8/20/2019 02 Bölüm Işletim Sistemlerine Giriş

http://slidepdf.com/reader/full/02-boeluem-isletim-sistemlerine-giris 1/5

İşletim Sistemleriİşletim sistemi bilgisayarın tüm donanım ve yazılımlarını

denetleyen temel yazılımdır. Bilgisayarı oluşturan donanım ürünlerininyazılım ürünleri ile bir arada çalıştırılmasını sağlar. Bilgisayar güçdüğmesine basılıp, açıldığında BIOS yazılımı araılığıyla donanımaygıtları denetlenir ve dis!te !ayıtlı işletim sistemi yü!lenir. BIOS,temel bir yazılım olara! İşletim sistemini yü!leme g"revini de üstlenir.

İşletim sistemi işlevini "rne!leme! gere!irse, !lavyede basılantuşların e!randa g"rüntülenmesi, #are ile tı!layara! yapılan dis!e !ayıtişlemini ya da yazılan bir belgenin yazııya g"nderilmesi işlemini yapanyazılımdır. Bu işlemleri yapar!en !ullanıının !ullandığı donanım veyazılımlar arasında!i iletişimi sağlar. $"rünen yüzüyle, s"zü!%işlemiprogramı çalıştırır, !lavyede basılan tuşu algılayıp e!randa bildiğimiz

!ara!terler biçimine d"nüştürür, g"rüntüde!i verileri dis!e !aydeder,yazııdan ayarlanan biçimi ile !ağıda d"!ülmesini sağlar. &r!a plandaise işlemiyi'()*+, "n belleği'(ae+, rastgele erişimli belleği'-&+,veriyollarını'B*S+, ele!troni! !artları, yan belle!leri'/ard dis!, 0is!et,(0 vb.+ !ullanara! verilen !omutları yerine getirir. İşletim sistemininbaşarısı bu işlemleri1 doğru, yalın ve verimli olara! bir y"netmesi iledeğerlendirilir.

Bilgisayarların gelişimi işletim sistemlerinin gelişimini dezorunlu !ılmıştır. İşletim sistemleri, bilgisayarların yaygınlaşması ilebirli!te daa !olaylaşmaya, daa g"rselleşmeye başlamıştır. Satır

!omutlu olan işletim sistemleri, "ne aintos Mac OS, ardındaniroso#t #irmasının 2indo3s ve 4açı! !ayna! !odlu5 orta! bir yazılımolara! geliştirilen 6inu78la birli!te g"rsel'gra#i! tabanlı+ işletimsistemlerine d"nüşmüştür. İşletim sistemlerini gruplar!en satır!omutlu ve g"rsel'$ra#i! tabanlı+ ayrımının yanında bir de te!!ullanıılı%ço! !ullanıılı ayrımı yapılabilir. 9o! !ullanıılı işletimsistemlerinde, birden ço! !ullanıı aynı anda ya da #ar!lı zamanlardaaynı bilgisayarı, !endilerine "zel ayarlar, izinler ve dosyalarla!ullanabilir.

İşletim sistemlerinin bazıları ayrımlara g"re, aşağıda!i tabloda

g"sterilmiştir.:e! ;ullanıılı 9o! ;ullanıılı

Satır ;omutlu 0os, OS<=, 2arp *ni7, >ovell, Solaris$"rsel'$ra#i! :abanlı+ 2indo3s ?@<?A<e 2indo3s >:<=<C),

6inu7$ünümüzde yaygın olara! !ullanılma!ta olan i!i işletim sistemi

6inu7 ve 2indo3s C)8dir.

=A

8/20/2019 02 Bölüm Işletim Sistemlerine Giriş

http://slidepdf.com/reader/full/02-boeluem-isletim-sistemlerine-giris 2/5

DOS İŞLETİM SİSTEMİ

Dis! Operating System8in '0is! işletim Sistemi+ !ısaltmasıdır.Satır !omutlu bir işletim sistemidir. 0OS, metin ':e7t+ tabanlı bir

arabirime saiptir. D!ranı =@7A !ara!terli! bir g"rünüm alanındanoluşur. IB tara#ından geliştirilen !od1 IB%0OS, iroso#t tara#ındangeliştirilen !od1 S%0OS olara! adlandırılır. E??@ yılında 2indo3s ?@piyasaya sürülüneye !adar en ço! !ullanılan işletim sistemiydi.

0osya adlarında en #azla A !ara!ter, uzantılarında ise F!ara!tere !adar izin veren bir adlandırma yapısı vardır.

Satır !omutlu yapıya alış!ın olanlar için 2indo3s ?@<?A<esürümlerinde 0onatılar altında 4S%0OS !omut istemi5 seçeneği veaçılışta 0OS !ipinde başlat seçeneği sunulmuştur.

DOS komut yapısı ve komut örneği0os !omutlarını bilgisayara verir!en, !omutların yazılımı

'Syntax+ yanında, bir ta!ım !urallar vardır. Bu !urallara uymazsanızbilgisayar sizi anlayamayaağı için ata uyarısı verir. $enel olara!1

!"#$OM%T  G>&DH, G)&-&D:-D6D-H D>:D-

Satır !omutlu işletim sistemlerinde bilgisayara !omut yazdı!tansonra onaylama! için Dnter tuşuna basılır.rne! ;omutJ 0osya listeleme! için !ullanılan1 0I-*zantısı DCD olan dosyaları listeleme! için 0I- K.DCD

*zantısı adının il! üç ar#i 2in olan dosyaları say#a say#a listeleme!için 0I- 2inK.K <p !ullanılır.Bu !ullanımda ;O*:'0I-+, >&D'2inK.K+, )arametreler '<p+ olara!!ullanılmıştır. Bir !omuta iliş!in tüm parametreleri "ğrenme! için!omutun yanına <L yazılır. 1rne!J 0I-<L

&rtı! !ullanılmayan 0OS işletim sistemi, 2indo3s işletimsistemi sorunları yaşandığında !urtarıı olara! ve !urulum sırasındazaman zaman !ullanılma!tadır.

Linux İşletim Sistemi

6inu7, ço! !ullanıılı ve ço! g"revli uni7 türevi bir işletimsistemidir. 6inu7, Internet üzerinde ilgili ve mera!lı birço! !işitara#ından orta! olara! geliştirilme!te olan ve başta IB%)( uyumlu!işisel bilgisayarlar olma! üzere birço! plat#ormda çalışabilen veerangi bir maliyeti olmayan bir işletim sistemidir.

6inu7, &ndy :annenbaum tara#ından geliştirilmiş olan ini7işletim sistemine dayanma!tadır. 6inus :orvalds boş zamanlarındaini7Mten daa iyi bir ini7 işletim sistemi yaratma! düşünesiyleE??E &ğustos sonlarında il! çalışan 6inu7 çe!irdeğini oluşturdu. @D!im E??E tariinde .= sürümü 6inu7 il! de#a tanıtıldı. 6inus,omp.os.mini7 aber grubuna g"nderdiği yazıda yeni bir işletim

=?

8/20/2019 02 Bölüm Işletim Sistemlerine Giriş

http://slidepdf.com/reader/full/02-boeluem-isletim-sistemlerine-giris 3/5

sistemi geliştirme!te olduğunu ve ilgilenen er!esin yardımınıbe!lediğini yazmıştı. Bu tariten sonra ızla büyüyen linu7 günümüzdemilyonlara !ullanııya ulaşmıştır.

:üm uni7 türevlerinde olduğu gibi satır !omutlu bir yapısıvardır. $eliştirilen birço! program ile g"rsel bir arayüze !avuşmuştur.'CNreeA,Corg,$nome,;0D+

9alışma alanı olara! sunuular ve yü!se! !apasiteli işistasyonları temel alınsa da günümüzde evlerde ve iş yerlerinde deraatça !ullanılabilir ale gelmiştir. 0ağıtımlarla gelen ve günlü!ayatta itiyaç duyabileeğimiz birço! pa!eti barındırma!tadır. Bunlar1

Internet pa!etleriJ 2eb tarayııları, e%posta, ir, msn, iP , vb.O#is pa!etleriJ !o##ie, openo##ie, vb$eliştirme araçlarıJ &nQuta, Puanta, !develop vb.

$ra#i! )a!etleriJ $imp, gtumb vb.Ses pa!etleriJ 7mms, !d vb.Oyun pa!etleriJ Pua!e, so!oban vb.

Bu işletim sistemin ile 2DB, Dle!troni! )osta, Ntp, vb. internetsunuu izmetleri !olay ve ızlı bir şe!ilde verilebilme!tedir. ;işiselbilgisayarınızı em !işisel gere!sinimleriniz 'İnternete erişme!, D%posta adresinizi denetleme!, müzi! dinleme!, #ilm izleme! vb, işler+için !ullanır!en em de aynı anda bir sunuu '2eb, D%)osta,veritabanı+ olara! !ullanabilmenizi sağlar.

6inu7 dünyanın üzerinde üretsiz olara! azırlanan birço!dağıtımdan oluşma!tadır. Bu dağıtımlara 333.linu7iso.org sitesindenulaşılabilir.

6inu7 lisans s"zleşmesine geliştirilen yazılımlar, geliştiriininazırladığı pa!etin !ayna! !odlarıyla yayınlanma! ve dağıtılma!zorundadır. Bu nedenle 6inu7 açı! !ayna! !odlu bir işletim sistemiolara! tanımlanma!tadır. Bu y"ntem ile dünya üzerinde!i er!esgelişmelerden anında aberdar olma!ta ve oluşan problemlerigeliştiriiye ızlı bir şe!ilde iletebilme!tedir.

6inu78u bilgisayarınızda ayıraağınız bir dis! alanı üzerine!urabileeğiniz gibi, te! (08li! 6inu7 dağıtımları ile de iç !urulumyapmadan 6inu7 !ullanabilirsiniz. ';nopi7+

6inu7 aynı bilgisayarda birden #azla işletim sisteminideste!leme!tedir. Bu sayede bilgisayarınızda em 6inu7 em de2indo3s ya da bir baş!a işletim sistemini 'aynı anda olmama!!oşuluyla+ !ullanabilirsiniz.E

E

 ttpJ<<333.belgeler.org<lis<arive%tl!g%lis.tml  adresinden alıntılaryapılmıştır.

F

8/20/2019 02 Bölüm Işletim Sistemlerine Giriş

http://slidepdf.com/reader/full/02-boeluem-isletim-sistemlerine-giris 4/5

Microso&t 'in(o)s *+ İşletim Sistemi S,r,mleri

-. 'in(o)s *+ /ome E(ition0Ev S,r,m,1

Bir ev !ullanıısının gere!sinimlerine yanıt veree! "zelli!te birsürümdür.

2. 'in(o)s *+ +ro&essional E(ition0+ro&esyonel S,r,m1

İş yerleri için düşünülmüş, bir iş yerinin gere!sinimlerini!arşılama! üzere sunuular, yü!se! güvenli! ve gelişmiş ço! !ullanıılı"zelli!leri barındıran bir sürümdür.

3. 'in(o)s *+ 45 6it

R%Bit Sürümü yeni nesil 2indo3s tabanlı uygulamalar için"lçe!lenebilir, yü!se! per#ormanslı bir ç"züm sağlar. Büyü! Belle!

0esteği, Intel Itanium işlemilere uygunlu!, birden #azla işlemi ileçalışma olana!ları sağlar. Birli!te çalışma uyumluluğu ile aynı zamandaF=%bit uygulamaların çalışabileeği bir plat#orm sunar.

5. 'in(o)s *+ Ta7let + E(ition

:ablet )(8lerde çalışması için geliştirilmiştir. 2indo3s C))ro#essional esas alınara! ve geliştirilere! oluşturulan 2indo3s C):ablet )( Ddition, el yazısı notları ve ses girişleri oluşturmanızı,sa!lamanızı ve iletmenizi sağlayan yeni ve gelişmiş el yazısı ve sestanıma beerileri sunuyor.

'in(o)s *+ +ro&essional E(ition0+ro&esyonel S,r,m,18ın/ome E(ition0Ev S,r,m,18(an ,st,n yanları

• *za!tan asaüstüJ alnıza 2indo3s C) )ro#esyonel8de bulunanbir "zelli!tir. Bu "zelli! sayesinde bilgisayarınızı 2indo3s tabanlıbaş!a bir bilgisayardan bağlanara! !ullanabilee! şe!ildeayarlayabilirsiniz. Bir dosyayı evde mi unuttunuzL anınızda birdizüstü bilgisayar taşıma! istemiyor musunuzL *za!tan asaüstü"zelliği bilgisayarınıza er yerden erişim olanağı sunuyor.

• 2indo3s C), bir 2indo3s et!i alanına bağlanmanıza ve bu et!i

alanında çalışabilmenize izin verdiğinden, o!ul ya da o#is ağları gibibüyü! ağlara bağlanma! isteyen !ullanıılar için en iyi ç"zümdür

• 2indo3s C) )ro#esyonel8de bulunan ana! 2indo3s C) DvSürümü8nde olmayan Ti#releme 0osya Sistemiyle'DNS+,dosyalarınızı ve !las"rlerinizi şi#releyere! "nemli bilgileriniziırsızlara ve bilgisayar !orsanlarına '/a!er+ !arşı !oruyabilirsiniz.;ısıtlı 0osya Drişimi de yalnıza )ro#esyonel sürümünde bulunanbir "zelli!tir. Bu "zelli!le istediğiniz dosya, uygulama ve diğer!ayna!lara erişimi !ısıtlayabilirsiniz.

FE

8/20/2019 02 Bölüm Işletim Sistemlerine Giriş

http://slidepdf.com/reader/full/02-boeluem-isletim-sistemlerine-giris 5/5

• 2indo3s C) )ro#esyonel verileri yede!leme ve geri yü!lemede DvSürümü8ne g"re daa sağlam ç"zümler sunar.

• Birden #azla !işisel bilgisayar bulunan ortamlarda gelişmiş ağ

!ullanımı sağlar.• Internet In#ormation Servies 'IIS+, !işisel 3eb sitelerini

barındırmanızı ve y"netmenizi sağlayan bir 2indo3s C))ro#esyonel "zelliğidir.

• 9o!lu işlemi !ullanan sistemlere y"neli! deste! sunar.

• 0aa #azla belle! deste!ler.

• >:NS dosya sistemi sayesinde daa #azla güvenli! sağlar.

F=