0,1

0,1

1 бүхэл2,0

10

2

0,1

0

0,1

0

0,010,01

0,01

0,01

0,01

30,0100

3024,0

100

24

0,01

16,0100

16

0,1

0

0,1

0

0,1

0 32,0100

32

04,1100

41

15,1100

151

АРАВТЫН БУТАРХАЙГ УНШИХ, БИЧИХ

4,610

64

10

46

008,21000

2008

1000

82

03,5100

503

100

35

4,610

64

10

46

АРАВТЫН БУТАРХАЙГ УНШИХ, БИЧИХ

5,6; 5,60; 5,600 Ийм бутархайнуудыг

тэнцүү бутархай гэдэг. Аравтын

бутархайн төгсгөлд тэгүүд нэмж бичихэд

тэнцүү бутархайнууд үүснэ.

7,2 = 7,20 = 7,200

Бутархай хэсгийн тэгүүдийг орхиж

бичихэд тэнцүү бутархайнууд

үүснэ.

1,500 = 1,50 = 1,5

Аравтын бутархайг жишихдээ бүхэл ба бутархай

хэсгийг хооронд нь харгалзуулан жишнэ.

1. Аль их бүхэлтэй нь их байна.

523,7 > 52,37 6,93 < 7,1

Бүхэл хэсэг нь тэнцүү байвал аравны

хэсгийн орныг жишнэ. Аравны орон

тэнцүү байвал зууны хэсгийн оронг,

зууны хэсгийн орон тэнцүү бол (олон

оронтой тоо шиг) цааш оронг

харгалзуулан жишнэ. Хэрэв бутархайн

хэсэгт харгалзах орон дутвал ард нь

нэмж 0 бичээд жишнэ.

3,27 .... 3,275 бүхэл хэсэг нь тэнцүү 3 = 3

3,27 .... 3,275 аравны хэсэг нь тэнцүү 2 = 2

3,27 .... 3,275 зууны хэсэг нь тэнцүү 7 = 7

3,270 .... 3,275 мянганы хэсэгт 0 нэмж

бичээд жишнэ. 0 < 5

3,27 < 3,275

хэвээр бичнэ 1-ээр ихэсгэнэ

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Тоймлох орны арын цифр нь

а. Аравны хэсгээр (хувиар) тоймлоё.

б. Зууны хэсгээр (хувиар) тоймлоё.

6,45 6,5 (5=5)

8,637 8,6 (3 < 5)

6,45 6,45 (0 < 5)

(7 > 5)8,637 8,64

Аравтын бутархайнуудыг бичгээр

нэмэхдээ таслалын дор таслалыг

тохируулан явж олон оронтой тооны

нэмэх үйлдлийн адил оронг

харгалзуулан нэмнэ.

+8,35

15,27

**,**

17,5

25,4

42,9

+

23,62

219,75

64,23

***,**283,98

365,2

1,8

***,*367,0

+ +

АРАВТЫН БУТАРХАЙН НЭМЭХ ҮЙЛДЭЛ

3,12

6,

9,12

+12,6325

9,15

21,7825

+

68,23

7,

**,**

+

75,23

0,49362

1,0051

*,*****1,49872

Аравтын бутархайг бичгээр хасахдаа

таслалын дор таслалыг тавьж олон оронтой

тооны хасах үйлдлийн адил орон

харгалзуулан хасна. Бүхэл тооноос бутархай

тоог хасахдаа бүхэл тооны ард таслал тавьж,

дутуу оронг гүйцээн тэг бичээд үйлдлийг

гүйцэтгэнэ.

Аравтын бутархайн хасах үйлдэл

348,67

65,08

283,59

_ 24,365

8,342

**,***

_

16,023

Аравтын бутархайн хасах үйлдэл

75,

47,381

* *,***

_

27,619

438,

94,286

***,***343,714

_

125

3

1,25

3

375 3 75,

2 орон

1,25

8

* *,* *10,00

Аравтын бутархайг аравтын

бутархайд хуваах

122,4 18

610814 414 4

8

0

_,

_

6,8

1 8

486

+

4221 ,

54

a. 9,45 : 0,7 = 0,135

b. 9,45 : 0,7 = 1,35

c. 9,45 : 0,7 = 135

d. 9,45 : 0,7 = 13,5

9 4 5 0 7

2

21

3

35

_

_

_

17

4

3

5

5

0

,

, ,

1. Хуваагч бутархайг

бүхэл болтол таслалыг

шилжүүлнэ.

2. Хуваагдагчийн таслалыг

мөн төчнөөн оронгоор

хойшлуулж бичнэ.

3. Бутархайн бүхэл хэсгийг

(шугам хүртэл) хувааж

дуусгаад, ноогдворт таслал

тавьж, дараа нь бутархай

хэсгийг хуваана.

19 9 8 3 7

518 58

4

1 4 80

_

_

, ,

41,

17 68 9 3 614144 4

_

99

3 2 4 9_

0

,423

, ,

S = 7,38мкв

4,5м

?

S = a ∙ b7,38 4,5

b = 7,38 : 4,5

1,64

7 3 8 4 5

14 582

_,

864

2 7 01 8 01 8 0

_

_

0

,,