება მთაწმინდაზე", "ხმა იდუმალი", "სულო ბოროტო"; პოემა "ბედი ქართლისა".

9. ილია ჭავჭავაძე _ ლექსები: "ბედნიერი ერი", "პოეტი", "ჩემო კალამო"; პოემები: "განდეგილი", "აჩრდილი" _ VII თავი; მოთხრობები: "კაცია-ადამიანი?!", "მგზავრის წერილები", "ოთარაანთ ქვრივი"; სტატია "რა გითხრათ, რით გაგახაროთ?"

10. აკაკი წერეთელი _ ლექსები: "განთიადი", "პოეტი", "რაც არ იწვის, არ ანათებს"; პოემა "გამზრდელი".

11. ალექსანდრე ყაზბეგი _ მოთხრობა "ხევისბერი გოჩა". 12. ვაჟა-ფშაველა _ ლექსები: "ჩემი ვედრება", "რამ შემქმნა ადამიანად", "სოფლისა წესი ასეა", "ღამე

მთაში", "ბევრი ვიფიქრე ძალიან..."; პოემები: "ალუდა ქეთელაური", "ბახტრიონი", "სტუმარ-მასპინძელი", "გველის მჭამელი", "სინდისი"; პუბლიცისტური წერილი "კოსმოპოლიტიზმი და პატრიოტიზმი".

13. დავით კლდიაშვილი _ მოთხრობა "სამანიშვილის დედინაცვალი". 14. ნიკო ლორთქიფანიძე _ მოთხრობები: "შელოცვა რადიოთი", "თავსაფრიანი დედაკაცი". 15. ლეო ქიაჩელი _ მოთხრობა "ჰაკი აძბა". 16. კონსტანტინე გამსახურდია _ რომანი "დიდოსტატის მარჯვენა". 17. მიხეილ ჯავახიშვილი _ რომანი "ჯაყოს ხიზნები". 18. გალაკტიონ ტაბიძე _ ლექსები: "ბავშვები კაფეში", "თოვლი", "ლურჯა ცხენები", "მთაწმინდის

მთვარე", "სილაჟვარდე ანუ ვარდი სილაში", "შერიგება". 19. ტიციან ტაბიძე _ ლექსები: "მეწყერი მეწყერს", "მე ყაჩაღებმა მომკლეს არაგვზე". 20. პაოლო იაშვილი _ ლექსი: "წერილი დედას". 21. ვალერიან გაფრინდაშვილი _ ლექსები: "პროვინციალური გაზაფხული", "სანტიმენტალური

ტრიოლეტი". 22. კოლაუ ნადირაძე _ ლექსი: "25 თებერვალი, 1921 წელი". 23. გიორგი ლეონიძე _ ლექსები: "მეცამეტე საუკუნე", "ყივჩაღის პაემანი". 24. გურამ რჩეულიშვილი _ მოთხრობები: "ნელი ტანგო", "მუნჯი ახმედი და სიცოცხლე". 25. ანა კალანდაძე _ ლექსები: "ლაჰილზე ისევ...", "ფეხი დამადგით..." 26. რევაზ ინანიშვილი – "სამი ნოველა". 27. ოთარ ჭილაძე _ ლექსი: "როდესაც ასე ახლოა გრემი"; ნაწყვეტი რომანიდან "ყოველმან ჩემმან

მპოვნელმან" (XII კლასის სახელმძღვანელოში მოცემული ეპიზოდი). 28. ჯემალ ქარჩხაძე _ მოთხრობა "იგი". 29. გურამ დოჩანაშვილი _ მოთხრობა "კაცი, რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა". 30. ნუგზარ შატაიძე – მოთხრობა "კაპიკი გაკაპიკებულა, ანუ ევროპაში რა მინდოდა". 31. ბესიკ ხარანაული – ლექსები: "ხეები", "სად არიან შვილები, შვილები სად არიან".

ეროვნული გამოცდების მოთხოვნები

აბიტურიენტმა უნდა იცოდეს: • საგამოცდო პროგრამაში შეტანილ ნაწარმოებთა სიუჟეტები (მოვლენები, ფაქტები და მათი

თანამიმდევრობა); • ტექსტში მოცემული ინფორმაცია პერსონაჟების შესახებ (პორტრეტი, თავგადასავალი, ავ-

ტორისეული დახასიათება და სხვ.); • ტექსტში აღწერილ მოვლენათა ისტორიული კონტექსტი, ტოპონიმები (გეოგრაფიული სა-

ხელები); • მწერალთა ბიოგრაფიების ძირითადი მომენტები.

შენიშვნა: მისაღები გამოცდების მოთხოვნების ზემოთ მოყვანილი მონაკვეთი ("აბიტური-

ენტმა უნდა იცოდეს"), ძირითადად, იმ ახალგაზრდებს ეხებათ, რომლებიც 2012

Page 9: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

7

წლის ერთიან ეროვნულ გამოცდებზე ლიტერატურის (არჩევითი გამოცდის) ჩა-ბარებას გადაწყვეტენ. ქართული ლიტერატურის ცოდნის შემოწმებაზე ორიენ-ტირებული დავალებები ქართული ენისა და ლიტერატურის (სავალდებულო გამოცდის) ტესტში გასულ წლებშიც არ იყო შეტანილი და ამგვარი ცვლილება არც 2012 წლის გამოცდაზე იგეგმება, თუმცა, ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ საგამოცდო პროგრამაში მოცემული ქართული კლასიკური ლიტერატურის ნიმუშების გაცნობა აბიტურიენტებს გარკვეულ დახმარებას სავალდებულო გამოცდის ჩაბარების დროსაც გაუწევს (მაგალითად, მხატვრული ტექსტის ანალიზის წერისას).

Page 10: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

1

2) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა მათემატიკაში

საგამოცდო პროგრამა მათემატიკაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებული ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.

საგნობრივი უნარები მოსწავლეს უნდა შეეძლოს: რიცხვები და მოქმედებები რიცხვებზე • ერთმანეთისაგან განასხვავოს და ერთმანეთთან დააკავშიროს ნამდვილ რიცხვთა ქვესიმრავლეები: ნატურალური რიცხვები, მთელი

რიცხვები, რაციონალური რიცხვები, ირაციონალური რიცხვები, კენტი რიცხვები, ლუწი რიცხვები, დადებითი და უარყოფითი რიცხვები, მარტივი და შედგენილი რიცხვები.

• რიცხვის ჩაწერა სხვადასხვა (ათობით და ორობით) პოზიციურ სისტემაში. • ნამდვილ რიცხვებზე მოქმედებების თვისებების გამოყენება (მაგალითად: გადანაცვლებადობა, ჯუფთებადობა) და ნამდვილ რიცხვებზე

მოქმედებების შესრულება სხვადასხვა ხერხით. • მსჯელობა - დასაბუთების სხვადასხვა ხერხის გამოყენება რიცხვებთან და მათზე მოქმედებებთან დაკავშირებით. • რიცხვითი სიდიდეების შეფასებისა და შედარების სხვადასხვა ხერხის გამოყენება. რიცხვითი გამოსახულების მნიშვნელობის შეფასება

სხვადასხვა ხერხით. • ზომის სხვადასხვა ერთეულების ერთმანეთთან დაკავშირება და მათი გამოყენება ამოცანების ამოხსნისას.

კანონზომიერებები და ალგებრა • ფუნქციის თვისებების (მაგალითად: ზრდადობა, კლებადობა, მუდმივობა, ფუნქციის მაქსიმუმი/მინიმუმი) გამოკვლევა და ფუნქციების და

მათი თვისებების გამოყენება ორ სიდიდეს შორის დამოკიდებულების შესასწავლად. • გრაფიკული და ალგებრული მეთოდების გამოყენება ფუნქციის / ფუნქციათა ოჯახის თვისებების შესასწავლად. • მიმდევრობის თვისებების გამოკვლევა და მიმდევრობების და მათი თვისებების გამოყენება კანონზომიერების შესასწავლად და აღსაწერად. • განტოლებათა, უტოლობათა და მათი სისტემების გამოყენება ამოცანების ამოხსნისას.

Page 11: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

2

• დისკრეტული მათემატიკის ელემენტების გამოყენება (მაგალითად: ვარიანტების დათვლისას, სიმრავლის ელემენტების რაოდენობის დადგენისას).

გეომეტრია და სივრცის აღქმა • გეომეტრიული ფიგურების ამოცნობა და გეომეტრიული ფიგურების კლასიფიცირება. • ფიგურებისა და მათი ელემენტების ზომების დადგენა-შეფასება სხვადასხვა ხერხით და მათი გამოყენება ამოცანების ამოხსნისას.

გეომეტრიულ ობიექტთა შორის მანძილების მოძებნა. • გეომეტრიული გარდაქმნების თვისებების ჩამოყალიბება. გეომეტრიული გარდაქმნების გამოყენება ამოცანების ამოხსნისას. • ვექტორებზე მოქმედებების შესრულება და ვექტორების გამოყენება ამოცანების ამოხსნისას. • გეომეტრიული ამოცანის შესაბამისი ნახაზის შედგენა, ამოცანის მონაცემების დადგენა ნახაზის საშუალებით. • სივრცით ფიგურასა და მის წარმოდგენებს (მაგალითად: სივრცით ფიგურასა და მის ნახაზს) შორის კავშირების დადგენა. სივრცითი

ფიგურის შლილების გამოყენება ამ ფიგურის შესასწავლად. • დედუქციური/ინდუქციური მსჯელობის გამოყენება გეომეტრიულ დებულებათა დასამტკიცებლად.

მონაცემთა ანალიზი, ალბათობა და სტატისტიკა • მონაცემთა მოწესრიგებისა და წარმოდგენის ხერხების გამოყენება ამოცანის ამოხსნისას. სხვადასხვა ხერხით წარმოდგენილი მონაცემების

ინტერპრეტირება. • მონაცემთა ანალიზი რიცხვითი და გრაფიკული მეთოდების გამოყენებით; შედეგების ინტერპრეტირება და დასკვნების ჩამოყალიბება. • შემთხვევითი მოვლენის შესაბამისი ალბათური მოდელის შედგენა და მისი გამოყენება შემთხვევითი მოვლენის აღწერისას. ალბათობის

თვისებების გამოყენება შემთხვევით მოვლენასთან დაკავშირებული ამოცანის ამოხსნისას.

Page 12: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

3

ალგებრა

¹

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება კავშირი ეროვნულ სასწავლო

გეგმასთან

1 სიმრავლეები. ოპერაციები სიმრავლეებზე.

სიმრავლეთა თანაკვეთა, გაერთიანება, სიმრავლის დამატება; ვენის დიაგრამები.

მათ. VII.6, მათ. IX.5, მათ. IX.3.

2 ნატურალური რიცხვები. მარტივი და შედგენილი რიცხვები. გამყოფი და ჯერადი.

არითმეტიკული მოქმედებები ნატურალურ რიცხვებზე.

მათ. III.1, მათ. III.2, მათ. III.3, მათ.

III.4, მათ. IV.2, მათ. IV.3.

რიცხვის დაშლა მარტივ მამრავლებად. მათ. VII.1, მათ. IX.2.

VII, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 6-ე პუნქტი

რამდენიმე რიცხვის უდიდესი საერთო გამყოფისა და უმცირესი საერთო ჯერადის პოვნა.

მათ. VII.1,

VII, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 6-ე პუნქტი

2-ზე, 3-ზე, 5-ზე, 9-ზე და 10-ზე გაყოფადობის ნიშნები.

მათ. VII.1, მათ. VIII.1,

VII, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 8-ე პუნქტი, VIII, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 8-ე პუნქტი

ნაშთიანი გაყოფა. მათ. VII.1, მათ. IX.2.

VII, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 8-ე პუნქტი, VIII, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 8-ე პუნქტი

Page 13: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

4

3 მთელი რიცხვები. არითმეტიკული მოქმედებები მთელ

რიცხვებზე. მათ. VII.2, მათ. VIII.2.

4 რაციონალური რიცხვები. წილადები და ათწილადები.

რაციონალური რიცხვების შედარება და არით-

მეტიკული მოქმედებები რაციონალურ რიცხვებზე. მთელი რიცხვებისა და ათწილადების დამრგვალება.

მათ. VII.1, მათ. VII.2, მათ. VII.3,

მათ. VIII.1, მათ. VIII.2, მათ. VIII.3,

მათ. VIII.4.

5 ირაციონალური რიცხვები. ნამდვილი რიცხვები.

ნამდვილი რიცხვების შედარება და არითმე-ტიკული მოქმედებები მათზე.

მათ. X1, მათ. X2, მათ. X3.

6 რიცხვითი ღერძი. წერტილის კოორდინატი. ნამდვილი რიცხვის შესაბამისი წერტილის გამოსახვა რიცხვით

ღერძზე.

მათ. VI.1, მათ. VII.1.

7 რიცხვითი შუალედები. რიცხვითი შუალედების გაერთიანება და თანაკვეთა.

მათ. VIII.7.

8 რიცხვის მოდული. რიცხვის მოდულის გეომეტრიული აზრი. მათ. X.3.

9 ნატურალური რიცხვების წარმოდგენა სხვადასხვა პოზიციურ სისტემაში.

ათობით პოზიციურ სისტემაში მოცემული რიცხვების ჩაწერა ორობითში და პირიქით.

მათ. X.2.

10 პროპორცია. პროპორციის ძირითადი თვისება, პროპორციის უცნობი წევრის პოვნა, რიცხვის დაყოფა მოცემული შეფარდებით.

პირდაპირპროპორციული და უკუპროპორციული დამოკიდებულება სიდიდეებს შორის.

მათ. VII.2.

IX, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 6-ე პუნქტი

11 რიცხვის პროცენტი და ნაწილი.

რიცხვის პროცენტისა და ნაწილის პოვნა. რიცხვის პოვნა მისი პროცენტით ან ნაწილით.

ორი რიცხვის ფარდობის პროცენტული გამო-

მათ. VII.2, მათ. VII.4, მათ. X.2.

Page 14: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

5

სახვა. 12 რამდენიმე რიცხვის არითმე-

ტიკული საშუალო.

მათ. IX.3.

13 ხარისხი ნატურალური და მთელი მაჩვენებლით.

ნამრავლის, ფარდობის და ხარისხის ახარისხება. ტოლფუძიანი ხარისხების ნამრავლი და შეფარდება.

მათ. VII.2, მათ. VIII.1

14 ერთწევრი და მრავალწევრი. მრავალწევრების შეკრება, გამოკლება და გამ-რავლება.

XII, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, I პუნქტი

15 შემოკლებული გამრავლების ფორმულები.

2 2 2( ) 2a b a ab b± = ± + ,

( )( ) 2 2a b a b a b+ − = − ,

( )( )2 2 3 3a b a ab b a b± + = ±m ,

32233 33)( babbaaba ±+±=± .

მათ. VII.7.

16 მრავალწევრის დაშლა მამრავლებად.

საერთო მამრავლის ფრჩხილებს გარეთ

გატანა, დაჯგუფების ხერხი, მამრავლებად

დაშლა შემოკლებული გამრავლების ფორმულების გამოყენებით.

მათ. VII.7.

17 რაციონალური გამოსახულება. მოქმედებები რაციონალურ გამოსახულებებზე. მათ. IX.2.

18 n−ური ხარისხის ფესვი, არითმეტიკული ფესვი.

არითმეტიკული ფესვის თვისებები. მათ. VIII.2, მათ. IX.2, მათ. XI.2.

19 რაციონალურმაჩვენებლიანი ხარისხი.

რაციონალურმაჩვენებლიანი ხარისხის თვისებები.

მათ. X.3.

20 ალგებრული გამოსახულება. ალგებრული გამოსახულების გარდაქმნა და მისი რიცხვითი მნიშვნელობების გამოთვლა.

მათ. VII.7.

21 რიცხვის ლოგარითმი. ძირითადი ლოგარითმული იგივეობა. მათ. XI.2, მათ. XI.4.

Page 15: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

6

ნამრავლის, შეფარდების და ხარისხის ლოგარითმი. ლოგარითმში ფუძის შეცვლის ფორმულა.

22 მართკუთხა კოორდინატთა სისტემა სიბრტყეზე და სივრცეში.

წერტილის კოორდინატები. ნამდვილ რიცხვთა წყვილის და სამეულის გამოსახვა შესაბამისად

საკოორდინატო სიბრტყეზე და საკოორდინატო სივრცეში. ორ წერტილს შორის მანძილის გამოსათვლელი ფორმულა.

მათ. VII.12, მათ. VIII.10, მათ. X.10,

მათ. X.11, მათ. XI.8

X, შინაარსი, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, 2-ე პუნქტი

23 ფუნქცია. ფუნქციის გრაფიკი. ფუნქციათა კომპოზიცია.

ფუნქციის განსაზღვრის არე. ფუნქციის მნიშვნელობათა სიმრავლე. ფუნქციის ზრდადობა, კლებადობა, ლუწობა, კენტობა, პერიოდულობა. ფუნქციის უდიდესი და უმცირესი მნიშვნელობა. ფუნქციათა კომპოზიცია. პარამეტრის შემცველი ფუნქციები.

მათ. VIII.10, მათ. IX.6, მათ. X.6, მათ.

X.8, მათ. XI.5, მათ. XI.6, მათ. XII.3.

ფუნქციის მოცემა ცხრილის, ფორმულისა და გრაფიკის საშუალებით.

ფუნქციის მნიშვნელობის გამოთვლა არგუმენტის მოცემული მნიშვნელობისთვის.

მათ. VII.5, მათ. VIII.5, მათ. IX.6,

მათ. XI.6, მათ. XII.3.

24 კუთხის გრადუსული და რადიანული ზომა.

კავშირი კუთხის რადიანულ და გრადუსულ

ზომებს შორის. X, რიცხვები და მოქმედებები, შინაარსი, 9-ე პუნქტი.

25 ტრიგონომეტრიული ფუნქციები: სინუსი, კოსინუსი და ტანგენსი.

სინუსის, კოსინუსის და ტანგენსის:

მნიშვნელობები 30, , , , , ,

6 4 3 2 2

π π π π ππ

არგუმენტებისთვის; ნიშნები მეოთხედების მიხედვით;

მათ. IX.8, მათ. XI.5, მათ. XI.6,

XI, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, I პუნქტი.

Page 16: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

7

პერიოდულობა, ლუწობა და კენტობა. ძირითადი დამოკიდებულებები ერთი და იმავე არგუმენტის ტრიგონომეტრიულ

ფუნქციებს შორის.

მათ. XI.5.

დაყვანის ფორმულები. მათ. XI.5.

ტრიგონომეტრიული ფუნქციების მნიშვნელობების გამოსათვლელი ფორმულები ორი არგუმენტის ჯამისა და სხვაობისათვის.

მათ. XI.5.

26 განტოლება, განტოლებათა სისტემა.

განტოლებისა და განტოლებათა სისტემის ამონახსნისა და ამონახსნთა სიმრავლის ცნე-ბები. ტოლფასი განტოლებები და განტო-ლებათა სისტემები.

მათ. VIII.7, მათ. X.7.

27 ერთუცნობიანი წრფივი განტო-ლებები.

წრფივი განტოლების ამოხსნა. მათ. VII.7.

28 ერთუცნობიანი კვადრატული განტოლებები.

დისკრიმინანტი. IX, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 1 პუნქტი. კვადრატული განტოლების ამოხსნა.

ვიეტის თეორემა. ვიეტის თეორემის შებრუნე-ბული თეორემა.

29 კვადრატული სამწევრი. კვადრატული სამწევრის ფესვები. კვადრატული სამწევრის დაშლა წრფივ მამრავლებად.

მათ. X.6.

30 ორუცნობიანი ალგებრულ

განტოლებათა სისტემები. ისეთი ორუცნობიანი ალგებრულ

განტოლებათა სისტემის ამოხსნა, რომელშიც ერთი განტოლება წრფივია, ხოლო მეორე განტოლების ხარისხი არ აღემატება ორს.

მათ. X.7,

IX, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი.

31 ამოცანები განტოლებისა და ამოცანების ამოხსნა განტოლებისა და განტო- მათ. X.7.

Page 17: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

8

განტოლებათა სისტემის შედგენაზე.

ლებათა სისტემის გამოყენებით.

32 რიცხვითი უტოლობები. რიცხვითი უტოლობების თვისებები. მათ. VI.6, მათ. VII.7,

33 უტოლობა, უტოლობათა სისტემა.

უტოლობისა და უტოლობათა სისტემის ამო-ნახსნისა და ამონახსნთა სიმრავლის ცნებები. ორუცნობიანი წრფივი უტოლობისა და უტოლობათა სისტემის ამონახსნის წარმოდგენა საკოორდინატო სიბრტყეზე. ტოლფასი უტოლობები.

მათ. VIII.7, მათ. IX.7, მათ. X.7.

34 ერთუცნობიანი უტოლობები და უტოლობათა სისტემები.

ერთუცნობიანი წრფივი, კვადრატული და რაციონალური უტოლობების და უტოლობათა სისტემების ამოხსნა.

მათ. VIII.7, მათ. IX.7, მათ. X.7.

35 წრფივი, კვადრატული, ხარისხოვანი, მაჩვენებლიანი, ლოგარითმული, ტრიგონომეტრიული ფუნქციები და მათი გრაფიკები.

y kx b= + , 2y ax bx c= + + ,

3y x= , y x= ,

ky

x= ,

xy a= , logay x= , siny x= ,

cosy x= , tgy x= ფუნქციების განსაზღვრის

არე, მნიშვნელობათა სიმრავლე, ზრდადობისა და კლებადობის შუალედები.

მათ. X.6, მათ. XI.5,

36 ირაციონალური განტოლებები. ერთუცნობიან წრფივ და კვადრატულ განტო-ლებებზე დაყვანადი ირაციონალური განტო-ლების ამოხსნა.

მათ. X.7,

IX, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი.

37 მაჩვენებლიანი განტოლებები და უტოლობები.

მაჩვენებლიანი განტოლებების და უტოლობების ამოხსნა.

მათ. XI.5, მათ. XI.6

38 ლოგარითმული განტოლებები და უტოლობები.

ლოგარითმული (არაცვლადფუძიანი) განტოლებების და უტოლობების ამოხსნა.

მათ. XI.5, მათ. XI.6

39 ტრიგონომეტრიული sin x a= , cos x a= , tg x a= სახის მათ. XI.5, მათ. XI.6

Page 18: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

9

განტოლებები. განტოლებების ამოხსნა. 40 რიცხვითი მიმდევრობა. მიმდევრობის n− ური წევრის ფორმულის მი-

ხედვით მიმდევრობის წევრების პოვნა. მათ. VII.8, მათ. X.8,

41 არითმეტიკული პროგრესია. არითმეტიკული პროგრესიის n−ური წევრისა და პირველი n წევრის ჯამის გამოსათვლელი ფორმულები.

მათ. XI.7 ; IX, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 5-ე პუნქტი. XI, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 5-ე პუნქტი.

42 გეომეტრიული პროგრესია. გეომეტრიული პროგრესიის n− ური წევრისა და პირველი n წევრის ჯამის გამოსათვლელი ფორმულები.

მათ. XI.7 ; IX, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 5-ე პუნქტი. XI, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 5-ე პუნქტი.

43 კომბინატორიკის ელემენტები. გადანაცვლებათა რიცხვი; ჯუფთებათა რიცხვი; წყობათა რიცხვი.

მათ. XI.14, მათ. XII.4.

XII, კანონზომიერებები და ალგებრა, შინაარსი, 2-ე პუნქტი.

Page 19: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

10

გეომეტრია

პლანიმეტრია

¹

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება კავშირი ეროვნულ სასწავლო

გეგმასთან

1 წერტილი, წრფე. სხივი, მონაკვეთი, ტეხილი.

მათ. II.8,

II, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, I პუნქტი

2 მონაკვეთის სიგრძე, ტეხილის სიგრძე.

მათ. II.8, მათ. III.10, მათ. IV.10.

II, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1 და 5-ე პუნქტი III, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი

3 კუთხე, კუთხის გრადუსული ზომა, მართი, მახვილი, ბლაგვი და გაშლილი კუთხეები.

მათ. V.7,

V, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 2-ე პუნქტი

4 კუთხის ბისექტრისა. კუთხის ბისექტრისის თვისება. მათ. VII.13, მათ. IX.10.

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 7-ე პუნქტი

5 მონაკვეთის შუამართობი.

მონაკვეთის შუამართობის თვისება. მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 7-ე პუნქტი

Page 20: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

11

6 მოსაზღვრე და ვერტიკალური კუთხეები.

მოსაზღვრე კუთხეების ჯამი. მათ. VII.9,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი

ვერტიკალური კუთხეების ტოლობა.

7 წრფეთა პარალელობა. ორი წრფის მესამე წრფით გადაკვეთისას მიღებული კუთხეები.

ორი პარალელური წრფის მესამეთი გადაკვეთისას მიღებული კუთხეების თვისებები.

მათ. VII.9,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1 და 3-ე პუნქტი წრფეთა პარალელობის ნიშნები.

8 კუთხე ორ წრფეს შორის. წრფეთა მართობულობა. მართობი, დახრილი და გეგმილი. მანძილი წერტილიდან წრფემდე.

მათ. VII.9,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1 და 3-ეპუნქტი

9 მრავალკუთხედი და მისი ელემენტები: გვერდი, წვერო, კუთხე, დიაგონალი. მრავალკუთხედის პერიმეტრი.

მათ. IV.10.

IV, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი

10 ამოზნექილი მრავალკუთხედი.

ამოზნექილი მრავალკუთხედის კუთხეების ჯამი. მათ. VII.9,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 2-ე პუნქტი

11 სამკუთხედი და მისი ელემენტები: გვერდი, კუთხე, წვერო,

მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

Page 21: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

12

მედიანა, ბისექტრისა, სიმაღლე.

12 სამკუთხედის კუთხეები.

სამკუთხედის კუთხეების ჯამი. სამკუთხედის გარე კუთხის თვისება.

მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-4 პუნქტი

13 სამკუთხედების ტოლობა.

სამკუთხედების ტოლობის ნიშნები. მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

14 სამკუთხედის უტოლობა.

მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

15 დამოკიდებულებანი სამკუთხედის გვერდებსა და კუთხეებს შორის.

სამკუთხედში დიდი გვერდის (კუთხის) პირდაპირ დიდი კუთხე (გვერდი) ძევს.

მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

16 სამკუთხედის მედიანა. სამკუთხედის მედიანების თვისება (სამკუთხედის სამივე მედიანა ერთ წერტილში იკვეთება და თითო-ეული მათგანი გადაკვეთის წერტილით 2:1 შე-

ფარდებით იყოფა წვეროს მხრიდან).

მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

17 სამკუთხედის ბისექტრისა.

სამკუთხედის ბისექტრისის თვისება (სამკუთხედის კუთხის ბისექტრისა ამ კუთხის მოპირდაპირე გვერდს მიმდებარე გვერდების პროპორციულ

მონაკვეთებად ყოფს).

მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე და 7-ე პუნქტი

18 სამკუთხედის კერძო სახეები: მართკუთხა, მახვილკუთხა,

მათ. V.8, მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

Page 22: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

13

ბლაგვკუთხა, ტოლფერდა, ტოლგვერდა სამკუთხედები.

19 ტოლფერდა სამკუთხედი.

ტოლფერდა სამკუთხედის თვისებები

(ტოლფერდა სამკუთხედში ფუძესთან მდებარე კუთხეები ტოლია;

ტოლფერდა სამკუთხედში ფუძისადმი გავლებული მედიანა, ბისექტრისა და სიმაღლე ერთმანეთს ემთხვევა).

მათ. V.8, მათ. VII.13.

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

20 მართკუთხა სამკუთხედი.

მართკუთხა სამკუთხედების ტოლობის ნიშნები. მათ. V.8, მათ. IX.8,

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 2-ე პუნქტი

მართკუთხა სამკუთხედში °30 -იანი კუთხის მოპირ-დაპირე კათეტის თვისება.

მართკუთხა სამკუთხედში კუთხეებსა და გვერდებს შორის ტრიგონომეტრიული თანაფარდობები.

თანაფარდობები ჰიპოტენუზაზე დაშვებულ სიმაღ-ლეს, კათეტებს, კათეტების გეგმილებს და ჰი-პოტენუზას შორის

(2 2 2, ,c c c ch a b a ca b cb= = = , ch ab= ).

21 პითაგორას თეორემა. მათ. VII.13, მათ. VIII.8,

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა,

Page 23: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

14

შინაარსი, 3-ე პუნქტი 22 თალესის თეორემა. მათ. VII.9,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1 და 3-ე პუნქტი XI, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, I პუნქტი

23 სამკუთხედის შუახაზი. სამკუთხედის შუახაზის თვისებები. მათ. VII.13,

VII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

24 სამკუთხედების მსგავსება.

სამკუთხედების მსგავსების ნიშნები. მათ. IX.8, მათ. X.12,

IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, I პუნქტი

X, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, I პუნქტი

მსგავსი სამკუთხედების პერიმეტრებისა და ფართო-ბების შეფარდება.

25 სინუსების თეორემა. მათ. X.12,

26 კოსინუსების თეორემა. მათ. X.12,

27 სამკუთხედების ამოხსნა.

მათ. VII.13.

28 პარალელოგრამი. პარალელოგრამის გვერდებისა და კუთხეების თვი-სებები.

მათ. VIII.8,

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

პარალელოგრამის დიაგონალების თვისებები

Page 24: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

15

(პარალელოგრამის დიაგონალების გადაკვეთის წერტილი პარალელოგრამის სიმეტრიის ცენტრია;

პარალელოგრამის დიაგონალების სიგრძეების კვადრატების ჯამი მისი გვერდების სიგრძეების კვადრატების ჯამის ტოლია).

29 რომბი. რომბის დიაგონალების თვისებები. მათ. VIII.8, მათ. VIII.9

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

30 მართკუთხედი, კვადრატი.

მართკუთხედის დიაგონალების ტოლობა. მათ. VIII.8,

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

31 ტრაპეცია და მისი ელემენტები: ფუძე, ფერდი, სიმაღლე. ტრაპეციის შუახაზი.

ტრაპეციის შუახაზის თვისებები. მათ. VIII.8, მათ. VIII.9

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

32 ტრაპეციის კერძო სახეები: ტოლფერდა ტრაპეცია, მართკუთხა ტრაპეცია.

მათ. VIII.8, მათ. VIII.9

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

33 ტოლფერდა ტრაპეცია. ტოლფერდა ტრაპეციის თვისებები. მათ. VIII.8, მათ. VIII.9

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

34 ბრტყელი ფიგურის ბრტყელი ფიგურის ფართობი მისი შემადგენელი მათ. V.9, მათ. VI.10, მათ. X.10.

Page 25: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

16

ფართობი. ნაწილების ფართობების ჯამის ტოლია;

35 კვადრატის, მართკუთხედის, სამკუთხედის, პარალელოგრამის და ტრაპეციის ფართობი.

კვადრატის, მართკუთხედის, სამკუთხედის, პარალე-ლოგრამის და ტრაპეციის ფართობების გამოსათ-

ვლელი ფორმულები.

მათ. VIII.8, მათ. VIII.9

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 1-2 პუნქტი

36 წრეწირი, წრე და მათი ელემენტები: ცენტრი, რადიუსი, დიამეტრი, ქორდა, რკალი, სექტორი, სეგმენტი.

რკალის გრადუსული და რადიანული ზომა. მათ. V.7,

V, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, I პუნქტი

მათ. IX.8.

IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-5 პუნქტი

რიცხვი π .

წრეწირის და მისი რკალის სიგრძის გამოსათვლელი ფორმულები.

ქორდის მართობული დიამეტრის თვისება.

37 ცენტრალური და ჩახაზული კუთხეები.

ერთსა და იმავე რკალზე დაყრდნობილი ჩახაზული და ცენტრალური კუთხეების სიდიდეებს შორის ურთიერთდამოკიდებულება.

მათ. IX.8,

IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

38 წრეწირის მხები და მკვეთი.

წრეწირის მხების თვისება. IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

წერტილიდან წრეწირისადმი გავლებული ორი მხები მონაკვეთის ტოლობა.

ურთიერთგადამკვეთი ქორდების თვისებები.

წრეწირისადმი ერთი წერტილიდან გავლებული

Page 26: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

17

მხებისა და მკვეთის თვისებები.

39 სამკუთხედში ჩახაზული და სამკუთხედზე შემოხაზული წრეწირები.

სამკუთხედში ჩახაზული წრეწირის ცენტრის მდებარეობა;

სამკუთხედზე შემოხაზული წრეწირის ცენტრის მდებარეობა.

მათ. IX.8,

IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

სამკუთხედში ჩახაზული და სამკუთხედზე შემოხაზული წრეწირების რადიუსების გამოსათვლელი ფორმულები:

2, ,

4 2sin

S abc ar R R

a b c S A= = =

+ +

40 წესიერი მრავალკუთხედები. წესიერ მრავალკუთხედებში ჩახაზული და შემოხაზული წრეწირები.

წესიერი მრავალკუთხედის გვერდსა და მასში ჩახაზული და შემოხაზული წრეწირის რადიუსებს შორის დამოკიდებულება:

,180 180

2 tg 2sin

a ar R

n n

= =° °

მათ. IX.8,

IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 4-ე პუნქტი

41 წესიერი მრავალკუთხედების ფართობი.

წესიერი მრავალკუთხედის ფართობის გამოსათვლელი ფორმულები მასში ჩახაზული, მასზე შემოხაზული წრეწირების რადიუსების და მრავალკუთხედის

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 2-ე პუნქტი

Page 27: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

18

გვერდის საშუალებით.

42 წრიული სექტორისა და წრის ფართობი.

წრიული სექტორის და წრის ფართობის გამოსათ-

ვლელი ფორმულები. მათ. IX.8,

IX, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 5-ე პუნქტი

43 გეომეტრიული გარდაქმნები სიბრტყეზე.

ცენტრული სიმეტრია. სიმეტრიის ცენტრი. ფიგურის სიმეტრიულობა წერტილის მიმართ.

მათ. VI.8., მათ. VII.11. მათ. VIII.8,

მათ. IX.9, მათ. X.12,

VI, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, I პუნქტი

VIII, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 5-ე პუნქტი

X, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი

ღერძული სიმეტრია. სიმეტრიის ღერძი. ფიგურის სიმეტრიულობა ღერძის მიმართ.

X, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი

პარალელური გადატანა. ჰომოთეტია. მობრუნება წერტილის გარშემო.

X, გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 3-ე პუნქტი

Page 28: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

19

სტერეომეტრია

¹

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება კავშირი ეროვნულ სასწავლო

გეგმასთან

1 წერტილი, წრფე და სიბრტყე სივრცეში.

მათ. VII.12, VII მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა

შინაარსი, 1-ი პუნქტი.

2 წრფეთა ურთიერთგანლაგება სივრცეში.

ურთიერთგადამკვეთი, პარალელური და აცდენილი წრფეები. წრფეთა პარალელობის ნიშანი.

XI.მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა შინაარსი, 1-ი პუნქტი.

3 წერტილის, წრფის, მონაკვეთის ორთოგონალური დაგეგმილება სიბრტყეზე.

XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

4 წრფისა და სიბრტყის მართობულობა.

წრფისა და სიბრტყის ურთიერთმართობუ-

ლობის ნიშანი. XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

5 წრფისა და სიბრტყის პარალელობა. წრფის და სიბრტყის პარალელობის ნიშანი. XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

6 სიბრტყეთა პარალელობა. ორი სიბრტყის პარალელობის ნიშანი. XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

 

Page 29: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

20

7 კუთხე სიბრტყეებს შორის. XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

8 სიბრტყეთა მართობულობა. ორი სიბრტყის მართობულობის ნიშანი. XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

9 მონაკვეთი, მართობი და დახრილი. მანძილი წერტილიდან სიბრტყემდე.

სამი მართობის თეორემა. XI. მიმართულება: გეომეტრიადა სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

10 კუთხე წრფესა და სიბრტყეს შორის. XI. მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა 1-ი პუნქტი.

11 ორწახნაგა კუთხე. ორწახნაგა კუთხის ზომა.

მათ. XII.5.

12 მრავალწახნაგა და მისი ელემენტები (წვერო, წიბო, წახნაგი).

მათ. VII.10, მათ. X.12 X

მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა შინაარსი, 4-ე პუნქტი.

13 პრიზმა და მისი ელემენტები (ფუძე, გვერდითი წახნაგი, გვერდითი წიბო, სიმაღლე, დიაგონალი).

მათ. IV.11.

14 პრიზმის კერძო სახეები (მართი პრიზმა, წესიერი პრიზმა, მართი პარალელეპიპედი, მართკუთხა პარალელეპიპედი, კუბი).

VIII, მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა. შინაარსი, 2-ე პუნქტი.

Page 30: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

21

მართი პრიზმის დიაგონალური კვეთა.

15 პირამიდა და მისი ელემენტები (წვერო, გვერდითი წიბო, ფუძე, გვერდითი წახნაგი, სიმაღლე).

მათ. III.8., მათ. VIII.10.

16 წესიერი პირამიდა. აპოთემა. მათ. III.8.მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა

17 ცილინდრი და მისი ელემენტები (რადიუსი, მსახველი, ფუძეები, სიმაღლე, ცილინდრის ღერძი). ცილინდრის ღერძული კვეთა.

მათ. IV.8.., მათ. XI.11, მათ. XII.5.

18 კონუსი და მისი ელემენტები (წვერო, ფუძე, მსახველი, სიმაღლე). კონუსის ღერძული კვეთა.

მათ. IV.8.., მათ. XI.11, მათ. XII.5.

19 ბირთვი, სფერო და მათი ელემენტები (ცენტრი, რადიუსი, დიამეტრი).

მათ. III.8., III მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა შინაარსი, 1-ი პუნქტი.

20 ბირთვის მხები სიბრტყე. ბირთვის კვეთა სიბრტყით.

მათ. XI.11

21 სხეულის მოცულობა და ზედაპირის ფართობი.

სხეულის მოცულობა მისი შემადგენელი ნაწილების მოცულობათა ჯამის ტოლია;

მათ. VI.3. მათ. VIII.9., მათ. XII.5.

Page 31: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

22

კუბის, მართკუთხა პარალელეპიპედის, მართი პრიზმის, პირამიდის, ცილინდრის და კონუსის გვერდითი და სრული ზედაპირის ფართობისა და მოცულობის გამოთვლა.

მათ. XII.5.

სფეროს ზედაპირის ფართობისა და ბირთვისმოცულობის გამოთვლა.

მათ. XII.5.

22 კუბის, მართკუთხა პარალელეპიპე-დის, მართი პრიზმის, პირამიდის, ცილინდრის და კონუსის შლილები.

ამ ფიგურების აღდგენა მათი შლილების საშუალებით.

მათ. V.7, მათ. VI.7.

23 ვექტორები სიბრტყეზე და სივრცეში.

ვექტორები და მათზე განსაზღვრულიოპერაციები: შეკრება, სკალარზე გამრავლება. ვექტორთა სკალარული ნამრავლი. კუთხეორ ვექტორს შორის. ვექტორის სიგრძე.

IX .მიმართულება: გეომეტრია და სივრცის აღქმა, შინაარსი, 7-ი პუნქტი. მათ. XI.8

ვექტორებისა და მათზე მოქმედებების გამოსახვა კოორდინატებში.

მათ. XI.8

Page 32: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

23

მონაცემთა ანალიზი, ალბათობა და სტატისტიკა

¹

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება კავშირი ეროვნულ სასწავლო

გეგმასთან

1 მონაცემების თვალსაჩინოდ

წარმოდგენის ხერხები. წერტილოვანი, ხაზოვანი, სვეტოვანი და წრიული დიაგრამები. მასშტაბი. სკალა.

მათ. IV.14, მათ. V.13, მათ.

VII.16, მათ. XII.8, X მიმართულება: მონაცემთა ანალიზი, ალბათობა და სტატისტიკა შინაარსი, მე-4 პუნქტი.

2 მონაცემთა რიცხვითი მახასიათებლები.

სიხშირე, ფარდობითი სიხშირე, საშუალო, მედიანა, მოდა, გაბნევის დიაპაზონი, საშუალო კვადრატული გადახრა.

მათ. VIII.13, მათ. XI.15, მათ.

XII.9, XI.მიმართულება: მონაცემთა ანალიზი, ალბათობა და სტატისტიკა შინაარსი, მე-5 პუნქტი.

3 ალბათობის თეორიის ელემენტები.

ელემენტარულ ხდომილობათა სივრცე; ხდომილობა;ოპერაციები ხდომილობებზე; არათავსებადი ხდომილო-ბები; საწინააღმდეგო ხდომილობა; დამოუკიდებელიხდომილობები.

ალბათობის კლასიკური განსაზღვრება. ხდომილობისალბათობის გამოთვლა.

მათ VIII.12, მათ. VIII.13,

მათ. IX.12, მათ. X.15.

ხდომილობათა ჯამის ალბათობის გამოთვლა: VIII.12, მათ. IX.12.

Page 33: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

24

( ) ( ) ( ) ( )P A B P A P B P A B∪ = + − ∩ .

საწინააღმდეგო ხდომილობის ალბათობის გამოთვლა:

( ) 1 ( )P A P A= − ;

დამოუკიდებელ ხდომილობათა ნამრავლის ალბათობის გამოთვლა: ( ) ( ) ( )P A B P A P B∩ = ⋅ .

გეომეტრიული ალბათობა (მონაკვეთზე და ბრტყელ

ფიგურაზე). XI მიმართულება: მონაცემთა ანალიზი, ალბათობა და სტატისტიკა მე-6 პუნქტი.

ზომის ერთეულები

¹

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება კავშირი ეროვნულ სასწავლო

გეგმასთან

1 სიგრძის ერთეულები. მილიმეტრი (მმ), სანტიმეტრი (სმ), დეციმეტრი (დმ), მეტრი (მ), კილომეტრი (კმ).

მათ. VI.3, მათ. VII.4.

კავშირი სიგრძის ერთეულებს შორის. მათ. VI.3, მათ. VII.4.

2 ფართობის ერთეულები. კვადრატული მილიმეტრი (მმ2), კვადრატული სანტიმეტრი (სმ2), კვადრატული დეციმეტრი (დმ2),

მათ. VI.3, მათ. VII.4.

Page 34: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

25

კვადრატული მეტრი (მ2), ჰექტარი (ჰა), კვადრატული კილომეტრი (კმ2).

კავშირი ფართობის ერთეულებს შორის. მათ. VI.3, მათ. VII.4.

3 მოცულობის ერთეულები. კუბური მილიმეტრი (მმ3), კუბური სანტიმეტრი (სმ3), კუბური დეციმეტრი (დმ3), ლიტრი (ლ),

კუბური მეტრი (მ3).

მათ. VI.3, მათ. VII.4.

კავშირი მოცულობის ერთეულებს შორის. მათ. VI.3, მათ. VII.4.

4 მასის ერთეულები. გრამი (გ), კილოგრამი (კგ), ცენტნერი (ც), ტონა (ტ).

მათ. VI.3, მათ. VII.4.

კავშირი მასის ერთეულებს შორის. მათ. VI.3, მათ. VII.4.

5 დროის ერთეულები. წამი (წმ), წუთი (წთ), საათი (სთ). მათ. VI.3, მათ. VII.4.

კავშირი დროის ერთეულებს შორის. მათ. VI.3, მათ. VII.4.

6 სიჩქარის ერთეულები. მეტრი წამში (მ/წმ), მეტრი წუთში (მ/წთ),

კილომეტრი საათში (კმ/სთ).

მათ. VI.3, მათ. VII.4.

კავშირი სიჩქარის ერთეულებს შორის. მათ. VI.3, მათ. VII.4.

Page 35: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

3) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული გამოცდის საგამოცდო პროგრამა ისტორიაში საგამოცდო პროგრამა ისტორიაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებული ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას

საგნობრივი უნარ-ჩვევები: გამოცდაზე აბიტურიენტს მოეთხოვება:

• ფაქტობრივი მასალის ცოდნა და მისი გამოყენება; • ისტორიული ცნებების, ტერმინების ადექვატური გამოყენება; • ისტორიული მოვლენების და პროცესების დამახასიათებელი არსებითი ნიშნების გამოვლენა; • ისტორიული მოვლენებისა და პროცესების მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების გამოვლენა; • ისტორიულ მოვლენათა/ისტორიულ წყაროთა შორის მსგავსებისა და განსხვავებების მიგნება და შედარებითი/კრიტიკული

ანალიზი; • ისტორიული რუკების კითხვა და მოპოვებული ინფორმაციის ინტერპრეტაცია; • ისტორიული მოვლენების ანალიზი, მათი შეფასება; საკუთარი დამოკიდებულების არგუმენტირების უნარი(აზრის

ლოგიკურად, დამაჯერებლად და თანამიმდევრულად ჩამოყალიბების უნარი).

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება კავშირი ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან

Page 36: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

(დაზუსტება) 1)პრეისტორიული ეპოქა

2) ძველი აღმოსავლეთი და საქართველო

3) საქართველო და მსოფლიო ანტიკურ

ხანაში

• ქვის ხანა საქართველოში • ბრინჯაოს ხანა საქართველოში

• ასურეთი, ურარტუ, სპარსეთი; • უძველესი ქართული სამეფოების

ურთიერთობა ასურეთსა და ურარტუსთან;

• უძველესი ქართული სამეფოებისა და გაერთიანებების ურთიერთობა აქემე-ნიანთა სპარსეთთან.

• ბერძნული პოლისები • ბერძნული კოლონიზაცია და კოლ-

ხეთი; • ალექსანდრე მაკედონელის ლაშქ-

რობები აღმოსავლეთში; • ელინიზმის ეპოქა და ქართლის

სამეფოს წარმოქმნა; • პომპეუსის ლაშქრობა ქართლში; • რომისა და ქართლის ურთიერთობა

ახ.წ. I-II სს-ში.

ისტ. XI.1 ისტ. XI.2 ისტ. XI.5 ისტ. XI.6 ისტ. XI.2 ისტ. XI.4

ისტ. XI.1 ისტ. XI.2 ისტ. XI.3 ისტ. XI.4 ისტ. XI.5 ისტ. XI.6 ისტ. XI.7

Page 37: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

4) საქართველო და მისი მეზობლები IV-VII სს.

5) არაბები და მათი დაპყრობები, არაბთა ბატონობა საქართველოში

• კონსტანტინე დიდი; • რომის იმპერიის ორად გაყოფა და

დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემა; • წმინდა ნინო და ქრისტიანობის

სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადება ქართლში;

• ვახტანგ გორგასლის საგარეო პო-ლიტიკა და საეკლესიო რეფორმა;

• ირანისა და ბიზანტიის დაპირის-პირება VI საუკუნეში, "დიდი ომიანობა" ეგრისში;

• ჰერაკლე კეისრის ლაშქრობები სა-სანიანთა ირანის წინააღმდეგ.

• ისლამის წარმოშობა და არაბთა სახალიფოს ჩამოყალიბება, არაბთა დაპყრობები;

• არაბული კულტურა; • ჰაბიბ-იბნ მასლამა და "დაცვის

სიგელი"; • მურვან ყრუს ლაშქრობა და

თბილისის საამიროს ჩამოყალიბება; • ახალი ქართული სამეფო-

სამთავროების ჩამოყალიბება.

• საქართველოს გაერთიანება;

ისტ. XI. 3 ისტ. XI.4 ისტ. XI.5 ისტ. XI.6 ისტ. XI.7

ისტ. XI.1 ისტ. XI.3 ისტ. XI.4 ისტ. XI.7

Page 38: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

6) საქართველო და მსოფლიო X-XV სს.

7)საქართველო და მსოფლიო XV-XVIII სს.

• სელჩუკთა პირველი ლაშქრობები მახლობელ აღმოსავლეთსა და საქართველოში, "დიდი თურქობა”;

• დასავლეთ ევროპის ქვეყნები X-XV სს.• ჯვაროსნული ლაშქრობების

გამომწვევი მიზეზები; • პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა; • დავით აღმაშენებლის საშინაო

პოლიტიკა; • დიდგორის ბრძოლა; • თამარის საშინაო და საგარეო

პოლიტიკა (ყუთლუ-არსლანის დასის გამოსვლა, ბასიანის ბრძოლა);

• მეოთხე ჯვაროსნული ლაშქრობა და ტრაპიზონის იმპერიის დაარსება;

• მონღოლთა ლაშქრობები; • მონღოლთა მიერ საქართველოს

დაპყრობა; • გიორგი ბრწყინვალე და

საქართველოს ერთიანობის აღდგენა; • საქართველოს ურთიერთობა

ეგვიპტესა და რომის პაპთან.

• ოსმალეთის იმპერიის ჩამოყალიბება,

ისტ. XI.1 ისტ. XI.2 ისტ. XI.3 ისტ. XI.4 ისტ. XI.6 ისტ. XI.7

Page 39: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

ბიზანტიის დაცემა და მისი მნიშვნელობა;

• ერთიანი საქართველოს დაშლა; • დიდი გეოგრაფიული აღმოჩენები

(კოლუმბი და ამერიკის აღმოჩენა, მაგელანის მოგზაურობა დედამიწის გარშემო);

• სეფიანური ირანისა და ოსმალეთის აგრესია ქართული სახელმწიფოების წინააღმდეგ (ლუარსაბ I და სიმონ I);

• შაჰ-აბასის ლაშქრობები კახეთსა და ქართლში;

• აღორძინება და ჰუმანიზმი ევროპაში; • რეფორმაცია დასავლეთ ევროპაში; • განმანათლებლობა; • პარლამენტი ინგლისში, ,,ინდუს-

ტრიული რევოლუცია ინგლისში’’; • საფრანგეთის რევოლუცია (რევოლუ-

ციის მიზეზები, რესპუბლიკის დამ-ყარება; იაკობინელთა დიქტატურა; 9 თერმიდორის გადატრიალება);

• აშშ-ს ჩამოყალიბება (კონტინენტური კონგრესები, ბრძოლა დამოუკიდებ-ლობისათვის, დამოუკიდებლობის გა-მოცხადება);

• ქართული სახელმწიფოები XVIII საუკუნეში (ვახტანგ VI-ის კულტურულ-საგანმანათლებლო მოღვაწეობა, ვახტანგ VI-ის ურთიერთობა რუსეთთან, სოლომონ

ისტ. XI. 1 ისტ. XI. 2 ისტ. XI. 3 ისტ. XI. 4 ისტ. XI. 5 ისტ. XI. 6 ისტ. XI. 7

Page 40: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

8) საქართველო და მსოფლიო XIX

საუკუნეში

9) პირველი მსოფლიო ომი და პარიზის

სამშვიდობო კონფერენცია

I, ერეკლე II, გეორგიევსკის ტრაქტატი).

• ნაპოლეონის ეპოქა (18 ბრიუმერის გადატრიალება, აუსტერლიცის ბრძო-ლა, კონტინენტური ბლოკადა, ლაშ-ქრობა რუსეთში, ლაიპციგისა და ვა-ტერლოოს ბრძოლები);

• კოლონიალიზმი; • რუსეთის მიერ ქართლ-კახეთისა და

იმერეთის სამეფოების გაუქმება; • რუსეთ-თურქეთის ომები და

საქართველო XIX ს-ში; • რუსეთ-ირანის ომები და

საქართველო XIX ს-ში; • ილია და თერგდალეულების

მოღვაწეობა.

• სამხედრო ბლოკების შექმნა; • ომის გამომწვევი მიზეზები; • ომის მიმდინარეობა; • ომის შედეგები; • პარიზის კონფერენცია და მისი

მნიშვნელობა.

ისტ. XI.1 ისტ. XI.2 ისტ. XI.3 ისტ. XI.4 ისტ. XI.5 ისტ. XI.7

ისტ. XII.1 ისტ. XII.3 ისტ. XII.5

Page 41: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

10) საქართველო 1918-1921 წლებში

11) საქართველო და მსოფლიო 1921-1939

წლებში

12) მეორე მსოფლიო ომი

• რევოლუციები რუსეთში და

საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადება;

• ბრძოლა ტერიტორიული მთლიანო-ბისათვის;

• საგარეო პოლიტიკა (ბრძოლა დიპლომატიური აღიარებისთვის);

• საბჭოთა რუსეთის მიერ საქარ-თველოს ოკუპაცია.

• საბჭოთა კავშირის შექმნა და 1924 წლის ანტისაბჭოთა აჯანყება საქართველოში;

• ამერიკა I და II მსოფლიო ომებს შორის;

• გერმანია, იტალია, ესპანეთი, ინგლისი და საფრანგეთი I და II მსოფლიო ომებს შორის.

• გერმანიის თავდასხმა პოლონეთზე; • სსრკ-ს მიერ ბალტიის

რესპუბლიკებისა და დასავლეთ უკრაინის ოკუპაცია;

• "უცნაური ომი";

ისტ. XII.3 ისტ. XII.4 ისტ. XII.5

ისტ. XII.1 ისტ. XII.3 ისტ. XII.4 ისტ. XII.5

ისტ. XII.1 ისტ. XII.5

Page 42: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

13) საქართველო და მსოფლიო 1945-1985

წლებში

• გერმანიის თავდასხმა სსრკ-ზე; • იაპონიის თავდასხმა პერლ-

ჰარბორზე; • სტალინგრადისა და კურსკის

ბრძოლები; • ოპერაცია "ოვერლორდი"; • გერმანიის კაპიტულაცია; • თეირანის, იალტისა და პოტსდამის

კონფერენციები; • იაპონიის კაპიტულაცია.

• "ცივი ომი" და მისი მიზეზები; • შეიარაღებული კონფლიქტები -

კორეაში, ,,კარიბის კრიზისი’’, ვიეტნამში, ავღანეთში, ეგვპიტესა და ისრაელს შორის;

• NATO-სა და "ვარშავის ხელშეკრულების" ბლოკის შექმნა;

• 1956 წლის 9 მარტისა და 1989 წლის 9 აპრილის მოვლენები საქართველოში;

• განმათავისუფლებელი მოძრაობა ინდოეთში;

• ბრძოლა ,,აპარტეიდის’’ წინააღმდეგ სამხრეთ აფრიკაში;

• ჰელსინკის შეთანხმება.

ისტ. XII.3 ისტ. XII.4 ისტ. XII.5

Page 43: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

. 14) სსრკ და აღმოსავლეთ ევროპის

სოციალისტური ბანაკის დაშლა;

საქართველო XX საუკუნის 80-90-იან

წლებში დამოუკიდებლობის აღდგენა

სამოქალაქო განათლება

1)ადამიანი სხვადასხვა სოციალურ ჯგუფში

2)კონფლიქტები და მათი მოგვარება

3)დემოკრატიული მმართველობის მოდელი

4)ადამიანის უფლებები

• სსრკ-ისა და აღმოსავლეთ ევროპის

სოციალისტური ბანაკის დაშლა; • 1990 წლის არჩევნები საქართველოში,

დამოუკიდებლობის აღდგენა 1991 წლის 9 აპრილს;

• საქართველოს ურთიერთობა საერთა-შორისო ორგანიზაციებთან.

• სოციალური ჯგუფების კლასიფი-კაცია;

• პიროვნება და საზოგადოება.

• კონფლიქტის ტიპოლოგია; • გამომწვევი მიზეზები; • გადაჭრის ხერხები.

• ხელისუფლების დანაწილება; • დემოკრატიული მოდელი.

• ადამიანის მოვალეობები და

ისტ. XII.4 ისტ. XII.5 მოქ.IX. 4 მოქ. X. 2 მოქ. X. 5 მოქ. X. 6 მოქ. X.5 მოქ.IX. 5. მოქ.IX. 6. მოქ.IX. 7. მოქ. X. 7. მოქ.IX. 1

Page 44: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

5)მოქალაქე და მოხელე

6)1995 წლის კონსტიტუცია

ვალდებულებები; • ადამიანის უფლებები.

• სამოქალაქო მონაწილეობა; • მოქალაქის არსი.

• კონსტიტუციიას ძირითადი პრინციპები.

მოქ.IX. 2 მოქ.IX. 3 მოქ. X. 6 მოქ. X. 7 მოქ. X.2 მოქ. X.3 მოქ. X.7 მოქ. X.8 მოქ. IX. 1 მოქ. IX. 3 მოქ. IX.5 მოქ. IX.6 მოქ. IX. 7

Page 45: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

4) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული გამოცდების საგამოცდო პროგრამა გეოგრაფიაში

საგამოცდო პროგრამა გეოგრაფიაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებული ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.  

საგნობრივი უნარები

გამოცდაზე  აბიტურიენტს  მოეთხოვება:

 

� ფაქტობრივი მასალის ცოდნა;

� გეოგრაფიული ცნებებისა და ტერმინების ადეკვატური გამოყენება;

� გეოგრაფიული მოვლენებისა და პროცესების დამახასიათებელი, არსებითი ნიშნების გამოვლენა;

� გეოგრაფიული მოვლენებისა და პროცესების მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დადგენა;

� გეოგრაფიული რუკების კითხვა და მოპოვებული ინფორმაციის ინტერპრეტაცია;

� გრაფიკების, ცხრილებისა და დიაგრამების გამოყენებით ინფორმაციის შეჯერება/ანალიზი და მათი მარტივი

ანალოგების შექმნა;

� გეოგრაფიული მოვლენების ანალიზი, მათი შეფასება; საკუთარი მოსაზრებების არგუმენტირების უნარი (აზრის

ლოგიკურად, დამაჯერებლად და თანამიმდევრულად ჩამოყალიბება).

Page 46: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

საკითხთა ჩამონათვალი

sakiTxTa dაზუსტება კავშირი ეროვნულ

სასწავლო გეგმასთან გეოგრაფიის მეცნიერების შესავალი და გეოგრაფიული კვლევა

� გეოგრაფიული შესწავლის ობიექტი და მიზნები;

� გეოგრაფიული იდეების ჩამოყალიბების

(ფორმირების) ისტორია;

� გეოგრაფიული კვლევის მეთოდები: ტრადიციული

(აღწერითი, შედარებით-გეოგრაფიული,

კარტოგრაფიული) და უახლესი (მათემატიკური,

აეროკოსმოსური, გეოინფორმაციული).

geo. X. 1. geo. X . 2. geo. X. 3.

2. საქართველოსა და მსოფლიოს გეოგრაფია

� გეგმის, რუკისა (საქართველოს, კავკასიის, მსოფლიოს

ფიზიკურ-გეოგრაფიული და პოლიტიკური რუკები,

სხვადასხვა ტიპის თემატური რუკები) და ატლასის

გამოყენება: ლეგენდის საშუალებით მათი კითხვა,

ორიენტირება, საჭირო ობიექტის მოძიება და

მოვლენის გავრცელების განსაზღვრა, საჭირო

ინფორმაციის მოძიება და ინტერპრეტაცია, მასშტაბის

გამოყენებით გაზომვების ჩატარება; გეოგრაფიული

კოორდინატების განსაზღვრა; დავალებების

შესრულება ადგილის გეგმის და ტოპოგრაფიული

ist. geo. VIII. 1. ist. geo. VIII. 2. geo. X. 4.

Page 47: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

რუკის გამოყენებით; მოცემული ინფორმაციის სხვა

სახით (განსხვავებულ ფორმატში) გამოხატვა.

� სხვადასხვა ტიპის გეოგრაფიული საშუალებების

(ცხრილები, დიაგრამები, გრაფიკები) გამოყენება,

ინფორმაციის ანალიზი (ინფორმაციის წაკითხვა, საჭირო

ინფორმაციის მოძიება, ინფორმაციის ტრანსფორმაცია,

ინფორმაციის შედარება) და მარტივი ანალოგების შექმნა.

ist. geo. VIII. 1. ist. geo. VIII. 2. geo. X. 4

� საქართველოსა და მსოფლიოს ფიზიკურ-

გეოგრაფიული ნომენკლატურა (მნიშვნელოვანი

გეოგრაფიული ობიექტები) _ მსოფლიო ოკეანის

ნაწილები, კონტინენტები და მისი ნაწილები, რელიეფის

ძირითადი ფორმები, შიდა წყლები.

� საქართველოს ტერიტორიის ფორმირება:

საქართველოს ტერიტორია უძველესი დროიდან ახ. წ. V

საუკუნემდე; საქართველოს ტერიტორია VI-XII

საუკუნეებში; საქართველოს ტერიტორია XIII-XVIII

საუკუნეებში; საქართველოს ტერიტორია XIX-XX

საუკუნეებში, საქართველოს ტერიტორი XX-XXI

გეო. IX. 8

Page 48: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

საუკუნეებში.

� მსოფლიო პოლიტიკური რუკის ფორმირების ეტაპები და მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული აღმოჩენები: კოლუმბი, მაგელანი, ვასკო და გამა

გეო. XI 1.

� საქართველოს და კავკასიის მდებარეობა და

საზღვრები, სატრანსპორტო-გეოგრაფიული

მდებარეობა, გეოპოლიტიკური მდებარეობა,

ფიზიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა, ფიზიკურ-

გეოგრაფიული დაყოფა, პოლიტიკურ-

ადმინისტრაციული დაყოფა. ევროპა-აზიას შორის

საზღვრის გატარების პრობლემები; საქართველო

მსოფლიოს ფონზე (საზღვრები, ფართობი,

მდებარეობა, მოსახლეობა).

ist. geo. VIII. 8. გეო. IX 8.

� საქართველოს ბუნების კომპონენტები _ რელიეფის

ძირითადი ფორმები და ტიპები, რელიეფთან

დაკავშირებული პრობლემები, ატმოსფეროს

ცირკულაციის ძირითადი თავისებურებები, ჰავის

გეო. IX. 2. გეო. IX. 3.

Page 49: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

ძირითადი ელემენტები, ჰავის ტიპები, შიდა

წყლები, მყინვარები, ფლორა და ფაუნა, ნიადაგები.

� საქართველოს დამახასიათებელი ბუნებრივ-

კატასტროფული მოვლენები და გარემოსდაცვითი

პრობლემები _ მიწისძვრა, ზვავი, მეწყერი, ღვარცოფი,

ეროზია, ქვათაცვენა, ტყეებთან დაკავშირებული

პრობლემები, კლიმატი და სოფლის მეურნეობასთან

დაკავშირებული პრობლემები, დაცული ტერიტორიები,

წითელი წიგნი.

გეო. IX. 2. გეო. IX. 3. გეო. IX. 4

� საქართველოს პოლიტიკური მოწყობა (მმართველობის

ფორმა, ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული მოწყობა)

და მეურნეობის სტრუქტურა; რეგიონები (თბილისი,

კახეთი, სამეგრელო და ზემო სვანეთი, ქვემო ქართლი,

მცხეთა-მთიანეთი, იმერეთი, სამცხე-ჯავახეთი, რაჭა-

ლეჩხუმი და ქვემო სვანეთი, შიდა ქართლი, გურია,

აჭარა, აფხაზეთი), მდებარეობა, ტერიტორია,

საზღვრები, ბუნებრივი პირობები და რესურსები,

ისტ.გეო. VII. 7. ისტ.გეო.VIII.9.

Page 50: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

მოსახლეობა, ეკონომიკა, ღირშესანიშნაობები,

პრობლემები და განვითარების პერსპექტივები.

� პოლიტიკური გეოგრაფია და გეოპოლიტიკა

(საქართველო და საერთაშორისო ორგანიზაციები);

მსოფლიოს რეგიონები; ქვეყნების კლასიფიკაცია

მმართველობის ფორმებისა და ადმინისტრაციულ-

ტერიტორიული მოწყობის მიხედვით; ქვეყნების

კლასიფიკაცია სოციალურ-ეკონომიკური

განვითარების დონის მიხედვით (ჰუმანური

განვითარების ინდექსი); გაეროს ქვეყნების

ტიპოლოგია.

ist. geo. VIII. 10. გეო. IX. 10. გეო. XI 3. გეო. XI 5.

� საქართველოსა და მსოფლიოს მნიშვნელოვანი

ბუნებრივი რესურსები: ბუნებრივი რესურსების

კლასიფიკაცია და გეოგრაფია; საქართველოს

მნიშვნელოვანი რესურსები (სათბობ-

ენერგეტიკული, შავი და ფერადი ლითონები,

სამთო-ქიმიური რესურსები, არამადნეული

წიაღისეული, საშენი მასალები, ზედაპირული,

მიწისქვეშა მინერალური და თერმული წყლები,

ist. geo. VII 5. გეო. IX. 2.

Page 51: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

ენერგიის არატრადიციული სახეები, ბიოლოგიური

რესურსები, მიწის რესურსები).

� საქართველოსა და მსოფლიოს მოსახლეობის

გეოგრაფია: მოსახლეობის რაოდენობა,

ტერიტორიული განლაგება და დინამიკა;

ქალაქებისა და სოფლების გეოგრაფია;

ურბანიზაცია; დემოგრაფიული და მიგრაციული

პროცესები; მოსახლეობის სტრუქტურა

(სქესობრივ-ასაკობრივი, ეროვნული, ეთნიკური,

რელიგიური, სოციალური, დასაქმების); მსოფლიოს

დემოგრაფიული ვითარება (ისტორიული

წარსულიდან დღემდე).

ისტ.გეო. VIII.3. ისტ.გეო. VIII. 4. გეო. IX. 5. გეო. IX. 6. გეო. XI 4.

 

Page 52: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

1

5) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ბიოლოგიაში საგამოცდო პროგრამა ბიოლოგიაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებული ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.

საგნობრივი უნარები მოსწავლეს უნდა შეეძლოს: 1. საკითხის ცოდნის, გაგების და გამოყენების დემონსტრირება • ძირითადი ცნებების, ფაქტების, კანონების ცოდნა, შესაბამისი ტერმინოლოგიით ახსნა -

განმარტება, მათი ადეკვატური და პრაქტიკული გამოყენება 2. მონაცემების წაკითხვა და ორგანიზება

• სხვადასხვა ტექსტიდან, ნახატიდან, გრაფიკიდან, სქემიდან, ცხრილიდან და დიაგრამიდან საჭირო ინფორმაციის წაკითხვა

• მონაცემების გადაყვანა ერთი სახიდან მეორეში (მაგ. ცხრილების გრაფიკებში და სხვა) 3. მონაცემების ანალიზი და შეფასება • ფიზიკურ სიდიდეებს შორის ზოგადი კანონზომიერებებისა და რაოდენობრივი კავშირების

დადგენა • მონაცემთა ინტერპრეტაცია, ანალიზი და დასკვნის გამოტანა • მონაცემთა კლასიფიცირება • მოვლენათა მიზეზების ახსნა. მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დადგენა

4. პრობლემის გადაჭრა • პრობლემის გადაჭრის გზების შერჩევა • პრობლემის გადაჭრის ეტაპების განსაზღვრა • პრობლემის გადაჭრა

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება

კავშირი ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან

1. უჯრედი

1.1 ეუკარიოტული და პროკარიოტული უჯრედების სტრუქტურული კომპონენტები

პლაზმური მემბრანა, უჯრედის კედელი: მათი აგებულება და დანიშნულება. ციტოპლაზმა: ენდოპლაზმური ბადე, რიბოსომა, მიტოქონდრია, პლასტიდები, გოლჯის აპარატი, ლიზოსომა, ვაკუოლი, მათი აგებულება და დანიშნულება. ბირთვი: ბირთვის გარსი, ქრომოსომები, ბირთვაკი, მათი აგებულება და დანიშნულება. პროკარიოტული უჯრედები: ბაქტერიები და ლურჯ-მწვანე წყალმცენარეები – აგებულება, კვება და გამრავლება.

ბუნ.VIII.1 ბიოლ.XII.3

Page 53: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

2

1.2 სიცოცხლის არაუჯრედული ფორმები

ვირუსები: აგებულება და გამრავლება.

ბუნ.VIII.1

1.3 უჯრედის ქიმიური შედგენილობა: არაორგანული ნივთიერებები ორგანული ნივთიერებები

უჯრედში ქიმიური ელემენტების შემცველობა. წყალი: თვისებები და ფუნქცია. მარილების როლი უჯრედის ცხოველქმედებაში. ცილები: ქიმიური აგებულება, სივრცული აღნაგობა, თვისებები, ფუნქციები. ნახშირწყლები და ლიპიდები: აგებულება, ფუნქციები. ნუკლეინის მჟავები - დნმ და რნმ: ბიოლოგიური როლი, ქიმიური აგებულება, სივრცული აღნაგობა, დნმ-ის რეპლიკაცია.

ბიოლ.XII.3 ბიოლ.X.1

1.4. ნივთიერებათა ცვლა უჯრედში: ენერგეტიკული ცვლა პლასტიკური ცვლა: ცილის ბიოსინთეზი ფოტოსინთეზი ქემოსინთეზი

პლასტიკური და ენერგეტიკული ცვლა, ატფ-ის როლი ნივთიერებათა ცვლაში. გლუკოზის უჟანგბადო და ჟანგბადიანი დაშლა. დნმ-ის კოდი, ტრანსკრიპცია, ტრანსლაცია. ფოტოსინთეზის სინათლისა და სიბნელის სტადიები, ფოტოსინთეზის ბიოლოგიური როლი.

ბიოლ.XII.3 ბიოლ.X.1.

1.5 უჯრედის გაყოფა ონტოგენეზი

უჯრედული ციკლი: ინტერფაზა და მიტოზი. მიტოზის ბიოლოგიური მნიშვნელობა. სასქესო უჯრედების ჩამოყალიბება, მეიოზი. განაყოფიერება. ჩანასახის განვითარება. პოსტემბრიონული განვითარება.

ბიოლ.XII.3

2. ადამიანი

2.1 საყრდენ _ მამოძრავებელი სისტემა

მნიშვნელობა, ჩონჩხის აგებულება და ფუნქცია. ძვალთა შეერთების სახეები. კუნთების სახეები: განივზოლიანი, გლუვი და გულის კუნთები. მათი აგებულება და ფუნქცია.

ბუნ. IX.1

2.2 საჭმლის მომნელებელი სისტემა

სისტემის ნაწილების აგებულება და ფუნქცია. საკვების მონელება სისტემის ორგანოებში, შეწოვა, დეფეკაცია.

ბუნ. IX.1

2.3 სასუნთქი სისტემა სისტემის ნაწილების აგებულება და ფუნქცია. აირთა ცვლა ფილტვებსა და ქსოვილებში. სუნთქვითი მოძრაობები. ფილტვების სასიცოცხლო ტევადობა.

ბუნ. IX.1

2.4 სისხლი

პლაზმა. ფორმიანი ელემენტები – აგებულება, ფუნქცია. სისხლის ჯგუფები; რეზუს ფაქტორი. იმუნიტეტი.

ბუნ. IX.1

Page 54: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

3

2.5 სისხლის მიმოქცევის სისტემა

სისტემის ნაწილების აგებულება და ფუნქცია. დიდი და მცირე წრე. გულის მუშაობა. პულსი, წნევა. სისხლდენა. ლიმფის მიმოქცევა.

ბუნ. IX.1

2.6 შარდგამომყოფი სისტემა, კანი

აგებულება და ფუნქციები. ბუნ. IX.1

2.7 ენდოკრინული სისტემა

მნიშვნელობა. შინაგანი სეკრეციის ჯირკვლები (ფარისებრი, კუჭქვეშა, თირკმელზედა, ჰიპოფიზი). ჰორმონები (თიროქსინი, ინსულინი, გლუკაგონი, ადრენალინი, სომატოტროპინი). ენდოკრინული ჯირკვლების ჰიპერ- და ჰიპოფუნქციით გამოწვეული დაავადებები.

ბუნ. IX.1

2.8 ნერვული სისტემა გრძნობათა ორგანოები

ნერვული სისტემის ნაწილები. რეფლექსური რკალი. ზურგის ტვინისა და თავის ტვინის აგებულება, ფუნქციები. მხედველობისა და სმენის ორგანოების აგებულება, ფუნქციონირება. ახლომხედველობა და შორსმხედველობა. გემოვნების ორგანო.

ბუნ. IX.1

3. მემკვიდრეობითობა და ცვალებადობა

3.1 მენდელის კანონები ალელურ და არაალელურ გენთა ურთიერთქმედება

მონოჰიბრიდული შეჯვარება, პირველი თაობის ერთგვაროვნების კანონი, დათიშვის კანონი, მისი ციტოლოგიური საფუძველი. დიჰიბრიდული შეჯვარება, გენთა დამოუკიდებელად მემკვიდრეობის კანონი, მისი ციტოლოგიური საფუძველი. სრული და არასრული დომინანტობა, კოდომინირება; კომპლემენტარობა, ეპისტაზი, პოლიმერია.

ბუნ.IX.2 ბიოლ.X.1

3.2 გენთა შეჭიდულობა მორგანის კანონი, კროსინგოვერი. ბიოლ.X.1

3.3 სქესის გენეტიკა ადამიანის გენეტიკა და მემკვიდრული დაავადებები

სქესის მემკვიდრეობის ქრომოსომული მექანიზმი. სქესთან შეჭიდული ნიშან-თვისებების მემკვიდრეობა.

ბუნ.IX.2 ბიოლ.XII.4

3.4. ცვალებადობის ფორმები: არამემკვიდრული მემკვიდრული

მოდიფიკაციური ცვალებადობა. მუტაციური (გენური, ქრომოსომული), კომბინაციური ცვალებადობა.

ბუნ.IX.2 ბიოლ.XII.4

4. ეკოლოგია

4.1 ეკოლოგიური სისტემა

ეკოსისტემა – ბიოტური, აბიოტური და ანთროპოგენური ფაქტორები. პროდუცენტები, კონსუმენტები, რედუცენტები. კვებითი კავშირები (ჯაჭვი), ეკოლოგიური პირამიდის წესი.

ბიოლ.XII.1.

Page 55: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

6) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქიმიაში

საგამოცდო პროგრამა ქიმიაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებული ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.

საგნობრივი უნარები მოსწავლეს უნდა შეეძლოს:

1. ცოდნის, გაგების და გამოყენების დემონსტრირება • ძირითადი ცნებების, ფაქტების, კანონების ცოდნა, შესაბამისი ტერმინოლოგიით ახსნა -

განმარტება, მათი ადეკვატური და პრაქტიკული გამოყენება 2. მონაცემების წაკითხვა და ორგანიზება

• სხვადასხვა ტექსტიდან, ნახატიდან, გრაფიკიდან, სქემიდან, ცხრილიდან და დიაგრამიდან საჭირო ინფორმაციის წაკითხვა

• მონაცემების გადაყვანა ერთი სახიდან მეორეში (მაგ. ცხრილების გრაფიკებში და სხვა) 3. მონაცემების ანალიზი და შეფასება • ფიზიკურ სიდიდეებს შორის ზოგადი კანონზომიერებებისა და რაოდენობრივი

კავშირების დადგენა • მონაცემთა ინტერპრეტაცია, ანალიზი და დასკვნის გამოტანა • მონაცემთა კლასიფიცირება • მოვლენათა მიზეზების ახსნა. მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დადგენა

4. პრობლემის გადაჭრა • პრობლემის გადაჭრის გზების შერჩევა • პრობლემის გადაჭრის ეტაპების განსაზღვრა • პრობლემის გადაჭრა

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება

კავშირი ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან

1. ქიმიის ძირითადი ცნებები და კანონები. ატომის აღნაგობა

1.1 ნივთიერება, ფიზიკური და ქიმიური მოვლენები

მარტივი და რთული ნივთიერებები. ალოტროპია. სუფთა ნივთიერება და ნარევი. ნარევების დაყოფის ხერხები. განსხვავება ფიზიკურ და ქიმიურ მოვლენებს

ბუნ.VII.10 ბუნ.VII.11 ქიმ. X.1

Page 56: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

შორის. ქიმიური რეაქციის ნიშნები და მიმდინარეობის პირობები.

1.2 ქიმიური ელემენტი. ვალენტობა. ფარდობითი ატომური მასა და ფარდობითი მოლეკულური მასა

ქიმიური ელემენტის ცნება. ქიმიური სიმბოლოები. ქიმიური ფორმულის შედგენა ვალენტობის მიხედვით. ფარდობითი მოლეკულური მასის გამოთვლა. ნაერთში ელემენტის მასური წილის გაანგარიშება.

ბუნ.VII.11

1.3 ნივთიერების რაოდენობა. მასისა და შედგენილობის მუდმივობის კანონები

მოლი – ნივთიერების რაოდენობის საზომი. ავოგადროს რიცხვი. მოლური მასა. ავოგადროს კანონი. აირის მოლური მოცულობა. აირების სიმკვრივეების თანაფარდობა. ქიმიური რეაქციის ტოლობის შედგენა. გამოთვლები ქიმიური ფორმულისა და ტოლობის მიხედვით.

ბუნ.VIII.13

1.4 ატომის აღნაგობა

ატომის აღნაგობის პლანეტური მოდელი. ატომბირთვის შედგენილობა. მასური რიცხვის ცნება. იზოტოპები. ელექტრონული ღრუბელი და ორბიტალი. s- და p-ორბიტალები. კვანტური რიცხვები. ენერგეტიკულ დონეებზე ელექტრონების განაწილება (უმცირესი ენერგიის პრინციპი, პაულის პრინციპი, ჰუნდის წესი). I–III პერიოდის ელემენტთა ატომების ელექტრონული და ელექტრონულ-გრაფიკული ფორმულები.

ბუნ.VIII.12 ქიმ. XI.1 ქიმ. XI. 2

1.5 პერიოდულობის კანონი. ელემენტთა პერიოდული სისტემა

პერიოდულობის კანონის თანამედროვე ფორმულირება. ელემენტის რიგობრივი ნომერი. ელემენტთა პერიოდული სისტემა. პერიოდებსა და ჯგუფებში ელემენტთა გაერთიანების პრინციპი. I_VII ჯგუფების მთავარი (A) ქვეჯგუფების ელემენტების თვისებების და ნაერთთა ფორმების განსაზღვრა პერიოდულ სისტემაში მათი ადგილმდებარეობის მიხედვით.

ბუნ.VIII .11 ქიმ. XI. 2

1.6 ქიმიური ბმის ტიპები

ელექტროუარყოფითობა. კოვალენტური (არაპოლარული და პოლარული) და იონური ბმები. ჟანგვის ხარისხი. მეტალური ბმა. წყალბადური ბმა. სავალენტო ორბიტალები და მათი ჰიბრიდიზაცია. ბმის ჯერადობა, σ- და π-ბმები.

ბუნ.VIII.12 ქიმ. XI. 3

2. ქიმიური რეაქციები

Page 57: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

2.1 ქიმიურ რეაქციათა კლასიფიკაცია

დაშლის, შეერთების, ჩანაცვლებისა და მიმოცვლის რეაქციები. ჟანგვა–აღდგენითი რეაქციები. ეგზოთერმული და ენდოთერმული რეაქციები. რეაქციის სითბური ეფექტი. შექცევადი და შეუქცევადი რეაქციები.

ბუნ.VIII.10 ქიმ. XI.4 ქიმ. XI.6

2.2 ქიმიური კინეტიკა

ქიმიური რეაქციის სიჩქარე და მასზე მოქმედი ფაქტორები (კონცენტრაცია, ტემპერატურა, მორეაგირე ნივთიერებების ბუნება). კატალიზი და კატალიზატორი. ქიმიური წონასწორობა და მის გადანაცვლებაზე მოქმედი ფაქტორები.

ბუნ. IX. 10 ქიმ. XI.6

3. არაორგანულ ნაერთთა კლასები

3.1. ოქსიდები ფუძე და მჟავა ოქსიდები. მიღება, თვისებები. ამფოტერული ოქსიდების თვისებები.

ბუნ.VIII. 10

3.2. ჰიდროქსიდები ფუძე, ტუტე. მიღება, თვისებები. ამფოტერული ჰიდროქსიდების თვისებები.

ბუნ.VIII. 10

3.3. მჟავები ჟანგბადიანი და უჟანგბადო მჟავები. მიღება, თვისებები.

ბუნ.VIII. 10

3.4. მარილები მარილთა კლასიფიკაცია, მიღება, თვისებები. ბუნ.VIII. 10

4. ხსნარები. ელექტროლიტური დისოციაციის თეორია

4.1 ნივთიერებათა ხსნადობა

ჭეშმარიტი ხსნარი, სუსპენზია და ემულსია. ხსნადობაზე მოქმედი ფაქტორები. ხსნარის კონცენტრაცია: ნივთიერების მასური წილი ხსნარში.

ბუნ.VII.13

4.2 ელექტროლიტური დისოციაცია

მჟავების, ფუძეების, მარილების ელექტროლიტური დისოციაცია.

ბუნ.IX.11

4.3 იონური მიმოცვლის რეაქციები

იონური მიმოცვლის რეაქციების მიმდინარეობის პირობები. სრული და შეკვეცილი იონური ტოლობები.

ბუნ.IX.11

4.4 ელექტროლიზი ნალღობებისა და ხსნარების ელექტროლიზის განტოლებები.

ქიმ. XI.5

5. ელემენტები და მათი ნაერთები

Page 58: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

5.1. არამეტალები: წყალბადი, ჟანგბადი, ქლორი და ჰალოგენები (ზოგადად), გოგირდი, აზოტი, ფოსფორი, ნახშირბადი, სილიციუმი.

ბუნებაში გავრცელება, მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები. ამ არამეტალების წყალბადნაერთები, ოქსიდები, მჟავები და მარილები, მათი მიღება და თვისებები. 1

ქიმ. XI.7

5.2. მეტალები: ნატრიუმი და კალიუმი, კალციუმი, ალუმინი, რკინა

ბუნებაში გავრცელება, მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები. ამ მეტალების ოქსიდები და ჰიდროქსიდები, მათი მიღება და თვისებები. 2

ქიმ. XI.7

6. ორგანული ნაერთები

6.1. ალკანები

მეთანის ჰომოლოგიური რიგი, იზომერია. ნომენკლატურა. ალკანების მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები.

ქიმ. XII.1

6.2. ალკენები ეთილენის ჰომოლოგიური რიგი. იზომერია, ნომენკლატურა. ალკენების მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები. მარკოვნიკოვის წესი.

ქიმ. XII.1

6.3. ალკინები აცეტილენის ჰომოლოგიური რიგი. იზომერია, ნომენკლატურა. ალკინების მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები.

ქიმ. XII.1

6.4. არომატული ნახშირწყალბადები

ბენზოლი, მიღება და თვისებები. ქიმ. XII.1

6.5. სპირტები

ნაჯერი ერთატომიანი სპირტების ჰომოლოგიური რიგი. იზომერია, ნომენკლატურა, მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები. მრავალატომიანი სპირტები – ეთილენგლიკოლი და გლიცერინი, მათი ძირითადი თვისებები.

ქიმ. XII.1

6.6. ალდეჰიდები ალდეჰიდების ჰომოლოგიური რიგი. იზომერია, ნომენკლატურა, მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები.

ქიმ. XII.1

7. კარბონმჟავები

ნაჯერი ერთფუძიანი კარბონმჟავების ჰომოლოგიური რიგი. იზომერია, ნომენკლატურა, მიღება, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები. ჭიანჭველმჟავას თავისებურება.

ქიმ. XII.1

1 qlorwyalbadi, gogirdwyalbadi, gogirdis (IV) da (VI) oqsidebi, gogirdmJava, amiaki,

azotmJava, fosforis (V) oqsidi, fosformJava, naxSirbadis (II) da (IV) oqsidebi,

naxSirmJava, siliciumis (IV) oqsidi; qloridebis, sulfidebis, sulfitebis,

sulfatebis da karbonatebis aRmomCeni reaqciebi.

2 natriumis da kaliumis tuteebi da marilebi; Camqrali da Caumqrali kiri; aluminis

oqsidis da hidroqsidis amfoteruloba.

Page 59: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

8. რთული ეთერები (ესტერები) და ცხიმები

რთული ეთერების (ესტერები) ნომენკლატურა. ესტერიფიკაციის და ჰიდროლიზის რეაქციები. თხევადი და მყარი ცხიმები, მათი ჰიდროლიზი და ჰიდროგენიზაცია.

ქიმ. XII.1

9. ნახშირწყლები

მონო-, დი- და პოლისაქარიდების წარმომადგენლები: გლუკოზა, ფრუქტოზა, საქაროზა, სახამებელი და ცელულოზა. მათი აღნაგობა, ფიზიკური და ქიმიური თვისებები.

ქიმ. XII.1

10. ამინები და ამინომჟავები

ამინების ნომენკლატურა, მიღება და ფუძური თვისებები. ამინომჟავების საერთო აღნაგობა და ამფოტერული ბუნება. პეპტიდური ბმის წარმოქმნა.

ქიმ. XII.1

11. მაღალმოლეკულური ნაერთები

ძირითადი ცნებები: პოლიმერი, მონომერი, მონომერული ერთეული, პოლიმერიზაციის ხარისხი. პოლიმერიზაციის და პოლიკონდენსაციის რეაქციები. პოლიეთილენი, პოლიპროპილენი, კაუჩუკი, აცეტატური ბოჭკო, ცილები.

ქიმ. XII.1

Page 60: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

7) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ფიზიკაში საგამოცდო პროგრამა ფიზიკაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებული ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.

საგნობრივი უნარები მოსწავლეს უნდა შეეძლოს: 1. საკითხის ცოდნის, გაგების და გამოყენების დემონსტრირება • ძირითადი ცნებების, ფაქტების, კანონების ცოდნა, შესაბამისი ტერმინოლოგიით ახსნა -

განმარტება, მათი ადეკვატური და პრაქტიკული გამოყენება 2. მონაცემების წაკითხვა და ორგანიზება

• სხვადასხვა ტექსტიდან, ნახატიდან, გრაფიკიდან, სქემიდან, ცხრილიდან და დიაგრამიდან საჭირო ინფორმაციის წაკითხვა

• მონაცემების გადაყვანა ერთი სახიდან მეორეში (მაგ. ცხრილების გრაფიკებში და სხვა) 3. მონაცემების ანალიზი და შეფასება • ფიზიკურ სიდიდეებს შორის ზოგადი კანონზომიერებებისა და რაოდენობრივი კავშირების

დადგენა • მონაცემთა ინტერპრეტაცია, ანალიზი და დასკვნის გამოტანა • მონაცემთა კლასიფიცირება • მოვლენათა მიზეზების ახსნა. მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დადგენა

4. პრობლემის გადაჭრა • პრობლემის გადაჭრის გზების შერჩევა • პრობლემის გადაჭრის ეტაპების განსაზღვრა • პრობლემის გადაჭრა

საკითხთა ჩამონათვალი საკითხთა დაზუსტება

კავშირი ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან

1. ჰიდრო და აეროსტატიკა

1. 1 წნევა წნევის ფორმულა. წნევის ერთეულები. სიმკვრივე. სითხის წნევა ჭურჭლის ფსკერსა და კედლებზე. პასკალის კანონი. ზიარჭურჭელი. ჰიდრავლიკური მანქანა.

ბუნ. VII.8

1.2 ატმოსფერული წნევა ტორიჩელის ცდა. ნორმალური ატმოსფერული წნევა.

ბუნ. VII.8

Page 61: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

1.3 არქიმედეს ძალა ამომგდები ძალის ფორმულა. სხეულთა ცურვის პირობები.

ბუნ. VII.7

2. კინემატიკის საფუძვლები

2.1 მექანიკური მოძრაობა ათვლის სისტემა. მოძრაობის ფარდობითობა. ბუნ. VII.5 ბუნ. VIII.6

2.2 წრფივი თანაბარი მოძრაობა

გადაადგილების, სიჩქარისა და დროის ურთიერთდამოკიდებულების ფორმულები. სიჩქარის ერთეულები. კოორდინატის დროზე დამოკიდებულების გრაფიკი.

ბუნ. VII.5

2.3 სიჩქარეთა შეკრების წესი

V =V1 + V2 ფორმულის გამოყენება კონკრეტულ ამოცანებში.

ბუნ. VIII.6

2.4. წრფივი არათანაბარი მოძრაობა

მყისი სიჩქარე. საშუალო სიჩქარე. ბუნ. VII.5

2.5. წრფივი თანაბარაჩქარებული მოძრაობა

აჩქარების, სიჩქარის, გადაადგილების ფორმულები.

ბუნ. VIII.5

2.6 წრფივი თანაბარაჩქარებული მოძრაობის გრაფიკული გამოსახვა

კოორდინატის, სიჩქარისა და აჩქარების დროზე დამოკიდებულების გრაფიკები.

ბუნ. VIII.5

2.7 თანაბარი მოძრაობა წრეწირზე

ცენტრისკენული აჩქარება, ბრუნვის პერიოდი და სიხშირე.

ბუნ. VIII.5 ფიზ.XI.1

3. ურთიერთქმედება მექანიკაში

3.1 ნიუტონის I კანონი ინერციული ათვლის სისტემები.

ბუნ. VIII.6

3.2 ნიუტონის II კანონი ძალის ერთეული. ტოლქმედი ძალა.

ბუნ. VIII.6

3.3 ნიუტონის III კანონი

ბუნ. VIII.6

3.4 ძალის მომენტი სიმძიმის ცენტრი, წონასწორობის სახეები, ძალის მომენტის ფორმულა. უძრავი ბრუნვის ღერძის მქონე სხეულის წონასწორობის პირობა.

ბუნ. VIII.7

4. ძალები მექანიკაში

1. მსოფლიო მიზიდულობის ძალა

მსოფლიო მიზიდულობის ძალის ფორმულა. სიმძიმის ძალა. სხეულთა თავისუფალი ვარდნის აჩქარება.

ბუნ. VII.7 ბუნ. VIII.6

2. დრეკადობის ძალა სიხისტე. ჰუკის კანონი. ბუნ. VII.7

Page 62: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

3. ხახუნის ძალა

უძრაობის ხახუნის ძალა. სრიალის ხახუნის ძალა. ხახუნის კოეფიციენტი.

ბუნ. VII.7

4. სხეულის წონა აჩქარებულად მოძრავი სხეულის წონა. უწონადობა.

ფიზ. XI.1

5. მუდმივობის კანონები მექანიკაში

5.1. სხეულის იმპულსი ძალის იმპულსის ფორმულა. იმპულსის მუდმივობის კანონი.

ბუნ. VIII.6

5.2. მუშაობა. სიმძლავრე მუშაობისა და სიმძლავრის ფორმულები. მათი ერთეულები. მ.ქ.კ.

ბუნ. IX.6

5.3. მექანიკური ენერგია კინეტიკური ენერგია. სხეულისა და დედამიწის ურთიერთქმედების პოტენციური ენერგია. დრეკადად დეფორმირებული სხეულის პოტენციური ენერგია.

ბუნ. IX.5 ბუნ. IX.6

5.4. ენერგიის მუდმივობის კანონი

პოტენციური და კინეტიკური ენერგიების ურთიერთგარდაქმნა.

ბუნ. IX.6

5.5. მარტივი მექანიზმები ბერკეტი. ჭოჭონაქი. დახრილი სიბრტყე. ბუნ. IX.6

6. მექანიკური რხევები და ტალღები

6.1. ჰარმონიული რხევა. რხევის პერიოდი და სიხშირე. ზამბარაზე მიმაგრებული სხეულისა და მათემატიკური ქანქარის რხევის პერიოდის ფორმულები. ენერგიის გარდაქმნა რხევითი მოძრაობის დროს. იძულებითი რხევა. რეზონანსი.

ბუნ. IX.8 ფიზ. XI.2

6.2 მექანიკური ტალღები ტალღის სიგრძე. სიჩქარე. განივი და გრძივი ტალღები.

ბუნ. IX.8 ფიზ. XI.2

6.3. ბგერითი ტალღა ბგერის სიჩქარე, ბგერის ხმამაღლობა, ტონის სიმაღლე. ექო.

ბუნ. IX.8

7. გეომეტრიული ოპტიკა

7.1. სინათლის გავრცელება ერთგვაროვან გარემოში

ჩრდილისა და ნახევარჩრდილის წარმოქმნა. ბუნ. IX.9

7.2. სინათლის არეკვლა არეკვლის კანონები. გამოსახულების აგება ბრტყელ სარკეში.

ბუნ. IX.9

7.3. სინათლის გარდატეხა გარდატეხის კანონები. გარდატეხის მაჩვენებელი. სინათლის დისპერსია.

ბუნ. IX.9

Page 63: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

7.4. ლინზები გამოსახულების აგება ლინზაში. ლინზის ფორმულა. თვალი, როგორც ოპტიკური სისტემა.

ბუნ. IX.9

8. სითბური მოვლენები

8. 1. აბსოლუტური ტემპერატურა

კელვინისა და ცელსიუსის სკალები. კავშირი მათ შორის.

ბუნ. IX. 7

8.2. იდეალური აირი იდეალური აირის მდგომარეობის განტოლება იდეალური აირის კანონები. მათი გრაფიკული გამოსახვა.

ბუნ. XI. 5

8.3. შინაგანი ენერგია და მისი შეცვლის ხერხები

სითბოს რაოდენობა. მისი ფორმულა და ერთეულები. კუთრი სითბოტევადობა. საწვავის წვის კუთრი სითბო.

ბუნ. IX. 7

8.4. მუშაობა თერმოდინამიკაში

მუშაობის გამოსათვლელი ფორმულა იზობარული პროცესის დროს.

ბუნ. XI. 5

8.5. თერმოდინამიკის I კანონი

ამ კანონის გამოყენება იზოპროცესებში. ბუნ. XI. 5

8.6. დნობა, გამყარება დნობის კუთრი სითბო. ტემპერატურის დამოკიდებულების გრაფიკი სითბოს რაოდენობაზე დნობისა და გამყარებისას.

ბუნ. IX. 7

8.7. აორთქლება და კონდენსაცია

ორთქლადქცევის კუთრი სითბო. დუღილი. დუღილის ტემპერატურის დამოკიდებულება წნევაზე.

ბუნ. IX. 7

9. ელექტროსტატიკა 9.1. ელექტრული ურთიერთქმედება

კულონის კანონი. მუხტის ერთეული. მუხტის შენახვის კანონი.

ბუნ. VIII. 8 ფიზ. X.1

9.2. ელექტრული ველი ელექტრული ველის ძალწირები. ელექტრული ველის დაძაბულობა. სუპერპოზიციის პრინციპი. დიელექტრიკული შეღწევადობა.

ფიზ. X.1

9.3. ელექტროსტატიკური ველის მუშაობა

ელექტროსტატიკური ველის პოტენციალი. პოტენციალთა სხვაობა, ერთეული.

ფიზ. X.1

9.4. კონდესატორი ელექტროტევადობა, მისი ერთეული, კონდესატორის ენერგია. ბრტყელი კონდესატორის ტევადობის ფორმულა.

ფიზ. X.1

10. ელექტრული დენი

10.1. ელექტრული დენი დენის წყაროები. დენის ძალა, მისი ერთეული. დენის მოქმედებები.

ბუნ. VIII.9 ფიზ. X.1

10.2. ომის კანონი წრედის უბნისათვის

გამტარის წინაღობა, მისი ერთეული. ფიზ. X.1

10.3. გამტარის წინაღობის დამოკიდებულება მის პარამეტრებზე

კუთრი წინაღობა. გამტართა პარალელური და მიმდევრობითი შეერთება.

ფიზ. X.1

10.4. ელექტრული წრედი და მისი ელემენტები

ელემენტების სქემატური გამოსახვა. წრედის შედგენა მოცემული ელემენტების გამოყენებით.

ბუნ. VIII.9 ფიზ. X.1

Page 64: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

10.5 დენის მუშაობა და სიმძლავრე

მათი ერთეულები. ჯოულ-ლენცის კანონი. ფიზ. X.1

10.6. დენისა და ძაბვის გაზომვა

ამპერმეტრი და ვოლტმეტრი. მათი წრედში ჩართვის წესები.

ბუნ. VIII.9 ფიზ. X.1

10.7. სრული ელექტრული წრედი.

დენის წყაროს ე.მ.ძალა და შიგა წინაღობა. ომის კანონი სრული წრედისათვის

ფიზ. X.1

10.8. ელექტრული მუხტის გადამტანები სხვადასხვა გარემოში

ელექტრული მუხტის გადამტანები მეტალებში, სითხეებში, აირებში.

ფიზ. X.1

10.9. ცვლადი დენი დენის ძალისა და ძაბვის ეფექტური მნიშვნელობა. ტრანსფორმატორი.

ფიზ. XI.3

Page 65: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

1

8) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა უცხოურ ენაში

ერთიანი ეროვნული გამოცდების პროგრამა უცხოურ ენაში ეფუძნება საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2006 წლის 28 სექტემბრის #841 ბრძანებით დამტკიცებულ ეროვნული სასწავლო გეგმის საგნობრივ პროგრამას.

საგნობრივი უნარები

საკითხთა ჩამონათვალი

საკითხთა დაზუსტება კავშირი სასწავლო გეგმასთან

კითხვა

სხვადასხვა სახის ორიგინალური ან ადაპტირებული ტექსტის (ინფორმაციული, შემეცნებითი, განცხადება, რეკლამა და სხვა) გაგება-გააზრება;

- ძირითადი ინფორმაციის/მთავარი თემის განსაზღვრა;

- ტექსტის ზედაპირზე (ექსპლიციტურად) მოცემული კონკრეტული ფაქტობრივი ინფორმაციის გაგება და ამის საფუძველზე დასკვნის გამოტანა;

- ტექსტის სხვადასხვა მონაკვეთში მოცემულ ფაქტებსა და მოვლენებს შორის არსებული მიზეზ-შედეგობრივი და სხვა ლოგიკური კავშირების გაგება;

- ტექსტში სასურველი ინფორმაციის მოძიება (ძიებითი კითხვის ხერხის გამოყენება)

უცხ.ს. V.4; უცხ.ს. V.10 უცხ.ს. VI.3 უცხ.ს. VI.8

წერა აქტუალურ თემაზე/საკითხზე ესეს დაწერა;

უცხ.ს. V.13; უცხ.ს.VI.12; უცხ.ს. V.14; უცხ.ს. VI.13; უცხ.ს. VI.14

Page 66: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

2

საგნობრივი ცოდნა ენების მიხედვით

ინგლისური გრამატიკა

მორფოლოგია არსებითი სახელი: კონკრეტული და აბსტრაქტული, თვლადი და უთვლადი,

კრებითი; არსებითი სახელის რიცხვი და ბრუნვა. არტიკლი: განსაზღვრული და განუსაზღვრელი; არტიკლების გამოყენების

ძირითადი წესები; ნულოვანი არტიკლი. ზედსართავი სახელი: შედარების ხარისხები; not so/as ..… as. რიცხვითი სახელი: რაოდენობითი და რიგობითი; მარტივი და რთული. ნაცვალსახელი: პირის, ჩვენებითი, კუთვნილებითი, კითხვითი, უკუქცევითი, ემფატური, მიმართებითი, განუსაზღვრელობითი, ურთიერთობითი.

ზმნა: პირიანი და უპირო; გარდამავალი და გარდაუვალი; წესიერი და არაწესიერი; სრულმნიშვნელოვანი და დამხმარე; ზმნის ოთხი ფორმა.

ზმნის დროები აქტიურ გვარში: Present, Past, Future Simple; Present, Past, Future Continuous; Present, Past, Future Perfect; Present, Past Perfect Continuous; Future in the Past.

ზმნის დროები პასიურ გვარში: Present, Past, Future Simple; Present, Past, Continuous; Present, Past Perfect.

ზმნის უპირო ფორმები: ინფინიტივის, გერუნდივის, აწმყო და წარსული დროის მიმღეობების მარტივი ფორმები.

მოდალური ზმნები და ეკვივალენტები: can, could, be able to; may, might; must, have to, be to; should; would.

ზმნიზედა: დროის, ადგილის, ვითარების, ხარისხის, სიხშირის; ზმნიზედის შედარების ხარისხები.

წინდებული: in, on, at, by, about, behind, of, from, after, before, under, through, above და ა.შ.

კავშირები და მაკავშირებელი სიტყვები: and, if, or, but, that, who, what, which, how, whether, though და ა.შ.

კონსტრუქციები: there is / there are; it is; be going to; used to ტიპისა. სინტაქსი თხრობითი, კითხვითი და ბრძანებითი წინადადებები. მარტივი და შერწყმული წინადადებები.

Page 67: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

3

რთული თანწყობილი და რთული Qქვეწყობილი წინადადებები. პირობითი წინადადებები: რეალური პირობითი წინადადება (Conditional 1): If I see

him, I will talk to him ტიპისა, და არარეალური პირობითი წინადადება (Conditional 2): If I saw him, I would talk to him / If I were you, I would do it ტიპისა.

კითხვითი წინადადებები: Yes/No questions (Is he here?); Wh-questions (Where is it?) და Tag-questions (You like it, don’t you?).

წინადადებები, რომლებიც შეიცავენ I want you to do it, I saw him dancing, Let me do, Makes me feel ტიპის რთულ დამატებებს.

პირდაპირი და ირიბი თქმა. დროთა თანამიმდევრობა. უპირო წინადადებები.

ლექსიკა ენობრივი კომპეტენციის B1 დონის ლექსიკა. სიტყვაწარმოება: მარტივი პრეფიქსები (dis-, un-, in-, im-) და სუფიქსები (-er/-or, -

sion, -tion, -ity, -ic, -al, -ous). შედგენილი არსებითი და ზედსართავი სახელები sunflower, home-made ტიპისა. ფრაზული ზმნები: bring up, get up, look for, look after, see off, switch on, run into, think

over ტიპისა. გერმანული ენა

გრამატიკა • არსებითი სახელი: ბრუნება, მრავლობითი რიცხვის წარმოება; არსებითი სახელის

მაწარმოებელი სუფიქსები და პრეფიქსები. • არტიკლი: განსაზღვრული, განუსაზღვრელი, ნულოვანი. • ზედსართავი სახელი: შედარების ხარისხები, ბრუნება. • რიცხვითი სახელი: რაოდენობითი, რიგობითი, წილობითი. • ნაცვალსახელი: (პირის, ჩვენებითი, კუთვნილებითი, პირნაკლი, კითხვითი,

მიმართებითი), ნაცვალსახელების ბრუნება. • ზმნა: ძლიერი, სუსტი, შერეული უღლების, უკუქცევითი, დამხმარე და მოდალური

ზმნები, ზმნის ძირითადი ფორმები, მიმღეობა I და II, მარტივი და რთული დროის ფორმები, უპირო ზმნები, თავსართმოცილებადი და თავსართმოუცილებადი ზმნები; ზმნის უღლება, პასივი და მისი დროის ფორმები.

• ბრძანებითი კილოს წარმოება. • Dativ-ის წინდებულები (mit, von, bei, zu, nach, seit, aus, außer, entgegen, gegenüber). • Akkusativ-ის წინდებულები (durch, für, ohne, um, gegen, wider, bis, entlang). • Dativ-Akkusativ –ის საერთო წინდებულები (in, auf, an, unter, über, hinter, vor, zwischen,

neben). • Genitiv-ის წინდებულები (während, wegen, unweit, statt, diesseits, jenseits, mittels, trotz,

oberhalb, unterhalb, innerhalb, außerhalb). • ზმნიზედა: დროის, ადგილის, ხარისხის; ზმნიზედის შედარების ხარისხები. • მარტივი წინადადება (მტკიცებითი, კითხვითი, ბრძანებითი; უარყოფითი). • უარყოფის ძირითადი საშუალებები: nicht, kein).

Page 68: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

4

• ინფინიტივი zu ნაწილაკთან და მის გარეშე; ინფინიტიური კონსტრუქციები um...zu, statt...zu, ohne...zu.

• სიტყვათწყობა და კავშირები (und, aber, denn, oder, sondern, trotzdem, bis, als, wenn, weil, ob, dass) რთულ თანწყობილ და რთულ ქვეწყობილ წინადადებაში.

ლექსიკური ასპექტი • ენობრივი კომპეტენციის B1 დონის ლექსიკა. • სიტყვაწარმოება სუფიქსაციით. • სიტყვაწარმოება პრეფიქსაციით.

ფრანგული ენა

გრამატიკა

მორფოლოგია

• არტიკლი (განსაზღვრული, განუსაზღვრელი, შერწყმული, ნაწილობითი, შეკვეცილი); • არსებითი სახელი (მდედრობითი სქესის და მრავლობითი რიცხვის წარმოება). • ზედსართავი სახელი (ჩვენებითი, კუთვნილებითი, თვისებითი). • ზედსართავი სახელის სქესისა და რიცხვის წარმოება. • რიცხვითი სახელი (რაოდენობითი და რიგობითი). • პირის ნაცვალსახელი (მახვილიანი და უმახვილო). • პირის ნაცვალსახელის გამოყენება პირდაპირ და ირიბ დამატებად. • en და y ზმნიზედური ნაცვალსახელების გამოყენება. • მიმართებითი ნაცვალსახელი. • კუთვნილებითი ნაცვალსახელი. • ჩვენებითი ნაცვალსახელი. • განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი. • ზმნიზედა : დროის და ადგილის გამომხატველი ზმნიზედების გამოყენება (pendant,

après, depuis, jusqu’à, maintenant, en haut, entre, autour, en bas, loin, à gauche, à côté …). • კილო: თხრობითი, ბრძანებითი, პირობითი, (აქტიური ცოდნა და გამოყენება)

კავშირებითი (პასიური ცოდნა). • ზმნის ჯგუფები. • წესიერი და არაწესიერი ზმნები. • უკუქცევითი ზმნები. • უპირო ზმნები. • ზმნის დროებისა და ფორმების წარმოება და გამოყენება (présent, imparfait, passé

composé, plus-que-parfait, futur immédiat, passé immédiat, futur simple, passé simple, participe présent, participe passé, gérondif, impératif, infinitif, conditionnel présent, futur dans le passé, présent du subjonctif-პასიური ცოდნა).

• ზმნის პასიური ფორმა. • participe passé-ს შეთანხმება პირის ნაცვალსახელთან être-ით ნაუღლებ ზმნებში. • კონსტრუქცია verbe + infinitive. • il faut + nom. • il faut + verbe.

Page 69: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

5

• მაკავშირებელი კავშირები (mais, ou, et, ni, donc, car). • მაქვემდებარებელი კავშირები (que, quand, comme, si, parce que, pendant que, afin de,

lorsque, à condition que, ainsi que). • უარყოფა. • კითხვის დასმა. • ზმნიზედის და ზედსართავის შედარებითი ხარისხები. • წინდებული.

სინტაქსი

• უარყოფითი და კითხვითი წინადადებები. • ინფინიტივური წინადადება. • კავშირიანი და უკავშირო რთული თანწყობილი წინადადებები და მათი პრაქტიკული

გამოყენება • მიზეზის, დროის, მიზნის, გარემოებითი დამოკიდებული წინადადებების გამოყენება

კავშირებით: puisque, parce que, quand, pendant que. • დამატებითი დამოკიდებული წინადადების გამოყენება კონსტრუქციაში: je pense que,

je crois que, je sais que, .... • მიმართებითი დამოკიდებული წინადადებების გამოყენება qui კავშირით. • Ne . . . que შეზღუდვითი ნაწილაკების გამოყენება. • პირდაპირი და ირიბი ნათქვამი (პასიური ცოდნა).

ლექსიკა

• ენობრივი კომპეტენციის B1 დონის ლექსიკა. • სიტყვაწარმოება პრეფიქსაციით. • მყარი შესიტყვებები და გამოთქმები (avoir peur ; avoir raison ; avoir soif ; être en retard ;

être en avance …).

რუსული ენა

მორფოლოგია მეტყველების დამოუკიდებელი ნაწილები

• არსებითი სახელი: სულიერი და უსულო, საკუთარი და საზოგადო, კონკრეტული და აბსტრაქტული, კრებითი, ნივთიერებათა. სქესი, რიცხვი, ბრუნვა, ბრუნების ტიპები, თავისებურ სახელთა ბრუნება, უცვლელი არსებითი სახელები.

Page 70: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

6

• ზედსართავი სახელი: სქესი, რიცხვი, ფუძე, ბრუნება,შეთანხმება არსებით სახელებთან; ჯგუფები; სრული და მოკლე ფორმა, შედარების ხარისხები.

• რიცხვითი სახელი: მარტივი, რთული, შედგენილი; რაოდენობითი, რიგობითი, კრებითი, წილობითი; ბრუნების თავისებურებანი; რიცხვითი სახელი არსებით სახელთან.

• ნაცვალსახელი: ჯგუფები (პირის, კუთვნილებითი, კითხვითი, მიმართებითი, ჩვენებითი, განსაზღვრებითი, განუსაზღვრელობითი, უარყოფითი); ბრუნება; შეთანხმება არსებით სახელთან.

• ზმნა: ინფინიტივი, ასპექტი, დრო, პირი და რიცხვი, კილო, უკუქცევითი, გარდამავალი და გარდაუვალი. უღლება; თავისებურ ზმნათა უღლება; უპირო ზმნები; მოძრაობის აღმნიშვნელი ზმნები.

• მიმღეობა: მოქმედებითი და ვნებითი. დრო. ვნებითი მიმღეობის მოკლე ფორმა. მიმღეობის წარმოება და გამოყენება. ბრუნება. მიმღეობის კონსტრუქცია.

• აბსოლუტივი (გერუნდივი): სრული და არასრული ასპექტის წარმოება და გამოყენება. აბსოლუტივიანი კონსტრუქცია.

• ზმნიზედა: ჯგუფები, შედარების ხარისხები, ზმნიზედის წარმოება.

მეტყველების დამხმარე ნაწილები • წინდებული • კავშირი • ნაწილაკი • შორისდებული

სინტაქსი შესიტყვება: აგებულება, სინტაქსური შეკავშირების სახეები (შეთანხმება, მართვა და მირთვა)

წინადადება მარტივი წინადადება: წინადადებების სახეები შინაარსის მიხედვით, წინადადების მთავარი წევრები, წინადადების სახეები აგებულების მიხედვით (მარტივი და რთული), წინადადება ერთი მთავარი წევრით, წინადადების მეორეხარისხოვანი წევრები (განსაზღვრება, დამატება, გარემოება); გავრცობილი და გაუვრცობელი, სრული და უსრული წინადადება, წინადადების ერთგვარი წევრები, წინადადება განკერძოებული და დამაზუსტებელი წევრებით. რთული წინადადება: რთული თანწყობილი წინადადება, რთული ქვეწყობილი წინადადება, მაქვემდებარებელი კავშირები რთულ ქვეწყობილ წინადადებაში, დამოკიდებული წინადადებების სახეები (განმარტებითი, განსაზღვრებითი, გარემოებითი), უკავშირო რთული წინადადება, პირდაპირი ნათქვამი, ირიბი ნათქვამი, ციტატები და ციტირების ხერხები. ორთოგრაფია

ხმოვანთა მართლწერა

Page 71: 1) 2012 - mes.gov.ge · 1 1) 2012 წლის ერთიანი ეროვნული საგამოცდო პროგრამა ქართული ენა

7

თანხმოვანთა მართლწერა • �-ს გამოყენება. • �-ს გამოყენება. თავსართების მართლწერა • ასომთავრულის გამოყენება. • რთული სიტყვების მართლწერა. • არსებითი სახელის მართლწერა. • ზედსართავი სახელის მართლწერა. • რიცხვითი სახელის მართლწერა. • ნაცვალსახელის მართლწერა. • ზმნის მართლწერა. • ზმნიზედის მართლწერა. • წინდებულების მართლწერა. • კავშირების მართლწერა. • ნაწილაკების მართლწერა.

პუნქტუაცია

• სასვენ ნიშანთა ხმარება წინადადების ბოლოს. • სასვენ ნიშანთა ხმარება ერთგვარ წევრებთან. • სასვენ ნიშანთა ხმარება განმაზოგადებელ სიტყვასთან. • სასვენ ნიშანთა ხმარება მიმართვასთან. • სასვენ ნიშანთა ხმარება რთულ თანწყობილ წინადადებაში. • სასვენ ნიშანთა ხმარება რთულ ქვეწყობილ წინადადებაში. • სასვენ ნიშანთა ხმარება უკავშირო (რთულ) წინადადებაში. • მძიმე კავშირიან (რთულ) წინადადებაში. • სასვენი ნიშნები პირდაპირ ნათქვამთან. • სასვენი ნიშნები ირიბ ნათქვამთან. • სასვენი ნიშნები ციტირებისას. • განკერძოებული სიტყვები და გამოთქმები. • მიმღეობისა და აბსოლუტივის განკერძოება. ლექსიკა: ენობრივი კომპეტენციის B1 დონის ლექსიკა