İ YERİNDE KADIN ARATIRMASI...ARATIRMA HAKKINDA 2012 ubat ayında PERYÖN web sayfasında yer alan...
Transcript of İ YERİNDE KADIN ARATIRMASI...ARATIRMA HAKKINDA 2012 ubat ayında PERYÖN web sayfasında yer alan...
2012
İŞ YERİNDE KADIN ARAŞTIRMASI
RAPORU
Mart, 2012
ARAŞTIRMA HAKKINDA
2012 Şubat ayında PERYÖN web sayfasında yer alan “İş
Yerinde Kadın Araştırması”, Dernek üyeleri ve iletişim veri
tabanında bulunan yaklaşık 25.000 kişiye iletilen on-line
anket formu aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Ankete toplam
131 kişi katılmıştır.
Ekteki raporda, ankete verilen cevaplardan elde edilen
bilgiler doğrultusunda hazırlanan grafik ve değerlendirmeler
yer almaktadır.
Ankete katılımınızı için bir kez daha teşekkür ederiz.
PERYÖN Bilgi Yönetimi Grubu
Araştırmanın Amacı;
Çalışma hayatında kadın çalışanların karşılaştıkları kariyer problemlerini tespit etmek.
Alt amaçlar;
• Çalışma hayatında kadınlara yönelik pozitif ayrımcılık uygulama oranı
• Kadın istihdamına yönelik engeller
• Kadın istihdamına yönelik yasal düzenlemeler ile ilgili algı
konusunda veri elde edilmesi
ÖZET BULGULAR • Türkiye’de kadın istihdamının düşük olmasının nedenleri “iş ile evdeki
sorumluluklar arasında tercih yapma baskısı” (% 69), çocuk sahibi
olduktan sonra işten ayrılma (% 55), ailelerin kız ve erkek çocuklara kariyer
konusunda farklı eğitim vermesi, yönlendirmesi (%51) olarak belirlenmiştir.
• Araştırma verilerine göre, kadınların istihdama katılmasını engelleyen
faktörler ise eşinin kazancını yeterli bularak çalışmama (%29), evlenerek
işten ayrılma (%26), iş başvurularında erkeklerin tercih edilmesi (% 26),
eğitimde fırsat eşitliği olmaması (%22) olarak sıralanmaktadır.
• Türkiye’de çalışan kadınların en önemli sorunları sırasıyla, “Evli ya da
ailesi ile yaşıyorsa evdeki sorumlulukların da üzerinde olması ve buna
karşı gelememesi” olduğunu düşünüyor (%78), kariyer basamaklarını
çıktıkça destek görmemek - cam tavan sendromu- (% 53), işyerinde kreş,
emzirme odası vb olmaması (% 38), doğum izni, süt izni gibi yasal
zorunlulukların tam kullanılamaması (% 33), eşit işe eşit ücret alamamak
(% 25).
ÖZET BULGULAR • İş hayatında kadın istihdamını arttırmak için pozitif ayrımcılık, kota
vb uygulamalarla ilgili katılımcıların % 51 ‘i olması gerektiği
yönünde görüş bildirirken, % 42’si bu uygulamalara karşı olduğunu
belirtmiştir.
• Katılımcıların yüzde 14’ü çalıştıkları işyerinde pozitif ayrımcılık
uygulaması olduğunu belirtmektedir. Katılımcılar bu uygulamaların
% 63’ü 5 yıldan daha uzun bir süredir bulunduğunu bekitmişlerdir.
• İşyerinde pozitif ayrımcılık uygulaması olmayan çalışanların % 34’ü
bu uygulamalara gerek olduğunu belirtmişlerdir.
• Anket katılımcılarının % 66’sı hükümetin kadın istihdamını
arttırmaya dönük çalışmalarını yeterli bulmadıklarını belirtmişlerdir.
Çalışmaları yeterli bulanların oranı ise % 4’tür. Katılımcıların % 30’u
ise çalışmaları yeterli bulup daha fazla çaba gösterilmesi gerektiği
konusunda görüşte bulunmuşlardır.
ÖZET BULGULAR
• Katılımcıların % 83’ü esnek çalışma uygulamalarının kadın
istihdamını artıracağı konusunda görüş belirtmişlerdir.
• Kadın istihdamının Türkiye’nin refah seviyesini artıracağını de
arttıracağını belirtenler ise % 85’tir.
• Anket katılımcıları yöneticilerinin kadın ya da erkek olması arasında
bir fark görmüyor. Katılımcıların yüzde 83’ü, yöneticinin cinsiyetinin
değil, yönetim anlayışının önemli olduğunu söylüyor. Kendi
cinsiyetinden bir yöneticiyle çalışmayı tercih ettiğini söyleyenlerin
oranı yüzde 5 iken, karşı cinsten bir yöneticiyle çalışmayı tercih
edenlerin oranı yüzde 8.
DEMOGRAFİK VERİLER
•Sektörel Dağılım
•Ünvan Dağılımı
•Cinsiyet Dağılımı
•Yaş Dağılımı
Sektörel Dağılım
• Sektörel bazda ağırlıklı olarak sırasıyla otomotiv (%9) , tekstil (% 9), Eğitim
(%8) sektörlerinin araştırmaya katıldığı görülmektedir. Araştırmaya katılan
firmaların % 27’si ise diğer sektörleri temsil etmektedirler.
27%
9% 9% 8%
6% 6% 5% 5%
4% 4% 3% 3%
2% 2% 2% 2% 2% 2%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Unvan Dağılımı
•Araştırmaya ağırlıklı olarak orta (%34) ve üst düzey (%33) yöneticiler
katılmıştır. Araştırmaya katılanların % 8 ise unvan bilgisi belirtmemiştir.
%33
%34
%11
%9
%6
Cinsiyet ve Yaş Dağılımı
•Araştırmayı % 77 oranında kadın katılımcılar ı yanıtlamıştır. Katılımcılar
ağırlıklı olarak 25-35 yaş aralığındadır.
Kadın; 77%
Erkek; 23% 25-35 yaş;
47%
36-45 yaş; 30%
45 yaş üzeri; 27%
İşyerinde Kadın Erkek Oranı
Eşit 11%
Kadınlar daha fazla
35%
Erkekler daha fazla
54%
• Katılımcıların % 54’ü işyerlerinde ağırlıklı erkek çalışan olduğunu, % 35’i
kadın ağırlıklı, % 11’i ise eşit bir dağılım olduğunu belirtmiştir.
İşyerinizdeki kadın ve erkek oranı ile karşılaştırdığınız
zaman, yönetim kademesindeki kadın oranı çalışan
kadın oranı ile paralel mi?
• Araştırmaya göre erkek kadın çalışan oranı ve yönetim kademelerindeki
kadın erkek oranı % 60 oranında paralellik göstermiyor.
Evet 40% Hayır
60%
Kadınların istihdamını arttırmak için iş hayatında pozitif
ayrımcılık, kota vb uygulamalar olması gerektiğini
düşünüyor musunuz?
• Katılımcıların % 52’si kota uygulamasını gerekli bulduğunu, % 43 ise karşı
yönde görüş belirtmiştir.
Evet olmalı 52%
Hayır olmamalı
43%
İlgilenmiyorum 5%
İşyerinizde herhangi bir cinsiyete yönelik pozitif
ayrımcılık, kota vb uygulamalar var mı?
• Araştırmaya katılanların % 86’sı işyerlerinde pozitif ayrımcılığa yönelik kota
uygulaması olmadığını belirtti. Katılımcıların % 14’ünün işyerlerinde ise kota
uygulaması bulunmaktadır.
• İşyerlerinde kota uygulaması olan firmaların % 53’ü kota uygulamasını 5
yıldan fazla süredir, %20’si 1-3 yıl arasında, % 13’ü ise 3-5 yıl arasında
uygulamaktadır.
Evet var 14%
Hayır yok 86%
1 yıldan az 14% 1-3 yıl
20%
3-5 yıl 13%
5 yıldan fazla 53%
İşyerinizde herhangi bir cinsiyete yönelik pozitif
ayrımcılık uygulaması uygulanmıyorsa, bu
uygulamaların olması gerektiğini düşünüyor
musunuz?
• İşyerlerinde kota uygulaması olmayan kişilerin % 63’ü bu tür bir
uygulamaya gerek olmadığı yönde görüş belirtti. Katılımcıların % 34’ü ise
kota uygulaması olması gerektiğini düşünüyor.
Evet olmalı 34%
Hayır olmamalı
63%
İlgilenmiyorum 3%
Kadın İstihdamının Az Olmasının Nedenleri
** Kişiler birden fazla onay kutusu işaretlediğinden , yüzde değerlerinin toplamı %100'ü geçmektedir.
69%
55%
52%
30%
27%
25%
23%
22%
20%
15%
12%
10%
8%
5%
3%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
İş ile evdeki sorumluluklar arasında tercih yapma baskısı
Çocuk sahibi olduktan sonra işten ayrılma
Ailelerin kız ve erkek çocuklara kariyer konusunda farklı eğitim vermesi, …
(Evli olanlarda) eşinin kazancını yeterli bularak çalışmamayı tercih etme
Evlenerek işten ayrılma
İş başvurularında erkeklerin tercih edilmesi
Eğitimde fırsat eşitliği olmaması
Koca veya aile büyüklerinin izin vermemesi
Bakım hizmetlerinin olmaması veya yetersizliği
Belli bir kademeden sonra yükselemeyip ayrılma
Düşük ücretler
Ulaşım sorunu (karanlıkta sokakta yürüyememe, iş-ev mesafesinin …
“Mahalle baskısı” nedeniyle kadının çalışamaması
Kriz dönemlerinde “öncelikle” işten çıkarılmak
Cinsel taciz korkusu
Türkiye’de Çalışan Kadınların en Önemli
Sorunları
** Kişiler birden fazla onay kutusu işaretlediğinden , yüzde değerlerinin toplamı %100'ü geçmektedir.
78%
54%
38%
35%
25%
20%
13%
13%
9%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
Evli ya da ailesi ile yaşıyorsa evdeki sorumlulukların da üzerinde olması ve buna karşı gelememesi
Kariyer basamaklarını çıktıkça destek görmemek (cam tavan sendromu)
İşyerinde kreş, emzirme odası olmaması
Doğum izni, süt izni gibi yasal zorunlulukların tam kullanılamaması
Eşit işe eşit ücret alamamak
Mobbing’e daha fazla maruz kalmak
Sigortasız çalıştırılmak
Kriz dönemlerinde “öncelikle” işten çıkarılmak
İşyerinde cinsel taciz
Hükümetin Kadın İstihdamını Arttırmaya Dönük
Çalışmalarını Yeterli Bulunuyor musunuz?
•Katılımcılar ağırlıklı olarak hükümetin kadın istihdamını artırmaya dönük
çalışmalarını yeterli bulmadıklarını belirtmiştir.
• Katılımcıların % 30 ise çalışmaları yeterli bulmuş ancak daha fazla çabanın
gerektiğini belirtmişlerdir.
Evet 4%
Evet ama daha fazla çaba
gösterilmeli
30% Hayır 66%
Esnek çalışma, evden çalışma vb uygulamaların kadın
istihdamını etkileyeceğini düşünüyor musunuz?
•Katılımcılar ağırlıklı olarak (% 84) esnek çalışma uygulamalarının kadın
istihdamını olumlu yönde etkileyeceğini belirtmişlerdir.
• Katılımcıların % 6 ise karşı yönde görüş beyan etmiştir.
Olumsuz etkiler, kadın istihdamını düşürür
6%
Olumlu etkiler, kadın istihdamını
arttırır 84%
Herhangi bir etkisi olmaz 10%
Yöneticinizin cinsiyeti sizin için önemli mi?
Evet, kendi cinsiyetimden biriyle
çalışmayı tercih ederim
5%
Evet, karşı cinsten birini tercih ederim
8% Hayır, önemli olan yönetim
anlayışı 84%
Hayır, önemli olan şirketin çıkarları
3%
•Araştırmaya katılanların % 84’ü yöneticilerinin cinsiyetinin değil yönetim
anlayışının önemli olmadığını belirtirken, % 8 karşı cinsten bir yöneticiyle
çalışmayı tercih ettiğini belirtmiştir.
Kadın istihdamının artması Türkiye’nin refah seviyesini
arttırır mı?
• Katılımcıların % 87’si kadın istihdamının artırılmasının ülkenin refah
seviyesini artıracağı yönde görüş belirtti.
Evet 87%
Hayır 5%
Fikrim yok 8%
Yeni Türk Ticaret Kanunu ile getirilen zorunluluk
kapsamında yönetim kurullarında “en az 1 kadın
olması” kadın istihdamının artırılmasını sağlar mı?
• Araştırmaya katılanlar ağırlıklı olarak bu uygulamanın etkili olabilmesi için
yönetim kurullarında en az % 30 oranında kadın bulunması gerektiği
yönünde görüş belirtti.
• Katılımcıların % 34’ü ise uygulamanın yeterli olduğunu belirtti.
Evet etkili olur 31%
Hayır etkili olmaz 24%
Etkili olması için yönetim
kurulundaki kadın oranının en
az % 30 olması olması gerekir
38%
Fikrim yok 7%
KATILIMINIZ İÇİN
TEŞEKKÜR EDERİZ…
PERYÖN Bilgi Yönetimi Grubu
PERYÖN Üyesi olma avantajları ile ilgili bilgi için:
www.peryon.org.tr
0216 368 00 79