09 Oferta Dhe Percaktimi i Cmimeve Ne Konkurence Te Plote
Transcript of 09 Oferta Dhe Percaktimi i Cmimeve Ne Konkurence Te Plote
11
OFERTA DHE PËRCAKTIMI I ÇMIMEVE NË OFERTA DHE PËRCAKTIMI I ÇMIMEVE NË KONKURRENCËN E PLOTËKONKURRENCËN E PLOTË
Universiteti Universiteti AAB-RIINVESTAAB-RIINVEST
Lënda: Mikroekonomia ILënda: Mikroekonomia I
22
Tiparet e tregut konkurrencial Maksimizimi i fitimit në periudhë afatshkurtër Maksimizimi i fitimit për firmën që merr fitim normal Minimizimi i humbjes për firmën me humbje Oferta e firmës dhe oferta e degës Sjellja e firmës dhe e degës në periudha afatgjata
33
““Treg konkurrencial”Treg konkurrencial”
““Konkurrencë e Konkurrencë e mirëfilltë”mirëfilltë”
““Konkurrencë e përsosur (perfekte)Konkurrencë e përsosur (perfekte) ””
““Konkurrencë e thjeshtë ”Konkurrencë e thjeshtë ”
““Konkurrencë e lirë ”Konkurrencë e lirë ”
““Konkurrencë e kulluar ”Konkurrencë e kulluar ”
““Konkurrencë e plotë”Konkurrencë e plotë”
44
Format e tregut / Tiparet e tregut konkurrencial
Karakteristikat Konkurrenca e plotë
Monopoli Konkurrenca monopolistike
Oligopoli
Numri i firmave Shumë Një Shumë Disa
Llojet e produkteve Homogjene Të diferencuar
Të diferencuar Të diferenc & jo të difer.
Kushtet e hyrjes në degë
E lehtë E pamundur Relativisht e lehtë
E vështirë
Kurba e kërkesës së firmës
Horizontale E pjerrtë E pjerrtë E pjerrtë
Profiti afatgjatë Zero Po Zero Varësisht
55
Firmat në konkurrencë të plotë janë çmimpranuese, pra nuk mund të ndikojnë mbi çmimin e produkteve që ofrojnë në treg.
Firma merr vendime vetëm lidhur me sasinë e prodhimit. Firma zgjedh nivelin e prodhimit që maksimizon fitimin e saj.
66
E ardhura totale (TR)
TR = Q x P
Fitimi (∏)
∏ = TR - TC
E ardhura mestare (AR )
AR = TR / Q
77
E ardhura marxhinale (MR)
E ardhura marxhinale =Ndryshimi në të ardhurën totale
Ndryshimi në sasinë e prodhuar
MR = ΔTR/ ΔQ
E ardhura marxhinale është shtesa absolute në të
ardhurën totale kur prodhimi rritet për një njësi.
88
Në konkurrencë të plotë, p =d = MR = AR
Meqenëse MC=P, atëherë kushti maksimizimit të fitimit është MC=MR
99
QQ TCTC MCMC ATCATC PP TRTR MRMR ∏
00 55 -- -- 55 00 -- -5-5
11 77 22 77 55 55 55 -2-2
22 88 11 44 55 1010 55 22
33 1010 22 3.33.3 55 1515 55 55
44 1313 33 3.23.2 55 2020 55 77
55 1717 44 3.43.4 55 2525 55 88
66 2222 55 3.63.6 55 3030 55 88
77 2828 66 44 55 3535 55 77
88 3535 77 4.374.37 55 4040 55 55
99 4343 88 4.74.7 55 4545 55 22
1010 5252 99 5.25.2 55 5050 55 -2-2
1010
QQ TCTC MCMC ATCATC PP TRTR MRMR ∏
00 55 -- -- 55 00 -- -5-5
11 77 22 77 55 55 55 -2-2
22 88 11 44 55 1010 55 22
33 1010 22 3.33.3 55 1515 55 55
44 1313 33 3.23.2 55 2020 55 77
55 1717 44 3.43.4 55 2525 55 88
66 2222 55 3.63.6 55 3030 55 88
77 2828 66 44 55 3535 55 77
88 3535 77 4.374.37 55 4040 55 55
99 4343 88 4.74.7 55 4545 55 22
1010 5252 99 5.25.2 55 5050 55 -2-2
MR=MC
1111
Maksimizimi i fitimit nga firma në periudhë afatshkurtë
. a) Metoda e maksimizimit të diferencës (TR-TC)
Fitimi total
TR
TC
Te ardhurat totale, kostot totale, fitimi total
P=MC
Fitimi maksimal
5
P=MC
vëllimi optimal i prodhimit
1212
Q
P=MCP=MC
ATCMC
Fitimi d=p=MR=AR
MR=MCMR=MC
1. P>ATC1. P>ATC
P>MC P<MC
Maksimizimi i fitimit nga firma në periudhë afatshkurtë
. b) Mënyra MR=MC
1313
QQ TCTC MCMC ATCATC PP TRTR MRMR ∏
00 55 -- -- 55 00 -- -5-5
11 77 22 77 55 55 55 -2-2
22 88 11 44 55 1010 55 22
33 1010 22 3.33.3 55 1515 55 55
44 1313 33 3.23.2 55 2020 55 77
55 1717 44 3.43.4 55 2525 55 88
66 2222 55 3.63.6 55 3030 55 88
77 2828 66 44 55 3535 55 77
88 3535 77 4.374.37 55 4040 55 55
99 4343 88 4.74.7 55 4545 55 22
1010 5252 99 5.25.2 55 5050 55 -2-2
MR=MC
1414
Q
AVC
ATC
MC
2. P=ATC2. P=ATC
d=p=MR=AR
MR=MC
P
q
P
Maksimizimi i fitimit për firmën që merr fitim normal
1515
Minimizimi i humbjes për firmën me humbje
D=p=MR=AR
P
2
2.5
1.5
Q
P<AVC firma mbyllet
P<AVC firma mbyllet
AVC
ATC
MCP=AVC pika e mbylljes
P=AVC pika e mbylljes
P>AVC firma vazhdon prodhimin
P>AVC firma vazhdon prodhimin
3. P<ATC3. P<ATC
Humbja
1616
Kurba e ofertës së firmës çmimpranuese në periudhë afatshkurtër
Ps= minimumi i AVC
P
0.10
Q
P<AVC firma mbyllet
P<AVC firma mbyllet
AVC
ATC
MCP=AVC pika e mbylljes
P=AVC pika e mbylljes
P>AVC firma vazhdon prodhimin
P>AVC firma vazhdon prodhimin
1717
Tregu
Firma AFirma B
SA
p1
p2
10 20 Q
P
SB
p1
p2
12 25 Q
P
S tregut
p1
p2
22 45 Q
P
Kurba e ofertës së degës (tregut)
1818
Sjellja e firmës dhe e degës në periudhë Sjellja e firmës dhe e degës në periudhë afatgjatëafatgjatë
Ekuilibri momentalEkuilibri momental Ekuilibri afatshkurtërEkuilibri afatshkurtër Ekuilibri afatgjatëEkuilibri afatgjatë
1919
Ekuilibri afatgjatë për një firmë konkurruese
Q
P LMCLAC
0.20
P=LAC
Konkurrenca e plotë e detyron firmën të prodhojë në nivelin më të ulët të mundshëm të kostos mesatare afatgjatë.
2020
Në konkurrencë të plotë në periudhë afatgjatë:
Fitimi ekonomik zero
P = LAC
Në konkurrencë të plotë në periudhë afatgjatë:
Fitimi ekonomik zero
P = LAC
2121
Oferta e degës (tregut) në periudhë afatgjatë
Hyrja e firmave të reja Çmimi i inputeve
Dega me kosto konstante
Dega me kosto rritëse
Dega me kosto zbritëse
2222
1523
Kurba e ofertës së tregut në periudhë afatgjatë me kosto konstante
LAC
LMC
SAC
SMC
50 52q (000s) Q (M.)
$$
10 18
SS0
D0
D1
SS1
LS
n** = 18M / 52,000 = 360
2323
Çka na mëson konkurrenca e plotë?
2424
Konkurrenca e plotë dhe Konkurrenca e plotë dhe efiçenca ekonomikeefiçenca ekonomike
2525
Efiçenca ekonomikeEfiçenca ekonomike (sipas (sipas ekonomistit italian Vilfredo Pareto) ekonomistit italian Vilfredo Pareto) përfaqëson atë situatë kupërfaqëson atë situatë kurr prodhimiprodhimi i i një malli të dhënë një malli të dhënë nuk mund të rritet nuk mund të rritet pa ulur prodhimin e një malli tjetërpa ulur prodhimin e një malli tjetër dhe kur dhe kur konsumikonsumi i një konsumatori i një konsumatori nuk mund të rritet pa pakësuar nuk mund të rritet pa pakësuar konsumin e një tjetri.konsumin e një tjetri.
2626
Ekonomia e këmbimitEkonomia e këmbimit• 2 individë / konsumatorë (A dhe B)2 individë / konsumatorë (A dhe B)• 2 produkte (X dhe Y)2 produkte (X dhe Y)
Ekonomia e prodhimitEkonomia e prodhimit• 2 produkte (X dhe Y)2 produkte (X dhe Y)• 2 faktorë (L dhe K)2 faktorë (L dhe K)
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm• 2 individë / konsumatorë (A 2 individë / konsumatorë (A dhedhe B) B)• 2 produkte (X dhe Y)2 produkte (X dhe Y)• 2 faktorë (L dhe K)2 faktorë (L dhe K)
2727
I.I.Ekonomia e këmbimitEkonomia e këmbimit
2 individë: A dhe B
2 produkte: ¯ dhe ¯
Si mund t’i përndajmë (alokojmë) këto dy të mira në mënyrë efiçinete midis dy individëve?
X Y
2828
Kuadrati Edgeworth (i këmbimitKuadrati Edgeworth (i këmbimit))
1.1. Paraqesim kurbat e indiferencës për Paraqesim kurbat e indiferencës për individin individin AA
2.2. Paraqesim kurbat e indiferencës për Paraqesim kurbat e indiferencës për individin individin BB
3.3. Paraqesim kurbat e indiferencës për Paraqesim kurbat e indiferencës për individin A dhe B në kuadratin e individin A dhe B në kuadratin e këmbimit.këmbimit.
2929
Kurbat e indiferencës për individin Kurbat e indiferencës për individin AA
Y
X
Sasia e tërësishme
Individi A
A1U
A2U
Sasia e tërësishme
MRSA xy
3030
Y
XB1U
B2U
Individi B
Kurbat e indiferencës për individin Kurbat e indiferencës për individin BBSasia e
tërësishme
Sasia e tërësishme
MRSBxy
3131
Y
XIndividi B
Kuadrati i këmbimitKuadrati i këmbimit
Individi A
Çdo pikë brenda kuadratit paraqet një përndarje të veçant të të dy produkteve mes dy individëve
Sasia e tërësishme
Sasia e tërësishme
3232
Efiçenca alokative ParetoEfiçenca alokative Pareto
Efiçenca alokative: Efiçenca alokative: Çdo individ Çdo individ është në kurbën më të lart të është në kurbën më të lart të indiferencës, kur është e dhënë indiferencës, kur është e dhënë kurba e indiferencës së individit kurba e indiferencës së individit tjetër.tjetër.
3333
Kuadrati i këmbimitKuadrati i këmbimit
Y
XXA
YB
Sasia e tërësishme
Sasia e tërësishme
Individi B
Individi A
a dhe b alokimea dhe b alokimePareto joefiçientePareto joefiçiente
3434
PsePse dhe dhe janë janë Pareto joefiçiente?Pareto joefiçiente?
Sepse ekziston mundësia e ndryshimit në Sepse ekziston mundësia e ndryshimit në përndarje, duke filluar nga përndarje, duke filluar nga apo apo që do që do të mund të bënte së paku të mund të bënte së paku njërin njërin individin individin më mirë pa dëmtuar individin tjetër.më mirë pa dëmtuar individin tjetër.
3535
Kuadrati i këmbimitKuadrati i këmbimit
Individi A
Y
X
Individi B
është pika Pareto efiçiente
Sasia e tërësishme
Sasia e tërësishme
3636
Alokimi Pareto efiçientAlokimi Pareto efiçient
Në pikën Në pikën ((alokiminalokimin))
• Individi A është në kurbën më të lartë të Individi A është në kurbën më të lartë të indiferencës nga kurbat e dhëna për indiferencës nga kurbat e dhëna për individin B.individin B.
• Individi B është në kurbën më të lartë të Individi B është në kurbën më të lartë të indiferencës nga kurbat e dhëna për indiferencës nga kurbat e dhëna për individin A.individin A.
• Kështu, Kështu, është alokim Pareto efiçient është alokim Pareto efiçient
• Dy kurbat e indiferencës janë tangjente Dy kurbat e indiferencës janë tangjente njëra me tjetrën. njëra me tjetrën.
3737
Alokimi Pareto efiçientAlokimi Pareto efiçient
Individi A
Y
X
Individi B
and janë pika Pareto efiçiente
Sasia e tërësishme
Sasia e tërësishme
3838
Kurba kontraktueseKurba kontraktuese
Individi A
Y
X
Individi B
Nga bashkimi i pikave efiçiente fitojmë kurbën kontraktuese
Sasia e
tërësishme
Sasia e tërësishme
3939
Në çdo pikë të kurbës kontraktuese, Në çdo pikë të kurbës kontraktuese, MRS për A dhe B janë të barabarta:MRS për A dhe B janë të barabarta:
MRSMRSAAxyxy = = MRSMRSBB
xyxy
Efiçenca alokative arrihet kur MRS e Efiçenca alokative arrihet kur MRS e
çdo malli me çdo mall tjetër duhet të çdo malli me çdo mall tjetër duhet të
jetë e barabartë për të gjithë individëtjetë e barabartë për të gjithë individët
4040
II.II.Ekonomia e prodhimitEkonomia e prodhimit
Dy firma prodhojnë dy produkte (X Dy firma prodhojnë dy produkte (X dhe Y)dhe Y)
Firmat përdorin dy faktor të Firmat përdorin dy faktor të prodhimit: kapitalin (K) dhe punën (L)prodhimit: kapitalin (K) dhe punën (L)
4141
Izokuantat për firmën Izokuantat për firmën AA
K
Sasia e tërësishme
Firma që prodhon X
Sasia e tërësishme
L
X0
X1
MRTSXLK
4242
Sasia e tërësishme
Sasia e tërësishme
Izokuantat për firmënIzokuantat për firmën BB
K
L
Y0
Y1
Firma që prodhon Y
MRTSYLK
4343
Kuadrati Edgeworth (Kuadrati Edgeworth (i pi prodhimitrodhimit))
K
L
Y1
Y0
X0
X1 Në pikat tangjenciale:
MRTSXLK=MRTSY
LK
KK
Firma që prodhon Y
Firma që prodhon X Sasia e
tërësishme
Sasia e tërësishme
4444
K
L
Y*
Y1
Y0
X0
X1
Firma që prodhon Y
Firma që prodhon X Sasia e
tërësishme
Sasia e tërësishme
Kuadrati Edgeworth (Kuadrati Edgeworth (i pi prodhimitrodhimit))
Nga bashkimi i pikave efiçiente fitojmë kurbën kontraktuese
4545
Efiçenca Efiçenca prodhueseprodhuese arrihet kur MRTS arrihet kur MRTS e çdo faktori me çdo faktor tjetër e çdo faktori me çdo faktor tjetër është e barabartë për të gjitha është e barabartë për të gjitha mallrat.mallrat.
MRTSXLK= MRTSY
LK
Efiçenca prodhuese
4646
Kurba e mundësive të prodhimitKurba e mundësive të prodhimit
x
yÇdo pikë në
kurbën e mundësive të
prodhimit është (Pareto)
efiçiente
4747
x
y
Kurba e mundësive të prodhimitKurba e mundësive të prodhimit
Çdo pikë në kurbën e
mundësive të prodhimit është
(Pareto) efiçiente
4848
x
y Pikat brenda KMP janë (Pareto) jo efiçiente
Kurba e mundësive të prodhimitKurba e mundësive të prodhimit
4949
yPjerrësia e
KMP = y/x Nga sa njësi të së mirës y duhet hequr dorë për të prodhuar një njësi më shumë X
Norma margjinale e transformimit (MRT)
Kurba e mundësive të prodhimitKurba e mundësive të prodhimit
5050
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
Në ekuilibër, firmat do të prodhojnë Në ekuilibër, firmat do të prodhojnë në pikën në kurbën e mundësive të në pikën në kurbën e mundësive të prodhimit në të cilën MRT = prodhimit në të cilën MRT = PPxx/P/Pyy
Nëse MRT < PNëse MRT < Pxx/P/Pyy prodhon më prodhon më shumë X dhe më pak Y shumë X dhe më pak Y
Nëse MRT > PNëse MRT > Pxx/P/Pyy prodhon më pak prodhon më pak X dhe më shumë YX dhe më shumë Y
[MRS[MRSxyxy = = PPxx/P/Py y MRTMRTxy xy = MRS= MRSxyxy]]
5151
Efiçenca në shpërndarjeEfiçenca në shpërndarje arrihet kur MRS arrihet kur MRS i përbashkët është i barabartë me MRTi përbashkët është i barabartë me MRT për të gjitha çiftet e mallrave.për të gjitha çiftet e mallrave.
MRTxy = MRSxy
Efiçenca në shpërndarje
5252
x
y
Px/Py
Pjerrësia e KMP = Px/Py
III.III.Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5353
x
y
Px/Py
Kjo është sasia e produktit X
X
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5454
x
y
Px/Py
Kjo është sasia e produktit Y
Y
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5555
x
y
Px/Py
Kuadrati Edgeworth
X
Y
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5656
x
y
Px/Py
X
Y
Individi A
Individi B
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5757
x
y
Px/Py
X
Y
Individi A
Individi B
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5858
x
y
Px/Py
X
Y
Individi A
Individi B
MRSxy= Px/Py
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
5959
x
y
Px/Py
MRS = MRT = Px/Py
X
Y
Px/Py UB
UA
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
6060
Tri kushtet për ekuilibrin e përgjithshëm:
Y
XBXY
AXY P
PMRSMRS (1)
r
w
P
PMRTSMRTS
K
LYLK
XLK (2)
XYY
XXY MRS
P
PMRPT (3)
Ekuilibri i përgjithshëmEkuilibri i përgjithshëm
Efiçenca alokative
Efiçenca në shpërndarje
Efiçenca prodhuese
6161
Ekonomia e mirëqeniesEkonomia e mirëqenies
Teoria e fundamentale e Ekonomisë së Teoria e fundamentale e Ekonomisë së Mirëqenies :Mirëqenies :
Nëse të gjitha tregjet janë në Nëse të gjitha tregjet janë në konkurrencë të plotë, alokimi konkurrencë të plotë, alokimi ii burimeve do të jetë Pareto burimeve do të jetë Pareto efiçiefiçieent.nt.
6262
Kreu në vijim: MONOPOLI