04

Маркетингийн судалгаа Зорилго:Монгол орны байгаль орчин цаг уурыг нөхцөлд зохицуулан тус орны нөөц бололцоог ашиглаж аялал жуулчлалыг эдийн засгийн тэргүүлэх салбар болгон хөгжүүлэхэд их хувь нэмэртэй аялал жуулчлалын баазыг бий болгоход шаардлагатай бүх нөхцөл байдлыг шинжлэн дүгнэж зохистой үр дүн шийдэлд хүрэх явдал юм.

Аялал жуулчлалын салбар түүний талаархи

Аялал жуулчлалын салбарын байдал 1990-ээд оноос өмнө ОХУ болон Зүүн , Төв Европын улсуудаас нь гийчид ирдэг байсан. Тэр үед төрийн өмчит ганц аялал жуулчлалын агентлаг байгууллага байсан нь ‚Жуулчин‛ корпораци бөгөөд энэ нь Монгол улсын хүрээнд бүх жуулчдад үйлчилдэг байсан аж. 1990 оны дараа Япон, Франц, Холбооны Бүгд Найрамдах Герман, АНУ зэрэг улсуудаас голдуу жуулчид ирэх болсон ба өнөөг хүртэл жуулчдын тоо жилээс жилд өсөн нэмэгдэж байна.

Үүний зэрэгцээгээр Монгол улс зах зээлийн эдийн засаг руу шилжих явцад энэ салбарт олон хувийн хэвшил бий болж үйл ажиллагаагаа амжилттай явуулсаар байна. Тэр үеэс хойш аялал жуулчлалын хувийн компаниуд борооны дараах мөөг шиг олноор бий болсон ба эдүүгээ 300 гаруй хувийн аялал жуулчлалын компани, нэгжүүд бий хэмээн тогтоогдсон байна. Эдгээр компаниудын 59 нь Гадаадын хөрөнгө оруулалттай гэж бүртгэгдсэн байна. 1990-ээд оноос хойш тус салбарт төвлөрсөн Гадаадын хөрөнгө оруулалт 9.558.000 $-т хүрчээ. 2001 оны байдлаар нийт 192.051 гадны гийчид Монголд хүрэлцэн ирсэнээс 165.899 нь аялал жуулчлалын журмаар иржээ. Урьд жилтэй харьцуулахад нийт гийчдийн тоо 33.846 буюу 21.4%-иар өссөн байна. Харин аялал жуулчлалын зорилгоор ирсэн хүмүүсийн тоо 20.7%-иар өсчээ.Аялал жуулчлалын гол гол зах зээлүүд бол Япон, Солонгос, АНУ, Зүүн болон Хойд Европ, Герман,Англи, Өмнөд Европ юм. Монгол улсын аялал жуулчлалын газраас гаргасан статистикийн мэдээллээс үзвэл 2001 онд аялал жуулчлалаас Монгол улс нийт 102.9 сая $-ын орлого олсон бөгөө энэ нь ДНБ-ний 10.2%-тай тэнцэх үзүүлэлт юм. 2001 оны байдлаар аялал жуулчлалын салбар нь ойролцоогоор 8600 хүнд ажлын байр бий болгосон бөгөөд энэ тоо үрээдүйд өсөх хандлагатай байна. 1993 оноос хойш улсын болон хувийн 20 орчим их дээд сургууль, коллеж боловсон хүчин, мэргэжилтэнүүдийг бэлтгэж байна. Гэсэн ч эдгээр төгсөгч оюутнуудын чадвар. Мэдлэг нь аялал жуулчлалын байгууллагуудын хэрэгцээ шаардлагыг үргэлж хангаад байдаггүй. Ялангуяа зочид буудлын болон жуулчны баазын ажилтаны үйлчилгээний сургалт төдийлөн өндөр шаардлагыг хангаж чадахгүй байна.

Зах зээлийн үүсэл хөгжил Гадаад зах зээл

Монгол улсад Оросын эсвэл өөр аль ч гуравдагч орны жуулчид 30 хүртэлх хоногийн хугацаатайгаар визгүй орж болно. Энэ нь, ялангуяа ОХУ-аас хил дамжин гарах аялал жуулчлалыг нэмэгдүүлж байгаа юм. Оросын Байгаль нуур ба Монголын Хөвсгөл нуур 2-ыг холбосон 2 улсын хилийн аялал жуулчлалын зам нь Азийн сүрлэг уулсын нуруу хэмээн нэрлэгддэг бөгөөд автобус эсвэл машинаар Монгол улс руу орж ирэх жуулчдын тоог нэмэгдүүлж байна. Орос, Монгол улсын хооронд ажил хил дамжин гарах аялал жуулчлалыг

www.zaluu.comwww.zaluu.com

хөгжүүлэх ажил ихээр хийгдэж байгаа бөгөөд 2001.01.26-ны өдөр Орос улсыг төлөөлж Буриадын аялал жуулчлалын эрх бүхий байгууллагатай Монголын Аялал жуулчлалын газар хамтран ажиллах гэрээ байгуулсан. Хятад улс бол манай өмнөд хөрш бөгөөд жилд 70 сая жуулчид хүлээн авдаг, харин тэдгээр жуулчид Монголыг үзэж дамжин гарах хүсэл сонирхолтой байдаг. Үүний зэрэгцээгээр Хятадаас Монгол улс руу нэвтрэхэд тулгарах олон шат дамжлагат саад бэрхшээлийг багасгах талаар Хятадын Аялал жуулчлалын эрх бүхий байгууллагатай харилцан тохиролцох үйл явц өрнөөд байна. Мөн Өвөр Монголын өөртөө засах орны Аялал жуулчлалын залуучуудын байгууллагатай хамтын ажиллагаа эрхлэх үйл явцын бэлтгэл ажил хангагдаад байна. Аялал жуулчлалын хүрээнд АНУ, Солонгос, Недарланд, Герман, Их Британи, Япон зэрэг улсуудад зохиогдсон олон улсын үзэсгэлэн, худалдааны шоу, сурталчилгаанд Монгол улсын төлөөлөгчид тасралтгүй оролцож байна. Түүнчлэн үүний зэрэгцээ Монголын Аялал жуулчлалын газар Япон улсын 4 өөр газар болон Солонгост өөрийн бүрэн эрхт төлөөлөгчийн газрыг нээн ажиллуулж байгаа аж. Дотоод зах зээл Улс дотоодын буюу манай улсын дотоод аялал жуулчлал нь цөөн хэдэн чиглэлүүд өргөжиж байна. Үүнд: Рашаан сувилал ба халуун рашааны газрууд, хүүхдийн зуслан гэх мэт. Өнгөрсөн жилийн статистикийн тоо баримтаас / МАЖГ / үзвэл халуун рашаан, сувилалуудад 5000 хүн , 10 гаруй зуслангуудад нэг ээлжинд 200 орчим хүүхэд амарчээ. Жуулчны баазууд Одоогийн байдлаар Монгол улсын 16 аймагт нийт 5300 ортой 118 жуулчны бааз үйл ажиллагаа явуулж байна. Эдгээрийн 35-40 орчим жуулчны баазууд гэр төрлийн байрыг ашиглаж байна. Эдгээр жуулчны баазууд нь дунджаар 25 гэртэй бөгөөд гэр нь дотроо 4 орчим ортой байна. Эдгээр жуулчны баазуудын 26 нь 1 одтой зэрэглэлд, 21 нь 2 одтой зэрэглэлд багтаж байна. Улаанбаатар хотод нийт 5000 орны хүчин чадалтай 116 зочид буудал ажиллаж байгаа бөгөөд 2000 хүнийг ажлын байраар хангаж байна. Аймаг улсуудад нийт 3000 ортой 81 жижиг ба дунд зэргийн зочид буудлууд үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Эдгээр зочид буудлуудын 25 нь 1 одтой зэрэглэлд, 17 нь 2 одтой зэрэглэлд, 8 нь 3 одтой зэрэглэлд, 1 нь 4 одтой зэрэглэлд багтаж байна.

Хэрэглэгчийн зах зээлийн судалгаа Манай улсын аялал жуулчлалын анхны байгууллага 1954 онд ‘’ Гадаадын

аялал жуулчлал эрхлэх товчоо’’ нэртэйгээр байгуулагдаж эхэн үедээ жилд ойролцоогоор 120-130 гадаадын жуулчидыг хүлээн авч, 1998 оны байдлаар жилд 50 гаруй орноос 130 гаруй мянган гадаадын жуулчидыг хүлээн авсан. Сүүлийн үеийн мэдээллээс авч үзвэл 2001 оны байдлаар манай улсад 60 орны 192057 жуулчидыг хүлээн авсан байна. Хэрэглэгч хэмээх ойлголт нь хувь хүнд бол бараа таваарыг худалдан авдаг нэгэн хэмээн ойлгодог бөгөөд харин тэдгээрийг олноор нь нэг бүлэг болгон ерөнхийд нь авч үзвэл зах зээл гэсэн нэр томьчог агуулж болно. Аялал жуулчлалын салбарын үндсэн хэрэглэгч бол жуулчин (жуулчид) юм. Хүснэгт-1 ээс Монгол улсын хилээр 2001 онд нэвтэрсэн гадаадын жуулчидын тоо баримтыг харъяалалын улстай нь авч үзье.


Хүснэгт-1 Улсын нэр Жуулчидын тоо Улсын нэр Жуулчидын тоо

АНУ 6653 Казакстан 1569

Австрали 1262 Канад 825

Англи 3122 ОХУ 66415

БНСУ 10098 Сингапур 499

Герман 5388 Тайван 627

Дани 617 Хятад 67360

Итали 961 Франц 2764

Швейцарь 666 Япон 11565

Бусад 11666

Хүснэгт-2 оос Монгол улсын хилээр аялал жуулчлалын шугамаар нэвтэрсэн гадаадын зорчигчид (бүс нутгаар)

Хүснэгт-2

Бүс нутаг Эзлэх хувь

АНУ 8.6%

Зүүн Ази 64.1%

Европ 26.9%

Ойрхи Дорнод 0%

Өмнөд Ази 0.2%

Африк 0.2%

Манай оронд ирж буй гадаадын жуулчдыг ямар зорилгоор ирж буйг нь судлан үзвэл: Амрах

Нуурын эрэг хавиар амрах

Уулсын оргилыг ширтэх

Тал газрын уужмыг мэдрэх

Зэрэглээ олж харах

Говийн Баянбүрдэд амрах Үйлдэл ба адал явдал Уул хадаар аялах Мориор аялах Завиар аялах Усанд сэлэх Ховор ан амьтаныг олж харах

Эрүүл мэнд Ан хийх Явган аялал Халуун, хүйтэн рашаанд суух Эмчилгээний зориулалттай амралтын газар Цэвэр агаар амьсаглах

Боловсрол Лекцэнд суух Сургалт семнар Монгол айлын амьдралтай танилцах

Түүх археологи Түүх дурсгалт газрууд Музей Байгалийн олдвортой газруудыг судлах Хөшөө дурсгал


Шинжлэх ухаан, техник Одон орон судлалын төв Цаг уур, байгалийн тогтоц, газар зүйн байршилыг судлах ШУ Технологийн үндэсний паркыг судлах

Урлаг Хөгжилийн наадам Театрын тоглолт Морин хуурын чуулга Уран зургийн наадам Жүжиг Драм

Шашин Овоо тахих Шашины сүм хийдэд очих Бөөгийн чслолыг үзэх Цам бүжиг үзэх

Худалдаа наймаа Дэлгүүр Зоогийн газар Бага хурал хийх Барилга байгуулалт Гар урлалын үзэсгэлэн худалдаа Хамтын үйлдвэр байгуулах Лиценз олгох Экспорт, импорт

Манай оронд ирж буй нийт жуулчдыг ирж буй зорилго гэх мэт үзүүлэлтээр нь ангилавал доорх байдалтай болно.

Хүснэгт-3 Насны ангилал

Шашны урсгал

Бүс нутаг Сонирхол Зорилго

20-26 26-35 35-50 50-65 65-дээш

Буддист Христ Ислам Шүтлэггүй

Ази Африка Европ Хойд Америк Латин Америк Австрали Ойрхи Дорнод

- гэр бүл - хувь хүн - хамт олон - ажил

мэргэжлийн

- урлаг - спорт - түүх - судалгаа шинжилгээ - бизнес - шашин - улс төр

Үйлчилгээний судалгаа Энэхүү судалгаа нь гадаадын аль ч улсын иргэн Монгол Улсын хилийг

даван орж ирэх мөчөөс эхлэн жуулчны копаниас үзүүлэх үйлчилгээ болон Монгол ороны зүгээс үзүүлэх нийт үйлчилгээг хамруулан авч үзнэ.


Тухайлбал: Хилийн гаалийн үйлчилгээ Тээврийн үйлчилгээ Зочид буудлын үйлчилгээ Рестораны үйлчилгээ Үзвэр үйлчилгээ

Гэр жуулчны баазууд нь ихэвчлэн Хар-Хорин, Өмнөговь, Улаанбаатар орчимд байрласан байна. Ихэнх жуулчны баазууд нь гэр ресторан, гал тогоо, албан ажлын өрөө, бие засах газар, шүршүүрээр хангагдсан байдаг ч зарим жуулчны баазуудын үйлчилгээ, хангамжийн чанар сайн байхад зарим нь тааруу байна. Ихэнх жуулчны баазууд ойролцоох гол болон худгаас ус дамжуулах хоолойгоор дамжуулан ахуйн болон ундны усны хэрэглээгээ хангаж байна. Эрчим хүчнийхээ эх үүсвэрийг зарим жуулчны баазууд төвлөрсөн шугмаас авч байхад зарим нь бага оврын дизель мотороор эрчим хүчээ хангаж байна. Жуулчны баазууд нь төвлөрсөн цахилгаан эрчим хүчний хангамжаас хол байрладагаас нийслэлийн ойролцоох Өндөр дов, Нүхт, Тэрэлж зэрэг хэдхэн жуулчины баазаас бусад нь дизель цахилгаан хөдөлгүүрээр эрчим хүчний хэрэгцээгээ хангаж байна. Холбоо харилцааны хувьд төдийлөн чөлөөтэй, хэвийн үйл ажиллагаатай байдаггүй. Жуулчны баазууд нь тухайн орон нутгийн эдийн асаг, ард түмний аж амьдралд тодорхой хувь нэмэр болж байна. Тухайлвал аялал жуулчилалын улирлын турш жуулчины баазууд нь дшнджаар 50 орчим ажилчидтайгаар үйл ажиллагаа явуулж байгаа ба менежер, тогооч зэрэг мэргэжлийн хүмүүсээс бусад ажилчидыг орон нутгаас авч ажлуулан 30-50 орчим мянган төгрөгөөр цалинжуулан ажлуулж байгаагаас гадна мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн болох мах, айраг, сүү цагаан идээг нутгийн иргэдээс худалдаж авч байгаа нь тэдний амьдралын төвшингөө дээшлүүлэхэд нь тодорхой хувь нэмэр болж байна.

Хүснэгт-4 Аялал жуулчилалын бүтээгдэхүүний иж бүрдэл

Бүтээгдэхүүн

Бүтээгдэхүүн шинж чанар

1. Гадаад дотоод харилцагч аялал

жуулчлалын байгууллагууд болон аялал жуулчилалын товчоо

Сайн чанарыг тусган зохих үнээ тогтоон, найдвартай байдлыг бүрэн хангах баталгааг хангах баталгааг олгодог.

2. Нислэг

Найдвартай түргэн шуурхай орчин үе ийн хангамжтай сайтар боловсруулагдсан үйлчилгээний бодлоготой байх.

3. Нислэгийн багийн байдал

Найрсаг цэвэрхэн орчин үеийн найдвартай, нэгдмэл сайн жолоодлого, хариуцлагатай онгоцны үйлчлэгчид

4. Нисэх буудлын зохион

Шууд нислэг гаалийн үйлчилгээний


байгуулалт оновчтой зохион байгуулалт, машины парклалт, байршуулалт

5. Төлөөлөгчидийн найдвартай байдал(хөтөч, орчуулагч, жолооч, ачаа зөөгч)

Ерөнхий болон хэлний мэдлэг ур чадвар аяьяас үйлчилгээний иж бүрэн чанар, нөхөрсөг, найдвартай, хүртээмжтэй мэдрэмжтэй байдал.

6. Зочид буудал

- Нөхөрсөг, найдвартай, үнэнч буудлын ачаа зөөгчид, англиар ярьдаг зочид буудлын хүлээн авагч, бэлэг дурсгалын дэлгүүр - Эрүүл цэвэрхэн орчин тойрон, шөнө чимээгүй тайван нөхцөл байдал, олон нийтийн өрөөнүүд, усанд сэлэлтийн газар, хүүхэд саатуулах үйлчлэгч, чанарыг даган үнэ нь зохицсон, уух юмтай бар, тохилог унтлагын өрөө, иж бүрэн үйлчилгээтэй зочины өрөө, утас, өнгөт телевиз, сайн чанарын үйлчилгээтэй ресторан зоогийн газар, дээд зэргийн чанартай хоол түргэн, нөхөрсөг найдвартай үйлчилгээ, иж бүрэн шуудангийн үйлчилгээ, ухаалаг үнэ бүхий хими цэвэрлэгээ, интернетийн үйлчилгээ.

7. Жуулчидын очих газар нутаг, байршлууд

Хэт хол биш цэвэрхэн орой үдэш тайван сайн чанарын бараатай бэлэг дурсгалын дэлгүүр, ухаалаг үнэ.

8. Үзвэр үйлчилгээ

Хэт удаан биш жуулидын сонирхолыг ихэд татсан, илэрхийлэх гэсэн санаагаа бүрэн гаргаж чаддаг аяьяаслаг уран бүтээлчид

9. Үдэлт

Монгол орны талаар хамгийн сайн сайхан сэтгэгдэлийг үлдээх, дахин Монгол оронд ирэх аүсэл төрүүлэх бусдад Монгол орныг таниулах эрмэлзлэл төрүүлэх.

Тоног төхөөрөмжийн судалгаа Манай улсад аялал жуулчлалын салбар үүсч хөгжөөд төдийлөн удаагүй

байгаа боловч хөгжлийн тодорхой шатанд хүрээд байгаа билээ. Цэвэр агаар, онгон байгаль, ой, амьтан ургамал, түүх соѐл, шашин шүтлэг, уламжлал зан заншил зэрэгээрээ олон жилийн турш дэлхий нийтийн анхаарлын төвд байсан гэж хэлж болох манай өнөөдөр нэгэнтээ зах зээлийн системд эргэлт бучалтгүйээр ороод байна. Иймээс өөрийн ороныг дэлхийн нийтэд таниулан


сурталчилах шаардлага хэдийнээ гараад байгааг бид ойлгож үүнтэй холбогдуулан аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх хөтөлбөрийн хүрээнд жуулчны байгууллагуудыг өргөнөөр дэмжих болсон ба энэ утгаараа жуулчны базууд маш ихээр нэмэгдэж байна. Жуулчны базыг хөгжүүлэхэд чухал зүйлүүдийн нэг бол яах аргагүй тоног төхөөрөмж байдаг. Бидний судалж тогтоосоноор жуулчны базуудад одоогоор нэн түрүүнд хэрэглэгдэж буй тоног төхөөрөмжүүд гэвэл:

Авто машин Нисэх онгоц Галт тэрэг Интернет Ахуйн тоног төхөөрөмжүүд Компьютер ба мэдээллийн тоног төхөөрөмжүүд Эрчим хүчний эх үүсвэр болох тоног төхөөрөмжүүд Харилцаа холбооны хэрэгсэлүүд ( mobicom & skytel) гэх мэт нийтлэг

тоног төхөөрөмжүүд ашиглагдаж байна. Гэвч энэ бүх тоног төхөөрөмжүүд үндсэндээ Монгол улсад үйл ажиллагаагаа явуулж буй аялал жуулчлалын базуудад бүгдэд нь байхгүй байгаа. Энэ гадаадын жуулчдад нэгэн таагүй сэтгэгдэл төрүүлэх шалтаг болдог юм.

Өрсөлдөгчийн судалгаа Зориого: Монгол улсад аялал жуулчлалын талын үйл ажиллагаа явуулж байгаа байгууллагуудыг судалж өөрийн бизнесийн давуу талыг тодорхойлж, бусад баазуудын давуу ба сул талыг тодорхойлж өөрийн хүчин чадлыг тодорхойлоход оршино. Монгол улсад өнөөгийн байдлаар 50 гаруй жуулчины бааз жил бүр тасралтгүйгээр үйл ажиллагаагаа нийт 7 бүс нутагт явуулж байна гэсэн статистик мэдээлэл байгаа юм. Үүнээс 25 жуулчны бааз нь Улаанбаатар хотын орчимд үйл ажиллагаагаа явуулж байна гэж Дэд бүтцийн яамнаас мэдээлэлсэн билээ. Монгол улсын Засгийн газрийн 1995 оны (аялал жуулчилалыг хөгжүүлэх талаар авах арга хэмжээний тухай) 167-р тогтоолоор Монгол улсад аялал жуулчилал хөгжүүлэх талаар 1995-2005 онд баримтлах үндсэн чиглэлийг батлан гаргасан. Энэхүү гаргасан баримтлалын хэрэгжилт болгон 2003 оныг Монголд айлчлах жил болгон зарласан юм. Дээр гаргасан журамд үндэслэн аялал жуулчлалыг долоон бүсчлэлээр 2005 оныг хүртэл хөгжүүлэх хөтөлбөр боловсруулсан байна Үүнд: 1.Төв 2.Хөвсгөл 3.Орхон 4.Говийн 5.Алтайн 6.Дорнод 7.Хэнтий

Үйл ажиллагааны судалгаа

Аливаа жуулчны баазууд нь гадаадын жуулчдыг татахаасаа өмнө жуулчдыг хүлээн авах бэлтгэлээ сар түүнээс илүү хугацааны өмнөөс бэлдсэн байх шаардлагатай байдаг. Иймээс энэхүү бэлтгэл ажлыг хийхийн тулд доор дурдьдсан чиглэлийг баримтлах нь ашигтай. Аялал жуулчилалын зах зээлээс хамтран ажиллах хамгийн боломжийн

гэсэн компаниудтай хамтын ажиллагааны гэрээ болон хэлэлцээрийг байгуулах.


Тухайн жилийнхаа аялалын маршрутыг сонгож төлөвлөн баталгаажуулсан байх

Өөрийн компаний талаас зохион байгуулах батлан даах бүхий л үйл ажиллагааг нарийн төлөвлөгөөтэйгөөр зохицуулах шаардлагатай.

Урьдаас тохиолдож болох эрэсдэлд бэлтгэсэн байх. Гадаадын харилцагч компаниуддаа аялалын маршрутын төлөвлөлтийг

үнэн зөв гаргаж өгөх. Орчуулагч, жолооч зэрэг үйлчилгээний ажилтанг урьдчилан сайн

бэлтгэсэн байх.


9

Үйл ажиллагааны төсөл

Монгол улсын хувьд аялал жуулчлалын салбар цаашид хөгжих өндөр бололцоотой салбарын нэг билээ. Иймээс бид юу үйлдвэрлэж чадахаа биш , юу эрэлттэй байна түүнд тулгуурлаж үйлдвэр, үйлчилгээ явуулна гэсэн зарчимд тулгуурлан энэхүү төслийн сэдвийг авсан юм. Манайх дараах нэгдсэн үйлчилгээг жуулчдад үзүүлнэ:

Хүснэгт-5 ¹ Үйлчилгээний нэр 1 Үндэсний урлаг соѐлын тоглолт 2 Нийтийн үзвэр үйлчилгээ 3 Худалдаа үйлчилгээ 4 Ирсэн жуулчдыг түр байрлуулах 5 Хөдөө орон нутгийн гэрээт баазуудад хүргэж өгөх 6 Манай компани нь хотоос зайдуу орших жуулчны бааз дээрээ хурал

семинар зохион байгуулна.

7 Манай компани нь өвлийн улиралд цанын баазуудтай гэрээгээр ажилладаг

8 Мөн гадны болон дотоодын жуулчдад хууль дүрэмд нийцэж байгаа тохиолдолд машин тоног төхөөрөмжөөр хангаж байна

Үйл ажиллагааны судалгаа

Аялал жуулчлалын цогц үйл ажиллагаан нь гадаадын болон дотоодын жуулчдыг хүлээн авах хөтөчөөр ( жуулчдад унаагаар үйлчлэх, байгалийн дурсгалт газрыг үзүүлэн танилцуулах хүмүүс ) жилийн дөрвөн улиралд чанартай үйлчлэх үйл ажиллагаа юм. Манай баазын үйлчилгээний хувьд бусад баазуудаас ялгарах онцлог нь агентлаг, бааз, хөтөчийн үйлчилгээг давхар гүйцэтгэх явдал юм.

Хүснэгт-6

Үйлчилгээний сегмент Үйлчилгээний шинж чанар

Агентлаг Жуулчны болон бааз хоорондын харилцаа тогтоон найдвартай байдлын баталгаа өгөх

Бааз Жуулчдыг хотоос холгүй байршилд ая тухтай амрах бүхийл бололцоогоор хангах

Хөтөч Жуулчдыг монгол орны үзэсгэлэнт байгаль, түх соѐлын дурсгалт газаруудтай танилцуулах, орчуулагчийн үүргийг гүйцэтгэх

Технологийн горим, түүний сонголт Аливаа байгууллага үйлдвэрлэл явуулахад зайлшгүй технологийн горим , дамжлагыг аль болох хялбаршуулж , үр дүнтэй, бага зардлаар, богино хугацаанд явуулахыг гол зорилгоо болгодог. Манай аялал жуулчлалын баазын үйлчилгээ, үйл ажиллгааны технологийн горим нь Монгол оронд орчин үед мөрдөгдөж байгаа стандартын дагуу гүйцэтгэх бөгөөд үйл ажиллагааны дэд хэсгүүдэд дэлхийд шинээр гарч буй хамгийн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологи, тоног төхөөрөмжийг ашиглана.


10

Технологийн бүдүүвч: Манай компани нь олон улсын стандартад нийцсэн үйлчилгээ үзүүлэхийн зэрэгцээ сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмжийг ашиглан үйл ажиллагаагаа явуулна. Үүнтэй холбоотойгоор Монгол Улсын аялал жуулчлалын баазад дараах стандарт тавигдсан байдаг. Үүнд :

Стандартын түвшин … Жуулчны баазын үйлчилгээний чанарын зэрэглэл, үндсэн шаардлага…

MNS4588:2002 Аялал жуулчлалын үйлчилгээ, зочид

буудлын ангилал, зэрэглэл, техникийн шаардлага

MNS4244:1994 Галын аюулгүй байдал MNS900:92 Ундны усны эрүүл ахуйн шаардлага MNS4946:2000 Хоолны газрын үйлчилгээ MNS4597:98 Замын тэмдэгүүд, ерөнхий техникийн

шаардлага

Жуулчны баазыг нэг ба хоѐр цэцэгтэй гэж стандартын түвшинд хуваадаг.

Нэг цэцэгтэй жуулчны баазын стандартын түвшин 1-2 ортой зочны гэр, байр, өрөөний тоо нийт зочны өрөөний 50 аас багагүй хувийг эзэлнэ. Зочны байрын зориулалттай байрны барилга байгууламжийн өрөө байрны хувьд :

1ортой өрөө байр 8 м2 аас багагүй

2 ортой өрөө байр 12 м2 аас багагүй



5 ханатай гэр 3-аас ихгүй ор байна Тоног төхөөрөмжийн судалгаа Мөн үйлчилгээ явуулахад зайлшгүй шаардлагатай тоног төхөөрөмж, хөдөлмөрийн багажаар ажилчид болон удирдлага нь бүрэн хангагдсан байна. Аялал жуулчлалын салбарт ихэвчлэн ашиглагддаг тоног төхөөрөмжүүдийг судалж үзвэл доорх байдалтай байна.Үүнд:

Хүснэгт-7 ¹ Тоног төхөөрөмжийн нэр Тоо ширхэг Нэгжийн үнэ

А Авто төхөөрөмж

1 Автобус 2 50 000 000

2 Суудлын машин 6 20 000 000

3 Компьютер 10 500 000


11

Б Ахуйн хэрэглээний зүйл

4 Телевизор 20 150 000

5 Хөргөгч 20 100 000

6 Хөгжим 20 60 000

7 Ор 60 20 000

8 Сандал 40 2 000

9 Толь 20 2 000

10 Ширээ 40 5000

11 Шкаф 20 30 000

12 Хивс 20 30 000

13 Гудас 60 3 000

14 Бүтээлэг 60 2 000

15 Халаагуур 20 10 000

16 Хулдаас 100м 2 500

17 Ширээний гэрэл 60 2 000

18 Үнсний сав 40 500

19 Сэнс 30 4000

20 Утас 10 3000

В Гал тогооны хэрэгсэл

21 Халбага 100 100

22 Сэрээ 100 100

23 Хутга 50 1000

24 Аяга 100 200

25 Таваг 100 200

26 Халуун сав 20 2000

27 Ус буцалгагч 10 5000

28 Лисва 5 80 000

29 Хийн зуух 5 20 000

30 Хувин 10 500

31 Усны сав 5 500

32 Талх шарагч 5 10 000

33 Шарх шүүгээ 5 40 000

34 Гурлын мод 10 2000

35 Жигнүүр 8 1000

36 Ширээний бүтээлг 50 1500

37 Бусад

Үйл ажиллагааны төлөвлөлт Монгол Улс нь 2003 оны байдлаар дэлхийн аялал жуулчлалын идвэхитэй бүсэд хамаарагдах болсонтой холбоотой аялал жуулчлал хөгжих боломж манай улсад нээгдэж байна. Манай жуулчны бааз үүнтэй холбоотойгоор аялал жуулчлалын үйл ажиллагаа эрхлэж байгаа бөгөөд үйл ажиллагаагаа эхний ээлжинд дараах байдлаар төлөвлөж байна: Дотоодын хөдөө орон нутагт байралдаг жуулчны баазуудтай гэрээ

байгуулж ажиллах Жилд ирж буй нийт гадаадын жуулчдын 20-30% -ийг өөрийн үйл

ажиллагаанд хамруулах Гэрээ байгуулсан баазуудтай гэрээний дагуу харилцах Жуулчдыг Монгод байх хугацаанд нь өөрийн байгууллагын үүргийн

дагуу аялуулах бүхийх л нөхцөл бололцоог хангаж өгөх Мөн дотоодын албан газар, хувь хүмүүсийн амралт зугаалгыг аялал

жуулчлалын өндөр түвшинд хямад зардлаар зохион байгуулж, холбогдох этгээдүүдээс захиалга авах

Гадаадын жуулчдыг мөн Манай ороны хууль дүрмэнд нийцсэн тохиолдолд аливаа машин техниз технологоор хангах


12

Өвлийн улиралд жуулчид харьцангуй цөөрдөг учир үйл ажиллагаагаа дотоодын аялал зугаалга, цасны баяр гэх мэтийн олон нийтийн арга хэмжээнд хандуулах

Мөн өөрийн жуулчны бааз дээрээ аилваа төрийн болон төрийн бус байгууллагуудын хурал семинарыг зохион байгуулах.

Үйлчилгээний бусдаас ялгарах онцлог Манай жуулчны бааз нь Монголдоо анх удаа Жуулчлалын агентлагийн

үүргийг жуулчны баазтай хослуулж байна Манайх жуулчдын захиалгыг интернет ашиглан Монголдоо анх удаа

захиалга авч байна Мөн гадны болон додоодын жуулчдад хууль дүрэмд нийцэж байгаа

тохиолдолд машин тоног төхөөрөмжөөр хангаж байна. Манай жуулчны бааз нь бүх сүүлийн үеийн бүх тоног төхөөрөмжөөр

хангагдсан Манай компани нь хотоос зайдуу орших жуулчны бааз дээрээ хурал

семинар зохион байгуулна. Манай компани нь өвлийн улиралд цанын баазуудтай гэрээгээр

ажилладаг. Үйлчилгээний үндсэн шат дамжлагын агуулга А B C D

A. Бэлтгэл ажил: жуулчдыг ирэхээс өмнө 24 цагийн өмнө жуулчдыг тосон авах хөтөч, машин, буудаллах газар зэрэг нь тодорхой болсон байна.

B. Хүлээн авах: Жуулчдыг анх хүлээн авах мөчөөс эхлэн хөтөчийн гүйцэтгэх үүрэг нэн чухал бөгөөд монгол орны талаарх хамгийн сайхан сэтгэгдэлийг аялалын туршид үзүүлэж эхлэх.

C. Аялал: жуулчдын сонирхлыг харгалзан, тэдэнд монгол орны холбогдолтой бүхий л мэдээллээ ангах, хэлмэрч хийх, цааш явах бэлтгэл ажилуудыг хангах

D. Үдэлт: Гадаадын жуулчдыг эх нутагруугаа буцах, дотоодын жуулчдыг

гэртээ буцахад компаний зүгээс монгол орон болон компаний талаар хамгийн сайхан сэтгэгдэл үлдээх эцсийн боломж.

Хүчин чадал Дээрх мэдээлэлтэй холбогдуулан манай коипаний нь өөрийн хүчин чадалаа дараах байдлаар төлөвлөж байна. 0-30 Муу 30-60-Дунд 60-100-өндөр

Хүснэгт-8 ¹ Тоног төхөөрөмжийн Төслийн хүчин Ашиглалтын Ашиглалтын Үнэлгээ

Áýëòãýë àæèë Õ¿ëýýí àâàõ Àÿëàë ¯äýëò


13

нэр чадал хүчин чадал хувь 1 Автобус 90 100 90 өндөр 2 Суудлын машин 100 100 90 өндөр 3 Компъютер 90 100 90 өндөр 4 Вэб сайт 80 80 90 өндөр 5 Телевизор 100 90 90 өндөр 6 Хөгжим 100 90 90 өндөр 7 Хөргөгч 100 100 90 өндөр 8 Угаалгын машин 100 100 90 өндөр 9 Лисва 100 100 100 өндөр 10 Хийн зуух 100 100 100 өндөр 11 Шарх шүүгээ 100 100 100 өндөр 12 Талх шарагч 100 100 100 өндөр 13 Кофе буцалгагч 100 100 100 өндөр

Үйл ажиллагааны давуу талууд Өвлийн улиралд ч ашигтай ажиллах боломж Монгол улсад аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх Олон улсын хамтын

ажиллагаа Оюутан ( хөрвөх чадвар, өндөр бүтээмж, хямд ажиллах хүч, оюуны

шинэлэг санаа) – дэмжлэг, ойр хамтын ажиллагаа Хамгийн өндөр түвшин өртөг бага Дотоодын жуулчлагчид болон амрагчдад хөнгөлөлттэй Бүх талын төрлийн хэрэгслээр тоноглогдсон Бусад жуулчны баазуудтай хамтран ажилладаг

Хэтийн төлөв байдал Засгийн газрын дэмжлэг (эдийн засгийн ирээдүйн тэргүүлэх салбар) –

“Visit Mongolia – 2003” Архелогийн түүхэн олдворыг тогтоон тухайн бүс нутагт жуулчдын

үзвэрийн цогцолбор байгуулах Цаашдаа 7 бүс болгон хуваасан газаруудадаа өөрийн баазыг

байгуулах Олон улсын аялал жуулчлалын компани, Хөтөч орчуулагч,Үндэсний

болон гадаадын гийчдийн үндэстэн дамнасан аялал жуулчлал Цаашдаа 2 цэцэгтэй жуулчны бааз болох зорилготой

2003 оны 10-р сард Увс нуурын ай сав газрыг Дэлхийн байгаль хамгаалалын онцгой бүст хамаруулсантай холбогдон манайх энэ чиглэлээр аялалын маршрутаа өргөтгөнө.

2004 онд Монголд ирэхээр төлөвлөж буй жуулчдын тоо баримт

Хүснэгт-9

Улс

Гадаадын

компанийн

тоо

Сар

Нийт 4 5 6 7 8 9 10

1.Хятад 3 100 150 180 200 210 120 80 1040

2.Англи 2 10 22 10 40 10 20 21 1123

3.Орос 3 75 80 100 180 200 90 50 775


14

4.Япон 2 40 45 50 70 110 40 50 405

5.Герман 2 10 33 45 80 120 15 30 333

6.Авст-

рали 1 10 30 46 90 53 10 10 249

7.Франц 2 20 30 40 45 30 33 35 233

8.АНУ 3 15 30 45 40 50 30 15 225

9.Канад 2 10 10 40 45 17 22 2 122

10.БНСУ 1 10 20 30 41 40 37 7 151

Нийт 21 300 450 560 840 840 420 300 3710

2004 онд Монголд ирэхээр төлөвлөж буй жуулчдын тоо 3710 байгаа бөгөө үүнээс манай бааз нь 700 жуулчныг нь хүлээн авахаар урьдчилан төлөвлөө байна. Манай бааз нь дараах баактай гэрээ байгуулж ажиллана. Хүснэгт-10 ¹ Бүсчлэл ААН байгууллагын нэр Хүчин чадал Байршил 1 Хөвсгөл Шанхай Монтех-Өрнөл ХХК 80 Хөвсгөл 2 Орхон Залаат Нартур-ТурХХК 120 Булган 3 Говь Жуулчин говь АлтайХХК 250 Өмнөговь 4 Дорнод Шилийн богд шилийн богд ххк 56 Сүхбаатар 5 Хэнтий Жуулчны өргөө Жуулчны өргөөХХК 120 Хэнтий 6 Алтай Алтайнговь Монгол говь ххк 60 Баянхонгор 7 Төв Тэрэлж жуулчин Тэрэлж жуулчин

ХХК

280 Төв

“BONUS” ХК ний Хүний нөөцийн хэрэгцээ

Хүснэгт-11

д/д Албан тушаал Орон тоо

А Захиргаа

1 Гүйцэтгэх захирал 1

2 Хүний нөөцийн менежер 1

3 Маркетингийн менежер 1

4 Үйл ажиллагааны менежер 1

5 Санхүүгийн менежер 1

Б Санхүүгийн алба

6 Ня-бо 1

В Хүний нөөцийн алба

7 Нарийн бичиг 1

8 Зохион байгуулагч 3

9 Судлаач 1

Г Үйлчилгээний алба

10 Орчуулагч 5

11 Хөтөч 7

12 Жолооч 6

13 Операторчин 1


15

Д Аж ахуйн алба

14 Тогооч 5

15 Цахилгаанчин 1

16 Мужаан 1

17 Цэвэрлэгч 10

18 Манаач 3

50

BONUS ХХК-ний

удирдлагын зохион

байгуулалтын бүтэц


16

Зураг 1 BONUS ХХК ний удирдлага зохион байгуулалтын бүтэц

Гүйцэтгэх захиралын ажлын тодорхойлолт

Ã¿éöýòãýõ çàõèðàë

Õ¿íèé íººöèéí ìåíåæåð

Ìàðêåòèíãèéí ìåíåæåð

¯éë àæèëëàãààíû ìåíåæåð

Ñàíõ¿¿ãèéí ìåíåæåð

¯éë÷èëãýýíèé àëáà

Ãàäààä õàðèëöààíû àëáà

Òºëáºð òîîöîîíû àëáà

Ìýäýýëýë ñóäàëãààíû àëáà

Çîõèîí á

àéãó

óë

àã÷

Íÿ-á

î

Çàð ñ

óðòà

ë÷è

ëãà

àíû

ì

åí

åæ

åð

Àæ

àõóéí à

ëá

àíû

äàðãà


17

Байгууллагын нэр ‚BONUS” ХХК ний Хэлтсийн нэр Захиргаа Овог Нэр Шууд харъяалагдах албан тушаалтан

Нарийн бичиг

Санхүүгийн менежер

Үйлчилгээний менежер

Хүний нөөцийн менежер

Маркетингийн менежер Харилцах абан тушаал

Төлөөлөн удирдах зөвлөл Ажлын зорилго

Компаний үйл ажиллагааг оновчтой зохион байгуулж, удирдаж буй хүмүүсийнхээ ажлын чиглэлийг зааж өгөч, үйл ажиллагаатай холбоотой оновчтой шийдвэр гаргах.

Өдөр бүрийн гүйцэтгэх үүрэг

Ажилтнуудын санал хүсэлтийг хүлээн авах

Хэрэгжих боломжийг нь менежерүүдээр судлуулах

Зохих шийдвэр гаргах

Харьяалах албан тушаалтанд үүрэг даалгавар өгөх

Үр дүнг үнэлэх Шаардагдах боловсрол

Дээд боловсрол

Мэргэжлийн магистр зэрэг

2-оос дээш гадаад хэлний мэдлэг Ур чадвар

Бичгийн болон аман харилцааны өндөр ур чадвар

MSOffice программ дээр ажиллах бүрэн чадвар

Харьяалах албан тушаалтныг удирдан зохион байгуулах, манлайлах, урамшуулах өндөр ур чадвар

Аливаа байдалд оновчтой шийдвэр гаргах чадвартай Ажлын үр дүн

Байгууллагын ажилчид , албан тушаалтны харилцааны таатай уур амьсгал

Ажилчдын ололт амжилт

Компанийн хуримтлагдсан ашгийн өссөн дүн Компанийн зорилгын биелэлт


18

Санхүүгийн менежерийн ажлын тодорхойлолт Байгууллагын нэр ‚BONUS” ХХК ний Хэлтсийн нэр Санхүүгийн хэлтэс Овог Нэр Шууд харъяалагдах албан тушаалтан

Ня – бо Харилцах албан тушаал

Захирал



Маркетингийн менежер

Хүний нөөцийн менежер Ажлын зорилго

Компанийн зорилгыг биелүүлж үр дүн, үр ашигтай ажиллахад компанийн үйл ажиллагаа, ажил гүйлгээний бүртгэл хөтөлж, хөрөнгө оруулалтын прогноз гаргаж, компанийн санхүүгийн чадавхийг нэмэгдүүлэх


Ажил гүйлгээний бүртгэл хөтлөх

Гадаад болон дотоод төлбөр тооцоог явуулах

Компанийн хөрөнгийн бүртгэл хөтлөх

Гадаад болон дотоодын харилцагч банк болон хуулийн этгээдтэй санхүүгийн харилцаа явуулах

Шаардагдах боловсрол


Мэргэжлийн бакалавр эсвэл магистр зэрэг



Бүх төрлийн санхүүгийн программ дээр ажиллах чадвар

MSOffice программ дээр ажиллах бүрэн чадвар


Аливаа байдалд оновчтой шийдвэр гаргах чадвартай Ажлын үр дүн

Компанийн тайлан балансыг Нягтлан бодох бүртгэлийн Олон улсын стандартын дагуу гаргаж Олон улсын Аудитын байгууллагаас зөрчилгүй гэсэн үнэлгээ авах

Дотоодын санхүүгийн хяналтын шалгалтын албанаас зөрчилгүй гэсэн үнэлэлт авч улсын хэмжээнд ‚Байнгын татвар төлөгч‛ хэмээх өргөмжлөлийг авах

Компанийн хөрөнгийн өсөлт

Хөрөнгийн бирж дээр компанийн үнэт цаасыг арилжих


19

Үйлчилгээний менежерийн ажлын тодорхойлолт

Байгууллагын нэр ‚BONUS” ХХК ний Хэлтсийн нэр үйл ажиллагааны хэлтэс Овог Нэр Шууд харъяалагдах албан тушаалтан

Байнгын ба түр орчуулагч, жолооч

Манаач, тогооч, үйлчлэгч Харилцах албан тушаал

Захирал



Санхүүгийн менежер

Хүний нөөцийн менежер Ажлын зорилго

Компанийн зорилгыг биелүүлж үр дүн, үр ашигтай ажиллахад үйлчилгээ, үйл ажиллагааг дээд зэргээр төлөвлөж , зохион байгуулж, удирдан явуулах


График төлөвлөгөөний дагуу жуулчдыг хүлээн авахаас үдэх хүртэлх бүх үйл ажиллагааг зохицуулан хянах

Жуулчид, үйлчлүүлэгчдийн санал, хүсэлт, гомдлыг хүлээн авч шаардлагатай гэж үзвэл удирдлагад мэдэгдэж оновчтой шийдвэр гаргах

Харьяалах албан тушаалтны санал хүсэлт, гомдлыг хүлээн авч зохих шийд гаргах, тэдгээрийн ажлын гйүцэтгэлд хяналт тавих, үүрэг даалгавар өгөх






MSOffice, Access программ дээр ажиллах бүрэн чадвар


Аливаа байдалд оновчтой шийдвэр гаргах чадвар

Харилцааны ур чадвар

Бусад ур чадвар Ажлын үр дүн

Компанийн үйлчилгээ, үйл ажиллагааг олон улсын стандартад тохирсон болохыг батлах гэрчилгээ

Жуулчид, үйлчлүүлэгчдийн ирүүлсэн талархлын захидал, илгээмж


20

Тус компанийн дотоодын зах зээлд эзлэх хувь хэмжээний өсөлт

Хэтийн зорилгын биелэлт

Маркетингийн менежерийн ажлын тодорхойлолт Байгууллагын нэр ‚BONUS” ХХК ний Хэлтсийн нэр Маркетингийн хэлтэс Овог Нэр Шууд харъяалагдах албан тушаалтан

Одоогийн байдлаар байхгүй Харилцах албан тушаал

Захирал



Хүний нөөцийн менежер

Санхүүгийн менежер Ажлын зорилго

Компанийн зорилгыг биелүүлж үр дүнтэй ажиллахад компанийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнэ, борлуулалт, урамшууллыг зах зээлийн хэрэгцээнд оновчтой төлөвлөн зохион байгуулж, удирдан явуулах


Гадаад болон дотоодын зах зээлийн шинэ хэрэгцээг судлах

Компанийн болон бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний зар сурталчилгааны асуудлыг шийдвэрлэх

Гадаад болон дотоодын зах зээл дээр урамшууллын үйл ажиллагаа явуулах

Компанийн нэр хүндийг дээшлүүлэх үндсэн үйл ажиллагаа Шаардагдах боловсрол






Бусадтай харилцах чадвар




Компанийн үйл ажиллагаа эрхэлж буй салбарт эзлэх компанийн хувь хэмжээний өсөлт

Аялал жуулчлалын цогц үйлчилгээний нийт үнийн дүнгийн бууралт


21

Гадаад болон дотоодын зах зээл дээр хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдийн эрэлтийн өсөлт

Гадаад орон болон улс дотоодод өөрийн компаний бүрэн эрхт төлөөлөлч болон бие даасан салбар компанитай болох

Хүний нөөцийн менежерийн ажлын тодорхойлолт Байгууллагын нэр ‚BONUS” ХХК ний Хэлтсийн нэр Хүний нөөцийн хэлтэс Овог Нэр Шууд харъяалагдах албан тушаалтан


Судлаач

Хуулийн зөвлөх Харилцах албан тушаал

Захирал




Санхүүгийн менежер Ажлын зорилго

Компанийн зорилгыг биелүүлэхэд оновчтой хүний нөөцийн төлөвлөлт хийх ,ажиллах хүчний хэрэгээг тодорхойлох шаардлагатай сургалт семинарыг явуулах, хүний нөөцийн зорилгод чиглэсэн бодлого боловсруулах,цалингийн систем боловсруулах.


Гадаадын түншүүдтэй харилцаж нэмэлт захиалга хүлээн авах гэрээний төсөл боловсруулж, батлуулах

Аялал жуулчлалын мэдээллийн нэгдсэн тогтолцоог бүрдүүлэх зорилго бүхий вебийг байгуулж, үйл ажиллагааг бүрэн удирдан явуулах

Гадаад болон дотоодын түншүүдийн хамтын ажиллагааны талаарх санал хүсэлт, гомдол, шаардлагыг хүлээн авч, удирдлагад танилцуулан зохих шийдвэр гаргах









Бусадтай харилцах чадвар


22


Хүний нөөцийн талаар оновчтой бодлого боловчруулах

Гадаадын захиалагчдын өсөлт

Жуулчид, үйлчлүүлэгчдийн ирүүлсэн талархлын захидал, илгээмж

Тус компаний дотоодын зах зээлд эзлэх хувь хэмжээний өсөлт

Хэтийн зорилгын биелэлт.

Хүний нөөцийн сургалтын хөтөлбөр

зохион байгуулах

Хүснэгт-12

Арга Давуу тал Сул тал 1. Лекц -Тод маш тодорхой илэрхий

- Маш олон хүнд нэг зэрэг их хэмжээний мэдээлэл өгнө - Сонсогчдод материалаа урьдчилан тарааж болдог - Хямд төсөр

- Хэлэлцүүлэг явагддаггүй учир амархан мартана - Заримдаа үр дүг муу - Илтгэх чадвар их шаарддаг - Суралцагчийн хүлээн авах чадвар хурдан байхыг шаарддаг.

2. Бүлгээр хэлэлцэх - Суралцагчид нь жижиг бүлэгт хуваагдвал үр дүн сайн - Суралцагч бүр өөрийн санаа бодлыг чөлөөтэй илэрхийлдэг - Олон санааг нэгтгэн үр дүнтэй санаа бий болгоно

- Зарим тохиолдолд сэдэвээсээ хазайдаг - Зарим тохиолдолд удирдагчид хэлэлцүүлгийг хэрэгтэй зүйлд нь чиглүүлж чаддаггүй

3. Дүрд тоглох - Хэрэв нөхцөл байдал бодит байгуулагынхтай төсөөтэй байвал үр дүнтэй - Суралцагчид өөрийн үйл хөдлөлийг нүдээрээ хардаг учир өөртөө итгэх байдал бий болно. - Хүмүүсийн хоорондын харилцааны ур чадвар хөгждөг

- Суралцагчид жүжигчид биш учир дүрийг тэр бүр оновчтой гаргадаггүй - Заримдаа суралцагчид болж буй зүйлийг бодитой хүлээж авдаггүй. - Хяналт тавихгүй бол хүссэн үр дүнд хүрэх боломжгүй

4. Жишээн дээр суралцах - Өгөгдсөн нөхцөл байдал ихэвчлэн маш сонирхолтой байдаг - Эцсийн зөв шийдвэрт хүрэхгүй ч гэсэн олон тооны шийдлийг бүлгээрээ хэлэлцдэг - Үр ашигтай харилцах, шийдвэр гаргалтанд нөлөөлдөг төрөл бүрийн хүчин зүйлүүдийг үнэлэх, бодит амьдралд шийдвэр гаргах зэрэг суралцагчдын чадвар хөгждөг

- Суралцагчдын ажилтай холбоогүй эсвэл ажил дээр нь хэрэг болохооргүй бол үр дүнгүй - Хугацаа их шаарддаг - Суралцагч болон багшаас их чадвар шаарддаг - Тодорхой шийдвэрт хүрч чадахгүй тохиолдолд суралцагчид сонирхолгүй болох талтай.

5. Асуудал шийдвэрлэх - Шууд буцах холбоотой - Мэдээлэл цуглуулах шийдвэр гаргах явцад удирдлагын болон хяналтын ур чадвар хөгждөг

Зөв хариултыг тодорхойлоход багш өндөр түвшинд бэлтгэгдсэн байхыг шаардана


23

Хүний нөөцийг бүрдүүлэх шилж сонгох

Зураг-2

Хүний нөөцийн бодлого

Байгууллагын зорилгын нэгэн зорилт болох хүний нөөцийг хэрхэн үр дүнтэй ашиглах гэдэг нь нилээд чухал зүйл юм.

Áàéãóóëëàãûí çîðèëãî

Èðýýä¿éí ¿éë àèæëãààíû ä¿í

ÕÍ-èéí ä¿ð òºðºõºä ¿íýëãýý õèéõ

ÕÍ-èéí õýðýãöýýã ¿íýëýõ

ÕÍ-í èðýýä¿éä ÿìàð áàéõûã ¿íýëýõ

ÕÍ-èéí òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëàõ

Ýðýëò õýðýãöýý Õàíãàëò íèéë¿¿ëýëò

ÕÍ-èéí õýðýãöýýíèé õàíãàëòûã õàðüöóóëàõ

Èë¿¿äýëòýé: - ÕÍ-èéí á¿ðä¿¿ëýëòèéã õÿíàõ - Øèëæèëò õºäºëãººíèé òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëàõ - Õàãàñ öàãèéí àæèë ýðõëýëòèéã áàãàñãàõ - Ñàéí äóðààð íü àæëààñ ãàðãàõ

Äóòàãäàëòàé:

- Ýëñ¿¿ëýëòèéí á¿ðýí ñóðãàëòûí òºëºâëºãºº áîëîâñðóóëàõ - Àæëûí öàãèéã íýìýãä¿¿ëýõ - Õàãàñ öàãèéí àæèë ýðõëýëòèéã íýìýãä¿¿ýëýõ - Ýðò òýòãýâýðò ãàðàõ÷ã áàãàñãàõ - Øèíýýð õ¿í õ¿÷ á¿ðä¿¿ëýõ - Ñóðãàëòûí ïðîãðàììûã ýð÷èìæ¿¿ëýõ


24

Хүний нөөцийн талаар “BONUS” ХК-ний хувьд тавигдаж байгаа зорилт бол эрэхэм зорилго, зорилт бодлого, стратегитай нягт уялдуулан хүндээ чиглэсэн үйл ажиллагааг хүний нөөцийн удирдлагын арга зүйг ашиглан явуулсанаар өрсөлдөх чадвар бүхий боловсон хүчнийг бүрдүүлэх төлөвшүүлэх явдал юм. Дээрх стратегит хүрэхийн тулд дараах бодлогыг баримталж ажиллах шаардлагатай. Үүнд: 1. Компаний өөрчлөлт, хөгжлийн шаардлагад нийцсэн орчин үеийн хүний

нөөцийн удирдлагын арга зүйг хэрэгжүүлэх замаар өмнөө тавьсан зорилго, зорилтыг хэрэгжүүлэх, үйл ажиллагааны эцсийн үр дүнг дээшлүүлэх.

2. ХН-ийг таван жилийн хугацаагаар төлөвлөх 3. Байгууллагынхаа албан тушаалын шатлал бүхэнд ажилтныг ажилд авах,

шилж сонгох журам боловсруулж мөрдсөнөөр хамгийн өндөр ур чадвар мэргэжилтэй хүмүүсийг авч ажиллуулах.

4. Ажиллагсадын ажлын гүйцэтгэл, цалин урамшуулал, шагналын тогтолцоог боловсронгуй болгосоноор ажилдаа сэтгэл ханамжтай, өндөр сэтгэгдэлтэй ажиллах нөхцлийг бүрдүүлэх.

5. Ажиллагсадын хэрэгцээ шаардлага, дотоод нөөц боломжид тулгууралсан сургалт, хөгжлийн хөтөлбөр боловсруулах.

6. Ажилтнуудын албан тушаал ажил мэргэжлийн өсөлтийг төлөвлөх. 7. Ажиллагсадын нийгмийн баталгааг ханга, ажиллагсадыг хөдөлмөрт

идвэхижүүлэх.

Байгууллагыг хөгжүүлэх үйл ажиллагааны үр дүнг дээшлүүлэхэд чиглэсэн ХН-ийн удирдлагын бодлогыг байгууллагын стратегийн төлөвлөлттэй уялдуулан боловсруулж, хэрэгжүүлэх шаардлагатай гэж үзэж байна.


25

Санхүүгийн төлөвлөгөө

1. Үйлчилгээний орлогын прогноз /2003.10.01 – 2004.10.01/ Хүснэгт 13

Үйлчилгээ Үйлчил- гээний тариф

10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Үндэсний урлаг соѐлын

урлаг тоглолт

10.000¥ 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0 60.0

Нийтийн үзвэр

үйлчилгээ

70000¥ 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0 4.200.0

Худалдаа үйлчилгээ

14000¥ 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0 840.0

Ирсэн жуулчдыг түр байрлуулах

150$ 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0 10.440.0

Гэрээт базуудад хүргэж өгөх

200$ 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0 13420.0

Хурал семинар зохион

байгуулах

500000¥ 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0 2.00.0

Цанын байзуудтай гэрээгээр ажиллах

Гадаад 20$

1.392.0

1.392.0

1.392.0

1.392.0

-

-

-

-

-

-

-

Дотоод 5000¥

4.000.0 4.000.0 4.000.0 4.000.0 - - - - - - -

Машин тоног төхөөрөмжээр хангах

45$ 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0 8.352.0

Бүгд 39.812.0 45.204.0 45.204.0 45.204.0 45.204.0 39.812.0 39.812.0 39.812.0 39.812.0 39.812.0 39.812.0 39.812.0

НӨАТ(15%) 5.971.800 6.780.600 6.780.600 6.780.600 6.780.600 5.971.800 5.971.800 5.971.800 5.971.800 5.971.800 5.971.800 5.971.800

үйлчилгээний орлого

33.840.200 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400

33.840.200 33.840.200 33.840.200

33.840.200 33.840.200 33.840.200 33.840.200


26


27

2. Зардлын тооцоо

1.Цалингийн зардал Хүснэгт 14

¹ Албан

тушаал Орон тоо

Сарын дундаж цалин

НДШ, ЭМД 19%

Сарын салингийн

сан

Жилийн салингийн

сан 1 Гүйцэтгэх

захирал

1 180000 34200 145800 1749600

2 Хүний нөөцийн менежер

1 150000 28500 121500 1458000

3 Маркетингийн менежер

1 150000 28500 121500 1458000

4 Үйл ажиллагааны менежер

1 150000 28500 121500 1458000

5 Санхүүгийн менежер

1 150000 28500 121500 1458000

6 Ня-бо 1 150000 28500 121500 1458000

7 Нарийн бичиг 1 135000 25650 109350 1312200

8 Зохион байгуулагч

3 135000 25650 328050 3936600

9 Судлаач 1 135000 25650 109350 1312200

10 Орчуулагч 5 140000 26600 567000 6804000

11 Хөтөч 7 120000 22800 680400 8164800

12 Жолооч 6 120000 22800 583200 6998400

13 Операторчин 2 140000 26600 113400 1360800

14 Тогооч 5 100000 19000 405000 4860000

15 Цахилгаанчин 1 90000 17100 72900 874800

16 Мужаан 1 90000 17100 72900 874800

17 Цэвэрлэгч 10 80000 15200 648000 7776000

18 Манаач 3 80000 15200 194400 2332800

Бүгд 50 5005000 950950 4054050 48648600


29

2.Тоног төхөөрөмжийн зардал

Хүснэгт 15

¹ Тоног төхөөрөмжийн нэр Тоо ширхэг Нэгжийн үнэ Нийт өртөг

А Авто төхөөрөмж

1 Автобус 2 50 000 000 100 000 000

2 Суудлын машин 6 20 000 000 120 000 000

3 Компьютер 10 500 000 5 000 000

Б Ахуйн хэрэглээний зүйл

4 Телевизор 20 150 000 3 000 000

5 Хөргөгч 20 100 000 2 000 000

6 Хөгжим 20 60 000 1 200 000

7 Ор 60 20 000 1 200 000

8 Сандал 40 2 000 80 000

9 Толь 20 2 000 40 000

10 Ширээ 40 5000 200 000

11 Шкаф 20 30 000 600 000

12 Хивс 20 30 000 600 000

13 Гудас 60 3 000 180 000

14 Бүтээлэг 60 2 000 120 000

15 Халаагуур 20 10 000 200 000

16 Хулдаас 100м 2 500 250 000

17 Ширээний гэрэл 60 2 000 120 000

18 Үнсний сав 40 500 20 000

19 Сэнс 30 4000 120 000

20 Утас 10 3000 300 000

В Гал тогооны хэрэгсэл

21 Халбага 100 100 10 000

22 Сэрээ 100 100 10 000

23 Хутга 50 1000 50 000

24 Аяга 100 200 20 000

25 Таваг 100 200 20 000

26 Халуун сав 20 2000 40 000

27 Ус буцалгагч 10 5000 50 000

28 Лисва 5 80 000 400 000

29 Хийн зуух 5 20 000 100 000

30 Хувин 10 500 5000

31 Усны сав 5 500 2500

32 Талх шарагч 5 10 000 50 000

33 Шарх шүүгээ 5 40 000 200 000

34 Гурлын мод 10 2000 20 000

35 Жигнүүр 8 1000 8000

36 Ширээний бүтээлг 50 1500 75 000

37 Бусад

Нийт 235 690 500

3. Цахилгаан эрчим хүчний зардал = 39х24х30х49х12=14 394 240 4. Уур дулааны зардал= 175500x6=1 053 000 5. Бичиг хэргийн зардал= 800000x12=360 000 6. захиргаа аж ахуйн зардал=200 000


30

7. Холбооны зардал

Хүснэгт 16 Утасны тоо

Нэгжийн мин тариф

Сарын хэрэглээ/мин/

Сарын нийт зардал

Жилийн нийт зардал

Суурин хол

Үүрэн хол

Хот хоор

Улс хор

Суурин хол

Үүрэн хол

Хот хоор

Улс хор

6 7 ¥ 50¥ 150¥ 250¥ 1000 500 500 500 267000 3204000 8. Удирдлагын зардал

Хүснэгт 17 Зардлын нэр Хэмжих нэгж Хэмжээ Нэгжийн

зардал Сарын нийт зардал


Шатхуун Литр 180 500 1800000 14 400 000

Факс Нэгж 50 100 150000 1 800 000

Нийт 16 200 000

9. Тээврийн зардал

Хүснэгт 18

Зардлын нэр

Тоо ширхэг Ачааны хэмжээ

Явах зай 1өдрийн зардал

Автобус 2 1.5Тн*2 150*2=300 30 000 10 000 000

Суудлын машин

6 500кг*6 40*6=120 15 000 5 000 000

Нийт 15 000 000


31

10. Хөдөлмөр хамгаалалтын зардал

Хүснэгт 19 ¹ Хамгаалах

хэрэгсэл Норм Хэрэгцээ

жилд/ш/ Нэгжийн үнэ


1 Өмд 1/2жил 48 2000 96000

2 Цамц 1/2жил 48 2500 120000

3 Гутал 1жил 20 10000 200000

4 Маск 14хоног 500 100 52000

5 Резин бээлий

6сар 520 300 171600

6 Бээлий 1жил 570 200 100000

Нийт 739 600

11. ариун цэврийн зардал

Хүснэгт 20

Зардлын нэр

Хэрэглээ Хэмжээ Нэгжийн зардал

Сарын зардал

Жилийн зардал

Гарын саван

15өдөр 10 200 4000 48000

00 цаас 15 өдөр 10 200 4000 48000

Алчуур Сар 20 500 10000 120000

Ариутгах бодис

өдөр 15 200 10000 120000

Угаалгын нунтаг

сар 4 2000 8000 96000

Нийт 324 000

12. Элэгдэл хорогдлын зардал

Хүснэгт 21 ¹ Үндэсэн

хөрөнгийн нэр

Тоо /ш/ Өртөг Сарын элэгдэл

Жилийн элэгдэл

1 Автобус 2 100 000 000

10 000 120 000

2 Суудлын машин

6 120 000 000

12 000 144 000

3 Компьютер 10 5 000 000 5000 60 000

4 Хийн зуух 5 100 000 100 1200

5 Ус бусалгагч

10 50 000 500 5000

6 Лисва 5 400 000 400 4000

7 Хөргөгч 20 2 000 000 2000 24 000

8 Телевизор 20 3 000 000 3000 36 000

Нийт 32850 394 200


32

13.Бусад зардал

Хүснэгт 22

Зардлын нэр Хэмжих нэгж

хэмжээ Нэгжийн зардал

Сарын зардал

Жилийн зардал

Зар сурталчилгаа

сек 10 50000 500 000 6 000 000

Зардлын төсөв Хүснэгт 23

¹ Зардлын нэр Жилийн нийт зардал 1 Цалингийн зардал 48 648 600

2 Тоног төхөөрөмжийн зардал 235 690 500

3 Цахилгаан эрчим хүчний зардал 14 394 240

4 Уур дулааны зардал 1 053 000

5 Бичиг хэргийн зардал 200 000

6 Захиргаа аж ахуйн зардал 3 204 000

7 Холбооны зардал 14 400 000

8 Удирдлагын зардал 16 200 000

9 Тээврийн зардал 15 000 000

10 Хөдөлмөр хамгаалалтын зардал 739 600

11 Ариун цэврийн зардал 324 000

12 Элэгдэл хорогдлын зардал 394 200

13 Бусад зардал 6 000 000

Нийт 339 061 140


33

Мөнгөн гүйлгээний төлөвлөгөө Хүснэгт 24

Үзүүлэлтүүд

10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Эхний үлдэгдэл

- 134.018.747

163.827.994

193.637.241

223.446.488

253.255.735

283.064.982

313.049.729

343.0.34.476 373.0.19.223

403.003.970 432.988.717

Үйлчилгээний Орлого

38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400 38.423.400

Хөрөнгө оруулалт

340 сая

Зарлага

ХО-аа нөхөх

28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333 28.333.333

1 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050 4054050

2 235690500 - - - - - - - - - - -

3 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520 1199520

4 175500 175500 175500 175500 175500 175500 175500 - - - - -

5 80000 80000 80000 80000 80000 80000 80000 80000 80000 80000 80000 80000

6 16600 16600 16600 16600 16600 16600 16600 16600 16600 16600 16600 16600

7 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0 267.0

8 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0 1350.0

9 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0 1250.0

10 61633 61633 61633 61633 61633 61633 61633 61633 61633 61633 61633 61633

11 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0 27.0

12 32850 32850 32850 32850 32850 32850 32850 32850 32850 32850 32850 32850

13 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

Эцсийн үлдэгдэл

134.018.747

163.827.994

193.637.241

223.446.488

253.255.735

283.064.982

313.049.729

343.0.34.476

373.0.19.223 403.003.970

432.988.717 462973464


35

Зардлын шинжилгээ Хүснэгт 25

Тогтмол зардал 315 158 340

Цалингийн зардал 48 648 600

Тоног төхөөрөмжийн зардал 235 690 500

Цахилгаан эрчим хүчний зардал 14 394 240

Уур дулааны зардал 1 053 000

Бичиг хэрэгийн зардал 200 000

Холбооны зардал 14 400 000

Хөдөлмөр хамгаалалын зардал 739 600

Ариун цэвэрийн зардал

324 000

Хувьсах зардал 23 902 800

Захиргаа аж ахуйн зардал 3 204 000

Удирдлагын зардал 16 200 000

Тээврийн зардал 15 000 000

Элэгдэл хорогдлын зардал 394 200

Бусад зардал 6 000 000

Нийт зардал 339 061 140

Тус төсөлийн хэрэгжих хугацаа 3 жил бөгөөд

эхний 1 жилийн зардлын тооцоог хийсэн

бөгөөд энэ 1 жилийн хугацаанд анх хөрөнгө

оруулсан зардлаа нөхөж чадаж байгаа.

Үүнийг доорх тооцоогоор илэрхийлж байна:

АШИГ = ОРЛОГО -

ЗАРЛАГА

Хөрөнгө оруулалтаа 50%-ийг нь гадны хөрөнгө

оруулалт, 30%-ийг нь банкны зээлээр, 20%-ийг

нь өөрсдийн хөрөнгө буюу эзэмшигчийн өмчөөр

бүрдүүлíý.

50% - 169530570 30% - 101718342 20% - 67812228 áàéíà.


04

Documents

Transcript of 04